KABANATA I

ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO

A. Rasyonale o Kadahilanan ng Pag-aaral

Ang Solid Waste Management ay isang programa sa kominidad na ang
pangunahing layunin ay maging responsoble ang mga may bahay at pagawaan
sa pagtatapon ng kani-kanilang basura. Dahil sa mas tumitinding epekto ng
climate change at global warming hindi lamang sa bansa ngunit sa buong mundo,
ipinatupad ng pamahalaan ang Republic Act 9003 na tututok sa wastong
pagtatapon at pagbubukod-bukod ng mga basura sa buong lungsod. At nakikiisa
ang pamahalaan ng Lungsod ng Lucena sa magandang layunin na ito na
mapanatili ang kalinisan at mapangalagaan ang kalikasan ng ating bansa. Sa
kasalukuyan ang bawat imprastraktura Lungsod ng Lucena ay mayroong
basurahan na binubuo ng iba’t ibang uri ng tapunan na nagtataglay ng iba’t ibang
kulay kung saan ang bawat isa ay may kahulugan. Ito ay mayroong dilaw na
naglalaman ng mga iba’t ibang uri ng mga nabubulok na basura, berde na kung
saan ay pinagtatapunan ng mga bagay na maaari pang mapakinabangan o muling
magamit sa ikalawang pagkakataon o higit pa, at ang pula naman ay para sa mga
basurang hindi na mapapakinabangan at ng mga basurang hindi nabubulok. Sa
kabila ng pagkakaroon ng mga basurahang ito hindi pa din wasto ang paraan ng
pagtatapon ng mga tao sa tamang lalagyan. Samantala, mayroon pa ding lugar sa
Lungsod ng Lucena na kulang ang mga basurahan at hindi natuturuan ng wastong
pagtatapon ng basura.

Ninanais ng mga mananaliksik na maipabatid ang iba’t ibang proseso at paraan

na maaaring makatulong sa kakulangan ng implementasyon ng waste segregation sa
ibang barangay ng Lungsod ng Lucena. Sa Lucena prayoridad ang malinis na kapaligiran
at mabuting kalusugan ng mga mamamayan. Kaya naman nais din ng mga mananaliksik
na malaman ang kahalagahan ng Waste Management sa aspeto ng kalikasan, kalinisan
at kalusugan. Ang mga basura naman, kapag hindi napaghiwalay ng maayos ay maaaring
magdulot ng masamang epekto sa nakakarami. Sa kadahilanang ito, nais ng mga
mananaliksik na maibalik ang kamalayan ng bawat mamamayan tungkol sa mabuti at
masamang epekto ng waste segregation. Naniniwala ang mga mananaliksik na kapag

1
naipabatid sa mga mamamayan ng Lungsod ng Lucena ang proseso at paraan ng waste
segregation ay mababawasan ang ganitong problema.

Layunin at Kahalagahan ng Pag-aaral

Ang layunin ng pag-aaral na ito ay makita ang mga sumusunod sa mamamayan

ng Lungsod ng Lucena.

1. Maging responsable ang bawat mamamayan ng Lungsod ng Lucena sa pananatili

ng kaayusan at kalinisan ng bawat barangay.
2. Maibigay ang tamang solusyon sa pagbuo ng plano upang maisagawa ang aksyon
sa pamamahala ng basura.
3. Matukoy ang mga alternatibong paraan sa pagtatapon ng basura.
4. Mailahad ang epekto nito sa ating kapaligiran at kalusugan at kung paano
mapipigilan ang negatibong epekto nito.
5. Malinang ang malikhaing kakayahan at kaalaman sa pagpapatupad ng plano at
produktibong programa.

Ang pag-aaral na ito ay mahalaga sa mga sumusunod:

INDIBIDWAL: Kamalayan sa wastong pagtatapon ng basura at malinang ang pagiging

responsableng mamamayan.

KALIKASAN: Makakatulong sa pananatili ng kaayusan, ganda at kaligtasan.

Makakatulong din upang maagapan ang lumalalang global warming at climate change.

KOMUNIDAD: Malinang ang pagka-kaisa sa bawat barangay na nagreresulta sa pagiging

progresibo at kaunlaran ng pamayanan.

2
Batayang Konseptwal

INPUT
PROSESO AWTPUT
Kamalayan ng
Pagpili ng mga Mga Hamon
Bawat
respondante. at Suliranin
Indibidwal sa
ng “Solid
Tamang Pagsasagawa Waste
Pagtatapon ng ng sarbey sa Management
Basura mga Act 9003” sa
respondante. Lungsod ng
Lucena:
Pangangalap at Batayan ng
pag aanalisa ng Pagbuo ng
datos. Planong
Gawain”
Pigura 1. Iskema ng Pag-aaral

Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral

3
 Ang pananaliksik na ito ay nakatuon sa positibo at negatibong epekto ng waste
management sa kalikasan at kalusugan ng mga mamayan ng Lungsod ng Lucena. Ang
pangunguha ng datos ay magaganap sa mga pampublikong lugar sa Lungsod ng Lucena.
Gagamit ang mga mananaliksik ng talatanungan na binubuo ng sampong katanungan sa
piling 30 indibidwal ng Lungsod ng Lucena.

