You are on page 1of 188

1$67$91,352*5$0,=$III

2''(/(1,(92'(9(7*2',>12
26129122%5$=29$1,(


,]GDYDa
%LUR]DUD]YRMQDREUD]RYDQLHWR 62'5#,1$
=DL]GDYDaRW
9HVQD+RUYDWRYL`GLUHNWRU

)RWRJUDILL
62'5#,1$
,YDQ%ODCHY
6RVRJODVQRVWVR28Ù'LPLWDU0LODGLQRYÚ6NRSMH 0$.('216.,-$=,. 0$.('216.,-$=,.
28Ù9RMGDQAHUQRGULQVNLÚ6NRSMHL28Ù5DMNR#LQ]LIRYÚ6NRSMH
0.('216.,-$=,. GJUHË SHQIPE „…„‘•ŽŒ-$=,.
'L]DMQLSHaDW
Û.RPDÚ6NRSMH TÜRKÇE DERSø –—”•ŽŒ}„‹ŒŽ
7LUDC  6536.,-(=,. •”“•ŽŒ}„‹ŒŽ

0$7(0$7,.$ 0$7(0$7,.$

=$32=1$9$:( =$32=1$9$:(
1$2.2/,1$7$ 1$2.2/,1$7$

$1*/,6.,-$=,. $1*/,6.,-$=,.

08=,A.22%5$=29$1,( 08=,A.22%5$=29$1,(
CIPÔ.DWDORJL]DFLMDYRSXEOLNDFLMD1DFLRQDOQDLXQLYHU]LWHWVND
ELEOLRWHNDÙ6Y.OLPHQW2KULGVNLÚ6NRSMH /,.29122%5$=29$1,( /,.29122%5$=29$1,(
  ),=,A.2, ),=,A.2,
1$67$91,SURJUDPL]DIIIRGGHOHQLHYRGHYHWJRGL^QRWRRVQRYQRREUD]RYD ='5$9679(122%5$=29$1,( ='5$9679(122%5$=29$1,(
QLH6NRSMH%LUR]DUD]YRMQDREUD]RYDQLHWRÔVWULOXVWU
VP
ISBN 978-9989-939-96-9
D 2VQRYQRYRVSLWDQLHLREUD]RYDQLHÔ0DNHGRQLMDÔ1DVWDYQLSODQRYLL
SURJUDPLWUHWRRGGHOHQLH

COBISS.MK-ID 71206922


1DVWDYQLWHSURJUDPLRGI GRIIIRGGHOHQLHQDGHYHWJRGL^QRWRRVQRYQR » GU0LURVODYD1LNRORYVND3HGDJR^NLIDNXOWHW6NRSMH
REUD]RYDQLHJLL]UDERWLMDNRPLVLLRGVRYHWQLFLQD%LURWR]DUD]YRM » (PLOLMD+ULVWRYDQDVWDYQLN28Û/D]R$QJHORYVNLÚ6NRSMH
QDREUD]RYDQLHWRLQDGYRUH^QLVRUDERWQLFLQD%LURWRRGVRRGYHW
QLWHIDNXOWHWLLQVWLWXWLLQDVWDYQLFLRGXaLOL^WDWDAOHQRYLWHQD » PU%XNXULH0XVWDIDSURIHVRU*68Û$UVHQL-RYNRYÚ6NRSMH
RYLHNRPLVLLVHQDYHGHQLQDNUDMRWQDVHNRMDQDVWDYQDSURJUDPD 6WUXaQLRW WLP JL DQDOL]LUD^H QDVWDYQLWH SURJUDPL L GDYD^H SUHG
OR]LVXJHVWLLLSULPHUL]DXVRJODVXYDZHQDQDVWDYQLWHSURJUDPLVR
6RRJOHGQDSRVHEQRWR]QDaHZHQDQDVWDYQLWHSURJUDPL]DUD]YLYDZH
.RQFHSFLMDWD ]D GHYHWJRGL^QR RVQRYQR YRVSLWDQLH L REUD]RYDQLH
WRQDNRQFHSWRW]DGHYWJRGL^QRWR]DGROCLWHOQRRVQRYQRREUD]RYDQLH
=DNRQRW]DRVQRYQRWRREUD]RYDQLHNDNRL]DSRVWLJQXYDZHSRJROHPD
EH^HIRUPLUDQSRVHEHQVWUXaHQWLP]DSURFHQNDLXVRJODVXYDZHQD
XVRJODVHQRVWPH_XQDVWDYQLWHSURJUDPLSRRGGHOHQLSUHGPHWL
QDVWDYQLWHSURJUDPLRGI GRIIIRGGHOHQLHSRVLWHQDVWDYQLSUHGPHWL
]DGHYHWJRG^QRWRRVQRYQRXaLOL^WHYRVRVWDY 3RQDSUDYHQLWHDQDOL]LRGVWUDQDQDVWUXaQLRWWLPLNRPLVLLWH]D
» 9HVQD+RUYDWRYL`GLUHNWRU%LUR]DUD]YRMQDREUD]RYDQLH L]UDERWNDQDQDVWDYQLWHSURJUDPLGLUHNWRURWQD%LURWR]DUD]YRMQD
6NRSMH REUD]RYDQLHWR JL SUHGORCL QDVWDYQLWH SURJUDPL ]D GRQHVXYDZH RG
VWUDQDQDPLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHLQDDXND
» 0LWNRAH^ODURYUDNRYRGLWHOQDVHNWRU%LUR]DUD]YRMQDREUD
]RYDQLHWR6NRSMH 0LQLVWHURW]DREUD]RYDQLHLQDXNDJGLQ6XOHMPDQ5X^LWLVRJODVQR
» PU7D^H6WRMDQRYVNLUDNRYRGLWHOQDRGGHOHQLH%LUR]DUD]YRM VR=DNRQRW]DRVQRYQRREUD]RYDQLHJLGRQHVHQDVWDYQLWHSURJUDPLQD
QDREUD]RYDQLHWR6NRSMH GHQJRGLQD
» 4LTDQD6DPDU[LVNDÔ3DQRYDUDNRYRGLWHOQDRGGHOHQLH%LUR
]DUD]YRMQDREUD]RYDQLHWR6NRSMH
» GU6QHCDQD$GDPaHYVND,QVWLWXW]DSHGDJRJLMD)LOR]RIVNL
IDNXOWHW6NRSMH
» GU1LNROLQD.HQLJ,QVWLWXW]DSVLKRORJLMD)LOR]RIVNLIDNXO
WHW6NRSMH



'(9(7*2',> 1226129122%5$=29$1, (
1$67$91$
352*5$0$

` .25,&$

0$.('216.,-$=,.

9U]RVQRYDQDaOHQVWDYRG=DNRQRW]DRUJDQL]DFLMDLUDERWDQDRUJDQLWH
QDGUCDYQDWDXSUDYD Û6OYHVQLNQD50ÚEUL aOHQLRG
=DNRQRW]DRVQRYQRREUD]RYDQLH Û6OYHVQLNQD50ÚEU

L PLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHLQDXNDGRQHVHQDVWDYQDSURJUDPD
SRSUHGPHWRWPDNHGRQVNLMD]LN]DIIIRGGHOHQLHQDGHYHWJRGL^QRWRRVQRYQR
XaLOL^WH


&(/,1$1$67$9$7$
92III 2''(/(1,(

8aHQLNRWXaHQLaNDWD
` GDVHRVSRVRELGDaLWDLSL^XYDWHNVWVRSHaDWQLLUDNRSLVQL
ODWLQVNLEXNYL
` GDNRULVWLSUDYLOHQUHGQD]ERURYLWHYRUHaHQLFDWD
` GDSUHSR]QDYDLPHQNLSULGDYNLJODYQLLUHGQLEURHYLLJODJR
OLLGDJLUD]OLNXYDNDNRYLGRYL]ERURYL
` GDVHRVSRVREXYD]DNRULVWHZHQDHOHPHQWDUQLWHJUDPDWLaNLL
SUDYRSLVQLQRUPLSULaLWDZHWRLSL^XYDZHWR
` GDVHRVSRVREXYDGDaLWDLSUHUDVNDCXYDXVQRLSLVPHQROLWH
UDWXUQLGHODRGXPHWQLaNDWDLQDURGQDWDOLWHUDWXUDVRRGYHWQD
QDYR]UDVWD
` GD VH RVSVREXYD GD UDVNDCXYD XVQR L SLVPHQR QD OLWHUDWXUHQ
MD]LN
` GD VH RVSRVREXYD GD XaHVWYXYD YR UD]JRYRU SUHNX DNWLYQR
YNOXaXYDZH L VDPRVWRMQR LVNDCXYDZH QD VYRLWH GRCLYXYDZD
aXYVWYDLIDNWL
` GDJR]ERJDWXYDUHaQLNRWVRQRYL]ERURYL
` GDUD]YLYDaXYVWYRQDSULSDGQRVWNRQVYRMDWDLSRaLWNRQGUX
JLWHNXOWXUL
` GDVHSRWWLNQXYDGDVOHGLVRGUCLQLRGUD]OLaQLPHGLXPLLGD
SUHQHVXYDNUDWNLLQIRUPDFLL]DQLY
` GDVHRVSRVREXYD]DSULPHQDQD,.7YRIXQNFLMDQDSUHGPHWRW


.21.5(71,&(/,

352*5$06.232'5$A-(32A(712A,7$:(,3,>89$:( /$7,1,&$ 
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD ` 9HCEL]DNDCXYDZHQDEXNYLWHSRD]EXaHQUHG
$]EXND ` 9HCEL]DYRRaXYDZHQDUD]OLNLWHLVOLaQRVWLWHSRPH_X
` GDVH]DSR]QDHVRUHGRWQD ` $]EXND
EXNYLWHQDPDNHGRQVNDWDNLULOLFDLPDNHGRQVNDWD
EXNYLWHYRD]EXNDWD *UDILaNLVLPEROL ODWLQLFD
` GDVHRVSRVREXYDGDaLWDL SHaDWQLODWLQVNL ` 9HCEL]DaLWDZHQD]ERURYLLWHNVWLQLYQRSRYU]XYDZH
GDSL^XYD]ERURYLLWHNVWVR EXNYL YRUHaHQLFDWD
SHaDWQLEXNYLQDODWLQLFD
8VYRMXYDZHQDJROH ` 0DNHGRQVNDODWLQL ` 9HCEL]DaLWDZHVRUD]ELUDZHQDWHNVWRW
PLWHLPDOLWHSHaDWQL FD SHaDWQLEXNYL ` 9HCEL]DSL^XYDZHQD]ERURYLQDODWLQLFD]D
ODWLQVNLEXNYLSUHNX XVRYU^XYDZHQDSL^XYDZHWRSHaDWQLEXNYLQDODWLQL
SRHGLQHaQRLJUXSQR FD
SL^XYDZH ` 9HCEL]DXSRWUHEDQDPDOLWHLJROHPLWHUDNRSLVQLOD
WLQVNLEXNYLSUHNXSRHGLQHaQRSL^XYDZHLSL^XYDZH
` GDJLXVYRLPDOLWHLJROHPLWH 8VYRMXYDZHQDJROH ` 0DNHGRQVNDODWL QD]ERURYLLNXVLUHaHQLFL
UDNRSLVQLODWLQVNLEXNYLLQLY PLWHLPDOLWHUDNR QLFD UDNRSLVQL ` 9HCEL]DSUDYLOQRSL^XYDZHL]DSRYU]XYDZHQDEXNYL
QRWRSRYU]XYDZHYR]ERURYL SLVQLODWLQVNLEXNYL EXNYL WHYR]ERURWLYRUHaHQLFDWD
` GDVHRVSRVREXYDGDSL^XYD SUHNXSRHGLQHaQRL
]ERURYLLNXVLUHaHQLFLVR JUXSQRSL^XYDZH
UDNRSLVQLODWLQVNLEXNYL


352*5$06.232'5$A-(-$=,. *5$0$7,.$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD 5HGRWQD]ERURYLWHYR ` =ERURUHGYR ` 9HCEL]DVRVWDYXYDZHUHaHQLFLSRSUDYLOHQUHGRVOHG
UHaHQLFDWD UHaHQLFDWD QD]ERURYLWHYRUHaHQLFDWD
` GDVRVWDYXYDSUDYLOQRUHaHQLFD
LSUDYLOQRGDJLSRGUHGXYD
]ERURYLWHYRUHaHQLFDWD
` GDUD]OLNXYDUDVND]QD 5DVND]QDSUD^DOQDL ` 5DVND]QDSUD^DOQD ` 9HCEL]DYRRaXYDZHLVRVWDYXYDZHQDSUD^DOQLUDVND]
SUD^DOQDLL]YLaQDUHaHQLFDL L]YLaQDUHaHQLFD LL]YLaQDUHaHQLFD QLLL]YLaQLUHaHQLFLYRXVQDLSLVPHQDIRUPDVSRUHG
SUDYLOQRGDJLXSRWUHEXYD QDaLQRWQDLVNDCXYDZHLVSRUHGLQWHUSXQNFLVNLWH
]QDFL
` GDUD]OLNXYDSRWYUGQDL 3RWYUGQDLRGUHaQD ` 3RWYUGQDLRGUHaQD ` 9HCEL]DUD]OLNXYDZHLXSRWUHEDQDSRWYUGQDLRGUHaQD
RGUHaQDUHaHQLFD UHaHQLFD UHaHQLFD UHaHQLFD
` GDJLSUHSR]QDYDSRPDOLWHGH =ERUYRUHaHQLFDWD ` =ERU ` 9HCEL]DRSUHGHOXYDZHQDEURMRWQD]ERURYLWHYR
ORYLQDUHaHQLFDWD ]ERUVORJ VORJLJODVYR]ERURW ` 6ORJ UHaHQLFDWD
LJODV  ` *ODV ` 9HCEL]DRSUHGHOXYDZHQDEURMRWQDVORJRYLWHYR]ER
URW
` 9HCEL]DRSUHGHOXYDZHQDEURMRWQDJODVRYLWHYR]ER
URW
` 6LQWHWLaNLYHCEL]DVRVWDYXYDZHQD]ERURYLVRSRPR^
QDGDGHQLVORJRYLLJODVRYL
` GDJLXWYUGL]QDHZDWD]D 2S^WLLVRSVWYHQL ` 2S^WLLVRSVWYHQL ` 9HCEL]DUD]OLNXYDZHQDRS^WLWHLVRSVWYHQLWHLPHQNL
LPHQNLWH LPHQNL LPHQNL RGGUXJLWH]ERURYL
` GDJRXVYRMXYDSRLPRW]DRS^WL
LVRSVWYHQLLPHQNL
` GDJLSUHSR]QDYDRS^WLWH
LVRSVWYHQLWHLPHQNLYR
UHaHQLFDWD


&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
` GDUD]OLNXYDURGLEURMNDM 5RGLEURMNDMLPHQ ` 5RGLEURM ` 3L^XYDZHUHaHQLFLVRGDGHQLLPHQNLVRSRaLWXYDZHQD
LPHQNLWH NLWH NDWHJRULLWHURGLEURM
` GDJLXVYRMXYDSULGDYNLWHNDNR 3ULGDYNL ` 3ULGDYNL ` 9HCEL]DUD]OLNXYDZHQDSULGDYNLWHRGGUXJLWHYLGRYL
]ERURYLNRLVWRMDWGRLPHQNLWH ]ERURYLEH]QLYQDSRGHOEDQDYLGRYL RSLVQLPDWHUL
LJLREMDVQXYDDW MDOQLLWQ 
` 9HCEL]DSUDYLOQDXSRWUHEDQDSULGDYNLWHYR
UHaHQLFDWD
` GDVWHNQXYDSRLP]DSURVWLL %URHYLSURVWLL ` 3URVWLEURHYL ` 9HCEL]DUD]OLNXYDZHQDEURHYLWHRGGUXJLWH]ERURYL
UHGQLEURHYLLGDJLUD]OLNXYD UHGQL ` 5HGQLEURHYL ` 9HCEL]DUD]OLNXYDZHQDSURVWLWHRGUHGQLWHEURHYL
HGQLWHRGGUXJLWH ` 9HCEL]DSUDYLOQRSL^XYDZHQDUHGQLWHEURHYL RVREH
QRRQLH^WR]DYU^XYDDWQDW 
` GDJRXVYRLSRLPRW]DJODJRORW *ODJROL ` *ODJROL ` 9HCEL]DXVYRMXYDZHQDJODJROLWHNDNRYLGRYL]ER
NDNR]ERUNRMR]QDaXYDUDERWD URYLLQLYQRUD]OLNXYDZHRGRVWDQDWLWH]ERURYLYR
GHMVWYRVRVWRMED UHaHQLFDWDLYRWHNVWRW
` 1DSRPHQDVHSUHSRUDaXYDSUHSR]QDYDZHQDJODJROLWH
EH]RSUHGHOXYDZH^WRR]QDaXYDDWGHMVWYRVRVWRMEDLOL
UDERWD
` GDVHRVSRVRELSUDYLOQRGD *ROHPDEXNYDSUL ` *ROHPDEXNYD ` 9HCEL]DXSRWUHEDQDJROHPDEXNYDSULSL^XYDZHQD
XSRWUHEXYDJROHPDEXNYDSUL SL^XYDZHQDVRSVWYH VRSVWYHQLWHLPLZD
SL^XYDZHQDVRSVWYHQLWH QLWHLPLZDLSUH
LPLZDLSUH]LPLZDJHRJUDI ]LPLZDJHRJUDIVNLWH
VNLWHSRLPLLSUD]QLFLWH SRLPLLSUD]QLFL
` GDMD]QDHIXQNFLMDWDQDLQWHU ,QWHUSXQNFLVNL ,QWHUSXQNFLVNL ` 9HCEL]DSUHSR]QDYDZHLSULPHQDQDLQWHUSXQNFLVNLWH
SXQNFLVNLWH]QDFLLSUDYLOQR ]QDFL ]QDFL ]QDFL
GDJLSULPHQXYDSULaLWDZHWRL » WRaND » WRaND
SL^XYDZHWR » ]DSLUND » ]DSLUND SUL
» SUD^DOQLN QDEURMXYDZH
» L]YLaQLN » SUD^DOQLN
» GYHWRaNL » L]YLaQLN
» GYHWRaNL
6LWHJUDPDWLaNLNDWHJRULLXaHQLFLWHJLXVYRMXYDDWNDNRYLGRYL]ERURYLDQHJLXVYRMXYDDWSUHNXGHILQLFLL

352*5$06.232'5$A-(A,7$:(/,7(5$785$,/(.7,5$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD ` 9HCEL]DSUDYLOQRJODVQRLORJLaNRaLWDZHVR
` *ODVQRaLWDZH SRaLWXYDZHQDLQWHUSXQNFLVNLWH]QDFL
` GDVHRVSRVREXYD]DSUDYLOQR /RJLaQRaLWDZH
D JODVQRaLWDZH ` ,]UD]QRaLWDZH ` 9HCEL]DDNFHQWLUDZHQD]ERURYLWH ]ERURYHQDNFHQW 
JODVQRaLWDZH
E L]UD]QRaLWDZH ` 9HCEL]DSUDYLOQRL]JRYDUDZHQD]ERURYLWHYR
` GDVHRVSRVREXYD]DL]UD]QR
UHaHQLFDWD
aLWDZHVRSRaLWXYDZHQDLQWHU
SXQNFLVNLWH]QDFL SUDYLOQD ` 9HCEL]DSUHVUHWQXYDZHJUH^NLYRL]JRYRURWQD]ERUR
DUWLNXODFLMDQDJODVRYLWH YLWH
]ERURYLWHLUHaHQLFLWHLQWRQD ` 9HCEL]DaLWDZHQDWHNVWRYLSL^XYDQLVRPDNHGRQVNR
FLMDGLNFLMDWHPSRLSDX]LSUL NLULOVNRLPDNHGRQVNRODWLQVNRSLVPR
aLWDZHWR 
` GDVHRVSRVREXYD]DaLWDZHYR ALWDZHYRVHEH ` ALWDZHYRVHEH
VHEHVRUD]ELUDZHQDWHNVWRW 'UDPVNRaLWDZH ` 'UDPVNRaLWDZH
` GDVHRVSRVREXYD]DGUDPVNR
aLWDZH VRLPLWLUDZHQDJRYR
URWQDOLNRYLWHYRWHNVWRW 


&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
` GDVHRVSRVREXYD]DYRRaXYDZH +URQROR^NLUHGQD ` /LN ` 9HCEL]DSUHSR]QDYDZHLUD]OLNXYDZHQDUDVND]EDMND
QDUHGRVOHGRWQDQDVWDQLWHYR QDVWDQLWHYRUDVND] ` 5HGRVOHGQDQDVWD EDVQDLGUDPVNLWHNVW
WHNVWRYLWH EDMNDEDVQDGUDPVNL QLWH ` 9HCEL]DYRRaXYDZHQDUHGRVOHGRWQDQDVWDQLWHYR
WHNVW ` 3ODQ WHNVWRYLWH
` 9HCEL]DVDPRVWRMQRRSUHGHOXYDZHQDVRGUCLQVNDWD
` GDVHRVSRVREXYD]DVDPRVWRMQR 6RGUCLQVNDVWUXNWXUD
VWUXNWXUDLL]YOHNXYDZHQDJODYQDPLVOD
RSUHGHOXYDZHQDVRGUCLQVNDWD QDWHNVWRW SODQQD
VWUXNWXUD SODQQDWHNVWRW  WHNVWRW

` GDVHRVSRVREXYD]DVDPRVWRMQR 2SUHGHOXYDZHQD ` 9HCEL]DSUHSR]QDYDZHLUD]OLNXYDZHQDJODYQLWHRG


RSUHGHOXYDZHQDJODYQLWHL OLNRYLJODYHQLVSR VSRUHGQLWHOLNRYL
VSRUHGQLWHOLNRYL UHGHQ
` GDVHRVSRVREXYD]DRSUHGHOXYD 2SLVLRVRELQLQD ` 9HCEL]DRSUHGHOXYDZHQDRVRELQLWHQDOLNRYLWHL]D
ZHQDRVRELQLWHQDOLNRYLWHL OLNRYLWH RSL^XYDZHQDQLYQLRWQDGYRUH^HQL]JOHG
QLYQLRWRSLV
` GDVHRVSRVREXYDGDJL]DSR]QDH 3RJRYRUNLLJDWDQNL ` 3RJRYRUNLLJDWDQNL ` 9HCEL]DXaHZHLSULPHQDQDJDWDQNLLSRJRYRUNLL
SRJRYRUNLWHLJDWDQNLWHNDNR UD]ELUDZHQDQLYQDWDVRGUCLQD
QDURGQLPXGURVWL
` GDVHRVSRVREXYDGDJLUD]OLNX ` 9HCEL]DSULPHQDQDSRJRYRUNLLJDWDQNLWHSULDQDOL]D
YDSRJRYRUNLWHLJDWDQNLWHRG QDWHNVWRW SULL]YOHNXYDZHQDSRXNDRGRVQRYQDLGHMD 
RVWDQDWLWHYLGRYLWHNVWRYL
` GDVHRVSRVREXYDGDUD]OLNXYD 3HVQD ` 3HVQD ` 9HCEL]DUHFLWLUDZHQDSHVQL
SHVQD VWLKRWYRUED RGGUXJLWH
YLGRYLWHNVWRYL SUR]DLGUD
PVNLWHNVW 
` GDVHRVSRVREXYDGDUD]OLNXYD 6WLK6WURID ` 6WLK6WURID ` 9HCEL]DUD]OLNXYDZHVWLKVWURIDLULPDYRSHVQDWD
VWLKRGVWURID ` 5LPD
5LPD
` GDQDXaL^WRHULPD


&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
` GDVHRVSRVREXYDVDPRVWRMQRGD 'DVHREUDERWDWaHWL ` /HNWLUD ` =DSR]QDYDZHQDXaHQLFLWHVRQDVORYLWHQDOHNWLUQLWH
MDaLWDNQLJDWD]DOHNWLUD ULNQLJL]DOHNWLUL GHOD^WR`HVHREUDERWXYDDWYRWHNRWQDJRGLQDWD
` GD]DEHOHCXYDQHSR]QDWL]ERUR ` =DSR]QDYDZHVRELRJUDIVNLWHSRGDWRFL]DDYWRULWHQD
YLL]UD]LXEDYLUHaHQLFL OHNWLUQLWHGHOD
` GDVH]DSR]QDYDVRELRJUDIVNLWH ` =DSR]QDYDZHLGRCLYXYDZHQDVRGUCLQDWDQDNQLJDWD]D
SRGDWRFLQDDYWRURW OHNWLUD
` GDVHRVSRVREXYDGDRGJR ` 9HCEL]DRSUHGHOXYDZHQDWHPDLGHMDJODYQLLVSRUHG
YDUDQDSUD^DZDLGDSRV QLOLNRYLLQLYQLWHRVRELQL
WDYXYDSUD^DZDYRYUVNDVR ` 3RWWLNQXYDZHQDXaHQLFLWHGDSURaLWDDWLGUXJLGHOD
VRGUCLQDWDQDWHNVWRW RGDYWRURWQDNQLJDWD]DOHNWLUD
` GDMDRWNULYDWHPDWVNRLGHMQDWD
RVQRYDQDWHNVWRW ]D^WRVWDQX
YD]ERUYRNQLJDWDL^WRNDCXYD
WHNVWRW 
` GDJLDQDOL]LUDOLNRYLWHRG
OHNWLUDWD JODYQLLVSRUHGQL
QLYQLWHRVRELQLLRSLV 
1DSRPHQDGDQHVHYU^LSLVPHQR
SUHUDVNDCXYDZHQDVRGUCLQDWD
QDOHNWLULWH


352*5$06.232'5$A-(,=5$=89$:(,7925(:(
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD 3UHUDVNDCXYDZHQD ` 3UHUDVNDCXYDZH ` 9HCEL]DSUHUDVNDCXYDZHQDREUDERWHQLWHNVWRYL
NXVLWHNVWRYL UDVND] ` 5DVNDCXYDZH ` 9HCEL]DUDVNDCXYDZHSRGDGHQLVOLNLGDGHQL]ERURYL
` GDVHRVSRVREXYDGD EDMNDEDVQD ` 2SL^XYDZH LSRGDGHQSODQ
SUHUDVNDCXYDNXVLVRGUCLQL
5DVNDCXYDZHQD ` ,]YHVWXYDZH ` 9HCEL]DRSL^XYDZH SRGDGHQSODQ 
` GDVHRVSRVREXYDGDUDVNDCXYD
GRCLYHDQQDVWDQ ` 9HCEL]DL]YHVWXYDZHSRKURQROR^NLGDGHQSODQ
YLGHQLGRCLYHDQLQDVWDQL
QDVWDQLVSRUHGVOLNLLVSRUHG 5DVNDCXYDZHSRQL]D ` 5DVNDCXYDZHQDVRVWDYSUHGGUXJLWHXaHQLFLRGRGGHOH
GDGHQL]ERURYL VOLNL QLHWR
5DVNDCXYDZHSRGDGH
QL]ERURYL
` GDVHRVSRVREXYDGDRSL^XYD 2SL^XYDZHSUHGPHW
SUHGPHWLVX^WHVWYDVRGUCLQL VX^WHVWYRVRGUCLQD
RGVOLNL QDVOLNDLGU
` GDVHRVSRVREXYDGDL]YHVWX ,]YHVWXYDZH]DYLGHQ
YD]DVOX^QDWLOLGRCLYHDQ VOX^QDWLGRCLYHDQ
QDVWDQ QDVWDQ
` GDVHRVSRVREXYDGDJRRVPLV
OLNUDMRWQDUDVND]SRGDGHQ
SRaHWRN
` GDVHRVSRVREXYDGDUDVNDCXYD
XVQRQDWHPDSRVRSVWYHQL]ERU


&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
` GDSUHSL^XYDSUDYLOQR 3UHSL^XYDZHQD ` 3UHSL^XYDZH ` 9HCEL]DSUDYLOQRSUHSL^XYDZHQDWHNVWRYLRGNLULOL
UHaHQLFLLNUDWNLWHNVWRYL NUDWNLWHNVWRYLLOL FDQDODWLQLFDLREUDWQR
GHORYLRGWHNVWRYL
RGODWLQLFDQDODWL
QLFDRGNLULOLFDQD
ODWLQLFDRGODWLQLFD
QDNLULOLFD
3LVPHQR ` 3UHUDVNDCXYDZH ` 9HCEL]DSLVPHQRSUHUDVNDCXYDZHQDNUDWNLWHNVWRYL
` GDSUHUDVNDCXYDSLVPHQR
SUHUDVNDCXYDZHQD GHORGWHNVWRYLVRGUCLQLRGJOHGDQDSUHWVWDYDILOP
VRGUCLQDRGREUDERWHQWHNVW
REUDERWHQWHNVWLOL LGU
GHORGWHNVW ` 9HCEL]DSLVPHQRUDVNDCXYDZHQDGRCLYHDQQDVWDQ YR
XaLOL^WHVHPHMVWYRQDL]OHWL]ORCEDLGU 
` GDUDVNDCXYDSLVPHQR 3LVPHQRUDVNDCXYDZH ` 5DVNDCXYDZH
GRCLYXYDZDORJLaNLSRYU]DQR QDGRCLYHDQQDVWDQ
VRSUDYLOQLLMDVQLUHaHQLFL
3LVPHQRUDVNDCXYDZH
VRGDGHQSRaHWRN
` GDRSL^XYDSLVPHQRSRGDGHQ 3LVPHQRRSL^XYDZH ` 2SL^XYDZH ` 9HCEL]DSLVPHQRRSL^XYDZHQDSUHGPHWVX^WHVWYR
SODQ QDSUHGPHWVX^WHVWYR ` ,]YHVWXYDZH OLN
LOLN ` 9HCEL]DVORERGQRVRVWDYXYDZHQDVRVWDYLVSRUHGVOL
NDGDGHQL]ERURYLSRGDGHQSRaHWRNLVRL]PHQXYDZH
3L^XYDZHVRVWDYSR
QDNUDMRW
QL]DVOLNLLSRGDGH
QL]ERURYL
` GDSL^XYDVRVWDYaHVWLWNDL 3L^XYDZHaHVWLWND ` AHVWLWND ` 9HCEL]DSL^XYDZHQDaHVWLWNLSRNDQLLUD]JOHGQLFL
UD]JOHGQLFD 3L^XYDZHUD]JOHG ` 3RNDQD
QLFD ` 5D]JOHGQLFD
3L^XYDZHSRNDQD
` GDVHSRWWLNQXYDGDXaHVWYXYD ,JUDZHXORJL ` 3UHWVWDYD ` ALWDZHLLJUDZHXORJLVSRUHGGUDPVNLWHNVW
YRL]YHGXYDZHGUDPVNLWHNVWVR
L]ERUQDXORJL


352*5$06.232'5$A-(0(',806.$.8/785$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD 5DGLRL79ÔHPLVLL ` 5DGLRL79ÔHPL ` 9HCEL]DSUHUDVNDCXYDZHQDVRGUCLQDQDUDGLRHPLVL
` GDVHRVSRVREXYDGDVOHGL VLL MD79HPLVLMDLILOP
UDGLRHPLVLMDL79HPLVLMDLGD
UD]JRYDUD]DQLYQDWDVRGUCLQD
` GDVHSRWWLNQXYDGDVOHGLQDV )LOP ` )LOP
WDQLYRILOPLGDVHRVSRVREX
YDGDJRUDVNDCXYDGHMVWYRWRQD
ILOPRW
` GDVOHGLWHDWDUVNDLNXNOHQD 7HDWDU 7HDWDU ` 2SL^XYDZHQDWHDWDUVNDWDVFHQDNRVWLPLWHLNUDWNR
SUHWVWDYDLGDUD]JRYDUD]D D WHDWDUVNDSUHWVWDYD ` WHDWDUVNDSUHWVWDYD SUHUDVNDCXYDZHQDVRGUCLQDWDQDWHDWDUVNDWDSUHWVWD
QLYQDWDVRGUCLQD E NXNOHQDSUHWVWDYD ` NXNOHQDSUHWVWDYD YD
` GDMDQDXaLQDPHQDWDQDJUD ` *UDGVNDELEOLRWHND ` 5DVNDCXYDZHQDYSHaDWRFLWHRGSRVHWDWDQDWHDWDUVNDWD
*UDGVNDELEOLRWHND SUHWVWDYD NLQRWHDWDUVNDSUHWVWDYD 
GVNLWHELEOLRWHNLLGDVWHN
QHQDYLND]DSR]DMPXYDZHL
YUD`DZHNQLJLRGQLY
` GDaLWDGDSUHUDVNDCXYDGD 'HWVNLLGQHYHQSHaDW ` 'HWVNLSHaDW ` 9HCEL]DNRULVWHZHQDLQIRUPDFLLWHRGSHaDWRWL
SUHQHVXYDNUDWNLLQIRUPDFLL ,QWHUQHWLUD]JRYDUDZH]DQLYQLWHVRGUCLQL
RGGHWVNLRWLVRRGYHWQLWHNVWR
YLRGGQHYQLRWSHaDW
` GDVH]DSR]QDHVRUDERWDWD
QDELEOLRWHNLWHQDGYRURG
XaLOL^WHWR
` GDVHYRYHGXYDYRSUHEDUXYDZH ,QWHUQHW ` ,QWHUQHW ` 3RVHWD]DSR]QDYDZHQDPHQDLNRULVWHZHQDELEOLR
SRGDWRFLRG,QWHUQHW WHND


PDWHULMDDYUHPHQVNLRWURNGD]DYLVLRGQLY6HSDNVHSUHSRUDaXYD
','$.7,A.,35(325$., GDQHPDYSHaDWOLYRJROHPLYUHPHQVNLRWVWDSNL]DVRGUCLQVNDWDUH
DOL]DFLMD

1DVWDYQLVUHGVWYD
3UHGPHWRWPDNHGRQVNLMD]LNRYR]PRCXYDLQWHJULUDQRSODQLUDZHVR
` XaHEQLNL]EUDQQDQLYRQDXaLOL^WHWR]DVRRGYHWQLRWSUHGPHW
QDVWDYDWD SR SUHGPHWLWH ]DSR]QDYDZH QD RNROLQDWD PDWHPDWLND
RGREUHQRGVWUDQDQDPLQLVWHURWEXNYDU PDNHGRQVNDODWLQL
OLNRYQRREUD]RYDQLHPX]LaNRREUD]RYDQLHLIL]LaNRREUD]RYD
FD LaLWDQND
QLH
` HQFLNORSHGLLUHaQLFLLVO
3UHSRUDNL ]D NRULVWHZH QD JRGL^QLRW IRQG QD aDVRYL   aDVD ` ,QWHUQHWREUD]RYQLVRIWYHUL Tool kidLGU 
JRGL^QRaDVDQHGHOQR ` VSLVDQLMD  WUDGLFLRQDOQR SRWYUGHQL VSLVDQLMD ]D GHFD RG
REUHQLVSLVDQLMD 
3R QDVWDYQL SRGUDaMD VH SUHGODJD 3RaHWQR aLWDZH L SL^XYDZH   ` DXGLRYL]XHOQLVUHGVWYDLGUXJLVUHGVWYDYR]DYLVQRVWRGSUHG
aDVD-D]LNaDVDALWDZHOLWHUDWXUDLOHNWLUDaDVD,]UD]X PHWRW&'LGUOLWHUDWXUQLWHNVWRYL]YXaQDaLWDQND 
YDZHLWYRUHZHaDVD0HGLXPVNDNXOWXUDaDVD ` GUXJLL]YRULQDXaHZHYRQHSRVUHGQDWDRNROLQDVSRPHQLFLQD
NXOWXUDWDPX]HLGRPRYLQDNXOWXUDWDELEOLRWHNLNLQDWHDWUL
3ODQLUDZHWRQDQDVWDYDWDSRPDNHGRQVNLMD]LNWUHEDGDELGHYRNRRU
QDFLRQDOQLSDUNRYLLWQ
GLQDFLMD VR QDVWDYQLRW SODQ L SURJUDPDWD ]D RYRM SUHGPHW L GD JL
RSID`DSURJUDPVNLWHVRGUCLQLQDVLWHREUD]RYQRYRVSLWQLSRGUDaMD
3RaHWQR aLWDZH L SL^XYDZH -D]LN ALWDZH OLWHUDWXUD L OHNWLUD
,]UD]XYDZH L WYRUHZH L 0HGLXPVND NXOWXUD  3UL RGUHGXYDZHWR QD
EURMRW QD aDVRYLWH ]D SUHGPHWQLWH SRGUDaMD WUHED GD VH LPDDW SUH 2&(189$:(1$
GYLG L VSHFLILaQRVWLWH QD XVORYLWH ]D L]YHGXYDZH QD RYDD QDVWDYD
YR XaLOL^WHWR NDGH ^WR UDERWL QDVWDYQLNRW 6R
6R SODQLUDZHWR
SODQLUDZHWR VH
VH LPD
LPD 3267,*$:$7$1$8A(1,&,7(
SUHGYLGUHVSHNWLYQDWDYUHGQRVWQDVWUXNWXUQLWHSRGUDaMD,VWRWDND
WUHEDGDVHXYDCXYDIDNWRWGHNDQDSURJUDPVNLWHVRGUCLQLRGSUHG
PHWQRWRSRGUDaMHYRSODQRW]DUDERWDLPVHGDYDPHVWRLVHSODQLUD
YUHPHWR ]D QLYQD UHDOL]DFLMD VSRUHG QLYQDWD REUD]RYQRYRVSLWQD
',-$*1267,A.23529(589$:(,2&(189$:(
YUHGQRVWYRRGQRVQDSURJUDPVNLWHFHOLL]DGDaL1DVLWHVRGUCLQL 1D SRaHWRNRW QD XaHEQDWD JRGLQD QDVWDYQLNRW YU^L GLMDJQRVWLaNR
QHPRCHLQHWUHEDGDLPVHSRVYHWXYDSRGGHGQDNYRYQLPDQLHYRQDVWD SURYHUXYDZHLRFHQXYDZHVRFHOGDMDVSR]QDHVRVWRMEDWDWDNYDNDNYD
YDWD3RMGRYQDRVQRYDSULSODQLUDZHWRGDELGDWFHOLWHLQDVWDYQDWD ^WRHYRIXQNFLMDQDNYDOLWHWQRSODQLUDZHLUHDOL]LUDZHQDLGQLWH


DNWLYQRVWL6HVSR]QDYDDWSUHG]QDHZDWDYRQDM^LURNDVPLVODQD]ER 680$7,9122&(189$:(
URWVRFLMDOL]DFLVNLWHDVSHNWLQDUD]YRMRWHPRFLRQDOQLRWUD]YRML
IL]LaNLRWUD]YRM 9U]RVQRYDQDFHORNXSQLWHSRGDWRFLGRELHQLRGVOHGHZHWRLIRUPD
WLYQRWRRFHQXYDZHQDVWDYQLNRWJRRSL^XYDUD]YRMRWQDVHNRMXaHQLN
SRHGLQHaQRYRUDPNLWHQDVHNRHSURJUDPVNRSRGUDaMH
)250$7,9122&(189$:(

9R WHNRW QD QDVWDYDWD SR PDNHGRQVNL MD]LN YR WUHWR RGGHOHQLH VH '267$31267,3522'12671$3257)2/,272
SUHSRUDaXYD IRUPDWLYQR VOHGHZH NRH YNOXaXYD L]UDERWND L YRGHZH
QDSRUWIROLRQDXaHQLFLWH^WRRSID`D ` 3RUWIROLRWRWUHEDYRWHNRWQDFHODWDJRGLQDGDLPHGRVWDSQR
QDURGLWHOLWH]DGDPRCDWGDSULGRQHVDWYRNYDOLWHWQDWDUHDOL
` VRELUDZHQDSRND]DWHOL GHWVNLL]UDERWNLWYRUELLVND]LLVO 
]DFLMDQDQDVWDYDWDSRPDNHGRQVNLMD]LN
]DVHNRMXaHQLNSRVHEQR
` =DYU^QDWDDQDOLWLaNRRSLVQDRFHQNDVHGRVWDYXYDLVWRWDNDGR
` WHNRYQL IRUPDWLYQL RGQDSUHGSRGJRWYHQLHYDOYDFLRQLOLVWL
URGLWHOLWHLVWDQXYDGHORGSRUWIROLRWRQDXaHQLNRW
]DVHNRMXaHQLNNRLVHSRSROQXYDDWSRNRQNUHWQDQHJRYDDNWLY
` 3RUWIROLRWRQDXaHQLNRWVRSURaLVWHQLLVHOHNWLUDQLSRGDWRFL
QRVW NRMD H VSHFLILaQD SR]LWLYQD LOL QH]DGRYROLWHOQD  LOL
SURGROCXYDYRQDUHGQRWRSRYLVRNRRGGHOHQLH
VWXGLL QD VOXaDM YR NRL QDVWDYQLNRW MD EHOHCL IDNWLaNDWD VR
VWRMED
` LQVWUXPHQWL NRL VH RGQHVXYDDW QD VHNRH SURJUDPVNR SRGUDaMH
SRHGLQHaQR L YR NRL QDVWDYQLNRW YQHVXYD SRGDWRFL ]D SRVWL
1$A,1,1$3529(589$:(,2&(189$:(
JDZDWDQDXaHQLNRWYRRGQRVQDVLWHUD]YRMQLDVSHNWLNRLVH 6RJODVQR VR SULURGDWD QD SURJUDPDWD SR PDNHGRQVNL MD]LN YR WUHWR
SRWWLNQXYDDWVRSURJUDPDWDSRPDNHGRQVNLMD]LN LQWHOHNWXDOHQ RGGHOHQLHSURYHUXYDZHWRLRSLVQRWRRFHQXYDZHWUHEDGDVHUHDOL
VRFLRHPRFLRQDOHQ L SVLKRPRWRULaNL DVSHNW  (YDOYDFLRQLWH ]LUDDWXVQRLSUDNWLaQRSUHNXSUH]HQWDFLMDJRYRUQLYHCELLOLVOL
OLVWLSULPDUQRVHRGQHVXYDDWQDFHOLWHNRLFHORVQRVHSRVWLJ NRYQRSLVPHQLYHCELVRSRGYOHNXYDZH]DRNUXCXYDZHLVO
QXYDDWQDQLYRQDYWRURRGGHOHQLHLQHVHSUHRGQL]DSRYLVRNR
WRRGGHOHQLH

0,.52680$7,9122&(189$:(

1DNUDMRWRGYWRURWRWULPHVHaMHYU]RVQRYDQDVR]QDQLMDWDRGIRUPD
WLYQRWRRFHQXYDZHVHUHDOL]LUDPLNURVXPDWLYQRRFHQXYDZH


35267251,86/29,=$ 2A(.89$1,5(=8/7$7,
5($/,=,5$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$ 8aHQLNRWXaHQLaNDWD
` SUDYLOQRaLWDLSL^XYDWHNVWRYLQDNLULOVNRLODWLQVNRSLV
PR
3URJUDPDWDYRRGQRVQDSURVWRUQLWHXVORYL]DQDVWDYDWDVHWHPHOLQD ` LVNDCXYDLSL^XYDUHaHQLFLVRSUDYLOHQUHGQD]ERURYLWH
1RUPDWLYRW]DSURVWRU]DI, II L IIIRGGHOHQLHLQDQDVWDYQLWHVUHG ` UD]OLNXYD SRWYUGQD L RGUHaQD UHaHQLFD NDNR L L]YLaQD
VWYD]DIRGGHOHQLHGRQHVHQRGVWUDQDQDPLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHL SUD^DOQDLUDVND]QDUHaHQLFD
QDXNDVRUH^HQLHEURGJRGLQD ` SUHSR]QDYD RS^WL L VRSVWYHQL LPHQNL L WRaQR JR RSUHGHOXYD
QLYQLRWURGLEURM
` SUHSR]QDYDSULGDYNLL]QDHGDJLNRULVWL
` JLUD]OLNXYDSURVWLWHRGUHGQLWHEURHYLLSUDYLOQRJLSL^XYD
SRYH`HFLIUHQLWHEURHYL
` JLNRULVWLLQWHUSXQNFLVNLWH]QDFLYRUHaHQLFDWD WRaND]DSL
1250$7,9=$1$67$9(1 UNDYRQDEURMXYDZHL]YLaQLNSUD^DOQLNGYHWRaNL 
` SUDYLOQRXSRWUHEXYDJROHPDEXNYD QDSRaHWRNQDUHaHQLFDWDL
.$'$5 QDVRSVWYHQLLPHQNL 
` JLSUHSR]QDYDLUD]OLNXYDJODJROLWHYRUHaHQLFDWD
` SUDYLUD]OLNDSRPH_XUDVND]EDMNDEDVQDGHWVNLURPDQLGUDP
1DVWDYDWDSRPDNHGRQVNLMD]LNYRWUHWRRGGHOHQLHPRCHGDMDL]YHGXYD VNLWHNVW
OLFHNRH]DYU^LOR ` UD]OLNXYDVWLKVWURIDLULPDYRSHVQDWD
` MDRSUHGHOXYDVRGUCLQVNDWDVWUXNWXUDQDWHNVWRWLKURQROR^NLRW
` 3HGDJR^NLIDNXOWHWSURIHVRU]DRGGHOHQVNDQDVWDYD
UHGRVOHGQDQDVWDQLWH
` )LOR]RIVNLIDNXOWHW,QVWLWXW]DSHGDJRJLMDGLSORPLUDQSH
` JLRSUHGHOXYDJODYQLWHLVSRUHGQLWHOLNRYLLQLYQLWHNDUDN
GDJRJ
WHULVWLNL
` XaHVWYXYDYRUD]JRYRUUDVNDCXYDL]YHVWXYD]DQDVWDQRSL^XYD
SUHGPHWVOLNDOLNLVOLaQR


` VHL]UD]XYDQDOLWHUDWXUHQPDNHGRQVNLMD]LN
` QDEURMXYDQHNRONXPHGLXPLRGNRL^WRGRELYDLQIRUPDFLL
3273,6,'$7801$
` SUHQHVXYDNUDWNLLQIRUPDFLLRGPHGLXPLWH '21(689$:(1$1$67$91$7$
` NRULVWL,.7YRVRGUCLQLRGSUHGPHWRW
352*5$0$

.20,6,-$.2-$-$ 1DVWDYQDWD SURJUDPD SR PDNHGRQVNL MD]LN ]D WUHWR RGGHOHQLH YR
GHYHWJRGL^QRWRRVQRYQRREUD]RYDQLHMDGRQHVH
32'*279,1$67$91$7$
352*5$0$ 0LQLVWHU
6XOHMPDQ5X^LWL VU   QDGHQJRGLQD
    UH^HQLHEU

` 'U%ODJLFD3HWNRYVNDYRQUHGHQSURI3HGDJR^NLIDNXOWHW6Y
.OLPHQW2KULGVNLÚ6NRSMH
` 'U 7DWMDQD .RWHYD0RMVRYVND SURI 3HGDJR^NL IDNXOWHW 6Y
.OLPHQW2KULGVNLÚ6NRSMH
` 1LNROaH,OLMHYVNLVRYHWQLN%52NRRUGLQDWRU
` 7DZD$QGRQRYVND0LWUHYVNDVRYHWQLN%52
` 1DGD1LNRORYVNDVRYHWQLN%52
` *RULFD9HORYVNDQDVWDYQLN286Y.LULOL0HWRGLMÚ6NRSMH
` 4XELFD.UDWRYDOLHYDQDVWDYQLN-'*0DMÚ6NRSMH


ARSIMI FIL L OR N Ë N T Ë VJ E ÇAR PROGRAMI
MËSIMOR

GJUHËS SHQIPE

9U]RVQRYDQDaOHQVWDYRG=DNRQRW]DRUJDQL]DFLMDLUDERWDQDRUJDQLWH
QDGUCDYQDWDXSUDYD Û6OYHVQLNQD50ÚEUL aOHQLRG
=DNRQRW]DRVQRYQRREUD]RYDQLH Û6OYHVQLNQD50ÚEU

L PLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHLQDXNDGRQHVHQDVWDYQDSURJUD
PDSRSUHGPHWRWDOEDQVNLMD]LN]DIIIRGGHOHQLHQDGHYHWJRGL^QRWRRVQRYQR
XaLOL^WH


1. QËLLIMET E MËSIMIT
NË KLASËN E TRETË

Nxënësi / nxënësja:
` të bëjë renditjen e drejtë të fjalëve në fjali;
` të dallojë fjalinë pohore nga fjalia mohore, të dallojë emrat e
përgjithshëm nga emrat e përveçëm, të dallojë mbiemrat dhe nu-
mërorët;
` të njihet me foljet, me kategorinë e kohës dhe me foljet jam dhe
kam;
` të aftësohet për përdorimin e drejtë të shkronjës së madhe dhe të
shenjave të pikësimit gjatë të shkruarit;
` të aftësohet të bëjë dallimin ndërmjet: tregimit, përrallës, fabulës,
romanit për fëmijë dhe tekstit dramatik;
` të aftësohet të bëjë dallimin në mes të vjershës dhe tekstit në
prozë, vargut, strofës dhe rimës së vjershës;
` të aftësohet të bëjë përcaktimin e strukturës përmbajtjesore të
tekstit dhe radhitjen kronologjike të ngjarjeve;
` të aftësohet t’i gjejë personazhet kryesore dhe jokryesore si dhe të
dallojë karakteristikat e tyre;
` të aftësohet të marrë pjesë në bisedë, të tregojë, të njoftojë për
një ngjarje, të përshkruajë sende, ilustrime, personazhe;
` të aftësohet t’i dallojë dhe t’i ndjekë mediet, të ritregojë përmbajt-
jen e tyre ose të bartë informacione të shkurtra të shkëputura prej
tyre.


