N emr t All-llahut, t Gjithmshirshmit, Mshiruesit!

ISLAMI FE E PRSOSUR
Muhamed el-Muhtar esh-Shenkiti
Botuar nga: Botues Privat
T gjitha t drejtat e ktij libri i takojn prkthyesit: Bledar Aliu

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 2

 PARATHNIA.................................................................................................................................................................................................................... 4

SHTJA E PAR: TEUHIDI ............................................................................................................................................................................................... 6

SHTJA E DYT: PREDIKIMI........................................................................................................................................................................................... 11

SHTJA E TRET: DALLIMI MIDIS VEPRS S MIR DHE DIKAJE TJETR.......................................................................................................................14

SHTJA E KATRT: GJYKIMI ME DIKA TJETR VE SHERIATIT ISLAM ...........................................................................................................................17

SHTJA E PEST: STATUSI INDIVIDUAL .........................................................................................................................................................................20

SHTJA E GJASHT: EKONOMIA....................................................................................................................................................................................25

SHTJA E SHTAT: POLITIKA......................................................................................................................................................................................... 27

SHTJA E TET: DOMINIMI I JOBESIMTARVE MBI MUSLIMANT....................................................................................................................................31

SHTJA E NNT: DOBSIMI I MUSLIMANVE N NUMR E FUQI N KRAHASIM ME JOBESIMTAR.............................................................................. 32

SHTJA E DHJET: PROBLEMI I PRARJES S ZEMRAVE .............................................................................................................................................. 37

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 3

 PARATHNIA
Falenderimi i takon Allahut, Zotit t botve. Paqa dhe shptimi i Allahut qofshin mbi pejgamerin
ton Muhamedin, familjen e tij, shokt e tij dhe kdo q fton me thirrjen e tij deri n Ditn e
Kijametit.
Origjina e ktij librthi sht nj ligjrat t ciln e mbajta n xhamin e profetit, sipas krkess s
mbretit t Marokut. Njri prej vllezrve t mi m krkoi q ta shkruaj pr arsye q t botohet e
t shprndahet. Un iu prgjigja me knaqsi krkess s tij, duke shpresuar prej Allahut q t
ket dobi prej tij.
Allahu i Lartmadhruar thot:
''Kt dit Un e prsosa fen tuaj pr ju, plotsova mirsin time mbi ju dhe zgjodha pr ju
Islamin si fe." [Sure El-Maide: 3]
Ajo dit ishte dita e Arafatit dhe dita e xhuma n haxhin e lamtumirs. Profeti (paqja dhe
shptimi i Allahut qofshin mbi t) n pasditen e asaj dite ishte duke qndruar n Arafat. Ai pas
zbritjes s ktij ajeti jetoi edhe tetdhjet e nj net. Allahu i Lartmadhruar e tregoi qart n
kt ajet se e ka prsosur fen ton dhe n t nuk ka asgj t mangt e asnjher nuk ka nevoj
pr asnj shtes. Pr kt arsye u ndrpre drgimi i pejgamberve me pejgamberin ton (paqja
dhe shptimi i Allahut qofshin mbi t). Allahu i Lartsuar e tregoi qart se ka zgjedhur Islamin

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 4

 pr ne, e n kt fe nuk ka pr tu inatosur asnjher. Ai ka theksuar se nuk ka pr t pranuar asnj
fe tjetr prve Islamit prej askujt. Allahu thot:
"Kushdo q krkon ndonj fe tjetr prve Islamit, ajo nuk do t'i pranohet atij dhe n botn tjetr
ka pr t qn prej t humburve." [Sure Ali Imran:85]
"Nuk ka dyshim q feja e pranuar tek Allahu sht vetm Islami."[Sure Ali Imran:19]
Me prsosjen e fes dhe me sqarimin e rregullave t saj jan arritur begatit e t dy botve,
prandaj Allahu thot:
"Plotsova mirsin Time mbi ju."[Sure El-Maide:3]
N kt ajet Kur'anor sht sqaruar qart se feja Islame nuk ka ln asnj gj e cila u nevojitet
krijesave n lidhje e kt bot apo botn tjetr pa e sqaruar fardo qoft ajo. Kt q
prmendm do ta parashtrojm duke sqaruar dhjet shtje madhshtore, rreth t cilave sillet kjo
bot, shtje t cilat u interesojn krijesave n t dy vendbanimet. N disa prej tyre do t
shtjellohem duke sqaruar gjra me shum interes. Ato jan:
1. Teuhidi (njshmria e Allahut)
2. Predikimi
3. Dallimi midis veprs s mir dhe dikaje tjetr
4. Gjykimi me dika tjetr ve sheriatit Islam
5. Statusi individual

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 5

 6. Ekonomia
7. Politika
8. Problemi i dominimit t jobesimtarve mbi muslimant
9. Problemi i dobsis s muslimanve n rezistenc kundra jobesimtarve n numr dhe
aftsi
10. Problemi i prarjes s zemrave n shoqri
N rreshtat e mposhtm me an t Kur'anit do t sqarojm ilain e t gjitha ktyre problemeve.
Ky sht nj tregues i vrullshm q sqaron gjithka me Kur'an, duke synuar me an t tij
argumentet e tjera.

SHTJA E PAR: TEUHIDI

sht br e ditur me an t studimit t Kur'anit se teuhidi ndahet n tre lloje.
1- Njshmria e Allahut t Lartsuar n rububije (n veprat e Tij).
Me kt lloj t teuhidit jan karakterizuar natyrshmrit e pastra t njerzve t zgjuar. Allahu i
Lartmadhruar thot:
"Dhe nse i pyet ata se kush i ka krijuar, patjetr q do t thon: Allahu!" [Sure Ez-Zukhruf: 87]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 6

 "Thuaj: Kush ju sjell furnizim nga qielli dhe nga toka, kush sht zotruesi i t shikuarit dhe t
dgjuarit? Kush e nxjerr t gjallin nga i vdekuri dhe t vdekurin nga i gjalli? Kush sht rregulluesi
dhe sunduesi i t gjitha shtjeve? Do t thon t gjith: Allahu! Thuaju: A nuk po friksoheni
(nga ndshkimi i Allahut)? [Sure Junus: 31]
Ajetet e Kur'anit n lidhje me kt tem jan t shumta. Faraoni e mohoi kt lloj t teuhidit.
Allahu i Lartsuar thot:
"Faraoni tha: E far sht Zoti i botve? " [Sure Shuara: 23]
Por mohimi i faraonit ishte nj arroganc dhe injoranc e qllimshme. Argument pr kt sht
fjala e Allahut kur thot: "(Musai) i tha: N t vtet ti tashm e more vesh se kto shenja nuk
jan zbritur nga askush vese nga Zoti i qiejve dhe toks si dshmi e qart (pr t hapur syt n
shenjat e njsis s Allahut)." [Sure El-Isra: 102]
Gjithashtu thot Allahu:
"Dhe ata i prgnjeshtruan ato (ajetet tona) padrejtsisht dhe me mosprfillje edhe pse n veten e
tyre ishin t bindur pr to. [Sure En-Neml: 14]
Po t pqendrohesh me kujdes, Kurani n fillim zbriste n ngulitjen e ktij teuhidi n formn e
pyetjes retorike, si ka ardhur n Kur'an:
"A ka dyshim pr Allahun?" [Sure Ibrahim: 10]
"Thuaj: A mos vall duhet t krkoj zot tjetr prve Allahut, ndrkoh q Ai sht Zoti i
gjithkaje?" [Sure En-Aam: 64]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 7

