ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ

Για τη Β και Γ τάξη Γενικού Λυκείου
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ -ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Πίνακας περιεχομένων
1. ΞΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ἈΝΆΒΑΣΙΣ...............................................................4
ΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ


4. ΞΕΝΟΦΩΩ ΛΛΗΝΙΚᾺ............................................................................5
ΝΤΟΣ, ἙΛΛΗΝΙΚᾺ
5. ΞΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ΠΑΙΔΕΊΑ..................................................................6

6. ΞΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ἈΠΟΜΝΗΜΟΝΕΎΜΑΤΑ........................................................7
7. ΞΕΝΟΦΩΩ ΛΛΗΝΙΚᾺ............................................................................7
8. ΞΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΊΩΝ
ΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ ΠΟΛΙΤΕΊΑ...............................................8
9. ΞΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ΠΑΙΔΕΊΑ..................................................................8

10. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ἈΝΆΒΑΣΙΣ.............................................................9

11. ΞΕΝΟΦΩΩ ΛΛΗΝΙΚᾺ..........................................................................9

12. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ἈΠΟΛΟΓΊΑ ΣΩΚΡΆΤΟΥΣ..................................................10

13. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ἈΝΆΒΑΣΙΣ...........................................................10

ΝΤΟΣ, ἙΛΛΗΝΙΚᾺ....................................................................................11
14. ΞΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ
15. ΞΕΝΟΦΩΩ ΛΛΗΝΙΚᾺ........................................................................11
16. ΞΕΝΟΦΩΩ ΛΛΗΝΙΚᾺ........................................................................11

17. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ἸΈΡΩΝ...............................................................................12

ΠΙΣΤΟΛΑῚ........................................................................12
18. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ἘΠΙΣΤΟΛΑῚ
ΑΓΌΡΑΣ..........................................................................13
19. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΕΥΥΑΓΌΡΑΣ
20. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΠΡῸΣ ΔΗΜΟΝΙΚΟΝ..........................................................13
ΓΙΝΗΤΙΚῸΣ.....................................................................14
21. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΑἸΓΙΝΗΤΙΚῸ
ΕΡῚ ἈΝΤΙΔΌΣΕΩΣ...........................................................14
22. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΠΕΡῚ
ΕΡῚ ἈΝΤΙΔΌΣΕΩΣ...........................................................15
ΑΓΌΡΑΣ..........................................................................15
ΕΡῚ ἈΝΤΙΔΌΣΕΩΣ...........................................................16
ΑΝΑΘΗΝΑΪΚῸΣ...............................................................16
26. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚῸ
ΑΝΑΘΗΝΑΪΚῸΣ................................................................17
27. ΙΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚῸ
ΑΝΑΘΗΝΑΪΚῸΣ...............................................................17
ΑΝΑΘΗΝΑΪΚῸΣ...............................................................17
ΡΕΟΠΑΓΙΤΙΚῸΣ................................................................18
30. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ἈΡΕΟΠΑΓΙΤΙΚῸ
2
ΛΑΤΑΪΚῸΣ.......................................................................19
31. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΠΛΑΤΑΪΚῸ
ΕΡῚ ἈΝΤΙΔΌΣΕΩΣ...........................................................19
ΑΤᾺ ΦΙΛΊΠΠΟΥ..........................................................20
33. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΚΑΤᾺ
ΑΤᾺ ΦΙΛΊΠΠΟΥ..........................................................21
ΑΤᾺ ΤΙΜΟΚΡΆΤΟΥΣ...................................................21
ΠΙΤΆΦΙΟΣ....................................................................22
36. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ἘΠΙΤΆΦΙΟΣ
37. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ἘΠΙΤΆΦΙΟΣ....................................................................22
38. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ἘΠΙΤΆΦΙΟΣ....................................................................23
ΑΤᾺ ΦΙΛΊΠΠΟΥ..........................................................23
40. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΡῸ
ΠΡῸΣ ΛΕΠΤΊΝΗΝ.........................................................24
ΑΤᾺ ΤΙΜΟΚΡΆΤΟΥΣ...................................................24
ΠΡῸΣ ΛΕΠΤΊΝΗΝ.........................................................25
43. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΚΑΤ’ ἈΡΙΣΤΟΚΡΆΤΟΥΣ................................................25
44. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΚΑΤ’ ἈΡΙΣΤΟΓΕΊΤΟΝΟΣ...............................................26
46. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΕΡῚ
ΕΡῚ ΤΟΥΩ ΣΤΕΦΆΝΟΥ..................................................27
ΤΟΥΩ

ΤΟΥΩ
48. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΠΡΟΟΊΜΙΟΝ...................................................................28

ΑΤᾺ ΤΙΜΟΚΡΆΤΟΥΣ...................................................28
ΡΩΤΙΚῸΣ....................................................................29
50. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ἘΡΩΤΙΚῸ
52. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΡΟΟΊΜΙΟΝ..................................................................30
ΕΡῚ ΤΩΩΝ ΥΜΜΟΡΙῺΝ..............................................30
ΣΥΜΜΟΡΙῺ
54. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΡῸΣ ΛΕΠΤΊΝΗΝ........................................................31
55. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΡῸΣ ΛΕΠΤΊΝΗΝ........................................................31
ΤΟΥΩ

ΕΡῚ ΣΥΜΜΟΡΙΩΩΝ...............................................32
ΤΩΩΝ ΣΥΜΜΟΡΙΩΩ
ΑΤᾺ ΜΕΙΔΊΟΥ............................................................33
ΑΤᾺ ΦΙΛΊΠΠΟΥ..........................................................34
ΕΡῚ ΤΩΩΝ ἘΝ ΧΕΡΡΟΝΉΣΩΙ.......................................34
ΤΟΥΩ
62. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ὈΛΥΝΘΙΑΚῸΣ Β...........................................................35

63. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ὈΛΥΝΘΙΑΚῸΣ Γ...........................................................36
3
66. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἈΛΚΙΒΙΆΔΟΥ ΛΙΠΟΤΑΞΊΟΥ...............................................38
67. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἘΡΑΤΟΣΘΈΝΟΥΣ..............................................................38

68. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἘΡΓΟΚΛΈΟΥΣ...................................................................39
69. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἈΓΟΡΆΤΟΥ........................................................................40
70. ΛΥΣΊΟΥ, ἘΠΙΤΆΦΙΟΣ.................................................................................40
71. ΛΥΣΊΟΥ, ὈΛΥΜΠΙΑΚῸΣ............................................................................41
72. ΛΥΣΊΟΥ, ΠΡῸΣ ΣΊΜΩΝΑ..........................................................................42
73. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ.....................................................................42
75. ΛΥΣΊΟΥ, ἈΛΚΙΒΙΆΔΗΣ...............................................................................43
76. ΛΥΣΊΟΥ, ὙΠῈΡ ἘΡΑΤΟΣΘΈΝΟΥΣ ΦΌΝΟΥ..............................................44
77. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ΦΊΛΩΝΟΣ.........................................................................44

80. ΛΥΣΊΟΥ, ὙΠῈΡ ΤΩΩΝ ἈΡΙΣΤΟΦΆΝΟΥΣ ΧΡΗΜΆΤΩΝ................................45
81. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ἘΡΑΤΟΣΘΈΝΟΥΣ.............................................................46

82. ΛΥΣΊΟΥ, ὙΠῈΡ ΤΟΥΩ ἘΡΑΤΟΣΘΈΝΟΥΣ ΦΌΝΟΥ......................................47
83. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ΝΙΚΟΜΆΧΟΥ....................................................................47

84. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ΘΕΟΜΝΗΣΤΟΥΩ.................................................................48
85. ΛΥΣΊΟΥ, ΠΡῸΣ ΣΊΜΩΝΑ..........................................................................48
86. ΛΥΣΊΟΥ, ὙΠῈΡ ΤΟΥΩ ΣΗΚΟΥΩ.....................................................................49
87. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ἈΓΟΡΆΤΟΥ.......................................................................50

88. ΛΥΣΊΟΥ, ὙΠῈΡ ΤΟΥΩ ΣΗΚΟΥΩ.....................................................................50
89. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἈΛΚΙΒΙΆΔΟΥ.....................................................................51

90. ΛΥΣΊΟΥ, ὙΠῈΡ ΚΑΛΛΊΟΥ........................................................................51
91. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊΑΙ...........................................................................52
92. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊΑΙ, VII, 4.............................................................53
4
93. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊΑΙ, VII, 40...........................................................53
40
94. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊΑΙ, VII, 71 – 3....................................................54
3
95. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊΑΙ, VII, 86 – 7....................................................55
7
96. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊΑΙ, I, 72 – 3........................................................56
3
4
97. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊΑΙ, II, 47 – 8.....................................................56
8
98. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊΑΙ, III, 53............................................................57
53
99. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, Ἱ, 18................................................................58
18
100. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, V, 9...............................................................58
9
101. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊΑΙ I, 122...........................................................59
122
102. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, VII, 43........................................................60
43
103. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, I, 87..............................................................60
87
104. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, V, 18.............................................................61
18
105. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, I, 118 – 9....................................................62
9
106. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, II, 21............................................................62
21
107. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, III, 97...........................................................63
97
108. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, IV 73............................................................63
73
109. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, V, 39.............................................................64
39
110. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, Ἱ, 29.............................................................64
29
111. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊΑΙ, VII, 47........................................................65
47
112. ΘΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊΑΙ, VII, 71.........................................................65
71
113. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΘΕΆΓΗΣ..............................................................................66
114. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΓΟΡΓΊΑΣ.............................................................................67
115. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἈΛΚΙΒΙΆΔΗΣ.......................................................................67
116. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΓΟΡΓΊΑΣ.............................................................................68
117. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΛΆΧΗΙΣ...............................................................................69
ΆΧΗΙΣ
118. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΈΝΩΝ..............................................................................69

119. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΛΆΧΗΙΣ...............................................................................70
ΆΧΗΙΣ
120. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἈΛΚΙΒΙΆΔΗΣ.......................................................................71

121. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΛΆΧΗΙΣ...............................................................................71
ΆΧΗΙΣ
122. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΠΡΩΤΑΓΌΡΑΣ.....................................................................72

123. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΈΝΩΝ..............................................................................72
124. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἹΠΠΊΑΣ ἘΛΆΤΤΩΝ.............................................................73
125. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΕΝΈΞΕΝΟΣ......................................................................73
126. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἹΠΠΊΑΣ ἘΛΆΤΤΩΝ.............................................................74
127. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΠΟΛΙΤΕΊΑ...........................................................................75
128. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΦΑΙΩΔΡΟΣ............................................................................75
129. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἈΠΟΛΟΓΊΑ.........................................................................76
5
130. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΦΑΙΩΔΡΟΣ............................................................................77
131. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΛΆΧΗΙΣ...............................................................................77
132. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΚΡΊΤΩΝ..............................................................................78
133. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΠΟΛΙΤΕΊΑ...........................................................................79
134. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΚΑΤᾺ ΤΙΜΆΡΧΟΥ...................................................................80
136. ΑἸΣΧΎΝΗ, ΚΑΤᾺ ΤΙΜΆΡΧΟΥ.................................................................81
137. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΠΕΡῚ ΠΑΡΑΠΡΕΣΒΕΊΑΣ.........................................................82
139. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΠΕΡῚ ΠΑΡΑΠΡΕΣΒΕΊΑΣ..........................................................83

ΠΕΡῚ
ΑΤᾺ ΤΙΜΆΡΧΟΥ...................................................................83
140. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΚΑΤᾺ
ΠΕΡῚ
ΑΤᾺ ΤΙΜΆΡΧΟΥ...................................................................85
142. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΚΑΤᾺ
ΠΕΡῚ
144. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΚΑΤᾺ ΚΤΗΣΙΦΩΩΝΤΟΣ............................................................86

145. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΚΑΤᾺ ΚΤΗΣΙΦΩΩΝΤΟΣ............................................................87

148. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΤΩΩΝ ΜΥΣΤΗΡΊΩΝ...................................................88
149. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΜΥΣΤΗΡΊΩΝ...........................................................89
150. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΤΗΩΣ ἙΑΥΤΟΥΩ ΚΑΘΌΔΟΥ........................................89
151. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΤΗΩΣ ΠΡῸΣ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΊΟΥΣ ΕἸΡΉΝΗΣ............90
152. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΚΑΤᾺ ἈΛΚΙΒΙΆΔΟΥ..........................................................91

153. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΚΑΤᾺ ἈΛΚΙΒΙΆΔΟΥ..........................................................91
154. ἈΝΤΙΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΠΕΡῚ
ΝΤΙΦΩΩΝΤΟΣ ΕΡῚ ΤΟΥΩ
ΤΟΥΩ ἩΡΏΙΔΟΥ
ΏΙΔΟΥ ΦΌΝΟΥ........................................92
155. ἈΝΤΙΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΠΕΡῚ

ΝΤΙΦΩΩΝΤΟΣ ΕΡῚ ΤΟΥΩ ΧΟΡΕΥΤΟΥΩ....................................................92
ΤΟΥΩ ΧΟΡΕΥΤΟΥΩ
156. ἈΝΤΙΦΩΩ ΝΤΟΣ, ὙΠῈΡ

ΝΤΙΦΩΩΝΤΟΣ ΤΟΥΩ
ΤΟΥΩ ἩΡΏΙΔΟΥ
ΏΙΔΟΥ ΦΌΝΟΥ......................................93
157. ἸΣΑΊΟΥ, ΠΕΡῚ

ΕΡῚ ΤΟΥΩ
ΤΟΥΩ ΠΎΡΡΟΥ ΚΛΉΡΟΥ.................................................93
158. ΛΥΚΟΎΡΓΟΥ, ΚΑΤᾺ ΛΕΩΚΡΆΤΟΥΣ, §§ 1 - 8......................................94

8
159. ΛΥΚΟΎΡΓΟΥ, ΚΑΤᾺ
ΑΤᾺ ΛΕΩΚΡΆΤΟΥΣ, §§ 9 - 15....................................96
15
160. ΛΥΚΟΎΡΓΟΥ, ΚΑΤᾺ
ΑΤᾺ ΛΕΩΚΡΆΤΟΥΣ, §§ 16 – 20.................................97
20
161. ΛΥΣΊΟΥ, ΔΉΜΟΥ ΚΑΤΑΛΎΣΕΩΣ ἈΠΟΛΟΓΊΑ §§ 1 – 6.........................99
6
162. ΛΥΣΊΟΥ, ΔΉΜΟΥ ΚΑΤΑΛΎΣΕΩΣ ἈΠΟΛΟΓΊΑ §§ 7 –11.....................100
–11
6
163. ΛΥΣΊΟΥ, ΔΉΜΟΥ ΚΑΤΑΛΎΣΕΩΣ ἈΠΟΛΟΓΊΑ §§ 12 – 17..................101
17
24
35
166. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΕΝΈΞΕΝΟΣ, §§ 236B – 238B....................................106
167. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΕΝΈΞΕΝΟΣ, §§ 238C – 240E....................................108
187. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΕΝΈΞΕΝΟΣ, 241A – 244D.........................................110
169. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΕΝΈΞΕΝΟΣ, 246A – 247C.........................................114
170. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΕΝΈΞΕΝΟΣ, 247D – 249C....................................................115
7
Α
ἄβατος = ο μη βατός, αδιάβατος, απαραβίαστος.

ἀβέβαιος = ασταθής, άστατος.
ἀβίωτος = ανυπόφορος.
ἀβίωτόν ἐστι τινὶ = ο βίος είναι ανυπόφορος σε κάποιον.
ἀβοητὶ = χωρίς βοή.
ἀβουλεύω = δεν θέλω να…

ἀβουλία = έλλειψη σκέψεως, απερισκεψία.
ἄβουλος = αυτός που δεν θέλει, απερίσκεπτος.
ἀβούλως = απερίσκεπτα, ασύνετα.
ἁβρὸς = λεπτός, χαριτωμένος, κομψός.
ἀγαθὸς = καλός, ευγενής, ανδρείος.

ἀγαθὰ φρονῶ = έχω καλά αισθήματα.
ἀγαθὰ πάσχω= ευεργετούμαι.
ἄγαμαι = θαυμάζω, επαινώ.

ἄγαν = πολύ.
ἀγαπάω–ῶ= αγαπώ, αρκούμαι σε κάτι.

ἀγαπητῶς = πρόθυμα, με χαρά, αρκετά.
ἀγγελία (ἄγγελος) = είδηση, αγγελία.

ἀγγέλλω = αναγγέλλω.
ἄγγελος = αγγελιοφόρος.
ἀγνοέω–ῶ = αγνοώ.
ἄγνοια = άγνοια, αμάθεια.
ἀγνωμονέω–ῶ = ενεργώ ασύνετα.

ἀγνωμόνως = αναίσθητα. ἀγνωμοσύνη = αναισθησία, δυσμένεια.
ἀγνώμων = αναίσθητος, απερίσκεπτος
ἀγνωσία = άγνοια, αφάνεια.

ἄγονος (ἀ+γονὴ) = άκαρπος, στείρος, άτεκνος.
ἀγορὰ = συγκέντρωση, τόπος συνελεύσεως.

ἀγορὰν παρέχω = παρέχω τρόφιμα προς αγορά.
ἀγορεύω = δημηγορώ.
κακῶς ἀγορεύω = κακολογώ. ἀγχιστεία = συγγένεια.
ἄγω = οδηγώ, φέρω.
8
ἄγω εἰρήνην = έχω ειρήνη. ἄγω σχολὴν = σχολάζω.
ἄγω ἡσυχίαν = ησυχάζω.
ἄγω καὶ φέρω = λεηλατώ.
ἄγω εἰς δίκην= σύρω στο δικαστήριο.
ἄγομαι φόνου = κατηγορούμαι για φόνο.
ἀγὼν = αγώνας, μάχη, άμιλλα, στάδιο, δίκη.

ἀγὼν μέγας = σπουδαία δίκη.
καθίστημί τινα εἰς ἀγῶνα = μπλέκω κάποιον σε δίκη.
ποιῶ ἀγῶνα σωμάτων = καθιερώνω αγώνα επιδείξεως σωματικής

δυνάμεως.
ἀγωνίζομαι = διεξάγω αγώνα.
ἀγωνίζομαι περὶ τοῦ σώματος = διεξάγω δικαστικό αγώνα περί ζωής ή θανάτου.
ἀγώνισμα = αγώνας, ανδραγάθημα, κατόρθωμα.
ἄδηλος = μη φανερός, αφανής.

ἀδιάλλακτος = αυτός που δεν συμφιλιώνεται.
ἀδικέω–ῶ = αδικώ, βλάπτω.
ἀδίκημα = άδικη πράξη.\
ἀδόκιμος = άσημος.
ἀδοξέω-ῶ = δεν έχω καλή φήμη.

ἀδοξία = κακή φήμη, ασημότητα.
ἄδοξος = αφανής, άσημος.
ἀδυναμία & ἀδυνασία = αδυναμία. ἀδυνατέω–ῶ = δεν μπορώ.

ἀδωροδόκητος & ἀδωροδόκος = αυτός που δεν δέχεται δώρα.
Ἀθήναζε = προς Αθήνα.
Ἀθήνηθεν = από την Αθήνα. Ἀθήνησι = στην Αθήνα (στάση).
ἆθλον = έπαθλο, βραβείο.
ἆθλα τίθεται = προκηρύσσονται βραβεία.
ἁθροίζω = συγκεντρώνω.
ἀθρόος = συγκεντρωμένος, πυκνός.
ἀθυμέω – ῶ = χάνω το θάρρος μου, στενοχωρούμαι.

ἀθυμία = απογοήτευση, έλλειψη θάρρους.
ἀθύμως ἔχω = χάνω το θάρρος μου.
αἰδέομαι-οῦμαι = ντρέπομαι, σέβομαι. αἴδιος = αιώνιος.

αἰδὼς = ντροπή, σεβασμός.
αἰνέω-ῶ = εγκωμιάζω, εγκρίνω.
αἰνίττομαι = μιλώ αινιγματικά, υπονοώ.
αἵρεσις = άλωση, κατάληψη, εκλογή, προτίμηση.

αἵρεσιν δίδωμι = παρέχω το δικαίωμα της εκλογής.
αἵρεσιν λαμβάνω = έχω το δικαίωμα της εκλογής.
αἱρέω-ῶ = λαμβάνω, συλλαμβάνω, κυριεύω.
9
αἱροῦμαι = εκλέγω, προτιμώ, εκλέγομαι.
δίκην (γραφὴν) αἱρῶ = κερδίζω δίκη.
αἴρω = υψώνω, μεταφέρω, απομακρύνω. αἴρομαι = υψώνομαι.

αἴρω τεῖχος = υψώνω τείχος.
αἴρω τὰς ναῦς = απομακρύνω τα πλοία.
αἴρω ταῖς ναυσὶ = αποπλέω.
αἴρω τῷ στρατῷ = ξεκινώ με το στρατό.
αἴρομαι κίνδυνον (πόλεμον) = αναλαμβάνω τον κίνδυνο (τον πόλεμο).
αἰσθάνομαι = αντιλαμβάνομαι, μαθαίνω.
αἰσχρός = επονείδιστος.
αἰσχύνη = ντροπή.
αἰσχύνω = ασχημίζω, ντροπιάζω.
αἰσχύνομαι = ντρέπομαι, σέβομαι.
αἰτέω-ῶ & αἰτοῦμαι = ζητώ, παρακαλώ.
αἰτία = αιτία, αφορμή, κατηγορία.

αἰτίαν ἔχω (ὑπέχω) = κατηγορούμαι.
ἐν αἰτίᾳ ἔχω τινά = κατηγορώ.
ἀπολύω τινά τῆς αἰτίας = απαλλάσσω κάποιον από την κατηγορία.
αἰτιάομαι-ῶμαι = κατηγορώ.
αἰών = ζωή, αιώνας.

ὁ σύμπας αἰών = αιωνιότητα.
ἀκμάζω = είμαι ακμαίος .

ὁ σῖτος ἀκμάζει = είναι ώριμος. ἀκμή = ακμή, αιχμή.
ἀκολασία= ασωτία.
ἀκούω = ακούω.
εὖ ἀκούω = επαινούμαι.
κακῶς ἀκούω = κακολογούμαι.
ἄκρα = ακρωτήριο.
ἀκραιφνής (ἀκέραιος + φαίνομαι) = ειλικρινής, ολόκληρος.
ἀκρασία = ακολασία, ακράτεια.
ἀκρατής = αχαλίνωτος, ο μη εγκρατής. ἀκρισία = σύγχυση.
ἄκριτος = συγκεχυμένος.
ἀκροάομαι-ῶμαι = ακούω.
ἄκρον = κορυφή, ακρωτήριο.
ἄκων = χωρίς τη θέληση.
ἀλγέω-ῶ = πονώ, θλίβομαι.

ἀλγηδών = πόνος, θλίψη.
ἄλγος = πόνος, θλίψη.
10
ἀλήτης = περιπλανώμενος.
ἁλίσκομαι = κυριεύομαι, συλλαμβάνομαι, καταδικάζομαι.
ἄλκιμος = ρωμαλέος, ανδρείος.
ἀλλάτω = αλλάζω, μεταβάλλω, ανταλλάσσω.
ἀλλαχῇ-ἀλλαχοῦ-ἀλλαχόθι-ἄλλοθι = αλλού.
ἀλλαχόθεν = από αλλού.
ἀλλαχόσε-ἄλλοσε = σε άλλο μέρος.
ἀλλότριος = ξένος.
τὰ ἀλλότρια = ξένες υποθέσεις.
ἀλλοτρίως ἔχω ή διάκειμαι πρός τινα = έχω εχθρικές διαθέσεις.
ἀλλόφυλος = αλλοεθνής.
ἄλογος = παράλογος, ακατανόητος.
ἅλωσις = κατάκτηση, καταδίκη.

ἁλωτός (< ἁλίσκομαι) = αυτός που μπορεί να κυριευθεί, κατακτηθεί.
ἅμα = αμέσως, συγχρόνως, μαζί.

ἀμαθία & ἀμάθεια = άγνοια.
ἁμαρτάνω = αποτυγχάνω, σφάλλομαι.

ἁμάρτημα = σφάλμα, αδίκημα. ἁμαρτία = αποτυχία, σφάλμα.
ἀμέλεια = αδιαφορία.
ἀμελέω-ῶ = παραμελώ, αδιαφορώ.
ἀμελής = αδιάφορος.
ἀμηχανία = απορία, στενοχώρια.

ἅμιλλα = συναγωνισμός, αγώνας.
ἀμνημονέω-ῶ = λησμονώ.
ἀμνήμων-ονος = αυτός που λησμονεί.
ἀμύνω = βοηθώ, αποκρούω, αγωνίζομαι για κάποιον.

ἀμύνομαι = αποκρούω.
ἀμφότεροι & ἄμφω = και οι δύο.

ἀναβαίνω = ανεβαίνω. ἀναβάλλω = αναβάλλω.
ἀναβολή = αναβολή, καθυστέρηση.
ἀναγγέλλω = αναγγέλλω.
ἀναγορεύω = ανακηρύττω, διακηρύττω.
ἀνάγω = μεταφέρω, οδηγώ προς τα άνω.

ἡ ναῦς ἀνάγεται = το πλοίο βγαίνει στο ανοικτό πέλαγος.
ἀναγωγή = απόπλους, οδήγηση πλοίου στα ανοιχτά.
11
ἀνάδοτος = ο επιστρεφόμενος.
ἀναιρέω-ῶ & ἀναιροῦμαι = σηκώνω, λαμβάνω, περισυλλέγω και θάβω, καταστρέφω,
αφαιρώ.
ἀνεῖλεν (ἡ Πυθία ἢ ὁ θεός) = χρησμοδότησε.
ἀναλγησία= αναισθησία.
ἀνάλγητος = αναίσθητος, σκληρός.
ἀναλίσκω & ἀναλόω-ῶ = δαπανώ.

ἀναμένω = αναμένω, υπομένω. ἀναμιμνῄσκω = υπενθυμίζω.
ἀναμιμνῄσκομαι = θυμάμαι.
ἀνάντης = ανηφορικός.
ἀναπείθω = μεταπείθω.
ἀναπείθομαι = αλλάζω γνώμη.
ἀνασκοπέω-ῶ = επιθεωρώ, παρατηρώ.
ἀνάστατος = ο διωγμένος από την πατρίδα.

ἀνάστατος γίγνομαι = ερημώνομαι, καταστρέφομαι.
ἀνάστατον ποιῶ = ερημώνω, καταστρέφω.
ἀναστρέφω = ανατρέπω, γυρίζω πίσω.

ἀναστρέφομαι = κάνω στροφή.
ἀναστροφή = επιστροφή, περιστροφή. ἀναχωρέω-ῶ = υποχωρώ.
ἀνδραποδίζω = καθιστώ κάποιον δούλο.

ἀνδράποδον = δούλος.
ἀνείργω = εμποδίζω.
ἀνεπιτήδειος = ακατάλληλος, ανίκανος.
ἀνέχω = κρατώ ψηλά, ανυψώνω.

ἀνέχομαι = ανέχομαι, τολμώ, υποφέρω.
ἀνήκεστος = αγιάτρευτος, ανεπανόρθωτος.
ἀνθίστημι = στήνω αντιθέτως.

ἀνθίσταμαι = εναντιώνομαι.
ἀνθρώπειος = ανθρώπινος.
ἀνία = θλίψη, πόνος, πλήξη.

ἀνιαρός = ενοχλητικός, θλιβερός.
ἀνιάω-ῶ = προξενώ λύπη.
ἀνιῶμαι = λυπούμαι, στενοχωρούμαι.
ἀνίημι = αφήνω, χαλαρώνω. ἀνίστημι = σηκώνω, μετακινώ.
12
ἀνίσταμαί τινι = σηκώνομαι για να επιτεθώ εναντίον κάποιου.
ἀνίσταμαι ὑπό τινος = διώχνομαι.
ἄνοια = μωρία, ανοησία.
ἀνοικίζω = ανοικοδομώ, μετοικίζω κάποιον, ερημώνω.

ἀνοικίζομαι = εγκαθίσταμαι στο εσωτερικό μιας χώρας, μετοικώ στα μεσόγεια.
ἀνοιμώζω = στενάζω, θρηνώ.
ἀνομία = παρανομία.
ἄνομος = παράνομος, χωρίς νόμο.
ἀνορθόω-ῶ = αποκαθιστώ, επανορθώνω

ἄνους = ανόητος.
ἀνταγορεύω = αντιλέγω.
ἀνταγωνίζομαι = συναγωνίζομαι.
ἀντιδικέω-ῶ = ανταποδίδω την αδικία.
ἀνταίρω = ανθίσταμαι.
ἀντανάγω = εκπλέω, επιτίθεμαι, βγαίνω στο πέλαγος.
ἀνταποδίδωμι = ανταποδίδω.
ἀνταπόλλυμι = αντεκδικούμενος καταστρέφω.
ἀντεκπέμπω = στέλνω κι εγώ εναντίον κάποιου.
ἀντεξάγω = εξάγω στράτευμα εναντίον εχθρού.
ἀντεπάγω = οδηγώ στρατό εναντίον εχθρού. ἀντεπιτίθημι = κάνω αντεπίθεση.
ἀντέχω = διαρκώ, παρατείνομαι.

ἀντέχομαί τινος = είμαι προσκολλημένος σε κάτι.
ἀντιβαίνω = βαδίζω εναντίον.

ἀντιβοηθέω-ῶ = ανταποδίδω τη βοήθεια.
ἀντιδίδωμι = ανταποδίδω, ανταλλάσσω.
ἀντιδικία = φιλονικία.
ἀντίδικος = αντίπαλος σε δίκη.
ἀντικαταλλάσσω = ανταλλάσσω, συμφιλιώνομαι.

ἀντικόπτω = αντικρούω, αντιστέκομαι.
ἀντιλέγω = αντιλέγω, φιλονικώ.
ἀντίος = αντιμέτωπος. ἀντιπαραβάλλω = συγκρίνω.
ἀντιπαρατάσσω = παρατάσσω απέναντι κάποιου.
ἀντιπαρέρχομαι = πορεύομαι παράλληλα.
ἀντιπάσχω = κι εγώ παθαίνω κακό.
ἀντιπέμπω = στέλνω εναντίον.
ἀντιποιέω-ῶ = ανταποδίδω κάτι καλό ή κακό.

ἀντιποιοῦμαι τινός τινι = προβάλλω αξιώσεις σε κάποιον για κάτι, προβάλλω
δικαιώματα.
13
ἀντίπορος = αντικρινός.
ἀντίπρῳρος = αντιμέτωπος.
νῆες ἀντίπρῳροι = πλοία έτοιμα προς ναυμαχία.
ἀντιτάσσω = παρατάσσω εναντίον κάποιου.

ἀντιτίθημι = αντιτάσσω.
ἀνυδρία = ξηρασία.
ἀνυπόδητος = χωρίς υποδήματα.
ἀνύτω & ἀνύω = τελειώνω, κατορθώνω, διανύω.
ἄνωθεν = εκ των άνω.

οἱ ἄνωθεν = οι πρόγονοι.
ἀνωμοτί = χωρίς όρκο.

ἀνώμοτος = αυτός που δεν ορκίσθηκε.
ἀνωφερής = ανηφορικός.
ἄξιος(< ἄγω) = άξιος.

πολλοῦ ἄξιος = αξιόλογος.
πλείονος ἄξιος = χρησιμότερος.
οὐδενός ἄξιος = ασήμαντος.
σῖτος ἄξιος = σίτος φθηνός.
ἀξιόχρεως = αξιόπιστος.
ἀξιόω-ῶ = θεωρώ κάποιον άξιο, έχω τη γνώμη.
ἀξύμφορος = επιζήμιος.
ἀπαγγέλλω = αναγγέλλω.
ἀπαγγέλλω πόλεμον = κηρύττω πόλεμο.
ἀπαγορεύω = απαγορεύω, εξασθενώ, κουράζομαι

ἀπάγω = απομακρύνω, οδηγώ, προσάγω στο δικαστήριο ή δεσμωτήριο.
ἀπαθής = αναίσθητος, αβλαβής, χωρίς ατύχημα.
ἀπαλλάττω = απαλλάσσω, απολύω.

ἀπαλλάττομαι = αποχωρώ.
ἀπανίσταμαι = μεταναστεύω.
ἀπαντάω-ῶ = συναντώ, αποκρίνομαι, ανθίσταμαι, αντιμετωπίζω.
ἅπαξ = μία φορά.
ἀπειθέω-ῶ = δεν υπακούω.

ἀπειθής = ανυπάκουος.
ἄπειμι = είμαι μακριά, απουσιάζω.
ἄπειρος = χωρίς δοκιμή, άπειρος, αμαθής.
14
μηδενός ἀπείρως ἔχω = τίποτε δεν αφήνω αδοκίμαστο.
ἀπελαύνω = εξορίζω, απομακρύνω.
ἀπεχθάνομαι = μισούμαι. ἀπέχθεια = αντιπάθεια.

ἀπεχθής = μισητός, δυσάρεστος, εχθρικός.
ἀπέχω-ομαι = απέχω.
ἀπίθανος = απίστευτος, μη πειστικός.

ἀπιστέω-ῶ = δυσπιστώ, αμφιβάλλω. ἀπιστία = δυσπιστία,
καχυποψία.
ὡς ἁπλῶς εἰπεῖν = για να πω γενικά.

ἀποβάλλω = απορρίπτω.
ἀπογιγνώσκω = απελπίζομαι, αθωώνω.
ἀποδείκνυμι = καθιστώ γνωστό, αποδεικνύω.
ἀποδίδωμι = επιστρέφω, ανακοινώνω.

ἀποδίδωμι τά ὀνόματα = ανακοινώνω τα ονόματα.
ἀποθνῄσκω = πεθαίνω, φονεύομαι.
ἀποικίζω = ιδρύω αποικία.

ἀποκάμνω = κουράζομαι, παραμελώ.
ἀποκνέω-ῶ = διστάζω, φοβούμαι.

ἀποκνῶ τόν πλοῦν = από φόβο αναβάλλω την εκστρατεία.
ἀποκτείνω = σκοτώνω, θανατώνω.

ἀπολαμβάνω = παίρνω, δέχομαι, αποκλείω.
ἀπολαύω = καρπούμαι, απολαμβάνω.
ἀπολείπω = αφήνω πίσω, εγκαταλείπω.
ἄπολις,-ιδος = εξόριστος, ο χωρίς πατρίδα.

ἄπολις γίγνομαι = χάνω την πατρίδα μου.
ἀπόλλυμι = χάνω, φονεύω, καταστρέφω.
ἀπολύω = λύνω, ελευθερώνω, αθωώνω.

ἀπολύομαι αἰτίας ή βλασφημίας ή διαβολάς = ανασκευάζω κατηγορίες ή
κακολογίες ή συκοφαντίες.
ἄπονος = άκοπος, οκνηρός.
ἀπορία = δυσκολία, έλλειψη.

εἰς ἀπορίαν καθίσταμαι = περιέρχομαι σε δύσκολη θέση.
ἀπόρως ἔχω (διάκειμαι – διατίθεμαι) = βρίσκομαι σε αμηχανία.
ἀποσπάω-ῶ = αποχωρίζω, αποσπώ, αποσύρω.
15
ἀπόστασις = αποστασία, επανάσταση.
ἀποστάτης = δραπέτης, λιποτάκτης, επαναστάτης.
ἀποτέμνω = αποκόπτω
ἀποφαίνω = φανερώνω, αποδεικνύω.

ἀποφαίνομαι = λέγω τη γνώμη μου, προτείνω.
ἀποψηφίζομαι = αθωώνω, λαμβάνω αντίθετη απόφαση.
ἀπραγμοσύνη = νωθρότητα, οκνηρία.

ἀπράγμων-ονος = νωθρός, φιλήσυχος.
ἀπραξία = αδράνεια.
ἀπροφάσιστος = πιστός, ειλικρινής.

πόλεμος ἀπροφύλακτος= χωρίς τη δυνατότητα προφυλάξεως.
ἅπτομαι τῶν πολιτικῶν πραγμάτων = αναμιγνύομαι στα πολιτικά.

ἅπτομαι τοῦ πολέμου = αρχίζω τον πόλεμο.
ἀργία = ανάπαυση, οκνηρία, απραξία.
ἀργός = άεργος, αδρανής.
ἀρέσκω = είμαι αρεστός.
ἀρέσκομαι = είμαι ικανοποιημένος από κάτι.
ἀρετή = ανδρεία, ικανότητα, υπεροχή.
ἀριθμέω-ῶ = μετρώ, υπολογίζω.
ἀριστάω-ῶ = προγευματίζω.
ἀριστοκρατία = αριστοκρατικό πολίτευμα.
ἄριστον = πρόγευμα.
ἁρμόττω = συναρμόζω, αρμόζω.

ἄρρηκτος = αδιάρρηκτος.
ἀρρωστία = νόσος, ασθένεια, απροθυμία.

ἄρρωστος = ασθενής, νωθρός, απρόθυμος.
ἀρρωστότερος γίγνομαι = δείχνομαι λιγότερο πρόθυμος.
ἄρτι = πριν από λίγο
ἀρχή = έναρξη, εξουσία, κράτος.

ἄρχω = κάνω αρχή, αρχίζω, κυβερνώ.
ὁ ἄρχων = ο αρχηγός.
τό ἄρχειν = η εξουσία.
ἄρχομαι = αρχίζω, εξουσιάζομαι.
ἀρωγή = βοήθεια.
ἀρωγός = βοηθός.
ἀσθένεια = εξασθένηση, αδυναμία.

ἄσιτος = νηστικός.
16
ἄσπονδος = χωρίς συνθηκολόγηση.
ἀσταθής = αβέβαιος, ασταθής.
ἀστασίαστος = ο μη ταρασσόμενος από στάσεις.
ἀτακτέω-ῶ = περνώ άτακτο βίο.
ἀταξία = ακαταστασία, απειθαρχία.
ἀτιμάζω = δεν τιμώ, βρίζω, προσβάλλω.
ἄτιμος = αυτός που στερήθηκε τα πολιτικά του δικαιώματα.
ἀτιμόω-ῶ = αφαιρώ από κάποιον δικαιώματα.
ἀτραπός = οδός, μονοπάτι.
ἀτυχέω-ῶ = αποτυγχάνω, νικιέμαι.
αὐθάδεια = θράσος.
αὐθάδης= θρασύς.
αὖθις = πάλι, πίσω, στο μέλλον.
αὐτοβοεί = με τον πρώτο αλαλαγμό της εφόδου.
αὐτοκράτωρ = με πλήρη εξουσία.
αὐτόματος = αυτόματα, αυθόρμητα

αὐτόματος θάνατος = ο φυσικός θάνατος.
αὐτονομία = πολιτική ανεξαρτησία. αὐτόνομος = αυτοδιοίκητος.

αὐτόχθων-ονος = γηγενής, ντόπιος.
ἀφαιρέω-ω & ἀφαιροῦμαι = αφαιρώ.
ἀφανής = αόρατος, άσημος, σκοτεινός.
ἀφηγέομαι-οῦμαι = οδηγώ, εξηγώ.
ἀφίημι = αφήνω, ελευθερώνω, αθωώνω.
ἀφικνέομαι-οῦμαι = φθάνω, έρχομαι.
ἀφίστημι = απομακρύνω, εμποδίζω.

