Professional Documents
Culture Documents
Don Bay La Gi
Don Bay La Gi
Điểm tựa O
Điểm tác dụng cần nâng của lực F1 tại O1
Điểm tác dụng cần nâng của lực F2 tại O2
Điểm tựa O
Vật cần nâng R
Lực tác động – ký hiệu là AF.
Khoảng cách giữa O và R gọi là a; khoảng cách giữa O và AF gọi là b
Loại 1: Điểm tựa ở giữa vật cần nâng và lực tác động
Đây là loại đòn bẩy vật lý phổ biến trong sách giáo khoa. Đối với loại này,
điểm tựa O sẽ nằm ở giữa vật cần nâng R và lực AF.
Cách đặt điểm tựa và nguyên lý hoạt động của đòn bẩy: Trong trường hợp
ta để khoảng cách b càng cao thì lực tác động nâng R sẽ nhỏ hơn. Tuy
nhiên, điều đó sẽ khiến R di chuyển chậm hơn. Nếu ta đặt O lại gần AF để
b nhỏ thì lực AF sẽ phải lớn hơn và R cũng sẽ di chuyển nhanh hơn trường
hợp 1.
Loại 2: vật cần nâng ở giữa lực tác động và điểm tựa
Đối với loại này, điểm tựa O không còn được đặt ở giữa nữa mà lúc này,
vật cần nâng là R lại được đặt ở giữa. Lúc này, trong mọi trường hợp, ta sẽ
thấy a luôn nhỏ hơn b. Vì thế mà loại đòn bẩy này có thể nâng được nhiều
vật nặng nhưng có nhược điểm là tốc độ sẽ chậm.
Ví dụ tiêu biểu nhất cho đòn bẩy loại 2 đó là xe đẩy cút kít thường được
dùng trong xây dựng.
Loại 3: Lực tác động ở giữa vật nâng và điểm tựa
Lúc này lực AF sẽ được đặt ở giữa và vật nâng R và điểm tựa O được đặt ở
hai bên.
Với loại đòn bẩy này, a sẽ lớn hơn b. Vì thế nó có ưu điểm là giúp dịch
chuyển vật cần nâng nhanh và dễ dàng hơn. Tuy nhiên, nhược điểm là bạn
sẽ phải dùng nhiều sức hơn.
Tác dụng của đòn bẩy
Tác dụng tiêu biểu nhất của đòn bẩy đó là giúp giảm lực kéo hoặc lực đẩy
lên vật. Qua đó giúp đổi hướng các lực tác dụng vào vật và giúp việc di
chuyển dễ dàng hơn. Đặc biệt là với những vật có khối lượng lớn.
Bên cạnh đó, đòn bẩy còn được sử dụng để đưa một vật lên cao hoặc đưa
vật xuống dưới dễ dàng hơn. .Nhờ có đòn bẩy mà việc di chuyển các vật
nặng sẽ nhanh chóng hơn.
Trong cuộc sống, chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp ứng dụng của đòn bẩy ở
mọi nơi, như khi nhổ đinh, chèo thuyền, dùng xe cút kít đẩy vật liệu hay
khi chơi bập bênh…