Professional Documents
Culture Documents
TUNDOHEN
BURRAT
E MIR
VERSIONI I PRDITSUAR
BILL PERKINS
KUR
TUNDOHEN
BURRAT
E MIR
Libra t tjer nga Bill Perkins
BILL PERKINS
eBooks for download
east.om.org/ebooks
Adresat e internetit (faqet e internetit, blogjet, etj.) dhe numrat e telefonit t shtypura
n kt libr ju jan ofruar si burime. Kto nuk jan ose nnkuptojn nj mbishkrim
nga ana e Zondervan-it, gjithashtu nuk garantojm prmbajtjen e ktyre faqeve dhe
numrave gjat ekzistencs s ktij libri.
T gjitha t drejtat jan t rezervuara. Asnj pjes e ktij botimi nuk mund t
riprodhohet, ruhet n nj sistem kompjuterik apo transmetohet n ndonj form apo
mnyr: elektronike, mekanike, fotokopje, regjistrimi apo n ndonj tjetr, prve
citimeve t shkurtra n shqyrtime t shtypura, pa leje paraprake nga botuesi.
Kushtuar Poll Sonders
dhe Fill Shafr
PJESA E KATR T
JETOSH I LIR PR PJESN TJETR T JETS.. . . . . . 189
16. Katr fazat e miqsis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
17. far duhet t krkosh nga nj mik?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
18. Vetm pr burrat e martuar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
19. Fjala M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
20. Vetm pr grat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
21. Mjete pr situata t vshtira. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245
22. Nj histori (shum e shkurtr) prfundimtare . . . . . . . . . . . . 259
Falnderime. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
Hyrje:
Rreth pes vjet m par nj miku im, Dr. Xhastin OBrajen, ishte
n zyrn time dhe m tregoi nj nga historit m rrnqethse q kisha
dgjuar ndonjher.
Xhon Xhons sht nj njeri i keq tha ai. Por kur e takova pr
her t par, mendova se ishte nj engjll q do t na ndihmonte mua
dhe gruan time, kirurge edhe ajo, t gjenim burimet q na duheshin pr
t gjetur nj kur pr SIDA-n.
SIDA-n?.
Po tha ai. Ka shum gjra politike q ndodhin mbrapa skene,
gjra pr t cilat publiku nuk di asgj. Por un besoja, dhe ende besoj,
q nj shkenctar q njihja, ishte afr zbulimit t nj kure. Ai kishte
nevoj pr para dhe m rekrutoi ta ndihmoja ti gjente.
Dhe ktu hyn n sken Xhonsi? pyeta.
Po. Ai m ngjalli interes duke prshkruar pasurin e familjes s tij.
Gjithashtu prmendi miq personal; e kam fjaln pr njerz t njohur
n arenn ndrkombtare. Ai m siguroi se ata do t ishin t interesuar
t dhuronin pr kt kauz.
A nuk dyshove? pyeta.
Patjetr tha ai. Prandaj pajtova nj ish-agjent t FBI-s pr t
10 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
sjelljes, por nuk sht kjo shtja thelbsore. shtja rrnjsore sht
vjedhja e identitetit.
Kur nj burr i beson Krishtit si Shptimtari i tij, Perndia e bn at
nj burr t ri, nj burr t mir, n Krishtin. Identiteti q i jepet nj burri
sht kaq i ri saq e frymzoi apostullin Pal t shkruante: Prandaj nse
dikush sht n Krishtin, ai sht nj krijes e re; gjrat e vjetra kan
shkuar; ja, t gjitha gjrat u bn t reja (2 Kor. 5:17). Ky ndryshim
sht m radikal se ai q e transformon nj larv n nj flutur. Ne q e
njohim Krishtin jemi nga natyra bij t Perndis.
Megjithat, edhe pse jemi burra t rinj n Krishtin, ne ende na duhet
t luftojm me orekset epshore q banojn brenda nesh. Kto nuk jan
hequr dhe as jan ndryshuar, por ato nuk na prkufizojn ne. Problemi
sht q pr nj pjes t madhe t jets son ato orekse kan patur
hyrje t lir n mendjet tona duke ushtruar kontroll mbi mendimet dhe
veprimet tona dhe gjat asaj stine t jets son identiteti yn prkufizohej
nga ato mendime dhe veprime t kqija. Ne e shikonim veten si burra
epshor q knaqeshim n ushqyerjen e orekseve tona seksuale n do
mnyr q dshironim ose t paktn knaqeshim duke fantazuar pr
kt lloj sjelljeje.
Nse si burra t rinj ne i lejojm ato dshira epshore t ushtrojn
kontroll mbi mendjet tona, ne prsri do ta shohim veten jo si burra t
rinj n Krishtin, por si burra t shtyr dhe t kontrolluar nga orekset tona
seksuale. N nj far kuptimi epshi yn mkatar do t na ket vjedhur
identitetin.
Nj mendsi dhe sjellje e till nuk prputhet n karakter me identitetin
ton t ri. N Krishtin ti je vrtet nj burr i ri dhe nj burr i mir. Por
burrat e mir tundohen dhe sht thelbsore t dish se si t reagosh
kur prballesh me tundimin.
Ky libr nuk bazohet n besimin q nse ti ke mendimet e duhura dhe
shikon n vendet e duhura do t bsh nj jet t pastr. Ai bazohet n
iden q ndrsa kupton se cili je n Krishtin, nuk do ta lejosh epshin t
t vjedh identitetin dhe t t kontrolloj sjelljen. Vrtet, ndrsa kupton
identitetin tnd t ri dhe t vrtet, Perndia do t t jap fuqin t jetosh
12 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
BETEJA
1.
1. Bazat e trurit: T kuptojm gjumin. Ky sht nj artikull i marr nga faqja e internetit: Instituti Kombtar i
rregullimeve dhe Goditjeve Neurologjike (Botimet NIH nr. 06-3440-c).
20 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
2. Tim Allen, Mos i rri shum afr nj burri t zhveshur (Nju Jork: Hyperion, 1994), f. 53-54.
22 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
PR DISKUTIM
far msojm rreth trheqjes midis burrit dhe gruas nga kto vargje?
mbushte nj dit.
Adami nuk ka kaluar nj prvoj t till pr t kuptuar se kishte
nevoj pr nj shoqe. Ai jetoi pa vetdijen e vetmis s tij, pr shkak se
nuk u rrit i rrethuar nga vajza t vogla trheqse. Ai nuk shkoi n gjimnaz
apo kolegj ku shumica e djemve kan t dashura. Meq nuk ishte msuar
me shoqrin e vajzave, ai as mund t shkruante as vlersonte agonin
e nj zemre t vetmuar si shprehet n muzikn perndimore kantri.
Gjithsesi, pas do dite krijuese, Perndia pa at q kishte br dhe
shpalli: sht e mir. Pas dits s gjasht e t fundit, gjat t cils bri
Adamin, Perndia shpalli q vepra e tij ishte shum e mir (Zanafilla
1:31).
Por kur Perndia pa q Adami ishte vetm, ai tha se nuk ishte
mir (Zanafilla 2:18). Zoti vendosi pastaj t bnte nj ndihmes
t leverdisshme apo q i prshtatej Adamit: nj ndihmes q do ta
plotsonte.
Para se Perndia t bnte kt, Adami duhet t kuptonte nevojn
e tij. Pr t realizuar kt, Perndia bri q ti vinte emr do kafshe.
Dit pas dite, muaj pas muaji, kafsht, mashkull e femr, kalonin para
Adamit dhe ai u vinte emra. N fund ai kuptoi q asnj kafsh nuk i
korrespondonte atij. Perndia ndrhyn sapo Adami kuptoi gjendjen jo
t mir t vetmis. Ai bri q Adami t binte n gjum dhe kreu aktin
e par t kirurgjis. Ai mori nj brinj nga Adami dhe bri me porosi
nj shoqe pr t.
Perndia siguroi q syt, buzt, flokt, gjoksin, kofsht, kmbt,
kraht dhe duart t bheshin ashtu si donte dhe kishte nevoj Adami.
Ashtu si nj lng q mbush gotn, ajo do t boshatiste botn e tij t
vetmis: nj vetmi q as prania e Perndis nuk mund ta hiqte (ky sht
nj mendim i thell).
Perndia, kur mbaroi kryeveprn e tij, e vuri n drejtim t Adamit
dhe u zhduk pa u ndjer. Ndrkoh Adami ohet, frkon syt, u ua
m kmb dhe endej prmes kopshtit duke krkuar nj kafsh q nuk
kishte emr.
Papritur ajo qndroi para tij. Pas shum vitesh kur nuk mund t fliste
26 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
1. Mike Mason, Misteri i martess (Portland: Multnomah, 1985), f. 115.
28 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Nuk e di ti, por jam zhveshur para shum grave. Kur isha n kolegj,
para se t takohesha me Sindin, e cila do t bhej m pas gruaja ime,
u zhvesha me sa m shum shoqe t bukura studente t mundja. E
kujtoj me keqardhje at periudh t jets time gjat s cils humba
balastin frymror. Por edhe pa nj miqsi gjithnj e n rritje me Krishtin,
lakuriqsia nuk ishte kurr nj gj rastsore pr mua. Nse nj vajz
hiqte rrobat n pranin time dhe un hiqja t mijat, nuk ishte pr t
krahasuar tatuazhet me njri-tjetrin.
E vrteta sht se lakuriqsia presupozon intimitetin. Presupozon
q personi q zhvishet para teje, ka besim te ty. Ato jan gati t lejojn
q t shohsh bukurin e tyre dhe difektet e tyre. Ne e bjm kt me
njerzit te t cilt kemi besim se do t na duan dhe pranojn: grvishtjet,
lythet, nishanet, lkurn e qullt, rrudhat, kmbt e thata, kokn pa flok
dhe gjith t tjerat.
Adami dhe Eva e kishin nj intimitet t till. Pasi Perndia i bashkoi:
Njeriu e gruaja e tij ishin q t dy lakuriq dhe nuk kishin turp prej
ksaj. Lakuriqsia e tyre fizike portretizonte lakuriqsin q ekzistonte
n nj nivel m t thell: nj nivel frymror dhe emocional. Adami dhe
Eva ishin intim n do kuptim t fjals.