Katuturan ng mga Katawagan

Ang mga sumusunod na salita at parirala ay binigyang kahulugan batay sa

pagkakagamit sa pananaliksik upang mas lalong maunawaan ang pagtalakay ng paksa.

1. Waste segregation. Tumutukoy sa paraan at proseso ng wastong pagtatapon mula

sa nabubulok at di-nabubulok.
2. Basura. Ito ay ang mga bagay na di-nabubulok, nabubulok, bumabaho at hindi
naiitapon ng wasto sa tamang basurahan.
3. Barangay. Ang barangay ay ang pinakamaliit na yunit ng pamahalaan.
4. Climate change. Ang pagbabago ng klima at panahon dahil sa pagtaas ng
greenhouse gases na nagpapainit sa mundo. Isang sanhi ay ang pagsusunog ng
basura.
5. Global warming. Isang pagbabago sa kapaligiran na masamang nakaapekto
sakalusugan ng mga halaman, hayop at tao.

KABANATA II

MGA KAUGNAY NA LITERATURA AT PAG AARAL

Ang Kabanata na ito ay tumutukoy sa mga naging pag-aaral hinggil sa paksa ng

pananaliksik na ito. Marami ng pag-aaral ang naisagawa at ito ang ginamit ng
mananaliksik upang pagtibayin ang mga impormasyon na aming nakalap.

A. Literatura sa ibang Bansa

4
Gamit ang layunin ng pagpapanatili ng kapaligiran sa mabilis na pag-unlad

bansa, ipakikilala natin ang pamamahala ng basura ng Hapon at

ang mga teknolohiya sa pag-recycle, na epektibong pag-aaksaya sa mga mapagkukunan

o angkop na itatapon ito.

Dahil sa pagpapaunlad ng ekonomiya, industriyalisasyon at pagtaas

populasyon, mga problema na may kaugnayan sa pinalawak na konsumo at pag-ubos

ng mga mapagkukunan, at ang mas mataas na output ng malawak na hanay ng mga uri
ng basura ay

nagiging mas seryoso kaysa dati.

May isang salita sa bansang Hapon: Mottainai. Sinasaklaw nito ang pagsasagawa ng

pagmamalasakit at paggamit ng lahat ng bagay hangga't maaari. Habang ang ekonomiya

patuloy na lumalago, ang diwa ng Mottainai ay nagpigil sa henerasyon

ng basura at motivated ang pagpapaunlad ng teknolohiya para sa muling paggamit,

recycling at epektibong paggamit sa pamamagitan ng pagbawi ng init.

Tulad ng landmass ng Japan ay limitado at ang paghahanap ng mga landfill disposal sites
ay

mahirap, nakagawa kami ng isang sistema upang mangolekta at mag-transport ng basura,

iproseso ito sa pamamagitan ng intermediary treatment sa pamamagitan ng pagsunog at

iba pa

pamamaraan, at pagkatapos ay itatapon ito sa landfills sa isang sanitary paraan, sa

upang maiwasan ang kapaligiran polusyon sa mga lugar na nakapalibot

5
mga naninirahan na lunsod.

Ang buklet na ito ay nagpapakilala sa ilan sa mga nangungunang basura ng Japan

at mga teknolohiya sa pag-recycle.

Inaasahan naming lumikha ng isang materyal na-recycle na lipunan na bumubuo ng

kaunti

basura hangga't maaari at recycle at reuses wastes bilang mga mapagkukunan, at

umaasa na ang pinaka-advanced na teknolohiya at mga sistema batay sa aming

ang karanasan at tagumpay ay maaaring makatulong upang mapanatili ang kapaligiran

at mag-recycle ng mga mapagkukunan sa isang pandaigdigang antas.

Ministri ng Kapaligiran

B. Literatura sa Pilipinas

Upang mas lalong maunawaan ang kahalagahan ng batas pangkalinisan,

nagsagawa ng seminar ang mga kawani ng Environmental Management Bureau
(EMB) na sina Ms. Marife Peñano, Senior EMS Ms. Ruby F. Sarmiento, at EMS I
Ms. Zarah Mae Aday sa mga barangay functionaries kaugnay ng RA 9003 o ang
Ecological Solid Waste Management Act of 2000. Ang RA 9003 ay batas
tumutukoy sa tamang pagbubukod-bukod ng basura. Nais nitong maging
responsable ang mga mamamayan sa pagpapanatili ng kalinisan at kalusugan ng
bawat isa. May iba’t ibang uri ng basura, ito ay papel, plastik, bakal, bote, at bubog
na kabilang sa recyclable waste, samantala kabilang naman sa compostable
waste materials ang kitchen waste gaya ng tirang pagkain, balat, at buto ng gulay,
prutas, balat ng tahong, talaba, alimasag, balat ng itlog, tinik, hasang, bituka ng
isda at halimbawa naman ng garden waste ay dahon at damo, sanga, nabunot o
natumbang halaman, dumi ng hayop. Mapapakinabangan umano ang mga basura
kung maayos na masesegregate ang mga ito, maaari itong mapagkakitaan o di