ἀφίσταμαι = απέχω, αποφεύγω, αποστατώ, επαναστατώ.
ἀφροσύνη = απερισκεψία.
ἄφρων-ονος = ανόητος, παράφρων. ἀχαριστία = αγνωμοσύνη.
ἄχθομαι = αγανακτώ, στενοχωρούμαι. ἄχθος = βάρος, λύπη.
Β
βαίνω = βαδίζω, πορεύομαι.
βάλλω = ρίχνω, χτυπώ, ρίχνω (ακόντιο) από μακριά.
βάρβαρος = ο μη ελληνικός, ο ξένος.
βαρύς εἰμί τινι = είμαι ενοχλητικός σε κάποιον. βαρέως φέρω = δυσανασχετώ.
βέβαιος = σταθερός, ασφαλής. βιάζομαι = πιέζομαι, καταβάλλομαι, εξαναγκάζομαι.
βιάζομαι τόν ἔκπλουν = περνώ με βία το στόμιο του λιμένα.
βίος = βίος, περιουσία, τα μέσα προς τη ζωή. βοηθέω-ῶ = βοηθώ, σπεύδω
προς βοήθεια. βοτόν = βόσκημα, ζώο, κτήνος.
βούλευμα = απόφαση.
βουλευτήριον = δικαστήριο, βουλευτήριο. βουλεύω = είμαι βουλευτής,
σκέπτομαι. βουλεύομαι = σκέπτομαι, συσκέπτομαι, αποφασίζω.
βούλομαι = θέλω, επιθυμώ. τό βουλόμενον = επιθυμία.
βραχύς = κοντός, μικρός, σύντομος.
διά βραχέων ή βραχύ τι = με λίγα λόγια.
17
Γ
γέμω = είμαι γεμάτος. γενναῖος = ευγενής, ανδρείος. τό
γενναῖον = γενναιότητα. γέννημα = τέκνο, καρπός.
γεραιός & γηραιός = γέροντας, σεβαστός. γεραίτεροι = πρεσβύτεροι.
γῆρας = γεράματα.
γηράσκω & γηράω-ῶ = γερνώ. γηροτροφέω-ῶ =
γηροκομώ.
γίγνομαί τινος = γεννιέμαι από κάποιον. γίγνομαι ἐπί τινι = περιέρχομαι στην
εξουσία κάποιου.
γίγνομαι ἔν τινι = φτάνω σε κάτι. ταῦτα γιγνώσκω = αυτή τη γνώμη
έχω.
οὕτω γιγνώσκω = τέτοια γνώμη έχω σχηματίσει. τά γνωσθέντα = οι αποφάσεις.
γνώμη = σκέψη, κρίση.
προσέχω τήν γνώμην = στρέφω την προσοχή. ἀποφαίνομαι γνώμην = διατυπώνω τη
σκέψη μου. τοιαύταις γνώμαις χρώμενοι = έχοντας τέτοιες αντιλήψεις.
ἀεί τῆς αὐτῆς γνώμης ἔχομαι = επιμένω πάντα στην ίδια γνώμη.
τοιαύτη γνώμη παρίσταταί μοι = τέτοια σκέψη γεννιέται στο νου μου.
γνώμην ποιοῦμαι = προτείνω.
ἀπάγω τήν γνώμην = απομακρύνω τη σκέψη. γράφω νόμον = συντάσσω νόμο.
γράφομαι νόμον = προσβάλλω νόμο. γράφομαί τινα δίκην (γραφήν) =
καταγγέλλω κάποιον εγγράφως.
ὁ γραψάμενος = ο κατήγορος. γυμνοπαιδίαι = Σπαρτιατική εορτή.
Δ
δαίμων = θεός, μοίρα, τύχη. δέδοικα-δέδια = φοβούμαι.
τό δεδιός = ο φόβος.
δείκνυμι = επιδεικνύω, αποδεικνύω. δεῖμα = φόβος.
δεινός = φοβερός, ικανός, επιδέξιοςγίγνομαι ὑπό τινι = υποτάσσομαι σε κάποιον
τά δεινά = κίνδυνος, συμφορές.
ἐν δεινῷ εἰμι = βρίσκομαι σε δύσκολη θέση. δελεάζομαι = εξαπατώμαι με
δόλωμα. δέλεαρ = δόλωμα.
δενδροτομέω-ῶ = κατακόπτω τα δέντρα, ερημώνω. δέω = έχω ανάγκη, στερούμαι.
ὀλίγου (μικροῦ ή παρά μικρόν) ἐδέησα (δέω)+
ΑΠΡΜΦ. Αορ. = λίγο έλειψε να… δέομαι = έχω ανάγκη,
παρακαλώ. δῆλος = φανερός, σαφής.
δηλόω-ῶ = φανερώνω, αποδεικνύω.
δημηγορέω-ῶ = αγορεύω στη συνέλευση του λαού. δημηγορία = αγόρευση.
δῆμος = λαός, δημοκρατικό πολίτευμα, δημοκρατικοί πολίτες.
δημόσιος = κοινός.
δημοσίᾳ = με έξοδα του δημοσίου. δῃόω-ῶ = λεηλατώ.
διαβατήρια = θυσία προ της διαβάσεως της χώρας. διαβολή= συκοφαντία.
διαγίγνομαι = ζω.
διαγιγνώσκω = διαχωρίζω, εκφέρω γνώμη, αποφασίζω, διακρίνω.
διάγω = ζω τη ζωή μου, διαρκώς κάνω κάτι, ζω. διαγωνίζομαι = αγωνίζομαι,
μάχομαι, τελειώνω τον αγώνα.
διάδηλος = ολοφάνερος. δίαιτα = ζωή, τρόπος ζωής
διαιτησία = λύση διαφοράς. διάκειμαι = είμαι διατεθειμένος.
διακριβόω-ῶ = εξακριβώνω. διαλέγω = εκλέγομαι
διαλέγομαι = συζητώ, μιλώ, συνεννοούμαι. διαλείπω = απέχω, μεσολαβώ.
18
οὐ διαλείπω + Κατηγ. μ.τ.χ. = διαρκώς. διαλείπω + μ.τ.χ. = παύω να…
διαλλαγή = συμφιλίωση, συμφιλιωτική προσπάθεια.
διαλλάττω = συμφιλιώνω. διανέμω = μοιράζω.
διάνοια = νους, πνεύμα, σκοπός, γνώμη. χρῶμαι νέαις ταῖς διανοίαις = έχω
νεανικά φρονήματα.
διαπλέω = (διά μέσου) πλέω.
διάπλους = διάπλευση, ταξίδι, πορθμός. διαπράττομαι = διαπραγματεύομαι,
πετυχαίνω, κατορθώνω, αποπερατώνω.
διαπυνθάνομαι = ρωτώ, ζητώ να μάθω. διαρρήδην = ρητά, σαφώς.
διασκεδάννυμι = διασκορπίζω. διατίθημι = τακτοποιώ, διαθέτω.
διαφέρω = διαφέρω, υπερέχω, υπερισχύω. διαφθείρω = καταστρέφω, φονεύω.
δίγλωττος = διερμηνέας, δόλιος.
δίδωμι = δίνω, παρέχω.
δίδωμί τινι + απρμφ. = αξιώνω κάποιον να
δίκην δίδωμι = τιμωρούμαι.
διεκπλέω = διαπλέω, διασπώ την εχθρική γραμμή πλέοντας δια μέσου της.
διέκπλους = ο πλους δια μέσου, διάσπαση εχθρικής γραμμής.
διέξειμι & διεξέρχομαι = διεξέρχομαι λεπτομερώς, εκθέτω.
ὁ τόν λόγον διεξιών = ο ομιλητής. διέχω = απέχω, αποχωρίζομαι.
διίστημι = διαχωρίζω.
διίσταμαι = διαφωνώ, απομακρύνομαι. δίκη = δίκη, δίκαιο, δικαιοσύνη
δίκην φεύγω = δικάζομαι.
δίκην ὑπέχω = υποβάλλομαι σε δίκη. δίκην δίδωμί τινι = τιμωρούμαι.
δίκην ὀφλισκάνω = καταδικάζομαι. δίκην λαμβάνω παρά τινος =
τιμωρώ. δίκην ἐπιτίθημι = τιμωρώ.
δίκην φεύγω = αθωώνομαι.
διχῇ = κατά δυο τρόπους, στα δύο. διώκω = διώκω, καταδιώκω,
κατηγορώ. ὁ διώκων = ο κατήγορος.
ὁ διωκόμενος = ο κατηγορούμενος.
τά δόξαντα & τά δεδογμένα = οι αποφάσεις. ὡς ἐμοί δοκεῖ = κατά τη γνώμη
μου.
ἔδοξε ταῦτα = αυτά εγκρίθηκαν. δόκησις = γνώμη, ιδέα, υποψία
δοκιμάζω = ελέγχω, εγκρίνω, υποβάλλω σε δοκιμασία, εγκρίνω την εκλογή
κάποιου ως βουλευτή.
δόξα = ιδέα, υπόληψη, φήμη. δουλεύω = είμαι δούλος, υπήκοος.
Εὖ (κακῶς) δρῶ τινα = ωφελώ (βλάπτω) κάποιον. δύναμαι = μπορώ.
δυναστεία = κυριαρχία, εξουσία. δυσκλεής = άδοξος.
δύσκλεια = κακή φήμη. δύσνους = εχθρικός.
δυσπραξία = αποτυχία, ατυχία, κακοτυχία. δυστυχέω–ῶ = υφίσταμαι ατυχίες.
δωροδοκέω–ῶ = δέχομαι δώρα, δωροδοκούμαι. δωροδόκος = δωροδοκούμενος.
Ε
ἔαρ & ἦρ, γενική ἦρος = άνοιξη.
ἐάω-ῶ = αφήνω, επιτρέπω, παραλείπω. ἐγγίγνομαι = γεννιέμαι, είμαι
έμφυτος. ἐγγυτέρω, ἐγγύτατα = κοντά, περίπου. ἐγείρω = σηκώνω,
εξεγείρω.
ἐγκαλέω -ῶ = κατηγορώ.
ἐγκαλῶ τινί τι = καταγγέλλω κάποιον για κάτι. ἔγκλημα = κατηγορία, έγκλημα.
ἐγκρατής = ισχυρός, κυρίαρχος, εγκρατής. ἐγχειρίζω = παραδίδω, εμπιστεύομαι.
ἐγχωρεῖ = επιτρέπεται, είναι δυνατόν. ἐθίζω = συνηθίζω κάποιον να κάνει κάτι
19
ἔθος = συνήθεια, έθιμο. εἰκῇ = άσκοπα, τυχαία.
τά ὄντα (< εἰμί) = τα υπάρχοντα, η περιουσία. εἰμί ἔν τινι = ασχολούμαι με κάτι.
ἐν τινί ἐστι = από κάποιον εξαρτάται.
εἰμί ὑπό τινι ἐπί τινι = είμαι στην εξουσία κάποιου. ἔστιν ὅστις = κάποιος.
οὐκ ἔστιν ὅστις = κανένας.
οὐκ ἔστιν ὅστις οὐ = καθένας, πάς. ἔστιν ὅτε = κάποτε.
οὐκ ἔστιν ὅτε = ουδέποτε. οὐκ ἔστιν ὅτε οὐ = πάντοτε.
ἔστιν ὅπως = κάπως.
οὐκ ἔστιν ὅπως = με κανέναν τρόπο. ὐκ ἔστιν ὅπως οὐ =
ασφαλώς.
ἔστιν ὅπου = κάπου.
οὐκ ἔστιν ὅπου = πουθενά. οὐκ ἔστιν ὅπου οὐ = παντού.
εἶμι = έρχομαι, πηγαίνω.
εἴργνυμι & εἰργνύω & εἴργω = εμποδίζω την έξοδο, αποκλείω, φυλακίζω.
εἰρήνη = ειρήνη.
εἰρήνην ἄγω (ἔχω) = διάγω ειρηνικά. εἰρήνην συντίθεμαι = συνάπτω
ειρήνη.
παντελής εἰρήνη ἡμῖν γίγνεται = επικρατεί πλήρης εσωτερική ειρήνη.
εἰσαγγέλλω = καταγγέλλω, αναγγέλλω. εἰσαγγέλλω τινί τι = αναγγέλλω σε κάποιον
κάτι
εἰσάγω = οδηγώ μέσα. εἰσβαίνω = επιβιβάζομαι.
εἰσβολή = εισβολή, επίθεση, δίοδος. εἰσπίπτω = πέφτω μέσα, εισορμώ.
εἰσφέρω = φέρνω μέσα, συνεισφέρω, προτείνω. εἴσω = μέσα.
εἶτα = έπειτα.
ἑκάς (ἕκας) = μακριά.
ἐκβαίνω = εξέρχομαι, αποβαίνω. ἐκβάλλω = εξορίζω, εκδιώκω.
ἔκβασις = απόβαση, αποβίβαση, αποτέλεσμα. ἐκβολή = εκδίωξη, έξοδος.
ἐκδιώκω = εξορίζω.
ἐκλείπω = εγκαταλείπω, παραλείπω. ἐκλογίζομαι = σκέπτομαι, λογαριάζω.
ἐκπέμπω = εξαποστέλλω.
ἔκπεμψις = αποστολή.
ἐκπίπτω = εξορίζομαι, διώχνομαι. ἔκπληξις = κατάπληξη, φόβος.
ἐκπλήττω = φοβίζω, κτυπώ. ἐκπλήττομαι = σαστίζω.
ἐκποδών γίγνομαι = παραμερίζομαι.
ἐκποδών ποιοῦμαί τινα = βγάζω κάποιον από τη μέση.
ἔκσπονδος = ο αποκλεισμένος από τις σπουδές. ἐκφαίνω = αποκαλύπτω, φανερώνω.
ἐκφαίνω πόλεμον = κηρύττω πόλεμο.
ἐκφέρω πόλεμον = κηρύττω ή επιχειρώ πόλεμο
ἐκφέρομαι δόξαν = αποκτώ φήμη. ἑκών, ἑκοῦσα, ἑκόν = με τη
θέληση…. ἐλπίζω = αναμένω, ελπίζω.
ἐμβάλλω = εισβάλλω, συγκρούομαι. ἐμβολή = εισβολή, επιδρομή,
έφοδος. ἐμμένω = μένω σταθερός σε κάτι. ἐμπίπτω = επιτίθεμαι,
εισορμώ. ἐμποδών (< ἐν ποσίν ὤν) = εμπόδιο. ἐμποδών γίγνομαι =
εμποδίζω.
ἐνάγω = παρακινώ, ενάγω σε δικαστήριο. ἐναντίος = ο απέναντι αντίθετος,
αντίπαλος. ἐναργής(ἐν-ἀργός) = φανερός, σαφής. ἐνδεής = στερούμενος.
ἔνδεια = έλλειψη, στέρηση, ανάγκη. ἐνδίδωμι = δίνω, υποχωρώ.
ἔνδον = μέσα.
ἔνειμι = είμαι μέσα, ενυπάρχω.
20
ἔνεστι & ἔνι = είναι δυνατόν, επιτρέπεται. ἐνιαύσιος = ετήσιος.
ἐνιαυτός = έτος.
ἐννοέω-ῶ = εννοώ, σκέπτομαι. ἐνοικέω-ω = κατοικώ
μέσα.
ἐνοικίζω = βάζω κάποιον να κατοικήσει. ἔνσπονδος = περιλαμβανόμενος στις
σπονδές, συνθήκες.
ἐντυγχάνω = συναντώ.
ἐξαγγέλλω = διακηρύττω.
ἐξάγω = οδηγώ έξω.
ἐξάγομαι = βγαίνω έξω.
ἐξαμαρτάνω = πλανιέμαι, αποτυγχάνω. ἐξανίστημι = διώχνω, ερημώνω.
ἐξανίσταμαι = εγείρομαι, ερημώνομαι. ἔξαρνός εἰμι = αρνούμαι.
ἔξεστι = είναι δυνατόν.
ἐξελαύνω = εκδιώκω, εξάγω, εκστρατεύω, εξορμώ. ἐξεπίσταμαι = γνωρίζω καλά.
ἐξηγέομαι-οῦμαι = είμαι αρχηγός, διοικώ. ἐξικνέομαι-οῦμαι = αρκώ, φθάνω σε…
ἐπαγγέλλω = διατάζω, γνωστοποιώ. ἐπαγγέλλομαι = έχω ως επάγγελμα,
υπόσχομαι. ἐπάγω = οδηγώ εναντίον.
ἐπάγομαι = φέρνω κάποιον πίσω, προσκαλώ. ἐπαινέω-ῶ = επαινώ,
επιδοκιμάζω.
ἐπαίρω = σηκώνω, υψώνω, παρακινώ. ἐπαίρομαι = περηφανεύομαι.
ἐπαιτιάομαι-ῶμαι = κατηγορώ, παραπονούμαι. ἐπανάγω = σύρω, επαναφέρω,
βγάζω στο πέλαγος.
ἐπανάγομαι = πλέω εναντίον του εχθρού. ἐπαναγωγή = επίθεση κατά
θάλασσα. ἐπανίσταμαι = επαναστατώ.
ἐπαρκέω-ῶ = αποκρούω, βοηθώ, υπερασπίζω. ἐπείγομαι = βιάζομαι.
ἐπέλασις = επίθεση, επιδρομή. ἐπελαύνω = εκστρατεύω, εφορμώ.
ἐπεξάγω = εκστρατεύω, βγάζω στρατό εναντίον
ἐπέξειμι & ἐπεξέρχομαι = εξέρχομαι εναντίον, διώκω δικαστικώς.
ἐπέρχομαι = επιτίθεμαι, πλησιάζω. ἐπέρχεταί τινι = έρχεται στο νου
κάποιου. ἐπέχω = κρατώ, αναβάλλω, εμποδίζω.
ἐπέχω ὧν ὥρμηκα = αναβάλλω τα σχέδιά μου. ἔπηλυς-υδος = ο φερμένος πρόσφατα
ή από αλλού. ἐπιβουλεύω = σχεδιάζω κακό.
ἐπιβουλεύομαι = γίνομαι στόχος επιβουλής. ἐπιβουλή = εχθρικό σχέδιο, εχθρική
ενέργεια. ἐπιδίδωμι = προοδεύω, αυξάνομαι.
ἐπίδοξος = πιθανός, ενδεχόμενος.
ἐπιθαλαττίδιος & ἐπιθαλάττιος = παραθαλάσσιος. ἐπιθορυβέω-ῶ = επιδοκιμάζω ή
αποδοκιμάζω με θόρυβο.
ἐπιθυμέω-ῶ = επιθυμώ.
τό ἐπιθυμοῦν = η επιθυμία.
ἐπικαίριος & ἐπίκαιρος = επίκαιρος, κατάλληλος. ἐπικαίρια = τα σπουδαιότερα
πρόσωπα (στον στρατό).
ἐπίκειμαι = κείμαι επάνω σε κάτι, επιτίθεμαι, φέρομαι εχθρικά.
ἐπικλινής = κατηφορικός. ἐπικουρία = προστασία, βοήθεια.
ἐπίκουρος = βοηθός, προστάτης. ἐπιλέγω = εκλέγω.
ἐπιλείπω = δεν επαρκώ, εξαντλούμαι, στερούμαι, εκλείπω
ἐπιλήσμων = αυτός που λησμονεί. ἐπίλοιπος = υπόλοιπος.
ἐπιμαχέω-ῶ = συμφωνώ με κάποιον για αλληλοβοήθεια.
ἐπιμαχία = αμυντική συμφωνία. ἐπιμείγνυμι = έρχομαι σε επικοινωνία,
συναναστροφή.
21
ἐπιμειξία, ἐπίμειξις = επικοινωνία, συναναστροφή. ἐπιμέλεια = φροντίδα,
απασχόληση.
ἐπιμελής = αυτός που φροντίζει για κάτι. ἐπίνειον(< ἐπί-ναῦς) = ναύσταθμος,
λιμάνι. ἐπινοέω-ῶ = σκέπτομαι, σχεδιάζω, μηχανεύομαι. ἐπιορκέω-ῶ = ορκίζομαι
ψευδώς.
ἐπίορκος = αυτός που ψευδώς ορκίζεται.
ἐπιπίπτω = επιτίθεμαι, προσβάλλω, πέφτω επάνω. ἐπιπλήσσω = χτυπώ, επιπίπτω,
τιμωρώ με λόγια. ἐπίπλους = ναυτική επίθεση, επιδρομή.
Ἐπιπολαί = περιοχή των Συρακουσών. ἐπίσκεψις = επιθεώρηση, σκέψη,
έρευνα. ποιοῦμαι τήν ἐπίσκεψιν = εξετάζω, ερευνώ. ἐπισκήπτω =
παραγγέλλω, εξορκίζω. ἐπισκοπέω-ῶ = επιθεωρώ, επισκέπτομαι. ἐπίσταμαι
= γνωρίζω καλά.
ἐπιστατέω-ῶ = είμαι επιστάτης, επόπτης, επιμελητής.
ἐπιστέλλω = παραγγέλλω, διατάζω.
τά ἐπιστελλόμενα = τα παραγγελλόμενα
ἐπιστήμη = γνώση, δεξιότητα. ἐπιστρεφής = προσεκτικός, έξυπνος.
ἐπισφαλής = ασταθής, αβέβαιος. ἐπίσχω = εμποδίζω, σταματώ.
ἐπίταξις = διαταγή.
ἐπιτάσσω = διατάζω, διορίζω κάποιον ως αρχηγό. ἐπιτειχίζω = οικοδομώ φρούριο ή
οχύρωμα. ἐπιτείχισμα = φρούριο, οχυρό.
ἐπιτήδειος = κατάλληλος, χρήσιμος.
τά ἐπιτήδεια = εφόδια, τα αναγκαία για τροφή. ἐπιτήδευμα = ασχολία, επάγγελμα.
ἐπιτηδεύω = καταγίνομαι, έχω κάτι ως έργο μου, διαπράττω.
ἐπιτίθημι = προσθέτω, επιφέρω. δίκην ἐπιτίθημι = τιμωρώ.
ἐπιτιμάω-ῶ = κατακρίνω.
ἐπιτρέπω = εμπιστεύομαι, αναθέτω.
ἐπιτρέπω περί ἐμαυτοῦ τῇ τύχῃ = εμπιστεύομαι τον εαυτό μου στην τύχη.
ἐπιτροπεία = κηδεμονία. ἐπιτροπεύω = κηδεμονεύω.
ἐπιτυγχάνω = συναντώ, τυχαία βρίσκω. ἐπιφέρω = αποδίδω,
καταλογίζω, ρίχνω. ἐπιφέρομαι = ορμώ, απειλώ.
ἐπίφορος = κατηφορικός, με κατεύθυνση. ἐπιχαίρω = χαίρω για κάτι.
ἐπιχειρέω-ῶ = επιτίθεμαι, επιχειρώ. ἐπιχειροτονία= ψηφοφορία με ανάταση του
χεριού
ἐπιχώριος = εγχώριος, ντόπιος. ἐπιψηφίζω = θέτω σε ψηφοφορία. ἔποικος
= άποικος, γείτονας. ἕπομαι = ακολουθώ, καταδιώκω.
ἐπονείδιστος = επαίσχυντος, αισχρός. ὡς ἔπος εἰπεῖν = για να πω έτσι.
ἐπουρίζω = βοηθώ ως ούριος άνεμος, ευνοώ. ἔπουρος = ούριος.
ἐράω-ῶ = αγαπώ, είμαι εραστής. ἐργάζομαι = κάνω, προξενώ, εργάζομαι. ἔργον =
έργο, πόλεμος, δύσκολο πράγμα. ἐργώδης = κοπιαστικός.
ἔρεισμα = στήριγμα. ἐρέσσω = κωπηλατώ. ἐρέτης =
κωπηλάτης. ἐρῆμος = έρημος, μόνος.
ἐρημόω-ῶ = ερημώνω, καταστρέφω. ἔρις = φιλονικία, άμιλλα. ἑρρωμένως
= με θάρρος, με σθένος.
εἰς χεῖρας ἔρχομαί τινι = συγκρούομαι. ἔρως = έρωτας, πόθος, επιθυμία.
ἐρωτάω-ῶ = ρωτώ, ζητώ να μάθω. ἔσχατος = τελευταίος, απώτατος. ἑταῖρος =
φίλος, σύντροφος.
ἑτοῖμος & ἕτοιμος = έτοιμος. εὐβουλία = φρόνηση. εὔβουλος =
συνετός.
εὐγενής = ο καλής καταγωγής
22
εὐδαιμονία = ευτυχία. εὐδαίμων = ευτυχής.
εὐδοκιμέω-ῶ = έχω καλή φήμη, προοδεύω, εκτιμώμαι.
εὐδόκιμος = έντιμος, επαινετός. εὐδοξέω-ῶ = έχω φήμη καλή.
εὔελπις-ιδος = αισιόδοξος. εὐεργέτημα = ευεργεσία, υπηρεσία. εἰς
λόγους ἔρχομαί τινι = έρχομαι σε διαπραγματεύσεις με κάποιον.
εὐήθης = αφελής, ανόητος. εὐθαρσέω-ῶ = είμαι θαρραλέος.
εὐκλεής= περίφημος, ένδοξος. εὔκλεια= δόξα.
εὐκοσμία = ευπρέπεια, τάξη. εὐλάβεια = προσοχή.
εὐλαβέομαι-οῦμαι = προσέχω, φυλάγομαι. εὐμενής = ευνοϊκός.
εὔνοια = ευμένεια.
εὔνοιαν ἔχω τινί = δείχνω ευμένεια σε κάποιον. εὐνομέομαι-οῦμαι = έχω
καλούς νόμους, κυβερνώμαι καλά.
εὐνομία = καλή διοίκηση. εὔνους = ευνοϊκός, φιλικός.
εὐπάθεια = ευτυχία. εὐπραγέω-ῶ = ευτυχώ.
εὐπρανία & εὐπραξία = ευτυχία. εὖρος = πλάτος
εὐρωστία = σωματική δύναμη. εὔρωστος = ρωμαλέος.
εὔτακτος = τακτικός, πειθαρχικός. εὐταξία = πειθαρχία.
εὐτρεπίζω = ετοιμάζω, τακτοποιώ, επισκευάζω. εὐφροσύνη = χαρά.
ἐφεξής= κατά σειρά, διαδοχικά.
ἐφέπτω & ἐφέπτομαι = ακολουθώ, καταδιώκω. ἐφηγέομαι-οῦμαι = οδηγώ,
πληροφορώ. ἐφήδομαι = επιχαίρω.
ἐφίημι = στέλνω, ρίχνω, απολύω. ἐφίεμαι = επιθυμώ, δίνω εντολές.
ἐφικνοῦμαι τῷ λόγῳ = πλησιάζω την αλήθεια ή την πραγματικότητα με το λόγο μου.
ἐφίστημι = τοποθετώ επάνω, διορίζω. ἐφοράω-ῶ = επιβλέπω.
ἐφορμάω-ῶ = επιτίθεμαι, εξεγείρω. ἐφορμέω-ῶ = κάνω αποκλεισμό,
πολιορκώ.
ἐφόρμησις & ἔφορμος = αποκλεισμός, πολιορκία. ἐφορμίζω = φέρνω το πλοίο στην
ακτή. ἐφορμίζομαι = αγκυροβολώ.
ἔχθος = μίσος. ἔχθρα = μίσος.
οἰκεία ἔχθρα = προσωπική. ἐχυρός = οχυρός, ασφαλής.
ἔχω = έχω, κατέχω, κρατώ, αντέχω.
ἔχομαι = κατέχομαι, κρατούμαι, προσκολλώμαι. ἔχω + απαρέμφ.= μπορώ.
ἕως = αυγή.
ἅμα ἕῳ = τα χαράματα.
Ζ
ζεύγνυμι = ζεύω, δένω, συνδέω.
ζεύγνυμι ναῦς = στερεώνω πλοία με σχοινιά. ζηλόω-ῶ = ζηλεύω.
ζημία = βλάβη, πρόστιμο, ποινή, τιμωρία. ζημιόω-ῶ = βλάπτω, τιμωρώ.
ζητέω-ῶ = ζητώ, επιθυμώ. ζήω-ῶ = ζω.
ζωγρέω-ῶ = συλλαμβάνω ζωντανό, αιχμαλωτίζω.
Η
ἡβάω-ῶ = βρίσκομαι στην ήβη. ἥβη = νεότητα.
ἡγεμονία = αρχηγία, αρχή, κυριαρχία. ἡγεμών = αρχηγός, οδηγός.
ἡγέομαι-οῦμαι = προηγούμαι, οδηγώ, είμαι αρχηγός, θεωρώ, νομίζω, πιστεύω.
περί πολλοῦ (πλείονος, πλείστου) ἡγοῦμαί τι = αποδίδω μεγάλη (μεγαλύτερη,
μεγίστη) σημασία σε κάτι.
ἥδομαι = ευχαριστούμαι. ἡδονή = ευχαρίστηση, τέρψη.
23
ἡδυπάθεια = ηδονική ζωή, απολαύσεις. ἡδύς = γλυκός.
ἡδέως = με ευχαρίστηση. ἥκιστα = καθόλου.
ἥκω = έχω έλθει, έχω καταντήσει
ἡλικιώτης & ἧλιξ = συνομήλικος. ἡλίκος = πόσο μεγάλος, πόσο μικρός.
ἡμέτερος = δικός μας.
ἠμί = λέγω.
ἦν δ’ ἐγώ = είπα εγώ. ἦ δ’ ὅς = είπε αυτός. ἤπειρος
= στεριά.
Ἤπειρος = η Ασία. ἡσυχία = ησυχία.
ἡσυχίαν ἔχω ή ἡσυχίαν ἄγω = ησυχάζω. ἡττάομαι-ῶμαι = είμαι κατώτερος,
νικιέμαι, υστερώ.
Θ
θαλασσοκρατέω-ῶ = είμαι κύριος της θάλασσας. θάλπος = θερμότητα, ζέστη.
θανατόω-ῶ = θανατώνω, φονεύω. θαρσέω-ῶ & θαρρῶ = παίρνω
θάρρος. τό θαρσοῦν = το θάρρος.
θάρσος – θάρρος - θράσος = θάρρος, τόλμη. θαρσύνω - θαρρύνω = δίνω
θάρρος. θαυμάζω = απορώ, θαυμάζω, ζηλεύω, εκπλήττομαι.
θαυμάσιος - θαυμαστός = παράδοξος, αξιοθαύμαστος.
θεάομαι-ῶμαι = βλέπω, εξετάζω. θεῖος = θεϊκός.
θέμις = νόμος, δίκαιο, ορθό.
θεοφιλής = αγαπητός στους θεούς.
θεραπεύω = υπηρετώ, λατρεύω, περιποιούμαι. θεράπων-οντος = υπηρέτης.
θέω = τρέχω, πλέω.
δρόμῳ θέω = προχωρώ τροχάδην.
θεωρέω-ῶ = βλέπω, παρατηρώ, επιθεωρώ. θηράω-ῶ = κυνηγώ, συλλαμβάνω,
αιχμαλωτίζω, σκοτώνω, επιδιώκω.
θνῄσκω = πεθαίνω, σκοτώνομαι. θορυβέω-ῶ = προξενώ θόρυβο.
θορυβοῦμαι = ταράζομαι, ενοχλούμαι. θροῦς = ψίθυρος.
θυμοειδής = ζωηρός, ορμητικός. θυμόομαι-οῦμαι =
εξοργίζομαι. θύω - θύομαι = θυσιάζω. θωπεία = κολακεία.
θωπεύω = κολακεύω. θωρακίζω = οπλίζω με θώρακα.
Ι
ἰάομαι-ῶμαι = γιατρεύω.
ἴδιος = δικός μου, ιδιωτικός, προσωπικός, ατομικός. τά ἴδια = ιδιωτικές υποθέσεις.
ἰδίᾳ= ιδιαίτερα, προσωπικά. ἰδιωτεύω = είμαι ιδιώτης.
χώρα ἰδιωτεύουσα = ανάξια λόγου. ἱδρύω = ιδρύω, κτίζω.
ἱδρύομαι = εγκαθίσταμαι κάπου με ασφάλεια. ἱερός = ιερός, αφιερωμένος
γίγνεται τά ἱερά = οι θυσίες αποβαίνουν ευνοϊκές. ἵημι = ρίχνω, εκπέμπω.
ἵεμαι = ορμώ. ἱκετεύω = παρακαλώ. ἱκέτης =
ικέτης.
ἱκνέομαι-οῦμαι = έρχομαι.
ἱππάσιμος = κατάλληλος για ιππασία. ἰσηγορία = ισότητα απέναντι του νόμου.
ἰσόπεδον = ομαλό έδαφος.
ἵστημι = στήνω, διεγείρω. ἵσταμαι = στέκομαι, κείμαι. ἰσχύς
= δύναμη.
ἰσχύω = είμαι (γίνομαι) ισχυρός.
24
Κ
καθαιρέω-ῶ = κατεβάζω, κατεδαφίζω, καταδικάζω, κυριεύω.
καθαίρω = καθαρίζω. κάθαρσις = εξαγνισμός.
καθίστημι = διορίζω, εγκαθιστώ, παρατάσσω, τακτοποιώ.
καθίσταμαι = εγκαθίσταμαι.
καθίσταμαι τήν πολιτείαν = τακτοποιώ τα πράγματα της πόλεως.
καθίσταμαι εἰς λόγους = αρχίζω διαπραγματεύσεις.
καθίσταμαί τι = τακτοποιώ κάτι. κάθοδος = επάνοδος στην πατρίδα. καινοτομέω-ῶ =
επιφέρω καινοτομίας
καίριος = αξιόλογος, κατάλληλος. καιρός = ευκαιρία, κατάλληλη
στιγμή.
ἐν καιρῷ γίγνεταί τι = αποβαίνει προς όφελος. μετά καιροῦ = σε κατάλληλη
περίσταση. παρά καιρόν = παράκαιρα.
κακία = κακότητα, δειλία. κακοδαιμονία = ατυχία, δυστυχία.
κακοδοξία = κακή φήμη.
κακόνους = δυσμενής, ο σκεπτόμενος κακό. κακοπάθεια = αθλιότητα.
κακοπραγέω-ῶ = αποτυγχάνω, δυστυχώ. κακοπραγία = αποτυχία,
δυστυχία. κακουργέω-ῶ = πράττω κακά, βλάπτω. καλέω-ῶ = καλώ,
προσκαλώ.
κάμνω = κοπιάζω, ασθενώ, νικιέμαι. καρπόομαι-οῦμαι = καρπώνομαι,
απολαμβάνω, έχω έσοδα από κάπου.
καρτερέω-ῶ = υπομένω, αντέχω. καταβαίνω = κατεβαίνω.
καταβάλλω = ρίχνω κάτω, ανατρέπω, νικώ, κατεδαφίζω.
καταβοή = κατακραυγή.
καταγιγνώσκω τινός τι = κατηγορώ κάποιον για κάτι.
καταγιγνώσκεταί τις= καταδικάζεται. θάνατος καταγιγνώσκεται = γίνεται καταδίκη
σε θάνατο.
καταγορεύω = κατηγορώ.
κατάγω = επαναφέρω κάποιον από την εξορία
κατάδηλος = ολοφάνερος.
καταδουλόω-ῶ & καταδουλοῦμαί τινα = υποδουλώνω.
καταισχύνω = ντροπιάζω. καταισχύνομαι = αισθάνομαι ντροπή.
καταλέγω = καταγράφω στον κατάλογο,
στρατολογώ, καταριθμώ, εκθέτω κατά τάξη. καταλείπω = κληροδοτώ, αφήνω πίσω,
εγκαταλείπω, παραδίδω.
καταλλαγή = ανταλλαγή, συμφιλίωση. καταλλάσσω = συμφιλιώνω.
κατάλυσις = διάλυση, κατάργηση.
καταλύω = λύνω, καταβάλλω, καταργώ. καταναυμαχέω-ῶ = κατανικώ σε
ναυμαχία. καταπλέω = προσορμίζομαι.
κατάπληξις = έκπληξη, φόβος. καταπλήσσω = κατατρομάζω κάποιον.
καταπλήσσομαι = φοβάμαι. κατάπλους = κατάπλους σε λιμάνι.
κατασήπομαι = σαπίζω.
κατατρίβω = αφανίζω, καταστρέφω. καταφρονέω-ῶ = περιφρονώ,
περηφανεύομαι. καταψηφίζομαι = καταδικάζω.
κατηγορέω-ῶ = κατηγορώ, διατυπώνω κατηγορίες. κατοικέω-ῶ = κατοικώ.
κατοικίζω = εγκαθιστώ κατοίκους. κατοικτείρω & κατοικτίρω = λυπάμαι πολύ.
κατοκνέω-ῶ = διστάζω πολύ
καῦμα = καύσωνας.
καῦσις = καύση, καυτηρίαση.
25
κεῖμαι = είμαι ξαπλωμένος, έχω ταφεί. κελεύω = διατάζω, προτρέπω,
συμβουλεύω, παρακαλώ.
κενός = αδειανός, στερημένος. κεράννυμι = αναμειγνύω, συνδυάζω.
κέρας = άκρο στρατιωτικής παρατάξεως, πτέρυγα, σάλπιγγα.
κερδαίνω = αποκομίζω κέρδη. κερδαλέος = επικερδής.
κηδεστής = συγγενής, γαμβρός. κηδεστία = συγγένεια.
κήδομαι = φροντίζω. κινδυνεύω = διατρέχω κίνδυνο.
ὁ κινδυνεύων = ο κατηγορούμενος. κίνησις = αναστάτωση, πόλεμος.
κλαυθμός = θρήνος.
κοινός = κοινός, δημόσιος, αμερόληπτος. τό κοινόν = το σύνολο των
πολιτών.
τά κοινά = διαχείριση των κοινών, δημόσιες υποθέσεις.
κοινωνέω-ῶ = συμμετέχω, κάνω κάτι από κοινού, συμφωνώ.
κοινωνός = συνεργάτης. κολάζω= τιμωρώ. κολάζομαί τινα = τιμωρώ. κουφίζω =
ανακουφίζω
κρατέω-ῶ = γίνομαι κύριος, κυριεύω, επικρατώ. κρατῶ τινα = νικώ.
κράτος = δύναμη, εξουσία, κυριαρχία. κρείττων = ο πιο δυνατός.
κρημνώδης = απόκρημνος. κρήνη = βρύση, πηγή. κρηπίς =
θεμέλιο.
κρίνω = διαχωρίζω, αποχωρίζω, αποφασίζω. κρίσιν ποιοῦμαί τινι = δικάζω
κάποιον. κρούω & κρούομαι = χτυπώ, συγκρούω. κρούομαι πρύμναν =
οπισθοδρομώ.
κρύφα = κρυφά.
κτάομαι-ῶμαι = αποκτώ, προμηθεύομαι. κτείνω = σκοτώνω.
κώλυμα = εμπόδιο.
κωλύμη = παρακώλυση, εμπόδιση. κωλύω = εμποδίζω, απαγορεύω.
κώμη = χωριό, οικισμός.
Λ
λαγχάνω = λαμβάνω με κλήρο ή από την τύχη. λάθρα = κρυφά.
λανθάνω & λήθω = διαφεύγω την προσοχή. λανθάνω ἐμαυτόν = λησμονώ.
λέγω = λέγω, προτείνω, παραγγέλλω. εὖ λέγω = επαινώ.
κακῶς λέγω = κακολογώ. οἱ λέγοντες = οι ρήτορες.
ὡς ἔπος εἰπεῖν = για να πω έτσι
ὡς ἁπλῶς ή ὡς συντόμως εἰπεῖν = για να πω γενικά.
συνελόντι εἰπεῖν ή ὡς ἐν κεφαλαίῳ εἰρῆσθαι = για να πω με λίγα λόγια.
λείπω = αφήνω, εγκαταλείπω.
λείπομαι = καταλείπομαι, υπολείπομαι, είμαι κατώτερος, υστερώ.
λεκτικός = ικανός στο λέγειν. λεπτόγεως = άγονος.
λῄζομαι = ληστεύω, διαρπάζω. λιμός = πείνα.
λιπαρέω-ῶ = επιμένω, ικετεύω. λιπαρής = επίμονος, πείσμων.
λιπαρός = χαρούμενος, λαμπρός.
λόγος = λόγος, επιχείρημα, πρόταση, δικαιολογία, λογικό.
ἡ τῶν λόγων παιδεία = ρητορική μόρφωση. εἰς λόγους ἄγω τινά = φέρνω
κάποιον σε συνομιλία ή σε επαφή με κάποιον. ἔρχομαι εἰς λόγους τινί =
έρχομαι σε διαπραγματεύσεις με κάποιον.
τούς λόγους ποιοῦμαι = μιλώ. λόγον δίδωμι = λογοδοτώ.
λόγοι γίγνονται = διεξάγονται διαπραγματεύσεις. ἐκφέρω λόγον = διαδίδω την
πληροφορία.
λοιμός = νόσος. λοιπός = υπόλοιπος.
26
λοιπόν ἐστι = απομένει, υπολείπεται
τό λοιπόν = στο εξής.
λυμαίνομαι = κακοποιώ, βλάπτω. λυσιτελέω-ῶ = ωφελώ.
τό λυσιτελοῦν = ωφέλεια, πλεονέκτημα. λύω = λύνω, διαλύω, παραλύω,
απαλλάσσω.
λύω τάς σπονδάς = παραβιάζω τις συνθήκες.
Μ
μακρηγορέω-ῶ = μακρολογώ. μακρηγορία = μακρολογία.
μάλα – μᾶλλον- μάλιστα = πολύ, περισσότερο, πάρα πολύ.
μανία = παραφροσύνη, μανία. μαρτυρέω-ῶ = βεβαιώνω, καταθέτω.
μαρτυρῶ τά ψευδῆ = δίνω ψευδείς μαρτυρίες. μάτην = μάταια, άσκοπα,
απερίσκεπτα. μάχην νικῶ = κερδίζω μάχη.
μάχῃ νικῶ = νικώ μαχόμενος.
μεγαλοφρονέω-ῶ= έχω μεγάλη πεποίθηση σε κάτι, είμαι μεγαλόψυχος.
μεγαλοφροσύνη = μεγαλοψυχία. μέγας = μεγάλος, ψηλός, εκτεταμένος.
μέγα φρονῶ = περηφανεύομαι. μεθίστημι = μεταβάλλω.
μεθίστημι τήν πολιτείαν = μεταβάλλω το πολίτευμα.
μεθίσταμαι = παραμερίζω, μετακινούμαι. μειονεκτέω-ῶ = υστερώ.
μελέτη = φροντίδα, επιμέλεια
μέλλησις = βραδύτητα, αναβολή.
μέλλω = σκοπεύω, σκέπτομαι, βραδύνω, αναβάλλω, διστάζω, πρόκειται να…
μέλει τινί τινος = φροντίζει, ενδιαφέρεται κάποιος για κάτι.
μέμφομαι = κατηγορώ.
μερίζω = κόβω σε μερίδια, διαμοιράζω. μεστός = γεμάτος.
μεστόω-ῶ = γεμίζω.
μεταβάλλω = αλλάζω, τροποποιώ. μεταβολή = αλλαγή.
μεταβουλεύω = μεταβάλλω γνώμη, μετανοώ. μεταδίδωμι = δίνω ένα μέρος
από κάτι. μεταλαμβάνω = λαμβάνω ένα μέρος από κάτι. μεταλλαγή =
ανταλλαγή.
μεταλλάττω = μεταβάλλω, ανταλλάσσω. μεταμέλει τινί = μετανοεί κάποιος.
μεταμέλομαι = μετανοώ.
μεταμέλεια = μετάνοια.
μετάστασις = μετακίνηση, μετανάστευση, μετοίκηση.
μετανίστημι = μετακινώ κάποιον από τη χώρα του. μετανίσταμαι = μετοικώ,
μεταναστεύω. μεταπείθω = μεταβάλλω την πεποίθηση κάποιου. μεταπέμπω =
προσκαλώ, ανακαλώ. μεταπέμπομαι = στέλνω και προσκαλώ.
μέτειμι (< μετά+εἰμί) = είμαι μεταξύ. μέτεστί τινί τινος = κάποιος μετέχει σε κάτι
μετέρχομαι = καταδιώκω, επιδιώκω, εκδικούμαι. μετέωρος = ο υψούμενος πάνω
από το έδαφος. μετοικέω-ῶ = αλλάζω κατοικία, είμαι μέτοικος. μετοίκησις =
αλλαγή κατοικίας.
μετοικίζω = οδηγώ κάποιον σε άλλο τόπο. μετουσία (μέτεστι) = συμμετοχή.
μηδαμῇ = πουθενά, καθόλου, με κανέναν τρόπο. μηδαμόθεν= από πουθενά.
μηδαμοῦ = πουθενά.
μηδαμῶς = καθόλου, με κανέναν τρόπο. μηδέποτε = ουδέποτε.
μηκύνω = εκτείνω, παρατείνω.
μηνύω = φανερώνω, προδίδω, καταγγέλλω. μητρόπολις = η πόλη που ίδρυσε την
αποικία. μεῖον ἔχω τι = μειονεκτώ σε κάτι.
περί ἐλάττονος ποιοῦμαι = θεωρώ μικρότερης αξίας.
27
μιμνῄσκω = υπενθυμίζω. μιμνῄσκομαι = θυμάμαι, κάνω μνεία.
μισθοφορέω-ῶ = λαμβάνω μισθό, υπηρετώ έναντι μισθού.
μισθοφόρος = μισθωτός.
ἐλλιπής μνήμης γίγνομαι = λησμονώ. μνημονεύω = θυμάμαι.
μόρα (μείρομαι) = σπαρτιατικό στρατιωτικό τμήμα 400 ανδρών, τάγμα.
μορία (εννοείται ἐλαία) = ιερή ελιά
μῦθος = λόγος, συμβουλή, διήγημα. μύριοι = δέκα χιλιάδες.
μυρίοι = αμέτρητοι. μωρία = ανοησία.
μωρός & μῶρος = ανόητος.
Ν
ναυκληρέω-ῶ = είμαι ιδιοκτήτης ή κυβερνήτης πλοίου.
ναυκρατέω-ῶ = είμαι κύριος στη θάλασσα με τον στόλο μου.
ναυμαχέω-ῶ = συνάπτω ναυμαχία. ναυπηγέω-ῶ = κατασκευάζω
πλοία. ναῦς = πλοίο.
νῆες μακραί = πλοία πολεμικά. νῆες στρογγύλαι = πλοία
εμπορικά. πληρῶ ναῦν = επανδρώνω πλοίο.
νῆες ἀντίπρῳροι = πλοία έτοιμα προς ναυμαχία. νέμω = διαμοιράζω, βόσκω.
νέμω χώραν (γῆν, χωρίον) = κατέχω. νεώριον = ναύσταθμος.
νεωστί = πρόσφατα, προ ολίγου. νεωτερίζω = επιχειρώ πολιτικές
αλλαγές. νεωτερισμός = επαναστατική κίνηση. νικάω-ῶ = νικώ,
επικρατώ.
νικῶ μάχῃ (ναυμαχίᾳ, πολιορκίᾳ) = νικώ μαχόμενος,
ναυμαχώντας, πολιορκώντας. νομίζω = νομίζω, πιστεύω, θεωρώ.
τά νομιζόμενα - τά νενομισμένα = τα έθιμα, οι καθιερωμένες τιμές.
νόμος = νόμος, συνήθεια. νόμος κύριος = έγκυρος νόμος.
νόμος ἐπιτήδειος = κατάλληλος νόμος. νόμον τίθημι = ως νομοθέτης θεσπίζω
νόμο. νόμον τίθεμαι = ως λαός θέτω νόμους μέσω
νομοθέτη. λύω τον νόμον = καταργώ το νόμο. γράφω νόμον = συντάσσω νόμο.
εἰσφέρω νόμον = προτείνω νόμο. ἀποδείκνυμι νόμους = δημοσιεύω νόμους.
νουθετέω-ῶ = συμβουλεύω.
ὁ νοῦν ἔχων = γνωστικός.
προσέχω τόν νοῦν = στρέφω την προσοχή μου.
Ξ
ξενηλασία = απέλαση. ξενία = φιλοξενία.
ξενικόν = μισθοφορικό στράτευμα. ξένιος = φιλόξενος.
ξένιος Ζεῦς = ο Δίας προστάτης των ξένων. ξένια = δώρα φιλοξενίας.
ξένος = φιλοξενούμενος, ξένος, φίλος.
Ο
οἶδα = γνωρίζω, κατανοώ.
χάριν οἶδά τινι = χρωστώ ευγνωμοσύνη σε κάποιον.
κακῶς οἶδα = δεν γνωρίζω καλά ότι. οἴκαδε = προς την οικία, προς την πατρίδα
οἴκοθεν = από τον οίκο, από την πατρίδα. οἴκοθι = στον οίκο.
οἴκοι = στον οίκο.
οἰκεῖος = δικός, οικιακός, συγγενικός, οικογενειακός φίλος.
τά οἰκεῖα = ατομικές υποθέσεις. οἰκείως = ευνοϊκά, φιλικά.
οἰκείως ἔχω πρός τινα = συνδέομαι φιλικά με κάποιον.
28
οἰκείως χρῶμαί τινι = έχω φιλικές σχέσεις με κάποιον.
οἰκέτης = οικιακός δούλος, υπηρέτης. οἰκέω-ῶ = κατοικώ.
οἰκήτωρ = κάτοικος, άποικος. οἰκίζω = χτίζω οικία, ιδρύω
αποικία. οἰκιστής = ιδρυτής αποικίας. οἰκτίρω = λυπάμαι
κάποιον. οἰμωγή = θρήνος.
οἰμώζω = θρηνώ.
οἴομαι = νομίζω, φαντάζομαι, σκοπεύω. οἶόν τ’ ἐστί = είναι δυνατόν.
οἶός τ’ εἰμι = δύναμαι, μπορώ. οἴχομαι = έχω φύγει,
αφανίζομαι.
οἰωνός = μαντικό πτηνό, σημείο, οιωνός. ὀλιγαρχία = ολιγαρχικό πολίτευμα.
οἱ ολίγοι = οι ολιγαρχικοί.
ὀλιγωρέω-ῶ = παραμελώ, αδιαφορώ.
ὀλιγωρία = αδιαφορία, παραμέληση
ὄλλυμι & ὀλλύω = χάνω, καταστρέφω. ὀλοφυρμός = θρήνος.
ὀλοφύρομαι = θρηνώ.
ὁμιλέω-ῶ = συναναστρέφομαι.
ὄμνυμι = ορκίζομαι, βεβαιώνω με όρκο. ὁμογνωμονέω-ῶ = συμφωνώ.
ὁμογνώμων = σύμφωνος.
ὁμόθυμος = ομόφωνος.
ὁμολογέω-ῶ = συμφωνώ, παραδέχομαι. ὅμορος (ὁμοῦ-ὅρος) = γειτονικός.
ὁμοσκηνέω-ῶ = μένω με άλλον στην ίδια σκηνή. ὁμοῦ = μαζί.
ὁμόφυλος = ομοεθνής.
ὀνειδίζω = κατηγορώ, προσβάλλω. ὄνειδος = κατηγορία, ντροπή.
καθίστημί τινα εἰς ὀνείδη = ρίχνω κάποιον στην καταισχύνη.
ὀνομάζω = ονομάζω, καλώ ονομαστικά. φοβερῶς ὀνομάζω = μεταχειρίζομαι
φοβερές εκφράσεις.
το ὁπλιτικόν = οι οπλίτες.
τίθεμαι τά ὅπλα= παρατάσσομαι, στρατοπεδεύω. ὁπότερος = όποιος απ’ τους δύο.
ὀρέγω = προτείνω, προσφέρω. ὀρέγομαι = επιθυμώ.
ὄρεξις = επιθυμία, κλίση.
ὀρθόω-ῶ = ανορθώνω, ανεγείρω
ὀρθοῦμαι = σηκώνομαι. ὁρμάω-ῶ = παρακινώ, ορμώ.
ὁρμῶμαι = εξορμώ, είμαι πρόθυμος. ὁρμίζω = προσορμίζω,
αγκυροβολώ. ὀρύττω = σκάβω.
ἐφ’ ᾧ & ἐφ’ ᾧ τε (+ απαρ.) = υπό τον όρο. ὀφείλω (ὄφελος) = οφείλω.
ὀφλισκάνω = οφείλω.
ὀφλισκάνω δίκην = καταδικάζομαι. ὀχλώδης = ταραχώδης.
ὀψέ = αργά. ὀψία = εσπέρα.
Π
πάθος = πάθημα, συμφορά, ατύχημα. παιδεύω = εκπαιδεύω.
παμπληθής = πάρα πολύς.
πανδημ(ε)ί = με όλο το λαό ή τον στρατό. παντάπασιν = εντελώς.
πανταχῇ = παντού. πανταχόθεν= από παντού.
παντελής = τέλειος, ολόκληρος, πλήρης. παραβάλλω = συγκρίνω, τοποθετώ.
παραγγέλλω = διατάζω, αναγγέλλω.
παραγίγνομαι = παρευρίσκομαι, φθάνω.
παράγω = παρασύρω, οδηγώ πλησίον.
παρακαλέω-ῶ = προσκαλώ, παρακινώ. παρακαλοῦμαι = επικαλούμαι, προτείνω.
παρακατοικίζω = βάζω κάποιον να κατοικήσει πλησίον κάποιου.
29
παραλλάττω = μεταβάλλω, αλλοιώνω. παραλύω = λύνω, καταλύω, ελευθερώνω.
παραπλέω = πλέω παραλιακά, παραπλεύρως. παρασκευή = (πολεμική) ετοιμασία.
παραυτίκα = αμέσως.
πάρειμι (< παρά+εἰμί) = είμαι παρών.
παρέρχομαι = διέρχομαι πλησίον.
παρέρχομαί τινα = παραβλέπω κάποιον. το παρεληλυθός = το παρελθόν.
οἱ παριόντες = οι ρήτορες, οι διαβάτες.
παρέχω = δίνω, προξενώ, παράγω. παρέχω πράγματα = ενοχλώ.
τοιοῦτον ἐμαυτόν παρέχω = δείχνω τέτοια διαγωγή.
παρίσταταί τινι = έρχεται στο νου κάποιου.
παροικέω-ῶ = κατοικώ πλησίον.
παροινία = συμπεριφορά μεθυσμένου.
παρρησιάζομαι = μιλώ ελεύθερα.
πάσχω = παθαίνω, υποφέρω, τιμωρούμαι.
εὖ πά σ χ ω = ευεργετούμαι.
κακῶς πάσχω = κακοποιούμαι.
πατρῷος = ο ανήκων στον πατέρα. τά πατρῷα = πατρική κληρονομιά.
παύω = παύω, διακόπτω, τελειώνω. πεδίον = πεδιάδα.
πειράω-ῶ = δοκιμάζω, επιχειρώ.
πειρῶμαι = δοκιμάζω, προσπαθώ, επιτίθεμαι.
πένης = φτωχός, άπορος, στερημένος.
περιάγω = περιφέρω.
περιαιρέω-ῶ = αφαιρώ, κατεδαφίζω.
περιγίγνομαι = υπερέχω, νικώ, επικρατώ.
περιίστημι = περικυκλώνω.
περίλοιπος = υπόλοιπος. περίλυπος = λυπημένος.
περιμάχητος = περιζήτητος.
περιοράω-ῶ = βλέπω ολόγυρα, περιφρονώ, επιτρέπω, ανέχομαι, περιμένω,
βλέπω με αδιαφορία.
περιορῶμαι = διστάζω.
περιουσία = αφθονία, περιουσία.
περιπλέω = πλέω γύρω.
περίπλεως & –πλεος = κατάμεστος. περιτείχισμα = οχύρωμα.
πιθανός = πειστικός, πιστευτός. πίπτω = πέφτω,
σκοτώνομαι.
πιστά λαμβάνω τινός = λαμβάνω ένορκες διαβεβαιώσεις για κάτι.
πλήθω = είμαι γεμάτος.
πλημμελέω-ῶ = κάνω σφάλμα.
πλημμέλημα = σφάλμα. πλήρης = γεμάτος, επαρκής.
πληρόω-ῶ = γεμίζω, εξοπλίζω πλοίο.
πληρῶ ναῦν = επανδρώνω πλοίο.
πλώιμος = πλωτός, κατάλληλος για θαλάσσια ταξίδια
πνιγηρός = αυτός που αποπνίγει. πνῖγος = υπερβολική ζέστη.
ποιῶ πόλεμον = προκαλώ πόλεμο, είμαι αίτιος πολέμου.
εὖ ποιῶ = ευεργετώ.
κακῶς ποιῶ = κακοποιώ, βλάπτω.
ποιοῦμαι = κατασκευάζω, θεωρώ.
τήν κρίσιν ποιοῦμαι = κρίνω. γνώμην ποιοῦμαι = προτείνω.
ποιοῦμαι διαλλαγάς = συμφιλιώνομαι.
30
εἰρήνην ποιοῦμαι = ειρηνεύω.
ποιοῦμαι πόλεμον = πολεμώ. ποιοῦμαι υἱόν = αποκτώ γιο.
ποιοῦμαί τινα υἱόν = υιοθετώ κάποιον.
ποιοῦμαι τινά ἐκποδών = απομακρύνω, εξοντώνω, εξουδετερώνω.
περί πολλοῦ (περί πλείονος, περί πλείστου) ποιοῦμαι = θεωρώ σπουδαίο
(σπουδαιότερο, σπουδαιότατο), αποδίδω μεγάλη (μεγαλύτερη, μεγίστη) σημασία.
περί ὀλίγου (περί ἐλάττονος, περί ἐλαχίστου, περί οὐδενός) ποιοῦμαι = αποδίδω λίγη
(λιγότερη, ελάχιστη, καμία) σημασία.
περί παντός ποιοῦμαί τι = θεωρώ κάτι ως ανεκτίμητο αγαθό.
πολέμιος = εχθρός.
πολιτεία = πολίτευμα, δημοκρατία.
πολιτείαν κατασκευάζομαι = θεσπίζω πολίτευμα
πολιτεύω = είμαι πολίτης, ζω ως πολίτης.
πολιτεύομαι = αναμειγνύομαι στα πολιτικά.
πόλεις εὖ πολιτευόμεναι = πόλεις καλά κυβερνώμενες.
πολλάκις = πολλές φορές.
πολλαχόθεν = από πολλές πλευρές.
πολλαχοῦ = πολλές φορές, σε πολλά μέρη.
πολυπράγμων = πολυάσχολος, περίεργος
ὡς ἐπί τό πολύ = ως επί το πλείστον.
πλέον ἔχω = πλεονεκτώ.
οὐδέν πλέον = κανένα όφελος, κέρδος.
πλέον φέρομαί τινος = πλεονεκτώ.
πονέω-ῶ = κοπιάζω, στενοχωριέμαι. πονηρός = κακός, φαύλος,
βλαβερός.
πόνος = κόπος, αγώνας.
πράγματα ἔχω = ενοχλούμαι.
ἔρχομαι ἐπί τά πράγματα = αποκτώ δύναμη.
πραγματεύομαι = ασχολούμαι με κάτι.
πράσσω = πράττω, κατορθώνω, διαπραγματεύομαι.
εὖ πράττω = ευτυχώ.
κακῶς πράττω = δυστυχώ.
πράττω μετά τινος= συμπράττω.
ἐκ πολλοῦ πράσσοντες = ύστερα από πολλές διαπραγματεύσεις.
πρεσβεία = πρέσβεις, αποστολή πρέσβεων.
πρεσβεύω = είμαι πρεσβύτερος, είμαι πρεσβευτής, πηγαίνω ή διαπραγματεύομαι ως
πρεσβευτής
πρεσβεύομαι = διαπραγματεύομαι, στέλνω πρέσβεις, πηγαίνω ως πρεσβευτής.
προαγορεύω = προειδοποιώ, δηλώνω απερίφραστα.
προάγω = παρακινώ.
προάγομαι = παρακινούμαι. προαίρεσις= προτίμηση, εκλογή.
προαιροῦμαι = εκλέγω, προτιμώ.
προαισθάνομαι = εκ των προτέρων αντιλαμβάνομαι, προβλέπω.
προαπεχθάνομαι = εκ των προτέρων γίνομαι μισητός.
προβολή = προεξοχή, καταγγελία.
προβουλεύω = προμελετώ, καταρτίζω σχέδιο νόμου.
πρόδηλος = ολοφάνερος.
προθυμέομαι-οῦμαι = είμαι πρόθυμος ή έτοιμος, επιθυμώ.
προθυμία = προθυμία, ζήλος.
31
προΐεμαι = εγκαταλείπω, περιφρονώ, παραμελώ.
προΐσταμαι = είμαι επικεφαλής, είμαι αρχηγός.
οἱ προεστῶτες = αρχηγοί.
προλέγω = προτιμώ, προφητεύω δημόσια, διακηρύσσω, διατάζω.
προνοέω-ῶ = προβλέπω, φροντίζω.
προνομή = επιδρομή, διαρπαγή.
προπετής = ορμητικός, βίαιος, επιρρεπής.
προσάγω = οδηγώ, προσκομίζω
προσάντης= ανηφορικός, δύσκολος, δυσάρεστος.
προσδοκάω-ῶ = περιμένω, ελπίζω.
προσδοκέω-ῶ = φαίνομαι, θεωρούμαι.
πρόσειμι (< πρός + εἶμι) = προσέρχομαι, επέρχομαι, πλησιάζω.
πρόσειμι (πρός+ εἰμί) = είμαι παρών, προστίθεμαι.
προσέχω τόν νοῦν (τήν γνώμην) = έχω στραμμένη την προσοχή μου.
προσκοπέω-ῶ = εξετάζω εκ των προτέρων.
προσοικέω-ῶ = κατοικώ πλησίον.
πρόσοικος = γειτονικός.
προσπίπτω = πέφτω επάνω σε…, προσκρούω, επέρχομαι ξαφνικά.
προσπλέω = πλησιάζω, πλέω προς, πλέω εναντίον.
πρόσφορος = χρήσιμος, ωφέλιμος, κατάλληλος, πρέπων.
πρότερος = πιο μπροστά, προηγούμενος.
προὔργου(< πρό +ἔργου) = χρήσιμος, ωφέλιμος.
μηδέν προὔργου ἐστί = κανένα όφελος δεν υπάρχει.
πρύμναν κρούομαι = κωπηλατώ προς τα πίσω, οπισθοχωρώ.
πρύμναν λύω = αποπλέω.
πυνθάνομαι = ζητώ να μάθω, πληροφορούμαι, ακούω.
πώποτε = ποτέ μέχρι τώρα
Ρ
ῥᾴδιος (παραθ. ῥᾴων-ῥᾷστος) = εύκολος, πρόθυμος, έτοιμος.
ῥᾳθυμέω-ῶ = αμελώ, αδιαφορώ. ῥᾳστώνη = ευχέρεια,
ανάπαυση. ῥώμη = δύναμη, θάρρος.
Σ
σεμνός (σέβω) = σεβαστός, σπουδαίος.
σθένος = δύναμη.
σιγήν ἔχω = σιωπώ, διάγω ειρηνικά.
σῖτος & πληθ. τά σῖτα = σιτάρι, αλεύρι.
σῖτος τακτός = ορισμένη ποσότητα τροφίμων.
σῖτος ἐσπλεῖ = εισάγονται τρόφιμα.
περί σίτου ἐκβολήν = περίπου όταν σχηματίζονται τα πρώτα στάχυα των σιτηρών.
ὁ σῖτος ἐν ἀκμῇ ἐστι = τα σιτηρά ωριμάζουν.
σκεδάννυμι = διασκορπίζω.
σκευάζω = παρασκευάζω, κατασκευάζω.
σκευή = ετοιμασία, ενδυμασία, στολή.
σκευοφόρος = αχθοφόρος.
τά σκευοφόρα = τα υποζύγια, οι αποσκευές.
σκέψις = σκέψη, εξέταση.
σκηνόω-ῶ (< σκῆνος) = κατασκηνώνω.
32
σκοπέω-ῶ & σκοποῦμαι = παρατηρώ, προσέχω, κατασκοπεύω, κρίνω, εννοώ,
σκέπτομαι.
σκέψασθε παρ’ ὑμῖν αὐτοῖς = σκεφθείτε μέσα σας.
σκοταῖος = σκοτεινός, με το σκοτάδι.
σπένδομαι = κάνω σπονδές, συνθηκολογώ
σπεύδω = επιταχύνω, επιδιώκω, βιάζομαι.
σπονδή (< σπένδω) = σπονδή, συνθήκη, ειρήνη.
λύω τάς σπονδάς = παραβιάζω τις συνθήκες.
σπονδάς ποιοῦμαι = κλείνω ειρήνη, υπογράφω συνθήκη.
σποράδην = σκορπιστά, σποραδικά. σπουδάζω = επιδιώκω, φροντίζω.
στέλλω = αποστέλλω.
στέργω = αγαπώ, αρκούμαι.
στρατοπεδεία & στρατοπέδευσις = στρατοπέδευση.
συγγίγνομαι = συναναστρέφομαι, συναντώ, συνενώνομαι.
συγγιγνώσκω = συμφωνώ, ομολογώ, συγχωρώ.
συγγνώμην ἔχω τινί = δικαιολογώ κάποιον.
συγγνώμης τυγχάνω = συγχωρούμαι.
σύγκειμαι = αποτελούμαι από.
συκοφαντέω-ῶ = συκοφαντώ.
συλλαμβάνω = συλλαμβάνω.
συλλέγω = συγκεντρώνω, στρατολογώ.
σύλλογος = συνέλευση, συγκέντρωση. συμβαίνω = έρχομαι σε
διαπραγμάτευση ή σε συμβιβασμό ή σε συμφωνία.
συμβάλλω = συνενώνω, συντελώ.
συμβολή = συνάντηση, ένωση. συμπεριάγω = περιφέρω μαζί.
συμπίπτω = πέφτω με ορμή, πέφτω μαζί
συμπίπτει = συμβαίνει.
συμπράττω = συνεργώ, βοηθώ.
συναγείρω = συγκαλώ, συναθροίζω.
συνάγω = συγκεντρώνω, συνάπτω.
συναλλαγή = ανταλλαγή, συμφιλίωση.
συναλλάττω = συμφιλιώνω, ανταλλάσσω.
σύνδικος = συνήγορος.
συνέχω = συγκρατώ, διαφυλάττω.
συνηγορέω-ῶ = είμαι συνήγορος.
συνίστημι = στήνω μαζί, συνδυάζω, συνενώνω, συγκροτώ.
συνίσταμαι = συμπλέκομαι, συνδέομαι, έρχομαι σε συνεννόηση.
συνιστάμενον (το συνεστηκός) = συνωμοσία, συνωμότες.
σύνοιδα = γνωρίζω καλά.
σύνοιδα ἐμαυτῷ = συναισθάνομαι.
σύνοιδά τινι = γνωρίζω όσα και κάποιος άλλος.
συνουσία (σύνειμι) = συναναστροφή.
ποιοῦμαι τήν συνουσίαν = επικοινωνώ. σφάλλω = βλάπτω.
σφάλλομαι = κάνω σφάλμα, πλανώμαι, απατώμαι, παθαίνω.
σφάλμα = αποτυχία, ζημία, λάθος. σφόδρα = πολύ.
σχολή = οκνηρία, ευκαιρία, απραξία.
σχολήν ἄγω = ευκαιρώ, αδρανώ.
σῴζω = σώζω, διατηρώ, διαφυλάττω
ποιῶ ἀγῶνα σωμάτων = καθιερώνω αγώνα επιδείξεως σωματικής δύναμης.
33
Τ
τακτός = καθορισμένος.
τάττω = τακτοποιώ, παρατάσσω.
τείχισμα = οχύρωμα.
τειχομαχέω-ῶ = μάχομαι κατά τείχους.
τειχομαχία = επίθεση εναντίον τείχους.
τελευτάω-ῶ = τελειώνω, καταλήγω.
τελευτῶ (τόν βίον) = πεθαίνω.
τελευτῶν (επιρ.) = τελικά.
τελευτή = θάνατος, τέλος.
τελέω-ῶ = εκτελώ, πληρώνω.
τέλος = αποτέλεσμα, τέλος, σκοπός, πληρωμή, φόρος.
οἱ ἐν τέλει (οἱ τά τέλη ἔχοντες - τό τέλος, τά τέλη, τά οἴκοι τέλη) = οι άρχοντες
(στην πατρίδα).
τέμνω = κόβω, διαιρώ, χωρίζω
τέμνω τόν σῖτον (τήν χώραν) = καταστρέφω τα σπαρτά (την ύπαιθρη χώρα).
τίθημι = τοποθετώ, θέτω, κατατάσσω.
τίθημι ἀγῶνα = προκηρύσσω, διοργανώνω αγώνα.
τίθημι νόμον = εισάγω, προτείνω νόμο.
ψῆφον τίθεμαι = ψηφοφορώ.
τά ὅπλα τίθεμαι = στρατοπεδεύω, παρατάσσω.
τιμάω-ω = τιμώ, σέβομαι, ανταμείβω.
τιμῶ τινί τινος (ως δικαστής) = ορίζω για κάποιον ως ποινή κάτι.
τιμωρέω-ῶ (τινί) = βοηθώ.

