OSPE 1/2552 6 March 2009

ข้อ 1 พัก

ข้อ 2 จับผิดยาตามใบสั่งและยาที่จัดจริง
ตามใบสัง่ มียา 3 ชนิ ด
Rx HCTZ 50mg 1x1 ac 15#
vitamin B1-6-12 1x1 ac 15#
Glibenclamide 5mg 1x1 ac 15#
แต่ที่จัดมีเพิ่มมาอีกตัว Enalapril
สรุปผิด 4 ตำาแหน่ ง จัดเกินมา 1 ตัว
วิธีกิน HCTZ ผิด
ใส่ยาผิด (ใส่ Glipizide แทน Glibenclamide)
สลับแผงหรือซองระหว่าง HCTZ กับ Vit B1-6-12 (อย่าลืม
พลิกดูด้วยเพราะว่าแผงด้านหน้ าและหลังคล้ายกันมากๆๆๆ)

ข้อ 3 แนะนำ าวิธีใช้ Glycerine suppositories

ผ้้ป่วยหญิง อายุ 22 ปี หมอสั่ง 1x1 hs บนโต๊ะมียาวางอย่้ 2 ขนาด
คือ ขนาดเด็กและผ้้ใหญ่
ไปถึงก็แนะนำ าได้เลย เลือกขนาดให้ถูกต้อง รวมทัง้ บอกชื่อยา ขนาด เป็ นยา
เหน็ บช่วยระบาย วิธีใช้ให้ครบก็เสร็จสมบูรณ์

ข้อ 4 ประเภทยาตามกฎหมาย 4 ชนิ ด

แยกว่าจ่ายได้ไม่ได้ เขียนให้ถูกช่องด้วย โดยกระดาษคำาตอบจะแยกเป็ นสอง
ส่วน

OSPE 6 March 2009 by InGy Rx PSU

Dipotassium clorazepate = P4
Fluoxetine = D
Carbamazepine = D
CPM 4 mg = D
ส่วนแรกยาที่จ่ายได้ มีเว้นให้ 4 บรรทัด ส่วนล่างลงมาจะเป็ นยาที่จ่ายไม่ได้ มี
เว้นให้ 4 บรรทัดเช่นกัน ล่างสุดจะเป็ นบรรทัดเว้นให้เขียนยาที่ทำาให้ง่วง
ประมาณนี้นะ

ชื่อ-สกุล รหัส
ยาที่จ่ายได้........................................................ประเภทของยาตาม
กฎหมาย..............................................................
ยาที่จ่ายไม่ได้....................................................ประเภทของยาตาม

แล้วก็ยาไหนง่วงบ้าง (Dipotassium clorazepate, CBZ, CPM)

ข้อ 5 มีค่าแลบไขมันให้ ให้แปลผลและแนะนำ าผ้้ป่วย

TC = 260 (< 200)
HDL = 40 (male <40 ; female <50)
TG = 120 (<150)
LDL = .....................(196)
ข้อนี้ต้องคำานวณ LDL กะ BMI มีเครื่องคิดเลขตัง้ ให้ด้วย (แต่เป็ นเครื่องคิด
เลขแม่ค้า คิดได้ทีละส่วนๆ)
ก็แนะนำ าๆ ไปว่ามันสูงนะ ให้ลดความอ้วน (เพราะ BMI เกินแต่จำาไม่ได้ว่าได้
เท่าไหร่) ลดอาหารมันๆ ทอดๆ กินอาหารเพิ่มพวกผัก ผลไม้ ออกกำาลังกาย
อย่างน้ อยครัง้ ละ 30 นาที สัปดาห์ละ 3-4 ครัง้ พร้อมไปหาหมอด้วย
OSPE 6 March 2009 by InGy Rx PSU
ข้อ 6 แนะนำ ายา Glucosamine sulfate มี MIMS เปิ ดไว้ให้ด้ข้อม้ลได้
(เปิ ดไว้หน้ านั น
้ เลย)
เริ่มแนะนำ าได้ตัง้ แต่เป็ นยาอะไร มีแบบไหนบ้าง ความแตกต่างระหว่าง 2
dosage forms คือแบบซองละลายนำ้ า ขนาด 1500 mg กับแบบเม็ด ขนาด
250 mg ต่อเม็ด กลไกการออกฤทธิ ์ ขนาดที่ควรกินในแต่ละวัน (1500 mg/
วัน) ถ้าเลือกแบบซองก็กิน 1 ซอง เลือกแบบเม็ดก็ต้องกิน 6 เม็ด แบ่งกินครัง้
ละ 2 เม็ดวันละ 3 ครัง้ หลังอาหาร ต้องกินนานเท่าไหร่ถึงเห็นผล