6
 kaya ay gawing fertilizer. Kaya gayon na lamang ang adhikain ng RA 9003 na
maisulong at maging ganap na epektibo ang batas. Maaari namang sampahan ng
kasong kriminal at sibil ang sinumang mamamayan, opisyal, o ahensya na lalabag
sa batas tulad ng pagkakalat, pagtatapo, pagtatambak ng basura sa mga
pampublikong lugar, pagsusunog ng basura, pagpapakolekta o pagpayag sa
pagkolekta ng hindi pinaghiwa-hiwalay na basura, pagtatambak, pagbabaon ng
basura sa mga lugar na binabaha, walang paalam na pagkuha ng mga recyclables
na may talagang mangongolekta, at paghahalu-halo ng pinaghiwalay na basura.
May kalakip ding multa o parusa ang bawat paglabag, maaaring pagbayarin ng
mula P300.00 hanggang P3,000.00, pagkabilanggo mula labinlimang araw
hanggang anim na buwan, o kaya naman ay serbisyong pangkomunidad mula isa
hanggang labinlimang araw. Idinagdag pa ng mga EMB staff na sinuman ay
maaaring maghain ng reklamo, sumulat lamang kalakip ang pangalan ng
nagrereklamo, petsa, oras, at lugar ng pinangyarihan, detalye ng ginawang
paglabag, ebidensya at mga larawan sa National Solid Waste Management
Commission Secretariat, EMB-DENR, 2nd Floor, HRDS Bldg., DENR Compound
Visayas Ave., Quezon City o sa Integrated Bar of the Philippines, National
Environmental Action Team, 15 Julia Vargas Ave., Ortigas Center, Pasig City.
Nagpasalamat naman si Mayor Danny Toreja sa lahat ng dumalo at nagpakita ng
interes sa ginanap na seminar. Aniya, ang kaalaman tungkol sa RA 9003 ay
malaking tulong upang maiwasan ang mga problemang posibleng kaharapin ng
mga mamamayan at buong bayan ng Ibaan kaugnay sa usaping pangkapaligiran
at pangkalusugan.

B. Pag-aaral sa ibang Bansa

Pangkalahatang-ideya ng laki, Heograpiya at mataas na populasyon density ng
Japan lends ito ay hindi karapat-dapat upang suportahan ang higit sa 53 milyong
tonelada ng mga munisipal na solid basura (msw) nabuo sa bawat taon sa
pamamagitan ng kanyang mass consumption Lipunan. kahit na 78% ng msw ay
kasalukuyang incinerated, ang ginustong paraan ng pagtatapon sa hinaharap ay
recycling at, lamang kung hindi maaaring gawin, Pagsunog sa enerhiya-Recovery.
sa ganitong paraan, ang Japanese pamahalaan ay naglalayong mabawasan ang
dami ng msw 50 milyong tonelada sa pamamagitan ng 2012. pamahalaan batas
na ito ay ang katalista sa pagbabago at pagpapalawak ng Japanese msw

7
Pamamahala ng merkado. pinagtibay noong 2000, ang pangunahing batas para
sa pagtatatag ng recycling-based na Lipunan ay Nangangailangan na ang mga
pagpipilian, sa mga sumusunod na priority pagkakasunod-sunod, ay dadalhin:
mabawasan - muling paggamit - recycle (3rs), mabawi ang enerhiya, at magtapon
basura naaangkop. ang 3r inisyatiba ay naglalayong mabawasan sa pamamagitan
ng kalahati ng dami ng untreatable basura sa pamamagitan ng 2010. ito ay
Ipinapakita ang ilang mga tagumpay bilang pangwakas na pagtatapon ng basura
volume ay nabawasan sa mga nakaraang taon sa kabila ng pagtaas sa Kabuuang
basura volume. isang aktibong pampulitika masukat may kaugnayan sa 3r
inisyatiba ay ang pag-unlad ng Eco-bayan. bilang ng Hulyo 2007, 27 Eco-bayan
ay set up sa Japan. sila ay nagsusumikap upang limitahan-aaksaya ng produksyon
sa pamamagitan ng pagbibigay ng subsidies sa Pribadong kumpanya na-set up at
gumana recycling mga Pasilidad sa kanilang Lugar. ayon sa Ministri ng
kapaligiran, ang Japanese pagtatapon ng basura market ay lalaki mula sa $ 33.1
bilyon noong 2000 sa $ 70.9 bilyon noong 2010 at sa $ 102.0 bilyon sa
pamamagitan ng 2020 Pagsunog mayroong 1,374 Pagsunog mga Pasilidad sa
operasyon sa Japan noong 2006 na may Kabuuang kapasidad ng 195,952
tonelada bawat araw. ang problema ng dioxin emissions, na kung saan Drew isang
pulutong ng pansin sa ang 1990s, ay may higit sa lahat ay eliminated sa
pamamagitan ng teknolohikal na pag-unlad spurred sa pamamagitan ng mahigpit
na mga regulasyon ng pamahalaan. habang karamihan Pagsunog mga Pasilidad
ay maliit na Katamtaman ang laki at gamitin ang maginoo sistema (stocker Uri o
fluidized bed Uri), mayroong isang kalakaran patungo sa mas malaking basura-to-
enerhiya kagamitan gamit gasification at natutunaw teknolohiya. ang halaga ng
koryente nagawa sa pamamagitan ng Pagsunog mga Pasilidad sa Japan ay
tinatantya sa 1,630 mw noong 2007 at ang pamahalaan ay naglalayong upang
madagdagan ang bilang na ito 2,500 mw pamamagitan ng 2012. Tokyo
Metropolitan area nag-iisa ay bumubuo ng 239 mw ng electric kapangyarihan mula
sa 18 Pagsunog mga Pasilidad. kahit na ang average na kapangyarihan
henerasyon kahusayan ng mga halaman ay mababa sa 10%, mas bago at mas
malaking mga Pasilidad na iniulat kahusayan mga rate ng higit sa 20%.
teknolohiko advancements patuloy na mapahusay ang basura-to-enerhiya
kakayahan ng incinerators sa Japan. bagong incinerators ay iniangkop upang
magsunog ng plastic, na kung saan ay hindi posible bago dahil sa ang