2. QËLLIMET KONKRETE

NJOHURI PËR GJUHËN


1. GRAMATIKË
Objektivat Përmbajtja Konceptet Veprimtaritë dhe aktivitetet
` të dallojë tekstin dhe ` Teksti dhe fjalia ` tekst ` Leximi i një teksti prej disa fjalish që lidhen midis tyre sipas kupti-
fjalinë ` fjali mit;
` Ushtrime për ndërtimin e tekstit të shkurtër nëpërmjet fjalive që
lidhen sipas kuptimit në bazë të figurave: “Shtëpia ime”
` të renditë fjalitë sipas ` Teksti i shkurtër ` fjali me kuptim ` Ushtrime për të dalluar fjalitë me kuptim dhe pa kuptim dhe për
kuptimit në një tekst të t’i bashkuar fjalitë e kuptimshme (p.sh.: Pemët janë të mira për
shkurtër shëndetin)
` të dallojë fjalitë për të tre- ` Fjalia dëftore ` tregon ` Leximi i një teksti me qëllim të dallimit të fjalive me të cilat tre-
guar dhe për të pyetur ` Fjalia pyetëse ` pyet gojmë dhe pyesim
` Ndërtimi i pavarur i fjalive të shkurtra për të treguar e për të pyetur
dhe prezantimi i tyre në formë dialogu
` të dallojë fjalitë me të cilat ` Fjali për të pohuar ` po ` Ushtrime në formë dialogu ndërmjet shokëve të bankës me fjali
pohojmë ose mohojmë ` Fjali për të mohuar ` jo pohore dhe mohore (p.sh.: Unë kam mace; Unë nuk kam mace)

` të dallojë pjesët (gjymtyrët) ` Pjesët kryesore të ` kryefjalë ` Ushtrime për të dalluar pjesët gjymtyrët) kryesore të fjalisë (p.sh.:
kryesore të fjalisë fjalisë ` kallëzues Vajza lexon; Djali këndon) me ndihmën e figurave (ilustrimit)

` të dallojë fjalinë më të ` Fjalia më e vogël ` fjali më e vogël ` Ushtrime nëpërmjet ilustrimeve duke plotësuar fjalët që mungojnë
vogël (p.sh.: Mamaja … pastron; Babai ...lexon)
` Lidh në mënyrë të pavarur me shigjetë fjalët për të krijuar fjali më
të vogla (p.sh.: Dielli ----ndriçon; Fëmijët ----luajnë)


Objektivat Përmbajtja Konceptet Veprimtaritë dhe aktivitetet
` të dallojë fjalët që emërto- ` Dallimi i emrave ` emër ` Lexim teksti dhe ushtrime për të dalluar emrat e njerëzve, kafshëve,
jnë frymorë dhe sende sendeve, vendeve (djalë, qengj, shtëpi, qytet, etj)
` Shikimi i figurave dhe emërtimi i tyre grupim emrash sipas llojit
` të dallojë emrat e gjinisë ` Emrat mashkullorë ` mashkullor ` Ushtrime për klasifikimin dhe grupimin e emrave në gjini sipas
mashkullore dhe femërore dhe femërorë ` femëror mbaresave përkatëse (p.sh.: derë-a, laps-i, ujk-u etj.)

` të dallojë emrat që emërto- ` Dallimi i numrit të ` një ` Ushtrime me tekst përkatës për të dalluar bashkësitë prej një ose
jnë një dhe shumë sende emrave ` shumë më shumë elementesh (p.sh.: një nxënës shumë nxënës; një laps
shumë lapsa etj.) (integrimi me matematikën)
` të dallojë fjalët që emërto- ` Dallimi i fjalëve që ` mbiemër ` Përshkrimi i vetvetes, (kush jam unë, si dukem, si jam) i shokut, i
jnë cilësi emërtojnë cilësi objekteve etj.
` Lexojnë tekste dhe nënvizojnë fjalët që emërtojnë cilësi (klasë e
pastër, djalë i zgjuar, lule e kuqe, qen i madh etj.)
` Në listën ku janë grupuar në një anë emrat dhe në anën tjetër
mbiemrat, nxënësi me shigjetë e lidh emrin me mbiemrin përkatës
` Lojë: Ndërtim i shtëpisë me copëza plastike ÙShtëpia e shtatë
xhuxhëve” (çatia e kuqe, muri i verdhë, dritarja e gjelbër, vajza e
bukur, shtriga e keqe)
` të dallojë fjalët që emërto- ` Mbiemrat ` një ` Të lidhë, të shkruajë, të shikojë dhe të plotësojë cilësitë e fry-
jnë cilësi sipas gjinisë dhe mashkullorë dhe ` disa morëve dhe sendeve në bazë të gjinisë dhe numrit (p. sh: vajzë e
sipas numrit femërorë në njëjës vogël, djalë i vogël ose (një) libër i bukur, (disa) libra të bukur)
dhe në shumës
` të dallojë fjalët që tregojnë ` Fjalët që tregojnë ` numërori ` Shkruajnë me fjalë numrin e sendeve, frymorëve (p.sh.: 5 lepuj
numra numra – pesë lepuj etj.)


Objektivat Përmbajtja Konceptet Veprimtaritë dhe aktivitetet
` të dallojë foljen dhe kohën ` Koha kur kryhet ` koha e tashme Tregojnë ngjarje, përjetime nga jeta në familje dhe në shkollë, ku
kur kryhet veprimi veprimi (jam) shprehen veprime që kanë ndodhur dje, sot, nesër. (P. sh: Vjet isha
` koha e shkuar në klasën e dytë
(isha) Tani jam në klasën e tretë
` koha e ardhme Në mot do të jem në klasën e katër)
(do të jem)
` të përdorë foljen jam dhe ` Folja jam dhe kam ` jam ` Ushtrime për të përdorur foljen jam (p. sh, Unë jam Goni, Ti je
kam në kohën e tashme dhe në kohën e tashme ` kam Lindi) dhe kam (p.sh, Unë kam pantallona. Ti ke fustan) nëpër veta
në kohën e ardhme dhe në kohën e në bazë të ilustrimeve, bashkimit me shigjeta, zëvendësimit, plo-
ardhme tësimit me fjalët që mungojnë (p.sh.: Unë… në klasën e tretë; Ai…
nxënës; Ne…libra etj.)
` të dallojë fjalët e thjeshta ` Fjalët e thjeshta dhe ` fjalë: ` Ushtrime me tekste ku nxënësit gjejnë dhe nënvizojnë fjalë të
nga fjalët e përbëra të përbëra ` të thjeshta thjeshta dhe fjalë të përbëra
` të përbëra
` të pasurojë fjalorin me fjalë ` Fjalët e reja dhe ` fjalë e re ` Ushtrime me tekste, ilustrime dhe figura të ndryshme për të krijuar
të reja (të thjeshta e të fjalët sinonimike ` sinonim fjalë të reja dhe sinonime (p.sh.: dritë – dritare; punë – punëtor; det
përbëra dhe sinonimike) – detar; vajzë – gocë – cucë – vashë etj.)

Të gjitha kategoritë gramatikore nxënësit i përvetësojnë si lloj i fjalëve, nuk i përvetësojnë përmes definicioneve.


2. DREJTSHKRIMI DHE DREJTSHQIPTIMI
Objektivat Përmbajtja Konceptet Veprimtaritë dhe metodat
` të shkruajë drejt emrat e përve- ` Emrat e përveçëm ` emër i përveçëm ` Ushtrohen për të shkruar drejt emrat e përveçëm (të
çëm njerëzve, kafshëve, emrat e vendeve etj.)
` të shkruajë drejt emrat e gjinisë ` Emrat femërorë me ë ` emër femëror ` Ushtrime për të përdorur si duhet emrat e gjinisë femëro-
femërore që mbarojnë me ë re që mbarojnë me zanoren ë. (p.sh. vajzë, lojë, punë,
mollë etj.)
` të shkruajë drejt emrat e gjinisë ` Shumësi i emrave ` numri shumës ` Ushtrime për të përdorur drejt emrat e gjinisë mashkullore
mashkullore në shumës mashkullorë në numrin shumës (p.sh. djalë – djem, kalë – kuaj, nxënës
– nxënës)
` të drejtshkruajë mbiemrat e gji- ` Mbiemrat e gjinisë ` gjinia e mbiemrit ` Ushtrime për përdorimin e drejtë të mbiemrave të gjinisë
nisë mashkullore dhe femërore mashkullore dhe mashkullore dhe femërore së bashku me emrat
femërore
` të shkruajë drejt foljet jam dhe ` Koha e tashme e ` koha e tashme ` Ushtrime drejtshkrimore nëpërmjet diktimit dhe kopjimit
kam në kohën e tashme foljeve jam dhe kam të teksteve për përdorimin e drejtë të formave vetore të
kohës së tashme të foljeve jam dhe kam
` të shkruajë drejt numrat prej një ` Shkrimi i numrave ` numërori ` Ushtrime për t’i drejtshkruar me fjalë numrat prej 1 – 20
deri më 20 me fjalë (integrimi me matematikën)
` të shkruajë pa gabime drejtshkri- ` Kopjimi ` shenja pikësimi ` Ushtrohen nëpërmjet kopjimit dhe diktimit si të shkruajnë
more tekste të shkurtra duke ` Diktimi tekste të shkurtra pa gabime drejtshkrimore duke i përdo-
respektuar shenjat e pikësimit rur si duhet shenjat e pikësimit që i kanë mësuar
(pika, presja, pikëpyetja, pikëçu-
ditja)
` t’i përdorë pa gabime gjatë të ` Drejtpërdorimi i ` fonemë ` Ushtrime për përdorimin pa gabime të tingujve të gjuhës
folurit tingujt e gjuhës shqipe tingujve: ç, dh, ë, shqipe gjatë të folurit, sidomos të disa tingujve që shqip-
gj, l, ll, nj, q, rr, s, tohen me ndikime dialektore
sh, th, y, xh


LEXIMI, LETËRSIA DHE LEKTYRA
1. LEXIMI
Objektivat Përmbajtja Konceptet Veprimtaritë dhe metodat
` të aftësohet: Tekste, pjesë dramati- ` lexim logjik ` Ushtrime për lexim të qartë dhe të kuptueshëm duke iu
` të lexojë qartë dhe me zë ke, përralla etj ku gjen a) lexim me zë përmbajtur shenjave të pikësimit
` të lexojë në mënyrë shprehëse duke shprehje: b) lexim shpre- ` Ushtrime për theksimin e fjalëve (theksi i fjalës)
respektuar shenjat e përdorura të pi- ` Leximi logjik hës ` Ushtrime lidhur me theksin e fjalëve brenda fjalisë (theksi
kësimit dhe ta përshtatë intonacionin, a) leximi me zë ` lexim pa zë i fjalisë – diksioni);
diksionin, tempin dhe të respektojë b) leximi shprehës ` lexim i tekstit ` Ushtrime lidhur me leximin pa zë dhelpër leximin e tek-
pauzat ` Leximi pa zë të dramës steve të dramës
` të lexojë pa zë me të kuptuar të tekstit ` Leximi i tekstit të
` të lexojë tekstin e dramës duke imituar dramës
gjuhën e personazheve
2. LETËRSIA
a) Proza
` të aftësohet: ` Tekste, pjesë dra- ` radhitje kro- ` Ushtrime për njohjen dhe dallimin e tregimit, përrallës,
` të vërejë kronologjinë e ngjarjes në matike, përralla, nologjike përrallëzës dhe tekstit të dramës;
tekste përrallëza etj. ku ` plan i tekstit ` Ushtrime për të dalluar radhitjen kronologjike të ngjarjeve
` të aftësohet që në mënyrë të pavarur gjen shprehje: ` personazhe në tekst;
të ndërtojë strukturën e përmbajtjes ` radhitja kronologjike ` Ushtrime për të përcaktuar në mënyrë të pavarur pjesët
(planin e tekstit) e ngjarjeve në tekst përbërëse të strukturës së tekstit;
` të afatësohet që në mënyrë të pavarur ` struktura e përmba- ` Ushtrime për të përcaktuar në mënyrë të pavarur (idenë
t’i dallojë personazhet kryesore dhe jtjes së tekstit (plani kryesore)
jokryesore i tekstit) ` Ushtrime për njohjen dhe dallimin e personazheve kryeso-
` të aftësohet që t’i përcaktojë vetitë e ` dallimi i persona- re dhe jokryesore
personazheve dhe të bëjë përshkrimin zheve kryesore dhe ` Ushtrime për përcaktimin e vetive të personazheve dhe
e tyre jokryesore për përshkrimin e pamjes së jashtme të tyre;
` përshkrimi i perso-
nazheve


Objektivat Përmbajtja Konceptet Veprimtaritë dhe metodat
` të aftësohet: ` Proverba dhe gjëe- ` proverb ` Ushtrime për t’i mësuar dhe për t’i përdorur gjëegjëzat
` t’i njohë proverbat dhe gjëegjëzat si gjëza ` gjëegjëzë dhe fjalët e urta duke kuptuar përmbajtjen e tyre;
urti popullore ` Ushtrime për përdorimin e fjalëve të urta dhe gjëegjëzave
` t’i dallojë fjalët e urta dhe gjëegjëzat gjatë analizës së teksteve (gjatë përcaktimit të porosisë
nga llojet e tjera të teksteve së tekstit )
` t’i përdorë fjalët e urta gjatë të folurit
b) Poezia
` të aftësohet : ` Vjersha ` vjershë ` Ushtrime për recitim të vjershës;
` ta dallojë vjershën nga llojet tjera ` Vargu ` varg ` Ushtrime për dalluar:
teksteve (prozë, tekste të dramës) ` Strofa ` strofë ` vargun, strofën, rimën në vjershë
` ta dallojë vargun nga strofa; ` Rima; ` rimë
` ta kuptojë rimën si përputhje tingullore
midis vargjeve të strofës;
3. LEKTYRA
` të aftësohet të lexojë në mënyrë të ` (të përpunohen 4 ` lektyrë ` Njohja e nxënësve me titujt e lektyrave që do të përpuno-
pavarur pjesë të lektyrës; lektyra) hen gjatë periudhës së përforcimit të teknikës së leximit
` të vërejë fjalët e panjohura, shprehjet dhe të shkrimit;
dhe fjalët e bukura; ` Nxitja e nxënësve për lexim të pavarur të lektyrave dhe të
` të njihet me të dhënat biografike të veprave të tjera nga autori i lektyrës.
autorit; ` Njohja e nxënësve me të dhënat biografike të autorëve të
` të aftësohet për t’u përgjigjur në lektyrave
pyetjet e parashtruara në lidhje me ` Njohja dhe përjetimi i përmbajtjeve të lektyrave
përmbajtjen e tekstit; ` Ushtrime për përcaktimin e temës, idesë, personazheve
` të gjejë temën dhe idenë në tekst; kryesore dhe jokryesore e të karakteristikave të tyre
` të analizojë personazhet e lektyrave
Vërejtje: Lektyrat nuk duhet t’i përpunojnë me shkrim në
(kryesore dhe jokryesore përshkrimi i
fletore
tyre).
Vërejtje: Lektyrat nuk duhet t’i përpunojnë
me shkrim në fletore

TË SHPREHURIT DHE KRIJIMTARIA
1. TË SHPREHURIT ME SHKRIM DHE ME GOJË
Objektivat Përmbajtja Konceptet Veprimtaritë dhe metodat
` të kopjojë saktë dhe qartë një ` Kopjim teksti, për- ` kopjim ` Ushtrime për përforcimin e rregullave drejtshkrimore dhe
tekst, përrallë, përrallëz (me ralle, përrallëze për dallimin e mënyrës se si lidhen fjalitë në tekst sipas
shkrim) kuptimit
` Ushtrime për përsosjen e teknikës së bukurshkrimit
` të ndërtojë fjali në bazë të ilus- ` Ndërtimi i fjalive ` ndërtim fjalish ` Ushtrime për ndërtimin e fjalive duke u mbështetur në
trimeve dhe t’i zëvendësojë disa ` Përshkim me shkrim ngjarjen që përshkruhet nëpërmjet ilustrimeve (figurave
fjalë me sinonimet e tyre (me me fillim të dhënë pa tekst)
gojë e me shkrim) ` Ushtrime për zëvendësimin e fjalëve të caktuara me
` të përshkruaj me shkrim sipas sinonimet e tyre (ky ushtrim ka për qëllim pasurimin e
planit të dhënë fjalorit me fjalë të reja dhe jo të mësojnë nxënësit ç’është
sinonimi)
` Ushtrim për formulim të lirë të përmbajtjes sips fjalëve të
dhënë, fillim të dhënë dhe me përfundim të ndryshuar
` të ritregojë me shkrim një përral- ` Ritregimi i teksteve, ` ritregim ` Ushtrime për të ritreguar me gojë dhe me shkrim përralla,
lë të shkurtër tregimi, përrallave. ` tregim përrallëza
` të tregojë një përjetim të shkur- ` Ritregim i një për- ` përshkrim ` Ushtrime me gojë dhe me shkrim për të treguar ngjarje të
tër nga jeta personale jetimi shkurtra interesante nga jeta e nxënësve
` të përshkruajë frymorë, sende, ` Përshkrim: frymorë, ` Ushtrime me gojë dhe me shkrim për të përshkruar shokët,
bimë, dukuri sende, bimë, dukuri objektet, kafshët etj. (Ushtrimet kanë për qëllim përforci-
min e shprehive për respektimin e rregullave drejtshkrimo-
re dhe të intonacionit, përdorimin e shkronjës së madhe,
pikës dhe pikëpyetjes).


Objektivat Përmbajtja Konceptet Veprimtaritë dhe metodat
` të komunikojë me shkrim ` Shkrimi i letrës, ` letërkëmbim ` Shikojnë ilustrimet ku tregohet procesi i shkrimit, dër-
` të shkruaj letër, urim, ftesë, uresës, ftesë, la- ` uresës gimit dhe pranimit të letrës (si shkruan letër, shkon në
lajmërim; jmërimit. ` ftesë postë, e fut letrën në zarf, postieri e sjell në shtëpi)
` lajmërim ` Ushtrojnë të shkruajnë letra (Çka shkruhet në fillim, çka në
brendi e çka në fund të letrës)
` Provon të shkruajë letër,uresë,. ftesë në mënyrë të pava-
rur
` të nxitet të mar pjesë në dra- ` luajtja e rolit ` shfaqe ` Lexim dhe luajtj e roleve sipas tekstit dramatik.
matizim të tekstit dramatik me
zgjedhje të roleve


KULTURA E MEDIES
Objektivat Përmbajtjet Konceptet Veprimtaritë dhe metodat
` të ndjekë emisione të radios dhe ` Emisione të radios ` emisione të radios ` Ushtrime për dallimin e emisioneve të radios nga emisio-
emisione televizive dhe të bise- dhe emisione tele- dhe emisione TV net televizive
dojë rreth përmbajtjeve të tyre vizive ` film ` Ushtrime për ritregimin e përmbajtjeve të tyre
` të nxitet t’i përcjell ngjarjet në ` Filmi ` teatër (shfaqje ` Ushtrime për përshkrimin e skenës teatrore, të kostumeve
fillm dhe të aftësohet të ritregoj ` Teatri (shfaqja teatrore; shfaqje me dhe përshkrimi i shkurtër i përmbajtjeve
ngjarje nga fillmi teatrore; shfaqja me kukulla) ` Ushtrime për të shprehur përshtypjet pas shikimit të
` të ndjekë shfaqje teatrore dhe kukulla) ` bibliotekë e qytetit shfaqjes teatrore
shfaqje me kukulla dhe të bise- ` Biblioteka e qytetit ` shtyp për fëmijë ` Ushtrime për shfrytëzimin e informatave të shtypit dhe
dojë rreth përmbajtjes së tyre ` Shtypi për fëmijë ` interneti bisedë rreth përmbajtjes së tyre
` ta njohë rolin e bibliotekës së dhe shtypi ditor ` Vizita, njohja, qëllimi dhe shfrytëzimi i bibliotekës së
qytetit dhe të formojë shprehi ` Informacionet nga qytetit
për të huazuar dhe për t’i kthyer kompjuter interneti ` Formimi i bibliotekës së klasës
librat në bibliotekë
` Softuerë kompjuterikë për të pasuruar njohuritë dhe kul-
` të lexojë, të ritregojë dhe të bar- turën e të folurit
të informacione të shkurtra nga
` Lojëra të ndryshme për fëmijë (programe të ndryshme)
shtypi për fëmijë dhe ai ditor
` të përdorë kompjuterin për
thellimin e njohurive të veta


të tillë sipas strukturës, përkatësisht përmbajtjeve të tyre. Nuk mund të
3. UDHËZIMET DIDAKTIKE realizohet mësimi i letërsisë pa shfrytëzuar format e të shprehurit dhe
krijimtarisë (ritregimi, përshkrimi), ose pa respektuar rregullat grama-
tikore gjatë të folurit dhe të shkruarit. As përmbajtjet gjuhësore nuk
Lënda Gjuhë shqipe jep mundësi për të planifikuar integrimin me më- mund të mësohen ndaras nga tekstet e përpunuara. Ndërlidhja ndërmjet
simdhënien në lëndët: Njohja e mjedisit, Matematika, Arsimi figu- fushave programore të lëndës Gjuhë shqipe është me rëndësi parësore,
rativ, Arsimi muzikor dhe Arsimi fizik dhe shëndetësor. Për fushën njësoj si ndërlidhja e vetë lëndës me lëndët e tjera mësimore.
programore Leximi dhe shkrimi fillestar – Përgatitja për lexim dhe shkrim
fillestar integrimi mund të planifikohet me Njohjen e mjedisit – kur Udhëzime për organizimin e përmbajtjes programore:
nxënësi njihet me mjedisin e ri në shkollë, po njëkohësisht në këtë lëndë 6 orë në javë, 216 orë në vit
ka mundësi të dëgjohet e të flitet rreth shumë temash, pra për to të
tregohet, të ritregohet ose të bëhet përshkrimi); poshtë / lart; tërheqja Fushat programore:
e vijave; me Arsimin figurativ (duke tërhequr vija të ndryshme bëhet ` Gjuhë – 40 orë
përgatitja për shkrimin fillestar, ku gjen shprehje vizatimi i elemente- ` Lexim, letërsi dhe lektyra – 110 orë
ve të shkronjave); me Arsimin muzikor (ku hyjnë ushtrimet për fry- ` Të shprehurit dhe krijimtaria – 46 orë
mëmarrjen e rregullt dhe për shqiptimin e drejtë të tingujve e të fjalëve ` Kultura e medies – 20 orë
nëpërmjet imitimit të zërave të ndryshëm të natyrës); me Arsimin fizik
dhe shëndetësor (bëhen ushtrime lidhur me frymëmarrjen e rregullt dhe (Fushat programore realizohen gjatë gjithë vitit shkollor duke u ndërlidhur
zhvillimin e motorikës së dorës). Në fushën programore Të shprehurit dhe e duke u plotësuar me njëra-tjetrën, kurse fondi i përcaktuar i orëve sipas
krijimtaria, varësisht nga forma e të shprehurit, integrimi mund të plani- fushave shërben vetëm si orientim për mësimdhënësin)
fikohet me lëndën Njohja e mjedisit, Arsimi figurativ dhe Arsimi mu-
zikor. Po kështu disa përmbajtje nga fusha programore Leximi, letërsia Nga fondi i përgjithshëm i orëve të parashikuara sipas fushave progra-
dhe lektyra mund të planifikohen për t’u integruar me Njohja e mjedisit, more mund të bëhen shmangie të vogla në pajtim me të veçantat e
Arsimi figurativ dhe Arsimi muzikor. Fusha programore Gjuhë mund mjedisit ku ndodhet shkolla dhe nevojat individuale të nxënësve. Po
të planifikohet e integruar me lëndën e Matematikës (numrat, gjatë kështu, në kuadër të fondit të përgjithshëm vjetor të orëve në fushat
grupimit të fjalëve). Fusha programore Kultura e medies, ku mundësohet programore lejohen disa shmangie edhe sa i përket dendurisë së objekti-
nga përmbajtjet, integrimi mund të planifikohet me Njohja e mjedisit, vave, përmbajtjeve dhe veprimtarive konkrete. Ç’është e vërteta, numri i
Arsimi figurativ dhe Arsimi muzikor. orëve që u kushtohen atyre mund të përshtatet me nevojat e shkollës së
caktuar (mjedisit jetësor prej nga vijnë nxënësit, statusi i tyre kulturor-
Çdo fushë programore në mënyrë dialektike shpie drejt sistemit të mësimit shoqëror dhe arsimor, përgatitja paraprake e nxënësve).
të lëndës Gjuhë shqipe, sepse fushat programore e ofrojnë një mundësi


Metodat, format dhe mjetet e punës Mjetet mësimore
Për të gjitha fushat programore që parashikohen për lëndën e Gjuhës ` Për realizimin e mësimdhënies së lëndës Gjuha shqipe në klasën
shqipe këshillohet shfrytëzimi dhe kombinimi i të gjitha metodave akti- e tretë përveç librit të leximit (i zgjedhur në nivel të shkollës
ve, formave dhe mjeteve të mësimdhënies ndërvepruese (interaktive), nga aktivi profesional i klasave të para – i miratuar nga ministri),
aktuale dhe bashkëkohore, sidomos të: metodës së lojës, metodës këshillohen shfrytëzimi doracakët për përdorimin e librit të le-
për zgjidhjen e problemeve dhe metodës kërkimore që janë më ade- ximit, fletoreve të punës, libri i gjuhës, doracakët metodikë për
kuate për specifikat e të nxënit te fëmijët e kësaj moshe. realizimin e mësimdhënies dhe të veprimtarisë edukativo-arsimore
në gjuhë shqipe, si dhe i doracakëve e përmbledhjeve me lojëra
Qasja e individualizuar ndaj punës edukativo-arsimore didaktike dhe me lojëra të foluri.
Në bazë të njohurive shkencore për dallimet në zhvillimin e fëmijëve, ës- ` Burimet e të mësuarit në mjedisin e afërt: mbishkrimet e rekla-
htë e nevojshme të bëhet përshtatja e mësimdhënies me zhvillimin dhe mave, resurset e mjedisit rrethues që do të vëzhgohen e do të për-
me nevojat e arritjet individuale të nxënësve. Me fjalë të tjera, nevojitet shkruhen, objekte me karakter kulturor, edukativ, publik dhe shër-
zbatimi i teknikave dhe strategjive që i kërkon qasja e individualizuar byes (dyqan, kinema, teatër, bibliotekë, stacion autobusësh etj.),
me detyra të diferencuara gjatë realizimit të punës edukativo-arsimore situata komunikuese dhe situata të tjera përkatëse mes njerëzve në
me nxënësit. Në këtë mënyrë mund të arrihen më së miri standardet e shkollë, në familje dhe në rrethin jetësor.
përcaktuara në fund të ciklit të parë të shkollës fillore nëntëvjeçare. ` Enciklopedi për fëmijë të shtypura nga shtëpi botuese të po-
pullarizuara e të dëshmuara
Përfshirja e prindërve në veprimtarinë e mësimdhënies ` Softuerë arsimorë kompjuterikë për pasurimin e kulturës së të
Familja është shkolla e parë për fëmijët dhe një faktor i rëndësishëm për folurit e të kulturës gjuhësore – programi toolkid dhe CD-ROM-a
zhvillimin e fëmijës. Së këtejmi, gjatë realizimit të objektivave, përmbajt- të tjerë multimedialë të verifikuar me lojëra edukative përkatëse
jeve dhe veprimtarive në lëndën e Gjuhës shqipe duhet të sigurohet – të verifikuara nga ana e Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës të
komunikimi bashkëpunues me prindërit e nxënësve dhe përfshirja RM-së.
e tyre në punën e shkollës, në funksion të: zhvillimit dhe përkrahjes ` Revista për fëmijë me traditë të dëshmuar, të miratuara e të
së marrëdhënieve prind-nxënës; kultivimit dhe zhvillimit të kulturës së verifikuara që i përgjigjen moshës së nxënësve
të folurit në familje; realizimit të disa objektivave dhe përmbajtjeve të ` Krijime letrare për fëmijë nga autorë të njohur shqiptarë e të
programit dhe të organizimeve letrare në kuadër të shkollës; informimit huaj (që për nga përmbajtja, ana estetike dhe vlera i përgjigjen
të prindërve; këmbimit të përvojave sa u përket specifikave të nxënësit moshës së nxënësve)
dhe veprimeve ndaj tij etj. ` Mjete audio-vizuale, auditive, vizuale dhe mjete të tjera me
veti kinetike – programe televizive, emisione për fëmijë, filma të
animuar dhe artistikë për fëmijë; videokaseta, disqe të DVD e CD-së


me filma të animuar e me filma artistikë dhe me tekste të letërsisë ` mbledhja e të dhënave (punimeve, krijimeve, përgjigjeve me gojë)
popullore dhe artistike, me ngjarje të regjistruara, ditëlindje, me për çdo nxënës;
shfaqje teatrore e me shfaqje kukullash etj.; audiokaseta me zëra ` listat e vlerësimit të vazhdueshëm (formativ) të përgatitura prej
të incizuar, emisione lajmesh të incizuara, tekste të lexuara në më- më parë që i plotëson mësuesi pasi bën nxënësi ndonjë aktivitet
nyrë artistike; aplikacione, ilustrime, makete; skena kukullash dhe konkret që mund të jetë i veçantë (pozitiv ose negativ) ose mund
të teatrit; sende të lëvizshme me efekte akustike dhe sende të tjera të jetë studim i rastit dhe ku mësuesi shënon gjendjen faktike të
sipas nevojave që kërkon mësimdhënia e kësaj lënde. nevojave individuale të nxënësit;
` instrumentet që kanë të bëjnë me secilën fushë programore. Në
këto instrumente mësuesi fut të dhënat për të arriturat e nxënësit
në të gjitha aspektet (kognitive-intelektuale, socio-emocionale,
sociale e psikomotorike). Listat e vlerësimit në radhë të parë
4. VLERËSIMI I ARRITJEVE duhet të përfshijnë objektivat që duhet të arrihen kur e kryen
klasën e dytë dhe që nuk u përkasin klasave në vijim.
TË NXËNËSVE
VLERËSIMI MIKROSUMATIV – Në fund të tremujorit të dytë, në bazë të
të dhënave të grumbulluara, nëpërmjet vlerësimit formativ bëhet vlerë-
simi mikrosumativ.
KONTROLLI DIAGNOSTIK DHE VLERËSIMI
Në fillim të vitit shkollor mësuesi bën kontrollin diagnostik për të kon- VLERËSIMI SUMATIV - Duke u mbështetur në të dhënat e përgjithshme
statuar zhvillimin dhe nevojat individuale të çdo nxënësi në mënyrë që të përftuara nga përcjellja dhe vlerësimi formativ, mësuesi e konsta-
të bëjë planifikimin cilësor të detyrave dhe veprimtarive të diferencu- ton (përshkruan) shkallën e zhvillimit dhe të arriturave të çdo nxënësi
ara dhe bashkëpunimin më efektiv me prindërit e nxënësve. Me anë të veçmas në kuadër të secilës fushë programore.
këtij kontrolli konstatohet shkalla e parangjohurive, niveli i socializi-
mit, zhvillimi emocional dhe fizik i nxënësve. Diagnostikimi mund të FUNKSIONI I PORTFOLIOS
realizohet nëpërmjet vëzhgimit, bisedës, pyetjeve e përgjigjeve, bisedës ` Gjatë gjithë vitit shkollor prindërit duhet të kenë qasje në portfo-
me prindërit e nxënësve, me përdorimin e instrumenteve adekuate për lion e fëmijës së vet që të mund të japin ndihmesën e tyre lidhur
moshën e tyre etj. me realizimin cilësor të mësimit të gjuhës shqipe dhe për kapërci-
min e vështirësive individuale të fëmijës së tij.
VLERËSIMI FORMATIV - Gjatë mësimdhënies së Gjuhës shqipe në klasën ` Nota përfundimtare analitike me shkrim i jepet po kështu prindit
e tretë fillore parashikohet vlerësimi formativ, i cili përfshin përpilimin dhe bëhet pjesë përbërëse e portfolios së nxënësit.
dhe mbajtjen e portfolios së nxënësit ku hyjnë:


` Portfolio e nxënësit me të dhënat konkrete lidhur me arritjet dhe 6. NORMATIVI PËR KUADRIN
vështirësitë e nxënësit përcillet më tej në klasat e tjera.
MËSIMOR
MËNYRAT PËR KONTROLLIM DHE VLERËSIM - Në mbështetje të kërkesa-
ve programore të lëndës së gjuhës shqipe për klasën e tretë, ku vazhdon
zhvillimi dhe përforcimi i shkathtësive për lexim e për shkrim, për njohu-
ri gjuhësore, drejtshkrimore etj. vlerësimi duhet të bëhet me kontrollim Realizimin e programit mësimor nga gjuha shqipe mund ta bëjë më-
të vazhdueshëm, me anë të prezantimeve dhe ushtrimeve me gojë simdhënësi që ka kryer: Fakultetin Pedagogjik - profesori për mësimdhë-
e me shkrim, ose nëpërmjet ushtrimeve praktike dhe hulumtimit të nie në klasat e ulëta, përkatësisht profesori për edukimin parashkollor,
thjeshtë. Fakultetin Filozofik - Instituti i pedagogjisë - pedagog i diplomuar.

5. KUSHTET HAPËSINORE 7. ARRITJET E PRITSHME

Mjedisi i mësimdhënies (klasa etj.) duhet t’i ketë kushtet themelore për Nxënësi/ nxënësja:
zhvillimin normal dhe aktiv të veprimtarisë mësimore. Orenditë e klasës ` në mënyrë të pavarur mund të dëgjojë, të vëzhgojë, të përshkruajë
të mund të zhvendosen me lehtësi për t’u përshtatur me aktivitetet dhe gojarisht duke përdorur fjalitë;
format e punës si dhe të mundësojnë komunikim aktiv dhe pa pengesa ` mund t’u përgjigjet pyetjeve me fjali të plota dhe të parashtrojë
në relacionin nxënës-nxënës, nxënës-mësimdhënës. Klasa duhet të ketë pyetje;
këndin e bibliotekës, këndin për lojë dhe këndin për ekspozita dhe akti- ` e di ç’është fjalia dhe fjala si dhe e di përmbajtjen dhe funksionin
vitete të tjera. Kushtet hapësinore duhet të jenë në përputhje me Nor- e tyre;
mativin për kushtet hapësinore në klasën I, II, III dhe mjetet mësimore ` i shkruan shkronjat e mëdha dhe të vogla të shtypit dhe të shkri-
për klasën I të miratuar nga ana e ministrit të arsimit dhe shkencës me mit, i lidh në fjalë dhe shkruan fjalë dhe fjali të shkurtra;
vendimin nr. 07-4061/1 të datës 31.05.2007.
` di të tregojë përse disa fjalë të caktuara dhe emrat e përveçëm
shkruhen me shkronjën e parë të madhe;
` e di funksionin e shenjave të pikësimit dhe i përdor drejt ato gjatë
leximit dhe shkrimit;


` mund të dallojë dhe të njohë titullin, të dallojë tekstin, ilustrimin, 8. KOMISIONI QË PËRGATITI
autorin dhe të gjejë faqen e caktuar në libër;
` lexon me zë, në mënyrë shprehëse dhe me kuptim dhe i respekton PROGRAMIN MËSIMOR
shenjat e pikësimit, lexon në role, dallon veçoritë e fjalisë, per-
sonazhet dhe tiparet e tyre, përcakton idenë kryesore, ia përshtat
zërin natyrës së përmbajtjes së tekstit dhe përgjigjet në pyetjet e ` Doc. dr. Vehbi Kadriu, Fakulteti Pedagogjik, Shkup
parashtruara;
` Salije Miftari, Shkolla fillore ÙNaim Frashëri”, Tetovë
` lexon poezi dhe bën dallim mes vargut dhe strofës së vjershës;
` Ibe Mustafa, Shkolla fillore Ù25 Maj”, Shkup
` bën orvatje për lexim pa zë (lexim në vete);
` Kadire Hoxha, Shkolla fillore Ù25 Maj”, Shkup
` mund të lexojë në mënyrë të pavarur pjesë nga lektyra;
` Fatmir Sulejmani - këshilltar pedagogjik
` mund të recitojë vjersha dhe të tregojë pjesë nga teksti i mësuar në
` Qamil Xheladini - këshilltar pedagogjik – (koordinues)
prozë, të marrë pjesë në paraqitjen në formë dialogu të një teksti,
` Zejna Halimi - këshilltare pedagogjike
në dramatizimin e tekstit dhe të thotë fjalëshpejta pa gabime;
` mund të shkruajë urime me rastin e festave të caktuara, të ditëlin-
djes dhe të ngjashme;
` i shfrytëzon dhe i përdor mediet (TV, filmin, teatrin, librin, shtypin
për fëmijë) dhe përcjell informata të shkurta nga mediet;
` huazon libra nga biblioteka dhe ka kujdes ndaj tyre.


3273,6,'$7801$
'21(689$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$

1DVWDYQDWD SURJUDPD SR DOEDQVNL MD]LN ]D WUHWR RGGHOHQLH YR


GHYHWJRGL^QRWRRVQRYQRREUD]RYDQLHMDGRQHVH

0LQLVWHU
6XOHMPDQ5X^LWL VU   QDGHQJRGLQD
    UH^HQLHEU


DOKUZ YIL L IK øL KÖ ö RE T øM ÖöRETøM
PROGRAMI

TÜRKÇE DERSø

9U]RVQRYDQDaOHQVWDYRG=DNRQRW]DRUJDQL]DFLMDLUDERWDQDRUJDQLWH
QDGUCDYQDWDXSUDYD Û6OYHVQLNQD50ÚEUL aOHQLRG
=DNRQRW]DRVQRYQRREUD]RYDQLH Û6OYHVQLNQD50ÚEU

L PLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHLQDXNDGRQHVHQDVWDYQDSURJUD
PD SR SUHGPHWRW WXUVNL MD]LN ]D III RGGHOHQLH QD GHYHWJRGL^QRWR RVQRYQR
XaLOL^WH


1. III. SINIF TÜRKÇE DERSø ` 2OD\\DGDYDUO½NODU½Q¤HúLWOL³]HOOLNOHULQLJ³]HWOH\HUHNEHWLPOH\H-
bilmeli ve yorumlayabilmeli;
Ö öRETøM AMAÇLARI ` &¹POHOHUGHNLNHOLPHOHUL\HULQGHYHDQODPODU½QDJ³UHX\JXQ\D]DELO-
PHOL.½VDL¤HULNOLPHWLQYHNRQXODU½\D]½O½RODUDNDQODWDELOPHOL
` 9HULOHQSOŸQDJ³UHEHWLPOH\HELOPHOL
` 2NXPDNXUDOODU½Q½X\JXOD\DELOPHOL2NXGX÷unu anlatabilmeli;
` (GHE«W¹UOHULQGHQ QD]½PYHQHVLU *¹QO¹NDQ½PHNWXSYHEL\RJUD-
Ö÷renci: IL\LWDQ½\DELOPHOLùLLUOHUW¹UN¹OHUPDQLOHUVD\½úmacalar ve teker-
OHPHOHUL WDQ½\DELOPHOL 'L]H EH\LW G³UWO¹N YH úLLUL D\½UDELOPHOL
` KonuúPDGDYH\D]½GDF¹POH\LD\½UWHGHELOPHOLF¹POHGHNLNHOLPHOH- 0DVDO IDEO KLNŸ\H GUDPDWDV³]OHUL YH ELOPHFHOHUL WDQ½\DELOPHOL
ULDQODP½QDJ³UHGL]HELOPHOLYHF¹POHNXUDELOPHOL YHD\½UDELOELOPHOL
` 'LOELOJLVLGHQED]½WHPHONDYUDPODU½WDQ½\DELOPHOL ` 2NXPDGD YH \D]½GD WHPHO GLOELOJLVL YH LPOŸ NXUDOODU½Q½ X\JXOD\D
` %LOGLUPHVRUXYH¹QOHPF¹POHOHULQLD\½UWHGHPLOPHOLYHGR÷ru kul- bilmeli;
lanabilmeli; ` 6³]O¹YH\D]½O½RODUDNKDONHGHEL\DW½YHVDQDWHVHUOHULRNX\DELOPHOL
` 2OXPOXYHROXPVX]F¹POHOHULD\½UWHGHELOPHOL YHV³]O¹YH\D]½O½RODUDNDQODWDELOPHOL
` &¹POH YH F¹POH E³O¹POHULQL NDYUD\DELOPHOL NHOLPH NHOLPHKHFH ` 6³]O¹YH\D]½O½RODUDNHGHE«GLOOHLIDGHHGHEOPHOL
hece-harf); ` <DS½ODQELUELUNRQXQXúPD\DNDW½ODELOPHOLYHGX\JXYUG¹ú¹QFHOH-
` 9DUO½NDGODU½Q½D\½UWHGHELOPHOL³]HOYHRUWDNDGODU½NDYUD\DELOPHOL ULQLV³\OH\HELOPHOL
YHD\½UDELOPHEHFHULVLQLND]DQDELOPHOL ` Kelime da÷DUF½÷½Q½]HQJLQOHútirebilmeli;
` 9DUO½NODU½QVD\½ODU½QDJ³UHDGODU½D\½UWHGHELOPHOLWHNLO¤R÷ul oluúu- ` Kendine ait oldu÷X N¹OW¹U¹ VHYPHOL GL÷HUOHULQH GH VD\J½ J³VWHU-
PXQXNDYUD\DELOPHOLYH\HULQHJ³UHGR÷ru kullanabilmeli; meli;
` 6R\XWYHVRPXWDGODU½ PDGGLYHPDQHYL NDYUD\DELOPHOLYHDQODP½QD ` .¹W¹SKDQHGHQ \DUDUODQDELOPHOL NLWDS DOPD YH ¤HYLUPH 
J³UHDQODPODQG½UDELOPHOL sa÷OD\DELOPHYH³QHPLQLNDYUD\DELOPHOL.LWDE½³]HQOHNXOODQDELO-
` $GODU½QF¹POHL¤LQGHNLGXUXPODU½Q½NDYUD\DELOPHOLYHGR÷ru kulla- meli;
nabilmeli; ` Bilgi ve iletiúim teknolojisini (Bø7 GHUVOHLOJLOLNXOODQ½U
` Eylem olan kelimeleri (iú, hareket, oluúELOGLUHQNHOLPHOHULV³]OHUL
WDQ½\DELOPHOL
` Noktalama iúaretlerini do÷ru yazar ve yerinde kullanabilmeli;
` 'X\JXG¹ú¹QFHKD\DOYHL]OHQLPOHULQL\DUDW½F½\ROODUODD¤½NODUYH
DQODWDELOPHOL.½VDL¤HULNOLPHWLQYHNRQXODU½DQODWDELOPHOL


2. III. SINIF TÜRKÇE DERSø ÖöRETøM PROGRAMI

ÖöRENME ALANI: øLETøùøM (40 DERS SAATI)


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
1. DøNLEME ` øyi bir dinleyici olma. Dinleyici ` 'LQOHPHV½UDV½QGDQDV½ORWXUDFD÷½Q½EHOLUOHUNXOODQDFD÷½DUD¤
JHUHFLKD]½UODUYE
Dinledi÷ini anlayabil- ` Dikkatini dinledi÷ine Özetlemek
me, özetleyebilme ve yo÷unlaúW½UPD ` 'LQOHGLNOHULQLGDKD³QFHNLGLQOHGLNOHUL\OHLOLúkilendirir.
` 'LQOHPHDPDF½Q½EHOLUOHPH Amaç ` Bu yaúJUXEXQGDNL³÷UHQFLOHULQGLNNDWV¹UHOHULJ³]³Q¹QH
soru sorabilme
` 'LQOHPHDPDF½QDX\JXQ\³Q- Paylaúmak DO½QDUDNHWNLQOLNOHUSODQODQ½U
tem belirleme. ` 'LQOHPH³QFHVLYHGLQOHPHV½UDV½QGD¤HúLWOLJ³UVHOOHU
Soru-Cevap
` 'LQOHGLNOHULQLDQODPODQG½UPDGD D¤½NODPDODUYHVRUXODU\DUG½P½\OD³÷UHQFLQLQGLNNDWV¹UHNOLOL÷i
³QELOJLOHULQLNXOODQPD sa÷ODQ½U
` 'LQOHGLNOHULQLDQODPODQG½UPDGD ` Dinledi÷i hikâye, masal veya metinden “ne, nerede, ne za-
VXQXODQJ³UVHOOHUGHQ\DUDODQ- PDQQDV½OQL¤LQYHNLPØVRUXODU½QDFHYDSEXOPDODU½HWNLQOL÷i
ma. \DSW½U½O½U
` Dinlediklerinde gerçek olanla ` Dinledi÷i bir masalda veya izledi÷L¤L]JLILOPGHNLDEDUW½ODU½
KD\DO¹U¹Q¹RODQ½D\½UWHWPH KD\DO¹U¹QOHULQLEHOLUOHPHOHULLVWHQLU
` 'LQOHGLNOHULLOHLOJLOL³]HWOHPH ` 'LQOHGLNOHULQGHRUWD\DNRQXODQVRUXQODU½EHOLUOHUYH¤³]¹P
yapma. EXOPDODU½LVWHQLU
` Dinlediklerini baúNDODU½\OD ` Dinlediklerine iliúkin karú½ODúW½UPD\DSDU
paylaúma. ` 'LQOHUNHQV¹UHFHNDW½OPDV½VRUXVRUPDV½D¤½NODPD\DSPDV½
istenir.
` ×1HGHQ"„¹QN¹ÝØHWNLQOL÷L\DSW½U½ODELOLU


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
Tür, yöntem ve tekni- ` .DW½O½PO½GLQOHPH .DW½O½P ` 'LQOHUNHQV¹UHFHNDW½O½UVRUXVRUDUYHD¤½NODPDODU\DSDU
klere uygun dinleye- ` Seçici dinleme ` øOJLYHLKWL\D¤ODU½Q½GLNNDWHDODUDNGLQOHU
7DUW½úma
bilme ` Sorgulayarak dinleme ` Metni takip ederek dinler
` Grup konuúPDODU½Q½YH Sorgulama ` BoúOXNODUE½UDN½OP½úELUPHWLQ³÷UHQFL\HYHULOLU³÷retmen meti-
WDUW½úPDODU½Q½GLQOHPH QLRNXUNHQ³÷rencilerden boúOXNODU½GROGXUPDNODU½LVWHQLU
` ùLLUYHP¹]LNGLQOHWLOHULQH ` Tiyatro-sinema izletilebilir.
NDW½OPD ` 79YHUDG\RGDQGLQOHGLNOHULJ¹QFHOROD\ODU½DQODWPDODU½LVWHQLU
` Bilgi edinmek için haber, ` østenilen bilgiyi seçer.
sunu, belgesel v.b dinleme ve
izleme.
` E÷lenmek için masal, hikaye,
úiir, úDUN½WHNHUOHPHWL\DWUR
dinleme ve izleme.
2. KONUùMA ` Kelimeleri yerinde ve ` KonuúPDODU½QGDNHOLPHOHULGR÷ru telaffuz eder.
DQODPODU½QDX\JXQNXOODQPD ` 'LQOH\LFLOHUOHJ³]WHPDV½NXUDU
KonuúPDNXUDOODU½Q½
uygulayabilme. ` KonuúPDODU½QGDEHGHQGLOLQL ` $N½F½NRQXúur.
kullanma. ` KonuúPDV½UDV½QGDJHUHNVL]KDUHNHWOHUGHQND¤½Q½U
` 6HVLQHGX\JX ™]¹QW¹VHYLQ¤ ` 6HVVL]VLQHPDR\XQXR\QDW½ODELOLU
korku) tonu katma. ` 6³]V¹]LOHWLúLPLNXOODQDUDNX\JXQ\¹]LIDGHOHUL\OHROXPOXYH
` øúitebilir ses tonuyla konuúma. ROXPVX]GX\JXODU½Q½J³VWHULU
` .RQXG½ú½QD¤½NPDGDQ ` %HOLUOHQHQELUNRQX\XNDYUDPDYH\DROD\½\DOQ½]FDEHGHQGLOLQL
konuúma. NXOODQDUDNDQODWPDV½LVWHQLU
` 'LQOH\LFLOHUOHJ³]WHPDV½ ` 2NXQXODQPHWLQOHUGHNLROD\ODUKDNN½QGDNDUú½O½NO½NRQXúPDV½
kurma. istenir.
` KonuúXODFDNNRQX\ODLOJLOLSODQ\DSPDELOJLWRSODPDJ³UVHOOHU
KD]½UODPDSURYD\DSPDYE


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
Belli konularda ` KonuúPDODU½GLNNDWHWPH '¹ú¹QFH ` KonuúPDF½Q½QDQODWW½NODU½Q½GLQOHU
kendini sözlü ifade ` 6³\OHPHDQODWPDYHEHWLPOH- ` KonuúPDODU½QGDROXúV½UDV½QDJ³UHDQODWPDV½LVWHQLU
Hayal
ederek me yapma. ` Karú½V½QGDNLQLQNRQXúPDV½Q½GLNNDWHGHUYHNRQXúPDODUGDQ³]HW
konuúmaya ` .HQGLQHJ¹YHQHUHNNRQXúma *¹YHQ ¤½NDUPDV½LVWHQLU
NDW½ODELOPHEHFHULVLQL ` 'X\JXG¹ú¹QFHYHKD\DOOHULQL Aile ` Konuúma içeri÷LKDNN½QGDNLG¹ú¹QFHOHULQLDQODWDUDNEHOLUWLU
kazanabilme. V³]O¹RODUDNLIDGHHWPH ` KonuúPDV½QGDDQDILNULQLYXUJXODPDV½LVWHQLU
Çevre
` Kendisini, ailesini ve çevresini ` HoúODQ½SKRúODQPDG½÷½ROD\GXUXPNLúi ve buna benzer
WDQ½WPD KDNN½QGDNRQXúur.
` %LOJLHGLQPHNDPDF½\ODVRUXVRUPDV½LVWHQLU
` .HQGLQLYHDLOHVLQGHNLELUH\OHUL\DN½QODU½Q½YH¤HYUHVLQL
WDQ½WPDV½LVWHQLU
Örnek:
` ×%HQLPDLOHPس÷UHQFLOHUGHQNHQGLDLOHELUH\OHUDUDV½QGDNL
GD\DQ½úma ve iúbirli÷LQL\DQV½WDQELUGXUXPXFDQODQG½UPDODU½
istenir.
` ×'¹QGHQ%XJ¹QH%HQس÷UHQFLOHULQ¤RFXNOXNODU½QGDQEXJ¹-
QHNDGDUNHQGLOHUL\OHLOJLOLELOJLWRSODPDODU½YHEXELOJLOHUL
arkadaúODU½\ODLOJLOLSD\ODúPDODU½VD÷ODQ½U
Tür, yöntem ve ` *¹QO¹NLOLúkilerin gerektirdi÷i ` Paylaúma ` %LUJ¹QL¤HULVLQGHNL\DSW½÷½HWNLQOLNOHULQL³]HWOHPHVLYH
tekniklere uygun IDUNO½GXUXPODUDX\JXQ ` Betimleme DQODWPDV½LVWHQLU
konuúabilme. konuúma.
` *UXS¤DO½úPDODU½QGDGX\JXYH
G¹ú¹QFHOHULQLSD\ODú½U
` KonuúPDODU½QGDEHWLPOHPH
yapar.


