Professional Documents
Culture Documents
Ako’y may matibay na paniniwala sa ating mga kababayan. Taglay nila ang lahat ng kakayahan upang maging
makapangyarihan at bihasa sa iba’t ibang larangan. May talino, kahusayan, kagandahang-asal ngunit ang ilan ay nalibing
sa hukay ng limot. Gayunpama’y may tradisyong humubog sa kanila sa mabuting pamumuhay. May lakas ng loob na
manguna sa piniling larangan. Ang mga ito ang kanilang naging gabay sa wastong pagtupad sa kanilang tungkulin sa
pamahalaan at lipunan.
Tunay na ang kalayaan at kasaganaan ay matatamasa natin hindi sa pamamagitan lamang ng ating pagpupunyagi o
pagbabata at pagpapakasakit kundi sa tulong at kaloob ng langit.
Talagang kailangang isipin natin ang kabutihan at maging matapat tayo sa ating mga sarili upang maipagkapuri ang
ating lahi. Ang pagkamakabayan natin ay di hanggang sa balat lamang.
1. Anong konteksto ang pagkakagamit ng pariralang matibay na paniniwala sa unang linya ng unang talata?
a. nananampalataya . c. nagtitiwala
b. nananalig d. lahat ng nabanggit
2. Batay sa konteksto ng pagkakagamit ng pariralang nalibing sa hukay ng limot sa ikaapat na linya sa unang talata, ano ang
kahulugan nito?
a. naala-ala c. inakala
b. nalisya d. nalimot
3. Alin ang pariralang kasing-kahulugan ng may salungguhit sa ikatlong talata?
a. salita lang c. ningas-kugon
b. kamatayan d. wala sa nabanggitTEKSTO
Kung iniiwasan nating magkalat ng basurang magiging sanhi ng pagkakasakit, tayong kabataan ay huwag na sanang
maituring na basura ng lipunan na magiging dahilan din ng sakit ng lipunan. Dapat matuto tayong kumilala ng tunay na
kalinisan.
Tama, kasabay ng pagkilos ang pagkakaroon ng malinis na budhi. Naipapakita ito sa pamamagitan ng bukas-palad
sa kapwa, araw-araw na pagdulog sa Maykapal para sa kaligtasan, disiplina at pagmamahal sa kapaligirang ating
kinabibilangan
4.“...tayong mga kabataan ay huwag na sanang maituring na basura ng lipunan.” Ang pariralang may salungguhit ay
nangangahulugan na…
a. pag-asa ng lipunan c. bida sa lipunan
b. problema ng lipunan d. tambay sa lipunan
5. Ano ang kahulugan ng pagkakagamit ng pariralang malinis na budhi sa ikalawang talata?
a. malinis na puso c. malinis ang konsensya
b. malinis ang kamay d. malinis na pag-iisip
6. Naipapakita ito sa pamamagitan ng pagiging bukas-palad sa kapwa, araw-araw na pagdulog sa Maykapal para sa
kaligtasan…
Ang pariralang may salungguhit ay nangangahulugan na…
a. pagdaing c. panalangin
b. panawagan d. paghingi ng tulong
Pusong-Pinoy… likas sa atin ang pusong mamon, busilak ang puso at may ngiti sa labi. Anumang problemang
dumating ay nananatiling nakatayo. Tayo rin ay kayod-kalabaw sa trabaho at puno ng pagsisikap.
Isip-Pinoy… pumapangatlo sa mga bansang magaling sa Ingles. Kaya naman mga Pilipino ang karamihang
empleyado ng mga dayuhang negosyante sa bansa na kayang makipagsabayan sa mabilis na takbo ng teknolohiya.
Gandang-Pinoy… kabilang ang mga dalagang Pilipina sa mga pinakamagagandang babae sa mundo. Lalo na ang di-
makabasag pinggang pagkilos sa ipinakikita nito sa mga bubuyog na umaaligid. Isang halimbawa na ang pagkabingwit
ng korona sa mg paligsahang pangkagandahan sa daigdig.
7. Tayo rin ay kayod-kalabaw sa trabaho at puno ng pagsisikap. Ang pahiwatig ng nasasalungguhitang parirala ay:
a. masipag magtrabaho c. masinop sa mga kagamitan
b. mapagkalinga sa kapwa d. walang tigil sa paggawa
8. Ang pariralang may salungguhit sa talata bilang tatlo ikalawang pangungusap ay nangangahulugang…
a. maganda c. mahinhin
b. masipag d. matalino
9. Anong konteksto ang pagkakagamit sa pariralang bubuyog na umaaligid?
a. binatang lumiligid c. bubuyog na lumilipad
b. binatang lumiligaw d. bubuyog na naglalaro
Uminit ang pakikipagdigma. Hindi lamang sa dayuhan kundi sa sariling kababayan. Mangmang laban sa marunong.
Mayaman laban sa mga dukha. Pilipino laban sa kapwa Pilipino. Dala ng kawalan ng mataas na pinag-aralan, inagaw ng
mga mayayaman at matatalino kay Andres Bonifacio ang Katipunang kanyang napasimulan. Ang ganitong dahilan ang
naging sanhi ng lihim ng Bundok Buntis sa Maragondon, Cavite, and bundok na kung saan kinitlan ng buhay ng mga
tauhan ni Heneral Emilio Aguinaldo si Andres Bonifacio kasama ng kanyang kapatid na si Procorpio. Sanhi nito, ang simbolo
ng pagwawagi ng mga anak-pawis ay tinapos ng bangis-bala sa paraang pataksil. Bala, hindi sa dayuhan, kundi ng
kababayan.
10. Anong konteksto ang ibig sabihin ng pariralang kinitlan ng buhay na nasa ikaanim na linya?
a. pinanawan ng ulirat c. binawian ng buhay
b. kinatay d. pinugutan ng ulo
1
1. Alin ang pariralang kasing-kahulugan ng may salungguhit sa talata sa may
ikasiyam ng linya na anak-pawis?
a. palaboy c. mahirap
b. pulubi d. manggagawa
2. Batay sa konteksto ng pagkakagamit ng pariralang paraang pataksil sa ikasiyam na linya
ng talata, ano ang kahulugan nito?
a. paraang patalikod c. paraang patraidor
b. sinaksak sa likod d. nagtaksil sa sumpaan
A. TEKSTO
Natuto akong magsalita sa wikang Ingles. Ngunit nang ako’y nasa haiskul na, ang
katutubong wikang sinuso ko sa aking ina ay pilit na naglumitaw sa aking mga
pagpapahayag. Ang panitik ay nagsimulang gumuhit ng mga mumunting pagkukurong kahit
may kamusmusan at walang kamuwangan ay pasimula ng isang damdaming makabayan
at makasarili. Subalit sa haiskul na aking pinapasukan, ang sumulat at magsalita ng Tagalog
ay pinarurusahan. Sa takot kong masuspend ay nagbingi-bingihan ako sa paulit-ulit na tugtog
sa akin ng Inang Wika.
1. “... ang katutubong wikang sinuso ko sa aking ina ay pilit na naglumitaw sa aking mga
pagpapahayag.” Ang pariralang may salungguhit ay nangangahulugang…
c. nagkukubli c. nagtataglay
d. umaagos d. nag-uumapaw
II. KASANAYAN:
A. TEKSTO
1 Ang ulo ay sipsipin
Ang mga matang dilat:
2 Pagkatapos ay mismong
Ang ulo ang sipsipin
3 Hanggang sa maubos
Ang katas nito
4 Saka mo
Umpisahan ang laman.
5 Unit-unit lang
6 Dahan-dahan
7 At simutin nang husto
8 Kokonti iyang ulam natin,
9 Mahirap humagilap ng ulam
2
2. Aling salita sa taludtod bilang 7 ang may panandang pandiskurso?
a.nito c. saka
b.mo d. ang
3. Anong panandang pandiskurso na naghuhudyat ng pagkakasunud-sunod ang dapat
ilagay sa unahan ng taludtod bilang 9?
a.pagkatapos c. at
b.gaya ng d. saka
B. TEKSTO
1. Pinaniniwalaan ng mga Muslim na si Allah ay iisang Diyos at isinugo niya si Mohammed
na propeta. Ang mga itinuturo ni Mohammed ay napapaloob sa Koran, bibliya ng mga
Muslim. Naniniwala sila sa mga sumusunod: Una, ang pagsasabi ng paniniwalang walang
ibang Diyos kundi si Allah at si Mohammed ang kanilang propeta; ikalawa, ang pagdarasal
ng limang beses sa isang araw na nakaharap sa Mecca at ito’y ginagawa sa madaling araw,
tanghali, gitnang hapon, paglubog ng araw at sa maagang bahagi ng gabi; ikatlo, ang
pagbibigay ng limos sa mahihirap; ikaapat, ang pag-aayuno na tinatawag nilang Ramadan.
At bilang pangwakas, ang pagtungo sa Mecca o banal na lungsod ng Islam minsan sa
kanyang buhay.
2. Aling salita sa talata sa may panlimang linya ang may panandang pandiskurso?
a. una c. ikalima
b. ikalawa d. bilang
pangwakas
C. TEKSTO
1) Madali lamang ang pagnenegosyo ng bulaklak. 2) Una, kailangang magkaroon ng
puhunang pambayad sa unang upa, pambili ng ilang gamit at pambili ng mga panindang
bulaklak. 3) Pangalawa, dapat magkaroon ng isang maliit na espasyo sa isang bahay o
gusali na daanan ng maraming sasakyan at tao. 4) Pangatlo, dapat alamin kung nasaan ang
mga suplayer ng bulaklak. 5) Pang-apat, kailangang matutuhan ang pagpreserba ng
bulaklak. 6) Panlima, dapat na magkaroon ng kaalaman sa pag-aayos ng mga bulaklak.
7) At bilang pagtatapos, dapat na di kalimutan ang pagkakaroon ng permit galing sa
munisipyo ng bayan na iyong kinaroroonan.
D. TEKSTO
Ang pag-uulo ng balita ay madaling gawin, narito ang ilang pamatnubay: una. Lagumin
ang balitang nakalap; sunod, sagutin ang mga natatanging ANO, SINO, SAAN, KAILAN,
BAKIT AT PAANO. Saka kailangan din ang katerbang talasalitaang pag-uulo ng balita
(headline vocabulary words and expressions) na maaaring gamitin sa halip ng isang
mahabang salita. Pagkatapos ay tiyakin kung anong uri ng headline ang nais mo. Ito ba’y A
one-column two-line headline? O isang three-column one-line headline na may kicker? O
kaya nama’y isang banner headline na may kubyerta (second deck/bank)? At bilang
pangwakas, iulat rin kung ang nais ay 18, 24, 30, 36, 42 o 48 points ang taas at laki ng mga
titik, o kung anong family face (Bodoni, Cheltenham o Tempo) o anong tipo (roman, italics o
3
boldface)?
