You are on page 1of 89

ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TP.HCM
KHOA CÔNG NGHỆ HÓA HỌC


ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH VÀ THIẾT BỊ


ĐỀ TÀI:

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO


TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN

GVHD : TIỀN TIẾN NAM


SVTH : Huỳnh Đoàn Hải Nam
MSSV : 2004120178
LỚP : 03DHHH2

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

LỜI MỞ ĐẦU



Trái cây là loại thực phẩm không thể thiếu trong đời sống hàng ngày. Đây là
nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Nước ta là một nước
nhiệt đới với đủ loại cây trái quanh năm. Tuy nhiên chính thời tiết nóng ẩm lại là
nguyên nhân làm cho trái cây rất dễ bị hư hỏng khi tiến hành thu hoạch theo thời
vụ. Do đó vấn đề đặt ra là làm sao bảo quản sản phẩm trái cây được lâu dài.
Phương pháp hiệu quả nhất hiện nay là bảo quản trái cây trong phòng lạnh. Theo
phương pháp này, trái cây sau thời gian dài bảo quản vẫn còn giữ được chất lượng
tương đối tốt.

Đề tài “ Thiết kế hệ thống kho lạnh bảo quản trái cây quả năng suất 120
tấn”.

Do thời gian và kiến thức còn hạn chế nên không tránh khỏi nhiều sai sót.

Em rất mong nhận được những đóng ý kiến của các thầy cô để đề tài được
hoàn thiện hơn.

Em xin chân thành cảm ơn!

TP. Hồ Chí Minh, ngày ... tháng ... năm 2015

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

LỜI CẢM ƠN



Sau một thời gian nghiên cứu và tham khảo để hoàn thành đồ án, em xin
chân thành cảm ơn:

Trường ĐH Công Nghiệp Thực Phẩm Tp. Hồ Chí Minh đã tạo mọi điều kiện
tốt nhất về cơ sở vật chất kĩ thuật, trang thiết bị để chúng em có thể hoàn thành đồ
án trong thời gian ngắn.

Thư viện trường đã cung cấp những tư liệu hết sức có giá trị, là tài liệu thanh
khảo tốt và quý báu.

Đặc biệt gửi lời cảm ơn đến thầy TIỀN TIẾN NAM, người trực tiếp hướng
dẫn tận tình để nhóm chúng em hoàn thành đồ án đúng thời hạn.

TP. Hồ Chí Minh, ngày ... tháng ... năm 2015

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

LỜI NHẬN XÉT CỦA GVHD



...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Chữ ký của giáo viên nhận xét

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

LỜI NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG PHẢN BIỆN



...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Chữ ký của giáo viên nhận xét

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Mục lục
CHƯƠNG I

1.1 Giới thiệu về một số đặc điểm và thành phần hóa học của cam ............................................ 11
1.2 Quy trình bảo quản lạnh bằng kho lạnh: ............................................................................. 13
1.2.1 Quy trình công nghệ ..................................................................................................... 13
1.3 Thuyết minh dây chuyền công nghệ ................................................................................... 14
1.3.1 Nguyên liệu ............................................................................................................... 14
1.3.2 Bảo quản tạm thời .................................................................................................... 14
1.3.3 Phân loại, xử lý ......................................................................................................... 14
1.3.4 Xếp thùng gỗ thưa, sọt .............................................................................................. 14
1.3.5 Làm lạnh sơ bộ ......................................................................................................... 14
1.3.6 Bảo quản lạnh ........................................................................................................... 15
1.3.7 Kiểm tra: .................................................................................................................. 15
1.3.8 Xuất kho ................................................................................................................... 15
1.4 Các quá trình xảy ra trong khi bảo quản lạnh: .................................................................... 15
1.5 Các quá trình vật lý......................................................................................................... 16
1.5.1 Sự bay hơi nước ........................................................................................................ 16
1.5.2 Sự giảm khối lượng ................................................................................................... 16
1.5.3 Sự thải nhiệt ............................................................................................................. 16
1.6 Các quá trình sinh lý, sinh hoá ........................................................................................ 16
1.7 Sự thay đổi thành phần hoá học : ..................................................................................... 17
1.7.1 Gluxit........................................................................................................................ 17
1.7.2 Axit hữu cơ ............................................................................................................... 17
1.7.3 Vitamin ..................................................................................................................... 17
1.7.4 Các chất màu ............................................................................................................ 17
1.7.5 Polyphenol ................................................................................................................ 18
Các yếu tố ảnh hưởng đến thời hạn bảo quản của trái cây .............................................................. 18
1.8 Nội dung và yêu cầu thiết kế ................................................................................................ 19
1.8.1 Bảo quản mát ............................................................................................................... 19
1.8.2 Thông số môi trường .................................................................................................... 19
1.8.3 Môi chất lạnh ............................................................................................................... 19

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

CHƯƠNG 2 .................................................................................................................................... 19
2.1 Vai trò nhiệm vụ và ý nghĩa kỹ thuật lạnh trong bảo quản trái cây............................................... 19
2.1.1 Vai trò và nhiệm vụ ...................................................................................................... 19
2.1.2 Ý nghĩa kỹ thuật lạnh trong công nghiệp bảo quản trái cây ......................................... 20
3.1 Yêu cầu khi thiết kế mặt bằng kho lạnh ............................................................................... 21
3.2 Yêu cầu chung đối với phòng máy ............................................................................................. 23
3.3 Kho lạnh................................................................................................................................... 23
3.3.1 Đặc điểm kho lạnh .............................................................................................................. 23
3.3.2 Buồng lạnh ......................................................................................................................... 24
3.4 Xác định số lượng và kích thước kho lạnh ................................................................................ 24
3.5 Tính toán thể tích kho lạnh ...................................................................................................... 24
3.6 Diện tích chất tải lạnh .......................................................................................................... 25
3.7 Tải trọng nền..................................................................................................................... 26
3.8 Diện tích kho lạnh cần xây dựng ........................................................................................ 26
3.9 Quy hoạch mặt bằng kho lạnh ........................................................................................... 27
3.9.1 Yêu cầu chung đối với mặt bằng kho lạnh: ............................................................... 27
Sơ đồ mặt bằng kho lạnh bảo quản lạnh rau quả ............................................................................ 29
4.1 Cấu trúc cách nhiệt và cấu trúc xây dựng kho lạnh ............................................................. 30
4.1.1 Mục đích của việc cách nhiệt phòng lạnh .......................................................................... 30
4.1.2 Mục đích của việc cách ẩm ........................................................................................... 31
4.2 Cấu trúc của cách nhiệt cách ẩm ............................................................................................... 32
4.2.1 Cấu trúc cách nhiệt:............................................................................................................. 32
4.2.2 Cấu trúc cách ẩm ................................................................................................................. 33
4.3 Phương pháp xây dựng kho lạnh bảo quản .............................................................................. 33
4.3.1 Kết cấu xây dựng kho ........................................................................................................ 33
4.3.1.1 Móng và cột ................................................................................................................. 34
4.3.1.2 Tường ngăn và tường bao............................................................................................ 34
4.3.1.3 Mái .............................................................................................................................. 34
4.3.1.4 Nền .............................................................................................................................. 34
4.3.1.5 Cửa kho lạnh ............................................................................................................... 35
4.4 Tính toán cho vách kho lạnh ................................................................................................ 35
4.4.1 Kết cấu tường bao ........................................................................................................ 35

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

4.4.2 Biểu diễn kết cấu tường bao............................................................................................... 36


4.4.3 Xác định bề dày lớp cách nhiệt ........................................................................................... 36
4.4.4 Kiểm tra đọng sương .......................................................................................................... 37
4.4.5 Kiểm tra đọng ẩm trong cơ cấu cách nhiệt ................................................................... 38
4.5 Kết cấu xây dựng của trần kho lạnh .................................................................................... 41
4.5.1 Biểu diễn kết cấu của trần ................................................................................................... 42
4.5.2 Chiều dày của lớp cách nhiệt: .............................................................................................. 42
4.5.3 Kiểm tra đọng sương bề mặt ngoài của trần ................................................................. 43
4.5.4 Kiểm tra đọng ẩm trong cơ cấu cách nhiệt ..................................................................... 44
4.6 Chiều dày cách nhiệt của nền kho lạnh .................................................................................... 46
4.6.1 Kết cấu cách nhiệt nền kho lạnh .......................................................................................... 46
4.6.2 Biểu diễn kết cấu của nền .................................................................................................... 47
4.6.3 Xác định chiều dày của lớp cách nhiệt nền kho .................................................................... 48
4.6.4 Kiểm tra đọng sương trên nền kho lạnh............................................................................... 49
4.6.5 Kiểm tra đọng ẩm trong cơ cấu cách nhiệt ............................................................................ 49
4.6.6 Xác định áp suất thực của hơi nước .................................................................................... 51
5.1 Xác định dòng nhiệt đi qua kết cấu bao che Q1 .................................................................... 53
5.2 Xác định dòng nhiệt do sản phẩm toả ra Q 2 ............................................................................. 55
5.2.1 Xác định dòng nhiệt do sản phẩm toả ra Q21 ...................................................................... 55

5.2.2 Xác định dòng nhiệt do bao bì toả ra Q22 .......................................................................... 56


5.3 Xác định dòng nhiệt do thông gió Q3 ........................................................................................ 57
5.4 Dòng nhiệt do vận hành toả ra Q4 ............................................................................................. 58
Xác định dòng nhiệt vận hành Q4 .................................................................................................. 58
5.5 Dòng nhiệt do sản phẩm hô hấp tạo ra Q5 ................................................................................. 59
Dòng nhiệt tỏa ra do sự hô hấp của rau quả .................................................................................. 59
5.6 Tính nhiệt tải cho máy nén .................................................................................................. 60
5.7 Xác định năng suất lạnh của MN.............................................................................................. 60
5.8 Phương pháp làm lạnh .............................................................................................................. 60
5.9 Chọn môi chất cho hệ thống lạnh kho bảo quản lạnh ............................................................... 61
CHƯƠNG 6 .................................................................................................................................... 63
TÍNH CHỌN MÁY NÉN VÀ THIẾT BỊ PHỤ................................................................................ 63

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

6.1 Chọn các thông số làm việc....................................................................................................... 63


6.1.1 Nhiệt độ sôi của MCL: to phụ thuộc vào nhiệt độ buồng lạnh ............................................. 63
6.1.2 Nhiệt độ (t0) ngưng tụ ......................................................................................................... 63
6.2 TÍNH CHỌN MÁY NÉN ......................................................................................................... 64
6.2.1 Xác định tỷ số nén............................................................................................................... 64
6.2.2 Xác định chu trình hồi nhiệt ............................................................................................... 67
6.2.2.1 Năng suất lạnh riêng khối lượng................................................................................... 67
6.2.2.2 Năng suất khối lượng thực tế của máy nén(lưu lượng môi chất nén qua máy nén) ....... 67
6.3 Năng suất thể tích thực tế của máy nén ..................................................................................... 67
6.4 Hệ số cấp của máy nén ......................................................................................................... 67
6.5 TÍNH CHỌN THIẾT BỊ NGƯNG TỤ ................................................................................. 71
6.5.1 Chọn thiết bị ngưng tụ.................................................................................................. 71
6.5.2 Mục đích của thiết bị ngưng tụ ..................................................................................... 72
6.5.3 Cấu tạo ......................................................................................................................... 73
6.5.4 Nguyên lý làm việc ............................................................................................................. 73
6.6 Tính chọn thiết bị ngưng tụ .............................................................................................. 73
6.7 TÍNH CHỌN THIẾT BỊ BAY HƠI ..................................................................................... 75
6.7.1 Vai trò .......................................................................................................................... 75
6.7.2 Tính chọn thiết bị bay hơi : .......................................................................................... 75
CHƯƠNG 7 .................................................................................................................................... 78
7.1 Các thiết bị hệ thống bảo quản lạnh..................................................................................... 78
7.1.1 Bình tách lỏng ..................................................................................................................... 78
7.1.1.1 Nhiệm vụ ..................................................................................................................... 78
7.1.1.2 Cấu tạo và nguyên lý hoạt động ................................................................................... 78
7.1.1.3 Tính toán ...................................................................................................................... 79
7.2.1 Bình chứa cao áp .......................................................................................................... 80
7.2.1.1. Nhiệm vụ cấu tạo ........................................................................................................ 80
7.2.1.2 Tính toán................................................................................................................... 81
7.3.1 Xác định tháp giải nhiệt................................................................................................ 81
7.4.1 Phin sấy lọc .................................................................................................................. 83
7.4.1.1 Nhiệm vụ ..................................................................................................................... 83
7.4.1.2 Cấu tạo ......................................................................................................................... 83

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

7.4.1.3 Vị trí lắp đặt ................................................................................................................. 84


7.5.1 Van tiết lưu .................................................................................................................. 84
7.5.1.1 Nhiệm vụ ...................................................................................................................... 84
7.5.1.2 Cấu tạo và nguyên lý hoạt động .................................................................................... 84
7.5.1.3 Lắp đặt ......................................................................................................................... 85
7.6.1 Mắt gas ......................................................................................................................... 85
7.6.1.1 Nhiệm vụ .................................................................................................................. 85
7.6.1.2 Cấu tạo ........................................................................................................................ 86
7.6.1.3 Lắp đặt ........................................................................................................................ 86
7.7.1 Bơm .............................................................................................................................. 86
7.8.1 Quy trình vận hành ...................................................................................................... 86
7.8.1.1 Nhiệm vụ của vận hành hệ thống lạnh: ..................................................................... 86
7.8.1.2 Nguyên tắc chung trước khi khởi động hệ thống lạnh ................................................. 86
7.9.1 Khởi động máy nén ............................................................................................................ 87

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN NGUYÊN LIỆU
1.1 Giới thiệu về một số đặc điểm và thành phần hóa học của
cam
Mô tả: Cây gỗ nhỏ có dáng khoẻ, thân không gai hay có ít gai. Lá mọc so le, phiến lá
dài, màu xanh đậm, hình trái xoan, dài 5-10cm, rộng 2,5-5cm, mép có răng thưa; cuống
hơi có cánh, rộng 4-10mm. Chùm hoa ngắn ở nách lá, đơn độc hay nhóm 2-6 hoa thành
chùm; đài hoa hình chén, không lông; cánh hoa trắng dài 1,5-2cm; nhị 20-30 cái dính
nhau thành 4-5 bó. Quả gần hình cầu, đường kính 5--8cm, màu vàng da cam tới đỏ da
cam; vỏ quả dày 3-5mm, khó bóc; cơm quả quanh hạt vàng, vị ngọt; hạt có màu trắng.

Bộ phận dùng: Quả, kể cả dịch quả và vỏ quả; hoa - Fructus et Flos Citri Sinensis.
Lá và vỏ cây cũng được dùng. Ở Trung Quốc, người ta dùng quả chưa chín của Cam
chanh cũng như quả xanh của cây Toan chanh - Citrus aurantium L., làm thuốc gọi là
Chỉ thực - Fructus Aurantii Immaturus.

Nơi sống và thu hái: Cây của Á châu nhiệt đới được trồng rộng rãi khắp nước ta để
lấy quả ăn.

Một số giống Cam nổi tiếng:

- Cam Xã Đoài: Cây tương đối cao, ít cành lá (cành quả). Quả ngon, thơm, trồng ở Xã
Đoài, xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An rồi lan ra cả vùng đất nhẹ huyện
Nghi Lộc.

- Cam ở miền Nam: Vỏ nhiều khi vẫn xanh, cây rải vụ (vụ thu hoạch kéo dài).

- Cam Động đình: Cây to, lá xanh nhạt, tai lá to; quả to, màu đỏ tía, nhiều nước, hơi chua,
dễ trồng, có sức chống chịu, là giống lai giữa Cam và Bưởi. Hiện trồng ở tỉnh Hải Hưng.

- Cam đường: Gần với Quýt hơn Cam. Cây cao 2-3m, tán rộng, nhiều cành lá, lá không
có tai. Quả trung bình 100g, vỏ mỏng, màu vàng đỏ hay đỏ sẫm, dễ bóc, múi dễ chia. Có
ba loại hình chính là Cam giấy với các giống Cam Canh (Hà Nội), Cam Đồng dụ (Hải
Phòng), Cam Ngọc cục và Cam Hành Thiện (Nam Hà); Cam Bù, Cam Chua, dễ trồng sai

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

quả, vị hơi chua, phổ biến ở Hương Sơn (Hà Tĩnh), Tuyên Hoá (Quảng Bình); Cam voi,
quả to 300-350g lai giữa Cam bù và Bưởi, trồng ở Tuyên hoá (Quảng Bình).

- Cam sành: Cây cao 2-3m, phân cành thấp, lá có tai nhỏ, quả sần sùi, vỏ dày, khi chín
màu vàng hay đỏ sẫm, vỏ dễ bóc, ruột đỏ, vị ngọt, hơi chua. Giống phổ biến là Cam Bố
Hạ, trồng ở vùng bãi phù sa Hà Bắc trên đất thoát nước; quả dẹt, nặng trung bình 200-
250g, màu vàng đỏ đẹp, chín vào tháng 11-12-1 năm sau, dịp Tết Nguyên đán, Cam sành
có tên là Citrus nobilis Lour. với quả có vỏ sần sùi mịn, khi chín màu vàng đỏ, tuy dày
nhưng dễ bóc, hột có màu nâu lục. Quýt trước đây vẫn được xem là một thứ trong Cam
sành.

Thành phần hóa học của trái cam:


Trong Cam tươi có nước 87,5%, protid 0,9%, glucid 8,4%, acid hữu cơ 1,3%, cellulose
1,6%, calcium 34mg%, sắt 23mg%, caroten 0,4mg%, vitamin C 40mg%. Quả là nguồn
vitamin C, có thể tới 150mg trong 100g dịch, hoặc 200-300 mg trong 100g vỏ khô.

Trong lá và vỏ quả xanh có l-stachydrin, hesperdin, aurantin, acid aurantinic, tinh dầu
Cam rụng (petitgrain). Hoa chứa tinh dầu Cam (neroli) có limonen, linalol, geraniol. Vỏ
quả chứa tinh dầu mà thành phần chính là d-limonen (90%), decyclicaldehyd tạo nên mùi
thơm, các alcol như linalool, dl-terpineol, alcol nonylic, còn có acid butyric, authranilat
metyl và este caprylic.

Tính vị, tác dụng: Quả Cam có vị ngọt chua, tính mát; có tác dụng giải khát, sinh
tâm dịch, mát phổi, tiêu đờm, thanh nhiệt và lợi tiểu. Vỏ quả Cam có vị cay, mùi thơm,
tính ẩm, có tác dụng tiêu đờm, thông khí trệ, giúp tiêu hoá. Vỏ cây Cam vị ngọt, hơi the,
tính mát; có tác dụng hạ khí đầy, điều hoà tỳ vị. Ở Ấn Độ, quả được xem như có tác dụng
khử lọc, và vỏ có tác dụng trung tiện và bổ.