Edhe pse burrat turprohen nga intimiteti, ata e duan me do kusht.
Problemi sht se jemi programuar t besojm se njerzit e vrtet jan
t fort, t vetmjafuteshm dhe t pavarur. Ndrsa tregojm se jemi
2. Si m sipr, f. 114
2. Pse grat e zhveshura duken aq t mira? 29
Nj kopsht q t nd
Miku im S. Krejg Glikmen, n librin e tij Nj kng pr t dashurit,
flet pr iftin: Dashuria e tij konsumohet n nj ndr skenat m t
druajtura dhe delikate t dashuris n letrsin botrore3. Nuk ka asgj
t ashpr apo t vrazhd n t folurn e Salomonit. Prkundrazi, ai e
krahason nusen e tij me nj kopsht dhe burim (v. 12-15). Ai i referohet
me dashuri virgjris s saj duke thn se burimi sht i kyur dhe
kopshti i mbyllur (v. 12). Askush tjetr nuk sht futur n kopshtin e
3. S. Craig Glickman, Nj kng pr t dashurit (Downers Grove, Ill.: InterVarsity, 1976), f. 21.
2. Pse grat e zhveshura duken aq t mira? 31
Nj fjal miratimi
Salomoni, pasi na lejon q t futemi n suitn e tij t muajit t mjaltit,
na lejon t dgjojm fjalt prfundimtare q u shqiptuan at nat. Pr
udi ato nuk u shqiptuan nga Salomoni apo nusja e tij. Ato u shqiptuan
nga Perndia. Dhe si iu prgjigj krijuesi i bukuris s gruas knaqsis
q shijonte ifti? Ai tha: Shok, hani, pini; po, dehuni, o t dashur
(Kantiku i kantikve 5:1).
Ai q i krijoi, burr e grua, dha miratimin e przemrt pr mbrmjen
e tyre t knaqsis seksuale.
4. Si m sipr, f. 24-25.
32 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Dalja e kapistrs
Sigurisht, nse martesat tona do t bhen sheshi i lojs n t ciln ne
shijojm lakuriqsin e gruas, ne duhet t trhiqemi nga grat tona. Disa
vjet m par po kshilloja nj burr q kishte pes vjet q ishte martuar.
Ai mburrej me gjendjen e tij fizike, dukjen dhe karriern e tij t shpejt.
Ndrsa u ulm prball njri-tjetrit n nj kafene, ai m tha: Xhuli
nuk m duket m trheqse. Ajo nuk m eksiton.
Pse po ma thua mua, shoku? e pyeta. Duhet t vizitohesh tek
okulisti. Ajo sht shum e bukur. (E prdor fjaln shoku me miq
t veant).
Q nga lindja e Xhastinit gjoksi i saj sht lshuar. Dua q t bj
2. Pse grat e zhveshura duken aq t mira? 33
Po grat e tjera?
PR DISKUTIM
ana tjetr. Por historia nuk ka mbaruar. Sapo mbaroi s foluri Dani,
nj djal me mnyrn e t sjellurit si Klark Kent, tha: Komshija ime
sht nj grua trheqse e pamartuar. Zbulova disa muaj m par q
ajo pastron shtpin natn lakuriq. Meq shtpit tona jan ngjitur, un
mund ta shikoj qart at. Me raste kam fikur dritat dhe e kam par pr
dy muaj1.
Me raste? e pyeta.
Nj her n dy jav m tha.
Kur nuk e ke gruan n shtpi?.
Nuk sht e vrtet m tha ai. Ka pasur net kur i jam afruar
dritares kur ajo ka qen n nj dhom tjetr.
Nuk e ke ftuar asnjher t kontrolloni uniformn e pastrimit t
komshies?.
Mbase duhet ta kisha ftuar? tha ai.
Sa her q shikoja n dhomn e tyre t gjumit, ndihesha i pist
tha Xhoi. Betohesha q nuk do t ndodhte m. E megjithat shkoja
vazhdimisht te dritarja.
Pasi dgjova unat, e dija q isha i zhytur deri n gryk. Nse ata
nuk mund t largoheshin nga shfaqja e nj dritareje erotike, si mund t
largohesha un? Por sa m tepr flisnim, aq m tepr e dija se si mund
t ruheshin nga tundimet e ardhshme pr t shkelur jetn private t nj
komshieje. (Do t tregoj vazhdimin e historis m von).
Ai takim shrbeu si nj zile alarmi. Si nj pastor tridhjet vjear kisha
jetuar me iluzionin q ndjeksit e prkushtuar t Krishtit e kishin nn
kontroll epshin e tyre. Deri at nat kisha ruajtur me sukses zemrn dhe
syt e mi. Ashtu mendoja edhe pr djemt e tjer. Megjithat dy prej
djemve m t mir n kish kishin nj problem t madh; dhe un e dija
q isha n t njjtn rrug.
Pasi epshi im seksual doli nga kontrolli, doja t dija sa m tepr
1. Q nga botimi i ktij libri kam marr letra ku m pyesin pr vrtetsin e ksaj historie. sht e vrtet, prve
emrit t Xhoit. Un me Dejvin jemi akoma miq t ngusht dhe bashkpuntor prgjegjs.
40 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Ana e errt
mjalt dhe goja e saj sht m e but se vaji; por n fund ajo sht e
hidhur si pelini, e mpreht si nj shpat me dy presa (Fjalt e Urta
5:3-4).
Salomoni nuk mohoi bukurin e grave t tjera, as nuk nnvlersoi
knaqsin e mbl q t ofron ajo. Adami dhe Eva mbase e plqyen
shijen e frutit t ndaluar. Por shija e mbl e mkatit u kthye n balt
kur ishte ende n gojt e tyre.
Pas skene
Zgjimi i dragoit
2. Judson Poling dhe Bill Perkins, Udhtimi (Grand Rapids, Mi.: Zondervan, 1996), f. 3.
46 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Ndrsa kam folur me grupe burrash prqark vendit dhe duke folur
privatisht me burra t tjer, kam dal n prfundimin se shum djem t
krishter besojn se po ndeshen n nj betej t humbur kundr epshit.
Kjo sht nj betej pr t ciln kan turp t flasin. Pse? Sepse n
ambjentet e krishtera, mkatet seksuale jan serioze, ashtu si duhet t
jen n fakt. Por ai seriozitet i lejueshm mund t krijoj gjithashtu nj
frik pr keqkuptim apo refuzim dhe ajo frik i shtyn shpesh njerzit
n izolim. Me tr kuptimin e fjals, mkati seksual sht nj tem tabu
midis burrave t krishter.
Ky realitet shton problemin e epshit. Pornografia, prostitucioni dhe
tradhtit japin iluzionin e intimitetit. Mnyra m e mir pr t luftuar
kt iluzion sht me intimitetin e vrtet apo iltrsin, me nj person
tjetr. Meq shumica e burrave nuk e kan at lidhje miqsore, fuqia e
epshit shtohet. Grat e tjera bhen tepr trheqse pr shkak t iluzionit
t intimitetit q sigurojn.
Prfundimi
Kruajtja e pashrueshme
PR DISKUTIM
Mua m uditi.
Besoj se burrat e krishter priren m tepr ndaj sjelljes t varur
seksualisht se sa do segment tjetr i shoqris.
Pse? e pyeta.
Sepse kishat priren ta bjn seksin tabu, sidomos at q e konsideron
sjellje t devijuar seksuale. Sa m e ndaluar t jet nj sjellje, aq m
tepr eksitim prcjell kur shkelet tabuja. Meq shumica e kishave nuk
sigurojn nj vend q njerzit t flasin pr sjelljen e tyre seksuale, ata
bhen thjesht t varur.
T kishte t drejt? Askush nuk e di me siguri. Por jam i bindur
se gjithnj e m tepr t krishter jan t zn n kurthin e mkateve
seksuale nga sa mund t imagjinojm. Pjesrisht sepse t zihesh duke
br dika q i kalon kufijt e lejueshm seksual sjell pasojat m t
mdha seksuale pr nj djal q shkon n kish se sa pr nj q nuk
shkon.
Gjat nj periudhe prej disa vitesh kam zhvilluar sondazhe n kisha
ku mbaja seminare. E bra kt t testoja dhe objektivizoja sjelljen
seksuale t burrave t krishter. Qllimi im nuk ishte t siguroja nj
studim trsisht shkencor. Doja thjesht t shikoja se mendonin
burrat. Pr udin time 55 pr qind e burrave q u anketuan than se
hasnin vshtirsi apo kishin hasur vshtirsi n t shkuarn, me sjelljen
kompulsive seksuale.
Ndrsa kta burra mbase po prjetonin nj betej rastsore me
pornografin dhe masturbimin, t tjer po prballeshin me kompulsione
m serioze. Mos krijoni ide t gabuara; ka burra t shumt q shkojn
n kish do jav, t cilt jetojn me frikn se mos zbulohen. Kur lajmet
e mbrmjes shfaqin foto t burrave q jan arrestuar se kan marr
prostituta rrugs, shtangin nga frika. Pse? Sepse mbase para nj jav
kan udhtuar n t njjtn lagje. Ashtu si miku im, historin e t cilit e
tregova n fillim t ktij kapitulli, ata e din se historia e lajmeve mund
t ket qen edhe pr ta.
4. Fuqia e seksit e mbushur me tabu 57
Cikli i tundimit
seksuale. Tani kishte parasysh fytyrat dhe pamjet e grave q kishte par.
Tani ai mund t imagjinonte hollsit e joshjes s tyre. Shqetsimi sht
i leht pr tu minimizuar. Mbi t gjitha duket tepr i padmshm. far
dmi do t ket po t mendosh thjesht t bsh seks me nj grua trheqse
dhe q sht gati? Shiko, nj vajz n palestr, n pun apo n kish?
Ndrsa ky arsyetim mund t duket i vlefshm, nuk duhet t harrojm
q mendimet tona jan farat q mbijn dhe rriten n veprime q jan t
vshtira pr tu eliminuar. Dhe ne nuk duam t harrojm q Jezusi dnoi
tradhtin bashkshortore n zemr (Mateu 5:28).
