WIKANG FILIPINO: KAHALAGAHAN AT IMORTANSYA

SA LOOB, LABAS NG BATAS AT POLITIKA

I. PANIMULA

Ang pagkakaroon wika ay nag bibigay daan sa pag kakaisa ng

mga mamayanan sa Pilipinas at nag bibigay tulong sa pag unlad ng

ating ekonomiya at sa iba pang aspeto ng ating bansa.

Ang pinakamahalaga sa isang bansa ay abg pagkakaroon ng

sariling wika ,na maipapagmalaki natin san man dako na mundo tayo

mapadpad,magsisilbing (identity)o,pagkakilanlan ng bawat is bilang

iisang lahi at iisa ang pinagmulan.Itoy mahalaga at kinakailanagan na

pag yabungin ng bawat Pilipino dahil ang ating lingua franca ay

isang mahalanagang sangkap natin na maitiututring ng ating

pagkatao,sapagkat ito ang sangkap ng mag tatag ng mabuting

pakikipag talastasan sa kapwa mamamayan sa lipunan at sangkap sa

pagkamit ng isang matinding ugnayan na kahit sinuman ang

magtangkang gibain ito ay tsak na mabibigo sa masamang hangarin

nila.

Mahalaga ang wika sa isang bansa sa pag buo ng batas lalo na

sa mga politikong naghahangad ng posisyon sa bansa,ginagamit

nila ito sa pangungumpanya para manghikayat ng mga tao para sila

1
ang iboto ,sa pag hangad ng hustisya ginagamit ang wika para

bigyan ng tinig ang mga taong nasa laylayan ng ating lipunan.Wika

ang ginagamit sa lahat para may koneksyon ang bawat isa, wika ang

nagpapasunod sa mga nasasakupan ng isang pinuno ng bansa.Ang

pinakamasakit may mga taong ginagamit ang wika para maitago ang

kanilang hangarin, wika ang ginagamit para tayo ay lokohin ng

harap-harapan sa pamamagitan ng mga matatamis na salita at mga

ka aya-ayang mga pangako na kaakibat ng ibat-ibang kulay ng

hangin na dahilan ng mga krimen na nang yayari sa ating

paligid.Gamit ang wikang maipluwesya nakukulayan tayong mga

ordinaryong tao sa kadahilan ng isang suliranin hanggang ngayon

ay hindi parin nalulutas ang kahirapan.Ito ba ang katotohanan,ang

gamit ng wika ay pagandahin ang harap ng isang taong naka

unipormi o isang maimpluwensyang tao.ito ba ang kahalagahan ng

wika sa labas Bakit diko mahanap ang kahulugan na gamit ang wika

makakabuo tayo ng isang konkretong ugnayan at kumunikasyon.Ito

lang ba ang isinusulong para gumanda ang labas pero paano ang

loob ng mga ibat-ibang institusyon.Sa pag papatupad ng batas ay

englis paano naman ang mga pilipinong hindi pinalad na makapag

aral,isang masamang epekto ng wikang banyaga lalo na sa mga

nahalal na mga tao ay nag iiba ang kahulugan ng kanilang salita

(kagaya nalang iboto niyo ako uunlad ang ating bayan)dahil sa

maganda ang kanyan mga nasabi maka bayan at pabor sa mga nasa

2
lay layan ng lipunan buboto bakasakaling matupad ang mga

pangakong binitawan.Sa pag upo na sa katungkulan nag iiba ang

kahulugan,hindi ko alam kung epekto ng wikang englis dahil sa mga

kadalasang mga papelis ay naka basi sa banyang wika o

naglulokohan lang tayo,nakaka tawang haka haka pero yan ang

katotohan .Sa aking obsersyon nga sa paligid ng isang institusyon

maraming amoy o kulay ng hangin.Sa mga paraang hindi katangap

tangap ng lipunan mga politikong gagawa ng aksyon para lang

manalo sa halip na aksyon para sa iakabubuti ng bansa at sa mga

batas na pinapatupad nila para aumunod sa mabuting gawi ay

kanilang bibabaliktad ang kahulugan pinapasunod nila ayun sa

kasamaan paano pa susunod ang mamayanan ng Pilipinas kung

labas ng batas at politika ganito na ang aming nakikita anu pa kaya

ang wika sa loob ng batas ang hustisya, ay para lang ba sa

mayaman at may pera lang ang karapat dapat na umupo sa

posisyon.Gamitin natin ang wika sa mabuting paraan gaya ng

pagsulong ng wikang filipino na gamitin sa kongreso sa pag gawa ng

mga batas na nakasalin sating wika hindi sa banyagang wiika at sa

mga taong maliit ang chansa na makaunawa ng englis sa

pamamagitan nito ay mas lalaki ang porsyento nila na maintindihan

ang mga sinasabi sa pag basa ng batas at sa pag lilitis sa loob ng

korte kaya mas mainam na maipatupad ang pag gamit ng

pambansang wika sa anuman na dahilan lalo na sa batas at politika

3
dahil hindi lang iisang tao ang maapektuhan kundi ang buong

Pilipinas.

