Professional Documents
Culture Documents
Buod ng Aralin
Ang buong kabanatang ito ay tatalakay sa iba’t ibang akdang pampanitikan gaya ng
tula, kuwentong-bayan, alamat, sanaysay, maikling kuwento at talambuhay mula sa Luzon
na nagpapakita ng pagkakakilanlang Pilipino. Bilang karagdagang aralin ay tatalakayin din
sa kabanatang ito ang mga kaalamang-bayan, katangian at element ng mito, alamat,
kuwentong- bayan, sanaysay at ang mga uri ng tauhan sa maikling kuwento.
Sa paraang pasulat man o pasalita ang pag-aaral ng tungkol sa ponemang
suprasegmental, hudyat sa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari at iba pang
panandang pantalakayan, angkop na pahayag sa panimula, gitna at wakas, mga pahayag
sa paghihinuha ng mga pangyayari at anaporik at kataporik ay matututuhan din ng mga
mag-aaral para sa mas mabisang pakikipagtalastasan o pakikipag-usap sa kapwa.
Bilang paghahanda sa pagsasagawa ng inaasahang pagganap na pagsulat at
pagsasagawa ng komprehensibong pagbabalita gamit ang makabagong teknolohiya ang
mga mag-aaral ay makararanas munang sumulat at magsalaysay ng buod ng isang mito o
kuwentong-bayan sumulat ng talatang naghihinuha, at gumawa ng mimicry.
Transfer Task:
Gawain
Panuto: Isulat sa isang buong papel ang sagot sa mahalagang tanong na ito.
Mahalagang Tanong
https://www.google.com/search?biw=1366&bih=657&tbm=isch&sa=1&ei=BWvhW4PEAcTg-
AaU9IugDA&q=magagandang+tanawin+sa+luzon&oq=magagandang+tanawin+sa+luzon&gs_l=img.3..0l6j0i7i30k1l2j0i5i30k1l2.38745.40177.0.41200.12.7.0.0.0.0.691.691.5-
1.1.0....0...1c.1.64.img..11.1.687....0.Tq0WB8DZcow#imgdii=afMbitcqzk5qHM:&imgrc=gpg74SPoAW2a_M:
Mahalagang Tanong
Mahalagang-Aral
A. PAGTUKLAS O EXPLORE
Pamprosesong Gawain:
Isulat sa pisara ang mga pangunahing wikang inyong naitala.
Talakayin ang kanilang naisulat.
Panuto: Suriin ang larawan kung saang bansa at kung anong salita ang kanilang
binibigkas.
Traveller.com.au YouTube
B. PAGLINANG ( FIRM-UP )
Gawain 3
Competency: Naipapaliwanag ang kahulugan ng salita sa pamamagitan ng Pagpapangkat.
(F7PT-IIIa-c-13)
Panuto: Pangkatin ang mga salitang nakasulat sa kahon batay sa kung saang kaisipang
nakatala sa ibaba maaaring iugnay ang mga ito. Pagkatapos ay ipaliwanag kung bakit ito
ang iyong ginawang pagpapaangkat.
Pamprosesong Tanong:
Mahalagang Tanong
Bilang kabataan, paano mo maipakikita ang iyong pagpapahalaga at pagmamalaki sa
wikang Filipino at katutubong wikang ginagamit sa lugar na iyong kinalakihan?
C. PAGPAPALALIM ( DEEPEN )
Panuto: Basahin at suriin ang mga piling taludtod o saknong na hinango sa tulang “Ang
Sariling Wika,” Isulat sa patlang ang pangunahing ideya o damdaming isinasaad
ng mga ito. Sa muli ay iyong ibahagi ang pangkalahatang bisang pandamdaming
nabasa sa akda.
Panuto: Suriin ang bawat pangkat ang mga pahayag at talakayin kung anong uri ng
kaalamang-bayan ang mga ito.
TULA/AWITING PANUDYO
Koteseng kakalog-kalog Batang makulit
Sindihan ng posporo Palaging sumisitsit
Sa ilog ilubog. Sa kamay mapipitpit.
TULANG DE-GULONG
1. Sitsit ay sa aso, katok ay sa pinto, sambitin ang “para” sa tabi, tayo’y hihinto.
2. Huwag dumi-kuwatro sapagkat dyip ko’y di mo kuwatro.
3. Sa pagtaas ng gasoline, kaming mga drayber ay naghahabol ng hininga.
BUGTONG/PALAISIPAN
1. Isang pinggan, abot bayan.
2. Nang sumipot sa maliwanag, kulubot na ang balat.
3. Munting hayop na pangahas, aaligid-aligid sa ningas.
4. Ano ang nasa gitna ng dagat?
Mahalagang Tanong
“Bakit hindi mabuting manghangad nang labis lalo na sa kayamanan? Paano maiiwasan
ang bagay na ito?”