8
 nakakapinsala mataas na init at release ng mapanganib na mga gas. dahil basura
plastik gumawa ng up ng isang malaking proporsyon ng mga munisipal na hindi
nasusunog basura (57% para sa Tokyo noong 2005), ang mga bagong
incinerators ay talagang kaakit-akit dahil sa mas mataas na kapasidad upang
makabuo ng koryente at ang nabawasan pangangailangan para sa landfill
pagtatapon. Japan ay mayroon ding ang tanging dalawang komersyal na basura-
to-enerhiya plasma gasification halaman sa mundo na binuo sa pamamagitan ng
HITACHI metal gamit ang isang teknolohiya mula sa WESTINGHOUSE plasma
Corporation. ang Japanese market ng incinerators ay dominado sa pamamagitan
ng tatlong mga kumpanya - Nippon Steel Engineering, kobelco Eco-solusyon at jfe
kapaligiran solusyon na account para sa higit sa 80% ng mga benta. iba pang mga
manlalaro sa industriya na ito ay kinabibilangan ng ebara, HITACHI zosen,
ishikawajima-harima mabigat na industriya (ihi), Kawasaki mabigat na industriya,
Mitsubishi mabigat na industriya, Mitsui zosen, Takuma at tsukishima kikai.
recycling sa suporta ng 3r inisyatiba, ang isang bilang ng mga batas o Pribadong
sektor programa ay ipinakilala sa Japan upang I-promote ang recycling ng isang
malawak na hanay ng mga produkto mula sa Konstruksyon mga labi sa Lithium-
Ion baterya. para sa msw, mayroong tatlong pangunahing mga batas na
makakaapekto sa demand para sa mga bagong recycling teknolohiya. ang batas
para sa recycling ng tinukoy na mga Uri ng mga kagamitan sa bahay, na kung
saan ay dumating sa epekto noong 2001, ay Nangangailangan ng mga Mamimili
na magbayad na magkaroon ng kanilang ginagamit refrigerator, Air conditioner,
Telebisyon at washing machine nakolekta at recycled. ang mga account para sa
80% ng lahat ng mga kasangkapan na ginawa sa Japan. para sa bawat isa sa
mga ito, ang pamahala
C. Pag-aaral sa Pilipinas

Mga programa para sa solid waste management na ipinapatupad sa inyong

barangay o paaralan: 1. Bawal gumamit ng trash bag na hindi transparent (black
trash bag) para makita ang loob ng basurahan at malalaman kung saan
ikakategorya ang trash bag 2. May oras at araw ang pangongolekta ng mga
basura. Ang hindi sumunod ay maaaring pagmultahin 3. Ang mga pagkain o
nabubulok na basura, mga basurang hindi nabubulok, mga basurang pwede pang
irecycle, at mga basurang may chemical ay dapat hiwa-hiwalay. Kung hindi rin