 "Thuaj: Kush sht Zot i qiejve dhe i toks? Thuaj (sht) Allahu." [Sure Err-Rrad: 16]
Kto ishin disa prej atyre ajeteve, ndrkoh q ka edhe t tjera, sepse ata e pohonin kt lloj t
teuhidit. Ky lloj teuhidi nuk i bn aspak dobi jobesimtarve, sepse ata nuk e njehsuan Allahun n
adhurim. Allahu thot:
"Dhe shumica e tyre nuk e besojn Allahun vese duke i br atij shok e ortak si t barabart me
t." [Sure Jusuf: 106]
"Ne i adhurojm ata pr arsye q ata t mund t na afrojn tek Allahu." [Sure Ez-Zumer: 3]
"Kta jan ndrmjetsit tan tek Allahu. Thuaju: A mos e njoftoni Alahun pr far Ai nuk e di."
[Sure Junus: 18]
2- Njshmria e Allahut t Lartmadhruar n adhurimin e Tij.
Pr shkak t ktij teuhidi kan ndodhur t gjitha luftrat midis t drguarve dhe popujve t tyre.
Pr shkak t zbatimit t tij jan drguar t drguarit. Thelbi i tij sht t kuptuarit e fjals: LA
ILAHE IL-LA ALLAH: Nuk ka t adhuruar tjetr t merituar ve Allahut. Kjo fjal sht
ndrtuar mbi dy baza: mohim dhe pohim.
- Mohimi sht: Braktisja e t gjith t adhuruarve prve Allahut t Lartmadhruar n t gjitha
llojet e adhurimit fardo qoft ai.
- Pohimi sht t njehsohet vetm Allahu me t gjitha llojet e adhurimit n mnyrn q Ai e ka
vendosur t adhurohet me t.
Pjesa m e madhe e Kur'anit flet pr kt lloj t teuhidit. Allahu i Lartmadhruar thot:

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 8

 Dhe vrtet q Ne kemi drguar n do popull t drguar (duke shpallur): Adhurojeni vetm
Allahun dhe shmanguni e rrini larg tagutit (gjithka q adhurohet prve a prkrah Allahut)."
[Sure En-Nahl: 36]
Dhe Ne nuk kemi sjell ndonj t drguar para teje (o Muhamed) e q Ne t mos i kemi
frymzuar (duke i thn): La ilahe ila Ena (Nuk ka t adhuruar tjetr t merituar ve Meje -
Allahut). Kshtu q m adhuroni Mua t vetm e asknd tjetr." [Sure Enbija: 25]
Kushdo q mohon tagutin dhe beson Allahun, ather ai ka rrokur mbajtsin m t sigurt q
nuk thyhet kurr." [Sure Bekare: 256]
Dhe pyet (o Muhamed) ata nga t drguarit tan t cilt Ne i drguam para teje, a caktuam Ne
ndonjher zota pr tu adhuruar n vend t t Gjithmshirshmit (Allahut). [Sure Ez-Zukhruf:
45]
Thuaj (o Muhamed): M sht shpallur mua se adhuruari juaj sht nj Zot (I vetm Allahu). A
do t'i nnshtroheni pra Atij duke qn musliman." [Sure El-Enbija: 108]
Ajetet e Kuranit n lidhje me kt shtje jan t shumta.
3- Njshmria e Allahut t Lartmadhruar n emrat dhe cilsit e Tij.
Allahu i Lartmadhruar ka sqaruar se ky lloj teuhidi sht i ndrtuar mbi dy baza:
E para: Allahu i Lartsuar sht larg prej ngjasimit me cilsit e krijesave (e krijesat nuk i
ngjasojn Atij aspak).

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 9

 E dyta: T besuarit n do gj me t ciln e ka cilsuar Allahu veten e Tij, ose q e ka cilsuar me
t i drguari i Tij (paqja dhe shptimi i Allahut qofshin mbi t). Gjithashtu duke besuar se kjo
sht e vrtet dhe jo kuptimim figurativ apo simbol i dikaje tjetr. Ky besim kryhet n mnyrn
q i prshtatet prsosmris dhe madhris s Tij. sht e njohur se nuk mund ta cilsoj Allahun
ndonj m i dijshm se Allahu pr veten e Tij dhe nuk e cilson Allahun ve Allahut - ndonj
m i dijshm pr Allahun se i drguari i Tij. Thot Allahu i Lartsuar pr Veten e Tij:
"A vall ju e dini m mir apo Allahu?" [Sure El-Bekare: 140]
Gjithashtu thot pr t drguarin e Tij (paqja dhe shptimi i Allahut qofshin mbi t):
"Ai nuk flet nga dshira e tij. Por sht vetm shpallje q i frymzohet." [Sure En-Nexhm: 3-4]
Allahu i Lartsuar e ka treguar qart mohimin e prngjashmris t dikujt tjetr me T duke
thn:
"Asgj nuk i prngjet Atij."
Dhe m pas tregoi qndrueshmrin (pohimin) e cilsive t Tij n form reale (e jo n mnyr
simbolike) duke thn:
"Dhe Ai sht Gjithdgjuesi, Gjithshikuesi." [Sure Esh-Shura: 11]
Fillimi i ktij ajeti nnkupton mosdeformimin e cilsive dhe nga kjo del qndrueshmria e cilsive
realisht pa i barazuar ato, e mohimi i ksaj (barazis) bhet pa deformim. Allahu i Lartmadhruar
ka treguar qart se krijesat jan t pafuqishme q t prfshijn Allahun. Allahu thot:

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 10

 "Ai (Allahu) e di far u ndodh atyre (krijesave t Tij) n kt bot dhe far do tu ndodh atyre
(n botn tjetr) dhe ata kurr nuk do t prfshijn gj nga dija e Tij." [Sure Ta Ha: 110]

SHTJA E DYT: PREDIKIMI

T gjith dijetart kan rn dakord se Allahu i Lartsuar nuk ka zbritur nga qielli n tok
predikim m t madh e as penges m madhshtore se predikimi i mbikqyrjes dhe dijes. Le t dij
njeriu se Zoti i tij i Lartsuar sht mbikqyrsi i tij dhe sht i dijshm pr do gj q ai e fsheh
apo e publikon. Dijetart kan dhn n shembull n lidhje me kt predikim t madh e penges
madhshtore me t cilin bhet gjja e menduar si e shikuar duke thn: Nse themi se ekziston
nj mbret q sht i njohur pr gjakderdhje, vrass i burrave, barbar dhe ndshkues i tmerrshm
kundrejt t tjerve, xhelatt e tij me shpata jan n pritje t urdhrit t tij, copat e mishit t therura
jan t hedhura prtok, shpata kullon gjak dhe rreth mbretit ndodhen vajzat dhe grat e tij. A
mos vall mund t mendoj dikush se ndonj nga t pranishmit do t prpiqet t bj ndonj
dredhi apo mund t bj dika t ndaluar me vajzat e grat e mbretit, ndrkoh q ai sht
prezent dhe shikon se far po bhet? Jo, kjo sht e pamundur. Nuk krahasohet Allahu me t,
ngase Allahu ka shembullin m t mir. Prkundrazi, t gjith t pranishmit kan pr t qn t
friksuar e n panik t madh, me zemra t ngrira, sytrembur, gjymtyrt e tyre do t ishin t
palvizura, kulmi i dshirs s tyre do t ishte vetm shptimi. Allahu nuk krahasohet aspak me
t. Pa dyshim q vzhgimi i Allahut sht m madhshtor, dija e Tij sht shum m e zgjeruar se
dija e atij mbreti, e padyshim q Allahu sht ndshkues m i madh, sht m i ashpr n