1. Saka kailangan din ang katerbang talasalitaang nag-uulo ng balita… Aling salita ang
ginamit sa pangungusap bilang panandang pandiskurso?
a.saka c. ang
b.kailangan d. din
2. Anong uri ng panandang pandiskurso ang ginamit na salita sa talata sa may linya
bilang 3?
a.pagtitiyak c. paghahalimbawa
b.pagbabagong lahad d. pagkakasunud-sunod
3. Aling salita sa talata sa may linya bilang 5 ang ginamit bilang panandang pandiskurso ay
____________.
a.una c. saka
b.pagkatapos d. bilang
pangwakas
E. TEKSTO
Ang paninigarilyo ay maaaring masabing lason sa isipan. Unang-una, ang sigarilyo ay
ginawang pamantayan ng kabutihan at kasamaan ng pakikisama. Dapat sana, ang
mabubuting gawa lang ang pagbasihan kung ang tao ay talagang mabuti. Mapapansin na
kapag ang isang taong nagsisigarilyo ay inalok ng sigarilyo, nabubuo agad sa isipan niya ang
nagbibigay ay “mahusay makisama” at mabuting tao.
Pangalawa, ang paninigarilyo ay nakasisira sa pagpapahalaga. May mga taong
ginugusto pang ibili ng sigarilyo ang kanilang pera kaysa ibili ito ng pagkain. Pangatlo, wala
naming sustansyang nakukuha sa sigarilyo. Kaya sa halip na kumain, ang paninigarilyo pa
ang siyang nagiging sanhi ng malnutrisyon at pagkagutom.
III.
A. Natutukoy ang pagkamakatotohanan ng mga pangyayari sa akda.
Panuto: Basahin at unawain ang mga saknong mula sa Florante at Laura at sagutin ng mga
katanungan tungkol dito.
4
19 O taksil na pita sa yamang mataas!
O hangad sa puring hanging lumilipas!
Ikaw ang dahilan ng kasamang lahat,
At niring nasapit na kahabag-habag
Panuto: Unawain ang kaisipang ipinababatid ng mga saknong mula sa Florante at Laura at
sagutin ang mga tanong kaugnay ng mga ito.
5
237 May dalawang oras na di nakamalay
ng pagkatao ko’t ng kinalalagyan
dangan sa kalinga ng kasamang tanan
ay di mo na ako nakasalitaan
Panuto: Unawain ang mga saknong sa ibaba at sagutin ang mga katanungan tungkol sa
mga ito.
197 Pag-ibig anaki’y aking nakilala
di dapat palakihin ang bata sa saya
at sa katuwaa’y kapag namihasa
kung lumaki’y walang hihinting ginhawa
198 Sapagkat ang mundo’y bayan ng hinagpis
mamamaya’y sukat tibayan ang dibdib,
lumaki sa tuwa’y walang pagtitis
anong ilalaban sa dahas ng sakit?
199 Ang taong magawi sa ligaya’t aliw,
mahina ang puso’t lubhang maramdamin;
inaakala pa lamang ang hilahil
na daratni’y di na matutuhang bathin
200 Parang halamang lumaki sa tubig
daho’y nalalanta munting di madilig
ikinaluluoy ang sandaling init,
gayon din ang pusong sa tuwa’y maniig
1. Sang-ayon sa mga saknong na binasa, alin ang dapat sundin sa pagpapalaki ng anak?
a. palakihin ang anak na may takot sa Diyos
b. palakihin ang anak sa pagmamahal at layaw
c. palakihing may disiplina, matatag at handa sa pagsubok ang anak
d. palakihing malusog, maginhawa, masaya at walang suliranin ang mga anak
2. Sa totoong buhay, karaniwang ang pinalaki sa layaw ay ___________.
a. laging nagtatagumpay sa maraming larangan
b. handang humarap sa mga suliranin at pagsubok
c. laging kinaiingitan at hinahangaan
d. mahina ang loob at palaging umaasa sa iba
Panuto: Basahin at unawain ang saknong sa ibaba at sagutin ang katanungan tungkol dito.
6
13 Mahiganting langit, bangis mo’y nasaan?
na yaong naniniig sa pagkagulaylay;
bago’y ang bandila ng lalong kasam-an
sa Reinong Albania’y iwinawagayway
1. Anong matulaing imaheng, nayapos ng bangis ng sing-isang dusa ang nasa saknong
bilang 257?
a. tigib ng kaligayahan ang buhay ng mag-ama
b. tigib ng pagsubok ang buhay ng mag-ama
c. puno ng dusa ang buhay ng mag-ama
d. puno ng pagmamahal ang buhay ng mag-ama
7
308 Yaong bayang hapo’t bagong nakatighaw
sa nagbalang bangis ng mga kaaway,
sa pagkatimawa ay nag-aagawang
malapit sa aki’t damit ko’y mahagkan
Anong matulaing imahe ang mabubuo mula sa saknong bilang 307 at 308?
Teksto 1. (1) Araw ng biyernes, maaga pa lamang ay bumiyahe na si Aling Mercy upang
magtungo sa simbahan ng Quiapo. (2) Tumungo siya sa altar at umusal, “Patawad po.” (3)
Paglabas ng simbahan, dumako siya sa gawing pinagtitindahan ng mga sariwang prutas. (4)
Masiglang-masigla siya sapagkat nakatawad siya sa kanyang mga nabiling lansones at
rambutan na parehong tig-iisang kilo.
Sino ang tinutukoy sa pahayag na “tumawag ang mga misyonero ng katutubo para
maging tagasalin?”
A. maglilipat ng isang bagay sa ibang lunan
B. maglilipat ng kahulugan mula sa isang wika sa iba
C. magbibigay kahulugan sa isang nabasa
D. bubuo ng mga babasahin batay sa sariling opinyon
8
Teksto 3. “Isipin mo, ang literatura o panitikang klasikal (Jose Rizal, Pedro Paterno at
mga dokumento ng kasaysayan, pambansang awit, Constitución Política de Malolos),
ay naisulat sa Espanyol. Hindi na ito opisyal na midyum ngayon. Ang mga manunulat
na Pilipino, tulad ni Claro M. Recto ay nagpatuloy sa pagsusulat sa Espanyol
hanggang 1946. Gayon ang nagkaroon ng pagbabago sa sistema ng pagsulat.
Teksto 5. Isang negosyante ang nasawata matapos masakote ng mga pulis sa isang
operasyon sa Kalye ng Recto, Lungsod ng Maynila, kahapon, 9:00 n.u. Kakaiba ang
modus ng mga suspek. Itinatago ang mga supot ng shabu sa loob ng mga antigong
plorera na gawa sa mga pinulbos na batong mula sa Bulkang Pinatubo. Ito ay
matapos matukoy ng mga awtoridad ang kahulugan ng text na ipinadala ng suspek na
si Danny Hyuein sa isang impormante ng mga pulis na nagsasabing ang “ ang mga
inorder mong bato ay nasa loob ng pinakamalaking vase sa bodega.”
Teksto 6. Mas madaling sabihing mga latay iyong nagmamarka sa puso. Pero ang
sakit na nararamdaman ko’y hindi tumitimo ni bumabakat sa kahit anong tiyak na
bahagi sa loob ng katawan. Kapag ako’y minumura, nilalait o hinihiya, ang sakit na
umiigkas mula sa kanilang bibig o mata ay umiilandang sa kailaliman ng aking
pagkatao. Sumusuot ang iwa sa dibdib. Saka bigla kong mararamdamang naglalaho
ang laman buto at iba pang bumubuo sa bahaging iyon ng aking katawan. Ang lahat ay
9
mapapalitan ng isang tila malapot na puwang. At sa gitna ng kawalang iyon na paikot-
ikot lang- ayaw dumaloy, humupa o sumuko-ay mananatiling nakabaon ang sariwang
atay. Parang eroplanong biglang nawalan ng buhay sa kalawakan at dumikit sa ulap.
Ayaw bumulusok. Ayaw pumaimbulog. Naroon lang. (Mula sa “Aling Bining ni Rene O.
Villanueva)
10
B. ikalawa
C. ikalima
D. ikaanim
21. Ang layon ng teksto ay maipakita ang katangian ng mga Pilipino na;
A. mapagmasid sa mga pangyayari sa lipunan
B. nagpapahalaga sa kaugalian kahit sa gitna ng krisis
C. masinop para sa oras ng pangangailangan
D. nagmamahal sa Dakilang Lumikha
11
22. Ang bahaging nagpapakita ng layon ay ang pangungusap;
A. una
B. pangalawa
C. pangatlo
D. pang-apat
Teksto 1. Una, ihanda at hugasan ang mga sangkap. Kasunod, ilagay ang isang
basong tubig sa kaserola at pakuluin, pwedeng ilagay ang sibuyas. Pagkatapos, ilagay
ang papaya at palambutin ng bahagya. Isunod na ilagay ang mga dadahuning
sangkap ng sabay-sabay at lakasan ang apoy (isang minuto lamang kung ayaw mong
kumain ng pagkaing baboy). Sa huli, asinan, betsinan, (pwedeng lagyan ng alamang)
at bahitin. Ihanda kasama ng mainit o malamig o tutong na kanin. Pwede ding kainin
na walang kanin.
Teksto 4. (1)Ang pagpili kay Rizal bilang legal na bayani ng lahi ay sumailalim sa
sumusunod na hakbang. (2)Una, binuo ng pamahalaan ang isang komisyon na siyang
hahawak sa naturang gawain. (3)Kasunod nito, binalangkas naman ang magiging
pamantayan sa pagpili o ang pagbuo ng mga gabay na pagbabasehan kung sinu-sino
ang maaring pag-aralan ng komisyon. (4)Pangatlo, isinagawa ang pangangalap at
pagsasaliksik ng mga impormasyon sa tulong ng mga historyador, kilalang mga guro
sa kasaysayan at pati personal na pakikipanayam sa mga kapamilya at kaibigan ng
naturang bayani upang mapagtibay ang ginagawang pag-aaral. (5)Pagkatapos nito,
ipinresenta ang resulta ng pananaliksik sa komisyon upang sama-samang pag-aralan
at suriin kung sino sa ating mga bayani ang karapat-dapat sa titulong pambansang
bayani. (6)Isinunod dito ang pagsasagawa ng isang botohan ng mga miyembro ng
komisyon at ang panghuli ay ang pormal na pag-aanunsiyo ng kinalabasan ng pag-aral
at pagtatalaga sa pambansang bayani.
13
32. Aling pangungusap ang nagpakita ng dalawang hakbang?
A. pangalawa
B. pang-apat
C. panglima
D. huli
37. Alin sa mga sumusunod na sawikain ang hindi maiuugnay sa saknong 21?
A. Ang taong matuwid, dumaraing sa langit
B. Pagkatapos ng luha, may ngiting magbabadya
C. Sa lahat ng gagawin, may Diyos na tumitingin
D. Magtatagumpay ang diwang di nanlulupaypay
15
Saan ipupukol ang tinangis-tangis
kung ayaw mo ngayong dinggin ng Langit
ang sigaw ng aking malumbay na boses!
