You are on page 1of 7

Ang mga mamamayang Maranao (Maranao: ['mәranaw]; Filipino: Maranaw), binaybay din ng

Ang Kulintang ay isang modernong termino para sa isang sinaunang uring instrumental ng
musika na binubuo sa isang hilera ng maliit, pahalang na inilatag na gong na gumaganap
Meranao, Maranaw, at Mëranaw, ay ang salitang ginamit ng gobyerno ng Pilipinas upang
sumangguni sa katimugang tribo na "mga tao ng lawa", a higit sa lahat-Muslim na rehiyon ng isla
ng Pilipinas ng Mindanao. Kilala sila sa kanilang likhang sining, paghabi, kahoy, plastik at metal
na gawa sa sining at epikong panitikan, ang Darengen.

nang melodically, sinamahan ng mas malaki, nasuspinde na gong at drums.


Kasaysayan
Ang mga Maranao ay unang naninirahan sa kabundukan, pero ang impluwensya nito ngayon
ay kumalat na hanggang sa mga tao sa baybaying lugar. Sa mga malalalaking pangkat ng mga
Muslim sa Mindanao, ang mga ito ang pinakahuling naging Islam. Sila ang takbuhan ng mga
Muslim kung may aktibidad laban sa mga Espanyol, Amerikano , at hapon, at kahit na ang
Republika ng Pilipinas sa panahon ng batas militar.

Maraming nayon ng mga Maranao na may iilang pamilya ang naninirahan sa iisang bubong.
Isang tipikal na tahanan ng mga Maranao ang bahay na walang dibisyon sa loob. Sa magkabilang
dulo ng pader ng bahay ay mga higaan na may pasilyo pababa sa gitna. Sa bawat higaan ng bahay
ay may isang pamilyang sumasakop. Sa likuran ng tirahan ay isang kusinang para sa lahat ng
pamilyang nasasakop ng bahay.

Ayon kay Casan Alonto sa kanyang “Perspective on Maranao Society” (1974), may mga teorya
tungkol sa pinagmulan ng mga Maranao. Ang isang teorya’y batay sa epiko ng mga Maranao na
Bantugan o Darangan. Sinasabing ang unang mga naninirahan dito sa kapaligiran ng Lanao ay
pinangungunahan ng isang nangangalang “Butuanon Kalinan” na buhat sa dakong Silangan na

Kulintang
siyang tinatawag na Bombaran (kung saan sumisilang ang araw). Ang isa pang teorya’y ang
migrasyon ay patungo sa dakong pasigan ng Katimugang Mindanao, sa dakong Iranon. Ang mga
Iranon o Ilanon na natagpuan nang naninirahan sa kapaligiran ng lawa ay napangasawa ng mga
bagong dating.

Etimolohiya
Ang pangalang "Maranao" (binaybay din "Meranao" o "Meranaw") ay nangangahulugang
"mga tao ng lawa" (lanaw o ranaw, archaic danaw, ay nangangahulugang "lawa" sa wikang
Maranao). Ito ay bilang pagtukoy sa Lake Lanao, ang mga ninuno ng mga pamilyang Maranao.

Ang orihinal na endonym ng ninuno na Maranao ay pinaniniwalaang "Iranun" o "Iranaoan".


Ang pangkat na ito kalaunan ay lumipat, na nagreresulta sa modernong Maguindanao at ang
mga taong Iranun (na ang mga pangalan ay maaari ding isalin sa "mga tao ng lawa"), habang ang
mga ninuno na Iran na nanatili sa Lake Lanao ay kilala bilang Maranao. Ang lahat ng tatlong
pangkat ay may kaugnayan pa rin at nagbabahagi ng mga katulad na kultura. Nagsasalita sila ng
mga wika ng Danao.

Wika
Ang Maranao ay isang wikang Austronesia na sinasalita ng mga Maranao sa mga probinsya ng
Lanao del Norte at Lanao del Sur. Dahil sa dami ng pagdagsa ng mga migranteng Cebuano sa
Mindanao, maraming Maranaos ay mahusay din sa wikang Cebuano.