Mahalagang-aral
Read Aloud
A. PAGTUKLAS O EXPLORE
Pamprosesong Tanong
Paano mo nabuo ang wakas ng salaysay?
Ano ang naging batayan mo upang mabuo ang wakas ng salaysay?
Masasabi mo bang malinaw ang kuwento ng salaysay matapos mong
mabigkas ang wakas? Bakit?
Ano ba ang dapat taglayin ng isang salaysay o kuwento?
Ano-ano ang mahalagang elementong dapat taglayin ng isang salaysay o
kuwento?
Gawain 2: Picture Prompt
Panuto: Suriin ang larawan inyong makikita sa pisara at tukuyin kung anong panitikan ito.
https://www.youtube.com/watch?v=BjM7CPPa9NA
B. PAGLINANG ( FIRM-UP)
kinakabahan
nangangamba
natatakot
Mahalagang Tanong
“Bakit hindi mabuting manghangad nang labis lalo na sa kayamanan? Paano maiiwasan
ang bagay na ito?”
Pamprosesong Tanong
Mahalagang Tanong
“Bakit hindi mabuting manghangad nang labis lalo na sa kayamanan? Paano maiiwasan
ang bagay na ito?”
SCAFFOLD 1
Competency: Natutukoy ang datos na kailangan sa paglikha ng sariling ulat-balita batay sa
materyal na binasa (F7PB-IIIj-19)
Ngayon naman ay tukuyin mo ang mga datos na iyong kailanganin para sa susulating
balita. Gawing gabay ang mga tanong sa ibaba para sa paghahanap ng datos.
Makatutulong ito upang mabilis mong mabuo ang mga balitang gagawin
Panuto: Lagyan ng bilang 1 hanggang 5 ang kahon upang mapagsunod-sunod ang mga
pangyayaring naganap sa akda.
______5. Nagpalagay ng taklob na kawa ang matandang huba at nagbilin ito sa mga
katutubo hinggil sa mangyayari pagkalipas ng tatlong araw.
Panuto. Iugnay ang mga kaisipang nakapaloob sa akda sa mga isyung nangyayari sa ating
lipunan sa pamamagitan ng pagkompleto ng PECS Chart. Magbigay ka ng mga dahilan,
epekto, at mga posibleng solusyon kung paano malulutas ang mga suliraning ito.
Suliranin Sanhi Bunga Solusyon
(Problem) (Cause) (effect) (Solution)
1. Pagiging ganid sa
kayamanan ng mga tiwaling
lingcod-bayan
2. Paghahangad na mabilis na
umunlad sa pamamagitan ng
maling paraan.
3. Pagkahumaling ng kabataan
sa kinang na inaalok sa
kinang na inaalok ng
sanlibutan gayan ng bisyo at
labis na pagpapahalaga sa
material na bagay.
Takdang Aralin
Panuto: Paggamit ng Venn Diagram. Punan ng angkop na impormasyon ang venn
diagram.
ALAMAT
MITOLOHIYA
KUWENTONG-BAYAN
C. PAGPAPALALIM ( DEEPEN )
Mahalagang Tanong
“ Bakit mahalagang pag-aralan ang mga panitikang katulad ng mito, alamat, at kuwentong-
bayan?”
Talakayin ang takdang-aralin gamit ang gabay na tanong.
Gabay na tanong.
Basahin at suriin ang tala tungkol sa mga Ifugao sa pahina 307. Pansinin ang mga pang-
ugnay na ginamit sa talata. Masasabi mo bo ang uri o pagkakagamit ng mga pang-ugnay
na ito. Upang madagdagan pa ang iyong kaalaman tungkol sa pang-ugnay ay basahin at
pag-aralan ang “Isaisip Natin” pahina 308.
_______2. Sa madaling salita ay mahusay talaga sila at patunay nito ang Hagdang-
Hagdang Palayan sa Banaue.
_______4. Walang dudang likas na mahuhusay ang mga kapatid nating Igorot kaya’y
dapat natin silang tulungan.
_______5. Bilang paglalahat, masasabing mahusay nga ang mga Pilipino sa ipinakita
nilang halimbawa.