4
II. SAKLAW NG PAG-AARAL

Ang kopseptong papel na ito ang kahalagahan at importansiya

ng wikang filipino loob at labas ng batas at politika ng

Pilipinas.saklaw ng pag aaral ng kopsrptong papel ang wikang

filipino sa labas ,pansin naman natin na ang ating ginagamit pag

kumunikasyon ay ang ating pambansang wika,at saklaw nito kung

paano nakakatulungan ang wikang filipino sa loob ng nasabing

paksa kung paano gagamitin ang ating pambansang wika na

makakatulong sa paglutas,pag lilitis at lalo na sa mga politikong

nanalo sa halalan.Saklaw ng pag aaral nito karapatan ng bawat isa

na mabigyan ng importansya ang wikang pambansa kung ito ba ay

epektibong nagamit ng may pag papahalaga at kung binigyan ng

importansiya sa loob man at labas ng batas at politika.

5
III. LIMITASYON NG PAG-AARAL

Ang konseptong papel na ito nag nanayon upang mabatid ng

mamayan ng Pilipinas kung anu ang epekto ng wikang fillilipino sa

loob at labas ng batas at politika.Nag nanais na malinawan ang mga

mamayanan ng pilipinas ang mahalagang epekto ng wikang

pambasa sa labas at loob ng batas at politika ,upang maging

makabuluhan o mabigyan ng chansa na maipagtanggol ng isang tao

ang kanyang karapatan sa korte o kung siya ay inakusahan man sa

isang ktimen at higit na maunawaan nila ang kanilang pagkakasala

dahil ang mga may pinag aralan lang ang nag kakaintindihan kung i

babasi ito sa banyagang wika.Ang konseptong papel na ito nag

lalayun na maprotektahan ang mga nasa laylayan ng lipunan at

makakuha ng impormasyon sa mamayanan kung epektibo ba ang

wikang Filipino sa labas at loob ng batas at politika

6
 IV. SENTESIS NG PAG-AARAL

Ang konseptong papel na ito ay naka sentro sa kahalagahan at

importansiya ng wika sa loob at labas ng batas at politika,nag

nanayon na maipabatid kung paano pahalagahan at bigyan ng

importansiya ng mga taong nasa katungkulan ng nasabing

paksa,kung paano tugunan nila ang mga pagyayari sa labas at loob

ng batas at politika na makakatulong sa pag laganap ng ating wikang

pambansa.Ang wikang filipino ay mahalaga sa ating mga Pilipino

tungkulin natin na mahalin at pag yabungin ang ating wikang

pambansa.

Pahalagahan natin kung anong mayroon tayo o kung anu ang

sariling atin at bigyan ng importansiya ang ating pambansang wika

sabi nga ito rin ang isang nagpapakita kung anu tayo at bukod sa

lahat dugo't pawis at buhay ang kanilang nilaan ng ating mga bayani

para lang magkaroon tayo ng sariling wika na naging daan sa ating

kalayaan dahil kung hindi sila nag kaisa tayo parin ay nasa ilalim ng

mga mananakop.Pahalagahan natin gaya ng papahalaga nila

noon,ang pag papahalaga na nakikita o naipqpadama sa araw-araw

na pamumuhay hindi sa araw lang ng buwan ng wika sa buwan ng

Agosto.Isa puso at mahalin ng walang pag aatubili lalo na sa batas at

politika ,ating sariwian ang nangyayari sa labas ng batas at politika

kay raming mga batas na inilalabas ng ating gobyerno na naka basi

7
sa wikang englis,sa.paraan niyan ay nagpapakita mas mahal nila ang

englis kumpara sa ating sariling wika.