Prsritja e aktit
PR DISKUTIM
Drithrima e dashuris s re
1. Term ekonomik: i referohet piks n t ciln niveli i t ardhurave apo dobive t prfituara fillon t bhet m
i vogl se sasia e parave apo energjive t investuara (shnim i prkthyesit).
5. Drithrima e dashuris s re 69
Identifikimi i vjedhjes
2. H. Eist dhe A. Mandel, Trajtimi familjar i sjelljes s incestit t vazhdueshm, Procesi familjar (1967) 7:216.
5. Drithrima e dashuris s re 71
pr seks mbi nevojat, dshirat e gruas s tyre. Seksi sht i pari para
Perndis dhe puns. Nuk ka asgj m t rndsishme se sa seksi, sepse
seksi heq dhimbjen dhe e zvendson me knaqsi.
PR DISKUTIM
Lum ai
t cilit i kan falur shkeljen,
ai t cilit i kan mbuluar mkatin!
Lum ai njeri
t cilin Zoti nuk e padit pr paudhsi
dhe n frymn e t cilit nuk ka vend mashtrimi.
Ndrsa po heshtja,
kockat e mia treteshin midis rnkimeve
q kisha tr ditn.
Sepse dit e nat
dora jote rndonte mbi mua,
fuqia ime i prngjante thatsis s vers.
74 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
PRANIMI
I BETEJS
6.
ndonj znk (nse nuk e keni kuptuar akoma, im at kishte disa vlera
t uditshme). Ai kishte qejf t mburrej se sa fmij i fort isha. Kujtoj
q fliste me miqt e tij rreth aftsive t mia n znkat n rrug. Ai
mburrej se si mund t fshikulloja nj fmij i cili do t m vriste nse
do t ziheshim. Sigurisht, e kuptoja q m mungonte shpejtsia, forca
dhe goditja e fort q e bnte tim at nj lufttar mizor. Un e dija q
prpiqesha t ndeshesha me fmij t cilt mund ti mundja.
N mosh t hershme msova nga im at: Mos hiq dor asnjher.
Lri edhe t t hedhin posht, por mos hiq dor. Nse t gjuajn, edhe
pse t t nxerrin syt, kafshojn veshin, kafshojn hundn apo t mos
jesh n gjendje t ndeshesh: mos hiq dor.
T vetmen ndeshje q humba n shkoll, e humba para se t humbisja
syt, hundn, veshin apo t thyeja ndonj kock. Por nuk hoqa dor
derisa t dija me siguri q nuk kishte mundsi tjetr pr t fituar. Ather
dhe vetm ather i dorzohesha nj force m t madhe.
Sigurisht, shumica prej nesh nuk do t kapitullonin derisa t dinim se
jemi t mundur apo t shikojn se mposhtja vjen aq shpejt dhe e sigurt
si nj tren me shpejtsi. Kjo sht nj arsye se pse shum djem presin
derisa sjellja e tyre seksuale t bj q bota e tyre t shkatrrohet para
se t pranojn se po ndeshen me nj armik q nuk mund ta mposhtin.
Raporti informues
3. Craig Nakken, Personaliteti ngjits (Nju Jork: Harper & Row, 1988), f. 24.
82 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
pornografike.
Nj polic mund t vij n vendin e puns pr shkak se komshiu t
ka spiunuar si nj person q plqen t shikosh t tjert t zhveshur.
Gruaja jote do t largohet sepse ke nj lidhje tjetr.
Kshilltari i shkolls do t telefonoj sepse t kan raportuar te
agjensia e kujdesit t fmijve se ke prekur atje ku nuk duhet
fmijn e komshiut.
Ndonj gazetar investigues do t futet n dhom dhe do t padis
n televizion.
PR DISKUTIM
mbi hundn e vet me kokza, anoi kokn e tij t shndosh djathtas dhe
tha: Nuk e kisha menduar asnjher kshtu.
N fakt deri n at moment edhe un nuk e kisha menduar. Megjithat
sa m tepr mendoj pr t, aq m tepr dyshoj q, nse Davidi, Sansoni
apo Salomoni mund t na flisnin sot, ata do t ngulnin kmb q ne nuk
duhet t nnvlersojm kurr fuqin e epshit seksual dhe mbase mund
t na nxisnin t mos besonim pr asnj ast q ne mund tia kalonim,
kontrollonim apo mposhtnim epshin ton seksual sapo ai t ket filluar
t ndikoj n jetn ton.
Qllimi i kapitullit t mparshm ishte tju ndihmonte n vlersimin
e seriozitetit t problemit tuaj dhe prcaktimin se sa ka prparuar. N
kt kapitull dua q t merrni n konsiderat tre mendime biblike nga
apostulli Pal, mendime q shpjegojn se pse metodat q mund t kesh
prdorur pr t kontrolluar epshin nuk po funksionojn mir. Ose, pr ta
par nga nj kndvshtrim tjetr, kto jan mendime q do tju tregojn
pr tre mnyra pr t humbur gjithmon betejn kundr epshit seksual.
Tani mund t jesh duke menduar: Mbase nuk mund ta mposht epshin
tim, por me siguri mund ta reformoj. Mund ta bj veten m t mir.
Si e prmenda m hert, flas ndonjher me t krishter t rinj q
mendojn se duke u br ndjeks t Krishtit, do t thot q problemi
i epshit t tyre zgjidhet. Mendojn sikur Jezusi t prdorte nj shkop
magjik mbi ta dhe, fap, ai heq orekset e tyre mkatare.
Ata, kur zbulojn se problemi i tyre me epshin duket m keq se m
par, vendosin se do t studiojn m tepr Bibln dhe do t luten m
tepr. Pr udin e tyre kjo as nuk e zgjidh problemin e tyre.
Ata, t patrembur, vendosin t msojn prmendsh vargje si Jobi
31:1: Un kisha br nj beslidhje me syt e mi; si mund ta fiksoja,
pra, shikimin mbi nj virgjresh?. Dhe ata i kan premtuar Perndis
dhe vetes q nuk do t shikojn me epsh ndonj grua apo imazhin erotik
t nj gruaje. Dhe e dini se far ndodh? As kjo nuk funksionon. N
fakt, asnj prej ushtrimeve t tyre frymrore nuk u siguron nj fitore
afat-gjat. Ather, ashtu si shum djem t krishter, ata heqin dor.
Ose vazhdojn t prpiqen dhe dshtojn, duke pretenduar ndrkoh
q e kan epshin e tyre seksual nn kontroll, ashtu si djemt e tjer t
krishter.
Lexo fjalt e Palit. Te Romakve 7:10-11 ai ka thn: Urdhrimi q
duhej t m drejtonte dret jets, u prdor n mnyr t qart pr t m
zn n kurth, duke m hedhur kokposht1.
Orekstet tona epshore jan aq t kqija saq prdorin urdhrimet e
Perndis pr t na tunduar. Ashtu si nj shkop q przien pisllkun q
sht grumbulluar n fund t nj ene me uj, ligji i Perndis trazon
epshin ton. Ashtu si kemi par, grat q jan t hedhura, duken m t
mira. Perndia thot mos dhe epshi yn thot bje. Perndia thot
bje dhe epshi yn thot mos.
1. Eugene H. Peterson, Mesazhi (Colorado Springs: NavPress, 1993, 1994, 1994), f. 375.
7. Tri mnyra se si mund t humbsh betejn 91
Dragoi
Gjeta nj dragua n hapat e mia
t vogl e t shkatht.
T lutem qndro pr pak.
PR DISKUTIM
Zvarritu n shpell
dhe nxirr ariun jasht
Turpi toksik
1. John Bradshow, Shrimi i turpit q t lidh (Deerfield, Fla.: HCI; 2005), f. 12-13.
2. Kanceri n testikul sht i kurueshm. Rajani nuk ka m kancer dhe sht babai i nj fmij q nga koha e
operacionit. Burrat e rinj kan nj rrezik m t lart pr t pasur kancer n testikul. Kanceri n testikul sht
kanceri m i shpesht midis moshave njzet deri njzet e katr, n vend t dyt mosha nga tridhjet e pes
n tridhjet e nnt dhe n vend t tret mosha nga pesmbdhjet n nntmbdhjet. Nse ndjen dika t
pazakont, bj nj vizit te doktori.
8. Zvarritu n shpell dhe nxirr ariun jasht 99
Shko n shpell
3. Rip Van Uinkli sht nj histori e shkurtr nga autori amerikan Uashington Irving, m 1819. Personazhi
kryesor, pasi shkon n nj pyll, pi nj substanc t ofruar nga vendasit dhe pas ksaj e z gjumi dhe zgjohet
pas njzet vjetsh. Kur kthehet n fshatin e tij, gjitha kishte ndryshuar. (shnim i prkthyesit).
8. Zvarritu n shpell dhe nxirr ariun jasht 101
Armiku i vrtet
PR DISKUTIM
1. Misteri i zbulimit t zhabave, BBC News (27 prill 2005).
108 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
2. M. Scott Peck, Njerzit e gnjeshtrs (Nju Jork: Simon & Schuster), f. 76.
3. Si m sipr, f. 76.
110 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
T fshehtat si kto jan burimi i turpit tnd. Ato jan arsyeja se pse
beson se nuk do t doj askush nse do ta marrin vesh. Ato jan arsyeja
se pse i mban t tjert, edhe ata m t afrmit, n distanc.
Tri lista
Kalo pak koh tani apo kurdo t gjesh nj vend t qet e pa t bezdisur
njeri. N tri flet letr shkruaj listat e mposhtme:
Thuaji Perndis
Deri tani vetm ti i ke par gjrat e tua. Tani sht koha q tia
tregosh dikujt tjetr. T inkurajoj tia paraqessh Perndis meq ai di
tashm pr at lloj q je dhe q ke br.
Askush nuk e ilustron m mir se far duhet t bsh se sa djali
plangprishs (Luka 15:11-32). Ai ishte personi q kishte arsye pr t
pasur frik refuzimin. Ai, duke pritur me padurim t plotsonte orekstet
e tij epshore, krkon pjesn e tij t trashgimis s t atit. Duhet t ket
qen nj bised interesante.