Pagpapahalaga/Aral
Pagtatanim ng kabutihan at kalinisan sa puso
Mahalagang Tanong
“Bakit higit na mahalaga ang may malinis na puso kaysa kagandahang panlabas?”
A. PAGTUKLAS O EXPLORE
Amino Apps
Gabay na Tanong
B. PAGLINANG ( FIRM-UP)
Pagbasa ng Akda
Talakayin ang akdang pinamagatang “ Si Mangita at Si Larina” sa pahina 315-318.
Pamprosesong Tanong
1. Sino ang mga pangunahing tauhan sa akda? Ilarawan ang kanilang katangian.
2. Bakit mas marami ang may gusto kay Mangita kaysa kay Larina? Kung ikaw ang
nasa kalagayan ni larina, ano ang gagawin mo kung alam mong mas maraming
natutuwa sa iyong kapatid?
3. Paano naman ipinakita sa akda ang kahalagahan ng pagtulong o pagdamay sa
kapwa?
4. Paano mo isasabuhay ang aral na iyong natutuhan sa akdang ito?
Mahalagang Tanong
“Bakit higit na mahalaga ang may malinis na puso kaysa may kagandahang
panlabas?
C. PAGPAPALALIM ( DEEPEN )
SCAFFOLD 3
Competency: Nasusuri ang mga salitang ginamit sa pagsulat ng balita ayon sa
napakinggang balita(F7PN-IIIj-17)
Mahalagang Tanong
“Bakit mahalagang magkaroon ng magkakaugnay at maayos na banghay, tagpuan, at
tauhan ang alamat/mito//kuwentong-bayan?
Gawain 5
Competency: Nasusuri ang Elemento ng Alamat/Mito/Kuwentong-Bayan. (F7PB-IIIde-
16)
Panuto: Buoin ang graphic organizer patungkol sa emento ng akdang “Si Mangita at si
Larina”. Punan ang bawat bahagi ng nararapat na kasagutam.
Si Mangita at si Larina”.
Mga Tauhan
Tagpuan
Banghay
Panimulang Pangyayari
Papataas na Pangyayari
Kasukdulan
Pababang Pangyayari
Resolusyon
Basahin at suriin ang talatang hinango sa akdang binsa sa pahina 326 at panuorin
ang video hinggil dito. https://www.youtube.com/watch?v=yyOS08OPwmQ
Panuto: Suriin kung saang bahagi matatagpuan ang sumusunod. Isulat sa patlang kung
ito’y sa simula, gitna, o wakas.
Gawain 7
Competency: Nakapapupuno ng angkop na simula, gitna, at wakas upang mabuo ang
talata.
Panuto: Punan ng angkop na pahayag sa simula, gitna, at wakas ang mga patlang
upang mabuo ang talata.
Takdang Aralin
Pagpapahalaga/Aral
Pagmamahal at Pag-aalaga sa Matatanda
Mahalagang Tanong
Bakit mahalagang mamuhay ang tao sa liwanag o katotohanan at hindi lamang
sa liwanag sa ningning na bunga ng kasikatan at kapangyarian?
Bakit mahalagang pag-aral ang sanaysay? Bakit mahalagang isaalang-alang
ang mga bahagi o element ng sanaysay sa pagsulat nito?
Pamprosesong Tanong
Alin sa mga ito ang higit na mahalaga para sa iyo?Bakit ito ang itinuturi mong
mahalaga sa iyong buhay?
Bakit mahalagang mamuhay ang tao sa liwanag o katotohanan at hindi lamang sa
liwanag sa ningning na bunga ng kasikatan at kapangyarian?
Hinuha:
Kahulugan:
Taong nasa Maaari siyang makatulong sa
Masagana ang buhay liwanag mga nangangailangan
Kahulugan: Hinuha:
Taong bukas ang
mata
Kahulugan: Hinuha:
Taong nagtiis ng
pawis
B. PAGLINANG ( FIRM-UP)
Talakayin ang akda ni Emilio Jacinto na pinamagatang “Ang Ningning at ang Liwanag”
pahina 335-336.
Pamprosesong Tanong
1. Ano ang pagkakaiba ng “ningning” at ng “liwanag” ayon sa seleksiyon?
2. Ano ang higit na mabuti sa dalawa? Bakit?
3. Bakit sinabi ng may akda na ang ningning ay madaya? Ano-ano ang pandarayang
dala nito? Isa-isahin ang mga ito.
4. Sa iyong palagay, bakit maraming tao ang labis na nagpapahayag sa ningning o
kinang ng kapangyarihan at kasikatan?