ÖöRENME ALANI: DøL – (20 DERS SAATI)
Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
1. DøLBøLGøSø ` &¹POHGHV³]GL]LPLQLNDYUD- &¹POH ` &¹POHWDPDPODPDHWNLQOL÷L\DSW½U½O½U
ma. ` &¹POHOHULJHQLúOHWLOHUHN\D]PDODU½LVWHQLU
KonuúPDYH\D]½GD 6³]GL]LPL
F¹POH\LD\½UWHGHELOPH Örnek:
cümledeki kelimeleri a.Seviyorum
DQODP½QDJ³UHGL]HELO- E.LWDSODU½P½VHYL\RUXP
me ve cümle kurabilme. F.LWDSODU½P½¤RNVHYL\RUXP
` .DU½ú½NRODUDNYHULOHQNHOLPHOHUGHQDQODPO½YHNXUDOO½F¹POHOHU
NXUPDODU½LVWHQLU
Bildirme, soru ve ünlem ` &¹POHQLQVRQXQGDNLQRNWDOD- Bildirme ` 6RUXODUDX\JXQ\DQ½WODU
F¹POHOHULQLD\½UWHGH- ma iúaretinden bildirme, soru ` <DQ½WODUDX\JXQVRUXODU
Soru
bilme ve do÷ru kullana- YH¹QOHPF¹POHOHULWDQ½PD ` &¹POHOHULQVRQXQDQRNWDVRUXLúDUHWL¹QOHPLúDretlerinden
bilme. Ünlem X\JXQRODQ½Q½NR\XQX]HWNLQOL÷L\DSW½U½O½U
Olumlu ve olumsuz ` $QODPODU½QDJ³UHF¹POHOHUL Olumlu ` 2OXPOXF¹POHOHULROXPVX]ROXPVX]F¹POHOHULROXPOXKDOH
F¹POHOHULD\½UWHGHELO- WDQ½PD G³Q¹úW¹U¹Q¹]HWNLQOL÷L\DSW½U½O½U
Olumsuz
me. ` 2OXPOXF¹POH ` )DUNO½GX\JXODU½\DQV½WDQNHOLPHOHULROXPOXYHROXPVX]RODUDN
` 2OXPVX]F¹POH PHPD JUXSODQG½UPDODU½LVWHQLOLU
ekleri, de÷LO\RNV³]F¹NOHUL
Cümle ve cümle birim- ` &¹POH\LNDYUDPD Kelime ` &¹POHGHNHOLPHVD\½V½Q½NHOLPHGHKHFHYHKDUIVD\½V½Q½EHOLUW-
lerini kavrayabilme ` &¹POHELULPOHULQLNDYUDPDNH- Hece PHOHULYH\D]PDODU½LVWHQLU
(kelime, kelime-hece, lime, hece, harf. ` Seslerden-harflerden heceler, hecelerden kelimeler, kelimelerden
hece-harf). Harf F¹POHROXúturma etkinli÷L\DSW½U½O½U


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
Türk alfabesindeki al- ` $OIDEHWLNV½UD\½V³\OHPHYH $OIDEHWLNV½UD ` .HOLPHOHULDOIDEHWLNV½UD\DJ³UH\D]½Q½]HWNLQOL÷L\DSW½U½O½U
IDEHWLNV½UD\½³÷renme yazma. Sesli harfler ` .DU½ú½NRODUDNYHULOHQNHOLPHOHULV³]O¹NWHNLV½UDODPD\DJ³UH
YHID\GDV½Q½NDYUD\DELO- ` Sesli harfler dizmeleri istenir.
Sessiz harfler
me/söyleyebilme. ` Sessiz harfler
6³]O¹N Örnek:
Alfabemizdeki harfle- ` 6³]O¹÷¹GR÷ru kullanma.
` Telefon rehberini kullanarak, isim-adres bulma etkinli÷i
rin çeúitlerini (sesli \DSW½U½O½U
ve sessiz harfler)
D\½UWHWPHEHFHULVL
ND]DQG½UDELOPH
9DUO½NDGODU½Q½D\½UW ` Adlar Adlar ` 9HULOHQF¹POHGHRUWDNYH³]HODGODU½D\½UWHGHU
edebilme, özel ve ortak ` Özel adlar Özel adlar Örnek:
DGODU½NDYUD\DELOPH ` Ortak adlar Ortak adlar ` 7DEORGDLVWHQHQDGODU½ERúOXNODUD\D]½Q½] LQVDQJ¹QKD\YDQ
YHD\½UDELOPHEHFHULVL ` 7RSOXOXNDGODU½ 7RSOXOXNDGODU½ mevsim, akraba).
ND]DQG½UDELOPH
9DUO½NODU½QVD\½ODU½QD ` Teklik çokluk –ler, -lar eki. Teklik-çokluk ` Verilen tekil anlamdaki kelimeleri ço÷XODQODPODU½Q½ÒOHUODU
J³UHDGODU½D\½UWHGHELO- ` Tekil ve ço÷XODUDV½QGDNLIDUN½ -ler, -lar eki HNOHULQGHQX\JXQRODQ½Q½JHWLUHUHN¤R÷XO\DSPDODU½LVWHQLU
me, tekil-ço÷ul oluúu- kavrama. ` Do÷DOYHV½UDVD\½ODU½LOHLOJLOL³UQHNYHUPHOHULLVWHQLU
Do÷DOVD\½ODU
munu kavrayabilme ` Do÷DOYHV½UDVD\½ODU½Q½
ve yerine göre do÷ru 6½UDVD\½ODU
WDQ½PD
kullanabilme.
Do÷DOYHV½UDVD\½ODU½Q½
D\½UWHGHELOPH
6R\XWYHVRPXWDGODU½ ` 6R\XWYHVRPXWDGODU½NDYUD- Soyut adlar ` 6R\XWYHVRPXWDGODUODHWNLQOLN\DS½O½UYHR\XQR\QDQ½O½U
(maddi ve mane- ma. Somut adlar ` <¹]LIDGHOHUL VHYLQ¤¹]¹QW¹DF½
vi ) kavrayabilme ` %HGHQGLOLQLNXOODQ½U
YHDQODP½QDJ³UH
DQODPODQG½UDELOPH


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
$GODU½QF¹POHL¤LQGHNL ` $G½QVRQXQDJHOHQHNOHUL L $G½QGXUXPODU½ ` 9HULOHQDGODU½QKDQJLGXUXPXLIDGHHWWL÷ini iúaretleme, etkinli÷i
GXUXPODU½Q½NDYUDPDYH e, de, den) kavrama. i eki \DS½O½U
do÷ru kullanabilme. ` <DO½QKDOGHYHULOHQDGODU½LHGHGHQGXUXPODU½QDJ³UH
e eki
\D]PDODU½LVWHQLU
de eki
den eki
9DUO½NODU½Q³]HOOLNOHULQL ` “]HOOLNDQODP½Q½NDYUDPD Ön adlar ` &¹POHGHEXOXQDQ³QDGODUDGODU½QKDQJL³]HOOL÷ini belirtti÷ini
belirten sözcüklerin ad- UHQNEL¤LPVD\½GXUXP  \D]PDODU½LVWHQLU
ODUGDQ³QFH\D]½OG½÷½Q½ ` 9HULOHQDGODUDX\JXQ³QDGODU\D]PDODU½LVWHQLUHWNLQOL÷L\DS½O½U
kavrayabilme.
Eylem olan kelimeler ` (\OHPRODQNHOLPHOHULWDQ½PD Eylem / fiil ` “BoúOXNODU½GROGXUØHWNLQOL÷L\DSW½U½ODELOLU
DQODPND]DQG½UDELOPH ` .HOLPHW¹UOHULQLLúlemine ` “BoúOXNODU½WDPDPODØHWNLQOL÷L\DSW½U½ODELOLU
øú, hareket, oluú bildi-
uygun kullanma. ` ×.HOLPHW¹UOHULQLEXOØYHULOHQNHOLPHOHULELUSDUDJUDIWDERú
UHQV³]OHULWDQ½\DELOPH ` Not: eylemde zaman konusu- E½UDN½ODQ\HUOHUHLúOHYLQHX\JXQRODUDNNRQXOPDV½LVWHQHELOLU
QDDQODP\³Q¹\OHGH÷inilmeli;
ancak, zaman ekleri verilme-
melidir.
` “UQHNOHUGHQ\ROD¤½NDUDN
WDQ½W½OPD\D¤DO½ú½O½U
` Örne÷in:
` Koútum-biten bir eylem
` Koúuyor-devam eden bir
eylem
` KoúDFDNJHOHFHNWH\DS½ODFDN
bir eylem


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
2. DÜZGÜN KONUùMA ` &¹POH\HE¹\¹NKDUIOH ` &¹POHOHUYH\DELUN½VDPHWLQYHULOHUHN\D]½P\DQO½úODU½Q½
VE YAZIM baúlama. EXOPDODU½YHG¹]OHWPHOHULLVWHQHELOLU
øPOŸNXUDOODU½Q½X\JX- ` KiúL¹ONHXOXV\HUED\UDP ` $QODPO½YHNXUDOO½F¹POHOHUNXUDU
layabilme DGODU½Q½QLONKDUIOHULQLE¹\¹N ` .DU½ú½NRODUDNYHULOHQNHOLPHOHUGHQDQODPO½YHNXUDOO½F¹POHOHU
yazma. NXUPDODU½LVWHQHELOLU
` ùLLUP½VUDODU½Q½QLONKDUIOHULQL ` <D]½ODU½QGDLPOŸNXUDOODU½Q½X\JXODU
E¹\¹N\D]PD ` <D]½ODU½QGDNHOLPHWHNUDUODU½QGDQND¤½Q½U
` $QODPO½YHNXUDOO½F¹POHOHU
kurma.
Sayfa düzenine ve ` 6DW½U¤L]JLVLQHGLNNDWHGHUHN ` 6DW½U¤L]JLVLQHGLNNDWHGHUHN\D]PDVDW½UODUDD\Q½KL]DGDQ
temizli÷ine dikkat yazma. baúODPDVD\IDNHQDUODU½QDX\JXQERúOXNE½UDNPDWDULKLVD÷¹VW
edebilme N³úeye yazma, baúO½NODPHWLQDUDV½QGDX\JXQERúOXNE½UDNPD
etkinli÷L\DSW½U½ODELOLU
Noktalama iúaretlerini ` Noktalama iúaretlerini (nokta, Nokta ` 6DW½UVRQXQDV½÷mayan kelimeleri do÷UXD\½UPDX\JXODPDV½
do÷ru yazabilme ve YLUJ¹ON½VD¤L]JLNHVPH 9LUJ¹O \DS½O½U
yerinde kullanabilme iúareti, e÷ik çizgi) do÷ru ` Noktalama iúDUHWLYHULOPH\HQF¹POHOHUGHQYH\DELUPHWLQGHQ
.½VD¤L]JL
yazma ve kullanma. gerekli noktalama iúDUHWOHULQLNXOODQPDODU½LVWHQHELOLU
øki nokta
Kesme iúareti
E÷ik çizgi
%¹\¹NKDUI
KonuúPDGDYH\D]½GD ` “ö” ve “H” harflerini do÷ru ` Do÷UX\DQO½ú etkinli÷L\DSW½U½ODELOLU
“ö” ve “H” harflerini kullanma.
do÷ru kullanabilme
6RUXHGDW½Q½ PL GR÷ru ` 6RUXHGDW½ ÒP½PL GR÷ru ` 6RUXHGDW½ ÒP½PL GR÷ru kullanma etkinli÷L\DSW½U½ODELOLU
yazabilme ve yerinde kullanma.
kullanabilme


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
Kelime da÷DUF½÷½Q½ ` 7¹UN¤H\LGR÷ru kullanma. ` <HQL³÷rendi÷LNHOLPHOHUL\D]½ODU½QGDNXOODQ½U
zenginleútirebilme
-yor ekini do÷ru kulla- ` yor ekini do÷ru kullanma. yor eki ` 6³]O¹YH\D]½O½DQODW½PGD×\RUØHNLQLGR÷ru uygulama etkinli÷i
nabilme \DSW½U½ODELOLU

EúYH]½WDQODPO½NHOL- ` EúYH]½WDQODPO½NHOLPHOHUL EúYH]½WDQODPO½ ` EúYH]½WDQODPO½NHOLPHOHULOHLOJLOLX\JXODPD\DS½O½U


PHOHULD\½UDELOPH D\½UWHWPH kelimeler ` Verilen kelimelerin eúYH]½WDQODPODU½Q½EXOPDHWNLQOL÷i
\DSW½U½ODELOLU

ÖöRENME ALANI: OKUMA, EDEBøYAT VE LEKTÜR – (100 DERS SAATI)


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
1. OKUMA VE ` Okumada duruú ve oturuú belir- Beceri ` 2NXPDV½UDV½QGDY¹FXGXKHU]DPDQX\JXQGXUXPDJHWLUHUHNRNXU
METøN øNCELEME leme Önem (okuma, duruú, oturuú).
2NXPDNXUDOODU½Q½ ` 2NXPDDO½ ú NDQO½÷ ½ROXú turma $O½úNDQO½N ` *³]¹VD\ID¹]HULQGHJH]GLUHUHNE¹\¹N]ÕOHU¤L]HUHNRNXU
uygulayabilme ` Okuma duygusunu geliú tirme ` Parmakla, kalemle izlemeden, hecelemeden, baúYHJ³YGH\LVDOODPD-
` .LWDSRNXPDQ½Q³QHPLQLYXUJX- dan okur.
lama ` 2NXPD\½NHVPHGHQVD\ID\½VD÷ elle çevirir.
` .LWDSRNXPDQ½QQHGHQOHULQL ` 2NXPDDN½ú½Q½ER]DFDNGXUDNODPDODU\DSPD]
V³\OHPH ` 0HWLQGHNLWDPODPDODU½LNLOHPHOHULE³OPHGHQRNXU
` Kitap okuma becerisini geliútirme ` 2NXPDGDQ]HYNDO½UYHRNXPDHWNLQOLNOHULQHLVWHNOLNDW½O½U
VHVOLVHVVL]YHK½]O½RNXPD ` 2NXUYHRNXPD\DVD\J½GX\DU
becerisini geliútirme) ` .LWDE½QYHRNXPDQ½Q³QHPLQLLIDGHHGHQNRQXúPDODU\DSW½U½ODELOLU
` 2NXPDNODLOJLOLHWNLQOLNOHUGHQ]HYNDO½SDOPDG½÷½Q½QQHGHQOHULQL
D¤½NODPDHWNLQOLNOHUL\DSW½U½ODELOLU
` 2NXGXNODU½Q½DUNDGDúODU½\ODSD\ODúma etkinli÷L\DSW½U½ODELOLU
` Boú]DPDQODU½QGDNLWDSRNXPD\ODLOJLOLJUXS¤DO½úPDODU½QDNDW½O½U
` .LWDSW¹U¹YHRNXUODU½DUDV½QGDD\½U½P\DSPD]


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
Okudu÷unu anlay- ` Okudu÷unu anlama. Analiz ` Okudu÷XQXELUW¹PFH\OH\D]DUV³\OHU
abilme ` Okudu÷unu yorumlama. 7¹U ` Okudu÷XPHWQLQDQDILNULQLV³\OHU
` 2NXGXNODU½Q½EDúka lanlarda Psikolojik ` Metinde geçen di÷HU\DUG½PF½G¹ú¹QFHOHULWDQ½U
kullanma. ` KiúLOHULQIL]LNVHOYHUXKVDOKDOOHULKDNN½QGDJ³U¹úOHULQLV³\OHU
Fiziksel
` Okudu÷unu analiz etme: ` 0HWLQGHNXOODQ½ODQGLONRQXVXQGDWDKPLQOHUGHEXOXQXU
Kavram
` 2NXQDQPHWQLQW¹U¹ ` 2NXQDQNRQXQXQJ¹QFHOOL÷LYHWXWDUO½NRQXVXQGD\DS½ODQVRKEHWOHUH
` 0HWQLQDQDG¹ú¹QFHVL *¹QFHO NDW½O½SNHQGLJ³U¹úlerini aktarma etkinli÷L\DSW½U½ODELOLU
` 0HWQLQ\DUG½PF½G¹ú¹QFHOHUL 7XWDUO½ ` ×+LNŸ\HKDULWDV½ØHWNLQOL÷L\DSW½U½ODELOLU
` Metinde geçen kiúLOHULYH³QHP $N½F½
V½UDV½QDJ³UHV½UDODPD
` Kiúilerin fiziksel ve psikolojik
³]HOOLNOHULQLNDYUDPD
` 2NXQDQPHWLQGHNXOODQ½ODQGLOYH
GLOLQDN½F½O½÷½
` 2NXQDQNRQXQXQJ¹QFHOOL÷i ve
WXWDUO½÷½
` Metnin giriú, geliúme ve sonuç
E³O¹POHULQHD\½UPD
Okuma türleri ` Sesli okuma Sesli-sessiz ` 2NXPDK½]½Q½NRQX\DJ³UHD\DUODU
` Sessiz okuma +½] ` Sesli okumada tonlama ve vurguya dikkat eder.
` +½]O½RNXPD Vurgu ` KonuúPDK½]½\ODYHNRQXúma sesiyle okur.
` Vurgulu okuma ` Okumada noktalama iúaretlerine uygun duraklama yapar.
` 6HVLQ\¹NVHNOL÷ini dinleyicilerin duyabilece÷LEL¤LPGHD\DUODQ½U


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
2. EDEBøYAT ` 0DVDOKLNŸ\HI½NUDúDUN½WHNHU- Masal ` ×1HGHQ"„¹QN¹ÝØHWNLQOL÷L\DSW½U½ODELOLU
OHPHWL\DWURYEHGHEL³UQHNOHUL- Hikâye ` Sebep-sonuç iliúNLOHULNXUGXUXOXUNHQפ¹QN¹EXQXQQHGHQL
Edebiyat: edebî
QHD\Q½RUDQGDLOJLGX\PDODU½QD EXQHGHQOHEXQXQVRQXFXQGDEX\¹]GHQYEØLIDGHOHULQGHQ
türlerini kavrama )½NUD
³]HQJ³VWHUPH \DUDUODQ½OPDV½LVWHQHELOLU
YHWDQ½\DELOPH ùDUN½
QD]½PYHQHVLU ` Edebî eserdeki sebep-sonuç ` ×'X\JX\XWDKPLQHWØ%LUF¹POHIDUNO½VHVWRQODU½QGDND\GHGLOHUHN
iliúkisini kurma. Tekerleme ³÷UHQFLOHUGHQKDQJLGX\JX\X\DQV½WW½÷½Q½EXOPDODU½LVWHQLU
` (GHE«HVHUGHNLROD\ODU½Q Edebi eser ` Edebî eserin ana konusunu, ana duygusunu ve ana fikrini belirler.
oluúPDV½QDVHEHSRODQQHGHQOHUL Duygu ` Karú½ODúW½UPDODU\DS½O½UNHQ×EHQ]HURODUDNJLELIDUNO½RODUDND\Q½V½
D¤½NODPD YEØLIDGHOHULQLQNXOODQ½OPDV½LVWHQHELOLU
Ana fikir
` Edebî eserin ana konusunu ` (GHE«HVHUGHJHFHQPL]DKL³÷HOHUL F¹POHOHUL WDQ½\DELOLU
Mizah
belirleme. ` Masal, hikâye, çocuk úDUN½ODU½NDVHWWHQGLQOHWWLULOHELOLU
` Edebî eserin ana duygusunu ` Dinlediklerinde geçen nesne, kiúLROD\\HUYEDUDV½QGD¤RNOX
belirleme. karú½ODúW½UPDODU\DSW½U½ODELOLU
` Edebî eserin ana fikrini belirle- ` 0DVDO+LNŸ\HYHI½NUDWHNQL÷LQHX\JXQDQODW½PODUGDEXOXQPDODU½
me. istenir
` 0HWLQGHNL\DUG½PF½ILNLUOHULYH
GHVWHNOH\LFLD\U½QW½ODU½EHOLUOHPH
` (GHE«HVHUGHNL³QHPOLLIDGHOHUL
belirleme.
` (GHE«HVHUGHNLPL]DKL³÷eleri
WDQ½PD


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
1D]½PW¹UOHUL ` ùiirde dize Dize ` ùLLUW¹UN¹úDUN½W¹UOHULQGHPHWLQOHUH]EHUOHQLU
` ùLLUGHG³UWO¹N '³UWO¹N ` 7HNHUOHPHVD\½úPDFDELOPHFHYH\DQ½OWPDF½ODU½H]EHUOHUNXOODQ½U
1. ùiirler, tür-
küler, maniler, ` ùiirde hece vezin Vezin ` “ùiir yaz” etkinli÷L\DSW½U½ODELOLU
VD\½úmacalar ve ` ùiirde kafiye Kafiye ` ×7¹UN¹OHULQGLOLØ“÷UHQFLOHUHELUW¹UN¹GLQOHWLOHUHNW¹UN¹\OHLOJLOLELU
tekerlemeleri ` ùiirde kafiyenin oluúPDV½Q½ hikâye oluúWXUPDODU½LVWHQLU
WDQ½\DELOPH sa÷layan eúVHVOLNHOLPHOHULD\½UW ` Kafiye ile ilgili úLLULQVRQODU½QGDNLHúVHVOLNHOLPHOHULD\½UWHGHU
etme ` ùLLUYHP¹]LNGLQOHWLOHULQHNDW½O½U
2. Dize, beyit,
dörtlük ve úiiri ` Renklerin de÷iúik yerlerde ` .HOLPHOHULQJHU¤HNYHPHFD]DQODPODU½Q½D\½UWHGHU
D\½UDELOPHN NXOODQ½O½ú½YHLIDGHHWWL÷i anla- ` 5HQNOHULWDQ½UDQODPODQG½U½UYH\RUXPODU
mlar.


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
Nesir türleri: ` +LNŸ\HYHPDVDO½NDYUDPDYH Ola÷DQ¹VW¹ ` ×0¹PN¹QP¹"ØRNXGXNODU½PHWLQGHJH¤HQROD\ODU½QP¹PN¹QROXS
Masal, fabl, D\½UWHWPH '³úeme (sonuç) ROPDG½÷½VRUXODELOLUHWNLQOL÷L\DSW½U½O½U
hikâye, dram, ` 0DVDO½PDVDO\DSDQ³]HOOLNOHULQL ` +LNŸ\HGHJH¤HQLNLIDUNO½QHVQHQLQNLúLQLQROD\½Q\HUYEELUELUOH-
Ana karakter
atasözleri ve bilme (ola÷DQ¹VW¹YHPXWOXVRQ UL\OHRODQEHQ]HUYHIDUNO½\³QOHULQLNDUú½ODúW½U½O½U
bilmeceleri Kahraman ` Okudu÷XPHWLQGHNLROD\ODU½ROXúV½UDV½QDJ³UHDQODW½U
` Masalda giriú, geliúme ve sonuç
WDQ½\DELOPHYH G³úHPH E³O¹POHULQLD\½UWHWPH Diyalog ` (VHUGHJH¤HQYDUO½NODU½YHROD\ODU½V½Q½IODQG½U½U
D\½UDELOPH ` +LNŸ\H\LKLNŸ\H\DSDQ³]HOOLNOHUL ` 2NXGXNODU½Q½³]HWOHU
belirleme (gerçek ve yaúDQ½ODQ ` 2OD\ODU½V½UDODUNHQ×LON³QFH³QFHGDKDVRQUDRQGDQVRQUDVRQXQ-
ROD\ODU½NRQXHWPH  GDVRQX¤WDYEØLIDGHOHULQLQNXOODQ½OPDV½LVWHQLU
` BaúO½NWDQKDUHNHWOHHVHULQL¤HUL÷ini tahmin eder.
` ×+LNŸ\HXQVXUODU½ØQ½EHOLUOH-
` 0DVDOKLNŸ\HI½NUDYH\DILOPWHNQL÷LQHX\JXQDQODWPDODU½LVWHQHEL-
PH +LNŸ\HXQVXUODU½DQDYH
lir.
\DUG½PF½NDUDNWHUOHU\HUROD\
` Okudu÷XHVHUNRQXVXQGDGUDPDSL\HVYH\DFDQODQG½UPD
zaman.).
\DSW½U½ODELOLU
` .DKUDPDQODU½QGLOLYDU ` Bir metnin giriú, geliúPHYHVRQX¤N½V½PODU½QDDLWNDU½ú½NRODUDN
` Metindeki diyaloglar YHULOHQSDUDJUDIODU½V½UD\DNR\PDODU½LVWHQLU
` $WDV³]OHULYHELOPHFHOHU³÷renme ` BaúO½NYHL¤HULNLOLúkisini sorgular.
YHV³\OHPH ` Okudu÷XPHWQLQ\D]DU½KDNN½QGDELOJLHGLQLU
` 2NXGXNODU½Q½QDQDILNULGLNNDWHDODUDNNHQGLNHOLPHOHUL\OH³]HWOHPHVL
istenir.
` Ö÷UHQFLOHUH\D]DU½QN½VDEL\RJUDILVLYHGL÷HUHVHUOHULKDNN½QGDELOJL
edinmeleri için araúW½UPD³GHYLYHULOHELOLU
` 0HWLQGHNLGL\DORJODU³÷UHQFLOHUDUDV½QGDSD\ODúW½U½ODUDNRNXWXODELOLU
` ×+LNŸ\HFLØ'¹]H\HX\JXQRNXQDQKLNŸ\HOHUV½Q½IRUWDP½QGD
paylaú½O½U+LNŸ\HVLQLHQJ¹]HODQODWDQ³÷UHQFL³G¹OOHQGLULOLU
` -“Canlanan hikâyeler”: Ö÷rencilerden biri be÷endi÷i bir hikâyeyi
seçer. Kendisini hikâyedeki úDK½VYH\DYDUO½NNDGURVXQGDQELULQLQ\H
ULQHNR\DU+LNŸ\HQLQNRQXVXQDYHFDQODQG½UG½÷½úDK½VYH\DYDUO½÷½Q
³]HOOL÷LQHX\JXQNRVW¹PJL\HUHNV½Q½IRUWDP½QGDKLNŸ\H\LDQODW½U
` Ö÷UHQFLOHULQIDUNO½W¹UGHPHWLQOHUOHNDUú½ODúPDV½VD÷lanarak
ND]DQ½PODUGHVWHNOHQPHOLGLU
` Edebî eserin baúODQJ½¤JHOLúPHYHVRQX¤E³O¹POHULQHLOLúkin tah-
minlerde bulunur.

Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
Atasözleri ve ` $WDV³]OHULYHELOPHFHOHUL $WDV³]OHUL ` $WDV³]OHULGH\LPNXOODQDUDNDQODW½PODU½Q½]HQJLQOHútirir.
bilmeceler. ³÷UHQPHYHV³\OHPH Bilmece

Edebî tür olarak ` Dram (dram nedir?) Dram ` 0HWLQGHJH¤HQGL\DORJODU³÷UHQFLOHUDUDV½QGDSD\ODúW½U½ODUDNRNXWX-


dram labilir.
` +HUHGHE«HVHULQGUDPSL\HVYH\DFDQODQG½UPD\DS½OPDV½LVWHQLU
Edebî tür olarak ` *¹QO¹NDQ½PHNWXSYHEL\RJUD- *¹QO¹N ` Mektup yazar.
J¹QO¹NDQ½PHN- IL\LD\½UWHWPH $Q½ ` Okudu÷XELUKLNŸ\HQLQNDKUDPDQ½QDPHNWXS\D]G½U½ODELOLU
tup ve biyografi ` Mektup yazma. Biyografi
` *¹QO¹NYHDQ½\½D\½UWHWPH
` *¹QO¹NWXWPD

3. LEKTÜR LEKTÜR LøSTESø:

` Ba÷½PV½]RODUDN³QHULOHQHVHUOHUGHQ Serbest okuma ` %XG³QHPGHVHUEHVWRNXPDNLWDSODU½\ODWDQ½W½O½U


bölümler okuma becerisini kazanabilme; OHNW¹U ` Ö÷UHQFLOHUNLWDSODU½QHUHGHQWHPLQHGHFHN\HUOHUL
` Okudu÷u eserdeki bilinmeyen kelime, NRQXVXQGDELOJLOHQGLULS\³QOHQGLULOLU
kavram ve güzel cümleleri kaydetme; ` Ba÷½PV½]RNXPD\DNDUú½LOJLX\DQG½UPDPRWLYH
` <D]DU½Q úairin) biyografisi ile ilgili bilgi HWPHYH\³QOHQGLUPH
ELOJLHGLQLSRQXWDQ½\DELOPH ` <D]DU½QN½VDEL\RJUDILVLKDNN½QGDELOJLHGLQLU
` Okudu÷XNLWDE½QL¤HUL÷i ile ilgili soru sora- ` BaúO½NYHL¤HULNLOLúkisini sorgular.
bilmeli ve sorulara cevap verebilmeli; ` Okudu÷XNLWDSWDRUWD\DNRQXODQVRUXQODU½EHOLUOHUYH
` Okudu÷XHVHULQWHPDV½Q½WHPHO RQODUDIDUNO½¤³]¹POHUEXOXU
düúüncesini bulabilmeli (eserde bahse- ` 2NXGXNODU½Q½QDQDILNULQLGLNNDWHDODUDNNHQGLNHOL-
dilen úH\QDGLUYHPHWLQGHDQODW½OPDN PHOHUL\OH³]HWOHU
istenen nadir); ` .LWDSWDJH¤HQNDKUDPDQODU½DQDOL]HGHU EDú ve
` (VHUGHNLNDKUDPDQODU½LQFHOHPHN EDú ve \DUG½PF½NDKUDPDQODUYH³]HOOLNOHUL 
\DUG½PF½NDKUDPDQODUYHRQODU½Q³]HOOLNOH- ` 1RW/HNW¹UOLVWHVLQGHNLNLWDSODU½QRNXWXOPDVQGD
rini ve tasiri yapabilmek; di÷HUGHUVOHUOHRUWDNSOŸQODQPDV½WDYVL\HHGLOLU


ÖöRENME ALANI: MEDYA KÜLTÜRÜ – (10 DERS SAATI)
Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
Radyo, TV, CD, DVD, görsel ` Radyo ve TV TV ` *³UVHODUD¤ODU½QHWNLOHULQV³\OHU
DUD¤ODU½Q½L]OH\HELOPHHWNLOHULQL \D\½QODU½DUDV½QGDNL CD ` 2OXPOXYHROXPVX]HWNLOHULQLV³\OHU
ö÷renebilme ve yorum yapabil- J³]HWPH ` 79YHUDG\RGDQ¤RFXNSURJUDPODU½Q½L]OHPHOHULYHL]OHGLN-
DVD
me. ` Radyo ve TV OHULQLV½Q½IWDDQODWPDHWNLQOL÷L\DSW½U½ODELOLU
\D\½QODU½Q½WDQ½WPD Radyo ` 6HUEHVWR\XQODUR\QDW½ODELOLU
Mesaj
` Örne÷in: Radyo-TV haberleri ya da çevresindeki her hangi
ELUVRV\DOROD\½FDQODQG½UPDODU½LVWHQLU
` ø]OHQLOHQELUUDG\R\DGD79\D\½QSURJUDP½QGDQVRQUD
konuúPDWDUW½úPD\¹U¹W¹OHELOLU
Bilgi, duygu ve düúüncelerini ` %LOJLVD\DU½Q Bilgisayar ` E÷LWLPGHVWHNOLELOJLVD\DUR\XQODU½QR\QDQPDV½HWNLQOL÷i
VXQPDNDPDF½\ODELOLúim tekno- e÷itimde ve øletiúim \DSW½U½ODELOLU
lojisinden yararlanabilme. iletiúLPGHNL³QHPLQL
Teknoloji
kavrama.
Film ve film türlerini ` )LOPW¹UOHULQL Çizgi film ` )LOPLQ³÷retim ve e÷itimde araç ve içerilik olarak
WDQ½\DELOPH WDQ½PD Dizi NXOODQ½P½WDQ½W½O½U
` Film (siyah-beyaz ve *¹Q¹P¹]ILOP ` øzledi÷i bir çocuk filmin içerili÷ini, kiúLOHULYHPHVDM½
J¹Q¹P¹]ILOP KDNN½QGD\RUXP\DSDU
Sinema
` Çizgi film
` Dizi film
Telefonu kullanabilme ve tele- ` 7HOHIRQODJ³UJ¹ Telefon ` 7HOHIRQXJ³UJ¹NXUDOODU½QDX\JXQNXOODQPDHWNLQOL÷i
IRQODJ³UJ¹NXUDOODU½QDX\JXQ NXUDOODU½QDX\JXQ Cep telefonu \DSW½U½ODELOLU
konuúabilme. konuúma.
*³UJ¹
` Telefon ve cep tele-
IRQXDUDV½QGDNLIDUN½
J³]HWPH


Amaçlar øçerik Kavramlar Metod ve etkinlikler
Tiyatro ile ilgili temel bilgiler ` Tiyatro Tiyatro ` 7L\DWURGDWL\DWURR\XQXVH\UHGLOLU \DN½Q¤HYUHGHWL\DWUR
edinebilme. Tiyatro, kukla ve ` Kukla oyunu Kukla oyunu ya da televizyondan seyredilir).
J³OJHR\XQXQXWDQ½\DELOPH ` *³OJHR\XQX ` 7L\DWURGDL]OHQHQWL\DWURYHNXNODR\XQODU½QGDNLL]OHQLPOH-
*³OJHR\XQX
ULKDNN½QGDNRQXúPD\¹U¹W¹O¹U
Sahne
` Beden dilini yorumlama.
.RVW¹P ` 6DKQHNRVW¹PSHUGHWDQ½PODU½KDNN½QGDNRQXúma
Perde \¹U¹W¹O¹U
` 'X\JXYHG¹ú¹QFHL]OHQLPOHULQLGUDPDWL\DWURP¹]LNOL
oyun, kukla ve buna benzer yolarla sunar.
.¹W¹SKDQHGHQ\DUDUODQPD\½ ` 6½Q½IN¹W¹SKDQHVLQL ` %LOJLHGLQPHNL¤LQN¹W¹SKDQHGHQ\DUDUODQ½U
(kitap alma ve çevirme) KD]½UODPD .HQWN¹W¹SKDQHVL ` Kitaba karú½VHYJLX\DQG½U½O½U
sa÷layabilme ve önemini kavray- ` .¹W¹SKDQHOHUGHQ ` .HQWN¹W¹SKDQHVLQH]L\DUHWHWNLQOL÷L\DSW½U½O½U
abilme. yararlanma. ` .¹W¹SKDQH\LWDQ½PDYH\DUDUODQPDHWNLQOL÷L\DSW½U½O½U
.LWDE½³]HQOHNXOODQDELOPH ` .LWDSDOPDYH¤HYLUPHDO½úNDQO½÷½\DUDW½U
Çocuk dergilerini okumaya karú½ ` Çocuk dergilerinden Dergi,Gazete ` Bilgi edinmek için gazete ve dergi okur.
LOJLX\DQG½UDELOPH yararlanma. Çocuk dergisi


3. DøDAKTøK ÖNERøLER ` 7¹UN¤H 3URJUDP½QGD “÷UHWLP $ODQODU½Q 'HUVOHUH *³UH 'D÷½O½P½ (Her
Ö÷UHWLP$ODQ½L¤LQEHOOLGHUVVDDWL³QJ³U¹OP¹úW¹U 
(YÖNERGE) » øletiúLPÝÝÝÝÝÝÝÝÝÝÝÝ GHUVVDDWL
» 'LOÝÝÝÝÝÝÝÝÝÝÝÝÝÝ GHUVVDDWL
» 2NXPD(GHEL\DWYH/HNW¹UÝÝÝ GHUVVDDWL
Türkçe Dersinin di÷HUGHUVOHUOHHQWHJUHSOŸQODPDV½\DS½ODELOLUÇevre Bil- » $QODW½PYH<DUDW½F½O½NÝÝÝÝÝ GHUVVDDWL
gisi (Ö÷UHQFLOHUL\HQLRUWDPODRNXORUWDP½Q½WDQ½WPDYHEXQXQODLOJLOLNR- » 0HG\D.¹OW¹U¹ÝÝÝÝÝÝÝÝ GHUVVDDWL
nuúma ve dinleme olana÷½\DUDW½UNHQD\Q½]DPDQGDRUWD\D¤½NDFDNELU¤RN
yeni tema ve konular ile ilgili anlatma, hikâye etme veya tasvir etme Türkçe Dersi Ö÷UHWLP3URJUDP½Q½Q3OŸQODPDV½
HWNLQOLNOHULQ \DS½OPDV½  Matematik &LVLPOHU YH NHOLPHOHU DUDV½QGDNL
T¹UN¤H 'HUVL ³÷UHWLP SURJUDP½Q½Q SOŸQODúW½U½OPDV½ ³÷retim plân ve
iliúNL\L NDYUD\DELOPHOL NDYUDPODUGDQ \XNDU½  Dúa÷½ VD÷ / sol; alçak
SURJUDP½Q½Q EX GHUV LOH NRRUGLQH ROPDO½G½U YH H÷LWLP ³÷UHWLPLQ E¹W¹Q
\¹NVHNResim E÷itimi „L]JL¤L]PHNW¹UO¹¤L]JL¤L]PHHWNLQOLNOHULOH
DODQODU½NDSVDQPDO½G½U øletiúLP'LO2NXPD(GHEL\DWYH/HNW¹U$QODW½P
\D]½\D KD]½UO½N \DS½OPDNWD VHUEHVW UHVLP \DSPDNOD GD KDUI HOHPHQWOH-
YH<DUDW½F½O½N0HG\D.¹OW¹U¹ 'HUVDODQODUDJ³UHGHUVVDDWOHULQLQGD÷½O½P½
ULQHKD]½UO½N\DS½OPDNWDG½UMüzik E÷itimi (Do÷ru soluk alma ve verme
\DS½G½÷½]DPDQúXXQXWXOPDPDO½YHKHU]DPDQJ³]³Q¹QGHEXOXQGXUXOPDV½
DO½úW½UPDODU½6HVYHNHOLPHOHULQGR÷ru telâfuzu, do÷adaki seslerin taklit-
gereken unsurlar: Ö÷UHWPHQLQ ¤DO½úW½÷½ YH EX GHUVL JHU¤HNOHútirilece÷i
leri); Beden E÷itimi (Do÷UXVROXNDOPDYHYHUPHDO½úW½UPDODU½HOOHUGHNL
okulun mevcut maddi úDUWODU½ J³]³Q¹QH EXOXQGXUPDO½G½U 3OŸQODPD
N¹¤¹N NDVODU½Q JHOLúimi); øletiúim ³÷UHWLP DODQ½ Ò NRQX\D ED÷O½ RODUDN
\DS½OG½÷½QGD KHU ]DPDQ \DS½VDO RODUDN DODQODU½Q ³QHPOHUL J³]³Q¹Q-
Çevre Bilgisi, Resim E÷itimi, Müzik E÷itimi GHUVOHULQ NRQODU½ LOH HQWHJUH
GH EXOXQGXUXOPDV½ JHUHNPHNWHGLU %XQGDQ EDúka, dikkat edilmesi
SOŸQODPDV½\DS½ODELOLUOkuma, Edebiyat ve Lektür ³÷UHWLPDODQ½Çevre Bil-
YH ³QHPVHQPHVL JHUHNHQ ELU KXVXV YDU NL SURJUDP DODQODU½QGDNL SUR-
gisi, Resim E÷itimi, Müzik E÷itimi derslerle; Dil³÷UHWLPDODQ½0DWHPDWLN
JUDP L¤HULNOHULQLQ YH SURJUDPGDNL DPD¤DODU½Q GR÷UXOWXVXQGD ¤DO½úma
(kelimelern gruplaúW½U½OG½÷½]DPDQVD\½ODUODLOJLOL Medya kültürü: konu-
SOŸQ½QGD\HUYHULOPHOLYHRQODU½QJHU¤HNOHútirilece÷i zaman da verilme-
lara uygun Çevre Bilgisi, Resim E÷itimi, Müzik E÷itimi dersleri ile beraber
VL JHUHNPHNWHGLU 'HUVOHUGH KHU L¤HULN NRQX  L¤LQ D\Q½ ³QHP J³VWHULO-
SOŸQODPDO½
PHVLRODQDNV½]G½UYHD\Q½³QHPJ³VWHULOPHPHOLGLU3OŸQODPDHVQDV½QGD
NRQXODU½QSOŸQODúW½U½OPDV½QGDWHPHODO½QDFDN úH\³÷retim malzemesi ve
+HU³÷UHWLPDODQ½GL\DOHNWLNRODUDN7¹UN'LOL³÷UHWLPGHUVLQH¤½NPDNWDG½U
]DPDQV¹UHVLGLU$QFDNNRQXODU½QJHU¤HNOHúWLULOPHVLQGHX]XQ]DPDQV¹UH
¤¹QN¹EXUDGDNLGHUVDODQODU½Q\DS½VDOD¤½V½QGDQGDKDGR÷rusu buradaki
IDUNO½O½NODU½Q½QROPDPDV½L¤LQWDYVL\HHGLOPHNWHGLU
NRQXODU½QGL÷HUGHUVOHUGHNLNRQXODU½LOHRODQRUWDNED÷½LON³÷retim okul-
ODUGDNL¤DO½úPDODU½QJHU¤HNOHúWLULOPHVLQGH¤RN³QHPOLELUXQVXUGXU

` <½OO½NGHUVVDDWOHULQLQNXOODQ½P½LOHLOJLOLWDYVL\HOHU<½OGD– 216, haf-


tada – 6 ders saati;


E÷LWLP$UD¤YH*HUH¤OHUL ,,,,6½Q½IODU  %XQXQ L¤LQ ³÷retmen, en yetersiz koúullarda bile, hiç olmazsa bir
E÷LWLPGHDUD¤ODUGDKDL\L\LGDKDN½VD]DPDQGDHOGHHWPH\H\DUDU PDVDQ½Q¹VW¹QGHKHU]DPDQL¤LQ\HWHUVD\½GDNLWDSWDQROXúDQN¹¤¹NELU
NLWDSO½N NXUDELOLU KHU D\ V½UD LOH \HQL ELU NLWDS HGLQHELOLU (Q D]½QGDQ
7¹UN¤H ³÷retiminde de en belli baúO½ YH \D\J½Q DUD¤ RODUN JHOHQHNVHO ¤RFXNGHUJLOHULQGHQJD]HWHOHUGHQGHUJLOHUGHQYEGHQX\JXQYH\DUDUO½
GHUVNLWDE½Q½WDQ½\RUX]%XQXQ\DQ½QGD7¹UN¤HGHUVOHULQLQ\HWHUOL³O¤¹- PDVDO³\N¹EL\RJUDILUHVLPNDULNDW¹UYEELUGXYDUOHYKDV½QDELUV¹UH
GH\DUDUODQ½OPDV½]RUXQOXGXU„¹QN¹7¹UN¤HGHUVLXOXVXPX]XQYHE¹W¹Q için iliútirebilir.
LQVDQO½÷½QGX\JXYHG¹ú¹QFH¹U¹QOHULQHGD\DO½RODUDN\¹U¹W¹O¹U%X¹U¹Q-
ler de, en geniú³O¤¹GH×.LWDSØWDEXOXQXUVDNODQ½UYH\D\½O½U Ö÷UHWPHQOHU³]HOOLNOHV½Q½IODUGDRNXONLWDSO½NODU½QGDEXOXQDQNLWDSODU½Q
³÷UHQFLOHULQG¹]H\LQHYHLOJLOHULQHX\JXQYHQLWHOLNOLOPDV½QD³]HQJ³-
7¹UN¤H ³÷UHWLPLQLQ DPD¤ODU½QD XODúDELOPHN L¤LQ GHUV NLWDE½ HOEHWWH stermelidirler.
\HWPH] 'HUV NLWDE½ ³÷UHQFLQLQ GX\JX YH G¹ú¹QFH ¹U¹QOHUL HYUHQLQH
D¤½ODELOPHVLL¤LQ\DOQ½]FDELU¤½N½úQRNWDV½G½U%XQXQ\DQ½QGDKHUW¹U- Ö÷renciler, cinslerine, yaúODU½QD\DUDG½úODU½QDJ³UHD\U½D\U½W¹UGHQNL-
O¹ EDúYXUPD NLWDSODU½ DQVLNORSHGLOHU V³]O¹NOHU N½ODYX]ODU YE NLWDSODU taplara ilgi duyarlar. øOJL DODQODU½ JHQHOOLNOH UHVLPGHQ \D]½\D GHUJLGHQ
7¹UN¤H H÷LWLPL L¤LQ JHUHNOL ELOJL ND\QDNODU½ ROGXNWDQ EDúka; kaynakla- NLWDED ROD\ \D]½ODU½QGDQ G¹ú¹QFH \D]½ODU½QD H÷lenceden incelemeye
ra baúYXUPD \³QWHPOHULQL ND]DQG½UPDODU½ EDN½P½QGDQ GD E¹\¹N ³QHP do÷ru geliúLU %XQXOD ELUOLNWH LNLQFL V½Q½IWD úu e÷itim araç ve gereçler
taú½UODU YH E³\OHFH \DOQ½] 7¹UN¤H H÷itimi için de÷LO E¹W¹Q H÷itim ve NXOODQ½OPDO½G½U
³÷UHWLPL¤LQGH\DUDUO½ROXUODU
,,,,6½Q½IODUøçin Gerekli Araçlar
Ö÷retmen, ne zaman, hangi konularda, hangi baúYXUPD NLWDSODU½QGDQ ` Ö÷UHWLP GHUV LOH LOJLOL RNXO G¹]H\LQGH YH H÷LWLP EDNDQ½Q RQD\
QDV½O\DUDUODQ½ODFD÷½Q½³÷UHWPHOLNRQXLOHLOJLOL³GHYOHUDUDúW½UPDNRQXODU½ verdi÷LRNXPDNLWDE½VH¤LOHFHN
GDKD¹VWV½Q½IODUGD YHUPHOLGLU$QFDNGDKD¤RNN¹¤¹NV½Q½IODUGDKDQJL ` %DVLW PDVDOODU KD\YDQ ³\N¹OHUL ERO YH E¹\¹N ER\GD UHVLPOL D]
baúYXUPDNLWDE½Q½QKDQJLFLOGLQLQKDQJLVD\IDV½QGDEDN½ODFD÷½EHOLUWLO- \D]½O½NLWDSODUER\DQDFDNUHVLPOLNLWDSODUDOE¹POHUR\XQNLWDSODU½
PHOLV½Q½IODULOHUOHGLN¤H³÷renciler yavaú yavaúNHQGLVRUXQODU½Q½NHQG- DQVLNORSHGLOHUV³]O¹NOHUN½ODYX]ODU ³÷retmenler için) vb.
LOHUL¤³]PH\HE½UDN½OPDO½G½U ` ønternet, e÷LWLPVRIWYHUOHUL WRRONLGSURJUDP½YE 
` 'HUJLOHUJHOHQHNVHO¤RFXNGHUJLOHUL RQD\O½GHUJLOHU 
%DYXUPDNLWDSODU½Q½Q\DQ½QGDPDVDO³\N¹KLNŸ\HEL\RJUDILSL\HVJLEL
` *³UVHOLúLWVHO DXGLRYL]¹HO  DUD¤ YH JHUH¤OHU &'ÕOHU VHV EDQWODU½
NLWDSODU³÷renci ruhunun do÷rudan do÷ruya beslendi÷LNLWDSODUG½U%X
vb. ve di÷HUHGHE«HVHUOHU PHWLQOHU VHVOLRNXPDNLWDE½ 
NLWDSODURNXPDNOD³÷UHQFLQLQIDUN½QDYDUPDGDQKHPNHOLPHGD÷DUF½÷½Q½
zenginleúWLULUKHPDQODW½PJ¹F¹JHOLúLUKHPGHG¹Q\DJ³U¹ú¹JHQLúler. ` '¹]H\HX\JXQRNXPD\½JHOLúWLULFLND\QDNNLWDSODUNLWDS¤½NODU
$\U½FD ³÷UHQFL ³P¹U ER\XQFD V¹UHFHN RQX \HQLOHútirecek, yeniliklere ` 2NXPDN L¤LQ \DN½Q ¤HYUHGH EXOXQDQ ND\QDNODU .¹OW¹U DQ½WODU½
ayak uydurabilmesini sa÷OD\DFDNELURNXPDDO½úNDQO½÷½ND]DQ½U P¹]HOHUN¹OW¹UHYOHULN¹W¹SKDQHVLQHPDODUWL\DWURODUPLOOL SDU-
klar vs...vs.