ข้อ 7 พักก่อนฐานแลบ

ข้อ 8 คำานวณว่าต้องใช้เม็ดยา Tatracycline 250 mg กีเ่ ม็ด

ในการเตรียมยา Tetracycline solution
Rx Tetracycline 2%
PG 4 ml
Water qs 25 ml
ข้อนี้คำานวณแล้วต้องเขียน 2 แผ่นคือ กระดาษคำาตอบที่ให้แสดงวิธีคำานวณลง
ไปด้วยอย่างละเอียด ส่งในกล่องบนโต๊ะ กับอีกแผ่นเป็ นกระดาษทดเล็กๆ ที่
เขียนจำานวนเม็ดที่คำานวณได้ เก็บไว้ส่งฐานทำาแลบต่อไป

ข้อ 9 พับกระดาษกรอง สำาหรับกรอง tetracycline ให้ได้สารละลายใส

งานนี้แค่โผล่มาเห็นกระดาษกรองก็หยิบมาพับ 32 จีบแล้วตัง้ แต่ก่อนอ่าน
โจทย์จบ เพราะมันคงไม่ให้เราพับกระดาษกรอง 4 จีบในสามนาทีหรอก หัด
พับให้ดี เวลาเหลือแถมได้กระดาษกรองสวยอีกต่างหาก พับเสร็จยื่นส่ง

OSPE 6 March 2009 by InGy Rx PSU

อาจารย์ เช็คความเรียบร้อย ก่อนรับกลับเพื่อเอาไปใช้ฐานถัดไป

ข้อ 10 เตรียมยาตามส้ตรตำารับ
Rx Tetracycline 2%
PG 4 ml
Water qs 25 ml
ทุกอย่างชัง่ และตวงไว้ให้หมดแล้ว ไม่ต้อง label ผสมได้เลย

ก่อนทำาก็ย่ ืนกระดาษน้ อยจากข้อ 8 ให้อาจารย์ก่อน แล้วก็เริ่มทำาได้ตามสเตป

ข้อนี้ไม่ยาก แต่ต้องสังเกตอุปกรณ์ให้ดีๆ เพราะอุปกรณ์ที่ต้องการ (โกร่ง) อยู่
ไกลห่างมือทำาให้มองไม่เห็นได้เช่นกัน

ข้อ 11 เอายาที่เตรียมได้จากข้อ 10 มากรองให้ได้สารละลายใส

ก็คว้าเอากระดาษกรองที่พับไว้ตัง้ แต่ฐานที่ 9 ขึ้นมากรองได้เลย ตัง้ ชุดกรอง
เสร็จก็นัง่ รอเวลาหมดไป

ข้อ 12 คำานวณขนาดยา Amoxycillin Dry syrup สำาหรับเด็ก 3 ปี หนั ก

12 กิโลกรัม จ่ายยาขนาด 30 mg/kg/day q 8 h
จะใช้กี่มิลลิลิตรและเขียนฉลากยาพร้อมเลือกฉลากเสริมให้ถูกต้อง (เลือกผิด
ลบ 0.5 คะแนน)

ข้อ 13 พัก หายใจทิ้ง 3 นาที

ข้อ 14 ผ้้ป่วยหญิงอายุ 30 ปี มาขอซือ

้ ยาแก้ท้องเสีย จงซักประวัติเพื่อ
หาสาเหตุและจ่ายยาที่เหมาะสม

OSPE 6 March 2009 by InGy Rx PSU

ปรากฏว่าแม่มาซื้อให้ลูก ลูกกินยา Augmentin แล้วท้องเสีย ไม่มีอาการอย่าง
อื่น ไม่มีอาการขาดนำ้ า ก็แนะนำ าให้ ORS ก็ได้ แล้วก็บอกให้แม่สังเกตอาการ
ขาดนำ้ า