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 11

 ndshkim se kushdo dhe dnimi i Tij sht shkatrrimtar. Kufijt e Allahut q nuk duhen shkelur
n tok jan t ndaluarat (haramet). Nse banort e nj vendi e din se sundimtari i atij vendi ka
pr t marr vesh gjithka q ata veprojn, natn kan pr t fjetur n panik dhe kan pr t'i ln
prej friks s tij t gjitha t ndaluarat. Allahu i Lartmadhruar ka treguar qart se qllimi dhe
menuria e krijimit t krijesave (shkaku pr t cilin u krijuan) sht q Allahu t'i sprovoj ata:
"se cilt prej tyre jan m t mir n vepra." [Sure El-Kehf: 7]
N fillllim t sures Hud ka thn:
"Dhe sht Ai i Cili ka krijuar qiejt dhe tokn n gjasht dit dhe Arshi i Tij ishte mbi uj, q Ai t
mund t'ju provoj ju se cili prej jush sht m i miri n vepra." [Sure Hud: 7]
Pra, Allahu n kt ajet nuk tha: se kush prej jush ka m shum vepra. Allahu prsri thot n
suren El-Mulk:
"I Cili ka krijuar vdekjen dhe jetn me qllim q t provoj kush nga ju sht m i miri n vepra.
Dhe Ai sht i Gjithfuqishmi, gjithnj Fals i Madh." [Sure El-Mulk: 2] Kto dy ajete q
prmendm m lart prbjn kuptimin e fjals s Allahut ku thot:
"Dhe Un (Allahu) nuk i krijova xhindt dhe njerzit, vese ata duhet t m adhurojn vetm
Mua." [Edh-Dharijat: 56]
Prderisa qllimi i krijimit t krijesave ishte provimi q u prmend, ather Xhibrili dshiroi q
t'ua sqaroj njerzve rrugn e suksesit n kt provim, prandaj e pyeti pejgamberin (paqja dhe
shptimi i Allahut qofshin mbi t), duke i thn: M trego pr Ihsanin (bamirsin)? - ndrkoh

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 12

 q ai sht shkaku i provimit pr t cilin u krijuan krijesat. Pejgamberi (paqja dhe shptimi i
Allahut qofshin mbi t) tregoi qart se rruga e ihsanit sht ky penguesi m i madh dhe predikimi
m madhshtor t cilin e prmendm m par. Ai tha: "Ai (Ihsani) sht t adhurosh Allahun
sikur e shikon At e edhe pse ti nuk e shikon At, Ai vrtet t shikon ty." [Trans. Buhariu dhe
Muslimi]
do her q do t shfletosh ndonj flet nga Ku'ani Famlart, patjetr q do t gjesh n t kt
predikim Madhshtor.
"Dhe sigurisht q Ne e kemi krijuar njeriun dhe Ne e dim se far i pshprit atij vetvetja (nefsi i
vet). Dhe Ne jemi m afr tij sesa vena e qafs."
"Nuk ka fjal q ai (njeriu) t nxjerr nga goja, vese pr t sht nj vzhgues pran tij i gatshm
(pr ta shnuar at)." [Sure Kaf: 16-18]
"M tej, sigurisht q Ne do t'ju shtjellojm t gjith ndodhin me dijeni t plot dhe sht e
vrtet q Ne nuk kemi munguar (pr asnj ast e n asnj vend)." [Sure El-A'raf: 7]
"Dhe ti (o Muhamed) nuk bn ndonj vepr e as nuk kndon ndonj pjes nga Kur'ani dhe as ju
(njerz) nuk bni ndonj vepr (t mir ose t keqe), vese Ne jemi Dshmues mbi ju, kur ju e
kryeni at. Dhe asgj nuk i fshihet Zotit tnd qoft sa nj atom (apo nj milingon qoft) n tok
a n qiell qoft. Dhe as far sht m e vogl se ajo dhe as far sht m e madhe vese
shkruhet n librin e qart." [Sure Junus: 61, tefsir Et-Taberi]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 13

 "Padyshim! A nuk i mbshtolln vrtet ata gjokset e tyre q t mund t fshihen prej Tij? Sigurisht
q edhe kur ata mbulohen me rrobat e tyre, Ai e di mir far fshehin dhe far shprehin. Me t
vrtet Ai sht i Gjithdituri (I m t fshehts) pr gjokset tuaja." [Sure Hud: 5]
E kjo gj ndodhet n do vend t Kur'anit.

SHTJA E TRET: DALLIMI MIDIS

VEPRS S MIR DHE DIKAJE TJETR
Kurani Madhshtor ka sqaruar se puna e mir sht ajo pun e cila prmbush tre kushte, e nse
mungon ndonjra prej tyre, personi q e kryen at pun nuk do t ket dobi prej saj n Ditn e
Kijametit. Ato jan:
E para: Ajo vepr duhet t jet n prputhje me traditn e pejgamberit (paqja dhe shptimi i
Allahut qofshin mbi t).
Nga Aisheja Allahu qoft i knaqur prej saj - transmetohet se pejgamberi (paqja dhe shptimi i
Allahut qofshin mbi t) ka thn: "Kush shpik n shtjen ton dika q nuk sht prej saj, ajo
sht e refuzuar." [Transmeton Buhari dhe Muslimi]
Ka ardhur n nj transmentim t hadithit tek imam Muslimi: "Kush vepron nj pun q nuk
sht n shtjen ton, ajo sht e refuzuar.

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 14

 Allahu i Lartmadhruar thot:
"dhe fardo q t'ju jap juve i Drguari, merreni at, dhe fardo q ai ua ndalon juve, hiqni
dor (prej saj)." [Sure El-Hashr: 7]
"Ai q i bindet t drguarit (Muhamedit) vrtet ai i sht bindur edhe Allahut." [Sure En-Nisa: 80]
"Thuaj (o Muhamed): Nse vrtet e doni Allahun, ather m ndiqni mua. [Sure Ali Imran: 31]
"Apo kan ata shok t barabart me Allahun (zota t rrem t tyre) t cilt kan themeluar e
prcaktuar pr ta ndonj fe t ciln nuk e ka urdhruar e prcaktuar Allahu?" [Sure Esh-Shura:
21]
"Mos vall ju ka lejuar Allahu (t bni kshtu), apo ju shpifni gnjeshtr ndaj Allahut?" [Sure
Junus: 59]
E dyta: Ajo vepr duhet t jet e sinqert pr Fytyrn e Allahut t Lartmadhruar, sepse Allahu
thot:
"Ata nuk u urdhruan me tjetr vese q ta adhuronin Allahun me nj adhurim t sinqert ndaj
Tij." [Sure El-Bejineh: 5]
11 - "Thuaj (o Muhamed): Me t vrtet jam urdhruar t adhuroj Allahun me iltersi e
prkushtim vetm pr hir t Tij."
12 "Dhe m sht urdhruar (kjo) q t jem i pari i muslimanve."

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 15

 13 "Thuaj (o Muhamed): Me t vrtet q kam frik ndshkimin e nj dite t madhe, nse e
kundrshtoj Zotin tim (e nuk i bindem Atij). "
14 - "Thuaj: Vetm Allahun un e adhuroj (duke plotsuar detyrat e fes s Tij) me iltrsi e
prkushtim vetm pr hir t Tij (dhe jo pr tu dukur dhe nuk i bashkoj gj Atij n adhurim)."
15 "Ndrsa ju adhuroni 't doni n vend t Tij." [Sure Ez-Zumer: 11-15]
E treta: Ajo vepr duhet t jet e ndrtuar mbi themelin e akides s sakt, sepse puna sht si
atia, kurse akideja sht si themeli.
Allahu i Lartmadhruar thot:
"Dhe ai q punon nga veprat e mirsis e drejtsis duke qn besimtar " [Sure Ta-ha: 112]
Tek ky ajet e lidhi punn me besimin duke thn: "duke qn besimtar" e gjithashtu thot:
"Dhe Ne do t'i kthehemi fardo pune q ata bn dhe do t'i bjm veprat e tilla si grimca pluhuri
q fluturojn n er." [Sure El-Furkan: 23]
"T ktillt jan ata pr t cilt nuk ka asgj n jetn e prtejme ve zjarrit. Ajo q punuan dhe
vepruan ata ka dshtuar dhe sht asgjsuar." [Sure Hud: 16] E shum ajete t tjera.