τιμωρῶ ὑπέρ τινο ς = βοηθώ, λαμβάνω εκδίκηση για λογαριασμό για τον φόνο
κάποιου.
τιμωρῶ τινα = τιμωρώ.
τιμωροῦμαί τινά = τιμωρώ, εκδικούμαι.
τιμωροῦμαι = τιμωρούμαι.
τριταῖος = τριών ημερών, κατά την τρίτη ημέρα.
τριχῇ = σε τρία μέρη, κατά τρεις τρόπους.
τυγχάνω = πετυχαίνω, βρίσκω, συναντώ.
Υ
υἱόν ποιοῦμαι (τίθεμαι) = υιοθετώ.
ὑπάγω = υποτάσσω, αποσύρω κρυφά.
ὑπάγω εἰς δίκην = σύρω στα δικαστήρια.
ὑπάρχω = κάνω την αρχή, υπάρχω.
ὑπάρχω εὖ ποιῶν = κάνω την αρχή ευεργεσίας.
ὑπεξάγω = κρυφά εξάγω, διασώζω.
ὑπεξαιρέω-ῶ = κρυφά αφαιρώ.
ὑπεξανάγομαι = ανοίγομαι με προφυλάξεις στο πέλαγος.
ὑπερβάλλω = υπερτερώ, είμαι υπερβολικός.
ὑπερήδομαι = δοκιμάζω μεγάλη χαρά. λόγον ὑπέχω = λογοδοτώ.
ὑπέχω αἰτίαν τινός = κατηγορούμαι για κάτι.
ὑπισχνέομαι-οῦμαι = υπόσχομαι.
ὑποπτεύω = υποψιάζομαι, φοβάμαι, προαισθάνομαι.
34
ὑποπτεύομαι = θεωρούμαι ύποπτος
ὑπόσπονδος = κατόπιν ανακωχής, με προστασία σπονδών.
ἀπέδοσαν (ἀνείλοντο) τούς νεκρούς ὑποσπόνδους = έδωσαν πίσω (περισυνέλεξαν)
τους νεκρούς κατόπιν ανακωχής προς ενταφιασμό.
ὑποτίθημι = θέτω υποκάτω.
ὑποτίθεμαι = θέτω ως βάση, υποθέτω.
ὑποχείριος = ο κάτω από την εξουσία.
ὑποχείριος γίγνομαι = υποτάσσομαι.
ὑποχείριόν τινα ποιοῦμαι = υποτάσσω. ὔστατος = τελευταίος.
ὑστεραία (ἡμέρα) = η επόμενη μέρα.
ὕστερος = επόμενος, μεταγενέστερος, κατώτερος. ὑφηγέομαι-οῦμαι = υποδεικνύω,
δείχνω το δρόμο.
ὑφίστημι = τοποθετώ από κάτω.
ὑφίσταμαι = υποτάσσομαι, υπόσχομαι.
Φ
φαιδρός = λαμπρός, εύθυμος.
φαίνω = φανερώνω, δείχνω.
φρουράν φαίνω = κηρύττω επιστράτευση. φαῦλος = ασήμαντος, χυδαίος.
φείδομαι = λυπάμαι, λογαριάζω. φειδώ = φρ
οντίδα, οικονομία. φέρω = φέρνω, μεταφέρω.
χάριν φέρω = χαρίζομαι, ευγνωμονώ.
τήν ψῆφον φέρω = αποφασίζω.
ἄγω καί φέρω = αρπάζω, βλάπτω, λεηλατώ
βαρέως φέρω = αγανακτώ.
εὖ φέρομαι = αποβαίνω καλά, πετυχαίνω, εκτιμώμαι.
κακῶς φέρομαι = έχω αποτυχίες.
πλέον φέρομαί τινος = υπερέχω κάποιου, πλεονεκτώ.
φεύγω = φεύγω, καταφεύγω, εξορίζομαι.
ὁ φεύγων = ο κατηγορούμενος, ο εξόριστος.
φθάνω = προλαβαίνω.
οὐ φθάνω (+ κατηγ. μετοχή)…και…μόλις, αμέσως.
φθείρω = καταστρέφω, εξοντώνω.
φθονέω-ῶ = αρνούμαι, φθονώ.

