ნიღბიდან პიროვნებამდე – ნაწილი I

ადამიანი პიროვნები ადმი გან აკუთრებული პატივი ცემა უდავოდ თანამედროვე ეპოქი
იდეალია. თანამედროვე ჰუმანიზმი მცდელობამ, ჩაენაცვლო ქრი ტიანობა ყველაფერ
იმაში, რაც პიროვნები ღირ ება ეხება, გამოიწვია ამ კონცეპტი ერთგვარი
განცალკევება თეოლოგიი აგან, რა აც თან მოჰყვა პიროვნები ცნები პირდაპირი
დაკავშირება ავტონომიური ეთიკი იდეა თან ან ჰუმანი ტურ ეგზი ტენციურ
ფილო ოფია თან. ამიტომაც პიროვნება ა და „პიროვნულობაზე“, როგორც უმაღლე იდეალზე,
ვრცელი აუბრები ა არ ითვალი წინებენ ან მხედველობიდან რჩებათ ი ფაქტი, რომ
როგორც ი ტორიულად, ი ე ეგზი ტენციურად პიროვნები კონცეპტი განუყოფლადაა
დაკავშირებული თეოლოგია თან. ამ ნაშრომში ჩვენ შევეცდებით, წარმოვაჩინოთ ი
იღრმი ეული და ურყევი კავშირი, რომელიც არ ებობ პიროვნები კონცეპტ ა და
თეოლოგია შორი . პიროვნება, როგორც კონცეპტი პატერიკული ღვთი მეტყველები პირმშოა,
რომლი გარეშეც შეუძლებელია მი ი შინაარ ი არ ებითი გაგება.

II

ძველი ბერძნული აზროვნება, თავი ი არ ით, მრავალთა მიერ ხა იათდება როგორც

„არაპიროვნული“ ἀ-προσωπική). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ). პლატონურ კონტექ ტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული
და „ინდივიდუალურია“ ἀτομικό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც ), შთანთქმულია აბ ტრაქტული იდეი მიერ, რომელიც
გახლავთ მი ი ბაზი ი და აბოლოო რეაბილიტაცია δικαίωση). ჰეგელი შენიშნავს, რომ ). ჰეგელი შენიშნავ , რომ
კულპტურა ერთგვარი გა აღებია ძველი ბერძნული მენტალიტეტი გა აგებადო. ამიტომაც
გან აკუთრებული მნიშვნელობი აა თანამედროვე მეცნიერი იტყვები:
„ნახევრადჩაბნელებულ, ინათლი ა და იბნელი მონაცვლეობი ფონზე ჩან ერთი,
უ ინათლო, შავ–თეთრი, ცივი, მარმარილო ძალზედ ლამაზი, ნაცნობი და აუცხოო ხეული–
ქანდაკება. მთელი ამყაროც ერთი დიდი ქანდაკებაა, ღმერთებიც ქანდაკებებია,
ახელმწიფოც, გმირებიც, მითებიც და იდეებიც. ყველაფერი ამ აწყი , ბუნებრივ
კულპტურულ ანარეკლშია მიმალული… არავინ არ ებობ , მხოლოდ ხეულები და იდეები.
იდეი ულიერ თვი ება ხეული კლავ , ხოლო ხეული ითბო აბ ტრაქტული იდეი მიერ
შთაინთქმება. ჩვენ წინაშეა მშვენიერი, მაგრამ ცივი და ინდეფირენტული
ქანდაკებები“[1].

არი ტოტელე ფილო ოფია, რომელიც გამოირჩევა თავი ი ერთგულებით კონკრეტული ა და

ინდივიდუალური ადმი, პიროვნები კონცეპტი ბაზი გვთავაზობ , მაგრამ ამ ფილო ოფიი
უძლურება, მიანიჭო ადამიანი ულიერ– ხეულებრივ ერთიანობა ტაბილურობა,
განგრძობადობი ა და „მარადიული იცოცხლი “ ახე[2], შეუძლებელ ხდი პიროვნები
დაკავშირება ადამიანი „არ ება თან“ «οὐσία»), მის ჭეშმარიტ ონტოლოგიასთან. οὐσία»), მი ჭეშმარიტ ონტოლოგია თან.
პლატონთან პიროვნება, როგორც კონცეპტი, შეუძლებელია, რადგან ული, რომელიც
გან აზღვრავ ადამიანი მყოფობა , მარადიულად არი დაკავშირებული კონკრეტულთან,
„ინდივიდთან“; ი მარადიულად ცოცხლობ , მაგრამ ძალუძ ხვა კონკრეტულ ხეულთან
დაკავშირება, ანუ შეადგინო ხვა ინდივიდი. აპირი პიროდ არი ტოტელე თან
პიროვნები , როგორც ონტოლოგიური კონცეპტი , წარმოჩენა შეუძლებელია წორედ იმიტომ,
რომ არ ებობ კონკრეტული და „ინდივიდუალური“, რომელთანაც განუყოფლადაა
დაკავშირებული ული: ადამიანი, როგორც კონკრეტული ინდივიდი, არ ებობ , რამდენადაც
არ ებობ როგორც ულიერ– ხეულებრივი ინთეზი, თუმცა იკვდილი რულიად და აბოლოოდ
ანადგურებ კონკრეტულ „ინდივიდ “.

ამრიგად, ძველი ბერძნული აზროვნება უძლურია, ერთმანეთთან დააკავშირო მარადიულობა

და „ინდივიდი“ და ჩამოაყალიბო პიროვნები , როგორც აბ ოლუტური კონცეპტი , ჭეშმარიტი
ონტოლოგია. ამი მი აღწევად ბერძნულ აზროვნება დაჭირდება მი ი ონტოლოგიი
რადიკალური რევიზია, რა აც, როგორც ქვემოთ ვნახავთ, წარმატებით გაართვე თავი
ბერძენმა მამებმა როგორც ქრი ტიანობი , ი ე თავი ი ბერძნული წარმომავლობი
წყალობით. ძველი ბერძნული აზროვნება ექვემდებარება ფუნდამენტურ პრინციპ , რომლი
მიხედვით, მყოფობა τὸ εἶναι), ნივთები მრავალგვარობი მოუხედავად, ერთიანია
ἐνό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც τη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ *) და რომ ყოველი არ ები მყოფობა ერთი არ ი აგან აღმოცენდება აუცილებლობით;
ყოველი გან ხვავებული და ცვალებადი განიხილება, როგორც „არარ ი“, რადგან ი ინი
დაკავშირებულნი არ არიან ამ ერთიან არ თან[3].

ბერძნული ფილო ოფიი ათვი თავიდანვე დამახა იათებელ ამ ონტოლოგიურ

მონიზმ [4]ბერძნული აზროვნება მიჰყავ იმ კონცეპტამდე, რომ ამყაროში არ ებებ
შორი არ ებობ ჰარმონიული კავშირი და რომ ღმერთ აც არ ძალუძ , თავი დააღწიო ამ
ონტოლოგიურ ერთობა და დადგე პირი პირ ἐνώπιο* ἐνωπίῳ) სამყაროსთან ) ამყარო თან
დიალოგი ათვი . ღმერთი ონტოლოგიური აუცილებლობითაა დაკავშირებული ამყარო თან და
ამყარო მა თან, როგორც პლატონური ტიმეო ი შე აქმე, ან ტოიკო ები „ლოგო ი“ ან
თუნდაც პლოტინი ენეადები „აპორია“. ამგვარად, ბერძნული აზროვნება აყალიბებ
აოცარ კონცეპტ ამყარო შე ახებ ანუ ერთობი ა და ჰარმონიი შე ახებ), იმ
ამყარო შე ახებ, რომელიც ავ ეა შინაგანი დინამიზმითა და მგრძნობელობითი
αἰσθη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ τική). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ) ი ავ ით და რომელიც ჭეშმარიტად არი „მშვენიერი“ და „ღვთიური“. ამ
ამყაროში არ არი თავი უფლება: ყველაფერი, რაც კი აფრთხე უქმნი ამ ამყარო
ჰარმონია და არ განიმარტება „ლოგო ით“, რომელიც „შემოკრებ “ და მიიყვან ყველაფერ
ამ ჰარმონიი ა და ერთობი აკენ, უკუიგდება[5]. ე ადამიანთან მიმართებაშიც
მოქმედებ .

ადამიანი ადგილი ამ ჰარმონიულ და „ლოგიკურ“, ერთიან ამყაროში ძველი ბერძნული

ტრაგედიი თემაა. წორედ აქ გარემოებათა დამთხვევი გამო ჩნდება ტერმინი
„პიროვნება“ თავი ი ძველი ბერძნული გამოყენებით. რა თქმა უნდა, თეატრი გარეშეც
ძველი ბერძენი ლექ იკონში ე ტერმინი მუდამ არ ებობდა. როგორც ჩან , თავდაპირველად
თავი ქალი ქვემო ნაწილ ნიშნავდა[6]. ე ანატომიური კუთხით[7]. მაგრამ რა მიზეზით
ხდება ამ კონცეპტი გაიგივება ნიღაბთან[8], რომელიც თეატრში გამოიყენება?[9] რა
კავშირი აქვ მ ახიობი „მა კა “ ადამიანი პიროვნება თან? ხომ არ „გვაგონებ “
προσωπεῖον ნამდვილ πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον– ?[10] იქნებ არ ებობ რამე იღრმი ეული მიზეზი,
რომელიც „πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον“–ი გამოყენები ამ ორ ფორმა ერთმანეთთან აკავშირებ ?

თეატრი, და გან აკუთრებით, ტრაგედია არი ი ა პარეზი, ადაც ხდება კონფლიქტი

ადამიანი თავი უფლება ა და ერთიანი და ჰარმონიული ამყარო ლოგიკურ
გარდაუვალობა თან. წორედ თეატრში ცდილობ ადამიანი, გახდე „პიროვნება“
πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον), აღამაღლო აკუთარი გამბედაობა ამ ჰარმონიული ერთობი აპირი პიროდ,
რომელიც მა თავ აქვ მოხვეული, როგორც ლოგიკური და ზნეობრივი აუცილებლობა. აქ
ებრძვი ადამიანი ღმერთებ და აკუთარ ბედი წერა , აქ ცოდავ და არღვევ კანონ ,
მაგრამ აქვე აღმოაჩენ – ძველი ტრაგედიი ტერეოტიპული პრინციპი მიხედვით – რომ
ვერც აკუთარ ბედი წერა გაექცევა და ვერც ღმერთები „ჰიუბრი “ გააგრძელებ
დაუ ჯელი. და ა ე ტრაგიკულად ადა ტურებ , რომ მი ი თავი უფლება არი შეზღუდული, ან
უფრო წორად, მი თვი არ არ ებობ თავი უფლება რადგან შეზღუდული თავი უფლება
ხვაგვარად ერთგვარი ოქ იმორონი იქნებოდა), რომ მი ი „პიროვნება“ πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον) ხვა
არაფერია, თუ არა „ნიღაბი“ προσωπεῖον) ონტოლოგიური შინაარ ი გარეშე, რომელ აც
არაფერი აქვ აერთო მი ნამდვილ ჰიპო ტა თან.

ე გახლავთ, ერთი მხარე, ან გნებავთ, ერთი კონცეპტი ნიღბი ა. მაგრამ არ ებობ

მეორეც: ამ ნიღბი წყალობით, ადამიანი – მ ახიობი და, ძირითადად, მაყურებელი –
შეიგრძნობდა თავი უფლები ერთგვარ გემო , რაღაც გან აკუთრებულ ჰიპო ტა , რეალობა ,
იგი უარ ამბობდა ამყარო ლოგიკურ და ზნეობრივ ჰარმონიაზე, რომელშიც მა ცხოვრება
უწევდა. იმავდროულად, ამ ნიღბი წყალობით, ადამიანი მი ი ურჩობი შედეგები მწარე
გემო აც შეიგრძნობდა. მაგრამ, ნიღბი მეშვეობით, ი , თუნდაც მცირე ხნით, მაგრამ
მაინც ხდებოდა პიროვნება πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον), ხვდებოდა იმა , თუ რა ნიშნავ , იყო
თავი უფალი, ერთადერთი და განუმეორებელი არ ება. ნიღაბი არ არი არარელატიური
პიროვნება თან, მათი ურთიერთკავშირია მხოლოდ ტრაგიკული: ძველ ბერძნულ ამყაროში
პიროვნება ჯერ კიდევ ადამიანი ინდივიდუალობი ინონიმია, არ არი მი ი ჭეშმარიტი
ჰიპო ტა ი. „ჰიპო ტა ი“ ὑπό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც στασι*) იმ დროი ათვი ჯერ კიდევ „ბუნება “ φύσι*),
„არ ება “ οὐσία) ნიშნავ . რამდენიმე აუკუნეა აჭირო იმი ათვი , რათა ბერძნულმა
აზროვნებამ ერთმანეთთან გააიგივო „ჰიპო ტა ი“ და „პიროვნება“ πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον).

III

რომაული აზროვნება პიროვნება თან მიმართებაში ბერძნულ მიჰყვება კვალდაკვალ.

ტერმინი „persona“ ნიშნავ „როლ “, რომელიც დრამატული ფორმით თამაშდება როგორც
თეატრში, ი ე აზოგადოებრივ ცხოვრებაში. მეცნიერები დავობენ, თუ რა ნიშნულამდე
ახდენ გავლენა ბერძნული ტერმინი – „პიროვნება“ რომაულზე და ტერმინი – persona
წარმოდგება თუ არა ბერძნული ფუძი აგან[11]. ეტიმოლოგიური აკითხი გარდა, რეალურად,
ყოველ შემთხვევაში, და აწყი ში, ტერმინი მნიშვნელობა არ გან ხვავდება
ბერძნული აგან. მოგვიანებით[12], რომაული persona იურიდიულ პრაქტიკაში გამოიყენება
იმავე კონცეპტით, როგორითაც დღე . ი არ ებითად არ გან ხვავდება ძველი ბერძნული
„ნიღბი აგან“: არი როლი, რომელ აც ა რულებ ვინმე აზოგადოებრივ და იურიდიულ
ურთიერთობებში, არი „იურიდიული პიროვნება“ νομικό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც ν πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον), რომელიც არ
მიემართება პიროვნები ონტოლოგია .
ძველ რომაულ ეპოქაში პიროვნები ე კონცეპტი, ძირითადად, ადამიანი შე ახებ
წარმოდგენა უკავშირდება. რომაულ აზროვნება არ აინტერე ებ ონტოლოგია და ადამიანი
მყოფობა. მი თვი უფრო მნიშვნელოვანია ადამიანი აზოგადოებრივი როლი ახელმწიფოში,
მი ი ურთიერთობა და თანაცხოვრება ხვა ადამიანებთან collegia). პიროვნება
πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον) კონკრეტული რეალობი ერთგვარი მყოფობაა. თავი უფლება და მოულოდნელობა
უცხოა ადამიანი პიროვნები კონცეპტი ათვი . თავი უფლება იყენებ მხოლოდ ჯგუფი ან
ახელმწიფო, ადამიანური ურთიერთობები ორგანიზებული ერთობა. მ გავ ად ბერძნული
„პიროვნები ა“ πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον) ან „ნიღბი ა“ προσωπεῖον), რომაული persona ადამიანი
თავი უფლება უარყოფ : ადამიანი, როგორც persona, აკუთარ თავი უფლება ორგანიზებულ
ერთობა უკავშირებ , მაგრამ, იმავდროულად, უზრუნველყოფ შე აძლებლობა აც, რომლითაც
შეიგრძნობ თავი უფლები გემო და ადა ტურებ აკუთარ იდენტურობა . იდენტურობა,
პიროვნები კონცეპტი ე ყველაზე აქტუალური ნაწილი, რომლითაც გან ხვავდება ადამიანი
ხვები აგან, გარანტირებულია ახელმწიფო ან რომელიმე ორგანიზებული ერთობი მიერ.
მაშინაც კი, როდე აც ადამიანი ერთგვარ პროტე ტ გამოხატავ ახელმწიფო , როგორც
ავტორიტეტი , მიმართ, თუკი ი გადაურჩება ა ჯელ თავი ი „ჰიბრი ი “ გამო, კვლავ
რომელიმე ამართლებრივ და პოლიტიკურ ძალაში ჭვრეტ თავი ახალ იდენტურობა ,
აკუთარი „მეობი “ დადა ტურება . თანამედროვე ადამიანი პოლიტიზება და ოციოლოგიი
აღმავლობა ჩვენ დროში შეუძლებელია, გაგებულ იქნე რომაულ persona–ზე მითითები
გარეშე. აუბარია ცივილიზაციი და ავლურ მენტალიტეტზე – persona–ზე, ძველი ბერძნული
προσωπεῖον–ი ერთგვარ შეთავ ებაზე.

