Ch22-Talasli Imalat Yontemleri PDF

27.10.
2011
TALAŞ KALDIRMA YÖNTEMLERİ VE

MAKİNA TAKIMLARI Talaş Kaldırılmış Parçaların Sınıflandırılması
1. Tornalama ve ilgili işlemler  Dönel simetrili – silindirik veya disk şekilli

2. Delme ve ilgili işlemler  Dönel olmayan (prizmatik de denen) - blok
3. Frezeleme benzeri veya levha benzeri
Talaş kaldırma merkezleri ve Tornalama merkezleri
EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

4.
5. Diğer talaş kaldırma yöntemleri
6. Yüksek hızlı talaş kaldırma
Şekil 22.1 Talaş kaldırılan parçaların sınıflandırılması: (a) dönen,

veya (b) dönmeyen. (Burada blok veya yassı parçalar gösterilmiştir.)
1 3
Talaş Kaldırma Talaş Kaldırma İşlemleri ve Parça Geometrisi

 İstenen parça geometrisinin oluşturulması için Her bir talaş kaldırma yöntemi, iki faktör nedeniyle
mekanik olarak malzeme uzaklaştıran kesici bir belirli bir parça geometrisi oluşturur:
takım kullanılan malzeme uzaklaştırma yöntemi 1. Takım ve parça arasındaki izafi hareket
 En yaygın uygulamaları: metal parçaları
• Üretme – parça geometrisi, kesici takımın

şekillendirmek için ilerleme yolu tarafından belirlenir
 Yüksek doğruluk ve kesinlikte geometrik özellikler 2. Kesici takımın şekli
sağlama ve parça geometrilerinin düzeltilmesi
kapasitesi bakımından tüm imalat yöntemlerinin en • Şekillendirme – parça geometrisi, kesici
uygunu takımın şekli tarafından belirlenir.
 Döküm de geniş bir şekil yelpazesini oluşturabilir,
ancak doğruluk ve kesinlik bakımından talaş
kaldırmadan geridir
2 4
1
27.10.2011
Şekil Üretme Şekillendirme ve Üretme

Üretilen şekil = silindir
Üretilen şekil = koni Üretilen yüzey
T-kanal frezeleme çakısı


Form verilen yüzey
Üretilen şekil = düzlem

Parça
Parça Diş açma takımı Form verilen yüzey

Üretilen şekil
Parça
Şekil 22.4 Oluşturulacak formun şekillendirilmesinin ve üretilmesinin
Şekil 22.2 Şekil üretme: (a) düz tornalama, (b) konik tornalama,
birleşimi: (a) bir tezgahta diş kesme, ve (b) kanal frezeleme.
(c) sınır tornalama, (d) yüzey frezeleme, (e) profil frezeleme. 5 7
Biçim Vermek İçin Şekillendirme Tornalama

Şekillendirilen yüzey
Dönen bir parçadan bir silindir üretmek üzere
malzeme kaldıran tek uçlu kesici takım (kalem)
 Torna olarak adlandırılan bir tezgah üzerinde yapılır
 Bir torna tezgahında yapılan tornalama işlem türleri:
Şekillendirilen yüzey
Parça Parça  Alın tornalama
 Şekil tornalama
Şekillendirilen
Parça yüzey Broş  Pah kırma
 Kesme
Şekil takımı
 Diş açma
Şekil 22.3 Biçim vermek için şekillendirme: (a) şekil tornalama, (b)
delme, ve (c) broşlama. 6 8
2
27.10.2011
Tornalama Alın Tornalama
Parça (orijinal yüzey) Takım radyal

Yeni yüzey
olarak içe doğru
ilerler

Talaş
Tek noktalı takım İlerleme
Şekil 22.6 (a) alın tornalama

Şekil 22.5 Tornalama işlemi.
9 11
Tornalama İşlemi Şekil Tornalama

 Takım, dönme
eksenine paralel
ilerleme yerine,
doğrusal olmayan ve
böylelikle bir şekil

oluşturan bir yol izler
Titanyum nitrür
kaplanmış bir karbür İlerleme
kesici insert
kullanılarak çelik
üzerinde tornalama
işleminin yakından Şekil 22.6 (c) şekil tornalama
görünüşü
10 12
3
27.10.2011
Pah Kırma Diş Açma