%XQXQVRQXFXRODUDNEXJ¹QDUW½N³÷UHWLPV¹UHFLL¤LQGHJHOHQHNVHODQ- „¹QN¹GH÷erlendirme:
ODPGD³÷UHWPHQOHUYHGHUVOHULQLQ\DQ½QGDKHUW¹UO¹WRSODQW½ODUNDUDWD-
1. Ö÷UHQFLOHULQ G¹]H\OHULQL DPD¤ODQDQ GDYUDQ½úODUD KDQJL ³O¤¹GH
KWDFDQV½]UHVLPYH úekiller, film úHULWOHULVHVEDQWODU½SURMHNVL\RQYE
yaklaúW½NODU½Q½VDSWDPD\D\DUDU
\HWHUVL]NDOP½ú; kitle haberleúPHDUD¤ODU½RODQUDG\RWHOHYL]\RQYHLQ-
2. Ö÷retmenin, izledi÷L \³QWHPLQ ¤DO½úPDODU½Q½Q YHULPOL ³O¤¹\H
WHUQHWJ¹QFHOELUúekilde e÷LWLPGHU³ODOPDV½]RUXQOXROPXútur.
GROD\½V½\OD\HQLWHGELUOHURODUDN\HQL\³QWHPOHU¤DO½úmalar plânla-
PD\DJ³W¹U¹U
%X GXUXPGD ³÷UHWPHQ \DOQ½] ELU ELOJL DNWDU½F½ ROPDNWDQ ¤½N½S ELU \RO
3. Daha geniú³O¤¹GHG¹ú¹Q¹OG¹÷¹]DPDQSURJUDPODU½QJHOLútirilme-
J³VWHULFLRODFD÷½QDJ³UHKHUW¹UO¹DUD¤YHJHUHFLQHUHGHQH]DPDQQDV½O
VLQGH\ROJ³VWHULFLROXU
kullanaca÷½Q½ELOPHOLNHQGLQLEXDODQGD\HWLútirmelidir.
7¹UN¤H³÷UHWLPLW¹UO¹HWNLQOLNOHULL¤HUHQELUGHUVWLU%XQXQL¤LQ³÷retmen,
6RQX¤ RODUDN 7¹UN¤H ³÷UHWLPLQGH ¤RN ³QHPOL YH YD]JH¤LOPH] \HUL RODQ
KHU³÷UHQFLL¤LQD\U½YHD\U½QW½O½ELUדO¤PHYH'H÷erlendirme FiúLG¹]HQ-
kaynak araç ve gereçleri de÷HUOHQGLUPHNWHKHUI½UVDWWDQ\DUDUODQPDO½G½U
OHPHOL³÷UHQFL\LV¹UHNOLRODUDNL]OHPHOLGXUXPXILúe iúlenmelidir.
7¹UN¤H³÷UHWLPGHUVLQLQKHU³÷UHWLPDODQ½QGDNLHWNLQOLNOHULQGHinterak-
Bu fiú,,,,V½Q½IODUGDD\U½ELUQLWHOLNJ³VWHULU%XV½Q½IODUGD³÷UHWLP\½O½
tif, güncel ve ça÷daúPHWRGYHDUD¤ODU½QYH³]HOOLNOHEX\Dúa en uygun
baú½QGDKHU³÷UHQFLQLQIL]LNVHOGX\JXVDOWRSOXPVDO\³QOHUGHQRNXPD
RODQODU NXOODQ½OPDO½ oyun metodu, problem çözme metodu ve icat
\D]PD\DKD]½UROPDGHUHFHOHULVDSWDQPDO½YHEXV¹UHNOLRODUDNL]OHQPH-
etme (araúW½UPD PHWRGXQXQ oldu÷unu vurgulamak gerekmektedir.
lidir.

%¹W¹QEHFHULOHUVDSWDQPDO½EDúDU½V½]O½NYHJHFLNPHOHUL¤LQJHUHNOL³Q-
OHPOHUDO½QPDO½G½U%X³QOHPOHULQ\HWHUOLOL÷i de denetlenmeli, izlenmeli;
4. ÖöRENCø BøLGø VE JHUHNLUVH\HQL³QOHPOHUHJLGLOPHOLGLU

BECERøLERøN ÖLÇME VE ,,, V½Q½IODU L¤LQ GH ³÷UHWPHQ KHU ³÷UHQFL L¤LQ D\U½ D\U½ ILú tutar. Bu
DEöERLENDøRøLMESø fiúWHEXV½Q½IL¤LQDPD¤ODQDQGDYUDQ½úODUD\U½\HUYHULU+HU³÷rencinin
EX GDYUDQ½útaki baúDU½V½ ³O¤¹O¹U L]OHQLU *HFLNPHOHU JLGHULOLUNHQ D÷½U
ilerleyiúOHUK½]ODQG½U½OPD\D¤DO½ú½O½U

%XG³QHPGH³÷UHWPHQLQJ³]OHPOHULGH÷erendirmede en etkili yoldur.


7¹UN¤H GHUVOHULQGH GH ¤DO½úPDODU½Q V¹UHNOL RODUDN GH÷erlendirilmesi çok
³QHPOLGLU „¹QN¹EXG³QHPGH¤RFX÷DRNXPDYH\D]PDLOHLOJLOLELUWDN½PWHNQLNOH-
ULQND]DQG½U½OPDV½D\U½ELUD÷½UO½NWDú½U%XQODU]DPDQ]DPDQ\DS½ODFDN
yoklamalarla de÷LOV¹UHNOLJ³]OHPOHUOHVDSWDQDELOLU

%X V½Q½IODUGD HQ ¤RN \DSW½U½ODFDN HWNLQOLNOHUGHQ ELUL GH VHVOL RNXPDG½U (portfolyo) da girmektedir:
Ö÷UHQFLOHU V½N V½N RNXWWXUXOPDO½ YH RNXPDGDNL JHOLúPHOHU ³O¤¹OPHOL-
` *³VWHUJHOHULQWRSODQPDV½ ¤RFXNODU½Q¤DO½úPDODU½HOLúOHUL\D]½ODU
dir. Ö÷UHQFLOHULQ J³UG¹NOHULQL L]OHGLNOHULQL YH RNXGXNODU½Q½ DQOD\½S
YE KHU³÷UHQFLL¤LQD\U½D\U½WRSODQPDO½G½U
DQODPDG½NODU½,YH,,V½Q½IODUGDV³]O¹RODUDN³O¤¹OPHVLJHUHNWL÷ini be-
` FiúOHU IRUPDWLI RODUDN KHUJ¹Q KD]½UODQDQ ILúOHU  KHU ³÷renci için
lirtmiúWLN ,,, V½Q½IWD LVH KHU LNL \ROGDQ GD \DUDUODQ½ODELOLU “÷renciler
KD]½UODQDQYH\DS½ODQHWNLQOLNOHUGHQVRQUDJHUHNHQELOJLOHULND\GH-
VRUXODUD ELUWDN½P H]EHUOHQPLú EDVPD NDO½S NDUú½O½NODUD GH÷LO NHQGL ³]
tmeye yarayan fiúler;
DQODW½PODU½\ODFHYDSYHUPHOLGLUOHU
` +HUSURJUDPDODQ½L¤LQKD]½UODQP½úD\U½D\U½DUD¤ODU“÷retmen bu-
Özellikle dilbilgisinde ×%DEDQ½QHUNHNNDUGHúine ne denir?, ³]HODGODUQDV½O UDGD7¹UN¤HSURJUDP½\ODLOJLOLHOGHHWWL÷LE¹W¹QEDúDU½ODU½Q½ND\GH-
\D]½O½UØ"*LELH]EHUHGD\DO½VRUXODUGDQNHVLQOLNOHND¤½QPDO½NHQGL\DN½Q GHU NRJQLWLIHQWHOHNW¹HOVRV\RGX\JXVDOVRV\DOYHSVLNRPRWRULN
çevrelerinden, yaúD\½úODU½QGDQ¤½NDU½OP½úN¹¤¹NG¹]H\HX\JXQFDQO½GLO \³Q¹  .D\½W OLVWHOHUL JHQHOGH ¹¤¹QF¹ V½Q½IODUGD JHU¤HNOHútirilen
VRUXQODU½¹]HULQGH³O¤PHOHU\DS½OPDO½G½U DPD¤ODUL¤LQGLUYHGDKD\¹NVHNV½Q½IODUL¤LQJH¤HUOLGH÷ildir.

*HUHNV³]O¹JHUHNVH\D]½O½VRUXODUD¤½NVH¤LNYH³]HOOLNOHG¹]H\LQHX\- MøKROSUMATøF DEöERLENDøRME


JXQROPDO½G½U
` øNLQFL¹¤D\½QVRQXQGDIRUPDWLIGH÷erlendirmeden elde edilen bilgile-
,,,,V½Q½IODUGD³O¤PHYHGH÷HUOHQGLUPHEHWLPVHOYH\D]½O½RODUDN\DS½OG½÷½ re dayanarak mikro-sumatif de÷HUOHQGLUPH\DS½O½U
için aúa÷½GDEXW¹U³O¤PHYHGH÷HUOHQGLUPHQLQVDIKDODU½ E³O¹POHUL YH-
rilmiútir: SUMATøF DEöERLENDøRME
%¹W¹QWDNLSYHIRUPDWLIGH÷HUOHQGLUPH\HGD\DQDUDN³÷UHWPHQ³÷rencinin
DøYAGNOSTøK ÖLÇME VE DEöERLENDøRME KHUSURJUDPDODQ½¤HU¤HYHVLL¤LQGHYHKHU³÷UHQFLQLQD\U½D\U½JHOLúim du-
Ö÷UHWPHQ RNXPD \½O½Q EDúODQJ½F½QGD H÷LWLP YH ³÷retime baúlama- rumunu de÷HUOHQGLULU \D]½O½RODUDNEHWLPOH\HUHNGH÷erlendirir).
GDQ ³QFH ³÷UHQFLOHULQ GXUXPXQX ³÷UHQHELOPHN L¤LQ GL\DJQRVWLN ³O¤PH
ve de÷HUOHQGLUPH \DSDU YH RQGDQ VRQUD SOŸQODG½÷½ HWNLQOLNOHUH JH¤HU ÖöRENCø EVRAK ÇANTASININ (PORTFOLYO)
%³\OHOHNOH EX GXUXP WHVSLWL \DSW½NWDQ VRQUD ³÷UHQFLOHULQ ³QELOJLOHULQL ULAùILABøLøRLøöø
RQODU½QVRV\DOJHOLúimini, duygusal ve bedensel geliúmelerini tespit et- ` 7¹UN¤H³÷UHWLPGHUVLQHNDWN½GDEXOXQDELOPHVLL¤LQ³÷rencinin evrak
miúRODFDNW½U ¤DQWDV½RNXPD\½O½HVQDV½QGDYHOLOHUHGHXODú½ODELOLUROPDV½JHUHN-
mektedir.
FORMATøF DEöERLENDøRME
` 6RQ QLKD«  DQDOLWLNEHWLPOH\LFL \D]½ LOH  QRW YHOLOHUH GH J³QGH-
,,, V½Q½IWD 7¹UN¤H GHUVL ³÷UHWLPL V¹UHFL HVQDV½QGD IRUPDWLI WDNLELQ ULOLU YH E³\OHOLNOH EX GD ³÷UHQFL HYUDN ¤DQWDV½Q½Q ELU SDU¤DV½ GD
L]OHPH \DS½OPDV½WDYVL\HHGLOPHNWHGLUNLEXUD\D³÷UHQFLEHOJH¤DQWDV½ ROPDNWDG½U

` Ö÷UHQFLQLQHYUDN¤DQWDV½JHUHNVL]ELOJLOHUGHQWHPL]OHQLSG¹]HQOHQ- 6. ÖöRETøM KADRO NORMATøF ø
GLNWHQVRQUDELUVRQUDNLGDKD\¹NVHNV½Q½IODUGDGHYDPHWPHNWHGLU

ÖöRENCø BøLGø VE BECERøLERøN ÖLÇME VE DEöERLENDøRME


YOLLARI %X ³÷UHWLP SURJUDP½Q½Q JHU¤HNOHúmesi için øON³÷retim Kanunun
³QJ³UG¹÷¹QH J³UH 3HGDJRML )DN¹OWHVLQGHQ 7¹UN¤H E³O¹P¹QGHQ PH]XQ
™¤¹QF¹V½Q½IWD7¹UN¤H³÷UHWLPGHUVLQLQRNXPD\½O½HVQDV½QGDSODQYHSUR- RODQLON³÷UHWLPV½Q½IVDOE³O¹P¹YHRNXO³QFHVL³÷UHWPHQOHUL SURIHV³UOH-
JUDPOD³QJ³U¹OHQE¹W¹QHWNLQOLNOHULQEDúO½FD³O¤PH\ROODU½“÷retmenin ri) ders verebileceklerdir.
J³]OHPOHULRNXPDV³]O¹YH\D]½O½\RNODPDODUWHVWOHUSUDWLNX\JXODPDODU
RODQVXQXYHV³]O¹DO½úW½UPDODUYH\DDOWDQ¤L]LOL\DGD¤HYUHOH\HUHN ¤HP-
EHUHDO½QP½ú UHVLPOL\D]½O½DO½úW½UPDODU\DUG½P½\OD\DS½OPDO½G½U

7. BEKLENøLEN SONUÇLAR
(KAZANIMLAR)
5. ÖöRETøM PROGRAMININ
GERÇEKLEùT øRELECEöø OKULUN
Ö÷UHQFL¹¤¹QF¹V½Q½I½QVRQXQGDND]DQ½PODU½
NE GøBø STANDARTLARA SAHøP
` KonuúPD YH \D]½GD F¹POH\L D\½UW HGHU F¹POHGHNL NHOLPHOHUL
OLMASI GEREKøR DQODP½QDJ³UHGL]HUYHF¹POHNXUDELOLU
` %LOGLUPHVRUXYH¹QOHPF¹POHOHULQLD\½UWHGHUYHGR÷UXNXOODQ½U
` 2OXPOXYHROXPVX]F¹POHOHULD\½UWHGHU
` &¹POH YH F¹POH E³O¹POHULQL NDYUDU NHOLPH NHOLPHKHFH KHFH
,,,YH,,,V½Q½IODUL¤LQ'HUVOLNLOH,,6½Q½I“÷retim Araç ve Gereçler Nor- harf);
matifi E÷LWLPYH%LOLP%DNDQO½÷½WDULKLQGHDOG½÷½ ` 9DUO½NDGODU½Q½D\½UWHGHU³]HOYHRUWDNDGODU½NDYUDUYHD\½UDELOPH
QRÕOXNDUDU½\ODJHUHNHQG¹]HQOHPHOHU\DS½OP½úW½U EHFHULVLQLND]DQ½U
` 9DUO½NODU½QVD\½ODU½QDJ³UHDGODU½D\½UWHGHUWHNLO¤R÷ul oluúumunu
NDYUDUYH\HULQHJ³UHGR÷UXNXOODQ½U
` 6R\XWYHVRPXWDGODU½ PDGGLYHPDQHYL NDYUD\DELOLUYHDQODP½QD
J³UHDQODPODQG½UDELOLU


` $GODU½QF¹POHL¤LQGHNLGXUXPODU½Q½NDYUDUYHGR÷UXNXOODQ½U 8. ÖöRETøM PROGRAMININ
` Eylem olan kelimeleri (iú, hareket, oluúELOGLUHQNHOLPHOHULV³]OHUL
WDQ½U HAZIRLANMASINDA GÖREV
` Noktalama iúaretlerini do÷UX\D]DUYH\HULQGHNXOODQ½U ALANLAR
` 'X\JXG¹ú¹QFHKD\DOYHL]OHQLPOHULQL\DUDW½F½\ROODUODD¤½NODUYH
DQODW½U.½VDL¤HULNOLPHWLQYHNRQXODU½DQODW½U
` 2OD\\DGDYDUO½NODU½Q¤HúLWOL³]HOOLNOHULQLJ³]HWOH\HUHNEHWLPOHUYH
yorumlar; øON³÷UHWLP    V½Q½IODU 7¹UN¤H 'HUVL “÷UHWLP 3URJUDP½Q½Q KD]½
` &¹POHOHUGHNLNHOLPHOHUL\HULQGHYHDQODPODU½QDJ³UHX\JXQ\D]DU UODQPDV½QGDJ³UHYDODQODU
` 9HULOHQSOŸQDJ³UHEHWLPOHU
` 2NXPDNXUDOODU½Q½X\JXODU2NXGX÷unu anlar; Türkçe Dersi ølkö÷UHWLP6½Q½I(÷LWLP3URJUDP½.RPLV\RQX
` (GHE«W¹UOHULQGHQ QD]½PYHQHVLU *¹QO¹NDQ½PHNWXSYHEL\RJUD- Üyeleri:
IL\LWDQ½U ùLLUOHUW¹UN¹OHUPDQLOHUVD\½úmacalar ve tekerlemeleri ` Yakup øLYAS: E÷itimi GeliúWLUPH 'DLUHVLQGH 7¹UN¤H 'DQ½úPDQ½ 
WDQ½U'L]HEH\LWG³UWO¹NYH úLLULD\½UDELOLUPDVDOIDEOKLNŸ\H 7¹UN¤HSURJUDPNRRUGLQDW³U¹
GUDPDWDV³]OHULYHELOPHFHOHULWDQ½UYHD\½UDELOLU ™VN¹S×%OD]H.RQHVNLØ)LORORML)DN¹OWHVL7¹UN
` Doç. Dr. Sevin ALøL™VN¹S ×%OD]H .RQHVNLØ )LORORML )DN¹OWHVL 7¹UN
` 5DG\R79ELOJLVD\DU &''9' J³UVHODUD¤ODU½Q½L]OH\HELOLUHWNLOH- 'LOLYH(GHEL\DW%³O¹P¹³÷UHWLPJ³UHYOLVL
ULQL³÷renebilir ve yorum yapabilir; ` Mr. Osman EMøN™VN¹S×7HIH\\¹]Ø øON³÷retim okulu - Okul Peda-
` .¹W¹SKDQHGHQ\DUDUODQ½U NLWDSDOPDYH¤HYLUPH VD÷layabilme ve gogu;
³QHPLQLNDYUDUNLWDE½³]HQOHNXOODQ½U ` Cemile ALø: ™VN¹S×7HIH\\¹]ØøON³÷UHWLP2NXOXÒ6½Q½I“÷retmeni;
` Süeda BAYRAKTAR™VN¹S– Pedagog.


3273,6,'$7801$
'21(689$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$

1DVWDYQDWD SURJUDPD SR WXUVNL MD]LN ]D WUHWR RGGHOHQLH YR


GHYHWJRGL^QRWRRVQRYQRREUD]RYDQLHMDGRQHVH

0LQLVWHU
6XOHMPDQ5X^LWL VU   QDGHQJRGLQD
    UH^HQLHEU



1$67$91,
'(9(72*2',>:(26129122%5$=29$:(
352*5$0

6536.,-(=,.

9U]RVQRYDQDaOHQVWDYRG=DNRQRW]DRUJDQL]DFLMDLUDERWDQDRUJDQLWH
QDGUCDYQDWDXSUDYD Û6OYHVQLNQD50ÚEUL aOHQLRG
=DNRQRW]DRVQRYQRREUD]RYDQLH Û6OYHVQLNQD50ÚEU

L PLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHLQDXNDGRQHVHQDVWDYQDSURJUD
PD SR SUHGPHWRW VUSVNL MD]LN ]D III RGGHOHQLH QD GHYHWJRGL^QRWR RVQRYQR
XaLOL^WH


&,4(9,1$67$9(
8III5$=5('8

8aHQLNXaHQLFD
` GDVHRVSRVREL]DaLWDZHLSLVDZHWHNVWD^WDPSDQLPLSLVDQLP
ODWLQLaQLPVORYLPD
` GDNRULVWLSUDYLODQUHGUHaLXUHaHQLFL
` GDSUHSR]QDMHLPHQLFHSULGHYHSURVWHLUHGQHEURMHYHLJODJR
OHLGDLKUD]OLNXMHNDRYLGRYHUHaL
` GDVHRVSRVREL]DNRUL^ÎHZHHOHPHQWDUQLKJUDPDWLaNLKLSUD
YRSLVQLKQRUPLSULOLNRPaLWDZDLSLVDZD
` GD VH RVSRVREL ]D aLWDZH L XVPHQR L SLVPHQR SUHSULaDYDZH
NZLCHYQLKGHODXPHWQLaNHLQDURGQHNZLCHYQRVWLNRMDRGJR
YDUDMXX]UDVWX
` GDVHRVSRVREL]DXVPHQRLSLVPHQRSUHSULaDYDZHNZLCHYQLP
MH]LNRP
` GD VH RVSRVREL GD XaHVWYXMH X UD]JRYRUX SUHNR DNWLYQRJ
XNTXaLYDZD L VDPRVWDOQRJ LVND]LYDZD VYRMLK GRCLYTDMD
RVMHÎDZDLaLZHQLFD
` GDRERJDÎXMHUHaQLNQRYLPUHaLPD
` GDUD]YLMDRVHÎDMSULSDGQRVWLSUHPDVYRMRMNXOWXULLSR^WRYDZH
SUHPDGUXJLPNXOWXUDPD
` GDVHSRGVWLaHGDVOHGLVDGUCLQHQDUD]OLaLWLPPHGLMXPLPDL
GDSUHQRVLNUDWNHLQIRUPDFLMHRZLPD
` GDVHRVSRVREL]DSULPHQX,.7DXIXQNFLMLSUHGPHWD


.21.5(71,&,4(9,

352*5$06.232'58A-(32A(712A,7$:(,3,6$:( /$7,1,&$ 
&LTHYL 6DGUCLQH 3RMPRYL $NWLYQRVWLLPHWRGH
8aHQLNXaHQLFD $]EXND ` $]EXND ` 9HCEH]DND]LYDZHVORYDD]EXaQLPUHGRP
*UDILaNLVLPEROL ` /DWLQLFD ^WDPSD ` 9HCEH]DXRaDZHUD]OLNDLVOLaQRVWLL]PHÅX
` GDVHXSR]QDVDUHGRVOHGRP
^WDPSDQDODWLQLaQD QDVORYD  ÎLULOLaQLKLODWLQLaQLKVORYD
VORYDXD]EXFL
VORYD ` /DWLQLFD SLVDQD ` 9HCEH]DaLWDZHUHaLLWHNVWDLZLKRYRYH]LYDZHX
` GDVHRVSRVRELGDaLWDL
VORYD UHaHQLFX
SL^HUHaLLWHNVW^WDPSDQLP 8VYDMDZHYHOLNLK
ODWLQLaQLPVORYLPD ` 9HCEH]DaLWDZHVDUD]XPHYDZHPWHNVWD
LPDOLK^WDPSDQLK
` GDXVYRMLPDODLYHOLND ` 9HCEH]DSLVDZHUHaLODWLQLFRP]DXVDYU^DYDZHSLVD
ODWLQLaQLKVORYD
ODWLQLaQDVORYDLGDLKSRYH]X SRMHGLQDaQLPLJUXS ZD^WDPSDQLKVORYDODWLQLFRP
MHXUHaL QLPSLVDZHP ` 9HCEH]DXSRWUHEXPDOLKLYHOLNLKSLVDQLKODWLQLaQLK
` GDVHRVSRVREL]DSLVDZHUHaL VORYDSUHNRSRMHGLDaQRJSLVDZDLSLVDZDUHaLLNUDW
8VYDMDZHYHOLNLK NLKUHaHQLFD
LNUDWNLKUHaHQLFDSLVDQLP
LPDOLKSLVDQLK ` 9HCEH]DSUDYLOQRSLVDZHL]DSRYH]LYDZHVORYDXUHaL
ODWLQLaQLPVORYLPD
ODWLQLaQLKVORYD LXUHaHQLFH
SRMHGLQDaQLPLJUXS
QLPSLVDZHP


352*5$06.232'58A-(-(=,. *5$0$7,.$
&LTHYL 6DGUCLQH 3RMPRYL $NWLYQRVWLLPHWRGH
8aHQLNXaHQLFD 5HGUHaLXUHaHQLFL ` 5HGUHaLXUHaHQLFL ` 9HCEH]DVDVWDYTDZHUHaHQLFDSUDYLOQLPUHGRPUHaLX
UHaHQLFL
` GDSUDYLOQRVDVWDYTDUHaHQLFX
LGDSUDYLOQRSRGUHÅXMHUHaLX
UHaHQLFL
` GDUD]OLNXMHREDYH^WDMQXXSL 2EDYH^WDMQDXSLWQDL ` 2EDYH^WDMQDXSLWQD ` 9HCEH]DXRaDYDZHLVDVWDYTDZHXSLWQLKREDYH^WDMQLK
WQXLX]YLaQXUHaHQLFXLGDLK X]YLaQDUHaHQLFD LX]YLaQDUHaHQLFD LX]YLaQLKUHaHQLFDXXVPHQRMLSLVPHQRMIRUPLSUHPD
SUDYLOQRXSRWUHETDYD QDaLQXND]LYDZDLSUHPDLQWHUSXQNFLMVNLP]QDFLPD
` GDUD]OLNXMHSRWYUGQXL 3RWYUGQDLRGULaQD ` 3RWYUGQDLRGULaQD ` 9HCEH]DUD]OLNRYDZHLXSRWUHEXSRWYUGQLKLRGULaQLK
RGULaQXUHaHQLFX UHaHQLFD UHaHQLFD UHaHQLFD
` GDSUHSR]QDMHPDZHGHORYH 5HaXUHaHQLFLVORJL ` 5Ha ` 9HCEH]DRGUHÅLYDZHEURMDUHaLXUHaHQLFL
UHaHQLFH UHaVORJLJODV  JODVXUHaL ` 6ORJ ` 9HCEH]DRGUHÅLYDZHEURMDVORJRYDXUHaL
` *ODV ` 9HCEH]DRGUHÅLYDZHEURMDJODVRYDXUHaL
` 6LQWHWLaNHYHCEH]DVDVWDYTDZHUHaLSRPRÎXGDWLK
VORJRYDLJODVRYD
` GDXWYUGL]QDZDRLPHQLFDPD =DMHGQLaNHLYODVWLWH ` =DMHGQLaNHLYODV ` 9HCEH]DUD]OLNRYDZH]DMHGQLaNLKLYODVWLWLKLPHQLFD
` GDXVYRMLSRMDPR]DMHGQLaNLP LPHQLFH WLWHLPHQLFH RGGUXJLKUHaL
LYODVWLWLPLPHQLFDPDX
UHaHQLFL
` GDSUHSR]QD]DMHGQLaNHLYODV
WLWHLPHQLFHXUHaHQLFL
` GDUD]OLNXMHURGLEURMNRG 5RGLEURMNRGLPH ` 5RGLEURM ` 3LVDZHUHaHQLFDGDWLPLPHQLFDPDVDSR^WRYDZHPNDWH
LPHQLFD QLFD JRULMDURGLEURM
` GDXVYDMDSULGHYHNDRUHaLNRMH 3ULGHYL ` 3ULGHYL ` 9HCEH]DUD]OLNRYDZHSULGHYDRGGUXJLKYUVWDUHaLEH]
VWRMHX]LPHQLFHLREMD^ZDYDMX ZLKRYHSRGHOHQDYUVWH RSLVQHSULVYRMQHLWG 
LK ` 9HCEH]DSUDYLOQXXSRWUHEXSULGHYDXUHaHQLFL


&LTHYL 6DGUCLQH 3RMPRYL $NWLYQRVWLLPHWRGH
` GDVWLaHSRMDPRSURVWLPLUHG %URMHYLSURVWLL ` 3URVWLEURMHYL ` 9HCEH]DUD]OLNRYDZHEURMHYDRGGUXJLKUHaL
QLPEURMHYLPDLGDUD]OLNXMH ` 5HGQLEURMHYL ` 9HCEH]DUD]OLNRYDZHSURVWLKRGUHGQLKEURMHYD
UHGQL
MHGQHRGGUXJLK ` 9HCEH]DSUDYLOQRSLVDZHUHGQLKEURMHYD QDURaLWR
RQLKNRML]DYU^DYDMXQDW 
` GDXVYRMLSRMDPRJODJROXNDR *ODJROL ` *ODJROL ` 9HCEH]DXVYDMDZHJODJRODNDRYUVWDUHaLLZLKRYR
UHaLNRMDR]QDaDYDUDGZX]EL UD]OLNRYDZHRGRVWDOLKUHaLXUHaHQFLLWHNVWX
YDZHVWDZH ` 1DSRPHQDSUHSRUXaXMHVHSUHSR]QDYDZHJODJRODEH]
RGUHÅLYDZDRQRJD^WRR]QDaDYDMX]ELYDZHVWDZHLOL
UDGZX
` GDVHRVSRVREHSUDYLOQRGD 9HOLNRVORYRSULOL ` 9HOLNRVORYR ` 9HCEH]DXSRWUHEXYHOLNRJVORYDSULOLNRPSLVDZD
XSRWUHETDYDMXYHOLNRVORYR NRPSLVDZDOLaQLK OLaQLKLPHQD
SULOLNRPSLVDZDOLaQLKLPHQD LPHQDLSUH]LPHQD
LSUH]LPHQDJHRJUDIVNLKSRM JHRJUDIVNLKSRMPRYD
PRYDLSUD]QLND LSUD]QLND
` GD]QDIXQNFLMXLQWHUSXQNFL ,QWHUSXQNFLMVNL ,QWHUSXQNFLMVNL ` 9HCEH]DSUHSR]QDYDZHLSULPHQXLQWHUSXQNFLMVNLK
MVNLK]QDNRYDLGDLKSUDYLOQR ]QDFL ]QDFL ]QDNRYD
SULPHZXMZHSULONRPaLWDZDL » WDaND » WDaND
SLVDZD » ]DSHWD » ]DSHWD SULOLNRP
» XSLWQLN QDEUDMDZD
» X]YLaQLN » XSLWQLN
» GYHWDaNH » X]YLaQLN
» GYHWDaNH

6YH
6YHJUDPDWLaNHNDWHJRULMHXaHQLFLXVYDMDMXNDRYUVWHUHaLDQHXVYDMDMXLKSUHNRGHILQFLMD
JUDPDWLaNH NDWHJRULMH XaHQLFL XVYDMDMX NDR YUVWH UHaL D QH XVYDMDMX LK SUHNR GHILQFLMD


352*5$06.232'58A-(A,7$:(.:,#(91267,/(.7,5$
&LTHYL 6DGUCLQH 3RMPRYL $NWLYQRVWLLPHWRGH
8aHQLNXaHQLFD /RJLaNRaLWDZH ` *ODVQRaLWDZH ` 9HCEH]DSUDYLOQRJODVQRLORJLaNRaLWDZHVD
D JODVQRaLWDZH ` ,]UDCDMQRaLWDZH SR^WRYDZHPLQWHUSXQNFLMVNLK]QDNRYD
` GDVHRVSRVRETDYD]DSUDYLOQR E L]UDCDMQRaLWDZH ` ALWDZHXVHEL ` 9HCEH]DSUDYLOQRL]JRYDUDZHUHaLXUHaHQLFL
JODVQRaLWDZH
ALWDZHXVHEL ` 'UDPVNRaLWDZH ` 9HCEH]DSUHVUHWDZHJUH^DNDXL]JRYRUXUHaL
` GDVHRVSRVRETDYD]DL]UD]QR
aLWDZHVDSR^WRYDZHPLQWHUSXQN 'UDPVNRaLWDZH ` 9HCEH]DaLWDZHWHNVWRYDSLVDQLKVUSVNLP
FLMVNLK]QDNRYD SUDYLOQDDUWL ÎLULOLaQLPLODWLQLaQLPSLVPRP
NXODFLMDJODVRYDUHaLLUHaHQLFD
LQWRQDFLMDGLNFLMDWHPSRLSDX]H
SULOLNRPaLWDZD 
` GDVHRVSRVRETDYD]DaLWDZHX
VHELVDUD]XPHYDZHPWHNVWD
` GDVHRVSRVRETDYD]DGUDPVNR
aLWDZH VDLPLWLUDZHPJRYRUD
OLNRYDXWHNVWX 
` GDVHRVSRVRETDYD]DXRaDYDZH +URQROR^NLUHG ` /LN ` 9HCEH]DSUHSR]QDYDZHLUD]OLNRYDZHSULaHEDMNH
UHGRVOHGDGRJDÅDMDXWHNVWRYLPD GRJDÅDMDXSULaLEDM ` 5HGRVOHGGRJDÅDMD EDVQHLGUDPVNRJWHNVWD
` GDVHRVSRVRETDYD]DVDPRVWDOQR NLEDVQLGUDPVNRP ` 3ODQ ` 9HCEH]DXRaDYDZHUHGRVOHGDGRJDÅDMDXWHNVWRYLPD
RGUHÅLYDZHVDGUCLQVNHVWUXNWXUH WHNVWX ` 9HCEH]DVDPRVWDOQRRGUHÅLYDZHVDGUCLQVNH
SODQWHNVWD  6DGUCLQVNDVWUXNWXUD VWUXNWXUH VDPRVWDOQRL]YODaHZHJODYQHPLVOL 
` GDVHRVSRVRETDYD]DVDPRVWDOQR WHNVWD SODQWHNVWD ` 9HCEH]DSUHSR]QDYDZHLUD]OLNRYDZHJODYQLKRG
RGUHÅLYDZHJODYQLKLVSRUHGQLK VSRUHGQLKOLNRYD
OLNRYD 2GUHÅLYDZHOLNRYD
` 9HCEH]DRGUHÅLYDZHRVRELQDOLNRYDL]DRSLVLYDZH
` GDVHRVSRVRETDYD]DRGUHÅLYDZH JODYQLLVSRUHGQL
ZLKRYRJVSRTD^ZHJL]JOHGD
RVRELQDOLNRYDLZLKRYRSLV 2SLVLRVRELQH
OLNRYD


&LTHYL 6DGUCLQH 3RMPRYL $NWLYQRVWLLPHWRGH
` GDVHRVSRVRETDYDGDXSR]QDSRV 3RVORYLFHL]DJR ` 3RVORYLFHL]DJR ` 9HCEH]DXaHZHLSULPHQ]DJRQHWNLLSRVORYLFDL
ORYLFHL]DJRQHWNHNDRQDURGQH QHWNH QHWNH UD]XPHYDZHZLKRYHVDGUCLQH
PXGURVWL ` 9HCEH]DSULPHQXSRVORYLFDL]DJRQHWNLSULOLNRP
` GDVHRVSRVRETDYDGDUD]OLNXMH DQDOL]HWHNVWD SULOLNRPL]YODaHZDSRXNHL]WHNVWD
SRVORYLFHL]DJRQHWNHRGRVWDOLK LGHMHRVQRYD 
YLGRYDWHNVWRYD
` GDVHRVSRVRETDYDGDUD]OLNXMH 3HVPD ` 3HVPD ` 9HCEH]DUHFLWRYDZHSHVDPD
SHVPXRGGUXJLKYLGRYDWHNVWRYD ` 6WLK ` 9HCEH]DUD]OLNRYDZHVWLKDVWURIHLULPHXSHVPL
6WLK
SUR]DLGUDPVNLWHNVW  ` 6WURID
` GDVHRVSRVRETDYDGDUD]OLNXMH 6WURID ` 5LPD
VWLKRGVWURIH 5LPD
` GDQDXaL^WDMHULPD
` GDVHRVSRVRETDYDVDPRVWDOQRGD 'DVHREUDGHaHWLUL ` /HNWLUD ` 8SR]QDYDZHXaHQLNDVDQDVORYLPDGHODOHNWLUHNRMD
aLWDNZLJX]DOHNWLUX NZLJH]DOHNWLUX ÎHVHREUDÅLYDWLXWRNXJRGLQH
` GDVHRVSRVRETDYDGDSULPHÎXMH ` 8SR]QDYDZHVDELRJUDIVNLPSRGDFLPDRDXWRULPD
QHSR]QDWHUHaLL]UD]HOHSH GHODOHNWLUH
UHaHUQLFH ` 8SR]QDYDZHLGRCLYTDYDZHVDGUCLQHNZLJH]D
` GDVHXSR]QDMHVDDXWRURYLPELR OHNWLUX
JUDIVNLPSRGDFLPD ` 9HCEH]DRGUHÅLYDZHWHPHLGHMHJODYQLKLVSRUHG
` GDVHRVSRVRETDYDGDRGJRYDUDQD QLKOLNRYDLZLKRYLKRVRELQD
SLWDZDLGDSRVWDYTDSLWDZDX ` 3RGVWLFDZHXaHQLNDGDSURaLWDMXLGUXJDGHODDXWRUD
YH]LVDVDGUCLQRPWHNVWD NZLJHNRMDMH]DOHNWLUX
` GDRWNULYDWHPDWVNRLGHMQXRVQRYX
WHNVWD RaHPXMHUHaXNZL]LL
^WDVDRS^WDYDWHNVW 
` GDDQDOL]LUDOLNRYHL]
OHNWLUH JODYQHLVSRUHGQHZLKR
YHRVRELQHLRSLV 
` 1DSRPHQDGDVHQHYU^LSLVPHQR
SUHSULaDYDZHVDGUCLQHOHNWLUH


352*5$06.232'58A-(,=5$#$9$:(,7925(:(
&LTHYL 6DGUCLQH 3RMPRYL $NWLYQRVWLLPHWRGH
8aHQLNXaHQLFD 3UHSULaDYDZHNUDWNLKWHNVWRYD ` 3UHSULaDYDZH ` 9HCEH]DSUHSULaDYDZHREUDÅHQLKWHNV
SULaDEDMNDEDVQD ` 3ULSRYHGDZH WRYD
` GDVHRVSRVRETDYDGDSUHSULaDYD
3ULSRYHGDZHRGRCLYTHQRP ` 2SLVLYDZHL ` 9HCEH]DSULSRYHGDZHSUHPDGDWLPVOL
NUDWNHVDGUCLQH
GRJDÅDMX L]YH^WDYDZH NDPDGDWLPUHaLPDLSRGDWRPSODQX
` GDVHRVSRVRETDYDGDSULSRYHGDR
` 9HCEH]DRSLVLYDZH SRGDWRPSODQX 
GRJDÅDMLPDNRMHMHYLGHRLGRCLYHR 3ULSRYHGDZHSUHPDQL]XVOLND
RGRJDÅDMLPDSUHPDVOLNDPDLSUHPD ` 9HCEH]DL]YH^WDYDZHSRKURQROR^NL
GDWLPUHaLPD 3ULSRYHGDZHSUHPDGDWLP GDWRPSODQX
` GDVHRVSRVRETDYDGDRSLVXMHSUHGPH UHaLPD ` .D]LYDZHVDVWDYDSUHGGUXJLPXaHQLFLPD
WHELÎDVDGUCLQXVDVOLND L]UD]UHGD
2SLVLYDZHSUHGPHWDELÎD
` GDVHRVSRVRETDYDGDL]YH^WDYD VDGUCLQHVOLNHLGU
RGRJDÅDMX]DNRMLMHaXRLOLJDMH
,]YH^WDYDZHRGRJDÅDMXNRMLMH
GRCLYHR
GRCLYHRYLGHRL]DNRMLMHaXR
` GDVHRVSRVRETDYDGDRVPLVOLNUDM
SULaHSUHPDGDWRPSRaHWNX
` GDVHRVSRVRETDYDGDXVPHQRSULSRYH
GDQDWHPXSRVRSVWYHQRPL]ERUX


&LTHYL 6DGUCLQH 3RMPRYL $NWLYQRVWLLPHWRGH
` GDSUDYLOQRSUHSLVXMHUHaHQLFHLNUD 3UHSLVLYDZHNUDWNLKWHNVWRYD ` 3UHSLVLYDZH ` 9HCEH]DSUDYLOQRSUHSLVLYDZHWHNVWRYD
WNHWHNVWRYH LOLGHORYDWHNVWRYD VDODWL ` 3UHSULaDYDZH VDÎLULOLFHQDODWLQLFXLREUDWQR
` GDSLVPHQRSUHSULaDYDVDGUCLQXL] QLFHQDODWLQLFXVDÎLULOLFH ` 3ULSRYHGDZH ` 9HCEH]DSLVPHQRSUHSULaDYDZHNUDWNLK
REUDÅHQRJWHNVWD QDODWLQLFXVDODWLQLFHQD ` 2SLVLYDZH WHNVWRYDGHORYDWHNVWRYDVDGUCLQHJOH
` GDSLVPHQRSULSRYHGDRGRCLYTDMLPD ÎLULOLFX GDQHSUHGVWDYHILOPDLGU
` ,]YH^WDYDZH
ORJLaNLSRYH]DQRSUDYLOQLPLMDVQLP 3LVPHQRSUHSULaDYDZH ` ` 9HCEH]DSLVPHQRSULSRYHGDZHR
UHaHQLFDPD REUDÅHQRJWHNVWDLOLGHODWHNVWD ` GRCLYTHQRPGRJDÅDMX X^NROLSRURGLFL
AHVWLWND
` GDSLVPHQRRSLVXMHSRGDWRPSODQX QDL]OHWXL]ORCELLGU 
3LVPHQRSUHSULaDYDZH ` 3R]LYQLFD
` GDSL^HVDWVDYaHVWLWNXLUD]JOHG ` 9HCEH]DSLVPHQRRSLVLYDZHSUHGPHWD
GRCLYTHQRJGRJDÅDMD ` 5D]JOHGQLFD ELÎDOLND
QLFX
3LVPHQRSUHSULaDYDZHVDGDWLP ` 9HCEH]DVORERGQRVDVWDYTDZHVDVWDYD
SRaHWNRP SUHPDVOLFLGDWLPUHaLPDSUHPDGDWRP
SRaHWNXLVDPHZDZHJNUDMD
3LVPHQRRSLVLYDZHSUHGPHWD
ELÎDLOLND ` 9HCEH]DSLVDZHaHVWLWNLSR]LYQLFDL
UD]JOHGQLFD
3LVDZHVDVWDYDSUHPDQL]XVOL
NDLSUHPDGDWLPUHaLPD
3LVDZHaHVWLWNH
3LVDZHUD]JOHGQLFH
3LVDZHSR]LYQLFH
` GDVHSRGVWLaHGDXaHVWYXMHX ,JUDZHXORJD ` 3UHGVWDYD ` ALWDZHLLJUDZHXORJDSUHPDGUDPVNRP
L]YRÅHZXGUDPVNRJWHNVWDSRL]DEUD WHNVWX
QLPXORJDPD


352*5$06.232'58A-(0(',-806.$.8/785$
&LTHYL 6DGUCLQH 3RMPRYL $NWLYQRVWLLPHWRGH
8aHQLNXaHQLFD 5DGLRL79HPLVLMH ` 5DGLRL79HPLVLMH ` 9HCEH]DSUHSULaDYDZHVDGUCLQHUDGLRHPLVLMH79
` )LOP HPLVLMHLILOPD
` GDVHRVSRVRETDYDGDVOHGL )LOP
` 3R]RUL^WH ` 2SLVLYDZHSR]RUL^QHVFHQHNRVWLPDLNUDWNR
UDGLRHPLVLMXL79HPLVLMXLGD 3R]RUL^WH ` SR]RUL^QDSUHGV SUHSULaDYDZHVDGUCLQHSR]RUL^QHSUHGVWDYH
UD]JRYDUDRZLKRYRMVDGUCLQL
SR]RUL^QDSUHGVWDYD WDYD ` 3ULSRYHGDZHRXWLVFLPDVDSRVHÎHQHSR]RUL^QHSUHGV
` GDVHSRGVWLaHGDVOHGL
` OXWNDUVNDSUHGVWDYD WDYH ELRVNRSVNHSR]RUL^QHSUHGVWDYH 
GRJDÅDMHXILOPXLGDVHRVSR OXWNDUVNDSUHGVWDYD
VRETDYDGDSUHSULaDGHMVWYR ` *UDGVNDELEOLRWHND ` 9HCEH]DNRUL^ÎHZHLQIRUPDFLMDL]^WDPSHLVD,Q
ILOPD *UDGVNDELEOLRWHND ` 'HaLMD^WDPSD WHUQHWDLUD]JRYRURZLKRYRMVDGUCLQL
` GDVHRVSRVRETDYDGDVOHGL 'HaLMDLGQHYHQD ` ,QWHUQHW ` 3RVHWDXSR]QDYDZHQDPHQDLNRUL^ÎHZHELEOLRWHNH
SR]RUL^QXLOXWNDUVNXSUHGV ^WDPSD
WDYXLGDUD]JRYDUDRZLKRYRM
,QWHUQHW
VDGUCLQL
` GDQDXaLQDPHQXJUDGVNLKEL
EOLRWHNDLGDVWHNQHQDYLNX]D
SR]DMPTLYDZHLYUDÎDZHNZLJD
L]ZLK
` GDVHRVSRVRETDYDGDaLWDGD
SUHSULaDYDGDSUHQRVLNUDWNH
LQIRUPDFLMHL]GHaLMH^WDPSH
LRGJRYDUDMXÎLKWHNVWRYDL]
GQHYQH^WDPSH
` GDVHXSR]QDVDUDGRPELEOLR
WHNDYDQ^NROH
` GDVHXYRGLXWUDCHZHSRGDWDND
VD,QWHUQHWD


SUHSRUXaXMH VH GD QHPD ]QDaDMQR YHOLNLK YUHPHQVNLK RGVWXSDZD ]D
','$.7,A.(35(3258.( VDGUCLQVNXUHDOL]DFLMX

1DVWDYQDVUHGVWYD
3UHGPHWVUSVNLMD]LNRPRJXÎDYDLQWHJULVDQRSODQLUDZHVDQDVWDYRP ` X[EHQLN L]DEUDQ QD QLYRX ^NROH ]D RGJRYDUDMXÎL SUHGPHW RG
SUHGPHWDXSR]QDYDZHRNROLQHPDWHPDWLNDOLNRYQRREUD]RYDZH REUHQRGVWUDQHPLQLVWUDEXNYDU ODWLQLFD LaLWDQND
PX]LaNRREUD]RYDZHLIL]LaNRREUD]RYDZH ` HQFLNORSHGLMHUHaQLFLLVO
` ,QWHUQHWREUD]RYQLVRIWYHUL Tool kidLGU 
3UHSRUXNH]DNRUL^ÙHZHJRGL^ZHJIRQGDaDVRYDaDVRYDJRGL^ZH
` aDVRSLVLWUDGLFLRQDOQRSRWYUÅHQLaDVRSLVL]DGHFX RGREUH
aDVRYDQHGHTQR
QLaDVRSLVL 
3UHPDQDVWDYQLPSRGUXaMLPDVHSUHGODCH3RaHWQRaLWDZHLSLVDZH ` DXGLRYL]XHOQD VUHGVGVWYD L GUXJD VUHGVWYD X ]DYLVQRVWL RG
  aDVRYD -H]LN   aDVRYD ALWDZH .ZLCHYQRVW L OHNWLUD   SUHGPHWD&'LGUXJLNZLCHYQLWHNVWRYL]YXaQDaLWDQND 
aDVRYD,]UDCDYDZHLWYRUHZHaDVRYD0HGLMXPVNDNXOWXUD ` 'UXJLL]YRULXaHZDXQHSRVUHGQRMRNROLQLVSRPHQLFLNXOWXUH
aDVRYD PX]HML GRPRYL NXOWXUH ELEOLRWHNH ELRVNRSL SR]RUL^WD QD
FLRQDOQLSDUNRYLLWG
3ODQLUDZHQDVWDYHVUSVNRJMH]LNDWUHEDGDEXGHXNRRUGLQDFLMLVDQD
VWDYQLPSODQRPLSURJUDPRP]DRYDMSUHGPHWLGDREXKYDWDSURJUDPVNH
VDGUCLQHVYLKREUD]RYQRYDVSLWQLKSRGUXaMD 3RaHWQRaLWDZHLSL
VDZH-H]LNALWDZH.ZLCHYQRVWLOHNWLUD,]UDCDYDZHLWYRUHZHL

0HGLMXPVNDNXOWXUD 3ULOLNRPRGUHÅLYDZDEURMDaDVRYD]DSUHGPHWQD 2&(:,9$:(3267,=$:$
SRGUXaMDWUHEDLPDWLXYLGXLVSHFLILaQRVWLXVORYD]DL]YRÅHZHRYH
QDVWDYHX^NROLXNRMRMQDVWDYQLNUDGL3ODQLUDZHPVHLPDXYLGXUH 8A(1,.$
VSHNWLYQDYUHGQRVWVWUXNWXUQLKSRGUXaMD,VWRWDNRWUHEDXYDCDYDWL
aLZHQLFX GD VH SURJUDPVNLP VDGUCLQDPD L] SUHGPHWQRJ SRGUXaMD X
SODQXUDGDGDMHPHVWRLSODQLUDYUHPHZLKRYHUHDOL]DFLMHSUHPDZL
',-$*1267,A.23529(5$9$:(,2&(:,9$:(
KRYRMREUD]RYQRYDVSLWQRMYUHGQRVWLLXRGQRVXQDSURJUDPVNHFLTH
YH L ]DGDWNH 6YLP VDGUCLQDPD VH QH PRCH L QH WUHED SRVYHÎLYDWL 1DSRaHWNX^NROVNHJRGLQHQDVWDYQLNYU^LGLMDJQRVWLaNRSURYHUDYD
MHGQDNDSDCZDXQDVWDYL3ROD]L^QDRVQRYDSULSODQLUDZXWUHEDGD ZHLRFHZLYDZHVFLTHPGDVSR]QDVWDZHWDNYRNDNYR^WRMHXIXQN
EXGHQDVWDYQDPDWHULMDLRGZHWUHEDGD]DYLVLYUHPHQVNLURN,SDN FLMLNYDOLWHWQRJSODQLUDZDLUHDOL]RYDZDEXGXÎLKDNWLYQRVWL6SR


]QDMXVHSUHG]QDZDXQDM^LUHPVPLVOXUHaLVRFLMDOL]DFLMVNLDVSHNWL '267831267,352+2'12673257)2/,-$
UD]YRMDHPRFLRQDOQLUD]YRMLIL]LaNLUD]YRM
` 3RUWIROLRWUHEDGDEXGHGRVWXSQRURGLWHTLPDXWRNXFHOHJRGL
)250$7,9122&(:,9$:(8WRNXQDVWDYHVUSVNRJMH]LNDXWUHWRP QHNDNRELPRJOLGDGRSULQHVXNYDOLWHWQRMUHDOL]DFLMLQDVWDYH
UD]UHGX SUHSRUXaXMH VH IRUPDWLYQR VOHGHZH NRMH XNTXaXMH L]UDGX L VUSVNRJMH]LND
YRÅHZHSRUWIROLMDXaHQLND^WRREXKYDWD ` =DYU^QDDQDOLWLaNRRSLVQDRFHQDVHLVWRWDNRGRVWDYTDURGL
WHTLPDLSRVWDMHGHRSRUWIROLMDXaHQLND
` VNXSTDZHSRND]DWHTD GHaLMHL]UDGHWYRUHYLQHLVND]LLVO ]D
` 3RUWIROLRXaHQLNDVDSURaL^ÎHQLPLVHOHNWLUDQLPSRGDFLPD
VYDNRJXaHQLNDSRVHEQR
SURGXCDYDXQDUHGQLYL^LUD]UHG
` WHNRYQH IRUPDWLYQH XQDSUHGSULSUHPTHQHHYDOYDFLRQHOLVWH
RVYDNRPXaHQLNXNRMHVHSRSXZDYDMXQDNRQZHJRYHNRQNUHWQHDN 1$A,1,3529(5$9$:$,2&(:,9$:$8VDJODVQRVWLVDSULURGRP
WLYQRVWLNRMDMHVSHFLILaQD SR]LWLYQDLOLQHJDWLYQD LOLVWX SURJUDPDVUSVNRJMH]LNDXGUXJRPUD]UHGXXNRMHPQHPDRSLVPHZLYD
GLMHVOXaDMDXNRPHQDVWDYQLNEHOHCLaLZHQLaQRVWDZH ZD SURYHUDYDZH L RSLVQR RFHZLYDZH WUED GD VH UHDOL]XMH XVPHQR
` LQVWUXPHQWL NRML VH RGQRVH QD VYDNR SURJUDPVNR SRGUXaMH SUDNWLaQRSUHNRSUH]HQWDFLMHLJRYRUQLKYHCELLOLVOLNRYQRSLV
SRMHGLQDaQR L X NRMH QDVWDYQLN XQRVL SRGDWNHRSRVWL]DZLPD PHQLKYHCELVDSRGYODaHZHP]RNUXCLYDZHPLVO
XaHQLNDXRGQRVXQDVYHUD]YRMQHDVSHNWHNRMLVHSRGVWLaXSUR
JUDPRP ]D VUSVNL MH]LN LQWHOHNWXDOQL VRFLRHPRFLRQDOQL L
SVLKRPRWRULaNLDVSHNW (YDOYDFLRQHOLVWHSULPDUQRVHRGQRVH
QD FLTHYH NRML VH SRWSXQR SRVWLCX QD QLYRX GUXJRJ UD]UHGD L
QLVXSUHOD]QL]DYL^LUD]UHG
35267251,86/29,=$
5($/,=$&,-81$67$91,+
0,.52680$7,912 2&(:,9$:(  1D NUDMX GUXJRJ WURPHVHaLMD QD
RVQRYXVD]QDZDIRUPDWLYQRJRFHZLYDZDUHDOL]XMHVHPLNURVXPDWL
352*5$0$
YQRRFHZLYDZH