ზუ ტად ამ ა პექტში განიხილავ პიროვნება ძველი ბერძნულ–რომაული ამყარო. მი ი

მ ოფმხედველობა ადამიანი მყოფობი განზომილება პიროვნულობი მა შტაბ აძლევდა,
თუმცა, იმავდროულად, თავი კო მოთეორიები პრინციპებიდან გამომდინარე, არ იძლეოდა
ამ განზომილები ონტოლოგიური შეფა ები აშუალება . მიუხედავად ამი ა, ნიღაბი და
persona რჩება პიროვნები მიმანიშნებლად, შეგნებულად წარმოადგენ ერთგვარ
შეხ ენება იმი შე ახებ, რომ ე პიროვნული განზომილება არ არი და არც შეიძლება
იყო იდენტური ადამიანი ჭეშმარიტ მყოფობა თან.

იმი ათვი , რომ ადამიანი გავაიგივოთ პიროვნება თან, ორი ძირითადი პირობაა აჭირო:
ა) კო მოთეორიი ფუნდამენტური შეცვლა, როცა ამყარო და ადამიანი გათავი უფლდებიან
კო მოლოგიური „მოცემულობი “ აბ ოლუტურობი აგან და ბ) ადამიანი ი ეთი ონტოლოგიური
შეფა ება, რომლი მიხედვითაც, პიროვნება დაუკავშირდებოდა ადამიანი მყოფობა , მი
მარადიულ და განგრძობად ეგზი ტენციალურობა , ჭეშმარიტ და აბ ოლუტურ ინდივიდუმ .

IV

პიროვნები რული და ონტოლოგიური შინაარ ი კონცეპტი ეკლე იი ტრიადოლოგიური

წავლები ადმი რწმენი პრიზმაში იშვება. ე უძველე ი რწმენა თაობიდან თაობა
ნათლი ღები აიდუმლო მეშვეობით გადაეცემა. ქრი ტიანობი გამუდმებული და
იღრმი ეული შეხება ელინიზმთან მოითხოვდა ამ აკითხი იმ მეთოდით ახ ნა , რომლითაც
ბერძენთა აზროვნები მოთხოვნილებები დაკმაყოფილებაც იქნებოდა შე აძლებელი. რა
ნიშნავ , რომ ღმერთი არი მამა, ძე და ულიწმიდა და, იმავდროულად, ერთი? ამ უდიდე ი
აკითხი გარშემო არ ებული მ ჯელობი ი ტორიი ფონზე ჩვენთვი მნიშვნელოვანია ამ
ი ტორიი ფუნდამენტური გადატრიალება ბერძნულ ფილო ოფიურ აზროვნებაში. ე
გადატრიალება ი ტორიულად გამოიხატა „ჰიპო ტა ი ა“ ὑπό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც στασι*) და „პიროვნები “
πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον) იდენტიფიკაციაში. რაში მდგომარეობ ამ გადატრიალები არ ი და რა
შედეგები მოჰყვა მა პიროვნები კონცეპტი ათვი ?

ბერძნულ ფილო ოფიაში „ჰიპო ტა “ არა ოდე ჰქონია კავშირი „პიროვნება თან“.
ბერძნები ათვი უცხოა რამე კავშირი პიროვნება ა და არ ება οὐσία) შორი , ხოლო
ჰიპო ტა ი ი ე მჭიდროდ იყო დაკავშირებული ტერმინ „არ ება თან“, რომ ფაქტობრივად
იდენტური იყო მა თან[13]. წორედ ბერძნული აზროვნები ათვი დამახა იათებელმა
იდენტურობამ არ ება ა და ჰიპო ტა შორი , რაც ჯერ კიდევ გაბატონებული იყო
ქრი ტიანობი პირველ აუკუნეებში, ერიოზული პრობლემები შეუქმნა მეოთხე ათა წლეულში
ამები დოგმატ . მნიშვნელოვანია, რომ ტერმინი – „პიროვნება“, რომელიც და ავლეთში
უკვე გამოიყენებოდა ტერტულიანე მიერ[14], აღმო ავლეთში ჯერ კიდევ არ იყო მიღებული
იმ მიზეზით, რომ მა იმ დროი თვი არ ჰქონდა ონტოლოგიური შინაარ ი და აბელიანიზმად
გაიგებოდა. ამ ტერმინი ნაცვლად აღმო ავლეთში წმიდა ამება თან მიმართებაში,
ორიგენე დროიდან მოყოლებული, იყენებენ ტერმინ „ჰიპო ტა “. თუმცა ე ტერმინიც
თავი აფრთხე შეიცავდა, რადგან ქრი ტიანულ თეოლოგიაში არ ებობდა აშიშროება მი ი
ნეოპლატონური გაგები ა: ვგული ხმობთ ღმერთ ა და ამყარო შორი
ურთიერთდამოკიდებულება [15], მაგრამ პარალელურად ამღმერთობი გაგები აფრთხეც
არ ებობდა, თუ გავითვალი წინებთ იმ მ გავ ება , რომელიც არ ებობდა ჰიპო ტა ა და
არ ება შორი [16]. ამრიგად, აჭირო იყო გამოძებნილიყო გამოთქმი ი ფორმა, რომელიც
დაიცავდა თეოლოგია აბელიანიზმი აგან და, იმავდროულად, წმიდა ამები ამივე პირ
ბიბლიური პრინციპები დაურღვევლად მი ცემდა ონტოლოგიურ შინაარ , რაც მონოთეიზმ ა და
ღმერთი აბ ოლუტურ, ონტოლოგიურ გან ხვავება ა და ამყარო აგან დამოუკიდებლობა
გული ხმობ .

წორედ ამ მცდელობი შედეგია ტერმინ ჰიპო ტა ი ა და პიროვნები გაიგივება. ამ

პროცე ი განვითარები ი ტორიული მხარე მეტად ბუნდოვანია და არც წარმოადგენ ჩვენი
კვლევი აგან , მაგრამ ერთი რამ ცხადია, რომ ე მცდელობა და მი ი განვითარება
ათავე იპოლიტე რომაელთან იღებ , რომელიც, როგორც ჩან , ბერძნულენოვანი აეკლე იო
მწერლებიდან პირველი იყენებ ტერტულიანე მიბაძვით) ბერძნულ ტერმინ „პიროვნება “
ამება თან მიმართებაში. აზოგადოდ, ტერტულიანე ა და იპოლიტე თეოლოგიი თანხვედრა
აქტუალური ეტაპია ამები დოგმატი ჩამოყალიბებაში. თავი თავად აინტერე ოა ი
ნიუან იც, რომელმაც აბაბი მი ცა ჰიპო ტა ი გაგები გამოცალკავება
არ ები აგან[17]. აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ შეუძლებელია ჰიპო ტა ი ა და პიროვნები
გაიგივები პროცე ი განვითარები ახ ნა იმ კო მოთეორიები ცვლილები განხილვი
გარეშე, რომელ აც ვხვდებით პატერიკულ პერიოდში.

ჰიპო ტა ი ა და პიროვნები გაიგივები არ ი მდგომარეობ შემდეგში: ა) პიროვნება

აღარ არი მახა იათებელი, ან რამე კატეგორია არ ები ათვი , რომელ აც თან დავურთავთ
ამ კონკრეტულ არ ება . პიროვნება არი არ ები ჰიპო ტა ი αὕτη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ ἡ ὑπό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც στασι*); ბ)
არ ებები მყოფობა ამიერიდან აღარ გაიგება, როგორც თავი თავადი აბ ოლუტური
კატეგორია, არამედ როგორც პიროვნება, რომელიც გან აზღვრავ არ ებები მყოფობა .
ხვაგვარად რომ ვთქვათ, პიროვნება კარგავ არ ები გვარი , ახეობი მნიშვნელობა
და ი უკვე კონკრეტულ არ ება τὸ ὄν) გამოხატავ . უფრო მეტიც, პიროვნება არი
„და აბამი“ ἀρχὴ) ან „მიზეზი“ (αἰτία) არსებებისა.) ან „მიზეზი“ αἰτία) არ ებები ა.

ბერძნული აზროვნები ონტოლოგიი ამ რადიკალურ გარდაქმნა წინ უ წრებდა ორი

ფუნდამენტური ცვლილება პატერიკულ თეოლოგიაში. პირველი შეეხებოდა კო მოლოგიური
„მოცემულობი “ δεδομένον) ონტოლოგიურ აბ ოლუტიზაცია . ბიბლიური თეოლოგიი
მიხედვით, რომელ აც ავ ებით იზიარებდნენ მამები, ამყარო არ არი ონტოლოგიურად
თავი თავადი „მოცემულობა“. ძველი ბერძნები, მათი ონტოლოგიური გაგები მიხედვით,
ამყარო მარადიულობა განუ აზღვრავდნენ. ამყარო არარ ებობიდან არ ებობაში
შემოყვანი ბიბლიური დოგმი აფუძველზე, აეკლე იო მამებმა ონტოლოგიაში რადიკალური
ცვლილებები შეიტანე [18], რითაც მათ შეძლე ძველი ბერძნები ჩაკეტილი ონტოლოგიი
გარღვევა, და, რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია, ამყარო და არ ებები მყოფობა
წარმოაჩინე როგორც თავი უფლები ნაყოფი: არარ ებობიდან ამყარო შექმნი დოგმით
ბერძნული ონტოლოგიი პრინციპი თავი უფლები კონცეპტი ფეროში გადაადგილდა, ანუ
აუცილებლობიდან, თავი უფლებით შეიცვალა.

მეორე ცვლილება გაცილებით უფრო მნიშვნელოვანია: არა მხოლოდ ამყარო მყოფობა

აღიყვანება პიროვნულ თავი უფლებამდე, არამედ თავად ღმერთი მყოფობა გაიგივდება
პიროვნება თან. ე ცვლილება უმთავრე ად წმიდა ამები დოგმატ შეეხება და
კაბადოკიელი მამები , გან აკუთრებით ბა ილი დიდი , ახელ უკავშირდება. ამ
თეოლოგიი დეტალური განხილვი აგან თავ შევიკავებთ, შევეხებით მი მხოლოდ ერთ
მხარე , რომელ აც რატომღაც ნაკლებ ყურადღება უთმობდნენ. როგორც ცნობილია, წმიდა
ამები დოგმატი ფინალური ფორმულირებაა „ერთი არ ება, ამი პიროვნება“. არ ებობ
მო აზრება, რომ ღმერთი ერთობა , მი „ონტოლოგია “ გან აზღვრავ მი ი არ ება. ე
უცილობლად გვაბრუნებ ძველ ბერძნულ ონტოლოგიაში: ღმერთი, უპირველე ად, არი არ ება,
ბუნება და შემდეგ არ ებობ რა თქმა უნდა, მარადიულად) როგორც ამება, ანუ როგორც
პიროვნებები. ამგვარი ხედვა გაბატონდა და ავლურ თეოლოგიაში, თუმცა ზოგჯერ
მართლმადიდებლურ დოგმატურ ახელმძღვანელოებშიც ვხვდებით მ გავ მო აზრება [19]. ამ
წავლები არ ი მდგომარეობ იმაში, რომ ღმერთი ონტოლოგიური და აბამი არა
პიროვნებაში, არამედ მი არ ებაში, მი „მყოფობაშია“. მართლაც, და ავლურ თეოლოგიაში
ჩამოყალიბდა იდეა, რომ წორედ არ ება გან აზღვრავ ღმერთი ერთობა , რომ არ ება
არი ღმერთი ონტოლოგიური და აბამი.

მაგრამ ამგვარი გაგება, ფაქტობრივად, უძველე ი ტრიადოლოგიური თეოლოგიი არა წორ

განმარტება წარმოადგენ . ბერძენი მამები ათვი ღმერთი ერთიანობი , მი ი
ონტოლოგიური და აბამი კონცეპტი არ არი აღვთო არ ება οὐσία), არამედ მამი
ჰიპო ტა ი, რომელიც არი „მიზეზი“ ძი შობი და ულიწმიდი გამომავლობი ა[20].
ღმერთი ონტოლოგიური და აბამი აღიყვანება პიროვნებამდე. მი ი „მყოფობა“ არ არი
ონტოლოგიური „მოცემულობა“, უბრალო „რეალობა“, არამედ მი ი პიროვნული თავი უფლება.
უფრო ზუ ტად, ღმერთი, როგორც მამა, და არა „არ ება“, აკუთარ „მყოფობა “ მარადიულად
დაამოწმებ თავი ი თავი უფალი ნებელობით, და ე დამოწმება წარმოადგენ ზუ ტად მი
ტრიადიულ არ ებობა : მამა არი ი პიროვნება, რომელიც იყვარულით, თავი უფლებაში
შობ ძე და გამოავლენ ულიწმიდა . მამი ჰიპო ტა ი გან აზღვრავ ღმერთი რაობა .
ე მეტად მნიშვნელოვანი მომენტია, რადგან მა უკავშირდება კაბადოკიელი მამები და,
გან აკუთრებით, ბა ილი დიდი ახალი ფილო ოფიური პოზიცია, რაც მდგომარეობ შემდეგში:
არ ება არა ოდე არ არი „ცარიელი“ γυμνή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ), ანუ „ჰიპო ტა ი “, „მყოფობი გვარი “
τρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც πο* ὑπάρξεω*) გარეშე[21]. ამგვარად, აღვთო არ ება არი ღმერთი მყოფობა
მხოლოდ იმიტომ, რომ აქვ მყოფობი ამი გვარი, რაც დამოკიდებულია არა აღვთო
არ ებაზე, არამედ მამი პიროვნებაზე. ამები გარეშე არ არ ებობ ღმერთი, ანუ
აღვთო არ ება, რადგან ღმერთი ონტოლოგიური და აბამი არი მამა. ღმერთი პიროვნული
არ ებობა მამა) წარმოადგენ მი არ ება , „ჰიპო ტა ები “ მიზეზ . ღმერთი მყოფობა
იდენტიფიცირდება პიროვნება თან[22].