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 16

 SHTJA E KATRT: GJYKIMI ME DIKA
TJETR VE SHERIATIT ISLAM
N Kuran tregohet qart se kjo gj sht mosbesim i qart dhe kjo sht njsoj sikur i ke
shoqruar dik Allahut n adhurim. Nj her shejtani frymzoi jobesmitart e Meks q t pyesin
pejgamberin (paqja dhe shptimi i Allahut qofshin mbi t) pr delen e cila ngordh, se kush e vret
at (q ngordh). Ai tha: Allahu e vret. Ather ai (shejtani) i frymzoi atyre t thonin: At q e
therni ju me duart tuaja sht e lejuar, kurse at q e ther Allahu me dorn e Tij fisnike sht e
ndaluar. Ather ju jeni m t mir se Allahu. [E transmetuan prej Ibn Abbasit, Ebu Daudi,
Nesaiu dhe Ibn Maxheh] Ather Allahu zbriti fjaln e Tij:
Dhe vrtet q shejtant i frymzojn miqt e tyre nga mesi i njerzve q tju kundrshtojn juve
dhe po tju bindeni atyre, padyshim q do t ishit idhujtar (q besojn n shum zota). [Sure
En-Aam: 121]
Fundi i ajetit sht prcaktuar si lloj betimi, pra, ky sht betim n t ciln Allahu i Lartmadhruar
betohet n kt ajet fisnik se: Kush i bindet shejtanit n ligjin q ai e vendosi kur e bri t
ngordhurn t lejuar, ai sht mushrik (idhujtar). Ky sht shirku i madh i cili e nxjerr njeriun nga
feja Islame dhe ky sht edhe mendimi i prgjithshm i muslimanve. Allahu ka pr ta nnmuar
n Ditn e Kijametit at person q e vepron kt duke i thn:
A nuk ju urdhrova dhe a nuk jua prcaktova juve, o bijt e Ademit q t mos adhuroni
shejtanin? Vrtet q ai sht pr ju armik i qart dhe ju duhet t m adhuroni vetm Mua. Kjo
sht Udha e Drejt. [Sure JaSin: 60-61]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 17

 Allahu i Lartsuar ka thn pr t dashurin e Tij (Ibrahimin):
O babai im, mos adhuro shejtanin. [Sure Merjem: 44] d.m.th (mos e adhuro) duke e ndjekur at
n vendosjen e ligjit t mosbesimit dhe kunrshtimeve t (Allahut). Allahu thot:
Ata nuk lusin gj tjetr vese perndi n gjini femrore n vend t Allahut, por ata nuk i
drejtohen kujt tjetr vese shejtanit, nj kundrshtues i prhershm. [En-Nisa: 117] d.m.th. ata
nuk adhurojn gj tjetr ve shejtanit duke ndjekur ligjin e tij. Prsri Allahu thot:
Dhe kshtu shum mushrikve (idhujtar) shokt e tyre (t ashtuquajturit shok t Allahut), ua
kan br tu duket krejt e ndershme dhe e drejt vrasja e fmijve t tyre. [Sure En-Aam: 137]
Allahu i Lartsuar i quajti ata shok (t Allahut), sepse ata iu bindn atyre dhe vran fmijt e tyre
duke kundrshtuar Allahun.
Adijj ibnu Hatim - Allahu qoft i knaqur prej tij - e pyeti pejgamberin (paqja dhe shptimi i
Allahut qofshin mbi t) pr fjaln e Allahut kur thot:
Ata (ifutt dhe kristiant) morn rabint dhe murgjit e tyre si perndi t tyre. [Sure Et-Teube:
31]
Profeti (paqja dhe shptimi I Allahut qofshin mbi t) u prgjigj duke thn se kuptimi i marrjes
pr perndi sht ndjekja e tyre kur ata ndaluan at ka lejoi Allahu dhe ndjekja e tyre kur lejuan
at ka ndaloi Allahu. [Transmeton Tirmidhiu]
Kjo sht shum e qart dhe nuk ka mospajtime n t. Allahu i Lartmadhruar thot:

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 18

 A i ke par ata t cilt shtiren sikur besojn n at q t sht zbritur ty dhe n at q sht
zbritur para teje, e ata duan t shkojn pr t gjykuar te tagutt (gjykatsit e rrem, t adhuruarit e
trilluar) ndrkoh q jan urdhruar ti mohojn ata. Por sht shejtani ai i cili dshiron ti oj ata
akoma m tej n rrug t gabuar. [Sure En-Nisa: 60]
E kushdo q nuk gjykon me at q zbriti Allahu, ata jan kafira. [El-Maide: 44]
A t krkoj gjykues tjetr prve Allahut, ndrkoh q sht Ai i Cili ju ka zbritur librin
(Kuranin) t shtjelluar me imtsi. Ata t cilve Ne u dham librat e par e din se ai sht i
shpallur nga Zoti yt me t vrtetn, kshtu q ti mos ji prej atyre q dyshojn. [Sure En-Aam:
114] Dhe Fjala e Allahut t Lartmadhruar:
Dhe Fjala e Zotit tnd sht plotsuar me vrtetsi dhe drejtsi. Askush nuk mund t'i ndryshoj
fjalt e Tij dhe Ai sht Gjithdgjuesi, i Gjithdituri. [Sure En-Aam: 115]
Fjala e Allahut Vrtetsi sht prsa i prket lajmeve dhe fjala Drejtsi sht prsa i prket
ligjeve.
A mos krkojn ather gjykimin e kohs s padijes? E kush sht m i mir se Allahu n gjykim
pr nj popull q ka besim t fort. [Sure El-Maide: 30]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 19

 SHTJA E PEST: STATUSI INDIVIDUAL
Kurani e ka trajtuar shum bukur kt shtje dhe e ka ndriuar rrugn e saj. Vshtro se si e ka
urdhruar udhheqsin t sillet me shoqrin e tij.
Dhe ule krahun tnd me dashamirsi ndaj besimtarve q t vijn pas. [Sure Esh-Shuara: 215]
Dhe me mshirn e Allahut (ti Muhamed) u solle but me ta. Po t kishe qn i rrept e me
zemr t ashpr, ata do t kishin hequr dor prej teje, kshtu q mos i vr re (gabimet e tyre) dhe
krko falje pr ta (nga Allahu) dhe konsulltohu me ta pr punt. [Sure Ali Imran: 159]
Vshtro si e ka urdhruar shoqrin dhe masn e gjer se si t sillen me udhheqsit e tyre:
O ju q keni besuar! Bindjuni Allahut dhe bindjuni t drguarit (Muhamedit) dhe atyre prej jush
t cilt jan n drejtimin e udhheqjen tuaj. [Sure En-Nisa: 59]
Vshtro se si e ka urdhruar njeriun t sillet me shoqrin e ngusht, si me fmijt dhe
bashkshorten e tij:
O ju keni besuar! Shmanguni dhe largoni prej vetes tuaj dhe prej familjeve tuaja nj zjarr, lnda
djegse e t cilit jan njerzit dhe gurt, mbi t cillin jan (caktuar) melek t vrazhd e t ashpr
t cilt nuk kundrshtojn (dhe jan t vendosur t ojn n vend) urdhrat q marrin prej
Allahut dhe zbatojn at q u sht urdhruar. [Sure Et-Tahrim: 6]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 20