5. Bilang isang kabataan, paano ka makaiiwas upang hindi ka mabighani ng ningning
ng kasikatan at kapangyarihan?
_________2. Nag-aral at nagsikap si John upang maging isang doctor ng kanilang bayan
sa Mabalacat.
_________3. Nakita ni Rolan na tama ang naging pasiya ng kanyang kaibigan si Aldwin na
humanap ng trabaho sa malayong lugar para makatulong sa kanyang pamilya kaya’t
mabigat man sa kalooban ay tinanggap niya ito nang buong puso.
C. PAGPAPALALIM ( DEEPEN )
Pagpapakita ng isang video hinggil sa iba’t ibang kinahuhumalingan ng mga katulad nila sa
kasalukuyan. Makikita sa video ang latest ng gadgets o mga kagalitang panteknolohiya.
https://www.youtube.com/watch?v=GAp9iM8SFc0
Kayamanan
Kagandahan Kapangyarihan
Karunungan
SCAFFOLD 3
Kasanayang Panggramatika
Talakayin ang “Isaisip Natin” ang “Mga Pahayag sa Paghihinuha ng mga Pangyayari”
pahina 348.
1. Kayamanan o pera
2. Kapangyarihan o posisyon
3. Kagandahang pisikal
Mahalagang Tanong
“Paggalang at pagpapahalaga sa
matatanda panatilihin at patibayin
sa ating kultura.”
Takdang-aralin
B. PAGLINANG ( FIRM-UP)
Panuto: Buoin ang cataloguing upang higit na maging pamilyar sa mga salitang
nakasulat nang madiin.
Gabay na Gawain: Ang mag-aaral ay may numerong nakalaan mula 1-5 sa kanilang
pangkat ngunit hindi ito ipaalam ng guro kung sino ang magbabahagi sa kanila
hanggat hindi matatapos ang talakayan sa kanilang pangkat at ang mapipiling
numero ang siyang magbabahagi sa buong klase.
Pamprosesong Tanong
Ano ang ibinalita no Ramos, na ama ni Lydia sa kanyang lola? Paano
tinanggap ng kayang lola ang balitang ito?
Sa iyong palagay, ano ang paksa ng pag-uusap nina Ramon at Carmen na pilit
na inuulinig o pinakikinggan ng matanda?
Masasabi mo bang naging mabuting magulang ang matanda at ang kanyang
asawa? Bakit?
Sa iyong palagay, bakit pinamagatang “Yumapos ang Takipsilim” ang akdang
binasa?
Kung ikaw ang nasa kalagayan ng matanda, ano ang iyong mararamdaman
kung marinig mo sa iyong mga anak na ikaw ay nagiging pabigat na sa kanila/
Bakit?
Mahalagang Tanong
C. PAGPAPALALIM ( DEEPEN )
Basahin at unawain ang balita sa pahina 368 at talakayin ang “Panandang Anaporik
at Kataporik” sa pahina 369.
Panuto: Suriin ang larawan sa ibaba. Ipahayag ang iyong kaisipan at damdamin tungkol sa
mga ito ayon sap unto ng reperensiya na makikita sa patlang.
Anaporik:
_____
Kataporik:
______
D. PAGLILIPAT (TRASFER)
PANGWAKAS NA GAWAIN
SCAFFOLD 4
50 KABUOANG PUNTOS
Petsa: Disyembre 10-11, 2018 (Lunes at Martes)
Gramatika at Retoreka
Ponemang Suprasegmental
Hudyat ng pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari at iba pang panandang
pantalakayan
Angkop na mga pahayag sa panimula, gitna, at wakas
Anaporik at Kataporik
Panitika:
Mga kaalamang-bayan
Katangian ng Mito, Alamat, at Kuwentong-bayan
Sanaysay
Maikling-kuwento
Mahabang Pagsusulit
II. Panuto: Isulat sa patlang kung nagpapakita ng ningning o liwanag ang sumusunod na
sitwasyon.
_________2. Nag-aral at nagsikap si John upang maging isang doctor ng kanilang bayan
sa Mabalacat.
_________3. Nakita ni Rolan na tama ang naging pasiya ng kanyang kaibigan si Aldwin na
humanap ng trabaho sa malayong lugar para makatulong sa kanyang pamilya kaya’t
mabigat man sa kalooban ay tinanggap niya ito nang buong puso.
III. Panuto: Isulat ang salitang TAMA kung ang salitang may salungguhit ay angkop sa
pangungusap na ibinigay. Palitan naman ng tamang sagot kung ito ay MALI.
Isulat sa patlang ang tamang sagot.