Câu lạc bộ Toán sơ cấp Lê Khánh Huy

Chuyên mục: Mỗi ngày một bài toán

Ngày 12 tháng 12 năm 2019

Giải bài kỳ trước

H5. Cho a, b, c là ba số thực dương thoả mãn a  b  c  3. Chứng minh rằng

a2 b2 c2 a 2  b2  c 2
   .
2a  1 2b  1 2c  1 a2  b2  c2  6
Lời giải. Ta có đẳng thức

a2 1 2a 2  a  a 1  a 
   a  .
2a  1 2 2a  1 2 2a  1 
Do đó, bất đẳng thức cần chứng minh tương đương với

1 a b c  a2  b2  c2
a bc    
2 2a  1 2b  1 2c  1  a2  b2  c2  6
a b c a2  b2  c 2
     3.
2a  1 2b  1 2c  1 a2  b2  c2  6
Áp dụng bất đẳng thức Cauchy – Schwarz, ta có
a b c a2 b2 c2
   2  2  2
2a  1 2b  1 2c  1 2a  a 2b  b 2c  c
2


a  b  c
2  a2  b2  c2   a  b  c
9
 .
2  a  b2  c 2   3
2

Đặt t  a 2  b 2  c 2  3, bài toán được giải quyết nếu ta chứng minh được

9 2t 9 6t
 3   3.
2t  3 t6 2t  3 9 t  6

Áp dụng bất đẳng thức AM – GM, ta có

9  t  6 t  15
9 t  6   .
2 2
Cho nên, ta chỉ cần chứng minh
9 6t 9 12t
 3   3  9  t  15  12t  2t  3  3  2t  3 t  15 
2t  3 t  15 2t  3 t  15
2
 24t  36t  9t  9 15  6t 2  99t  9 15  18t 2  54t  t  t  3  0,
2

hiển nhiên đúng vì theo AM – GM thì

Chuyên mục: Mỗi ngày một bài toán 1

Lê Khánh Huy Toán 1 (Khoá: 2017 – 2020) – Trường THPT Chuyên Lương Văn Chánh

2
2
t  a b c 2 2

a  b  c  3.
3
Vậy bất đẳng thức ban đầu được chứng minh.
Đẳng thức xảy ra khi và chỉ khi a  b  c  1. ■
Nhận xét. Bất đẳng thức vẫn là một thế mạnh của các bạn khi tốc độ giải cũng như số ý tưởng
cho bài toán này được các bạn trình bày rất nhiều. Chẳng hạn, bạn Võ Thượng Bảo xử lý bất
đẳng thức

9 2  a2  b2  c2 
 3
2  a 2  b2  c 2   3 a2  b2  c2  6

bằng cách biến đổi khá đẹp mắt, cụ thể

2  a2  b2  c2  9 6  a2  b2  c 2 
 3 
a2  b2  c2  6 2  a2  b2  c2   3 2  a2  b2  c2   3

 2  a 2  b 2  c 2   3  3 a 2  b 2  c 2  6  2t  3  3 t  6,

với t  a 2  b 2  c 2  3. Bình phương hai vế, ta có

2
 2t  3  9  t  6   4t 2  12t  9  9t  54  4t 2  3t  45.

Hiển nhiên, điều này đúng vì t  3.

Kết quả. Bạn Võ Thượng Bảo (lớp 10 Toán 1) là bạn có lời giải chính xác và nhanh nhất.

Đề ra kỳ này
H6. Cho ba số thực không âm a, b, c thoả mãn a  b  c  1. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức

a b c
P    abc  ab  bc  ca.
b  c 1 c  a 1 a  b 1
--------- Hết ---------
Mọi thắc mắc vui lòng trao đổi về địa chỉ e-mail: huytpthcs@gmail.com.

2 Dự án Training for Contests 2019 – 2020