Kung gagamitin natin ang ating wika sa pag palaganap ng batas na

naka basi sa wikang filipino ay lahat makaka unawa at sa mga

dayuhan naman ay hindi sila mangangahas na bibisita kung hindi

nila alam kung anu ang ibig sabihin ng batas niyan,ang maganda pa

ay naka bakasyon pa sila ng maganda may natutunan pa sila dahil

nagsikap silang alamin kung anu ito na nakasulat sa ating wika.Sa

paraan nayan nakakapaglaganap tayo ng ating wika na masasabing

pag aari natin.Sa loob naman ng batas mas maganda kung ang ating

wika ang gagamitin sa pag lilitis,para lahat ng nasa loob ay may alam

o mauunawaan nila ng mainam lalo na ang mga kapos sa buhay at

hindi pinilad makapag-aral ng mabuti sa ganoon na paraan

makakapag bigay sila na patas ng paghatol,mauunawaan nila sa

paraan nila hindi lang sa sabi ng manananggol kundi sa paraan nila

at kahit papaanu may alam sila sa kung anu ang pinagusapan sa

korte.Sa politika naman hindi natin maalis ang katotohanan na ang

wikang pambansa ay hanggang sa panganganmpanya

lang ,ginagamit nila para maintindihan ang layunin nila sa bayan.

Mga kunting kaalaman na nangyayari sa labas nang politika pero pag

dating sa may nahalal na wikang englis ang gamit sa pagsulong ng

proyekto sa pag pasa ng batas nakakatawang isipin na ginagamit

lang ang wika natin sa sariling hangarin.Walang bosses ang ating

8
wika sa loob ng senado kung gagamitin natin ito bilang isang

pangunahing wika at gamitin sa lahat ng larangan na may roon ang

Pilipinas mapapalaganap natin ito at mapapaunlad.Dahil mas

mainam na maiintindihan nating mga saloobin ng mga Pilipino kung

ang mga pagpupulongan nila ay naka basi sa ating wika, hindi sa

paraan nila na dinadaan sa maraming pasikot sikot na mga

kahulugan,pahalagahan natin ang ating wika ng tama at bigyan ng

importasyon sa kung anu ang dapat Pambansang wikang

naturingan pero sa loob ng palasyo englis ang pina -

pahalagahan,Pilipino sa dugot laman pero ang puso banyagang wika

ang taglay na kaalaman ,sapat na satin na dapat na may alam tayo sa

wikang banyaga hindi na minamahal pa natin kaysa sa ating sariling

wika.

9
V. MGA SULIRANIN

Ang pag-aaral na ito ay may paksang Wikang

Filipino:kahalagahan at importansiya nito sa labas at loob ng batas

at polotika;

1)Anu ang kahalagahan at importansiya ng wikang pambansa sa

pillipinas at kaugnayan nito sa tao?

2)Bakit kailangan gamitin ang ating wikang pambansa sa larangan

ng batas at politika?

3)Anong mga aksyon na maaring gawin ng gobyerno para maging

produktibo ang pambansang wika sa pilipinas?

10
VI. KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL

Ang pag-aaral na ito ay nag bibigay kaalaman sa mga

studyating marunong mag pahalaga sa sariling wika at marunong

mag bigay importansiya sa pambansang wika nakaka tulong itong

pag aaral para magkaroon ng kaalaman kung paano o kung anu ang

mga dapat gawin bilang isang maa aaral na maipakita ang

pagmamahal natin sa kung anu ang mayroon tayo,at higit sa lahat

maipapabatid nito kung anu ang aksyon ng gobyerno sa pag tugon

ng kahalagahan ng wika at kung paano bigyan ng importansiya ang

wikang pambansa.

Ang pag aaral na ito nag bibigay ng karagdagang lakas sa mga guro

para isulong ang kanilang pasyon sa pag tuturo upang maka tulong

pa sila at makapag bahagi pa sila ng kaalaman sa asignaturang

filipino,at maipaliwanag nila ang tunay na kahalagahan ng wikang

fikipino sa bansa at importansiya nito sa ating mga pilipino.

Ang pag-aaral na ito nag bibigay daan sa mga guro na gustong mag

bahagi ng kanilang kaalaman at sa mga studyanting gustong matuto

sa wikang filipino makakatulong ito na maging ganap at epektibo ang

wikang filipino bilang pang turo sa mga unibersidad.Sa pamamagitan

nito makakatulong tayo sa mga paaralang gustong magturo ng

asignaturang filipino para mas dumami pa ang nag mamahal sa ating

wikang pambansa.

11
VII. KAUGNAY NA LITERATURA

Ayon sa akdang mga na saliksik sa batas at politika 2003 ni

Cesar Paralejo,(Rules of Court)sa paggamit ng Filipino sa korte tulad

ng pagsasalin ng nasasakdal sa akusado sa diyalektong

mauunawaan nila.

