Prof.

dr Simon Nikolić
stomatologija

Fizički principi ultrazvuka

MMXV
 Stomatološka radiografska tehnika
• Intraoralne metode
retroalveolarni, retrokoronarni, okluzalni, aksialni
• Ekstraoralne metode
kraniogram, poluaksijalni i aksijalni snimci glave, PNŠ, orbite i optičkih
kanala, zigomatičnih kostiju, snimci kostiju lica, nosnih kostiju, maxile,
mandibule, TM zgloba, pluvačnih žlezda.
• Specijalne metode
tomografija, teleradiografija, makrografija, stereoradiografija
• Kontrastne metode
sinusografija, sijalografija, artrografija, angiografija, cistografija,
fistulografija
• Nove tehnologije
digitalna radiografija, DSA, UZ, MR

2/23
 Istorijat
1794 L.Spallanzani ukazao na mogućnost da slepi miševi
koriste druga čula.
1880 Jacques i Piere Curiae zapazili da kristal kvarca
izložen mehaničkom vibriranju strvara elekricitet.
1912 Richardson konstruiše eholokator (Sonar),
za pozicioniranje ledenih santi.
1929 Sokolov "Teorija o transmisiji UZ"
1937 braća Dussing prikaz moždanih komora
1949 Ludwig i Stuterz kamen u ž.kesi

3/23
Zvuk talasasto kretanje energije,
nastaje brzim oscilovanjem čestica odnosno
mehaničkim vibracijama sredine kroz koju prolazi.

4/23
+ Mikrotalasi 1010/sec.
imaju veću fr. od termičkog kretanja molekula
5/23
• Intenzitet energija na jedinicu površine
Dg. 1 - 50 mW/cm
Th. 1- 3 W/cm
Hir. 10 W/cm
6/23
obrnuti "Piezo-električni efekat"
kristal kvarca izložen mehaničkom vibriranju
strvara elekricitet

7/23
Atenuacija slabljenje
intenzitet UZ talasa postepeno slabi pri prolasku kroz sredinu.

Apsorpcija - zavisi od sastava i viskoziteta tkiva (masti jaki apsorberi)

Disperzija - rasipanje u raznim pravcima
Reflekcija - 2 apsorbera, delom lomi - delom odbija

8/23
9/23
 A mod

1956 (NL) I.Donald "Amplitude mod"

biparijetalnog prečnika glave ploda

10/23
 B mod

1963 USA
"Brightness mod"
1974 real time

11/23
M mod

Motion

12/23
 Doppler

Krv ka sondi - crveno

Krv od sonde - plavo
1984 Doppler aparati
Veća brzina - svetlija nijansa
13/23
Doppler Color

Power Duplex 14/23

4D

15/23
UZ kabinet

UZ aparat
Sonde
Multiprocesor
Komandna konzola
Ekran
Printer
Krevet za pacijenta

16/23
Transrektalne
Transvaginalne
17/23
18/23
 Prednosti

• Neinvazivan (nema jonizujućeg zračenja)

• Lako dostupan i pokretan uređaj (kod ležećih pacijenata)
• Primenjljiv kod trudnica i dece
• Često prva i jedina imaging dijagnostika

19/23
 Indikacije

• Nosa i paranazalnih sinusa

(sinuitis ac/chr, alergijski rinitis, tumori)
• Pljuvačne žlezde (ac/chr upale, sijalolitijaza - kamenci, tumori)
• Jezik i dno usne duplje (upale, tumori, proučavanje mehanizma gutanja)
• Klinički nejasne promene mekih delova glave i vrata
(oticanja vrata, apsces, hematom, strano telo)
• Procena limfni čvorovi
na svakoj strani vrata imamo oko 75 limfnih čvorova !!!
• Štitasta i paraštitaste šlezde (praktično svih bolesti od difuznih i upala, do
različitih nodoznih, promena i tumora)
• Različite ciste (npr. bronhogene) i druge promene mekih tkiva

20/23
 Operativni termini

• hiper
• izo
• Ehogeno
• hipo

• Anehogeno

Skup karakterističnih morfoloških fenomena

= tipične slike
21/23
Posteriorno slabljenje Posteriorno pojačanje

22/23
http:// www.med.pr.ac/katedra/interna-medicina.php
e-mail: nikolicsimon@ikomline.net

23/23