როგორც აღვნიშნეთ, ტრიადოლოგიური თეოლოგიი უმნიშვნელოვანე ი გზავნილი არი ი , რომ

ღმერთი არ ებობ მამი პიროვნები და არა ერთი არ ები მიზეზით. ამ გზავნილი
მნიშვნელოვნება არ არი თეორიული, აკადემიური, არამედ იღრმი ეულად ეგზი ტენციურია.
ქვემოთ შევეცდებით ამ მნიშვნელობი გაანალიზება .

ა) უმნიშვნელოვანე ი ექ ტრემალური გამოწვევა პიროვნები თავი უფლები ათვი არი

მყოფობი „მოცემულობა“. თავი უფლები ეთიკური კონცეპტი, რომელიც გაბატონებულია
და ავლურ ფილო ოფიაში, კმაყოფილდება არჩევანი მარტივი შე აძლებლობით: თავი უფალია
ი , ვი აც შეუძლია აირჩიო მი წინაშე არ ებული შე აძლებლობებიდან ერთ–ერთი. მაგრამ
ამგვარი „თავი უფლება“ უკვე კაბალურია, შებოჭილი ამ შე აძლებლობები
„მოცემულობი აგან“, ხოლო ადამიანი ათვი ამ „მოცემულობებიდან“ ყველაზე
უმნიშვნელოვანე ი და შემბოჭველი არი მი ი მყოფობა: როგორ უნდა იქნე მიჩნეული
ადამიანი აბ ოლუტურად თავი უფალ არ ებად, როცა მა ხვაგვარად არ შეუძლია, გარდა
იმი ა, რომ მიიღო აკუთარი მყოფობა? მეტად აინტერე ოდ განიხილავ ამ თემა
დო ტოევ კი გმირი კირილოვი „ეშმაკნში“: „ვი აც თავი უფლება ყველაფერ ურჩევნია,
იმან უნდა გაბედო თავი მოკლვა… ამი მიღმა თავი უფლება არ არ ებობ . ყველაფერი ე
არი , ამი იქით აღარაფერია. ვინც გაბედავ და თავ მოიკლავ , ი ღმერთია. ყველა
შეუძლია ამი გაკეთება და ამგვარად დაუ ვა წერტილი ღმერთი არ ებობა . და ამი
შემდეგ აღარც არაფერი იქნება…“.

კირილოვი ე იტყვები პიროვნები ტრაგიკულ ძიება ადა ტურებ : მყოფობი

„მოცემულობი “ გადალახვა ὑπέρβασι*), მყოფობი დადა ტურები შე აძლებლობა , არა
როგორც მოცემული რეალობი აღიარება , არამედ როგორც აკუთარი თავი უფლები და
თვითდამოწმები ნაყოფ . ამი კენ ი წრაფვი ადამიანი – იყო პიროვნება[23]. მაგრამ
ამ ძიები ა მა , როგორც ქმნილება , არ ძალუძ , თავი დააღწიო აკუთარი მყოფობი
მოცემულობა . მაშა ადამე, პიროვნება არ ძალუძ რეალიზება, როგორც შიდა ამყარო ეულ
ან ჰუმანი ტურ რეალობა . ფილო ოფიი შე აძლებლობები მხოლოდ პიროვნები რეალობი
დადა ტურებამდე მიდი . ჭეშმარიტი, ნამდვილი პიროვნები კონცეპტი შე ახებ მხოლოდ
თეოლოგია შეუძლია აუბარი, რადგან ნამდვილი პიროვნება, როგორც აბ ოლუტური
ონტოლოგიური თავი უფლება, უცილობლად თავი უფალი უნდა იყო ყოველგვარი, მათ შორი ,
მყოფობი , „მოცემულობი აგან“. თუ რეალურად არ იარ ებებ ა ეთი პიროვნება, მაშინ
პიროვნები კონცეპტი მხოლოდ თვითნებური ფანტაზია იქნება. თუ არ არ ებობ ღმერთი, არ
არ ებობ პიროვნება.

ბ) მაგრამ რა არი ეგზი ტენციურობი თავი უფალი თვითდამოწმება? რა გვარად

გამოიხატება? როგორ ხდება მი ი რეალიზაცია? ი ამაღლებული იტყვები, რომელ აც
დო ტოევ კი კირილოვი წარმოთქვამ , შიშ , შფოთ იწვევ : თუკი ადამიანი ათვი
აბ ოლუტური ონტოლოგიური თავი უფლება თვითმკვლელობაში გამოიხატება, მაშინ
თავი უფლება ნიჰილიზამდე μη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ δενισμό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც *) მივყავართ, როცა პიროვნება წარმოჩნდება
როგორც ონტოლოგიი უარმყოფელი. ე ეგზი ტენციური შიში, შიში ნიჰილიზმი ა, იმდენად
ერიოზულია, რომ აბოლოო ჯამში წორედ ი არი მიზეზი პიროვნები კონცეპტი
რელატივიზმი ათვი . მართლაც, აბ ოლუტური თავი უფლები შე ახებ პრეტენზიი
გამოთქმი ა მუდამ ჩნდება არგუმენტი მი აწინააღმდეგოდ, რომ ამ თავი უფლები
განხორციელება ერთგვარ ქაო იწვევ . „კანონი “ კონცეპტი როგორც ეთიკური, ი ე
ამართლებრივი მნიშვნელობით, „ჰარმონიულობი ა“ და „წე რიგი “ ანაცვლოდ მუდამ
იწვევ პიროვნული თავი უფლები გარკვეულ შეზღუდვა , ხვებთან თანაცხოვრები
აჭიროება . ამგვარად, ე „ ხვა“ ხდება მუქარა აშიშროება), ჟან–პოლ არტრი
იტყვებით, „ჯოჯოხეთი“ პიროვნები ათვი . ამჯერადაც, პიროვნები კონცეპტ ადამიანი
მყოფობა კვლავ ჩიხი კენ მიყავ , ჰუმანიზმიც უძლურად გამოიყურება პიროვნები
გან აზღვრი ათვი .

იმი ათვი , რომ ამ აკითხ ნათელი მოეფინო , თეოლოგიი წვლილი მართლაც

შეუდარებელია. მხოლოდ მართებულ თეოლოგია , ი ეთ , როგორიც გადმოგვცე ბერძენმა
მამებმა, შეუძლია წორი პა უხი გა ცე ამ კითხვა . როგორ დაამოწმებ ღმერთი მი
ონტოლოგიურ თავი უფლება ?

როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ადამიან , მი ი ქმნადობი გამო, არ ძალუძ თავი ი

ონტოლოგიური თავი უფლები აბ ოლუტურად გამოყენება, რაც წარმოუდგენელია ღმერთთან,
როგორც უქმნელ არ ება თან მიმართებაში. მაგრამ თუკი ღმერთი ონტოლოგიური
თავი უფლები მიზეზი მი „ბუნებაში“ მდგომარეობ , რომ ი არი ბუნებით უქმნელი,
ხოლო ჩვენ ბუნებითად ქმნილნი, მაშინ არ არ ებობ არანაირი იმედი, არანაირი
შე აძლებლობა, რომ ოდე მე ადამიანი გახდე პიროვნება იმ გაგებით, როგორც არი
ღმერთი, ანუ ნამდვილი პიროვნება. ღმერთი ონტოლოგიური თავი უფლები მიზეზი არა მი
ბუნებაში, არამედ მი პიროვნულ მყოფობაში, „მყოფობი გვარში“ მდგომარეობ , რომლითაც
ი არ ებობ როგორც აღვთო ბუნება[24]. წორედ ე იძლევა შე აძლებლობა ა და იმედ
ადამიანი ათვი , მიუხედავად მი ი გან ხვავებული ბუნები ა, გახდე ნამდვილი
პიროვნება.

მიზეზი, რითაც ღმერთი იქმ თავი ონტოლოგიურ თავი უფლება და აღემატება ონტოლოგიურ
აუცილებლობა , არი მამი პიროვნება, რომელიც „შობ “ ძე და „გამოავლენ “
ულიწმიდა . ღმერთი ე ექ ტაზური ἐκστατικό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც *) თვი ება, რომ მი ი მყოფობა
გაიგივდება კოინონია თან, თანაზიარება თან κοινωνία), ქმნი ზეაღმატება
ὑπέρβασι*) ონტოლოგიურ აუცილებლობაზე, ანუ მი არ ებაზე, თუკი არ ება იქნება
ღმერთი და აბამი ეული ონტოლოგიური კატეგორია და შეცვლი ამ გარდაუვალობა აღვთო
მყოფობი თავი უფალი თვითდამოწმებით. რადგან ე კოინონია თანაზიარება)
თავი უფლებიდან გამომდინარეობ , არა როგორც შედეგი აღვთო არ ები ა, არამედ მამი
პიროვნები ა ე დიდი მნიშვნელობი დოგმატური დეტალია), რომელიც არი ამება, არა
იმიტომ რომ აღვთო ბუნებაა ექ ტაზური, არამედ იმიტომ, რომ მამა , როგორც
პიროვნება , ურ ე კოინონია თანაზიარება) თავი უფლად[25].

ამგვარად წარმოჩნდება, რომ ონტოლოგიურად თავი უფლები ერთადერთი ა კეზი არი

იყვარული. ახარები ეული „ღმერთი იყვარულ არ “[26], ნიშნავ , რომ ღმერთი არ ებობ
როგორც ამება, ანუ როგორც პიროვნება, და არა როგორც არ ება. იყვარული არ არი
ღმერთი არ ები აპოროია ან „თვი ება“ გვარი, კუთვნილება ἰδιό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც τη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ *), არამედ მი ი
არ ები კომპონენტი, ანუ ი , რაც წარმოაჩენ ღმერთ იმად, რაც არი – ერთი ღმერთი.
ამრიგად, იყვარული არ არი მყოფობი გან აზღვრებითი, ანუ მეორეხარი ხოვანი
თვი ება, არამედ გამორჩეული ონტოლოგიური კატეგორია. იყვარული, როგორც ღმერთი
მყოფობი გვარი, წარმოაჩენ მი ჰიპო ტა ურ მდგომარეობა , მი მყოფობა . იყვარული
გამო ღმერთი ონტოლოგია არ ექვემდებარება არ ები აუცილებლობა . იყვარული იგივდება
ონტოლოგიურ თავი უფლება თან[27].

ყოველივე ე ნიშნავ , რომ ადამიანური მყოფობი ათვი პიროვნება ქმნი დილემა :

თავი უფლება, როგორც იყვარული ან როგორც არარ ებობა არაფერი, μη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ δέν).
უკანა კნელი არჩევანი, თუმცა პიროვნული გამოხატულებაა, მაგრამ ონტოლოგიური
შინაარ ი უარმყოფელი. არარ ებობა არ გააჩნია ონტოლოგიური შინაარ ი, როცა
პიროვნება განიხილება ტრიადოლოგიური თეოლოგიი პრიზმაში.

გ) პიროვნება არ კმაყოფილდება მხოლოდ მყოფობით, „მარადიული“ არ ებობით, ონტოლოგიური

შინაარ ით. ი უფრო მეტი კენ, უფრო აღმატებული კენ ი წრაფვი : იყო კონკრეტული,
ერთადერთი და განუმეორებელი რეალობა. შეუძლებელია პიროვნები გაგება მხოლოდ როგორც
არ ები „ექ ტაზი“. ი უპირატე ად მიჩნეულ უნდა იქნე , როგორც ჰიპო ტა ი, როგორც
კონკრეტული და უნიკალური იდენტურობა.

ერთადერთობა რაღაც აბ ოლუტურ ნიშნავ პიროვნები ათვი . პიროვნება თავი ი

უნიკალურობით იმდენად აბ ოლუტურია, რომ წარმოუდგენელია მი ი არითმეტიკული კონცეპტი,
მი ი შეერთება ან ა ოცირება ხვა რეალობებთან, მი ი გამოყენება როგორც იარაღი ა,
თუნდაც უწმინდე ი მიზნი ათვი . მიზანი თავად პიროვნებაა, ი არი მთელი არ ები
აღვ ება πλή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ρωμα), მი ი ბუნები აყოველთაო გამოხატულება. პიროვნები ე წრაფვა,
თავი უფლები მ გავ ად, მყოფობი „ორპირ მახვილ “ წარმოადგენ , რადგან მი ი
განხორციელება ადამიანი მიერ ნიშნავ ხვები უარყოფა , ეგოცენტრიზმ ,
თანაზიარებითი ცხოვრები რულ კატა ტროფა . ა ევე როგორც თავი უფლება თან, მ გავ ად
პიროვნები უნიკალურობა ა და ჰიპო ტა ურობა თან მიმართებაში, ქაო ი თავიდან
ა აცილებლად აუცილებელი ხდება რელატივიზმი. ამრიგად, უნიკალურობა რელატიური ხდება
აზოგადოებრივ ცხოვრებაში, და ადამიანი, ღირებულები თვალ აზრი ით, ხდება ხან მეტი
და ხანაც ნაკლები, ყოველ შემთხვევაში, აუცილებლად აჭირო „ობიექტი“, „კომბინაცია“,
persona. მაგრამ წორედ ე წარმოშობ პიროვნები ტრაგიკულობა . დღე პიროვნული
იდენტურობი ძიება ყველაზე პოპულარული თემაა აზოგადოებრივი ცხოვრები ნები მიერ
ფეროში. პიროვნები რელატიურობა შეუძლებელია წინააღმდეგობები გარეშე.

ადამიანი უძლურება, უზრუნველყო აკუთარი აბ ოლუტური იდენტურობა ამყაროში,

იკვდილით მთავრდება. იკვდილი ტრაგიკული და მიუღებელია, როცა აუბარია ადამიანზე,
როგორც პიროვნებაზე, მით უმეტე , როგორც ჰიპო ტა ა და უნიკალურ, განუმეორებელ
იდენტურობაზე. ბიოლოგიი ათვი იკვდილი ბუნებრივი და მი აღები მოვლენაა, რადგან
მხოლოდ ამ ფორმით უკვდავიყოფება იცოცხლე. ბუნებრივ ამყაროში „პიროვნული“
იდენტურობი უზრუნველყოფა შობადობი გზით ხდება, მშობლები „ იცოცხლი გაგრძელებით“
ἐπιβίωσι*) აკუთარი შვილები პიროვნებებში. თუმცა, ე უფრო ახეობები εἴδο*)
გადარჩენა და განგრძობადობაა, ვიდრე პიროვნებები ა, რაც თანაბრად ხორციელდება მთელ
ცხოველურ ამყაროში, ადაც ახეობები გამორჩევი მკაცრი კანონი ბატონობ . ამი
აპირი პიროდ, პიროვნები , როგორც უნიკალური იდენტურობი , გადარჩენა ქორწინებითა და
შობადობით არ ხდება.