9
susunod ay pagmumultahin. 4. Hindi maaaring magkalat sa pampublikong lugar.
Pagmumultahin at maaaring ipakulong kung maraming beses sumuway. 5. Ang
mga lugar sa bayan ay dapat may mga basurahan para sa nabubulok, hindi
nabubulok, at mga pwedeng irecycle. 6. May mga tamang tapunan ng basura.
Hindi maaaring maglabas ng basura at maglagay kung saan saan lang kung hindi
pa araw ng koleksyon. … Nagkakaroon ng mga solid waste dahil sa mga materyal
na bagay gaya ng mga sumusunod: mga household garbage o mga basurang
galing sa ating mga bahay, mga food wastes o mga pagkaing sira na o panis na,
tiratira na lamang o mga napabayaang mga pagkain na basta na lang natin
itinatapon sa kung saan-saan, pati ang mga yard wastes o ang mga basurang
nakikita kalimitan sa mga bakuran at mga gilid ng bahay at mga establisimyento
gaya ng mga opisina, eskwelahan, planta, pabrika, etc. Solid waste din ang mga
demolition o construction debris na pinababayaan na lamang at ang mga
discarded items o diniskardadong mga gamit gaya ng mga appliances, furniture,
scrap metal, mga makina, car parts, abandunadong mga sasakyan o mga junk
vehicles na hindi na pinakikinabangan at itinatambak lang sa kung saan saang
garbage landfill. Ang mga bagay na maaari pang i-recycle gaya ng mga plastik,
karton, papel, styro at kung ano-ano pang bagay o gamit ay mga solid waste din
pero itinatapon lang natin sa mga publikong lugar, maging pati sa mga
magagandang tanawin gaya ng ilog, dalampasigan, gubat, karagatan, at marami
pang iba… Ano ang pangunahing sanhi ng suliranin sa likas na yaman ay ang mga
kalat ng mga tao. Sa totoo lang, kung walang tao sa mundo, walang mga plastic,
papel, mga kung ano-ano pang mga ginagamit natin nang pangtemporaryo
lamang. Ang epekto ng basura na pinasisimunuan ng mga tao sa mundo ay ang
pagkakaroon ng disbalanse sa ating kapaligiran. Nagkakaroon ng mga kalamidad
dahil sa mga basurang ito. Ang tawag dito ay man-made calamities kung tawagin.
Ang epekto ng basura sa kalusugan ay mayroon din. Ang mga man-made na
katastropiya at /o kalamidad gaya ng pagbaha. Ang pagbaha ay hindi maituturing
na likas na kalamidad. Ang mga drainage, daloy ng tubig, at mga punong kayang
sumipsip ng tubig, kapag pinabayaan ng mga tao at pinagtambakan ng mga solid
waste o mga basura, magbabara o masisira ang balance ng mga ito at
nagkakaroon nga ng pagbaha.

10
 Sa gitna ng nakababahalang problema ng basura sa bansa, nagpaalala
ang Department of Environment and Natural Resources na dapat manggaling
mismo sa mga tao ang solusyon dito. Ayon sa ahensiya, dapat simulan sa mga
bahay at barangay ang wastong pangangasiwa ng basura. Isang halimbawa rito
ang Barangay Potrero sa Malabon, na pinarangalan ng Best Solid Waste
Management Program award ng Metropolitan Manila Development Authority
(MMDA). Sa mga bahay pa lang ng mga residente ng barangay, naka-segregate
o hiwalay na ang mga basurang nabubulok at hindi nabubulok. Tuwing umaga,
kinokolekta ang basura para dalhin sa waste recovery facility ng barangay. Ang
mga basurang nabubulok gaya ng mga pinagbalatan na gulay at prutas ay
ginagawang compost at ibinabaon sa lupa para maging fertilizer o pataba.
Ginagawa namang mga coin purse o pitaka ng mga residente ang mga residual
waste o iyong mga plastic sachet na nilalagyan ng mga produkto gaya ng kape at
shampoo. RESIDUAL WASTE Ayon sa environmental group na Mother Earth
Foundation, nakababahala ang pagdami ng residual waste dahil hindi ito madaling
i-recycle o mapakinabangan muli kaya madalas ay nauuwi lang sa mga basurahan
at dumpsite. Hindi rin nabubulok ang residual waste kaya patuloy umano itong
nagiging salot sa kapaligiran. Isa sa mga hakbang na ginawa ng Mother Earth
Foundation kontra residual waste ay ang pagpulong sa mga kompanyang
nagbebenta ng mga produktong inilalagay sa plastic sachet. Hinimok ng grupo ang
mga kompanya na gumawa ng paraan para mabawasan ang paggamit ng plastic
sachet. "Kung puwedeng palitan nila 'yong materials na dapat if it is compostable
or recyclable," ani Mother Earth Foundation chairperson Sonia Mendoza. Sa
pahayag ng Unilever, isa sa mga kompanyang pinulong, sinabi nitong pinag-
aaralan na nila kung paano mas magiging "eco-friendly" o iyong hindi nakakasira
sa kapaligiran ang kanilang packaging. Tumutulong na rin daw ang Unilever sa
maayos na pamamahala ng mga basura sa ilang lungsod. Nasa higit 40,000
toneladang basura ang itinatapon sa buong bansa kada araw, katumbas ng higit
4,000 malalaking garbage truck, ayon sa DENR. Nasa 9,000 tonelada rito ay
galing umano sa Metro Manila.

KABANATA III

11
 Metodo/Metodolohiya

Ang metodolohiya ay ginagamit ng mga mananaliksik upang mapatunayan ang

mga suliranin ng kanilang pag-aaral o para malaman ang kasagutan sa kanilang suliranin.
Ang tamang pagpili ng metodolohiya sa pananaliksik ay makakatulong sa pag-aaral at sa
pag interpreta ng mga datos na nak alap upang mabuo ang angkop na rekomendasyon.