Baba, a do t ma japsh tani pjesn time t trashgimis?.
Do ta marrsh kur t vdes un.
E dua tani.
9. Rrok hirin e Perndis 113
Perndia t do
Perndia t pranon
far gostie! I ati prgatiti nj gosti, solli nj grup muzikor dhe ftoi t
gjith ata q njihte. Pse? Sepse djali t cilin mendonte se kishte vdekur
ishte kthyer i gjall n shtpi.
Sa ndryshe do t kishte qen skena e gostis nse djali nuk do t
ishte kthyer kurr n shtpi ngaq kishte frik nga refuzimi i t atit.
Jeta e Jezusit e bn t qart q Perndia pranon mkatart dhe feston
miqsin e tyre.
A e ke parasysh at listn pr t ciln t inkurajova t bje disa
faqe m par? At pr t ciln shpreson t mos e shoh njeri? At q
mendon se Perndia do t rrudh vetullat? Shiko, n astin q ia tregon
Perndis, ai do t jap sinjalin pr t nisur festimin n qiell me konfeta,
drita vezulluese dhe bilbila festash. Nuk ka asgj tjetr q ti jap m
tepr knaqsi se sa miqsia me ty dhe asgj tjetr nuk do ti jap m
tepr gzim se sa paraqitja jote e mendimeve dhe kujtimeve t turpshme
n dritn e pranis s tij n mnyr q ai t t fal, pastroj dhe prgatis
116 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
pr t t prdorur n t ardhmen.
PR DISKUTIM
3. A e luan ti kt loj?
6. Paraqiti para Perndis tri listat q ke br. Rrfeja mkatet e tua atij.
GJETJA E LIRIS
10.
Llogaritja e kostos
Prsri n rregull.
Do t biesh me fytyr.
E di.
Do t biesh m shum se nj her.
Nuk m intereson. Dua pastrtin.
A nuk i ngjan kjo mnyrs se si flasim nse un dhe ti do t ishim
ulur prball njri-tjetrit n nj lokal. Nse punt jan kshtu, ather
para se t marrsh zotimin, dua q t llogarissh koston. Nj gj e till
sht vendimtare pr suksesin tnd afatgjat.
Llogaritja e kostos
1. Fjalori Trashgimor Amerikan i gjuhs angleze, botimi i katrt (Nju Jork: Houghton Mifflin, 2006).
2. Abraham Twerski, Mendimi ngjits (San Francisco: Harper & Row, 1990), f. 79-80.
126 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
vetvetiu. Por mund ta fitosh nse do t kalosh pak koh dhe ndjeksh
udhzimin tim prej trajnuesi.
Bj nj list
3. Jay Dennis, Zbutja e mendimeve t tua private (Grand Rapids, Mi.: Zondervan, 2002), f. 17-18.
128 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Dobit e pastrtis
1. Pr marrdhnien time me Perndin:
2. Pr gruan time:
3. Pr fmijt e mi:
4. Pr shndetin tim:
5. Pr reputacionin tim:
6. Pr miqt e mi t ngusht:
7. Pr imazhin tim t vetes:
8. Pr financat e mia:
9. Pr t ardhmen time:
PR DISKUTIM
3000 kubik dhe nisem pr n shtpi. Qetsoj veten dhe ajri i freskt i
pranvers m shpurpurit flokt. Por sht Fryma e Perndis q prek
zemrn time. Rreth mesnate udhtoj drejt jugut n rrugn Lamar dhe
kaloj urn Taun Llejk n Ostin. N mes t urs shikoj nj degzim n
rrugn e jets time. N t majt sht jeta e hedonizmit dhe materializmit,
nj jet me nj prkushtim gjysmzemre ndaj Perndis. N t djatht
shtrihet nj rrug pastrtie: nj jet e prkushtuar trsisht Perndis.
Ndjen Perndin q m trheq n shpirt. Duhet t marr nj vendim.
far vendim t marr? Nuk mund t vazhdoj t ndjek t dyja rrugt. O
njrn o tjetrn. Lott m rrjedhin n faqe. N at ast u prkushtova t
ndjek Perndin pr pjesn tjetr t jets time. Nuk do t pij m drog.
Nuk do t fle m nj grua derisa t bhet gruaja ime. Para atij asti e
kisha pranuar Krishtin si Shptimtarin tim. Me at vendim ai u b Zoti
im.
N kapitullin e shkuar pam rndsin e zotimit pr nj jet n
pastrti. N kt kapitull do t shqyrtojm vlern e zotimit t jets ton
ndaj Perndis.
Nuk mendoj se sht nj proces me dy hapa. Nuk sht se marrim
nj zotim pastaj nj tjetr. Ato ndodhin n mnyr spontane. Kur nj
akrobat sht gati t krcej, ai po merr dy zotime. Ai zotohet t lshoj
litarin dhe t rrok shokun q e kap. Pa kto dy zotime ai do t bjer. E
njjta gj sht e vrtet pr ne. Ne duhet t lm mkatin ton dhe t
kthehemi te Perndia. N kt kapitull ne do t zbulojm, tani q do t
lshojm litarin, se si mund t rrokim duart e Perndis.
Fundi i izolimit
Nj zgjedhje logjike
trupin tnd. Ti po thua: Ja Zot, t jap mendjen time, syt dhe vesht
e mi, duart dhe kmbt e mia. Do ti jap ty t gjitha mendimet dhe
veprimtarit e mia seksuale. Ato t prkasin ty dhe do t kushtohen pr
t t shrbyer ty.
Nj vepr e till jo vetm sht e arsyeshme, por sht tepr
frymrore. Ti duhet t jetosh jetn pr t dhe ta lejosh t jetoj jetn e
tij prmes teje.
Nj kriz besimi
sht ora 5:30 e mngjesit dhe ohem nga shtrati. Jam shtatmbdhjet
vje dhe jetoj me prindrit n Timberline Drive n Rollingud Istejts, fare
pak jasht Ostinit. Vesh nj pal xhinse t shkurtra, vesh nj bluze me
krah t shkurtra, fus kmbt n nj pal sandale dhe dal jasht pr te
makina: nj Pontiak bardh e zi i 56-s nj model i vjetr q dridhet
si matrapik kur arrin 120 kilometr n or, duke shkundur pluhurin
nga tapiceria dhe tavani dhe duke mbushur kabinn e makins me
kokrriza pluhuri. Njzet minuta m von futem n parkingun e molit
ku qndrojn skafer. Shoku po m pret.
Hipim n skaf dhe fus elsin n kuadr. Rrotulloj elsin dhe motorri
150 kuaj fuqi fillon t gurgulloj dhe era e tymit t gazit shprndahet n
ajr. Liqeni i mngjesit ngjan i qet si xham dhe si pasqyr pasqyron
pemt larg bregut.
N mes t liqenit fik motorrin dhe i shpjegon shokut se far duhet
t bj pr t br ski me kmb zbathur. Vendos kmbn e majt n
uj dhe ano prapa derisa t mendosh se je duke rn. N rregull?.
N rregull thot ai.
Ndjej ngazllimin dhe frikn e tij. Dhe pastaj shtrihu edhe m
i them. Nse bie me kurriz, nuk do t vritesh. Nse bie me fytyr,
ndryshon puna.
Por sigurisht kjo ka ndodhur shum vjet m par. Ose kshtu m
duket. Tani nuk po flasim pr skit. Por ndrsa shkruaj kto fjal, kam
nj ndjenj t ngjashme ngazllimi. Je duke nisur nj ecje q do t
prfshij rrezikun dhe dhimbjen. Por premton gjithashtu shprblimet e
mdha. Jam nervoz kur hedh hapin e par jasht skafit dhe i zotohesh
Krishtit dhe mezi pres q t lexosh pjesn tjetr t librit, sepse edhe ti e
di q ai prkushtim pa drejtim sht nj plan pr disfat. N pjesn tjetr
t librit do tju jap nj strategji q do tju ndihmoj t jetoni i pastr n
pjesn tjetr t jets ose t paktn dit pas dite.
Kam besimin q, me an t hirit t Perndis, ti mund tia dalsh.
144 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
PR DISKUTIM
3. A je gati ta bsh Krishtin zotin tnd? Nse jo, pse? Krkoji Perndis
t t ndihmoj t heqsh do penges q t pengon ti kushtohesh
atij. Nse je gati, ather mund ta bsh nj gj t till tani duke br
nj lutje t ngjashme: O At, pranoj q mshira jote m ka shtyr
t besoj n Krishtin. Mshira jote m ka falur dhe m ka br nj
njeri t ri n Krishtin. Dhe tani, si prgjigje ndaj mshirs tnde,
po t kushtohem ty. Vendos gjithka q jam dhe shpresoj para teje.
Krkoj q t m shndrrosh mendjen dhe ta bsh mendjen time q
t vrtetoj se sa i mir sht vullneti yt. E bj kt lutje n emr t
Krishtit. Amen.
Mendova se libri dukej pa lidhje meq kisha lindur dhe isha rritur n Nju
Meksiko dhe nuk mund t vrtetoja qytetarint time amerikane. Pastaj
kujtoj gruan q m tha: Mendoj se UFO-t duhet t ken depozituar
nj vez q sht ngrohur pr dy vjet. Kjo duhet t shpjegoj hm
ekzistencn tnde.
Hapa me kureshtje librin dhe shfletova faqet e tij. Nse isha me t
vrtet jashttoksor, shpresoja pr nj zbulim rreth identitetin tim q
do t m onte n nj vend si kshtjella e vetmis s Supermenit, e cila
sht 200 kilometra drejt jugut t polit gjeografit t veriut. Ky sht nj
vend i bukur me kristale t mdha dhe ku babai i Supermenit, Jor-Eli,
iu shfaq n formn e nj hologrami.