განუმეორებელი ჰიპო ტა ი გადარჩენი უზრუნველყოფა შეუძლებელია არ ები ან ბუნები

თვი ებები მეშვეობით. ძველი ბერძნული ფილო ოფიი მცდელობა – და მი ი გავლენით
ზოგიერთი ქრი ტიანული მიმდინარეობები აც – განე აზღვრა ადამიანი გადარჩენა ბუნები
ან არ ები აფუძველზე, როგორც, მაგალითად, ული უკვდავება , არ მივყავართ
პიროვნული გადარჩენი აკენ. თუკი ული ბუნებით უკვდავია, მაშინ პიროვნული გადარჩენა
აუცილებლობაა, რაც აბოლოოდ ძველი კლა იკური ონტოლოგიი აზროვნებაში გვაბრუნებ .
მაშინ ღმერთიც უკვდავია თავი ი ბუნებით, ე. ი. აუცილებლობით, და ადამიანიც
არ ებითად ენათე ავება ღმერთ . ე ყველაფერი, ბუნებრივად მი აღები ძველი
ბერძენი ათვი , რომელითვი აც უცხო იყო პიროვნები კონცეპტი, ქმნი უზარმაზარ
ეგზი ტენციურ პრობლემებ პიროვნება თან მიმართებაში. რადგან თავი უფალი ღმერთი
უკვდავება არ არი გა აგები νοη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ τή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ) და ერთგვარი გამოწვევაა პიროვნები ათვი . მაშ,
როგორ ხდება პიროვნები აბ ოლუტური და განუმეორებელი იდენტურობი უზრუნველყოფა,
თუკი ე არ ები მიერ შეუძლებელია?

ჰუმანი ტური ეგზი ტენციალური ფილო ოფია ცდილობ , პა უხი გა ცე იკვდილი კონცეპტ
ონტოლოგიურად, არ ი არაარ თან, მყოფობი იკვდილთან მიმართებით. ჩვენი კვლევი
ჩარჩოები არ გვაძლევ ამ „ონტოლოგიი “ დეტალური კრიტიკი აშუალება . ე ფილო ოფია
თანმიმდევრულია თავი თავადად, რადგან ძირშივე, ძველი ბერძნული აზროვნები მ გავ ად,
უარყოფ ამ ამყარო გარეთ რაიმე ონტოლოგიი არ ებობა . არათანმიმდევრულნი არიან ი
თეოლოგები, რომელნიც იღებენ იკვდილი ამგვარ „ონტოლოგია “ და იმავდროულად
აუბრობენ ღმერთი შე ახებ. რადგან ღმერთი არი იცოცხლი არ ი, „ აუკუნო
ცხოვრები “ დადა ტურება, „არა არ ღმერთი მკუდართა, არამედ ცხოველთაÁ“[28]. ე კი
ნიშნავ , რომ თეოლოგია, ფილო ოფიი აგან გან ხვავებით, უნდა წარმოაჩენდე იმ
ონტოლოგია , რომელიც ზეაღემატება იკვდილი ტრაგიკულობა , რომელიც არც ონტოლოგიურად
და არც ერთი წამით არ შეიწყნარებ იკვდილ , მყოფობი ამ „უკანა კნელ მტერ “[29].

ღმერთში იდენტურობი ფაქტორი განპირობებულია არა მი ი არ ებით, არამედ ამპიროვნული

მყოფობით. მამა ღმერთი არი უკვდავი, რადგან მი ი, როგორც მამი , ერთადერთი და
განუმეორებელი იდენტურობა განუწყვეტლივ მტკიცდება ძი ა და ულიწმიდი მიერ,
რომელნიც მა ხადიან „მამად“. ძი უკვდავება, უპირველე ად, განპირობებულია არა მი ი
არ ებიდან, არამედ მი ი „მხოლოდშობილობიდან“, რომელიც მამამ „ ათნო–ჰყო“[30].
მ გავ ად ულიწმიდა „ცხოველმყოფელია“, რადგან არი „ზიარება“ κοινωνία)[31].
ღმერთი მყოფობა მარადიულია მი ი პიროვნულობი გამო, რადგან თავი უფალი ზიარები ა
და იყვარული გამოხატულება წარმოადგენ . იცოცხლე და იყვარული პიროვნებაში
გაიგივებულია; პიროვნება არ კვდება მხოლოდ იმიტომ, რომ ი უყვართ და მა უყვარ
ἀγαπᾶται και ἀγαπᾶ). იყვარულში თანაზიარები გარეშე პიროვნება კარგავ
უნიკალურობა , ი ხდება არ ება „იდენტურობი ა“ და „ ახელი “ გარეშე[32].
პიროვნები ათვი იკვდილი, ფაქტობრივად, იყვარული ერთადერთობი ა და
განუმეორებლობი არარ ებობა ნიშნავ , ანუ როცა ი არ უყვართ და მა არ უყვარ ,
ხოლო იცოცხლე მი ი ჰიპო ტა ი ერთადერთობი გადარჩენაა, ჰიპო ტა ი ა, რომელ აც
დაამოწმებ და განამტკიცებ იყვარული. პიროვნები , როგორც ონტოლოგიური „ აწყი ი “
„ἀρχή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ) და „მიზეზი “ αἰτία), აიდუმლო იყვარულში მდგომარეობ , რომელიც მა
უნიკალურობა , იდენტურობა და ახელ ანიჭებ . წორედ ამა გამოხატავ ტერმინი –
„მარადიული იცოცხლე“, რაც ნიშნავ იმა , რომ პიროვნება ძალუძ პიროვნულ
ღირ ებამდე აღამაღლო თუნდაც უ ულო აგნები, თუკი ი ინი იქნებიან ამ
 იყვარული მიერი ურთიერთობი ორგანული ნაწილი მაგ., მთელი ამყარო გამოხ ნა
ქრი ტეში შემოკრები მადლით). აპირი პიროდ, მარადიული იკვდილი ხვა არაფერია, თუ
არა პიროვნები დარჩენა არარაობად, აბ ოლუტურ ანონიმურობად, რომელთაც ამგვარად
მიმართავ უფალი: „არა გიცნი თქუენ“[33].

შენიშვნები

[1] FLOROFSKY G., “Eschatology in the Patristic Age: An Introduction” Studia

Patristica, II, 1957, 235-250.

[2] როგორც ჩან , არი ტოტელე თავდაპირველად წამდა, რომ გონება, როგორც ული
ψυχή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ) მოაზროვნეობითი ინტელექტუალური) ნაწილი, მარადიულად ცოცხლობ Μεταφυσικά
ΧΙΙΙ, 3. 1070a, 24-26. Περί φυχή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული * ΙΙΙ, 5. 430a, 23), თუმცა მოგვიანებით
ამტკიცებდა, რომ ადამიანი, როგორც ინდივიდი άτομον), აბოლოოდ კვდება და ი რჩება
მხოლოდ როგორც ადამიანური ბუნები ნაწილი Περί φυχή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული * ΙΙ, 4. 415b, 6-7).

[3] როგორც ჰეგელი შენიშნავ თავი „ე თეტიკაში“, „თავი უფალი ინდივიდუალობი “

კონცეპტი აბერძნეთში პირველად კულპტურაში ჩნდება. მაგრამ, მი ივე განმარტებით, ე
ინდივიდუალობა „არ ებითი ინდივიდუალობაა“, რომელშიც „გარეგნობა წარმოჩნდება როგორც
უნივერ ალური და ტაბილური… ხოლო ყოველი მოულოდნელი და ცვალებადი უარიყოფება“.

[4] ბერძნული აზროვნება პრო ოკრატული ეპოქიდან მოყოლებული ერთმანეთთან აიგივებ

„მყოფობა ა“ τὸ εἶναι) და „ინტელიგიბელურობა “ τὸ νοεῖν) Παρμενίδου,Ἀποσπάσματα
5d, 7. Πλάτωνο*, Παρμενίδη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ * 128b). მიუხედავად იმ ცვლილებები ა, რომლებიც
შეიმჩნევა ბერძნულ აზროვნებაში ამ აკითხთან დაკავშირებით, რომელთა მიხედვითაც
„მყოფობა“ იწყებ თანდათანობით დაქვემდებარება „ინტელიგიბელურობა თან“ იხ.
Heiddeger M,. Einführung in die metaphyzik, 1953, გვ. 88), ონტოლოგიური მ გავ ება
ამ ორ მცნება შორი მაინც მყარად რჩება ბერძნულ აზროვნებაში ნეოპლატონიკურ
ეპოქაშიც კი, ადაც რულადაა დაცული ერთობა გონიერ ამყარო νοη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ τό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც * κό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σμο*), გონ ა
ὁ νοῦ*) და მყოფობა τὸ εἶναι) შორი იხ.Πλωτίνου, Ἐννεάδε*V. 1, 8… Kremer K,.
Die neuplatonische Seinsphilosophie und ihre Wirkung auf Thomas von Aquin, 1966
1971), გვ.79…). აუბარია ბერძნული აზროვნები თავდაპირველი მონიზმი გადმონაშთზე
იხ. De Vogel C. J,. Philosophia I. Stusies in Greek Philosophy, Philosophical
Texts and Stusies 19, 1., 1970, გვ. 397–416).

[5] ნიშანდობლივია ტერმინ „ლოგო ი “ პირვანდელი კონცეპტი და ფუძე, როგორც მა

განმარტავ Heiddeger–ი ზემოხ ენებული ნაშრომი 96–ე გვერდზე. ლოგო ი აყვანა
კო მოლოგიურ აწყი თან, რაც აშკარად შე ამჩნევია ტოიციზმში, ფაქტობრივად ლოგო ი
მყოფობა თან გაიგივები ა და ძველი ელინიზმი მენტალიტეტი შედეგია.

[6] იხ. Ἀριστοτέλου*, Περὶ ζώων 1, 8, 491b. Ὁμή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ρου, Ἱλ.Σ. 24 Η 212…

[7] როგორც ჩან , პიროვნები , როგორც მიმართები ἀναφορά) და ურთიერთობი

კონცეპტი, ძველ ბერძნულ ტექ ტებში არ და ტურდება. ამიტომაც მკვლევართა მიერ ამ
იტყვი ეტიმოლოგია მკაცრად ანატომიურ ანალიზ ეფუძნება: ზოგადად, ახე იხ.
Stephano H,. Theasaurus Graecae Linguae VI, ვეტი 2048).

[8] ბერძნულ ენაში ნიღაბი და პიროვნება ერთი იტყვი აგან წარმოდგება–πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον-
პიროვნება, προσωπεῖον-ნიღაბი.

[9] ტერმინ πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον–ი ამგვარ გამოყენება ვხვდებით არი ტოტელე თან და პლატონთან
«οὐσία»), მის ჭეშმარიტ ონტოლოგიასთან. τραγικά πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπα». შდრ. 31, 7 958a,17. ა ევე, Πλάτωνο*, Κωμικό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც ν, ἀποσπ. 142).
შედეგად, ე ტერმინი გამოიყენება არა მხოლოდ ნიღაბი , არამედ, მ ახიობი ათეატრო
როლი მნიშვნელობითაც. აბოლოოდ კი, ტერმინი πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον რულიად იგივდება προσωπεῖον–
თან, როგორც ინონიმი იხ. Ἰωσή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული που, Ιουδαϊκοί Πό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც λεμοι4, 156. Θεοφράστου Χαρακτή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ρ
6, 3).

[10] ამ თემა თან დაკავშირებით იხ. Schlossmann S,. Persona und Πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον im Recht
und im Christ. Dogma, 1906, გვ. 37.

[11] იხ. Nedoncelle M., “Prosopon et persona dans I’ antiquite classique”, Revue
des sciences religieuses, 22 1948) 277-99.

[12] ავარაუდოდ, ახ. წ. II აუკუნიდან. იხ. აგრეთვე Schlossmann–ი ზემოხ ენებული

ნაშრომი, გვ. 119. მი ი მტკიცებით, კონკრეტული ინდივიდი მნიშვნელობით ტერმინი
persona ახ. წ. V აუკუნიდან გამოიყენება. ვფიქრობთ, რომ Schlossmann–ი ე
მო აზრება გადაჭარბებულია.

[13] იხ. ათანა ე დიდი, ეპი ტოლე ეგვიპტელი და ლიბიელი ეპი კოპო ები ადმი PG 26,
1036B.

[14] Una substancia, tres personae, Tertullianus, Adversus Praxaem 11-12, PL 2,

167CD.

[15] პლოტინი ათვი ენეადები, V,1) აწყი ი ჰიპო ტა ები განი აზღვრება როგორც
უმაღლე ი იკეთე და ამყარო ული ψυχή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ). აუბარია ონტოლოგიურ მონიზმზე–ღმერთ ა და
ამყარო შორი ერთიანობაზე, რომელიც აფრთხი ქვეშ აყენებდა შემოქმედი ა და
ქმნილები ურთიერთობი ბიბლიურ გაგება .

[16] ოხ. ბა ილი დიდი, ჰომილია 21, PG 31, 597C.

[17] ტერმინები – „ჰიპო ტა ი ა“ და „არ ები “ ი ტორია აკმაოდ რთულია. რაც შეეხება
ბერძენი მამები მიერ ამ ტერმინები გამოყენება ტრიადოლოგიაში, არ ებობ
მო აზრება, რომ ამ ორ ტერმინ შორი გან ხვავები გაგება შე აძლებელია არი ტოტელე
ლოგიკური გან ხვავები აფუძველზე, „პირველი არ ება“, „მეორე არ ება“ არი ტოტელე,
კატეგორიები 5, 2, a 11–16, მეტაფიზიკა 7, 13, 1037a5). ამ მო აზრები თანახმად,
კაბადოკიელმა მამებმა ტრიადოლოგიაში ჰიპო ტა ი გააიგივე არი ტოტელე „მეორე
არ ება თან“ ზოგადი და ზიარი. იხ. G. L., Presige, God in patristic Thought,
1936, გვ. 245 და J. N. D., Kelly, Early Christian Creeds, 1950, გვ. 243). მაგრამ
ე მო აზრება ძალზედ ადავო იქნება, თუ ყურადღებით გამოვიკვლევთ ბერძენი მამები
წავლებებ , ადაც აშკარად ჩან , რომ არი ტოტელე ეული გან ხვავება პირველ არ ება ა
და მეორე არ ება შორი აერთოდ არ ფიგურირებ მათ აზროვნებაში. ადავოა ე
გან ხვავება აერთოდ ზუ ტად გადმო ცემ თუ არა არი ტოტელე აზრ , როგორც ამა ზოგი
მეცნიერი შენიშნავ იხ. D. M., Mackinnon, “Substance in Christology-A cros-Bench
view”, S. W. Sykes-J. P., Clayton, Christ, Faith and History. Cambridge Stusies
in Christology, 1972,გვ. 279-280). უფრო არწმუნოა ამ ტერმინები განვითარები
კავშირი არი ტოტელე ტერმინ ὑποκείμενον–ი ფილო ოფიური კონცეპტი ი ტორია თან.
როგორც ჩან , არი ტოტელე ამ ტერმინ ორმაგ მნიშვნელობა აძლევ : ა) მატერია და ბ)
კონკრეტული და დამოუკიდებელი არ ი მეტაფიზიკა 6, 3). არი ტოტელე შემდგომ პერიოდში
ჰიპო ტა ი აძევებ ὑποκείμενον– ქვედ მდებარე), ამ უკანა კნელი მატერიალური
შინაარ ი გამო. ჰიპო ტა ი იღებ კონკრეტული ა და დამოუკიდებელი არ ები
მნიშვნელობა . ამრიგად, პირველ აუკუნეებში ტერმინი ჰიპო ტა ი თანდათანობით რეალური
და კონკრეტული არ ები მნიშვნელობა იძენ . როგორც ჩან , ამგვარი განვითარება
ტოელებთანაა დაკავშირებული იხ. E. Zeller, Philosophie der Griechen, III, 1881,
გვ. 644). ტოელები გავლენა აეკლე იო მამები დროინდელ ფილო ოფიაზე აკმაოდ
ძლიერია. ამიტომაც არწმუნოა, რომ ტერმინ ჰიპო ტა ი გამოყენებამ კონკრეტული
არ ები გამო ახატავად განვითარები ზემოხ ენებული გზა გაიარა. თუმცა, ფაქტია, რომ
კაბადოკიელები თეოლოგიურმა აზროვნებამ ამ ორი ტერმინი გამოყენებაში რადიკალური
ცვლილებები შეიტანა.