 Vshtro se si e prqendroi q ta ruaj e ta prforcoj shoqrin e tij t ngusht. Gjithashtu e
urdhroi q kur t ndodh dika e paknaqshme t mos e vr re. Pra, s pari e urdhroi t ruhet e
t mbrohet dhe s dyti q t mos i vr re (gabimet) e t toleroj:
O ju q keni besuar! Vrtet q ndr grat tuaja dhe ndr fmijt tuaj ka armiq pr ju (mund tju
largojn e tju ndalojn nga bindja dhe nnshtrimi ndaj Allahut), ather pra jini t vetdijshm
pr ta. Por nse ju i ndjeni dhe i falni (gabimet e tyre), ather vrtet q Allahu sht prher
Fals i madh, Mshirplot. [Sure Et-Tegabun: 14]
Vini re se si i ka urdhruar pjestart e shoqris q t sillen me njri-tjetrin:
Allahu sht Ai q urdhron pr drejtsi, bamirsi dhe ndihmn e bujarin ndaj gjakut e farefisit
dhe Ai ndalon El-Fahsha (politeizmin, imoralitetin etj.), munkerin (gjithka q ndalon Islami) dhe
dhunn. Ai ju qorton dhe ju udhzon q t mund t prkujtoni e t vini mend. [Sure En-Nahl:
90]
O ju q keni besuar! Mnjanoni dyshimet e shumta. Vrtet mjaft nga dyshimet prbjn gjynahe.
Edhe mos prgojoni njri tjetrin. [Sure Huxhurat :12]
O ju q keni besuar! Mos t tallet nj grup me nj grup tjetr, mbase mund t jet se i dyti (i
talluri) sht m i mir se i pari (tallsi); As disa gra mos t tallen me gra t tjera, mbase mund t
jet se t dytat (t tallurat) jan m t mira se t parat (tallset). As mos e prgojoni njri-tjetrin e
mos e fyeni njri-tjetrin duke ngjitur nofka. Sa keq sht t fyesh vllain tnd pasi t ket besuar.
Dhe kushdo q nuk pendohet, ather t ktillt jan keqbrs. [Sure Huxhurat: 11]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 21

 Ndihmoni njri-tjetrin pr mirsi, dlirsi, prkushtim e frik (ndaj Allahut) dhe mos e ndihmoni
njri-tjetrin n gjynah e padrejtsi (duke kaluar kufijt). [Sure El-Maide: 2]
Padyshim q besimtart jan vllezr (n Islam). [Sure Huxhurat: 10]
Dhe q (I rregullojn) punt e tyre me kshillim e konsultim midis tyre. [Sure Esh-Shura: 38] E
shum ajete t tjera q kan lidhje me kt tem.
sht e ditur se asnj prej individve t shoqris kushdo qoft ai, nuk shpton dot prej armikut
apo hasmit, i cili sht prej shoqris n t ciln jeton, prej njerzve apo prej xhindve. Thuhet n
nj poezi:
Nse njeriu n majn e malit vetmin krkon
Prej armikut t tij jo kurr nuk shpton.
Pra, do individ i shoqris ka nevoj t gjej ilain e ksaj smundjeje e cila i ka prfshir t
gjith. Allahu i Lartmadhruar e ka sqaruar ilain e saj n tre vende n Librin e Tij. Ai ka sqaruar
n to se nse armiku sht njeri, ilai i saj sht q t mos e vsh re t keqen q ai t bri duke u
mnjanuar, madje tia kthesh me mirsi e dlirsi. Kurse pr sa i prket shejtanit prej xhindve ai
nuk ka ila prve se krkimin e mbrojtjes s Allahut prej t keqes s tij.
Vendi i par: Allahu i Lartmadhruar thot n fund t sures El-Araf n lidhje me rastin kur
sht njeri:
Trego mshir dhe urdhro pr t mir dhe largohu prej t paditurve (mos i ndshko ata). [Sure
El-Araf: 199]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 22

 E nse ai sht prej shejtanve xhind thot:
Edhe nse t vjen ndonj prshpritje e lig prej shejtanit, ather krko mbrojtje e mbshtetje
tek Allahu. Vrtet Ai sht Gjithdgjues, i Gjithditur. [Sure El-Araf: 200]
Vendi i dyt: Ndodhet n suren El-Muminun ku Allahu i Lartsuar thot:
Largoje t keqen me at gj q sht m e mira. Ne e dim m s miri pr far ata flasin. [Sure
El-Muminun: 96]
N nj ajet tjetr pr paln tjetr (shejtanin) thot:
97- Dhe thuaj: Zoti im! T mbshtetem ty (t m ruash) nga prshpritjet e shejtanit.
98- Dhe t mbshtetem Ty o Zoti im, se prndryshe ata do t m afroheshin. [Sure El-
Muminun: 97-98]
Vendi i tret: Ndodhet n suren Fusilet. Allahu i Lartmadhruar ka shtuar n t se ky ila qiellor
e ndrpret kt smundje shejtanore. N t po ashtu thuhet se ky ila qiellor nuk i jepet kujtdo,
por i jepet atij q ka virtyte t larta dhe q e meriton denjsisht at. Allahu i Lartmadhruar
thot:
34- Largojeni t keqen me at q sht m e mir (duke u prmbajtur e duke i falur ata q sillen
keq). Pastaj ja, ai mes t cilit dhe mes teje pati armiqsi, (do t bhet) si t ishte mik i ngusht.
35- "Por askujt nuk i dhurohet kjo prve atyre q jan t duruar dhe askujt nuk i dhurohet kjo
prve atij q do t gzoj pjes t madhe (dhe fat madhshtor). [Sure Fussilet: 34-35]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 23

 N nj ajet tjetr pr paln tjetr (shejtanin) thot:
Dhe n qoft se ndonj pshpritje e lig nga shejtani mundohet t t largoj ty (nga t brit
mir), ather krko mbrojte tek Allahu. Vrtet Ai sht Gjithdgjuesi, i Gjithdituri. [Sure
Fussilet: 36]
N disa vende t tjera n Kuran ka treguar qart se kjo butsi dhe toleranc sht vetm pr
muslimant e jo pr jobesimtart. Allahu i Lartmadhruar thot:
Ather Allahu do t sjell nj popull t cilin ai do ta doj dhe ata do ta duan at, t prulur ndaj
besimtarve, t rrept ndaj jobesimtarve. [Sure El-Maide: 54]
Muhamedi sht i drguari i Allahut dhe ata q jan me t jan t ashpr ndaj mohuesve (t
Allahut) dhe t mshirshm ndrmjet tyre. [Sure El-Feth: 29]
O pejgamber! Lufto fort kundr jobesimtarve dhe hipokritve dhe ji i ashpr kundr tyre.
[Sure Et-Teube: 73 dhe Et-Tahrim: 9]
Duhet t dim se ashprsia aty ku krkohet butsi sht menduri dhe ngathtsi, kurse butsia n
vendin e ashprsis sht dobsi dhe pafuqishmri.
Nse t prmendin ty butsin,
I thuaj se butsia ka vendin e vet.
Dhe butsia e djaloshit sht injoranc,
kur nuk sht n vendin e vet.

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 24

 SHTJA E GJASHT: EKONOMIA
Kurani i ka sqaruar shum bukur bazat e saj tek t cilat kthehen t gjitha degt e saj. shtjet e
ekonomis kthehen tek dy baza:
1- Zgjedhja e mnyrs m t mir pr fitimin e pasuris.
2- Zgjedhja e mnyrs m t mir pr shpenzimin e saj, duke e shpenzuar at aty ku duhet.
Vini re se si Allahu na ka begatuar duke na sqaruar n Librin e Tij rrugt e fitimit t pasuris n
at mnyr q sht e prshtatshme, me shpirtmadhsi, sensin e nderit dhe fes. Ai, i Lartsuari
ka hedhur drit rreth ksaj shtjeje duke thn:
Pastaj kur t mbaroj falja (namazi), ather shprndahuni n tok dhe krkoni mirsin e
Allahut (me pun t ndryshme) dhe kujtojeni Allahun shum q t mund t jeni t shptuar. [El-
Xhumuah: 10]
T tjer n udhtim n tok duke krkuar begatin e Allahut. [El-Muzzemil: 20]
Nuk ka asnj gjynah pr ju nse krkoni nga mirsit e Zotit tuaj (gjat haxhit, si marrja me
tregti, etj.). [Sure El-Bekareh: 198]
prve se me an t marrdhnieve e t marrveshjeve t drejta bashkpunimi e tregtare midis
jush. [Sure En-Nisa: 29]
Ndrsa Allahu e ka lejuar tregtin. [Sure El-Bekareh: 275]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 25