Un kisha vetm nj libr, fatmirsisht pr mua, shkruar n angisht
dhe jo nj tekst jashttoksor. Sido q t jet, kam kaluar vite duke
studiuar librin pr t kuptuar fuqit e mia unike jashttoksore kshtu
mund ti prdorja pr dobin e s vrtets, drejtsis dhe Stilit Amerikan
(fatkeqsisht, motoja e Supermenit sht ndryshuar nga Stili Amerikan
n shprehjen pr t qen i paanshm politikisht Tr ato gjra).
E vrteta sth se un jam nj jashttoksor. Por identiteti im i huaj
nuk ka rrjedhur nga nj jashttoksor q ka ln nj vez n nj kodr
n Nju Meksiko. Nga rrjedhur nga Perndia kur m dha Frymn e tij
dhe m bri nj krijes t re n Krishtin (2 Korintasve 5:17). Pjetri u tha
lexuesve t tij q ata ishin t huaj dhe shtegtar (1 Pjetrit 2:11) dhe
se ata kan nj trashgimi q ruhet pr ta n qiell (1 Pjetrit 1:4). Pali
u tha filipianve: qytetaria jon sht n qiej (Filipianve 3:20).
ndodh ngaq kemi lejuar mishin ton t vjedh identitetin ton duke
menduar dhe vepruar vazhdimisht me pasionet e tij mkatare. Ne duhet
t pranojm kur ndodh kjo dhe zgjedhim t veprojm n nj mnyr q
pasqyron jetn ton t re n Krishtin.
Nse e vrteta e ktij kapitulli futet n mendjen tnde, ajo ka fuqin
t t ndryshoj rrnjsisht pr mir. Shiko, nj takim me Jezu Krishtin
shndrron gjrat gjenetike t shpirtit tnd. Nse kalon pak koh dhe
studion librin q shpjegon identitetin tnd t ri, trashgimin dhe
fuqin e re ndaj mishit tnd, do ta shikosh veten sipas perspektivs s
Perndis. Kur ndodh dika e till, do t jetosh si nj njeri i ri, njeriu i
mir, q je n Krishtin.
shtja sht kjo: kur i beson Krishtit, ti bhesh nj njeri i ri dhe
do t duhet pak koh pr t kuptuar identitetin tnd t ri. Sa m tepr
kupton se kush je, aq m tepr do t jetosh si biri i Perndis: nj i huaj
pr kt bot.
Ashtu si e prmenda n kapitullin e kaluar, sapo ti kushtohesh
Krishtit, Perndia do t t tregoj rrugt q duhet t ndryshosh dhe asnj
ndryshim nuk sht m i rndsishm se sa mnyra se si e shikon veten.
Ti je i pranuar pa kushte
PR DISKUTIM
Perndia ka ndryshuar
trsisht natyrn e njeriut.
Ai ka kthyer krimbat
n flutura.
tha: Tani un nuk lutem vetm pr ta, por edhe pr ata q do t besojn
n mua me an t fjals s tyre,q t gjith t jen nj, ashtu si ti, o At,
je n mua dhe un n ty; edhe ata t jen nj n ne, q bota t besoj se
ti m ke drguar (Gjoni 17:20-21). Ndrsa Zoti po fliste pr unitetin
midis besimtarve, ai po pranonte pozicionin ton n t.
Pali u tha galatasve: Un u kryqzova bashk me Krishtin dhe
nuk rroj m un, po Krishti rron n mua; dhe ajo jet q tani jetoj n
mish, e jetoj n besimin e Birit t Perndis, q m deshi dhe dha veten
pr mua (Galatasve 2:20). Pali i vjetr, gjithka q ishte para se t
takonte Krishtin, vdiq n kryq. Tani ai ishte nj person i ri: i bashkuar
me Krishtin n jetn e tij t ringjallur.
Shkoja shpesh Star Trekun: Hapsira e Largt Nnt. N fakt nuk
jam i sigurt nse kam humbur nj episod t serive trillim-shkenc. Nj
prej karaktereve t mi t plqyer ishte toger Xhaxia Daks, nj grua e re
trheqse dhe e shklqyer, e cila dukej si grat e tjera. Shiko, ajo dukej
si grat e tjera prve nj shiriti t dekoruar q i kalonte nga njra an
e fytyrs dhe trupit. Kto shenja e identifikonin si nj antar t Trillit,
nj rac unike n t ciln disa njerz ishin mysafirt e nj race tjetr q
jetonin dhe bashkohen me ta.
Xhaxia ishte mysafirja e nj qenie treqind vjeare, Kurson Daksi.
Xhaxhia, pa humbur identitetin apo personalitetin e saj, prfitonte nga
prvoja dhe njohja e Kurson Daksit. T dy u lidhn s bashku n at
mnyr saq u bn me t vrtet nj person trsisht i ri.
N nj far kuptimi, kjo ndodhi kur u bm ndjeks t Krishtit.
Fryma e Perndis s gjall vjen pr t banuar me ne. N mnyr t
mistershme Fryma e Perndis ndrhyn n tonn dhe ne bhemi nj
person i ri (2 Korintasve 5:17). Kjo do t thot q n planetin Tok ka
dy specie unike dhe t ndryshme: bijt e Adamit dhe bijt e Perndis.
Ngaq jemi njerz t rinj, nj krijim krejt i ri, do t ishte munges
konsekuence pr ne t jetonim si jetonim m par. Nuk sht se kemi
prshtatur nj filozifi t re fetare q na mson t prpiqemi t bjm
jet m t mira. Ne jemi transformuar. N Krishtin njeriu un i ri ka
lirin nga pushteti i mkatit dhe orekset e tij epshore (Romakve 6:1-
156 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
1. David Needham, E drejta e birnis (Mostrat, Ore.: Multnomah, 999), f. 82-84.
158 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Perspektiva
Jam nj njeri i ri. E shikoj ndryshe epshin tim seksual. Jam i bashkuar
me Krishtin dhe fuqia e mkatit tim dhe orekset e tij seksuale jan
mposhtur. Nuk kam pse tu bindem m urdhrave t tyre.
Hern tjetr q do t tundohem pr t kryer edhe mkatin m t vogl
seksual, do t falnderoj Perndin q m ka liruar nga kjo gj. Do t
13. Katr hapa drejt liris 163
Prania
Nuk jam i vetm n betejat e mia. Ekziston Dikush brenda meje q
njeh dobsit e mia dhe m pranon si jam: Jezu Krishti, Shptimtari
im. Hern tjetr q do t ndihem i vetm, do t kujtoj q Krishti sht
me mua. N vend q tu drejtohem prvojave seksuale pr t plotsuar
nevojn time pr intimitet, un do ti drejtohem Krishtit.
Fuqia
Un kam fuqin e Krishtit t ngjallur q jeton n mua. Un nuk kam
pse t argumentoj apo ndeshem me orekset e mia epshore. Nuk kam
pse t zotohem pr tu br ball josheve t tyre. Kur tundohem mund
ti drejtohem Krishtit dhe ti besoj atij pr t m pajisur me fuqin e tij
t ringjalljes.
Perspektiva, prania dhe fuqia jan tre elementt prbrs t njeriut t
ri q sht n ty. Por t jetosh i lir duhet nj element tjetr. N kapitullin
e radhs do t t jap nj strategji q ka si synim pr t t ndihmuar q
t jetosh i lir pr pjesn tjetr t jets. Dhe besoj se ajo q do t lexosh
t jet informacioni m i dobishm n kt libr.
164 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
PR DISKUTIM
tundim t till.
Disa tundime, si ai me Xhulin, marrin formn e grave prej mishi e
gjaku. T tjer marrin formn e figurave dydimensionale n ekranin e
kompjuterit apo t televizorit. Pr burrin q ndeshet me tundimin pr t
shkuar me gra t tjera, rnia e vlerave seksuale t shoqris e shton kt
betej. Pse? Sepse shum m tepr gra jan t gatshme t prfshihen n
sjellje q konsideroheshin m par t gabuara.
N lidhje me tundimin dixhital, sht prkeqsuar n vitet e fundit.
Shiko statistikat e mposhtme:
1. Media pr familjen e sigurt.
2. Nga sondazhi i Krishterimi sot (2000).
3. Nga sondazhi i Prqendrimi te familja (1 tetor 2003).
168 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
tundues.
PR DISKUTIM
2. Pse zotimet e tua t prkushtimit nuk vlejn fare nse mendja jote
kontrollohet nga epshi?
t kanaleve.
Nj burr q shkonte m prpara me prostituta, m tha q bn nj
rrug t gjat pr n pun pr t mos u futur n lagjen me drita t kuqe.
Kam nj mik q m tha q rruga pr n shtratin e nj gruaje fillon
gjithmon me krkimin e grave trheqse kudo ku shikon. Atij i bhet
mani krkimi dhe shikimi i grave. N fakt i bhet aq mani saq i
transferon n kompjuterin e tij. Ai thot se duhet t ruaj syt q t mos
vshtrojn grat e lezetshme gjat dits.
Disa vjet m par u regjistrova te Covenant Eyes, nj kompani q
shet programe kompjuterike q ruan nj histori q nuk fshihet n do
faqeje q kam hapur n internet. Pastaj identifikon do faqe dhe ia
drgon me e-mail listn nj partneri t prgjegjshm. Kam zbuluar se
jam po aq i sigurt n internet pa prgjegjsi si sht nj burr me kmb
druri n nj zjarr n pyll.
Disa djem e mbledhin mendjen para se t shkojn n palestr pr
t br strvitje q nuk do t shikojn vajzat seksi. Un zgjedh t bj
strvitje n at pjes t dits kur nuk ka fare.
Njoh burra q jan lojtar q duhet t shmangin flirtimin me grat.
Atyre u plqen t gjuajn dhe e din q sapo t fillojn t flirtojn, kan
aftsin pr ti uar grat n shtrat. Kshtu q ata ruajn marrdhniet
e tyre t puns me grat mbi baza t pastra profesionale. N ambiente
shoqrore ata jan miqsore, por jo flirtues.
Ka shembuj t ktyre hapave agresiv q duhet t ndrmerren pr t
prmbajtur epshin ton.
Ndrsa bn listn tnde dhe prgatitesh pr t prishur zakonet e tua,
prit q orekset e tua epshore t kundrshtojn, sidomos nse ke kryer
akte seksuale.