φθονῶ τινί τινος = από φθόνο αρνούμαι κάτι σε κάποιον.
φιλέω-ῶ = αγαπώ, φιλοξενώ.
φιλικῶς χρῶμαί τινι = έχω φιλικές διαθέσεις.
φιλονικέω-ῶ = είμαι φιλόνικος.
φιλονικία = φιλονικία, αντιζηλία.
φιλοπονία = εργατικότητα.
φιλόπονος = εργατικός, κοπιαστικός.
φίλος = φίλος, αγαπητός, σύμμαχος.
φιλοτιμέομαι-οῦμαι = φιλοδοξώ, ανταγωνίζομαι.
φιλοτιμία = φιλοδοξία, ανταγωνισμός.
φιλότιμος = φιλόδοξος. φοβέω-ῶ = εκφοβίζω.
φοιτάω-ῶ (< φοῖτος) = συχνάζω.
φορά = μεταφορά, εισφορά.
φράζω = λέγω, συμβουλεύω
φρονέω-ω = σκέπτομαι, νομίζω.
35
οἱ εὖ φρονοῦντες = συνετοί.
κακῶς φρονῶ = δεν σκέπτομαι ορθά. μέγα φρονῶ = υπερηφανεύομαι.
ἀγαθά (φίλα-κακά) φρονῶ = έχω καλές (φιλικές- εχθρικές) διαθέσεις.
φρουρά = φρουρά, φρούρηση.
φρουράν φαίνω = κηρύττω τον πόλεμο, κάνω επιστράτευση.
φυγάς = εξόριστος, δραπέτης.
κατάγω φυγάδα = επαναφέρω στην πατρίδα.
ὁ φυγάς κατέρχεται = ο εξόριστος επανέρχεται στην πατρίδα.
φυλακή = φρούρηση, φρουρά, φρούριο, σωματοφυλακή.
φυλακάς ἔχω (φυλάττω) = φρουρώ.
ἐν φυλακῇ εἰμι = είμαι σε επιφυλακή.
φυλάττω = φυλάω, φρουρώ.
φυλάττομαι = αποφεύγω, προφυλάσσομαι.
φύσις = φύση, χαρακτήρας, οργανισμός.
πέφυκα = είμαι εκ φύσεως.
φύσει πεφυκότα = τα φυσικά στοιχεία.
Χ
χαλεπαίνω = αγανακτώ, οργίζομαι.
χαλεπός = δύσκολος, φοβερός.
χαλεπῶς ἔχω = οργίζομαι, βρίσκομαι σε δύσκολη θέση.
χαλεπῶς φέρω = αγανακτώ, δυσφορώ, το φέρνω βαριά.
χαρίεις = χαριτωμένος.
χαριέντως = με χάρη. χαρίζομαι = κάνω χάρη.
δίκαια (ῥᾴδια) χαρίζομαι = κάνω χάρη δίκαιη (εύκολη).
κεχαρισμένος = ευχάριστος.
χάρις = χάρη, εύνοια, ευχαρίστηση, ευγνωμοσύνη.
χάριν οἶδά τινι - χάριν ἔχω τινί - χάριν ἀποδίδωμι = χρωστώ ευγνωμοσύνη,
ευχαριστώ, ευγνωμονώ.
χειμών,-ῶνος = χειμώνας, κακοκαιρία.
εἰς χεῖρας ἔρχομαί τινι = συμπλέκομαι
ἔρχομαι εἰς χεῖράς τινος = περιέρχομαι στην εξουσία κάποιου.
ἄρχω χειρῶν ἀδίκων = κάνω αρχή της αδικίας.
χειρόομαι-οῦμαι = κυριεύω, υποτάσσω, αιχμαλωτίζω.
χειροτονέω-ῶ = εκλέγω, διορίζω, ψηφίζω, αποφασίζω (με ανάταση χεριού).
χρεία (χρῶμαι) = χρήση, ανάγκη, χρησιμότητα.
χρή = είναι ανάγκη, πρέπει.
χρήομαι-χρῶμαι = μεταχειρίζομαι.
οἰκείως χρῶμαί τινι = συμπεριφέρομαι λογικά.
χρηστήριον = μαντείο, χρησμός.
χώρα = χώρα, πατρίδα, χώρος.
χωρέω-ῶ = προχωρώ, έρχομαι
χωρίον = τοποθεσία. χωρίς = χωριστά.
Ψ
ψέγω = κατηγορώ.
ψευδομαρτυρέω-ῶ = είμαι ψευδομάρτυρας.
ψεύδω = διαψεύδω, απατώ.
ψεύδομαί τινος = αποτυγχάνω, απατώμαι σε κάτι.
36
ψεύδομαι τῆς ἐλπίδος = διαψεύδομαι στις ελπίδες μου.
ψηφίζω = ψηφίζω.
ψηφίζομαι = ψηφίζω, αποφασίζω, εγκρίνω.
ψήφισμα = απόφαση, ψήφισμα.
τήν ψῆφον φέρω = αποφασίζω, εκδίδω απόφαση.
ψῆφον ἐπάγω = προτείνω ψηφοφορία.
ψιλός = γυμνός, ακάλυπτος, άδενδρος.
ψῦχος = ψύχος, χειμώνας.
Ω
ὠθέω-ῶ = σπρώχνω, απωθώ.
ὠμότης = σκληρότητα.
ὠνέομαι-οῦμαι = αγοράζω. ὠνή = αγορά.
ὠνητός = αγοραστός. ὤνια (τά) = ψώνια.
ὥρα = ώρα, εποχή, κατάλληλος χρόνος.
ὧραι = εποχές του έτους.
ὠφελέω-ῶ = βοηθώ, ωφελώ.
ὠφέλιμος = ωφέλιμος, χρήσιμος
37
38
1. ΞΕΝΟΦ
ΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ἈΝΆΒΑ
ΝΆΒΑΣΙΣ
ΣΙΣ
Μετὰ δὲ ταῦτα συναγαγὼν τοὺς θ’ ἑαυτοῦ στρατιώτας καὶ τοὺς προσελθόντας αὐτῷ καὶ
τῶν ἄλλων τὸν βουλόμενον, ἔλεξε τοιάδε: ἄνδρες στρατιῶται, τὰ μὲν δὴ Κύρου δῆλον ὅτι
οὕτως ἔχει πρὸς ἡμᾶς ὥσπερ τὰ ἡμέτερα πρὸς ἐκεῖνον. Οὔτε γὰρ ἡμεῖς ἐκείνου ἔτι στρατιῶ-
ται, ἐπεί γε οὐ συνεπόμεθα αὐτῷ, οὔτε ἐκεῖνος ἔτι ἡμῖν μισθοδότης. Ὅτι μέντοι ἀδικεῖσθαι
νομίζει ὑφ’ ἡμῶν οἶδα. Ὥστε καὶ μεταπεμπομένου αὐτοῦ, οὐκ ἐθέλω ἐλθεῖν, τὸ μὲν μέγι-
στον αἰσχυνόμενος ὅτι σύνοιδα ἐμαυτῷ πάντα ἐψευσμένος αὐτόν, ἔπειτα δὲ καὶ δεδιὼς μὴ
λαβὼν μὲ δίκην ἐπιθῇ ὧν νομίζει ὑπ’ ἐμοῦ ἠδικεῖσθαι. Ἐμοὶ οὖν δοκεῖ οὐχ ὥρα εἶναι ἡμῖν
καθεύδειν οὐδ’ ἀμελεῖν ἡμῶν αὐτῶν, ἀλλὰ βουλεύεσθαι ὅ,τι χρή ποιεῖν ἐκ τούτων. Καὶ ἕως
γε μένομεν αὐτοῦ σκεπτέον μοι δοκεῖ εἶναι ὅπως ὡς ἀσφαλέστατα μενοῦμεν, ει τε ἤδη δο-
κεῖ ἀπιέναι, ὅπως ἀσφαλέστατα ἄπιμεν καὶ ὅπως τὰ ἐπιτήδεια ἕξομεν. Ἄνευ γὰρ τούτων
οὔτε στρατηγοῦ οὔτε ἰδιώτου ὄφελος οὐδέν. Ὁ δ’ ἀνὴρ πολλοῦ μὲν ἄξιος ᾧ ἂν φίλος ᾖ , χα-
λεπώτατος δ’ ἐχθρὸς ᾧ ἂν πολέμιος ᾖ, ἔχει δὲ δύναμιν καὶ πεζὴν καὶ ἱππικὴν καὶ ναυτικὴν
ἣν πάντες ὁμοίως ὁρῶμέν τε καὶ ἐπιστάμεθα. Καὶ γὰρ οὐδὲ πόρρω δοκοῦμέν μοι αὐτοῦ κα-
θῆσθαι. Ὥστε ὥρα λέγειν ὅ,τι τὶς γιγνώσκει ἄριστον εἶναι. Ταῦτα εἰπὼν ἐπαύσατο.
Λεξιλόγιο
μεταπέμπομαι = στέλνω και καλώ
δίκην ἐπιτίθημι = τιμωρώ
πόρρω = μακριά
κάθημαι = κάθομαι, βρίσκομαι και επί πολέμου: στρατοπεδεύω
2. ΞΕΝΟΦ
ΝΆΒΑΣΙΣ
ΣΙΣ
Πρῶτον μὲν Κῦρος, ἔτι παῖς ὢν, ὅτ’ ἐπαιδεύετο σὺν τοῖς ἄλλοις παισί, πάντα πάντων κράτι-
στος ἐνομίζετο. Πάντες γὰρ οἱ τῶν ἀρίστων Περσῶν παῖδες ἐπὶ ταῖς βασιλέως θύραις παι-
39
δεύονται. Ἔνθα Κῦρος αἰδημονέστατος μὲν πρῶτον τῶν ἠλικιωτῶν ἐδόκει εἶναι, ἔπειτα δὲ
φιλιππότατος, ἔκρινον δὲ αὐτὸν καὶ τῶν εἰς τὸν πόλεμον ἔργα, τοξικῆς τὲ καὶ ἀκοντίσεως,
φιλομαθέστατον εἶναι καὶ μελετηρότατον. Ἐπεὶ δὲ τῇ ἡλικίᾳ ἔπρεπε, καὶ φιλοθηρότατος ἦν
καὶ πρὸς τὰ θηρία μέντοι φιλοκινδυνότατος. Ἐπεὶ δὲ κατεπέμφθη ὑπὸ τοῦ πατρὸς σατρά-
πης Λυδίας τε καὶ Φρυγίας τῆς μεγάλης καὶ Καππαδοκίας, στρατηγὸς δὲ καὶ πάντων ἀπε-
δείχθη οἷς καθήκει εἰς Καστώλου πεδίον ἀθροίζεσθαι, πρῶτον μὲν ἐπέδειξεν αὐτὸν ὅτι περὶ
πλείστου ποιοῖτο εἰ τῷ σπείσαιτο καὶ ει τῷ συνθοῖτο καὶ εἰ τῷ ὑπόσχοιτο τί, μηδαμῶς ψεύ-
δεσθαι. Καὶ γὰρ οὖν ἐπίστευον μὲν αὐτῷ οἱ πόλεις ἐπιτρεπόμεναι, ἐπίστευον δ’ οἱ ἄνδρες.
Καὶ εἰ τὶς πολέμιος ἐγένετο, σπεισαμένου Κύρου ἐπίστευεν μηδὲν ἂν παρὰ τάς σπονδὰς
παθεῖν. Τοιγαροῦν ἐπεὶ Τισσαφέρνει ἐπολέμησε, πᾶσαι αἱ πόλεις ἑκοῦσαι Κῦρον εἵλοντο
ἀντὶ Τισσαφέρνους πλὴν Μιλησίων.
Λεξιλόγιο
αἰδήμων = ντροπαλὸς
πρέπει = αρμόζει
καταπέμπομαι = αποστέλλομαι
ἀποδείκνυμαι = διορίζομαι
καθήκει = είναι καθορισμένο
περὶ πλείστου ποιοῦμαι = ενδιαφέρομαι πολύ, εκτιμώ πολὺ
σπένδομαί τινι = συνθηκολογώ με κάποιον
καὶ γὰρ οὖν = και γι’ αὐτὸ ἀκριβώς
ἐπιτρέπομαι = τίθεμαι υπὸ την προστασία
3. ΞΕΝΟΦ
ΝΆΒΑΣΙΣ
ΣΙΣ
Παρὰ ταύτην τὴν πόλιν ἦν πυραμὶς λιθίνη, τὸ μὲν εὖρος ἑνὸς πλέθρου, τὸ δὲ ὕψος δύο πλέ-
θρων. Ἐπὶ ταύτης πολλοὶ τῶν βαρβάρων ἦσαν ἐκ τῶν πλησίον κωμῶν πεφευγότες. Ἐντεῦ-
θεν δ’ ἐπορεύθησαν σταθμὸν ἕνα, παρασάγγας ἓξ πρὸς τεῖχος ἔρημον μέγα. Ὄνομα δὲ ἦν
τῇ πόλει Μέσπιλα. Μῆδοι δ’ αὐτὴν πότε ᾤκουν. Ἦν μὲν ἡ κρηπὶς λίθου ξεστοῦ κογχυλιά-
40
του, τὸ μὲν εὖρος πεντήκοντα ποδῶν καὶ τὸ ὕψος πεντήκοντα. Ἐπὶ δὲ ταύτῃ ἐπῳκοδόμητο
πλίνθινον τεῖχος τὸ μὲν εὖρος πεντήκοντα ποδῶν, τὸ δὲ ὕψος ἑκατόν. Τοῦ τείχους δὲ ἡ πε-
ρίοδος ἕξ παρασάγγαι. Ἐνταῦθα λέγεται Μήδεια γυνὴ βασιλέως καταφυγεῖν, ὅτε ἀπώλε-
σαν τὴν ἀρχὴν ὑπὸ Περσῶν Μῆδοι. Ταύτην δὲ τὴν πόλιν πολιορκῶν ὁ Περσῶν βασιλεὺς
οὐκ ἠδύνατο οὔτε χρόνῳ ἑλεῖν οὔτε βίᾳ, Ζεὺς δὲ βροντὴν κατέπληξε τοὺς ἐνοικοῦντας καὶ
οὕτως ἑάλω.
Λεξιλόγιο
κρηπὶς = βάσῃ
περίοδος = περίμετρος
καταπλήσσω = κατατρομάζω
ἁλίσκομαι = κυριεύομαι
4. ΞΕΝΟΦ
ΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ἙΛΛΗΝΙ
ΛΗΝΙΚ
ΚᾺ
Καταπλέοντος δ’ αὐτοῦ ὅ τε ἐκ τοῦ Πειραιῶς καὶ ὁ ἐκ τοῦ ἄστεως ὄχλος ἠθροίσθη πρὸς τάς
ναῦς, θαυμάζοντες καὶ ἰδεῖν βουλόμενοι τὸν Ἀλκιβιάδην, λέγοντες μὲν ὡς κράτιστος εἴη
τῶν πολιτῶν καὶ μόνος ἀπελογήθη ὡς οὐ δικαίως φύγοι, ἐπιβουλευθεὶς δὲ ὑπὸ τῶν ἔλαττον
ἐκείνου δυναμένων μοχθηρότερά τε λεγόντων καὶ πρὸς τὸ αὐτῶν ἴδιον κέρδος πολιτευόν-
των, ἐκείνου ἀεὶ τὸ κοινὸν αὔξοντος καὶ ἀπὸ τῶν αὐτοῦ καὶ ἀπὸ τοῦ τῆς πόλεως δυνατοῦ ἐ-
θέλοντος δὲ τότε κρίνεσθαι παραχρῆμα τῆς αἰτίας ἄρτι γεγενημένης ὡς ἠσεβηκότος εἰς τὰ
μυστήρια, ὑπερβαλλόμενοι δὲ οἱ ἐχθροὶ τὰ δοκοῦντα δίκαια εἶναι ἀπόντα αὐτὸν ἐστέρησαν
τῆς πατρίδος ἐν ᾧ χρόνῳ ὑπὸ ἀμηχανίας δουλεύων ἠναγκάσθη μὲν θεραπεύειν τοὺς ἐχθί-
στους, κινδυνεύων ἀεὶ παρ’ ἑκάστην ἡμέραν ἀπολέσθαι, τοὺς δὲ οἰκειοτάτους πολίτας καὶ
συγγενεῖς καὶ τὴν πόλιν ἅπασαν ὁρῶν ἑξαμαρτάνουσαν οὐκ εἶχεν ὅπως ὠφελείη φυγὴν ἀ-
πειργόμενος.
41
Λεξιλόγιο
φεύγω = εξορίζομαι, κατηγορούμαι, τρέπομαι σε φυγή
μοχθηρῶς λέγω = μιλώ οδυνηρά, είμαι δεινὸς ρήτορας
αὐξάνω τὸ κοινὸν = υπηρετώ το δημόσιο συμφέρον
αἰτία = κατηγορία
ὑπερβάλλομαι τὶ = αναβάλλω κάτι
ὑπερβάλλομαί τινα = νικώ κάποιον
ἀμηχανία = έλλειψη μέσων, δυσκολία, ανάγκη
θεραπεύω = υπηρετώ, περιποιούμαι
ἀπείργομαι = εμποδίζομαι
5. ΞΕΝΟΦ
ΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ΠΑΙΔΕΊ
ΑΙΔΕΊΑ
Α
Ἐγὼ τοίνυν, ἔφη ὁ Τιγράνης, εἰ μὲν ἄγασαι τοῦ πατρὸς ἢ ὅσα βεβούλευται ἢ ὅσα πέπραχε,
πάνυ σοι συμβουλεύω τοῦτον μιμεῖσθαι. Εἰ μέντοι σοὶ δοκεῖ πάντα ἡμαρτηκέναι, συμβου-
λεύω τοῦτον μὴ μιμεῖσθαι. Οὔκουν, ἔφη ὁ Κῦρος, τὰ δίκαια ποιῶν ἢκιστ’ ἂν τὸν ἁμαρτά-
νοντα μιμοίμην. Ἐστίν, ἔφη, ταῦτα. Κολαστέον ἆρ’ ἂν εἴη κατά γε τὸν σὸν λόγον τὸν πατέ-
ρα, εἴπερ τὸν ἀδικοῦντα δίκαιον κολάζειν. Πότερα δ’ ἡγῇ, ὢ Κῦρε, ἄμεινον εἶναι σύν τῷ ἀ-
γαθῷ τάς τιμωρίας ποιεῖσθαι ἢ σοί τῇ σῇ ζημίᾳ; Ἐμαυτὸν ἆρ’, ἔφη, οὕτω γ’ ἂν τιμωροίμῃν.
Ἀλλὰ μέντοι, ἔφη ὁ Τιγράνης, μεγάλα γ’ ἂν ζημιοῖο, εἰ τοὺς σεαυτοῦ κατακαίνοις τότε ὁπό-
τε σοὶ πλείστου ἄξιοι εἶεν κεκτῆσθαι. Πῶς δ’ ἄν, ἔφη ὁ Κῦρος, τότε πλείστου ἄξιοι γίγνοιντο
ἄνθρωποι ὁπότε ἀδικοῦντες ἁλίσκοιντο; Εἰ τότε, οἶμαι, σώφρονες γίγνοιντο. Δοκεῖ γάρ μοι,
ὢ Κῦρε, οὕτως ἔχειν, ἄνευ μὲν σωφροσύνης οὐδ’ ἄλλης ἀρετῆς οὐδὲν ὄφελος εἶναι. Τὶ γὰρ
ἄν, ἔφη, χρήσαιτ’ ἂν τὶς ἰσχυρῷ ἢ ἀνδρείῳ μὴ σώφρονι, ἢ ἱππικῷ, τὶ δὲ πλουσίῳ, τὶ δὲ δυνά-
στῃ ἐν πόλει; Σὺν δὲ σωφροσύνῃ καὶ φίλος πᾶς χρήσιμος καὶ θεράπων πᾶς ἀγαθός. Τοῦτ’
οὖν, ἔφη, λέγεις ὡς καὶ ὁ σὸς πατὴρ ἐν τῇδε τῇ μίᾳ ἡμέρᾳ ἐξ ἄφρονος σώφρων γεγένηται;
Πάνυ μὲν οὖν, ἔφη. Πάθημα ἄρα τῆς ψυχῆς σὺ λέγεις εἶναι τὴν σωφροσύνην, ὥσπερ λύ-
πην, οὐ μάθημα. Οὐ γὰρ ἂν δήπου, εἲγε φρόνιμον δεῖ γενέσθαι τὸν μέλλοντα σώφρονα ἔσε-
σθαι, παραχρῆμα ἐξ ἄφρονος σώφρων ἂν τὶς γένοιτο.

42
Λεξιλόγιο
ἐστὶ ταῦτα = έστω ότι είναι έτσι
σὺν τῷ σῷ ἀγαθῷ = με δικὴ σου ωφέλεια
ὁπότε = εἰ ποτὲ
ἱππικὸς = ο ασχολούμενος μὲ τα άλογα
πάνυ μὲν οὖν = βέβαια
6. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ἈΠΟΜΝΗΜΟΝΕΎΜΑΤΑ

Ἐμοὶ μὲν δὴ Σωκράτης τοιοῦτος ὢν ἐδόκει τιμῆς ἄξιον εἶναι ἐν τῇ πόλει μᾶλλον ἢ θανάτου.
Καὶ κατὰ τοὺς νόμους δὲ σκοπῶν ἂν τὶς τοῦθ’ εὓροι. Κατὰ γὰρ τοὺς νόμους, ἐὰν τὶς
φανερὸς γὲνηται κλέπτων ἢ λωποδυτῶν ἢ βαλαντιοτομῶν ἢ τοιχωρυχῶν ἢ
ἀνδραποδιζόμενος ἢ ἱεροσυλῶν, τούτοις θάνατός ἐστιν ἡ ζημία. Ὧν ἐκεῖνος πάντων
ἀνθρώπων πλεῖστον ἀπεῖχεν. Ἀλλὰ μὴν τῇ πόλει γε οὔτε πολέμου κακῶς συμβάντος οὔτε
στάσεως οὔτε προδοσίας οὔτε ἂλλου κακοῦ οὐδενὸς πώποτε αἴτιος ἐγένετο. Οὐδὲ μὴν ἰδίᾳ
δὲ οὐδένα πώποτε ἀνθρώπων οὔτε ἀγαθῶν ἀπεστέρησεν οὔτε κακοῖς περιέβαλεν, ἀλλ’
οὐδ’ αἰτίαν τῶν εἰρημένων οὐδενὸς πώποτε ἔσχεν. Πῶς οὖν ἂν ἔνοχος εἴη τῇ γραφῇ; Ὃς
ἀντὶ μὲν τοῦ μὴ νομίζειν θεούς, ὡς ἐν τῇ γραφῇ ἐγέγραπτο, φανερὸς ἦν θεραπεύων τοὺς
θεοὺς μάλιστα πάντων ἀνθρώπων, ἀντὶ δὲ τοῦ διαφθείρειν τοὺς νέους, ὃ δὴ ὁ γραψάμενος
αὐτὸν ᾐτιᾶτο, φανερὸς ἦν τῶν συνόντων τοὺς πονηρὰς ἐπιθυμίας ἔχοντας τούτων παύων.
Λεξιλόγιο
λωποδυτῶ = κλέβω ρούχα
βαλαντιοτομῶ = κλέβω χρήματα
τοιχωρυχῶ = ανοίγω τρύπα στον τοίχο ως κλέφτης
ἀνδραποδίζομαι = πουλώ ελεύθερο πολίτη ως δούλο
ἱεροσυλῶ = κλέβω ιερά σκεύη ή αντικείμενα
ἔχω αἰτίαν τινὸς = κατηγορούμαι για κάτι
οἱ συνόντες = οι φίλοι
43
7. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ἙΛΛΗΝΙΚᾺ
ΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ ΛΛΗΝΙΚᾺ
Οἱ δὲ Ἀθηναῖοι ἐκπεπτωκότας μὲν ὁρῶντες ἐκ τῆς Βοιωτίας Πλαταιᾶς, φίλους ὄντας, καὶ
πεφευγότας πρὸς αὑτούς, ἱκετεύοντας Θεσπιᾶς μὴ σφᾶς περιιδεῖν ἀπόλιδας γενομένους,
οὐκέτι ἐπῄνουν τοὺς Θηβαίους, ἀλλὰ πολεμεῖν αὐτοῖς τὰ μὲν ᾐσχύνοντο, τὰ δὲ ἀσυμφόρως
ἔχειν ἐλογίζοντο. Κοινωνεῖν γε μὴν αὐτοῖς οὐκέτι ἤθελον ὧν ἔπραττον, ἐπεὶ ἑώρων
στρατεύοντάς τε αὐτοὺς ἐπὶ φίλους ἀρχαίους τῇ πόλει Φωκέας καὶ πόλεις πιστὰς ἐν τῷ
πρὸς τὸν βάρβαρον πολέμῳ καὶ φιλίας αὐτοῖς ἀφανίζοντας. Ἐκ τούτων δὲ ψηφισάμενος ὁ
δῆμος εἰρήνην ποιεῖσθαι, πρῶτον μὲν εἰς Θήβας πρέσβεις ἔπεμψε ἀκολουθεῖν
παρακαλοῦντας, εἰ βούλοιντο, εἰς Λακεδαίμονα περὶ εἰρήνης ἔπειτα δὲ ἐξέπεμψαν καὶ
αὐτοὶ πρέσβεις
Λεξιλόγιο
ἀσυμφόρως ἔχω = δεν με συμφέρει κάτι
ἀφανίζω = αποκρύπτω, εξαφανίζω, κατεδαφίζω, εξολοθρεύω, κλέβω
8. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΊΩΝ ΠΟΛΙΤΕΊΑ

Ἀλλ’ ὅτι μὲν ἐν Σπάρτῃ μάλιστα πείθονται ταῖς ἀρχαῖς καὶ τοῖς νόμοις ἴσμεν ἅπαντες. Ἐγὼ
μέντοι οὐδ’ ἐγχειρῆσαι οἶμαι πρότερον τὸν Λυκουργον ταύτην τὴν εὐεξίαν καθιστάναι,
πρὶν ὁμογνώμονας ἐποιήσατο τοὺς κρατίστους τῶν ἐν τῇ πόλει. Τεκμαίρομαι δὲ ταῦτα, ὅτι
ἐν μὲν ταῖς ἄλλαις πόλεσιν οἱ δυνατώτεροι οὐδὲ βούλονται δοκεῖν τάς ἀρχὰς φοβεῖσθαι,
ἀλλὰ νομίζουσι τοῦτο ἀνελεύθερον εἶναι. Ἐν δὲ τῇ Σπάρτῃ οἱ κράτιστοι καὶ ὑπέρχονται
μάλιστα τάς ἀρχὰς καὶ τῷ ταπεινοὶ εἶναι μεγαλύνονται καὶ τῷ, ὅταν καλῶνται, τρέχοντες,
ἀλλὰ μὴ βαδίζοντες ὑπακούειν, νομίζοντες ἢν αὐτοὶ κατάρχωσι τοῦ σφόδρα πείθεσθαι,
44
ἕψεσθαι καὶ τοὺς ἄλλους, ὅπερ καὶ γεγένηται. Εἰκὸς δὲ καὶ τὴν τῆς ἐφορίας δύναμιν τοὺς
αὐτοὺς τούτους συγκατασκευάσαι, ἐπείπερ ἔγνωσαν τὸ πείθεσθαι μέγιστον ἀγαθὸν εἶναι
Λεξιλόγιο
ἐγχειρῶ = επιχειρῶ, αναλαμβάνω
εὐεξία = καλὴ κατάσταση, ισχύς, ρώμη, ευημερίᾳ, ευταξία
ὑπέρχομαι τάς ἀρχὰς = εἶμαι ὑπὸ τὴν ἐξουσία τῶν ἀρχῶν, ὑπακούω
ταπεινὸς = ἄθλιος, κοντός, χαμηλῆς κοινωνικῆς τάξῃς, μετριόφρων
μεγαλύνομαι = εκθειάζομαι, ανυψώνομαι
9. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ΠΑΙΔΕΊΑ

Τὸ δ’ ἐμὸν σῶμα, ὦ παῖδες, ὅταν τελευτήσω, μήτε ἐν χρυσῷ θῆτε, μήτε ἐν ἀργύρῳ, μήτε ἐν
ἄλλῳ μηδενί, ἀλλὰ τῇ γῆ ὡς τάχιστα ἀπόδοτε. Τὶ γὰρ τούτου μακαριώτατον, τοῦ γῇ
μειχθῆναι, ἣ πάντα μὲν τὰ καλὰ πάντα δὲ τἀγαθὰ φύει τε καὶ τρέφει; Ἐγὼ δὲ καὶ ἄλλως
φιλάνθρωπος ἐγενόμην καὶ νῦν ἡδέως ἄν μοι δοκῶ κοινωνῆσαι τοῦ εὐεργετοῦντος
ἀνθρώπους. Ἀλλὰ γὰρ ἤδη, ἔφη, ἐκλείπειν μοι φαίνεται ἡ ψυχὴ ὄθενπερ, ὡς ἔοικε, πᾶσιν
ἄρχεται ἀπολείπουσα. Εἰ τὶς οὖν ὑμῶν ἢ δεξιᾶς βούλεται τῆς ἐμῆς ἅψασθαι ἢ ὄμμα τοὐμὸν
ζῶντος ἔτι προσιδεῖν ἐθέλει, προσίτῳ. Ὅταν δ’ ἐγὼ ἐγκαλύψωμαι, αἰτοῦμαι ὑμᾶς, ὦ παῖδες,
μηδεὶς ἔτ’ ἀνθρώπων σῶμα τοὐμὸν ἰδέτω, μηδ’ αὐτοὶ ὑμεῖς. Πέρσας μέντοι πάντας καὶ τοὺς
συμμάχους παρακαλεῖτε ἐπὶ τὸ μνῆμα τοὐμὸν συνησθησομένους ἐμοί, ὅτι ἐν τῷ ἀσφαλεῖ
ἤδη ἔσομαι, ὡς μηδὲν ἂν ἔτι κακὸν παθεῖν, μήτε ἢν μετὰ τοῦ θείου γὲνωμαι μήτε ἢν μηδὲν
ἔτι ὦ.
Λεξιλόγιο
ἡ δεξιά, ἐννοεῖται: χεὶρ
προσειμὶ = πλησιάζω
συνήδομαι = ευχαριστιέμαι μαζὶ με κάποιον
45
10. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ἈΝΆΒΑΣΙΣ
Συμβουλεύει τῷ Ξενοφῶντι ἐλθόντα εἰς Δελφοὺς ἀνακοινῶσαι τῷ θεῷ περὶ τῆς πορείας.
Ἐλθὼν ὁ Ξενοφῶν ἐπήρετο τὸν Ἀπόλλω τίνι ἂν θεῶν θύων καὶ εὐχόμενος κάλλιστα καὶ
ἄριστα ἔλθοι τὴν ὁδὸν ἣν ἐπινοεῖ καὶ καλῶς πράξας σωθείη. Καὶ ἀνεῖλεν αὐτῷ ὁ Ἀπόλλων
θεοῖς οἷς ἔδει θύειν. Ἐπεὶ δὲ πάλιν ἦλθε, λέγει τὴν μαντείαν τῷ Σωκράτει. Ὁ δὲ ἀκούσας
ᾐτιᾶτο αὐτόν, ὅτι οὐ τοῦτο πρῶτον ἠρώτα πότερον λῷον εἴη αὐτῷ πορεύεσθαι ἢ μένειν,
ἀλλ’ αὐτὸς κρίνας ἰτέον εἶναι τοῦτ’ ἐπυνθάνετ’ ὅπως ἂν κάλλιστα πορευθείη. Ἐπεὶ μέντοι
οὕτως ἤρου, ταῦτ’ ἔφη χρή ποιεῖν ὅσα ὁ θεὸς ἐκέλευσεν. Ὁ μὲν δὴ Ξενοφῶν οὕτως
θυσάμενος οἷς ἀνεῖλεν ὁ θεὸς ἐξέπλει.
Λεξιλόγιο
ἀναιρῶ = για μαντεῖα: δίνω χρησμὸ

Ἀλλ’ ἐμοὶ δοκεῖ, ἔφη, ὦ ἄνδρες σύμμαχοι, ὅμοιον εἶναι τὸ τῶν Λακεδαιμονίων πρᾶγμα,
οἱόνπερ τὸ τῶν ποταμῶν. Οἱ τε γὰρ ποταμοὶ πρὸς μὲν ταῖς πηγαῖς οὐ μεγάλοι εἰσὶν ἀλλ’
εὐδιάβατοι, ὅσῳ δ’ ἂν πορρωτέρω γίγνωνται, ἐπεμβάλλοντες ἕτεροι ποταμοὶ ἰσχυρότερον
αὐτῶν τὸ ῥεῦμα ποιοῦσι, καὶ οἱ Λακεδαιμόνιοι ὠσαύτως, ἔνθεν μὲν ἐξέρχονται, αὐτοὶ μόνοι
εἰσί, προϊόντες δὲ καὶ παραλαμβάνοντες τάς πόλεις πλείους τε καὶ δυσμαχώτεροι
γίγνονται. Ὁρῶ δ’ ἔγωγε, ἔφη, καὶ ὁπόσοι σφῆκας ἐξαιρεῖν βούλονται, ἐὰν μὲν ἐκθέοντας
τοὺς σφῆκας πειρῶνται θηρᾶν, ὑπὸ πολλῶν τυπτομένους. Ἐὰν δ’ ἔτι ἒνδον ὄντων τὸ πῦρ
προσφέρωσιν, πάσχοντας μὲν οὐδέν, χειρουμένους δὲ τοὺς σφῆκας.
Λεξιλόγιο
τύπτω = τσιμπώ, χτυπώ
ἐκθέω = βγαίνω έξω απὸ
46
47
12. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ἈΠΟΛΟΓΊΑ ΣΩΚΡΆΤΟΥΣ
Ἄνυτος μὲν διὰ τήν τοῦ υἱοῦ πονηρὰν παιδείαν καὶ διὰ τὴν αὐτοῦ ἀγνωμοσύνην ἔτι καὶ
τετελευτηκὼς τυγχάνει κακοδοξίας, Σωκράτης δὲ διὰ τὸ μεγαλύνειν ἑαυτὸν ἐν τῷ
δικαστηρίῳ φθόνον ἐπαγόμενος μᾶλλον καταψηφίσασθαι ἑαυτοῦ ἐποίησε τοὺς δικαστάς.
Ἐμοὶ μέν μοι δοκεῖ θεοφιλοῦς μοίρας τετυχηκέναι. Τοῦ μὲν γὰρ βίου τὸ χαλεπώτατον
ἀπέλιπε, τῶν δὲ θανάτων τοῦ ῥᾴστου ἔτυχεν. Ἐπεδείξατο δὲ τῆς ψυχῆς τὴν ῥώμην. Ἐπεὶ
γὰρ ἔγνω τοῦ ἔτι ζῆν τὸ τεθνᾶναι αὐτῷ κρεῖττον εἶναι, ἱλαρῶς καὶ προσεδέξατο αὐτὸν καὶ
ἐπετελέσατο. Ἐγὼ μὲν δὴ κατανοῶν τοῦ τήν τε σοφίαν καὶ τὴν γενναιότητα οὔτε μὴ
μεμνῆσθαι δύναμαι αὐτοῦ, οὔτε μεμνημένος μὴ οὐκ ἐπαινεῖν. Εἰ δὲ τὶς τῶν ἀρετῆς
ἐφιεμένων ὠφελιμωτέρῳ τινὶ Σωκράτους συνεγένετο, ἐκεῖνον ἐγὼ τὸν ἄνδρα
ἀξιομακαριστότατον νομίζω.
Λεξιλόγιο
ἐφίεμαί τινος = δίνω εντολή, εμπιστεύομαι, επιτρέπω, επιθυμώ
13. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ἈΝΆΒΑΣΙΣ

Ἐπεὶ δὲ συνῆλθον, ἔλεξεν. Ἐγώ, ὦ ἄνδρες λοχαγοί, οὔτε καθεύδειν δύναμαι, ὥσπερ οἶμαι
οὐδ’ ὑμεῖς, οὔτε κατακεῖσθαι ἔτι, ὁρῶν ἐν οἵοις ἐσμέν. Οἱ μὲν γὰρ πολέμιοι δῆλον ὅτι οὐ
πρότερον πρὸς ἡμᾶς τὸν πόλεμον ἐξέφηναν πρὶν ἐνόμισαν καλῶς τὰ ἑαυτῶν
παρασκευάσασθαι, ἡμῶν δ’ οὐδεὶς οὐδὲν ἀντεπιμελεῖται ὅπως ὡς κάλλιστα ἀγωνιούμεθα.
Καὶ μὴν εἰ ὑφησόμεθα καὶ ἐπὶ βασιλεῖ γενησόμεθα, τὶ οἰόμεθα πείσεσθαι; Ὃς καὶ τοῦ
ὁμομητρίου ἀδελφοῦ καὶ τεθνηκότος ἤδη ἀποτεμῶν τὴν κεφαλὴν καὶ τὴν χεῖρα
ἀνεσταύρωσεν.
48
Λεξιλόγιο
καθεύδω = κοιμάμαι, αδρανῶ
ἐκφαίνω = προδίδω, αποκαλύπτω, φανερώνω, γνωστοποιώ / ἐκφαίνω τὸν πόλεμον =
κηρύσσω τον πόλεμο
ὑφίεμαι = υποτάσσομαι, παραδίδομαι
ἀνασταυρῶ = καρφώνω σε σταυρό, πασσαλώνω

Ἀγησίλαος μὲν δὴ ἐν τούτοις ἦν. Οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι ἐπεὶ σαφῶς ᾔσθοντο τά τε χρήματα
ἐλυληθότα εἰς τὴν Ἑλλάδα καὶ τάς μεγίστας πόλεις συνεστηκυίας ἐπὶ πολέμῳ πρὸς
ἑαυτοὺς ἐν κινδύνῳ τήν τε πόλιν ἐνόμισαν καὶ στρατεύειν ἀναγκαῖον ἡγήσαντο εἶναι. Καὶ
αὐτοὶ μὲν ταῦτα παρεσκευάζοντο, εὐθὺς δὲ καὶ ἐπὶ τὸν Ἀγησίλαον πέμπουσιν Ἐπικυδίδαν.
Ὁ δ’ ἐπεὶ ἀφίκετο, τά τε ἄλλα διηγεῖτο ὡς ἔχοι καὶ ὅτι ἡ πόλις ἐπιστέλλει αὐτῷ βοηθεῖν ὡς
τάχιστα τῇ πατρίδι. Ὁ δὲ Ἀγησίλαος ἐπεὶ ἤκουσε χαλεπῶς μὲν ἤνεγκε, ἐνθυμούμενος καὶ
οἵων τιμῶν καὶ οἵων ἐλπίδων ἀποστεροῖτο, ὅμως δὲ συγκαλέσας τοὺς συμμάχους ἐδήλωσε
τὰ ὑπὸ τῆς πόλεως παραγγελλόμενα καὶ εἶπεν ὅτι ἀναγκαῖον εἴη βοηθεῖν τῇ πατρίδι.
Λεξιλόγιο
ἐπιστέλλω = διατάζω
χαλεπῶς φέρω = στενοχωριέμαι, αγανακτώ

Μετὰ δὲ τούτων Αὐτοκλῆς, μάλα δοκῶν ἐπιστρεφής εἶναι ῥήτωρ, ὧδε ἠγόρευεν, ἄνδρες
Λακεδαιμόνιοι, ὅτι μὲν ἃ μέλλω λέγειν οὐ πρὸς χάριν ὑμῖν ῥηθήσεται οὐκ ἀγνοῶ. Ἀλλὰ
δοκεῖ μοι, οἵτινες βούλονται ἣν ἂν ποιήσωνται φιλίαν, ταύτην ὡς πλεῖστον χρόνον
διαμένειν, διδακτέον εἶναι ἀλλήλους τὰ αἴτια τῶν πολέμων. Ὑμεῖς δὲ ἀεὶ μέν φατε ὡς
αὐτονόμους τάς πόλεις χρή εἶναι, αὐτοὶ δ’ ἐστὲ μάλιστα ἐμποδὼν τῇ αὐτονομίᾳ.
49
Συντίθεσθε μὲν γὰρ πρὸς τάς ξυμμαχίδας πόλεις τοῦτο πρῶτον, ἀκολουθεῖν, ὅποι ἂν ὑμεῖς
ἡγῆσθε. Καίτοι, τὶ τοῦτο αὐτονομίᾳ προσήκει; Ποιεῖσθε δὲ πολεμίους οὐκ ἀνακοινούμενοι
τοῖς συμμάχοις καὶ ἐπὶ τούτοις ἡγεῖσθε. Ὥστε πολλάκις ἐπὶ τοὺς εὐμενεστάτους
ἀναγκάζονται στρατεύειν οἱ λεγόμενοι αὐτόνομοι εἶναι.
Λεξιλόγιο
ἐπιστρεφής = ένθερμος, σφοδρός, βιαστικὸς
ἐμποδών εἰμι τὶ = εμποδίζω

Τῶν δ’ αὖ Θηβαίων οἱ προεστῶτες ἐλογίζοντο ὡς, εἰ μὴ μάχοιντο, ἀποστήσοιντο μὲν αἱ
περιοικίδες αὐτῶν πόλεις, αὐτοὶ δὲ πολιορκήσοιντο. Ει δὲ μὴ ἕξοι ὁ δῆμος ὁ Θηβαίων
τἀπιτήδεια, ὅτι κινδυνεύσει καὶ ἡ πόλις αὐτοῖς ἐναντία γενέσθαι. Ἅτε δὲ καὶ πεφευγότες
πρόσθεν πολλοὶ αὐτῶν, ἐλογίζοντο κρεῖττον εἶναι μαχομένους ἀποθνῄσκειν ἢ πάλιν
φεύγειν. Πρὸς δὲ τούτοις παρεθάρρυνε μὲν τὶ αὐτοὺς καὶ ὁ χρησμὸς ὁ λεγόμενος, ὡς δέοι
ἐνταῦθα Λακεδαιμονίους ἡττηθῆναι. Ἀπηγγέλλετο δὲ καὶ ἐκ τῆς πόλεως αὐτοῖς, ὡς οἵ τε
νεῴ πάντες αὐτόματοι ἀνεῴγοντο, αἵ τε ἱέρειαι λέγοιεν, ὡς νίκην οἱ θεοὶ φαίνοιεν. Ἐκ δὲ
τοῦ Ἡρακλείου καὶ τὰ ὅπλα ἔφασαν ἀφανῆ εἶναι, ὡς τοῦ Ἡρακλέους εἰς τὴν μάχην
ἐξωρμημένου.
Λεξιλόγιο
προεστῶτες = οι αρχηγοί, άρχοντες
οἱ νεῲ = οι ναοὶ
αὐτόματος = απὸ μόνος του
17. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ἸΈΡΩΝ

50
Ἔοικεν, ἔφη ὁ Σιμωνίδης, ὦ Ἰέρων, μέγα τὶ εἶναι ἡ τιμή, ἧς ὀρεγόμενοι οἱ ἄνθρωποι πάντα
μὲν πόνον ὑποδύονται, πάντα δὲ κίνδυνον ὑπομένουσι. Καὶ ὑμεῖς, ὡς ἔοικε, τοσαῦτα
πράγματα ἐχούσης, ὁπόσα λέγεις, τῆς τυραννίδος, ὅμως προπετῶς φέρεσθε εἰς αὐτήν,
ὅπως τιμᾶσθε καὶ ὑπηρετῶσιν μὲν ὑμῖν πάντες πάντα τὰ προσταττόμενα ἀπροφασίστως,
περιβλέπωσι δὲ πάντες, ὑπανιστῶνται δ’ ἀπὸ τῶν θάκων, ὁδῶν τε παραχωρῶσι, γεραίρωσι
δὲ καὶ λόγοις καὶ ἔργοις πάντες οἱ παρόντες ἀεὶ ὑμᾶς. Τοιαῦτα γ' ἄρα δὴ ποιοῦσι τοὺς
τυράννους οἱ ἀρχόμενοι καὶ ἄλλον, ὅντινα ἀεὶ τιμῶντες τυγχάνουσι. Καὶ γάρ μοι δοκεῖ, ὦ
Ἰέρων, τούτῳ διαφέρειν ἀνὴρ τῶν ἄλλων ζῴων, τῷ τιμῆς ὀρέγεσθαι. Ἐπεὶ σιτίοις γε καὶ
ποτοῖς καὶ ὕπνοις πάντα ὁμοίως ἥδεσθαι ἔοικε τὰ ζῷα. Ἡ δὲ φιλοτιμία οὔτ’ ἐν τοῖς ἀλόγοις
ζῴοις ἐμφύεται οὔτ’ ἐν ἅπασιν ἀνθρώποις.
Λεξιλόγιο
ὑποδύομαι = αναλαμβάνω
προπετῶς = προς τα εμπρός, βιαστικὰ
ἀπροφασίστως = χωρὶς πρόφαση, τίμια, ειλικρινὰ
περιβλέπω = θαυμάζω, επιδιώκω
ὑπανίσταμαι = σηκώνομαι
γεραίρω = τιμώ
18. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ἘΠΙΣΤΟΛΑῚ

ΠΙΣΤΟΛΑῚ
Οἶδα μὲν οὖν ὅτι τοῖς συμβουλεύειν ἐπιχειροῦσι πολὺ διαφέρει μὴ διὰ γραμμάτων
ποιεῖσθαι τὴν συνουσίαν, ἀλλ’ αὐτοὺς πλησιάσαντας, οὐ μόνον περὶ τῶν αὐτῶν
πραγμάτων ῥᾷον ἂν τὶς παρὼν πρὸς παρόντας φράσειεν ἢ δι’ ἐπιστολῆς δηλώσειεν, οὐδ’
ὅτι πάντες τοῖς λεγομένοις μᾶλλον ἢ τοῖς γεγραμμένοις πιστεύουσι καὶ τῶν μὲν ὡς
εἰσηγημάτων, τῶν δ’ ὡς ποιημάτων ποιοῦνται τὴν ἀκρόασιν. Ἔτι δὲ πρὸς τούτοις ἐν μὲν
ταῖς συνουσίαις ἂν ἀγνοηθῇ τὶ τῶν λεγομένων ἢ μὴ πιστευθῇ, παρὼν ὁ τὸν λόγον διεξιὼν
ἀμφοτέροις τούτοις ἐπήμυνεν, ἐν δὲ τοῖς ἐπιστελλομένοις καὶ γεγραμμένοις, ἢν συμβῇ τὶ

51
τοιοῦτον, οὔκ ἐστιν ὁ διορθώσων. Ἀπόντος γὰρ τοῦ γράψαντος ἔρημα τοῦ βοηθήσοντός
ἐστιν.
Λεξιλόγιο
εἰσήγημα = συμβουλή, δίδαγμα
ἀγνοοῦμαι = δεν γίνομαι αντιληπτός, κατανοητὸς
ὁ τὸν λόγον διεξιὼν = ο ομιλητής

ΑΓΌΡΑΣ
Ἐχρῆν μὲν οὖν καὶ τοὺς ἄλλους ἐπαινεῖν καὶ τοὺς ἐφ’ αὐτῶν ἄνδρας ἀγαθοὺς
γεγενημένους, ἳν’ οἳ τε δυνάμενοι τὰ τῶν ἄλλων ἔργα κοσμεῖν ἐν εἰδόσι ποιούμενοι τοὺς
λόγους ταῖς ἀληθείαις ἐχρῶντο περὶ αὐτῶν, οἳ τε νεώτεροι φιλοτιμοτέρως διέκειντο πρὸς
τὴν ἀρετήν, εἰδότες, ὅτι τούτων εὐλογήσονται μᾶλλον ὧν ἂν ἀμείνους σφᾶς αὐτοὺς
παρασχῶσιν. Νῦν δὲ τὶς οὐκ ἂν ἀθυμήσειεν, ὅταν ὁρᾷ τοὺς μὲν περὶ τὰ Τρωικὰ καὶ τοὺς
ἐπέκεινα γενομένους καὶ τραγῳδουμένους, αὐτὸν δὲ προίδῃ, μήδ’ ἂν ὑπερβάλῃ τάς
ἐκείνων ἀρετάς, μηδέποτε τοιούτων ἐπαίνων ἀξιωθησόμενον; Τούτων δ’ αἴτιος ὁ φθόνος, ᾧ
τοῦτο μόνον ἀγαθὸν πρόσεστιν, ὅτι μέγιστον κακὸν τοῖς ἔχουσίν ἐστιν. Οὕτω γάρ τινες
δυσκόλως πεφύκασιν, ὥσθ’ ἥδιον ἂν εὐλογουμένων ἀκούοιεν, οὕς οὐκ ἴσασιν, εἰ γεγόνασιν,
ἢ τούτων, ὑφ’ ὧν εὖ πεπονθότες αὐτοὶ τυγχάνουσι.
Λεξιλόγιο
οἱ ἐπέκεινα = οι μεταγενέστεροι, οι απόγονοι
προορῶ = προβλέπω, βλέπω μακριά, προνοώ
20. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΠΡῸΣ ΔΗΜΟΝΙΚΟΝ
Νόμιζε μηδὲν εἶναι τῶν ἀνθρωπίνων βέβαιον · οὕτω γὰρ οὔτ’ εὐτυχῶν ἔσει περιχαρὴς οὔτε
δυστυχῶν περίλυπος. Χαῖρε μὲν ἐπὶ τοῖς συμβαίνουσιν τῶν ἀγαθῶν, λυποῦ δὲ μετρίως ἐπὶ
52
τοῖς γιγνομένοις τῶν κακῶν, γίγνου δὲ τοῖς ἄλλοις μηδ’ ἐν ἑτέροις ὤν κατάδηλος · ἄτοπον
τὴν μὲν οὐσίαν ἐν ταῖς οἰκίαις ἀποκρύπτειν, τὴν δὲ διάνοιαν φανερὰν ἔχοντα περιπατεῖν.
Μᾶλλον εὐλαβοῦ ψόγον ἢ κίνδυνον · δεῖ γὰρ εἶναι φοβερὰν τοῖς μὲν φαύλοις τὴν τοῦ βίου
τελευτήν, τοῖς δὲ σπουδαίοις τὴν ἐν τῷ ζῆν ἀδοξίαν. Μάλιστα δὲ πειρῶ ζῆν κατὰ τὴν
ἀσφάλειαν · ἐὰν δέ ποτέ σοι συμβῇ κινδυνεύειν, ζήτει τὴν ἐκ τοῦ πολέμου σωτηρίαν μετὰ
καλῆς δόξῃς, ἀλλὰ μὴ μετ’ αἰσχρᾶς φήμης.
21. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΑἸΓΙΝΗ

ΣΟΚΡΆΤΟΥΣ ΓΙΝΗΤΙ
ΤΙΚ
Κ ῸΣ
Χρῆν μέντοι καὶ τὴν ἀμφισβητοῦσαν τῶν χρημάτων μὴ παρ’ ὑμῶν πειρᾶσθαι λαμβάνειν
τὴν οὐσίαν, ἣν Θρασύλοχος κατέλιπεν, ἀλλὰ περὶ ἐκεῖνον χρηστὴν οὖσαν οὕτως ἀξιοῦν
αὐτῆς ἐπιδικάζεσθαι. Νῦν δ’ αὐτὴ τοσούτου δεῖ μεταμέλλειν ὧν εἰς ζῶντ’ ἐξήμαρτεν, ὥστε
καὶ τεθνεῶτος αὐτοῦ πειρᾶται τήν τε διαθήκην ἄκυρον ἅμα καὶ τὸν οἶκον ἔρημον ποιῆσαι.
Θαυμάζω δὲ καὶ τῶν πραττόντων ὑπὲρ αὐτῆς, εἰ διὰ τοῦτ’ οἴονται καλὸν εἶναι τὸν κίνδυ-
νον, ὅτι μὴ κατορθώσαντες οὐδὲν μέλλουσιν ἀποτείσειν. Ἐγὼ μὲν ἡγοῦμαι μεγάλην εἶναι
καὶ ταύτην ζημίαν, ἂν ἐξελεγχθέντες, ὡς ἀδίκως ἀμφισβητοῦσιν, ἒπειθ’ ὑμῖν δόξωσι χεί-
ρους εἶναι. Τὴν μὲν οὖν τούτων κακίαν ἐξ αὐτῶν τῶν ἔργων γνώσεσθ’ ἐπειδὰν διὰ τέλους
ἀκούσητε τῶν πεπραγμένων.
22. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΠΕΡῚ ἈΝΤΙΔΌ

ΣΟΚΡΆΤΟΥΣ ΤΙΔΌΣΕ
ΣΕΩΣ
ΩΣ
Καὶ μὴν οὐδ’ ἐκεῖνος ὁ λόγος δικαίως ἂν μὲ βλάψειεν, ὃν ἴσως ἄν τινες τολμήσειαν εἰπεῖν
τῶν παντάπασι πρὸς μὲ δυσκόλως διακειμένων, ὡς τούτοις μὲν οἷς εἴρηκα τοσούτον μόνον
ἐχρώμην, ὅσον ὀφθῆναι διαλεγόμενος, ἕτεροι δέ τινές μοι πολλοὶ καὶ πολυπράγμονες μα-
θηταὶ γεγόνασιν, οὓς ἀποκρύπτομαι πρὸς ὑμᾶς. Ἀξιῶ γάρ, ει μέν τινες τῶν ἐμοὶ συγγεγε-
53
νημένων ἄνδρες ἀγαθοὶ γεγόνασι περὶ τὴν πόλιν καὶ τοὺς φίλους καὶ τὸν ἴδιον οἶκον, ἐκεί-
νους ὑμᾶς ἐπαινεῖν, ἐμοὶ δὲ μηδεμίαν ὑπὲρ τούτων χάριν ἔχειν, εἰ δὲ πονηροὶ καὶ τοιοῦτοι
τὰ φύσεις, οἷοι φαίνειν καὶ γράφεσθαι καὶ τῶν ἀλλοτρίων ἐπιθυμεῖν, παρ’ ἐμοῦ δίκην λαμ-
βάνειν. Καίτοι τὶς ἂν πρόκλησις γένοιτο ταύτης ἀνεπιφθονωτέρα καὶ ταπεινοτέρα τῆς τῶν
μὲν καλῶν κἀγαθῶν οὐκ ἀμφισβητούσης, εἰ δέ τινες πονηροὶ γεγόνασιν, ὑπὲρ τούτων δί-
κην ὑποσχεῖν ἐθελούσης.
Λεξιλόγιο
διάκειμαι δυσκόλως = έχω άσχημη διάθεση, άσχημα συναισθήματα
ἀποκρύπτομαί τινα = καλύπτω κάποιον
ἡ φύσις = οι φυσικὲς ιδιότητες, η σύσταση, η εμφάνιση, ο χαρακτήρας κάποιου
οἷος + ἀπαρέμφατο = ικανός, αρμόδιος να
τοιοῦτος … οἷος + ἀπαρέμφατο = τέτοιος, ώστε να
φαίνω τινὰ = φανερώνω, προδίδω, καταγγέλλω, συκοφαντώ
δίκην λαμβάνω = τιμωρώ, εκδικούμαι
δίκην δίδωμι = τιμωρούμαι
δίκην ὑπέχω = υποβάλλομαι σε δίκη, δικάζομαι, έχω ευθύνη
ἀνεπίφθονος = άνευ φθόνου, άμεμπτος, αγνὸς
ταπεινὸς = μετριόφρων, ανάξιος, άθλιος, χαμηλὸς
ἀμφισβητῶ τινος (πρᾶγμα) = φιλονικώ, έχω αξιώσεις για κάτι
ἀμφισβητῶ (ἀμτβ) = διαφωνώ
ἀμφισβητῶ τι = διεκδικώ

ΣΕΩΣ
ΩΣ
Θαυμάζω, δ’ ὅσοι τοὺς μὲν δεινοὺς ὄντας εἰπεῖν εὐδαιμονίζουσιν ὡς ἀγαθοῦ καὶ καλοῦ
πράγματος αὐτοῖς συμβεβηκότος, τοὺς δὲ τοιούτους γενέσθαι βουλομένους λοιδοροῦσιν ὡς
ἀδίκου καὶ κακοῦ παιδεύματος ἐπιθυμοῦντας. Καίτοι τὶ τῶν φύσει καλῶν ὄντων μελέτη κα-
τεργασθὲν αἰσχρὸν ἢ κακόν ἐστιν; Οὐδὲν γὰρ εὑρήσομεν τοιοῦτον, ἀλλ’ ἔν γε τοῖς ἄλλοις ἐ-
παινοῦμεν τοὺς ταῖς φιλοπονίαις ταῖς αὐτῶν ἀγαθόν τι κτήσασθαι δυνηθέντας μᾶλλον ἢ
τοὺς παρὰ τῶν προγόνων παραλαβόντας, εἰκότως. Συμφέρει γὰρ ἐπί τε τῶν ἄλλων ἁπάν-
των καὶ μάλιστ’ ἐπὶ τῶν λόγων μὴ τάς εὐτυχίας, ἀλλὰ τάς ἐπιμελείας εὐδοκιμεῖν.
54
Λεξιλόγιο
θαυμάζω = εκπλήσσομαι, απορώ, παρατηρώ με θαυμασμὸ
εὐδαιμονίζω = θεωρώ κάποιον ευτυχισμένο, καλοτυχίζω
ἔν γε τοῖς ἄλλοις = προκειμένου για τα άλλα
φιλοπονία = εργατικότητα
αἱ εὐτυχίαι = τα δώρα της τύχης, η καλὴ τύχη

ΣΟΚΡΆΤΟΥΣ ΓΌΡΑΣ
Ἐμὸν οὖν ἔργον καὶ τῶν ἄλλων φίλων τοιαῦτα λέγειν καὶ πράττειν καὶ γράφειν, ἐξ ὧν μέλ-
λομεν σὲ παροξύνειν ὀρέγεσθαι τούτων, ὧνπερ καὶ νῦν τυγχάνεις ἐπιθυμῶν. Σοὶ δὲ προσή-
κει μηδὲν ἐλλείπειν ἀλλ’ ὥσπερ ἐν τῷ παρόντι καὶ τὸν λοιπὸν χρόνον ἐπιμελεῖσθαι καὶ τὴν
ψυχὴν ἀσκεῖν, ὅπως ἄξιος ἔσει καὶ τοῦ πατρὸς καὶ τῶν ἄλλων προγόνων. Ὡς ἅπασι μὲν
προσήκει περὶ πολλοῦ ποιεῖσθαι τὴν φρόνησιν, μάλιστα δ’ ὑμῖν καὶ μεγίστων κυρίοις οὖσιν.
Λεξιλόγιο
περὶ πολλοῦ ποιοῦμαι = θεωρώ κάτι σημαντικὸ

ΣΕΩΣ
ΩΣ
Οἶμαι δ’ ὑμᾶς οὐκ ἀγνοεῖν, ὅτι τῶν Ἑλλήνων οἱ μὲν δυσκόλως πρὸς ὑμᾶς ἔχουσι, οἱ δ’ ὡς οἷ-
όν τε μάλιστα φιλοῦσι καὶ τάς ἐλπίδας τῆς σωτηρίας ἐν ὑμῖν ἔχουσιν. Καί φασίν οἱ μὲν τοι-
οῦτοι μόνην εἶναι ταύτην πόλιν, τάς δ’ ἄλλας κώμας, καὶ δικαίως ἂν αὐτὴν ἄστυ τῆς Ἑλλά-
δος προσαγορεύεσθαι καὶ διὰ τὸ μέγεθος καὶ διὰ τάς εὐπορίας τάς ἐνθένδε τοῖς ἄλλοις γι-
γνομένας καὶ μάλιστα διὰ τὸν τρόπον τῶν ἐνοικούντων. Οὐδένας γὰρ εἶναι πραοτέρους οὐ-
δὲ κοινοτέρους, οὐδ’ εἰς οἰκειότερον ἄν τις τὸν ἅπαντα βίον διατρίψειεν. Οὕτω δὲ μεγάλαις
χρῶνται ταῖς ὑπερβολαῖς, ὥστ’ οὐδὲ ταῦτ’ ὀκνοῦσι λέγειν, ὡς ἥδιον ἂν ὑπ’ ἀνδρὸς Ἀθηναί-
ου ζημιωθεῖεν ἢ διὰ τῆς ἑτέρων ὠμότητος εὖ πάθοιεν. Οἱ δὲ ταῦτα μὲν διασύρουσι, διεξιόν-
55
τες δὲ τάς τῶν συκοφαντῶν ψυχρότητας καὶ κακοπραγίας ὅλης τῆς πόλεως ὡς ἀμίκτου καὶ
χαλεπῆς οὔσης κατηγοροῦσιν.
Λεξιλόγιο
ὡς οἷόν τε μάλιστα = υπερβολικά, όσο τὸ δυνατὸ περισσότερο
συνδιατρίβω τινὶ = ζω διαρκώς με κάποιον
ὀκνῶ = φοβάμαι, διστάζω, δυσπιστώ
διασύρω = χλευάζω, περιγελώ, εμπαίζω
ἄμικτος = για προσωπο: ακοινώνητος, για πράγμα: αγνός, καθαρός, ανόθευτος
26. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΠΑΝΑΘΗ

ΣΟΚΡΆΤΟΥΣ ΝΑΘΗΝΑ
ΝΑΪΪΚῸΣ
Μετὰ ταῦτα τοίνυν συνέβη κυρίαν ἑκατέραν εἶναι τῆς ἀρχῆς τῆς κατὰ θάλατταν, ἣν ὁπότε-
ροι ἂν κατασχῶσιν, ὑπηκόους ἔχουσι τάς πλείστας τῶν πόλεων. Ὅλως μὲν οὐδετέραν ἐπαι-
νῶ. Πολλὰ γὰρ ἄν τις αὐταῖς ἐπιτιμήσειεν. Οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ περὶ τὴν ἐπιμέλειαν ταύτην
οὐκ ἔλαττον αὐτῶν διηνέγκαμεν ἢ περὶ τάς πράξεις τάς ὀλίγον πρότερον εἰρημένας. Οἱ μὲν
γὰρ ἡμέτεροι πατέρες ἔπειθον τοὺς συμμάχους ποιῆσαι πολιτείαν ταύτην, ἥνπερ αὐτοὶ διε-
τέλουν ἀγαπῶντες. Ὃ σημεῖόν ἐστι φιλίας καὶ εὐνοίας, ὅταν τινὲς παραινῶσιν τοῖς ἄλλοις
χρῆσθαι τούτοις, ἅπερ ἂν σφίσιν αὐτοῖς συμφέρειν ὑπολάβωσιν. Λακεδαιμόνιοι δὲ κατέ-
στησαν οὔθ’ ὁμοίαν τῇ παρ’ αὐτοῖς οὔτε ταῖς ἄλλοθί που γεγενημέναις, ἀλλὰ δέκα μόνους
ἄνδρας κυρίους ἑκάστης τῆς πόλεως ἐποίησαν, ὧν ἐπιχειρήσας ἄν τι κατηγορεῖν τρεῖς ἢ
τέτταρας ἡμέρας συνεχῶς οὐδὲν ἂν μέρος εἰρηκέναι δόξειε τῶν ἐκείνοις ἡμαρτημένων.
Λεξιλόγιο
οὐ μὴν ἀλλὰ = αλλὰ όμως, εντούτοις, και όμως
διατελῶ + κατηγ. μτχ = διαρκώς …
διατελῶ τι = εκτελώ, τελειώνω κάτι
ἁμαρτάνω = σφάλλω, αποτυγχάνω, κάνω λάθος
27. ΙΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΠΑΝΑΘΗ

ΝΑΪΪΚῸΣ
56
Τίνας οὖν καλῶ πεπαιδευμένους, ἐπειδὴ τάς τέχνας καὶ τάς ἐπιστήμας ἀποδοκιμάζω; Πρῶ-
τον μὲν τοὺς κακῶς χρωμένους τοῖς πράγμασι τοῖς κατὰ τὴν ἡμέραν ἑκάστην προσπίπτου-
σι, καί τὴν δόξαν ἐπιτυχῆ τῶν καιρῶν ἔχοντας καὶ δυναμένην ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ στοχάζεσθαι
τοῦ συμφέροντος · ἔπειτα τοὺς πρεπόντως καὶ δικαίως ὁμιλοῦντας τοῖς ἀεὶ πλησιάζουσι,
καὶ τάς μὲν τῶν ἄλλων ἀηδίας καὶ βαρύτητας εὐκόλως καὶ ῥᾳδίως φέροντας, σφᾶς δ’ αὐ-
τοὺς ὡς δυνατὸν ἐλαφροτάτους καὶ μετριωτάτους τοῖς συνοῦσι παρέχοντας.
Λεξιλόγιο
προσπίπτω =προσκρούω, επιτίθεμαι, εφορμώ
δόξα ἐπιτυχῆ = φωτεινὴ κρίσῃ, επιτυχημένη γνώμη, άποψη
ἀηδία = δυσαρέσκεια, εχθρότητα, μίσος
βαρύτης = α) φορτικότητα, τραχύτητα, β) καταπίεση, γ) αξιοπρέπεια
τοῖς συνοῦσι = ἐκ τοῦ σύνειμι, συναναστρέφομια

ΝΑΪΪΚῸΣ
Οὐ τὴν αὐτὴν δὲ γνώμην ἔχω περί σου νῦν καὶ πρότερον. Ἐν μὲν γὰρ τοῖς παρελθοῦσι χρό-
νοις ἐθαύμαζόν σού τε τὴν φύσιν καὶ τὴν τοῦ βίου τάξιν καὶ φιλοπονίαν καὶ μάλιστα τὴν ἀ-
λήθειαν τῆς φιλοσοφίας, νῦν δὲ ζηλῶ σὲ καὶ μακαρίζω τῆς εὐδαιμονίας · δοκεῖς μὲν γάρ μοι
ζῶν μὲν λήψεσθαι δόξαν που μείζω μέν, ἧς ἄξιος εἶ, χαλεπὸν γάρ, παρὰ πλείοσι δὲ καὶ
μᾶλλον ὁμολογουμένην τῆς νῦν ὑπαρχούσης, τελευτήσας δὲ τὸν βίον μεθέξειν ἀθανασίας,
οὐ τῆς τοῖς θεοῖς παρούσης ἀλλὰ τῆς τοῖς ἐπιγιγνομένοις περὶ τῶν διενεγκόντων ἐπί τινι
τῶν καλῶν ἔργων μνήμην ἐμποιούσης.
Λεξιλόγιο
ἐμποιῶ = δημιουργώ, προκαλώ, γεννώ, κάνω κάτι σε κάποιον

ΝΑΪΪΚῸΣ
57
Οὐκ ἀγνοῶ δὲ τὸ πλῆθος τῶν εἰρημένων περὶ τῆς Ἀγαμέμνονος ἀρετῆς, οὐδ’ ὅτι τούτων το-
σούτων ὄντων καθ’ ἓν μὲν ἕκαστον, ει τινὲς σκοποῖντο, τὶ ἂν ἀποδοκιμάσαιεν, οὐδεὶς ἂν
οὐδὲν αὐτῶν ἀφελεῖν τολμήσειεν, ἐφεξῆς δ’ ἀναγιγνωσκομένων ἅπαντες ἂν ἐπιτιμήσαιεν
ὡς πολὺ πλείοσιν εἰρημένους τοῦ δέοντος. Ἐγὼ δ’ εἰ μὲν ἔλαθον ἐμαυτὸν πλεονάζων, ᾐ-
σχυνόμην ἂν εἰ γράφειν ἐπιχειρῶν, περὶ ὧν μηδεὶς ἂν ἄλλος ἐτόλμησεν, οὕτως ἀναισθήτως
διεκείμην. Νῦν δ’ ἀκριβέστερον ᾔδειν τῶν ἐπιπλήττειν μοι τολμησόντων, ὅτι πολλοὶ τού-
τοις ἐπιτιμήσουσιν. Ἀλλὰ γὰρ ἡγησάμην οὐχ οὕτως ἔσεσθαι δεινόν, ἢν ἐπὶ τοῦ μέρους τού-
του δόξω τισὶ τῶν καιρῶν ἀμελεῖν, ὡς ἢν περὶ ἀνδρὸς τοιούτου διαλεγόμενος παραλίπω τι
τῶν ἐκείνῳ τε προσόντων ἀγαθῶν κἀμοὶ προσηκόντων εἰπεῖν.
Λεξιλόγιο
ἀποδοκιμάζω τι = απορρίπτω κάτι
λανθάνω = διαφεύγω απὸ την προσοχὴ κάποιου, λησμονώ
πλεονάζω (ἀμτβ) = περισσεύω, είμαι υπερβολικός, ὑπερτερώ
πλεονάζω τινὸς = έχω περισσότερα απὸ κάποιον
ἀναίσθητος = ανόητος
30. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ἈΡΕΟ

ΣΟΚΡΆΤΟΥΣ ΡΕΟΠΑΓΙ
ΠΑΓΙΤΙ
ΤΙΚ
ΚῸΣ
Ἔπειτα δὲ κακεῖθεν ῥᾴδιον γνῶναι τὴν ἐμὴν διάνοιαν. Ἐν γὰρ τοῖς πλείστοις τῶν λόγων
τῶν εἰρημένων ὑπ’ ἐμοῦ φανήσομαι ταῖς μὲν ὀλιγαρχίαις καὶ ταῖς πλεονεξίαις ἐπιτιμῶν,
τάς δ’ ἰσότητας καὶ τάς δημοκρατίας ἐπαινῶν, οὐ πάσας, ἀλλὰ τάς καλῶς καθεστηκυίας,
οὐδ’ ὡς ἔτυχον, ἀλλὰ δικαίως καὶ λόγον ἐχόντως. Οἶδα γὰρ τούς τε προγόνους τοὺς ἡμετέ-
ρους ἐν ταύτῃ τῇ καταστάσει πολὺ τῶν ἄλλων διενεγκόντας καὶ Λακεδαιμονίους διὰ τοῦτο
κάλλιστα πολιτευομένους, ὅτι μάλιστα δημοκρατούμενοι τυγχάνουσιν. Ἐν γὰρ τῇ τῶν ἀρ-
χόντων αἱρέσει καὶ τῷ βίῳ τῷ καθ’ ἡμέραν καὶ τοῖς ἄλλοις ἐπιτηδεύμασιν ἴδοιμεν ἂν παρ’
αὐτοῖς τάς ἰσότητας καὶ τάς ὁμοιότητας μᾶλλον ἢ παρὰ τοῖς ἄλλοις ἰσχυούσας. Οἷς αἱ μὲν
58
ὀλιγαρχίαι πολεμοῦσιν, οἱ δὲ καλῶς δημοκρατούμενοι χρώμενοι διατελοῦσιν. Τῶν τοίνυν
ἄλλων πόλεων ταῖς ἐπιφανεστάταις καὶ μεγίσταις, ἢν ἐξετάζειν βουληθῶμεν, εὑρήσομεν
τάς δημοκρατίας μᾶλλον ἢ τάς ὀλιγαρχίας συμφερούσας. Ἐπεὶ καὶ τὴν ἡμετέραν πολιτεί-
αν, ἣν πάντες ἐπιτιμῶσιν, ἢν παραβάλωμεν αὐτὴν μὴ πρὸς τὴν ὑπ’ ἐμοῦ ῥηθεῖσαν, ἀλλὰ
πρὸς τὴν ὑπὸ τῶν τριάκοντα καταστᾶσαν, οὐδεὶς ὅστις οὐκ ἂν θεοποίητον εἶναι νομίσειαν.
Λεξιλόγιο
ἐπιτιμῶ τινι = κατηγορώ
καὶ λόγον ἐχόντως = με λογικὴ τεκμηρίωση
ἐν ταύτῃ τῇ καταστάσει = με αυτὸ το πολιτικὸ σύστημα
κάλλιστα πολιτευόμενος = ζει πολὺ καλὰ
31. ἸΣΟΚΡΆΤΟΥΣ, ΠΛΑΤΑ

ΣΟΚΡΆΤΟΥΣ ΛΑΤΑΪΪΚῸΣ
Ὃ δὲ πάντων δεινότατον, εἰ τοῖς μὲν συνεχῶς μετὰ Λακεδαιμονίων γεγενημένοις δεδογμέ-
νον ἡμῖν ἐστι βοηθεῖν, ἤν τι παράσπονδον αὐτοῖς ἐκεῖνοι προστάττωσιν, ἡμᾶς δ’ οἳ τὸν μὲν
πλεῖστον χρόνον μεθ’ ὑμῶν ὄντες διατετελέκαμεν, τὸν δὲ τελευταῖον μόνον πόλεμον ὑπὸ
Λακεδαιμονίοις ἠναγκάσθημεν γενέσθαι, διὰ ταύτην τὴν πρόφασιν ἀθλιώτατα πάντων
ἀνθρώπων περιόψεσθε διακειμένους. Τίνας γὰρ ἂν ἡμῶν εὕροι τις δυστυχεστέρους, οἵτινες
καὶ πόλεως καὶ χώρας καὶ χρημάτων ἐν μιᾷ στερηθέντες ἡμέρα, πάντων τῶν ἀναγκαίων ὁ-
μοίως ἐνδεεῖς ὄντες ἀλῆται καὶ πτωχοὶ καθέσταμεν, ἀποροῦντες, ὅποι τραπώμεθα, καὶ πά-
σας τάς οἰκήσεις δυσχεραίνοντες. Ἤν τε γὰρ δυστυχοῦντας καταλάβωμεν, ἀλγοῦμεν ἀ-
ναγκαζόμενοι πρὸς τοῖς οἰκείοις καὶ τῶν ἀλλοτρίων κοινωνεῖν. Ἢν θ’ ὡς εὖ πράττοντας ἔλ-
θωμεν, ἔτι χαλεπώτερον ἔχομεν, οὐ ταῖς ἐκείνων φθονοῦντες εὐπορίαις, ἀλλὰ μᾶλλον ἐν
τοῖς τῶν πέλας ἀγαθοῖς τάς ἡμετέρας αὑτῶν συμφορὰς καθορῶντες, ἐφ’ αἷς ἡμεῖς οὐδεμί-
αν ἡμέραν ἀδακρυτὶ διάγομεν, ἀλλὰ πενθοῦντες τὴν πατρίδα καὶ θρηνοῦντες τὴν μεταβο-
λὴν τὴν γεγενημένην ἅπαντα τὸν χρόνον διατελοῦμεν.

59
Λεξιλόγιο
παράσπονδος = ο εκτὸς συμφωνίας

περιορῶ + κατηγ. μτχ. = ανέχομαι να
ἀλήτης = περιπλανώμενος
τρέπομαι = κατευθύνομαι
δυσχεραίνω πάσας τάς οἰκήσεις = αντιμετωπίζω δυσκολία σε κάθε μορφής εγκατάσταση
χαλεπῶς ἔχω = στενοχωριέμαι
ὁ πέλας = ο πλησίον

ΣΕΩΣ
ΩΣ
Δέομαι δ’ ὑμῶν μήτε πιστεύειν πω μήτ’ ἀπιστεῖν τοῖς εἰρημένοις, πρὶν ἂν διὰ τέλους ἀκού-
σητε καὶ τὰ παρ’ ἡμῶν, ἐνθυμουμένους, ὅτι μηδὲν ἂν ἔδει δίδοσθαι τοῖς φεύγουσιν ἀπολο-
γίαν, εἴπερ οἷον τ’ ἦν ἐκ τῶν τοῦ διώκοντος λόγων ἐψηφίσθαι τὰ δίκαια. Νῦν δ’ εἰ μὲν εὖ
τυγχάνει κατηγορηκὼς ἢ κακῶς, οὐδεὶς ἂν τῶν παρόντων ἀγνοήσειεν. Ει δ’ ἀληθέσι κέχρη-
ται τοῖς λόγοις, οὐκέτι τοῦτο τοῖς κρίνουσι γνῶναι ῥᾴδιον ἐξ ὧν ὁ πρότερος εἴρηκεν, ἀλλ’ ἀ-
γαπητόν, ἢν ἐξ ἀμφοτέρων τῶν λόγων ἐκλαβεῖν δυνηθῶσιν τὸ δίκαιον. Οὐ θαυμάζω δὲ τῶν
πλείω χρόνον διατριβόντων ἐπὶ ταῖς τῶν ἐξαπατώντων κατηγορίαις ἢ ταῖς ὑπὲρ αὐτῶν ἀ-
πολογίαις, οὐδὲ τῶν λεγόντων ὥς ἐστι μέγιστον κακὸν διαβολή. Τὶ γὰρ ἂν γένοιτο ταύτης
κακουργότερον ἣ ποιεῖ τοὺς μὲν ψευδομένους εὐδοκιμεῖν, τοὺς δὲ μηδὲν ἡμαρτηκότας δο-
κεῖν ἀδικεῖν, τοὺς δὲ δικάζοντας ἐπιορκεῖν, ὅλως δὲ τὴν μὲν ἀλήθειαν ἀφανίζει, ψευδῆ δὲ
δόξαν παραστήσασα τοῖς ἀκούουσιν ὃν ἂν τύχῃ τῶν πολιτῶν ἀδίκως ἀπόλλυσιν; Ἃ φυλα-
κτέον ἐστί, ὅπως μηδὲν ὑμῖν συμβήσεται τοιοῦτον, μηδ’ ἃ τοῖς ἄλλοις ἂν ἐπιτιμήσαιτε, τού-
τοις αὐτοὶ φανήσεσθε περιπίπτοντες. Οἶμαι δ’ ὑμᾶς οὐκ ἀγνοεῖν, ὅτι τῇ πόλει πολλάκις οὕ-
τως ἤδη μετεμέλησε τῶν κρίσεων τῶν μετ’ ὀργῆς καὶ μὴ μετ’ ἐλέγχου γενομένων, ὥστ’ οὐ
60
πολὺν χρόνον διαλιποῦσα παρὰ μὲν τῶν ἐξαπατησάντων δίκην λαβεῖν ἐπεθύμησε, τοὺς δὲ
διαβληθέντας ἡδέως ἂν εἶδεν ἄμεινον ἢ πρότερον πράττοντας.
Λεξιλόγιο
διὰ τέλους = ως το τέλος
δίδωμι ἀπολογίαν τινὶ = δίνω σε κάποιον το δικαίωμα να απολογηθεί
ὁ διώκων = ὁ κατήγορος
ἀγαπητόν ἐστιν = είναι αρκετὸ
ἐκλαμβάνω τὸ δίκαιον = διαπιστώνω το δίκαιο
οὐ πολὺν χρόνον διαλιποῦσα = σε μικρὸ χρονικὸ διάστημα
33. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΚΑΤᾺ ΦΙΛΊΠΠΟΥ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΛΊΠΠΟΥ
Εἰ μὲν οὖν ἅπαντες ὡμολογοῦμεν Φίλιππον τῇ πόλει πολεμεῖν καὶ τὴν εἰρήνην παραβαί-
νειν, οὐδὲν ἄλλο ἔδει τὸν παριόντα λέγειν καὶ συμβουλεύειν ἢ ὅπως ἀσφαλέστατα καὶ ρᾷ-
στ’ αὐτὸν ἀμυνούμεθα. Ἐπειδὴ δὲ οὕτως ἀτόπως ἔνιοι διάκεινται, ὥστε, πόλεις καταλαμβά-
νοντος ἐκείνου καὶ πολλὰ τῶν ὑμετέρων ἔχοντος καὶ πάντας ἀνθρώπους ἀδικοῦντος, ἀνέ-
χεσθαί τινος ἐν ταῖς ἐκκλησίαις λεγόντων πολλάκις, ὡς ἡμῶν τινές εἰσιν οἱ ποιοῦντες τὸν
πόλεμον, ἀνάγκη φυλάττεσθαι καὶ διορθοῦσθαι περὶ τούτου. Ἐστὶ γὰρ δέος μὴ ποθ’ ὡς ἀ-
μυνούμεθα γράψας τις καὶ συμβουλεύσας εἰς τὴν αἰτίαν ἐμπέσῃ τοῦ πεποιηκέναι τὸν πόλε-
μον. Ἐγὼ δὴ τοῦτο πρῶτον ἁπάντων λέγω καὶ διορίζομαι, εἰ ἐφ’ ἡμῖν ἐστι τὸ βουλεύεσθαι
περὶ τοῦ πότερον εἰρήνην ἄγειν ἢ πολεμεῖν δεῖ. Εἰ μὲν οὖν ἔξεστιν εἰρήνην ἄγειν τῇ πόλει
καὶ ἐφ’ ἡμῖν ἐστι τοῦτο, ἲν’ ἐντεῦθεν ἄρξωμαι, φημὶ ἔγωγε ἄγειν ἡμᾶς δεῖν, καὶ τὸν ταῦτα
λέγοντα γράφειν καὶ πράττειν μὴ φενακίζειν ἀξιῶ.
Λεξιλόγιο
ὁ παρίων = ο ομιλητὴς
διάκειμαι ἀτόπως = φέρομαι ανόητα
γράφω = προτείνω εγγράφως, εισηγούμαι
διορίζομαι = διακηρύσσω
ἐστί τι ἐπ’ ἐμοὶ = κάτι ἐξαρτάται ἀπὸ εμένα
61
φενακίζω = γελοιοποιώ, χλευάζω, εμπαίζω, κοροϊδεύω

Ὅταν μέν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, λόγοι γίγνωνται περὶ ὧν Φίλιππος πράττει καὶ βιάζεται πα-
ρὰ τὴν εἰρήνην, ἀεὶ τοὺς ὑπὲρ ἡμῶν λόγους καὶ δικαίους καὶ φιλανθρώπους ὀρῶ φαινομέ-
νους καὶ λέγειν μὲν ἅπαντας ἀεὶ τὰ δέοντα δοκοῦντας καὶ τοὺς κατηγοροῦντας Φιλίππου,
γιγνόμενον δ’ οὐδέν, ὡς ἔπος εἰπεῖν, τῶν δεόντων, οὐδ’ ὧν ἕνεκα ταῦτ’ ἀκούειν ἄξιον. Ἀλλ’
εἰς τοῦτ’ ἤδη προηγμένα τυγχάνει πάντα τὰ πράγματα τῇ πόλει, ὥσθ’ ὅσῳ τις ἂν μᾶλλον
καὶ φανερώτερον ἐξελέγχῃ Φίλιππον καὶ τὴν πρὸς ἡμᾶς εἰρήνην παραβαίνοντα καὶ πᾶσιν
τοῖς Ἕλλησι ἐπιβουλεύοντα, τοσουτω τό τι χρή ποιεῖν χαλεπώτερον συμβουλεῦσαι.
Λεξιλόγιο
βιάζω = παραβιάζω
εἰς τοῦτό εἰσι προηγμένα = σε αυτὸ το σημείο έχουν φτάσει
ἐξελέγχω = αποδεικνύω, ελέγχω
ἐπιβουλεύομαι = σχεδιάζω κακὸ εναντίον κάποιου, υπονομεύω
35. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΚΑΤᾺ ΤΙΜΟΚΡΆ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΜΟΚΡΆΤΟΥΣ
ΤΟΥΣ
Δεῖ τοίνυν ὑμᾶς κἀκεῖνο σκοπεῖν, ὅτι πολλοὶ τῶν Ἑλλήνων πολλάκις εἰσὶν ἐψηφισμένοι
τοῖς νόμοις χρῆσθαι τοῖς ὑμετέροις, ἐφ’ ᾧ φιλοτιμεισθ’ ὑμεῖς, εἰκότως. Ὃ γὰρ εἰπεῖν τινα
φασίν ἐν ὑμῖν, ἀληθὲς εἶναί μοι δοκεῖ, ὅτι τοὺς νόμους ἅπαντες ὑπειλήφασιν, ὅσοι σωφρο-
νοῦσι, τρόπους τῆς πόλεως. Χρή τοίνυν σπουδάζειν ὅπως ὡς βέλτιστοι δόξουσιν εἶναι, καὶ
τοὺς λυμαινομένους καὶ διαστρέφοντας αὐτοὺς κολάζειν, ὡς εἰ καταρραθυμήσετε, τῆς φι-
λοτιμίας τε ταύτης ἀποστερήσεσθε καὶ κατὰ τῆς πόλεως δόξαν οὐ χρηστὴν ποιήσετε. Καὶ
μήν, εἰ Σόλωνα καὶ Δράκοντα δικαίως ἐπαινεῖτε, οὐκ ἂν ἔχοντες εἰπεῖν οὐδετέρου κοινὸν
62
εὐεργέτημ’ οὐδὲν πλὴν ὅτι συμφέροντας ἔθηκαν καὶ καλῶς ἔχοντας νόμους. Δίκαιον δήπου
καὶ τοῖς ὑπεναντίως τιθεῖσιν ἐκείνοις ὀργίλως ἔχοντας καὶ κολάζοντας φαίνεσθαι.
Λεξιλόγιο
φιλοτιμοῦμαι = αγαπώ τις τιμές, τις διακρίσεις, είμαι υπερήφανος για κάτι, επιδιώκω κάτι
με ζήλο
ὑπολαμβάνω = εμφανίζομαι ξαφνικά, παίρνω το λόγο καὶ ἀπαντώ, αναλαμβάνω, θεωρώ
λυμαίνομαι = κακοποιώῷ, χλευάζω, καταδιώκω
καταρραθυμῶ = είμαι ἀπερίσκεπτος, επιπόλαιος, τεμπέλης
ὑπεναντίως = αντίθετα
63
36. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ἘΠΙΤΆ
ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΠΙΤΆΦΙ
ΦΙΟ
ΟΣ
Διὰ πολλὰ δ’ εἰκότως ὄντες τοιοῦτοι, διὰ τὴν πολιτείαν οὐχ ἢκιστ’ ἦσαν σπουδαῖοι. Αἱ μὲν
γὰρ διὰ τῶν ὀλίγων δυναστεῖαι δέος μὲν ἐνεργάζονται τοῖς πολίταις, αἰσχύνην δ’ οὐ παρι-
στᾶσιν. Ἠνίκ’ ἂν οὖν ὁ ἀγὼν ἔλθῃ τοῦ πολέμου, πᾶς τις εὐχερῶς ἑαυτὸν σῴζει, συνειδώς, ὅ-
τι, ἐὰν τούς κυρίους ἢ δώροις ἢ ἄλλης ἠστινοσοῦν ὁμιλίας ἑξαρέσηται, κἄν τὰ δεινότατ’ ἀ-
σχημονήσῃ, μικρὸν ὄνειδος τὸ λοιπὸν αὐτῷ καταστήσεται. Αἱ δὲ δημοκρατίαι πολλὰ τ’ ἄλ-
λα καὶ καλὰ καὶ δίκαι’ ἔχουσιν, ὧν τῶν εὖ φρονοῦντ’ ἀντέχεσθαι δεῖ, καὶ τὴν παρρησίαν ἐκ
τῆς ἀληθείας ἠρτημένην οὔκ ἐστι τἀληθὲς δηλοῦν ἀποτρέψαι. Οὔτε γὰρ πάντας ἑξαρέσα-
σθαι τοῖς αἰσχρόν τι ποιήσασιν δυνατόν, οὔτε μόνος ὁ τἀληθὲς ὄνειδος λέγων λυπεῖ. Καὶ
γὰρ οἱ μηδὲν ἂν εἰπόντες αὐτοὶ βλάσφημον ἄλλου γε λέγοντος χαίρουσιν ἀκούοντες.
Λεξιλόγιο
ἐνεργάζομαι = δημιουργώ κάτι σε κάποιον, ασκώ επάγγελμα

εὐχερῶς = εύκολα, απερίσκεπτα
ἠτισοῦν = οποιαδήποτε
ἀσχημονω = συμπεριφέρομαι ή ενεργώ αισχρὰ
ἀρτῶμαι = εξαρτώμαι, προσαρμόζομαι

ΦΙΟΣ
ΟΣ
Ἀλλὰ προαιροῦμαι τῆς εὐγενείας καὶ τῶν παρὰ τοῖς προγόνοις μεγίστων μνησθεὶς ὡς τάχι-
στα συνάψαι τὸν λόγον πρὸς τὰ τοῖσδε πεπραγμένα, ἵνα, ὥσπερ τάς φύσεις ἦσαν συγγε-
νεῖς, οὕτω τοὺς ἐπαίνους ἐπ’ αὐτῶν κοινοὺς ποιήσομαι, ὑπολαμβάνων ταῦτ’ ἂν εἶναι κεχα-
ρισμένα καὶ μάλιστ’ ἀμφοτέροις, εἰ τῆς ἀλλήλων ἀρετῆς μὴ μόνον τῇ φύσει μετασχοῖεν,
ἀλλὰ καὶ τοῖς ἐπαίνοις. Ἀνάγκη δ’ ἐν τῷ μεταξὺ διαλαβεῖν, καὶ πρὸ τοῦ τοῖσδε πεπραγμένα
τοῖς ἀνδράσιν δηλοῦν καὶ τοὺς ἔξω τοῦ γένους πρὸς τὸν τάφον ἠκολουθηκότας πρὸς εὔνοι-
64
αν παρακαλέσαι. Καὶ γὰρ εἰ μὲν εἰς χρημάτων δαπάνην ἢ τιν’ ἄλλην θεωρίαν ἱππικῶν ἢ
γυμνικῶν ἄθλων ἐτάχθην κοσμῆσαι τὸν τάφον, ὀσῲπερ ἂν προθυμότερον καὶ ἀφειδέστε-
ρον ταῦτα παρεσκευασάμην, τοσούτω μᾶλλον ἂν προσήκοντ’ ἔδοξα πεποιηκέναι. Λόγῳ δ’
ἐπαινέσαι τούτους τοὺς ἄνδρας αἱρεθείς, ἂν μὴ τοὺς ἀκούοντας συμβουλομένου λάβω, φο-
βοῦμαι μὴ τῇ ἐπιθυμίᾳ τοὐναντίον οὗ δεῖ ποιήσω. Ὁ μὲν γὰρ πλοῦτος καὶ τὸ τάχος καὶ ἡ ἰ-
σχὺς καὶ ὅσ’ ἄλλα τούτοις ὅμοια, αὐτάρκης ἔχει τάς ὀνήσεις τοῖς κεκτημένοις, καὶ κρατοῦ-
σιν ἐν αὐτοῖς, οἷς ἂν παρῇ, κἄν μηδεὶς τῶν ἄλλων βούληται. Ἡ δὲ τῶν λόγων πειθὼ τῆς τῶν
ἀκουόντων εὐνοίας προσδεῖται, καὶ μετὰ ταύτης μέν, κἄν μετρίως ῥηθῇ, δόξαν ἤνεγκε καὶ
χάριν προσποιεῖ, ἄνευ δὲ ταύτης, ὑπερβολὴ τῷ λέγειν καλῶς, προσέστη τοῖς ἀκούουσιν.