Cam được xem là một “đồng minh” giúp ngăn ngừa các bệnh tim mạch, viêm nhiễm và
cả ung thư, ngoài những tính năng mà người ta nhận biết qua những nghiên cứu từ trước
đến nay như củng cố hệ miễn nhiễm, chống cảm cúm, giảm tỷ lệ cholesterol xấu, chống
viêm, ức chế các tế bào ung thư, xoa dịu các cơn đau ruột, dạ dày, gan và thúc đẩy nhanh
quá trình liền sẹo.

Cam cũng chứa rutin (vitamin P), thành phần giúp mạch máu khỏe hơn; vitamin nhóm B,
dưỡng chất không thể thiếu cho hệ thần kinh, các khoáng chất và chất xơ (hòa tan và
không hòa tan).

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Thành phần từ cam được sử dụng rất phong phú từ lá, hoa, vỏ cây và trái đều có thể dùng
để hãm thành nước uống có vị đắng nhẹ và hương cam đặc trưng. Nước hãm lá cam có
thể giúp hạ hỏa, đặc biệt khi mất ngủ, xoa dịu rối loạn chức năng lưu thông máu.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Quả Cam đường dùng để ăn có nhiều tác
dụng; lại được dùng làm thuốc giải nhiệt trị sốt, điều trị chứng xuất tiết và giúp ăn ngon
miệng. Ở Ấn Độ, dịch quả cũng được dùng trong bệnh đau về mật và ỉa chảy ra máu. Vỏ
quả Cam có thể dùng thay vỏ quýt nhưng tác dụng kém hơn, làm thuốc kích thích tiêu
hoá, chữa đau bụng, đầy bụng, ợ chua, đi ngoài. Ta còn dùng vỏ Cam chữa bệnh sau khi
đẻ bị phù. Vỏ tươi dùng xát vào mặt làm thuốc điều trị mụn trứng cá. Lá Cam dùng chữa
tai chảy nước vàng hay máu mủ. Hoa Cam thường dùng cất tinh dầu và nước cất hoa
Cam dùng pha chế thuốc. Chỉ ăn toàn Cam trong ba ngày liền có tác dụng như uống một
liều thuốc tẩy độc rất tốt. Uống nước vỏ Cam nấu chín có tác dụng kích thích nội tiết
nước mật, làm tăng nhu động ruột, chống bệnh táo bón.

1.2 Quy trình bảo quản lạnh bằng kho lạnh:


1.2.1 Quy trình công nghệ

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

1.3 Thuyết minh dây chuyền công nghệ


1.3.1 Nguyên liệu
Trái cây sau khi đã đạt được độ già chín thu hoạch thì cần thu hái kịp thời và nhanh
chóng, nếu chậm có thể làm giảm nhiều chất lượng sản phẩm. Khi thu hái thường tiến
hành vào lúc sáng sớm vì lúc đó thành phần dinh dưỡng đạt cao nhất, hương vị khẩu vị và
những tính chất vật lí ít bị biến đổi.

Sau khi thu hái nguyên liệu được chuyển đến nơi bảo quản.

1.3.2 Bảo quản tạm thời


Để đảm bảo nhịp độ điều hoà của sản xuất trong nhà máy thường cần một khối lượng
nguyên liệu dự trữ nhất định. Thời gian cho phép bảo quản tạm thời tuỳ thuộc vào từng
loại nguyên liệu và mục đích sử dụng. Thường chỉ vài giờ đến hai ngày. Khi bảo quản
nguyên liệu dù là ngắn hạn trong nguyên liệu vẫn xảy ra các quá trình biến đổi làm giảm
chất lượng nguyên liệu. Vì vậy phải tạo điều kiện bảo quản tốt nhất và phải đưa vào sản
xuất càng nhanh càng tốt.

1.3.3 Phân loại, xử lý


Nhằm mục đích loại bỏ các tạp chất, nguyên liệu hư hỏng, non xanh, dập nát, sâu
bệnh... để chọn ra được những nguyên liệu đảm bảo yêu cầu. Khi bảo quản cần phân loại
theo độ chín, kích thước, đảm bảo độ đồng đều để từ đó có chế độ bảo quản hợp lý.

1.3.4 Xếp thùng gỗ thưa, sọt


Sau khi xử lý và phân loại, nguyên liệu được xếp vào thùng gỗ thưa, sọt tre, giỏ sắt...
theo từng loại phân biệt và theo kích cỡ đã chọn, cũng xếp nguyên liệu vào bao bì để dễ
vận chuyển. Việc xếp nguyên liệu vào thùng gỗ phải hết sức nhẹ nhàng tránh tình trạng
nguyên liệu xây xát dập nát.

1.3.5 Làm lạnh sơ bộ


Trái cây trước khi đem vào kho bảo quản lạnh phải qua phòng làm lạnh nhanh, trong
các phòng làm lạnh nhanh có máy lạnh không khí tuần hoàn, không khí cưỡng bức khi

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

nhiệt độ đem bảo quản lớn hơn 50C. Khi nhiệt độ của trái cây đạt đến nhiệt độ của kho
bảo quản lạnh. Lúc đó trái cây mới được nhập vào kho với mục đích là tránh tác động
của sự biến đổi nhiệt đột ngột gây đọng sương, đọng ẩm làm hư hỏng nguyên liệu.

1.3.6 Bảo quản lạnh


Trái cây trong các thùng sọt được làm lạnh sơ bộ đến nhiệt độ bảo quản lạnh thì được
nhập vào kho bảo quản bằng các xe vận chuyển. Các thùng sọt xếp thành chồng cách trần
nhà 25 ÷ 30cm, phía dưới có các bệ kê cao 15cm, các thùng này được xếp trên các palet
để tiện cho việc xếp dỡ bằng máy. Khoảng cách đến tường là 30 ÷ 50cm, cách dàn lạnh
50 ÷ 60cm, giữa các chồng là 10 ÷ 15cm.

Các thùng được xếp thành từng lô có kí hiệu riêng căn cứ vào từng loại, các lô

hướng ra lối đi chính, tải trọng là 350 kg/m3. Trong kho bảo quản có không khí cưỡng
bức. Định kì thay đổi không khí hai lần trong một ngày đêm, vận tốc không khí là 0,5 ÷
1m/s. Nhiệt độ phòng bảo quản lạnh đảm bảo yêu cầu quy định đối với từng loại nguyên
liệu. Cho phép nhiệt độ dao động ± 0,50C, khi xuất kho cho phép tăng từ 4 ÷ 50C trong
một ngày đêm.

1.3.7 Kiểm tra:


Kiểm tra vi sinh vật: kiểm tra chất lượng sản phẩm về mặt vi sinh vật đạt yêu cầu
không, sản phẩm có bị nhiễm vi sinh vật gây bệnh không. Kiểm tra cảm quan: Kiểm tra
sản phẩm, bao bì, dụng cụ về mặt cảm quan như màu sắc, mùi vị, khối lượng, hình thái và
hương vị đặc trưng cho sản phẩm. Kiểm tra thành phần hoá học: xác định thành phần
prôtit, gluxit, lipit, vitamin, muối khoáng, độ đường, độ axit.

1.3.8 Xuất kho


Trái cây sau khi bảo quản lạnh, xuất kho để cung cấp cho các phân xưởng chế biến,
các cửa hàng xuất khẩu... Khi chuyển sản phẩm ra ngoài phải nâng nhiệt độ từ từ, tốt nhất
tăng nhiệt độ từ 4 ÷ 50C trong một ngày đêm.

1.4 Các quá trình xảy ra trong khi bảo quản lạnh:

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Những biến đổi về vật lý, sinh lý, sinh hóa xảy ra ở trái cây tươi trong quá trình
bảo quản liên hệ chặt chẽ và phụ thuộc vào tính chất tự nhiên của chúng tùy thuộc vào
điều kiện trồng trọt, chăm sóc, độ già chín khi thu hái vận chuyển và những yếu tố kỹ
thuật trong quá trình bảo quản.

1.5 Các quá trình vật lý


1.5.1 Sự bay hơi nước
Rau quả tươi sau một thời gian bảo quản thì bị héo, nguyên sinh chất bị co lại là
do sự bay hơi nước. Ðó là quá trình không có lợi trong bảo quản do đó tìm cách hạn chế.
Sự bay hơi nước phụ thuộc vào mức độ háo nước của hệ thống keo trong tế bào,
cấu tạo và trạng thái của tế bào che, đặc điểm và mức độ già chín của rau quả, độ ẩm và
nhiệt độ của môi trường xung quanh, cách bao gói, thời hạn vận chuyển và phương pháp
bảo quản.
Các quả xanh, non có hệ thống keo không hoàn chỉnh, còn các quả chín thì hệ keo
bị lão hóa nên khả năng giữ nước kém dẫn đến quả mau héo.
Thông thường lượng nước mất đi khi bảo quản của một tấn rau:0.6-0.8Kg/ngày
đêm đối với quả và 0.3-0.5Kg/ngày đêm.
Do đó phải bảo quản rau quả trong môi trường có độ ẩm tương đối cao thì sự bay
hơi nước chậm lại và lâu héo.
1.5.2 Sự giảm khối lượng
Là sự giảm khối lượng của rau quả do sự bay hơi nước và do tiêu tốn chất khô
trong quá trình hô hấp.
1.5.3 Sự thải nhiệt
Trong quá trình bảo quản rau quả tươi diễn ra quá trình hô hấp theo phương trình
sau:
C6H12O6 + 6O2  6CO2 + 6H2O + 674Kcal
Hô hấp xảy ra rất mạnh ngay cả ở nhiệt độ thấp. Trong quá trình bảo quản rau quả tươi
phải tìm cách giải phóng nhiệt sinh ra.

1.6 Các quá trình sinh lý, sinh hoá


 Sự thay đổi về sinh lý

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Quá trình sinh lý cơ bản là sự hô hấp. Ðây là quá trình không có lợi vì nó tiêu tốn
chất khô, làm giảm khối lượng tự nhiên, làm tăng nhiệt
Có hai dạng hô hấp yếm khí và hiếu khí.
- Hô hấp yếm khí: thiếu oxi thì rau quả hô hấp yếm khí phân hủy đường tạo CO2
và rượu.
C6H12O6  C2H5OH + CO2 + 28 Kcal.
- Hô hấp hiếu khí: thải ra CO2, nước và sinh nhiệt làm bốc nóng khối nguyên liệu.
Nếu việc thông gió không tốt thì sự sinh nhiệt này sẽ kích thích làm tăng cường độ
hô hấp, tích tụ hơi nước trên bề mặt nguyên liệu là nguyên nhân thúc đẩy vi sinh vật phát
triển nhanh làm hư nguyên liệu
C6H12O6 + 6 O2  6 CO2 + 6 H2O + 674 Kcal.
Sự hô hấp được biểu thị bằng cường độ hô hấp.Cường độ hô hấp phụ thuộc vào
các yếu tố:mức độ dập nát của rau quả,giống nhiệt độ, ánh sáng.

1.7 Sự thay đổi thành phần hoá học :


Quá trình biến đổi sinh hóa cơ bản của rau quả tươi là tác động của enzim xảy ra các
quá trình sinh hóa đã làm thay đổi thành phần hóa học của rau quả .
1.7.1 Gluxit
Là thành phần luôn biến đổi và biến đổi lớn nhất trong rau quả .
Trong rau quả nói chung thì hàm lượng tinh bột giảm, hàm lượng đường tăng lên cực
đại. Ðặc biệt các loại đậu thì lúc non hàm lượng đường nhiều khi già lượng đường giảm,
lượng tinh bột tăng.
1.7.2 Axit hữu cơ
Trong quá trình bảo quản tổng lượng các axit hữu cơ giảm làm cho chỉ số đường
trên axit tăng nên quả ngọt. Tuy nhiên lượng axit hữu cơ đặc trưng cho từng loại quả sẽ
tăng lên.
1.7.3 Vitamin
Nói chung hàm lương vitamin giảm nhanh trong quá trình bảo quản. Bảo quản ở
nhiệt độ thấp vitamin giảm ít, ngược lại ở nhiệt độ cao vitamin giảm nhiều.
1.7.4 Các chất màu

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Các sắc tố trong rau quả khi bảo quản thay đổi nhiều. Hàm lượng clorofin nói
chung là giảm, carotenoit tăng trong quá trình bảo quản rau quả .
1.7.5 Polyphenol
Các hợp chất tanin trong quá trình chín giảm đi càng nhanh nên trong bảo quản rau
quả chín thì giảm đi vị chát.

Các yếu tố ảnh hưởng đến thời hạn bảo quản của trái cây
Bảng 4.1 Các yếu tố ảnh hưởng thời hạn bảo quản trái cây

STT Yếu tố ảnh hưởng Tính chất

1 Nhiệt độ Nhiệt độ là yếu tố chủ yếu của môi trường có ảnh hưởng
quyết định đến quá trình sống của trái cây bảo quản.Tăng
nhiệt độ sẽ tăng các phản ứng sinh hoá,làm bay hơi nước
làm trái cây nhanh héo và làm tăng cường độ hô hấp.
Vì vậy để bảo quản được lâu cần phải hạ thấp nhiệt độ để
giảm cường độ hô hấp,tuy nhiên không được hạ nhiệt độ
dưới điểm đóng băng làm nước kết tinh phá vỡ cấu trúc
tế bào. Đối với trái cây thì nhiệt độ đóng băng thường ở -
4÷-2oC vì dịch bào chứa nhiều chất hoà tan .

2 Độ ẩm của không khí Độ ẩm tương đối trong phòng bảo quản có ảnh hưởng
đến sự bốc hơi nước của trái cây. Độ ẩm thấp làm tăng sự
bay hơi nước làm cho trái cây giảm khối lượng tự
nhiên,làm héo bề mặt ngoài và bên trong gây ra hiện
tương co nguyên sinh chất dẫn đến rối loạn sự trao đổi
chất làm trái cây mất khả năng đề kháng với những tác
động bất lợi từ bên ngoài.
Đối với những loại trái cây có thời hạn bảo quản ngắn
ngày thì độ ẩm thích hợp là 90÷95%,đối với các loại quả
có khả năng chống bốc hơi nước tốt hơn và tồn trữ dược
lâu hơn thì độ ẩm thích hợp 80÷90%

3 Thành phần khí trong Có ảnh hưởng quan trọng đến cường độ hô hấp nếu kết
không khí bảo quản hợp với bảo quản lạnh không khí diều hoà thì khả năng

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

bảo quản tốt hơn nhiều.

4 Sự thông gió và thoáng Có ảnh huởng đến chất lượng của trái cây trong quá trình
khí bảo quản.

5 Các yếu tố khác Ánh sáng, đất,phân bón cũng ảnh hưởng đến khả năng
bảo quản .

1.8 Nội dung và yêu cầu thiết kế


1.8.1 Bảo quản mát
- Sản phẩm bảo quản : trái cây (Cam)
- Dung tích : 120 tấn
- Nhiệt độ kho lạnh bảo quản 2 0C
1.8.2 Thông số môi trường
- Địa điểm kho lạnh đặt tại Tp.HCM
- Nhiệt độ môi trường : 37,3 oC
- Độ ẩm môi trờnưg : 74%
1.8.3 Môi chất lạnh
- Môi chất lạnh sử dụng trong kho lạnh là R22
-

CHƯƠNG 2

CÁC THÔNG SỐ VỀ KHÍ TƯỢNG VÀ Ý NGHĨA KỸ


THUẬT LẠNH ỨNG DỤNG TRONG KHO BẢO QUẢN
TRÁI CÂY

2.1 Vai trò nhiệm vụ và ý nghĩa kỹ thuật lạnh trong bảo quản
trái cây
2.1.1 Vai trò và nhiệm vụ

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Việt Nam ta là một nước nhiệt đới nóng ẩm mưa nhiều, hình thành một năm 4 mùa
rõ rệt. Do vậy mà rất thích hợp cho thực vật phát triển mạnh mẽ. Điều này đã tạo nên
nguồn lợi về trái cây ở nước ta trở nên vô cùng phong phú và đa dạng như: xoài, táo, dưa
hấu,nho,cam...

Hiện nay người ta đưa rất nhiều giống trái cây vào trồng với giá trị cao không
những cho tiêu dùng trong nưóc mà còn xuất khẩu ra nước ngoài. Đặc điểm của những
loại nói trên mang tính chất mùa vụ. Để có một chế độ bảo quản tối ưu ta phải nắm các
đặc điểm, tính chất cơ bản của từng loại rau quả.

Do vậy muốn để bảo quản được tươi lâu đó là nhiệm vụ của ngành kỹ thuật lạnh.
Đây là nguyên liệu sẽ đưa vào bảo quản trong kho bảo quản lạnh.
2.1.2 Ý nghĩa kỹ thuật lạnh trong công nghiệp bảo quản trái cây
- Xuất phát từ những vai trò và nhiệm vụ hơn nữa Việt Nam ta nằm ở vùng nhiệt
đới gió mùa nóng ẩm, phần lớn các loại thực phẩm từ rau, quả chứa nhiều chất và cấu
trúc phức tạp. Trái cây tươi thường bị thay đổi về chất lượng, có thể bị thối, héo úa, hư
hỏng... Làm giảm giá thành của sản phẩm dưới tác dụng của môi trường xung quanh như
nóng, ẩm, gió và vi sinh vật hoạt động.

Vậy để hạn chế những thay đổi về mặt cấu trúc sinh học không tốt đối với trái cây
bằng cách hạ nhiệt độ và tăng thêm độ ẩm của không khí môi trường xung quanh. Vì ở
nhiệt độ thấp và độ ẩm cao thì những biến đổi có hại cho sẽ bị kìm hãm làm cho quá
trình đó lâu hơn, giữ được trái cây tươi lâu hơn, chất lượng vẫn giữ nguyên về mùi vị
cũng như màu sắc.

Muốn làm được điều này thì ngày nay bằng các phương pháp làm lạnh nhân tạo
mà ngành kỹ thuật lãnh đã làm được và đó cũng là phương pháp đạt hiệu quả cao trong
trong những điều kiện nhiệt độ ở nước ta.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

CHƯƠNG 3

BỐ TRÍ MẶT BẰNG VÀ DUNG TÍCH KHO LẠNH

3.1 Yêu cầu khi thiết kế mặt bằng kho lạnh


 Yêu cầu chung đối với mặt bằng kho lạnh bảo quản

Quy hoạch mặt bằng là bố trí nơi sản xuất phù hợp với dây truyền công nghệ, sản
phẩm đi theo dây truyền không gặp nhau, không chồng chéo lên nhau, đan xen lẫn nhau.