[18] იხ. G. Florovsky, “The concept of creation in saint Athanasius” , in Studia

Patristica VI, 1962, გვ. 36-67.

[19] და ავლური თეოლოგიი ამგვარი კონცეპტი კრიტიკა იხ. K. Rahner, The Trinity,
1970, გვ. 58.

[20] Filioque– პრობლემა წორედ ამ თემა უკავშირდება. და ავლეთი ათვი , როგორც

ამა ავგუ ტინე ა და თომა აკვინელი ტრიადოლოგიი კვლევა გვიჩვენებ , მი აღები იყო
Filioque წორედ იმიტომაც, რომ ი ღმერთი ონტოლოგიურ და აბამ , მი მყოფობა
აიგივებდა არ ება თან და არა მამი პიროვნება თან.

[21] ბა ილი დიდი, ეპი ტოლე 38, 2, PG 32, 325. შდრ. G. L., Prestige, გვ. 245 და
279. ამ წავლება მოგვიანებით იყენებ მაქ იმე აღმ არებელი, რომელიც
ერთმანეთი აგან განა ხვავებ „ბუნები მიზეზ “ λό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც γο* φύσεω*) და „მყოფობი
გვარ “ τρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც πο* ὑπάρξεω*), და ხაზ უ ვამ , რომ ხვადა ხვა „ლოგო ები“ არა ოდე არ
არიან ცარიელი, არამედ როგორც „მყოფობი გვარები“. იხ. Ambiguorum 42, PG 91,
1341D, ა ევე გრიგოლ ნო ელი ევნომიო ი წინააღმდეგ 1, PG 45, 337.
[22] ბერძენი მამები თეოლოგიური პოზიცია ამგვარად შეიძლება წარმოჩნდე : პიროვნები
ან ჰიპო ტა ი ან მყოფობი გვარი გარეშე არ არ ებობ არ ება ან ბუნება. არ ები ა
და ბუნები გარეშე არ არ ებობ პიროვნება. მაგრამ მყოფობი ონტოლოგიური „და აბამი“
ἀρχὴ) ან „მიზეზი“ (αἰτία) არსებებისა.) ან „მიზეზი“ αἰτία) არი არა არ ება ან ბუნება, არამედ პიროვნება ან
ჰიპო ტა ი. მაშა ადამე, მყოფობა აღიყვანება არა არ ებამდე, არამედ პიროვნებამდე.

[23] ე გან აკუთრებით ხელოვნებაში წარმოჩნდება. ხელოვნება არა როგორც რეალობი

ა ახვა, არამედ როგორც ჭეშმარიტი შემოქმედება, ხვა არაფერია, თუ არა ადამიანი
მცდელობა, დაამოწმო აკუთარი არ ებობა უფრო თავი უფალი ფორმით, ვიდრე მყოფობი
„მოცემულობანია“. ჭეშმარიტი ხელოვნება არ არი შემოქმედება წინა წარ არ ებული
მონაცემები აფუძველზე, არამედ წრაფვა შექმნი აკენ არაფრი აგან. ამგვარად
აიხ ნება თანამედროვე ხელოვნები არ ი, რომელიც ი ტორიულად თავი უფლები ა და
პიროვნები გამოხატულება უკავშირდება, დაარღვიო ფორმა ან არ ებები ბუნება.
ყველაფერ ამაში ჩან პიროვნები წრაფვა მყოფობი „მოცემულობიდან“
თვითდამოწმები აკენ, ანუ გახდე ღმერთი. აუბარია წრაფვაზე, რომელიც დაურღვევლადაა
დაკავშირებული პიროვნები კონცეპტთან.

[24] თუ ღმერთი აბ ოლუტურ თავი უფლება დავუკავშირებთ მი ავე ბუნება , მაშინ,

ზემოთქმული თანახმად, ავტომატურად ვაუქმებთ ამ თავი უფლება .

[25] „ექ ტაზი “, როგორც ონტოლოგიური კატეგორიი კონცეპტი, გვხვდება ბერძენ

მი ტიკო მამებთან, გან აკუთრებით არეოპაგიტულ თხზულებებში და მაქ იმე
აღმ არებელთან.

[26] 1 ინ. 4. 16.

[27] აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ ე იყვარული, რომელიც შეაგვამოვნებ შეამტკიცებ ,

შეამყარებ ὑποστασιάζει) ღმერთ , არ არი „ზიარი“ ღმერთი ამ პიროვნება შორი ,
მ გავ ი მი ი ზიარი ბუნები ა, არამედ მამი ჰიპო ტა ი. როდე აც ვამბობთ, რომ
„ღმერთი იყვარულ არ “, ვგული ხმობთ მამა , პიროვნება , რომელიც შეაგვამოვნებ
ღმერთ , რომელიც არი აფუძველი ამი პიროვნები არ ებობი ა.

[28] მთ. 22. 32.

[29] 1 კორ. 15. 26.

[30] მთ. 3. 17. ღმერთთან მიმართებაში, ონტოლოგიი გაიგივება იყვარულთან ნიშნავ

იმა , რომ მარადიულობა და უკვდავება განეკუთვნება არა „ბუნება “, არამედ პიროვნულ
ურთიერთობა , რი ი მიზეზიც არი მამა.

[31] 2 კორ. 13. 13.

[32] იყვარული ონტოლოგიი გა აგებად აინტერე ო თხზულებაა ანტუან დე ენტ

ეგზიუპერი „პატარა უფლი წული“, რომელიც თავი ი უბრალოები მიუხედავად, ღრმა
თეოლოგიური შინაარ ი წიგნია.

[33] მთ. 25. 12. ამი კონტრქმედებაა ეკლე იი მიერ ახელობითი მოხ ენიება აღვთო
ევქარი ტიი დრო .

ავტორი: იოანე ზიზიულა ი, პერგამო მიტროპოლიტი

ნიღბიდან პიროვნებამდე – ნაწილი II

VI

პიროვნები , როგორც უნიკალური, განუმეორებელი და თავი უფალი „ჰიპო ტა ი “ რომელ აც

უყვარ და რომელიც უყვართ), აუკუნო გადარჩენა გან აზღვრავ ოტერიოლოგიი მთელ
არ , ადამიანი ხარება εὐαγγελισμό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც * τοῦ ἀνθρώπου). მამათა ენაზე ე განმღრთობად
იწოდება, რაც ნიშნავ თანაზიარება ღმერთი პიროვნულ მყოფობა თან და არა მი არ თან
ან ბუნება თან. გამოხ ნი მიზანი ადამიანი მყოფობაში პიროვნული ცხოვრები
აღ რულებაა, რომელიც ხორციელდება ამებაში. მაშა ადამე, ცხონება იდენტურია
ადამიანში პიროვნები განხორციელები ა, მაგრამ გამოხ ნი გარეშე არ არი ადამიანი
პიროვნება? არ არი აკმარი ი „ადამიანად ყოფნა“ პიროვნულობი ათვი ?

პატერიკული თეოლოგიი ათვი პიროვნება „ღმერთი ხატი ებრობა და მ გავ ები ებრობაა“.
ი არ კმაყოფილდება პიროვნები ჰუმანი ტური განმარტებით. პატერიკული თეოლოგია
ადამიან განიხილავ „მყოფობი გვარი “ ორ ა პექტში: პირველი გახლავთ ბიოლოგიური
მყოფობი ჰიპო ტა ი, ხოლო მეორე ეკლე იოლოგიური მყოფობი ჰიპო ტა ი. შევეცდებით,
მოკლედ გავაანალიზოთ და ერთმანეთ შევუდაროთ „მყოფობი გვარი “ ე ორი ტიპი,
განვ აზღვროთ, თუ რატომაა პიროვნები კონცეპტი უცილობლად დაკავშირებული
თეოლოგია თან.

ა) ბიოლოგიური მყოფობი ჰიპო ტა ი „მდგომარეობ “ ადამიანი ჩა ახვა ა და

დაბადებაში. მყოფობაში შემო ული ნები მიერი ადამიანი ატარებ თავი „ჰიპო ტა “,
რომელიც რულიადაც არ არი არარელატიური იყვარული ადმი: ი ორი ადამიანი
თანაზიარები შედეგია. ერო ი ἔρω*), თუნდაც ყოველგვარი ემოციური συναισθη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ ματική). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული
πράξι*) გამოხატულებები გარეშე, არი მყოფობი გა აოცარი აიდუმლო, რომელიც თავი
თავში მოიცავ თანაზიარობი აკენ იღრმი ეულ წრაფვა , ინდივიდი ექ ტაზურ
წარმატებულობა შემოქმედებით პროცე ში. მაგრამ ადამიანი ჰიპო ტა ი ე ბიოლოგიური
მხარე ძირშივე განიცდი ორ „ვნებადობა “, რომელიც წორედ იმა განაქარვებ ,
რი კენაც ი წრაფვი ადამიანური ჰიპო ტა ი: პიროვნება. პირველი „ვნება“ ონტოლოგიური
აუცილებლობაა. ჰიპო ტა ი შედგენილობი ფაქტორი გარდაუვლად დაკავშირებულია ბუნებით
ინ ტიქტთან, „მოცემულ“ წრაფვა თან ὀρμή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ). ამრიგად, პიროვნება, როგორც „მყოფი“,
„არ ებობ “ არა როგორც თავი უფლება, არამედ როგორც აუცილებლობა. შედეგად, ადამიან
არა აქვ შე აძლებლობა, დაამოწმო თავი ი ჰიპო ტა ი აბ ოლუტური ონტოლოგიური
თავი უფლებით, ი ე როგორც ე ზემოთ აღვწერეთ, – თუ ი შეეცდება აღიყვანო
თავი უფლება ონტოლოგიურ აბ ოლუტურობამდე, აუცილებლად წააწყდება ნიჰილიზმი
დილემა [1].

მეორე „ვნება“ პირველი ბუნებრივი გაგრძელებაა. პირველ ტადიაზე მა შეიძლება

ინდივიდუალიზმი ἀτομισμό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც *), ჰიპო ტა ი განზომილები ვნება ეწოდო , რაც აბოლოო
ჯამში იკვდილთან იგივდება. ადამიანი ჰიპო ტა ი ბიოლოგიური შედგენილობა, რომელიც
მოტივირებულია „ბუნები “ აუცილებლობით, ამ „ბუნები ვე“ უკვდავ აყოფად, ხეულთა
ქმნადობაში გამოიხატება, რომელნიც დაამოწმებენ თავიანთ იდენტობებ ხვა
„ჰიპო ტა ებთან“ მიმართებაში. ხეული σώμα), რომელიც იბადება როგორც ბიოლოგიური
ჰიპო ტა ი, მოქმედებ როგორც ვიღაცი „ეგო “ ციტადელი, როგორც ახალი „ნიღაბი“,
რომელიც ჰიპო ტა ი პიროვნებად ქცევაში აშკარად ხელი შემშლელი ფაქტორია. ხეული
ი წრაფვი პიროვნები აკენ, მაგრამ აბოლოოდ ინდივიდამდე მიდი . ამიტომ ადამიანმა
რომ გან აზღვრო თავი ი ჰიპო ტა ი ონტოლოგიური და არა ფ იქოლოგიური), არ არი
აუცილებელი კავშირი თავი მშობლებთან, პირიქით, კავშირი გაწყვეტა ამ
თვითდამოწმები წინაპირობაა.

იკვდილი არი ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი „ბუნებრივი“ განვითარება, ხვა ინდივიდუალურ

ჰიპო ტა ებზე „ადგილი ა“ და „დროი “ კონცე ია, და ჰიპო ტა ი , როგორც
ინდივიდუალურობი დადა ტურება. იმავდროულად, არი ყველაზე ტრაგიკული თვითლიკვიდაცია
ამავე ჰიპო ტა ი ა ხეული ა და ინდივიდი დაშლა და გაქრობა), რომელიც ჰიპო ტა ად
თვითდამოწმები კენ წრაფვი ა აღმოაჩენ , რომ აბოლოო ჯამში მი ი „ბუნება“ მა
მცდარი მიმართულებით – იკვდილი აკენ მიუძღვება. ბუნები ე „მარცხი“ ἀστοχία),
რომელიც ჩან ადამიანი ბიოლოგიურ იდენტურობაში, გამოავლენ ორ მომენტ : პირველი
გახლავთ ი , რომ მი ი ბიოლოგიური არ ებობი „დამოწმები “ აპირი პიროდ იმი ათვი ,
რომ „ჰიპო ტა ი“ დარჩე ἐπιβίωσι*), აჭიროა გამოვლინდე , როგორც „ექ ტაზი“, არა
როგორც არ ება, არამედ როგორც პიროვნება. მეორე, ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი ე „მარცხი“
არ მდგომარეობ ემპირიულად შეძენილი ეთიკური შინაარ ი რაიმე შეცდომაში, არამედ
ეიდო ი უკვდავყოფი ათვი ბიოლოგიურ ქმედებაში ვლინდება[2].

ყოველივე ე იმი მაუწყებელია, რომ ადამიანი, როგორც ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი,

და აბამიდანვე ტრაგიკული იდენტურობაა: ი იბადება ექ ტაზური მოვლენი – ერო ი
შედეგად, მოვლენი ა, რომელიც ონტოლოგიური თავი უფლები გარეშე დაურღვევლადაა
შეერთებული ბუნებრივ აუცილებლობა თან. იბადება როგორც ჰიპო ტა ური მოვლენა, როგორც
ხეული, რომელიც მჭიდროდაა დაკავშირებული ინდივიდთან და იკვდილთან. ეროტიული
ქმედებით, რომლითაც ცდილობ , გამოხატო აკუთარი ექ ტაზურობა, მიემართება
ინდივიდუალიზმი აკენ. მი ი ხეული ტრაგიკული იარაღია, რომელიც წარმართავ ადამიან
ხვებთან თანაზიარობი აკენ: ხელი გაწვდენით, იტყვი , აუბრი , ხელოვნები ,
მოკითხვები მეშვეობით. მაგრამ იმავდროულად ი თვალთმაქცობი „ნიღაბია“,
ინდივიდუალიზმი ციტადელი, იკვდილთან თანაზიარება – „უბადრუკი მე ე ე კაცი! ვინ–მე
მიხ ნი ხორცთა ამათგან ამი იკუდილი ათა?“[3]. ადამიანი ბიოლოგიური წყობი
ტრაგიკულობა მდგომარეობ არა იმაში, რომ ი პიროვნება არ არი , არამედ იმ მარცხში,
რომელ აც ი პიროვნულობი აკენ წრაფვი ა განიცდი . და ე მარცხი არი ცოდვა,
რომელიც მხოლოდ პიროვნები ტრაგიკული პრივილეგიაა προνό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც μιον).