 Kshtu q knaquni me far mort si plak lufte t lejuar (t ligjshme) e t mir. [Sure El-
Enfal: 69]
E shum ajete t tjera.
Vini re se si ka urdhruar Allahu pr mirtrajtim dhe ekonomi gjat shpenzimit duke thn:
Dhe mos i mbaj duart e lidhura (si koprac) pas qafe, as mos e shtri at plotsisht (si
shkaprdar). [Sure El-Isra: 29]
Edhe ata t cilt kur shpenzojn nuk jan as shprdorues, as dorshtrnguar por mbajn nj t
mesme t drejt mes dy anve. [Sure El-Furkan: 67]
T pyesin ty se far duhet t japin? Thuaj: At q sht mbi nevojat tuaja (tepricn). [Sure El-
Bekare: 219]
Shiko se si Allahu na ka ndaluar q t shpenzojm aty ku nuk lejohet t shpenzojm duke thn:
Dhe kshtu do t vazhdojn ta shpenzojn, por n fund do t jet dhimbje pr ta, pastaj do t
jen plotsisht t humbur. [Sure El-Enfal: 36]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 26

 SHTJA E SHTAT: POLITIKA
Kurani i ka sqaruar shenjat e saj dhe ka hedhur drit mbi shenjat dhe rrugt e saj. Ajo e ka
origjinn prej qeverisjes dhe drejtimit t punve. Politika ndahet n dy lloje: e brendshme dhe e
jashtme.
Politika e jashtme bazohet n dy gjra:
1- Pregatitja e fuqis s mjaftueshme pr mposhtjen e armikut. Allahu i i Lartmadhruar thot:
Dhe bni gati kundr tyre t gjith fuqin q keni, bashk me kalorsin pr t friksuar armikun
e Allahut dhe tuajin. [Sure El-Enfal: 60]
2- Bashkimi i sakt dhe i prgjithshm rreth ksaj fuqie. Allahu i Lartmadhruar thot:
Dhe kapuni t gjith ju s bashku me litarin (fen dhe Kuranin) e Allahut e mos u prani.
[Sure Ali Imran: 103]
Gjithashtu thot:
Mos u kundrshtoni me (njri-tjetrin) q t mos e humbisni kurajon dhe t mos ju ln fuqit.
[Sure El-Enfal: 46]
Kurani e ka treguar qart se far duhet t ndjekim ne n lidhje me marrveshjen e paqes,
armpushimin dhe prishjen e marrveshjes s paqes nse kemi nevoj pr t. Allahu i
Lartmadhruar thot:

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 27

 Kshtu q prmbushni marrveshjen e paqes me ta deri n nj. [Sure Et-Teube: 4]
Pr sa koh q ata jan besnik ndaj jush edhe ju u qndroni besnik atyre. [Sure Et-Teube: 7]
N qoft se ti (Muhamed) ke frik nga tradhtia e fardo populli, ather edhe ti ua hidh
(marrveshjen) atyre q t jeni t barabart. [Sure El-Enfal: 58]
Dhe ky sht nj kumtim nga Allahu dhe i drguari i Tij drejtuar t gjith njerzve n ditn e
haxhit t madh, se Allahu sht distancuar (trhequr) prej (marrveshjes s) idhujtarve e
njkohsisht edhe i Drguari i Tij. [Sure Et-Teube: 3]
Allahu i Lartsuar na ka urdhruar q t jemi n paraprgatitje e t ruhemi prej dinakris s tyre
dhe t mos i lejojm atyre asnj rast pr t na sulmuar befasisht. Allahut thot:
O ju q keni besuar! Paraprgatituni! [Sure En-Nisa: 71]
T'i marrin t gjitha masat dhe t'i mbajn armt e tyre me vete. Ata q nuk besojn duan q ju t
jeni t pakujdeshm pr armt dhe pajisjet tuaja, e ather tju sulmojn me nj vrshim t
vetm. [Sure En-Nisa: 102]
Kurse politika e brendshme prqendrohet n prhapjen e paqes, siguris dhe qetsis n popull
dhe n shoqri. Gjithashtu merret me ndalimin e padrejtsis dhe q do individ i shoqris t
gzoj t drejtat e tij. Bazat kryesore mbi t cilat sht ndrtuar politika e brendshme jan gjasht:
1- Mbrojtja e fes.

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 28

 Sheriati na ka urdhruar q ta mbrojm at, prandaj pejgamberi (paqja dhe shptimi i Allahut
qofshin mbi t) thot: Ai q ndrron fen e tij, vriteni! [Trans. Buhariu nga ibn Abbasi] Pra,
duket qart mbrojtja e theksuar prej ndrrimit apo humbjes s fes.
2- Mbrojtja e jets.
Allahu i i Lartmadhruar na ka urdhruar n Kuran q ti ruajm vetet tona. Thot:
Ju sht detyruar kisasi (ligji i barazis n ndshkim) n rast vrasjeje. [Sure El-Bekare: 178]
Kisasi (kjo mas e dnimit) sht jet pr ju (ashtu q t ruheni nga mbytja e njri-tjetrit). [Sure
El-Bekare: 179]
Kushdo q vritet pa t drejt (me qllim armiqsie dhe shtypje dhe jo gabmisht ose padashje),
Ne i kemi dhn trashguesit t tij (t t ndjerit) fuqin (pr t krkuar kisasin). [Sure El-Isra: 33]
3- Mbrojtja e mendjes.
Kurani na ka urdhruar q ti ruajm mendjet tona. Allahu i Lartsuar thot:
O ju q keni besuar! T gjitha pijet alkolike dehse e marramendse, kumari (bixhozi), anabet
(altart ku flijohen kurbane pr idhujt)), azlamet (hedhja e shortit ose krkimi i fatit me shigjeta)
jan t neveritura e pun prej shejtanit, kshtu q hiqni dor prej t gjitha atyre (rreptsisht nga t
gjitha punt e neveritura) q t mund t jeni t shptuar. [Sure El-Maide: 90]
Pejgamberi (paqja dhe shptimi i Allahut qofshin mbi t) thot: T gjitha pijet dehse jan t
ndaluara, e do lloj pije prej s cils kur pi shum t deh, ather edhe nse sht pak, ajo sht e

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 29

 ndaluar. Masa e dnimit q sht e detyrueshme pr at q pi alkool, sht vendosur pr shkak t
mbrojtjes s mendjeve.
4- Mbrojtja e lidhjes s gjakut
Pr shkak t ruajtjes s saj, Allahu ka obliguar masn e dnimit t imoralitetit. Allahu i i
Lartmadhruar thot:
Gruan dhe burrin, q fajtor pr marrdhnie t paligjshme jasht martese, fshikulloni secilin prej
tyre me njqind kamzhik. [Sure En-Nur:2]
5- Mbrojtja e nderit
Pr kt Allahu ka obliguar si mas dnimi pr shpifsin tetdhjet kamzhik. Ai thot:
Dhe ata q akuzojn gra t dlira dhe nuk sjellin katr dshmitar, t'i fshikulloni me tetdhjet
kamzhik. [Sure En-Nur:4]
6- Mbrotja e pasuris
Pr kt arsye Allahu ka obliguar prerjen e dors s vjedhsit, kur thot:
Vjedhsit dhe vjedhses ua pritni duart (t djathtn n ky) si shprblim pr at far kan kryer,
ndshkim pr t'u br shembull nga Allahu. [Sure El-Maide: 38]
Pra, u duk qart se ndjekja dhe zbatimi i Kuranit sht prkujdesje pr shoqrin n t gjitha
aspektet dhe interesat, t brendshme dhe t jashtme.

