క్షేత్రమితి సూత్రాలు

1) త్రిభుజ వైశాల్యం = X భూమి X ఎత్త

ు = ( b = త్రిభుజ భూమి , h = త్రిభుజ ఎత్త
ు )

2) త్రిభుజం యొక్క 3 భుజాల్ు తెలిసినపుడు దాని వైశాల్యం క్నుగొను పద్ద త్రని క్రీ.శ. 1 వ శతాబ్ద ంల్ో గరక్
ీ ు గణిత్ శాస్తు వ
ర ేత్ు
హీరోన్ క్నుగొననడు. హీరోన్ స్తూత్ిం పిక్ారం a , b , c త్రిభుజ భుజాల్ ైనపుడు

త్రిభుజ వైశాల్యం = దీనిల్ో S అనేది అరధచుట్టుక్ొల్త్ , s=

ప్ాిచీన భారతీయ గణిత్ శాస్తు వ
ర ేత్ుల్ ైన బ్ిహ్మగుపుుడు , ఆరయభట్ు ఇరువురు ఇదే స్తూతాినిన తెలియచేశారు.

3) ల్ంబ్క్ోణ త్రిభుజ వైశాల్యం = ల్ంబ్క్ోణానిన ఏరపరిచే భుజాల్ ల్బ్ద ం

4) ల్ంబ్క్ోణ స్తమదిిభాహ్ు త్రిభుజ వైశాల్యం = ( a = స్తమాన భుజాల్ ప్ొ డవు )

5) స్తమభాహ్ు త్రిభుజ వైశాల్యం = ( a = స్తమభాహ్ు త్రిభుజ భుజం ప్ొ డవు )

6) స్తమభాహ్ు త్రిభుజం ఎత్త

ు = ( a = స్తమభాహ్ు త్రిభుజ భుజం ప్ొ డవు )
7) స్తమభాహ్ు త్రిభుజ చుట్టుక్ొల్త్ = 3a ( a = స్తమభాహ్ు త్రిభుజ భుజం ప్ొ డవు )

8) స్తమదిిభాహ్ు త్రిభుజ ఎత్త

ు = ( a = స్తమానభుజం ప్ొ డవు , b = అస్తమాన భుజం ప్ొ డవు )

9) స్తమదిిభాహ్ు త్రిభుజ వైశాల్యం = ( a = స్తమానభుజం ప్ొ డవు , b = అస్తమాన భుజం ప్ొ డవు )

10) స్తమదిిభాహ్ు త్రిభుజ చుట్టుక్ొల్త్ = 2a + b ( a = స్తమానభుజం ప్ొ డవు , b = అస్తమాన భుజం ప్ొ డవు )

11) త్రిభుజ వైశాల్యం = rs ( r = అంత్ర్ వృత్ు వాయసారధం , S = అరధ చుట్టుక్ొల్త్ )

12) త్రిభుజ వైశాల్యం = ( a, b , c అనేవి త్రిభుజ భుజాల్ ప్ొ డవుల్ు , R = పరివృత్ు వాయసారధం )

13) చత్తరుుజం యొక్క క్రణం ’ d ‘ అను అక్షరంచే , ఆ క్రణం ఎద్ుట్ శీరషముల్ నుండి గరయబ్డిన ల్ంబ్ముల్ు వరుస్తగా

h1 , h2 అను అక్షరంచే స్తూచంచన , చత్తరుుజ వైశాల్యం =

14) ABCD చత్తరుుజ చుట్టుక్ొల్త్ = AB +BC + CD + DA
15) ట్్ప
ి ీజయం ( ల్ేదా ) స్తమల్ంబ్ చత్తరుుజం యొక్క స్తమాంత్ర భుజముల్ను వరుస్తగా a , b అను అక్షరముల్చే
మరియు స్తమాంత్ర భుజాల్ మధ్య ద్ూరం ’ h ‘ అను అక్షరంచే స్తూచంచన

ట్్ప
ి ీజియం వైశాల్యం =
16) ABCD స్తమల్ంబ్ చత్తరుుజ చుట్టుక్ొల్త్ = AB +BC + CD + DA
17) స్తమాంత్ర చత్తరుుజం యొక్క భూమిని ’ b ‘ చే , స్తమాంత్ర భుజాల్ మధ్య ల్ంబ్ద్ూరం ’ h ‘ చే స్తూచంచన
స్తమోత్ర చత్తరుుజ వైశాల్యం = bh
18) స్తమాంత్ర చత్తరుుజ చుట్టుక్ొల్త్ = 2 ( a + b ) ( a , b అనేవి స్తమాంత్ర భుజాల్ ప్ొ డవుల్ు )