 Kesici uç, bir “pah” oluşturmak üzere, silindirin  Sivri uçlu takım, büyük bir ilerleme hızında
köşesinde bir açı keser parçanın dönme eksenine paralel olarak
doğrusal ilerleyerek diş oluşturur

İlerleme
Değişik ilerlemeler
mümkündür
Şekil 22.6 (e)
pah kırma Şekil 22.6 (g) diş açma
13 15
Kesme Torna Tezgahı
 Takım, dönen parçanın ucunu kesmek üzere

Kafa
belirli bir konumdan içe doğru ilerler
Ayna
Hız kontrolleri İlerleme

Takım arabası
Gezer punta
İlerleme kontrolleri
Şekil 22.7 Motor

tahrikli bir torna
Araba kızağı
tezgahının, temel
bileşenlerini Araba
Şekil 22.6 (f) kesme İlerleme gösteren diyagram Taşıyıcı

Ana vida (dişli) Yatak
14 16
4
27.10.2011
Parçanın bir Tezgahta Tespit Yöntemleri Ayna (Kavrama)
 Parçayı merkezler arasında tutma

 Ayna Çeneler (3), (parçayı
 Kolet tutmak üzere ayarlanabilir)
 Alın plakası

Parça
Şekil 22.8 (b) üç çeneli ayna

17 19
Parçanın Merkezler Arasında Tutulması Kolet
Çene (çene plakaları tarafından Parçayı sıkıştırmayı

tahrik edilen, parçaya tutturulan) sağlayan üç yarıklı kolet
Parça Çubuk parça

Merkez (gezer punta
ucundaki diğer merkez)
Kılıf (koleti sıkıştırmak üzere ilerler)
Çene plakası (tezgah aynası tarafından tahrik edilen)
Şekil 22.8 (a) bir “çene” kullanarak parçanın merkezler arasına monte edilmesi
Şekil 22.8 (c) kolet
18 20
5
27.10.2011
Alın Plakası Kavrama Makinası
 Parçayı tutmak için içinde kavrama kullanır

Alın plakası  Gezer punto yoktur; bu sayede parçaların merkezler
(aynaya tutturulur) arasına yerleştirilmesi gerekmez
 Kesici takım hareketleri, otomatik olarak kontrol edilir

 Operatörün işi: parçayı takmak ve çıkarmaktır
Tornalanan yüzey  Uygulamaları: kısa, hafif parçalar
Parça
Çeneler (4)
Şekil 22.8 (d) silindirik olmayan parçalar için alın plakası

21 23
Taret Torna Tezgahı Çubuk Makinası
Gezer punta, altı adet takım tutan “taret” ile yer  Kavrama makinasına benzer ancak uzun çubukları
değiştirmiştir ayna içinden besleyebilmek için kolet yerine
 Takımlar taretin işaretlenmesiyle hızlı şekilde eyleme kavrama bulunur
geçer  Talaş kaldırma çevriminin sonunda bir kesme işlemi
 Takım tutucusu, dört takımı tutmak için dört kenarlı yeni parçayı ayırır
taret ile yer değiştirmiştir  Yüksek seviyede otomatikleştirilmiştir (diğer adı:
 Uygulamaları: parçada belirli bir kesme sırası Otomatik çubuk makinası)
gerektiren yüksek üretim işleri  Uygulamaları: dönen parçalarda yüksek verimlilik
22 24
6
27.10.2011
Otomatik Vida Makinası Çok Kafalı Çubuk Makinası