149-Ipinahahayag ng pananamit mo
taga-Alabanya ka at ako’y Pers’yano;
ikaw ang kaaway ng baya’t sekta ko
sa lagay mo ngayo’y magkatoto tayo.
16
DIBISYON NG PASAY
KASANAYAN :
Natutukoy ang tono ng tekstong binasa sa tulong ng mga tiyak na bahagi.
MGA PAGSASANAY :
Teksto Bilang 1:
Teksto Bilang 2:
Maganda ang araw kung sumusungaw na,
sa likod ng bundok ay nakangiti pa,
maganda ang buwan parang tumatawa,
sa hihigang pilak, kung nagpapahinga.
17
Maganda ang Lahat
ni :
Rufino Alejandro
Teksto Bilang 3 :
Teksto bilang 4
18
1. Ang pangkalahatang tono ng teksto ay ________
a. Pagkamatao c. pagkamaibigan
b. Pagkatakot d. paggalang
Teksto Bilang 5 :
KASANAYAN :
Naiuugnay ang implikasyon ng akda sa mga tiyak na pangyayari sa kapaligiran.
MGA PAGSASANAY :
Teksto Bilang 1:
19
1. Batay sa binasang tula, ano ang implikasyon ng akda sa kapaligiran?
a. Magtanim ang lahat. c. Magkaisa tungo sa pag-unlad.
b. Magtulingan ang tao. d. Sa pag-unlad ng bansa dapat pahalagahan ang
kapaligiran.
2. Aling linya sa huling saknong ang nagpapahayag ng implikasyong napakahalaga ng
kapaligiran sa kinabukasan ng mamamayan?
a. Una c. Ikatlo
b. Ikalawa d. Ikaapat
Teksto Bilang 2:
Teksto Bilang 3:
Mga Suliraning Pangkapaligiran
Marami ng suliranin ang kinakaharap ng Inang Kalikasan. Isa sa suliraning
iyan ang polusyon. Sa larangan ng pagtatanim ay kailangan ang malaking produksyon
kaya’t sinusubok ang iba’t-ibang paraan kahit ito’y nakasasama sa lupang
pinagtataniman. Palasak din ang paggamit ng ptabang kemikal at pagbobomba ng
pamatay insekto. Sa katunayan malaki ang epekto ng DICHLOROPENYL
TRICHLOROCTHANE (DDT) gaya ng pagkamatay ng mga ibon dahil sa nasasagap sa
kapaligiran.
Ang DDT ay uri ng pamatay insekto na ginagamit sa mga pananim na
nakakaapekto sa kalusugan ng tao. Malaki nga ang kita dahil sa paggamit ng mga
20
kemikal na pestisidyo ngunit sinisira naman nito ang kapaligiran kasama na kalusugan
ng tao.
Teksto Bilang 4:
Teksto bilang 5 :
Florante at Laura
KASANAYAN :
Nasusuri ang mga kaisipang nilalahad sa akda sa aspetong pansimbahan.
MGA PAGSASANAY :
22
2. Ang kaisipang ipinahihiwatig sa taludtod bilang 3 at 4?
a. Lahat ng nangyayari ay kagustuhan ng Diyos c. Kung alam mo alam din niya
b. Walang masamang hinahangad ang Diyos d. May pa-asa sa Diyos
“Ipinahahayag ng pananamit mo
taga-Albania ka at ako’y Persiano
ikaw ay kaaway ng baya’t sekta ko
sa lagay mo ngayo’y magkatoto tayo.”
a. Magkatuwang c. magkasangga
b. magkapatid d. magkaibigan
23
DIVISION OF NAVOTAS
Layunin: Naiuugnay ang implikasyon ng akda sa mga tiyak na pangyayari sa
kapaligiran.
Teksto 1:
Alin ba ang mahalaga, ang bahay o ang sikmurang nagrerebelde? Para sa amin, mas
mahalagang may pagkain kaysa sa bahay. Mas mahirap matanggap na meron kang bahay
pero wala ka namang pagkain at ang mga anak ay namumuti ang mga mata sa gutom . Kaya
hindi dapat maging malambot ang gobyerno sa pagbibigay permiso para wasakin ang mga
pinagkukunan ng palay . Panahon na para manindigan.
3.“May bahay ka nga, wala ka namang pagkain at ang mga anak mo ay mamumuti ang mga
mata sa gutom” Ano ang implikasyon na isinasaad ng pangungusap?
A. Unahin ang ikabubuhay ng anak kaysa tirahan
B. Mas mainam na may tirahan ang mga anak kaysa sa pagkain
C. Mas makabubuti na tiisin ang gutom kaysa maging palaboy
D. Unahin ang sariling bahay nariyan lang ang pagkain
24
TEXTO 2:
3.Mula sa pangungusap bilang 2 saikalawang talata, anong implikasyon ang nais ibigay na
mensahe?
A. Kulang sa swerte ang taong walang trabaho
B. Mahirap ang maghanap ng trabaho sa panahong ito
C. Maaksaya sa sapatos ang paghahanap ng trabaho
D. Pana-panahon lamang ang pagtatrabaho
5. Simula noon, pinagsikapan niyang magbanat ng buto upang umunlad ang maliit na
negosyo. Ano ang implikasyon ang ipinahihiwatig dito?
A Maliit na negosyo ang binigyang-pansin
B. Nais niyang umunlad sa maliit nanegosyo lamang
C. Kontento na siya sa maliit na negosyo
D. Sinikap niyang paunlarin ang maliit na negosyo
TEXTO 3:
Batay sa pag-aaral ng mga manggagamot, ang paninigarilyo ay isang masamang bisyo
na dapat iwasan ng mga kabataan. Natuklasang ito’y nakapipinsala sa kanilang kalusugan
sapagkat ito ay isang lason na kung tawagin ay nikotina. Narito ang mga kapinsalaang
idudulot ng paninigarilyo na sa aking paniniwala, dapat malaman ng lahat para sa kanilang
kapakanan.
Nakapagpapabagal ng paglaki ng mga bata
Masamang bisa sa resistensya ng mga bata.
May bisa ito sa pagbabago ng isip
Nakapagpaparumi ng ngipin
Nakasisira ng mga desisyon
25
TEXTO 4: Bakit gano’n kuya?
Bakit laging wala sila?
Paggising ko sa umaga
Si Tatay, si Nanay, di nakikita?
Ano ang ginagawa nila
Kapag sa bahay ay wala sila?
Nalimutan na ba tayo?
Mga anak tayong sa kanila’y umaasa.
Abala sa trabaho
Upang mabuhay tayo
Hindi mo ba maintindihan
Wala tayong kabuhayan.
Ang buhay ay gayon ,di ba?
Kaya huwag tayong mag- aaway
Ang sukling kanilang hinihintay.
Magandang-asal ay ialay.
5.Basahin muli ang saknong bilang 1, anong damdamin ang nangingibabaw sa anak?
a.Pagkagalit b. pagkagulat c. pagtataka d. pag-uyam
TEXTO 5:
Panuto: Tukuyin ang implikasyon sa mga sumusunod na pahayag mula sa Florante at Laura.
26
B. Nasa huli ang pagsisisi
C. Kung may nililigawan ay agad na pakasalan nang di maunahan ng iba
D. Bilisan ang panliligaw sa babaeng nililiyag
TEXTO 2:
Ang Islam sa Pilipinas
27
1.Ano ang paksa sa binasang texto?
a.Pagdating ng mga Muslim c. kahulugan ng Islam
b.Pagdating ng Islam d. pamumuno ng Muslim
TEXTO 3:
1. Sa simula, nagawang maisakatuparan ni Konde Adolfo ang kanyang maitim na
balak. 2. Tiniyak niyang wala ang hukbo nila Florante at saka kinubkob ang kaharian. 3.
Pagkatapos ipakulong ang mga tagasunod ng napatay na hari at saka iniluklok ang sarili sa
Albanya. 4. Sumunod na pangyayari ay ang kanyang kabiguan. 5. Tumakas siya, tangay
si Laurang balak na yurakan ang dangal. 6. Ngunit di nagtagumpay ang kanyang
kasukaban mula sa palaso ni Menandro siya’y nahadlangan.. 7.Si Laura ay Florante ang
hinirang na marangal. 8. Tunay na ang kasamaan ay di magtatagumpay sa kabutihan.
28
Nang tumikim ka ng damo narrating moy, impyerno
Nalulong ka sa masamang bisyo dahil sa kapabayaan
Sa mga magulang na nagpakasakit, ito pa ang sukli mo.
TEXTO 5:
Ang Wikang Filipino
Noon, itinalaga ang Tagalog bilang wikang opisyal sa unang konstitusyon ng
Pilipinas,ang Konstitusyon ng Biak na Bato (Artikulo VIII, Opisyal na Wika) ng 1897.
Sa taong 1935 itinalaga ng Konstitusyon ang Ingles at Kastila bilang mga oppisyal
na wika subalit iniatas ang pag-angkin at pagpapaunlad ng karaniwang wikang pambansa
batay sa isa sa mga buhay na katutubong wika.
Pagkatapos ng pag-aaral at talakayan, pinili ng Surian ng Wikang Pambansa at
inihayag ng Pangulong Manuel L. Quezon na ang wikang Tagalog ang gagamiting batayan ng
pagpapaunlad ng wikang pambansa noong Disyembre 30, 1937. Tinawag na itong Pilipino
noong 1939. Sumunod na itinakda ng Konstitusyon 1987 ang Filipino bilang wikang
pambansang nag-aatas ng pagsulong nito at pagpapayaman. Ayon sa probisyon ng batas
ang Filipino ay midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang isang wikang pangpagtuturo sa
sistema ng edukasyunal. Sa ngayon, patuloy itong yumayabong kasama ng iba pang wika sa
Pilipinas.
29
TEXTO 1:
Wala yatang bansa sa daigdig na hindi naglihi at nagsilang ng kani-
kanilang dakilang tao o pambansang bayani. Tulad n gating si Dr. Jose Rizal, ang India ay
mayroong Mohandas Karamchand Gandhi na nagpakasakit para sa mga Hindu, ang China
ay may Confucius na nagpunla hindi lamang ng pagmamahal sa bayan kundi lalo pa sa
magulang .
TEXTO 3;
“Datapwat sino ang tatarok kaya
sa mahal mong lihim, Diyos na dakila?