19) రాంబ్స్ ( ల్ేదా ) స్తమచత్తరుుజం యొక్క భుజమును ’ a ‘ చే , క్రణముల్ు వరుస్తగా d1 , d2 చే స్తూచంచన

రాంబ్స్ వైశాల్యం =

20) రాంబ్స్ క్రణం ప్ొ డవుల్ు తెలిసినపుడు దాని భుజం ప్ొ డవు =
21) రాంబ్స్ చుట్టుక్ొల్త్ = 4a ( a = రాంబ్స్ భుజం ప్ొ డవు )
22) దీరచ
ఘ త్తరస్తి వైశాల్యం = lb ( l = ప్ొ డవు , b = వడెల్ుప )
23) దీరచ
ఘ త్తరస్తి చుట్టుక్ొల్త్ = 2 ( l + b ) ( l = ప్ొ డవు , b = వడెల్ుప )
24) దీరచ
ఘ త్తరస్తి క్రణం ప్ొ డవు = ( l = ప్ొ డవు , b = వడెల్ుప )
25) దీరచ
ఘ త్తరస్తి క్రణం ప్ొ డవు తెలిసినపుడు దీరచ
ఘ త్తరస్తి వైశాల్యం = ( l = ప్ొ డవు , d = క్రణం )
26) చత్తరస్తి వైశాల్యం = ( a = చత్తరస్తి భుజం ప్ొ డవు )
27) చత్తరస్తి చుట్టుక్ొల్త్ = 4a ( a = చత్తరస్తి భుజం ప్ొ డవు )
28) చత్తరస్తి క్రణం ప్ొ డవు = ( a = చత్తరస్తి భుజం ప్ొ డవు )

29) చత్తరస్తి క్రణం ప్ొ డవు తెలిసినపుడు దాని వైశాల్యం =

30) వృత్ు వైశాల్యం = ( r = వృత్ు వాయసారధం )

31) వృత్ు వైశాల్యం = ( d = వృత్ు వాయస్తం )

32) వృత్ు పరిది ( ల్ేక్ ) వృత్ు చుట్టుక్ొల్త్ = 2 = ( r = వృత్ు వాయసారధం , d = వృత్ు వాయస్తం )
33) అరధవృత్ు వైశాల్యం = = ( r = వృత్ు వాయసారధం , d = వృత్ు వాయస్తం )
34) అరధవృత్ు పరిది ( ల్ేక్ ) అరదవృత్ు చుట్టుక్ొల్త్ = (r =వృత్ు వాయసారధం,d = వృత్ు వాయస్తం)
35) క్ంక్ణ వైశాల్యం = )=
36) క్ంక్ణ వడెల్ుప ( w ) = R – r

37) సెక్ుార్ వైశాల్యం =

38) సెక్ుార్ చాపం ప్ొ డవు ( l ) =

39) సెక్ుార్ చాపం ప్ొ డవు తెలిసినపుడు సెక్ుార్ వైశాల్యం =

40) సెక్ుార్ చుట్టుక్ొల్త్ = l + 2r
41) క్ీమబ్హ్ుబ్ుజి చుట్టుక్ొల్త్( p ) = S X n ( s = భుజం ప్ొ డవు , n = భుజాల్ స్తంఖ్య )

42) Apothem ( a ) = ( s = భుజం ప్ొ డవు , n = భుజాల్ స్తంఖ్య )

43) క్ీమబ్హ్ుభుజి యొక్క వైశాల్యం ( A ) = ( a = apothem , p = చుట్టుక్ొల్త్ )