- Đảm bảo sự vận hành tiện lợi, rẻ tiền chi phí đầy tư thấp

- Phải đảm bảo kỹ thuật an toàn, chống cháy nổ

- Mặt bằng khi quy hoạch phải tính đến khả năng mở rộng phân xưởng hoặc xí
nghiệp.

Quy hoạch mặt bằng kho bảo quản cần phải đảm bảo việc vận hành tiện lợi, dẻ
tiền: Cơ sở chính để giảm chi phí vận hành là làm giảm dòng nhiệt xâm nhập vào kho,
giảm thể tích và giảm dòng nhiệt, dòng nhiệt qua vách thì cần giảm diện tích xung quanh.
Vì trong các dạng hình học khối hình chữ nhật có diện tích lớn nhất. Để giảm cần làm
dạng hình lập phương khi đó đứng về mặt sắp xếp hàng hoá thì không có lợi, do đó để
giảm dòng nhiệt qua vách cần hợp nhất các phòng lạnh thành một khối gọi là Block lạnh
bởi vì việc xây lắp phân tán các kho lạnh ra không những tăng tổn thất nhiệt qua vách,
còn làm tăng phân tán các kho lạnh ra còn làm tăng chi phí nguyên vật liệu.

- Biện pháp để giảm dòng nhiệt xâm nhập vào kho bảo quản chúng ta tìm cách
ngăn chặn, khi chúng ta mở cửa kho bảo quản đối với những kho tiếp xúc bên ngoài.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Pkkk : Pfkk

Giả, dòng nhiệt xâm nhập khi mở cửa kho bảo quản thực hiện những cách sau:

+ Dùng màng che chắn việc đi lại khó khăn trong khi làm việc.

+ Xây dựng hành lang đệm, nhấ đối với kho bảo quản lớn.

+ Làm màng gió để chắn (quạt đặt trên cửa) công tắc quạt gắn liền với cánh cửa,
khi cửa mở thì quạt chạy, ngược lại khi đóng quạt dừng.

+ Quy hoạch phải tính đến đặc điểm của hệ thống lạnh

Hệ thống lạnh kho bảo quản lạnh nhiệt để không khí là 00C

Nền kho phải tiếp xúc với mặt đất sau một thời gian dài làm cho nền kho hạ thất
nhiệt độ xuống. Khi nền hạ xuống nhiệt độ 00C thì có hiện tượng nước trong đất đóng
băng.

Nền kho về mặt vật lý khi đạt 00C, nước trong nền đất đóng băng có hiện tượng
chuyển pha từ lỏng sang rắn. Do đó nó sẽ hồi lên phá vỡ cấu trúc xây dựng của kho. Vậy
để tránh hiện tượng này ta làm như sau:

+ Không bố trí kho bảo quản có nhiệt độ thấp sát mặt đất, khi có điều kiện nên bố
trí trên cao.

+ Nền kho xây các ống thông gió đường kính 200  300mm, được xây dựng cách
nhau 15 .15(m) tạo điều kiện cho không khí tuần hoàn qua hệ thống này làm cho nền đất
có nhiệt độ nền đất không thay đổi.

+ Ở nước ta thường xảy ra lũ lụt cho nên các kho bảo quản thường được xây lắp
cao hơn mặt đất, do vậy khoảng trống dưới nền kho chính là khoảng thông gió.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

3.2 Yêu cầu chung đối với phòng máy


- Phòng máy là khu vực hết sức quan trọng của xí nghiệp . Do đó nó cần đạt các
yêu cầu sau:

- Phòng máy và tổ hợp máy không được làm liền với móng tường và các kết cấy
xây dựng khác.

- Khoảng cách giưac các tổ hợp máy phải được đảm bảo lớn hơn 1(m) và giữa tổ
hợp máy với tường không nhỏ hơn 0,8 (m).

- Phòng máy phải cú 2 cửa riêng biệt cách xa nhau. Trong đó ít nhất phải có một
cửa thông với bên ngoài.

- Phòng máy và các thiết bị phải có hệ thống thông gió, phải đảm bảo thay đổi
không khí 3 lần/ ngày. Hệ thống gió phải đảm bảo lưu lượng không khí thay đổi 7 lần/
ngày.

- Phòng máy và thiết bị phải được trang bị phương tiện phòng chống cháy nổ và an
toàn điện.

3.3 Kho lạnh


Kho lạnh chuyên dùng chỉ có một buồng lạnh với một chế độ nhiệt duy nhất . Nhưng một
kho lạnh thường gồm nhiều buồng lạnh với những chế độ nhiệt khác nhau để bảo quản
các sản phẩm khác nhau.

3.3.1 Đặc điểm kho lạnh


Theo đề tài của em thì kho lạnh của em là kho lạnh bảo quản lạnh trái cây tươi với
nhiệt độ 00C.

sản phẩm ở đây đã được sơ chế, bao gói, đóng hộp đã được gia lạnh ở nơi khác
đưa đến bảo quản. Hơn nữa kho lạnh của em là kho lạnh phân phối.

Thường dùng cho các trung tâm thành phố, các khu công nghiệp để bảo quản các
thực phẩm trong mùa thu hoạc phân phối điều hoà cho cả năm.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Phần lớn các sản phẩm đưa đến đây được gia lạnh chế biến ở nơi khác đưa đến để
bảo quản.

Dung tích của kho lạnh rất lớn từ 30t  3500t

3.3.2 Buồng lạnh


+ Buồng bảo quản lạnh

- Buồng bảo quản lạnh thường có nhiệt độ -1,500C

Với độ ẩm tương đối từ 90-95% các sản phẩm bảo quản có thể được xếp trong các
bao bì khác nhau đặt lên giá trong buồng lạnh.

- Buồng lạnh được trang bị các dàn lạnh không khí kiểu gắn tường treo trên trần
đối lưu không khí tự nhiên hoặc cưỡng bức bằng quạt.

+ Buồng tiếp nhận:

- Buồng tiếp nhận sản phẩm trược khi đưa đến được kiểm tra, cân đo đong đếm và
phân loại sản phẩm.

- Nếu như trong xí nghiệp lạnh thì buồng tiếp nhận cũng giống như buồng chất tải
và thái tải về đặc điểm.

3.4 Xác định số lượng và kích thước kho lạnh


- Dung tích kho lạnh là đại lượng cơ bản cần thiết để xác định số lượng và kích
thước các buồng lạnh. Dung tích kho lạnh là lượng hàng được bảo quản đồng thời lớn
nhất trong kho,đơn vị là tấn hàng. Ngoài ra ,số lượng và kích thước các buồng lạnh phụ
thuộc vào các loại hàng được bảo quản trong kho, đặc điểm kho lạnh(kho lạnh phân
phối,trung chuyển, chế biến hoặc thương nghiệp).

3.5 Tính toán thể tích kho lạnh

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Thể tích kho lạnh được xác định theo công thức:

E
V= (m3) (CT 2-1,Tr 29,[1])
gV

Trong đó:

V – Thể tích kho lạnh , m3.

E – Dung tích của các buồng lạnh, tấn.

gv – Mức độ chất tải, tấn/m3. Kho được thiết kế với mặt hàng trái cam

chứa trong thùng gỗ, ta có gv = 0,45 tấn/m3

Thông số gv tra từ bảng 2-3,Tr28,[1]

Dung tích thật sự các buồng sản phẩm là trái cây Espvà thùng gỗ Ebb

Chọn Ebb =10% Esp

Esp = 120 (t) (đầu đề)

Dung tích thật sự của buồng lạnh

E = Esp + Ebb = 120 + 12 = 132 (t)

Thể tích buồng lạnh

E 132
V=   293.33 (m3)
gV 0.45

3.6 Diện tích chất tải lạnh

Chọn h = 3 m

Công thức xác định diện tích chất tải buồng lạnh:

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

V 293.33
F=   97.78 (m2) (CT 2-2,Tr 29,[1])
h 3

Trong đó:

h – Chiều cao chất tải, m

3.7 Tải trọng nền


Công thức tính tải trọng nền:

gF = gv × h = 0.45 x 3 = 1.35 ( tấn/m2) (CT 2-3,Tr 30,[1])

Trong đó:

h – Chiều cao chất tải.

gv – Mức độ chất tải, tấn/m3

3.8 Diện tích kho lạnh cần xây dựng


Công thức xác định diện tích xây dựng kho lạnh:

F 97.78
Fxd=   130.37 ( m2) (CT 2-4,Tr 30,[1])
F 0.75

Trong đó:

βF – Hệ số sử dụng diện tích xây dựng của kho lạnh, βF phụ thuộc vào kích

thước của buồng lạnh.

Đối với buồng diện tích nhỏ hơn 100 m2, βF = 0,70÷0,75

Đối với buồng diện tích 100- 400 m2, βF = 0,75÷0,80

Đối với buồng diện tích hơn 400 m2, βF = 0,8÷0,85

Chọn kích thước kho lạnh


Diện tích buồng lạnh quy chuẩn (bội của 36 m2) nên chọn Fxd = 144 m2 (12×12)

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Chọn kích thước kho như sau: 12 x 12 x 4

Vậy diện tích xây dựng thực tế là: chiều rộng 12m và chiều dài 12m. chiều cao của kho
lạnh được chọn là 4m (chiều cao chất tải 3m, còn lại khoảng cách với trần là 1m)

Bố trí mặt bằng kho lạnh

Chọn bao bì là thùng gỗ có kích thước như sau :

Dài x rộng x cao = 0.2m x 0.38m x 0.38m

Mỗi thùng gỗ chứa được 16kg sản phẩm.

Chia kho lạnh làm 48 tụ mỗi tụ gồm 8 thùng và chất lên thành 20 lớp

Vậy mình sẽ có tổng số thùng = 48 x 8 x 20 = 7680 thùng

Vậy suy ra số kg mỗi thùng = 120000/7680 = 15.6 kg.

3.9 Quy hoạch mặt bằng kho lạnh


3.9.1 Yêu cầu chung đối với mặt bằng kho lạnh:
Qui hoạch mặt bằng kho lạnh là bố trí những nơi sản xuất ,xử lí lạnh,bảo quản và những
nơi phụ trợ phù hợp với dây chuyền công nghệ .Để đạt được mục đích đó cần tuân thủ
các yêu cầu sau:

- Phải bố trí các buồng lạnh phù hợp với dây chuyền công nghệ, sản phẩm đi theo
dây chuyền không gặp nhau, không đan chéo nhau, các cửa ra vào cửa buồng phải quay
ra hành lang.Cũng có thể không dùng hành lang nhưng sản phẩm theo dây chuyền không
được gặp nhau.

- Quy hoạch cần phải đạt chi phí đầu tư nhỏ nhất. Cần sử dụng rộng rãi các điều
kiện tiêu chuẩn giảm đến mức thấp nhất các diện tích phụ nhưng phải đảm bảo tiện
nghi.Giảm công suất thiết bị đến mức thấp nhất. Giảm công suất thiết bị đến mức thấp
nhất.

- Quy hoach mặt bằng cần phải đảm bảo sự vận hành tiện lợi và rẻ tiền.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

+ Quy hoạch phải đảm bảo lối đi lại và đường vận chuyển thuận tiện cho việc bốc
xếp thủ công hay cơ giới đã thiết kế.

+ Chiều rộng kho lạnh nhiều tầng không quá 40(m)

+Chiều rộng kho lạnh một tầng phù hợp với khoảng vượt lớn nhất là 12 (m)

+Chiều dài của kho lạnh có đường sắt nên chọn có thể chứa được 5 toa tầu lạnh
bốc xếp được cùng một lúc.

+ Chiều rộng sân bốc dỡ đường sắt 6-7,5m;sân bốc dỡ ôtô cũng vậy.

+ Trong một vài trường hợp , kho lạnh có sân bốc dỡ nối liền rộng 3,5 m, nhưng
thông thường các kho lạnh có hành lang nối cả 2 phía, chiều rộng 6m.

+ Kho lạnh có dung tích đến 600t không bố trí đường sắt ,chỉ cần một sân bốc dỡ
ô tô dọc theo chiều dài kho đảm bảo mọi phương thức bốc dỡ.

Để giảm tổn thất nhiệt qua kết cấu bao che, các buồng lạnh cùng nhiệt độ nhóm
vào một khối.

- Mặt bằng của kho lạnh phải phù hợp với hệ thống đã chọn. Điều này rất quan
trọng với kho lạnh một tầng vì không phải luôn luôn đảm bảo đưa được môi chất lạnh từ
các thiết bị lạnh về ,do đó phải chuyển sang sơ đồ lớn hơn với việc cấp lỏng từ dưới lên.

- Mặt bằng kho lạnh phải đảm bảo kỹ thuật an toàn phòng cháy chữa cháy.

 Khi thiết kế phải tính thêm khả năng mở rộng kho lạnh.Phải để lại một mặt mút
tường để có thể mở rộng kho lạnh.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Sơ đồ mặt bằng kho lạnh bảo quản lạnh rau quả


TRẠM BIẾN 4m
ÁP
x x x x
Khu sinh
hoạt

12m
Bảo
vệ Phòng máy
Phòng hành I II III
chính
x x

3m
Hành lang
6m
Phòng phụ x
Mái hiên Hành lang
3m

x x

Đường ô tô

T
Đ

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

CHƯƠNG 4

TÍNH TOÁN CÁCH NHIỆT CÁCH ẨM

4.1 Cấu trúc cách nhiệt và cấu trúc xây dựng kho lạnh
4.1.1 Mục đích của việc cách nhiệt phòng lạnh

Nhiệt độ tx, trong đó nhiệt độ môi trường (tf > tk) lạnh trong xí nghiệp đông lạnh.
Cấu trúc cách nhiệt chiếm từ 25 - 40% chi phí xây dựng xí nghiệp. Do đó phải đặc biệt
chú trọng đến việc lựa chọn cấu trúc cách nhiệt. Thiết kế và thi công nếu cấu tạo của vách
cách nhiệt là điểm cấu trúc xây dựng cách nhiệt không tốt thì nó không đảm bảo chế độ
nhiệt và ẩm không đảm bảo theo yêu cầu làm tăng sự khô ngót của sản phẩm, hư hỏng
sản phẩm và tăng chi phí sản xuất lạnh (tăng chi phí vận hành)

Do vậy việc cách nhiệt cho kho lạnh được xem xét và coi trong vấn đề này. Đặc
biệt đối với những kho lạnh mà nhiệt độ trong phòng lạnh luôn luôn phải duy trì ở nhiệt
độ thấp. Do đó sự chênh lệch nhiệt độ như trên luôn luôn xuất hiện một dòng nhiệt xâm
nhập từ môi trường bên ngoài vào.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Đối với kho lạnh của chúng ta, mục đích xây dựng là làm giảm dòng nhiệt xâm
nhập từ môi trường bên ngoài kho, chỉ có bằng cách tăng R lên

R: Nhiệt trở vách (cản trở dòng nhiệt) muốn tăng dòng nhiệt trở vách có nhiều
cách nhưng tốt nhất là xây tường dày lên một cách phù hợp nhất lắp đặt vật liệu cách
nhiệt.

* Ý nghĩa

Việc nhiệt kho lạnh nó sẽ giảm bớt hiệu số nhiệt độ của bề mặt phía trong kho và
nhiệt độ của bề mặt phía trong kho và nhiệt độ không khí trong kho

t = t2 - tk

Khi hiện nhiệt độ lớn sẽ làm tăng sự tuần hoàn của không khí gần vách, sự tuần
hoàn của không khí tăng lên làm tăng sự khô ngót của sản phẩm vào mùa hè và ngược lại
làm tăng sự quá lạnh của sản phẩm vào mùa đông.

Để tránh hiện tượng khi sắo xếp sản phẩm vào trong kho lạnh không được xếp sản
phẩm vào sát vách kho. Từ những lý do trên ta thấy rằng việc cách nhiệt cho kho là rất
cần thiết

4.1.2 Mục đích của việc cách ẩm

Nhiệt độ của môi trường không khí xung quanh bao giờ cũng lớn hơn nhiệt độ của
không khí trong phòng lạnh cho nên độ ẩm (d = g/kgk3) của không khí xung quanh lớn
hơn phòng lạnh, kết quả phát sinh độ chênh độ chứa ẩm.

d = dng - dn

hay là áp suất riêng phần của hơi nước sinh ra:

P = Pfh  Pkh

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Đây là nguyên nhân tạo ra môi trường ẩm trong vách kho. Sự chênh lệch về áp
suất hơi nước trong và ngoài kho lạnh, tạo nên dòng hơi nước khuyếch tán qua vách kho
vào trong phòng lạnh nó được đánh giá qua thông số gọi là dòng ẩn 

Ph1  Ph 2
=
H

Trong đó:

Ph1: áp suất hơi nước bên ngoài

Ph2: áp suất hơi nước bên trong

H: trở lực dẫn ẩm m2sản phẩm/kg

Việc chấm dứt hoàn toàn dòng nhiệt ẩm đi qua vách khi mà luôn luôn tồn tại t và
P là điều không thể thực hiện được. Vì khi đó vách kho có trở lực nhiệt trở và ẩm trở thì
cơ thể giảm được dòng nhiệt ẩm.

Nếu để cho âm xâm nhập vào qua vách kho lạnh gây ra một số tác hại:

- Nó làm cho các vật liệu tham gia vào cấu trúc xây dựng kho lạnh, làm cho nhanh
ẩm ướt, mục nát

- Nó làm ẩm vật liệu cách nhiệt làm giảm khả năng cách nhiệt của vật liệu

- Ẩm đi vào trong mang theo nhiệt làm tăng nhiệt tải của thiết bị lạnh (tăng nhiệt
tải của buồng) đồng thời nó làm tăng khả năng mất khối lượng của sản phẩm (do chuyển
pha lỏng hơi). Để khắc phục tác hại trên người ta cách ẩm chi kho lạnh.

4.2 Cấu trúc của cách nhiệt cách ẩm


4.2.1 Cấu trúc cách nhiệt:
Cấu trúc cách nhiệt đảm bảo sự liên tục không tạo ra các cầu nhiệt hiện tượng đột
nhiệt. Đối với kho lạnh khi xây lắp cách nhiệt cho công trình không nên để hở mép giữa
các tấm cách nhiệt.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

- Vị trí lắp đặt.

+ Đối với tường cách nhiệt đặt phía trong hay phía ngoài đều được. Nhưng thông
thường là lắp bên trong vách kho.

+ Đối với nền lắp dưới mặt nền.