A. Pagkuha ng mga Kasangkot sa Pag-aaral(Sampling Design)

Ang mga mananaliksik sa pag-aaral na ito ay gumamit ng mga piling mamamayan

ng Lungsod ng Lucena upang maging respondenteng kasangkapan sa pananaliksik na
ito. Kung kaya ang bawat mga kwalitatibong datos na nakalap ng mga mananaliksik
mula sa mga respondente ay balido na siyang makikita sa bawat talahanayan
na nasa Kabanata IV ng konseptong papel na ito.

B. Pamamaraan sa Pananaliksik (Research Design)

Ang pananaliksik na papel na ito ay ginamitan ng mga mananaliksik ng

deskriptibong metodolohiya upang mailahad ang pagtutulad ng mga nakalap na
baryabilidad na ginamit sa pag-aaral. Ang deskriptibong pamamaraan ayon kay
Antonio (2010), at maging ng paggamit ng sarbey o t alatanunggan bilang isang
kasangkapan sa pagkuha ng mga pangunahing kwalitatibong mga datos na
ipapahayag ng mga mananaliksik sa bahagi ng Kabanata IV ayon kay Antonio (2010),
maging ang paggamit ng mga talahanayan o table upang maipakita ang mga balidong
mga datos na nakalap sa pamamagitan ng mga respondent.

C. Pangongolekta ng Datos

1. Questionnaire- Ang questionnaire ay isang instrumento sa pananaliksik na

binubuo ng kalipunan ng mga katanungan para sa layuning makakalap ng impormasyon
mula sa mga taga-tugon. Ang mga mananaliksik ay gagawa ng mga tanong ukol sa

12
suliranin ng aming grupo at pasasagutan sa piling sa piling mamamayan ng Lungsod ng
Lucena. Ito ay binubuo ng sampung katanungan.

2. Panayam- Ang panayam ay pagkuha ng impormasyon o detalye sa

pamamagitan ng pagtatanong. Isa rin itong instrumento na maaaring gamitin sa
pananaliksik upang makakuha ng kongkretong sagot sa suliraning kinakaharap ng paksa.

D. Pag-aanalisa ng Datos

Bibigyan ng makabuluhang interpretasyon ang mga na i-tally na mga kasagutan

mula sa isinagawang sarbey. Ang mga mananaliksik ay maaaring gumamit graph upang
mas madaling maipresenta ang mga sagot sa sarbey.

Ang mga sagot na nakuha sa interbyu ay pagsasama-samahin ay bibigyan rin ng

makabuluhang interpretasyon.

13
 KABANATA IV

Paglalahad, Pagsusuri at Pagpapakahulugan ng mga Datos

Ang kabanatang ito ay tumatalakay sa pagsusuri at pagpapakahulugan ng mga

datos na nakalap tungkol sa kaalaman ng mga mag-aaral. Ang pagtatalakay sa mga sagot
ay binatay sa pagkakaayos ng mga katanungan sa unang kabanata.

I. Propayl ng Respondente

Talahanayan 1

EDAD NG MGA KALIMITAN BAHAGDAN

RESPONDENTE
%
18-30 8 16%
31-45 11 22%
46-59 21 42%
60 pataas 10 20%
KABUUAN 50 100%

14
Talahayan 2

BARANGAY KALIMITAN BAHAGDAN

%
Ibabang Dupay 10 20%
Gulang-gulang 10 20%
Ibabang Iyam 10 20%
Dalahican 10 20%
Cotta 10 20%
KABUUAN 50 100%

Edad

Karamihan sa mga respondente ay binubuo sa bilang na 21 o 42% na kabilang sa

edad na 46-59. Sinundan ng edad 31-45 na may bilang na 11 o 22%. Kasunod ang edad
na 60 pataas na may bilang na 10 o 20% at edad 18-30 na may bilang na 8 o 16%.

Pinapakita ng resulta na nasa gulang 46-59 ang nakisama sa pagsusuri na ito.

Ang kaugnayan nito sa pag-aaral ay ang nasa edad na 46-59 ay may sapat ng kaalaman
sa wastong pagtatapon at paghihiwalay ng basura. Mas disiplinado na pagka’t sila ay
matagal ng nakakagalaw sa komunidad.

Barangay

Nagkaroon ng pantay-pantay na distribusyon ng mga talatanungan sa bawat

barangay na kung saan ang limang napiling lugar ay ang may pinakamataas at
populadong mga barangay dito sa Lungsod ng Lucena.

15
 II. Analisasyon sa mga Nakalap na Datos

Mga Katanungan Door-to-door na Pagkokom- Iba pa

pangongolekta post
1. Paraan ng pagtatapon ng basura. 43 0 7

Sa unang katanungan na “Paraan ng pagtatapon ng basura”, 43 ang sumagot na

door-to-door na kinokolekta ang kanilang basura. Wala sa paraang ng pagkokompost at
7 para sa ibang paraang ng kanilang pagtatapon ng basura.

Nangangahulugan na maayos na kakukuha ang mga basura ng mga garbage

collector. Samantala, walang gumagawa ng paraan ng pagko-kompost sa kanilang
tahanan at may ilan na hindi nakukuha ng maayos ang basura kung kaya’t sila ay
nagtatapon sa tabing ilog o nagsusunog ng kanilang basura.

