BORU BKME MAKNASI

REDKTR HESABI

Sonsuz Vida ve Karlk Dilisinin Hesab:

Giri devir says: n1=750 d/d

k devir says n2=27 d/d

Sonsuz vida malzemesi : 16MnCr5

Mekanizmann evrim oran

n1
750
12= n2 = =27,77
27

W1=2n1/60=78,53 1/s

Mb1=P/W1=2000/78,53=25,46 Nm

Mb1=2546daNmm

Mekanizma verimi tahmini olarak =0,90 alnrsa

Mb2=i12. Mb1 .=27,77.2546.0,9

Mb2 =63632,17 daNmm

Mekanizmann modl yzey basncna gre tayin edilecektir.

Cetvel 22,23ten Z1=2 (i12=29 olduundan)

Z2=i12. Z1=27,77.2=55,54 56 alnr

tibari di says

Zf=15 olarak kabul edilir.

Mekanizma gnde 10 saat srekli olarak alt ve darbelerin dzgn olmad dnlrse

alma faktr Cetvel 22.26 dan

Ko=1,2 olarak tayin edilir.

evrim oran faktr Cetvel 22,28 den

Ki=0,825

Hz faktr tahmini olarak Cetvel 22,29 dan

Kv =0,3

Sonsuz vida malzemesinin sertletirildikten sonra en az 53 HRC olduu dnlrse, yzey

basnc snr Cetvel 22,27 den

Ph=0,35

yle ki,emniyet yzey basnc,emniyet katsays

s=1,25 iin

PH 0,35
PHem=Ki. Kv. =0,825.0,3. 1,25 =0,0693 daN/mm2
s

PHem =0,07 daN/mm2 olarak bulunur

Yukardaki deerler ile

Ma=

Ma=

Ma= 3,75

Mekanizma boyutlar:

a)sonsuz vidann helis as o nin deeri

ZF 15 iin

Z1 2
tano = 0,133
Z 2 15

o =7,59 olarak bulunur

b)taksimat dairelerinin aplar:

Z11.Ma 2.3,75
do1=
tan o tan 7,59

do1=57 mm

do2=Ma.Z2=3,75.56=210 mm

olarak hesaplanr.
Mn=Ma.Coso=3,75.Cos7,59=3,71 mm

Olduu gz nne alnarak

Hb1=hb2=1.Mn=1.3,71 mm=3,71 mm

Deeri ile ba dairelerinin aplar:

Db=do1+2hb1=57+2.3,71=64,42 mm

Db2=do2+hb2=210+2.3,71=217,42 mm

Eksenler aras mesafe

57 210
do do2
A+ 1 2 =133,5 mm
2

Di genilii:

B=0,577.db1=0,577.64,42=37,17 mm olur

L=40 mm deeri ile sonsuz vidann di alm uzunluu

L=4..Ma+L=4..3,75+40=87,12 mm =88 mm

Olarak hesaplanr

Sonsuz vida arknn d ap

Dar=db2+Ma=217,42+3,75=221,17 mm

Olarak elde edilir

Yukardaki boyutlar bilindiinden kayma hz hesaplanabilir ve buna bal olan hz

faktrnn gerek deeri tayin edilebilir.

Kayma hz:

Vg =v1/Coso=.do1.n1/60.Cos7,59=2,228 m/s

Olduundan Cetvel 22,29 dan interporasyon yoluyla Kv=0,378 olarak bulunur.

Bu deerler tahmin edilen Kv=0,3 deerine ok yakn olduundan yzey basn tekrarlanmaz.

Di Tabannn Mukavemet Kontrolu :

a) arkn teetsel kuvveti:

2 Mb2 2.63632
Ft2= 606 daN olarak elde edilir.
do2 210

Bc=0,67.do1=0,67.57=38,19 mm deeri ile

FT 2C 606
0,673 daN/mm2
2.bc.Ma 2.38,19.3,75

olarak bulunur.

Dier taraftan elik sonsuz vida ve fosforlu bronz ark dileri iin Cetveli 22,27den

2,1 daN/mm2 olduuna gre

2,1
s= 0,673 3,12 bulunur ve uygun bir deerdir.

1 ve 2 DLLERNN HESAPLANMASI
Giri devri n1=27 d/d

k devri n2=9 d/d

Z1=25 kabul

Mekanizma evrim oran:

n1
27
12= n2 = =3
9

Olduuna gre arkn di says

Z2=i12.Z1=3.25=75 olarak seilir.

Genilik faktr

d=b/do1=0,7 olarak seilir.

