HIPERTENSIONI I SHKAKTUAR NGA

KEQUSHQYERJA

Hipertensioni ose shtypja e lart e gjakut sht nj

smundje n t ciln shtypja e gjakut ka nivele t larta
dhe permanente mbi arterjet.
Dihet se presioni arterial nuk sht konstant dhe n
periudha t ndryshme gjat dits ndryshon nga vlerat m
t larta gjat sistols n vlerat m t ulta gjat diastols
s zemrs. Nse kto vlera i tejkalojn kufijt e
prcaktuar pr presionin ose shtypjen normale ather
flasim pr presion t lart t gjakut ose hipertension.
Sipas kritereve t prcaktuara nga OBSh (Organizata
botrore e shndetsis) vlerat normale t presionit
arterial sistolik jan rreth 140 mmHg ndrsa presioni
diastolik duhet ti ket vlerat rreth 90 mmHg.
Diagnostikimi i hipertensionit sht i komplikuar sepse ai
varet edhe nga gjendja psikike e pacientit dhe ka vlera t
ndryshueshme gjat dits. Shpesh shkaku i tij nuk sht i
prcaktueshm dhe ather bhet fjal pr hipertension
esencial dhe mund t shfaqet edhe nga ndonj defekt ose
infeksion i ndonj organi p.sh i veshkave ather kemi
hipertension sekondar (organik).
Gjat stins se vers, shtypja e gjakut stabilizohet pr
shkak te temperaturave te larta, organizmi bymehet,
ndrsa gjat dimrit ajo ngritt pr shkak te tkurrjes s
organizmit ne pergjithesi nga temperaturat e ulta.
SEMUNDJET E ZEMRES TE SHKAKTUARA NGA
KEQUSHQYERJA
Disa faktore te modifikueshemte te cilet ndikojne ne
semundjet cardiovaskulare jane:
1.Duhanpirja
2.Niveli i larte i kolesterolit
3.Hipertensioni arterial
4.Jeta sedentare
5.Obeziteti
6.Diabeti i ndjekur keq
7.Stresi
8. Dieta eshte nje faktor rreziku i rendesishem
per semundjet kardiovaskulare.
Faktoret e rrezikut lidhur me ushqimin perfshijne
obezitetin, tensionin e larte, diabetin si dhe konsumin e
shtuar te undyrerave te ngopura. Ndersa nje diete me
pak yndyrera,e pasur me fibra dhe prodhime bimore ul
ndjeshem rrezikun per te shfaqur semundje kardiake.
Krahasimi ndermjet dietes me sasi te ulet te yndyrerave
te ngopura, te pasur ne zarzavate dhe fruta te fresketa
dhe dietes se zakonshme ne vendet e zhvilluara tregon se
ne te paren ka nje ulje prej 70% te rrezikut per shfaqje te
eventeve te reja kardiake.
9.Yndyrerat
Yndyrerat e ngopura (qe gjenden tek prodhimet me
prejardhje shtazore)rrisin nivelin e kolesterolit qe si
pasoje shkakton aterosklerozen. Ndersa yndyrerat e
pangopura kane efekt mbrojtes per zemren.ato gjenden
ne prodhimet e peshkut,arra, lajthi, perime.
10. Kripa (sodium)
Tensioni i larte eshte nje faktor madhor rreziku, ndersa
nje diete e pasur me kripe rrit tensionin.
10. Alkoli
Nese konsumohet me raste ka efekt mbrojtes,por vetem
nese eshte ne sasi te moderuar.