Mga Katanungan Mayroon Wala

2. May sapat na kaalaman ba ang inyong barangay sa tamang 35 15
pagtatapon at paghihiwalay ng basura?

Sa pangalawang katanungan na “May sapat na kaalaman ba ang inyong barangay

sa tamang pagtatapon at paghihiwalay ng basura?”, 35 ang sumagot ng mayroon.
Samantala labing-lima naman para sa walang kaalaman sa tamang pagtatapon at
paghihiwalay ng basura.

Nangangahulugan na karamihan ng mga tao ay may kaalaman na sa pamamahala

ng basura na nagsisimula sa kanilang tahanan.

Mga Katanungan Isang Isang Isang Isang

beses sa beses sa beses sa beses sa
isang araw dalawang tatlong isang
araw araw linggo

16
 3. Anong araw kinokolekta ang mga basura 5 12 29 4
sa inyong barangay?

Sa ikatlong katanungan na “Anong araw kinokolekta ang mga basura sa inyong

barangay?”, 29 ang sumagot na kinokolekta ang kanilang basura isang beses sa tatlong
araw, labing-dalawa naman para sa pangongolekta isang beses sa dalawang araw, lima
para sa isang beses sa isang araw at apat para sa isang beses sa isang linggo.

Nangangahuluhan na hindi pare-pareho ang araw ng pagkuha ng basura kahit na

nasa iisang barangay lamang. May mga parte pa din na lugar na hindi na naabot ng mga
garbage collector kung kaya’t ang basura sa isang tahanan ay naiimbak.

Mga Katanungan Mayroon Wala

4. Mayroon bang pampublikong basurahan sa inyong lugar? 10 40

Sa ikaapat na na katanungan na “Mayroon bang pampublikong basurahan sa

inyong lugar?”, 40 ang sumagot ng wala. Samantala, sampu naman ang sumagot na
meron silang pampublikong basurahan.

Nangangahulugan na wala pa silang maayos na implementasyon sa tamang

pagtatapon at paghihiwalay ng basura mula sa kanilang tahanan hanggang sa
komunidad.

Mga Katanungan Oo Hindi

5. Pinaghihiwalay na ninyo ang mga nabubulok at di-nabubulok na 8 42
basura sa inyong tahanan o establisyimento?

Sa katanungan na ito “Pinaghihiwalay na ninyo ang mga nabubulok at di-

nabubulok na basura sa inyong tahanan o establisyimento?”, 42 ang sumagot na hindi.
Samantala, wala naman ang sa oo.

17
 Nangangahulugan na ang bawat pamilya sa komunidad ay isinasantabi ang
probisyon ng Republic Act 9003 na kung saan ang tanging layunin nila ay maitapon ang
basura mula sa mga garbage collector.

Mga Katanungan Oo Hindi

6. Nakikiisa baa ng inyong pamilya sa programa ng pamahalaan 9 41
tungkol sa Solid Waste Management o pagreresiklo?

Sa katanungan na “Nakikiisa ba ang inyong pamilya sa programa ng pamahalaan

tungkol sa Solid Waste Management o pagreresiklo?”, 41 ang sumagot na hindi. Habang
siyam naman para sa pamilyang nakikiisa sa Solid Waste Management o pagreresiklo.

Nangangahulugan na walang sapat na partisipasyon ang pamilya sa komunidad

kung sa ganitong paraan lamang ay hindi na sila nakakatulong sa pag-unlad ng barangay.
Karaniwang dahilan na ito ay nakakadagdag lamang ng gawain para sa kanila.

Mga Katanungan Mayroon Wala

7. May kaalaman ba kayo sa pwedeng parusa kung sakaling 3 47
lumabag ang isang indibidwal sa probisyon ng Republic Act No.
9003?

Sa ika-pitong katanungan na “May kaalaman ba kayo sa pwedeng parusa kung

sakaling lumabag ang isang indibidwal sa probisyon ng Republic Act No. 9003?”, 47 ang
sumagot na walang kaalaman sa pasura sa paglabag. Samantala, tatlo naman ang may
karunungan.

Nangangahulugan na dapat magsimula ang oryentasyon ng ganitong programa

sa opisyal ng bawat barangay upang ng sa ganon ay mahubog ang pagiging disiplinado
ng bawat indibidwal.

18
 Mga Katanungan A B C
8. Nakakatulong ba ang paghihiwalay ng basurang nabubulok at di- 19 18 13
nabubulok sa ating kapaligiran?

Sa ika-walong katanungan na “Nakakatulong ba ang paghihiwalay ng basurang

nabubulok at di-nabubulok sa ating kapaligiran?”, 19 ang may sagot na napapanatili nito
ang kagandahan at kaligtasan ng kapaligiran. Habang labing-walo naman ay may sagot
ng nahuhubog nito ang disiplina ng isang indibidwal sa wastong pagtatapon ng basura. At
labing-tatlo naman para sa may sagot na ito ay nakakatulong upang maagapan ang
lumalalang global warming at climate change.