Ang Arabic, isang wikang Sentral na Semitiko, ay sinasalita ng isang minorya ng mga taong
Moro, dahil ito ang wikang liturhika ng Islam. Karamihan sa mga Maranaos, gayunpaman, ay
hindi alam ang Arabic na lampas sa paggamit ng relihiyon.

Ang Chavacano (kung minsan ay nabaybay bilang Chabacano o Chabakano) ay isang


Philippine Spanish Creole na nakakuha ng katanyagan bilang isang pangunahing wika sa
panahon ng maiksing Republika ng Zamboanga. Karamihan sa mga Maranaos na may part-
Tausug o Yakan mula sa Zamboanga at Basilan ay nag-uusap, partikular ang dialektang
Zamboanga na kilala bilang Zamboangueño.
Torogan
Ay isang tradisyunal na bahay na itinayo ng mga taga-Maranao ng Lanao, Mindanao, Pilipinas.
Ang isang torogan ay isang simbolo ng mataas na katayuan sa lipunan. Ang nasabing tirahan ay
dating tahanan ng isang sultan o Datu sa pamayanan ng Maranao.

Ang isang torogan ay nakataas sa itaas ng lupa sa pamamagitan ng mga haligi na pinutol mula
sa mga puno ng napakalaking girth. Ang mga dingding nito ay natatakpan ng mga stik ng
playwud at ang bubong na sumama sa mga tuyong dahon ng niyog. Walang panloob na
pagkahati, kaya lumilitaw ito bilang isang malaking bulwagan. Bukod sa mga pangunahing
elemento ng istrukturang ito, ito ay intricately nakaukit sa dumadaloy na geometry ng sistema
ng disenyo ng Maranaw na tinatawag na okir. Ang isang torogan ay hindi kumpleto kung wala
ang maalamat na ibong Sarimanok na ipinapakita sa loob. Karaniwan din ang muwebles sa mga
Maranao.
Sarimanok
Ang Sarimanok ay ang maalamat na ibon na naging isang ubiquitous na simbolo ng sining ng
Maranao. Ito ay inilalarawan bilang isang ibon na may makulay na mga pakpak at may balahibo
na buntot, na may hawak na isang isda sa tuka o talon nito. Ang ulo ay napaka-pinalamutian ng
scroll, leaf, at spiral motifs. Sinasabing ito ay isang simbolo ng magandang kapalaran.

Ang Sarimanok ay nagmula sa isang totem na ibon ng mga Maranao, na tinawag na Itotoro.
Ayon sa mamamayan ng Maranao, ang Itotoro ay isang daluyan ng mundo ng espiritu sa
pamamagitan ng hindi nakikitang kambal na ibon ng kambal na tinatawag na Inikadowa. Ayon
sa kalaunan ng alamat ng Islam, natagpuan ni Muhammad ang isang tandang sa una sa pitong
kalangitan. Napakalaki ng ibon ang pag-crest nito na humipo sa ikalawang langit. Ang uwak nito
ay pinukaw ang bawat nilalang na buhay maliban sa tao. Darating ang araw ng paghuhukom sa
sandaling tumigil na ang uwak na ito ng celestial.
Pagkain ng Maranao
Ang lutuing Maranao ay medyo maanghang, na may mga pampalasa na halo-halong. Ang
tradisyunal na nilinang na pampalasa, na lokal na kilala bilang palapa (Bontang, katutubong
produkto sa Gandamatu) ay isang karaniwang paghinahon. Ginawa ito ng mga nilulutong na
bombilya ng scallion o "sakurab" sa Maranao. Ang makinis na hiniwang mga bombilya ng
scallion at luya ay caramelized sa pamamagitan ng mabagal na pagluluto at halo-halong may
mga sili at langis ng niyog.