680$7,9122&(:,9$:(QDRVQRYXFHORNXSQLKSRGDWDNDGRELMHQLK
VOHGHZHPLIRUPDWLYQLPRFHZLYDZHPQDVWDYQLNNRQVWDWXMH RSLVXMH  3URJUDP VH X RGQRVX QD SURVWRUQH XVORYH WHPHTL QD 1RUPDWLYX ]D
UD]YRMQRVWDZHVYDNRJXaHQLNDSRMHGLQDaQRXRNYLUXVYDNRJSURJUDP SURVWRU]DI, IILIIIUD]UHGL]DQDVWDYQDVUHGVWYD]DIUD]UHGGRQHVHQ
VNRJSRGUXaMD RGVWUDQHPLQLVWUD]DREUD]RYDZHLQDXNXUH^HZHPEURG
JRGLQH


` UD]OLNXMHSRWYUGQXLRGULaQXUHaHQLFXNDRLX]YLaQXXSLWQXL
1250$7,9=$1$67$91, REDYH^WDMQX
.$'$5 ` SUHSR]QDMH]DMHGQLaNHLYODVWLWHLPHQLFHLWDaQRRGUHÅXMHZL
KRYURGLEURM
` SUHSR]QDMHSULGHYHL]QDGDLKNRULVWL
` UD]OLNXMHSURVWHRGUHGQLKEURMHYDLSUDYLOQRSL^HYL^HFLIUHQH
=DUHDOL]DFLMXRYRJQDVWDYQRJSURJUDPDVDJODVQR=DNRQX]DRVQRYQR EURMHYH
REUD]RYDZH SUHGYLÅHQL VX QDVWDYQLFL NRML VX ]DYU^LOL SHGDJR^NL
` NRULVWL LQWHUSXQNFLMVNH ]QDNRYH X UHaHQLFL WDaND ]DUH]
IDNXOWHWSURIHVRU]DUD]UHGQXQDVWDYXVDQDVWDYQLPSUHGPHWRPVUS
X]YLaQLNXSLWQLNGYHWDaNH 
VNLMH]LNL)LOR]RIVNLIDNXOWHWLQVWLWXW]D3HGDJRJLMDGLSORPLUDQ
` SUDYLOQRXSRWUHETDYDYHOLNRVORYR QDSRaHWNXUHaHQLFHLNRG
SHGDJRJLVWRWDNRVDVUSVNLPMH]LNRPNDRQDVWDYQLPSUHGPHWRP
YODVWLWLKLPHQLFD 
1DSRPHQD8NROLNRQHPDRYDNYRJNDGUDQDVWDYXPRJXGDL]YRGHLQD ` SUHSR]QDMHLUD]OLNXMHJODJROHXUHaHQLFL
VWDYQLFLVD]DYU^HQLP3HGDJR^NLPIDNXOWHWRPSURIHVRUUD]UHGQH ` SUDYL UD]OLNX L]PHÅX SULaH EDMNH EDVQH GHaLMHJ URPDQD L
QDVWDYHVDPDNHGRQVNLPQDVWDYQLPMH]LNRPLOL)LOR]RIVNLIDNXOWHW GUDPVNRJWHNVWD
LQVWLWXW]D3HGDJRJLMDGLSORPLUDQSHGDJRJLVWRWDNRVDPDNHGRQ ` UD]OLNXMHVWLKVWURIXLULPXXSHVPL
VNLPQDVWDYQLPMH]LNRPVD8YHUHZHPNRMHVXVWHNOLQD)LOROR^NRP ` RGUHÅXMH VDGUCLQVNX VWUXNWXUX WHNVWD L KURQROR^NL UHGRVOHG
IDNXOWXÛ%ODCH.RQHVNLÚGDXGRYRTQRMPHULYODGDMXVUSVNLPMH]LNRP GRJDÅDMD
NDNRELPRJOLGDL]YRGHRYXQDVWDYX ` RGUHÅXMHJODYQHLVSRUHGQHOLNRYHLZLKRYHNDUDNWHULVWLNH
` XaHVWYXMHXUD]JRYRUXSULSRYHGDL]YH^WDYDRGRJDÅDMXRSLVXMH
SUHGPHWVOLNXOLNLVO
` L]UDCDYDVHNZLCHYQLPVUSVNLPMH]LNRP
2A(.,9$1,5(=8/7$7, ` QDEURMDYDQHNROLNRPHGLMXPDL]NRMLKGRELMDLQIRUPDFLMH
` SUHQRVLNUDWNHLQIRUPDFLMHL]PHGLMXPD

8aHQLNXaHQLFD
` SUDYLOQRaLWDLSL^HWHNVWRYHÎLULOLaQLPLODWLQLaQLPSLV
PRP
` LVND]XMHLSL^HUHaHQLFHSUDYLOQLPUHGRPUHaL


.20,6,-$=$35,35(08 3273,6,'$7801$
1$67$912*352*5$0$ '21(689$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$
` 1DGD1LNRORYVNDVDYHWQLNX%LURX]DUD]YRMREUD]RYDZDNRRU
GLQDWRU
` GU'HDQ,OLHY3HGDJR^NLIDNXOWHW%LWRT 1DVWDYQDWD SURJUDPD SR VUSVNL MD]LN ]D WUHWR RGGHOHQLH YR
` *RULFD9HORYVNDQDVWDYQLNX2>6Y.LULOL0HWRGLMÚ6NRSTH GHYHWJRGL^QRWRRVQRYQRREUD]RYDQLHMDGRQHVH
` -DVPLQD1DXPRYDQDVWDYQLNX2>9DVLO*ODYLQRYÚ9HOHV
0LQLVWHU
` 9HUD3DQNRYVNDVDYHWQLNX%LURX]DUD]YRMREUD]RYDZD.XPD
QRYR 6XOHMPDQ5X^LWL VU   QDGHQJRGLQD
` 0DMD*HRUJLHYVNDQDVWDYQLNX2>.RaR5DFLQÚ.XPDQRYR     UH^HQLH



'(9(7*2',> 1226129122%5$=29$1, (
1$67$91$
352*5$0$

$1*/,6.,-$=,.

9U]RVQRYDQDaOHQVWDYRG=DNRQRW]DRUJDQL]DFLMDLUDERWDQDRUJDQLWH
QDGUCDYQDWDXSUDYD Û6OYHVQLNQD50ÚEUL aOHQLRG
=DNRQRW]DRVQRYQRREUD]RYDQLH Û6OYHVQLNQD50ÚEU

L PLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHLQDXNDGRQHVHQDVWDYQDSURJUD
PDSRSUHGPHWRWDQJOLVNLMD]LN]DIIIRGGHOHQLHQDGHYHWJRGL^QRWRRVQRYQR
XaLOL^WH


&(/,1$1$67$9$7$
92III2''(/(1,(

8aHQLNRWXaHQLaNDWD
` GDVHRVSRVRELVOXKRYRLYL]XHOQRGDSUHSR]QDYDQRYL]ERURYL
LGDJRUD]EHUHQLYQRWR]QDaHZH
` GDPRCHGDUHSURGXFLUD]ERURYLLHGQRVWDYQLMD]LaQLLVND]L
` GDPRCHGDMDSUHSR]QDYDJUDILMDWDQDSUHWKRGQRXVQRXVYRHQL
]ERURYL
` GDVHRVSRVRELGDSL^XYDSR]QDWL]ERURYLSRVSHOXYDZH
` GD PRCH GD YRGL HGQRVWDYQD NRPXQLNDFLMD VR XVYRHQLRW YRND
EXODULVRSULPHQDQDMD]LaQLIXQNFLLEOLVNLQDYR]UDVWDQD
XaHQLFLWH
` GDVWHNQHLQIRUPDFLL]DGUXJLNXOWXUL


.21.5(71,&(/,

.20321(17$/(.6,A.,(',1,&,
&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD 0RHWRVHPHMVWYR Grandmother/grandma $NWLYQRVWLRGWLSRWQDYHCELVRVOX^DZHDXGLRVQLPNLLOLJRYR
SR^LURNRVHPHM URWQDQDVWDYQLNRWLUHSURGXFLUDZHQDVOX^QDWRWRLPHQXYDZHQD
` GDJRUD]EHUH]QDaHZHWR VWYR Grandfather/grandpa aOHQRYLWHQDVHPHMVWYRWRSRGDGHQSRVWHUIRWRJUDILLIOH^NDUWL
QDOHNVLaNLWHHGLQLFL /granddad FUWHCLLWQ
GDJLUHSURGXFLUDLGD
Cousin
JLXSRWUHEXYDYRVRRG
YHWQLJRYRUQLVLWXDFLL
0RMRWGRP YLGRYL Flat/ apartment, house $NWLYQRVWLRGWLSRWQDYHCELVRVOX^DZHDXGLRVQLPNLLOLJRYRURW
QDCLYHDOL^WDL QDQDVWDYQLNRWLUHSURGXFLUDZHQDVOX^QDWRWRSUHSR]QDYDZHL
SURVWRULL Kitchen, living room, LPHQXYDZHQDSURVWRULLWHYRGRPRWVSRUHGIRWRJUDILLIOH^NDUWL
bedroom, bathroom SRGUHGXYDZHQDVOLNLaNLRGSURVWRULLYRGRPRWVSRUHGVRSVWYH
QLRWUDVSRUHGQDSURVWRULLWHQDXaHQLFLWHLLQGLYLGXDOQRSUH]HQ
WLUDZHQDVYRMRWGRP SRVWHULJUD(memory game-word chain)FUWDZH
QDSURVWRULLWHYRGRPRWLSUH]HQWLUDZHSUHGFHORWRRGGHOHQLHLVO
*RGL^QLYUHPLZD 6SULQJZLQWHUÝ 9HCELVRFUWDZHQDSRMDYLNDUDNWHULVWLaQL]DRGUHGHQRJRGL^QR
PHVHFLGHQRYL January, February, YUHPHUDVNDCXYDZHQDSULND]QD]DDNWXHOQRWRJRGL^QRYUHPHLJUL
RGQHGHODWDFHOL 0DUFKÝ0RQGD\7XH- SHVQLaNLVLPXODFLMDSRGDGHQDVLWXDFLMDLµO
aDVRYL VGD\Ý
It’s five o’clock.


3ULREUDERWNDQDQRYLRWOHNVLaNLPDWHULMDOQHWUHEDGDVHYRYHGXYDDWSRYH`HRGQRYLOHNVLaNLHGLQLFLSRQDVWDYHQaDV/HNVLaNLRWPDWHULMDOVXNFHVLYQR
VHSUR^LUXYDLVHSRYWRUXYD


&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
6SRUWRYL I can swim. I am $NWLYQRVWLRGWLSRWQDYRGHZHGLVNXVLMDQDWHPD0RMDWDRPLOHQD
LVNDCXYDZH swimming. KUDQDÚSUHWVWDYXYDZHQDRPLOHQREURNSUHNXFUWHCLJULRGWLSRW
VSRVREQRVW]D Peter is playing foot- Find your favourite foodVRNRULVWHZHQDIOH^NDUWLLVO
UHDOL]DFLMDQD ball.
DNWLYQRVW
2YR^MHL]HOHQaXN Apple, banana, peach, 3UH]HQWLUDZHQDRYR^MHL]HOHQaXNVRNRULVWHZHQDUHDOLMDFUWDZH
grapes... QDRPLOHQRRYR^MH]HOHQaXNSRYU]XYDZHQDERLWHVRRYR^MHWR
Carrot, tomato, pep- YHCEDRGWLSRWVLPXODFLMD XaHQLFLWHVHVWDYDDWYRXORJDQD
per, potato... NXSXYDaLRYR^MH]HOHQaXNLSURGDYDa LJUDRGWLSRWWordboxLVO

,PHQXYDZH Breakfast (bread and $NWLYQRVWL]D]DJUHYDZH GLVNXVLMD]DRPLOHQLRWREURNQDXaHQLFLWH


QDRVQRYQLWH butter, tea/yoghurt, LQHJRYDWDVRGUCLQD FUWDZHQDRPLOHQREURNNRULVWHZHQDJHVWL
REURFLVRQLY bacon and eggs) NXODFLMDLPLPLNL]DLVNDCXYDZHRPLOHQRQHRPLOHQRMDGHZHLJUD
QDWDYRRELaDHQD Lunch (soup, salad, RGWLSRWQDNRULVWHZHQDIOH^NDUWLLJUXSLUDZHQDHOHPHQWLWH
VRGUCLQD meat, desert) VSRUHGWULWHJODYQLREURFLDNWLYQRVWRGWLSRWWordbox LVO
Supper (sandwich,
cheese, milk)


.20321(17$*5$0$7,A.,6758.785,
&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD Present s. tense of We are, you are $NWLYQRVWLWHLPHWRGLWHNRLJLVXJHULUDPHPRCDWGD
to be VHSULPHQDWYRVLWHQDYHGHQLVRGUCLQLYRJUDPDWLNDWD
` GDJLUD]EHUHUD]OLNXYDL VRJODVQREDUDZDWD]DL]XaXYDZHQDJUDPDWLaNLWHVWUXN
DNWLYQRGDJLNRULVWLIRUPL WXUL$NWLYQRVWLNRLVHVXJHULUDDW]DUHDOL]DFLMDQD
WHRGJODJRORWto be]DSUYRL VRGUCLQLWHRGJUDPDWLNDWDVHVOHGQLWH
YWRUROLFHPQRCLQDYRXVQD
NRPXQLNDFLMD ` VOX^DZHQDLVND]RGQDVWDYQLNRWLQHYHUEDOQRUHDJLUD
ZHQDLVWLRW PLPLNDJHVWLNXODFLMD735 
` YHCELRGWLSRWQDYHUEDOQRUHDJLUDZHQDSRVWDYHQR
SUD^DZH
` YHCELVRNRULVWHZHQDLOXVWUDFLLIOH^NDUWLLSRV
WHUL
` NRULVWHZHQDUHDOLMDNDNRVUHGVWYR]DUHDOL]DFLMDQD
RGUHGHQLVRGUCLQLRGJUDPDWLNDWD
` LJULVREURHZHFUWDZHSRGUHGXYDZH
` SHVQLaNL
` LJUDZHSRXORJLLVLPXODFLLQDGDGHQLVLWXDFLLLVO
` GDJRUD]ELUD]QDaHZHWRQD Present s. tense of to We have/have got
JODJRORWto have/have gotLLV have/have got
WLRWGDJRSULPHQXYDYRXVQDWD You have/have got
NRPXQLNDFLMD
` GDVH]DSR]QDHVRIRUPLWH]D /LaQL]DPHQNL We, you
SUYRLYWRUROLFHPQRCLQDL
VRRGYHWQRGDJLXSRWUHEXYDYR
XVQDWDNRPXQLNDFLMD

2
*UDPDWLaNLWHVWUXNWXULQLNRJD^QHVHWRONXYDDWHNVSOLFLWQRWXNXQLYXaHQLFLWHJLXVYRMXYDDWJOREDOQRYRSUHGORCHQLMD]LaQLVWUXNWXUL


&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
` GDPRCHGDJRSUHSR]QDH 3ULVYRMQLSULGDYNL Our, your
]QDaHZHWRQDSULVYRMQLWH
SULGDYNL]DSUYRLYWRUROLFH
PQRCLQDLQLYQDSUDYLOQD
SULPHQD
` GDPRCHGDJRUD]EHUH]QDaH 2SLVQLSULGDYNLNDNR Tall, short
ZHWRQDRSLVQDWDSULGDYNDL GHORGSUHGPHWRW
QHM]LQDWDSUDYLOQDSULPHQDSUL My teacher is tall.
GDYDZHWRRSLVL
` GDPRCHGDJRUD]EHUH 3UHGOR]L In, on, under, behind,
]QDaHZHWRQDQDMIUHNYHQWQL in front of, up, down,
WHSUHGOR]L]DPHVWRLLVWLWH into, at.
SUDYLOQRGDJLXSRWUHEXYD
GDPRCHGDJLSUHSR]QDHUD]OL 1HRGUHGHQLRGUHGHQ A carrot, an egg, the
NXYDLSUDYLOQRGDJLSULPHQXYD aOHQDDQWKH ERRNÝ
RGUHGHQLRWaOHQa/anLRGUHGH The book is on the
QLRWaOHQthe table.
` GDPRCHGDJRUD]EHUH 3RPR^HQJODJROFDQ Ana can swim.
]QDaHZHWRQDSRPR^QLRWJODJRO LSUD^DOQDIRUPDVR
FDQYRNRQWHNVWQDLVNDCXYDZH JODJRORWFDQ Can you draw a fish?
VSRVREQRVW]DYU^HZHQDRGUH
GHQRGHMVWYLHLLVWLRWSUDYL
OQRGDJRXSRWUHEXYDYRLVWLRW
NRQWHNVW
` GDPRCHGDEURLRG *ODYQLEURHYL 
` GDMDUD]EHUHSUHSR]QDHLSUD (GQLQDLSUDYLOQD Carrot – carrots
YLOQRGDMDSULPHQXYDSUDYLO PQRCLQDNDMLPHQNL
QDWDPQRCLQDNDMLPHQNLWH


&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
` GDMDUD]EHUHSUHSR]QDHLSUD 1HSUDYLOQDPQRCLQD One fish – ten fish
YLOQRGDMDSULPHQXYDQHSUDYL NDMLPHQNLWH
OQDWDPQRCLQDNDMLPHQNLWH
` GDMDSUHSR]QDYDUD]OLNX 5D]OLNXYDZHHGQLQDL There is an apple on
YDLSUDYLOQRGDMDSULPH PQRCLQD the table.
QXYDEH]OLaQDWDIRUPD]D There are six apples on
LVNDCXYDZHHGQLQDLPQRCLQD the table.
` GDJLUD]ELUDSUHSR]QDYDLSUD 3ULOR]L]DYUHPH Today, now
YLOQRGDJLSULPHQXYDSULOR]L Today is Tuesday.
WH]DVHJD^QRYUHPH
We are playing tennis
now.
` GDJLUD]ELUDSUHSR]QDYDLSUD 3ULOR]L]DPHVWR Left, right.
YLOQRGDJLSULPHQXYDSULOR]L Go left! Turn right!
WH]DPHVWR
` GDJRUD]EHUHSUHSR]QDHL 6HJD^QRYUHPH(Pre- Bob is drawing a pota-
SUDYLOQRGDJRSULPHQXYDPre- sent continuous tense) to now.
sent continuous tense VHJD^QR
YUHPH ]DLVNDCXYDZHGHMVWYLMD
NRLVHVOXaXYDDWYRPRPHQWRWQD
]ERUXYDZHWR
` GDJRSUHSR]QDYD]QDaHZHWRQD 6HJD^QRYUHPH(Pre- He lives in a house.
Present simple tense VHJD^QR sent simple tense)
YUHPH YRWROLFHHGQLQD
` GDJRSUHSR]QDYD]QDaHZHWRQD 3UD^DOQDIRUPDYR Do you like milk?
Present simple tense VHJD^QR VHJD^QRYUHPH(Pre-
YUHPH YRSUD^DOQDIRUPDYR sent simple tense). Does she like purple?
WROLFHHGQLQD


.20321(17$-$=,A1,)81.&,,
&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD 3UHWVWDYXYDZHGDYD This is Tina. She is my $NWLYQRVWLRGWLSRWQDSUHWVWDYXYDZHLGDYDZHRSLV
ZHRSLVQDVHEHVLL cousin. She is 10. She has QDEOL]RNEOLVNDSULMDWHOSULMDWHONDLOLURGQLQD
` GDPRCHGDYRGLHGQRVWDYQD GUXJLWHLVNDCXYDZH RGQHSRVUHGQRWRRNUXCXYDZHSRGDGHQDIRWRJUDILMD
got brown hair. She is tall.
NRPXQLNDFLMDYRVRRGYHWQL YR]UDVWLVSRVREQRVW SUDYHZHFUWHCSRGDGHQRSLVRGVRXaHQLNNDCXYDZH
JRYRUQLVLWXDFLLVRSULPHQDQD She can swim. Her birthday
is in July. SULND]QLLVO
MD]LaQLWHIXQNFLLQDRYDQLYR
QDL]XaXYDZHQDMD]LNRWRGQRV
QREOLVNLQDQHJRYDWDYR]UDVW
3RVWDYXYDZHHGQR What`s your name? - I`m ,JULYRGYRMNL YRGHZHGLMDORJ LJULRGWLSRWBlind-
VWDYQLSUD^DZDL Svetlana. folded Conversation,, What`s the time, Mr. Wolf"LVO
GDYDZHRGJRYRUQD Who is this?- This is my
LVWLWH friend.
What time is it? - It is five
o`clock.
What day is it today?-
Monday.
0RGHOLQDNXOWXUQR Here you are!-Thanks/ 8YHCEXYDZHQDMD]LaQDWDIXQNFLMDSUHNXUDERWDYR
RGQHVXYDZH Thank you very much- You GYRMNL VLPXODFLMDSRGDGHQDVLWXDFLMD GUDPDWL]D
are welcome. FLMDLVO
,VNDCXYDZHQDYNXVL Lucy likes pasta. ,VNDCXYDZHQDLQGLYLGXDOQLVWDYRYLLYNXVRYL]D
VWDYNRQQH^WR I don`t like carrots RGUHGHQYLGQDKUDQDERLGHORYLRGREOHNDJRGL^QL
YUHPLZDLVOFUWDZHQDSUHWKRGQRLVNDCDQLVWDYR
YLSUHNDCXYDZHQDVWDYRYLLYNXVRYLRGVRXaHQLFLWH
LVO


&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
,VNDCXYDZHQD I am playing hide and seek $NWLYQRVWLRGWLSRWQDJHVWLNXOLUDZH VLPXOLUDZH 
GHMVWYLMDNRLVH now. GHMVWYLMDSRGDGHQYHUEDOHQLVND]GDYDZHYHUEDOHQ
VOXaXYDDWYRPRPHQWRW The fish is swimming. RSLVQDGHMVWYLHSRGDGHQFUWHCLOLVOLNDLVO
Bob is eating a tomato.
They are singing a song.
,VNDCXYDZHNROLaLQD There is one chair behind $NWLYQRVWLRGWLSRWQDQDEURMXYDZHQDSUHGPHWL
the desk. RGXaLOL^QLRWSULERUQDXaHQLFLWH LQGLYLGXDOQR
There are seven days in a RGVWUDQDQDVHNRMXaHQLN GHQRYLYRVHGPLFDWD
week. PHVHFLYRJRGLQDWDJRGL^QLYUHPLZDQDEURMXYDZH
QDSURVWRULLYRGRPRWYHUEDOQRLVNDCXYDZHSR
GDGHQLVOLNLFUWDZHLERHZHVSRUHGGDGHQLVND]]D
NROLaLQDRGVWUDQDQDQDVWDYQLNRWLVO
,VNDCXYDZHQDUHGEL Turn left! ,JULRGWLSRWQDRobot game, Simon saysßßLVO
Go right!
,VNDCXYDZHQD ` What time is it?-It`s ,JULRGWLSRW
YUHPH eight o`clock.
` Dance of the Ostriches, XaHQLFLWHVHSRGHOHQLYR
` aDVRYL ` What day is it today?-It GYDWLPDVRSRHGHQSUHWVWDYQLNNRMJLLPDUDFHWH
is Tuesday. QDJUERWHGHQRGXaHQLFLWHQDJUERWLPD]DSL^DQ
` GHQRYL
` What month is it?-Sep- EURMQDOLVWNRMGUXJLRWXaHQLNVHRELGXYDGDJR
` PHVHFL
tember. YLGLLSUDYLOQRUHSURGXFLUD8VSH^QLRWRELGQRVL
` JRGL^QLYUHPLZD
` What season is it?-It is SRHQ]DWLPRW
spring. ` The winner says...Sunday!
` 5DVLSDQWHOHIRQVRXSRWUHEDQDGHQRYLLPHVHFL
3RVDNXYDZHSULMDWQL Have a nice holiday! 6LPXOLUDZHQDJRYRUQDVLWXDFLMDQDWHPDSUD]QLFL
SUD]QLFL XaLOL^WHQUDVSXVWQDFLRQDOQLLYHUVNLSUD]QLFLL
Have a nice weekend! GU LVO


.20321(17$6/8>$:(625$=%,5$:(
&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD /HNVLaNDHGLQLFD 7RPDWRFDUURWVÝ 1HYHUEDOQRUHDJLUDZHQDJRYRUHQSRWWLNVOLNLSRVWH
ULIOH^NDUWLLJUDRGWLSRW6LPRQVD\V QDSUVR
` GDPRCHGDJRUD]EHUH .LWFKHQOLYLQJURRPÝ SRNDCXYDZH SHVQLLVO
]QDaHZHWRQDOHNVLaNLWHHGLQL
:LQWHUDXWXPQÝ
FLSUHGYLGHQL]DL]XaXYDZH]D
-DQXDU\$XJXVWÝ
RYDDYR]UDVW
0RQGD\:HGQHVGD\Ý
` GDUD]ELUDHGQRVWDYQLNXVL (GQRVWDYQLNXVL Bob is drawing a pota- 9HCELRGWLSRWQDVRRGYHWQRUHDJLUDZHQDVOX^QDWLLVND
LVND]L LVND]L to now. ]L RGDXGLR]DSLVLOLRGQDVWDYQLNRWQDSUGYLCHZHQD
WHORWRPLPLND QHYHUEDOQRUHDJLUDZHQDLQVWUXNFLMD
Susan can swim. LVND]RGQDVWDYQLNRWLVO

.20321(17$*2925(:(
&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD 0RHWRVHPHMVWYR I have two cousins. $NWLYQRVWLRGWLSRWQDYHUEDOQRSRYWRUX
YDZHLSURGXFLUDZHQDHGQRVWDYQLLVND]QL
` SUDYLOQRGDJLL]JRYDUD 0RMRWGRP My house is big. UHaHQLFLSUHNXLJUDZHSRXORJLEURMDONL
LVRRGYHWQRGDJLSULPH
QXYDOHNVLaNLWHHGLQLFL *RGL^QLYUHPLZDPHVHFLRG My birthday is in spring. UHFLWLUDZHLSHHZHSRPRCQRVWSURVOHGH
YRHGQRVWDYQLNXVLLVND]L JRGLQDWDGHQRYLRGQHGHODWD Our winter holiday is in Janu- QRVRGYLCHZDXaHVWYRYRNUDWNLGLMDOR^NL
SUHGYLGHQL]DRYDQLYR FHOLaDVRYL ary. VLWXDFLLGUDPVNLL]YHGELLUDVNDCXYDZH
]DL]XaXYDZHQDMD]LNRW Today is Monday. SULND]QLNDNRSRWYUGD]DXVYRHQRVWQDOHN
YRUDPNLWHQDSUHGYLGH VLNDWDLVWUXNWXULWH
It`s five o`clock.
QLWHMD]LaQLIXQNFLLL
JUDPDWLaNLVWUXNWXUL 6SRUWRYL Susan can swim.
2YR^MHL]HOHQaXN Peter likes grapes.
2VQRYQLREURFLLQLYQDWD Ana is eating bread and butter.
VRGUCLQD

.20321(17$A,7$:(
&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD ALWDZHVRGUCLQLRG Apple, dog, blue, 9HCELRGWLSRWQDJODVQRaLWDZH YRJUXSDLLQGLYLGX
XVYRHQLRWYRNDEXODU milk... DOQR DNWLYQRVWLRGWLSRWQDSRYU]XYDZHQD]ERURYL
` GDPRCHGDMDPHPRULUDJUD MD]LaQLIXQNFLL VRVOLNLLSUHGPHWLSRYU]XYDZHQDHGQRVWDYQLNXVL
ILVNDWDVOLNDQD]ERURYLL She is ten. Thank you.
LHGQRVWDYQLNXVL UHaHQLFLVRVOLNLVWLPXOLUDZHQDaLWDZHVRUD]ELUDZH
L]ROLUDQLUHaHQLFLQDQLYRQD LVND]L The pencil is on the NRULVWHZHQDIOH^NDUWLVOLNLaNLSRVWHULLWQ LVO
SUHWKRGQRXVYRHQLXVQLPRGHOL desk.
Tom has two dogs...

.20321(17$3,>89$:(
&HOL 6RGUCLQL 3ULPHUL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD $QJOLVNDWDD]EXND A, B, C, D... 9HCELRGWLSRWQDGRSROQXYDZHQD]ERURYLVRLVSX^WHQL
EXNYL LJUDRGWLSRW+DQJPDQ YHCELVRSL^XYDZHQD
` GDVHRVSRVRELSUDYLOQRGDJR VYRHWRLPHLJUDRGWLSRWVRVWDYXYDZHQDHGQRVWDYQL]ER
NRULVWLDQJOLVNRWRSLVPR URYLRGGDGHQLEXNYLVRL]PH^DQUHGRVOHGLVO

` GDPRCHGDSL^XYDSR]QDWL 3UDYLOQRVSHOXYDZH Lile (el, ai, el, i)... 9HCELSRVSHOXYDZHQDSR]QDWLHGQRVWDYQL]ERURYLSpel-


]ERURYLSRVSHOXYDZH ling Bee LVO

.20321(17$.8/785$

6RGUCLQLWHRGNXOWXUDVH]DVWDSHQLYRVLWHNRPSRQHQWLYRL]XaXYDZHWRQDMD]LNRWRGQRVQRQHVHL]XaXYDDWL]ROLUDQRNDNRSRVHEQDNRPSRQHQWD

&HOWDHGDVHVR]GDGHVHQ]LELOL]DFLMD]DYRRaXYDZHQDNXOWXUROR^NLWHUD]OLNLLVOLaQRVWLNDNRRVQRYD]DUD]YLYDZHQDWROHUDQFLMDLHPSDWL
MDNRQGUXJLRWLUD]OLaQLRW QDSUSUHNXLPLZDSUD]QLFLPRGHOLQDNXOWXUQRRGQHVXYDZHKUDQDSHVQLLJULEURMDONLNRPXQLNDWLYQLPRGHOL
SDUDOLQJYLVWLaNLHOHPHQWLLGU 


1DVWDYQLVUHGVWYD
','$.7,A.,35(325$., ` NRPSOHWRGRGREUHQXaHEQLaNLVLVWHP
` SDNHWSULUDaHQPDWHULMDO]DQDVWDYQLNRW IOH^NDUWLSRVWHUL
LJUDaNL 
6RQDVWDYQLRWSODQ]DQDVWDYDWDSRDQJOLVNLMD]LNYRWUHWRRGGHOHQLH ` NDVHWRIRQLNDVHWLVRSHVQLNRPSMXWHUVRVRRGYHWHQVRIWYHU
VHSODQLUDQLSRaDVDQHGHOQRRGQRVQRaDVDJRGL^QR &'52079VR'9'
` GUXJLL]YRULQDXaHZHYRQHSRVUHGQDWDRNROLQDSUHGPHWLYR
9R SODQLUDZHWR QD QDVWDYDWD ]D WUHWR RGGHOHQLH SUHGYLG VH ]HPH SURVWRULMDWDNDGHVHL]XaXYDDQJOLVNLRWMD]LN
QL VRGUCLQLWH YR QDVWDYQLWH SURJUDPL SR GUXJLWH SUHGPHWL NRL VH ` ,QWHUQHWSULVWDSREUD]RYQLVRIWYHUL
L]XaXYDDW YR WUHWR RGGHOHQLH RGQRVQR SRaLWXYDQ H SULQFLSRW QD ` VSLVDQLMD]DQDVWDYQLNRW
PH_XSUHGPHWQR SRYU]XYDZH SR RGQRV QD FHOLWH L VRGUCLQLWH VR DN
FHQWQDLQWHJULUDQRSRYU]XYDZHVRVRGUCLQLRGPDMaLQLRWMD]LN

1DVWDYDWDSRDQJOLVNLMD]LN]DXaHQLFLWHQDRYDDYR]UDVWVH]DVQRYD 2&(189$:(1$
QDPXOWLVHQ]RUQR YL]XHOQRDXGLWLYQRWDNWLOQRLGU LKROLVWLaNR
XaHZHNRHJLRSID`DNRJQLWLYQLWHDIHNWLYQLWHLPRWRUQLWHDVSHNWL 3267,*$:$7$1$8A(1,&,7(
QDXaHQLFLWHRGQRVQRQDVWDYQLNRW`HJLLQWHJULUDUD]OLaQLWHNRPSR
QHQWLVR^WRMD]LNRW`HVHXaLQDIXQNFLRQDOHQQDaLQ
6OHGHZHQDSRVWLJDZDWDQDXaHQLFLWH
6RJODVQRJRUHQDYHGHQRWRYRVWUDQVNLRWMD]LNQHPRCDWGDVHL]GYRMDW
9RWHNRWQDQDVWDYDWDUHGRYQRVHVOHGDWLYUHGQXYDDWSRVWLJDZDWDQD
RGQRVQRQHPRCHGDVHSODQLUDEURMRWQDaDVRYLWHSRRGGHOQLNRPSR
XaHQLFLWHVHSULELUDDWSRND]DWHOL]DQLYQLWHDNWLYQRVWLPRWLYLUD
QHQWL=DQDVWDYDWDSRRYRMSUHGPHWYRWUHWRRGGHOHQLHVHSODQLUDQL
QRVWD]DXaHZHVRUDERWNDWDVRGUXJLWHLVO IRUPDWLYQRRFHQXYDZH 
SRaDVDQHGHOQRRGQRVQRaDVDJRGL^QR
6HNRMDDNWLYQRVWQDaDVRWSULNRMDXaHQLFLWHMDLVNDCXYDDWMD]LaQDWD
DNWLYQRVWELORQDUHFHSWLYQRUHSURGXNWLYQRLOLSURGXNWLYQRQLYR
7HCL^WHWRQDUDERWDWDQDaDVRYLWHSRDQJOLVNLMD]LNYRWUHWRRGGH
GDYDPRCQRVW]DYRRaXYDZHQDQDSUHGRNRWLQHJRYRYUHGQXYDZH7RD
OHQLHHQDXVQRWRLVNDCXYDZHNRHVHSRYU]XYDVRGDGHQDVLWXDFLMDYR
]QDaLGHNDHYDOYDFLMDWDVHYU^LNDNRLQWHJUDOHQGHOQDVDPLRWQD
XaLOQLFDWDSUHNXLJULGUDPDWL]DFLMDSHVQLLOLGYLCHZDVRSRWWLN
VWDYHQaDVDQHNDNRL]ROLUDQaLQ0QRJXHYDCQRSULSRVWDSNLWHQD
QXYDZHQDIDQWD]LMDWDLQDNUHDWLYQRVWDQDXaHQLNRW8aHQLFLWHYR
SURYHUNDQD]QDHZHWRNDNRLRFHQXYDZHWRQDXaHQLNRWWLHSRVWDSNL
JOREDOD JL XVYRMXYDDW VRGUCLQLWH PHKDQLaNL VR UHSURGXNFLMD  QR
GDQHVHUD]OLNXYDDWRGYRRELaDHQLWHDNWLYQRVWLQDaDVRWRGQRVQR
ELWQRHGDVHSURYHULSUDYLOQRWRUD]ELUDZHQD]QDaHZHWRQDSRUDND
XaHQLFLWHQHWUHEDSRVHEQRGDVHL]GYRMXYDDWRGJUXSDWDSULXVQDWD
WDYNOXaXYDM`LJLLNXOWXUROR^NLWHHOHPHQWL
SURYHUNDQD]QDHZDWDQDXaHQLNRW


%LWQRHSRJROHPDNFHQWGDVHVWDYLQDSR]LWLYQLWHDVSHNWLQDQDSUH VRJODVQRVWVRRS^WLRWQRUPDWLY]DRSUHPHQRVW]DUHDOL]LUDZHQDQD
GRNRWQDXaHQLFLWHWHQDRQD^WRXaHQLNRWJR]QDHDQHRQD^WRQH VWDYQLWHSURJUDPL]DWUHWRRGGHOHQLH
JR]QDH9DCQRHVHNRMQDSUHGRNGDVHQDJUDGLVRRGYHWQRELGHM`LQD
PODGLWHXaHQLFLLPHSRWUHEQDSRYUDWQDLQIRUPDFLMD]DRVWYDUHQLRW 6HSUHSRUDaXYD]DUDGLSROHVHQYL]XHOHQNRQWDNWSRPH_XXaHQLFLWH
XVSHK^WRPRCHGDELGHXVQDSRIDOEDLOLSR]LWLYQDUHDNFLMDL]UD ]DGDVOX^QDWSRGREUR^WRVH]ERUXYDLQDMRGGDOHaHQLRWXaHQLNGD
]HQDSUHNXJHVWLOLPLPLNDLOLSDNVRQDVPHYNDRGVWUDQDQDQDVWDY LPD SUHJOHG QD XaLOQLFDWD NOXSLWH GD ELGDW QDUHGHQL QD VOHGQLRW
QLNRWQDFUWDQFYHWLVO QDaLQ SRYH`H NOXSL GREOLCHQL ]DHGQR UD]QL YDULMDQWL QD EXNYDWD
U, NDNRLSUHPHVWXYDZHLJUXSLUDZHQDVWROaLZDWDSRSRWUHED SUL
9UHGQXYDZHWRQDQDSUHGRNRWQDXaHQLFLWH`HVHYU^LRSLVQRSUL^WR GUDPDWL]DFLMD 
QDVWDYQLNRWLPDREYUVNDYRSRVHEQDWHWUDWNDNRQWLQXLUDQRGDYRGL
]DEHOH^NL]DVHNRMXaHQLNSRVHEQR]DQHJRYRWRQDSUHGXYDZHVRJODVQR
NRPSRQHQWLWHQDMD]LNRWSUHGYLGHQLVRQDVWDYQDWDSURJUDPD]DWUHWR
RGGHOHQLH 1250$7,9=$1$67$9(1
.$'$5
35267251,86/29,=$
5($/,=,5$:(1$1$67$91$7$ ` =DYU^HQLVWXGLLSRDQJOLVNLMD]LNLOLWHUDWXUDQDVWDYQDQD
VRND VII 1.
352*5$0$ ` =DYU^HQLVWXGLLSRDQJOLVNLMD]LNLNQLCHYQRVWVII 1.
` =DYU^HQLVWXGLLSRDQJOLVNLMD]LNLOLWHUDWXUDGUXJDQDVRND
LVR]GRELHQDVRRGYHWQDSHGDJR^NRSVLKROR^NDLPHWRGVNDSRG
JRWRYNDQDVRRGYHWHQIDNXOWHW VII1.
3URJUDPDWDYRRGQRVQDSURVWRUQLWHXVORYL]DQDVWDYDWDVHWHPHOLQD ` =DYU^HQLVWXGLL]DRGGHOHQVNDQDVWDYDVRPRGXO]DDQJOLVNLMD
1RUPDWLYRW]DSURVWRU]D I, II i III RGGHOHQLHL]DQDVWDYQLWHVUHG ]LN VII 1.
VWYD]D I RGGHOHQLHGRQHVHQRGVWUDQDQDPLQLVWHURW]DREUD]RYDQLH
LQDXNDVRUH^HQLHEURGJRG

3URVWRUQLWH XVORYL L RSUHPHQRVWD QD XaLOQLFLWH ]D XVSH^QD UHD


OL]DFLMD QD QDVWDYQDWD SURJUDPD ]D WUHWR RGGHOHQLH WUHED GD VH YR


2A(.89$1,5(=8/7$7, .20,6,-$.2-$-$
32'*279,1$67$91$7$
8aHQLNRWXaHQLaNDWD
352*5$0$
` JR UD]ELUD ]QDaHZHWR QD OHNVLaNLWH HGLQLFL SUHGYLGHQL ]D
XVYRMXYDZHVRJODVQREDUDZDWDQDQDVWDYQDWDSURJUDPDLPRCHGD
JLUHSURGXFLUDLXSRWUHEXYDYRVRRGYHWQLJRYRUQLVLWXDFLL
` 6LOYDQD 9HWHURVND VRYHWQLN SR DQJOLVNL MD]LN %52  6NRSMH 
` UHDJLUDQDXSDWVWYDQDQDVWDYQLNRWYRDNWLYQRVWLWH]DYUHPHQD UDNRYRGLWHO
aDVRW
` 0U=RUD%X^RYVNDVRYHWQLNSRDQJOLVNLMD]LN%LUR]DUD]YRM
` MDSUHSR]QDYDJUDILMDWDQDXVQRXVYRHQLWH]ERURYL QDREUD]RYDQLHWR%522KULG
` PHPRUL]LUDUHSURGXFLUDLSURGXFLUDHGQRVWDYHQNXVLVND]GHO ` PU9HURQLND.DUHYDSURIHVRU8QLYHU]LWHWÛ-XJRLVWRaQD(YUR
RGSHVQLaNDLOLEURMDOND SDÚ7HWRYR
` YRGLHGQRVWDYQDNRPXQLNDFLMDVRNRULVWHZHQDQDMIUHNYHQWQLWH ` 6RZD'LPLWURYDQDVWDYQLNSRDQJOLVNLMD]LN28Û'LPLWDU0L
MD]LaQLIXQNFLLRGVHNRMGQHYLHWRQDXaHQLNRWXaHQLaNDWD ODGLQRYÚ6NRSMH
` SULPHQXYDRVQRYQLJUDPDWLaNLVWUXNWXULSUL^WRVHGR]YROHQL ` $UPLUD*DYD]$EHGLQLQDVWDYQLNSRDQJOLVNLMD]LN28Û-DQH
JUH^NL^WRQHSUHaDWYRUD]ELUDZHWR 6DQGDQVNLÚ6NRSMH
` RSL^XYDVHLVNDCXYDSULPHQXYDM`LJLXVYRHQLWHOHNVLaNLHGL ` 7RQL7RGRURYVNLQDVWDYQLN]DRGGHOHQVNDQDVWDYD28Û0DUVLÚ
QLFLQDQLYRQDHGQRVWDYHQNXVLVND] VAHORSHNÚ7HWRYR
` aLWD JUXSD QD ]ERURYL HGQRVWDYQL NXVL LVND]L ^WR SUHWKRGQR ` $M^H$MUXODLVRYHWQLN]DRGGHOHQVNDQDVWDYD%526NRSMH
XVQRJLVRYODGDOVRYODGDOD
` SL^XYDSR]QDWL]ERURYLSRVSHOXYDZH
` LPD LQIRUPDFLL
LQIRUPDFLL RG RG NXOWXUDWD
NXOWXUDWD QD
QD ]HPMLWH
]HPMLWH VR
VR DQJOLVNL
DQJOLVNL JRYRUHQ
JRYRUHQ
MD]LN
` NRULVWL,.7YRVRGUCLQLRGSUHGPHWRW



3273,6,'$7801$
'21(689$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$

1DVWDYQDWD SURJUDPD SR DQJOLVNL MD]LN ]D WUHWR RGGHOHQLH YR


GHYHWJRGL^QRWRRVQRYQRREUD]RYDQLHMDGRQHVH

0LQLVWHU
6XOHMPDQ5X^LWL VU   QDGHQJRGLQD
    UH^HQLHEU


'(9(7*2',> 1226129122%5$=29$1, (
1$67$91$
352*5$0$

08=,A.2
2%5$=29$1,(

9U]RVQRYDQDaOHQVWDYRG=DNRQRW]DRUJDQL]DFLMDLUDERWDQDRUJDQLWH
QDGUCDYQDWDXSUDYD Û6OYHVQLNQD50ÚEUL aOHQLRG
=DNRQRW]DRVQRYQRREUD]RYDQLH Û6OYHVQLNQD50ÚEU

L PLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHLQDXNDGRQHVHQDVWDYQDSURJUDPD
SRSUHGPHWRWPX]LaNRREUD]RYDQLH]DIIIRGGHOHQLHQDGHYHWJRGL^QRWRRVQRY
QRXaLOL^WH


&(/,1$1$67$9$7$
92III2''(/(1,(

8aHQLNRWXaHQLaNDWD
` GD SULPHQXYD SUDYLOHQ SHËDaNL VWDY VHGHZH GUCHZH
GL^HZH 
` GDSULPHQXYDNXOWLYLUDQRSHHZH XPHUHQRSHHZHEH]JULPDVL
GLJDZHQDUDPHZDLYLNDZH 
` GD VH RVSRVREXYD GD SHH SHVQL VR UD]QRYLGQD ULWPLaNRPHOR
GLVNDOLQLMD
` GDVHRVSRVREXYD]DDNWLYQRVOX^DZHQDPX]LNDWD
` GDSUHSR]QDYDPX]LNDRGUD]OLaQLLQVWUXPHQWL
` GD JL SDPHWL SRYWRUXYD NRULVWL GYLCHZDWD YR PX]LaNR 
ULWPLaNLWHDNWLYQRVWL
` GDVHYRYHGXYDYRHOHPHQWLWHQDQRWQRWRSLVPR
` GDVH]DSR]QDHVRGHWVNLPX]LaNLLQVWUXPHQWL PHORGLVNL LGD
VYLULVRQLY
` GD VR]GDYD LQWHUHV ]D L]YHGXYDZH QD ]YXaQL HIHNWL VSRQWDQL
LPSURYL]DFLLQDNUDWNLPX]LaNLPRWLYLLGU;
` GDVHSRWWLNQXYD]DVRSVWYHQRPX]LaNRL]UD]XYDZH
` GDXPHHGDMDNRULVWLNRPSMXWHUVNDWDWHKQLND]DPX]LaNRL]UD
]XYDZH


.21.5(71,&(/,

3((:( A$6$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD ` 3HHZHSRVOXK ` 9HCEL]DSUDYLOQRSHHZHGUCHZHQDWHORWRYHCEL]D
` 3HHZHSRQRWL GL^HZH GDSHHEH]QDSUHJDZHXPHUHQREH]JULPDVL
` SUDYLOQRGDJRGUCLWHORWRSUL 3UDYLOHQVWDYSUL GLJDZHQDUDPHQDWDEH]YLNDZHLGU 
SHHZH SHHZH ` 7DNWLUDZH SRL
PRWVHYRYHGXYD ` L]YHGEDQDEURMDONLLEU]R]ERUNLVRWRaHQULWDPL
` GDUD]YLYDLQWHUHV]DSHHZH 3HHZHSHVQLSRVOXK MDVQDGLNFLMD SUEURMDONLLEU]R]ERUNLSR]QDWLQD
NDNRVWUXaHQL]UD]
` GDJRSUR^LUXYDRSVHJRWQD GHWVNLXPHWQLaNL QDPHVWRæXGLUDZHå XaHQLFLWH 
JODVRW QDURGQLSRYU]DQL LNDNRSRGJRWRYND ` SHHZHSHVQLUD]OLaQLSRVRGUCLQDLNDUDNWHU SUSHH
` GDUD]YLYDaXYVWYR]DULWDPL VRGUCDYQLLYHUVNL ]DSRLPRWæWDNWå SHVQL]DJRGL^QLWHYUHPLZDGHWVNLSHVQLQDURGQL
GDLGHQWLILNXYDRSUHGHOHQ SUD]QLFL UD]OLaQL NRM`HVHUD]UDER SHVQLLGUVRRSVHJFÔF 
ULWDP LRGQRVQR  SRVRGUCLQDLNDUDN WXEDYRSRJRUQLWH ` GRCLYXYDZHLSUHSR]QDYDZHQDWUDHZHWRQDaHWYUWLQD
` GDSHHSHVQLUD]OLaQLSR WHU RSVHJFÔF RGGHOHQLMD  LSRORYLQDSUHNXEURMDONLWH Û(QFLPHQFLÚ
VRGUCLQDLNDUDNWHU 3HHZHQDHOHPHQWDU Û7DUDWDUDWDUDQDÚ 
` GDVHYRYHGXYD]DSHHZHSRQRWL QLPHORGLVNLYHCEL ` YHCELSRVOXKVRNUDWNLPHORGLVNLPRWLYLVRaLQHWLRG
VRWDNWLUDZH LSHVQLSRQRWL VR WRQRYLWHVROLPL SUQDVWDYQLNRWJRSHHPRWLYRW
XSRWUHEDQDVROL VRLPHQXYDZHQDWRQRYLWHDXaHQLFLWHJRSRYWRUXYDDW
PLYRWUDHZHQDSR SUQDVWDYQLNRWJRSHHPRWLYRWVRWHNVWDXaHQLFLWH
ORYLQLLaHWYUWLQL JRSRYWRUXYDDWVRLPHQXYDZHQDWRQRYLWH 
` SHHZHQDHOHPHQWDUQLPHORGLVNLYHCELLSHVQLSRQRWL
VRWDNWLUDZH