Nangangahulugan na may kamalayan ang bawat barangay sa positibong dulot ng

waste segregation ngunit hindi sapat ang kaalaman upang maganap ang pagiging
responsableng mamamayan.

Mga Katanungan A B C
9. Sa tingin mo, anong masamang dulot ng hindi wastong pagtatapon 13 29 8
ng basura sa ating kapaligiran at ating kalusugan?

Sa katanungang ito na “Sa tingin mo, anong masamang dulot ng hindi wastong
pagtatapon ng basura sa ating kapaligiran at ating kalusugan?”, 29 ang sumagot na ang
epekto ng hindi wastong pagtatapon ng basura ang nagreresulta sa pagsibol ng iba’t ibang
sakit. Labing-tatlo naman ang sumagot ng nakakadagdag ito ng polusyon. Walo naman
para sa pagbaba ng turismo.

Nangangahulugan na may kamalayan ang bawat barangay sa positibong

dulot ng waste segregation ngunit hindi sapat ang kaalaman upang maganap ang
pagiging responsableng mamamayan.

19
 Mga Katanungan A B C
10. Ano ang magandang dulot ng wastong pagtatapon ng basura sa 19 13 18
ating kapaligiran at kalusugan?

Sa katanungang ito na “Ano ang magandang dulot ng wastong pagtatapon ng

basura sa ating kapaligiran at kalusugan?”, 19 ang sumagot na magandang dulot ng
tamang pagtatapon ng basura at nagreresulta sa malinis at magandang kapaligiran.
Labing-walo naman para sa masagana at maayos na kalusugan. Habang labing-tatlo
naman sa nakakatulong ito sa bagwas ng kalamid o polusyon.

Nangangahulugan na may kamalayan ang bawat barangay sa positibong

dulot ng waste segregation ngunit hindi sapat ang kaalaman upang maganap ang
pagiging responsableng mamamayan.

KABANATA V

LAGOM, KONKLUSYON AT REKOMENDASYON

A.LAGOM

Nag umpisa ang pananaliksik na ito sa layunin ng mga mananaliksik na malaman

kung ang pananaliksik na ito ay mayroong sapat na kaalaman o ang pakikiisa ng tamanag
pagtatapon ng basura at kaalaman sa batas na “Solid Waste Act 9003”. Nagsimula ang
mananaliksik sa pag iisip ng paksa na kanilang tatalakayin. Pumili din ang mga

20
mananaliksik ng paraan ng pananaliksik na gagamitin at ang napili nila ang pagsasarbey
sa pamamagitan ng isang talatanungan. Sa pagsasarbey pumili sila ng mga kalahok sa
pag aaral na ito at napili nila ay ang mga piling mamamayan ng Lungsod ng Lucena na
may ibat ibang kasarian at edad upang malaman ang kaalaman nila ukol sa paghihiwalay
ng basurang nabubulok at hindi nabubulok at tamang paraan ng pagtatapon nito. Sunod
na ginawa ay ang paghahanda at paggawa ng talatanungan na pinasagutan sa mga
respondante. Pagkatapos ay binilang at pinag isa ang magkakaparehong sagot sa bawat
tanong. Masusing pinaghambing ang mga resulta at inanalisa. Sa mga pinag isang
kasagutan, kinuha ang bahagdan o porsyento nito sa kalahatang biang ng mga
respondante upang maging makatotohanan ang mga nakalap na datos.

B.Konklusyon

Bilang konklusyon na ito, napatunayan ng mga mananaliksik na ang solid waste

management ay napaka halaga sa isang komunidad, sapagkat mapapanatili nitong
malinis at maayos ang pamamahala ng basura. Sa mga barangay na aming napuntahan
, napatunayan ng mga mananaliksik na mas nakakasunod pa din ang mga may edad na
sapagkat mayroon na silang nalalaman sa paghihiwalay ng basura. Mahalagang mas
maunawaan din ng mas nakakabata ang kahalagahan ng paghihiwalay ng basura sa
nabubulok at hindi nabubulok.

Sa pagsisiyasat ng mga mananaliksik, natuklasan din na kailangang paghiwalayin

talaga ang nabubulok sa hindi nabubulok na basura. Sapagkat mas magiging maayos ang
isang komunidad kung ang bawat isa ay magtutulugan.

21
C.Rekomendasyon

Kaugnay ng mga konklusyon ay ang buong pagpapakumbaba na nabigyang

pansin ng mga mananaliksik ang mga sumusunod:

1.Para sa lahat ng indibidwal, dapat na bigyang halaga ang bawat ipinatupad na batas,
lalo na sa mamamayan ng lungsod ng Lucena. Sapagkat ito ay makakabuti sa isang tao
lalo na sa kanyang komunidad. Upang maisakatuparan din niya ang pagiging
responsible sa lahat ng aspeto.

2.Sa mga susunod pang mananaliksik, na gusting pag- aralan ang Solid Waste
Management mahalagang pag-aralan ninyong mabuti kung ano ang ibig sabihin nito. At
isa puso ay ang isang mahalaga din na ipinapakita upang maisakatuparan ito.

22
23