Walang mangyayari sa balat ng lupa
na di mo kaloob o Poong Bathala”
30
1.Ang pariralang ‘sa mahal mong lihim ay nagpapahiwatig ng
a.layunin ng Diyos b. gawain ng Diyos c. damdamin ng Diyos d. kapangyarihan ng Diyos
4.Parang naririnig ang lagi mong wika ; tatlong araw na di magtatanaw tama
a.Maraming maaaring mangyari sa tatlong araw na di sila magkita
b.Napakatagal ng tatlong araw ng paghihintay nila
c.Naninibugho ang bawat isa kapag hindi sila nagkita
d.Sa tatlong araw ay maraming maaaring mangyari
5.“Kung kasakdalan man ng pula’t pag-ayop, tabo ko’y dakila sa puhunang pagod”
a.Hindi dapat pintasan ang kanilang tula
b.Ikinaliligaya niya ang pagpapahalaga sa tula
c.Ikinagalit niya ang paghamak sa pinaghirapang tula
d.Ang pagbuo ng tula ay mahirap at nakapapagod
7.“At kung mangyayari, hanggang sa malibing ang mga buto ko, ito’y sisintahin
a.Mahal pa rin niya ang kasintahan kahit patay na siya
b.Patuloy parin mamahalin ang kasintahan kahit patay na ito
c.Hanggang sa malibing ang pagmamahal
d.Walang makapapalit sa pagmamahal sa kasintahan
8.“sa pagkakita ko’y sabay ang paggiliw, inagaw ang pusong ina ko’y hain”
a.Nawalan ng isip si Florante
31
b.Mahal ni Florante ang kanyang ina
c.Sumaya si Florante pagkakita sa ina
d.Saglit na nalimutan niFlorante ang ina
10.“Hinamak ng aking pighati; ang matatwag kong palayaw sa akin; ang ama kong itong
aking pagliluhin”
a.Hindi nakatikim ng pagmamahal sa ama c. mahal na mahal siya ng kanyang ama
b.Pagtataksil ang iniukol sa kanyang ama d. pinagtaksilan siya ng kanyang ama
DIBISYON NG PASIG
PAKIKIPAGKAPWA
1.Igalang natin ang ating kapwa at ipagkaloob sa kanila ang respetong dapat
nilang matamo. 2. May mga pagkakataong nakagagawa sila ng pagkukulang o pagkakamali.
3.ganoon naman talaga dahil tayong mga tao ay nilalang ng Diyos na hindi perpekto. 4.
Subalit hindi ito nangangahulugang may karapatan na tayong gumamit ng masasakit na salita
laban sa kanila. 5.kung gagawin natin ito’y tiyak na makasasakit ng damdamin. 6.Higit na
mainam kung uunawain natin sila. 7. Nang sa gayo’y makaaasa tayong higit na magiging
matamis ang samahan ng isa’t isa.
32
A.Dapat na igalang natin at irespeto ang kapwa.
B.Iwasang magbitiw ng mga salitang makasasakit.
C.Hayaan natin na may taong magalit sa atin.
D.Sikaping magkaroon ng mabuting pakikitungo sa kapwa.
33
C.May tungkulin ang magulang sa mga anak.
D.Ang paggawa ng mabuting gawain ng isang kabataan
para sa bayan.
34
B.Pagtitiyaga
C.Pagsisikap
D.Pagsuko
3. Ang matulaing imahe na maaaring mabuo “sa likod ng ulap may tuwang
Kapalit”.
A. kapayapaan pagkatapos ng kaguluhan
B. tagumpay sa hinaharap
C. magandang pamumuhay
D. pag-asa sa kinabukasan
7. Ang pariralang may salungguhit na punlo ang lumagot, ay may larawang diwa
ng;
A. magandang pangyayari
B. marahas na hakbang
C. pagkukunwari sa nararamdaman
D.. pagtatalo ng isip
35
9. Anong imahe ang nakapaloob sa may salungguhit na taludtod?
a. karaniwang pamumuhay
b. nabubuhay sa tulong ng iba
c. mahirap na buhay
d. masamang paraan ng kabuhayan
14. “Juan, panahon na upang kumilos”. Ang larawang nakapaloob sa pahayag ay;
A. pagtulong C.pangungumbinsi
b. pagbibigay opinyon D.panghihikayat
Florante at Laura
16. Ang matulaing imahe na maaring mabuo mula sa saknong ay isang bansang:
A. maayos at payapa
B. magulo at walang direksyon
C. pinaghaharian ng kasakiman at kaguluhan
D. Pinamumunuan ng isang sakim na pinuno
36
Katiwala ako`t ang iyong kariktan
Kapilas ng langit anaki`y matibay,
Tapat na puso mo`t din a gunamgunam
Na ang paglililo`y nasa kagandahan.
17. Sa anong linya sa saknong naipapakita ang larawan ng taong walang tiwala sa
minamahal?
A. unang linya C.pangatlong linya
B.. pangalawang linya D.pang-apat na linya
19. Anong imaheng biswal ang nais ipakita ng pariralang “ Paraisong kaysarap tirahan” ayon
sa gamit nito?
A. lugar na tahimik at tinitirahan ng isang pamilya
B. lugar na pinaninirahan ng mga katutubo
C. Lugar na mapayapa at mayaman sa likas na yaman
D. Lugar na may panandaliang libangan
20. “Hindi mapigilan ang mabilis na pag-inog ng mundo”, anong imahe ang maaaring
may kaugnayan sa pahayag?
A. pagputol sa puno
B. pagbabago ng klima
C. Nagtataasang mga gusali
D. malaking populasyon
37
Ngunit mapayapa sa laging pag-aliw
Ng bunying maestrong may kupkop sa akin.
38
pumupula at hindi pagmamataas. 7. Magbigay ka upang pagbigyan ka rin. 8.Huwag kang
maghahatol upang hindi ka rin hatulan. 9.Huwag kang magmataas upang ikaw ay
pagkatiwalaan.
39
sekundarya sa kanila. 8.Ang kanilang lipi nga ang isa sa may pinakamataas na literasi sa
mundo
9.Kaya naman di nakapagtataka na sa kabila ng maraming pagsubok na dumarating
sa kanilang bansa ay nasosolusyunan pa rin nila ang mga ito.
40
Kasanayan:Naiuugnay ang implikasyon ng akda sa mga tiyak na
pangyayari sa kapaligiran.
41
1.Ayon sa lumalalang kalagayan ng kapaligiran
Alin sa mga sumusunod ang dapat na isaalang-alang?
A.Bantayan sa tuwina ang kapaligiran.
B.Ipagbawal ang paggamit ng nakamamatay na kemikal.
C.Turuan ang mga mamamayan ng tamang paraan ng pangangalaga ng kapaligiran.
D.Parusahan ang lumalabag sa batas na pinaiiral ukol sa pagpapahalaga sa
kalikasan.
42
A.magiging robot na ang tao.
B.uunlad ang bansa sa larangan ng teknolohiya.
C.sisikat ang bansa sa buong mundo.
D.madaragdagan ang mga imbensyon gamit ang teknonlohiya.
43
DIBISYON NG MAKATI
Panuto: Basahin at unawain ang teksto. Sagutin ang mga tanong pagkatapos.
Teksto 1
Tagumpay , Paano Mo Ito Makakamit?
1. Para sa maraming tao, matagumpay ka kung sikat ka, mayaman o
maimpluwensiya. 2. Ngunit ang mga ito ba ang sukatan ng tunay na tagumpay? 3. May anim
na susi sa tagumpay.4. Una,magkaroon ng tamang pangmalas sa pera. 5. Pangalawa,
maging bukas-palad ka. 6. Pangatlo, maging mapagpatawad tayo. 7. Susunod, sumunod sa
mga pamantayan ng Diyos. 8. Pagkatapos, magpakita tayo ng walang hanggang pag-iimbot
na pag-ibig at sa huli’y maging palaisip sa iyong ispiritwal na mga pangangailangan. Ang
anim na simulaing ito ng Bibliya ang tutulong sa atin upang magtagumpay sa buhay.
2. Sa pangungusap bilang 5 ginamit ang salitang ________ upang ipakita na iyon ang
kasunod na ideya ng talata.
A. maging B. bukas-palad C. pangalawa D. ka
44
A. susunod B. una C. sa huli D.
pagkatapos
Panuto: Basahin at unawain ang teksto. Sagutin ang mga tanong pagkatapos.
Teksto 2
Website…Tulong o Banta?
1. Website…ano ito? 2. Koleksiyon ito ng mga impormasyon sa internet na ginawa at
ginagamit ng mga organisasyong institusyong pag-edukasyon, pangnegosyo at ng mga
indibidwal. 3. Nakaeengganyo ito. 4. Una, milyun-milyong site ang mapupuntahan ng mga
kabataan para mamili, magsaliksik at makipag-usap sa mga kaibigan. 5. Pangalawa, maaari
silang maglaro o magdownload ng mga laro o musika. 6. Pangatlo, nakatutulong ito nang
malaki upang ang mga kaalaman at impormasyon na di natin nakikita sa ating mga silid-
aklatan ay dito natin maaaring matagpuan. 7. Sumunod pa rito ay ang kabutihan ng
pagkakaroon ng mga e-mail na naghahatid sa atin ng mga balita, kwento at iba pa.
8. Ngunit, sa kabila ng pagiging hi-tech natin, may masamang naidudulot din ang
labis na pagiging malaya natin sa pagtuklas ng mga website na ating nakikita sa internet.9.
Kailangan pa rin ang patnubay ng magulang sa aspetong ito. 10.Hindi masama ang
makipagsabayan sa takbo ng makabagong pamumuhay. 11. Sa huli, bilang mabuting
mamayan sikapin nating maging responsable sa lahat ng ating aksyon upang di tayo magsisi
sa dakong huli.
3. Sa pangungusap bilang 6, ginamit ang salitang _____ upang ipakita ang susunod na
ideyang malaki ang naidudulot ng internet sa tao.
A. pangatlo B. sa huli C. sumunod
D. pagkatapos
Panuto: Basahin at unawain ang teksto. Sagutin ang mga tanong pagkatapos.
Teksto 3
Tips sa Pag-iwas sa Sakit na AH1N1
45
(A.) AH1N1 virus! Isang kasusulpot na sakit na lumigalig sa buong mundo. (B.)
Sabi ng mga eksperto, wala pang gamot na natutuklasan para rito, ngunit maaari itong
maiwasan. (C.) Sundin lamang natin ang mga tips na ito. (D.)Una, panatilihing malinis ang
katawan at ang ating kapaligiran. (E.)Pangalawa, laging maghugas ng kamay na tumatagal
ng mga 20-30 segundo. (F.)Sumunod ay takpan ang bibig kapag umuubo upang hindi
kumalat ang mikrobyo kung sakaling may sintomas na ng sakit. (G.)Isa pa, kumain ng
masusustansyang pagkain at mga prutas na mayaman sa vitamin C. (H.)Panghuli, kung
kinakikitaan na ng mga sumusunod na sintomas:may ubo’t sipon, pananakit ng katawan at
may mataas na lagnat, makipagkita na sa inyong doktor upang malapatan na agad ng lunas.