ამიტომ, გამოხ ნი აღ რულები ათვი , ანუ ჰიპო ტა ი წარმატებულობი ათვი ,

აუცილებელია ერო ი და ხეული, როგორც პიროვნები ექ ტა ი ა და ჰიპო ტა ი
გამომხატველნი, აღარ იყვნენ იკვდილი მატარებელნი. ამგვარად, ორი რამაა
აუცილებელი: ა) ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი ე ორი ძირითადი ნაწილი, ერო ი და ხეული, არ
უნდა დაირღვე . მათგან განშორება გამოიწვევდა ადამიანი ჩამოშორება იმ
აშუალებები აგან, რომლითაც ი წარმოჩნდება როგორც ექ ტაზი და ჰიპო ტა ი, ანუ
პიროვნება[4]. ბ) უნდა შეიცვალო ჰიპო ტა ი შედგენილობი σύστασι*) გვარი, უნდა
მოიძებნო ადამიანი დაბადები ახალი ფორმა, რაც, რა თქმა უნდა, არ გული ხმობ
ეთიკურ რამ ცვლილება ან გნებავთ, გაუმჯობე ება . ე კი იმა ნიშნავ , რომ როგორც
ერო ი, ი ე ხეული დაექვემდებარებიან „მყოფობი ახალ გვარ “, განაგდებენ
ἀποβάλλουν) ადამიანური ჰიპო ტა ი შედგენილობაში σύστασι*) ტრაგიკულობი
გამომწვევ ენერგია და დაიმარხავენ მხოლოდ იმგვარ , რომელიც პიროვნება აქცევ
იყვარულად, თავი უფლებად და იცოცხლედ. წორედ ე არი ი , რა აც ზემოთ
„ეკლე იოლოგიური მყოფობი ჰიპო ტა ი“ ვუწოდეთ.

ბ) ეკლე იოლოგიური მყოფობი ჰიპო ტა ი განმტკიცებულია ადამიანი ახალი დაბადებით,

ნათლობით. ნათლობა, როგორც მეორედ დაბადება, ჰიპო ტა ი შემამტკიცებელი აქმეა
შπράξι* συστατική). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ). როგორც ადამიანი ჩა ახვა და დაბადება არი მი ი ბიოლოგიური
ჰიპო ტა ი, ი ე ნათლობა წარმოადგენ მყოფობი ახალ გვარ , „მეორედ შობა “[5] და,
აქედან გამომდინარე, ახალ „ჰიპო ტა “. რა არი ამ ახალი ჰიპო ტა ი და აბამი? რი
მიმართ და როგორ შემტკიცდება ὑποστασιάζεται) ნათლობით ადამიანი?

როგორც აღვნიშნეთ, ადამიანი ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი ფუნდამენტური პრობლემა მი ი

ექ ტაზური ენერგიი ონტოლოგიური აუცილებლობი ვნებულება თან πάθο*) მჭიდრო
კავშირშია, ბუნება ონტოლოგიურად წინ უ წრებ προη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ γεῖται) პიროვნება და კარნახობ
თავი კანონებ , „ინ ტიქტ “, რითაც განაქარვებ თავი უფლება მი ონტოლოგიურ
და აბამშივე. ე ვნებულება მჭიდროდაა დაკავშირებული კრეატულობა თან κτιστό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც τη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ *),
მყოფობი მოცემულობა თან. შედეგად, შეუძლებელი ხდება ქმნილებამ თავი ბიოლოგიურ
ჰიპო ტა ში თავი დააღწიო ონტოლოგიურ აუცილებლობა : „მოცემული“ ბუნებითი კანონები ,
ანუ ონტოლოგიური აუცილებლობი , გარეშე არ არ ებობ ადამიანი ბიოლოგიური
ჰიპო ტა ი[6].

მაშა ადამე, იმი ათვი , რომ პიროვნებამ, როგორც აბ ოლუტურად ონტოლოგიურმა

თავი უფლებამ, თავი დააღწიო ტრაგიკულობი შედეგებ , აუცილებელია, მი ი ჰიპო ტა ი
შემტკიცდე იმ ონტოლოგიურ რეალობა თან, რომელიც არ ივნება კრეატულობი აგან. წორედ
ე არი წმინდა წერილი ფრაზი მნიშვნელობა: „უკუეთუ ვინმე არა იშუე მეორედ“. ამ
შე აძლებლობი შე ახებ ახარებ პატერიკული ქრი ტოლოგია ადამიან .

ეკლე იი მამათა ქრი ტოლოგიური წავლები მიზანიც წმინდა ეგზი ტენციური

მნიშვნელობი აა, დაარწმუნო ადამიანი იმაში, რომ ნამდვილი პიროვნება არა როგორც
ნიღაბი და „ტრაგიკული პიროვნება“) არ არი მითიური ან ნო ტალგიური რამ ძიება,
არამედ ი ტორიული რეალობა. იე ო ქრი ტე გამომხ ნელობითი მი იი არ იც იმაში
მდგომარეობ , რომ ამკვიდრებ პიროვნები რეალობა πραγματικό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც τη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ *) ი ტორიაში და მა
ყოველი ადამიანი პიროვნები „ჰიპო ტა ი “ და აბამად ადგენ . ამრიგად, პატერიკული
თეოლოგიი მიერ ქრი ტოლოგიი აუცილებელ ფუნდამენტურ პრინციპებად στοιχεῖα)
მიჩნეულია:

ა) ქრი ტე პიროვნები გაიგივება წმიდა ამები ძი ჰიპო ტა თან. ნე ტორიანიზმთან

ხანგრძლივი დავა არ იყო უბრალო ა კეზი აკადემიურ თეოლოგიაში, არამედ შეუპოვარი
ბრძოლა ეგზი ტენციური აკითხი ათვი : როგორ იქნებოდა ქრი ტე ადამიანი მხ ნელი
σωτή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ρ), თუკი მი ი ჰიპო ტა ი იქნებოდა ჩვენ მიერ ხ ენებული ბიოლოგიური მყოფობი
ჰიპო ტა ი? თუკი ქრი ტე, როგორც პიროვნება, „არ ებობ “ არა თავი უფლებაში ἐν
ἐλευθερί”), არამედ ბუნები აუცილებლობი შე აბამი ად, მაშინ მა შიც, აბოლოოდ[7],
არ ებობ ადამიანური პიროვნები ტრაგიკულობა. იე ო ქალწული აგან შობი კონცეპტი
პატერიკული თეოლოგიი ეგზი ტენციური აზრუნავი ნეგატიური გამოხატულებაა, ხოლო
პოზიტიურია ქალკედონი დოგმა, რომ ქრი ტე პიროვნება არი ერთი და ი იდენტურია ძე
ღმერთი ჰიპო ტა თან.
ბ) ქრი ტეში ორი აღვთო და ადამიანური) ბუნები ჰიპო ტა ური შეერთება. ამ
აკითხთან დაკავშირებით მნიშვნელოვნად აყურადღებოა ი გან ხვავება, რომელიც
არ ებობ ბერძენ და ლათინ მამებ შორი , მ გავ ი იმ გან ხვავები ა, რომლი
შე ახებაც ზემოთ ვი აუბრეთ ამები დოგმატთან მიმართებაში. და ავლეთში, როგორც ე
პაპ ლეონ I–ი ტომო იდან ჩან , ქრი ტოლოგიი ამო ავალი წერტილი „ბუნები “ ან
„არ ები “ კონცეპტია, ხოლო ბერძენ მამებთან, მაგ., წმ. კირილე ალექ ანდრიელთან, –
ჰიპო ტა ი, პიროვნება. როგორ უბრალოდაც არ უნდა მიაჩნდე ვინმე ე გან ხვავება, ი
დიდი მნიშვნელობი აკითხია ქრი ტოლოგიაში. ბერძენი მამები მიხედვით, ადამიანი
ონტოლოგიი აფუძველია პიროვნება: როგორც ღმერთი–პიროვნება არი ი , ვინც არი
ღმერთი ბუნებითად, „ რული ღმერთი“ τέλειο* Θεό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც *), მ გავ ადვე, ადამიანიც ქრი ტეში
როგორც ჰიპო ტა ი, პიროვნება, ანუ როგორც თავი უფლება და იყვარული არი „ რული
კაცი“ τέλειο* ἄνθρωπο*). შე აბამი ად, რული ადამიანი არი მხოლოდ ი , ვინც არი
ნამდვილი პიროვნება ὄντω* πρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც σωπον), ვი აც აქვ თავი ი „მყოფობი გვარი“, ი ,
ვინც არ ებობ იმავე ახით, როგორც ღმერთი–მყოფობა არ ი, ὄν). წორედ ამა ნიშნავ
„ჰიპო ტა ური შეერთება“ ადამიანური მყოფობი ენაზე.

მაშა ადამე, ქრი ტოლოგია არი ხარება ადამიანი ათვი იმი ა, რომ მი ი ბუნება
შე აძლებელია, „მიღებულ“ და შეგვამოვნებულ ὑποστασιασθῆ) იქნეს თავისუფლად მისი ) იქნე თავი უფლად მი ი
ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი ონტოლოგიური აუცილებლობი გან, რომელიც, როგორც ზემოთ
აღვნიშნეთ, ინდივიდუალიზმი ა და იკვდილი აკენ მიაქანებ მა . ქრი ტე წყალობით,
ამიერიდან ადამიან აც შეუძლია დაამოწმო მი ი, როგორც პიროვნები , მყოფობა არა
აკუთარი ბუნები უცილობელი კანონები , არამედ ღმერთთან ურთიერთობი აფუძველზე,
რომელიც იდენტურია იმ თავი უფლები ა და იყვარული ა, რომელიც აქვ ძე მამი ადმი.
ადამიანი ადმი ღვთი აგან ბოძებული ძეობილობა, მი ი ჰიპო ტა ი იდენტიფიკაცია
ღმერთი ძი ჰიპო ტა თან არი წორედ ნათლობი არ ი[8].

VII

ზემოთქმული თანახმად, ადამიანი ნათლობი შედეგად იძენ ჰიპო ტა , რომელ აც

ვუწოდეთ „ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი“. შეკითხვაზე, როგორ ან ად შეიძლება
განხორციელდე ადამიანი ე ახალი არა ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი, პა უხი არი ცალ ახა –
ეკლე იი წიაღში. ძველ პატერიკულ ლიტერატურაში ხშირად ეკლე ია ადარებენ
„დედა თან“. ამ შედარები ული კვეთება მდგომარეობ იმაში, რომ წორედ ეკლე იი
წიაღში იშვება ადამიანი, როგორც „ჰიპო ტა ი“, როგორც პიროვნება. ამ ახალ ჰიპო ტა
აქვ ნამდვილი პიროვნები ყველა ძირითადი ნიშან–თვი ება, რომლი მეშვეობითაც ხდება
ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი გან ხვავება ბიოლოგიური აგან. რა წარმოადგენ ე ნიშან–
თვი ებები?

ეკლე იი პირველი და ძირითადი თვი ება ი აა, რომ მა ადამიანი შეყავ ამყარო თან
ი ეთ ახალ ურთიერთობაში, რომელიც არ განი აზღვრება ბიოლოგიური კანონებით. პირველი
აუკუნი ქრი ტიანები, მაშინ როცა უკვე გან აზღვრული იყო ეკლე იი არ ი,
გამოხატავდნენ ამ ურთიერთობი აღმატებულება , ი ინი აოჯახო წოდებებ უთავ ებდნენ
ეკლე ია [9]. ამრიგად, ახალი ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი ათვი „მამა“ იყო არა
ბუნებითი მშობელი, არამედ ი , „რომელი არ ცათა შინა“ და და–ძმანი იყვნენ ეკლე იი
წევრები. ი , რომ ე წარმოადგენ პირველი აღმატებულება მეორეზე და არა
ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი ა და ბიოლოგიური პარალელურ თანაარ ებობა ), ჩან იმ
იტყვები მკაცრი შინაარ იდანაც, რომლი თანახმადაც, ქრი ტიანებ მოეთხოვებოდათ
ოჯახები დატოვება[10]. ე იტყვები არ გახლავთ უბრალო უარყოფა. მა ში ჩან
პოზიცია: ნათლობით ქრი ტიანი ხვაგვარად წარმოჩნდება ყველა წინაშე, წარმოჩნდება
ხვაგვარი ურთიერთობებით, როგორც თავი უფალი პიროვნება. ა ეთი ურთიერთობა
რადიკალურად გან ხვავდება იმ ურთიერთობები აგან, რომელთაც წარმოშობ მი ი
ბიოლოგიური იდენტურობა. ამიერიდან მა უყვარ არა ი ე, როგორც მა ავალდებულებ
ბიოლოგიური კანონები შინაურები ადმი იყვარულში რომ გამოიხატება), არამედ
თავი უფლად, ბუნებითი კანონები აგან დამოუკიდებლად[11]. ადამიანი, როგორც
ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი, ადა ტურებ , რომ ი , რაც ღმერთშია, შე აძლებელია
ადამიანი თვი აც: ბუნება არ გან აზღვრავ პიროვნება , არამედ პიროვნება
გან აზღვრავ ბუნება . თავი უფლება იდენტიფიცირდება ადამიანი მყოფობა თან.

პიროვნები ანუ ჰიპო ტა ი ბუნები აგან თავი უფლებაში ჩან , რომ ეკლე იი გარეთ
მყოფი ადამიანი ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი ათვი დამახა იათებელი გრძნობით გამოხატავ
იყვარულ ოჯახ აქვ უპირატე ობა, ვიდრე იყვარულ „უცხოები ადმი“, მეუღლე აქვ
პრეტენზია მეუღლი მიმართ გან აკუთრებულ იყვარულზე). ე აა ურთიერთობები რულიად
გა აგები და „ბუნებრივი“ ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი ათვი . ი , რომ ადამიან აკუთარი
ოჯახი წევრებზე უფრო მეტად უყვარდე ხვა ვინმე, წარმოადგენ ბუნებით ჰიპო ტა ში
არ ებულ განკერძოებულობაზე ზეაღმატება . ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი ათვი
დამახა იათებელია იმი შე აძლებლობა, რომ პიროვნება უყვარდე ყოველგვარი
განკერძოებულობი გარეშე, და ე არა ზნეობრივ მცნებებთან შეწყობით „გიყუარდე
მოყუა ი შენი“), არამედ ჰიპო ტა ური და აბამით καταβολή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ), რომ მი ი ახალი შობა
ეკლე იი აშოდან მა ურთიერთობები მთელი კომპლექ ი ნაწილად ხდი , რაც
ზეაღემატება ყოველგვარ განკერძოებულობა [12]. აქედან გამომდინარე, მხოლოდ ეკლე იი
წიაღში აქვ ადამიან ძალა, წარმოჩნდე როგორც რული პიროვნება, რადგანაც ეკლე იი
წიაღში ორი რამ აღე რულება: ერთი, რომ ადამიანი და ამყარო არ არიან
ურთიერთიზოლირებულნი, არამედ როგორც ერთი მთლიანი, რომელიც რულად გამოიხატება
ყოველ კონკრეტულ არ ებაში და ადამიანი ხდება ი , ვინც თავი ი მყოფობი ი რულით, და
ამავე ი რულით ამყარო თან მიმართებაში, არი ჰიპო ტა ი, რომელიც ინდივიდი კი არ
არი , არამედ ნამდვილი პიროვნება. ამრიგად, ეკლე ია ადამიანურ მყოფობაში ხდება
ქრი ტე[13] და ეკლე ია[14]. ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი იმგვარი ახით არ ებობ
ი ტორიაში, რომ დამოწმება ადამიანი შე აძლებლობი ა არ გახდე ინდივიდობი ,
დაყოფი ა და იკვდილი მატარებელი. ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი არი ადამიანი რწმენა
და იმედი მი ი, როგორც პიროვნები უკვდავები ა.