+ Đối với trần thì lắp phía trên hay phía dưới đều được tuỳ thuộc vào diện tích
trần.

Theo đề tài của em thì em chọn cấu trúc cách nhiệt là polystirol cho tương bao và
tường ngăn từ trần, bê tông bọc cho nền kho.

4.2.2 Cấu trúc cách ẩm


- Về nguyên tắc thì cách ẩm lắp ở phía có độ ẩm cao. Khi lắp cấu trúc cách nhiệt
tôi dùng bitum và giấy dầu để cách ẩm cho tường, trần và nền.

4.3 Phương pháp xây dựng kho lạnh bảo quản


Trong thực tế hiện nay có 2 phương pháp xây dựng kho thường sử dụng đó là kho
xây và kho lắp ghép.

- Kho xây: có ưu điểm là tận dụng được nguồn nguyên liệu sẵn có tại địa phương,
các nguyên vật liệu sẵn có ở các xí nghiệp, giá thành rẻ, chi phí đầu tư thấp. Tuy nhiên nó
có nhược điểm là thời gian thi công kéo dàu cấu trúc xây dựng phức tạp.

Qua sự cân đối giữa kho lắp ghép và kho xây, đối chiếu với tình hình thực tế trong
nước em chọn phương án xây dựng kho của em là kho xây.

4.3.1 Kết cấu xây dựng kho

Để giảm tổn thất lạnh cũng như đảm bảo tính an toàn và kinh tế cho kho lạnh hoạt
động trong thời gian dài thì kho lạnh được xây dựng thei kết cấu như sau:

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

4.3.1.1 Móng và cột


Móng phải chịu được tải trọng của toàn bộ kết cấu xây dựng và hàng hoá bảo
quản. Bởi vậy móng phải kiên cố, vững chắc và lâu bền. Móng có thể được làm theo kiểu
sàn móng hoặc theo kiểu từng ô không liên tục. Khi đó móng người ta phải chừa trước
những lỗ để lắo cột chụi lực. Trong kho lạnh một tầng sử dụng cột có tiết diện vuông
(400 x 400)

4.3.1.2 Tường ngăn và tường bao


- Có rất nhiều phương án xây dựng tường bao và tường ngăn nhưng phương pháp
cổ điển nhất hiện nay vẫn phù hợp ở Việt Nam
- Tường gạch chịu lực có hai vữa trát 2 phía. Cách nhiệt ở phía trong phòng lạnh.
Trước khi cách nhiệt phủ lên một lớp bitum dày 2,5  3(mm) để cách ẩm sau đó dán lớp
cách nhiệt lên. Cách nhiệt có thể gán 2 lớp tránh cần nhiệt. Cách nhiệt được cố định vào
tường có thể cách nhiệt bằng gạch hoặc bê tông bọt cách nhiệt.

4.3.1.3 Mái
Các kho lạnh có các tấm mái tiêu chuẩn đi kèm theo cột, xà tiêu chuẩn. Mái của
kho không được đọng và thấm nước.
Nếu mái có độ rộng lớn có thể làm mái dốc về một phía thường làm dốc về 2 phía
có độ nghiêng 2%, chống thấm nước bằng bitum và giấy dầu. Chống bức xạ bằng cách
phủ lên trên một lớp sợi trắng kích thước 5015 (mm).

Đối với kho lạnh của em thiết kế ngoài việc bố trí như trên còn bố trí thê mái lợp
bằng pơlô xi măng hoặc bằng tô.

4.3.1.4 Nền
- Nhiệt độ phòng lạnh

- Tải trọng của kho hàng bảo quản

- Dung tích kho lạnh

Yêu cầu của nền là nền phải vững chắc, tuổi thọ cao và không thấm nước vệ sinh
sạch sẽ.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Theo tiêu chuẩn thì nền có nhiệt độ dương không cần cách nhiệt nếu nền có nhiệt
độ âm thì có nhiều thiết khác nhau.

Với kho lạnh của em là kho bảo quản lạnh rau quả có nhiệt độ 00C. Do vậy mà nền
của em không bố trí điện trở sởi nên.

4.3.1.5 Cửa kho lạnh


Cửa các kho lạnh có rất nhiều loại khác nhau, khoá cửa cũng vậy. Cửa của kho
lạnh cũng giống của tủ lạnh, cửa là tấm cách nhiệt, có bản kề tự động, xung quanh cơ
điện kién bằng caosu có bố trí nam châm để hút mạch cửa đảm bảo độ kín khít và giảm
tổn thất nhiệt.
Với kho lạnh của em cho xe nâng hạn bốc dỡ hàng hoá. Chọn cửa rộng 4m, cao
2,5(m) cửa bố trí bánh xe chuyển động trên thanh ray sát tường nên đóng mở nhẹ nhàng
tiết kiệm diện tích.

4.4 Tính toán cho vách kho lạnh


4.4.1 Kết cấu tường bao
Xây dựng vách kho lạnh có kết cấu như sau:

Bảng 1: Kết cấu vách ngoài kho lạnh

Vật liệu Bề dày Hệ số truyền Hệ số khuyếch


δ (m) nhiệt λ tán ẩm g/mh
(W/m.K) MPa
Vữa 0.020 0.800 90
Gạch 0.380 0.820 105
Vữa 0.020 0.800 90
Cách ẩm bitum 0.004 0.300 0.86
Cách nhiệt polystirol  cn 0.047 7.5

Lớp vữa và tấm thép 0.020 0.880 90

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

4.4.2 Biểu diễn kết cấu tường bao


1 2 3 4 5
6

tf1

(H
1)
tf2

Trong đó:

13: Lớp vữa xi măng

2: Lớp gạch

4: Lớp cách ẩm

5: Lớp polystyrol cách nhiệt

6: Lớp vữa trát xi măng lưới thép

4.4.3 Xác định bề dày lớp cách nhiệt


Bề dày lớp cách nhiệt được tính theo công thức:

1  1  1  (CT3.2,Tr64,[1])
 cn  cn      i  
 K   1  i  2 

Trong đó:

cn: Chiều dày lớp cách nhiệt polystirol(m)

cn : hệ số dẫn nhiệt của polystirol, W/mK

α1 = 23.3 W/m2 .K : hệ số cấp nhiệt của không khí bên ngoài (tường có chắn gió).

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

α2 = 9 W/m2.K : hệ số cấp nhiệt của không khí trong phòng (đối lưu cưỡng bức).

δi : bề dày của vật liệu làm tường (bảng 1).

λi : hệ số truyền nhiệt của vật liệu làm tường (bảng 1).

K = 0.35 W/m2.K : hệ số truyền nhiệt quy chuẩn.

 1  1 0.02 0.38 0.004 1 


  cn  0.047    3      0.1m
 0.35  23.3 0.88 0.82 0.3 9 

=> chọn δcn = 0.15 m

Vậy hệ số truyền nhiệt thực tế:

1 1
𝐾= = (CT 3-1,Tr64,[1])
1   1 1 0.02 0.38 0.004 0.15 1
  i  cn  3    
1 i cn  2 23.3 0.88 0.82 0.3 0.047 9

K = 0.257 W/m2.K

4.4.4 Kiểm tra đọng sương


Điều kiện để vách ngoài của kho lạnh không bị đọng sương:

t1  t s (CT 3-7,Tr66,[1])
k s  0.95  1  (W / m 2 .K )
t1  t 2

Trong đó:

t1: nhiệt độ bên ngoài kho bảo quản lạnh đông (oC)

ts: nhiệt độ đọng sương của không khí bên ngoài (oC)

t2: nhiệt độ bên trong kho lạnh (oC)

α1: hệ số cấp nhiệt của không khí bên ngoài (W/m2.K)

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

0.95 : hệ số an toàn

Theo (bảng 1-1,Tr7,[1]), thì nhiệt độ trung bình tháng nóng nhất ở TP.HCM là
37.30C; độ ẩm 74%. Tra đồ thị h-x (hình1-1,Tr9,[1]), ta được ts = 320C .Nhiệt độ buồng
lạnh t2 = 20C : α1 = 23,3 W/m2.K ( Tra bảng 3-7,Tr65,[1]).

37.3  32
 k s  0.95  23.3   3.32 (W / m 2 .K )
37.3  2
=> K < ks

Vậy vách ngoài không đọng sương

4.4.5 Kiểm tra đọng ẩm trong cơ cấu cách nhiệt


Điều kiện để ẩm không đọng lại trong cơ cấu cách nhiệt là áp suất riêng hơi
nước thực tế luôn phải nhỏ hơn áp suất bão hoà hơi nước ở mọi điểm trong cơ cấu
cách nhiệt
Px < Phmax
+ Ta xác định Px:

Mật độ dòng qua mọi điểm trong vách là như nhau và bằng mật độ dòng nhiệt qua
tường bao vây ta có:

Mật độ dòng nhiệt qua tường bao là:

q = K.t = 0.202.(37.3 - 2) = 7.13 (W/m2) (CT 3-3,Tr65,[1])

Mật độ dòng nhiệt qua vách thứ nhất là:

Ta có: q = q1 = 1(tf1 – t1)

1=23,3 W/m2K

q 7.13
t1= tf1 -  37.3   36.99 0 C
1 23,3

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

q 1 7.13.0,02
Vậy t2 = t1 -  36.99   36.810 C
1 0,8

Tương tự ta có:

2
t3 = t2 -q = 36.81 – 7.13 0,38 = 33.51 0C
2 0,82

3 0,02
t4 = t3 - q  33.51  7.13  33.330 C
3 0,8

4 0,004
t5 = t4 -q = 33.33 – 7.13 =33.240C
4 0,3

5 0.15
t6 = t5 - q  33.24  7.13  10.480 C
5 0.047

6 0.02
t7 = t6 - q  10.48  7.13.  10.310 C
6 0.88

Ta có : q=𝛼2(t7-tf2)

q 7.13
tf2 = t7 -  10.31   9.52 0 C
2 9

Theo bảng 7-10 "Tính chất vật lý của không khí ẩm" Ta có bảng áp suất hơi

Vách 1 2 3 4 5 6 7

Nhiệt độ t0C 36.99 36.81 33.51 33.33 33.24 10.48 10.31

P''x,Pa 6737.64 6672.3 5327.04 5146.7 5094.73 1735.08 1706.93

* Xác định phân áp suất thực của hơi nước

- Dòng hơi thẩm thấu qua kết cấu bao che

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Ph1  Ph2
=
H

Với: Ph1: phân áp suất thực của hơi nước bên ngoài

Ph2: Phân áp suất thực của hơi nước bên trong

Ta có: nhiệt độ bên ngoài tổng đài = 37.30C độ ẩm Y = 74%

 Ph1 = P''x (t=37.30C).  (=74%) = 6794.1. 74%=5027.63(Pa) = 5027.63.10 -6MPa

Với nhiệt độ bên trong t0 = 20C độ ẩm  = 85%

 Ph2 = P''x (t=20). (= 85%) = 965.82. 85%= 820.95(Pa) = 820.95.10-6MPa

H: Hệ số trở kháng thấm hơi của kết cấu bao che

n

H= 
i 1 
i

Vậy với kết cấu của tường bao ta có:

H 3
.0,02 0,38 0,004 0,2
90
  
105 0,86 7,5

 0,0356 m 2 hMPa / g 

(5027.63  820.95).10 6 MPa.g


=  0,1182g / m 2 h.
0,0356m 2 h.MPa

Vậy phân áp suất thực của hơi nước trên các bề mặt các lớp vật lý

i
Ta có: Pi = Ph1 - 
i

1
.10  5001.36Pa 
0.02 6
Vậy Px2 = Ph1 -   5027.63  0.1182
1 90

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

2
.10  4573.59Pa 
0.38 6
Px3 - Px2 -   5001.36  0.1182.
 2 .10 6
105

3
10  4547.32Pa 
0.02 6
Px4 - Px3 -  .10 6  4573.59  0.1182
3 90

4 0.004 6
Px5 = Px4 - .10 6  4547.32  0.1182. .10  3997.55( Pa)
4 0.86

5
.10  1633.55Pa 
0.15 6
Px6 = Px5 - .10 6  3997.55  0.1182.
5 7,5

6
.10  1607.28Pa 
0.02 6
Px7 = Px6 - .10 6  1633.55  0.1182.
6 90

Như vậy không có hiệu tượng đọng ẩm trong cơ cấu cách nhiệt vì toàn bộ phần áp
suất thực của hơi nước đều nhỏ hơn phân áp suất hơi nước bão hoà.

4.5 Kết cấu xây dựng của trần kho lạnh


Theo kinh nghiệm thực tế thì em chọn trần kho có kết cấu như sau:

Chiều dày Hệ số dẫn nhiệt Hệ số khuếch


STT Tên vật liệu tán ẩm(g/mh
(m) (W/mK)
MPa)

Lớp phủ mái đồng thời là


1 0.012 0.3 0.86
lớp cách ẩm

2 Lớp bê tông giằng 0.04 1.4 30

Lớp cách nhiệt điền


3 CN 0.2 7.5
đầy(sỏi,đất sét)

4 Lớp cách nhiệt polystirol 0.05 0.047 7.5

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

5 Lớp bê tông cốt thép 0.22 1.5 30

6 Lớp vữa trát xi măng 0.01 0.9 90

4.5.1 Biểu diễn kết cấu của trần 1


Hình vẽ: 2

1: Lớp phủ mái đồng thời là lớp cách ẩm 3


4
2: Lớp bê tông giằng
5

3: Lớp cách nhiệt điền đầy(sỏi,đất sét) 6

4: Lớp cách nhiệt polystirol

5: Lớp bê tông cốt thép

6: Lớp vữa trát xi măng

4.5.2 Chiều dày của lớp cách nhiệt:


- Chiều dày của lớp cách nhiệt được xác định từ phương trình truyền nhiệt k

Ta có

1
k= (W/m2K )
1 n
  1
  i  CN 
 1 i 1  i  CN  2

Trong đố:

CN: chiều dày lớp cách nhiệt điền đầy

CN: hệ số dẫn nhiệt

k: hệ số truyền nhiệt qua trần kho, ứng với t = 20C ta có:

k = 0.29 W/m2K

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

1: Hệ số toả nhiệt bề mặt ngoài mái kho

1 = 23.3 W/m2K

2: Hệ số toả nhiệt bề mặt ngoài mái kho

2 = 9 W/m2K

i: bề dầy của lớp vật liệu thứ i

i: Hệ số dẫn nhiệt của lớp vật liệu thứ i;

Theo kết cấu như trên dựa vào bảng 2 ta có chiều dày của lớp vật liệu cách nhiệt
như sau:

 1  1 0.012 0.04 0.05 0.22 0.01 1 


CN = 0.2         
 0.29  23.3 0.3 1.4 0.047 1.5 0.9 9 

= 0.4(m)

Vậy chiều dày lớp cách nhiệt tổng cộng của trần kho bảo quản lạnh là
0,05+0,4=0,45m= 450mm

Với CN = 0,4 (m) thì khi đó hệ số truyền nhiệt thực sẽ là

1
kt 
1 0.012 0.04 0.22 0.01 0.4 0.05 1
      
23.3 0.3 1.4 1.5 0.9 0.2 0.047 9

= 0.29(W/m2K)

4.5.3 Kiểm tra đọng sương bề mặt ngoài của trần

Tương tự như phần kiểm tra đọng sương đối với tường, đối với trần ta có:

t1  t s 37.3  32
k s  0.95 1  0.95.23,3.  3.33W / m 2 k
t1  t 2 37.3  2

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Với ks =3.33 W/m2K > kt = 0.29W/m2K

Như vậy cũng không có hiện tượng đọng sương vách ngoài của trần.

4.5.4 Kiểm tra đọng ẩm trong cơ cấu cách nhiệt

Ta có mật độ dòng nhiệt qua cơ cấu cách nhiệt của trần là:

q = k.t = 0.29. (37.3 - 2) = 10.24W/m2

Mật độ dòng điện qua vách thứ nhất:

q
q =q1= 1 (tf1 - t1)  t1 =t f1 -
1

10.24
Vậy t1 = 37.3 -  36.86 0 C
23.3

Tương tự ta có:

1 0.012
t2 = t1 - q  36.86  10.24.  36.450 C
1 0.3

2 0.04
t3 = t2 - q  36.45  10.24  36.16 0 C
2 1.4

3 0.4
t4 = t3 - q  36.16  10.24  15.680 C
3 0.2

4 0.05
t5 = t4 - q  15.68  10.24  4.78 C
4 0.047

5 0.22
t6 = t5 - q  4.78  10.24  3.28 0 C
5 1.5

6 0.01
t7 = t6 - q  3.28  10.24  3.17 0 C
6 0.9

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

q 10.24
tf2 = t7 -  3.17   2.030 C
2 9

Từ đồ thị tính toán tra bảng 7.10 "Tính chất vật lý của không khí ẩm" ta được phân
áp suất bão hoà theo nhiệt độ sau:

Bảng áp suất hơi nước trần:

Vách 1 2 3 4 5 6 7

Nhiệt độ t0C 36.86 36.45 36.16 15.86 4.78 3.28 3.17

Px’’, Pa 6537.5 6464.5 6413.07 1757.2 1153.09 791.24 764.7

* Xác định phân áp suất thực của hơi nước trên các bề mặt

Dòng hơi ẩm thẩm thấu qua kết cấu bao che

Ph1  Ph2
= (W/m2)
H

Trong đó:

Ph1: phân áp suất phía ngoài ứng với t = 37.30C,  = 74%

Ta có: Ph1 = P''x (t = 37.30C).  (= 74%)

= 6794.1. 74%=5027.63(Pa) = 5027.63.10 -6MPa

Ph2 = P''x (t=20C).  (= 85%) =965.82. 85%= 820.95(Pa) = 820.95.10-6MPa

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

H: Hệ số trở kháng thăm hỏi của kết cấu bao che

n
 i 0.012 0.04 0.4 0.05 0.22 0.01
H       
i 1 1 0.86 30 7.5 7.5 30 90

= 0.0827 (m2h MPa/g)

Ph1  Ph 2 (5027.63  820.95).10 6 MPa.g


=  2
 0.051( g / m 2 h)
H 0.0827m h.MPa

Vậy phân áp suất thực trên các bề mặt vật liệu như sau:

1 0.012 6
Ta có: Px2 = Ph1 -   5027.63  0.051. .10 =4316 (Pa)
1 0.86

2
10  4248Pa 
0.04 6
Px3 = Px2 -  4316  0.051.
2 30

3
 4248  0.051. 10 6  1528Pa 
0.4
Px 4  Px 3  
3 7.5

4
.10  1188Pa 
0.05 6
Px 5  Px 4    1528  0.051.
4 7.5

5
10  768.6Pa 
0.22 6
Px 6  Px 5    1188  0.051
5 30

6
10  762.93Pa 
0.01 6
Px 7  Px 6    768.6  0.051.
6 90

Như vậy toàn bộ phân áp suất thực của hơi nước trên bề mặt vật liệu đều nhỏ hơn
phân áp suất bão hoà. Vậy không có hiện tượng đọng ấm trong cơ cấu cách nhiệt.