Dapat nating tandaan na mas mainam na ang umiwas sa sakit kaysa maging
biktima pa tayo ng nakahahawang sakit na ito.
3. Sa pangungusap F ginamit ang salitang _______ upang ipakita na iyon ang kasunod na tip
na dapat isagawa.
A. takpan B. bibig C. sumunod
D. pangalawa
Panuto: Basahin at unawain ang teksto. Sagutin ang mga tanong pagkatapos.
Teksto 4
Ilang Hakbang Upang Maging Mabuting Magulang
1. Isa sa pinakamahirap na tungkuling ginagampanan ng mga magulang ay kung
paano maging isang mahusay, mabuti at responsable sa kanilang mga anak. 2. Narito ang
ilang tipikal na payo na maaaring gawin ng mga magulang upang mapabuti ang kanilang mga
anak at nang sila ay maging isang kapaki-pakinabang na mamamayan ng ating lipunan.
3. Una, gawing sentro ng relasyon ng buong pamilya ang Diyos. 4.
Pangalawa,ipakita sa mga anak na sila ay mahalaga sa pamamagitan ng pagbibigay ng payo
at paalala sa tuwina. 5. Pangatlo, laging tandaan, malaki ang nagagawa ng tinatawag nating
“touch therapy” lalo kung ang anak ay may dinaramdam, pisikal man o emosyunal. 6.
Sumunod, sikaping magkaroon ng “quality time” sa mga anak. 7. Isa pa, ugaliin din ang
matamang pakikinig sa mga opinion, mga kwento at karanasang ibinabahagi ng mga anak. 8.
Sa ganitong paraan ay nailalabas nila ang kanilang mga saloobin.9. Kaugnay pa nito,
nararamdaman ng mga anak ang presensya ng mga magulang na marunong makinig sa mga
anak. 10.At ang huli, sikaping ipakita na bagamat nakikisayaw sa tugtugin ng mga kabataan
ngayon ay naroon pa rin ang awtoridad ng magulang sa anak.
46
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
2. Sa pangungusap bilang 4, ginamit ang salitang ___________ upang ipakita na iyon ang
kasunod na hakbang na dapat gawin ng isang magulang.
A. ipakita B.pangalawa C. mahalaga
D. payo
Panuto: Basahin at unawain ang teksto. Sagutin ang mga tanong pagkatapos.
Teksto 5
Tao…tao…tao… 1. Hindi ka pa rin ba nababahala sa nagaganap sa ating kalikasan? 2. Ni
hindi mo man lang ba napapansin ang pagbabago sa bawat araw na lumipas? 3. Kaya’t
matuto ka na…magising ka na! 4. Halika na’t pangalagaan na natin ang ating kalikasan. 5.
Paano nga ba at ano ang dapat nating gawin?
6. Una, itigil na natin ang walang habas na pagputol ng mga puno . 7. Ang bawat
bahagi nito ay mahalaga lalo na ang ugat na siyang sumusipsip ng tubig kapag umuulan at
bumabaha.8. Ikalawa, huwag kang magtapon ng basura sa kung saan-saan dahil babalik din
sa iyo ang problema. 9. Ito ay magiging sanhi ng pagbaha na maaaring magdulot ng sakit sa
tao. 10. Ikatlo,magtanim pa tayo ng mas maraming puno sa ating kapaligiran, kapalit ng mga
punong pinatay at pinutol natin.11. Sumunod ay gumawa tayo ng mga kautusan at tuntunin
na nagbabawal ng pagdudumi ng ating kapaligiran.12. Dagdag pa rito, ipatupad natin nang
buong puso ang mga batas. 13. At ang huli, isipin natin na anuman ang ating ginagawa ay
may katapat na kaginhawaan o kaparusahan.14. Ito ay kung hindi man pananagutan sa batas
ay ganti ng langit. 15.Sa kabuuan, nakasalalay sa ating mga kamay ang kaligtasan at muling
pagiging ng ating Inang Kalikasan.16. Kilos na tayo…ngayon na! Kung hindi ngayon?Kailan
pa?
2. . Ikalawa, huwag kang magtapon ng basura sa kung saan-saan dahil babalik din sa iyo ang
problema.
1 2 3
4
3. Ang salitang naghuhudyat ng pagkakasunud-sunod na ginamit sa pangungusap bilang 10
ay
A. magtanim B. ikatlo C. kapaligiran D.
pinutol
47
A. Sa kabuuan B. nakasalalay C. kaligtasan
D. Inang Kalikasan
Teskto 1
I Buhay.Buhay. Salitang nagtataglay ng limang letra,maikli kung tutuusin ngunit
mahalaga’t makabuluhan sa bawat nilalang na nakahiram nito. Maikli, tulad din ng bawat titik
na bumubuo rito. Masalimuot. Masalimuot naman kung ang may hiram ay walang sapat na
karunungang patakbuhin o hawakan ang bagay na ipinagkatiwala sa kanya. Minsan nama’y
anumang galing, sipag at tiyaga ang gawin para maging matuwid at maayos ang daang
tatahakin upang maging kalugud-lugod sa paningin Niya at sa lipunang ginagalawan niya
sadyang ayaw at di-umaayon ang tadhana.
II Makulay.Malungkot.Masarap.Masaya! Ito ang BUHAY. “Ito ang gusto
ko!” mga katagang pinapangarap makamtan. Ninanais maranasan. Ngunit paano,tanong ng
isip ko? Simple lang. Pera, kapangyarihan at katanyagan, kung magkakaroon ako nito, ganap
na ba ang kaligayahang hinahanap ko? ‘Ahhh! Bakit maraming mayaman na hindi pa rin
masaya? May mga kapangyarihan na gaano man kalakas, mahina pa rin. May mga tanyag
na nalalaos at bumabagsak hanggang sa makalimutan at din a makilala ng mga taong halos
sumamba sa kanya noong panahon ng kadakilaan at kasikatan niya?
III Isa lang ang tunay na kahulugan ng buhay. Pinakamahalagang bagay
na ipinahiram ng Maykapal.Utang. Kay daling ipinahiram, kay daling bawiin. Gawing
makabuluhan ang buhay. Ayaw mo ng sakit, karamdaman, kalungkutan, panimdim at higit sa
lahat pagdurusa. Subalit ito ay bahagi na ng salitang buhay, kaibigan. Alalahanin mong
nabubuhay ka para maging kabahagi ng paghihirap ng ating Panginoon. Sa Kanya
nagmumula ang tunay na buhay na gusto mong maangkin at maranasan. Katahimikan…
kakuntentuhan sa buhay.Tahimik ngunit maligaya.Payapa ang kalooban. Ito ang buhay.Ang
tunay na kahulugan ng BUHAY.
1. Maikli, tulad din ng bawat titik na bumubuo rito. Anong pangkalahatang impresyon ang
ipinahahayag ng salitang naiitiman?
A. Mahiwaga ang buhay ng tao.
B. Ang buhay ng tao ay pansamantala lamang.
C. Ang buhay ng tao ay makulay.
D. Ang buhay ng tao ay hiram lamang.
Teksto 2
48
1. Ang Leon na siyang Hari ng kagubatan ay nagtanong sa kanyang mga hayop na
Kambing, Aso at Tupa. “Ang hininga ko ba’y may amoy?” tanong ng Leon. “Ako ay magsasabi
ng totoo.Ang hininga ninyo ay mabaho,” ang sagot ng Tupa. Nagalit ang Leon.Pinatay ang
Tupa. Tinanong ng Leon ang kambing. “Kambing! Mabaho ba ang hininga ko?”tanong ng
Leon. “Mahal na Hari, ang inyong hininga ay mabaho!”wika ng Kambing. Nagalit ang Leon at
pinatay ang Kambing. Muli, nagtanong ang Leon at sa isang aso. Ang sagot ng aso ay ganito.
“Mahal na Hari, pasensya na po kayo. Isang linggo na po akong sinisipon. Ang hininga
ninyo’y hindi ko naaamoy,” ang sagot ng aso. Nakaligtas ang aso.
49
tao.
Teksto 4
Ang Tatlong Prinsipe
50
3. Ang panglakalahatang impresyon sa talata bilang III ay______
A. Kapag ukol ay bubukol.
B. Ang pag-ibig ay mapagpakumbaba at hindi nagseselos.
C. . Kung ano ang ginawa mo sa kapwa mo ay siya ring babalik sa iyo.
D. Hindi lahat ng kumikinang ay ginto, ang pilak ay may sarili ring kinang.
Teksto 5
Munting Alaala
Ni Aura
I. Naiisip mo ba ang mga nangyayari sa bawat araw? Nagtataka lang ako sa mga tao
sa tuwing pinagmamasdan ko sila mula sa aking kinalalagyan.Sa dami ng kanilang mga
ginagawa tila napakarami na nilang nalimutan mga bagay, mga pinalampas na pagkakataon
o oras.
II. Bakit nga ba tila masyadong masalimuot ang buhay ng tao? Kailan ka pa bang
huling umakyat ng bubong para matulog o para magpahangin?Huling humiga sa isang
mahabang bangko at tumingala lamang sa langit habang pinagmamasdan ang mga ulap?Ang
huling beses na naligo ka sa ulan o nagtampisaw sa baha? Kailan ka huling naupo sa tabi ng
kalsada habang katabi ang iyong mga kaibigan? Kailan kayo huling kumain ng mami sa kanto
ng magkakasama? Iyong huling beses na dinalaw mo ang iyong elementary school o high
school? Kailan ka ulit bumalik sa dati ninyong tambayan at nagpalipas oras tulad ng dati
nyong ginagawa? Kailan ka huling naglaro ng teks?Masyado na bang marami ang mga
bagay na hindi mo na nagagawa pero ano nga nga ba ang pumipigil sa tao para magawa ang
mga dati ay nagagawa nya?
III. Sa paglipas ng panahon naaalala mo pa ba ito o itinabi mo na rin tulad ng iyong
mga laruan? Kailan mo pa ba huling hinawakan ang paborito mong laruan, o binasa ang mga
secret notes sa likod ng mga school notebook mo? O tinignan ang mga matataas na grade na
ibinigay sa iyo ng teacher mo?Bakit ba hindi na pwede pang ulitin ang mga gawain na ito o
bakit sa paglipas ng panahon ay unti-unti na ring nalilimutan ng tao ang mga simpleng bagay
na ito na dati-rati ay labis na nagpapasaya sa tao?