ข้อ 15 ชั่ง Hydrophilic cream base เพื่อนำ าไปผสมยาตามตำารับที่

กำาหนด
Rx Iodine 0.3 g
hydrophilic cream qs 6 g
ข้อนี้ไม่ยากอะไร แต่ส่วนใหญ่ที่จะพลาดกันก็คือ ลืมลบนำ้ าหนั กของตัวยาที่
จะผสมลงไปด้วย เพราะสูตรมันจะให้ทำา qs ad หรือปรับให้ครบ ไม่ใช่ให้ชัง่
ยาพื้น 6 กรัม ชัง่ ได้ 5.7 กรัมก็ยกไปฐานถัดไป

ข้อ 16 ผสมยา iodine กับยาพืน

้ ที่ช่ังมาจากฐานที่แล้ว
มี levigating agent ให้สองตัวคือ mineral oil กับ glycerin แต่พอเลือก
glycerin มันดันไม่เป็ น smooth paste แหะ ก็เลยหันไปบอกอาจารย์ว่า
สมมติว่ามันเป็ น smooth paste แล้วนะคะ แล้วก็ทำาต่อเลย

ข้อ 17 จ่ายยา Isoniazid ให้แก่ผ้ป่วยที่เพิ่งใช้ครัง้ แรก

ก็บอกทุกอย่างตามในหนั งสือเกณฑ์สภาฯ ได้เลย บอก ADR ทีส
่ ำาคัญ 2 อย่าง
เช่น ตับ ชาปลายมือปลายเท้า (อาจารย์ถามด้วยว่าแล้วจะรู้ได้ยังไงว่าตับมี
ปั ญหา ก็บอกไปว่าดูว่ามีตัวเหลือง ตาเหลืองไม๊ อะไรประมาณนี้)

ข้อ 18 พัก ทำาใจ 3 นาที

OSPE 6 March 2009 by InGy Rx PSU

ข้อ 19 ผ้้ป่วยต่างชาติเอายาชื่อ Floxin Otic solution มาขอซือ
้ แต่ไม่มี
ในประเทศ ถามว่ายานี ม
้ ีช่ ือสามัญว่าอะไร และจะจ่ายยาชื่อการค้า
อะไรแทน
เปิ ด Drug infor ก่อนเลยแล้วเปิ ด MIMS ตามอีกรอบ แล้วข้อนี้อย่าลืมว่ายานี้
เป็ น Otic solution นะ ไม่ใช่ยากิน!!!

ข้อ 20 เปิ ดหาว่า Acebutolol จัดอย่้ใน Pregnancy Category อะไร แล้ว

มีผลอย่างไรกับเด็ก
มีหนั งสือวางไว้ให้ 3 เล่ม
MIMS annual ซึ่งไม่มียานี้ในหนั งสือ
Handbook on clinical data มียานี้ในหนั งสือแต่มีแต่ผลของยาในหญิงให้นม
บุตร
Drug facts and comparisons สรุปต้องเปิ ดตัวนี้แต่เปิ ดเป็ นชื่อกลุ่มยา BB
แทนชื่อยานั น
่ เอง

ข้อ 21 นั บยา FBC 21 เม็ดพร้อมเขียนฉลากยาตามใบสั่ง

อย่าลืมเขียนฉลากเสริม “ยานี้อาจทำาให้อุจจาระเป็ นสีดำา” ด้วย

ข้อ 22 ซักประวัติผ้ป่วยมาขอซือ
้ ยาตา และเลือกจ่ายยาที่เหมาะสม
หนึ่ งชนิ ด โดยไม่ต้องแนะนำ าวิธีการใช้
ข้อนี้ซักแล้วรู้ว่าผู้ป่วยเป็ นอะไร (bacterial conjunctivitis) แพ้ยา chloram
ใช้แล้วตาบวม ก็เลือก poly-oph แทนให้
มียาให้ 4 ตัวบนโต๊ะ a. chloramphenicol eye drop
b. neomycin/xxx สูตร poly oph
c. hista-oph

OSPE 6 March 2009 by InGy Rx PSU

 d. artificial eye drop

ข้อ 23 เขียนว่ายาที่ตัง้ เป็ น dosage forms แบบใด

ปี นี้มีแต่ dosage forms แปลกที่ไม่เคยเห็น
Mixtures (Brown mixture 60 ml ทีแ
่ กะฉลากออก
Transdermal patches (เป็ นแผ่นแบนๆ สีเนื้ อ เหมือนจะแปะได้)
Emulgel หรือ Emulsion gel (ลองบีบ diclofenac gel ดู นั น
่ แหละใช่เลย
ต้องตอบ emulsion gels นะ ตอบ emulsions หรือ gels ได้แค่ครึ่งคะแนน)
Effervescent tablets (เม็ดกลมขาวๆ ใหญ่ๆ)
Soft gelatin capsules (ไปดู roac ได้เลย)