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 30

 SHTJA E TET: DOMINIMI I JOBESIMTARVE MBI MUSLIMANT
Kjo shtje iu duk problematike edhe shokve t pejgamberit (paqja dhe shptimi i Allahut
qofshin mbi t), ndrkoh q ai (pejgamberi) ishte midis tyre. Ather Allahu i Madhruar dha nj
prgjigje n librin e Tij, nj prgjigje qiellore e cila e largoi menjher kt problem. Kjo ngjarje
ndodhi kur muslimant u goditn n ditn q u zhvillua beteja e Uhudit. Atyre kjo gj iu duk
problematike, prandaj than: Si ka mundsi t triumfojn jobesimtart ndaj nesh e t dominojn
mbi ne kur ne jemi me t vrtetn dhe ata jan me t kotn? [Trans. Ebi ibn Hatim n tefsirin e tij
prej Hasan Basriut]
Ather Allahu i Lartsuar ua dha prgjigjen duke thn:
(Si sht puna me ju) Kur ju godet nj fatkeqsi e vetme, megjithse i shpartalluat (armiqt tuaj)
dy her m shum, prsri thoni: Nga na erdhi ne kjo? Thuaju: sht nga vet ju (pr shkak t
veprave tuaja t ulta). [Sure Ali Imran: 165]
Fjala e Allahut: Thuaju: sht nga vet ju. sht sqaruar shum bukur me fjaln tjetr t Tij kur
thot:
Dhe me t vrtet Allahu e prmbushi premtimin e Tij kur ju po i asgjesonit ata (armiqt tuaj)
me Lejen dhe Vullnetin eTij, derisa erdhi asti q humbt durimin dhe filluat t grindeni me njri-
tjetrin pr rregullin, pastaj nuk e zbatuat at, pasi Ai ju tregoi juve (plakn e lufts), at q ju
donit. Nga mesi juaj ka disa q dshirojn kt bot dhe disa q dshirojn Botn e Pastajme.
Pastaj Ai ju bri juve tia mbathni kmbve prej tyre (armiqve tuaj), me qllim q Ai t mund tju
provonte ju. [Sure Ali Imran: 152]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 31

 N kt prgjigje qiellore u duk qart se shkaku i dominimit t jobesimtarve mbi ta erdhi nga
vet ata kur e humbn durimin dhe filluan t grinden me njri-tjetrin pr rregullin, kur disa prej
tyre kundrshtuan t drguarin dhe donin t mirat e ksaj bote. Kjo ndodhi kur shigjetart t cilt
ndodheshin n majn e malit duke ndaluar jobesimtart q t mos i afroheshin muslimanve nga
pas krahve, dshiruan plakn e lufts kur u zmbrampsn idhujtart n fillim t betejs. Ata e
lan urdhrin e t Drguarit (paqja dhe shptimi i Allahut qofshin mbi t) pr t arritur nj interes
t ksaj bote. [Kt ngjarje e trans. Buhariu nga El-Bera bin Azib]

SHTJA E NNT: DOBSIMI I MUSLIMANVE

N NUMR E FUQI N KRAHASIM ME JOBESIMTAR
Allahu i Lartmadhruar e ka sqaruar ilain e ksaj shtje n Librin e Tij. Ai ka treguar se shikon
sinqeritetin n zemrat e robrve t Tij. Nse sinqeriteti sht ashtu si duhet, ather ka pr t
qn prfundimi i ksaj shtjeje se do ta mposhtin dhe do t triumfojn kundra asaj pale q
sht m e fort se ata. Prandaj kur vuri re sinqeritetin sikurse duhet tek Ehlul Bejati Riduan , e
prmendi sinqeritetin e tyre duke thn:
Sigurisht q Allahu ishte i knaqur me besimtart kur ata t dhan besn ty (Muhamed) nn
pem. Ai e dinte mir far kishte n zemrat e tyre. [Sure El-Feth: 18]
Ai gjithashtu sqaroi se nga prfundimet e atij sinqeriteti ishte edhe fuqia q Ai ua dha atyre pr at
ka ata nuk kishin fuqi, duke thn:

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 32

 Dhe t tjera (fitore dhe mjaft plak lufte Ai ua premton juve) t cilat nuk jan akoma nn
fuqin tuaj. Vrtet q Allahu i prfshin ato. [Sure El-Feth: 21]
Pra, ktu tregoi qart se ata nuk kishin fuqi pr to e se Allahu i prfshin ato dhe i mundsoi ata q
t'i merrnin duke e br plak lufte pr ta kur vuri re sinqeritetin e tyre. N luftn e Ahzabit kur u
dyndn jobesimtart kundr muslimanve duke i rrethuar n nj mnyr ushtarake madhshtore,
t ciln e ka prmendur Allahu duke thn:
10- Kur ata u dyndn mbi ju nga sipr jush e nga posht jush, dhe kur syt u egrsuan dhe
zemrat u erdhn n fyt (pothuajse u ngriu gjaku), dhe po ushqenit dyshime pr Allahun.
11- "Atje besimtart u sprovuan dhe u tundn nga nj tronditje e madhe. [Sure El-Ahzab: 10-11]
Kur ata ishin n kt gjendje, ilai i vetm pr t prballuar kt dobsi dhe kt rrethim strategjik
ishte vetm sinqeriteti i vrtet pr Allahun dhe besimi i fort e i palkundur tek Ai. Allahu i i
Lartmadhruar thot:
Dhe kur besimtart i pan ahzabt, than: Kjo sht ajo q Allahu dhe i Drguari i Tij
(Muhamedi) na kishin premtuar dhe Allahu dhe i drguari i Tij (Muhamedi) kan folur t
vrtetn. Dhe kjo ve ua shtoi besimin dhe nnshtrimin (ndaj Allahut). [Sure El-Ahzab: 22]
Prej prfundimeve t atij sinqeriteti, ishte dhe ai prfundim n favor t muslimanve, pr t cilin
Allahu thot:

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 33

 25- "Dhe Allahu i przuri ata q mohuan n zemrimin e tyre (dhe) ata nuk prfituan asnj
mirsi. Allahu u mjaftoi besimtarve n luft (duke drguar er t fort dhe melek n radht e
bashkuara t ushtrive armike). Dhe Allahu sht gjithnj Fuqiplot, i Gjithfuqishm.
26- "Edhe ata nga ithtart e Librave t par t cilt i mbshtetn ata (pagantt e jobesimtart),
Allahu i rrzoi nga fortesat e tyre dhe futi tmerr n zemrat e tyre. Nj pjes ju i vrat dhe nj pjes
tjetr i mort robr.
27- "Dhe Ai bri q ju t trashgonit tokat e tyre edhe shtpit e tyre, edhe pasurit e tyre dhe nj
vend t cilin ju nuk e kishit shkelur m par. Dhe Allahu sht gjithnj i Zoti pr t br do gj.
[Sure El-Ahzab: 25-27]
Ajo me t ciln Allahu i ndihmoi ata ishte era dhe melekt, ndihm t ciln ata e mendonin dhe e
prisnin. Allahu i i Lartmadhruar thot:
O ju q keni besuar! Prkujtoni mirsin e Allahut mbi ju kur erdhn kundr jush ushtri (t
mdha) dhe Ne drguam kundr tyre er dhe forca q ju nuk i pat dot (melek). [Sure El-
Ahzab: 9]
Nga argumentet q tregojn se Islami sht fe e vrtet, sht edhe fakti se nj grup i vogl, nse
sht i knaqur me kt fe ashtu si duhet, i mund grupet e tjera t forta jobesimtare t cilat jan
mbledhur si hordhi. Allahu i Lartsuar thot:
Sa shpesh nj grup i vogl ka mundur nj hordhi t madhe me Vullnetin dhe Lejen e Allahut!
Dhe Allahu sht me durimtart. [Sure El-Bekare: 249]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 34