Gadur
Isang garapon ng pagkain (gadur) na gawa sa tanso na may pilak.
Estado sa Lipunan ng mga
Maranao
Ayon sa kaugalian, ang lipunang Maranao ay nahahati sa dalawang strata. Namely, Mapiyatao
(Puro) at Kasilidan (Halong Dugo). Ang Kasilidan ay higit pang nahahati sa mga kategorya na
sumusunod; Sarowang (Non-Maranao), Balbal (Beast), Dagamot (Sorcerer / Sorceress) at
Bisaya (Alipin). Ang Mapiyatao ay ang mga katutubo na may karapatang umakyat sa mga trono
at may purong mahahalagang dugo. Sa kabilang banda, ang Kasilidan ay ang mga katutubo na
pinaghihinalaang may halong dugo. Gayunpaman, dahil sa mga pagbabagong dinala ng oras, ang
mga sosyal na strata na ito ay nagsisimula nang bumaba dahil sa pagtaas ng yaman ng bawat
pamilya at Maranao.
Paniniwala – Islam
Ang Islam (Arabiko: ‫ ;اإلسالم‬al-islām), "pagsuko (sa kalooban ng Diyos)", ay isang
pananampalatayang monoteismo at ang ikalawang pinakamalaking relihiyon sa mundo. Ito ay
isang Abrahamikong relihiyon kasama ng Kristiyanismo at Hudaismokaya't malapit na kamag-
anak ng mga pananampalatayang ito. Naniniwala ang mga tagasunod ng Islam na kilala bilang
mga Muslim na ipinahayag ng Diyos (Allah sa Arabo) ang kanyang banal na salita sa
sangkatauhan sa pamamagitan ng maraming mga naunang mga propeta, at ni Muhammad na
siyang huling propeta ng Islam.
Singkil
Ang Singkil ay nagmula sa mga Maranao na naninirahan sa baybayin ng Lake Lanao. Ito ay
muling pagsasalaysay ng isang episode mula sa Maranao epic alamat na Darangen na
kinasasangkutan ng pagsagip kay Prinsesa Gandingan (dinukot ng diwatas) ng maalamat na
Prinsipe Bantugan. Ito ay isang tanyag na sayaw na isinagawa sa panahon ng pagdiriwang at iba
pang maligaya na libangan. Orihinal na ang mga kababaihan lamang, lalo na ang royalty, ay
sumayaw sa Singkil, na nagsisilbing alinman sa isang malay o walang malay na ad sa mga
potensyal na suitors.

Lawa ng Lanao
Ang Lawa ng Lanao mula sa salitang (Maranao: na Ranao o Ranaw) ito ay isang
malaking lawa sa Pilipinas, na matatagpuan sa Lanao del Sur lalawigan ng bansa sa kanlurang
bahagi ng isla ng Mindanao. Ito ay mayroong surpasiyong area na may sukat na 340 kilometro
kwadrado (131 milya kwadrado),ito ang pinakamalaking lawa sa Mindanaw,pangalawa sa
pinakamalaking lawa sa Pilipinas at kabilang sa labinlimang sinaunang lawa sa buong mundo.

Lantsa
Isang maliit na bukas na bangka na ginagamitan ng motor.

Malong
Ang mga malong ay ginawa ng Maranao, Maguindanao, at mga T'boli na mga manghahabi sa
isang backstrap loom. Ang pattern o istilo ng malong ay maaaring magpahiwatig ng pinagmulan
ng tribo ng manghahabi, tulad ng Maranao malong landap. Ang mga bihirang bihirang disenyo
at estilo ay maaaring magpahiwatig sa nayon kung saan ginawa ang malong, halimbawa, ang
sobrang masalimuot na malong plano na ginawa lamang ng isang dakot na mga manghuhuli ng
Maranao sa Lanao del Sur, Mindanao. Ang mga handwoven malong, na magastos, ay malamang
na gagamitin lamang sa mga pag-andar sa lipunan, upang ipakita ang katayuan sa lipunan at
pang-ekonomiya ng nagsusuot. Habang ang mga modernong malong ay gawa sa mga cotton at
Lurex thread, ang ilang mga kontemporaryong handwoven malong ay gawa sa murang rayon
thread, upang mabawasan ang gastos sa pagmamanupaktura sa manghahabi at panghuling
gastos sa consumer. Maraming mga marka ng cotton thread, at ang gastos ng isang malong ay
maaari ring mabawasan sa pamamagitan ng paggamit ng mas mababang mga marka ng cotton
thread, o sa pamamagitan ng paglikha ng isang maluwag o magaspang na paghabi.

You might also like