4.6 Chiều dày cách nhiệt của nền kho lạnh


4.6.1 Kết cấu cách nhiệt nền kho lạnh

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Hệ dày vật liệu Hệ số dẫn nhiệt Hệ số khuếch tán


STT Tên vật liệu XD
 (m)  W/mk ẩm  (g/mh MPa)

1 Lớp đá rắn 0,4 1,4 30

2 Lớp bê tông đệm 0,1 1,6 30

3 Lớp cách ẩm bitum 0,005 0,18 1,3

Lớp cách nhiệt bằng


4 CN 0,15 244
bê tông bọt

5 Lớp bê tông giằng 0,03 1,6 30

6 Lớp bê tông cứng 0,02 1,4 30

7 Nền xi măng nhẵn 0,01 0,92 90

4.6.2 Biểu diễn kết cấu của nền

1. Lớp đá rắn 7
6
2. Lớp bê tông đệm 5
4
3. Lớp cách ẩm bitiem 3
2

4. Lớp cách nhiệt bê tông bọt 1

5. Lớp bê tông giằng

6. Bê tông cứng

7. Nền xi măng nhẵn

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

4.6.3 Xác định chiều dày của lớp cách nhiệt nền kho
- Chiều dày lớp cách nhiệt được xác định từ phương trình truyền nhiệt K

Ta có:

1
k=
1 n
  1
  i  CN 
 1 i 1  i  CN  2

1  1 n
i 1 
 CN = CN   
   


 (m)
 k  1 i 1 i 2 

Trong đó:

CN : chiều dày lớp cách nhiệt bằng bê tông bọt

CN : Hệ số dẫn nhiệt của bê tông bọt

K: Hệ số truyền nhiệt qua nền ứng với t2 = 20C

Ta có: K = 0.41W/m2K bảng (3-6)

1: Hệ số toả nhiệt từ nền vào trong kho 1 = 23.3 W/m2K

i: Hệ số toả nhiệt phía trong kho 2 = 9 W/m2K

i: Chiều dày lớp vật liệu thứ i

i: hệ số dẫn nhiệt của vật liệu thứ i

Theo kết cấu như trên dựa vào bảng 3 ta có chiều dày lớp cách nhiệt là:

 1  1 0.4 0.1 0.005 0.03 0.02 0.01 1 


CN = 0.15         
 0.41  23.3 1.4 1.6 0.18 1.6 1.4 0.92 9 

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

= 0.28 (m) = 280(mm)

Vậy ta chọn chiều dày lớp cách nhiệt là CN = 0,28 (m)

Với CN = 0,28(m) ta có hệ số truyền nhiệt thực tế là:

1
kt 
1 0.4 0.1 0.005 0.02 0.03 0.01 1 0.28
       
23.3 1.4 1.6 0.18 1.4 1.6 0.92 9 0.15

= 0.4(W/m2K)

4.6.4 Kiểm tra đọng sương trên nền kho lạnh


Với nhiệt độ trong nền kho ta chọn t1 = 280C với  = 83%

Tra trên đồ thị h-x hình 1-1 được ts =240C với t2 = 20C

Từ công thức

t1  ts
ks = 0.95.1 (W/m2k)
t1  t 2

28  24
Ta có: Ks = 0.95.23.3 = 3.36(W/m2k)
28  2

Với Ks = 3.36(W/m2k) > kt =0.4 (W/m2k) thì không có hiện tượng đọng sương trên
nền kho lạnh

4.6.5 Kiểm tra đọng ẩm trong cơ cấu cách nhiệt


- Mật độ dòng nhiệt qua cơ cấu cách nhiệt

q = k. t = k(t1 - t2 ) =0.4(28-2)=10.4 (W/m2k)

- Xác định nhiệt độ trên các bề mặt của vật liệu

Ta có:

q = 1 (tf1 - t1)

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

q 10.4
 t1 = tf1 -  28  = 27,550C
1 23.3

1 0.4
tf2 = tf1 - q  27.55  10.4  24.580 C
1 1.4

2 0. 1
tf3 = tf2 - q  24.58  10.4  23.930 C
2 1.6

3 0.005
tf4 = tf3 - q  23.93  10.4  23.64 0 C
3 0.18

4 0.28
tf5 = tf4 - q  23.64  10.4  4.230 C
4 0.15

5 0.03
tf6 = tf5 - q  4.23  10.4.  4.04 0 C
5 1.6

6 0.02
tf7 = tf6 - q  4.04  10.4.  3.89 0 C
6 1.4

7 0.01
tf8 = tf7 - q  3.89  10.4.  3.78 0 C
7 0.92

q 10.4
tf2 = tf8 -  3.78   2.630 C
2 9

- Từ nhiệt độ đã tính ở trên tra bảng 7-10 "Tính chất lý của không khí ẩm" (TL7)
ta được phân áp suất bão hoà theo nhiệt độ.

Vách 1 2 3 4 5 6 7 8

Nhiệt 27.55 24.58 23.93 23,64 4.23 4.04 3.89 3.78


độ t0C

Phmax 3673,3 3039,4 2914,3 2860,2 1050.11 1002.94 938.39 911.85

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

4.6.6 Xác định áp suất thực của hơi nước


- Dòng hơi thẩm thấu qua kết cấu bao che

Ph1  Ph2
=
H

Trong đó:

Ph1: phân áp suất phía ngoài ứng với t = 280C,  = 83%

Ta có:

Ph1 = P''x (t = 280C)  (= 83%) = 3778,5. 0,83 = 3163 (Pa)== 3163.10-6 (MPa)

Ph2: phân áp suất phía trong kho

Ph2 = P''x (t=20C).  (= 850C) = 965.82. 85%= 820.95(Pa) = 820.95.10-6MPa

H: Trở kháng thẩm thấu hơi của kết cấu bao che:

n
 i 0.4 0.1 0.005 0.28 0.03 0.02 0.01
H        
i 1 1 30 30 1.3 244 30 30 90

= 0.023 (m2h MPa/g)

3136  820.95 6
= .10  0.1( g / m 2 k )
0.023

Vậy phân áp suất thực của hơi nước trên các bề mặt

1 0.4
Px2 = Ph1 -   3136  0.1 .10 6 = 1802.67(Pa)
1 30

2
 1802.67  0.1 10 6  1469.34Pa 
0.1
Px3 = Px2 -
2 30

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

3
10  1084.73Pa 
0.005 6
Px 4  Px 3    1469.34  0.1
3 1.3

4 0.28 6
Px5 = Px4 -   1084.73  0.1. .10  969.98( Pa
4 244

5
10  869.98Pa 
0.03 6
Px 6  Px 5    969.98  0.1
5 30

6
10  803.31Pa 
0.02 6
Px 7  Px 6    869.98  0.1
6 30

7
.10  792.2Pa 
0.01 6
Px8  Px 7    803.31  0.1
7 90

Như vậy không có hiện tượng đọng ẩm trong cơ cấu cách nhiệt vì toàn bộ phân áp
suất thực của không khí đều nhỏ hơn phân áp suất hơi nước bão hoà.

CHƯƠNG 5

TÍNH NHIỆT KHO LẠNH

Tính nhiệt kho lạnh là tính toán các dòng nhiệt từ môi trường bên ngoài đi vào kho
lạnh. Đây chính là dòng tổn thất nhiệt mà máy lạnh cần phải đủ công suất lạnh để thải nó
trở lại môi trường nóng đảm bảo sự chênh nhiệt độ giữa luồng lạnh với không khí môi
trường xung quanh.
Mục đích cuối cùng của việc tính nhiệt kho lạnh là để xác định năng suất lạnh của
máy lạnh cần đặt. Khi đó dòng nhiệt tổn thất vào kho lạnh Q được xác định bằng biểu
thức.
Q = Q1 + Q 2 + Q 3 + Q 4 + Q 5 , W (CT 4-1,Tr75,[1])
Trong đó:
Q1: Dòng nhiệt đi qua kết cấu bao che vào buồng lạnh qua dẫn nhiệt và bức xạ mặt
trời.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Q2: Dòng nhiệt do sản phẩm toả ra trong quá trình xử lí lạnh
Q3: Dòng nhiệt từ không khí bên ngoài do thông gió vào buồng lạnh
Q4: Dòng nhiệt từ các nguồn khác nhau do vận hành kho lạnh
Q5: Dòng nhiệt từ sản phẩm toả ra khi sản phẩm hô hấp(thở)
Đặc điểm của các dòng nhiệt là chúng thay đổi liên tục theo thời gian. Q1 phụ
thuộc vào nhiệt độ môi trường xung quanh nó, thay đổi từng giờ, từng ngày và từng tháng
trong năm, mùa trong năm. Q2 phụ thuộc vào thời vụ; Q3 phụ thuộc vào loại hàng bảo
quản; Q4 phụ thuộc vào quy trình công nghệ chế biến, bảo quản hàng và Q5 phụ thuộc
vào những biến đổi sinh hoá của từng sản phẩm,”hô hấp”.
5.1 Xác định dòng nhiệt đi qua kết cấu bao che Q1
𝑄1 = 𝑄11 + 𝑄12

Trong đó:

Q11: Dòng nhiệt qua tường bao, trần và nền do chênh lệch nhiệt độ

Q12: Dòng nhiệt qua tường bao và trần do ảnh hưởng của bức xạ mặt trời

 Dòng nhiệt qua tường bao do chênh lệch nhiệt độ

𝑇
𝑄11 = 𝑘 𝑇 . 𝐹𝑇 (𝑡1 − 𝑡2 ) (CT 4-2,Tr77,[1])

Trong đó: k: hệ số truyền nhiệt, k= 0.3W/m2.K

F: diện tích kết cấu bao che, FT = 2(12×4) +2 (12×4) =192m2

𝑇
→ 𝑄11 = 0.3 × 192(37.3 − 2) = 2033.28 𝑊

 Dòng nhiệt qua trần do chênh lệch nhiệt độ

𝑇𝑟
𝑄11 = 𝑘 𝑇𝑟 . 𝐹𝑇𝑟 (𝑡1 − 𝑡2 ) (CT 4-2,Tr77,[1])

Trong đó kTr = 0.29W/m2.K

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

FTr = 12×12= 144 m2

𝑇𝑟
→ 𝑄11 = 0.29 × 144. (37.3 − 2) = 1474.13𝑊
 Dòng nhiệt qua nền có nhiệt độ chênh lệch
Nền không sưởi nên áp dụng công thức 4-4,Tr107,[1].
𝑁
𝑄11 = ∑ 𝑘𝑞 . 𝐹𝑁 (𝑡1 − 𝑡2 ). 𝑚

Trong đó: m: Hệ số tính đến sự gia tăng tương đối trở nhiệt của nền khi có lớp cách nhiệt

1
𝑚= (𝐶𝑇 4 − 5, 𝑇𝑟78, [1])
𝛿 𝛿 𝛿
1 + 1,25 ( 1 + 2 + ⋯ 𝑛 )
𝜆1 𝜆2 𝜆𝑛

1
= = 0.259
0.4 0.1 0.005 0.03 0.02 0.01 0.28
1 + 1.25 ( + + + + + + )
1.4 1.6 0.18 1.6 1.4 0.92 0.15

Hệ số truyền nhiệt qui ước kq lấy theo từng vùng là:

- Vùng rộng 2 m dọc theo chu vi tường bao: kq = 0.47, F = 12×12



→ 𝑄11 = 0.47.144. (37.3 − 2). 0.259 = 618.77 𝑊
- Vùng rộng 2 m tiếp theo về phía tâm buồng: kq = 0.23, F = 10×10
′′
→ 𝑄11 = 0.23.100. (37.3 − 2). 0.259 = 210.28 𝑊
- Vùng rộng 2 m tiếp theo: kq = 0.12, F = 8×8
′′′
→ 𝑄11 = 0.12.64. (37.3 − 2). 0.259 = 70.22 𝑊
- Vùng còn lại ở giữa buồng lạnh: kq = 0.07, F = 6×6
′′′′
→ 𝑄11 = 0.07.36. (37.3 − 2). 0.259 = 23.04 𝑊

𝑁
𝑉ậ𝑦𝑄11 = 618.77 + 210.28 + 70.22 + 23.04 = 922.31𝑊

Vậy dòng nhiệt do chênh lệch nhiệt độ

𝑇 𝑇𝑟 𝑁
𝑄11 = 𝑄11 + 𝑄11 + 𝑄11 = 2033.28 + 1474.13 + 922.31 = 4429.72 𝑊

 Dòng nhiệt qua tường do bức xạ mặt trời

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

𝑇
𝑄12 = 𝑘 𝑇 . 𝐹𝑇 . ∆𝑡𝑏𝑥𝑇 (CT 4-6,Tr78,[1])

Vách hướng tây nhận bức xạ lớn nhất

kT = 0.3W/m2.K

FT= 12×4 =48

Do phủ lớp vôi trắng nên ΔtbxT tra bảng 4-1,Tr108,[1]. ta được ΔtbxT = 80C

𝑇
→ 𝑄12 = 0.3.48.8 = 115.2 𝑊

 Dòng nhiệt qua trần do bức xạ mặt trời


𝑇𝑟
𝑄12 = 𝑘 𝑇𝑟 . 𝐹𝑇𝑟 . ∆𝑡𝑏𝑥𝑇𝑟 (CT 4-6,Tr78,[1])

kTr = 0.29W/m2.K

FT= 12×12 = 144 m2

Do trần màu xám nên ΔtbxTr = 190C

𝑇𝑟
→ 𝑄12 = 0.29 × 144 × 19 = 793.44 𝑊

𝑇 𝑇𝑟
Vậy 𝑄12 = 𝑄12 + 𝑄12 = 115.2 + 793.44 = 908.64𝑊

Vậy dòng nhiệt qua kết cấu bao che:

𝑄1 = 4429.72 + 908.64 = 5338.36𝑊

5.2 Xác định dòng nhiệt do sản phẩm toả ra Q 2


- Dòng nhiệt do sản phẩm toả ra được xác định qua biểu thức:
Q 2 = Q21 + Q22 (W)
Trong đó:
Q21: Dòng nhiệt do sản phẩm toả ra
Q22: Dòng nhiệt do bao bì toả ra
5.2.1 Xác định dòng nhiệt do sản phẩm toả ra Q21

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

- Dòng nhiệt toả ra do sản phẩm được xác định qua biểu thức sau:

Q21  M h1  h2 
1000
(kW) (CT 4-7,Tr80,[1])
24.3600
1000 :(24.3600) hệ số chuyển đổi từ t/ngày đêm ra đơn vị kg/s
Trong đó
h1,h2: entanpy của sản phẩm trước và sau khi xử lí lạnh
Theo bảng (4-2,Tr81,[1]) ứng với t1 = 80C ta có h1 = 302 KJ/kg,
ứng với t = 20C ta có h2 = 274 kJ/kg
M : Lượng hàng nhập vào buồng bảo quản lạnh,t/24h
E..B.m
M 
120 (CT 4-8,Tr80,[1])
E1: dung tích buồng bảo quản lạnh,t
m: hệ số nhập hàng không đồng đều ,m = 2÷2.5 (chọn m= 2.25)
120: số ngày kho lạnh nhập hàng trong 1 năm
B: hệ số quay vòng hàng ,B=8÷10,(chọn B=9)
Theo đề tài cho kho có dung tích E = 120 tấn.
120.9.2.25 t
M   20.25
120 ngày

Vậy Q21  20.25.302  274


1000
= 6.563(kW)
24.3600

5.2.2 Xác định dòng nhiệt do bao bì toả ra Q22


- Dòng nhiệt do bao bì toả ra được xác định qua biểu thức

Q22  M b .Cb t1  t 2 


1000
(CT 4-13,Tr84,[1])
24.3600
Trong đó:
Mb : khối lượng bao bì đưa vào cùng sản phẩm ,t/24h
Ta có: Mb = 10%M = 0,1.20.25= 2.025(kg/s)
Cb: Nhiệt dung riêng của bao bì
ở đây ta sử dụng bao bì là bao bì gỗ:
Cb= 2.5 kJ/kgK

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

t1,t2: Nhiệt độ trước và sau khi làm lạnh của bao bì


t1 = 80C
t2 = 20C
1000
Vậy Q22 = 2.025.2,5.(8-2). =0.469(kW)
24.3600
Vậy tổng lượng nhiệt do sản phẩm toả ra là:
Q2 = Q21 + Q22 = 6.563+ 0.469= 7.032 (kW)
5.3 Xác định dòng nhiệt do thông gió Q3
Dòng nhiệt Q3 được xác định qua biểu thức:

𝑄3 = 𝑀𝑘 (ℎ1 − ℎ2 ) (CT 4-15,Tr85,[1])

Trong đó: Mk: lưu lượng không khí của quạt thông gió, m3/s

h1, h2: entanpi của không khí ở ngoài và ở trong buồng,kj/kg

Nhiệt độ không khí ở bên ngoài Tp. HCM là 37.30C, φ =74% tra đồ thị h-x hình 1-
1,Tr9,[1] ta được h1=110 kj/kg không khí ẩm.

Nhiệt độ trong buồng lạnh là 20C, φ = 85% tra đồ thị h-x hình 1-1,Tr9,[1]. ta được
h2 = 10 kj/kg không khí ẩm

Lưu lượng quạt thông gió có thể xác định theo biểu thức :

k V.a.ρ
Mk = 24.3600 , kg/s (CT 4-16,Tr85,[1])

Trong đó: V: thể tích buồng bảo quản cần thông gió, m3

a: số lần thay đổi không khí trong 1 ngày đêm, a=2 lần/24h

ρk: khối lượng riêng của không khí ở nhiệt độ và độ ẩm tương đối của không khí trong
buồng bảo quản.