08=,.$,'9,#(:( A$6$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD 0X]LaNRULWPLaNL ` 9DOV ` .RPELQLUDZHQDaHNRUHZDSRWVNRNQXYDZDSUHVWURMXYD
aHNRUHZD aHNRUHZH ZDLGU
` GDVHSRWWLNQXYDGDJLXVRJODVL PDU^LUDZHSRWVNRN
` XaHVWYRYRPX]LaNLLJUL
VYRLWHGYLCHZDVRPX]LaNLWH QXYDZH
NDUDNWHULVWLNL ` WDQFXYDZHQDYDOV
` GDUD]YLYDaXYVWYR]DULWDP 0X]LaNLLJUL
` GDL]YHGXYDPX]LaNRULWPLaNL 7DQFXYDZH YDOV
aHNRUHZD
` GDVHSRWWLNQXYDGDL]YHGXYD
GYLCHZDVSRUHGRGQDSUHGXWYU
GHQDNRUHRJUDILMD
` GD]DSR]QDYDLL]YHGXYD (OHPHQWDUQLPX]LaNL ` L]YHGEDQDHGQRVWDYQLWDQFLLRUDRGUD]OLaQLHWQLaNL
` HGQRVWDYQLQDURGQLRUDRG GUDPDWL]DFLL VR ]DHGQLFLLNXOWXUL
UD]OLaQLHWQLaNL]DHGQLFL NRULVWHZHQDWDQFL ` XaHVWYRYRHOHPHQWDUQLPX]LaNLGUDPDWL]DFLL GUDPD
` GDVHSRWWLNQXYD]DXaHVWYRYR SDQWRPLPD WL]DFLMDQDÛ3HFRLYRONRWÚRG63URNRIMHY 
HOHPHQWDUQLPX]LaNLGUDPDWL
]DFLL


6/8>$:(08=,.$ A$6$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD 6OX^DZHNODVLaQDL ` ,QVWUXPHQW ` 6OX^DZHNODVLaQDPX]LND6HQ6DQVÛ.DUQHYDOQD
QDURGQDPX]LNDNDNR ` ,]YHGED CLYRWQLWHÚÔÛ.HQJXULWHÚLÛ1DURGRWVRGROJLX^LÚ
` GDVOX^DLSUHSR]QDYD LPX]LND]DGHFD GRCLYXYDZHQD]DEDYXYDZHL]DEU]XYDZHQDWHPSRWR
NODVLaQDQDURGQDLPX]LND]D ` ,]YHGXYDa
` .RPSR]LWRU NDNRLQDPDOXYDZHL]JROHPXYDZHQDGLQDPLNDWD 
GHFD 6OX^DZHPX]LaNL
IRONORU QDURGQL ` VOX^DZHPX]LND]DGHFD 63URNRIMHYÛ3HFRLYRONRWÚ
` GDJRSUHSR]QDYDNDUDNWHURWQD ÔFUWDQILOP 
PX]LNDWD YHVHODWDCQDEU]D SHVQLLRUDRGVYRMDWD
HWQLaND]DHGQLFDL ` SHVQLaNLRGGHWVNLIHVWLYDOL
EDYQDLGU 
` GDUD]JRYDUD]DPX]LNDWD^WRMD RGGUXJLWH]DHGQLFL
VOX^D
` GDSUHSR]QDYDQDURGQLSHVQL ` 1DURGQDSHVQDL ` QDURGQDPX]LND SHVQLLRUDRGUD]OLaQLHWQLaNL]DHG
LRUD RUR QLFLQD0DNHGRQLMDLRGVYHWRW 
` GDVOX^DLSUHSR]QDYD]YXFLQD ` ]DSR]QDYDZHQD]YXaQRVWDQDPX]LaNLWHLQVWUXPHQWL
RGUHGHQLPX]LaNLLQVWUXPHQWL SUHNXVOX^DZHQDPX]LaNLGHODLOLIUDJPHQWL KDUPR
QLNDIOHMWDEDUDEDQaHJLWDUDGDMUH 


69,5(:(1$'(76.,08=,A.,,167580(17, A$6$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD 5LWDP ` 5LWDP ` ,]YHGEDVRGHWVNLULWPLaNLLQVWUXPHQWL SUSRYWRUXYD
` 0HORGLMD NUDWNLULWPLaNLPRWLYL 
` GDUD]YLHRVHW]DULWDP 0HORGLMD
` ,PLZDQDGHWVNL ` VYLUHZHQDGHWVNLPHORGLVNLLQVWUXPHQWL PHWDORIRQ 
` GDVH]DSR]QDHVRQDaLQRWQD 6YLUHZHQDGHWVNL PX]LaNLLQVWUXPHQ
VYLUHZHQDRGUHGHQLGHWVNL PHORGLVNLLQVWUX WL NRLVHNRULVWDW
PX]LaNLLQVWUXPHQWL PHQWL YRXaLOL^WHWR
` GDSRYWRUXYDNUDWNLULWPLaNL 3ULGUXCEDQDSHVQL ` 3ULGUXCED ` HGQRVWDYQDSULGUXCEDQDSR]QDWDSHVQDVR'0,
PRWLYL LNUDWNLULWPLaNL
` GDSRYWRUXYDNUDWNLPHORGLVNL LPHORGLVNLPRWLYL
PRWLYL VRGHWVNLPX]LaNL
` GDSULGUXCXYDSR]QDWDSHVQDVR LQVWUXPHQWL
RGUHGHQL'0,

26129,1$08=,A.$7$3,60(1267 A$6$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD (OHPHQWLQDQRWQR ` 1RWD ` =DSR]QDYDZHVRHOHPHQWLWHQDQRWQRWRSLVPRQRWD
SLVPRQRWDSHWWR ` 3HWWROLQLH SHWWROLQLHYLROLQVNLNOXa
` GDJLSUHSR]QDYD]QDFLWHQD OLQLHYLROLQVNL ` 9LROLQVNLNOXa ` YHCEL]DSL^XYDZHQDYLROLQVNLNOXaQRWD
QRWQRWRSLVPRSHWWROLQLH NOXaSRVWDYXYDZHQD
YLROLQVNLNOXa]QDN]DQRWD WRQRYLWHVROLPL
VROLPL QDSHWWROLQLH
` GDXPHHGDSL^XYDYLROLQVNL
NOXa


26129,1$'(76.27208=,A.2,=5$=89$:(,7925(:( A$6$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD ` .UHDWLYQRL]UD]X ` 6DPLRWXaHQLNQDREUDERWHQDSHVQDLOLPX]LaNLSULPHU
YDZHSUHNXSHHZH VR]GDYDVRSVWYHQDNRUHRJUDILMDVRGYLCHZHQDVYRHWR
` GDVHSRWWLNQXYD]DPX]LaNR GYLCHZHLVYL WHORL]PLVOXYDZHQDaHNRULLGYLCHZDVRUDFHWH
L]UD]XYDZHVRJODVVYLUHZH UHZH ` NUHDWLYQRL]UD]XYDZHLWYRUHZHQDVOX^DQLWHSHVQLL
GYLCHZH
` L]UD]XYDZHQD PX]LaNLWHSULPHUL
` GDVWHNQXYDVLJXUQRVWLVDPRGR YSHaDWRFLWHRG ` XaHVWYRYRLJULLGUDPDWL]DFLL
YHUEDYRVRSVWYHQRWRPX]LaNR VOX^DQDWDPX]LND
L]UD]XYDZH ` XaHVWYRYRDNWLYQRVWLYRNRLXaHQLFLWHQDPHVWRGD
QDUD]OLaHQQDaLQ RGJRYDUDDWVR]ERURYLRGJRYDUDDWVRSHHZH
` GDXCLYDYRPX]LaNRWRL]UD]X
YDZH ` XaHVWYRYRDNWLYQRVWLSUHNXVRSVWYHQRL]UD]XYDZHQD
YSHaDWRFLWHRGVOX^DQDWDPX]LND


1DVWDYQLVUHGVWYD
','$.7,A.,35(325$.,
` DXGLRYL]XHOQL VUHGVWYD 79 '9'SOHHU YLGHRSOHHU NRPSMX
WHU 
` GHWVNLPX]LaNLLQVWUXPHQWL
1DVWDYQLWH VRGUCLQL SR SUHGPHWRW PX]LaNR REUD]RYDQLH GDYDDW ` GLGDNWLaNLVUHGVWYDLPDWHULMDOL
PRCQRVWGDVHUHDOL]LUDDWLQWHJULUDQRVRVRGUCLQLWHRGQDVWDYQL
` UD]QLL]YRULQDXaHZHRGQHSRVUHGQDWDRNROLQD SUHGPHWLYR
WHSURJUDPLSRPDMaLQMD]LNPDWHPDWLNDDQJOLVNLMD]LN]DSR]QDYDZH
SULURGDWDLRNROLQDWD 
QDRNROLQDWDLIL]LaNRREUD]RYDQLH,VWR
,VWRWDNDVHGDYDPRCQRVW]D
WDND VH GDYD PRCQRVW ]D
` YL]XHOQLVUHGVWYD VOLNLIRWRJUDILLDSOLNDFLLLVO 
YQDWUH^QRLQWHJULUDQRSODQLUDZHQDVLWHWHPLYRVRJODVQRVWQDSR
WUHELWHQDXaHQLFLWHLSODQLUDQLWHDNWLYQRVWL3UL
3ULUHDOL]LUDZHQD
UHDOL]LUDZH QD ` ,QWHUQHWREUD]RYQLVRIWYHUL
VRGUCLQLWHQDVWDYQLNRWWUHEDGDJRSRWWLNQXYDLIDOLVHNRHGHWHSUL
PX]LaNRWRL]UD]XYDZHLQHVPHHGDVHGR]YROLGDVHSUDYLDWPRVIHUD
QDNRPSHWLWLYQRVWPH_XXaHQLFLWH

*RGL^HQIRQGQDaDVRYL 2&(189$:(1$
7(0, %URMQDaDVRYL 3267,*$:$7$1$8A(1,&,7(
 3HHZH aDVD
 0X]LNDLGYLCHZH aDVD
 6OX^DZHPX]LND aDVD 9R WHNRW QD QDVWDYDWD UHGRYQR VH VOHGDW L YUHGQXYDDW SRVWLJDZDWD
 6YLUHZHQDGHWVNLPX]LaNLLQVWUXPHQWL aDVD QDXaHQLFLWHVHSULELUDDWSRND]DWHOL]DQLYQLWHDNWLYQRVWLPRWL
 2VQRYLQDPX]LaNDWDSLVPHQRVW aDVD YLUDQRVWD ]D PX]LaNR L]UD]XYDZH DQJDCLUDQRVWD QD XaHQLFLWH SR
2VQRYLQDGHWVNRWRPX]LaNRL]UD]XYDZHL VYHWHQRVWDYRUDERWDWDNDNRLWLPVNDWDUDERWD IRUPDWLYQRRFHQXYD
 aDVD
WYRUHZH ZH 3ULVOHGHZHWRQDSRVWLJDZDWDQDXaHQLFLWHQDVWDYQLNRWWUHED
9.8312 aDVD RVREHQRGDYQLPDYDNRQLQGLYLGXDOQLRWSULVWDSYRSRVWLJDZDWDQD
VHNRHSRHGLQHaQRGHWH
=DEHOH^ND%URMRWQDaDVRYLWHHGDGHQRULHQWDFLRQR


35267251,86/29,=$ 2A(.89$1,5(=8/7$7,
5($/,=,5$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$ 8aHQLNRWXaHQLaNDWD
` ]D]HPDSUDYLOHQSHMDaNLVWDY
` SHHNXOWLYLUDQR XPHUHQREH]JULPDVLGLJDZHQDUDPHZDLYL
3URJUDPDWDYRRGQRVQDSURVWRUQLWHXVORYL]DQDVWDYDWDVHWHPHOLQD NDZH 
1RUPDWLYRW]DSURVWRU]DI, II L IIIRGGHOHQLHLQDQDVWDYQLWHVUHG ` SUHSR]QDYD]YXFLRGSULURGDWDLRNROLQDWD
VWYD]DIRGGHOHQLHGRQHVHQRGVWUDQDQDPLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHL ` DNWLYQRVOX^DPX]LND
QDXNDVRUH^HQLHEURGJRGLQD ` L]YHGXYDHGQRVWDYQDNRUHRJUDILMDYRPX]LaNRULWPLaNLDNWLY
QRVWL
` LPHQXYDLSULPHQXYDULWPLaNLLPHORGLVNLGHWVNLLQVWUXPHQ
WL
` UD]OLNXYDRVQRYQLYLGRYLQDWHPSRLGLQDPLND
` SUHSR]QDYD L SULPHQXYD PX]LaNL SLVPHQL ]QDFL SHWWROLQLH
1250$7,9=$1$67$9(1 YLROLQVNLNOXaQRWD 
.$'$5 ` NRULVWL,.7]DPX]LaNRL]UD]XYDZH

1DVWDYDWDSRPX]LaNRREUD]RYDQLHYRWUHWRRGGHOHQLHPRCHGDMDL]
YHGXYDOLFHNRH]DYU^LOR

` SHGDJR^NLIDNXOWHWSURIHVRU]DRGGHOHQVNDQDVWDYD
` )LOR]RIVNLIDNXOWHW,QVWLWXW]DSHGDJRJLMDGLSORPLUDQSH
GDJRJ


.20,6,-$.2-$-$32'*279, 3273,6,'$7801$
1$67$91$7$352*5$0$ '21(689$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$
` $QNLFD 9LWDQRYD VRYHWQLN ]D PX]LaNR REUD]RYDQLH L PX]LaND
XPHWQRVW%526NRSMH
` PU9LNWRULMD.RODURYVND*PLUMDYRQUHGHQSURIHVRUQD)DNXO 1DVWDYQDWDSURJUDPDSRPX]LaNRREUD]RYDQLH]DWUHWRRGGHOHQLHYR
WHWRW]DPX]LaNDXPHWQRVW6NRSMH GHYHWJRGL^QRWRRVQRYQRREUD]RYDQLHMDGRQHVH
` 9HMaLVODY3RSRYVNLVRYHWQLN]DPX]LaNRREUD]RYDQLH%52%H
URYR 0LQLVWHU
` 2OJLFD1DXPRYVNDVRYHWQLN]DRGGHOHQVNDQDVWDYD%527HWRYR 6XOHMPDQ5X^LWL VU   QDGHQJRGLQD
` 9HUD$QJHORYVNDQDVWDYQLNÔ28Û.X]PDQ-3LWXÚ6NRSMH     UH^HQLHEU
` (PLOLMD+ULVWRYDRGGHOHQVNLQDVWDYQLN28Û/D]R$QJHORYVNLÚ
6NRSMH
` +DYD'RNRYRVSLWXYDa28Û0DMÚ6NRSMH



'(9(7*2',> 1226129122%5$=29$1, (
1$67$91$
352*5$0$

/,.2912
2%5$=29$1,(

9U]RVQRYDQDaOHQVWDYRG=DNRQRW]DRUJDQL]DFLMDLUDERWDQDRUJDQLWH
QDGUCDYQDWDXSUDYD Û6OYHVQLNQD50ÚEUL aOHQLRG
=DNRQRW]DRVQRYQRREUD]RYDQLH Û6OYHVQLNQD50ÚEU

L PLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHLQDXNDGRQHVHQDVWDYQDSURJUDPD
SRSUHGPHWRWOLNRYQRREUD]RYDQLH]DIIIRGGHOHQLHQDGHYHWJRGL^QRWRRVQRY
QRXaLOL^WH


&(/,1$1$67$9$7$92
III2''(/(1,(

8aHQLNRWXaHQLaNDWD ` GDVH]DSR]QDYDVRNXOWXUQRWRQDVOHGVWYRRGUD]OLaQLHWQLaNL
` GD]DSR]QDYDQRYLWHUPLQLNRLVHNRULVWDWYRQDVWDYDWDSROL ]DHGQLFL
NRYQRREUD]RYDQLH ` GD JL SUHSR]QDYD YL]XHOQLWH PHGLXPL L VUHGVWYD L QLYQDWD
` GDNRULVWLUD]QLPDWHULMDOLLWHKQLNL]DFUWDZHVOLNDZHPR IXQNFLMD
GHOLUDZHJUDGHZHLYL]XHOQLNRPXQLNDFLLYROLNRYQRWRL]UD ` GDXPHHGDMDNRULVWLNRPSMXWHUVNDWDWHKQLND]DOLNRYQRL]UD
]XYDZH ]XYDZH
` GDJLL]UD]XYDVDPRVWRMQRLVORERGQRVYRLWHVR]QDQLMDaXYVWYD
GRCLYXYDZDLYSHaDWRFLPLVOLLIDQWD]LMDVRSRPR^QDOLNRY
QLRWMD]LNLWYRUH^WYR
` GDNRULVWLUD]QLSRVWDSNL]DOLNRYQRL]UD]XYDZH NDSHZHJUH
EHZHSUVNDZHWXILWDZHLGU 
` GD XPHH GD QDSUDYL L]ERU QD LGHMD DNWLYQRVW L VUHGVWYD L GD
VRVWDYLOLNRYQDWYRUED
` GDXPHHYHUEDOQRGDREMDVQLOLNRYQDWYRUEDLGDVHSRWWLNQXYD
QDVRSVWYHQDHVWHWVNDSURFHQND
` GD SUDYL UD]OLND QD XPHWQLaNL GHOD RG UD]OLaQL OLNRYQL
SRGUDaMD FUWHCVOLNDVNXOSWXUDDUKLWHNWXUD 
` GDJLSULPHQXYDVWHNQDWLWH]QDHZDLYH^WLQL]DOLNRYQRL]UD
]XYDZH
` GDSUDNWLNXYDNXOWXUQRKLJLHQRWHKQLaNLLUDERWQLQDYLNL


.21.5(71,&(/,

&57$:( 25,(17$&,212A$6$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD /LNRYQL ` 1DETXGXYDZHQDQHSRVUHGQDWDRNROLQDSHUFLSLUDZHQDSURVWR
HOHPHQWLYR URW JUDGELWHSUHGPHWLWHSULURGDWDGUYRUHGXOLFD 
` GDMDUD]YLYDSHUFHSFLMDWDLGDVR]GDYD FUWDZHWR
` VRWHQNDaHWNDPRQRKURPQR WX^WHPSHUDYRGHQLERLLGU FUWD
SUHWVWDYD]DSURVWRURW GODERaLQD
OLQLLVRUD]OLaQDGHEHOLQDLQWHQ]LWHWSUHFL]QRVWQDVRND
EOLVNXGDOHNX 
PRHWRXaLOL^WHXaLOL^WHQGYRUPRMDWDVREDPRMRWGRP 
` GDUD]YLYDaXYVWYR]DOLQLMDWD YLGR
YLLLQWHQ]LWHW LGDMDSULPHQXYDYR
OLNRYQDFHOLQD
` GDUD]YLYDRVHWOLYRVWLGDYRRaXYD
ULWDPYRSULURGDWDLVDPRVWRMQRGDJR
SULPHQXYDYRFUWDZHWR
` GDMDUD]YLYDVSRVREQRVWD]D ` &UWDZH ` .RQWXUD ` FUWDNRQWXUQDOLQLMD VXYRGUYROLVWRYLRGGUYMDLQVHNWL 
]DEHOHCXYDZHQDNRQWXUQDWDOLQLMDQD ` 6HQaHZH ` FUWDYLGRYLOLQLLLLVWLWHJLNRPELQLUDYROLNRYQDFHOLQD
SUHGPHWLWHYRRGUHGHQSURVWRU ` 9QDWUH^HQL ` FUWDOLQLLSUDYLNULYLRWYRUHQL]DWYRUHQLGROJLNXVLLV
` GDMDYRRaLVYHWORVWDLVRVHQaHZHGD QDGYRUH^HQ SUHNLQDWDLGULL]UD]XYDNRQWUDVWQDOLQLL REODFLLGRCG 
MDSUHWVWDYXYDVHQNDWDQDSUHGPHWLWH SURVWRU ` YRRaXYDLVSRUHGXYDSUHGPHWLSRJROHPLQD SRaHWQRaXYVWYR]D
` VRFUWDZHGDSUHWVWDYXYDYLGRYLWHNV SURSRUFLL 
WXUL ` VSRUHGXYDGRCLYXYDLFUWDYQDWUH^HQLQDGYRUH^HQSURVWRU
` JLQDETXGXYDSUHGPHWLWHLVHQNLWHNRLJLIRUPLUDDWUD]QL
SUHGPHWLSULUD]OLaQRRVYHWOXYDZHLVRVHQaHZHOLNRYQRJL
SUHWVWDYXYD
` YRSULURGDWDJR]DEHOHCXYDULWDPRWQDIRUPLWHLOLQLLWHLJL
SULPHQXYDNDNRGHNRUDWLYHQHOHPHQW GUYRUHGRJUDGDVNDOLL
GU 


&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL

` GDFUWDSUHNXWHKQLNDWX^ 7X^ ` FUWDVRWX^SHUFHGUYFHaHWND NODVRGSaHQNDRUDQLFDVQRSR


YLVXYRGUYRLGU 
` FUWDSRQDETXGXYDZHSRPQHZHLIDQWD]LMD

6/,.$:( 25,(17$&,212A$6$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD /LNRYQLHOHPHQWLYR ` /DGQLLWRSOLERL ` .RULVWLUD]QRYLGQLSRVWDSNLLWHKQLNLYRVOLNDZHWR
VOLNDZHWR ` .RQWUDVQLERL NDSHZHJUHEHZHSUVNDZHLGU 
` GDJLNRULVWLRVQRYQLWHL
6OLNDZH ` 2ULJLQDO ` VOLNDSHM]DCVRRVQRYQLLL]YHGHQLERL
VHNXQGDUQLWHERLLNUHDWLYQR
GDJLSULPHQXYDYROLNRYQD ` 5HSURGXNFLMD ` VOLNDVRDKURPDWVNLERL
.RQWUDVW ` VOLNDVRODGQLLOLWRSOLERL UD]QLGHNRULUDQLSUHG
NRPSR]LFLMD
` GDVR]GDYDOLNRYQDNRPSR]LFLMD 2ULJLQDOLUHSURGXN PHWL 
VRODGQLLOLWRSOLERL FLMD ` MDVOLNDSULURGDWDVRODGQLLWRSOLERL OLYDGDFYHWR
` GDUD]OLNXYDRULJLQDOQDWYRUED YLLGU 
RGUHSURGXNFLMD ` VOLNDVRNRQWUDVQLERL
` L]UD]XYDNRQWUDVW VYHWORWHPQR 
` PH^DERLLVOLNDVRQLYSRVRSVWYHQD]DPLVOD
` YRSULURGDWDMD]DEHOHCXYDWRQVNDWDJUDGDFLMDVSR
UHGXYDL]DEHOHCXYDUD]OLNLYRWRQRW VYHWROWHPHQ
QDMWHPHQQDMVYHWROWRQ 
` VOLNDSRGRCLYHQR
` VOLNDSRIDQWD]LMD
` SRVHWXYDOLNRYQDL]ORCEDDWHOMHLVH]DSR]QDYDVR
RULJLQDOQLGHODLVRUHSURGXNFLL


2%/,.89$:(9235267252702'(/,5$:(,*5$'(:( 25,(17$&,212A$6$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD ` 9ROXPHQ ` 1DETXGXYDUD]QLSUHGPHWLLVSRUHGXYDSRIRUPD
JROHPLQDLWHNVWXUD
` GDMDUD]YLYDVSRVREQRVWDGD
QDETXGXYDYRRaXYD SHUFHSLUD 
SUHGPHWLVRHGQRVWDYHQLVORCHQ
YROXPHQ
` GDMDXVRYU^XYDPDQXHOQDWDVSRVRE 2VQRYQLVUHGVWYD]D ` PRGHOLUDHGQRVWDYHQYROXPHQ RYR^MH]HOHQaXNJHR
QRVWSULPRGHOLUDZHWR 0RGHOLUDZH PHWULVNLWHODLGU 
` SULPRGHOLUDZHWRGDJLXVRYU^XYD /LNRYQLHOHPHQWLYR ` PRGHOLUDSUHGPHWLVRVORCHQYROXPHQ CLYRWQL
UD]QLWHSRVWDSNLQDUDERWD PRGHOLUDZHWR aRYHaNDILJXUDSWLFDNR^QLaNDLVO 
` GDVHRVSRVREXYDGDPRGHOLUDWUL ` PRGHOLUDVRUD]QLSRVWDSNLQDGRGDYDZHRG]HPDZH
GLPHQ]LRQDOQLIRUPL VRHGQRVWD 0RGHOLUDZH GODEHZHJUHEHZHSHUIRULUDZHLFUWDZH
YHQLVORCHQYROXPHQ 
` GDMDSULPHQXYDOLQLMDWDLWHNVWXUD
WDSULPRGHOLUDZHWR
` GDVR]GDYDNRPSR]LFLMDVRUD]QL 2VQRYQLVUHGVWYD]D ` .D^LUDZH ` ND^LUDPDVNLNR^QLaNLSORGRYLCLYRWQLLGU
RWSDGQLLGUXJLPDWHULMDOL JUDGHZH ` 0DNHWD ` PRGHOLUDSUHGPHWLLVRQLYVR]GDYDNRPSR]LFLMD
` GDVH]DSR]QDYDVRQHNRONXVNXOSWX /LNRYQLHOHPHQWLYR ` NRULVWLRWSDGQLPDWHULMDOL]DOLNRYQRL]UD]XYDZH
ULYRQHSRVUHGQDWDRNROLQD JUDGHZHWR SUDYLPDNHWLQDXaLOL^WHVRREUD`DMYR]LODLGU 
` NRPELQLUDLVRVWDYXYDLSULWRDL]UD]XYDSURVWRU
*UDGHZH YQDWUH^HQLQDGYRUH^HQ 
` GDVHRVSRVREXYDRGJRWRYLIRUPL ` 6NXOSWXUD ` VRNRPSRQLUDZHQDJRWRYLIRUPLVR]GDYDVORCHQD
GDVR]GDGHSRVORCHQDNRPSR]LFLMD NRPSR]LFLMD
` VR]GDYDZHQDXPHWQLaNRGHOR VNXOSWXUD ]DEHOHCXYD
GHWDOLWHNVWXUDOLQLLYROXPHQ
` SRVHWXYDVSRPHQLN VNXOSWXUDELVWDIRQWDQDLGU 


',=$-1,9,=8(/1,.2081,.$&,, 25,(17$&,212A$6$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD 'L]DMQ ` 'H]HQ ^DUD ` 3HaDWLVRULWPLaNRSRYWRUXYDZHVR]GDYDGH]HQ PDUD
PDXNUDVQDKDUWLMDDPEDODCQDNHVD 
` GDSURFHQL^WRJRSULYOHNXYD /LNRYQLHOHPHQWLYR ` 8NUDV
GL]DMQRW ` =QDN ` SHaDWLVRUD]QRYLGQLPDWHULMDOLNRMVDPJLSURQDR_D
QHJRYRWRQHM]LQRWRYQLPDQLH
` ,OXVWUDFLMD RGQHSRVUHGQDWDVUHGLQD OLVMDSORGRYLNRCDJXPD
NRQQHNRMSUHGPHWL]R^WR 9L]XHOQLNRPXQLND
` .RULFD WHNVWLOPUHCDLGU 
` GDJRNRULVWLULWDPRWYRGL]DM FLL
` 3RVWHU ` SHaDWLNDUWRQSHaDW
QRW
` L]UDERWXYDXNUDVQLSUHGPHWLRGUD]QLDPEDODCL
` GD]DSR]QDYDLUD]OLNXYDLOXV
WUDFLMDIRWRJUDILMDNRULFD]D ` L]UDERWXYDXNUDVLaHVWLWNLQDNLW
NQLJDSRVWHUSODNDW ` VSRUHGHGQRVWDYQD^HPDL]UDERWXYDRULJDPL
 ` SUHNXSRVWDSNLQDOHSHZHYU]XYDZHVRVWDYXYDZHLGU
LPMDPHQXYDSUYRELWQDWDIXQNFLMDQDSUHGPHWLWH
` NRULVWLNRPSMXWHU]DL]UDERWNDQDGHNRUDFLMD


` VODMGRYLVOLNRYQLFLVSLVDQLMDLVO
','$.7,A.,35(325$.,
` DXGLRYL]XHOQLVUHGVWYD 79'9'SOHHUYLGHRSOHHUGLJLWDOHQ
IRWRDSDUDWGLJLWDOQDNDPHUDNRPSMXWHULGUXJLVUHGVWYD]DYLV
QRRGSUHGPHWRW 
1DVWDYQLWH VRGUCLQL RG SUHGPHWRW OLNRYQR REUD]RYDQLH GDYDDW
` ,QWHUQHWREUD]RYQLVRIWYHUL
PRCQRVW ]D LQWHJULUDQR FHOQR L VRGUCLQVNR SRYU]XYDZH VR QDVWD
YQLWHSUHGPHWLPDMaLQMD]LNPDWHPDWLNDDQJOLVNLMD]LN]DSR]QDYD
ZHQDRNROLQDWDPX]LaNRLIL]LaNRREUD]RYDQLH,VWRWDNDVHGDYD
PRCQRVW]DYQDWUH^QRLQWHJULUDQRSODQLUDZHQDVLWHWHPLYRVRJODV 2&(189$:(1$
QRVWQDSRWUHELWHQDXaHQLFLWHLSODQLUDQLWHDNWLYQRVWL
3267,*$:$7$1$8A(1,&,7(
*RGL^HQIRQGQDaDVRYL

7(0, Äóñ¿ðãúãôñåë
9RWHNRWQDQDVWDYDWDUHGRYQRVHVOHGDWLYUHGQXYDDWSRVWLJDZDWDQD
 &UWDZH aDVD XaHQLFLWHVHSULELUDDWSRND]DWHOL]DQLYQLWHDNWLYQRVWLPRWLYLUD
 6OLNDZH aDVD QRVWD]DOLNRYQRWYRUHZHNROHNWLYQDWDVRUDERWNDLVO IRUPDWLYQR
2EOLNXYDZHYRSURVWRURWPRGHOLUDZHL RFHQXYDZH 
 aDVD
JUDGHZH
 'L]DMQLYL]XHOQLNRPXQLNDFLL aDVD 2YDDNRPSRQHQWDHVRVWDYHQGHOQDSODQLUDZHWRQDQDVWDYQLNRW]DQD
9NXSQR aDVD VWDYDWDLXaHZHWR

* =DEHOH^ND%URMRWQDaDVRYLWHHGDGHQRULHQWDFLRQR ` 2SLVQRRFHQXYDZH
» RSVHUYDFLMDQDGHWHWRXaHQLN
1DVWDYQLVUHGVWYD » UD]JRYRUNDNRQDaLQQDL]UD]XYDZH
` UD]QLL]YRULQD XaHZH RGQHSRVUHGQDWDRNROLQD SUHGPHWLYR » YHUEDOQRRSL^XYDZHQDVRSVWYHQLRWFUWHC
SULURGDWDLRNROLQDWD  » VWHSHQQDVRYODGXYDZHQDOLNRYQLWHWHKQLNL
` GLGDNWLaNLVUHGVWYDLPDWHULMDOL » LQGLYLGXDOQLNUHDWLYQLVSRVREQRVWL
` YL]XHOQL VUHGVWYD SUHGPHWL RG QHSRVUHGQDWD RNROLQD UHSUR » XaHVWYRLL]YHGEDQDOLNRYQDWYRUED
GXNFLLGHWVNLWYRUELDSOLNDFLLLVO  » YRRaXYDZHLSUHSR]QDYDZHQDUD]QLSUHGPHWLRGQHSRVUHGQDWD


RNROLQDLSULPHQXYDZHYROLNRYQRWRWYRUH^WYR
» SUH]HQWDFLMDQDOLNRYQLWHXaHQLaNLWYRUEL
1250$7,9=$1$67$9(1
» NUHDWLYQRL]UD]XYDZHLWYRUHZHYROLNRYQLWHWHKQLNL .$'$5
» SUHSR]QDYDZHQDOLNRYQLWHKQLNLLPDWHULMDOL
» DNWLYQRXaHVWYRYRWLPVNDWDUDERWDLGU
1DVWDYDWDSROLNRYQRREUD]RYDQLHYRWUHWRRGGHOHQLHPRCHGDMDL]
YHGXYDOLFHNRH]DYU^LOR

` SHGDJR^NLIDNXOWHWSURIHVRU]DRGGHOHQVNDQDVWDYD
35267251,86/29,=$ ` )LOR]RIVNLIDNXOWHW,QVWLWXW]DSHGDJRJLMDGLSORPLUDQSH
GDJRJ
5($/,=,5$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$

2A(.89$1,5(=8/7$7,
3URJUDPDWDYRRGQRVQDSURVWRUQLWHXVORYL]DQDVWDYDWDVHWHPHOLQD
1RUPDWLYRW]DSURVWRU]DI, II L IIIRGGHOHQLHLQDQDVWDYQLWHVUHG
VWYD]DIRGGHOHQLHGRQHVHQRGVWUDQDQDPLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHL
QDXNDVRUH^HQLHEURGJRGLQD 8aHQLNRWXaHQLaNDWD
` JLSUHSR]QDYDLJLLPHQXYDOLNRYQLWHPDWHULMDOLWHKQLNLLSUL
ERURW]DFUWDZHVOLNDZHPRGHOLUDZHREOLNXYDZHLSHaDWHZH
SUHGYLGHQLVRSURJUDPDWDRGIGRIIIRGGHOHQLH
` FUWDUD]OLaQLOLQLLLGHWDOL
` YRRaXYDVYHWORLVHQNDQDSUHGPHWLWHLREMHNWLWH
` YRRaXYDLLPHQXYDUD]QLYLGRYLOLQLLYRSULURGDWDLJLSULPH
QXYDYROLNRYQRWRL]UD]XYDZH
` JLYRRaXYDNRQWXULWHLHOHPHQWLWHQDSUHGPHWLWHLJLSULPHQX
YDYROLNRYQRWRL]UD]XYDZH


` VHJULCL]DKLJLHQDWDQDSURVWRURW]DSULERURW]DVOLNDZHL]D
QHJRYRSRGUHGXYDZHQDVRRGYHWQRPHVWR .20,6,-$.2-$-$
` JLSUHSR]QDYDLLPHQXYDRVQRYQLWHERLVHNXQGDUQLWHKURPDW 32'*279,1$67$91$7$
VNLWHDKURPDWVNLWH
` XPHHGDGRELHVHNXQGDUQLERL ]HOHQDSRUWRNDORYDLYLROHWR 352*5$0$
YD 
` UD]OLNXYD QDGYRUH^HQ L YQDWUH^HQ SURVWRU LVSDNQDWRYGODE
QDWR ` 7UDMNR-RYDQRYVNLVRYHWQLNSROLNRYQRREUD]RYDQLHLOLNRYQD
` VDPRVWRMQRSRGJRWYXYD^DEORQL]DSHaDWHZH XPHWQRVW%529HOHV
` SHaDWLLVRULWPLaNRSRYWRUXYDZHVR]GDYDNRPSR]LFLMD ` 9DVND/HYNRYDVRYHWQLN]DSUHGXaLOL^QRYRVSLWDQLHLREUD]R
` FUWDSRGRCLYHDQRSURaLWDQRLSRIDQWD]LMD YDQLH%529HOHV
` VDPRVWRMQRGHNRULUDJRWRYLIRUPL ` 2OJLFD1DXPRYVNDVRYHWQLN]DRGGHOHQVNDQDVWDYD%527HWRYR
` JRNRULVWLNRPSMXWHURW]DOLNRYQRL]UD]XYDZHFUWDZHLERHZH ` PU #DNOLQD *OLJRULHYVND  .RaRVND 8aLOL^WH ]D SULPHQHWD
` ]QDHGDUD]OLNXYDFUWHCVOLNDLVNXOSWXUD XPHWQRVW/D]DU/LaHQRYVNLÚ6NRSMH
` ]QDHGHNDSRVWRLRULJLQDOLUHSURGXNFLMD ` $QD&YHWNRVND3DQRYD-8'*Û1RHPYULÚ6NRSMH
` MDRSL^XYDVRSVWYHQDWDOLNRYQDWYRUED ` 5REHUWD-RUGDQRYVNDSURIHVRUYRRGGHOHQVNDQDVWDYD28Û/D]R
` SUHSR]QDYD HOHPHQWL RG QDURGQRWR WYRUH^WYR L JL NRULVWL YR $QJHORYVNLÚ6NRSMH
VYRHWROLNRYQRL]UD]XYDZH ` $GULMDQD $GHPL SURIHVRU SR SUHGXaLOL^QD QDVWDYD  28
-XOLÚ6NRSMH


3273,6,'$7801$
'21(689$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$

1DVWDYQDWDSURJUDPDSROLNRYQRREUD]RYDQLH]DWUHWRRGGHOHQLHYR
GHYHWJRGL^QRWRRVQRYQRREUD]RYDQLHMDGRQHVH

0LQLVWHU
6XOHMPDQ5X^LWL VU   QDGHQJRGLQD
    UH^HQLHEU



'(9(7*2',> 1226129122%5$=29$1, (
1$67$91$
352*5$0$

),=,A.2,='5$9679(12
2%5$=29$1,(

9U]RVQRYDQDaOHQVWDYRG=DNRQRW]DRUJDQL]DFLMDLUDERWDQDRUJDQLWH
QDGUCDYQDWDXSUDYD Û6OYHVQLNQD50ÚEUL aOHQLRG
=DNRQRW]DRVQRYQRREUD]RYDQLH Û6OYHVQLNQD50ÚEU

L PLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHGRQHVHQDVWDYQDSURJUDPDSRSUHG
PHWRWIL]LaNRL]GUDYVWYHQRREUD]RYDQLH]DIIIRGGHOHQLH]DGHYHWJRGL^QRWR
RVQRYQRXaLOL^WH


&(/,1$1$67$9$7$
92III2''(/(1,(

8aHQLNRWXaHQLaNDWD
` GD VH RVSRVREXYD ]D SUDYLOQR GUCHZH L VLPHWULaHQ UD]YRM QD
WHORWRSUHNXVRRGYHWQLYHCEL
` GD XYHCEXYD SUDYLOQL L NRRUGLQLUDQL SULURGQL GYLCHZD VR
UDFHWHQR]HWHLGUXJLWHGHORYLQDWHORWR]DRSWLPDOQDIXQNFL
MDQDORNRPRWRUQLRWDSDUDW
` GDXaHVWYXYDYRLJULLGDVHSRWWLNQXYDQDVRUDERWNDLQDWSUHYDU
YRNROHNWLYQLLJUL
` GDMDUD]YLYDORNRPRWRUQDWDPRWRULaNDNRRUGLQDFLMDLRULHQ
WDFLMDYRSURVWRURW
` GDXYHCEXYDLVRYODGXYDQRYLPRWRULaNLHOHPHQWLRGRVQRYLWH
QDDWOHWLNDWDLJLPQDVWLNDWDLRGGUXJLVSRUWRYL
` GDXaHVWYXYDUDPQRSUDYQRLGDVRUDERWXYDYRWLPVNRL]YHGXYD
ZHQDYHCELWHLLJULWH
` GDUD]YLYDVSRVREQRVWL]DSR]LWLYQRHPRFLRQDOQRL]UD]XYDZH
QL]LJUDLDGHNYDWQLIL]LaNLDNWLYQRVWL
` GDVHSRWWLNQXYDGDXaHVWYXYDYRDNWLYQRVWLSRVYRML]ERU



.21.5(71,&(/,

7(0$9(#%,=$25*$1,=,5$123267$989$:(,'9,#(:(
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD ` 8YHCEXYDZHQDSRVWDYXYD 9UWHZH ` 8aHQLFLWHVHSRVWDYXYDDWYRHGQDUHGLFDYRGYH
ZHWRQDXaHQLFLWHYRGYH UHGLFLYRNRORQDSRHGHQLGYDËFDXaHQLFLWHVH
` GDJRXVRYU^XYDSRVWDYXYDZHWR YUVWL ` QDOHYR GYLCDWYRNRORQDSRHGHQLGYDMFDWUaDZHSUDYR
LGYLCHZHWR ` QDGHVQR LNUXCQR
` 8YHCEXYDZHQDSRVWDYX
` GDMDUD]YLYDORNRPRWRUQDWD YDZHWRQDXaHQLFLWHYR ` QDOHYRNUXJ ` XaHQLFLWHVHGYLCDWSROLQLLREHOHCDQLYR
VSRVREQRVW]DGYLCHZHYRVLWH NRORQDSRHGHQYRPHVWRL VDODLJUDOL^WHRWYRUHQWHUHQSRNRLJR
SUDYFL YRGYLCHZH RGUCXYDDWSUDYHFRWQDGYLCHZHWR
` GDJRUD]YLYDRS^WRWRaXYVWYR ` 9UWHZHYRPHVWRQDOHYR ` VHJUXSLUDDWYRSRPDOLJUXSL]DL]YHGXYDZHQD
LYH^WLQLWH]DNRRUGLQLUDQR LQDGHVQRQDOHYRNUXJ PRWRULaNLGYLCHZDLYHCEL
LVLPHWULaQRSRVWDYXYDZHYR YUWHZH]Dj
NRORQDUHGLFDLYRGYLCHZH
` 'YLCHZHSUDYRFLNFDN
` GDJLUD]YLYDSHUFHSWLYQLWH OHYRGHVQR SROXNUXCQR
LSURVWRUQLWHVSRVREQRVWL LNUXCQR SRREHOHCDQL
SRWUHEQL]DGYLCHZHWRYR JHRPHWULVNLIRUPL
NRORQDLUHGLFD
` )RUPLUDZHJUXSLYR
` GDUD]YLYDVSRVREQRVWL]DSR]L REHOHCDQSURVWRU
WLYQLHPRFLRQDOQLGRCLYXYDZD
SULPRWRUQLDNWLYQRVWL


7(0$9(#%,=$2)25089$:(1$7(/272,'9,#(:$7$ 6(,=9('89$$71$6(.2-A$6
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD ` 9HCEL]DYUDWRW ` .OHNQXYDZHLSRWN ` 9HCEL]DRIRUPXYDZHQDWHORWRLGYLCHZDWD
JODYDWDLUDFHWH OHNQXYDZH ` SUHYHQWLYQLYHCEL]DSUHGLVSRQLUDQRVWDQDXaHQLFLWH
` GDVHSRWWLNQXYDGDL]YHGXYD UDPHQLRWSRMDV ` VNOHNRYLNOHNQXYD NRQRSUHGHOHQLWHOHVQLGHIRUPLWHWL NLIR]DVNROLR
YHCELVRYUDWRWJODYDWDUDFHWH
` 9HCEL]DWUXSRW ZHQDHGQDLQDGYH ]D 
WUXSRWLQR]HWH SUDYLOQRL
NRRUGLQLUDQR  ` 9HCEL]DNDUOLFDWD QR]H ` YHCEL]DVLPHWULaHQUD]YRMLSUDYLOQRGUCHZHQD
LQR]HWH ` LVaHNRULQDSUHG WHORWR
` GDVHSRWWLNQXYDGDL]YHGXYD
` 3RVHEQLNRPSOHNVL QDOHYRQDGHVQR ` NRPSOHNVLYHCEL]DVLPHWULaHQUD]YRMLSUDYLOQR
YHCEL]DMDNQHZHODEDYHZHL
QDYHCELVRSUHYHQ NRVRQDSUHGQDOHYR GUCHZHQDWHORWR
LVWHJQXYDZH
WLYQRLNRUHNWLYQR LOLQDGHVQRQD]DG ` LQIRUPLUDZHQDXaHQLFLWH]DSR]LWLYQRWRYOLMDQLHQD
` GDJRUD]YLYDaXYVWYRWR]D
YOLMDQLH]DWHOHV YHCELWH
HVWHWVNRL]YHGXYDZHQD
QLWHGHIRUPLWHWL
GYLCHZDWD
` GDL]YHGXYDYHCELVRREUD]HQR
VRRSUHGHOHQULWDPLWHPSR
` GDVHVWLPXOLUDSUDYLOQRGDJL
L]YHGXYDYHCELWHYRVHGHZH
SROXOHCHZHLOHCHZHQDVWR
PDNLJUE


7(0$26129,1$$7/(7,.$7$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD ` 6NRNRGPHVWR ` &HO]DIUODZH ` 9HCELRGHZHWUaDZHVNRNDZHIUODZH
` 6NRNVR]DOHW GRIUOXYDZHLSUH ID`DZHGYLCHZHQDUDFHWHLQR]HWH
` GDJLXVRYU^XYDWHKQLNLWHQDRGHZH IUOXYDZH GUCHZHQDWUXSRWLJODYDWD
]DWUaXYDZH YR
WUaDZHLVNRNDZH
YLVRaLQDLGDOHaLQD ` VNRNDOQRVW ` ^WDIHWQLLJULVRVRYODGDQLHOHPHQWLRG
` GDJLUD]YLYDJROHPLWHPXVNXOQLJUXSL RVQRYLWHQDDWOHWLNDWD
` )UODZHLID`DZHWRSaH ` GRVNRNQXYDZH
QDUDFHWHWUXSRWNDUOLFDWDLQR]HWH
` )UODZHWRSaHYRFHO ` LJUDZHGDPD QDWSUHYDUL 
` GDUD]YLYDaXYVWYR]DULWDPEDYHQ
` ,JUDZHGDPD ` VNRNDZHVRMDCHJUXSQRQDHGQRMDCHL
VUHGHQLEU] YRRGHZHLWUaDZH 
` ,JULYRPHVWRLYR LQGLYLGXDOQLVNRNDZD
` GDMDUD]YLYDRS^WDWDSRGYLCQRVWQD
GYLCHZH ` VNRNYRYLVLQDVRYQLPDQLHYRGRVNRNQXYD
ORNRPRWRUQLRWDSDUDWLNRRUGLQLUDQR
` 'RGDYDZHLSULPDZHQD ZHWR DPRUWL]DFLMDQDPHNDSRGORJD 
GYLCHZH
WRSNL ` IUODZHWRSaHYRFHO
` GDMDNRULVWLWHKQLNDWDQDRWVNRNQX
YDZHLGRVNRNQXYDZH RGPHVWRLVR ` SUHIUOXYDZHWRSNDSUHNXQLVNDPUHCDVR
]DWUaXYDZH  SRJRGXYDZHQDRSUHGHOHQDFHO
` GDJLVRYODGXYDWHKQLNLWHQDIUODZHL
ID`DZHLGDMDUD]YLYDSUHFL]QRVWD
` GDL]YHGXYDGYLCHZDSRQDGROCQDWD
RVNDQDVYRHWRWHORLGDMDXYHCEXYD
UDPQRWHCDWDQDWHORWR


7(0$26129,1$*,01$67,.$7$
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD $NUREDWLND ` .ROXWQDSUHG ` ,]YHGXYDZHQDRVQRYQLWHJLPQDVWLaNLHOHPHQ
` .ROXWQDSUHG ` WUNDODZH WL
` GDXYHCEXYDSRO]HZHLWUNDOD
` 7UNDODZH SRQDGROCQDWD ` NODFNDZH ` QRVHZHSUHGPHWQDJODYDLXYHCEXYDZHGUCHZH
ZHRNROXQDGROCQDWDRVRYLQD
RVND ` ULSVWROL QDWHORWRYRFHOLQD
QDOHYDLGHVQDVWUDQD
` .ODFNDONDNODFNDZHQDJUE ` ^YHGVNDNOXSD ` NDaXYDZHQDJLPQDVWLaNLVSUDYL
` GDMDUD]YLYDNRRUGLQDFLMDWD
YRSURVWRURWLaXYVWYRWR]D LVWRPDN ` QL]RNUD]ERM ` QRVHZHLL]YHGXYDZHQDRVQRYQLWHJLPQDVWLaNL
GYLCHZHQDSDUWHUYRUD]OLaQL ` 5D]QLYLGRYLOD]HZH VR HOHPHQWL
SRORCELQDWHORWR SURYOHNXYDZH ` ^WDIHWQLLJULVRVRYODGDQLHOHPHQWLRGRVQR
` GDXYHCEXYDGYLCHZHVR]DYU YLWHQDDWOHWLNDWDLJLPQDVWLNDWDVRYQLPDQLH
6SUDYL NRQRSWRYDUHQRVWD
WXYDZD
` GDMDVRYODGXYDLXYHCEXYD ` 1LVNLJLPQDVWLaNLVSUDYL ` GLJDZHQRVHZHLQDGYOHNXYDZHYRJUDQLFLWHQD
WHKQLNDWDQDSUDYLOQRGLJDZHL 5D]ERMJUHGDULSVWROLL PRCQRVWLWHQDGHFDWDRGRYDDYR]UDVW
QRVHZH GUNDaXYDZHYLVHZHL
VOHJXYDZH
` GDNRULVWLLXYHCEXYDWHKQLND
]D]DHGQLaNRQRVHZHQDSUHG ` 1LVND^YHGVNDNOXSD
PHWL RGHZHLOD]HZH
` GDMDUD]YLYDVLODWDL ` 'LJDZHLQRVHZH
SRGYLCQRVWDQDJROHPLWH ` 1DGYOHNXYDZH
PXVNXOQLJUXSL
` GDVHYRYHGXYDYRHVWHWVNRL
HOHJDQWQRGUCHZHQDWHORWRL
QHJRYLWHGHORYL


7(0$,*5,
&HOL 6RGUCLQL 3RLPL $NWLYQRVWLLPHWRGL
8aHQLNRWXaHQLaNDWD ` ,JULVRWRSND ` 6SRUWVNRRGQHVX ` ,JULYRNRLVHUD]YLYDCHOEDWD]DSREHGD
` >WDIHWQLLJUL YDZH QDWSUHYDUXYDaNLGXKVSRVREQRVWL]DSUL
` GDMDRVR]QDHIXQNFLMDWDQDSUDYLODWDQD GRQHVYRHNLSDWDSRPDJDZHLQDYLYDZH
LJULWH ` ,JULEH]JUDQLFL
` 1DURGQLLGUXJL ` LJUDZHHOHPHQWDUQLLJUL^WDIHWQLLJUL
` GDJLUD]YLYDSVLKRPRWRUQLWHGLPHQ]LL LJULEH]JUDQLFLLVO
EU]LQDVQDRGOLYRVWL]GUCOLYRVWSUDYLOQD WDQFL
` WDQFRYLLJULSURVOHGHQLVRPX]LND
LQDYUHPHQDUHDNFLMDHODVWLaQRVWLGU
` GDSRPDJDVRUDERWXYDNRPXQLFLUDLGLVFL
SOLQLUDQRGDUHDOL]LUDSRVWDYHQL]DGDaL
` GDJLUD]YLYDVSRVREQRVWLWH]DNRQWUROLUDQR
RGQHVXYDZHLLVNDCXYDZHQDHPRFLLWHYR
QDWSUHYDULWHLNDNRXaHVQLNQDWSUHYDUXYDa
LNDNRQDYLYDa
` GDVHSRWWLNQXYDGDLJUDYRVRREUD]QRVWQD
ULWDPRWQDPX]LNDWD

