VDEKJA

Vdekja trupore dhe ajo qelizore

Funksioni normal qelizor merret me prodhimin e energjise se lire te nevojshme per shkembimin e
lendeve, prodhimin e struktures se proteinave dhe enizmave, mirembajtjen e lendeve kimike te qelizave
dhe riprodhimin e qelizave.

Gjate funksionimit normal, qelizat kane nevoje per oksigjen, fosfat, kalcium ( C, H, N,O, P, S ), lende
ushqyese, adenine trifosfat, e cila nevojitet si burim I energjise se lire, mbrojtjen e cipes qelizore, dhe
nje gjendje te vazhdueshme veprimtarie qe kerkon marrje oksigjeni. Vdekja qelizore mund te ndodhe
nese ndonjeri prej ketyre funksioneve nderpritet. Biologjikisht, vdekja mund te rishikohet si nje
organizem I tere ose vetem disa pjese te tij. Ne te vertete, eshte e mundshme qe disa organe ose disa
qeliza te vdesin , por organizmi ne koklavitjen e tij te vazhdoje te jetoje. Anasjelltas, disa qeliza mund te
jetojne per nje fare kohe pas vdekjes se organizmit te cilit I perkasin ( gje qe ben te mundur marrjen e
organeve dhe transplantimin ). Disa biologe hamendesojne qe funksioni I vdekjes eshte te lejoje
Zhvillimin (evolucionin), apo te mundesoje ushqimin e qenieve te tjera te gjalla, me shpesh te llojeve te
ndryshme, nga te cilet jane grabitqare ne jete ose pas vdekjes.

Pershkrimi fizik I vdekjes -ne castin e vdekjes

- Zemra pushon se rrahuri

- Lekura shtrengohet dhe zbehet
- Sistemi muskulor shtendoset
- Bie temperature e trupi

30 minuta me vone
- Lekura behet si dyll dhe merr ngjyr vjollce
- Buzet, gishtat e duarve dhe te kembeve cungohen dhe zbehen ose behen te bardhe pasi gjaku
largohet
- Gjaku terhiqet ne pikat me te ulta te trupit duke lene njolle vjollce- te zeze
- Duart dhe kembet kalojne ne te kalter
- Syte fillojne te terhiqen ne zgavra

4 ore me vone
- Rigor mortis fillon te veproje
- Zbehja e lekures dhe pozicionimi I gjakut vazhdojne
- Rigor mortis fillonti shtrengojemuskujt per rreth 24 oret e ardhshme, pastaj do te riveproje dhe
trupi do te kthehet ne gjendje te bute.

12 ore me vone
- Trupi eshte plotesisht nen rigor mortis

24 ore me vone
- Trupi tani ka temperaturen e ambientit qe e rrethon.
- Tek meshkujt sperma vdes
- Koka dhe qafa tani kane ngjyre te gjelber,blu
- Ngjyra e mesiperme vazhdon te shperndahet ne pjeset tjera te trupit
- Ka arome te forte te mishit te kalbur
- Fytyra e personit ne te vertete tanime fillon te behet e panjoheshme.

3 dite me vone
- Gazrat ne inde formojne fluska te medha ne lekure
- I tere trupi fillon te fruet dhe te enjet. Ky process pershpejtohet nese trupi gjendet ne mjedis te
ngrohte ose ne uje.
- Lengje rrjedhin perms gojes, hundeve,syve, vesheve, rektumit dhe permesuriterit.
- Qimet e trupit akoma rriten

3 jave me vone
- Lekura, floket, thonjte bien me lehtesi nga trupi
- Lekura zberthehet dhe hapet ne shume vende per shkak te shtupjes se gazrave te brendshme
dhe prishjes se vete lekures
- Shkaterrimi do te vazhdoje gjersa te mbetet vetem skeleti, qe mund te zgjase nje muaj ne kohe
te nxehte dhe dy muaj ne kohe te ftohte . dhembet jane shpeshe vetmja gje qe mbetet vite dhe
shekuj me vone, sepse zmalti I dhembeve eshte substancame e forte ne trup.
- Kocka e nufulles eshte me e ngjeshur qe e ben zakonisht edhe kete te mbijetoje nje kohe te
gjate
-