Ở 00C, φ = 85% tra bảng không khí ẩm thì ta được

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

𝜌𝑘 = 1,273𝑘𝑔/𝑚3

V= 12.12.4 =576m3

576.2.1,273
→ 𝑀𝑘 = = 0.017 kg/s
24.3600

→ 𝑄3 = 0,017. (110 − 10) = 1.7 𝑊

5.4 Dòng nhiệt do vận hành toả ra Q4


Xác định dòng nhiệt vận hành Q4
𝑄4 = 𝑄41 + 𝑄42 + 𝑄43 + 𝑄44

 Q41: Dòng nhiệt do chiếu sáng

𝑄41 = 𝐴. 𝐹 (CT 4-17,Tr86,[1])

Trong đó: F: diện tích của buồng, m2

A: nhiệt lượng tỏa ra khi chiếu sáng 1m2 diện tích buồng hay diện tích nền.
đối với buồng bảo quản lạnh thì A= 1,2W/m2

→ 𝑄41 = 130.37.1,2 = 156.44𝑊

 Q42: Dòng nhiệt do người tỏa ra

𝑄42 = 350. 𝑛

Trong đó: n: số người làm việc trong phòng lạnh

350: nhiệt lượng do 1 người thải ra khi làm công việc nặng nhọc, 350W/người

Dựa vào diện tích buồng lạnh ta chọn số người làm việc trong buồng là 3
người ( Theo tài liệu hướng dẫn thiết kế hệ thống lạnh - trang 86)

→ 𝑄42 = 350.3 = 1050𝑊

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

 Q43: dòng nhiệt do các động cơ điện (dàn lạnh, quạt thông gió)

𝑄43 = 1000. 𝑁 (CT 4-19a,Tr87,[1])

Trong đó: N: công suất của động cơ điện,KW

1000: hệ số chuyển đổi từ KW sang W

Công suất của động cơ điện có thể lấy giá trị định hướng cho buồng bảo quản lạnh là
N=1÷4 KW ( buồng có diện tích nhỏ thì lấy giá trị nhỏ, buồng có diện tích lớn thì lấy giá
trị lớn) (Theo Tài Liệu số [1],Tr 87). Vậy chọn N =2 KW

→ 𝑄43 = 1000.2 = 2000𝑊

 Q44: Dòng nhiệt khi mở cửa

𝑄44 = 𝐵. 𝐹,(W) (CT 4-20,Tr87,[1])

Trong đó: F: diện tích buồng lạnh

B: dòng nhiệt riêng khi mở cửa, B (ở chiều cao 4m) = 12W/m2 (tra bảng 4-
4,Tr87,[1])

→ 𝑄44 = 12 × 130.37 = 1564.44𝑊

Vậy dòng nhiệt vận hành Q4:

𝑄4 = 156.44 + 1050 + 2000 + 1564.44 = 4770.88 𝑊

5.5 Dòng nhiệt do sản phẩm hô hấp tạo ra Q5


Dòng nhiệt tỏa ra do sự hô hấp của rau quả
Áp dụng biểu thức (4-23),Tr88,[1].

𝑄5 = 𝐸. (0,1𝑞𝑛 + 0,9𝑞𝑏𝑞 ) (CT 4-23,Tr88,[1])

Với: E: dung tích kho lạnh E = 120tấn


qn: Dòng nhiệt do sản phẩm toả ra khi đưa vào kho với t = 50C ta có:

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

qn = 19 (W/t)
qbq: Dòng nhiệt do sản phẩm toả ra khi sản phẩm hô hấp ở chế độ bảo quản;
Với t = 20C ta có: qbq = 11 (W/t)
→ 𝑄5 = 150. (0,1 × 19 + 0,9 × 11) = 1770 𝑊

Vậy Q = 5338.36+7.032.103+1.7+4770.88+1770 = 18912.94

5.6 Tính nhiệt tải cho máy nén


Q MN = 100%Q1 + 100%Q 3 + 75%Q 4 + 100%Q 5
= 5338.36 + 1.7 + 0,75.4770.88 + 1770 = 10688W = 10.7 KW

5.7 Xác định năng suất lạnh của MN


- Khi xác định năng suất lạnh của máy nén cần phải tính đến thời gian làm việc
của MN và các tổn thất trên đường ống của hệ thống lạnh do đó ta phải nhận thêm hệ số
an toàn k, ta có:
K .Q MN
Q0  (CT 4-24,Tr91,[1])
b
Trong đó: K: hệ số lạnh kể đến tổn thất trên đường ống và thiết bị của hệ thống
lạnh.
Chọn k = 1,05(tra Tr92,[1])
b: hệ số thời gian làm việc với kho 120 tấn lấy b = 0,9 (tra Tr92,[1])
Vậy ta có:
1,05.10.7 =11.66(kw)
Q0 
0,9

5.8 Phương pháp làm lạnh


Theo đề tài của em thì phương pháp làm lạnh trực tiếp là làm lạnh dàn bay hơi đặt
trong kho và tại đây lỏng môi chất sẽ nhận nhiệt của môi trường làm lạnh và rồi lên dàn
bay hơi dàn không khí. Không khí được đối lưu cưỡng bức nhờ quạt
* Ưu điểm:

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

- Thiết bị đơn giản vì không cần vòng tuần hoàn phụ


- Tuổi thọ cao, kinh tế hơn vì không phải tiếp xúc với nước
Muối là chất gây ăn mòn, han rỉ
- Ít tổn thất năng lượng ứng về mặt nhiệt động
- Vì nhiệt độ giữa kho bảo quản lạnh và dàn bay hơi trực tiếp bao giờ cũng nhỏ
hơn nhiệt độ buồng và nhiệt độ bay hơi gián tiếp.
- Tổn thất hao lạnh nhỏ khi khởi động, khi làm mát trực tiếp. Thời gian từ khi mở
máy đến lúc kho bảo quản đạt nhiệt độ yêu cầu sẽ nhanh hơn.
- Nhiệt độ của kho lạnh bảo quản có thể giám sát qua nhiệt độ của môi chất. Nhiệt
độ sôi có thể xác định để dòng qua áp bể ở đầu hút máy nén.
* Nhược điểm:
- Trừ lạnh của dàn lạnh trực tiếp kém hơn do đó khi máy nén ngừng hoạt động thì
dàn lạnh cũng hết lạnh
- Đối với dàn lạnh mà môi chất frêon việc hôi dầu sẽ khó khăn hơn khi mà dàn
lạnh đặt xa máy nén.
- Với nhiều dàn lạnh việc bố trí phân bố môi chất lạnh đến các dàn lạnh cũng gặp
khó khăn và khả năng MN rơi vào tình trạng ầm rất lớn.
* Hệ thống lạnh trực tiếp thường được tự động hoá bao gồm: tự động điều khiển
và tự động điều chỉnh, tự động báo hiệu và bảo vệ theo nhiệt độ kho bảo quản và theo chế
độ an toàn của máy nén.
5.9 Chọn môi chất cho hệ thống lạnh kho bảo quản lạnh
- Trong thực tế bảo quản đối với các hệ thống lạnh dùng cho các kho bảo quản
người ta thường dùng môi chất lạnh là các loại khí frêon vì nó không độc hại với người
và thực phẩm rau quả. Tuy nhiên các loại khí frêon có môi chất thay thế nó đảm bảo các
tính chất nhiệt động học tương tự dùng kho bảo quản do dố ta chọn môi chất lạnh là
frêon 22 (R22)
* Tính chất của frêon 22 (R22)
- Công thức hoá học CHIF2
- Kí hiệu: R22

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

- Là chất khí không màu có mùi thơm nhẹ.


- Nếu ngưng tụ bằng nước thì nhiệt độ ngưng tụ là tk = 300C ; áp suất ngưng tụ Pk
= 14  13 atm (Kg/cm2)
- Nhiệt đội sôi tiêu chuẩn rất tốt nhiệt độ = -40,80C
- Chỉ khi nài nhiệt độ sôi thấp hơn nhiệt độ sôi tiêu chuẩn thì áp suất sôi (bay hơi)
mới đạt được áp suất chân không nhỏ hơn áp suất khí quyển.
- Đối với kim loại nó không ăn mòn kim loại làm chương nó cao su và chất dẻo.
- Các hệ số trao đổi nhiệt kém hơn nước cho nên trong thiết bị người ta phải làm
cánh cho thiết bị về phía môi chất đi.
- Đối với dầu bôi trơn thì nó hoà tan hạn chế khi nhiệt độ của nó môi chất từ -40 
-200C thì môi chất và dầu không hoà tan với nhau mà nó phân pha liên tục dầu nổi lên
trên, môi chất cìm xuống dưới và khi đó người ra tìm cách nôi kéo dầu về máy nén.
- Frêon 22 (R22) không hoà tan với nước do đó dễ gây tắc ẩm van tiết lưu.
- Preôn 22 có tính tẩy rửa, cặn bẩn ở thành thiết bị R22: Không dẫn điện ở thể hơi
nhưng dẫn điện ở thể lỏng cho nên không để máy nén kín hút phải lỏng.
- Nó bền vững ở nhiệt độ và áp suất làm việc tuy nhiên khi nhiệt độ lớn hơn 500 0C
nó bị phân huỷ thành chất phốtghen
- R22 không gây cháy nổ, an toàn khi sử dụng, không độc hại với cơ thể sống và
thực phẩm. Nhưng ở nồng độ cao trong không khí gây chết ngạt.
* Phạm vi ứng dụng:
- R2: được sử dụng trong các máy lạnh nén hơi 1 cấp và 2 cấp và các máy lạnh
ghép tầng.
- R22 được sử dụng trong các máy lạnh làm đông sản phẩm, sản xuất nước đá, máy
làm kem, sản xuất rượu bia, các kho bảo quản hoa quả và cả trong lĩnh vực điều hoà
không khí.
- R22 làm giảm tầng ôzôn cho nên sử dụng đến năm 2020.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

CHƯƠNG 6

TÍNH CHỌN MÁY NÉN VÀ THIẾT BỊ PHỤ


6.1 Chọn các thông số làm việc
- Chế độ làm việc của 1 hệ thống lạnh được đặc trưng bởi nhiệt độ sau:
- Nhiệt đội sôi của môi chất lạnh t0
- Nhiệt độ ngưng tụ của môi chất tk
- Nhiệt độ quá nhiệt của môi chất hút về máy nén tqn
6.1.1 Nhiệt độ sôi của MCL: to phụ thuộc vào nhiệt độ buồng lạnh
- Nhiệt độ sôi của MCL dùng để tính toán thiết kế có thể lấy như sau:
t0 = tb - t0
- tb: nhiệt độ buồng lạnh ,tb =20C
- t0 : hiệu nhiệt độ yêu cầu
- Đối với giàn bay hơi trực tiếp, nhiệt độ bay hơi lấy thấp hơn nhiệt độ buồng từ 8-
130C. Vậy
t0 = 2 - 12 = -100C
6.1.2 Nhiệt độ (t0) ngưng tụ
- Phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường làm mát của thiết bị ngưng tụ theo đề tài của
em, em chọn dàn ngưng giải nhiệt bằng nước.
tk = tw2 + tk
Trong đó: tw2 là t0 nước ra khỏi thiết bị ngưng tụ
tk: hiệu nhiệt độ ngưng tụ yêu cầu, tk = 350C có nghĩa là nhiệt độ ngưng tụ cao
hơn nhiệt độ nước ra từ 3 đến 5oC (Chọn 4oC)

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

- Nhiệt độ nước đầu ra và đầu vào chênh lệch nhau từ 2  60C và phụ thuộc vào
kiểu bình ngưng. Theo đề tài của em, em chọn là các loại bình ngưng ống vỏ nằm ngang:
Chọn tw = 50C
tw2 = tw1 + 50C
tw1 : nhiệt độ nước vào bình ngưng
- Khi sử dụng nước tuần hoàn qua tháp giải nhiệt lấy t0 nước vào bình ngưng cao
hơn nhiệt độ nhiệt kế ước từ 3  40C
tw1 = tư + 4
Với t1 = 37.30C;  = 74% tra đồ thị h-x hình 1-1 có tư = 330C
 tw1 = 33+ 4 =370C
tw2 = 37+ 5 =42 0C
tk = 42 + 4 = 460C
 Nhiệt độ quá lạnh: 𝑡𝑞𝑙 là nhiệt độ môi chất lỏng trước khi đi vào van tiết lưu.
𝑡𝑞𝑙 = 𝑡𝑤1 + (3 ÷ 5) = 37 + 4 = 410 𝐶
 Nhiệt độ hơi hút (th) là nhiệt độ của hơi trước khi vào máy nén.

Nhiệt độ hơi hút bao giờ cũng lớn hơn nhiệt độ sôi của môi chất.
ta có: th = t0 + th
th: là nhiệt độ quá nhiệt hơi hút với môi chất là R22 .
Theo tài liệu số 1 thì đối với môi chất freôn R22 khoảng 25oC ,ta chọn nhiệt độ hơi
hút là th =200C (< 250C)

t0 : nhiệt độ sôi của môi chất


Vậy th = -10 + 20 = 100C
6.2 TÍNH CHỌN MÁY NÉN
6.2.1 Xác định tỷ số nén
Các thông số đã chọn ở trên tra bảng hơi bão hoà R22 –Môi chất lạnh, ta được:
Với tk = 460C  Pk =18.33 (bar)
t0 = -100C  P0 = 3.549 (bar)

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Vậy tỷ số nén là:


Pk 18.33
  = 5.17< 9
P0 3.549

Vậy em chọn máy nén 1 cấp cho hệ thống lạnh chọn chu trình hồi nhiệt.

2’

3'
2
NT

MN
t1 1
Hồi 

nhiệt
3 

Van tiết BH
  1'
lưu
4

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Sự thay đổi trạng thái môi chất trong chu trình:


1’-1: quá trình quá nhiệt hơi hút trong thiết bị hồi nhiệt

1-2: nén đoạn nhiệt hơi hút từ áp suất thấp p0 lên áp suất cao pk (S1= S2)

2-3’: ngưng tụ môi chất đẳng áp và đẳng nhiệt

3’-3: quá lạnh môi chất lỏng đẳng áp

3-4: quá trình tiết lưu đẳng entanpy ở van tiết lưu h3 = h4

4-1’: quá trình bay hơi đẳng áp và đẳng nhiệt p0 = const, t0 = const.

Chu trình máy lạnh Freon 1 cấp hoạt động như sau : hơi môi chất sinh ra ở thiết bị
bay hơi được quá nhiệt sơ bộ(do van tiết lưu nhiệt), đi vào thiết bị hồi nhiệt , thu nhiệt
của chất lỏng nóng, quá nhiệt đến t1 rồi được hút vào máy nén .Qua máy nén hơi được
nén đoạn nhiệt lên trạng thái 2 và được đẩy vào bình ngưng tụ . Trong bình ngưng tụ , hơi
thải nhiệt cho nước làm mát ,ngưng tụ lại thành lỏng và được quá lạnh chút ít. Độ quá
lạnh ở đây rất nhỏ nên bỏ qua . Lỏng được dẫn vào bình hồi nhiệt . Trong bình hồi nhiệt ,
lỏng thải nhiệt cho hơi lạnh vừa từ bình bay hơi ra. Nhiệt độ hạ từ t3’ , xuống t3.Sau đó
lỏng đi vào van tiết lưu ,được tiết lưu xuống trạng thái 4 và được đẩy vào thiết bị bay hơi.
Trong thiết bị bay hơi ,lỏng bay hơi ,thu nhiệt của môi trường lạnh . Hơi lạnh được máy
nén hút về sau khi qua thiết bị hồi nhiệt. Như vậy vòng tuần hoàn môi chất được khép
kín.
2. Xây dựng chu trình trên đồ thị Log - h
Kẻ 2 đường tk; t0 // với trục hoành xác định được 3 điểm
- Điểm 1' là điểm cắt của t0 và đường t0 = -100C
- Điểm 3' và 2’ là điểm tk cắt đường lỏng bão hòa và hơi bảo hòa
- Từ điểm 1 kẻ đường cong S1 = S2 = const. Vậy điểm 2 là điểm cắt của tk và S =
const
- Điểm 1 là điểm cắt của t0 và đường th = 100C

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Do khoảng cách 1'1 = 3'3 hay h 1'1 = h 3'3 được điểm 3 trên đồ thị mà không
thể tính toán được do rất phức tạp.
- Điểm 4 được xác định: kẻ từ điểm 3 đường thẳng song song với trục tung cắt t0
tại

 Các thông số trạng thái của chu trình


Bảng: Các thông số trạng thái tại các điểm nút cơ bản của chu trình
Điểm nút t,0C p,MQa h, Kj/kg v,m3/kg Trạng thái

1' -10 0,35 703.9 Hơi quá nhiệt

1 10 0,35 716.9 0,07 Hơi quá nhiệt

2 95 1,88 764.6 Hơi quá nhiệt

2’ 46 1,88 718.5 Hơi bão hòa

3' 46 1,88 555.4 Lỏng bảo hòa

3 37 1,88 543.1 Lỏng chưa sôi

4 -10 0,35 543.1 Hơi bão hòa ẩm

6.2.2 Xác định chu trình hồi nhiệt


6.2.2.1 Năng suất lạnh riêng khối lượng
q0 = h1’ - h4 =703.9 - 543.1= 160.8(kJ/kg) (CT 7-1,Tr 164,[1])
6.2.2.2 Năng suất khối lượng thực tế của máy nén(lưu lượng môi chất
nén qua máy nén)
Q0 11.66
mtt =   0.073KJ / s 
q0 160.8 (CT 7-7,Tr 167,[1])
6.3 Năng suất thể tích thực tế của máy nén
𝑉𝑡𝑡 = 𝑚𝑡𝑡 . 𝑣1 = 0.073.0.07 = 0.00511𝑚3 /𝑠 (CT 7-8,Tr 167,[1])
6.4 Hệ số cấp của máy nén

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

𝜆 = λ𝑖 + 𝜆𝑤′ ( 𝐶𝑇 7 − 12, 𝑇𝑟 168, [1])

Trong đó:

1
𝑃0 −∆𝑃0 𝑃𝑘 +∆𝑃𝑘 𝑚 𝑃0 +∆𝑃0
 𝝀𝑖 = 𝝀𝑐 . 𝝀𝑙𝑡 . 𝝀𝑘 = − 𝑐 [( ) − ] (𝐶T 7 − 13, Tr 168, [1])
𝑃0 𝑃0 𝑃0

Ta có:

- ΔP0 = ΔPk = 0.005÷0.01MPa, lấy ΔP0 = ΔPk =0.0075 MPa


- Đối với máy nén freôn nên m = 0,9÷1,05, lấy m = 0.975
- C – Tỉ số thể tích chết, c = 0.03÷0.05, lấy c = 0.04

- Pk =18.888 (bar) =18.88.1011 MPa


- P0 = 3.5498 (bar) =3.549 .1011 MPa
Suy ra

𝜆𝑖 = 𝝀𝑐 . 𝝀𝑙𝑡 . 𝝀𝑘

3.5498. 1011 − 0,0075


=
3.5498. 1011
1
18.888. 1011 + 0.0075 0.975 3.5498. 1011 − 0.0075
− 0.04 [( ) − ]
3.5498. 1011 3.5498. 1011