Dinamik faktr Kv=1,2 kabul edilir

d=0,7 olduu gz nnde tutulur ve pinyonun yataklara gre simetrik olarak yerletirildii

dnlrse Cetvel 22,6 dan

Km=1,04

Belirtilen alma koullarna gre,Cetvel 22,7

alma faktr=Ko=1

ekil 22,57 den Z=25ve x=0,0 deeri ile

Form faktr Kfl=2,3

Mukavemet snr:

Cetvel A 22,6dan 18CrNi8 malzemesinin kopma snr

AK=130 daN/mm2 olduuna gre %50 bir gvenirlik iin

K=0,5.k=0,5.130=65 daN/mm2

K=130 daN/mm2 olduuna gre ekil 22,59 dan

Ky = 0,7 bulunur

M=5 mm iin Kt=1 seilir

Z1=25 iin ekil 22,62 den =0,45 m dir

Yaklak olarak Sb=0,5..M alnrsa

Sb 0,5. .M
1,745 bulunur.
2.. 2.0,45

ekil 22,60 dan 1. erisine gre

Kt=1,53

ekil 22,59 b den q=0,5 olduuna gre

K =1+q(Kt-1)

K =1+0,5(1,53-1)

K =1,265

Mekanizmann nemini gz nne alnarak %90 bir gvenirlik faktr

Kr=0,897 olarak bulunur.

106 dan daha byk bir mr faktr

Kl =1 (Cetvel 22,10) alnr

Sk sk yn deitiren dililerde

KZ=1 alnr.

Bu deerlere gre diin mukavemet snr (22,133) denklemine gre

D* = K y .K b K R K L K Z D
K

D* = 0,7.1 .0,897.1.1.65
1,265

D* =32,26 daN/mm2

S=1,5 iin

D* 32,26
em= 21,5 daN/mm2
S 1,5

W=2n/60=2.27/60=2,82 1/s

Mb=P/W=2000/2,82=707,35 Nm

Mb1=70735 daMmm

=0,9 alnarak

Mb2=63661 daNmm
M=3,386 standart modl =3,25 olarak seildi

Dili arklarn boyutlar:

a)taksimat dairelerinin aplar

do1=M.Z1=3,25.25=81,25mm

do1=80mm

Z2=i12. Z1=3.25=75 mm

Do2=240mm

b)ba dairelerin aplar

db1=do1+2M=80+2.3,25=86,5 mm

db1=86 mm

db2=246 mm

c)genilii

b1=d.do1=0,7.80=56 mm

b2=b1+5=61 mm

Modln hesaplanmasnda tahmin edilen Kv faktrnn gerek deeri dili arklarn

boyutlandrlmasndan sonra tayin edilir.

Kk dilinin evre hz

V=.do1.n1/60=.80.10-3.27/60=0,113 m/s

ekil 22,56 dan Kv=1 olarak okunur.

Bu bakmdan mukavemet kontrolu yaplr.

Mb1 2.63661
Ft= 1591 daN
do1 80

Ft
1= .K f1.Ko.Kv.Km
b.m

1591
1= 56.3,25 .2,3.1.1.1,04 =20 daN/mm2

Kf2=2,2

1591
2= 56.3,25 .2,2.1.1.1,04 =19,9 daN/mm2

Her iki dili ayn malzemeden yapldna gre

em1=em2=21,5 daN/mm2

1=20 daN/mm2 < em1=21,5 daN/mm2

2=19,9 daN/mm2 < em2=21,5 daN/mm2

Olduundan dililer mukavemetlidir.

3 ve 4 DLLERN HESAPLANMASI
Giri devri n3=9 d/d

k devri n4=3 d/d

Mekanizma evrim oran:

n3 9
32= = =3
n4 3
Tablo deerleri

Genilik faktr d=b/do1=0,8 olarak seilir.

Dinamik faktr Kv=1,1 kabul edilir

0,8 olduu gz nnde tutulur ve pinyonun yataklara gre simetrik olarak yerletirildii

dnlrse Cetvel 22,57 dan Z3=27 (kabul) ve x=0,0 deerleri ile form faktr Kf1=1,2 okunur

Mukavemet snr:

Cetvel A 22,6dan 18CrNi8 malzemesinin kopma snr

K=130 daN/mm2 olduuna gre %50 bir gvenirlik iin

D=0,5.k=0,5.130=65 daN/mm2

K=130 daN/mm2 olduuna gre ekil 22,59 dan

Ky= 0,8 bulunur

Tahmini olarak M=5 mm iin Kb=1 seilir

Z1=25 iin ekil 22,62 den =0,45 m dir

Yaklak olarak Sb=0,5..M alnrsa

Sb 0,5. .M
1,745 deeri iin
2.. 2.0,45

ekil 22,60 dan 1. erisine gre Kt=1,53

ekil 22,59 b den q=0,5

K =1+q(Kt-1) =1+0,5(1,4-1)

K =1,2

%90 bir gvenirlik faktr Cetvel 22,9 dan KR=0,897

106 dan daha byk bir mr faktr Kl =1