Konstancije I Hlor (lat. Constantius I Chlorus; 31. mart oko 250. — 25.

jul 306) je bio jedan od

tetrarha, car-savladar na Zapadu Rimskog carstva od 293. do 306. Potekao je iz Ilirika po svemu
sudeći od neznatnih roditelja.

Posvetivši se karijeri, Konstancije je postao namesnik Dalmacije, a zatim i pretorijski prefekt

Galije. Moguće je da se vođen ambicijom razveo od prve supruge Jelene, ćerke gostioničara i
oženio Maksimijanovom pastorkom Teodorom. U cezara je uveden 293, a na upravu su mu
poverene Galija i Britanija. U stvari, morao je prvo da se obračuna sa uzurpatorima Karauzijem i
Alektom koji su gospodarili njegovim domenom; za to mu je trebalo tri godine.

Kada su 305. abdicirali Dioklecijan i Maksimijan, u skladu sa procedurom Galeriju i Konstanciju

su dodeljena ovlašćenja avgusta. Međutim, ubrzo po povlačenju starije dvojice pokazalo se da je
narušen sklad. Iako mlađi, Galerije je izgleda bio u prednosti čim je mogao da odredi cezare.
Štaviše, Konstancijev sin Konstantin nalazio se na njegovom dvoru kao talac. Tek je navala
varvara u Britaniji omogućila Konstanciju povratak njegovog sina, i tako su njih dvojica 306.
odbili Pikte i Skote.

Srpski vizantolog Radivoj Radić ga ukratko ocenjuje ovako: „Premda je bio značajna istorijska
ličnost, kasnije je upamćen pre svega kao otac Konstantina Velikog.“[1]

Ime
Po stupanju na vlast Konstancijevo puno ime glasilo je Flavije Valerije Konstancije (lat. Flavius
Valerius Constantius),[2][a] a drugo gentilno ime (ime roda) je preuzeo svakako po osnivaču
dinastije Gaju Valeriju Dioklecijanu. Kao adoptivni (usvojeni) sin cara Maksimijana,
Konstancije je i sâm nazivan Herkulije (lat. Herculius).[3] Katkad mu se dodaje Dioklecijanovo
ime — Gaj (lat. Gaius),[4] a katkad Maksmijanovo — Marko (lat. Marcus).[5] Nadimak Hlor (od
grč. χλωρός, zelenkast, zelenožut) ne potiče iz njegovog vremena, nego iz vizantijskog. Bilo
kakav naročiti stepen bledila u nesaglasnosti je sa rumenilom koje se spominje u hronološki
bližim Latinskim panegiricim.[6]

Poreklo
Spočetka se tvrdilo da je Konstancije sin Klaudija Gotskog,[7] zatim da vodi poreklo od istog,[8] a
kako je pod uticajem hrišćanstva njegovo nelegitimno poreklo nailazilo na osudu za nećaka,[9]
unuka po majci[10] i unuka-nećaka božanskog cara.[11] Ovaj mit je, međutim, nastao tek po
njegovoj smrti u konstantinovsko i postkonstantinovsko doba. Kako navodi Oto Zek (nem. Otto
Seeck), činjenica da je njegovo poreklo plod izmišljanja raznoraznih pisaca ukazuje na to da su
Konstancijevi roditelji bili neznatni a on sâm skorojević.[12] Zavičaj mu treba tražiti u
Iliriku.[13][b] Kako se čini rođendan mora da mu je bio 31. marta,[15] ali godina rođenja je,
međutim, nepoznata.

Rana karijera
Kako stoji kod Anonima Valezijana, pre nego što je uznapredovao do cezara Konstancije je vršio
dužnost carskog telohranitelja, vojnog tribuna i upravnika provincije Dalmacije: „Konstancije –
unuk brata preblagog princepsa božanskog Klaudija – prvo je bio telohranitelj, potom tribun, a
nakon toga namesnik Dalmacije. Zajedno sa Galerijem načinjen je cezarem od strane
Dioklecijana. Pošto je, naime, ostavio prvu suprugu, Helenom, oženio je Maksimijanovu kćerku
Teodoru, sa kojom je posle imao imao šestoro dece, Konstantinove braće. Ali, sa prvom
suprugom Helenom imao je već sina Konstantina, koji je kasnije postao svemoćan princeps“.[9]

Vopisk ga svrstava u Probove pitomce: „Kada uporedim princepsa Proba sa drugim

imperatorima, zaključujem da je ovaj muž u odnosu na gotovo sve rimske vođe, koji su se isticali
kao hrabri, milostivi, razboriti, divni, bio ili jednak, ili, ako se to iz pakosne zavisti ne osporava,
bolji. Jer, tokom svoje petogodišnje vladavine vodio je toliko ratova širom čitavog sveta, i to,
istina, sâm, da je čudno kako se sukobio u svim tim bitkama. Uradio je mnogo toga svojim
rukama, a obučavao je i najizvrsnije vojskovođe. Među njegovim pitomcima bili su, naime, Kar,
Dioklecijan, Konstancije, Asklepiodot, Hanibalijan, Leonid, Kekropije, Pizonijan, Herenijan,
Gaudioz, Urzinijan i ostali kojima su se naši očevi divili i od kojih su se neki istakli kao dobri
princepsi“.