 Otomatik çubuk makinasına benzer ancak daha Şekil kalemi
küçüktür Puntalama yüzeyi Matkap
 Uygulamaları: vidalar ve benzeri hırdavat

parçalarının çok sayıda hızlı üretimi

Torna kalemi Pah kırma kalemi
Kesme kalemi
Çubuk blok Stop Bitmiş parça
Şekil 22.9 (a) Altı kafalı bir otomatik çubuk makinasında üretilen parça; ve
(b) parçayı üretmek için işlemler sırası: (1) parçanın durdurucuya kadar
itilmesi, (2) ana çapa tornalama, (3) ikinci çapın ve spot yüzeyinin
25
oluşturulması, (4) delme, (5) pah kırma ve (6) kesme. 27
Çok Kafalı Çubuk Makinaları Borlama
 Birden fazla kafası vardır; bu sayede çok sayıda  Borlama ve tornalama arasındaki fark:
parça, çoklu takımlarla aynı anda işlenir  Borlama, mevcut bir deliğin iç çapı
 Örnek: altı kafalı otomatik çubuk makinası, bir üzerinde gerçekleştirilir
seferde altı parça işler
 Tornalama, mevcut bir silindirin dış çapı

 Her bir talaş kaldırma çevriminden sonra, kafalar üzerinde gerçekleştirilir
(kolet ve parça çubukları dahil) bir sonraki pozisyona  Borlama, bir iç tornalama işlemidir
döndürülür
 Borlama makinaları
 Yatay ve dikey – makina kafasının
dönme ekseninin yönünü ifade eder
26 28
7
27.10.2011
Delme (Matkaplama)
 Parçada yuvarlak
bir delik oluşturur Matkap
İlerleme
 Mevcut bir deliği
hareketi

sadece genişleten
(takım)
borlama ile
karşılaştırınız
 Kesici takımlar
matkap olarak
adlandırılır
 Makina takımı:
matkap presi Parça
Şekil 22.11 Değiştirilebilir Semente Karbür (WC-Co) insert’ler
kullanılan bir borlama kalemi Şekil 21.3 (b) delme
29 31
Dikey Borlama Frezesi Tam Delikler ve Kör Delikler

Tam delik – matkap ucu parçanın diğer tarafından çıkar
Kör delik – parçanın diğer tarafından çıkmaz
Çapraz ray
Yan kolon
Uç açısı Uç açısı
Takım kafası
Parça
İş tablası Yan takım kafası
Tezgah kaidesi
Şekil 22.13 İki delik türü: (a) tam delik, ve (b) kör delik.
Şekil 22.12 Bir dikey borlama frezesi – büyük, ağır parçalar için. 30 32
8
27.10.2011
Raybalama Ters Borlama

 Çap üzerinde daha  Bir delik içinde
iyi tolerans ve artan küçük delikten
yüzey kalitesi elde sonra büyük delik
etmek üzere bir olacak şekilde,

deliğin hafifçe kademeli bir delik
büyütülmesinde oluşturur
kullanılır
Şekil 22.14 Delmeyle ilgili talaş

kaldırma işlemleri: (a) raybalama
Şekil 22.14 (c) ters borlama
33 35
Konik Diş Açma Matkap Presi

 Mevcut bir deliğin  Döşeme
üzerine iç vida dişi üzerinde
açmakta kullanılır duran dikey Kafa (güç)
 Takım rayba olarak matkap presi

adlandırılır
Ayarlanabilir kafa
Kolon
 Tezgah
matkapı da Takım tutucu
buna benzer
Tabla
ancak daha
küçüktür ve
tezgaha veya
bir masaya Taban (kaide)
yerleştirilir
Şekil 22.14 (b) raybalama Şekil 22.15 Dikey matkap presi
34 36
9
27.10.2011
Radyal Matkap Frezeleme
Büyük parçalar için Parçanın, çoklu kesici kenarları olan bir kesici
tasarlanmış takıma doğru ilerlediği talaş kaldırma yöntemi
büyük matkap  Dönen takım ekseni ilerlemeye dikeydir
presi  Düz bir yüzey oluşturur

 Çakı yolu veya şeklini değiştirerek başka
geometriler de oluşturulabilir
 Diğer faktörler ve terimler:
 Kesintili kesme işlemi
 Kesici takım, freze çakısı olarak adlandırılır;
kesme kenarlarına ise “diş” denir
 Makine, freze tezgahı olarak adlandırılır
Şekil 22.16 Radyal matkap presi