ΦΙΟΣ
ΟΣ
Ὃ δ’ ἅπασιν ὁμοίως τοῖς οὖσιν ἀνθρώποις γεγένηται φανερόν, ὅτι ἡ πάσης τῆς Ἑλλάδος ἆ-
ρ’ ἐλευθερία ἐν ταῖς τῶνδε τῶν ἀνδρῶν ψυχαῖς διεσῴζετο. Ἐπειδὴ γοῦν ἡ πεπρωμένη τού-
τους ἀνεῖλεν, οὐδεὶς ἀντέστη τῶν λοιπῶν. Καὶ φθόνος μὲν ἀπείη τοῦ λόγου, δοκεῖ δέ μοί τις
ἂν εἰπὼν ὡς ἡ τῶνδε τῶν ἀνδρῶν ἀρετὴ τῆς Ἑλλάδος ἦν ψυχὴ τἀληθὲς εἰπεῖν. Ἅμα γὰρ τά
τε τούτων πνεύματ’ ἀπηλλάγη τῶν οἰκείων σωμάτων, καὶ τὸ τῆς Ἑλλάδος ἀξίωμ’ ἀνῄρη-
ται. Μεγάλην μὲν οὖν ἴσως ὑπερβολὴν δόξομεν λέγειν, ῥητέον δ’ ὅμως. Ὥσπερ γὰρ εἰ τις ἐκ
τοῦ καθεστηκότος κόσμου τὸ φῶς ἐξέλοι, δυσχερὴς καὶ χαλεπὸς ἅπας ὁ λειπόμενος ἂν ἡ-
μῖν βίος γένοιτο, οὕτω τῶνδε ἀναιρεθέντων ἐν σκότει καὶ πολλῇ δυσκλείᾳ πᾶς ὁ πρὸ του
ζῆλος τῶν Ἑλλήνων γέγονεν.
Λεξιλόγιο
ἀναιρῶ = αφαιρώ, ἑξαφανίζω, καταστρέφω
ἀναιροῦμαι = διαγράφω, αποσύρω
65
Ὄντων δέ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι τῶν παρόντων πραγμάτων πᾶσιν, ὡς ἐγὼ κρίνω, φοβερῶν,
οὐδένες ἐν μείζονι κινδύνῳ τῶν πάντων εἰσὶν ὑμῶν, οὐ μόνον τῷ μάλισθ’ ἡμῖν ἐπιβουλεύ-
ειν Φίλιππον, ἀλλὰ καὶ τῷ τὸ πάντων ἀργότατ’ αὐτοὶ διακεῖσθαι. Εἰ μὲν τοίνυν τὸ τῶν ὠνί-
ων πλῆθος ὁρῶντες καὶ τὴν εὐετηρίαν τὴν κατὰ τὴν ἀγοράν, τούτοις κεκήλησθ’ ὡς ἐν οὐδε-
νὶ τῆς πόλεως οὔσης, οὔτε προσηκόντως οὔτ’ ὀρθῶς τὸ πρᾶγμα κρίνετε. Ἀγορὰν μὲν γὰρ ἄν
τις καὶ πανήγυριν ἐκ τούτων ἢ φαύλως ἢ καλῶς παρεσκευάσθαι κρίνοι. Πόλιν, δ’ ἣν ὑπεί-
ληφεν, ὃς ἂν τῶν Ἑλλήνων ἄρχειν ἀεὶ βούληται, μόνην ἂν ἐναντιωθῆναι καὶ τῆς πάντων ἐ-
λευθερίας προστῆναι, οὐ μὰ Δι’ ἐκ τῶν ὠνίων, εἰ καλῶς ἔχειν δοκιμάζει δεῖ, ἀλλ’ εἰ συμμά-
χων εὐνοίᾳ πιστεύει, εἰ τοῖς ὅπλοις ἰσχύει, ταῦθ’ ὑπὲρ τῆς πόλεως δεῖ σκοπεῖν. Ἃ σφαλερῶς
ἡμῖν καὶ οὐ καλῶς ἔχει. Γνοίητε δ’ ἂν εἰ σκέψαισθ’ ἐκείνως. Πότε μάλιστ’ ἐν ταραχῇ τὰ τῶν
Ἑλλήνων γέγονε πράγματα; Οὐδένα γὰρ χρόνον ἄλλον ἢ τὸν νυνὶ παρόντ’ οὐδ’ ἂν εἷς εἴ-
ποι.
Λεξιλόγιο
διάκειμαι ἀργότατα = αδρανώ
ὤνια = αγαθά, ψώνια, προϊόντα
εὐετηρία = πληθώρα αγαθών, εὐημερία
κηλέω > -ὦ = γοητεύω, εξαπατῶ, παρασύρω
προΐσταμαι = προβάλλω, παρουσιάζομαι, είμαι επικεφαλής

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΠΡῸΣ ΛΕΠΤΊΝΗΝ
ΠΤΊΝΗΝ
Ὃ τοίνυν μάλιστα πάντων οἶμαι δεῖν ὑμᾶς, ὢ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, φυλάξασθαι, τοῦτ’ εἰπεῖν ἔ-
τι βούλομαι. Εἰ γάρ τις πάνθ’, ὅσα Λεπτίνης ἐρεῖ περὶ τοῦ νόμου διδάσκων ὑμᾶς ὡς καλῶς
κεῖται, συγχωρήσειεν ἀληθῆ λέγειν αὐτόν, ἓν γ’ αἰσχρὸν οὐδ’ ἂν εἰ τι γένοιτ’ ἀναιρεθείη, ὃ
συμβήσεται διὰ τοῦ νόμου κυρίου γενομένου τῇ πόλει. Τὶ οὖν τοῦτ’ ἐστίν; Τὸ δοκεῖν ἑξαπα-
66
τηκέναι τοὺς ἀγαθόν τι ποιήσαντας. Ὅτι μὲν τοίνυν τοῦθ’ ἕν τι τῶν αἰσχρῶν ἐστιν, πάντας
ἂν ἡγοῦμαι φῆσαι, ὅσων δ’ ὑμῖν αἴσχιον τῶν ἄλλων, ἀκούσατέ μου. Ἐστὶν ὑμῖν νόμος ἀρ-
χαῖος, τῶν καλῶς δοκούντων ἔχειν, ἄν τις ὑποσχόμενός τι τὸν δῆμον ἐξαπατήσῃ, κρίνειν,
κἄν ἁλῷ, θανάτῳ ζημιοῦν. Εἶτ’ οὐκ αἰσχύνεσθ’, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, εἰ ἐφ’ ᾧ τοῖς ἄλλοις θά-
νατον ἐτάξατε, τοῦτ’ αὐτοὶ ποιοῦντες φανήσεσθε; Καὶ μὴν πάντα μὲν εὐλαβεισθαι δεῖ ποι-
εῖν τὰ δοκοῦντα καὶ ὂντ’ αἰσχρά, μάλιστα δὲ ταῦτ’ ἐφ’ οἷς τοῖς ἄλλοις χαλεπῶς τις ἔχων ὁ-
ρᾶται. Οὐδὲ γὰρ ἀμφισβήτησις καταλείπεται τὸ μὴ ταῦτα ποιεῖν, ἃ πονηρὰ αὐτὸς ἔκρινεν
εἶναι πρότερον.
Λεξιλόγιο
συγχωρῶ + ἀπρφ. = συμφωνώ να κάνω κάτι
συγχωρῶ τινι = υποχωρώ σε κάποιον
συγχωρῶ τι = υποχωρώ σε κάτι
ἀναιροῦμαι = σηκώνω, κερδίζω, αναλαμβάνω, ακυρώνω
ἁλίσκομαι (ἐπὶ δικαστηρίων) = κρίνομαι ένοχος
εὐλαβοῦμαι = προσέχω, φροντίζω, προφυλάσσομαι απὸ κάτι, καιροφυλακτώ αναμένω ήσυ-
χα

ΤΟΥΣ
Καὶ μὴν ὅτι προσήκει πάντας κολάζειν τοὺς ἀδικοῦντας, εὖ οἰδ’ ὅτι πάντες ἄν, εἰ τις ἔροιτο
φήσαιτε. Ὅσῳ δὲ μάλιστα τοῦτον, ὃς νόμον εἰσενῆνοχ’ εἰς βλάβην τοῦ πλήθους, ἐγὼ πειρά-
σομαι διδάξαι. Τῶν μὲν γὰρ κλεπτῶν καὶ λωποδυτῶν καὶ τὰ τοιαῦτα κακουργούντων ἕκα-
στος πρῶτον μὲν ὡς ἀληθῶς τὸν ἐντυχὸντ’ ἀδικεῖ, καὶ οὐκ ἂν οἷος τ’ εἴη πάντας ἐκδύειν οὐ-
δὲ τὰ πάντων ὑφελέσθαι, εἶτα καταισχύνει τὴν αὐτοῦ δόξαν καὶ τὸν βίον μόνον. Εἰ δέ τις εἰ-
σφέρει νόμον ἐξ οὗ τοῖς ὑμᾶς βουλομένοις ἀδικεῖν ἡ πασ’ ἐξουσία καὶ ἄδεια γενήσεται, οὗ-
τος ὅλην ἀδικεῖ τὴν πόλιν καὶ καταισχύνει πάντας. Νόμος γὰρ αἰσχρός, ὅταν κύριος ᾖ, τῆς
πόλεως ὄνειδός ἐστι τῆς θεμένης καὶ βλάπτει πάντας ὅσοι περ ἂν αὐτῷ χρῶνται.
67
Λεξιλόγιο
ἐντυγχάνω = συναντώ τυχαία, διαλέγομαι, διαβάζω, σπουδάζω
ἐκδύω = γυμνώνω, ξεφεύγω, αποφεύγω, ξεγλιστρώ
ὑφαιροῦμαί τινά τι = υποκλέπτω κάτι απὸ κάποιον, τηρώ μυστικὸ απὸ κάποιον
ἄδεια = απαλλαγὴ απὸ φόβο, ασφάλεια

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΠΡῸΣ ΛΕΠΤΊΝΗΝ
ΠΤΊΝΗΝ
Εἰ τοίνυν τις ὑμῶν ἐκεῖνο πέπεισται, πολὺ τοῦ δεηθῆναί τινος τοιούτου νῦν ἀπέχειν τὴν πό-
λιν, ταῦτα μὲν εὐχέσθω τοῖς θεοῖς, κἀγὼ συνεύχομαι, λογιζέσθω δὲ πρῶτον μὲν ὅτι περὶ
νόμου μέλλειν φέρειν τὴν ψῆφον ᾧ μὴ λυθέντι δεήσει χρῆσθαι, δεύτερον δ’ ὅτι βλάπτουσιν
οἱ πονηροὶ νόμοι καὶ τάς ἀσφαλῶς οἰκεῖν οἰομένας πόλεις. Οὐ γὰρ ἂν μετέπιπτε τὰ πράγ-
ματ’ ἐπ’ ἀμφότερα, εἰ μὴ τοὺς μὲν κινδύνῳ καθεστηκότας καὶ πράξεις χρησταὶ καὶ νόμοι
καὶ ἄνδρες χρηστοὶ καὶ πάντ’ ἐξητασμὲν’ ἐπὶ τὸ βέλτιον προῆγε, τοὺς δ’ ἐν ἁπάσῃ καθεστᾶ-
ναι δοκοῦντας εὐδαιμονίᾳ πάντα ταῦτ’ ἀμελούμεν’ ὑπέρρει κατὰ μικρόν. Τῶν γὰρ ἀνθρώ-
πων οἱ πλεῖστοι κτῶνται μὲν τἀγαθὰ τῷ καλῶς βουλεύεσθαι καὶ μηδενὸς καταφρονεῖν, φυ-
λάττειν δ’ οὐκ ἐθέλουσιν τοῖς αὐτοῖς τούτοις. Ὃ μὴ πάθητε νῦν ὑμεῖς μηδ’ οἴεσθε νόμον
τοιοῦτον θέσθαι δεῖν, ὃς καλῶς τε πράττουσαν τὴν πόλιν ἡμῶν πονηρὰς δόξῃς ἀναπλήσει,
ἐάν τέ τι συμβῂ πότε, ἔρημον τῶν ἐθελησόντων ἀγαθόν τι ποιεῖν καταστήσει.
Λεξιλόγιο
μεταπίπτω = μεταβάλλομαι προς το καλύτερο ή το χειρότερο, παρακμάζω, βελτιώνομαι, α-
κμάζω
ὑπορρέω = εισέρχομαι απαρατήρητος, ξεγλιστρώ
ἀναπίμπλημι = γεμίζω, εκπληρώνω, κατευνάζω, μολύνω
43. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΚΑΤ’ ἈΡΙΣΤΟ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΡΙΣΤΟΚΡΆ
ΚΡΆΤΟΥΣ
ΤΟΥΣ
68
Ἐγὼ νομίζω, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ὅσοι μὲν τῶν ἡμετέρων ἐθῶν καὶ νόμων ἐπιθυμηταὶ γενό-
μενοι πολῖται γενέσθαι ἐσπούδασαν, ἅμα τ’ αὐτοὺς ἂν τυγχάνειν τούτων καὶ παρ’ ἡμῖν οἰ-
κεῖν καὶ μετέχειν ὧν ἐπεθύμησαν. Ὅσους δὲ τούτων μὲν μηδενὸς μήτ’ ἐπιθυμία μήτε ζῆλος
εἰσέρχεται, τὴν πλεονεξίαν δ’ ἀγαπῶσιν, ἣν διὰ τοῦ δοκεῖν ὑφ’ ἡμῶν τιμᾶσθαι καρποῦνται,
τούτους δ’ οἴομαι, μᾶλλον δ’ οἶδα σαφῶς, ὅταν ποτὲ μείζονος πλεονεξίας ἑτέρωθεν ἐλπίδ’ ἴ-
δωσιν, οὐδ’ ὀτιοῦν ὑμῶν φροντίσαντας ἐκείνην θεραπεύσειν. Οἷον ἲν’ εἰδῆτε καὶ ὑμεῖς πρὸς
ὃ τοῦτ’ ἐγὼ βλέπων λέγω, Πύθων δ’ οὐτοσί, ὅτε μὲν Κότυν εὐθὺς ἀπεκτονὼς οὐκ ἀσφαλὲς
ἠγεῖτ’ ἀπελθεῖν ὅποι τύχοι, ἦλθε ὡς ὑμᾶς καὶ πολιτείαν ᾔτησεν καὶ πάντων ἐποιήσατο
πρώτους ὑμᾶς, ἐπειδὴ δ’ οἴεται τὰ Φιλίππου πράγματα συμφέρειν αὐτῷ μᾶλλον, οὐδ’ ὀτι-
οῦν ὑμῶν φροντίσας τἀκείνου φρονεῖ. Οὐ γάρ ἐστιν, οὔκ ἐστιν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, παρὰ
τούτοις τοῖς ἐπὶ τῇ τοῦ πλεονεκτειν προαιρέσει ζῶσιν οὐδὲν οὔτε βέβαιον οὔθ’ ὅσιον, ἀλλὰ
δεῖ τούτων, ὅστις εὖ φρόνει, φυλαττόμενον περιεῖναι, μὴ προπιστεύσαντα κατηγορεῖν.
Λεξιλόγιο
ἔθος = συνήθεια
σπουδάζω = επιδιώκω
ἑτέρωθεν = απὸ αλλού
ὀτιοῦν = ο,τιδήποτε
οἷον = για παράδειγμα, δηλαδὴ
πολιτείαν αἰτῶ = ζητώ να γίνω πολίτης, πολιτικὰ δικαιώματα
προαίρεσις = προτίμηση, επιλογὴ
περιειμὶ = είμαι γύρω

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΡΙΣΤΟΓΕΊ
ΓΕΊΤΟ
ΤΟΝΟΣ
ΝΟΣ
Λέξω δ’ οὔτε καινὸν οὔτε περιττὸν οὐδὲν οὔτ’ ἴδιον, ἀλλ’ ὃ πάντες ὑμεῖς ἲσθ’ ὁμοίως ἐμοί. Εἰ
γάρ τις ὑμῶν ἐξετάσαι βούλεται τὶ ποτ’ ἐστὶ τὸ αἴτιον καὶ τὸ ποιοῦν τὴν βουλὴν συλλέγε-
σθαι, τὸν δῆμον εἰς τὴν ἐκκλησίαν ἀναβαίνειν, τὰ δικαστήρια πληροῦσθαι, τάς παλαιὰς
ἀρχὰς ταῖς νέαις ἑκούσας ὑπεξιέναι, καὶ πάντα δι’ ὧν ἡ πόλις οἰκεῖται καὶ σῴζεται γίγνε-
69
σθαι, τοὺς νόμους εὑρήσει τούτων αἰτίους καὶ τὸ τούτοις ἅπαντας πείθεσθαι, ἐπεὶ λυθέν-
των γε τούτων, καὶ ἑκάστῳ δοθείσης ἐξουσίας ὅ,τι βούλεται ποιεῖν, οὐ μόνον ἡ πολιτεία οἴ-
χεται, ἀλλ’ οὐδ’ ὁ βίος ἡμῶν τοῦ τῶν θηρίων οὐδὲν ἂν διενέγκαι. Τὶ γὰρ ἂν τοῦτον αὐτὸν οἴ-
εσθαι ποιεῖν λυθέντων τῶν νόμων, ὃς ὄντων κυρίων τοιοῦτός ἐστιν;
Λεξιλόγιο
ὑπεξέρχομαι = αποσύρομαι, εγκαταλείπω
οἴχομαι = φεύγω, μτφ. καταλύομαι, διαλύομαι

ΓΕΊΤΟ
ΤΟΝΟΣ
ΝΟΣ
Οὐκ ἀπονοίας, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τοὺς ὑπὲρ πατρίδος βουλευομένους δεῖ ζητεῖν ὅτῳ κοι-
νωνήσουσιν ἀλλὰ νοῦ καὶ φρενῶν ἀγαθῶν καὶ προνοίας πολλῆς. Ταῦτα μὲν γὰρ εἰς εὐδαι-
μονίαν ἄγει πάντας τοὺς ἀνθρώπους, ἐκείνη δὲ οἷ τοῦτον ἀπελθεῖν δεῖ. Θεωρεῖτε μὲν μὴ
πρὸς τὸν ἐμὸν λόγον, ἀλλ’ εἰς ἅπαντα τὰ τῶν ἀνθρώπων ἔθη βλέποντες. Εἰσὶ ταῖς πόλεσιν
πάσαις βωμοὶ καὶ νεῴ πάντων τῶν θεῶν, ἐν δὲ τούτοις καὶ Προνοίας Ἀθήνας ὡς ἀγαθῆς
καὶ μεγάλης θεοῦ, καὶ παρὰ τῷ Ἀπόλλωνι ἐν Δελφοις κάλλιστος καὶ μέγιστος νεὼς εὐθὺς
εἰσιόντι εἰς τὸ ἱερόν, ὃς ὢν θεὸς καὶ μάντις οἶδε τὸ βέλτιστον. Ἀλλ’ οὐκ ἀπονοίας οὐδ’ ἀναι-
δείας. Καὶ δίκης γε καὶ εὐνομίας καὶ αἰδοῦς εἰσιν πᾶσιν ἀνθρώποις βωμοί, οἱ μὲν κάλλιστοι
καὶ ἁγιώτατοι ἐν αὐτῇ τῇ ψυχῇ ἑκάστου καὶ τῇ φύσει, οἱ δὲ καὶ κοινοὶ τοῖς πᾶσιν τιμᾶν ἱδρυ-
μένοι. Ἀλλ’ οὐκ ἀναισχυντίας οὐδὲ συκοφαντίας οὐδ’ ἐπιορκίας οὐδ’ ἀχαριστίας, ἃ πάντα
τούτῳ πρόσεστι.
Λεξιλόγιο
ἀπόνοια = παραφροσύνη
οἷ = ὅπου
70
46. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΕΡῚ ΤΟΥ
ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΥΩ ΣΤΕΦΆ
ΤΟΥ ΣΤΕΦΆΝΟΥ
ΝΟΥ
Ἑσπέρα μὲν γὰρ ἦν, ἧκε δ’ ἀγγέλλων τις ὡς τοὺς πρυτάνεις ὡς Ἐλάτεια κατείληπται. Τῇ δὲ
ὑστεραίᾳ, ἅμα τῇ ἡμέρᾳ, οἱ δὲ πρυτάνεις τὴν Βουλὴν ἐκάλουν εἰς τὸ Βουλευτήριον, ὑμεῖς δ’
εἰς τὴν ἐκκλησίαν ἐπορεύεσθε, καὶ πρὶν ἐκείνη χρηματίσαι καὶ προβουλεῦσαι πᾶς ὁ δῆμος
ἄνω ἐκάθητο. Καὶ μετὰ ταῦτα ὡς ἦλθεν ἡ Βουλὴ καὶ ἀπήγγειλαν οἱ πρυτάνεις τὰ εἰσηγγελ-
μὲν’ ἑαυτοῖς καὶ τὸν ἤκοντα παρήγαγον κἀκεῖνος εἶπεν, ἠρώτα μὲν ὁ κῆρυξ «τὶς ἀγορεύειν
βούλεται;» παρῄει δ’ οὐδείς. Πολλάκις δὲ τοῦ κήρυκος ἐρωτῶντος οὐδὲν μᾶλλον ἀνίστατ’
οὐδείς, ἁπάντων μὲν τῶν στρατηγῶν παρόντων, ἁπάντων δὲ τῶν ῥητόρων, καλούσης δὲ
τῆς πατρίδος τὸν ἐροῦνθ’ ὑπὲρ σωτηρίας.
Λεξιλόγιο
χρηματίζω = γνωμοδοτώ, συσκέπτομαι, συζητώ
προβουλεύω = προετοιμάζω τα θέματα προς συζήτηση

ΝΟΥ
Ἐπειδὴ τοίνυν ἐποιήσατο τὴν εἰρήνην ἡ πόλις, ἐνταῦθα πάλιν σκέψασθε τὶ ἡμῶν ἑκάτερος
προείλετο πράττειν. Καὶ γὰρ ἐκ τούτων εἴσεσθαί τις ἦν ὁ Φιλίππῳ πάντα συναγωνιζόμε-
νος, καὶ τὶς ὁ πράττων ὑπὲρ ὑμῶν καὶ τὸ τῇ πόλει συμφέρον ζητῶν. Ἐγὼ μὲν τοίνυν ἔγραψα
βουλεύων ἀποπλεῖν τὴν ταχίστην τοὺς πρέσβεις ἐπὶ τοὺς τόπους ἐν οἷς ἂν ὄντα Φ’ἰλιππον
πυνθάνωνται, καὶ τοὺς ὅρκους ἀπολαμβάνειν. Οὗτοι δ’ οὐδὲ γράψαντος ἐμοῦ ταῦτα ποιεῖν
ἠθέλησαν. Τὶ δὲ τοῦτ’ ἐδύνατ’, ὢ ἄνδρες Ἀθηναῖοι; Ἐγὼ διδάξω. Φιλίππῳ μὲν ἦν συμφέρον
ὡς πλεῖστον τὸν μεταξὺ χρόνον γενέσθαι τῶν ὅρκων, ὑμῖν δ’ ὡς ἐλάχιστον. Διὰ τί; Ὅτι ὑ-
μεῖς μὲν οὐκ ἀφ’ ἧς ὠμόσασθ’ ἡμέρας μόνον, ἀλλ’ ἀφ’ ἧς ἠλπίσατε τὴν εἰρήνην ἔσεσθαι,
πάσας ἐξελύσατε παρασκευὰς τάς τοὺς πολέμου, ὁ δὲ τοῦτ’ ἐκ παντὸς τοῦ χρόνου μάλιστ’
71
ἐπραγματεύετο, νομίζων, ὅπερ ἦν ἀληθές, ὅσα τῆς πόλεως προλάβοι πρὸ τοῦ τοὺς ὅρκους
ἀποδοῦναι, πάντα ταῦτα βεβαίως ἕξειν. Οὐδένα γὰρ τὴν εἰρήνην λύσειν τούτων εἵνεκα.
72
48. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΠΡΟΟΊ
ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΡΟΟΊΜΙ
ΜΙΟΝ
ΟΝ
Οἶμαι πάντας ἂν ὑμᾶς ὁμολογῆσαι ὅτι δεῖ τὴν πόλιν ὑμῶν, ὅταν μὲν περὶ τῶν ἰδίων τινὸς
τῶν αὐτῆς βουλεύηται, ἴσην πρόνοιαν ἔχειν τοῦ συμφέροντος, ὅσηνπερ τοῦ δικαίου, ὅταν
δὲ ὑπὲρ τῶν συμμαχικῶν ἢ τῶν κοινῶν, οἷον καὶ τὸ νυνὶ παρόν, μηδενὸς οὕτως ὡς τοῦ δι-
καίου φροντίζειν. Ἐν μὲν γὰρ ἐκείνοις τὸ λυσιτελὲς ἐξαρκεῖ, ἐν δὲ τοῖς τοιούτοις καὶ τὸ κα-
λὸν προσεῖναι δεῖ. Τῶν μὲν γὰρ πράξεων εἰς ἃς ἂν ἤκωσι, κύριοι καθίστανται. Τῆς δ’ ὑπὲρ
τούτων δόξῃς οὐδεὶς τηλικοῦτος ἒσθ’ ὅστις ἔσται κύριος, ἀλλ’ ὁποίαν τιν’ ἂν τὰ πραχθέντ’
ἔχῃ δόξαν, τοιαύτην οἱ πολλοὶ περὶ τῶν πραξάντων διήγγειλαν. Διὸ δεῖ σκοπεῖν καὶ προσέ-
χειν ὅπως δίκαια φανεῖται. Χρῆν μὲν οὖν οὕτως πάντας ἔχειν τὴν διάνοιαν περὶ τῶν ἀδι-
κουμένων, ὥσπερ ἄν, εἰ τι γένοιθ’, ὃ μὴ συμβαίη, τοὺς ἄλλους ἀξιώσειε πρὸς αὑτὸν ἕκα-
στος ἔχειν.
Λεξιλόγιο
οἷον = όπως
λυσιτελὴς –ής –ές = ωφέλιμος
προσειμὶ (πρὸς +εἶμι) = είμαι πλησίον, παρών, συνυπάρχω, ανήκω, προστίθεμαι
διαγγέλλω = δίνω είδηση, γνωστοποιώ, διακηρύσσω

ΤΟΥΣ
Ὡς τοίνυν οὐδ’ ἐπιτήδειον νόμον ὑμῖν οὐδὲ συμφέροντ’ εἰσενήνοχεν, τοῦτ’ ἤδη πειράσομαι
νυνὶ δεικνύναι. Οἶμαι δὴ πάντας ἂν ὑμᾶς ὁμολόγησαι, δεῖν τὸν ὀρθῶς ἔχοντα νόμον καὶ συ-
νοίσειν μέλλοντα τῷ πλήθει πρῶτον μὲν ἁπλῶς καὶ πᾶσι γνωρίμως γεγράφθαι καὶ μὴ τῷ
μὲν εἶναι ταυτὶ περὶ αὐτοῦ νομίζειν, τῷ δὲ ταυτί. Ἒπειτ’ εἶναι δυνατὰς τάς πράξεις ἃς δεῖ γί-
γνεσθαι διὰ τοῦ νόμου. Εἰ γὰρ αὖ καλῶς μὲν ἔχοι, μὴ δυνατὸν δέ τι φράζοι, εὐχῆς, οὐ νόμου
διαπράττοιτ’ ἂν ἔργον. Πρὸς δὲ τούτοις μηδενὶ τῶν ἀδικούντων φαίνεσθαι μηδεμίαν διδόν-
73
τα ῥᾳστώνην. Εἶ γὰρ δημοτικόν τις ὑπείληφεν τὸ πράους εἶναι τοὺς νόμους, τισίν τούτοις
προσεξεταζέτω, κάνπερ ὀρθῶς βούληται σκοπεῖν, εὑρήσει τοῖς κρίνεσθαι μέλλουσιν, οὐ
τοῖς ἐξεληλεγμένοις. Ἓν μὲν γὰρ τοῖς ἄδηλον εἰ τις ἒστ’ ἀδίκως διαβεβλημένος, τοῖς δ’ οὐδὲ
λόγος λείπεται τὸ μὴ οὐ πονηροῖς εἶναι.
Λεξιλόγιο
ταυτὶ = ταύτα
ῥᾳστώνη = ευκολία, ευχέρεια, ανάπαυλα, νωθρότητα
δημοτικὸς = λαϊκός, δημόσιος, δημοκρατικός, δημοφιλὴς
50. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ἘΡΩΤΙ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΡΩΤΙΚ
ΚῸΣ
Τούτων μὲν οὐδὲν δεῖ σὲ παθεῖν, σκοπεῖσθαι δέ τί τῶν ἀνθρωπείων μεγίστην δύναμιν ἔχει,
καὶ τίνος καλῶς μὲν ἀποβάντος πλεῖστ’ ἂν κατορθοῖμεν, διαφθαρέντος δὲ μέγιστ’ ἂν βλα-
πτοίμεθα παρὰ τὸν βίον. Οὐ γὰρ ἄδηλον ὅτι τούτου καὶ μάλιστ’ ἐπιμέλειαν ποιητέον, ὃ με-
γίστην ῥοπὴν ἐφ’ ἑκάτερον ἐργάζεσθαι πέφυκεν. Τῶν μὲν τοίνυν ἐν ἀνθρώποις διάνοιαν ἁ-
πάντων εὑρήσομεν ἠγεμονεύουσαν, ταύτην δὲ φιλοσοφίαν μόνην παιδεῦσαι τ’ ὀρθῶς καὶ
γυμνᾶσαι δυναμένην. Ἧς οἴομαι σὲ δεῖν μετασχεῖν, καὶ μὴ κατοκνῆσαι μηδὲ φυγεῖν τάς ἐ-
νούσας ἐν αὐτῇ πραγματείας, ἐνθυμούμενον ὅτι διὰ μὲν ἀργίας καὶ ῥᾳθυμίας καὶ τὰ παν-
τελῶς ἐπιπολῆς δυσχείρωτ’ ἐστί, διὰ δὲ καρτερίας καὶ φιλοπονίας οὐδὲν τῶν ὄντων ἀγα-
θῶν ἀνάλωτον πέφυκεν.
Λεξιλόγιο
πραγματεία = επιδίωξη, ενασχόληση, τρόπος ζωής, επάγγελμα
ἐπιπολῆ (ἐπὶ + πέλω) = επιφάνεια
ἐπιπολῆς (ως ἐπίρρημα) = επιφανειακά, επάνω, στο πάνω μέρος
δυσχείρωτος = ο δύσκολα ὑυποτασσόμενος
ἀνάλωτον (ἂ + ἁλίσκομαι) = αυτός που δεν μπορεί να κυριευθεί, ο απόρθητος καὶ μτφ. ο α-
κατάβλητος, αδωροδόκητος, ανέφικτος
74
ΓΕΊΤΟ
ΤΟΝΟΣ
ΝΟΣ
Ἅπας ὁ τῶν ἀνθρώπων βίος, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, κἄν μεγάλην πόλιν οἰκῶσι κἄν μικράν,
φύσει καὶ νόμοις διοικεῖται. Τούτων δὲ ἡ μὲν φύσις ἐστὶν ἄτακτον καὶ κατ’ ἄνδρ’ ἴδιον τοῦ ἔ-
χοντος, οἱ δὲ νόμοι κοινὸν καὶ τεταγμένον καὶ ταυτὸ πᾶσιν. Ἡ μὲν οὖν φύσις, ἂν ᾖ πονηρά,
πολλάκις φαῦλα βούλεται. Διόπερ τοὺς τοιούτους ἑξαμαρτάνοντας εὑρήσετε. Οἱ δὲ νόμοι
τὸ δίκαιον καὶ τὸ καλὸν καὶ τὸ συμφέρον βούλονται, καὶ τοῦτο ζητοῦσιν, καὶ ἐπειδὰν εὑρε-
θῇ, κοινὸν τοῦτο πρόσταγμ’ ἀπεδείχθη, πᾶσιν ἴσον καὶ ὅμοιον καὶ τοῦτ’ ἐστὶ νόμος. Ὧι
πάντας πείθεσθαι προσήκει διὰ πολλὰ καὶ μάλισθ’ ὅτι πᾶς ἐστι νόμος εὓρημα μὲν καὶ δῶ-
ρον θεῶν, δόγμα δ’ ἀνθρώπων φρονίμων, ἐπανόρθωμα δὲ τῶν ἑκουσίων καὶ ἀκουσίων ἁ-
μαρτημάτων, πόλεως δὲ συνθήκη κοινή, καθ’ ἣν πᾶσι προσήκει ζῆν τοῖς ἐν τῇ πόλει.
Λεξιλόγιο
φύσις = έμφυτες ἰδιότητες, νοητικὴ ευφυΐα, χαρακτήρας, μορφή, εξωτερικὴ εμφάνιση, φυσι-
κὴ καταστάσῃ, τάξη, πλάσμα της φύσης
ἄτακτος = εκτὸς τάξης, εκτὸς θέσης, παράνομος
ἴδιον = ἰδιαίτερο χαρακτηριστικὸ
δόγμα = ἄποψη, κρίσῃ, γνώμῃ
συνθήκη = συμφωνία, σύμβαση, «συμβόλαιο»
52. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΡΟΟΊ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΡΟΟΊΜΙ
ΜΙΟΝ
ΟΝ
Ἴσως, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, προσήκει τῷ βουλομένω τι παραινεῖν ὑμῖν οὕτω πειρᾶσθαι λέ-
γειν ὡς καὶ δυνήσεσθ’ ὑπομεῖναι. Εἰ δὲ μὴ τοῦτο, ἀφέντα τοὺς ἄλλους ἅπαντας λόγους, πε-
ρὶ αὐτῶν ὧν σκοπεῖτε συμβουλεύειν, καὶ ταῦθ’ ὡς διὰ βραχυτάτων. Οὐ γὰρ ἐνδείᾳ μοι δο-
κεῖτε λόγων οὐδὲ νῦν ὁρᾶν τὰ πράγματα πάντα λελυμασμένα, ἀλλὰ τῷ τοὺς μὲν ἑαuυτῶν
ἕνεκα δημηγορεῖν καὶ πολιτεύεσθαι, τοὺς δὲ μήπω τούτου δεδωκότας πειρᾶν μᾶλλον ὅπως
εὖ δόξουσιν λέγειν σπουδάζειν, ἢ πῶς ἔργον ἐξ ὧν λέγουσί τι συμφέρον πραχθήσεται. Ἐγὼ