Epshi yt mund t mos shfaqet si dragua flakhedhs q shkatrron
jetn tnde. Mund t duket po aq i pafajshm si edhe nj kotele. Do t
t lus t vazhdosh zakonin: at q plqen m shum. Do t t premtoj
q nuk do t t krkoj m tepr. Do t prpiqet t t bind q veprime
t tilla nuk jan t domosdoshme. Do t t pshertij ty q:
Nuk do t dmtoj po t shikosh vajzat seksi n pun.
15. Prish ciklin e tundimit 183
PR DISKUTIM
T JETOSH I LIR
PR PJESN TJETR
T JETS
16.
ndenjsja, por e dija q nuk ishte gj e mir. Isha i zotuar. U ula dhe
papritur tr burrat filluan t vinin drejt meje. M hyri frika.
Nuk kam pse ta bj. Akoma kjo m heq trurin.
Ata u vun n formn e nj gjysm rrethi rreth meje duke m kthyer
kurrizin. Pse e bn nj gj t till? Alen tha: Sepse edhe ata ishin
burra. Ishte nj zbulim i madh. Kta nuk jan thjesht dshtak si un,
por jan burra. Ata e bjn kt q t kesh pak intimitet dhe askush nuk
mund t shikoj nga jasht2.
Ajo fjali e fundit sht shum e thell, sepse prshkruan at q
ka nevoj do njeri. Ne na duhen miq q kuptojn frikn ton dhe na
ofrojn mbrojtje, burra q do t jen si mburoj gjat kohs son kur
jemi t cenueshm dhe kemi turp.
Sa keq q duhet t shkonte n Aleni pr t zbuluar gatishmrin e
burrave pr t mbrojtur njri-tjetrin, pr ti dal pr zot njri-tjetrit.
Pr shkak se shumica e burrave nuk jan t detyruar pr marrdhnie
t tilla t ngushta, ata nuk e zbulojn kurr kt. Ndrsa kam folur me
burra, kam zbuluar se shumica e tyre mendojn se betejat e tyre me
epshin seksual jan personale. Ato jan private. Ato jan t turpshme. Si
shkuarja n nevojtore; nuk sht dika q burrat e tjer duan t shikojn.
Ne ndihemi rehat duke folur me burra rreth gjrave t parndsishme
si loja e golfit, gjendja e makins son apo pushimet e fundit. Por
ne kundrshtojm s foluri pr betejat dhe dshtimet tona vetjake.
Megjithat na duhen miq me t cilt t tregojm mkatet tona m t
errta dhe triumfet tona m t mdha, miq t cilat mund t na ndihmojn
t mos biem kur tundohemi dhe t na ngrejn kur biem, miq q mund
ti mbshtesim kur jan n nevoj.
Davidi dhe Jonathani kishin at lloj miqsie. Davidi vajtoi pas
vdekjes s Jonathanit: Un jam n ankth pr ty, o vllai im Jonatan;
ti ishe shum i dashur pr mua, dashuria jote pr mua ishte m e
mrekullueshme se dashuria e grave (2 Samuelit 1:26).
2. Si m sipr, f. 86-87.
16. Katr fazat e miqsis 193
4. Herb Goldberg, Rreziqet e t qent mashkull (Nju Jork: New American Library, 1976), f. 133.
194 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Miqt e argtimit
Kta miq jan djem me t cilt futemi n zon e meshkujve. Interesi
yn i prbashkt pr golfin, tenisin, gjuetin, peshkimin, rregullimin e
makinave t vjeta apo strvitja e fmijve tan na bn q t takohemi
rregullisht. Aktiviteti siguron ambientin e sigurt ku lidhemi. Meq
miqsia rrotullohet rreth aktivitetit, nuk ka nevoj pr afrsi. Dika e
uditshme pr miqt e argtimit sht ajo q mund t ndodh nse je i
smur dhe mungon n aktivitet.
U ktheva i thua pjess tjetr t grupit. M vjen keq, mungova
hern e kaluar.
Mungove hern e kaluar? thot njri prej tyre.
Po, u smura. Por solla Xhekun t m zvendsonte.
Ah, po. As nuk e vura re q nuk ishe. Mir je?.
Po, jam mir thua ndrsa rregullon topin.
Miqt e ngusht
Por dika tjetr mund t nis nga miqt e argtimit kur dy burra
196 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Shok pr kok
Miqsia m e thell midis burrave arrihet rrall, sepse vijon nj kriz.
Shum prej nesh kujtojn kur ishim fmij se bheshim miq m t mir
me nj djal pasi ishim zn. N mnyr t ngjashme bhemi shok pr
kok me nj burr vetm pasi miqsia jon i ka mbijetuar krizs q ka
krcnuar ta shkatrroj.
Miq t argtimit
Miq t ngusht
Shok pr kok
5. Si m sipr, f. 136-137.
198 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
u mbush me trishtim. Un, duke mos qen tip i ndjeshm, nuk e kisha
iden se vdekja e saj e kishte lnduar aq thell. Kur Bobi mu drejtua pr
mbshtetje, e dgjova e u luta dhe pastaj menjher ndryshova tem. Ai
mbeti i uditur nga pandjeshmria ime dhe e mbylli telefonatn shum
shpejt.
Kur e kontaktova ditn tjetr, ai m tha q kishte nevoj t rrinte
pak vetm. Ai tha se i duhej koh pr t kaprcyer dhimbjen e tij. M
von prpjekjet e mia pr ta kontaktuar hasn rezistenc. Duke hedhur
vshtrimin pas e dija q n historin e miqsis son nuk isha i prgatitur
pr dika t till. N t shkuarn ai i kishte kaluar humbjet me pak
emocion dhe un nuk kisha kaluar kurr nj humbje personale q mund
ta kisha si nj pik emocionale reference.
Ndrsa miqsia jon kishte mbijetuar pas disa pengesave t vogla, u
binda gjithmon e m tepr se kjo ishte nj mur eliku e jo nj penges
e vogl. Gjat vitit t ardhshm vendosa q pavarsisht se sa shpesh nuk
ma varte mua, un nuk do t largohesha.
Nj vit pas vdekjes s t ms, u ulm n zyrn e tij. Faleminderit
q nuk ke hequr kurr dor nga un tha Bobi. Jam treguar i ashpr
me ty, megjithat ti nuk m braktise.
Pr her t par n nj vit t tr ai mu prgjigj. Falnderoj Perndin
q askush prej nesh nuk u dorzua, sepse jemi miq t ngusht m tepr
se m par. N t shkuarn ai kishte par pandjeshmrin time, por
nuk vuajti kurr prej ksaj. Kam par aftsin e tij pr tu larguar nga
njerzit, por nuk e kam ndjer kurr vet.
Pr shkak t ksaj krize pam momentet m t vshtira t njri-tjetrit.
Megjithat nuk e braktsim njri-tjetrit. Ne kaluam krizn e miqsis
ton dhe mbetm prsri miq.
Sapo miqt e ngusht bhen shok pr kok, ata kan nj miqsi pa
role. do njeri ndihet i sigurt pr tu sjell si qesharak dhe i marr po
ashtu edhe si serioz dhe i pjekur. Ai mund t jet vetvetja pa frikn e
refuzimit. Ai mund t tregoj hapur dshtimet dhe fitoret e tij, sepse e
di q sht pranuar n mnyr t pakushtzuar.
Kjo prvoj ndryshoi jetn time. E di tani q nse dikush ka vuajtur
16. Katr fazat e miqsis 199
Shokt ndrtues
Shumica e djemve kujtojn se far do t thot t kesh nj shok kur
kan qen fmij. Por si t rritur, burrat flasin pr nevojn e tyre pr
nj grup prgjegjsie pr ti ndihmuar t mbajn premtimet q i kan
br Perndis dhe grave t tyre. Ata perceptojn nj grup prgjegjsie
si nj vend kur flasin se si po shkojn gjrat n jetn e tyre. Ata nuk e
konsiderojn si disa shok q mblidhen se e duan njri-tjetrin.
Meq shumica e grupeve fillojn n faqn e shkmbimit t
favoreve, ky perceptim nuk duhet t na udis. Burrat mblidhen s
bashku n grupet e prgjegjsis sepse sht dobidhnse n mnyr
reciproke pr kdo q sht i pranishm. Ata nuk takohen sepse e
plqejn njri-tjetrin. Ata mund t mos e njohin njri-tjetrin.
Fillimisht nj burr merr pjes duke pasur n mendje qllimet m t
mira. Ai dshiron t jet i pastr seksualisht. Ai dshiron t jet i hapur
pr jetn e tij. Ai dshiron t vij n do takim.
Por sht e vshtir t takohesh me nj grup djemsh q nuk i do
shum mir. sht e vshtir t jesh i hapur me burrat tek t cilt nuk
ke krijuar besim akoma. sht e vshtir t mbshtetesh te burrat e tjer
kur dshiron t dukesh i fort.
Nse bie n mkat, ai do t dshiroj t mos vij n takim. N kt
mnyr ai mund t ruaj imazhin e tij t perndishmris. Fatkeqsisht
ai mund t mos kthehet kurr. Edhe m keq akoma, askush mund t
mos interesohet pr t.
Por dikush duhet t interesohet pr t. Ai ka nevoj pr nj mik q
ti shkoj pas. Po kshtu edhe ti. Ti ke nevoj pr disa miq t ngusht
200 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
PR DISKUTIM
veten ashtu si isha: gjithka q isha. Pastaj Billi tha: T dua, Rod.
N at pik t mesazhit Rodi ndaloi, drejtoi gishtin nga un dhe tha:
E dua at njeri. T dua Bill Perkins.
Kur Rodi shqiptoi ato fjal, fillova t qaj, atje te rreshti i par n
takimin e burrave n Nju Jork1.
Un dhe Rodi kemi qen miq prej nj kohe t gjat dhe ai e di se sa
borxhli m sht: jam i bindur se shrbesa ime e tashme ekziston pr
shkak se ai hapi dern pr mua.