37 39
Matkap Presleri için Parça Tutma İki Frezeleme Türü
 Matkaplamada parça tutma, aşağıdaki yollardan Hız hareketi

herhangi biriyle yapılabilir:
Çakı
 Mengene – iki çeneli genel amaçlı parça tutucu
Çakı Derinlik
 Fikstür – genellikle belirli parçalar için tasarlanmış Hız hareketi
Derinlik
parça tutucu aparat
 Delme jig’i – fikstüre benzer ancak delme
sırasında takımın kılavuzlanmasını sağlar
İlerleme Parça
Parça İlerleme
Şekil 22.17 İki frezeleme türü: (a) yüzey frezeleme, ve (b) alın
38 frezeleme. 40
10
27.10.2011
Kenar Frezeleme ve Alın Frezeleme Kanal Açma

 Kenar frezeleme  Çakı genişliği, içinde bir kanal oluşturduğu parça
 Çakı ekseni talaş kaldırılan yüzeye paraleldir genişliğinden daha küçüktür
 Kesme kenarları bıçak çevresinin dışındadır
 Alın frezeleme

 Çakı ekseni, frezelenen yüzey eksenine diktir
 Kesme kenarları bıçağın hem uç ve hem de dış
çevresi üzerindedir
Şekil 22.18 (b) kanal açma

41 43
Kütük Frezeleme Yüzey Frezeleme Türleri
 Çakı genişliğinin, parçanın her iki tarafından Çakının dönüş yönü Çakının dönüş yönü
dışarı taştığı, temel yüzey frezeleme şekli
Talaş boyu Parça Parça Talaş boyu

İlerleme yönü İlerleme yönü
Şekil 22.18 (a) kütük Şekil 22-19. 20 dişli bir freze çakısı ile (a) zıt yönlü (yukarı)
frezeleme frezeleme, ve (b) eş yönlü frezeleme (aşağı)
42 44
11
27.10.2011
Yukarı – Aşağı Frezeleme
 Yukarı Frezelemenin dezavantajları:

(i) üretilen yüzey kalitesi biraz dalgalı olur
(ii) Yağlama zordur.
(iii) kesme kuvveti iş parçasını kaldırmaya
zorladığından güçlü bir fikstür İhtiyacı.

(iv) Sonuçta titreşim fazladır.
(v) Takım daha kısa ömürlüdür.
 Aşağı Frezelemenin üstünlükleri

(i) Kesici takım kısa sürede körelmez.
(ii) İnce malzeme işlemek daha kolay.
(iii) Sürtünme nedeniyle oluşan ısı az
(iv) Daha pürüzsüz bir yüzey.
(v) Yağlama kolay
(vi)Daha az makina gücüne gereksinim vardır.
 Aşağı Frezelemenin dezavantajları:
Boşluklu hata nedeniyle titreşim .Bu nedenle, sadece Backlash eliminator ile
donanmış rijit makinalar için uygun.
45 Döndürülebilir insertler kullanan yüksek hızlı bir alın frezeleme 47
Geleneksel Yüzey Frezeleme Uç Frezeleme

Bıçak, parçanın her iki  Kesici çapı parça
yüzeyine temas eder genişliğinden
daha küçüktür ve
bu sayede parça
içinde bir kanal

oluşur
Şekil 22.20 (a) geleneksel alın frezeleme Şekil 22.20 (c) uç frezeleme
46 48
12
27.10.2011
Profil Frezeleme Yüzey Şekli Oluşturma
Düz parçanın dış  Bilya uçlu çakı, üç

yüzeyinin kesildiği, boyutlu bir yüzey
bir uç frezeleme türü şekli oluşturmak
üzere, dar aralıklarda

bir eğri hat üzerinde
ileri geri hareket eder
İlerleme
Şekil 22.20 (d) profil frezeleme Şekil 22.20 (f) yüzey şekli oluşturma
49 51
Parmak Frezeleme Yatay Freze Tezgahı
 Düz parçalarda
sığ boşlukların Üst kol
frezelenmesinde
kullanılan diğer bir
Bıçak tutucu
uç frezeleme türü Parça tablası
Çakı
Hız hareketi
Kolon Destek
Kızak
İlerleme
Kaide
Şekil 22.20 (e) Parmak frezeleme