75
δὲ ἵνα μὴ λάθω τοὐναντίον οὗ φημι δεῖν αὐτὸς ποιῶν, καὶ πλείω περὶ τῶν ἄλλων ἢ περὶ ὧν
ἀνέστην λέγων, ἀφεὶς τἆλλα πάντα, ἃ παραινῶ καὶ δὴ πειράσομαι πρὸς ὑμᾶς εἰπεῖν.
Λεξιλόγιο
ἔνδεια = έλλειψη, στέρηση
λυμαίνομαι = καταστρέφω, διαστρέφω, εκμεταλλεύομαι
πεῖρα = δοκιμή, πείραμα, απόπειρα, εμπειρία
53. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΕΡῚ ΤΩΩΝ ΣΥΜΜΟ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΥΜΜΟΡΙ
ΡΙῺ
ῺΝ
Καὶ μὴν οὐδ’ ὅ τινες δεδίασι, μὴ ξενικὸν πολὺ συστήσηται χρήματ’ ἔχων, ἀληθὲς εἶναί μοι
δοκεῖ. Ἐγὼ γὰρ ἡγοῦμαι ἐπὶ μὲν Αἴγυπτον καὶ Ὀρόνταν καί τινας τῶν ἄλλων βαρβάρων
πολλοὺς ἂν ἐθελῆσαι τῶν Ἑλλήνων μισθοφορεῖν παρ’ ἐκείνῳ, οὐχ ἵν’ ἐκεῖνος ἕλῃ τινὰ τού-
των, ἀλλ’ ἵν’ εὐπορίαν τινὰ ἕκαστος ἑαυτῷ κτησάμενος ἀπαλλαγῇ τῆς ὑπαρχούσης πενίας.
Ἐπὶ δὲ τὴν Ἑλλάδα Ἕλληνα οὐδένα ἂν ἐλθεῖν ἡγοῦμαι. Ποῖ γὰρ αὐτὸς τρέψεται μετὰ ταῦ-
τα; Εἰς Φρυγίαν ἐλθὼν δουλεύσει; Οὐ γὰρ ὑπὲρ ἄλλου τινός ἐστιν ὁ πρὸς τὸν βάρβαρον πό-
λεμος ἢ περὶ χώρας καὶ βίου καὶ ἐθῶν καὶ ἐλευθερίας καὶ πάντων τῶν τοιούτων. Τὶς οὖν οὕ-
τως δυστυχής ἐστιν ὅστις ἑαυτόν, γονέας, τάφους, πατρίδα ἕνεκα κέρδους βραχέος προέ-
σθαι βουλήσεται;
Λεξιλόγιο
προΐεμαι = προδίδω, εγκαταλείπω, περιφρονώ
54. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΡῸΣ ΛΕΠΤΊΝΗΝ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΠΤΊΝΗΝ
Ἐστίν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, πάντας μὲν τοὺς νόμους ὑμῖν, ὡς ἐγὼ νομίζω, σπουδαστέον ὡς
κάλλιστα ἔχειν, μάλιστα δὲ τούτους, δι’ ὧν ἢ μικρὰν ἢ μεγάλην ἒστ’ εἶναι τὴν πόλιν. Εἰσὶν
δ’ οὗτοι τίνες; Οἵ τε τοῖς ἀγαθόν τι ποιοῦσι τάς τιμὰς διδόντες καὶ οἱ τοῖς τἀναντία πράττου-
76
σι τάς τιμωρίας. Εἰ γὰρ ἅπαντες ὡς ἀληθῶς τάς ἐν τοῖς νόμοις ζημίας φοβούμενοι τοῦ κα-
κόν τι ποιεῖν ἀποσταῖεν καὶ πάντες τάς ἐπὶ ταῖς εὐεργεσίαις δωρεὰς ζηλώσαντες ἃ χρή ποι-
εῖν προέλοιντο, τὶ κωλύει μεγίστην εἶναι τὴν πόλιν καὶ πάντας χρηστοὺς καὶ μηδένα εἶναι
πονηρόν; Ὁ νόμος οὗτος οὐ μόνον τοῦτ’ ἀδικεῖ, ὅτι τάς τιμὰς ἀναιρῶν τῶν εὐεργεσιῶν ἀ-
χρεῖον τὴν ἐπιείκειαν τοῖς φιλοτιμεῖσθαι βουλομένοις καθίστησιν, ἀλλ’ ὅτι παρανομίας δό-
ξαν αἰσχίστην τῇ πόλει καταλείπει.
Λεξιλόγιο
ἀφίσταμαι = απέχω, κρατιέμαι, μένω μακριὰ
εὐεργεσία = αγαθοεργία, καλὴ διαγωγὴ
ἀχρεῖος = άχρηστος, τιποτένιος, ασήμαντος
ἐπιείκεια = συγκατάβαση, τιμιότητα, εἰλικρίνεια, πραότητα. Ως δικανικὴ ὀρολογία: το πνεύ-
μα τοῦ νόμου
φιλοτιμοῦμαι = αγαπώ τις διακρίσεις, συναγωνίζομαι, καυχιέμαι / είμαι υπερήφανος για
κάτι, επιδιώκω με ζήλο
55. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΡῸΣ ΛΕΠΤΊΝΗΝ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΠΤΊΝΗΝ
Νομίζω, τοίνυν ὑμᾶς, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἄμεινον ἂν περὶ τοῦ παρόντος βουλεύσασθαι, εἰ
κακεῖνο μάθοιτε, ὅτι ᾧ μόνῳ μείζους εἰσὶν αἱ παρὰ τῶν δήμων δωρειαὶ τῶν παρὰ τῶν ἄλ-
λων πολιτειῶν διδομένων, καὶ τοῦτ’ ἀφαιρεῖται νῦν τῷ νόμῳ. Τῇ μὲν γὰρ χρείᾳ τῇ τῶν εὑρι-
σκομένων τάς δωρειὰς οἱ τύραννοι καὶ οἱ τάς ὀλιγαρχίας ἔχοντες μάλιστα δύνανται (τι-
μᾶν). Πλούσιον γὰρ ὃν ἂν βούλωνται παραχρῆμ’ ἐποίησαν. Τῇ δὲ τιμῇ καὶ τῇ βεβαιότητι
τάς παρὰ τῶν δήμων δωρειὰς εὐρήσετ’ οὔσας βελτίους. Τό τε γὰρ μετ’ αἰσχύνης ὡς κολα-
κεύοντα λαμβάνειν, ἀλλ’ ἐν ἰσηγορίᾳ δοκοῦντ’ ἄξιόν τινος εἶναι τιμᾶσθαι τῶν καλῶν ἐστιν,
τὸ θ’ ὑπὸ τῶν ὁμοίων ἑκόντων θαυμάζεσθαι τοῦ παρὰ τοῦ δεσπότου λαμβάνειν ὀτιοῦν
κρεῖττον εἶναι δοκεῖ. Παρὰ μὲν γὰρ ἐκείνους μείζων ἐστὶν ὁ τοῦ μέλλοντος φόβος τῆς πα-
ρούσης χάριτος, παρὰ δ’ ὑμῖν ἀδεῶς ἂν λάβῃ τις ἔχειν ὑπῆρχε τὸν γοῦν ἄλλον χρόνον.
77
ΝΟΥ
Ἃ δ’ ἀφ’ ἧς ἡμέρας ἐπὶ ταῦτ’ ἐπέστην ἐγὼ διεκωλύθη, ταῦτ’ ἀναμνήσω καὶ τούτων ὑφέξω
λόγον τοσοῦτον ὑπειπών. Πλεονέκτημ’, ἄνδρες Ἀθηναῖοι, μέγ’ ὑπῆρξε Φιλίππῳ. Παρὰ γὰρ
τοῖς Ἕλλησιν, ὑπό τισιν, ἀλλ’ ἅπασιν ὁμοίως, φορὰν προδοτῶν καὶ δωροδόκων καὶ θεοῖς ἐ-
χθρῶν ἀνθρώπων συνέβη γενέσθαι τοσαύτην ὅσην οὐδείς πω πρότερον μέμνηται γεγονυῖ-
αν. Οὓς συναγωνιστὰς καὶ συνεργοὺς λαβὼν καὶ πρότερον κακῶς τοὺς Ἕλληνας ἔχοντας
πρὸς ἑαυτοὺς καὶ στασιαστικῶς ἔτι χεῖρον διέθηκε, τοὺς μὲν ἐξαπατῶν, τοῖς δὲ διδούς, τοὺς
δὲ πάντα τρόπον διαφθείρων, καὶ διέστησε εἰς μέρη πολλά, ἑνὸς τοῦ συμφέροντος ἅπασιν
ὄντος, κωλύειν ἐκεῖνον μέγα γίγνεσθαι. Ἐν τοιαύτῃ δὲ καταστάσει καὶ ἒτ’ ἀγνοίᾳ τοῦ συνι-
σταμένου καὶ φυομένου κακοῦ τῶν ἁπάντων Ἑλλήνων ὄντων, δεῖ σκοπεῖν ὑμᾶς, ἄνδρες Ἀ-
θηναῖοι, τὶ προσῆκον ἦν ἑλέσθαι πράττειν καὶ ποιεῖν τὴν πόλιν, καὶ τούτων λόγον παρ’ ἐ-
μοῦ λαβεῖν.
Λεξιλόγιο
ἐφίσταμαι ἐπί τι = επιστατώ, είμαι αρμόδιος
ὑπέχω τὸν λόγον = λογοδοτώ
ὑπειπὼν = αόρ. του υπαγορεύω, υποδεικνύω, προτείνω
φορὰ = παραγωγή, ἐεσοδεία, κίνηση, εισφορὰ
δωροδόκος (δῶρον + δέχομαι) = ο δεχόμενος δώρα, διεφθαρμένος
συναγωνιστὴς = σύμμαχος, βοηθός, συνεργάτης
διατίθημι = τακτοποιώ, διευθετώ, διαχωρίζω, διανέμω
συνίσταμαι = γίνομαι, συμβαίνω
συνίσταμαί τινι = συναντώ, συμπλέκομαι, συμμαχώ, συνδέομαι με κάποιον
φύομαι = φυτρώνω, αυξάνω, αναπτύσσομαι, είμαι εκ φύσεως
πράττω = ενεργώ / ποιώ = παράγω, κάνω κάτι
λαμβάνω λόγον = ζητώ εξηγήσεις
57. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΕΡῚ ΤΩΩΝ ΣΥΜΜΟ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΣΥΜΜΟΡΙ
ΡΙΩΩ
ΩΩΝ
78
Εἰ τοίνυν τις οἴεται Θηβαίους ἔσεσθαι μετ’ ἐκείνου, ἐστὶ μὲν χαλεπὸς πρὸς ὑμᾶς ὁ περὶ τού-
των λόγος. Διὰ γὰρ τὸ μισεῖν αὐτοὺς οὐδ’ ἂν ἀληθὲς οὐδὲν ἡδέως ἀγαθὸν περὶ αὐτῶν ἀκού-
σαιτε. Οὐ μὴν ἀλλὰ δεῖ τοὺς περὶ πραγμάτων μεγάλων σκοποῦντας μηδένα συμφέροντα
λογισμὸν παραλιπεῖν διὰ μηδεμίαν πρόφασιν. Ἐγὼ τοίνυν οἶμαι τοσοῦτ’ ἀπέχειν Θηβαίους
τοῦ μετ’ ἐκείνου ποτ’ ἂν ἐλθεῖν ἐπὶ τοὺς Ἕλληνας, ὥστε πολλῶν ἂν χρημάτων, εἰ ἔχοιεν
δοῦναι, πρίασθαι γενέσθαι τιν’ αὐτοῖς καιρὸν δι’ οὐ τάς προτέρας ἀναλύσονται πρὸς τοὺς
Ἕλληνας ἁμαρτίας. Εἰ δ’ ἄρα παντάπασί τις οὕτως φύεται φύσει δυστυχεῖς Θηβαίους εἶναι,
ἐκεῖνό γε δήπουθεν ἅπαντες ἐπίστασθε, ὅτι Θηβαίων τἀκείνου φρονούντων, ἀνάγκη τοὺς
τούτων ἐχθροὺς τὰ τῶν Ἑλλήνων φρονεῖν.
Λεξιλόγιο
ἀκούω τι = ακούω, πληροφορούμαι κάτι (άμεση ακοὴ)
ἀκούω τινὸς = ακούω κάποιον ή κάτι (ἐεπὶ αυτηκοίας)
ἀκούω τινός τι = ακούω ἀπὸ κάποιον κάτι
ἀκούω + ἀπρφ / εἰδ. πρότ. / κατηγ. μτχ = πληροφορούμαι ότι
σκοπῶ ἐπὶ μεγάλων = εξετάζω τα σπουδαία, έχω μεγάλες φιλοδοξίες
λογισμὸς = υπολογισμός, εκτίμηση, λογαριασμός, σκέψη, συμπέρασμα
ἀναλύω /-ὅμαι τάς ἁμαρτίας = εξαλείφω, κάνω να ξεχαστοὺν τα σφάλματα
δήπουθεν = ίσως, πιθανόν, βεβαίως, αναμφίβολα
58. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΚΑΤᾺ ΜΕΙΔΊ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΕΙΔΊΟΥ
ΟΥ
Οὐ δὴ δεῖ προσέχειν, οὐδὲ τὸν παρόντα καιρόν, ὃν οὗτος ἐξεπίτηδες πλάττεται, κυριώτερον
οὐδὲ πιστώτερον τοῦ παντός, ὃν αὐτοὶ συνίστε, χρόνου ποιήσασθαι. Ἐμοὶ παιδία οὔκ ἐστιν,
οὐδ’ ἂν ἔχοιμι ταῦτα παραστησάμενος κλάειν καὶ δακρύειν ἐφ’ οἷς ὑβρίσθην. Διὰ τοῦτ’ ἄρα
τοῦ πεποιηκότος ἔλαττον ἕξω παρ’ ὑμῖν; Μὴ δῆτα. Ἀλλ’ ὅταν οὗτος ἔχων τὰ παιδία τούτοις
ἄξιοι δοῦναι τὴν ψῆφον ὑμᾶς, τόθ’ ὑμεῖς τοὺς νόμους ἔχοντα μὲ πλησίον ἡγεῖσθαι παρε-
στᾶναι καὶ τὸν ὅρκον, ὃν ὀμωμόκατε, τούτοις ἀξιοῦντα καὶ ἀντιβολοῦντα ἕκαστον ὑμῶν
ψηφίσασθαι. Οἷς ὑμεῖς κατὰ πολλὰ δικαιότερον πρόσθοισθ’ ἂν ἢ τούτῳ. Καὶ γὰρ ὀμωμόκα-
79
τε, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τοῖς νόμοις πείθεσθαι καὶ τῶν ἴσων μετεστὶν ὑμῖν διὰ τοὺς νόμους,
καὶ πάνθ’ ὅσα ἐστὶν ἀγαθὰ ὑμῖν διὰ τοὺς νόμους ἐστίν, οὐ διὰ Μειδίαν οὐδὲ διὰ τοὺς Μειδί-
ου παῖδας.
Λεξιλόγιο
ἐξεπίτηδες = επίτηδες, εσκεμμένα, εκ προθέσεως
πλάττομαι (ἀμτβ) = επινοώ, προσποιούμαι, υποκρίνομαι
πιστὸς = αξιόπιστος, έμπιστος, ειλικρινὴς
παρίσταμαί τι = παρουσιάζω, έχω δίπλα μου κάτι
ἔχω + ἀπρφ = μπορώ να
ἔχω + πλάγια ερώτηση = γνωρίζω
ἔχω τι = έχω, κρατώ κάτι
ἔχω + ἐπίρρημα = είμαι, βρίσκομαι σε κάποια κατάσταση
ὄμνυμί τι = ορκίζομαι
ὄμνυμί τινα = επικαλούμαι κάποιον ως μάρτυρα
ἀντιβολῶ τινα = ικετεύω κάποιον
ἀντιβολῶ τινος = μετέχω σε κάτι
ἀντιβολῶ τινι = συναντώ κάποιον εχθρικὰ
προστίθεμαί τινι = πλησιάζω, παίρνω τὸ μέρος κάποιου
μετεστί μοί τινος = μετέχω σε κάτι, έχω αξιώσεις για κάτι
μετεστί μοι τῶν ἴσων = έχω ίσα δικαιώματα

Εἰ τοίνυν ὁ Φίλιππος τότε ταύτην ἔσχε τὴν γνώμην, ὡς χαλεπόν ἐστιν πολεμεῖν Ἀθηναίοις
ἔχουσι τοσαῦτ’ ἐπιτειχίσματα τῆς αὑτοῦ χώρας ἔρημον ὄντα συμμάχων, οὐδὲν ἂν ὧν νυνὶ
πεποίηκεν ἔπραξεν οὐδὲ τοσαύτην ἐκτήσατ’ ἂν δύναμιν, ἀλλ’ εἶδεν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι,
τοῦτο καλῶς ἐκεῖνος, ὅτι ταῦτα μέν ἐστι ἅπαντα τὰ χωρὶ’ ἆθλα τοῦ πολέμου, κείμεν’ ἐν μέ-
σῳ, φύσει δ’ ὑπάρχει τοῖς παροῦσι τὰ τῶν ἀπόντων, καὶ τοῖς ἐθέλουσι πονεῖν καὶ κινδυνεύ-
ειν τὰ τῶν ἀμελούντων. Καὶ γὰρ τοι ταύτῃ χρησάμενος τῇ γνώμῃ πάντα κατέστραπται καὶ
ἔχει, τὰ μὲν ὡς ἂν ἑλῶν τις ἔχοι πολέμῳ, τὰ δὲ σύμμαχα καὶ φίλα ποιησάμενος. Καὶ γὰρ
συμμαχεῖν καὶ προσέχειν τὸν νοῦν τούτοις ἐθέλουσιν ἅπαντες, οὓς ἂν ὁρῶσι παρεσκευα-
σμένους καὶ πράττειν ἐθελοντὰς ἃ χρή.
80
Λεξιλόγιο
ἐπιτείχισμα = οχυρό, φρούριο
ἔρημος / ἔρημος = μόνος, εγκαταλειμμένος
ἔρημος / ἔρημος + γενικὴ = στερημένος απὸ κάτι, ανυπεράσπιστος
ὁρῶ τι = βλέπω κάτι
ὁρῶ + εἰδ. πρότ. /κατηγ. μτχ = γνωρίζω, παρατηρώ, αντιλαμβάνομαι ότι
ὁρῶ + πλάγια ἐρωτηματικὴ προταση = προσέχω, φοβάμαι, φυλάγομαι απὸ κάτι
χωρίον = τοποθεσία, οχύρωμα, τόπος
τὸ ἆθλον = βραβείο, έπαθλο
ὁ ἆθλος = αγώνας
καὶ γὰρ τοι = και βέβαια, πράγματι
καταστρέφομαί τι = υποτάσσω, υποδουλώνω
καταστρέφω τι = αναποδογυρίζω, ανατρέπω, καταβάλλω, φθείρω
αἱρῶ τι = κυριεύω, καταλαμβάνω
αἱρῶ τινα = συλλαμβάνω, φονεύω
αἱροῦμαι + αἰτ. / τελ. ἀπρφ = εκλέγω, προτιμώ
αἱροῦμαι + κατηγορούμενο = εκλέγομαι
60. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΕΡῚ ΤΩΩΝ ἘΝ ΧΕΡΡΟ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΕΡΡΟΝΉ
ΝΉΣΩΙ
ΣΩΙ
Βούλομαι τοίνυν ὑμᾶς μετὰ παρρησίας ἐξετάσαι τὰ παρόντα πράγματα τῇ πόλει, καὶ σκέ-
ψασθαι τὶ ποιοῦμεν αὐτοὶ νῦν καὶ ὅπως χρώμεθ’ αὐτοῖς. Ἡμεῖς οὔτε χρήματ’ εἰσφέρειν βου-
λόμεθα, οὔτ’ αὐτοὶ στρατεύεσθαι, οὔτε τῶν κοινῶν ἀπέχεσθαι δυνάμεθα, οὔτε τάς συντά-
ξεις Διοπείθει δίδομεν, οὔθ’ ὅσ’ ἂν αὐτὸς αὐτῷ πορίσηται ἐπαινοῦμεν, ἀλλὰ βασκαίνομεν
καὶ σκοποῦμεν πόθεν, καὶ τὶ μέλλει ποιεῖν, καὶ πάντα τὰ τοιαυτί, οὔτ’, ἐπειδήπερ οὕτως ἔ-
χομεν, τὰ ἠμέτερ’ αὐτῶν πράττειν ἐθέλομεν, ἀλλ’ ἐν μὲν τοῖς λόγοις τοὺς τῆς πόλεως λέ-
γοντας ἄξι’ ἐπαινοῦμεν, ἐν δὲ τοῖς ἔργοις τοῖς ἐναντιουμένοις τούτοις συναγωνιζόμεθα. Ὑ-
μεῖς μὲν τοίνυν εἰώθαθ’ ἑκάστοτε τὸν παριόντ’ ἐρωτᾶν, τὶ οὖν χρή ποιεῖν; Ἐγὼ δ’ ὑμᾶς ἐρω-
τῆσαι βούλομαι, τὶ οὖν χρή λέγειν;
Λεξιλόγιο
σύνταξις = συνεισφορά, συνδρομὴ
πορίζομαί τι = προμηθεύομαι, εξασφαλίζω κάτι
πορίζω τι = προμηθεύω, προξενώ, ἐπινοώ
βασκαίνω τί / τινα = κακολογώ, συκοφαντώ
81
ΝΟΥ
Ἀλλὰ μὴν τὸ μὲν παρεληλυθὸς ἀεὶ παρὰ πᾶσιν ἀφεῖται, καὶ οὐδεὶς περὶ τούτου προστίθη-
σιν οὐδαμοῦ βουλήν. Τὸ δὲ μέλλον ἢ τὸ πάρον τὴν τοῦ συμβούλου τάξιν ἀπαιτεῖ. Τότε τοί-
νυν τὰ μὲν ἔμελλεν, ὣς ἐδόκει, τῶν δεινῶν, τὰ δ’ ἤδη παρῆν, ἐν οἷς τὴν προαίρεσίν μου σκό-
πει τῆς πολιτείας, μὴ τὰ συμβάντα συκοφάντει. Τὸ μὲν γὰρ πέρας ὡς ἂν ὁ δαίμων βουληθῇ
πάντων γίγνεται. Ἡ δὲ προαίρεσις αὐτὴ τὴν τοῦ συμβούλου διάνοιαν δηλοῖ. Μὴ δὴ τοῦθ’ ὡς
ἀδίκημ’ ἐμὸν θῇς, εἰ κρατῆσαι συνέβη Φιλίππῳ τῇ μάχῃ. Ἐν γὰρ τῷ θεῷ τὸ τούτου τέλος ἦν,
οὐκ ἐμοί. Ἀλλ’ ὡς οὐχ ἃπανθ’ ὃσ’ ἐνῆν κατ’ ἀνθρώπινον λογισμὸν εἱλόμην, καὶ δικαίως
ταῦτα καὶ ἐπιμελῶς ἔπραξα καὶ φιλοπόνως ὑπὲρ δύναμιν, ἢ ὡς οὐ καλὰ καὶ τῆς πόλεως ἄ-
ξια πράγματ’ ἐνεστησάμην καὶ ἀναγκαία. Ταῦτα μοι δεῖξον καὶ τότ’ ἤδη κατηγόρει μου.
Λεξιλόγιο
τὸ παρεληλυθὸς = τα περάσμενα, το παρελθὸν
ἀφίεμαι = ἀφήνω, παραμελώ, απαλλάσσω
προτίθημι βουλὴν = προτείνω συζήτηση, ορίζω συνέλευση, συνεδρίαση, συμβούλιο
τάξις = παρατάξῃ τακτοποίηση, διάταξη / αξίωμα, θέση, ἀαποφάση
προαίρεσις = επιλογή, εκλογή, απόφαση, σχέδιο, τρόπος
τίθημι τὶ ὡς ἀδίκημα = θεωρώ κάτι αδίκημα
κρατῶ τι = κατέχω κάτι
κρατῶ τινα = νικώ κάποιον
κρατῶ τινος = διοικώ, υποτάσσω κάποιον
κρατῶ (ἀμτβ) = είμαι ισχυρὸς
τέλος = αποτέλεσμα, κατάληξη / ολοκλήρωση, σκοπὸς / εξουσία, αξίωμα / φόρος, δασμὸς
ἐνεστὶ = είναι δυνατὸν να
ἐνίσταμαί τι = αρχίζω, προτείνω κάτι
62. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ὈΛΥΝΘΙ

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΑΚῸΣ Β
ΛΥΝΘΙΑ
Καίτοι ταῦτα, καὶ εἰ μικρά τις ἡγεῖται, μεγάλ’ ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, δείγματα τῆς ἐκείνου
γνώμης καὶ κακοδαιμονίας ἐστὶ τοῖς εὖ φρονοῦσιν. Ἀλλ’, οἶμαι, νῦν μὲν ἐπισκοτεῖ τούτοις
82
τὸ κατορθοῦν. Αἱ γὰρ εὐπραξίαι δειναὶ συντρῖψαι τὰ τοιαύτ’ ὀνείδη. Εἰ δέ τι πταίσει, τότ’ ἀ-
κριβῶς αὐτοῦ ταῦτ’ ἐξετασθήσεται. Δοκεῖ γ’ ἔμοιγε, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, δείξειν οὐκ εἰς μα-
κράν, ἂν οἱ τε θεοί θέλωσι καὶ ὑμεῖς βούλησθε. Ὥσπερ γὰρ ἐν τοῖς σώμασιν, τέως μὲν ἂν
ἐρρωμένος ᾖ τις, οὐδὲν ἐπαισθάνεται, ἐπὰν δ’ ἀρρώστημά τι συμβῇ, πάντα κινεῖται, κἀν
ῥῆγμα κἄν στρέμμα κἄν ἄλλο τι τῶν ὑπαρχόντων σαθρὸν ᾖ, οὕτω καὶ τῶν πόλεων καὶ τῶν
τυράννων, ἕως μὲν ἂν ἔξω πολεμῶσιν, ἀφανῆ τὰ κακὰ τοῖς πολλοῖς ἐστιν, ἐπειδὰν δ’ ὅμο-
ρος πόλεμος συμπλακῇ, πάντ’ ἐποίησεν ἔκδηλα.
Λεξιλόγιο
ἐπισκοτω = ρίχνω στο σκοτάδι, αποκρύπτω
τὸ κατορθοῦν = επιτυχία
συγκρύπτω = συγκαλύπτω
ῥῆγμα = σπάσιμο
στρέμμα = διάστρεμμα, εξάρθρωση
σαθρὸς = άρρωστος, σάπιος, φθαρμένος

ΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΑΚῸΣ Γ
ΛΥΝΘΙΑ
Οὐ μὴν οὐδ’ ἐκεῖνο γ’ ὑμᾶς ἀγνοεῖν δεῖ, ὢ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ὅτι ψήφισμ’ οὐδενὸς ἄξιόν ἐ-
στιν, ἂν μὴ προσγένηται τὸ ποιεῖν ἐθέλειν τά γε δόξαντα προθύμως ὑμᾶς. Εἶ γὰρ αὐτάρκη
τὰ ψηφίσματ’ ἦν ἢ ὑμᾶς ἀναγκάζειν ἃ προσήκει πράττειν ἢ περὶ ὧν γραφείη διαπράξα-
σθαι, οὔτ’ ἂν ὑμεῖς πολλὰ ψηφιζόμενοι μικρά, μᾶλλον δ’ οὐδὲν ἐπράττετε τούτων, οὔτε Φί-
λιππος τοσοῦτον ὑβρίσκει χρόνον. Πάλαι γὰρ ἂν εἵνεκά γε ψηφισμάτων ἐδεδώκει δίκην.
Ἀλλ’ οὐχ οὕτω ταῦτ’ ἔχει. Τὸ γὰρ πράττειν καὶ χειροτονεῖν ὕστερον ὂν τῇ τάξει πρότερον τῇ
δυνάμει καὶ δυνάμει καὶ κρεῖττόν ἐστιν. Τοῦτ’ οὖν δεῖ προσεῖναι, τὰ δ’ ἄλλα ὑπάρχει. Τὸ
γὰρ εἰπεῖν τὰ δέοντα παρ’ ὑμῖν εἰσίν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, δυνάμενοι, καὶ γνῶναι πάντων ὑ-
μεῖς ὀξύτατοι τὰ ῥηθέντα, καὶ πρᾶξαι δὲ δυνήσεσθε νῦν, ἐὰν ὀρθῶς ποιῆτε.
83
ΛΥΝΘΙΑ
Οὐχὶ ταὐτὰ παρίσταταί μοι γιγνώσκειν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ὅταν τε εἰς τὰ πράγματ' ἀπο-
βλέψω καὶ ὅταν πρὸς τοὺς λόγους, οὓς ἀκούω. Τοὺς μὲν γὰρ λόγους περὶ τοῦ τιμωρήσασθαι
Φίλιππον ὁρῶ γιγνομένους, τὰ δὲ πράγματα εἰς τοῦτο προήκοντα, ὥστε ὅπως μὴ πεισόμε-
θα αὐτοὶ πρότερον κακῶς σκέψασθαι δέον. Οὐδὲν οὖν ἄλλο μοι δοκοῦσιν οἱ τὰ τοιαῦτα λέ-
γοντες ἢ τὴν ὑπόθεσιν περὶ ἧς βουλεύεσθε, οὐχὶ τὴν οὖσαν παριστάντες ὑμῖν ἁμαρτάνειν.
Ἐγὼ δ’ ὅτι μὲν πότ’ ἐξῆν τῇ πόλει καὶ τὰ αὐτῆς ἔχειν ἀσφαλῶς καὶ Φίλιππον τιμωρήσα-
σθαι, καὶ μάλα ἀκριβῶς οἶδα. Ἐπ’ ἐμοῦ γάρ, οὐχὶ πάλαι γέγονε ταῦτα ἀμφότερα. Νῦν μέν-
τοι πέπεισμαι τοῦθ’ ἱκανὸν προλαβεῖν ἡμῖν εἶναι τὴν πρώτην, ὅπως τοὺς συμμάχους σώσο-
μεν. Ἐὰν γὰρ τοῦτο βεβαίως ὑπάρξῃ, τότε καὶ περὶ τοῦ τίνα τρόπον τιμωρήσεταί τις ἐκεῖνον
ἒξεσται σκοπεῖν. Πρὶν δὲ τὴν ἀρχὴν ὀρθῶς ὑποθέσθαι, μάταιον ἡγοῦμαι περὶ τῆς τελευτῆς
ὀντινοῦν ποιεῖσθαι λόγον. Ὁ μὲν οὖν παρὼν καιρός, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, εἴπερ ποτέ, πολ-
λῆς φροντίδος καὶ βουλῆς δεῖται. Ἐγὼ δὲ οὖν ὅ,τι χρή περὶ τῶν παρόντων συμβουλεῦσαι
χαλεπώτατον ἡγοῦμαι, ἀλλ’ ἐκεῖν’ ἀπορῶ, τίνα χρή τρόπον, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, πρὸς ὑμᾶς
περὶ αὐτῶν εἰπεῖν. Πέπεισμαι γὰρ ἐξ ὧν παρὼν καὶ ἀκούων σύνοιδα, τὰ πλείω τῶν πραγ-
μάτων ὑμᾶς ἐκπεφευγέναι τῷ μὴ βούλεσθαι τὰ δέοντα ποιεῖν ἢ τῷ μὴ συνιέναι. Ἀξιῶ δὲ ὑ-
μᾶς, ἂν μετὰ παρρησίας ποιῶμαι τοὺς λόγους, ὑπομένειν, τοῦτο θεωροῦντας εἰ τἀληθῆ λέ-
γω, καὶ διὰ τοῦτο, ἵνα τὰ λοιπὰ βελτίω γένηται. Ὁρᾶτὲ γὰρ ὡς ἐκ τοῦ πρὸς χάριν δημηγο-
ρεῖν ἐνίους εἰς πᾶν προελήλυθε μοχθηρίας τὰ παρόντα.
Λεξιλόγιο
παρίσταταί μοι + ἀπρφ (ἀπρόσωπο) = μου έρχεται στο μυαλὸ
παρίσταταί μοι γιγνώσκειν = μου έρχεται στο μυαλὸ να κάνω διαπιστώσεις
ἢ τὴν ὑπόθεσιν … ἁμαρτάνειν = ἢ ἁμαρτάνειν παριστάντες ὑμῖν τὴν ὑπόθεσιν, περὶ ἧς βου-
λεύεσθε, οὐχὶ τὴν οὖσαν
84
ἐπ’ ἐμοῦ = στις μέρες μου
τὴν πρώτην = αρχικὰ
βεβαίως ὑπάρχω = διασφαλίζομαι
τελευτὴ = θάνατος / τελικὴ έκβαση
εἴπερ ποτὲ = περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλη φορὰ
βουλὴ = περίσκεψη
εἰς πᾶν μοχθηρίας = στο έσχατο σημείο φαυλότητας

ΛΥΝΘΙΑ
Τὶ δὴ τὸ πάντων αἴτιον τούτων, καὶ τὶ δήπου ἅπαντα εἶχε καλῶς τότε καὶ νῦν οὐκ ὀρθῶς;
Ὅτι, τὸ μὲν πρῶτον καὶ στρατεύεσθαι τολμῶν αὐτὸς ὁ δῆμος δεσπότης τῶν πολιτευομένων
ἦν καὶ κύριος αὐτὸς ἁπάντων τῶν ἀγαθῶν, καὶ ἀγαπητὸν ἦν παρὰ τοῦ δήμου τῶν ἄλλων ἑ-
κάστῳ καὶ τιμῆς καὶ ἀρχῆς καὶ ἀγαθοῦ τινος μεταλαβεῖν. Νῦν δὲ τοὐναντίον κύριοι μὲν οἱ
πολιτευόμενοι τῶν ἀγαθῶν, καὶ διὰ τούτων ἅπαντα πράττεται, ὑμεῖς δ’ ὁ δῆμος ἐκνενευρι-
σμένοι καὶ περιῃρημένοι χρήματα, συμμάχους, ἐν ὑπηρέτου καὶ προσθήκης μέρει γεγένη-
σθε, ἀγαπῶντες, ἐὰν μεταδιδῶσιν θεωρικῶν ὑμῖν ἢ βοηδρόμια πέμψωσιν οὗτοι, καὶ τὸ πάν-
των ἀνδρειότατον, τῶν ὑμετέρων αὐτῶν χάριν προσοφείλετε. Οἱ δ’ ἐν αὐτῇ τῇ πόλει κα-
θείρξαντες ὑμᾶς ἐπάγουσι ἐπὶ ταῦτα καὶ τιθασεύουσι χειροήθεις αὐτοῖς ποιοῦντες. Ἒστ’
οὐδέποτ’, οἶμαι, μέγα καὶ νεανικὸν φρόνημα λαβεῖν μικρὰ καὶ φαῦλα πράττοντας. Ὅποι’
ἄττα γὰρ ἂν ταπιτηδεύματα τῶν ἀνθρώπων, τοιοῦτον ἀνάγκη καὶ τὸ φρόνημα ἔχειν. Ταῦ-
τα, μὰ τὴν Δήμητρ’ οὐκ ἂν θαυμάσαιμ’ εἰ μείζων εἰπόντι ἐμοὶ γένοιτο παρ’ ὑμῶν βλάβη
τῶν πεποιηκότων αὐτὰ γενέσθαι. Οὐδὲ γὰρ παρρησία περὶ πάντων ἀεὶ παρ’ ὑμῖν ἐστιν. Ἀλ-
λ’ ἔγωγ’ ὅτι καὶ νῦν γέγονε θαυμάζω.
Λεξιλόγιο
οἱ πολιτευόμενοι = οι πολιτικοὶ
ἀγαπητόν ἐστί τινι = ενδιαφέρει κάποιον
περιαιροῦμαί τί = μου αφαιρείται κάτι
μέρος = (ἔδω) το επίπεδο
85
προσθήκη = τὸ βοηθητικὸ προσωπο
ἀγαπῶ = αρκούμαι
βοηδρόμια πέμπω = οργανώνω πομπὴ βοηδρομίων
καθείργνυμι = φυλακίζω, περιορίζω
ποίῳ τινὶ χειροήθη = κάνω κάποιον του χεριού μου
εἶ μείζων … γενέσθαι = εἶ γένοιτο παρ’ ὑμῶν βλάβη ἐμοὶ εἰπόντι ταὐτὰ μείζων ἢ τοῖς πε-
ποιηκόσι γενέσθαι αὐτὰ
66. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἈΛΚΙΒΙΆΔΟΥ ΛΙΠΟΤΑΞΊΟΥ
Καὶ μὲν δή, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἡγοῦμαι δικάζειν ὑμᾶς οὐ μόνον τῶν ἑξαμαρτανόντων
ἕνεκα, ἀλλὰ ἵνα καὶ τοὺς ἄλλους τῶν ἀκοσμούντων σωφρονεστέρους ποιῆτε. Ἐὰν μὲν
τοίνυν τοὺς ἀγνῶτας κολάζητε, οὐδεὶς ἔσται τῶν ἄλλων βελτίων. Οὐδεὶς γὰρ εἴσεται τὸν
ὑφ’ ὑμῶν καταψηφισθέντα. Ἐὰν δὲ τοὺς ἐπιφανεστάτους τῶν ἑξαμαρτανόντων τιμωρῆσθε,
πάντες πεύσονται, ὥστε τούτῳ παραδείγματι χρώμενοι βελτίους ἔσονται οἱ πολῖται. Ἐὰν
μὲν τούτου καταψηφίσησθε, οὐ μόνον οἱ ἐν τῇ πόλει εἴσονται, ἀλλὰ καὶ οἱ σύμμαχοι
αἰσθήσονται καὶ οἱ πολέμιοι πεύσονται καὶ ἡγήσονται πολὺ πλείονος ἀξίαν εἶναι τὴν
πόλιν, ἐὰν δὲ ὁρῶσιν ἐπὶ τοῖς τοιούτοις τῶν ἁμαρτημάτων μάλισθ’ ὑμᾶς ὀργιζομένους καὶ
μηδεμιᾶς συγγνώμης τοὺς ἀκοσμοῦντας ἐν τῷ πολέμῳ τυγχάνοντας.
Λεξιλόγιο
κολάζω = τιμωρώ
ὁ ἀγνὼς (-ῶτος) = α) άσημος, κοινὸς άνθρωπος β) ο ανίδεος
πεύσομαι / -οῦμαι = μέλλοντας του πυνθάνομαι = μαθαίνω, πληροφορούμαι
67. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἘΡΑΤΟΣΘΈΝΟΥΣ
Τότε μὲν τούτων ὑπαρχόντων καὶ παρόντος Λυσάνδρου καὶ Φιλοχάρους καὶ Μιλτιάδου,
περὶ τῆς πολιτείας τὴν ἐκκλησίαν ἐποίουν, ἵνα μήτε ῥήτωρ αὐτοῖς μηδεὶς ἐναντιοῖτο μηδὲ
διαπειλοῖτο ὑμεῖς τε μὴ τὰ τῇ πόλει συμφέροντα ἕλοισθε, ἀλλὰ τἀκείνοις δοκοῦντα
86
ψηφίσαισθε. Ἀναστὰς δὲ Θηραμένης ἐκέλευσεν ὑμᾶς τριάκοντα ἀνδράσιν ἐπιτρέψαι τὴν
πόλιν καὶ τῇ πολιτείᾳ χρῆσθαι, ἣν Δρακοντίδης ἀπέφαινεν. Ὑμεῖς δ’ ὅμως καὶ οὕτω
διακείμενοι ἐθορυβεῖτε ὡς οὐ ποιήσοντες ταῦτα. Ἐγιγνώσκετε γὰρ ὅτι περὶ δουλείας καὶ
ἐλευθερίας ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ ἠκκλησιάζετε. Θηραμένης δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, (καὶ
τούτων ὑμᾶς αὐτοὺς μάρτυρας παρέξομαι) εἶπεν ὅτι οὐδὲν αὐτῷ μέλοι τοῦ ὑμετέρου
θορύβου, ἐπειδὴ πολλοὺς μὲν Ἀθηναίων εἰδείη τοὺς τὰ ὅμοια πράττοντας αὐτῷ, δοκοῦντα
δὲ Λυσάνδρῳ καὶ Λακεδαιμονίοις λέγοι. Μετ’ ἐκεῖνον δὲ Λύσανδρος ἀναστὰς ἄλλα τε
πολλὰ εἶπε καὶ ὅτι παρασπόνδους ὑμᾶς ἔχοι, καὶ ὅτι οὐ περὶ πολιτείας ὑμῖν ἔσται ἀλλὰ
περὶ σωτηρίας, εἰ μὴ ποιήσεθ’ ἃ Θηραμένης κελεύει. Τῶν δ’ ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ὅσοι ἄνδρες
ἀγαθοὶ ἦσαν, γνόντες τὴν παρασκευὴν καὶ τὴν ἀνάγκην, οἱ μὲν αὐτοῦ μένοντες ἡσυχίαν
ἦγον, οἱ δὲ ᾤχοντο ἀπιόντες τοῦτο γοῦν σφίσιν αὐτοῖς συνειδότες, ὅτι οὐδὲν κακὸν τῇ πόλει
ἐψηφίσαντο. Ὀλίγοι δέ τινες καὶ πονηροὶ καὶ κακῶς βουλόμενοι τὰ προσταχθέντα
ἐχειροτόνησαν
Λεξιλόγιο
τῶν δὲ τούτων ὑπαρχόντων = κι ενώ έτσι είχαν τα πράγματα
ἐπιτρέπω τινί τι = εμπιστεύομαι κάτι σε κάποιον
ἀποφαίνω = προτείνω
χειροτονῶ = ψηφίζω
68. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἘΡΓΟΚΛΈΟΥΣ
Ὅταν γὰρ ἡγησώμεθα σωτηρίας ἀντειλῆφθαι, δεινότερα ὑπὸ τῶν ἡμετέρων ἀρχόντων
πάσχομεν ἢ ὑπὸ τῶν πολεμίων. Καίτοι πάντες ἐπίστασθε, ὅτι οὐδεμία ἐλπὶς σωτηρίας ὑμῖν
δυστυχήσασιν. Ὥστε ἄξιον ὑμᾶς παρακελευσαμένους ὑμῖν αὐτοῖς παρὰ τούτων νυνὶ τὴν
μεγίστην δίκην λαβεῖν καὶ τοῖς ἄλλοις Ἕλλησιν ἐπιδεῖξαι ὡς τοὺς ἀδικοῦντας τιμωρεῖσθε,
καὶ τοὺς ὑμετέρους ἄρχοντας βελτίους ποιήσετε. Ἐγὼ μὲν οὖν ταῦτ’ ὑμῖν παρακελεύομαι.
87
Ὑμᾶς δὲ χρή εἰδέναι ὅτι, ἂν μὲν ἐμοὶ πεισθῆτε, εὖ περὶ αὐτῶν βουλεύσεσθαι, εἰ δὲ μὴ
χείροσι τοῖς ἄλλοις πολίταις χρήσεσθε. Ἔτι δέ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ἂν αὐτῶν
ἀποψηφίσησθε, οὐδεμίαν ὑμῖν εἴσονται χάριν, ἀλλὰ τοῖς ἀνηλωμένοις καὶ τοῖς χρήμασιν,
οἷς ὑφῄρηνται. Ὥστε τὴν μὲν ἔχθραν ὑμῖν αὐτοῖς καταλείψετε, τῆς δὲ σωτηρίας ἐκείνοις
εἴσονται χάριν. Καὶ μὲν δή, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ οἱ Ἁλικαρνασσεῖς καὶ οἱ ἄλλοι οἱ ὑπὸ
τούτων ἠδικημένοι, ἂν παρὰ τούτων τὴν μεγίστην δίκην λάβητε, νομιοῦσιν ὑπὸ τούτων μὲν
ἀπολωλέναι, ὑμᾶς δὲ αὐτοῖς βεβοηθηκέναι. Ἐὰν δὲ τούτους σώσητε, ἡγήσονται καὶ ὑμᾶς
ὁμογνώμονας γεγονέναι τοῖς αὐτοὺς προδεδωκόσι. Ὥστ’ ἄξιον τούτων ἁπάντων
ἐνθυμηθέντας ἅμα τοίς τε φίλοις τοῖς ἡμετέροις ἀποδοῦναι χάριν καὶ παρὰ τῶν
ἀδικούντων δίκην λαβεῖν.
Λεξιλόγιο
ἀντιλαμβάνομαί τινος = εξασφαλίζω κάτι
δυστυχῶ = βρίσκομαι σε δυσκολη θέση
παρακελεύομαι = προτρέπω
ἀποψηφίζομαί τινος = αθωώνω
οἶδα χάριν τινὶ = αναγνωρίζω χάρη σε κάποιον
69. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἈΓΟΡΆΤΟΥ
Τούτῳ τῷ τρόπῳ, ὦ ἄνδρες δικασταί, καὶ ἐπὶ Φυλὴ καὶ ἐν Πειραιεῖ πρὸς τοὺς πολίτας
διέκειτο. Οὐδεὶς γὰρ αὐτῷ διελέγετο ὡς ἀνδροφόνι ὄντι, τοῦ τε μὴ ἀποθανεῖν Ἀνυτος
ἐγένετο αὐτῷ αἴτιος. Ἐὰν οὖν τῇ ἐπὶ Φυλὴν ἀπολογίᾳ χρῆται, ὑπολαμβάνειν χρή εἰ Ἀνυτος
αὐτῷ ἐγένετο αἴτιος μὴ ἀποθανεῖν ἑτοίμων ὄντων τιμωρεῖσθαι, καὶ ἔρριψεν αὐτοῦ Αἴσιμος
τὴν ἀσπίδα καὶ οὐκ εἴα μετὰ τῶν πολιτῶν πέμπειν τὴν πομπήν, καὶ εἴ τις αὐτὸν ταξίαρχος
εἰς τάξιν τινὰ κατέταξεν. Μήτε οὖν ταῦτα αὐτοῦ ἀποδέχεσθε, μήτε ἂν λέγῃ ὅτι πολλῷ
χρόνῳ ὕστερον τιμωρούμεθα. Οὐ γὰρ οἶμαι οὐδεμίαν τῶν τοιούτων ἀδικημάτων
88
προθεσμίαν εἶναι, ἀλλ’ ἐγὼ μὲν οἶμαι, εἲτ’ εὐθὺς εἴτε χρόνῳ τις τιμωρεῖται, τοῦτον δεῖν
ἀποδεικνύναι ὡς οὐ πεποίηκε περὶ ὧν ἐστιν ἡ αἰτία. Οὗτος τοίνυν τοῦτο ἀποφαινέτω, ἢ ὡς
οὐκ ἀπέκτεινε ἐκείνους ἢ ὡς δικαίως, κακόν τι ποιοῦντας τὸν δῆμον τῶν Ἀθηναίων. Εἰ δὲ
πάλαι δέον τιμωρεῖσθαι ὕστερον ὑμεῖς τιμωρούμεθα, τὸν χρόνον κερδαίνει ὃν ἔζη οὐ
προσῆκον αὐτῷ, οἱ δὲ ἄνδρες ὑπὸ τούτου οὐδὲν ἧττον τεθνήκασιν.
Λεξιλόγιο
ὑπολαμβάνω = εξετάζω
πέμπω τὴν πομπὴν = συμμετέχω στην πομπὴ
αἰτία = κατηγορία
ἀποθνῄσκω ὑπό τινος = εξοντώνομαι
70. ΛΥΣΊΟΥ, ἘΠΙΤΆΦΙΟΣ
Πολλῶν μὲν γὰρ καὶ καλῶν αἴτιοι γεγένηνται τῇ ἑαυτῶν πατρίδι, ἐπηνώρθωσαν δὲ τὰ ὑφ’
ἑτέρων δυστυχέντα, πόρρω δ’ ἀπὸ τῆς ἑαυτῶν τὸν πόλεμον κατέστησαν. Ἐτελεύτησαν δὲ
τὸν βίον, ὥσπερ χρή τοὺς ἀγαθοὺς ἀποθνῄσκειν, τῇ μὲν γὰρ πατρίδι τὰ τροφεῖα ἀποδόντες,
τοῖς δὲ θρέψασι λύπας καταλιπόντες. Ὥστε ἄξιον τοῖς ζῶσιν τούτους ποθεῖν καὶ σφᾶς
αὐτοὺς ὀλοφύρεσθαι καὶ τοὺς προσήκοντας αὐτῶν ἐλεεῖν τοῦ ἐπιλοίπου βίου. Τὶς γὰρ
αὐτοῖς ἔτι ἡδονὴ καταλείπεται τοιούτων ἀνδρῶν θαπτομένων, οἳ πάντα περὶ ἐλάττονος τῆς
ἀρετῆς ἡγούμενοι ἑαυτοὺς μὲν ἀπεστέρησαν βίου, χήρας δὲ γυναίκας ἐποίησαν, ὀρφανοὺς
δὲ τοὺς αὐτῶν παῖδας ἀπέλιπον, ἐρήμους δ’ ἀδελφοὺς καὶ πατέρας καὶ μητέρας
κατέστησαν; Πολλῶν δὲ καὶ δεινῶν ὑπαρχόντων τοὺς μὲν παῖδας αὐτῶν ζηλῶ, ὅτι νεώτεροί
εἰσιν ἢ ὥστε εἰδέναι οἵων πατέρων ἐστέρηνται, ἐξ ὧν δ’ οὗτοι γεγόνασιν, οἰκτείρω, ὅτι
πρεσβύτεροι ἢ ὥστε ἐπιλαθέσθαι τῆς δυστυχίας τῆς ἑαυτῶν. Τὶ γὰρ ἂν τούτων ἀνιαρότερον
γένοιτο, ἢ τεκεῖν μὲν καὶ θρέψαι τοὺς αὑτῶν, ἐν δὲ τῷ γήρᾳ ἀδυνάτους μὲν εἶναι τῷ
σώματι, πασῶν δ’ ἀπεστερημένους τῶν ἐλπίδων ἀφίλους καὶ ἀπόρους γεγονέναι, ὑπὸ δὲ
89
τῶν αὐτῶν πρότερον ζηλοῦσθαι καὶ νῦν ἐλεεῖσθαι, ποθεινότερον δ’ αὐτοῖς εἶναι τὸν
θάνατον τοῦ βίου; Ὅσῳ γὰρ ἄνδρες ἀμείνους ἦσαν, τοσουτω τοῖς καταλειπομένοις τὸ
πένθος μεῖζον.
Λεξιλόγιο
ἐπανορθῶ = αποκαθιστώ, επανορθώνω
τὰ δυστυχέντα = ζημιές, σφάλματα
τὸ τροφειον = αμοιβὴ για τροφή, συντήρηση
ἐλεῶ τινὰ = αισθάνομαι συμπάθεια
περὶ ἐλάττονος ἡγοῦμαι = βάζω σὲ κατώτερη μοίρα
ἀνιαρὸς = λυπηρὸς
71. ΛΥΣΊΟΥ, ὈΛΥΜΠΙΑΚῸΣ
Ὥστε ἄξιον τὸν μὲν πρὸς ἀλλήλους πόλεμον καταθέσθαι, τῇ δ’ αὐτῇ γνώμῃ χρωμένους τῆς
σωτηρίας ἀντέχεσθαι, καὶ περὶ μὲν τῶν παρεληλυθότων αἰσχύνεσθαι, περὶ μὲν τῶν
μελλόντων ἔσεσθαι δεδιέναι, καὶ πρὸς τοὺς προγόνους ἁμιλλᾶσθαι, οἳ τοὺς μὲν βαρβάρους
ἐποίησαν τῆς ἀλλοτρίας ἐπιθυμοῦντας τῆς σφετέρας αὑτῶν στερεῖσθαι, τοὺς δὲ τυράννους
ἐξελάσαντες κοινὴν ἅπασι τὴν ἐλευθερίαν κατέστησαν. Θαυμάζω δὲ Λακεδαιμονίους
πάντων μάλιστα, τίνι πότε γνώμῃ χρώμενοι καινομένην τὴν Ἑλλάδα περιορῶσιν, ἡγεμόνες
ὄντες τῶν Ἑλλήνων οὐκ ἀδίκως καὶ διὰ τὴν ἔμφυτον ἀρετὴν καὶ διὰ τὴν περὶ τὸν πόλεμον
ἐπιστήμην, μόνοι δὲ οἰκοῦντες ἀπόρθητοι καὶ ἀτείχιστοι καὶ ἀστασίαστοι καὶ ἀήττητοι καὶ
τρόποις ἀεὶ τοῖς αὐτοῖς χρώμενοι. Ὧν ἕνεκα ἐλπὶς ἀθάνατον τὴν ἐλευθερίαν αὐτοὺς
κεκτῆσθαι, καὶ ἐν τοῖς παρεληλυθόσιν κινδύνοις σωτῆρας γενομένους τῆς Ἑλλάδος περὶ
τῶν μελλόντων προορᾶσθαι. Οὐ τοίνυν ὁ ἐπιὼν καιρὸς τοῦ παρόντος βελτίων. Οὐ γὰρ
ἀλλοτρίας δεῖ τάς τῶν ἀπολωλότων συμφορὰς νομίζειν, ἀλλ’ οἰκείας, οὐδ’ ἀναμεῖναι, ἕως
ἂν ἐπ’ αὐτοὺς ἡμᾶς αἱ δυνάμεις ἀμφοτέρων ἔλθωσιν, ἀλλ’ ἕως ἔτι ἒξεστι, τὴν τούτων ὕβριν
κωλῦσαι.
90
Λεξιλόγιο
κατατίθεμαι τὸν πόλεμον = σταματώ τον πόλεμο
ἀντέχομαί τινος = προσκολλώμαι, κρατιέμαι απὸ κάτι
περιορῶ = ἀνέχομαι, περιφρονώ
72. ΛΥΣΊΟΥ, ΠΡῸΣ ΣΊΜΩΝΑ
Τὰ μὲν οὖν ἄλλα ἐάσω. Ὃ δ’ ἡγοῦμαι ὑμῖν προσήκει ἀκοῦσαι καὶ τεκμήριον ἔσεσθαι τῆς
τούτου θρασύτητος καὶ τόλμης, περὶ τούτου μνησθήσομαι. Ἐν Κορίνθῳ γάρ, ἐπειδὴ
ὕστερον ἦλθε τῆς πρὸς τοὺς πολεμίους μάχης καὶ τῆς εἰς Κορώνειαν στρατείας, ἐμάχετο τῷ
ταξιάρχῳ Λάχητι καὶ ἔτυπτεν αὐτόν, καὶ πανστρατιᾷ τῶν πολιτῶν ἐξελθόντων, δόξας
ἀκοσμότατος εἶναι καὶ πονηρότατος, μόνος Ἀθηναίων ὑπὸ τῶν στρατηγῶν ἐξεκηρύχθη.
Ἔχοιμι δ’ ἂν καὶ ἄλλα πολλὰ εἰπεῖν περὶ τούτου, ἀλλ’ ἐπειδὴ παρ’ ὑμῖν οὐ νόμιμόν ἐστιν
ἔξω τοῦ πράγματος λέγειν, ἐκεῖνο ἐνθυμεῖσθε. Οὗτοί εἰσιν οἱ βία εἰς τὴν ἡμετέραν οἰκίαν
εἰσιόντες, οὗτοι οἱ διώκοντες, οὗτοι οἱ βίᾳ ἐκ τῆς ὁδοῦ συναρπάζοντες ἡμᾶς. Ὧν ἡμεῖς
μεμνημένοι τὰ δίκαια ψηφίζεσθε καὶ μὴ περιίδητε ἐκ τῆς πατρίδος ἀδίκως ἐκπεσόντα, ὑπὲρ
ἧς ἐγὼ πολλοὺς κινδύνους κεκινδύνευκα καὶ πολλὰς λῃτουργίας λελῃτούργηκα, καὶ κακοῦ
μὲν αὐτῇ οὐδενὸς αἴτιος γεγένημαι, οὐδὲ τῶν ἐμῶν προγόνων οὐδείς, ἀγαθῶν δὲ πολλῶν.
Ὥστε δικαίως ἂν ὑφ’ ἡμῶν καὶ ὑπὸ τῶν ἄλλων ἐλεηθείην, οὐ μόνον εἴ τι πάθοιμι, ὧν Σιμῶν
βούλεται, ἀλλ’ ὅτι ἠναγκάσθην ἐκ τοιούτων πραγμάτων εἰς τοιούτους ἀγῶνας καταστῆναι.
Λεξιλόγιο
ἀκοσμότατος = εντελώς απειθάρχητος