= 1 – 0,182=0,818

𝝀𝑤 ′ = 𝝀𝑤 . 𝝀𝑟

Ta có:

- λw = 0.7÷0.98, lấy λw = 0.84 ( Tr55,[2])


- λr = 0.95÷ 0.99, lấy λr = 0.97 (Tr 56, [2])
→ 𝝀𝑤′ = 0.84 . 097 = 0.81

𝑉ậ𝑦𝜆 = 0.818 . 0.81 = 0.6626

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

 Thể tích lý thuyết ( do pittong quét được)


𝑉𝑡𝑡 0,00511 𝑚3
𝑉𝑙𝑡 = = = 0,00771 (𝐶𝑇 7 − 15, 𝑇𝑟 169, [1])
𝝀 0.6626 𝑠
- Thể tích lý thuyết của một máy nén lắp đặt
𝜋𝑑 2
𝑉𝑙𝑡𝑀𝑁 = ×𝑆×𝑍×𝑛 (𝐶𝑇 7 − 16, 𝑇𝑟 169, [1])
4
Trong đó:
d: đường kính pittong, d = 0,1 m
S: khoảng chạy pittong, S = 0,05 m
Z: số lượng pittong, Z = 2 cái
N: số vòng quay, N = 24 vòng/s
𝜋. 0,12 3
→ 𝑉𝑙𝑡𝑀𝑁 = × 0.05 × 2 × 24 = 0,019 𝑚 ⁄𝑠
4
- Số lượng máy nén yêu cầu
𝑉𝑙𝑡 0.00771
𝑍𝑀𝑁 = = = 0,41𝑐ℎ𝑖ế𝑐 ( 𝐶𝑇 7 − 17, 𝑇𝑟 169, [1])
𝑉𝑙𝑡𝑀𝑁 0.019

Vậy số lượng máy nén cần chọn là 1 chiếc

 Hiệu suất nén

𝜂 = 𝜂𝑖 . 𝜂𝑒 . 𝜂𝑡𝑑 . 𝜂𝑐𝑙 (𝐶𝑇 7 − 18, 𝑇𝑟 169, [1])

Trong đó: ηi: hệ số kể đến tổn thất trong, 𝜂𝑖 = 1

ηc: hệ số kể đến tổn thất ma sát của các chi tiết máy nén, ηc = 0,85

ηtđ: hệ số kể đến tổn thất do truyền động : khớp nối, đai truyền… Các máy nén kín và nửa
kín có ηtđ = 1

ηcl: hiệu suất động cơ điện, ηcl = 0,875

𝑉ậ𝑦 𝜂 = 1.0,85.1.0,875 = 0,74

 Công nén đoạn nhiệt

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Công nén đoạn nhiệt của chu trình được tính theo công thức sau:

𝑁𝑠 = 𝑚. 𝑙 = 𝑚(ℎ2 − ℎ1 ) = 0.073(764.6 − 716.9) = 3.48 (𝐾𝑊) (CT 7-19,Tr 169,[1])

 Công nén chỉ thị

Là công nén thực do quá trình nén lệch khỏi quá trình nén đoạn nhiệt lý thuyết

𝑁𝑠
𝑁𝑖 = (CT 7-20,Tr 170,[1])
𝜂𝑖

Trong đó: ηi: hiệu suất chỉ thị 𝜂𝑖 = 𝜆𝑤 + 𝑏. 𝑡0

𝑇0 −10 + 273 263


𝜆𝑤 = = =
𝑇𝑘 46 + 273 319

b = 0,001, t0= -10oC

263
→ 𝜂𝑖 = + 0,001. (−10) = 0,814
319

3.48
𝑉ậ𝑦𝑁𝑖 = = 4.28(𝐾𝑊)
0.814

 Công nén hiệu dụng

Là công nén có tính đến tổn thất ma sát của các chi tiết máy và được xác định bằng
công thức:

𝑁𝑒 = 𝑁𝑖 + 𝑁𝑚𝑠 (𝐶𝑇 7 − 22, 𝑇𝑟 171, [1])

𝑁𝑚𝑠 = 𝑉𝑡𝑡 . 𝑝𝑚𝑠 = 𝜆. 𝑉𝑙𝑡 . 𝑝𝑚𝑠

Trong đó: λ: hệ số cấp của máy nén, λ= 0,6626

Vlt : thể tích hút lý thuyết của máy nén, Vlt = 0,00771 m3/s

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Pms: áp suất ma sát riêng, đối với máy nén Freôn thẳng dòng thì Pms=
0,039÷0,059MPa, chọn Pms = 0,049 MPa = 0,049.106 N/m2

𝑚
→ 𝑁𝑚𝑠 = 0.6626.0.00771.0.049. 106 = 250.32𝑁. = 0.25032 𝑘𝑊
𝑠

𝑉Ậ𝑌𝑁𝑒 = 4.28 + 0.25032 = 4.53 𝑘𝑊

Từ các thông số trên ta chọn máy nén như sau:


Máy nén pittông của Nga theo OCT 26.03-943-77
IIB28
 Công suất điện

Là công suất đo được trên bảng đấu điện

𝑁𝑒
𝑁𝑒𝑙 = (𝐶𝑇 7 − 24, 𝑇𝑟 171, [1])
𝜂𝑡đ . 𝜂𝑒𝑙

Trong đó: Hiệu suất truyền động của khớp, đai…𝜂𝑡đ = 0.95

Hiệu suất động cơ: 𝜂𝑒𝑙 = 0.8 ÷ 0.95

4.53
→ 𝑁𝑒𝑙 = = 5.45 𝑘𝑊
0.95.0.875

 Công suất động cơ lắp đặt

𝑁đ𝑐 = (1,1 ÷ 2,1). 𝑁𝑒𝑙 = 1,6 × 5.45 = 8.72 𝐾𝑊 ( 𝐶𝑇 7 − 25, 𝑇𝑟 171, [1])

6.5 TÍNH CHỌN THIẾT BỊ NGƯNG TỤ


6.5.1 Chọn thiết bị ngưng tụ
Chọn thiết bị ngưng tụ vỏ ống nằm ngang
Đây là loại thiết bị được ứng dụng rộng rãi nhất hiện nay trong các hệ thống
lạnh năng suất vừa và lớn.Dùng thích hợp cho những nơi có nguồn nước sạch và
saún nước, giá thành nước không cao.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Do tác nhân lạnh là Freon nên để phù hợp với tính chất của môi chất các ống
trao đổi nhiệt thường là ống đồng có cánh nhôm lồng vào hoặc cuốn trên bề mặt
ngoài của ống để tăng cường khả năng truyền nhiệt từ phía freon.

Nước lạnh đi trong ống truyền nhiệt sẽ nhận nhiệt của hơi tác nhân lạnh đi
ngoài để hoá lỏng hơi tác nhân lạnh. Lượng nước được tuần hoàn nhờ cho đi qua
tháp giải nhiệt để giải nhiệt đến nhiệt độ ban đầu. Lỏng tác nhân lạnh sẽ được chảy
xuống bình chứa cao áp.

- Ưu điểm

+ Đây là loại thiết bị ngưng tụ gọn và chắc chắn nhất.

+ Có thể bố trí trong nhà mà vẫn chiếm ít diện tích.

+ Tiêu hao kim loại nhỏ nhất.

+ Nhiệt độ nước làm mát có thể tăng nhiều 4..10K.

+ Nhiệt độ ngưng tụ và năng suất lạnh ổn định, ít phụ thuộc vào nhiệt độ môi
trường và mùa khí hậu trong năm.

+ Phần dưới của thiết bị ngưng tụ có thể kiêm luôn chức năng của bình chứa.

+ Hệ số truyền nhiệt tương đối lớn.

+ Dễ chế tạo và lắp đặt, có thể sửa chửa và làm sạch ống ống bằng cơ học
hay hoá học.

- Nhược điểm

+ Phải có diện tích dự phòng phía đầu bình hoặc có phương án thích hợp để
có thể rút ống ra khi sửa chửa và thay thế.

+ Yêu cầu lượng nước làm mát lớn và nhanh tạo cáu bẩn.

+ Phải có thiết bị tháp giải nhiệt.

6.5.2 Mục đích của thiết bị ngưng tụ


Thiết bị ngưng tụ dùng để ngưng hơi nén từ máy nén thành lỏng cao áp trước khi qua
van tiết lưu vào dàn bay hơi

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

6.5.3 Cấu tạo

1
2
3 4 5
6 6

7
12

11
10 9
8
8
Chú thích :
1. Áp kế,dưới áp kế có ống xi phông để giảm rung cho kim áp kế
2. Van an toàn, dưới van an toàn có van chặn để cô lập khi sữa chữa hoặc khi
van an toàn mất tác dụng
3. Đường vào hơi cao áp
4. Đường cân bằng với bình chứa lỏng cao áp để lỏng trong bình ngưng chảy.
về bình chứa dễ dàng
5.Đường dự trữ hoặc đường xả khí không ngưng
6,8. Đường xả khí và xả bẩn về phía nước làm mát
7. Nắp bình , vì không có áp lực nên làm đáy phẳng và trong nắp có các tấm phân
chia để tạo lối đi cho dòng nước
9. Đường ra của lỏng cao áp
10. Ống thép trao đổi nhiệt là các ống đồng có cánh về phía Frêon vì Frêon trao đổi
nhiệt kém hơn nước
11, 12 .Đường vào và ra của nước làm mát , vào dưới ra trên để đảm bảo bao phủ
toàn bộ bề mặt trao đổi nhiệt .
6.5.4 Nguyên lý làm việc
Đây là thiết bị ngưng tụ làm mát bằng nước chuyển động cưỡng bức bên trong ống.
Hơi cao áp đi vào bình từ phía trên theo đường (3), chiếm đầy không gian thể tích bình.
Tại đây nó nhả nhiệt cho nước làm mát chuyển động cưỡng bức bên trong ống, ngưng tụ
thành lỏng cao áp, chảy xuống dưới và qua đường (9) đi ra ngoài.
6.6 Tính chọn thiết bị ngưng tụ
Phụ tải của thiết bị ngưng tụ được tính như sau:
𝑄𝑘 = 𝑄0 + 𝑁𝑙𝑡 (𝐶T 7 − 3, Tr 162, [2])

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Trong đó: Q0: năng suất lạnh, Q0 = 11.66 kw

Nlt: Công suất lí thuyết của máy nén, thường vào khoảng 20-25% năng suất lạnh
(𝑇𝑟 162, [2])

Nlt = 11.66.0.25 = 2.92kw

→ 𝑄𝑘 = 11.66 + 2.92 = 14.58 𝑘𝑤

Chọn bình ngưng ống vỏ nằm ngang Freon

- Hiệu nhiệt độ trung bình logarit:


∆𝑡𝑚𝑎𝑥 − ∆𝑡𝑚𝑖𝑛
∆𝑡𝑡𝑏 = (𝐶T 8 − 2, Tr 215, [1])
∆𝑡
𝑙𝑛 𝑚𝑎𝑥
∆𝑡𝑚𝑖𝑛

Trong đó:

∆t max = t k − t w1 = 46 − 37 = 90 K

∆t min = t k − t w2 = 46 − 42 = 40 K

9−4
→ ∆t tb = = 6.17 K
9
ln
4

- Hệ số truyền nhiệt k: Theo kinh nghiệm, hệ số truyền nhiệt k có giá trị được giới
thiệu trong bảng 8-6,Tr217,[1]. Ở dạng bình ngưng vỏ ống nằm ngang Frêôn tra bảng ta
được k =700 W/m2.K
- Mật độ dòng nhiệt:
qF = k. ∆t tb = 700.6.17 = 4319 W/m2
- Diện tích bề mặt trao đổi nhiệt cần thiết:
Từ công thức Q k = k. F. ∆t tb
Qk Q k 14.58.1000
→F= = = = 3.38 m2
F. ∆t tb qF 4319

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Vậy ta chọn thiết bị ngưng tụ kiểu KTP-4 với từ diện tích bề mặt trao đổi nhiệt đã
tính được với các thông số:
Bảng : Các thông số kỹ thuật của thiết bị ngưng tụ
Kiểu Diện tích Chiều dài Đường Số Chiều Tải Số lối
bề mặt ống, m kính vỏ, ống dài ống nhiệt
ngoài,m2 mm ,m max,kW
KTP-4 4,8 1,0 194 23 1,0 15,4 4;2

- Lượng nước làm mát cung cấp cho thiết bị ngưng tụ


Qk
Vn = (𝐶𝑇 8 − 8, 𝑇𝑟 236, [1])
C. . ∆t w

Trong đó:

Qk: Tải nhiệt của thiết bị ngưng tụ, kw, Qk = 14.58 kw

C: nhiệt dung riêng của nước, Cn = 4,19 KJ/kg.K

ρ: khối lượng riêng của nước, ρ = 1000kg/m3

Δtw: Độ tăng nhiệt độ trong thiết bị ngưng tụ

14.58 m3 m3
→ Vn = = 0,0007 = 2.52
4,19.1000. (42 − 37) s h

6.7 TÍNH CHỌN THIẾT BỊ BAY HƠI


6.7.1 Vai trò
Thiết bị bay hơi là thiết bị trao đổi nhiệt thu nhiệt từ môi trường làm lạnh tuần hoàn
giữa thiết bị bay hơi và đối tượng làm lạnh để nhận nhiệt và làm lạnh đối tượng làm
lạnh, khi làm lạnh trực tiếp thì không có mặt đối tượng làm lạnh trung gian (chất tải
lạnh).
6.7.2 Tính chọn thiết bị bay hơi :
Thiết bị bay hơi làm lạnh bay hơi kiểu khô :

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Thiết bị này thuộc loại thiết bị trao đổi nhiệt bề mặt. Ở đây lưu động ngoài chum ống có
cánh và truyền nhiệt cho môi chất sôi trong ống. Nó còn có tên gọi là dàn lạnh bay hơi
trực tiếp và được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Nếu không khí được làm lạnh do
truyền nhiệt cho nước hay chất tải lạnh lỏng đi trong ống thì thiết bị được gọi là dàn làm
lạnh không khí gián tiếp. Cà 2 loại này thường được chế tạo ở dạng chùm ống thẳng hoặc
chum ống xoắn có cánh đặt trong vỏ. Các ống nhẵn chỉ thường được sử dụng khi làm
lạnh kết hợp với làm khô không khí như trường hợp các máy hút ẩm.
Trong các thiết bị loại này, không khí thường có chuyển động cưỡng bức dưới tác dụng
của quạt trong thiết bị để hút không khí tuần hoàn cùngkhông khí bổ sung rồi đẩy qua dàn
lạnh. Không khí lạnh có thể là không khí trong các kho lạnh, hay trong phòng điều hòa
không khí
Tính chọn thiết bị bay hơi

 Diện tích bề mặt trao đổi nhiệt cần thiết


Q0
F=
K. ∆t tb
Trong đó: Q0: Năng suất lạnh, Q0 = 11.66kW
K: Hệ số truyền nhiệt.
Tra bảng 7.1 - Tr 298– hệ thống Máy và thiết bị lạnh, ta được : k = 12 W/m2.K
ttb : hiệu nhiệt độ trung bình logarit giữa môi chất lạnh và chất tải lạnh.

∆𝑡𝑚𝑎𝑥 −∆𝑡𝑚𝑖𝑛 với Δtmax = tb1 – t0 = 30 – (-10) = 400C


ttb = ∆𝑡
𝑙𝑛 𝑚𝑎𝑥 Δtmin = tb2– t0 = 2 – (-10) = 120C
∆𝑡𝑚𝑖𝑛

Với tb1= 300C,tb2= 20C: nhiệt độ không khí vào và ra dàn lạnh

40−12
Suy ra:ttb = 40 = 23.260C
𝑙𝑛
12

11.66 × 1000
→ Ftổng = = 41.77m2
23.26 × 12
Chọn trong buồng lạnh bố trí 4 dàn. Mỗi dàn có diện tích truyền nhiệt là

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Ftổng 41.77
F1 dàn = = = 10.44m2
4 4

Dựa vào bảng 8.14,chọn dàn quạt 2B014 freôn nhỏ (tr251,[1])

- Diện tích bề mặt 13.6 m2

- Tải nhiệt khi Δt =10 K là 1630 W


- Số lượng quạt : 02 quạt
- Công suất quạt 100 W
- Kích thước phủ bì: 555× 765 × 465mm

Lưu lượng không khí trong dàn quạt:

𝑄0 (CT 8-12,Tr 252,[1])


Vn=
𝐶.𝜌𝑘 .(ℎ1 −ℎ2 )

Trong đó: C – Nhiệt dung riêng của không khí, C = 1,0 kJ/kg.K;

Vn: lưu lượng chất tải lạnh (m3/s)

Q0: tải lạnh của thiết bị (kW)

ρk: khối lượng riêng không khí (kg/m3),ρK = 1,15÷1,2 kg/m3 , lấy ρk= 1,175kg/m3

h1=10 kJ/kg, h2=8.5 kJ/kg: entanpi của không khí vào và ra khỏi dàn lạnh, tra ở φ =
90% trên đồ thị h-x.

11.66
Vậy Vn= = 6.62 (m3/s)
1,175.(10−8,5)

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

CHƯƠNG 7
TÍNH CHỌN THIẾT BỊ PHỤ
7.1 Các thiết bị hệ thống bảo quản lạnh
Trong hệ thống lạnh các thiết bị chính bao gồm: máy nén, thiết bị ngưng tụ và
thiết bị bay hơi. Tất cả các thiết bị còn lại được coi là thiết bị phụ,số lượng và công dụng
của các thiết bị phụ rất đa dạng.
Các thiết bị phụ có thể có trong hệ thống lạnh này, nhưng có thể không có trong
loại hệ thống khác, tuỳ thuộc vào yêu cầu của hệ thống.
Tuy được gọi là các thiết bị phụ, nhưng nhờ các thiết bị đó mà hệ thống hoạt động
hiệu quả, an toàn và kinh tế hơn, trong một số trường hợp bắt buộc phải sử dụng một thiết
bị phụ nào đó.
Để hệ thống hoạt động được đảm bảo, an toàn và kỹ thuật phát huy được hiệu quả
của nó để vận hành và sửa chữa khi xảy ra sự cố. Để đảm bảo cho người và môi trường
thì hệ thống lạnh ngoài những thiết bị chính còn phải có thêm những thiết bị phụ như:
7.1.1 Bình tách lỏng
7.1.1.1 Nhiệm vụ
Bình tách lỏng có nhiệm vụ tách các giọt chất lỏng khỏi luồng hơi hút về máy nén, tránh
cho máy nén không hút phải lỏng gây va đập thủy lực làm hư hỏng máy nén.