3RNUDMUHGRYQDWDSURJUDPDPRCHGDVHUHDOL]LUDDWLQDVWDYQLWHPLSRGUDaMDYRGRJRYRUVRURGLWHOLWH
` 3OLYDZH
` $NWLYQRVWLQDVQHJ
` 9R]HZHWURWLQHWYHORVLSHGUROHUL
` $NWLYQRVWLYRSULURGDL]OHWLLSH^DaHZD
` 8aLOL^WHQVSRUW
` 6SRUWVNL^NROLLSURHNWL
2YLHQDVWDYQLWHPLVHUHDOL]LUDDWVSRUHGSRVHEQDSURJUDPDQDQLYRQDXaLOL^WHWRLVHUHDOL]LUDDWVSRUHGXWYUGHQLVWDQGDUGLYR]DYLVQRVW
RGLQWHUHVLWHLPRCQRVWLWHQDURGLWHOLWH


0QRJXHELWQRQDVDPLRWSRaHWRNQDXaHEQDWDJRGLQDQDVWDYQLNRWGD
','$.7,A.,35(325$., QDSUDYLVQLPDZHQDSVLKRIL]LaNLRWHPRFLRQDOQLRWLVRFLMDOQLRW
VWDWXVQDVHNRMXaHQLNVRFHOGDSRGJRWYLSODQLUDZHLPDM`LJLSUHG
YLG QDVWDYQLWH WHPL L SRVWDYHQLWH FHOL YR NRUHODFLMD VR XVORYLWH
6RQDVWDYQLRWSODQ]DSUHGPHWRWIL]LaNRL]GUDYVWYHQRREUD]RYDQLH ]DUDERWDYRXaLOL^WHWRVRSRaLWXYDZHQDLQGLYLGXDOQLWHLQWHUHVL
]D III RGGHOHQLH VH SODQLUDQL SR  aDVD QHGHOQR RGQRVQR aDVD LSVLKRPRWRUQLVSRVREQRVWLQDXaHQLFLWH3RVHEQRWUHEDGDREUQH
JRGL^QR YQLPDQLH QD ]GUDYVWYHQDWD VRVWRMED QD XaHQLFLWH RVREHQR QD RQLH
XaHQLFLNRLLPDDWWHOHVQLR^WHWXYDZDLOHNDUVNL]DEUDQL]DFHORV
3UL UHDOL]DFLMDWD QD SURJUDPDWD ]D IL]LaNR L ]GUDYVWYHQR REUD]R QLLOLGHOXPQLPRWRULaNLYHCEL3ULYDNYLWHVOXaDLQDVWDYQLNRWH
YDQLH VH SRD_D RG UD]YRMQLWH PRCQRVWL VSRVREQRVWL L LQWHUHVL QD GROCHQGDJLSRaLWXYDPLVOHZDWDLXNDCXYDZDWDQDVWUXaQLWHOLFD]D
XaHQLFLWH ]GUDYVWYHQDWDVRVWRMEDQDXaHQLFLWH

3URJUDPDWDSRIL]LaNRL]GUDYVWYHQRREUD]RYDQLHQXGL^LURNVSHN 1DVWDYQLNRWHGROCHQX^WHQDSRaHWRNRWQDXaHEQDWDJRGLQDGD]QDH
WDU QD DNWLYQRVWL ]DGROCLWHOQL YR NRL VH SULURGQLWH GYLCHZD GDOLLPDXaHQLFLVR]DEUDQDLOLRJUDQLaHQDIL]LaNDDNWLYQRVWSR
L RVQRYLWH QD DWOHWLNDWD L JLPQDVWLNDWD VR LJULWH L REODVWLWH NRL UDGLSUHOHCDQDEROHVWLOLWHJRELLOLEROHVWQDNDUGLRYDVNXODUQLRW
RSID`DDWSOLYDZHDNWLYQRVWLQDVQHJLYRSULURGDDNWLYQRVWLWHVR VLVWHP7RMHGROCHQGDJRSRaLWXYDOHNDUVNLRWQDRGLSUHSRUDNDWDGD
YR]HZHLVONDNRSRVHEQLWHPDWVNLSRGUDaMDVSRUHGLQWHUHVRWLSR VHNRQVXOWLUDGDOLPRCHLNRONXPRCHGDUDERWLVRWLHXaHQLFL
WUHELWHQDXaHQLFLWHLURGLWHOLWHDWUHEDGDVHUHDOL]LUDDWYROR
NDOQDWDVUHGLQDRGNRMDVHRaHNXYD]QDaLWHOHQQDSUHGRNQDORNDOQR 6RRJOHGQDYR]UDVWDQDXaHQLFLWHPRWRULaNLWHDNWLYQRVWL`HVHUH
QLYRLNRULVWHZHQDSULURGQLWHXVORYL DOL]LUDDW SUHG V SUHNX SRGYLCQL LJUL VR QDVWRMXYDZH GD VH ]D
GRYRODW LQWHUHVLWH QD XaHQLFLWH GD VH RVWYDUXYDDW SR]LWLYQLWH
9DCQR H QDVWDYQLNRW QD SUYLWH aDVRYL ^WR H PRCQR SREUJX GD YRV HPRFLRQDOQL HIHNWL XaHQLNRW GD JL SRaLWXYD VYRLWH GUXJDUaLZD
SRVWDYL YHUEDOQD L PRWRULaND NRPXQLNDFLMD VR NRMD `H JL YRYHGH GDLPSRPDJDLGDVHUD]YLYDNROHNWLYQRWRLJUXSQRWRUH^DYDZHQD
XaHQLFLWHNDNRSDUDOHONDRGQRVQRFHOLQDYRRUJDQL]LUDQRSRVWDYX ]DGDaLWHGDVHUD]YLYDNXOWXUDWDQDSRaLWXYDZHVR]QDQLMD]DXEDYRWR
YDZHLGYLCHZH2YDDWHPDHPQRJX]QDaDMQD]DRUJDQL]LUDQRGYLCHZH LQHJXYDZHQDVRSVWYHQRWRWHOR
EH]EHGQRVWLVLJXUQRVWYRL]YHGXYDZHWRQDSRWUHEQLWHDNWLYQRVWLVR
SDUDOHONDWDNDNRFHOLQDLYRRUJDQL]LUDZHWRQDGUXJLWHDNWLYQRVWL 1DVWDYQLNRWWUHEDSRVHEQRYQLPDQLHGDSRVYHWLQDYNOXaXYDZHWRQD
YRXaLOL^WHWRLQDGYRURGQHJR,VWRWDNDYHCELWHRGWHPDWD]DRIRU VLWH XaHQLFL YR JUXSQLWH DNWLYQRVWL EH] UD]OLND QD QLYQLWH VSR
PXYDZHQDWHORWR]DGROCLWHOQRVHL]YHGXYDDWQDVHNRMaDVSRIL]LaNR VREQRVWLLSRORYDSULSDGQRVW6WLPXOLUDZHWRWUHEDGDVHSUDYLQD
L]GUDYVWYHQRREUD]RYDQLH DILUPDWLYHQQDaLQSUL^WRVHYUHGQXYDDWSRHGLQHaQLWHSRVWLJDZD
QDVHNRMXaHQLNNDNRQHJRYOLaHQUHNRUG6HNRMXaHQLNVHSRWWLNQXYD


GD SRVWLJQH QDMPQRJX ^WR PRCH D QH GD VH VOHGL RGQDSUHG XWYUGHQ ` UHGRYQRVW]DODJDZHVRUDERWNDLSRPDJDZHQDXaHQLNRWQDaDVR
VWDQGDUG&HOWDQDQDVWDYDWDSRIL]LaNRL]GUDYVWYHQRREUD]RYDQLH YLWH
HGDVHREH]EHGLDWPRVIHUDQDUHODNVDFLMD ` IHUSOHM RGQHVXYDZH QD aDVRYLWH L QDWSUHYDULWH SRaLWXYDZH
SREHGDLSRUD]NDNRQRUPDOQLSRMDYLQDQDWSUHYDULWH
3ULSRGJRWRYNDWDQDVWDYQLNRWREUQXYDYQLPDQLHQDUDFLRQDOQRWRNR ` SULGRQHVYRRVWYDUXYDZHQDSR]LWLYQLHPRFLRQDOQLHIHNWL
ULVWHZHQDXVORYLWH]DUDERWD9RJRGL^QDWDSRGJRWRYND]DGROCLWHOQR
` SRaLWXYDZH L LVSROQXYDZH QD ]GUDYVWYHQRKLJLHQVNLWH ]DGDaL
JLSODQLUDQDVWDYQLWHWHPLGRGHNDSDNQDVWDYQLWHWHPLYRVRUDERW
YRRGQRVQDREOHNDWDSUHGIL]LaNLWHDNWLYQRVWLLSRQLY
ND VR URGLWHOLWH VH SODQLUDDW YU] RVQRYD QD XVORYLWH ]D UDERWD YR
` GLVFLSOLQD SRaLWXYDZH QD NX`QLRW UHG QD VSRUWVNDWD VDOD L
XaLOL^WHWR L ORNDOQDWD VUHGLQD URGLWHOLWH VH DQNHWLUDDW VH IRU
XaLOL^WHWRLLVSROQXYDZHQDSRVWDYHQLWH]DGDaLRGVWUDQDQD
PLUDDWJUXSLVHSRGJRWYXYDSRVHEQDSURJUDPD]DL]YHGEDDDNRLPD
QDVWDYQLNRWLGUXJLHOHPHQWLNRLQDVWDYQLNRW`HJLSRVWDYLNDNR
SRWUHED SRNUDM QDVWDYQLNRW VH DQJDCLUD L GUXJR VWUXaQR OLFH 1D
VSHFLILNDQDXVORYLWH]DUDERWDLRVWYDUXYDZHWRQDORNDOQLWH
VWDYQLWHWHPLVHL]YHGXYDDWYRSULVXVWYRQDHGHQRGURGLWHOLWHLOL
LQWHUHVLNDNRLGRJRYRURWVRURGLWHOLWH
VWDUDWHO
=DSRVWLJDZDWDQDXaHQLFLWHVHYRGLGQHYQLN]DVLWHQDYHGHQLNRP
2&(189$:(1$ SRQHQWLRGNRMVHL]YOHNXYDRFHQNDWDQDXaHQLNRW2FHQNDWDHRSLVQD
YRQHDVHRSIDWHQLSRVWLJDZDWDSRYU]DQLVRHOHPHQWLWHSRVWDYHQLVR
3267,*$:$7$1$8A(1,&,7( FHOWDQD1DVWDYQDWDSURJUDPDSRIL]LaNRL]GUDYVWYHQRREUD]RYDQLH
]DWUHWRRGGHOHQLH

6SRUHG SRVWDYHQLWH FHOL QD QDVWDYQDWD SURJUDPD SR IL]LaNR L


]GUDYVWYHQR REUD]RYDQLH QDVWDYQLNRW UHDOL]LUD RSLVQR RFHQXYDZH
GLMDJQRVWLaNR IRUPDWLYQR PLNURVXPDWLYQR L VXPDWLYQR  SUL ^WR
SUHGYLGJLLPDVOHGQLWHNRPSRQHQWL
` XVRYU^XYDZHQDSULURGQLWHIRUPLQDGYLCHZHNDNRLXaHZHL
VRYODGXYDZHQDGUXJLPRWRULaNLHOHPHQWL
` SRGLJQXYDZHQDSVLKRPRWRUQLWHVSRVREQRVWLLVSRVREQRVWDQD
ORNRPRWRUQLRWDSDUDW
` VRYODGXYDZHQDHOHPHQWLWHRGRVQRYLWHQDDWOHWLNDWDJLPQDVWL
NDWDLJULWHLSRGUDaMDWDSRL]ERU


35267251,86/29,=$ 2A(.89$1,5(=8/7$7,
5($/,=,5$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$ 8aHQLNRWXaHQLaNDWD
` L]YHGXYDYHCELVRUDFHWHQR]HWHLWUXSRW
` UD]OLNXYDEU]RRGVSRURRGHZHLWUaDZH
3URJUDPDWDYRRGQRVQDSURVWRUQLWHXVORYL]DUHDOL]DFLMDVHWHPHOL ` ]D]HPDUD]QLSRORCELVRWHORWRYRVWRHZHNOHaHZHNROHQLaHZH
QD1RUPDWLYRW]DSURVWRU]DI, IILIIIRGGHOHQLHLQDQDVWDYQLWHVUHG SROXOHCHZHLOHCHZHQDJUELVWRPDN
VWYD]DIRGGHOHQLHGRQHVHQRGVWUDQDQDPLQLVWHURW]DREUD]RYDQLHL ` SUDYLOQRJRGUCLWHORWRYRVHGHZHLGYLCHZH
QDXNDVRUH^HQLHEURGJRGLQD ` SUDYLOQRVHSRVWDYXYDLGYLCLYRHGQDLGYHUHGLFLYRNRORQD
SRHGHQLGYDMFD
=D UHDOL]DFLMD QD QDVWDYQDWD SURJUDPD SR IL]LaNR L ]GUDYVWYHQR ` SUDYLOQRLNRRUGLQLUDQRVHGYLCLYRSURVWRURW
REUD]RYDQLH SRWUHEQD H VSRUWVND VDOD L RWYRUHQL VSRUWVNL WHUHQL ` SUDYROLQLVNLVHGYLCLLRGUCXYDUDPQRWHCD
1LYQLRW EURM L JROHPLQD VH UHJXOLUDQL VR 1RUPDWLYRW ]D QDVWDYHQ
` SUDYLOQRVNRNDLGRVNRNQXYDSUDYLOQRID`DLIUODYRGDOHaLQD
SURVWRULQDVWDYQLVUHGVWYDLSRPDJDODQD0LQLVWHUVWYRWR]DREUD
SRJRGXYDFHO
]RYDQLHLQDXND
` SUDYLOQR L NRRUGLQLUDQR L]YHGXYD RVQRYQL JLPQDVWLaNL HOH
PHQWLQDSDUWHU
` VRUDERWXYDSRPDJDWLPVNLUDERWLLXaHVWYXYDYRLJUL
` L]YHGXYDVNODGQLLULWPLaNLGYLCHZDLJUDVSRUHGULWDPRWQD
1250$7,9=$1$67$9(1 PX]LNDWDL]YHGXYDWDQFLLLJULYRUD]OLaHQULWDPLGYLCHZD
.$'$5 ` LPD]GUDYVWYHQRKLJLHQVNLQDYLNLSRL]YU^HQLDNWLYQRVWLQD
aDVRWSRIL]LaNRL]GUDYVWYHQRREUD]RYDQLH
` UD]YLYD PRWRULaNDWD NRRUGLQDFLMD L RULHQWDFLMD YR UD]OLaHQ
SURVWRU
=DUHDOL]DFLMDQDQDVWDYQDWDSURJUDPDSRIL]LaNRL]GUDYVWYHQRREUD ` L]YHGXYDDGHNYDWQLYHCEL]DVLPHWULaHQPRUIROR^NLUD]YRM
]RYDQLH]DWUHWRRGGHOHQLHQDRVQRYQRWRREUD]RYDQLHSUHGYLGHQLVH
` XaHVWYXYDYRLJUL ^WDIHWQLNDUDNWHUQLWDQFLLGU 
QDVWDYQLFLVR]DYU^HQSHGDJR^NLIDNXOWHWSURIHVRU]DRGGHOHQVND
` XYHCEXYDLVRYODGXYDQRYLPRWRULaNLHOHPHQWLRGRVQRYLWHQD
QDVWDYDLOLFDVR]DYU^HQ)LOR]RIVNLIDNXOWHW,QVWLWXW]DSHGDJR
DWOHWLNDWDLJLPQDVWLNDWDLRGGUXJLVSRUWRYL
JLMDGLSORPLUDQSHGDJRJ

.20,6,-$.2-$-$ 3273,6,'$7801$
32'*279,1$67$91$7$ '21(689$:(1$1$67$91$7$
352*5$0$ 352*5$0$

1DVWDYQDWDSURJUDPDSRIL]LaNRL]GUDYVWYHQRREUD]RYDQLH]DWUHWR
` GU1DVH.RQGRYVNLNLQH]LRORJ%LUR]DUD]YRMQDREUD]RYDQLH RGGHOHQLHQDGHYHWJRGL^QRWRRVQRYQRREUD]RYDQLHMDGRQHVH
WR6NRSMH
0LQLVWHU
` GU/HQD'DPRYVNDSURIHVRUQD,QVWLWXWRW]DSHGDJRJLMDSUL
)LOR]RIVNLRWIDNXOWHW6NRSMH 6XOHMPDQ5X^LWL VU   QDGHQJRGLQD
` GU=RUDQ5DGL`SURIHVRUQD)DNXOWHWRW]DIL]LaNDNXOWXUD     UH^HQLHEU
6NRSMH
` 6ORERGDQND %DGDURYVND QDVWDYQLN YR 28 9ODGR 7DVHYVNLÚ 
6NRSMH
` $FR0LQRYVNLQDVWDYQLNYR283DUWHQLH=RJUDIVNLÚ6NRSMH
` (OL]DEHWD7RPHYVNDVRYHWQLN%LUR]DUD]YRMQDREUD]RYDQLHWR
6NRSMH
` 0XVWDID$OLXVRYHWQLN%LUR]DUD]YRMQDREUD]RYDQLHWR*RV
WLYDU


PROGRAMET MËSIMORE
PËR KLASËN E III NË ARSIMIN
FILLOR NËNTËVJEÇAR

%\URMDH]KYLOOLPLWWrDUVLPLW


Botues: 62'5#,1$ PËRMBAJTJA
Byroja e zhvillimit të arsimit

Për botuesin: „…„‘•ŽŒ-$=,. GJUHË SHQIPE


Vesna Horvatoviq, drejtor
0$7(0$7,.$ MATEMATIKË
Fotografitë:
Ivan Bllazhev =$32=1$9$:( NJOHJA
Në pajtim me ShF ”Dimitar Milladinov’’, Shkup 1$2.2/,1$7$ E MJEDISIT
ShF ”Vojdan Çernodrinski’’, Shkup dhe ShF ”Rajko Zhinzifov’’, Shkup
$1*/,6.,-$=,. GJUHË ANGLEZE
Disejni dhe shtypi:
08=,A.22%5$=29$1,( ARSIMI MUZIKOR
”Koma’’, Shkup
/,.29122%5$=29$1,( ARSIMI FIGURATIV
Tirazhi:
200 ),=,A.2, ARSIMI FIZIK
='5$9679(122%5$=29$1,( DHE SHËNDETËSOR

0$.('216.,-$=,. GJUHË MAQEDONE

–—”•ŽŒ}„‹ŒŽ GJUHË TURKE

•”“•ŽŒ}„‹ŒŽ GJUHË SERBE

CIP – .DWDORJL]DFLMDYRSXEOLNDFLMD1DFLRQDOQDLXQLYHU]LWHWVND 0$7(0$7,.$ MATEMATIKË


ELEOLRWHNDÙ6Y.OLPHQW2KULGVNLÚ6NRSMH
=$32=1$9$:( NJOHJA
373.312.141.15/.16 (497.7) 1$2.2/,1$7$ E MJEDISIT
PROGRAMET mësimore për klasën e III në arsimin fillor nëntëvjeçar, - Shkup:
Byroja e zhvillimit të arsimit, 2007. – 149 fq.: ilust.; 25 cm $1*/,6.,-$=,. GJUHË ANGLEZE

ISBN 978-9989-939-94-5 08=,A.22%5$=29$1,( ARSIMI MUZIKOR


a) Edukimi dhe arsimi fillor – Maqedoni - Planet dhe programet mësimore, /,.29122%5$=29$1,( ARSIMI FIGURATIV
klasa e parë
),=,A.2, ARSIMI FIZIK
COBISS.MK-ID 71206666 ='5$9679(122%5$=29$1,( DHE SHËNDETËSOR


Programet mësimore prej klasës I-rë deri në klasën e III-të në arsimin » Mr. Bukurie Mustafa, profesoreshë në ShMQ ,,Arseni Jovkov’’,
fillor nëntëvjeçar i hartuan komisionet në përbërje të këshilltarëve të Shkup;
Byrosë së zhvillimit të arsimit dhe bashkëpunëtorëve të jashtëm të By- Ekipi i profesionistëve i analizoi programet mësimore dhe jepte propo-
rosë nga fakultetet përkatëse, institute dhe mësimdhënës të shkollave. zime, sugjerime dhe shembuj për përputhjen e programeve mësimore
Anëtarët e këtyre komisioneve janë përmendur në fund të secilit pro- me Konceptin për edukimin dhe arsimin fillor nëntëvjeçar, Ligjin për
gram mësimor. arsimin fillor, si dhe për përputhje më të madhe ndërmjet programeve
Duke pasur parasysh rëndësinë e veçantë të programeve mësimore për mësimore sipas lëndëve në veçanti.
zhvillimin e konceptit për arsimin fillor nëntëvjeçar të detyrueshëm u Pas analizave të bëra nga ekipi i profesionistëve dhe komisioneve për
formua një ekip profesionistësh për vlerësimin dhe përshtatjen e pro- hartimin e programeve mësimore, drejtori i Byrosë së zhvillimit të arsi-
grameve mësimore prej klasës së I-rë deri në klasën e III-të në të gjitha mit i propozoi programet mësimore për miratim nga ministri i Arsimit
lëndët mësimore për arsimin fillor nëntëvjeçar në përbërje: dhe Shkencës.
» Vesna Horvatoviq, drejtor në Byronë e zhvillimit të arsimit, Shkup; Ministri i Arsimit dhe Shkencës z-ri Sulejman Rushiti, në pajtim me Li-
» Mitko Çeshllarov, udhëheqës sektori, Shkup; gjin për arsim fillor i miratoi programet mësimore më 18.10.2007.
» Mr. Tashe Stojanovski, udhëheqës njësie, Shkup;
» Liljana Samarxhiska – Panova, udhëheqëse njësie, Shkup;
» Dr. Snezhana Adamçevska, Instituti për pedagogji, Shkup;
» Dr. Nikolina Kenig, Instituti për psikologji, Fakulteti Filozofik,
Shkup;
» Dr. Mirosllava Nikollovska, Fakulteti Pedagogjik, Shkup;
» Emilija Hristova, mësimdhënëse në ShF ,,Llazo Angellovski’’, Shkup;



ARSIMI FIL L OR N Ë N T Ë VJ E ÇAR PROGRAMI
MËSIMOR

GJUHË ANGLEZE

Në bazë të nenit 55 paragrafi 1 i Ligjit për organizimin dhe punën e organeve
të administratës shtetërore (“Gazeta zyrtare e RM” nr.58/00 dhe 44/02) neni 24
dhe 26 i Ligjit për arsim fillor (“Gazeta zyrtare e RM” nr. 44/95, 24/96, 34/96,
35/97, 82/99, 29/02, 40/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 dhe 51/07), Ministri i Arsimit solli program mësimor për lëndën gjuhë
angleze për klasën III për shkollën fillore nëntëvjeçare.


1. QËLLIMET E MËSIMIT
NË KLASËN E III-të

Nxënësi/nxënësja:
` të aftësohet që të njohë fjalë të reja në mënyrë visuale dhe përmes
dëgjimit si dhe ta kuptojë rëndësinë e tyre;
` të mund të riprodhojë fjalë dhe shprehje të thjeshta gjuhësore;
` të mund ta njohë grafinë e fjalëve të përvetsuara paraprakisht me
gojë;
` të aftësohet të shkruaj fjalë të njohura sipas spelingut;
` të mund të bëjë komunikim të thjeshtë në nivel të vokabularit të
përvetësuar dhe me zbatimin e funksioneve gjuhësore të afërta me
moshën e nxënësve;
` të tregojë interesim për kulturat tjera.


2. QËLLIMET KONKRETE

KOMPONENTA 1. NJËSITË LEKSIKORE1


Qëllimet Përmbajtjet Shembujt Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: Familja ime (anëtarët Grandmother/grandma Aktivitete të llojit të ushtrimeve me të dëgjuar audio-inçi-
e familjes më të gjerë) zime ose biseda e arsimtarit dhe riprodhimi i asaj që është
` ta kuptojë rëndësinë e njësive Grandfather/grandpa
dëgjuar, emërtimi i anëtarëve të familjes sipas posterëve,
leksikore, t’i riprodhojë dhe t’i /granddad
fotografive, flesh kartelave, vizatimeve të dhëna etj.
përdorë në situata adekuate në Cousin
të folurit.
Familja ime (llojet e Flat/ apartment, house Aktivitete të llojit të ushtrimeve duke dëgjuar audioinçizi-
banimit dhe hapsirat) me ose të folurit e arsimtarit dhe riprodhimi i asaj që kemi
Kitchen, living room,
dëgjuar, emërimi i anëtarëve të familjes sipas hapësirës së
bedroom, bathroom
dhënë, fotografitë, flesh-kartelat, ( rradhitja e vizatimeve
në hapsirat në shtëpi sipas renditjes së tyre të hapsirave të
nxënësve dhe prezentimi individual i shtëpis së vet), poster,
loja (memori game-word chain), vizatime të hapsirave në
shtëpi dhe prezentimi para tërë klasës etj.
Stinët e vitit, muajt, Spring, winter… Ushtrime përmes të vizatuarit të dukurive karakteristike
ditët e javës, orët e për stinë të caktuara të vitit, spjegimi i tregimit për stinën
January, February,
tëra; aktuale të vitit, lojra, këngë, simulimi sipas situates së
March…Monday, Tue-
dhënë etj.
sday…
It’s five o’clock.
Sportet (hulumtimi i I can swim. I am Aktivitete të llojit të zhvillimit të diskutimit me temë: “
aftësisë për realizimin swimming. Ushqimi më i preferuar i imi’’, prezentimi i ushqimit më të
e aktiviteteve) preferuar përmes vizatimit, lojra të llojit Find your favourite
Peter is playing foot-
food me përdorimin e flesh kartelave etj.
ball.
1
Gjatë përpunimit të materialeve leksikore nuk duhet të vendosen më tepër se 5-6 njësi të reja leksikore sipas planit mësimor. Materiali leksikor në mënyrë suksesive
 zgjerohet dhe përsëritet.
Qëllimet Përmbajtjet Shembujt Aktivitetet dhe metodat
Pemë dhe perime Apple, banana, peach, Prezentimi i pemëve dhe perimeve duke përdorur *****;
grapes... vizatimi i pemës/perimes; lidhja e ngjyrave me pemët;
ushtrime të llojit simulim (nxënësit vendosen në rol të
Carrot, tomato, pep-
blerësit pemë/perime dhe shitës); lojra të llojit Wordbox etj.
per, potato...
Emrimi i ushqimeve Breakfast (bread and Aktivitete për nxehje (diskutimi për ushqimin më të prefe-
kryesore me përmbajt- butter, tea/yoghurt, ruar të nxënësve dhe përmbajtja e tyre); të vizatuarit e us-
jen e tyre të zakon- bacon and eggs) hqimeve më të preferuar; duke përdorur gjeste dhe mimika
shme. për hulumtimin e ushqimit më të preferuara/jo të preferuar;
Lunch (soup, salad,
lojra të llojit duke përdorur flesh kartela dhe grupimi i
meat, desert)
elementeve permes tre ushqimeve më kryesore; aktivitete të
Supper (sandwich, llojit Wordbox etj.
cheese, milk)


KOMPONENTA 2. STRUKTURAT GRAMATIKORE2
Qëllimet Përmbajtjet Shembujt Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: Present s. tense of We are, you are Aktivitetet dhe metodat që i sugjerojmë mund të
to be zbatohen në të gjithë përmbajtjet e theksuara në
` Nxënësi t’i kuptojë, dallojë dhe t’i për- gramatikë në pajtim me kërkesat për mësimin e
dorë në mënyrë aktive format e foljes strukturave gramatikore. Aktivitete që sugjerohen
to be për vetën e parë dhe të dytë për realizimin e përmbajtjeve nga gramatika janë
njëjës gjatë komunikimit me gojë. këto që vijojnë:
` Nxënësi ta kuptojë rëndësinë e foljes Present s. tense of to We have/have got ` dëgjimi i rëfimit nga mësimdhënësi dhe reagimi
to have/have got në komunikimin me have/have got joverbal i të njejtit (mimika, gjestet, TPR);
You have/have got
gojë.
` ushtrime të llojit të reagimit verbal të pyetjes
së parashtruar;
` Nxënësi të njihet me format e vetës Përemrat vetor We, you
` ushtrime të llojit me reagim verbal të pyetjes së
së parë, dytë dhe tretë shumës dhe
parashtruar;
t’i përdorë në mënyrë adekuate gjatë
komunikimit me gojë. ` ushtrime për përdorimin e ilustrimeve, flesh
kartelave dhe posterëve;
` Nxënësi të mundet ta njohë rëndësinë Mbiemrat pronor Our, your ` përdorimi i realisë si mjet për realizimin e përm-
e mbiemrit pronor për vetën e pare dhe bajtjeve të caktuara nga gramatika;
dytë shumës dhe zbatimin e drejtë të ` lojra me numra, me vizatim, renditje;
tij. ` poezi;
` luajtja në role dhe simulimi i situatave të dhëna
etj.

2
Strukturat gramatikorenuk plotësohen në mënyrë eksplicite, por ata nxënësit i përvetësojnë në mënyrë globale në strukturat e propozuara gjuhësore.


Qëllimet Përmbajtjet Shembujt Aktivitetet dhe metodat
` Nxënësi të mundet ta kuptoj rëndësinë Mbiemrat përshkrues Tall, short
e mbiemrit përshkrues dhe zbatimin e si pjesë e lëndës dhe
My teacher is tall.
tyre të drejtë gjatë dhënies së përshkri- mbiemrat tjerë përsh-
meve. krues
` Nxënësi të mundet ta kuptojë rëndësinë Ndajfoljet In, on, under, behind, in
e ndajfoljeve më frekuente për vend front of, up, down, into,
dhe të njejtat t’i përdor drejt. at.
` Nxënësi të mundet t’i njohë, dallojë Nyje e trajtës së A carrot, an egg, the
dhe t’i zbatoj drejt nyjen e trajtës së pashquar dhe të book…
pashquar a/an. dhe të shquar the. shquar
The book is on the table.
a/an, the
` Nxënësi të mund ta kuptojë rëndësinë Folja ndihmëse can Ana can swim.
e foljes ndihmëse can, por vetëm në dhe forma pyetëse me
Can you draw a fish?
kontekst të mirësjelljes dhe ta përdorë foljen can
drejt në kontekst të njejtë.
` Nxënësi të mund të numërojë prej 1 Numrat kryesor 1-100
deri më 100.
` Nxënësi ta kuptojë, njohë dhe ta zbato- Njëjësi dhe shumësi i Carrot - carrots
jë drejt shumësin e rregullt tek emrat. rregullt tek emrat
` Nxënësi ta kuptojë, njohë dhe ta Shumësi i parregullt One fish - ten fish
zbatojë drejt shumësin e parregullt tek tek emrat
emrat.
` ta njohë, dallojë dhe ta zbatojë drejt Dallimi i numrit njëjës There is an apple on the
formën pavetore për të treguar njëjësin dhe shumës table.
dhe shumësin.
There are six apples on
the table.


Qëllimet Përmbajtjet Shembujt Aktivitetet dhe metodat
` t’i kuptojë, njohë dhe t’i zbatojë drejt Today, now
ndajfoljet e kohës së tashme
Ndajfolje kohe Today is Tuesday.
We are playing tennis
now.
` t’i kuptojë, njohë dhe t’i zbatojë drejt Ndajfolje vendi Left, right.
ndajfoljet e vendit.
Go left!Turn right!
` Nxënësi ta njohë, kuptojë dhe ta zbatoj Koha e tashme Bob is drawing a potato
drejt Present continuos tens (koha e now.
(Present continuous
tashme)
tens)
` Për të treguar veprime që kanë ndodhur
në momentin e të folurit.
` ta njohë rëndësinë e Present simple Koha e tashme (Pre- He lives in a house.
tens (koha e tashme) në vetën e 3-të sent simpl tens).
njëjës.
` ta njohë rëndësinë e Present simple Forma pyetëse në ko- Do you like milk?
tens (koha e tashme) në formë pyetëso- hën e tashme (Present
Does she like purple?
re në vetën e 3-të njëjës. simpl tens).


KOMPONENTA 3. FUNKSIONET GJUHËSORE
Qëllimet Përmbajtjet Shembuj Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: Prezentimi, përshkrimi This is Tina. She is my co- Aktivitete të llojit të paraqitjes dhe përshkrimit të sho-
i vetëvetes dhe tjerët, usin. She is 10. She has got kut/shoqes së afërt ose farefisit nga mjedisi i drejtpërdrejtë
` Nxënësi të mund të mbaj të treguarit e moshës brown hair. She is tall. sipas fotografisë së dhënë; të vizatuarit sipas përshkrimit të
komunikim të rëndomtë dhe aftësia dhënë nga bashkëpunëtorë; të treguarit e tregimeve etj.
në situata adekuate të She can swim. Her birthday
të folurit duke zbatuar is in July.
funksione gjuhësore në
këtë nivel të të mësuarit e
gjuhës, gjegjësisht të afërt
me moshën e tij.
Parashtrimi i pyetjeve What`s your name? - I`m Lojra në çifte (mbajtja e dialogjeve); lojra të llojit Blindfol-
të rëndomta dhe dhë- Svetlana. ded Conversation“ What’the time, Mr.Wolf? etj.
nia e përgjigjeve të të
Who is this?- This is my
njejtave
friend.
What time is it? - It is five
o`clock.
What day is it today?- Mon-
day.
Modele të sjelljes Here you are!-Thanks/Thank Të ushtruarit e funksionit gjuhësor përmes punës në çifte
kulturore you very much- You are (simulimi sipas situates së dhënë), dramatizimi etj.
welcome.
Të treguarit e shijes Lucy likes pasta. Të treguarit e qëndrimeve individuale dhe shijeve për llojin
dhe qëndrimi ndaj e caktuar të ushqimit, ngjyrat, pjesët e veshëmbathjes,
I don`t like carrots.
diçkaje stinët e vitit etj; të vizatuarit e qëndrimeve të treguara
paraprakisht; të treguarit e qëndrimeve dhe shijet nga bash-
kënxënësit etj.


Qëllimet Përmbajtjet Shembuj Aktivitetet dhe metodat
Të treguarit e veprime- I am playing hide and seek Aktivitete të llojit të gestikulimit (simulimi) veprimet sipas
ve të cilët ndodhin në now. rëfimit të dhënë verbal;
moment
The fish is swimming. të dhënit e përshkrimit verbal të veprimit sipas vizatimit të
dhënë etj.
Bob is eating a tomato.
They are singing a song.
Të treguarit e sasisë There is one chair behind Aktivitete të llojit me numërim të gjësendeve nga pajisjet
the desk. shkollore të nxënësve (individualisht nga ana e secilit
nxënës); ditët e javës, muajt e vitit, stinët e vitit, numërimi
There are seven days in a
i hapsirave në familje, të treguarit verbal sipas ilustrimeve
week.
të dhëna, të vizatuarit dhe ngjyrosja sipas rëfimit të dhënë
për sasi nga ana e mësimdhënësit etj.
Të treguarit e urdhëra- Turn left! Lojra të llojit të Robot game, Simon says....etj.
ve
Go right!
Të treguarit e kohës: ` What time is it?-It`s eight Lojra të llojit:
o`clock.
` orë ` Dance of the Ostriches, (nxënësit janë të ndarë në dy eki-
` What day is it today?-It is
` ditë pe me nga një përfaqësues i cili i ka duart në shpinë, një
Tuesday.
` muaj ndër nxënësit në shpinë kanë numër të shkruar në list që
` What month is it?-Septem- nxënësi tjetër përpiqet ta shikojë dhe ta riprodhojë sipas
` stinët e vitit ber. rregullës. Tentimi i suksesshëm bart pike për ekipin.)
` What season is it?-It is ` The winter says…Sunday!
spring.
` telefoni i prishur i përdorur me ditë dhe muaj;
Të dëshiruarit e festa- Have a nice holiday! Simulimi i situates së të folurit me temë festat (pushimi
ve të këndshme shkollor, festat nacionale dhe fetare etj)
Have a nice weekend!


KOMPONENTA 4. DËGJIM ME KUPTIM
Qëllimet Përmbajtjet Shembuj Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: Njësia leksikore Tomato, carrots… Reagimi jo verbal i: nxitjes së të folurit, fotografive, po-
sterëve, flesh kartelave, lojrave të llojit Simon sazs… (psh.,
` nxënësi të mund ta kuptojë Kitchen, living room…
me të treguar), këngë etj.
rëndësinë e njësive leksikore Winter, autumn…
të parapara për studim në këtë January, August….
moshë. Monday, Wednesday…
` Nxënësi të kuptojë rëfime të Rëfime të shkurtëra të Bob is drawing a pota- Ushtrime të llojit me reagim përkatës të rëfimeve të dëgjua-
thjeshta. thjeshta to now. ra (nga audio-inçizimet ose nga mësimdhënësi, psh., lëvizja
e trupit, mimika), reagimi jo verbal i instruksionit/dëshmi
Susan can swim.
nga mësimdhënësi etj.


KOMPONENTA 5. TË FOLURIT
Qëllimet Përmbajtjet Shembujt Aktivitetet dhe metodat
` Nxënësi t’i shqiptojë dhe t’i Familja ime; I have two cousins. Aktivitete të llojit përsëritje me gojë dhe i rëfimeve
zbatojë drejtë në mënyrë adekua- të thjeshta përmes: lojës sipas roleve, numratoreve,
te njësitë leksikore në rëfime Shtëpia ime My house is big. recitimit dhe këndimit, sipas mundësisë të përcjellura
të thjeshta të parapara për këtë Stinët e vitit, muajt My birthday is in spring. me lëvizje; pjesëmarrja në situata të shkurtëra të dia-
nivel për studimin e gjuhës në e vitit, ditët e javës, logjeve, shfaqe dramatike dhe spjegime të tregimeve si
kuadër të funksioneve të para- Our winter holiday is in vërtetim për përvetësim të leksikës dhe strukturës.
orët e tëra;
para gjuhësore dhe strukturave January.
gramatikore. Today is Monday.
It`s five o`clock.
Sportet Susan can swim.
Pemë dhe perime Peter likes grapes.
Ushqimet kryesore dhe Ana is eating bread and
përmbajtja e tyre butter.

KOMPONENTA 6. TË LEXUARIT
Qëllimet Përmbajtjet Shembujt Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: Të lexuarit e përmbajt- Apple, dog, blue, Ushtrime të llojit të të lexuarit me zë (në grupe apo indivi-
jeve nga vokabulari i milk... dualisht);
` të mund ta memorojë pamjen përvetësuar, funksio-
grafike të fjalëve dhe fjali të She is ten. Thank you. aktivitete të llojit me lidhje të fjalëve me ilustrime apo
net gjuhësore dhe
izoluara në nivel të modeleve gjësende; lidhshmëria e fjalive të thjeshta të shkurtëra me
rëfimet e zakonshme The pencil is on the
të përvetësuara me gojë para- ilustrime; stimulimi i leximit me kuptim (përdorimi i flesh
të shkurtëra. desk.
prakisht. kartelave, pikturime, postera etj).
Tom has two dogs...


KOMPONENTA 7. TË SHKRUARIT
Qëllimet Përmbajtjet Shembujt Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: Alfabeti anglez A, B, C, D... Ushtrime të llojit me plotësim të fjalëve me shkronja të
lëshuara (lojra të llojit Hangman); ushtrime me të shkruar
` të aftësohet që ta përdorë drejt emrin e vetë; lojra të llojit përbërja e fjalëve të thjeshta nga
alfabetin anglez. shkronjat e dhëna me renditje të përzier etj.
` të mund të shkruaj fjali të njo- Spelingu i drejtë. Lile (el, ai, el, i)... Ushtrime sipas spelingut të fjalëve të njohura të thjeshta
hura sipas spelingut. Spelling Bee etj.

KOMPONENTA 7. KULTURË
Përmbajtjet nga kultura janë të përfshiera në të gjitha komponentat në mësimin e gjuhës, gjegjësisht nuk mësohen si të izoluara si komponentë e
veçantë.

Qëllimi është që të krijohet senzibilitet për ruajtjen e dallimeve kulturore përmes përmbajtjeve edukative dhe sociologjike si bazë për zhvillimin e
tolerances dhe empatisë ndaj të tjerëve dhe të ndryshimit (p.sh., përmes emrave, festave, këngëve, lojrave, numratoreve, modeleve komunikative,
elementeve paralinguistike etj.).


` kasetofonë/kaseta me këngë; kompjutor me softverë adekuat; CD
3. REKOMANDIME DIDAKTIKE: rom, TV me DVD;
` burime tjera të mësimit në mjedisin e drejtëpërdrejtë - gjëra në hap-
sirën ku mësohet gjuha angleze;
Në planifikimin e përmbajtjeve në klasën e tretë janë marrë parasyshë ` qasje në internet;
përmbajtjet në programet mësimore nga lëndët tjera të cilat mësohen në ` softverë arsimorë;
klasën e tretë, gjegjësisht respektohet parimi i lidhshmërisë ndërlëndore ` revistat për arsimtarin;
sa i përket qëllimeve dhe përmbajtjeve me theks të lidhshmërisë integru-
ese me përmbajtje nga gjuha amtare.

Mësimi nga gjuha angleze për nxënësit e kësaj moshe bazohet në më-
simin multisenzorë (vizual, auditiv, taktil etj) dhe mësimi holistik i cili
përfshin aspektet kognitive, afektive dhe motorike të nxënësve, gjegjë-
4. VLERËSIMI I TË ARRITURAVE
sisht arsimtari do t’i integrojë komponentat e ndryshme me çka gjuha TË NXËNËSVE
do të mësohet në mënyrë funksionale. Në bazë të kësaj në gjuhën e huaj
nuk mund të ndahen, konkretisht nuk mund të planifikohet numri i orëve
sipas komponentave të caktuara.
PËRCJELLJA E TË ARRITURAVE TË NXËNËSVE
Rëndësia e punës së orëve nga gjuha angleze në klasën e tretë ka të Gjatë mësimit vazhdimisht përcjellen dhe vlerësohen të arriturat e
bëjë me shprehjet gojore e cila lidhet me situatën e dhënë në klasë, nxënësve, përmblidhen treguesit për aktivitetet e tyre, motivimi për më-
permes lojrave, dramatizimit të këngëve ose lëvizjeve me nxitje të fan- sim, bashkëpunimi me të tjerët etj. (vlerësim formativ). Çdo aktivitet
tazisë dhe kreativitetit të nxënësit. Nxënësit në përgjithësi i përvetë- në orë ku nxënësit e tregojnë aktivitetin e tyre gjuhësor qoftë në nivel
sojnë përmbajtjet mekanike (me riprodhim), por me rëndësi është të receptues, riprodhues ose prodhues, jep mundësi për mësimin e përpari-
kontrollohet kuptimi i drejtë i rëndësisë së porosisë duke i përfshirë mit dhe vlerësimit të tij. Kjo dmth. se evaluimi bëhet si pjesë integruese
edhe elementet kulturore. në vetë orën mësimore, e jo si akt i izoluar. Me rëndësi është që gjatë
procedurave të kontrollimit të njohurive, si dhe vlerësimi i nxënësit,
Mjetet mësimore: këto procedura mos të dallohen nga aktivitetet e zakonshme në orë,
` komplet nga sistemi i miratuar shkollor; gjegjësisht nxënësit nuk duhet të veçohen nga grupi gjatë kontrollimit
` një pako material i porositur për arsimtarin (flesh-kartela, posterë, të reagimit gojor gjuhësor.
doracakë);


Me rëndësi është që theks të veçantë t’i vihet aspekteve pozitive të Kushtet hapsinore dhe pajisja e klasave për realizim të suksesshëm të
përparimit të nxënësve, gjegjësisht asaj që nxënësi e di e jo atë që nuk e programit mësimor për klasën e dytë duhet të jenë në pajtim me Norma-
di. Me rëndësi është që çdo përparim të bëhet në mënyrë adekuate me që tivin e përgjithshëm për pajisjen dhe realizimin e programeve mësimore
nxënësve të rinjë u nevojitet informatë kthyese për suksesin e realizuar, për klasën e dytë.
që mund të jetë lëvdatë me gojë ose reagim pozitiv i shprehur përmes
gjestit ose mimikës, ose me buzëqeshje nga ana e arsimtarit, lules së Rekomandohet që për shkak të kontaktit më të lehtë vizual ndërmjet
vizatuar etj. nxënësve, që të dëgjojnë më mirë çka flitet dhe nxënësi që është më
larg të ketë qasje në klasë, bankat të jenë të rregulluara në këtë mëny-
Vlerësimi i përparimit të nxënësve do të bëhet me shkrim gjatë së cilës rë: më shumë banka të afruara njëra me tjetrën, variante të ndryshme
arsimtari ka për obligim në fletore të posaçme në mënyrë të rregullt të të shkronjës “U’’ si dhe vendosja dhe grupimi i karrikeve sipas nevojës
mbajë shënime për çdo nxënës në veçanti për përparimin e tij në përput- (gjatë dramatizimit).
hje me komponentat gjuhësore të parapara me programin mësimor për
klasën e tretë.

6. NORMATIVI PËR KUADRIN


5. KUSHTET HAPSINORE PËR ARSIMOR
REALIZIMIN E PROGRAMEVE
MËSIMORE ` Studime të kryera në gjuhën dhe letërsinë angleze - drejtimi arsi-
mor, VII1.
` Studime të kryera gjuhë dhe letërsi angleze, VII1.
` Studime të kryera gjuhë dhe letërsi angleze - drejtim tjetër dhe
Sa i përket kushteve hapsinore për realizim programi bazohet në Norma- me kualifikimin adekuat pedagogjiko-psikologjik dhe përgatitjen
tivin për hapsirë për klasën e I, II dhe III dhe për mjetet mësimore për metodike në fakultet adekuat, VII1.
klasën e I të sjellur nga ministrit i Arsimit dhe Shkencës me vendim nr. ` Studime të kryera për grupin klasor me modul për gjuhën angleze
07- 4061/1 prej 31.5.2007 VII1.


7. REZULTATET E PRITURA 8. KOMISIONI PËR PËRGATITJEN
E PROGRAMIT MËSIMOR
Nxënësi/nxënësja:
` e kupton rëndësinë e njësive leksikore të parapara për përvetësimin 1. Sillvana Veteroska, këshilltare e gjuhës angleze, Byroja e zhvillimit
në pajtim me kërkesat e programit mësimor dhe të njejtët mund t’i të arsimit - Shkup - udhëheqës sektori
riprodhojë dhe përdorin në situata adekuate të të folurit;
2. Mr. Zora Bushovska, këshilltare e gjuhës angleze, Byroja e zhvillimit
` reagon në udhëzimet e mësimdhënësit në aktivitetet gjatë orës; të arsimit, Njësia ndërkomunale e BZHA - Ohër
` ta njeh grafinë e fjalëve të përvetësuara me gojë;
3. Mr. Veronika Kareva, profesoreshë në Universitetin e “Evropës Ju-
` memorizon, riprodhonë dhe prodhon rëfim të shkurtër të zakons- glindore” - Tetovë
hëm, pjesë të këngës ose numratore;
4. Sonja Dimitrova, arsimtare e gjuhës angleze, SHF “Dimitar Milladi-
` mban komunikim të zakonshëm për përdorimin e funksioneve gju-
nov” - Shkup
hësore më frekuente nga përditshmëria e nxënësit/nxënëses;
5. Armira Gavaz - Abedini, arsimtare e gjuhës angleze, SHF “Jane San-
` zbaton struktura themelore gramatikore, me çka lejohen gabime që
danski” - Shkup
na pengojnë në të kuptuarit;
6. Toni Todorovski, arsimtar i grupit klasor, SHF “7 Marsi”, f. Çellopek
` përshkruan, tregon duke i zbatuar njësitë e përvetësuara leksikore
- Tetovë
në nivel të rëfimit të shkurtër të zakonshëm;
` lexon grup fjalësh, të zakonshme të shkurtëra që i kanë zotëruar/ 7. Ajshe Ajrullai, këshilltare e grupit klasor, Byroja e zhvillimit të arsi-
zotëru paraprakisht me gojë; mit - Shkup
` shkruan fjalë të reja sipas spelingut
` ka informata nga kulturat e vendeve ku flitet gjuha angleze;
` përdorë TIK në përmbajtje nga lënda.


9. VENDIMI DHE DATA E
SJELLJES SË PROGRAMIT
MËSIMOR

Programin mësimor nga lënda e gjuhë angleze për klasën e tretë në sh-
kollën nëntëvjeçar e solli:

Ministër
Sulejman Rushiti më 18.10.2007
(vendim nr.10 - 2066/6)



ARSIMI FIL L OR N Ë N T Ë VJ E ÇAR PROGRAMI
MËSIMOR

ARSIMI MUZIKOR

Në bazë të nenit 55 paragrafi 1 i Ligjit për organizimin dhe punën e organeve
të administratës shtetërore (“Gazeta zyrtare e RM” nr.58/00 dhe 44/02) neni 24
dhe 26 i Ligjit për arsim fillor (“Gazeta zyrtare e RM” nr. 44/95, 24/96, 34/96,
35/97, 82/99, 29/02, 40/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 dhe 51/07), Ministri i Arsimit solli program mësimor për lëndën arsimi
muzikor për klasën III për shkollën fillore nëntëvjeçare.


1. QËLLIMET E MËSIMIT
NË KLASËN E III-të

Nxënësi/nxënësja:
` të zhvillojë qëndrim të drejtë për këndim (ulur, mbajtur, frymëmar-
rje);
` të zhvillojë shprehi për këndim të kultivuar (këndim mesatar pa
grimasë, ngritja e supeve dhe bërtitje);
` të aftësohet të këndojë këngë me vijë të llojllojshme melodiko-
ritmike;
` të aftësohet për dëgjim aktiv të muzikës;
` ta njohë muzikën e instrumenteve të ndryshme;
` t’i mbajë mend, përsërisë dhe përdorë lëvizjet në aktivitetet mu-
zikoro ritmike;
` të njihet me elementet e alfabetit muzikor;
` të njihet me disa instrumente muzikore për fëmijë dhe të përpiqet
që të ekzekutojë me to;
` të shfaq interesim për realizimin e efekteve të zëshme, improvizi-
meve spontane të motiveve të shkurtëra muzikore etj;
` të nxitet për shprehjen individuale muzikore.
` të dijë ta përdorë teknikën kompjuterike për shprehjen muzikore.