ყოველივე ზემოთქმული შემდეგ იბადება კითხვა: რა ხდება ადამიანი ბიოლოგიურ

ჰიპო ტა თან მიმართებაში ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი განხორციელები ა , რადგან ჩვენი
გამოცდილება გვიჩვენებ , რომ მიუხედავად ნათლობი ა და ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი ა,
ადამიანი განაგრძობ შობა აც და გარდაცვალება აც, თანახმად მი ი ბიოლოგიური
ჰიპო ტა ი ა. მაშ, რა არი ნამდვილი პიროვნები ი გამოცდილება, რომელ აც
ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი იძლევა?

ამ კითხვაზე პა უხი ათვი აჭიროა ახალი ონტოლოგიური კატეგორია არა ბიოლოგიური და

ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ები გან ხვავები გაუქმები ათვი , არამედ მათ შორი
კავშირი გამო ახატავად. მართლაც, ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი შეხვედრა ბიოლოგიურთან
ადამიანურ მყოფობაში წარმოშობ დიდებულ კავშირ : ადამიანი ეკლე იოლოგიური
იდენტურობით წარმოჩნდება არა იმად, რაც არი , არამედ რაც იქნება, ანუ
ეკლე იოლოგიური იდენტურობა უკავშირდება ე ქატოლოგია .

ადამიანი პიროვნები განჭვრეტა ამ ი რული პრიზმაში არაფერი აქვ აერთო

არი ტოტელე ეულ ენტელექია თან, იმ შე აძლებლობა თან, რომელიც არ ებობ ადამიანი
ბუნებაში, გახდე უკეთე ი და უფრო რული, ვიდრე ახლაა[15]. პიროვნება არ არი
გამოხატულება ან აპოროია ადამიანი არ ები ან ბუნები . შეუძლებელია ეკლე იოლოგიური
ჰიპო ტა ი, ნამდვილი პიროვნება წარმოდგე ადამიანები ბიოლოგიური ან ი ტორიული
განვითარები შედეგად[16]. მდგომარეობა, რომელიც წარმოიშვება ეკლე იოლოგიური
იდენტურობი მოლოდინი ა და იმედი აგან, ამ დიდებული ჰიპო ტა ი აგან, რომელ აც
ფე ვები მომავალში აქვ , ხოლო რტოები აწმყოში[17], შეიძლება გამოითქვა ახალი
ონტოლოგიური კატეგორიით – აკრამენტული μυστη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ ριακή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ν) ან ევქარი ტიული
εὐχαριστιακή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ν) ჰიპო ტა ი.

ყველაფერი ზემოთქმული, რაც ეკლე იოლოგიურ ჰიპო ტა მიემართება და მა

ბიოლოგიური აგან განა ხვავებ , ი ტორიულად და ემპირიულად მხოლოდ აღვთო ევქარი ტია
გამოავლენ . ონტოლოგიურ აუცილებლობა ა და განკერძოებულობაზე აღმატებულობა არი
ემპირია, რომელ აც აღვთო ევქარი ტია გვთავაზობ . ევქარი ტია თავი ი უძველე ი და
წორი კონცეპტით და არა და ავლური ქოლა ტიზმით), უპირველე ად, არი ინაქ ი ი
შემოკრება, შეკრება, σύναξι*)[18], ერთობა, ურთიერთობები მთელი კომპლექ ი,
რომელშიც ადამიანი „არ ებობ “ ბიოლოგიური აგან გან ხვავებული გვარით, როგორც ერთი
ხეული ნაწილი, რომელიც ზეაღემატება ბიოლოგიური თუ ოციალური ფორმი კერძოობა .
ევქარი ტია არი ადამიანი მყოფობი ერთადერთი ი ტორიული ადგილი, ადაც ტერმინები
„მამა“, „ძმები“ და ა. შ. კარგავენ თავიანთ ბიოლოგიურ კერძოობა და, როგორც ვნახეთ,
გამოხატავენ იყვარული , თავი უფლები ა და აყოველთაოობი ურთიერთკავშირ [19].
პატერიკულმა თეოლოგიამ წორედ ევქარი ტიაში დაინახა განხორციელება ფილო ოფიური
პრინციპი ა, რომ ჰიპო ტა ი გამოხატავ თავი ი ბუნები მთლიანობა და არა ნაწილ .
აღვთო ევქარი ტიი ა ქრი ტე „განიტეხები და არა განიყოფი “ μελιζό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც μενο* και μη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ
διαιροῦμενο*) და ყოველი მაზიარებელი არი მთლიანი ქრი ტე ὅλο* ο Χριστό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც *) და
მთლიანი ეკლე ია ὅλη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ η). ჰეგელი შენიშნავს, რომ Ἐκκλη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ σία). ამრიგად, ეკლე იოლოგიური იდენტურობა თავი
ი ტორიულ განხორციელებაში არი ევქარი ტიული. ამით აიხ ნება, რომ ეკლე იამ წორედ
ევქარი ტია დაუკავშირა თავი ი ყოველი ქმედება რომელთაც ჩვენ აიდუმლო ვუწოდებთ),
რომელიც მიზნად ი ახავ ადამიანი ზეაღმატება თავი ბიოლოგიურ ჰიპო ტა ზე.
აიდუმლოებები ევქარი ტია თან კავშირი გარეშე არი კურთხევა εὐλογία) და
დადა ტურება დამოწმება), რომელიც ეძლევა ბუნება , როგორც ბიოლოგიურ ჰიპო ტა .
ევქარი ტია თან კავშირში კი აიდუმლოებები წარმოჩნდება არა როგორც ევლოგია და
დადა ტურება ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი ა, არამედ როგორც მი ი ე ქატოლოგიური ზეაღმატება.

ევქარი ტიი ე ე ქატოლოგიური ხა იათი თვი ება) იძლევა პა უხ შეკითხვაზე, თუ რა

კავშირია ეკლე იოლოგიურ და ბიოლოგიურ ჰიპო ტა ებ შორი . ევქარი ტია არ არი მხოლოდ
„შეკრება“ ერთ ა და იმავე ადგილა , ანუ ადამიანი ე ქატოლოგიური მყოფობი ი ტორიული
განხორციელება, არამედ იმავდროულად მოძრაობაცაა, ვლა ამ განხორციელები აკენ.
შეკრება σύναξι*) და მოძრაობა ვლა, κίνη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ σι*) მიჩნეულია ევქარი ტიი ორ
ფუნდამენტურ ნიშნად. ი ინი პატერიკული ევქარი ტიული თეოლოგიი მთავარ
ბერკეტებია[20]. აკი ხვაგვარად მ ახურებაც ეწოდება ევქარი ტია . მი ი ე
მ ახურებითი მოძრაობა, მი ი ე ქატოლოგიურობა ცხადყოფ , რომ ეკლე იოლოგიური
ჰიპო ტა ი თავი ი ევქარი ტიული გამოხატულებით არ არი ამ ოფლი . ი ი ტორია
ე ქატოლოგიურად ზეაღემატება და არა უბრალოდ ი ტორია . ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი
ადამიან პიროვნებად წარმოაჩენ , რომელ აც ფე ვი ძირი) მომავალში აქვ . ი
არ ებობ და აზრდოობ მომავლი გან. პიროვნები ჭეშმარიტება და ონტოლოგია მომავალ
განეკუთვნება, მომავლი ხატება წარმოადგენ [21].

რა ნიშნავ ადამიანი მყოფობი ათვი ე „ჰიპო ტა ი“, რომელიც არი „მო ავთა მათ
ძალ, აქმეთა მამხილებელ არახილულთა“[22]. ე მდგომარეობა ხომ არ მიგვაბრუნებ
პიროვნები ტრაგიკულობი აკენ?

რა თქმა უნდა, ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი ამ ე ქატოლოგიურ თვი ება აქვ

დიალექტიკი ფორმა – „უკვე“ და „ჯერ არა“. ე დიალექტიკა განფენილია აღვთო
ევქარი ტიაში[23]. ამ დიალექტიკითაა ადამიანი პიროვნება, ამით შეიგრძნობ , რომ მი ი
რეალური ამშობლო არ არი ამ ოფელში, რაც მი ი პიროვნები , ჰიპო ტა ი ამ ოფლიურ
აგნებ ა და ღირებულებებზე მიჯაჭვულობი უარყოფით გამოიხატება[24]. ეკლე იოლოგიური
ჰიპო ტა ი, როგორც ზეაღმატება ბიოლოგიურზე, ღმერთი მყოფობიდან აზრდოობ . ი თავი
მყოფობა იღებ იქიდან, რაც თავად იქნება და ა რული ჟამ ἕσχατα). წორედ ამით
ხდება ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი ა კეზური[25].

ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი ა კეზური ხა იათი მდგომარეობ არა ამ ოფლი ან მყოფობი

ბიოლოგიური ბუნები უარყოფაში[26], არამედ ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი უარყოფაში.
ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი ჩვეულებრივად იღებ ბიოლოგიურ ბუნება , ოღონდ იმ
გან ხვავებით, რომ მა ბიოლოგიური გვარით არ ახით, τρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც πο*) შეამტკიცებ
შეამყარებ , შეაგვამოვნებ , ὑποστασιάζεται), ა ევე აძლევ მა ჭეშმარიტ
ონტოლოგია და აუკუნო იცოცხლე . ამიტომაც აღვნიშნეთ ზემოთ, რომ არ უნდა იქნე
უგულვებელყოფილი არც ერო ი და არც ხეული, ი ინი უნდა შემტკიცდნენ შემყარდნენ,
შეგვამოვნდნენ, ὑποστασιασθοῦν) ეკლე იოლოგიური ჰიპო ტა ი „მყოფობი გვარი “
მიხედვით. პიროვნები ა კეზური ხა იათი, რომელიც მომდინარეობ ეკლე იოლოგიური
ჰიპო ტა ი ევქარი ტიული ფორმიდან μορφή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ), წორედაც გამოხატავ ჭეშმარიტ
პიროვნება , როცა არა თუ უარყოფ , არამედ ეკლე იოლოგიურად შეამტკიცებ შეამყარებ ,
შეაგვამოვნებ , ὑποστασιάζεται) ერო ა და ხეულ . ყოველივე ზემოთქმული თანახმად,
ერო ი, როგორც ადამიანური პიროვნები ექ ტაზური მოძრაობა, რომელიც თავი ჰიპო ტა
იძენ მომავლიდან, თავი უფლდება ონტოლოგიური აუცილებლობი აგან და ამიერიდან აღარ
მიი წრაფვი ბუნებით ნაკარნახევი განკერძოებულობი აკენ. ი ხდება აყოველთაო
ხა იათით თავი უფალი იყვარული მოძრაობა, იყვარული ა, რომელიც კონცენტრირდება ერთ
პიროვნებაში, როგორც გამოხატულება მთელი ბუნები ა, წარმოაჩენ ამ პიროვნება
ჰიპო ტა ად, რომელიც უყვართ ამი გამო და რომლი ადმიც შემტკიცდება შემყარდება,
შეგვამოვნდება, ὑποστασιάζονται) ყველა და ყველაფერი[27]. თავი მხრივ, ხეული,
როგორც ადამიანური პიროვნები ჰიპო ტა ური გამოხატულება, თავი უფლდება
ინდივიდუალიზმი ა და ეგოცენტრიზმი აგან. ი უპირველე ად, ხდება ერთობი
გამოხატულება – ქრი ტე , ეკლე იი ა და ევქარი ტიი ხეული. ემპირიულად წარმოჩნდება,
რომ ხეული თავი თავადად არ არი ნეგატიური და განკერძოებითი კონცეპტი ა, არამედ
ერთობითი თანაზიარებითი) და იყვარული მიერი. ხეული თავი ამ ჰიპო ტა ში,
ინდივიდუალიზმითა და ხვა არ ებათაგან გამორჩევით, ზეაღემატება თავი დაშლა–
განადგურება . და როგორც თანაზიარობი ხეული, თუკი თავი უფალი წარმოჩნდება ბუნები
კანონები აგან ინდივიდუალიზმი და განკერძოებულება), მით უფრო თავი უფალი იქნება
იკვდილი კანონები განაც. ადამიანი ეკლე იოლოგიური მყოფობა, ევქარი ტიული
ჰიპო ტა ი წარმოადგენ გარანტ , „წინდ “ ἀῤῥαβών) ადამიანი იკვდილზე აბოლოო
გამარჯვები ა. ე იქნება გამარჯვება პიროვნები და არა ბუნები . აქედან
გამომდინარე, ე აა ადამიანი გამარჯვება მი ავე ავტარკიაზე თვითმყოფადობაზე),
გამარჯვება ღმერთთან ჰიპო ტა ურად შეერთებული ადამიანი ა, ანუ პატერიკული
ქრი ტოლოგიი ქრი ტე ი, როგორც ადამიანი ა.
 წორედ ამ ა პექტში გან ხვავდება ადამიანი ტრაგიკული პიროვნები აგან ევქარი ტიული
ჰიპო ტა ი, რომელიც მიუხედავად იმი ა, რომ უდავოდ განიცდი ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი
ტრაგიკულობა , არ იძენ თავი მყოფობა τὸ εἶναι) აწმყოში იქიდან, რაც ახლაა),
არამედ ი ონტოლოგიურად შემტკიცებულია მომავალთან, რი გარანტი და წინდი ქრი ტე
აღდგომაა. ადამიანი ევქარი ტიაში რამდენჯერაც იგემებ ამ ჰიპო ტა ი ემპირია ,
იმდენჯერ გამყარდება რწმენაში, რომ პიროვნება, რომელ აც შეამტკიცებ ბიოლოგიური
აუცილებლობი ა და განკერძოებულობი აგან თავი უფალი იყვარული, აბოლოოდ არ
მოკვდება. როდე აც ევქარი ტიული ერთობა ცოცხლად ინახავ მათ ხ ოვნა , ვინც ჩვენ
გვიყვარ შე ვენებულები და ცოცხლები), აღა რულებ ონტოლოგიურ და არა ფ იქოლოგიურ)
ქმედება , იმი და ამოწმებლად, რომ პიროვნება აბოლოო იტყვა ეთქმი ბუნება თან
მიმართებაში. ბიბლიური რწმენი არარ ები აგან შექმნა) შეხვედრა ონტოლოგიი ადმი
რწმენა თან ბერძნულ რწმენა თან, πίστη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ ν ἑλλη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ νική). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ν) აძლევ ადამიანურ მყოფობა ა და
აზროვნება ყველაზე ძვირფა იკეთე – პიროვნები კონცეპტ . წორედ ამი თვი უნდა
მადლობდე კაცობრიობა ბერძნულ პატერიკულ თეოლოგია .