Prgjat viteve kemi pasur shum beteja, por me an t hirit t
Perndis, kemi mbajtur njri-tjetrin. Ndrsa mendoj pr veorit q
un dhe Rodi pam te njri-tjetri dhe se far krkojm te burrat e tjer,
e kam kufizuar n katr m t rndsishmet. Besoj se kto jan tiparet
q duhet t krkosh tek nj burr me t cilin shpreson t bhesh nj
dit shok pr kok. Kto jan tiparet q duhet t zhvillosh tek vetja n
mnyr q t jesh nj mik i mir pr burrat e tjer.
1. Rod Cooper tregon gjithashtu nj pjes t historis s tij n librin Mendja e dyzuar (Grand Rapids, Mi.:
Zondervan), f. 19-20.
206 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Besoj se shum burra jan si ai qeni. Ata jan plagosur dhe lidhur
nga bota. Ata jan dyshues ndaj t tjerve dhe prpiqen ti mbajn
n distanc. Ne jemi prgjegjs pr t treguar dashuri dhe mirsi t
vazhdueshme. Nse duam nj shok pr kok, ne duhet t zotohemi
nj jet besnikrie dhe besimi. Duhet t jemi gati t durojm ankesat
dhe kafshimet e tij. Por nse durojm, nj dit do t kuptojm q kemi
nj shok pr kok, dik q ndihet i sigurt me ne dhe me t cilin ne
ndihemi t sigurt, dik q na ndihmon t jemi moralisht t pastr ndrsa
i ndihmojm t bjn t njjtn gj.
PR DISKUTIM
Kujto:
ecja ngadal = seks i mir.
222 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Orgazma emocionale?
Mund t uditesh po t dgjosh q nj grua nuk ka pse t arrij
orgazmn pr tu ndjer e knaqur. Kur isha n seminar, grat e
studentve t seminarit takoheshin periodikisht pr t dgjuar fols
frymzues. Nj her iu dha mundsia grave pr t dhn para mikrofonit
dshmit e tyre t shkurtra.
Pas takimit Sindi u kthye n shtpi dhe mezi priste t m tregonte se
far kishte ndodhur. Ajo tha q nj grua e re doli para mikrofonit dhe
shpalli se do t thoshte dika q do tu hiqte nj barr t madhe disa
prej grave. Ajo, duke folur me entuziazmin e nj shkenctareje q sapo
kishte gjetur ilain pr kancerin, tha: Mendoja gjithmon q orgazma
ishte dika fizike. Mbrm pata nj orgazm emocionale dhe tani e di
q ato nuk jan fizike por emocionale.
Un dhe Sindi qeshm, sepse e dinim q nj dit ajo grua do t
kalonte nj dit nj orgazm t zgjatur fizike dhe do t vihej n siklet
nga ajo q shpalli. Por kur e menduam mir, kuptuam q ajo pohoi nj
msim me vend. sht e mundur q grat t ken knaqsi reale nga
seksi pa pasur gjithmon orgazm.
Si burra ne nuk mund ta imagjinojm kt. Pse? Sepse pr ne seksi
siguron nj shkarkim t energjis seksuale. Nse angazhohemi n
prkdhelje para seksit dhe nuk kalojm n orgazm, na lndon. Nga
ana tjetr, nse tensioni seksual te gruaja nuk arrin pikn ku ajo t ndjej
nevojn pr nj orgazm, mos i bj presion pr t kaluar.
224 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Seksi i poes
Sapo t zbulosh kohn dhe vendin pr t eksituar gruan tnde,
prpiqu t mos bsh t njjtn rrug sa her q rrini bashk. Si burra
priremi t gjejm nj teknik dhe e prsrisim pafundimisht. Kjo mir,
por sigurohu t kesh disa teknika q ti prdorsh.
Njra prej tyre sht seksi i poes. Ky sht ai lloj seksi q duhet
tr dita e tr nata pr tu gatuar. Fillon n mngjes me nj prqafim
dhe puthje shum t gjat ndrsa largohesh, bashk me nj premtim pr
ti dhn nj dark. Vijon me nj telefonat q i shpreh dashuri. Pastaj
nj kartolin apo lule.
Kujto:
nj prqafim n mngjes = seks i mir n dark.
Kujto:
ecjet e gjata n park = seks i mir n dhomn e gjumit.
Kujto:
fjalt e dashuris gjith ditn = seks i mir natn.
18. Vetm pr burrat e martuar 225
Kujto:
ecja ngadal = seks i mir.
Seksi gustator
Edhe pse seksi i poes sht fantastik, ai ndodh n shtpi. Me raste
duhet t planifikosh nj udhtim me gruan tnde n nj vend romantik.
Nuk ka pse t jet i shtrenjt. Por duhet t jet nj vend q e bn at t
ndihet e veant.
Kur Sindi kishte nj her datlindjen i bra nj surpriz duke e uar
pr nj nat n nj suit t veant n nj hotel t zons. Para se t dilnim
pr dark, i thash t prgatiste valixhen e vogl t rrobave. Bleva nj
tuf lulesh jo shum t shtrenjta n nj dyqan ushqimoreje t zons (ato
prapsepar nj pik vlenin) dhe i thash nj miku ti onte n hotel
para se t mbrrinim ne. Kur Sindi u fut n dhom, tufa me luleve mbi
nj tavolin t vogl e prshndeti at.
Q nga ai ast e vetmja gj q duhej t bja ishte t ecja ngadaaaaaal.
Pjesa tjetr e mbrmjes iu kushtua kujdesit pr t.
Seksi i mikrovals
Nse je gati t bsh rregullisht me gruan tnde seksin e poes dhe
seksin gustator, ajo mbase do t jet gati t siguroj pr ty seksin e
mikrovals. N fakt, mund t jet nj gjell q ajo mund ta plqej edhe
vet me raste. N ato raste kur koha sht e shkurtr, thuaji q nuk ke
koh pr t br gati poen, por me siguri do ti plqej nse do t jet
gati t fus dika n sobn me mikroval.
Sigurisht, seksi i mikrovals ka disa variante. Prfshin raportin
fizik, stimulimin manual t burrit nga e shoqja, stimulimin e dyanshm
manual, seksin oral apo seksin me nj lodr. Ti me gruan duhet t
ndiheni t lir t bni fardo lloj gjje q ju eksiton, pr aq koh sa
nuk stimulon epshe mkatare apo vret ndrgjegjen tuaj.
Nse ky sht ushqimi i vetm n menu, gruaja jote nuk do t jet
shum e gzuar. Por nse ajo e di se zotohesh ti japsh at q ka nevoj,
ajo me gzim do t kujdeset pr nevojat e tua n kt mnyr. Dhe nse
bhesh ekspert i prkdheljes s klitorit t saj, ajo mund t kaloj nj
orgazm sa her q bn dika t till. N fakt ajo mund t kaloj disa
t tilla.
18. Vetm pr burrat e martuar 227
1. John Gray, Marsi dhe Afrdita n dhomn e gjumit (Nju Jork: HarperCollins, 1995), f. 86.
228 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
PR DISKUTIM
2. Cilat jan tre llojet e seksit q kam prshkruar? Cilat jan ato gjra
q duhet t bj nj burr pr t plotsuar nevojat seksuale t gruas?
Fjala M
Meq Bibla nuk flet asnj fjal pr kt tem si mund t dij dikush
nse sht e gabuar q ai t masturboj? Mendoj se mnyra m e mir
pr tiu prgjigjur pyetjes q Bibla nuk e trajton n mnyr t veant
sht t shikojm se far thot rreth temave q kan lidhje me t.
Fatmirsisht Bibla flet qart pr pastrtin seksuale. Kam shqyrtuar
Shkrimin dhe kam identifikuar katr teste q kan si synim t ndihmojn
nj burr pr t prcaktuar nse sjellja e tij sht e pastr apo jo.
Meq ra fjala, kam krkuar n Bibl pr ndonj shteg, por nuk kam
gjetur. Nse ushqen epshin tnd me porno apo kujtesa t grave prve
gruas tnde, sht e gabuar.
Nuk sht se masturbimi sht i gabuar. Por ajo q bn me mendimet
dhe syt e tu sht e gabuar. A mund t masturbosh dhe t ruash mendime
t pastra? Apo a sht kjo e pamundur pr ty? Vetm ti e di prgjigjen
ndaj asaj pyetjeje.
Mesazhi i ktij libri sht q sjellja jote seksuale rrjedh nga identiteti
yt. Kur mishi yt krkon knaqsi, kjo nxitet nga epshi pastaj sjellja nuk
rrjedh nga njeriu i ri q sht n ty. Po rrjedh nga orekset e tua mkatare.
sht ventimtare t trajtosh tundimin si paraqitet n kapitujt 12-15.
Lexoji prsri dhe vendosi n praktik. Sa m tepr jeton sipas identitetit
tnd t ri, aq m tepr kontroll do t ushtrosh ndaj mendjes, syve dhe
orekseve t tua seksuale.
Mendimi im
PR DISKUTIM
Vetm pr grat
librave t mposhtm:
PR DISKUTIM
Kam pasur nj komshi, Erni Bellon, i cil blinte vegla t cilat nuk i
prdorte asnjher. Mbrrinte nj kuti me vegla t cilat i kishte bler
dhe as q e hapte fare. Vetm sa vinte mbi t kutit e tjera n fund t
garazhit t tij.
Nj dit e pyeta pr praktikn e tij t tepruar dhe ai m tha: I dua
ato mjete vetm n rast se m duhen.
Nuk jam zanati, dhe ndryshe nga Erni, nuk mbledh vegla.
Megjithat, mund t montoj do gj dhe ta montoj prsri. Fatkeqsisht
ka gjithmon pjes q dalin tepr dhe mjeti nuk funksionon. Duke pasur
parasysh aftsit e mia e dobta t riparimit, gruaja ime u udit kur i
thash q do t heq rubinetin e vjetr t kuzhins pr t vn nj t ri.
A je i sigurt q do ta bsh kt? pyeti ajo. Mbaj mend q hern
e fundit q u prpoqe t riparosh dika, na kushtoi shum.