*Sa akdang ito nabibigyan ng tinig ang mga taong hindi halos

maunawaan ang salitang banyaga,nabibigyan ngchansa na

maipagtanggol niya ang kanyang karapatan.At higit sa lahat

magkakaroon sila ng isang malinaw na kumunikasyon dahil lahat ng

taong nasa loob ng korte ay nag kakaintindihan sa anuman pamang

usapin yan.

Ayon kay Constantino nasa wika ang mga konsepto o kaisipan na

bumubuo sa lawak ng gawaing pulitikal kaya naman ginagamit ito

para magkaroon ng political control.

*Ang wika ang sumasalim sa isang politiko ,nasa wika ang tunay na

adhikain ng isang politiko,nasa wika din nasusukat kung hanggang

saan lang ang kanyang sakop kung hanggang saan lang ang

kanyang abot gamit ang wika nalilimitahan ang bawat politiko na ang

lumagpas sa hangarin ng iba ay mahigpit na ipinag babawal.Gamit

ang wika nauunawan ng lahat ng tao sa pilinas ang nais isulong ng

isang politikong tao.

12
Ayon naman kay Paralejo ang" Wika ang pangunahing kasangkapan

sa pag-uugnayan sa pagitan ng namamahala at pinamamahalaan;o

ng gobyerno at ng mamamayan.samakatuwid,dapat na gamitin sa

komunikasyon ang wika ng bayan para magkaunawaan,"

*Ang wika ang ating pangunahing pangangailangan,sa pamamagitan

nito nag kakaunwaan tayo san man tayo mapunta,mas mainam na

bigyan natin ng halaga ang wika at importansiya hindi lang para sa

ating sariling hangarin kundi sa ikakabuti ng ating bansa.Gamit ito

makakabuo tayo ng isang resipi na kahit sinu hindi makaka gaya

kung ating pinapahalagahn at pinagyayabung ang sariling atin.

Ayon parin kay Constantino "Sagisag ang pagturing sa ating wikang

pambansa habang lisensya naman ang turing sa wikang dayuhan"

*sa madaling salita ginagamit lang wika para makakuha ng atensyon

kagaya kung ikaw ay ma ngangampanya gamit itong wika makukuha

natin ang loob ng ating sambayanan sa pamamagitan ng buto nila

makakakuha tayo ng benipisyo.At gamit ang wikang banyaga

makukuha nila ang kapangyarihan na siyang gagamitin para maging

stagnat ang wika natin.

Ayon kay Reynato ang punong hukom ng lalawigan ng Bulacan na

naging epektibo ang paggamit ng Wikang Filipino sa paglilitis sa

loob ng korte.

13
*mas mainam na kung ang gagamitin sa paglilitis ay ang alam ng

lahat bukod sa pagtangkilik ng sariling atin nagbibigay pa tayo ng

isang patas na hustisya dahil kung alam ng akusado ang hatol ng

isang hukom matatanggap niya ito,at sa pamamagitan nito mas

malilinawan ang kremin ng husto lalo na ang mga kinulang ang pag-

aaral na naka depindi lang sa manananggol ang pag salin.

Ayon kay De Quintos"Ang wika ay pasaporte sa sirkulasyon ng

kapangyarihan"

*Masasabing pasaporte dahil gamit lang ang wika makakakuha ka ng

posisyon o.makakapunta ka sa nais mo gamit ang wika depindi sa

kung paano mo gamitin ang wika.Sirkulasyon sa kapangyarihan

dahil ang pagiging makapangyarihan ay hindi mo.makukuha kung

hindi ka magaling gumamit ng wika ,hindi ka matatawag na

makapangyarihan kung sa salita mo hindi mo sila

mapapasunod,kailangan ang salita mo ang masusunod sa bawat

galaw nila.

Ang oplan tokhang na na batas na ipinatupad ni Pangulong Duterte

na ang layunin ay mabigyan ng chansa ang mga taong sinuman ang

gumagamit ng ipinag babawal na gamot na sumuko sa pulisya para

magbago o magpaparehab.

Sa pamamagitan ng wika naipatupad ito ng maayos dahil sa

nagkakaintindi ang mga mamayanan at ang pulisya sa kanilang

14
pinag usapan nah karoon ng matagumpay na batas maraming nag

bago ,maraming adik na tumaba na ngayon.Gamit ang wika na

angkop sa nakakarami naging epektibo ito sa tao

15
VIII. TERMINOLOHIYA NG PAG-AARAL

Banyagang wika
Mga lingguawahing hindi nag mula sa Pilipinas kagaya ng Englis
korea at iba pa.

Laylayan ng Lipunan

Mga taong walang bosses sa lipunan na kadalasan na nakatira sa

magulong lugar tulad ng skuater na hindi ka aya aya ang paligid.