 Allahu i Lartsuar e ka quajtur Ditn e Bedrit: Shenja, Dita e s Vrtets (gjykimit mes t drejts e
t gabuars) dhe prova e qart. E gjith kjo argumenton se Islami sht fe e vrtet. Allahu i
Lartsuar thot:
Tashm sapo kaloi nj shenj pr ju (ifut) n t dy ushtrit q u takuan (n betej mes tyre) .
Njra luftonte pr shtjen e Allahut, ndrsa tjetra (ata) ishin mohues. [Sure Ali Imran: 13]
N qoft se ju vrtet keni besuar n Allahun dhe n at q Ne ia kemi zbritur robit ton
(Muhamedit) n Ditn e t Vrtets (gjykimit mes t drejts e t gabuars). [Sure El-Enfal: 41]
Prsri Allahu thot:
N kt mnyr, ata q do t thyheshin t mund t shkatrroheshin pas nj prove t qart dhe
ata q do t jetonin (besimtart), t mund t jetonin pas nj prove t qart. [Sure El-Enfal: 42]
Ktu sht pr qllim Dita e Bedrit si e kan vrtetuar shum prej dijetarve.
Fakti q nj grup i vogl, i dobt e besimtar triumfon ndaj hordhis s fuqishme jobesimtare, nuk
ka dyshim q argumenton se ai (grupi i vogl, i dobt e besimtar) sht me t vrtetn dhe se
Allahu i Lartmadhruar sht Ai q i nxorri ata fitimtar. Allahu i Lartmadhruar thot n lidhje
me luftn e Bedrit:
Dhe m par Allahu ju nxorri fitimtar n Bedr kur ju ishit nj forc e vogl dhe e dobt.
[Sure Ali Imran: 123]
(Prkujto) Kur Zoti yt i frymzoi melekt: Vrtet Un jam me ju, mbroni pra dhe jepuni forc
besimtarve! Un do tua fus tmerrin n zemr jobesimtarve. [Sure El-Enfal: 12]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 35

 Besimtart jan ata q u ka premtuar Allahu ndihm dhe fitore. Allahu i Lartsuar i ka treguar
cilsit e tyre dhe i ka veuar ata nga t tjert. Ai thot:
Dhe nuk ka dyshim se Allahu do t'i ndihmoj ata t cilt ndihmojn (shtjen) e Allahut. [Sure
Haxh: 40]
Kurse nj ajet m pas i ka veuar ata me cilsit e tyre duke thn:
Ata (sundues musliman) t cilt nse Ne u japim fuqi n tok, urdhrojn pr plotsimin e
faljeve t rregullta ditore (n xhami) dhe pr zekatin, q urdhrojn pr t mirn (Besimin dhe
ligjin Islam) dhe ndalojn t keqen (do gj q e ka ndaluar islami). Dhe tek Allahu mbshtetet
prfundimi i t gjitha shtjeve. [Sure Haxh: 41]
Prsa i prket ilait pr t cilin treguam se sht ila pr rrethimin ushtarak, Allahu i
Lartmadhruar ka treguar n suren Munafikun se sht gjithashtu ila edhe pr rrethimin
ekonomik. Ai thot:
Ata jan t cilt thon: Mos shpenzoni pr ata t cilt jan me t Drguarin e Allahut, derisa ata
ta braktisin at. [Sure El-Munafikun:7]
Ky gjest q bn munafikt (hipokritt) me muslimant sht vet rrethimi ekonomik. Allahu i
Lartmadhruar na ka treguar se ilai i tij sht forca e besimit dhe drejtimi i sinqert tek Allahu.
Ai thot:
E Allahut i prkasin thesart e qiejve e t toks, por hipokritt nuk kuptojn. [Sure El-
Munafikun: 7]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 36

 Dihet shum mir se kujt i prkasin thesart e qiejve e t toks, Ai nuk e humbet at q i
drejtohet sinqerisht duke iu bindur Aij. Allahu i Lartsuar thot:
2- "Dhe kushdo q ka frik Allahun dhe prmbush detyrimin ndaj Tij, Ai do t tregoj rrug pr t
dal nga (do vshtirsi)".
3- "Dhe Ai do t'i sjell atij rrizk (furnizim e t mira) prej nga ai as nuk mund ta mendonte. Dhe
kushdo q mbshtetet e v shpresat tek Allahu, ather Ai do t'i mjaftoj atij plotsisht. [Sure
Et-Talak: 2-3]
Prsri thot:
Edhe po t keni frik urin, Allahu do tju pasuroj nga begatit e Tij, nse Ai do. [Sure Et-
Teube: 28]

SHTJA E DHJET: PROBLEMI I PRARJES S ZEMRAVE

Allahu i i Lartsuar ka sqaruar n suren El-Hashr se shkaku i ktij problemi sht mosllogjikimi.
Ai thot:
Ju mund ti mendoni si t bashkuar ata, por zemrat e tyre jan t ndara. Kurse m pas shpjegoi
shkakun duke thn:
Kjo ndodh se ata jan popull q nuk marrin vesh. [Sure Hashr: 14]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 37

 Ilai i dobsis s mendjes sht ndriimi i saj me ndjekjen e drits s shpalljes, sepse shpallja
udhzon pr n prfitmet dhe interesat madhshtore t cilat mendjet nuk arrijn t'i kuptojn me
lehtsi.
Allahu i Lartsuar thot:
A mos vall sht njsoj ai i cili ishte i vdekur (pa besim nga padija dhe mosbesimi) dhe Ne q i
dham atij jet (me dije e besim) duke i vn atij nj drit (besimi) me an t s cils ai t eci mes
njerzve, me at i cili sht n errsir (mosbesim, besim n shum zota dhe n hipokrizi) nga e
cila kurr nuk mund t dal. [Sure En-Aam: 122]
N kt ajet tregoi qart se drita e besimit i jep jet atij q sht i vdekur dhe ia ndrion rrugn n
t ciln ecn. Allahu i i Lartsuar thot:
Allahu sht Mbrojtsi dhe Ruajtsi i atyre q e besojn at. Ai i nxjerr ata nga errsira n drit.
[Sure Bekare: 157]
Po ashtu thot:
A sht n udh t drejt (t besimit t vrtet) ai i cili ecn kokngulthi me fytyr t poshtruar
m drejt i udhzuar apo ai i cili (sheh dhe) ecn i matur. [Sure Mulk: 22]
Shkurtimisht, interesat njrzore me t cilat kryhet sistemi i ksaj bote kthehen n tre gjra:
E para

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 38

 Mbyllja e pragut t s keqes para se ajo t ndodh. Tek dijetart e rregullave t fikhut njihet me
emrin: Gjrat e domosdoshme, largimi i dmit prej atyre gjasht gjrave t cilat i prmendm m
lart: d.m.th,
1- Feja 2-Vetja 3- Mendja 4- Lidhja e gjakut 5- Nderi dhe 6- Pasuria
E dyta
Sjellja e t mirave ose si njihet ndryshe: Gjrat e nevojshme. Prej gjrave q degzohen prej saj
jan: shitblerja, qeraja dhe t gjitha interesat e tjera q prdorin antart e shoqris duke u bazuar
n sheriatin Islam.
E treta
Stolisja me moralim e lart dhe praktikimi i traditave t mira. Ktu hyjn dhe gjrat e
natyshmris si: lnia e mjekrs, shkurtimi i mustaqeveetj.
Po ashtu hyn edhe ndalimi i gjrave t neveritura, shpenzimi i pasuris pr t afrmit e t varfrit.
Gjja q duhet mbrojtur m shum nga t gjitha kto interesa sht feja, "Elif-Lam-Ra. Ky sht
nj libr, vargjet t cilit jan prsosur (n do fush t dijes) dhe pastaj jan shpjeguar me imtsi
nga Nj (Allahu) i Cili sht m i Urti Gjithgjykues, i Mirnjohur (deri n imtsi pr do gj).
[Hud: 1]

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 39