50 Şekil 22.23 (a) yatay kızak ve kolonlu freze tezgahı. 52
13
27.10.2011
Dikey Freze Tezgahı
Hız hareketi
Kafa

Kolon
Parça tablası
Çakı
Destek
Kızak
İlerleme
Kaide Şekil 22.26 Üniversal talaşlı imalat merkezi; yüksek seviyede otomatik,
çok sınırlı insan müdahalesi gerektiren bir kurulumla bilgisayar
kontrolünde çoklu talaş kaldırma işlemleri yapabilir
Şekil 22.23 (b) dikey kızak ve kolonlu freze tezgahı 53 55
Talaşlı İmalat Merkezleri
Yüksek seviyede otomatik takım, çok sınırlı insan

müdahalesi gerektiren bir kurulumla CNC
kontrolünde çoklu talaş kaldırma işlemleri
yapabilir
 Tipik işlemler frezeleme ve delmedir

 Üç, dört veya beş eksenli olabilir
 Diğer özellikleri:
 Otomatik takım değiştirme
 Palet mekikleri
 Otomatik parça konumlama
Şekil 22.27 CNC 4-eksenli tornalama merkezi; tümü bilgisayar
kontrollü olmak üzere, tornalama ve ilgili işlemleri, şekil
tornalama ve otomatik takım döndürme yapabilir.
54 56
14
27.10.2011
Freze-Torna Merkezleri Vargelleme ve Planyalama

Tornalama, frezeleme ve delme yapabilen yüksek  Benzer işlemler
seviyede otomatik makine takımı  Her ikisi de parçaya göre lineer hareket eden
 Genel şekli bir torna merkezine benzer tek kesici uçlu bir kesici takım kullanır
 Silindirik bir parça, belirli bir açıda

konumlandırılabilir; böylece kesici takım (örneğin Hız hareketi
freze bıçağı) parçanın dış yüzeyinde istenen şekli (lineer, takım
oluşturabilir İlerleme hareketi Yeni yüzey

İlerleme hareketi
(aralıklı, takım)
(aralıklı, parça)
 Geleneksel torna merkez, parçayı belirli bir açıda
tutamaz ve dönen takım tutuculara sahip değildir Yeni yüzey
Parça Hız hareketi Parça

(lineer, takım)
(a) Vargelleme (b) Planyalama
57 Şekil 22.29 (a) Planyalama, ve (b) Vargelleme. 59
Bir Freze-Torna Merkezinin İşlemleri Planyalama ve Vargelleme
 Her iki işlemde de, düz, yassı bir yüzey elde edilir
 Aralıklı kesme
 Takım parçaya girdiğinde darbeli yüklemeye
maruz kalır
 Başlama-durma hareketi nedeniyle düşük kesme

Freze bıçağı
Torna kalemi
Matkap
Kesme kalemi hızları
 Tipik takımlar: yüksek hız çeliğinden tek uçlu
takımlar
Şekil 22.28 Bir freze-torna merkezinin işlemleri: (a) tornalanmış, frezelenmiş

ve delinmiş yüzeyleri olan örnek örnek parça; ve (b) bir freze-torna
merkezinde işlemlerin sırası: (1) ikinci çapa tornalama, (2) programlanmış
açı pozisyonda yüzey frezeleme, (3) aynı programlanmış pozisyonda
parçada delik açma, ve (4) keserek ayırma. 58 60
15
27.10.2011
Vargel Tezgahı Broşlama

Koç  Çok dişli bir kesici takım, takım ekseni yönünde,
Hız
parçaya göre doğrusal olarak hareket eder
Takım tutucu Hız

İlerleme Kolon
Parça Kızak
Tabla
Kaide
Şekil 22.30 Bir vargel tezgahının bileşenleri. 61 Şekil 22.33 Broşlama işlemi. 63
Planya Tezgahı Broşlama
Kızak Üstünlükleri:
Kolon  İyi yüzey kalitesi
Takım tutucu  Dar toleranslar
 Değişik parça şekilleri işlenebilir
Parça
Kesici takım broş olarak adlandırılır
Tabla  Karmaşıklığına ve çoğu kez basit şekilli geometriye
sahip olmasına rağmen, takım oluşturma pahalıdır
Hız
Kaide
Şekil 22.31 Açık kenarlı Planya. 62 64
16
27.10.2011
Motorlu Testere
İç Broşlama
 Bir deliğin iç yüzeyine uygulanır