Lingua Franca

Lingua franca ang tulay nating mga Pilipino sa pagkakaisa sa lahat

ng bagay katulad sa pag papayabong ng ating PambansangWika.

Maralita

Mga taong kadalasan na wawalan ng tiwala sa batas at mga taong

nag papasakop sa kapangyarihan ng politika,sa dahilan ng kahirapan.

Hustisya

Isang tinig na nais marinig ng mga taong nasa lay layan ng lipunan,
at gustong makamit ng mga taong maralita na biktima ng
kapangyarihan ng politika at batas.Hustisya na sa pamamagitan ng
ating lingua franca makakamit tayo ng isang malinis na pagpapasiya.

16
IX. FINDINGS

Ang kahalagahan ng wika at importansiya sa lahat ng aspeto

ay mahalaga,sabi nga ni Constantino ang wika ay sagisag para

sa atin binubuklod tayo nito,sumisimbolo ng

pagkakaisa,bilang iisa ang lahi at pinagmulan.

Ang kahalagahan at importansiya ng wika sa ating

bansa,dahil ang wika ay para sa tao at ang tao naman

ang isang mahalagang sangkap ng bansa.Sa

pamamagitan nito nagkakaroon tayo ng kamalayan na

dapat pagyabungin ang wikang pambansa dapagkat

saan man tayo mapunta sa Pilipinas kahit na sa Bisayas

at Mindanao gamit lang ang wikang filipino

nagkakaunawaan tayo,hindi dahil sa mga Pilipino tayo

kundi ito ang ating Lingua Franca na kinakailanagan na

bigyan ng importansiya.Ayon nga kay Virgilio Alamario

ang tagapangulo ng (kwf) gamitin ng gamitin,sa

pamamagitan ng pag gamit ng Wikang Filipino,Sa

pamamagitan nito mas napapayabong natin ang ating

wika at naisasadiwa natin ang kaluluwa ng wikang

filipino.Sa paraang ito mas madali nalang sa atin ang

pagsunod kung ito ang babasihan natin sa batas at sa

17
mga politikong nakikipagdebati para ipagtanggol ang

kanyang pinaglalaban.Sagisag ang Wikang Filipino

habang lisesya naman na milaituturing ang wikang

englis,sa madaling salita kailanagan nating pag aralan

ang banyagang wika para may alam tayo at hindi

maging mangmang sa dala ng globalisasyon gayundin

ang pag hangad ng kapangyarihan sa lipunan lalo ang

magkaroon kontrol sa batas. Para maging epektibo ito

kaya kinakailanagan na isasantabi natin ang wikang

filipino,para sa pansariling kabutihan.Bakit hindi natin

bigyan pansin ang sinabi ng isang na akusahan sa

pamamaril sa Quezon City isang simpleng mambabalut

lamang siya na nag ngangalang Zosimo Buco na tagay

leyte na naghahanap ng hanapbuhay,sa masamang

palad na akusahan pa sa pag baril ng isang sibilyan.Sa

sinabi niya sa pag lilitis na (kinabahan siya sa pag lilitis

dahil sa hindi niya nauunawaan ang mga

salitang,sinasalita sa loob ng korte )kung sa salitang

Filipino ginamit na wika may mga pagkakataon na

mapapahalagahan natin ang mga ordinaryong tao at

kasabay nito naipapalaganap natin ng maayos ang

batas ng walang halong pagkukubli ng wika dahil alam

natin lahat kung anu ang oinag uusapan sa loob .Isang

18
hakbang ng gobyerno para mabigyan ng halaga at

importansiya ng wikang pambansa sa loob ,labas ng

batas at politika ay gamitin ng gamitin sa pamamagitan

ng pag gamit nito.

19
X. DESIPLINANG AGHAM PANLIPUNAN

Ang konseptong papel na ito nabibilang sa

desiplinang agham panlupunan,tinatalakay dito, o

nakapaloob sa konseptong papel ay ang Wikang Filipino:

kahalagahan at importansiya nito sa labas at loob ng

batas at politika.

Ang agham panlipunan ay pinag-aaralan ang

sumusunod ,anthropolohiya,komunikasyon,economiks,edukas

yon,kasaysayan,batas,at agham pulitikal.Sa mga nabannggit

sa itaas sa kung anu ang pinag-aaralan ng agham panlipunan

ay pumasok ang aking paksa,kaya nabibilang sa desiplinang

ito.Nais ipabatid dito ang kahalagahan at importansiya ng wika

sa batas at politika.

20