VALT

ELEKTROMAGNETIKE

Janar 2015
 VALT ELEKTROMAGNETIKE T PAKUFIZUARA

Fusha elektrike dhe magnetike jan shkaktare e njra tjetrs

Fusha e cila shkaktohet nga veprimi i ndonj gjeneratori mund

t ekzistoj edhe pas ndrprerjes s burimit

Fusha elektromagnetike, e cila e krijuar nj her,

prhapet pavarsisht nga burimi quhet val elektromagnetike.

Valt elektromagnetike jan form e veant e fushs elektromagnetike e cila lviz n

krahasim me vshtruesin. Kjo lvizje paraqet shpejtsin e prhapjes s vals.

N hapsirn e zbrazt vala prhapet me shpejtsi t drits. Nga ana tjetr, n

materie, shpejtsia e prhapjes s vals varet nga frekuenca. Dukuria e varsis
s shpejtsis s prhapjes s vals nga frekuenca quhet dispersion

N rastin kur vala Siprfaqja e toks dhe jonosfera

prhapet npr nj paraqesin dy siprfaqe kufitare
struktur prcjellse si paralele t nj strukture prcjellse
sht linja transmetuese, natyrale pr prhapjen e valve.
vala elektromagnetike Jonosfera sht nj reflektor i mir
thuhet se udhton npr n frekuencat (3deri 30 MHz) duke
mjedisin prcjells. e lejuar udhtimin zigzag t vals
ndrmjet dy siprfaqeve kufitare
Valt elektromagnetike (EM) mund t udhtojn gjithashtu edhe n mjedisin e
pakufizuar si shembull: Valt e drits q emetohen nga dielli dhe valt radio
transmetuese q emetohen nga antenat.

Prhapja e valve n mjediset pa humbje (dielektriku ideal si sht ajri) sht e ngjashme me
prhapjen e valve n linjn transmetuese pa humbje. N mjediset me humbje, q
karakterizohen me prueshmri t ndryshme nga zero, si sht p.sh. uji, nj pjes e fuqis
q bartet nga valt EM shndrrohet n nxehtsi.

Nga vshtruesi i cili gjendet

mjaft larg nga burimi, balli i
vals sferike duket prafrsisht
i rrafsht (planar) sikur t ishte
pjes e vals s rrafsht me
veti t njjta n t gjitha pikat e
rrafshit
Valet e rrafshta varen vetm nga nj koordinat hapsinore dhe jan me interes t veant teorik dhe
praktik prandaj edhe studiohen pr arsye se:

teoria e prhapjes s valve t rrafshta sht shum m e thjesht nga pikpamja matematikore se
sa n rastet e valve sferike, cilindrike etj.,

shum rezultate q nxjerrn pr valt e rrafshta vlejn edhe pr val t llojeve tjera,

n mjedise t kufizuara t hapsirs, dhe n largsi t mdha nga burimet e rrezatimit, siprfaqet
valore mund t konsiderohen si t rrafshta, prandaj n mjaft raste valt e rrafshta
elektromagnetike shrbejn pr modelimin e llojeve tjera t valve q jan m t ndrlikuara se sa ato
t rrafshta.
FUSHAT HARMONIKE
Permitiviteti kompleks
Ekuacionet e vals n mjedisin pa ngarkesa
Vetit e vals s rrafsht elektromagnetike
 POLARIZIMI I VALS
Polarizimi i vals s rrafsht uniforme prshkruan sjelljen, n koh, t vektorit t
intensitetit t fushs elektrike n nj pik t hapsirs. Nse vektori i fushs elektrike
gjat kohs e ndryshon vetm intensitetin e jo edhe drejtimin, thuhet se vala sht me
polarizim linjor. Kjo do t thot se n kt rast maja e vektorit n nj pik gjat kohs
lviz npr nj drejtz. Rrafshi q formon vektori i fushs elektrike dhe drejtimi i
prhapjes quhet rrafshi i polarizimit.

Nse n kahun dhe drejtimin e njjt prhapen m tepr val me polarizim linjor, me
orientime dhe amplituda t ndryshme por me frekuenca kndore t njjta, n at rast
polarizimi i vals do t jet eliptik, q do t thot se maja e vektorit gjat kohs lviz
sipas nj lakoreje n form t elipsit. Polarizimi eliptik sht rasti m i prgjithsuar i
polarizimit t vals.
Thellesia e depertimit (skin depth)
Dielektriku me humbje t vogla Pruesi i mir
 DENDSIA E FUQIS ELEKTROMAGNETIKE

S ExH (W / m 2 ) Vektori i Pointingut

Prgjat drejtimit t
prhapjes s vals
 REFLEKTIMI DHE TRANSMETIMI I VALVE

Sistem komunikues ndrmjet dy

anijeve, njra mbi dhe tjetra nn uj

Nse nj val elektromagnetike bie mbi nj rrafsh q i ndan dy mjedise

homogjene, ather nj pjes e vals do t reflektohet prapa n
mjedisin e par prej nga ka ardhur, ndrsa pjesa tjetr e vals do t
transmetohet (thyhet) n mjedisin e dyt.

Vala reflektuese gjithashtu sht val e rrafsht, ndrsa n mjedisin

e dyt (nse nuk sht prues ideal) n prgjithsi vala sht e
rrafsht dhe progresive.
Incidenca normale n rrafshin kufitar
 Ligjet e Snellit Ai O ' O Ar O At

u p1 u p1 u p2

i
sin t u p2 1 1

sin i u p1 2 2
Indeksi i thyerjes pr nj mjedis paraqet raportin
e shpejtsis s drits (vals elektromagnetike)
n hapsirn e zbrazt dhe shpejtsis fazore

c
n r r
up 0 0
sin t n1 r1 r1

sin i r2 r2
kndi i reflektimit sht i barabart me
kndin e incidencs, q njihet si ligji i
n2
Snellit pr reflektim