IV. Gaano nga ba kadaling limutin ang munting kasiyahan na ito? Totoo nga bang
habang tumatanda ang tao ay nawawala na rin ang kakayahan niyang maligayahan sa mga
munting bagay? Gaano na nga ba kalaki ang mundong ginagalawan mo ngayon o
pakiramdam mo lamang ay malaki ito? Nakalimutan na ba ng tao ang mga kaligayahang
inihain sa kanila ng kalikasan, at lumikha sila ng maliliit na mundo sa gitna ng napakalaking
mundong ito.Naniniwala lamang ako na ang mundo ang siyang umiiwan sa kalikasan pero
kailan man ay hindi iiwan ng kalikasan ang mundo.
51
A. Ang kalikasan ay naghahandog ng tunay na kaligayahan sa tao.
B. Abot-kamay lang natin ang kaligahayan kung titingin lamang tayo sa ating paligid.
C. Hindi lamang sa material na bagay makakamtan ang simpleng kaligayahan ng tao.
D. Lahat ng nabanggit.
52
4. “At saan ka nanggaling, Jeremy?” matigas na tanong ng kanyang ina. “Bakit
ngayon ka lang? Hindi mo baa lam na alas otso na ng gabi? Ha? Sumagot ka!” “Sa
basketball court, Ma. Nakipaglaro ako kay Jojo,” ang mahina niyang tugon.
5. “Huwag mo akong lokohin!Nagtungo ako sa court at wala akong nakitang
batang naglalaro doon. At nagsisinungaling ka pa sa akin, ha!” Nanlisik ang mga mata nitong
tumayo mula sa hapag-kainan patungo sa kanyang kinatatayuan. “Saan ka nanggaling?
Sumagot ka sabi!” nakabibingi nitong sigaw.
6. “Mommy, nanood ho ako ng sine kasama si…” at hindi na niya natapos ang
kanyang paliwanag nang humampas sa kanyang mukha ang matinding sampal at siya’y
humambalos sa haligi ng kanilang tahanan. Nanginginig ang kanyang buong katawan. At
nangingilid na ang mainit na luha sa kanyang mga mata habang pinagmamasdan niyang
kinukuha ng kanyang ina ang makapal na sinturon na animo’y sabik na dumatay sa kanyang
murang balat.
Hango sa “Sa
pagkatunaw ng Kandila” ni Olivia M. Lamasan
Ekserp 1
Ana: “ Noon, noon, naisip ko, kung-kung pipili ako ng mapapangasawa-lahat ay nag-aasawa,
naisip ko, Inay-kung pipili ako ng mapapangasawa, ang pipiliin ko’y kamukha niya. Mabait
siya-mapag-alala. Aywan ko, pagkamatay ni Itay, siya na ang para kong naggng ama.Hindi
ba’t parang siya namang talaga,ha, Inay?”
Ekserp 2
Tony: “Huwag ninyong sasaktan ang sinumang balo o ulila ng mga bata,”habilin ng Diyos kay
Moses. “Kapag sila’y inyong sinaktan anumang paraan at silang lahat ay tumawag sa akin,
ang panawagan nila’y tiyak kong diringgin. At ang poot ko’y maglalatag, at kayo’y papatayin
ko sa tabak.” Naglalatag ang poot ng Diyos sa masasamang kamay na umagaw at
humahamak ngayon sa kanyang tabak!
Ekserp 3
Regina: “Buksan mo ang pinto. Maayos siyang susuko. Halikayo, narito siya. Hayan siya.
Maayos siyang susuko. Mayor. Hayan, nariyan ang aking anak, arestuhin ninyo. Maayos
siyang susuko.”
Ekserp 4
Regina: “O, dalhin ninyo ako kahit saan. Sa presinto, sa korte, sa husgado, kahit saan!
Pananagutan ko ang pagkamatay ng aking anak. Pinatay ko ang aking anak. Sasabihin ko sa
53
lahat na pinatay ko ang sarili kong anak. Pinatay ko ang aking anak! Pinatay ko ang aking
anak!
4. Batay sa ekserp 4, mahihinuha nating pinatay ni Regina ang sariling anak dahil ______.
A. Sawa na siya sa pagbibigay ng payo at paalala kay Tony.
B. May kasalanan ito sa batas, nainis siya kaya siya na lamang ang magpaparusa rito.
C. Siya lang ang may karapatang kumitil sa buhay ng anak dahil siya ang nagluwal dito.
D. Hindi niya kayang makitang naghihirap ang anak sa kamay ng iba, siya na lang ang
magdusa.
54
D. Handa na si Adong sa mga pakikihamok sa buhay.
3. Ano ang mahihinuha natin sa sinapit ni Adong sa kamay ni Bruno sa huling talata ng
teksto?
A. Wala nang buhay si Adong sapagkat sumuko na rin ang katawan niya sa kalupitan ni
Bruno.
B. Hindi na muling gagambalain ni Bruno si Adong sapagkat naparusahan na niya ito.
C. Pinatawad na ni Bruno si Adong kaya pakakawalan na niya ito nang tuluyan.
D. Dinala si Adong sa ospital at doon na lamang magpapagaling.
ng mainit-init na sa pinakamahabang
1 Kung papalarin ka 15 hangin. 29 sanga
2 Makikita mo siya 16 maaaring iyon na 30 ng puno ng akasya,
3 Mamayang gabi. 17 ang kanyang hininga. 31 at pipitasin ninyo
Maghintay ka sa ang unang natuyong
4 lilim 18 huwag kang mumulat 32 dahon
hintayin mong na hindi pa
5 ng puno ng akasya. 19 lumamig 33 pumapatak,
Itaon mong at ihahandog ninyo
6 papalitaw 20 ang hihip ng hangin 34 ito
hanggang mamasa-
7 ang unang bituin 21 masa na 35 sa unang bituin
at malapit nang ang talukap ng iyong na malapit nang
8 pumatak 22 mata, 36 lumitaw
ang unang natuyong hayaan mong antukin
9 dahon 23 ka
ng pinakamahabang at maidlip nang
10 sanga 24 bahagya, Kung papalarin ka
11 ng puno ng akasya. 25 o mahimbing kaya. mamayang gabi.
12 kapag handa na, 26 at kukunin niya ni Rofel G. Brion
ipinid ang iyong ang iyong mga
13 mata, 27 kamay.
banatayan mo ang
14 hihip 28 isasama ka niya
2. “Maghintay ka sa lilim ng puno ng akasya. Itaon mong papalitaw ang unang bituin at
malapit nang pumatak ang unang natuyong dahon ng pinakamahabang sanga ng puno
ng akasya.” Ano kaya ang maaaring mangyari sa oras na iyon?
A. Darating na ang hinihintay at sabik na sabik na siyang makita ito.
B. Maglalagas ang lahat ng dahon sa puno ng akasya at ito’y hahawiin niya.
C. Paparating na ang ulan kaya dapat na siyang maghanap ng masisilungan.
D. Hindi darating ang hinihintay sapagkat nagbabadya ang malakas na pag-ulan.
4. Inilarawan sa mga pangyayari bilang 26-36 ang hinihintay ng taong ito. Sino kaya siya?
55
A. Isang kaibigan na matagal na niyang hindi nakikita.
B. Isang diwata na inibig ng taong ito sa kanyang panaginip.
C. Isang tao na maaari niyang pagsabihan ng kanyang lihim.
D. Isang taong pinagkakautangan at sa puno ng akasya sila magbabayaran.
SUSI SA PAGWAWASTO
56
DIBISYON NG MAYNILA
Panuto: Basahing mabuti ang sumusunod na saknong. Pagkatapos, sagutin ang mga
tanong. Letra lamang ang isulat.
I
at kung kay flerida`y iba ang umagaw
at di ang ama kong dapat na igalang
hindi ko masabi kung ang pikang tanga`y
bubuga ng libong laksang kamatayan.
II
kung nagbangis ka ma`t nagsukab sa akin
mahal ka ring lubha dini sa panindim
at kung mangyayari, hanggang sa malibing
ang mga buto ko, kita`y sisintahin
57
7. Anong bilang ng taludtod ang nagpapahayag ng masidhing damdamin?
a. 1 c. 3
b. 2 d. 4
8. Anong damdamin ang nangingibabaw sa kabuuan ng saknong?
a. pananabik c. kalungkutan
b. pagkagalit d. pagkaligalig
58
nito sa kapaligiran?
a. mahihinto ang iba`t ibang kalakal
b. manganganib ang kalusugan ng tao
c. babagsak ang ekonomiya ng bansa
d. makapamimili ng dapat kainin
59
Panuto: Basahing mabuti ang teksto. Pagkatapos, sagutin ang mga sumusunod na
katanungan. Letra lamang ang isulat.
“Ano nga ba ang nangyayari sa bansa natin? Ang dami nang sakunang
naganap,” ang sabi ni Aling Lita. Isipin ninyo ang pagkakaroon ng sunud-sunod na
pagbaha, ang paglubog ng M.V. Princess of the Stars at ang iba`t ibang trahedyang
dulot ng malakas na bagyong dumaan dito sa atin. Kung sana`y napag-iisipan ito ng
mga tao ngayon.
“Hay naku! Tila nga yata pinaaalalahanan na tayo ng Panginoon. Marami na
kasi ang nakalilimot sa Kanya. Malapit nang magunaw ang mundo,’ may himig
pananakot ni Tata Odong.
“Nararapat na tayong magsisi sa ating mga kasalanan,” sabad ni Aling Rosa
sabay antada ng krus sa noo. “Maawa po kayo sa amin, Ama.”
Malinaw na dapat na tayong magbalik-loob sa Diyos at gumawa ng kabutihan
sa kapwa upang maging handa tayo sa pagdating ng wakas, “ sabi ni Mang Poldo.
2.Pahirap nang pahirap ang kalagayan ng mga Pilipino sa Pilipinas. Ano ang imlikasyon nito?
a. di-kayang tustusan ng pamahalaan ang pangangailangan ng mamamayan
b. pamahal nang pamahal ang mga bilihin
c. maraming walang hanapbuhay
d. hindi sapat ang kita sa pangangailangan ng pamilya
60
DIBISYON NG LAS PIŇAS
MGA KASANAYAN
Blg. 19 Natutukoy ang tono ng tekstong binasa sa tulong ng mga tiyak na bahagi nito
Blg. 27 Naibibigay ang hinuha batay sa mga pangyayari
Blg. 35 Naibibigay ang mga punong kaisipan sa bawat kabanata sa tulong ng
pamagat
Kasanayan B1g.19: Natutukoy ang tono ng tekstong binasa sa tulong ng mga tiyak na bahagi
nito.
Panuto: Tukuyin ang tono ng tekstong binasa sa tulong ng mga tiyak na bahagi nito. Piliin ang letra ng tamang
sagot.