2. QËLLIMET KONKRETE

1. KËNDIM (19 ORË)


Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi: ` Qëndrim të drejtë ` Këndim me të ` Ushtrime për këndim të drejtë, për mbajtjen e trupit,
gjatë këndimit; dëgjuar ushtrime për frymëmarrje;
` të fitoj shprehi që gjatë këndimit
` Këndimi i këngëve ` Këndim sipas notave ` (të këndojë pa pengesa, mesatarisht, pa grimasa, ngritja
trupin ta mbajë drejtë;
me të dëgjuar (për ` Taktim e supeve, pa bërtitje etj);
` të zhvillojë interesim për kën- fëmijë, popullore, ` (nocioni përdo- ` ekzekutimi i numratoreve dhe fjalëshpejtave me ritëm të
dim; të lidhura me festat ret si shprehje rrjedhshëm dhe diksion të qartë (psh.: numratoret dhe
` ti zgjerojë përmasat e zërit; shtetërore dhe feta- fjalëshpejtat të njohura për nxënësit);
profesionale në
` të zhvillojë ndijim për ritëm dhe re) të ndryshme për vend “goditje’’dhe ` të kënduarit e këngëve të ndryshme për nga përmbajtja
të identifikojë ritëm të caktuar nga përmbajtja dhe si përgatitje për dhe karakteri (psh, këndon këngë për stinët e vitit, këngë
(1:1 dhe 1:2, gjegjësisht 2:1); karakteri me largësi nocionin “takt’’ që për fëmijët, këngë popullore etj me largësi c1 - c2);
` të këndojë këngë të ndryshme c1 - c2) do të përpunohet në ` përjetimi dhe njohja e kohëzgjatjes të katërshes dhe gjys-
për nga përmbajtja dhe karakteri; ` Këndimi i ushtri- klasët më të larta). mës përmes numratoreve (1:1 “Enci - menci’’; 1:2 “Tara
` të njihet me këndimin sipas meve elementare -tara - tarana’’);
notave me taktim. melodike dhe këngë ` ushtrime me të dëgjuar me motive të shkurtëra melodike
sipas notave (duke të përbëra nga tonet sol1 dhe mi1 (sh.1: mësimdhënësi
përdorur sol 1 dhe e këndon motivin me emrimin e toneve, kurse nxënësit
mi 1 me kohëzgja- e përsërisin; sh.2: mësimdhënësi e këndon motivin me
tje të gjysmës dhe tekst, kurse mësimdhënësit e përsërisin me emrimin e
katërshes) toneve);
` këndimi i ushtrimeve elementare melodike dhe këngë
sipas notave me taktim.


2. MUZIKA DHE LËVIZJET (19 ORË)
Nocio-
Qëllimet Përmbajtjet Aktivitetet dhe metodat
net
Nxënësi: ` Hapa muzikore ` Kombinimi i hapave dhe kërcimeve, qëndrimit, etj;
ritmike (hapërim, ` pjesëmarrja në lojra muzikore;
` të nxitet që t’i përputh lëvizjet e veta me ka- marshim, kërcim;
rakteristikat muzikore; ` ekzekutimi i valleve dhe vallëzimeve të zakonshme nga
` Lojra muzikore; grupet e ndryshme etnike;
` të zhvillojë shqisë për ritëm;
` Vallëzim; ` vallëzim në vallcer;
` të prezentoj hapa muzikore-ritmike;
` të nxitet që të bëjë lëvizje sipas korreografisë
paraprake të caktuar;
` të njohë dhe realizojë valle popullore të
zakonshme nga bashkësitë e ndryshme etnike;
` të nxitet për pjesëmarrje në dramatizimet ele- ` Dramatizime ele- ` Vallcer ` pjesëmarrja në dramatizimet elementare muzikore.
mentare muzikore; mentare muzikore ` (dramatizimi i “Peco dhe ujku’’ nga S.Prokofjev).
(me vallëzim dhe
pantomima);


3. DËGJIMI I MUZIKËS (12 ORË)
Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi: ` Dëgjimi i muzikës klasi- ` Instrument; ` Dëgjimi i muzikës klasike: Sen-Sans: “Karnevali
ke dhe popullore, si dhe ` Ekzekutim; i kafshëve’’ “Kengurët’’ dhe “Populli me veshë të
` ta dëgjojë dhe njohë: muzikën muzika për fëmijë; gjatë’’ (përjetimi i zbavitjes dhe shpejtimi i ritmit,
klasike, popullore dhe muzikën për ` Ekzekutues;
` Dëgjimi i folklorit muzikor ` Kompozitor; si dhe zvogëlimi dhe rritja e dinamikës);
fëmijë;
(këngë dhe valle popullo- ` dëgjimi i muzikës për fëmijë (S. Prokofjev: “Peco
` ta njohë karakterin e muzikës (e re nga bashkësia e tyre dhe ujku’’ - film i vizatuar);
këndshme, e pikëllueshme, e shpe- etnike dhe nga bashkësitë ` këngë nga festivalet për fëmijë;
jtë, e ngadalshme etj). tjera) ` Këngë dhe valle ` muzika popullore (këngë dhe valle nga bashkësi të
` të bisedojë për muzikën që e dëgjon;
popullore ndryshme etnike në Maqedonisë dhe nga bota);
` të dëgjojë këngë dhe valle popullore;
` t’i dëgjojë dhe njohë tingujt e ins- ` njohja e zërave të instrumenteve muzikore përmes
trumenteve të caktuara muzikore. të dëgjuarit të veprave muzikore ose fragmenteve
(harmonika, flejta, barabani, kitara, dajrja).

4. EKZEKUTIMI I INSTRUMENTEVE MUZIKORE PËR FËMIJË (8 ORË)


Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: ` Ritmi ` Ritmi ` Ekzekutim me instrumentet ritmike
` Melodia ` Melodia për fëmijë (psh., përsërit motive
` të zhvillojë ndjenjë për ritëm; ritmike të shkurtëra);
` Ekzekutimi i instrumen- ` Emrat e instrumen-
` të njihet me mënyrën e ekzekutimit të instru- ` ekzekutim me instrumentet ritmike
teve ritmike muzikore; teve muzikore për
menteve të caktuara muzikore për fëmijë; për fëmijë (metalofon);
` Shoqërimi i këngëve dhe fëmijë (të cilët për-
` të përsëris motive të shkurtëra ritmike; doren në shkollë); ` shoqërim të zakonshëm të këngës së
motivet e shkurtëra me
` të përsërisë motive të shkurtëra melodike; instrumentet muzikore ` Shoqërimi njohur me IMF
` të shoqërojë këngë të njohur me IMF të caktuara. për fëmijë


5. BAZAT E SHKRIM-LEXIMIT MUZIKOR (6 ORË)
Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: ` Elemente të alfabe- ` Nota ` Njohja me elementet e alfabetit të notave: nota, pesër-
tit të notave: nota, ` Pesërreshti (penta- reshti (pentagramit), çelësi i violinës;
` t’i njeh shenjat e alfabetit muzi- pesërreshtëshi, gram) ` ushtrime për të shkruar në çelësin e violinës, nota.
kor: pesërreshti, çelësi i violinës, çelësi i violinës;
shenjë për nota, sol 1 dhe mi 1; ` Çelësi i violinës
vendosja e toneve
` të dijë të shkruaj çelësin muzi- sol 1 dhe mi 1 të
kor; pesëreshtit (penta-
` të dijë të shkruaj çelësin e gramit).
violinës.

6. BAZAT E SHPREHJES DHE KRIJIMTARISË MUZIKORE PËR FËMIJË (8 ORË)


Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi: ` Shprehja kreative ` Vetë nxënësi krijon korreografi personale të këngës së
përmes këndimit, përpunuar ose shembull muzikor me lëvizjen e trupit të
` të nxitet për shprehje muzikore lëvizjes dhe ekzeku- tij, me paramendimin e hapave dhe lëvizjes së duarve;
me zë, ekzekutim, lëvizje; timit; ` shprehjet kreative dhe krijimi i këngëve të dëgjuara dhe
` të arrijë siguri dhe vetëbesim në ` shprehja e mbre- shembujt muzikor;
shprehjen personale muzikore; save nga muzika e ` pjesëmarrja në lojë (psh. se si godet qukapiku);
` të kënaqet në shprehjen muzi- dëgjuar në mënyrë ` pjesëmarrja në aktivitete në të cilat nxënësit në vend që
kore. të ndryshme. të përgjigjet me fjalë përgjigjet me këndim;
` pjesëmarrje në aktivitetet përmes shprehjes figurative të
mbresave nga muzika e dëgjuar.


3. REKOMANDIMET DIDAKTIKE Mjetet mësimore:
` Mjetet audio-- vizuale (TV,
TV,, DVD-pleer,
-pleer,
pleer,, videopleer,, kompjutor);
);
` Instrumente muzikore për fëmijë;;
Përmbajtjet mësimore nga lënda e arsimit muzikor japin mundësi që të ` Mjetet dhe materialet didaktike;
realizohen për tu integruar me përmbajtjet e programit mësimor nga ` Burimet e ndryshme për mësim nga mjedisi i drejtpërdrejtë (gjë-
gjuha amtare, matematika, gjuhë angleze, njohja e mjedisit, arsimi mu- sende në natyrë dhe mjedis);
zikor dhe fizik. Gjithashtu, jepet mundësi për integrim të planifikuar të ` Mjetet vizuale (ilustrime, fotografi, aplikacione etj.);
brendshëm të të gjitha temave në përputhje me nevojat e nxënësit dhe ` Internet, softvere arsimore.
aktiviteteve të planifikuara.

Gjatë realizimit të përmbajtjeve, arsimtari duhet të nxisë dhe lavdërojë


secilin fëmijë gjatë shprehjeve muzikore dhe nuk guxon të lejojë të kri-
johet atmosferë kompetitive në mes nxënësve.
4. VLERËSIMI I TË ARRITURAVE
Fondi vjetor i orëve TË NXËNËSVE
TEMAT Numri i orëve
1. Këndim 19 orë
2. Muzikë dhe lëvizje 19 orë Gjatë mësimit rregullisht përcjelljen dhe vlerësohen të arriturat e nxënës-
3. Dëgjimi i muzikës 12 orë ve, grumbullohen treguesit për aktivitetet e tyre, motivimit për shprehje
muzikore, angazhimit të nxënësve, përkushtimit të punës, si dhe punës
Ekzekutim me instrumentet muzikor për
4. 8 orë ekipore (vlerësimi formativ).
fëmijë
5. Bazat e shkrim-leximit muzikor 6 orë Gjatë përcjelljes të të arriturave të nxënësve, mësimdhënësi duhet në
6. Bazat e shprehjes dhe krijimtarisë muzikor 8 orë veçanti të kujdeset ndaj qasjes individuale për të arriturat e secilit
GJITHSEJ: 72 orë fëmijë në veçanti.

Shënim: Numri i orëve është dhënë në mënyrë të orientuar.


5. KUSHTET HAPSINORE PËR 7. REZULTATET E PRITURA
REALIZIMIN E PROGRAMIT
MËSIMOR
Nxënësi/nxënësja:
` ka qëndrim të drejtë për këndim;
Sa i përket kushteve hapsinore për realizim programi bazohet në Norma-
` këndim të kultivuar (këndim mesatar pa grimasë, ngritja e supeve
tivin për hapësirën për klasën e I, II dhe të III dhe mjeteve mësimore
dhe bërtitje);
për klasën e III të sjellura nga ana e ministrit të Arsimit dhe Shkencës
me vendim nr. 07-4061/1 prej 31.05.2007. ` njeh tinguj nga natyra dhe mjedisi;
` dëgjim aktiv të muzikës;
` prezanton koreografi të zakonshme në aktivitetet muzikoro-ritmi-
ke;
` të njeh disa instrumente muzikore për fëmijë dhe të ekzekutojë
me to;
6. NORMATIVI PËR KUADRIN ` dallon lloje kryesore të tempos dhe dinamikës:
` ti njohë dhe zbatojë shenjat e shkrimit muzikor (pesërradhëshin,
ARSIMOR çelësin e violinës, nota);
` di ta përdorë teknikën kompjuterike për shprehjen muzikore.

Punën edukativo-arsimore në klasën e tretë mund ta realizojë personi i


cili ka kryer:

` Fakultetin Pedagogjik - profesor i mësimit klasor;


` Fakultetin Filozofik - Instituti për pedagogji - pedagog i diplo-
muar.


8. PROGRAMIN MËSIMOR E
PËRPILOI EKIPI PROFESIONAL:

1. Ankica Vitanova, këshilltare për arsim muzikor, BZHA - Shkup


2. Mr. Viktorija Kolarovska - Gmirja, profesor me korrespondencë në
Fakultetin e artit muzikor - Shkup
3. Vejislav Popovski, këshilltar për arsim muzikor, BZHA - Berovë
4. Olgica Naumovska, këshilltare për mësim klasor, BZHA - Tetovë
5. Vera Angelovska, arsimtare - SHF “Kuzman J. Pitu” - Shkup
6. Emilija Hristova, arsimtar klasor, SHF “Lazo Angelovski”- Shkup
7. Hava Doko, edukatore, SHF “25 maj” - Shkup

9. VENDIMI DHE DATA E


SJELLJES SË PROGRAMIT
MËSIMOR

Programin mësimor nga lënda arsimi muzikor për klasën e tretë në arsi-
min fillor nëntëvjeçar e solli:

Ministër
Sulejman Rushiti më 18.10.2007
(vendim nr.10 - 2066/6)


ARSIMI FIL L OR N Ë N T Ë VJ E ÇAR PROGRAMI
MËSIMOR

ARSIMI FIGURATIV

Në bazë të nenit 55 paragrafi 1 i Ligjit për organizimin dhe punën e organeve
të administratës shtetërore (“Gazeta zyrtare e RM” nr.58/00 dhe 44/02) neni 24
dhe 26 i Ligjit për arsim fillor (“Gazeta zyrtare e RM” nr. 44/95, 24/96, 34/96,
35/97, 82/99, 29/02, 40/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 dhe 51/07), Ministri i Arsimit solli program mësimor për lëndën arsimi
figurativ për klasën III për shkollën fillore nëntëvjeçare.


1.. QËLLIMET E LËNDËS
MËSIMORE NË KLASËN E III-të:

Nxënësi/nxënësja:
` të njihet me trashigimin kulturore të bashkësive të ndryshme et-
nike;
` të mësojë fjalë dhe terme të reja të cilat përdoren në përmbajtjet
mësimore; ` t’i njoh mediat visuale, mjetet dhe funksionet e tyre;
` të përdorë materiale të ndryshme dhe teknika për vizatim, pikturim, ` të dijë ta përdorë teknikën kompjuterike për shprehjet figurative.
modelim, formësimin në hapsirë si dhe krijimin dhe komunikimet `
visuale në shprehjet figurative;
` në mënyrë të pavarur dhe lirshëm t’i tregojë njohuritë, përjetimet
dhe mbresat, mendimet dhe fantazmat me ndihmën e gjuhës dhe
krijimtarisë figurative;
` të përdorë procedura të ndryshme për shprehjet figurative (larje,
gërvishtje, spërkatje, tufitim etj);
` të dijë të bëjë zgjedhje të ideve, të aktiviteteve, mjeteve dhe të
krijojë krijim figurativ;
` të dijë në mënyrë verbale të sqarojë krijim figurativ dhe të nxitet
për vlerësimin personal estetik.
` të bëjë dallimin e veprave artistike nga lëmi të ndryshme figurative
(vizatim, pikturë, skulpturë, arkitekturë);
` t’i zbatojë njohuritë dhe shkathtësitë e fituara për shprehjen figu-
rative;
` të zhvillojë shprehi kulturoro-higjieno teknike dhe shprehi pune;


2. QËLLIMET KONKRETE

VIZATIM (20 ORË)


Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: Mjetet elementare për ` Vëzhgimi i mjedisit të drejtëpërdrejtë, perceptimi i hap-
vizatim sirës (ndërtimet, gjësendet, natyra, rradhitja e drunjëve,
` ta zhvillojë perceptimin dhe rrugët);
të krijojë çfaqje për hapsirën
` me brushë të hollë, monokrome (tush, tempera, ngjyra uji
(thellësinë, afër-larg);
etj)
` të krijojë njohuri për vijën (llojet
` të vizatojë vija me trashësi, intenzitet, precizitet, drejtim,
dhe intenziteti) dhe ta zbatojë
(shkolla jona, oborri i shkollës, dhoma ime, shtëpia ime);
në tërësinë figurative;
` të krijojë ndjeshmëri dhe ta
vërejë ritmin në natyrë dhe ta
zbatojë në mënyrë të pavarur
gjatë të vizatuarit;
` ta zhvillojë aftësinë për shënimin Vizatimi ` Kornizë ` vizaton vijë kornizë (dru të thatë, gjethe nga drunjtë,
e vijës kornizë të gjësendeve në ` Prerja insekte);
hapsirë të caktuar; ` vizaton lloje të vijave dhe të njejtat i kombinon në tërë-
sinë figurative;
` vizaton vija: të drejta, të lakuara, të hapura - të mbyllura,
të shkurtëra-të gjata, të ndërprera etj. dhe shpreh kon-
trast të vijave (retë dhe shiu);
` vëren dhe krahason gjësende sipas madhësisë (ndjenja
fillestare për proporcione);


Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
` ta vërejë dritën dhe me hijezim ` Hapsira e mbrendsh- ` krahason, përjeton dhe vizaton hapsirë të mbrendshme
ta paraqes hijen e gjësendeve; me dhe e jashtme dhe të jashtme;
` Të paraqesë me vizatim lloje të ` i vëzhgon gjësendet dhe hijet të cilat i formojnë gjërat e
teksturave; ndryshme gjatë ndriçimit të ndryshëm dhe i paraqet me
hije figurative;
` në natyrë e vëren ritmin e formave dhe vijat si dhe i zba-
ton si element dekorues (bulevard, rrethoje, shkallë etj);
` të vizatoj sipas tush - teknikës; ` Tush ` vizaton me tush, perc, dru, brushë (lloj të misrit, tokë e
lëvruar, duaj, drunjë të thatë etj);
` vizaton sipas vëzhgimit, të mbajturit mend dhe fan-
tazmës.


PIKTURIM (32 ORË)
Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: ` Elementet figurative ` Ngjyra të ftohta dhe ` Përdorë procedura të llojllojshme dhe teknika në pikturim
gjatë pikturimit; të ngrohta; (larje, gërvishtje, spërkatje etj);
` t’i përdorë ngjyrat kryesore dhe
` Pikturim; ` Ngjyra kontrast; ` pikturon pejsazh me ngjyra kryesore dhe të kombinuara;
sekondare dhe t’i zbatojë në
kompozicionin figurativ; ` Kontrast; ` Origjinal ` vizaton me ngjyra aromatike;
` të krijojë kompozicion figura- ` Origjinal dhe repro- ` Riprodhim; ` vizaton me ngjyra të ftohta ose të ngrohta (gjësende të
tiv me ngjyra të ftohta dhe të duksion llojllojshme dekorative);
ngrohta; ` e pikturon natyrën me ngjyra të ftohta dhe të ngrohta
` të dallojë krijimin origjinal nga (livadh, lule etj);
riprodhimi. ` pikturon me ngjyra kontrast;
` shpreh kontrast (të errët të ndritshëm);
` përzien ngjyra dhe pikturon me ato sipas mendimit të vet;
` në natyrë e vëren shkallëzimin tonik, krahason dhe bën
dallime në ton (i ndritshëm, i errët, më i errët, më i
ndritshëm);
` pikturon sipas asaj çka përjeton;
` pikturon sipas fantazmës;
` viziton ekzpozitë figurative, atelie dhe njihet me vepra
origjinale dhe me riprodhime.


FORMËSIMI I HAPËSIRËS, MODELIMI DHE NDËRTIMI (10 ORË)
Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi: ` Vëllimi ` Vëzhgon gjëra të ndryshme dhe krahason sipas formës,
madhësisë dhe teksturës;
` ta zhvillojë aftësinë që të
vëzhgojë, vërej (perceptoj) gjë-
sende me vëllim të thjesht dhe
të përbërë;
` ta përsosë aftësinë manuele ` Mjetet elementare ` modelon vëllim të thjesht (pemë, perime, trupa gjeome-
gjatë modelimit; për modelim trik etj);
` gjatë modelimit t’i përsos proce- ` Elementet figurative ` modelon gjësende me volum të përbërë (figura të ka-
durat e ndyshme të punës; për modelim fshëve, të njeriut, zogjëve etj);
` të aftësohet të modelojë forma ` Modelimi ` modelon me procedura të ndryshme të dhënies, marrjes,
tredimenzionale (me volum të thellimit, gërvishtjes, performimit dhe të vizatuarit;
thjesht dhe të përbërë);
` ta zbatojë vijën dhe teksturën
gjatë modelimit;
` të krijojë kompozicion me ` Mjetet elementare ` Qullosja ` qullos maska, shporta, fryte, kafshë etj;
hedhurina të ndryshme dhe ma- për krijim ` Maket ` modelon gjësende dhe me ata krijon kompozicioneve;
teriale tjera; ` Mjetet figurative për ` përdorë materiale hedhëse për shprehjen figurative (bën
` të njihet me disa skulptura në krijim; maketa të shkollës, komunikacionit, automjeteve etj);
mjedisin e drejtëpërdrejtë; ` Modelim ` kombinon dhe rradhit si dhe gjatë kësaj paraqet hapësirë
(të mbrendshme dhe të jashtme);
` të aftësohet që nga format e ` Skulptura ` me komponimin e formave të gatshme krijon kompozicion
gatshme të krijojë kompozicion të ndërlikuar;
më të ndërlikuar. ` vëren detale, teksturë, vija, volumen, në krijimin artistike
(skulprutë);
` viziton përmendore (skulpturë, shadërvan, bustë etj.)


KOMUNIKIMET VISUALE DHE DISEJNI (8 ORË)
Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: ` Disejni ` Dekorirm; ` Vulos me përsëritje ritmike, krijon disejn (shami, letër
` Elementet figurative ` Disejn (laramani) dekorative, ambalazhë);
` të vlerësojë se ç’ka e tërheq
në disejn ` Shenjë ` vulos me materiale të ndryshme i cili vet i gjen nga mje-
vëmendjen e tij/saj ndaj ndonjë
` Komunikime vizuale ` Ilustrim; disi i drejtëpërdrejtë (gjethe, fryte, lëkurë, gomë, tekstil,
gjësendi dhe pse;
` Kopertinë rrjetë etj);
` ta përdor ritmin në disejn;
` Poster ` vulos vulë kartoni;
` të njeh dhe dalloj ilustrime,
` përpunon gjësende zbukuruese nga ambalazha të ndrysh-
fotografi, kopertinën e librit,
me;
poster, pllakata.
` përpunon zbukurime, urime, stoli;
` sipas skemës së zakonshme përpunon origamë;
` përmes procedurave për ngjitje, lidhshmëri, bashkangjitje
etj. ua ndërron funksionin parrësor të gjësendeve;
` përdor komjutorë për përpunimin e dekorimit.


` mjetet audio-visuale (TV, DVD-pleer, videopleer, fotoaparat digji-
3. REKOMANDIME DIDAKTIKE tal, kamerë digjitale, kompjutorë dhe mjete tjera);
` internet, softverë arsimor.

` Përmbajtjet mësimore nga lënda e arsimit figurativ japin mundësi


për lidhshmëri të integruar tërësisht dhe përmbajtësisht me lëndët
mësimore në gjuhë amtare, matematikë, gjuhë angleze, njohja e
mjedisit, arsimi muzikor dhe fizik. Gjithashtu, jepet mundësi për
integrim të brendshëm të planifikuar të të gjitha temave në përput-
4. VLERËSIMI I TË ARRITURAVE
hje me nevojat e nxënësve dhe me aktivitetet e planifikuara. TË NXËNËSVE
Fondi vjetor i orëve

TEMAT Numri i orëve Gjatë mësimit rregullisht përcjellen dhe vlerësohen të arriturat e nxënë-
1. Vizatim 20 orë sve, grumbullohen treguesit për aktivitetet e tyre, motivimi për krijime
2 Pikturim 32 orë figurative, bashkëpunimi kolektiv (vlerësimi formativ) etj.
3. Formësim në hapsirë, modelim dhe krijim 10 orë
Kjo komponentë është pjesë përbërëse e planifikimit të arsimtarit për
4. Disejn dhe komunikime vizuale 10 orë mësimin dhe mësimnxënien.
GJITHSEJ: 72 orë
Notimi me shkrim:
Vërejtje: Numri i orëve është dhënë në mënyrë orientuese.
` observimi i fëmijës-nxënësit;
Mjetet mësimore: ` biseda si mënyrë e të shprehurit;
` përshkrimi verbal i vizatimit individual;
` burime të ndryshme mësimi nga mjedisi i drejtpërdrejtë (gjësende
` shkalla e përvetësimit të teknikave figurative;
në natyrë dhe mjedis);
` aftësitë individuale kreative;
` materiale dhe mjete didaktike;
` pjesëmarrja dhe paraqitja e krijimit figurativ;
` mjete visuale (gjësende nga mjedisi i drejtpërdrejtë, riprodhimet,
krijime fëmijësh, aplikacione etj.); ` vërejtja dhe njohja e sendeve të ndryshme nga mjedisi i drejtpër-
drejtë dhe zbatimi në krijimtarinë figurative;
` sllajde, ilustrime, revista etj.;


` prezantimi i krijimeve figurative të nxënësve; 6. NORMATIVI PËR KUADRIN
` shprehja kreative dhe krijimi i teknikave figurative;
` njohja e materialeve dhe teknikave figurative; MËSIMOR
` pjesëmarrja aktive në punën ekipore etj.

Mësimin e arsimit figurativ në klasën e tretë të arsimit fillor nëntëvjeçar-


çar-
ar-
mund ta realizojë personi i cili ka të kryer:

` Fkultetin Pedagogjik - profesor i grupit klasor dhe Fakultetin Filo-


5. KUSHTET HAPSINORE PËR zofik - Instituti pedagogjik.
REALIZIMIN E PROGRAMIT
MËSIMOR

7. REZULTATET E PRRITURA
Sa i përket kushteve hapsinore për realizim programi bazohet në Nor-
mativin për hapsirë për klasën e I, II dhe III si dhe mjetet mësimore
për klasën e I të sjellur nga ana e ministrit të Arsimit dhe Shkencës me Nxënësi/nxënësja:
vendim nr. 07 - 4061 prej 31.05.2007.
` I dallon dhe i emëron materialet figurative, teknikat dhe mjetet
për të vizatuar, ilustrim, modelim, formësim dhe vulosje të parapa-
ra me programin prej klasës së I deri të III;
` vizaton vija të ndryshme dhe detaje;
` e vëren dritën dhe hijen e gjësendeve dhe objekteve;
` i vëren konturat dhe elementet e gjësendeve dhe i zbaton në sh-
prehjen figurative;
` vëren dhe emron vija të ndryshme në natyrë dhe i zbaton në sh-
prehjet figurative;


` kujdeset për higjienën e hapsirës, për mjetet për pikturim dhe për 8. PROGRAMIN MËSIMOR E
përcaktimin e tyre në vendin adekuat;
` i njeh dhe emron ngjyrat kryesore, sekundare, kromatike, aroma- PËRPILOI GRUP EKSPERTËSH:
tike;
` dijë të fitojë ngjyra sekundare (të gjelbërt, portokalle dhe vjoll-
cë);
` dallon hapsirë e jashtme dhe të brendshme, të lugëzuar - të thel-
luar; 1. Trajko Jovanovski, këshilltar i arsimit dhe artit figurativt, BZHA -
` përgatit në mënyrë të pavarur shabllone për vulosje; Veles
` vulos edhe me përsëritje ritmike krijon kompozicion; 2. Vaska Levkova,, këshilltare
ëshilltare
shilltare e edukimit dhe arsimit parashkollor,,
` vizaton sipas asaj çka ka përjetuar, çka ka lexuar edhe sipas fan- BZHA - Veles
tazmës; 3. Ollgica Naumovska, këshilltare e mësimit klasor, BZHA - Tetovë
` në mënyrë të pavarur dekoron forma të gatshme; 4. Mr. Zhaklina Gligorievska - Koçoska, Shkolla për art të aplikueshëm
` e përdor kompjutorin për shprehje figurative, vizatim ngjyrosje; “Lazar Liçenovski” - Shkup
` dijë të dalloj vizatim, pikturë dhe skulpturë; 5. Ana Cvetkoska- Panova, IPKF “13 Nëntori” - Shkup
` e dijë se ekziston origjinal dhe riprodhim; 6. Roberta Jordanovska, profesor në mësimin klasor SHF “Lazo Angelo-
` e përshkruan veprën figurative personale; vski” - Shkup
` dallon elemente nga veprimtaria popullore dhe i përdor në shpreh- 7. Adrijana Ademi, profesor në mësimin parashkollor SHF “26 Korriku”
jen e tyre figurative. - Shkup


9. VENDIMI DHE DATA E
SJELLJES SË PROGRAMIT
MËSIMOR

Programin mësimor nga lënda e arsimit figurativ për klasën e III të arsi-
mit fillor nëntëvjeçar e solli:

Ministër
Sulejman Rushiti më 18.10.2007
(vendim nr.10 - 2066/6)


ARSIMI FIL L OR N Ë N T Ë VJ E ÇAR PROGRAMI
MËSIMOR

ARSIMI FIZIK
DHE SHËNDETËSOR 
Në bazë të nenit 55 paragrafi 1 i Ligjit për organizimin dhe punën e organeve
të administratës shtetërore (“Gazeta zyrtare e RM” nr.58/00 dhe 44/02) neni 24
dhe 26 i Ligjit për arsim fillor (“Gazeta zyrtare e RM” nr. 44/95, 24/96, 34/96,
35/97, 82/99, 29/02, 40/03, 63/04, 82/04, 55/05, 81/05, 113/05, 35/06,
70/06 dhe 51/07), Ministri i Arsimit solli program mësimor për lëndën arsimi
fizik dhe shëndetësor për klasën III për shkollën fillore nëntëvjeçare.


1. QËLLIMET E MËSIMIT
NË KLASËN E III-të

Nxënësi/nxënësja:
` të aftësohet për mbajtje të drejtë dhe zhvillim simetrik të trupit
përmes ushtrimeve adekuate;
` të ushtrojë dhe realizojë lëvizje të drejta dhe të koordinuara me
duart, këmbët dhe pjesët tjera të trupit për funksion optimal të
aparatit lokomotor;
` të marrë pjesë në lojra dhe të nxitet për bashkëpunim dhe garë në
lojra kolektive;
` ta zhvillojë koordinimin motorik dhe orientimin në hapësirë;
` të ushtrojë dhe zotërojë elemente të reja motorike nga bazat e
atletikës dhe gjimnastikës dhe nga sporte të tjera;
` të marrë pjesë paralelisht dhe të bashkëpunojë në realizime ekipo-
re të ushtrimeve dhe lojrave;
` të zhvillojë aftësi për shprehje pozitive emocionale përmes lojës
dhe lojrave fizike adekuate;
` të nxitet për pjesëmarrje në aktivitete sipas zgjedhjes së tij.


2. QËLLIMET KONKRETE

TEMA 1: USHTRIME PËR VENDOSJE ORGANIZATIVE DHE LËVIZJE


Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: ` Ushtrime të ven- ` rrotullim; ` Nxënësit vendosen në: një rresht; në dy rreshta; në kolonë
dosjes së nxënësve ` majtas; nga një dhe nga dy nxënës dhe poashtu lëvizin në kolonë;
` ta përsosë vendosjen dhe lëvi- në dy lloje; vrapim drejt dhe në qark;
zjen; ` djathtas;
` Ushtrime të ven- ` rrotullim majtas;
` ta zhvillojë aftësinë lokomotorike dosjes së nxënësve
për lëvizje në të gjitha drejtimet; në kolonë nga një
` ta zhvillojë ndjenjën e për- në vend dhe në
gjithshme dhe shkathtësi për lëvizje;
vendosje të koordinuar dhe ` rrotullim në vend,
simetrike në kolonë, rresht dhe majtas dhe djathtas,
në lëvizje; rrotullim në të majtë
(rrotullim 180°);
` t’i zhvillojë aftësitë përceptuese ` lëvizja drejt, zik-zak ` nxënësit lëvizin në vija të caktuara në sallë, fushë spor-
dhe hapësinore të nevojshme për (matjas dhe dja- tive - teren i hapur, përmes të cilave nxënësit e mbajnë
lëvizje në kolonë dhe në rresht; thtas) gjysëmrrotull drejtimin e lëvizjes;
` të zhvillojë aftësi për emocione dhe rrotull (sipas ` nxënësit grupohen në grupe më të vogla për të realizuar
pozitive të përjetuara gjatë akti- formave gjeometrike lëvizje dhe ushtrime motorike.
viteteve motorike; të vërejtura);
` formimi i grupeve në
hapësirë të caktuar.


TEMA 2: USHTRIME PËR FORMIMIN E TRUPIT DHE LËVIZJET (REALIZOHEN NË ÇDO ORË)
Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: ` Ushtrimet për qafën, ` Përkulje dhe gjun- ` Ushtrime për formimin e trupit dhe lëvizjet.
kokën dhe duart jëzim; ` Ushtrime preventive për parandalimin e nxënësve ndaj
` të nxitet për të realizuar ushtri- (brezin e supeve); ` përkulje - deformiteteve të caktuara trupore (kifozë, skoliozë).
me me qafën, kokën, duart,
` ushtrime për trupin; ` përkulje në një dhe ` Ushtrime për zhvillim simetrik dhe mbajtjen drejt të
trupin dhe këmbët (drejt dhe në
mënyrë të koordinuar); ` ushtrime për legenin në dy këmbë; trupit;
dhe këmbët; ` ecje; ` Ushtrime kompleks për zhvillim simetrik dhe mbajtjen e
` të nxitet që të realizojë ushtri-
me për përforcim, relaksim dhe ` komplekse të posa- ` Para, majtas, dja- drejtë të trupit;
zgjatje; çme të ushtrimeve thtas, gjysëm para ` informim të nxënësve për ndikimin pozitiv të ushtrimeve
me ndikim preventiv majtas dhe djathtas,
` ta zhvillojë ndjenjën për realizim
për deformitetet prapa..
estetik të lëvizjeve;
trupore;
` të nxitet të realizojë ushtrime në
përputhje me ritëm dhe tempo të
caktuar;
` të nxitet drejt t’i realizojë
ushtrimet ulur, gjysmëulur dhe i
shtrirë në bark dhe në shpinë.


TEMA 3: BAZAT E ATLETIKËS
Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: ` kërcim nga vendi ` Qëllim për: ` Ushtrime: ecje, vrapim, kërcim, hudhje, kapje, lëvizje të
dhe me vrull; » hudhje, duarve dhe këmbëve, ruajtje të trupit dhe kokës;
` t’i përsosë teknikat e:
` kërcim (në lartësi » hudhje në vend ` Lojra stafetore me elemente
` ecjes, vrapimit dhe hudhjes; dhe largësi); të caktuar dhe ` përsosëse nga bazat e atletikës.
` t’i zhvillojë grupet e mëdha ` Hudhja e topit në hudhje mbi rrjet;
muskulore të duarve, trupit, cak;
legenit dhe këmbëve;
` ta zhvillojë ndjenjën për ritëm:
` i ngadalshëm, i mesëm dhe i
shpejtë (në ecje dhe vrapim);
` ta zhvillojë aftësinë për lëvizje të ` loja e zonjës; ` kërcim; ` Loja e zonjës (gara).
përgjithshme të aparatit lokomo- ` lojëra në vend dhe ` Kërcim në vend të ` Kërcim me litar; grup në një litar dhe kërcime individuale;
tor dhe lëvizje të koordinuar; në lëvizje. caktuar. ` Kërcim në lartësi, me vëmendje te rënia (amortizim në
` ta shfrytëzojë tekniken e kërci- mbështetëse të butë).
mit dhe rënies (nga vendi dhe
me vrapim);
` t’i zotërojë teknikat e hudhjes ` dhënia dhe marrja e ` hudhja e topit në cak;
dhe kapjes dhe ta zhvillojë topit ` Hudhja e topit përmes rrjetit të ulët me të qëlluar në cak.
saktësinë;
` të bëjë lëvizje sipas prerjes për
së gjati të trupit dhe ta ushtrojë
baraspeshën e trupit.


TEMA 4: BAZAT E GJIMNASTIKËS
Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: ` Akrobatikë: ` Realizimi i elementeve kryesore të gjimnastikës.
Rrokullisje përpara ` bartja e mjeteve në kokë dhe ushtrimi i të mbajtu-
` të ushtrojë zvaritje të drejtë dhe
rit drejt të trupit në tërësi
rrokullisje rreth boshtit në anën ` tundje përmes boshtit;
e djathtë dhe të majtë ` ngjitje në paralelet gjimnastikore:
` Përkundje;
` ta zhvillojë koordinimin në përkundje në shpinë dhe ` bartja dhe realizimi i elementeve kryesore për
hapësirë dhe ndjenjën për lëvizje bark; gjimnastikë.
në parter në pozita të ndryshme ` lojra stafetore me elemente të përvetësuara nga
` lloje të ndryshme të zvar- bazat e atletikës me vëmendje të ngarkesës.
të trupit;
ritjes;
` të nxitet për lëvizje me
` Vegla gjimnastikore:
rrokullisje;
` vegla të ulëta gjimnasti-
kore:
Paralele, tra, shtyllë etj.
` ngjitje, rri pezull dhe
zbritje;
` ulëse suedeze e ulët (ecje
dhe zvarritje)
` ta zotërojë dhe ushtrojë teknikën ` Ngritje dhe bartje, ` Rrokullisje; ` ngritje, bartje dhe tërheqje në kufinjtë e mundësi-
e ngritjes dhe bartjes së drejtë; ` Tërheqje ` tundje, ve të fëmijëve të kësaj moshe.
` të përdorë dhe ushtrojë tekni- ` kolovitje,
kën për bartje të përbashkët të ` ngritje;
sendeve; ` ulëse suedeze:
` ta zhvillojë fuqinë dhe lëvizjen e ` paralele e ulët
grupeve të mëdha muskulore;
` të aplikohet në mbajtje estetike
dhe elegante të trupit dhe pjesët
e tij.


TEMA 5: LOJRA
Qëllimet Përmbajtjet Nocionet Aktivitetet dhe metodat
Nxënësi/nxënësja: ` Lojra me top; ` Sjellje sportive. ` Lojra në të cilat zhvillohet dëshira për
` lojra me stafeta; fitore, frymë garuese, aftësi për kon-
` ta njohë funksionin e rregullave të lojës; tribut në ekip, ndihmë dhe adhurim.
` lojra pa kufinj;
` t’i zhvillojë dimensionet psikomotorike: shpejtësinë, ` luajtja e lojrave elementare, lojra me
gjindshmërinë, qëndrueshmërinë, reagimin e drejtë dhe stafeta, lojra pa kufi e të ngjashme.
me kohë, elasticiteti etj.;
` të ndihmojë, bashkëpunojë, komunikojë dhe në mënyrë
disiplinore të realizojë detyra të parashtruara;
` t’i zhvillojë aftësitë për sjellje të kontrolluar dhe të
shprehurit e emocioneve në gara dhe si nxënës-garues
dhe si tifoz.
` të nxitet që të luajë në harmoni me ritmin e muzikës. ` vallëzime popullore ` lojra vallëzimi të përcjellura me
dhe të tjera. muzikë.

Përveç programit të rregullt mund të realizohen edhe tema mësimore-


lëmi në marrëveshje me prindërit:
` Not;
` Aktivitete në borë;
` Vozitje të trotinetit, biçikletës, rrolerëve;
` Aktivitete në natyrë: shëtitje (piknik) dhe ecje;
` Sporte shkollore;
` Shkolla sportive dhe projekte.
(Këto tema mësimore realizohen sipas programit të posaçëm në nivel të
shkollës dhe realizohen sipas standardeve të përcaktuara dhe varësisht
nga interesat dhe mundësitë e prindërve)


3. REKOMANDIME DIDAKTIKE Arsimtari është i detyruar që në fillim të vitit shkollor të dijë vallë
ka nxënës me ndalesa apo aktivitet të kufizuar fizik, për shkak të së-
mundjeve të ndryshme apo shtrëngimeve apo sëmundje të sistemit kar-
diovaskular. Ai detyrohet që t’i respektojë udhëzimet dhe rekomandimet
Gjatë realizimit të programit për arsimin fizik dhe shëndetësor fillohet e mjekut, të konsultohet vallë dhe sa mundet të punojë me nxënës të
nga mundësitë zhvillimore, aftësitë dhe interesimet e nxënësve. tillë.

Programi për arsimin fizik dhe shëndetësor ofron spektër të gjerë të Aktivitetet motorike do të realizohen duke pasur parasysh moshën e
aktiviteteve, të detyrueshme, në të cilat bëjnë pjesë lëvizjet në natyrë nxënësve, para së gjithash, përmes lojrave lëvizëse, duke u përpjekur që
dhe bazat e atletikës dhe gjimnastikës me lojrat dhe lëmitë që i përfs- të kënaqen interesat e nxënësve, të realizohen efektet pozitive emocio-
hijnë not, aktivitete në borë dhe në natyrë, aktivitete me vozitje e të nale, nxënësi t’i respektojë shokët e vet, t’ju ndihmojë, të zhvillohet në
ngjashme, si lëmi të posaçme tematike sipas interesit dhe nevojat e mënyrë kolektive dhe detyrat t’i zgjidhë në grupe, të zhvillohet kultura e
nxënësve dhe prindërve, ndërsa duhet të realizohen në mjedisin lokal, të respektuarit, dijeni për të bukurën dhe kujdes për trupin e vet.
prej ku pritet edhe përparim i rëndësishëm ne nivel lokal dhe shfrytëzimi
i kushteve natyrore. Arsimtari në veçanti duhet t’i përkushtojë vëmendje inkuadrimit të të
gjithë nxënësve në aktivitetet grupore, pa dallim aftësive të tyre dhe
Është me rëndësi që arsimtari në orët e para sa më shpejt të zhvillojë përkatësisë gjinore. Stimulimi duhet të bëhet në mënyrë afirmuese, me
komunikimin verbal dhe motorik me të cilin do ta mbajë disiplinën me ç’rast vlerësohen në veçanti të arriturat e secilit nxënës si rekord i tij
tërë paralelen, përkatësisht si tërësi me vendosje dhe lëvizje të organi- personal. Secili nxënës nxitet të arrijë më shumë që mundet dhe jo të
zuar. Kjo temë është shumë me rëndësi për lëvizje të organizuar, siguri përcillet standardi i caktuar paraprakisht. Qëllimi i mësimit nga arsimi
në realizimin e aktiviteteve të nevojshme me paralelen si tërësi dhe në fizik dhe shëndetësor është që të sigurohet atmosferë relaksuese.
organizimin e aktiviteteve në shkollë dhe jasht saj.
Gjatë përgatitjes arsimtari ka kujdes në shfrytëzimin racional të kus-
Mjaft e rëndësishme është që në vet fillimin e vitit shkollor arsimtari hteve për punë. Në përgatitjen vjetore patjetër duhet t’i planifikojë te-
të bëjë inçizimin e gjendjes psikofizike, emocionale dhe sociale të çdo mat mësimore, ndërsa temat mësimore planifikohen në bashkëpunim
nxënësi, me qëllim që të përgatisë planifikimin, duke pasur parasysh me prindërit sipas kushteve për punë në shkollë dhe në mjedisin lokal,
temat mësimore dhe qëllimet e parashtruara në korelacion me kushtet prindërit anketohen, formohen grupe, përgatitet program i posaçëm për
për punë në shkollë, duke respektuar interesat individuake dhe aftësitë shfaqje, e nëse ka nevojë përskaj arsimtarit, angazhohet edhe person
psikomotorike të nxënësve. Posaçërisht duhet t’i kushtohet vëmendje tjetër profesional. Temat mësimore shfaqen në praninë e njërit prej
gjendjes shëndetësore të nxënësve, sidomos të atyre nxënësve që kanë prindërve apo përkujdesësit.
dëmtime trupore dhe ndalesa nga mjeku për ushtrime të plota apo të
pjesëshme motorike.

4. VLERËSIMI I TË ARRITURAVE qëllimin e Programit mësimor të arsimit fizik dhe shëndetësor për klasën
e tretë.
TË NXËNËSVE

Sipas qëllimeve të vendosura të programit mësimor në arsimin fizik dhe


shëndetësor arsimtari bën notim përshkrues (diagnostik, formativ, mi-
krosumativ dhe sumativ), gjatë të cilit i ka parasysh këto komponenta: 5. KUSHTET HAPËSINORE PËR
` përsosja e formave natyrore të lëvizjes si dhe të mësuarit dhe mbi- REALIZIMIN E PROGRAMIT
zotërimi i elementeve tjera motorike;
` ngritja e aftësive psikomotorike dhe aftësia e aparatit lokomotor;
MËSIMOR
` mbizotërimi i elementeve nga bazat e atletikës, gjimnastikës, lo-
jrat dhe lëmitë sipas zgjedhjes;
` rregullshmëri, përpjekje, bashkëpunim dhe ndihmë nxënësve në
Sa i takon kushteve hapësinore për realizim, Programi bazohet në Nor-
orë;
mativën për hapësirë për klasën I, II dhe III dhe në mjetet mësimore për
` sjellje fair-play në orët dhe garat, respektim i fitores dhe disfatës klasën I, të sjellë nga Ministri për Arsim dhe Shkencë me Vendim nr. 07
si dukuri normale të garave, - 4061/1 të datës 31.05.2007.
` të kontribuojë në realizimin e efekteve emocionale pozitive;
` respektimi dhe plotësimi i detyrave shëndetësore - higjienike në Për realizimin e programit mësimor për arsimin fizik dhe shëndetësor
aspekt të veshjes, para aktiviteteve fizike dhe pas tyre; duhet sallë sportive dhe terene të hapura sportive. Numri dhe madhësia
` disiplinë, respektimi i rendit shtëpiak në sallën sportive dhe në e tyre janë të rregulluara me Normativën për sipërfaqe mësimore dhe
shkollë, si dhe plotësimi i detyrave të vendosura nga ana e arsi- mjete mësimore, ndërsa për këtë ka ndihmuar Ministria për Arsim dhe
mtarëve dhe elemente të tjera që arsimtari do t’i vendosë si spe- Shkencë.
cifikë e kushteve për punë dhe realizim të interesave lokale dhe
marrëveshja me prindërit.

Për arritjet e nxënësve udhëhiqet ditar, për të gjithë komponentat e


përmendura nga të cilët del nota e nxënësit. Notimi është përshkrues,
aty vendosen arritjet që janë të lidhura me elementet e parashtruara në


6. NORMATIVI PËR KUADRIN ` drejt dhe në mënyrë të koordinuar realizon elementet themelore të
gjimnastikës në parter;
ARSIMOR ` bashkëpunon, ndihmon, punon në ekip dhe merr pjesë në lojra;
` realizon lëvizje të përshtatura dhe ritmike, luan sipas ritmit të mu-
zikës, realizon vallëzime dhe lojra me ritme dhe lëvizje të ndrysh-
Për realizimin e programit mësimor të arsimit fizik dhe shëndetësor, për me;
klasën e tretë të shkollës fillore, janë paraparë arsimtarë të cilët kanë të ` ka shprehi shëndetësore - higjienike pas realizimit të aktiviteteve
mbaruar fakultetin pedagogjik - profesor për grupin klasor dhe persona të arsimit shëndetësor dhe fizik;
të cilët kanë të mbaruar Fakultetin filozofik - Instituti pedagogjik. ` zhvillon koordinim dhe orientim motorik në hapësirë të ndrysh-
me;
` realizon ushtrime adekuate për zhvillim morfologjik simetrik;
` merr pjesë në lojra (lojra me stafeta, lojra karakteri, vallëzime
etj);
` ushtron dhe përvetëson elemente të reja motorike nga bazat e
7. REZULTATET E PRITURA atletikës dhe gjimnastikës dhe nga sporte të tjera.

Nxënësi/nxënësja:
` realizon ushtrime me duart, këmbët dhe trupin;
` dallon të ecurin dhe vrapimin e shpejtë nga të ngadalshmin;
8. KOMISIONI I CILI E PËRGATIT
` merr pozita të ndryshme me trupin në të qëndruar, përkulje, gjun- PROGRAMIN MËSIMOR
jëzim, gjysëmshtrirë dhe shtrirje në shpinë dhe në bark;
` vendoset drejt dhe lëviz në një dhe dy rreshta, në kolonë nga një
dhe nga dy; 1. Dr. Nase Kondovski - kineziolog, Byroja për zhvillimin e arsimit -
` lëviz drejt dhe në mënyrë të koordinuar në hapësirë: Shkup;
hkup;
` lëviz drejt linjës dhe ruan baraspeshën; 2. Dr. Lena Damovska - profesoree në Institutin pedagogjik pranë
` kërcen dhe hudhet drejt, drejt kap dhe hudh në largësi, qëllon në Fakultetit filozofik - Shkup
cak;
3. Dr. Zoran Radiq - profesor në Fakultetin e kulturës fizike - Shkup;


4. Sllobodanka Badorovska, arsimtar
imtar në SHF “Vllado Tasevski” -
Shkup;
5. Aco Minovski, arsimtar në SHF “Partenie Zografski” - Shkup;
6. Elizabeta Tomevska, këshilltare,
e, Byroja për zhvillimin
n e arsimit -
Shkup;
7. Mustafa Aliu, këshilltar, Byroja për zhvillimin
n e arsimit - Gostivar;

9. VENDIMI DHE DATA E


SJELLJES SË PROGRAMIT
MËSIMOR

Programin mësimor për lëndën e arsimit fizik dhe shëndetësor, për klasën
e tretë në arsimin fillor nëntëvjeçar e solli:

Ministër
Sulejman Rushiti më 18.10.2007
(vendim nr.10 - 2066/6)



You might also like