 Strokun başlangıcında broş’u sokabilmek için
parçada bir başlangıç deliğinin olması gerekir
İlerleme

Kesme stroku
Motor
tahriği
Testere dişi Geri dönüş stroku
Şekil 22.34 İç broşlama ile kesilebilen parça şekilleri; çapraz taralı

bölgeler, broşlanan yüzeyleri göstermektedir. Şekil 22.35 (a) motorlu testere – testere dişlerinin parçaya göre ileri geri
65 doğrusal hareketi. 67
Testere ile Kesme Bantlı Testere
 Parçada, birbirine yakın yerleştirilmiş bir seri dişten

oluşan bir takım tarafından dar bir yarık oluşturulur
 Takım, Testere bıçağı olarak adlandırılır
Bıçak yönü
 Yaygın uygulamaları:
 Bir parçayı iki parçaya ayırır

 Parçanın istenmeyen kısımlarını keserek İlerleme
uzaklaştırır
Şekil 22.35 (b) bantlı testere Testere bıçağı

(dikey) – bir kenarında dişleri
olan, sonsuz esnek bir bant
şeklinde olan, bantlı testere
bıçağının lineer sürekli hareketi.
66 68
17
27.10.2011
Dairesel Testere Yüksek Hızlı Talaş Kaldırma
Geleneksel ve yüksek hızlı talaş kaldırma

Hız hareketi Değiştirilebilir takımlar (yüzey freze)
Testere bıçağı
Parça malzemesi Geleneksel hız Yüksek hız

m/dak m/min
İlerleme
Alüminyum 600+ 3600+
Dökme demir, yumuşak 360 1200
Dökme demir, sünek 250 900
Çelik, alaşımlı 210 360
Şekil 22.35 (c) dairesel testere – dönen testere bıçağı,

parçadan geçen takımın sürekli hareketini sağlar.
69 71
Yüksek Hızlı Talaş Kaldırma

Diğer HSM Tanımları – DN Oranı
(HSM: High Speed Machining)
Geleneksel talaş kaldırma işlemlerinde kullanılanlara DN oranı = Maksimum ayna hızı (dev/dak) ile ayna
göre çok daha yüksek hızlarda kesme boşluğu çapının (mm) çarpılması
 Talaşlı işlemenin tarihi boyunca temel eğilim, kesme  Yüksek hızlı talaş kaldırma için, tipik DN oranı
hızlarının sürekli daha yüksek değere çıkarılması 500,000 ile 1,000,000 arasındadır
olmuştur  Daha küçük ayna boşluklarına göre daha düşük

 Günümüzde daha hızlı üretim, daha kısa işlem dönüş hızlarında çalışsalar dahi, HSM işlemleri
süreleri ve daha düşük maliyete yönelik potansiyeli aralığında olacak daha büyük çaplı ayna
nedeniyle HSM tekrar güncel hale gelmiştir boşluklarına izin verirler
70 72
18
27.10.2011
Diğer HSM Tanımları – HP/Dev/Dak Oranı Yüksek Hızlı Talaş Kaldırma Koşulları
hp/“dev/dak” oranı = BG’nin maksimum ayna hızına  Yüksek dev/dak için tasarlanmış özel yataklar
oranı  Yüksek ilerleme hızları kapasitesi (örn., 50
 Geleneksel tezgah takımları genellikle HSM ile m/dak)
donatılmışlara oranla daha yüksek hp/“dev/dak”  CNC hareketi, “eksik paso” veya “fazla paso”

oranına sahiptir takım yolundan kaçınmak üzere, “öne bakış”
 Geleneksel talaş kaldırma ile HSM arasındaki ayırıcı ile kontrol eder
çizgi, 0.005 hp/“dev/dak” civarındadır  Dengelenmiş kesme takımları, takım
tutucular ve aynalar, titreşimi en aza indirir
 Bu nedenle, HSM, 30.000 dev/dak (0.0005
 Soğutucu akışkan, geleneksel talaş
hp/“dev/dak”)’da dönebilen 15 hp aynalara sahiptir kaldırmaya göre daha yüksek basınçlar
sağlayan sistemler oluşturur
 Talaş kontrolü ve uzaklaştırma sistemleri, çok
daha büyük metal kaldırma hızları mevcuttur
73 75
Diğer HSM Tanımları Yüksek Hızlı Talaş Kaldırma Uygulamaları
 Vurgulama:  Uçak endüstrisi, büyük alüminyum