Iba Pang Kahalagahan ng Tubig sa Tao
I. Isa sa apat na elemento ang tubig sa mundo, tinatayang mahalaga ito para sa bawat nilikha lalo na ang sustansyang
dulot nito. Walang sinumang tao ang nakapagpapalipas ng isang buong araw ng hindi man lamang nangangailangan ng
tubig. Ilan sa mga nagagawa ng tubig ang mga sumusunod:
II. Kapag nakaramdam ng pananamlay malamang na ang katawan ay unti-unting nade-dehydrate. Mapananatili
ang lakas ng tao sa pagdaragdag ng inom ng tubig. Maiiwasan ang pagkahapo sa buong araw. Kung hindi mahilig sa pag-
inom ng tubig, mas mabuting magkanaw ng lime, strawberry o kaya' y pakwan dahil matubig ang mga prutas na ito.
III. Magbawas ng timbang sa mabilis na panahon. Tinatayang dapat ang pag-inom ng tubig, ay walo hanggang sampung
baso sa loob rig isang araw. Naaalis nito ang labis na alat sa katawan, gayundin ang pagbawas ng sampung bahagdan ng
calories ng katawan ng tao.
Ayon sa pag-aaral, ang tunog ng ulan ay nakapagpapawala ng suliranin kahit sandaling oras, nagdudulot ito ng
kasiyahan at nakapagpapahinga ang isip.
IV Kakaiba ang pakiramdam sa sandaling makalanghap na ng simoy ng dagat dahil sa tubig. Nakapagpapaalaala ito ng
masasayang sandali sa buhay ng bawat nilikha.
a. pagpapaalala c. pagpapaliwanag
b. pagkatakot d. panghihinayang
2. Anong mga panandang salita sa talata blg. IV ang tumutukoy sa darndaming umiiral ukol dito?
A ang tunog ng ulan c. nakapagpapahinga ang isip
B nagdudulot ito ng kasiyahan d. nakapagpapawala ng suliranin
a. pagpapaalala c. pagpapaliwanag
b. pagkabahala d. panghihinayang
61
SA PALAD MO MANGGAGALING ANG IYONG KAKAININ
Ang lahat ng bagay ay hindi makakamtan kung hindi mo ito paghihirapan. Ang ating pangarap at
mithiin sa buhay ay nakasalalay sa ating determinasvon at pagsisikap. Kailangan ng isang tao ang
maging masipag at matiyaga sa lahat ng oras dahil sa kanyang mga kamay nakasalalay ang kanyang
kabuhayan. Kung ang isang tao ay tamad, saan siya kukuha ng kanyang kakainin? Hindi habang
panahon, umaasa na lamang tayo sa iba. Kailangan ding magtiis ang tao sa anumang uri ng trabaho.
Dahil sa pagtitiis, may ginhawa kang makakamtan. Sa palad mo manggagaling ang iyong
kakainin kaya’t marapat na ang tao ay maging masipag. Nasa palad ng tao ang desisyon kung ano ang
magiging buhay sa pagdaan ng panahon. Nararapat lang na ang tao ay matutong tumayo sa sariling paa.
6.Sa pahayag na " Kung ang isang tao ay tamad, saan siya kukuha ng kanyang kakainin? Hindi habang
panahon, umaasa na lamang tayo sa iba." Ito ay nagpapakita ng:
A. Pagkagalit C. Pagmamatwid
B. Pagmamakaawa D. Pangangaral
7."Sa palad mo manggagaling ang iyong kakainin kaya't marapat na ang tao ay maging masipag". Ang
damdaming nakapaloob na pahayag ay:
A. Pagiging masipag sa buhay C. pagkakaroon ng masasandalan
B. Pagbibigay ng impormasyon D. pagiging masinop sa hinaharap
10. "Nararapat lang na ang tao ay matutong tumayo sa sariling paa!" Ito ay may tonong:
A Nagagalit C. Nagtatanong
B. Nangangaral D. Nagmamalasakit
KRISIS SA BUHAY
1
"Kasama sa buhay ang mga suliranin. 2 Sa tuwing darating ang krisis sa buhay ay tumitibay ang tao.
3
Kanyang natutuklasan ang kanyang sarili," iyan ang pahayag ni Allan K. Chalmers. 4Kumidlat at kumulog.
5
Biglang umulan. 6Hindi napigil ng sama ng panahon ang pag-uusap ng magkaibigang Cora. 7 "Hindi ba?
8
Nag-iisa na lamang siya." 9"Oo nga. 1°May lamayan ngayon sa kanila," ang wika ni Lilia, 11"Kay saklap ng
nangyari sa mga magulang at kapatid niya. 12 Si Leny lamang ang nakaligtas." 13"Kailan daw ba naganap ang
aksidente?" ang tanong ni Lilia. 14" Kagabi, may kasalan sa lalawigan. 15Papunta pa lamang sila roon nang
mabangga ang kanilang kotse ng isang malaking trak." 16"Halina," ang sabi ni Lilia 17"Wala nang ulan. 18
Damayan natin si Leny." 19"Oo nga, kailangang tanggapin niya ang trahedyang ito sa kanyana. buhay.
2
°Makagagaan sa kanyang dibdib kung ibibigay o iaalay ni Leny ang sakit ng Loob ng kanyang dibdib kung
ibibigay o iaalay ni Leny ang sakit ng loob na kanyang dinaranas sa Panginoon. 21Tanging ang Panginoon
lamang ang makagagamot ng kanyang pusong tigib ng dusa at pighati."
1. Ang ika-6 na pangungusap ay may tonong
A.Nakakaawa B. Naiinis C Nababahala D. Nanghihinayang
2. Anong panandang pahayag ang nagpapakilala sa tono ng teksto?
A Pangungusap B. Pangungusap C . Pangungusap 6 D. Pangungusap 5
3. Ang ikalabing isang pangungusap pangungusap ay may tonong
A Pagkalungkot B. Pagkabigo C Pagkaawa D. Pakikiramay
4, Anong damdamin ang naghahari sa pangungusap 14 at 15?
A.Nagtatak C. Nagugulat B.Nagsasalaysay D. Nalulungkot
5. Ano ang pangkalahatang tono ng teksto?
A Magpaalala sa mamamaya B. Magpahayag ng katotohanan C Magbigay ng kaalaman D.
Maglinaw ng ulat
Bahagi sa maikling kwento sa Hiligaynon ni Isabelo S. Sobrevego.
KABATAAN, PANGARAP PA BA NI RIZAL?
62
nauutusan at mamuno dahil sa marunong pamunuan? 0 kayo ang mga kabataang gaya ng iba na
mapupusok at kung kumilos ay parang siga? 0 kayo'y masasabing mga matitinong mag-aaral sapagkat
palabasa kayo ng mga mabubuting aklat? 0 baka naman pabaya kayo sa pag-aaral kaya' t malabo ang
inaasahan ng mga nangangarap para sa inyong kinabukasan?
3 Hinuhubog ang mga lider ang simula nito ay ngayon. Panahon na upang
patunayan ninyo na hindi na kayo pangarap lang kundi isang katuparan isipin ninyo na kung kayo'y mamumuno
sa hinaharap, sumunod kayo ngayon sapagkat kung ano kayo ngayon ay gayon kayo bukas.
6. " Ang Kabataan ang pag-asa ng bayan". Ang pahayag na ito ay____________
A. Paninisi C. Pagkatuwa
B. Pagkamakabayan D. Pagbibigay-hamon
7. Ang ikalawang talata ay may damdaming
A Nagbibigay babala
B. Nagbibigay impormasyon
C. Nagbibigay ng paalala
D. Nagbibigay pangaral
8. Hinuhubog ba kayo ng inyong mga magulang na maaaring mag-utos sapagkat nauutusan at mamuno dahil
sa marunong pamunuan? Ito ay may tonong_______________________
A. Nag-uutos
B Nagtatanong
C Nakikiusap
D Nagsasalaysay
9. Anong damdamin ang naghahari sa pahayag na "Kayo ba'y pag-asa niya?”
A Nababahala
B. Nagtataka
C. Naghihinuha
D. Nagtatanong
Panuto: Basahin ang talata at ibigay ang wastong paghihinuha sa pangyayaring isinasaad nito. Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1 Ang kilusang Propaganda ay itinataguyod sa Pilipinas. Palihim kung magpulong ang mga miyembro at magbahagi ng mga proyekto, aklatan,
pahayagan at iba pang publikasyon ng kilusan mula Hongkong at España. Dahil sa mga paghihigpit at sensura sa pamamahayag. Ang mga
gawain ng mga reformista ay nagiging limitado. Pinakaaktibo sa kilusan ang mga reformista ng Barcelona lalo na sa pagpulong ng mga
pagbabagong pampulitika na tumagal ng ilang taon. Kinatatakutan ng mga Español, partikular ng mga prayle ang talas ng panulat nina Rizal,
M. H. del Pilar at mga patuyang talumpati ni Lopez-Jaena.
Bagaman tinutuligsa at tinututulan ng mga reformista ang mga pang-aabuso at katiwalian ng mga Español sa bansa, hindi naman sila
tahasang lumalaban sa pamahalaan. Hindi nila hinihiling ang kasarinlan ng bansa. Mga pagbabago ang mithi ng mga reformista at hindi
paghihiwalay ng España
1. Ano ang mahihinuha mo sa palihim na pagpupulong ng mga reformista?
a. Ayaw nilang magpakilalang sikat na sila
b. Delikado ang kalagayan nila kapag nabunyag ang samahan
c. Gusto nila ng isang tahimik sa pagpupulong
d. Mahilig sila sa mga sorpresa kaya nililihim nila
2. Kinatatakutan ng mga prayle sina Rizal, del Pilar at Jaena mahihinuhang __________.
63
Talino ang tanging puhunan ng tao para mabuhay sa daigdig na kaniyang ginagalawan. Kailangan niyang hasain ang
kaniyang talino upang kaniyang pakinabangan. Ngunit, paano ito mahahasa?
Ayon kay Leon Gutterman, ang taong palabasa ay malayo at malawak ang nararating. Yumayaman at tumatalas ang kaniyang isipan sa
pamamagitan ng mga dahon ng aklat. Ang karanasang dulot ng mga aklat ay walang hanggang kasiyahan sa buhay. Sa tulong ng mga ito
nagiging ganap ang kaniyang pagkatao sapagkat nagkakaroon siya ng sapat na kaalaman na makatutulong sa pag-unlad ng sarili.
Mabilis ang pagpasok ng mga makabagong kaalaman at mga bagong tuklas na karunungan na inilalathala sa mga aklat taun-taon. Sa
dami ng mahuhusay na aklat na ito, ilan naman kaya sa mga ito ang nabasa na ninyo?
Hindi lamang karunungan ang dulot ng mga aklat. Iba't ibang karanasan ang mararanasan sa pagbabasa ng mga aklat. Nagbibigay
ito ng aliw, kasiyahan at pakikipagsapalaran sa buhay.
Ugaliin mong magtipon ng mga piling aklat. Malaking tulong ito upang mahasa ang iyong talino. Lagi mong isaisip na ang mga mahuhusay na
aklat ay balon ng karunungan na dimasasaid magpakailan man.