ข้อ 24 มีล้กค้ามาขอซือ
้ ยาเพื่อเอาไว้ในห้องยาของบริษัท ถามว่ายา
เป็ นประเภทยาใดตามกฎหมาย แล้วจ่ายให้ล้กค้ารายนี ไ้ ด้ไหม?
มียาตัง้ ไว้ 5 ชนิ ด ไม่ต้องคำานึ งถึงจำานวนเม็ดยา
ยาแก้แพ้ Prednisolone tablet = S
ยาแก้ไอนำ้ าดำา 60 ml = ยาสามัญประจำาบ้าน
ยาหยุดถ่าย Lopermide = D
ยาแก้ทอ
้ งเสีย Disento = D
แล้วก็ดีคอลเจนพลัส = D

ข้อ 25 พัก(ผ่อน)

ข้อ 26 ล้กค้ามาขอซือ
้ ยา Roaccutane เนื่ องจากใกล้วันแต่งงาน จงซัก
ประวัติ จ่ายยาและแนะนำ าการปฏิบัติตัว
ก็แนะนำ าเรื่องตัง้ ครรภ์ กับตับวายไป 2 เรื่อง
OSPE 6 March 2009 by InGy Rx PSU
ข้อ 27 สาธิตวิธีฉีด Insulin 70/30 SC 15 u. OD am ให้แนะนำ าและ
แสดงวิธีการใช้ยกเว้นไม่ต้องเจาะขวดจริง
ข้อนี้ ไปถึงก็แนะนำ าได้เลย อย่าลืม แนะนำ าวิธีฉีด ไม่ใช่วิธีผสม!!!!

ข้อ 28 เขียนฉลาก Niclosamide + Bisacodyl

รู้ว่า Niclosamide มันต้องกินก่อน Bisacodyl แต่ไม่รู้ว่าต้องกินห่างกันแค่
ไหนยังไง ก็เลยมัว
่ ๆ ไปซะ
สรุปให้กิน niclosamide ตอนเช้า เคี้ยวก่อนกลื่น จากนั น
้ จึงค่อยกิน
bisacodyl ตามหลังอีกสองชัว
่ โมงต่อมา (เห็นเค้าว่ามาอย่างนี้นะ ไม่รู้ถูกหรือ
เปล่า เช็คอีกที)

ข้อ 29 ล้กค้าประจำามาขอซือ
้ Viagra ในร้านยาถามว่าจ่ายได้ไหม และผ้้
ป่ วยใช้ ISMN 10 mg อย่้ด้วย
คำาถามให้เขียน ข้อบ่งใช้ของยานี้ erectile dysfunction
อาการข้างเคียงที่สำาคัญ 2 ข้อ ความดันตำ่า หน้ ามืด เป็ นลม
หัวใจวาย
แล้วก็จ่ายได้ไหม ไม่ได้
เพราะอะไร 1. ผู้ป่วยเป็ นโรคหัวใจ ห้ามใช้ในผู้ป่วยโรคหัวใจ
2. เป็ นยาควบคุมพิเศษ

ข้อ 30 เปิ ดหนั งสือกฎหมาย ถามว่ามีคนมาโฆษณาว่ายาสมุนไพรของ

เค้ารักษาโรคไตเรือ
้ รังให้หายขาดได้ ถามว่าผิดกฎหมายมาตราใด ฐาน
ใด
เปิ ดหนั งสือ พรบ. ทีไ่ ม่มีสารบัญให้ ยากได้อีก
OSPE 6 March 2009 by InGy Rx PSU
ข้อนี้ต้องรู้ว่าต้องเปิ ดในหมวดโฆษณา ก็เปิ ดๆ หาได้เลย เขียนไป 2 มาตรา
77 กับ 88 ก็ได้จ้า

หวังว่าคงเป็ นแนวทางให้ได้ไม่มากก็น้อย.......................โชค
ดีทุกคนค่ะ ^^
สงสัยข้อไหน ถามได้นะจ๊ะ

OSPE 6 March 2009 by InGy Rx PSU