 Daha yüksek üretim hızları bloklardan büyük çerçeve bileşenlerinin
talaşlı işlenmesi
 Daha kısa sökme takma süreleri  Çoğunlukla freze tezgahıyla daha fazla
 Ayna hızlarının fonksiyonlarının artımı
metal uzaklaştırma
 Önemli kesme dışı faktörler:  Otomotiv, bilgisayar ve tıbbi bileşenleri imal
 Çabuk enine hızlar etmek üzere, alüminyum üzerinde çoklu
talaş kaldırma işlemleri
 Otomatik takım değişimi(Automatic tool changes)
 Çabuk takım değişimleri ve takım yolu
kontrolü önemlidir
 Kalıp ve takım endüstrisi
 Sert malzemelerden karmaşık
geometrilerin imalatı
74 76
19

Ch22-Talasli Imalat Yontemleri PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ch22-Talasli Imalat Yontemleri PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

27.10.

TALAŞ KALDIRMA YÖNTEMLERİ VE

1. Tornalama ve ilgili işlemler  Dönel simetrili – silindirik veya disk şekilli

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Şekil 22.1 Talaş kaldırılan parçaların sınıflandırılması: (a) dönen,

Talaş Kaldırma Talaş Kaldırma İşlemleri ve Parça Geometrisi

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

• Üretme – parça geometrisi, kesici takımın

Şekil Üretme Şekillendirme ve Üretme

T-kanal frezeleme çakısı

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Üretilen şekil = düzlem

Parça Diş açma takımı Form verilen yüzey

Biçim Vermek İçin Şekillendirme Tornalama

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Tornalama Alın Tornalama

Parça (orijinal yüzey) Takım radyal

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Şekil 22.6 (a) alın tornalama

Tornalama İşlemi Şekil Tornalama

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

böylelikle bir şekil

Pah Kırma Diş Açma

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Kesme Torna Tezgahı

 Takım, dönen parçanın ucunu kesmek üzere

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Hız kontrolleri İlerleme

Şekil 22.7 Motor

Şekil 22.6 (f) kesme İlerleme gösteren diyagram Taşıyıcı

Parçanın bir Tezgahta Tespit Yöntemleri Ayna (Kavrama)

 Parçayı merkezler arasında tutma

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Şekil 22.8 (b) üç çeneli ayna

Parçanın Merkezler Arasında Tutulması Kolet

Çene (çene plakaları tarafından Parçayı sıkıştırmayı

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Parça Çubuk parça

Çene plakası (tezgah aynası tarafından tahrik edilen)

Alın Plakası Kavrama Makinası

 Parçayı tutmak için içinde kavrama kullanır

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Şekil 22.8 (d) silindirik olmayan parçalar için alın plakası

Taret Torna Tezgahı Çubuk Makinası

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Otomatik Vida Makinası Çok Kafalı Çubuk Makinası

küçüktür Puntalama yüzeyi Matkap

 Uygulamaları: vidalar ve benzeri hırdavat

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Çubuk blok Stop Bitmiş parça

Çok Kafalı Çubuk Makinaları Borlama

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

 Tornalama, mevcut bir silindirin dış çapı

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Dikey Borlama Frezesi Tam Delikler ve Kör Delikler

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

İş tablası Yan takım kafası

Raybalama Ters Borlama

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)

Şekil 22.14 Delmeyle ilgili talaş

Konik Diş Açma Matkap Presi

 Takım rayba olarak matkap presi

EUT 231 Üretim Yöntemleri – Doç.Dr.Murat VURAL (İTÜ Makina Fakültesi)