1. Sa pahayag na "Talino ang tanging puhunan ng tao para mabuhay sa daigdig na kanyang ginagalawan," mahihinuha na
a. Kailangan ng tao ang talino para mabuhay.
b. Magsikap tayo para umunlad.
c. Magbasa ng mga aklat na makapagdaragdag ng mga kaalaman.
d. Magsikap sa pag-aaral.
a. pagiging agresibo
b mga karanasan
c. pagkabagot
d. pagkamahiyain
PROGRAMANG PANG-EDUKASYON
NG BANSA
64
b. pangangalaga sa kapakanan at kaligtasan ng mga mag-aaral
c. pagbibigay ng seminar sa mga guro upang mapaunlad ang kanilang kaalaman
d. paghahanda upang makatulong sa paglutas ng mga suliraning pampaaralan
65
d.pag may isinuksok may madudukot
_
4. Mahihinuhangang pananaw na ginamit sa teksto ay
a. unang panauhan
b. ikalawang panauhan
c. ikatlong panauhan
d. lahat ng nabanggit
Binhi
1. Kagabi lamang ay narinig niya ang tinig ng kanyang ama. 2 Ito’y may taginting
na namamayani at nangingibabaw sa lahat ng tunog. 3 Makapangyarihan ang tinig na ito.4
Kapag naririnig niya ito’y dumadalas ang kanyang pahingang halos ay di masundan ng
pagsikdo ng dibdib.
5 Kapag nagsasalita na ang kanyang ama’y tila nawawala na siya sa kanyang sarili,
nalalayo siya sa kanyang tahanan, at nawiwika niya. 6 “Hindi ito ang aking bahay, hindi ito!”
sapagkat bawat salita ng kanyang ama’y binhi ng pagkatakot na napu punla sa kanyang
batang puso. 7 Kagabi’y narinig niyang nagsasalita ang kanyang ama sa ina niya. 8 “Di ka na
natutong mangaral sa iyong mga anak!”
4. Sa pahayag na, “hindi ito ang aking bahay, hindi ito!” masasabing ang anak
ay:
A. Ayaw nang tumira sa sariling tahanan
B. Ayaw ng pangyayaring nagaganap sa buhay
C. Gusto nang lumipat ng bahay
D. Naghihisterikal ang anak
FLORANTE AT LAURA
Panuto: Suriin ang mga kaisipang nakapaloob sa mga piling saknong sa Florante at Laura.
66
Letra lamang ang isulat.
2. Anong magandang pag-uugali at katangian ng mga Pilipino ang unti-unti nang nawawala ayon
sa saknong?
A Itinatapon sa dagat ang magagaling
B. Inaalis ang ibang magagaling
C. Hindi kinikilala ang mga taong mabuti
D. Pinapatay ang taong tapat at mapagkakatiwalaan
Ipinahahayag ng pananamit mo
Taga-Albanya ka at ako'y Persyano
Ikaw ay kaaway ng baya't sekta ko
Sa lagay mo ngayo'y magkatoto tayo
Kasanayan Blg.35: Nasusuri ang mga kaisipang nakapaloob sa mga piling saknong na hango
sa Florante at Laura.
Panuto: Suriin ang mga kaisipang nakapaloob sa mga piling saknong na hango sa
Florante at Laura. Piliin ang letra ng tamang sagot.
67
Makapangyarihang kamay Mo'y ikilos,
p a pa mi la n ti ki n an g ka l i s ng po o t;
sa Reynong Albania’y kusang ibulusok
ang Iyong higanti sa masasamang-loob.
III
Bakit Kalangita'y bingi Ka sa akin,
ang tapat kong luhog ay hindi Mo dinggin?
diyata't sa isang alipusta't iring,
sampung tainga Mo'y ipinangunguling?
I
Kung nasusuklam ka sa aking kandungan,
lason sa puso mo ang hindi binyagan,
nakukutya akong di ka saklolohan,
sa iyong nasapit na napakarawal.
II
Ipinahahayag ng pananamit mo,
taga-Albanya ka at ako'y Persyano,
ikaw ay kaaway ng baya't sekta ko
sa lagay mo ngayo'y magkatoto tayo.
III
Moro ako'y lubos na taong may dibdib,
at nasasaklaw rin ng utos ng langit,
dini sa puso ko'y kusang natititik,
natural na lei-ng sa aba'y mahapis.
Panuto: Suriin ang mga kaisipang nakapaloob sa mga piling saknong na hango sa Florante at Laura.
Piliin ang letra ng tamang sagot.
68
Pag-ibig anaki'y aking nakilala,di
dapat palakihin ang bata sa saya;
at sa katuwaa'y kapag namihasa,
kung lumaki'y walang hihinting ginhawa.
II
Ang laki sa layaw karaniwa'y hubad
sa bait at muni't sa hatol ay
salat; masaklap na bunga ng maling
paglingap, habag ng magulang sa irog
na anak.
I
Sa taguring hunso't likong
pagmamahal, ang isinasama ng
bata' y nunukal; a n g i b a ' y
m a r a h i l s a k a p a b a y a a n ng dapat
magturong tamad na magulang.
II
Aking pagkabata'y ang kinamulatan
kay ama'y ang bait na di pambabaw,
yaong namumunga ng kaligayahan
nanakap sa pusong suyui’t igalang.
Utos ng Langit
"Moro ako'y lubos na taong may dibdib
at nasasaklaw rin ng utos ng langit;
dine sa puso ko'y kusang natititik
natural na lei-ng sa aba'y mahapis."
I. I.
1. B 1. A
2. B 2. B
3. A 3. A
70
4. D 4. A
5. C 5. C
II. II.
1. C 1. B
2. B 2. B
3. A 3. B
4. A 4. B
5. B 5. A
III. III.
1. A 1. A
2. B 2. D
3. A 3. B
4. C 4. A
5. D 5. A
IV. IV.
1. A 1. D
2. D 2. D
3. C 3. B
4. B 4. D
5. A 5. A
I. III. V.
1. B 1. B 1. A
2. D 2. D 2. A
3. C 3. C 3. D
4. B 4. B 4. B
5. D 5. D 5. C
II. IV.
1. A 1. A
2. B 2. B
3. B 3. B
4. C 4. C
5. B 5. B
DIBISYON NG MANDALUYONG
1. Sa pangungusap bilang tatlo, ano ang kahulugan ng mga salitang may salungguhit
sa teksto?
A. karaniwan C. palagi
71
B. madalas D. pambihira
Mahiwagang mga ngiti ang ibinibigay ng bawa’t isa. Ito ang ginagamit upang
maipadama ang taos-pusong pakikipag-ugnayan sa kapwa tao, ngunit totoo nga ba ang
ipinakikita ng mga ngiting ito o kabalintunaan lang ang lahat?
Sa isang banda, dapat matuwa tayo, artisitahin ang dating natin. Biruin mo,
napakilos natin sila para pag-usapan tayo, laitin at yurakan ang ating dignidad. Hindi ba’t
sikat tayo, popular at astig ang dating?
(hango sa Plastik ang Mundo ni Peter Parker)
(1) Maganda ang buhay na ang malaking bahagi ay nagugol sa pagbabasa. (2)
Sa aking palagay ang hilig sa pagbabasa ay masasabing may malaking papel sa paglinang at
paghahanda ng uri ng tao sa kanyang kinabukasan. (3) Napakahalaga ang matutong pumili
ng aklat na pinagbubuhatan ng kaalamang huhubog sa kinabukasang tatahakin. (4)
Pagbabasa ang nakatulong kay Dr. Jose Rizal sa pagbuo ng mga akdang hitk na hitik sa
kagandahang-asal. (5) Kung kaya’t nararapat ding tularan ang ginawa ng pambansang
bayani.
72
A. inilaan C. ginamit
B. ibinigay D. inipon
Bunga ng malalakas na bagyo na dumarating sa ating bansa, malaki ang bilang ng mga
namatay at nasirang ari-arian. Labis na nakalulungkot dahil nagdulot ng malaking kasawian
ang bagyo. Subalit nakatutuwa naman na muling nakababangon tayo at nagagawang
umangat sa buhay kahit wala na ang ari-arian.
May magagawa ba ako upang baguhin ang bawat araw na puro kasinungalingan
lamang ang ikinikilos ng lahat ng tao at ang katotohanan ay nakagapos na lamang?
1) Sadyang makulay nga ang mundo natin. 2) Ang Diyos lang ang pinagkakatiwalaan
ko sa lahat ng bagay. 3) Sapagkat alam kong sa tuwing ako’y madarapa, 4) Siya ang sasalo
sa akin, 5) at ililigtas ako sa malupit na mundo.
(hango sa Malupit ang Mundo ni Peter Parker)
Mahiwaga ang nilalaman ng mga ngiti ng bawa’t isa. Ito ang ginagamit upang
maipadama ang taos pusong pakikipag-ugnayan sa kapwa tao, ngunit totoo nga ba ang
ipinakikita ng mga ngiting ito o kabalintunaan lang ang lahat?
Sa isang banda, dapat matuwa tayo, artistahin ang dating natin. Biruin mo,
napakilos natin sila para pag-usapan tayo, laitin at yurakan ang ating dignidad. Hindi ba’t
sikat tayo, popular at astig ang dating?
(hango sa Plastik ang Mundo ni Peter Parker)
73
A. Maraming elementong taglay ang kape
B. May paraan upang makaiiwas sa cancer
C.Magagamot ng kape ang sakit na kanser
D. Malaki ang maitutulong ng sangkap na taglay ng kape
Bunga ng malalakas na bagyo na dumarating sa ating bansa, malaki ang bilang ng mga
namatay at nasirang ari-arian. Labis na nakalulungkot dahil nagdulot ng malaking kasawian
ang bagyo. Subalit nakatutuwa naman na muling nakababangon tayo at nagagawang
umangat ang buhay kahit wala na ang ari-arian.
Makabubuting maging laging handa ang bawat isa, maging ang local na pamahalaan sa
mga ganitong uri ng panahon. Sa ganang kanila, nasira man ang lahat ng kanilang naipundar
ay ito ang nagtutulak sa bawat isa na muling magsikap at maging matatag.
74
lamang ito sa mga magagandang halimbawa ng genetically modified organisms (GMO). (3)
Ang GMO ay mga hayop o halaman na may genetically-altered genetic make-up dulot ng
biotechnology. (4) Sa katunayan, matagal nang ginagawa ng mga magsasaka at siyentipiko
ang ganitong modernong pamamaraan. (5) Ito ay dahil naniniwala sila na may malaking
pakinabang na makukuha ang tao sa mga hayop at halamang genetically-altered.
75
virus na AH1N1?
A. una C. isa
B. umatake D. noong
76
A. Pampamahalaan
B. Pandigmaan
C. Panrelihiyon
D. Panlipunan
77