7.1.1.2 Cấu tạo và nguyên lý hoạt động


Cấu tạo: Bình tách lỏng đơn giản là một bình hình trụ đặt đứng lắp đặt trên đường hút từ
thiết bị bay hơi về máy nén. Do bình tách lỏng nằm giữa dàn bay hơi và máy nén nên để
tránh tổn thất lạnh cho hệ thống thì ta bọc một lớp polystirol để cách nhiệt cho bình tách
lỏng.

Bình tách lỏng


1 – thân bình hình trụ
2 – đường hơi + ẩm từ dàn bay hơi
3 – đường hơi khô về máy nén
4 – đường lỏng từ van tiết lưu vào
5–đường lỏng về dàn bay hơi

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

6– xả dầu
Nguyên lý hoạt động: bình tách lỏng có khả năng tách các giọt môi chất lỏng bằng cách
làm thay đổi hướng chuyển động và làm giảm vận tốc dòng chảy.

7.1.1.3 Tính toán


Bình tách lỏng phải đảm bảo đủ lớn để tốc độ gas trong bình đạt yêu cầu .
- Xác định đường kính trong 𝐷𝑡 của bình :
Ta có
4.Vh
𝐷𝑡 =√ ( Hệ thống máy và thiết bị lạnh- Nguyễn Chí Chánh)
ω×π

Trong đó:
3
Vh – Lưu lượng thể tích dòng hơi đi qua bình tách lỏng, m /s;

- Tốc độ của hơi môi chất trong bình, m/s. Tốc độ hơi trong bình đủ nhỏ để tách được
các hạt lỏng, ω = 0,5÷1,0 m/s. chọn  = 0,7m/s
Lưu lượng thể tích hơi môi chất đi qua bình được xác định theo công thức:
𝑉ℎ = G. v
G – Lưu lượng khối lượng môi chất qua bình, kg/s; G = 0,12kg/s
3
v- Thể tích riêng trạng thái hơi qua bình tách lỏng, m /kg.
Tra bảng Bảng hơi bão hòa R22 (Tr 147,[3]) ở nhiệt độ bay hơi của R22 là -10 oC,ta được
: v = 65,4dm3/kg =0,0654m3/kg
4×0,12×0,0654
 𝐷𝑡 = √ 0,7×π
= 0,1195𝑚 = 119,5𝑚𝑚

Dựa vào bảng 8.18,Tr 265,[1]. Chọn thiết bị 125-0Ж


Bình tách Kích thước, mm Khối lượng,
lỏng DxS D B H Kg
125-0Ж 600 x 8 125 1080 2100 313

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

7.2.1 Bình chứa cao áp


7.2.1.1. Nhiệm vụ cấu tạo
a. Nhiệm vụ
Bình chứa cao áp dùng để chứa môi chất sau khi ngưng dàn ngưng và giải phóng
bề mặt TĐN thiết bị phụ duy trì cấp dòng liên tục cho van tại vị trí lắp đặt sau dàn ngưng
và trước tiết lưu.
b. Cấu tạo
BCCA được lắp đặt sau dàn ngưng và trước van tiết lưu theo quy định về an toàn
thì BCCA phải chứa được 30% thể tích của toàn bộ hệ thống dàn bay hơi (tất cả dàn tĩnh
và dàn quạt) trong hệ thống lạnh có bơm cấp môi chất lạnh từ trên và 60% thể tích dàn
trong HTL cấp môi chất lạnh từ dưới lên. Khi vận hành chất lỏng của bình chứa cao áp
chỉ được phép choán 50% thể tích bình.

BÇNH CHÆÏA CAO AÏP

Chú thích :
1. Áp kế , dưới áp kế có ống xiphông để giảm rung cho kim áp kế
2. Van an toàn, dưới van an toàn có van chặn để cô lập khi sữa chữa hoặc khi
van an toàn mất tác dụng
3. Đường vào của lỏng cao áp
4. Đường cân bằng với thiết bị ngưng tụ để lỏng từ bình ngưng chảy xuống bình
chứa dễ dàng
5. Đường dự trữ hoặc làm đường xả khí không ngưng
6. Ống thuỷ sáng để quan sát mức lỏng trong bình
7. Đường ra của lỏng cao áp tới van tiết lưu

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

7.2.1.2 Tính toán

- Với hệ thống cấp lỏng từ trên xuống (kiểu khô), bình phải chứa được 30% toàn bộ thể
tích dàn bay hơi.
0,3.𝑉𝑑
VCA  .1,2 = 0,7Vd (CT 8-13,Tr 260,[1])
0.5

Trong đó:

VCA: thế tích bình chứa cao áp

Vd: thể tích dàn quạt

Vd = 0,63 × 0,765 × 0,465 = 0,224m3

1,2: hệ số an toàn
Vậy VCA = 0,7. 0,224 =0,1568(m3)

Dựa vào bảng 8.17,Tr 264,[1]. Chọn bình chứa cao áp nằm ngang 0,4PB

Kích thước, mm

Loại bình DxS L H Dung tích, m3 Khối lượng, kg

0,4PB 426x10 3620 570 0,4 410

7.3.1 Xác định tháp giải nhiệt


Trong các hệ thống lạnh sử dụng bình ngưng ống chùm, nước sau khi trao đổi nhiệt
nhiệt độ tăng lên đáng kể. Để giải nhiệt cho nước người ta sử dụng các tháp giải
1
nhiệt.
2 3

4 9
5

BN
P1
6 T
7

13
8
12
11 10
THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

a. cấu tạo
1 - Động cơ quạt gió 7 - Bơm nước

2 - Vỏ thép 8 - Đường nước lạnh cấp để mát bình ngưng

3 - Chắn bụi nước 9 - Đường nước nóng được làm mát nhờ không
khí đi ngược chiều từ dưới lên.
4 - Dàn phun nước
10 - Phin lọc nước
5 - Khối đệm
11 - Phễu cháy tràn
6 - Cửa không khí vào
13 - Cấp nước bổ sung
12 - Van xả đáy
(P1): áp kế

Phương trình cân bằng nhiệt có thể viết dưới dạng:


Qk = C..V(tw2-tw1) (Tr 268,[1])
Qk: nhiệt lượng thải ra ở thiết bị ngưng tụ,kW
C: nhiệt dung riêng của nước,kJ/kg.K
V: lưu lượng nước, m3/s
 : khối lượng riêng của nước (m3/s)
tw1 và tw2 – nhiệt độ nước vào và ra khỏi bình ngưng tụ hay nhiệt độ nước ra và vào tháp
giải nhiệt,oC
Vậy lưu lượng nước tuần hoàn trong tháp giải nhiệt:
Qk
V 
C. .tW
Trong đó: C: Nhiệt dung riêng của nước: C = 4.186 (Kj/kg độ)
 : khối lượng riêng của nước:  = 1000kg/m3
tw: độ chênh lệch nhiệt độ của nước vào và ra

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

tw = tw2 -tw1 = 42 - 37 = 50C

Vậy V 
14.58
4.186.1000.5
 
 0,0007 m 3 / s  0.7(l / s )

Hiệu suất của tháp giải nhiệt:


tw2 −tw1 42−37
 = = = 0.555 (CT 8-17,Tr 270,[1])
tw2−tư 42−33

Ta có phụ tải nhiệt của thiết bị ngưng tụ Qk = 14.58 kW. Ta quy năng suất lạnh ra
tôn . Theo tiêu chuẩn CTI 1 tôn nhiệt tương đương 3900 kcal/h Qk =14.58 KW =
14.58.860=12538.8 kcal/h = 3.91 tôn

Tra bảng 8.22,Tr 272,[1]. Chọn tháp giải nhiệt FRK8


Lưu
Tên Kích thước Khối lượng
lượng(l/s)
H D Khô Ướt
FRK8 1,63
1600 930 40 130
7.4.1 Phin sấy lọc
7.4.1.1 Nhiệm vụ
Phin sấy lọc có nhiệm vụ loại trừ các cặn bẩn cơ học và các tạp chất hóa học đặc
biệt là nước và các acid ra khỏi vòng tuần hoàn môi chất lạnh. Phin sấy lọc được lắp cả
trên đường lỏng và đường hơi của hệ thống lạnh.
Cặn bẩn cơ học có thể là đất cát, gỉ sắt, vẩy hàn, mạt kim loại. Các cặn bẩn này
đặc biệt nguy hiểm cho máy nén khi chúng lọt vào xylanh và các chi tiết chuyển động.
Các cặn bẩn này cũng gây nguy hiểm với các van, đặc biệt là van tiết lưu. Chúng gây tắc
bẩn.
Các tạp chất hóa học đặc biệt là ẩm (nước) và các acid tạo thành trong vòng tuần
hoàn có thể làm han rỉ, ăn mòn các chi tiết máy. Nước có thể đông đá bịt kín van tiết lưu
gây tắc ẩm.
7.4.1.2 Cấu tạo
Trong phin lọc dùng cho môi chất Freon cỡ nhỏ và cỡ
trung, bộ phận lọc và sấy đơn giản là một khối xeolit định hình
bằng keo dính đặc biệt đặc trong một vỏ hàn kín.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

Phin lọc của các hệ thống lớn thường có thân hình trụ bằng thép hàn hoặc đúc, bố
trí đường vào và ra cho hơi hoặc lỏng. Một đầu hình trụ có bố trí nắp để dễ dàng tháo
phin ra vệ sinh. Nếu có chức năng sấy, người ta bố trí thêm các hạt hút ẩm tương ứng
(zeolite, silicagel,…) vào bên trong lưới lọc.

7.4.1.3 Vị trí lắp đặt


Phin sấy lọc đường hơi thường được bố trí ngay đầu hút máy nén để loại trừ cặn
bẩn đi vào máy nén, trên đường lỏng thường lắp trước các van điện từ (nếu có) và đặc
biệt là van tiết lưu để giữ cho các van này hoạt động bình thường không bị tắc
7.5.1 Van tiết lưu
7.5.1.1 Nhiệm vụ
Van tiết lưu là một thiết bị chính trong hệ thống lạnh. Nó có nhiệm vụ giảm áp
suất của môi chất lỏng từ nhiệt độ cao và áp suất cao đến áp suất bay hơi của môi chất.
Nó cũng làm nhiệm vụ điều chỉnh lượng môi chất cấp vào thiết bị bay hơi.
7.5.1.2 Cấu tạo và nguyên lý hoạt động
Chọn van tiết lưu tự động cân bằng trong
 Cấu tạo

1 – đường vào của lỏng cao áp; 2 – màng đàn hồi; 3 – lá van tiết lưu; 4 – lò xo; 5 –
vít

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

điều chỉnh lực lò xo; 6 – bầu cảm biến và ống xi phông; 7 – đường ra của hơi hạ
áp.

 Nguyên lý hoạt động


Bầu cảm biến được nối với phía trên màn ngăn nhờ một ống mao. Trong bầu cảm
biến có chứa 1 chất lỏng dể bay hơi, thông thường chính là môi chất lạnh sử dụng trong
hệ thống.
Khi bầu cảm biến được đốt nóng, áp suất bên trong bầu cảm biến tăng, áp suất này
truyền theo ống mao và tác động lên phía trên màng ngăn, ép một lực ngược lại lực ép
của lò xo lên thanh chốt. Kết quả khe hở được mở rộng ra, lượng môi chất đi qua van
nhiều hơn để vào thiết bị bay hơi.
Khi nhiệt độ bầu cảm biến giảm xuống, hơi trong bầu cảm biến ngưng lại một
phần, áp suất trong bầu giảm, lực lò xo thắng lực ép của hơi và đẩy thanh chốt lên trên.
Kết quả van khép lại một phần và lưu lượng môi chất đi qua van giảm
Như vậy, trong quá trình làm việc van tự động điều chỉnh khe hở giữa chốt và thân
van, nhằm khống chế mức dịch vào dàn lạnh công nghiệpvừa đủ và duy trì hơi đầu ra
thiết bị bay hơi có một độ quá nhiệt nhất định. Độ quá nhiệt này có thể điều chỉnh được
bằng cách tăng độ căng của lò xo, khi căng lò xo tăng, độ quá nhiệt tăng.
7.5.1.3 Lắp đặt
Van tiết lưu được lắp đặt trên đường lỏng sau thiết bị bay hơi, trước bình tách lỏng
và dàn lạnh không khí.
7.6.1 Mắt gas
7.6.1.1 Nhiệm vụ
Mắt gas là kính quan sát lắp trên đường lỏng (sau phi sấy lọc) để quan sát dòng
chảy của môi chất lạnh. Ngoài việc chỉ thị dòng chảy, mắt gas còn có nhiệm vụ:
- Báo hiệu đủ gas khi dòng gas không bị sủi bọt
- Báo hiệu thiếu gas khi dòng gas sủi bọt mạnh
- Báo hết gas khi xuất hiện các vệt dầu trên kính
Báo độ ẩm mô chất qua sự biến màu của chấm màu
trên tâm mắt gas so sánh với màu trên mắt gas xanh:

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

khô,vàng, thận trọng, nâu ẩm. Nếu bị ẩm nhất định phải thay phin sấy mới.

Báo hiệu hạt hút ẩm bị rã khi thấy gas bị vẩn đục, khi đó cũng phải thay phin sấy lọc
đề phòng van tiết lưu và các đường ống bị tắt.

7.6.1.2 Cấu tạo


Mắt gas có thân hình trụ, phía dưới kín còn phía trên có lắp k1inh để có thể quan
sát dòng gas chảy bên trong.
7.6.1.3 Lắp đặt
Mắt gas được lắp đặt trên đường lỏng, sau phin sấy lọc, trước van tiết lưu

7.7.1 Bơm
- Bơm nước kiểu ly tâm để bơm nước giải nhiệt cho tháp giải nhiệt bình ngưng.

7.8.1 Quy trình vận hành


7.8.1.1 Nhiệm vụ của vận hành hệ thống lạnh:

Là duy trì sự làm việc bình thường của hệ thống lạnh để đạt được các chế độ về
nhiệt độ, độ ẩm theo yêu cầu sử dụng. Đảm bảo các tiêu chuẩn, kinh tế kỹ thuật. Đồng
thời phát hiện các hỏng hóc, sự cố để có thể khắc phục trong điều kiện cụ thể được quy
định trong quy trình vận hành và kỹ thuật an toàn.

7.8.1.2 Nguyên tắc chung trước khi khởi động hệ thống lạnh

- Trước khi cho máy chạy phải xem số trực ca để biết nguyên nhân dừng máy lần
trước.

- Nếu máy được dùng bình thường và nghỉ không qua một ngày thì người vận
hành có thể khởi động máy.

- Nếu máy mới được sửa chữa, bảo dưỡng hoặc nghỉ quá một ngày thì phải có ý
kiến của cán bộ kỹ thuật thì mới được khởi động máy theo biên bản kiểm nghiệm và bàn
giao.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

- Kiểm tra áp suất trong hệ thống tình trạng của các van, trong đó van chặn đường
nén phải mở và van chặn đường hút phải đóng.

- Kiểm tra tình trạng của nước làm mát dầu bôi trơn.

- Xem xét không gian bên ngoài của máy, phải đảm bảo không gian thuận tiện,
không làm ảnh hưởng đến quá trình chạy máy.

7.9.1 Khởi động máy nén


- B1: Kiểm tra tình trạng của các van

- B2: Khởi động bơm, quạt tháp giải nhiệt, mở van nước làm mát máy.

- B3: Thực hiện giảm tải cho MN tự động bằng cơ cấu nâng van hút hoặc mở van
pypass.

- B4: Mở van chặn đường nén và khởi động MN.

B5: Ngừng giảm tải cho MN, sau đó mở van chặn đường hút bên cao áp.

- B6: Mở van chặn đường hút ben thấp áp theo dõi tải và đồng hồ áp suất hút.

- B7: Theo dõi áp suất dầu nếu áp suất dầu không lớn hơn áp suất hút 0,73 (bar) thì
phải dừng MN.

- B8: Mở van cấp MC vào dàn lạnh

- B9: Quạt dàn lạnh chạy

- B10: Theo dõi các thông số làm việc của máy: HP, LP,OP tải của động cơ MN
và ghi nhật ký vận hành.

 Dừng máy nén

- B1: Đóng van cấp dịch để ngừng cấp môi chất vào bình chứa thấp áp, sau một
thời gian ngưng cấp lỏng vào bình chứa thấp áp và chạy máy ở chế độ rút gas.

- B2: Sau khi đã rút hết môi chất ở dàn bay hơi áp suất hút giảm xuống chân
không thì dừng máy và đóng van chặn hút bên mát nén thấp áp.

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

- B3: Đóng van chặn nén

- B4: Dừng bơm nước, quạt làm mát, căn cứ vào lượng gas lỏng ở bình chứa cao
áp.

- B5: Dừng quạt dàn lạnh

- B6: Kiểm tra tình trạng của các van, các thiết bị như: dầu trong cacte, các mối
lắp ghép, lượng gas trong bình chứa,... và ghi nhật ký vận hành.

Kết Luận: Sau một thời gian thực hiện đồ án này em đã hoàn thành đồ án của
mình. Qua quá trình tính toán thiết kế em rút ra một số nhận xét sau:

Ưu điểm của đồ án:

Đã vận dụng được các kiến thức của một số môn học vào quá trình tính toán và
thiết kế qua đây củng cố kiến thức phục vụ cho quá trình công tách sau này.

Đồ án cũng đã giải quyết được và đưa ra phương pháp xây dựng nhanh các kho
lạnh có dung tích vừa và nhỏ đáp ứng nhu cầu hiện nay.

Nhược điểm:

Việc tính toán tổn thất nhiệt và chọn hệ thống lạnh còn mang tính lí thuyết, chưa
áp dụng được các công nghệ mới dẫn đến các thông số mang tính ước lượng chưa sát
thực.

Tài liệu tham khảo

[1] Nguyễn Đức Lợi, Hướng dẫn Thiết kế hệ thống lạnh, Nxb Khoa học và kỹ
thuật Hà Nội 1999

[2] Nguyễn Đức Lợi, Phạm Văn Tùy, Kỹ thuật lạnh cơ sở, Nxb Giáo dục 2005

[3] Nguyễn Đức Lợi, Phạm Văn Tùy, Môi chất lạnh, Nxb Giáo dục 1998

[4] Nguyễn Đức Lợi, Phạm Văn Tùy, Bài tập kỹ thuật lạnh, Nxb Giáo dục 2004

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN
ĐỒ ÁN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ GVHD: Thầy TIỀN TIẾN NAM

THIẾT KẾ KHO LẠNH BẢO QUẢN TRÁI CÂY NĂNG SUẤT 120 TẤN

You might also like