44) ఆయిల్ర్ స్తూత్ిం V + F = E + 2 ( V = శీరాషల్ు , F = త్ల్ాల్ు , E = అంచుల్ు )
45) క్ీమపట్ు క్ం యొక్క పిక్కత్ల్ వైశాల్యం = భూపరిది X ఎత్త
ు
46) క్ీమపట్ు క్ం యొక్క స్తంపూరణత్ల్ వైశాల్యం = పిక్కత్ల్ వైశాల్యం + 2 X భూవైశాల్యం
47) క్ీమపట్ు క్ం యొక్క ఘనపరిమాణం = భూవైశాల్యం X ఎత్త
ు
48) దీరఘ
ఘ నం పిక్కత్ల్ వైశాల్యం = 2h( l + b ) ( l = ప్ొ డవు , b = వడెల్ుప , h = ఎత్త
ు )
49) దీరఘ
ఘ నం స్తంపూరణ త్ల్ వైశాల్యం = 2 ( lb + bh hl ) ( l = ప్ొ డవు , b = వడెల్ుప , h = ఎత్త
ు )
50) దీరఘ
ఘ నం యొక్క ఘనపరిమాణం = lbh ( l = ప్ొ డవు , b = వడెల్ుప , h = ఎత్త
ు )
51) దీరఘ
ఘ నం యొక్క క్రణం = ( l = ప్ొ డవు , b = వడెల్ుప , h = ఎత్త
ు )
52) ఘనం పిక్కత్ల్ వైశాల్యం = 4 ( l = ఘనం యొక్క భుజం ప్ొ డవు )
53) ఘనం స్తంపూరణత్ల్ వైశాల్యం = 6 ( l = ఘనం యొక్క భుజం ప్ొ డవు )
54) ఘనం యొక్క ఘనపరిమాణం = ( l = ఘనం యొక్క భుజం ప్ొ డవు )
55) ఘనం యొక్క క్రణం = ( l = ఘనం యొక్క భుజం ప్ొ డవు )
56) స్తూ
ూ పం యొక్క వక్ీత్ల్ వైశాల్యం = ( r = స్తూ
ూ పం భూవాయసారధం , h = స్తూ
ూ పం యొక్క ఎత్త
ు )
57) స్తూ
ూ పం స్తంపూరణత్ల్ వైశాల్యం = ( r = స్తూ
ూ పం భూవాయసారధం , h = స్తూ
ూ పం యొక్క ఎత్త
ు )
58) స్తూ
ూ పం యొక్క ఘనపరిమాణం =
59) శంఖ్ువు ఏట్వాల్ు ఎత్త
ు ( = ( h = శంఖ్ువు ఎత్త
60) శంఖ్ువు యొక్క వక్ీత్ల్ వైశాల్యం =
61) శంఖ్ువు యొక్క స్తంపూరణత్ల్ వైశాల్యం =
h ( r = స్తూ
ూ పం భూవాయసారధం , h = స్తూ
ూ పం యొక్క ఎత్త
ు )
ు , r = శంఖ్ువు భూవాయసారధం )
( l = శంఖ్ువు ఏట్వాల్ు ఎత్త
ు , r = శంఖ్ువు భూవాయసారధం)
( l = శంఖ్ువు ఏట్వాల్ు ఎత్త
ు , r = శంఖ్ువు భూవాయసారధం)

62) శంఖ్ువు యొక్క ఘనపరిమాణం = h( h = శంఖ్ువు ఎత్తు , r = శంఖ్ువు భూవాయసారధం )

63) గోళం ఉపరిత్ల్వైశాల్యం = ( r = గోళం వాయసారూం )
64) గోళం స్తంపూరణత్ల్వైశాల్యం = ( r = గోళం వాయసారూం )

65) గోళం యొక్క ఘనపరిమాణం = = ( r = గోళం వాయసారూం , d = గోళం వాయస్తం )

66) అరధగోళం ఉపరిత్ల్వైశాల్యం = ( r = అరధగోళ వాయసారధం )

67) అరధగోళం స్తంపూరణత్ల్వైశాల్యం = ( r = అరధగోళ వాయసారధం )

68) అరధగోళం యొక్క ఘనపరిమాణం = ( r = అరధగోళ వాయసారధం )

69) క్ీమపిరమిడ్ పిక్కత్ల్ వైశాల్యం = భూపరిది ఏట్వాల్ు ఎత్త
ు
70) క్ీమపిరమిడ్ స్తంపూరణత్ల్వైశాల్యం = పిక్కత్ల్ వైశాల్యం + భూవైశాల్యం
71) క్ీమపిరమిడ్ యొక్క ఘనపరిమాణం = భూవైశాల్యం ఎత్త
ు

త్రిమితీయ ఆకారాల శీరాాలు , అంచులు , తలాలు

ఆకారం తలాలు అంచులు శీరాాలు
దీరఘ
ఘ నము ,ఘనము 6 12 8

త్రిభుజాక్ార పిరమిడ్ 4 6 4

చత్తరసాిక్ార పిరమిడ్ 5 8 5

పంచభుజాక్ార పిరమిడ్ 6 10 6

త్రిభుజాక్ార పట్ు క్ం 5 9 6

షడుుజాక్ార పట్ు క్ం 8 8 12

స్తూ
ూ పం 3 2 0

శంఖ్ువు 2 1 1

గోళం 1 0 0

త్తనక్ 6 12 8