წორედ ამ ა პექტში გან ხვავდება ადამიანი ტრაგიკული პიროვნები აგან ევქარი ტიული
ჰიპო ტა ი, რომელიც მიუხედავად იმი ა, რომ უდავოდ განიცდი ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი
ტრაგიკულობა , არ იძენ თავი მყოფობა τὸ εἶναι) აწმყოში იქიდან, რაც ახლაა),
არამედ ი ონტოლოგიურად შემტკიცებულია მომავალთან, რი გარანტი და წინდი ქრი ტე
აღდგომაა. ადამიანი ევქარი ტიაში რამდენჯერაც იგემებ ამ ჰიპო ტა ი ემპირია ,
იმდენჯერ გამყარდება რწმენაში, რომ პიროვნება, რომელ აც შეამტკიცებ ბიოლოგიური
აუცილებლობი ა და განკერძოებულობი აგან თავი უფალი იყვარული, აბოლოოდ არ
მოკვდება. როდე აც ევქარი ტიული ერთობა ცოცხლად ინახავ მათ ხ ოვნა , ვინც ჩვენ
გვიყვარ შე ვენებულები და ცოცხლები), აღა რულებ ონტოლოგიურ და არა ფ იქოლოგიურ)
ქმედება , იმი და ამოწმებლად, რომ პიროვნება აბოლოო იტყვა ეთქმი ბუნება თან
მიმართებაში. ბიბლიური რწმენი არარ ები აგან შექმნა) შეხვედრა ონტოლოგიი ადმი
რწმენა თან ბერძნულ რწმენა თან, πίστη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ ν ἑλλη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ νική). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ν) აძლევ ადამიანურ მყოფობა ა და
აზროვნება ყველაზე ძვირფა იკეთე – პიროვნები კონცეპტ . წორედ ამი თვი უნდა
მადლობდე კაცობრიობა ბერძნულ პატერიკულ თეოლოგია .

შენიშვნები

[1] დო ტოევ კი ახალგაზრდა გმირი, რომელიც თავი ი ჭაბუკობი ა აკში ცდილობ ,

შეიცნო თავი უფლება, ვამ კითხვა : „და ვინ მკითხა მე ამ ქვეყნად მოვლინება?“
ამით ი გაუცნობიერებლად ეხება ონტოლოგიური აუცილებლობი თემა , რომელიც ბიოლოგიურ
ჰიპო ტა ში არ ებობ .

[2] წმინდა მაქ იმე აღმ არებელ , გრიგოლ ნო ელი კვალდაკვალ იხ. ადამიანი
შექმნი თვი 16–18, PG 44, 177), ადამიანური მყოფობი აკითხი განხილვი ა
ბიოლოგიური წე ით ადამიანები გამრავლება დაცემი შედეგად მიაჩნია იხ. Απορ. 41-
42, PG 91, 1309C, Ερωτ. Θαλ. 61, PG 90, 636B). მაქ იმე ე პოზიცია შთაგონებულია
მათე ახარებიდან 22. 30), რომ ადამიანი ჭეშმარიტი „მყოფობა“ მი ე ქატოლოგიურ
მდგომარეობაშია. იკვდილი ძლევა, პიროვნები გადარჩენა ἐπιβίωσι*) წარმოუდგენელი
და გაუგებარია ადამიანური ჰიპო ტა ი არ ი ტრუქტური , σύστασι*) ცვლილები ,
ბიოლოგიურ ჰიპო ტა ზე აღმატებულობი გარეშე. ე არ ნიშნავ მანიქეველობა :
ბიოლოგიური და ე ქატოლოგიური ჰიპო ტა ები არა არიან ურთიერთგამომრიცხავნი.

[3] რომ. 7. 24.

[4] ოტერიოლოგია, ჭეშმარიტი პატერიკული თეოლოგიი აგან მოწყვეტილი, ქმნი დილემა :

ჰიპო ტა ი ექ ტაზი გარეშე ან ექ ტაზი ჰიპო ტა ი გარეშე. ოტერიოლოგიური აკითხი
არ ი მდგომარეობ პიროვნები , როგორც ექ ტატიკური ი ე ჰიპო ტა ური განზომილებები
შენარჩუნებაში ონტოლოგიური აუცილებლობი „ვნებები “ გარეშე.

[5] 1 პეტრ. 1. 3, 23.

[6] თუკი ოდე მე განხორციელებადი იქნება ადამიანი ხელოვნური განაყოფიერება,

არა ოდე იქნება ი თავი უფლები გამომხატველი ადამიანური ჰიპო ტა ი
შედგენილობი ათვი σύστασι*). ე იქნებოდა ბუნები ა და მი ი კანონები შენაცვლება
არათავი უფალი პἀνελεύθερο*) ადამიანური ლოგიკი კანონებით.

[7] ხაზ ვუ ვამთ იტყვა „ აბოლოოდ“ τελικά), რადგან მა ფუნდამენტური

მნიშვნელობა აქვ ქრი ტოლოგიი ათვი . ქრი ტოლოგიაში ყველაფერი აღდგომით განიხილება
და არა განკაცებით. თავი თავადად განკაცება არ არი ცხონები გარანტი. ი , რომ
 აბოლოოდ განქარდება იკვდილი, ჩვენ გვაძლევ რწმენა , რომ იკვდილი დამთრგუნველი
და აბამიდან ღმერთია. ამგვარად ვითარდება ქრი ტოლოგია ახალ აღთქმაში – აღდგომიდან
განკაცები აკენ და არა პირიქით. პატერიკულ თეოლოგია აც არა ოდე დაუკარგავ
ქრი ტოლოგიი ე ქატოლოგიური განცდა. ამიტომაც, როცა ვამბობთ, რომ ქრი ტე ერიდებოდა
ბუნები აუცილებლობა და ამ ბუნები „ვნებებ “, არ ვგული ხმობთ, რომ ი უცხო იყო
ბიოლოგიური მყოფობი მდგომარეობა თან მაგ.: „ევნო“ – ბიოლოგიური ჰიპო ტა ი ვნება,
იკვდილი ვნება). ქრი ტე მკვდრეთით აღდგომით ვნება არა გვამოვანი
არაჰიპო ტა ური, ἀνυπό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც στατο*) ხდება: ქრი ტე რეალური ჰიპო ტა ი არ არი
ბიოლოგიური, არამედ ე ქატოლოგიური, ამები ეული.

[8] ნათლობი აიდუმლო წყობა δομή). პლატონურ კონტექსტში ყველაფერი, რაც კი კონკრეტული ) იგივდება იე ო ნათლი ღები ახარები ეულ
თხრობა თან. მამი ძი ადმი იტყვები – „ე ე არ ძე ჩემი აყვარელი, რომელი მე ათნო
ვიყავ“ მთ. 3. 17) – ნათლი ღები დრო მიემართება ნათლი მღებელ . წმიდა ამები
წყობა ხდება ნათლი მღებლი ჰიპო ტა ი წყობა, რი აფუძველზეც მოციქული პავლე
ნათლი ღები შე ახებ აუბრი ა ამბობ : „ ული იგი შვილები აი, რომლითა ვღაღადებთ:
აბბა, მამაო“ რომ. 8. 15).

[9] „ხოლო მე გეტყვი ქრი ტე თვი და ეკლე იი ა“ ეფე . 5. 32).

[10] მთ. 4. 21; 10. 15; 19. 29; 23. 8–9.

[11] ქრი ტიან უცოდველი არ უყვარ უფრო მეტად, ვიდრე ცოდვილი, რადგან მი ი
იყვარული თავი უფლები ნაყოფია და არა აუცილებლობი .

[12] ეკლე ია გამოავლენ , რომ ა) ცხოვნება არ არი ზნეობრივი გან რულები , ბუნები
გაუმჯობე ები აქმე, არამედ ბუნები ახალი ჰიპო ტა ი , ახალი შობი ა.

[13] ნიშანდობლივია, რომ მამები წავლები თანახმად, ყოველი მონათლული ხდება

„ქრი ტე“.

[14] წმინდა მაქ იმე აღმ არებელი თავი მი ტაგოგიაში 4, PG 91, 672BC) ეკლე იი
აყოველთაოობა καθολικό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც τη). ჰეგელი შენიშნავს, რომ *) ყოველი მორწმუნი ეგზი ტენციურ წყობა უკავშირებ .

[15] Teilhard de Chardin–ი მო აზრებებ ადამიანი შე ახებ არაფერი აქვ აერთო

პატერიკულ თეოლოგია თან.

[16] ფუნდამენტური გან ხვავება ქრი ტიანობა ა და მარქ იზმ შორი .

[17] ებრაელთა მიმართ ეპი ტოლეში იტყვა – „ჰიპო ტა ი“ ზუ ტად ი კონცეპტი აქვ ,
რომელზეც ჩვენ ვ აუბრობდით – ონტოლოგია, რომლი ფე ვიც მომავალში, ე ქატოლოგიაშია.

[18] ტერმინი „ეკლე ია“ადრეულ ხანაში ევქარი ტიული ერთობი ინონიმი იყო.

[19] აკვირაო ლოცვა, როგორც ცნობილია, თავდაპირველად ევქარი ტიული ლოცვა იყო.
მნიშვნელოვანია, რომ ფრაზა „მამაო ჩუენო, რომელი ხარ ცათა შინა“ წარმოჩნდება,
როგორც არ ებითი გან ხვავება ყოველი მორწმუნი თავი მამა თან კავშირი აგან. ა ევე
მნიშვნელოვანია ტერმინ „მამი “ გამოყენები ი ტორია კლერიკო ები ადმი:
თავდაპირველად ი გამოიყენებოდა მხოლოდ ეპი კოპო ი მიმართ, რადგან მხოლოდ ი არი
მჯდომარე „წინაშე ღმრთი ა “ იხ. ეგნატე ანტიოქიელი, მაღნი ელთა მიმართ 6, PG 5,
668) და ევქარი ტიი შემწირველი. მოგვიანებით მიემართება პრე ვიტერებ აც, როცა ე
და ი ითავ ებ ამრევლო მწყემ ი ფუნქცია . რაც შეეხება ევქარი ტიული ერთობი
აყოველთაოობა , აუცილებლად უნდა აღვნიშნოთ, რომ ძველი და მკაცრი კანონიკური წყობი
მიხედვით, მხოლოდ ერთი ევქარი ტია უნდა შე რულდე ერთ კონკრეტულ ადგილა და
კონკრეტულ დღე . ამ განწე ები რომელიც დღე „მოხერხებულად“ ირღვევა ხვა ტრაპეზი
გამოყენებით და ხვა მღვდლი მ ახურებით) უმთავრე ი მიზანი იყო ყველა მორწმუნი
მონაწილეობა ამ კონკრეტულ ევქარი ტიულ ერთობაში. აქვე მოკლედ შევეხებით ახალ წე
ევქარი ტიი შე რულები ა , როცა ი ქრი ტიანები გან აზღვრული ნაწილი ათვი
ოციალური ფენი ათვი : ტუდენტები, მეცნიერები, ან ჩვილები და ბავშვები) რულდება.
აქმე გვაქვ მართლმადიდებლობაში ერე ი დამკვიდრება თან, ევქარი ტიული ერთობი
უარყოფა თან.

[20] წმინდა მაქ იმე აღმ არებელი მი ტაგოგიაში ევქარი ტია გაგებულია როგორც
მოძრაობა, ვლა „ ი რული აკენ“.
[21] მაქ იმე აღმ არებელი, პატერიკული ონტოლოგიი ფილო ოფიურად შეჯამები ა ,
არ ებები ჭეშმარიტება მომავალთან, და ა რულთან ἕσχατα) აიგივებ . იხ. აეკლე იო
ჰიერარქიი ათვი 3, 3, 2 PG 4, 137D.

[22] ებრ. 11. 1.

[23] იოანე გამოცხადებაში: „მოდი უფალო იე ო“, და დამოწმება: „ჰე, მალე მოვალ“,
უკვე არ ებულ აწინდელ ) ცვლი მომლოდინეთი. გამოცხ. 22. შდრ. დიდაქე 9 და 10.

[24] ამგვარად გაიგება პავლე ა და ლუკა იტყვები: „რამეთუ ძირი არ ყოველთა

ბოროტთაი ვეცხლი მოყუარებაი“ 1 ტიმ. 6. 10), და „ვაი, თქუენდა მდიდარნო, რამეთუ
მიგიღებიე ნუგეშინი –ცემაი თქუენი…“ ლკ. 6. 24). ხ ენებულ ახარები ეულ ადგილებში
არაა აუბარი ზნეობრივ დაცემულობაზე, არამედ არ ები ჰიპო ტა ი , მი ი ამ ოფელში,
არ ებაში, და არა პიროვნებაში განთავ ებაზე. ამიტომაც, შემთხვევითი არ არი ტერმინ
„οὐσία– ადრინდელი მნიშვნელობა–„ქონება“, „ ამკვიდრებელი“ ლკ. 15. 12. ევრიპიდე,
ჰერაკლიდე 337. არი ტოფანე).

[25] ა კეტიზმი არ ი იმაში მდგომარეობ , რომ რამდენადაც ნაკლებად დაამყარებ

ადამიანი თავი ჰიპო ტა ბუნებაზე, არ ებაზე, მით მეტად შემტკიცდება
შეგვამოვნდება, ὑποστασιάζεται) ი , როგორც პიროვნება. ა კეტიზმი კი არ უარყოფ
„ბუნება “, არამედ მა ათავი უფლებ ბიოლოგიური ონტოლოგიური აუცილებლობი აგან. აქვე
შევნიშნავთ, რომ ე აკმარი ი არაა ბიოლოგიურ ჰიპო ტა ზე ზეაღმატები ათვი , თუ
იმავდროულად არ შემტკიცდა ბუნება აღვთო ევქარი ტიაში. ა კეტიზმი, როგორც ბიოლოგიურ
ჰიპო ტა ზე ზეაღმატება, ხვა რელიგიებ აც გააჩნიათ, თუმცა ამ ზეაღმატები დადებითი
მხარე, რომელიც ზემოთ აღვწერეთ ევქარი ტია თან მიმართებაში, მხოლოდ ეკლე ია
შეუძლია მიმადლო ადამიან რელიგიები ი ტორიული ფენომენოლოგიი თვალთახედვიდან
ოდე მე გააზრებული უნდა იქნე , რომ მხოლოდ ევქარი ტია არი ქრი ტიანობი არ ობრივი
გან აზღვრულობა). ა კეტური განზომილები გარეშე წარმოუდგენელია პიროვნება. მაგრამ
პიროვნები გამოვლენი ტერმინალური ადგილი კი არი არა მონა ტერი, არამედ
ევქარი ტია.

[26] ცვლილება არა „ბუნები მიზეზი“ «οὐσία»), მის ჭეშმარიტ ონტოლოგიასთან. λό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც γο* φύσεω*»), არამედ „ბუნები გვარი“
«οὐσία»), მის ჭეშმარიტ ონტოლოგიასთან. τρό), შთანთქმულია აბსტრაქტული იდეის მიერ, რომელიც πο* φύσεω*») აჭიროებ . იხ. წმ. მაქ იმე აღმ არებელი, ამბიგუა 42, PG 91,
1340BC-1341C.

[27] ამაში მდგომარეობ პატერიკული ქრი ტოლოგიი ეგზი ტენციური მნიშვნელობა, რომ
პიროვნება შეუძლია ერთ პიროვნებაში უყვარდე ყველა და ყველაფერი, რაც არი ღმერთი
თვი ება, რომელ აც, როგორც მამა უყვარ თავი ი მხოლოდშობილი ძე და „ამ ძეში“
უყვარ და აძლევ ჰიპო ტა მთელ შე აქმე : „ყოველივე მი მიერ დამტკიცნა“ კოლ. 1.
17).

ავტორი: იოანე ზიზიულა ი, პერგამო მიტროპოლიტი

ბერძნულიდან თარგმნა გოჩა ბარნოვმა