Fjalt e saj m bn t ndihesha pa vler; kshtu q mora qndrim
dhe thash: Jam m i menur se nj rubinet. Thjesht pr ta br t qart
se sa pozitivisht ndihesha pr punn e ardhshme, thash: Nuk sht
se po bj dika t ndrlikuar si t ngre cepin e tapetit q t vendos nj
fije teli t sterjos nn t. Kjo ishte puna e fundit q kisha katandisur.
Sido q t jet, krkova n nj kuti t vjetr kartoni ku kisha hedhur
246 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Tregoji gruas
Burrat zakonisht m pyesin nse duhet tu tregojn grave pr
betejat e tyre me epshin seksual. Do t ishte ideale sikur nj burr t
diskutonte gjithka me gruan e tij. Sinqeriteti forcon marrdhniet dhe
pandershmria i dobson. Natyrisht, disa mkate jan m serioze se t
tjerat dhe duhet t ushtrosh urtsi ndrsa shqyrton shtjen.
T sugjeroj q ta lejosh at t lexoj kt libr para se t flassh me
t. Si mund ta kesh vn re, kapitulli i mparshm sht shkruar pr t.
Nse e lexon tr librin, ajo do t kuptoj m mir situatn tnde. Kjo
do t rris gjithashtu gjasat q ajo t jet si aleat pr ty dhe do ta bind
at se e ke seriozisht dshirn tnde pr pastrti.
Nse flet me gruan, t inkurajoj ta sigurosh at pr dashurin dhe
zotimin tnd. Ji i prgatitur q mund t reagoj emocionalisht, sepse
mbase do t ndihet e tradhtuar dhe e krcnuar. Duhet ta pranosh kt
pa u trhequr apo mbuluar gjurmt pr t qetsuar zemrimin e saj.
Do t jet ndihm pr t nse ke nj plan specifik pr pastrin. Ajo
do t ndihet m e sigurt nse e di q po ndrmerr hapa agresiv pr tu
248 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Zakonet
1. _____________________________________________
2. _____________________________________________
3. _____________________________________________
4. _____________________________________________
5. _____________________________________________
6. _____________________________________________
7. _____________________________________________
Si do ti shmang
1. _____________________________________________
21. Mjete pr situata t vshtira 249
2. _____________________________________________
3. _____________________________________________
4. _____________________________________________
5. _____________________________________________
6. _____________________________________________
7. _____________________________________________
Shpresa e duruar
Mos u udit nse pas disa ditsh apo javsh mungese, epshi yt del si
luan vrumbullues. Epshi seksual ka rrnj t thella dhe duhet koh pr ta
mposhtur. Fjalt e Isais shrbejn si inkurajim: Por ata q shpresojn
te Zoti fitojn forca t reja, ngrihen me krah si shqiponja, vrapojn pa
u lodhur dhe ecin pa u lodhur (Isaia 40:31).
Dhimbja
Ndrsa rritesh n lirin tnde nga epshi seksual, sht e rndsishme
t kujtosh q dhimbja nuk sht armiku yt. Dhimbja sht nj mjet q do
t t bj m t fort. Mos u largo prej saj ose mos u prpiq ta zbussh
me mkate seksuale.
Prfundimisht ajo q zbut dhimbjen krijon m tepr vuajtje se sa e
eliminon.
N vend q t largohesh nga dhimbja, kaprceje si nj ortek.
Prfundimisht dshirat e tyre epshore do t bien ndrsa njeriu yt i ri do
t fitoj kontroll mbi ty.
Askush nuk ka nj jet t leht. Edhe apostulli Pal prjetoi dhimbje
t thell t shkaktuar nga nj gjemb n mish (2 Korintasve 12:7-9).
Edhe pse nuk e dim burimin e dhimbjes s tij, ne e dim q ai ka
vuajtur shum. Tri her e refuzoi Perndia. N vend q t hiqte shkakun
e vuajtjes s tij, Perndia i dha Palit nj mas shtes t hirit t tij.
Pali, n vend q t zemrohej me Perndin, shkroi: Prandaj me
knaqsi t madhe do t krenohem m tepr pr dobsit e mia, q fuqia
e Krishtit t rrij tek un.Prandaj un knaqem n dobsi, n fyerje, n
nevoja, n prndjekje, n ngushtica pr shkak t Krishtit, sepse, kur jam
250 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Lott
T qart nuk sht dika q burrat e bjn publikisht. Megjithat
lott jan mjete q na ndihmojn t shrohemi. Kam lexuar nj her q
lott jan mnyra e trupit pr t pastruar kimikatet toksike t tij. Lott
pastrojn trupin dhe shpirtin. Kur i mbajm, ne pengojm nj rrke
emocionale q duhet t rrjedh nga zemra pr t qndruar e pastr.
Edhe Jezusi qau. Kur mikeshat e tij Marta dhe Maria qan pr
21. Mjete pr situata t vshtira 251
Falja
Falja sht nj mjet i pamuar pr t gjetur shrim dhe lirim nga
epshi yt. Ka tre dimensione t faljes q duhet t prdorsh.
Meditimi i Bibls
Nuk ka gj tjetr t m ruaj t pastr seksualisht se sa msimi
prmendsh dhe meditimi i vargjeve biblike q trajtojn nevojat e mia.
Ashtu si prpiqet mkati t t karakterizoj, meditimi i Shkrimit t
ushqen ty si njeri i ri n Krishtin, personin tnd t vrtet.
Pjest e mposhtme kan qen t dobishme pr mua. Sa her q jam
i shkurajuar apo i tunduar, i shikoj dhe fitoj udhheqje dhe forc.
Tundimi
Asnj tundim nuk ju ka gjetur juve, prve se tundimi njerzor; por
Perndia sht besnik dhe nuk do t lejoj q tju tundojn prtej fuqive
tuaja, por me tundimin do tju jap dhe rrug dalje, q ju t mund ta
prballoni (1 Korintasve 10:13).
Ankthi
Mos u shqetsoni pr asgj, por, n do gj, ia parashtroni krkesat
tuaja Perndis me an lutjesh dhe prgjrimesh, me falnderim.Dhe
paqja e Perndis, q ia tejkalon do zgjuarsie, do t ruaj zemrat tuaja
dhe mendjet tuaja n Krishtin Jezus (Filipianve 4:6-7)
Mendimet e pastra
S fundi, vllezr, t gjitha gjrat q jan t vrteta, t gjitha gjrat
q jan t ndershme, t gjitha gjrat q jan t drejta, t gjitha gjrat q
jan t pastra, t gjitha gjrat q jan t dashura, t gjitha gjrat q jan
me fam t mir, nse ka ndonj virtyt dhe nse ka ndonj lvdim, kto
mendoni (Filipianve 4:8).
Epshi
Largohuni nga kurvria! do mkat q kryen njeriu sht jasht
trupit, po ai q kurvron mkaton kundr trupit t vet (1 Korintasve
6:18).
Prmbajtja
Sjellja juaj t jet pa lakmi paraje dhe knaquni me at q keni,
sepse vet Perndia ka thn: Nuk do t t l, nuk do t t braktis
(Hebrenjve 13:5).
Falja
Ather Pjetri iu afrua dhe tha: Zot, n se vllai im mkaton kundr
meje, sa her duhet ta fal? Deri shtat her?. Jezusi i tha: Un nuk t
21. Mjete pr situata t vshtira 255
them deri shtat her, por deri shtatdhjet her shtat (Mateu 18:21-
22).
Lutja
Zoti sht pran gjith atyre q krkojn, pran gjith atyre q e
krkojn n t vrtet (Psalmi 145:18).
Lypni dhe do tju jepet; krkoni dhe do t gjeni; trokitni dhe do tju
elet.Sepse kush lyp merr, kush krkon gjen dhe do ti elet atij q
troket (Mateu 7:7-8).
Njeriu i ri
Prandaj nse dikush sht n Krishtin, ai sht nj krijes e re; gjrat
e vjetra kan shkuar; ja, t gjitha gjrat u bn t reja (2 Korintasve
5:17).
Lutja
Lutje do t thot t flassh me Perndin. sht mnyra se si qndron
256 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
Mbajtja e nj ditari
Prpiqem rregullisht t mbaj nj ditar. Kjo nuk do t thot q shkruaj
poezi. Kjo prfshin regjistrimin e ndodhive kye t dits dhe matjen
e temperaturs time frymrore. Prpiqem gjithashtu t shkruaj nj
lutje ose dy n mnyr q t kem dika pr tiu referuar kur t marrin
prgjigje lutjet e mia.
Mbajtja e nj ditari sht nj mnyr e prekshme e prforcimit t
njeriut tnd t ri. Kujto, mkati prpiqet t t vjedh identitetin tnd
dhe t dobsoj njeriun e ri n ty. Meditimi i Bibls, lutja dhe mbajtja e
ditarit forcon frymn tnde duke rrnjosur miqsin tnde me Perndin
dhe duke ushqyer njeriun tnd t ri.
Prsritja
sht thelbsore t kesh nj strategji n rast prsritjeje. Do t
ishte fantastike sikur t mos bie m, por mund t biesh. Nse bie, ohu
menjher.
Mbase mund t mendosh: Tani q e kam shkelur, po ashtu mund
t resht s prpjekuri. Si mendon, nga vjen nj mendim i till? Nga
mkati yt apo nga njeriu yt i ri? Shmang nj mendim t till t marr
dhe shkatrrimtar. Nse e prsrit, ngrihu n kmb. Nuk po ia nis nga
21. Mjete pr situata t vshtira 257
fillimi.
Prqendrohu n faktin q ece pr pak koh pa rn n mkat. Lejo
q zhgnjimi yt t jet nj kujtes e cenueshmris tnde dhe nevoj
pr tu varur nga Perndia dhe shmang disa situata.
Perndia t ka falur. Prano faljen e tij dhe ec prpara.
258 KUR TUNDOHEN BURRAT E MIR
PR DISKUTIM
1. I jam mirnjohs David Nidhemit pr kt ilustrim t madh, t cilin e kam ndryshuar pak. sht marr nga
faqet 91-92 nga libri i tij E drejta e birnis, prmendur m hert.
Falnderime
Bill Perkins