ἐκκηρύττομαι = εκδιώκομαι
λῃτουργῶ λῃτουργίαν = έχω ἐκτελέσει δημόσια έργα με προσωπική μου δαπάνη
91
73. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ
Βούλομαι τοίνυν εἰπεῖν ἃ Διοκλῆς ὁ Ζακόρου τοῦ ἱεροφάντου, πάππος δὲ ἡμέτερος,
συνεβούλευσε βουλευομένοις ὑμῖν ὅ,τι δεῖ χρῆσθαι Μεγαρεῖ ἀνδρὶ ἠσεβηκότι κελευόντων
γὰρ ἑτέρων ἄκριτον παραχρῆμα ἀποκτεῖναι, παρῄνεσε κρῖναι τῶν ἀνθρώπων ἕνεκα, ἵνα
ἀκούσαντες καὶ ἰδόντες σωφρονέστεροι οἱ ἄλλοι ὦσι, τῶν δὲ θεῶν ἕνεκα οἴκοθεν ἕκαστον,
ἃ δεῖ τὸν ἀσεβοῦντα παθεῖν, αὐτὸν παρ’ ἑαυτῷ κεκρικότα εἰς τὸ δικαστήριον εἰσιέναι καὶ
ὑμεῖς, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, (ἐπίστασθε γὰρ ἃ χρή ποιῆσαι), μὴ ἀναπεισθῆτε ὑπὸ τούτου.
Φανερῶς ἔχετε αὐτὸν ἀσεβοῦντα. Εἴδετε, ἠκούσατε τὰ τούτου ἁμαρτήματα. Ἀντιβολήσει
καὶ ἱκετεύσει ὑμᾶς. Μὴ ἐλεεῖτε. Οὐ γὰρ οἱ δικαίως ἀποθνῄσκοντες ἀλλ’ οἱ ἀδίκως ἄξιοί
εἰσιν ἐλεεῖσθαι
Λεξιλόγιο
ἄκριτος = χωρὶς δίκη
ἀναπείθομαι = μεταπείθομαι, αλλάζω γνώμη
74. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ἘΠΙΤΆ
ΠΙΤΆΦΙ
ΦΙΟΣ
ΟΣ
Ἀλλὰ γὰρ οὐκ οἶδ’ ὅ,τι δεῖ τοιαῦτα ὀλοφύρεσθαι. Οὐ γὰρ ἐλανθάνομεν ἡμᾶς αὐτοὺς ἅπαξ
ὄντες θνητοί. Ὥστε τι δεῖ, ἃ πάλαι προσεδοκῶμεν πείσεσθαι, ὑπὲρ τούτων νῦν ἄχθεσθαι, ἢ
λίαν οὕτω βαρέως φέρειν ἐπὶ ταῖς τῆς φύσεως συμφοραῖς, ἐπισταμένους ὅτι ὁ θάνατος κοι-
νὸς καὶ τοῖς χειρίστοις καὶ τοῖς βελτίστοις; Οὔτε γὰρ τοὺς πονηροὺς ὑπερορᾷ οὔτε τοὺς ἀγα-
θοὺς θαυμάζει, ἀλλὰ ἴσον ἑαυτὸν παρέχει πᾶσιν. Εἰ μὲν οὖν οἰόν τ’ ἦν τοῖς τοὺς ἐν τῷ πο-
λέμῳ κινδύνους διαφυγοῦσιν ἀθανάτους εἶναι τὸν λοιπὸν χρόνον, ἄξιον ἦν τοῖς ζῶσιν τὸν
ἅπαντα χρόνον πενθεῖν τοὺς τεθνεῶτας. Νῦν δὲ ἥ τε φύσις καὶ νόσων ἥττων καὶ γήρως ὅ τε
δαίμων ὁ τὴν ἡμετέραν μοῖραν εἰληχὼς ἀπαραίτητος. Ὥστε προσήκει τούτους εὐδαιμονε-
στάτους ἡγεῖσθαι, οἵτινες ὑπὲρ μεγίστων καὶ καλλίστων κινδυνεύσαντες οὕτως τὸν βίον ἐ-
92
τελεύτησαν, οὐκ ἐπιτρέψαντες περὶ ἑαυτῶν τῇ τύχῃ, οὐδ’ ἀναμείναντες τὸν αὐτόματον θά-
νατον, ἀλλ’ ἐκλεξάμενοι τὸν κάλλιστον.
Λεξιλόγιο
ὀλοφύρομαι = θρηνώ
ἄχθομαι = στενοχωριέμαι, αγανακτώ
ὑπερορῶ = παραβλέπω, προσπερνώ, αδιαφορώ, περιφρονώ
75. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ἈΛΚΙΒΙ
ΚΙΒΙΆ
ΆΔΗΣ
Καὶ μὲν δή, ὦ ἄνδρες δικασταί, εἴ τῳ δοκεῖ μεγάλῃ ἡ ζημία εἶναι καὶ λίαν ἰσχυρὸς ὁ νόμος,
μεμνῆσθαι χρή ὅτι οὐ νομοθετήσοντες περὶ αὑτῶν ἤκετε, ἀλλὰ κατὰ τοὺς κειμένους νό-
μους ψηφιούμενοι, οὐδὲ τοὺς ἀδικοῦντας ἐλεήσοντες, ἀλλὰ πολὺ μᾶλλον αὐτοῖς ὀργιούμε-
νοι καὶ ὅλῃ τῇ πόλει βοηθήσοντες, εὖ εἰδότες ὅτι ὑπὲρ τῶν παρεληλυθότων ὀλίγους τιμω-
ρησάμενοι πολλοὺς ποιήσετε κοσμιωτέρους ἐν τοῖς μέλλουσιν κινδυνεύειν. Χρή δέ, ὦ ἄν-
δρες δικασταί, ὥσπερ οὗτος ἀμελήσας τῆς πόλεως τὴν αὐτοῦ σωτηρίαν ἐσκέψατο, οὕτως ὑ-
μᾶς ἀμελήσαντας τούτου τῇ πόλει τὰ βέλτιστα ψηφίσασθαι, ἄλλως τε καὶ ὅρκους ὀμωμο-
κότας καὶ περὶ Ἀλκιβιάδου μέλλοντας ψηφίσασθαι, ὃς ἐὰν ὑμᾶς ἐξαπατήσῃ, καταγελῶν
τῆς πόλεως ἄπεισιν.
76. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ὙΠῈΡ ἘΡΑΤΟ
ΡΑΤΟΣΘΈ
ΣΘΈΝΟΥΣ
ΝΟΥΣ ΦΌΝΟΥ
ΦΌΝΟΥ
Περὶ πολλοῦ ἂν ποιησαίμην, ὦ ἄνδρες τὸ τοιούτους ὑμᾶς ἐμοὶ δικαστὰς περὶ τούτου τοῦ
πράγματος γενέσθαι, οἷοί περ ἂν ὑμῖν αὐτοῖς εἴητε τοιαῦτα πεπονθότες. Εὖ γὰρ οἰδ’ ὅτι, εἰ
τὴν αὐτὴν γνώμην περὶ τῶν ἄλλων ἔχοιτε ἥνπερ περὶ ὑμῶν αὑτῶν, οὐκ ἂν εἴη ὅστις οὐκ ἐπὶ
τοῖς γεγενημένοις ἀγανακτοίη ἀλλὰ πάντες ἂν περὶ τῶν τοιαῦτα ἐπιτηδευόντων τάς ζημί-
ας μικρὰς ἡγοῖσθε. Καὶ ταῦτ’ οὐκ ἂν εἴη μόνον παρ’ ὑμῖν οὕτως ἐγνωσμένα, ἀλλ’ ἐν ἁπάσῃ
τῇ Ἑλλάδι. Περὶ τούτου γὰρ μόνον τοῦ ἀδικήματος καὶ ἐν δημοκρατίᾳ καὶ ὀλιγαρχίᾳ ἡ αὐτὴ
93
τιμωρία τοῖς ἀσθενεστάτοις πρὸς τοὺς μέγιστα δυναμένους ἀποδέδοται, ὥστε τὸν χείριστον
τῶν αὑτῶν τῷ βελτίστῳ τυγχάνειν.
Λεξιλόγιο
περὶ πολλοῦ ποιοῦμαι = θεωρώ πολὺ σημαντικὸ
77. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ΦΊΛΩΝΟΣ
ΛΩΝΟΣ
Ὤιμην μέν, ὦ βουλή, οὐκ ἂν ποτ’ εἰς τοῦτο τόλμης Φίλωνα ἀφικέσθαι, ὥστε ἐθελῆσαι ὡς ὑ-
μᾶς ἐλθεῖν δοκιμασθησόμενον. Ἐπειδὴ δὲ οὐχ ἕν τι μόνον ἀλλὰ πολλὰ τολμηρός ἐστιν, ἐγὼ
δὲ ὀμώσας εἰσῆλθον εἰς τὸ βουλευτήριον τὰ βέλτιστα συμβουλεύσειν τῇ πόλει, ἒνεστι τε ἐν
τῷ ὅρκῳ ἀποφαίνειν εἰ τίς τινα οἶδε τῶν λαχόντων ἀνεπιτήδειον ὄντα βουλεύειν, ἐγὼ τὴν
κατὰ τουτουὶ Φίλωνος ποιήσομαι κατηγορίαν, οὐ μέντοι γε ἰδίαν ἔχθραν οὐδεμίαν μεταπο-
ρευόμενος, οὐδὲ τῷ δύνασθαι καὶ εἰωθέναι λέγειν ἐν ὑμῖν ἐπαρθείς, ἀλλὰ τῷ πλήθει τῶν ἁ-
μαρτημάτων αὐτοῦ πιστεύων, καὶ τοῖς ὅρκοις οἷς ὤμοσα ἐμμένειν ἀξιῶν. Γνώσεσθε μὲν οὖν
ὅτι οὐκ ἀπὸ ἴσης παρασκευῆς ἐγώ τε τοῦτον ἐλέγξω οἷός ἐστι, καὶ οὗτος ἐπεχείρησε πονη-
ρὸς εἶναι. Ὅμως εἰ τι ἐγὼ ἐλλείποιμι τῷ λόγῳ τῆς κατηγορίας, οὐκ ἂν δίκαιος εἴη οὗτος διὰ
τοῦ ὠφεληθῆναι.
Λεξιλόγιο
βουλεύω = εδώ: είμαι βουλευτὴς
μεταπορεύομαι = επιδιώκω, καταδιώκω, τιμωρώ, μεταναστεύω
ἐπαίρω = εξυψώνω, εγκωμιάζω, σηκώνω κάτι απὸ κάτω
ἐπαίρομαι = ξυπνῶ, ξεκινῶ (για στρατό), περηφανεύομαι
ἐλλείπω = εγκαταλείπω, παραλείπω
ἐλλείπω (ἀμτβ) = στερούμαι
ἐλλείπω +ἀπαρέμφατο = ἀποτυγχάνω να κανῷ κάτι
ἐλλείπομαι = μένω πίσω, εἶμαι κατώτερος
παρασκευὴ = ἀ) πρόνοια, προετοιμασία, ἑξάσκηση, ἐφαρμογή, β) μηχανορραφία, συνωμο-
σία
ἀπὸ / ἐκ παρασκευῆς = ἐκ προμελέτης, ἐκ προθέσεως
94
78. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ἘΠΙΤΆ
ΠΙΤΆΦΙ
ΦΙΟΣ
ΟΣ
Ἡγησάμενοι δέ, εἰ τήνδε τὴν πόλιν ἢ ἑκοῦσαν φίλην ποιήσαιντο ἢ ἄκουσαν καταστρέψαιν-
το, ῥᾳδίως τῶν ἄλλων Ἑλλήνων ἄρξειν, ἀπέβησαν εἰς Μαραθῶνα, νομίσαντες οὕτως ἂν ἐ-
ρημοτάτους εἶναι συμμάχων, εἰ ἔτι στασιαζούσης τῆς Ἑλλάδος ᾧτινι χρή τρόπῳ τοὺς ἐπιόν-
τας ἀμύνασθαι, τὸν κίνδυνον ποιήσαιντο. Ἔτι δ’ αὐτοῖς ἐκ τῶν προτέρων ἔργων περὶ τῆς
πόλεως τοιαύτη δόξα παρειστήκει, ὡς εἰ μὲν πρότερον ἐπ’ ἄλλην πόλιν ἴασιν, ἐκείνοις καὶ
Ἀθηναίοις πολεμήσουσι εἰ δ’ ἐνθάδε πρῶτον ἀφίξονται, οὐδένας ἄλλους τῶν Ἑλλήνων τολ-
μήσειν ἑτέρους σῴζοντας φανερὰν ἔχθραν πρὸς ἐκείνους ὑπὲρ αὑτῶν καταθέσθαι.
Λεξιλόγιο
οἱ ἐπιόντες = οι επιδρομείς, οι εχθροὶ
79. ΛΥΣΊΟΥ, ἘΠΙΤΆΦΙΟΣ
Μετὰ ταῦτα δὲ Ξερξης, ὁ τῆς Ἀσίας βασιλεύς, καταφρονήσας μὲν τῆς Ἑλλάδος, ἐψευσμένος
δὲ τῆς ἐλπίδος, ἀτιμαζόμενος δὲ τῷ γεγενημένῳ, ἀχθόμενος δὲ τῇ συμφορᾷ, ὀργιζόμενος
δὲ τοῖς αἰτίοις, ἀπαθὴς δ’ ὢν κακῶν καὶ ἄπειρος ἀνδρῶν ἀγαθῶν, δεκάτῳ ἔτει
παρασκευασάμενος διακοσίαις μὲν καὶ χιλίαις ναυσὶν ἀφίκετο, τῆς δὲ πεζῆς στρατιᾶς
οὕτως ἄπειρον τὸ πλῆθος ἦγεν, ὥστε καὶ τὰ ἔθνη τὰ μετ’ αὐτοῦ ἀκολουθήσαντα πολὺ ἂν
ἔργον εἴη καταλέξαι.
Λεξιλόγιο
ἀτιμάζομαι = δέχομαι προσβολὴ
ἀπαθὴς = αυτός που δεν έχει πάθει τίποτε
καταλέγω = εκθέτω κατὰ σειρά, απαριθμώ, διηγούμαι
95
80. ΛΥΣΊΟΥ, ὙΠῈΡ ΤΩΩΝ ἈΡΙΣΤΟΦΆΝΟΥΣ ΧΡΗΜΆΤΩΝ
Πολλήν μοι ἀπορίαν παρέχει ὁ ἀγὼν οὐτοσί, ὦ ἄνδρες δικασταί, ὅταν ἐνθυμηθῶ ὅτι, ἂν μὲν
ἐγὼ μὴ νῦν εὖ εἴπω, οὐ μόνον ἐγὼ ἀλλὰ καὶ ὁ πατὴρ δόξει ἄδικος εἶναι καὶ τῶν ὄντων
ἁπάντων στερήσομαι. Ἀνάγκη οὖν, εἰ καὶ μὴ δεινὸς πρὸς ταῦτα πέφυκα, βοηθεῖν τῷ πατρὶ
καὶ ἐμαυτῷ οὕτως, ὅπως ἂν δύνωμαι. Τὴν μὲν οὖν παρασκευὴν καὶ προθυμίαν τῶν ἐχθρῶν
ὁρᾶτε καὶ οὐδὲν δεῖ περὶ τούτων λέγειν. Τὴν δ’ ἐμὴν ἀπειρίαν πάντες ἴσασιν, ὅσοι ἐμὲ
γιγνώσκουσι. Αἰτήσομαι οὖν ὑμᾶς ῥᾴδια καὶ δίκαια χαρίσασθαι, ἄνευ ὀργῆς καὶ ὑμῶν
ἀκοῦσαι, ὥσπερ τῶν κατηγόρων. Ἀνάγκη γὰρ τὸν ἀπολογούμενον, κἄν ἐξ ἴσου ἀκροᾶσθαι,
ἔλαττον ἔχειν. Οἱ μὲν γὰρ ἐκ πολλοῦ χρόνου ἐπιβουλεύοντες, αὐτοὶ ἄνευ κινδύνου ὄντες,
τὴν κατηγορίαν ἐποιήσαντο, ἡμεῖς δὲ ἀγωνιζόμεθα μετὰ δέους καὶ διαβολῆς καὶ κινδύνου
μεγίστου. Εἰκὸς οὖν ὑμᾶς εὔνοιαν πλείω ἔχειν τοῖς ἀπολογουμένοις. Οἶμαι γὰρ πάντας
ὑμᾶς εἰδέναι, ὅτι πολλοὶ ἤδη πολλὰ καὶ δεινὰ κατηγορήσαντες παραχρῆμα ἐξηλέγχθησαν
ψευδομένοι οὕτω φανερῶς, ὥστε ὑπὸ πάντων μισηθέντες ἀπελθεῖν. Οἱ δ’ αὖ
μαρτυρήσαντες τὰ ψευδῆ καὶ ἀδίκως ἀπολέσαντες ἀνθρώπους ἑάλωσαν, ἡνίκα οὐδὲν ἦν
πλέον τοῖς πεπονθόσιν.
Λεξιλόγιο
χαρίζομαι = κάνω χάρη
ἐξ ἴσου = ἀμερόληπτα
ἔλαττον ἔχω = βρίσκομαι σε μειονεκτικὴ θέση
τὴν κατηγορίαν ποιοῦμαι = υποστηρίζω την κατηγορία εναντίον κάποιου
ἐξελέγχομαι = αποδεικνύομαι
ἁλίσκομαι = συλλαμβάνομαι, καταστρέφομαι, καταδικάζομαι
81. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ἘΡΑΤΟ
ΡΑΤΟΣΘΈ
ΣΘΈΝΟΥΣ
ΝΟΥΣ
Οὐκ ἄρξασθαί μοι δοκεῖ ἄπορον εἶναι, ὦ ἄνδρες δικασταί, τῆς κατηγορίας, ἀλλὰ παύσα-
σθαι λέγοντι. Τοιαῦτα αὐτοῖς τὸ μέγεθος καὶ τοσαῦτα τὸ πλῆθος εἴργασται, ὥστε μήτ’ ἂν
96
ψευδομένον δεινότερα τῶν ὑπαρχόντων κατηγορῆσαι, μήτε τἀληθῆ βουλόμενον εἰπεῖν ἅ-
παντα δύνασθαι, ἀλλ’ ἀνάγκη ἢ τὸν κατήγορον ἀπειπεῖν ἢ τὸν χρόνον ἐπιλιπεῖν. Τοὐναν-
τίον δέ μοι δοκοῦμεν πείσεσθαι ἢ ἐν τῷ πρὸ τοῦ χρόνου. Πρότερον μὲν γὰρ ἔδει τὴν ἔχθραν
τοὺς κατηγοροῦντας ἐπιδεῖξαι, ἥτις εἴη πρὸς τοὺς φεύγοντας, νυνὶ δὲ παρὰ τῶν φευγόντων
δεῖ πυνθάνεσθαι, ἥτις ἦν αὐτοῖς πρὸς τὴν πόλιν ἔχθραν, ἀνθ’ ὅτου τοιαῦτα ἐτόλμησαν εἰς
αὐτὴν ἑξαμαρτάνειν. Οὐ μέντοι ὡς οὖν ἔχων οἰκείας ἔχθρας καὶ συμφορὰς τοὺς λόγους
ποιοῦμαι, ἀλλ’ ὡς ἅπασι πολλῆς ἀφθονίας οὔσης ὑπὲρ τῶν ἰδίων ἢ ὑπὲρ τῶν δημοσίων ὀρ-
γίζεσθαι.
Λεξιλόγιο
ἄπορον = δύσκολο
τοιαῦτα εἴργασταί τινι = τέτοια έχουν γίνει απὸ κάποιον
κατηγορῶ δεινότερα τῶν ὑπαρχόντων = διατυπώνω κατηγορίες φοβερότερες απὸ τις πραγ-
ματικὲς
ἀπαγορεύω = κουράζομαι
ὁ πρὸ τοῦ χρόνος = ο προηγούμενος χρόνος
φεύγων = κατηγορούμενος
82. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ὙΠῈΡ ΤΟ
Υ ΥΩ ἘΡΑΤΟ
ΡΑΤΟΣΘΈ
ΣΘΈΝΟΥΣ
ΝΟΥΣ ΦΌΝΟΥ
ΦΌΝΟΥ
Τῶν μὲν μαρτύρων ἀκηκόατε, ὦ ἄνδρες. Σκέψασθε δὲ παρ’ ὑμῖν αὐτοῖς οὕτω περὶ τούτου
τοῦ πράγματος, ζητοῦντες εἴ τις ἐμοὶ καὶ Ἐρατοσθένει ἔχθρα γεγένηται πώποτε πλὴν ταύ-
της. Οὐδεμίαν γὰρ εὑρήσετε. Οὔτε γὰρ συκοφαντιῶν μὲν γραφὰς μὲ ἐγράψατο, οὔτε ἐκ-
βάλλειν ἐκ τῆς πόλεως ἐπεχείρησεν, οὔτε ἰδίας δίκας ἐδικάζετο, οὔτε συνῄδει κακὸν οὐδέν,
ὃ ἐγὼ δεδιὼς μή τις πύθηται ἐπεθύμουν αὐτὸν ἀπολέσαι, οὔτε εἰ ταῦτα διεπραξάμην, ἤλπι-
ζον χρήματα λήψεσθαι. Ἔνιοι γὰρ τοιούτων πραγμάτων ἕνεκεν θάνατον ἀλλήλοις ἐπιβου-
λεύουσι. Τοσούτου τοίνυν δεῖ ἢ λοιδορία ἢ παροίνια ἢ ἄλλη τις διαφορὰ ἡμῖν γεγονέναι, ὥ-
στε οὐδὲ ἑορακὼς ἦν τὸν ἄνθρωπον πώποτε πλὴν ἐν ἐκείνῃ τῇ νυκτί. Τὶ ἂν οὖν βουλόμενος
97
ἐγὼ τοιοῦτον κίνδυνον ἐκινδύνευον, εἰ μὴ τὸ μέγιστον τῶν ἀδικημάτων ἦν ὑπ’ αὐτοῦ ἠδικη-
μένος; Ἔπειτα παρακαλέσας αὐτὸς μάρτυρας ἠσέβουν, ἐξόν μοι, εἴπερ ἀδίκως ἐπεθύμουν
αὐτὸν ἀπολέσαι, μηδένα μοι τούτων συνειδέναι;
Λεξιλόγιο
σκέπτομαι παρ’ ἐμαυτῷ = σκέπτομαι απὸ μόνος μου
ἰδίας δίκας δικάζομαι = έχω ιδιωτικὲς δικαστικὲς διαφορὲς
τοσούτου = τόσο απέχει το πράγμα
λοιδορία = προσβολὴ
παροίνια = υβριστικὴ συμπεριφορὰ λόγῳ μέθης
ἀσεβῶ = διαπράττω φόνο
σύνοιδά τινι = ξέρω τα ίδια με κάποιον άλλο
83. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ΝΙΚΟΜΆ
ΚΟΜΆΧΟΥ
ΧΟΥ
Καὶ περὶ μὲν τούτων ἱκανά μοι τὰ εἰρημένα. Περὶ δὲ τῶν ἐξαιτησομένων βραχέα πρὸς ὑμᾶς
εἰπεῖν βούλομαι. Παρεσκευασμένοι γάρ τινές εἰσι καὶ τῶν φίλων καὶ τῶν τὰ τῆς πόλεως
πραττότων δεῖσθαι ὑπὲρ αὐτοῦ. Ὧν ἐγὼ ἡγοῦμαι ἐνίοις προσήκειν ὑπὲρ τῶν ἑαυτοῖς πε-
πραγμένων ἀπολογεῖσθαι πολὺ μᾶλλον ἢ τοὺς ἀδικοῦντας σῴζειν προαιρεῖσθαι. Δεινὸν δέ
μοι δοκεῖ εἶναι, ὦ ἄνδρες δικασταί, εἰ τούτου μὲν ἑνὸς ὄντος καὶ οὐδὲν ὑπὸ τῆς πόλεως ἠδι-
κημένου, οὐκ ἐπεχείρησαν δεῖσθαι, ὡς χρή παύσασθαι εἰς ὑμᾶς ἑξαμαρτάνοντα, ὑμᾶς δὲ
τοσούτους ὄντας καὶ ἠδικημένους ὑπὸ τούτου αἰτήσουσιν πείθειν, ὡς οὐ χρή δίκην παρ’ αὐ-
τοῖς λαμβάνειν. Χρή τοίνυν, ὥσπερ τούτους ὁρᾶτε προθύμως σῴζοντας τοὺς φίλους, οὕτω
καὶ ὑμᾶς τοὺς ἐχθροὺς τιμωρεῖσθαι, εὖ εἰδότας ὅτι τούτοις πρώτοις ἄνδρες ἀμείνους δόξετε
εἶναι, ἐπὰν παρὰ τῶν ἀδικούντων δίκην λαμβάνητε.
Λεξιλόγιο
ἑξαιροῦμαι = ικετεύω για την αθώωση / σωτηρία κάποιου
προαιροῦμαι = επιδιώκω
δίκην λαμβάνω παρά τινος = τιμωρώ
τιμωροῦμαί τινα = τιμωρώ
98
τιμωρῶ τινι = βοηθώ
84. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ΘΕΟΜΝΗΣΤΟ
ΜΝΗΣΤΟ
Υ ΥΩ
Μαρτύρων μὲν οὐκ ἀπορίαν ἔσεσθαί μοι δοκῶ, ὦ ἄνδρες δικασταί. Πολλοὺς γὰρ ὑμῶν ὁρῶ
δικάζοντας τῶν τότε παρόντων, ὅτε Λυσίθεος Θεομνηστὸν εἰσήγγελε τὰ ὅπλα ἀποβεβλη-
κότα, οὐκ ἐξὸν αὐτῷ, δημηγορεῖν. Ἐν ἐκείνῳ γὰρ τῷ ἀγῶνι τὸν πατέρα μ’ ἔφασκε ἀπεκτο-
νέναι τὸν ἐμαυτοῦ. Ἐγὼ δ’ εἰ μὲν τὸν ἑαυτοῦ μὲ ἀποκτονέναι ᾐτιᾶτο, συγγνώμη ἂν εἶχον
αὐτῷ τῶν εἰρημένων (φαῦλον γὰρ αὐτὸν καὶ οὐδενὸς ἄξιον ἡγούμην). Οὐδ’ εἰ τὶ ἄλλο τῶν
ἀπορρήτων ἤκουσα, οὐκ ἂν ἐπεξῆλθον αὐτῷ ( ἀνελεύθερον γὰρ καὶ λίαν φιλόδικον εἶναι
νομίζω κακηγορίας δικάζεσθαι). Νυνὶ δὲ αἰσχρόν μοι εἶναι δοκεῖ περὶ τοῦ πατρός, οὕτω
πολλοῦ ἀξίου γεγενημένου καὶ τεθνηκότος καὶ ὑμῖν καὶ τῇ πόλει, μὴ τιμωρήσασθαι τὸν
ταῦτα εἰρηκότα. Καὶ περὶ ὑμῶν εἰδέναι βούλομαι, πότερον δώσει δίκην ἢ τούτῳ μόνῳ Ἀθη-
ναίων ἐξαίρετόν ἐστι καὶ ποιεῖν καὶ λέγειν παρὰ τοὺς νόμους ὅ,τι ἂν βούληται.
Λεξιλόγιο
ἀποβάλλω = ρίχνω
φαῦλος = ασήμαντος, κακοήθης
ἀπόρρητον = απαγορευμένο
ἐπεξέρχομαί τινι = καταγγέλλω, διώκω κάποιον δικαστικὰ
κακηγορίας δικάζομαι = καταφεύγω στα δικαστήρια για δυσφήμηση
ἐξαίρετον = εξαίρεση
85. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ΠΡῸΣ ΣΊΜΩΝΑ
ΜΩΝΑ
Πολλὰ καὶ δεινὰ συνειδὼς Σίμωνι, ὦ βουλή, οὐκ ἂν ποτ’ αὐτὸν εἰς τοσοῦτον τόλμης ἡγησά-
μην ἀφικέσθαι, ὥστε ὑπὲρ ὧν αὐτὸν ἔδει δοῦναι δίκην, ὑπὲρ τούτων ὡς ἀδικούμενον ἔγ-
κλημα ποιήσασθαι καὶ οὕτω μέγαν καὶ σεμνὸν ὅρκον διομοσάμενον εἰς ὑμᾶς ἐλθεῖν. Εἰ μὲν
οὖν ἄλλοι τινὲς ἔμελλον περὶ ἐμοῦ διαγνώσεσθαι, σφόδρα ἂν ἐφοβούμην τὸν κίνδυνον ὁ-
99
ρῶν ὅτι καὶ παρασκευαὶ καὶ τύχαι ἐνίοτε τοιαῦται γίγνονται, ὥστε πολλὰ καὶ παρὰ γνώμην
ἀποβαίνειν τοῖς κινδυνεύουσιν. Εἰς ὑμᾶς δ' εἰσελθὼν ἐλπίζω τῶν δικαίων τεύξεσθαι. Μάλι-
στα δ’ ἀγανακτῶ, ὦ βουλή, ὅτι περὶ τοιούτων πραγμάτων εἰπεῖν ἀναγκασθήσομαι πρὸς ὑ-
μᾶς, ὑπὲρ ὧν ἐγὼ αἰσχυνόμενος, εἰ μέλλειν πολλοί μοι συνείσεσθαι, ἠνεσχόμην ἀδικούμε-
νος. Ἐπειδὴ δὲ Σίμων μὲ εἰς τοιαύτην ἀνάγκην κατέστησεν, οὐδὲν ἀποκρυψάμενος ἅπαντα
διηγήσομαι πρὸς ὑμᾶς τὰ πεπραγμένα.
100
Λεξιλόγιο
ἔγκλημα ποιοῦμαι = καταγγέλλω
σεμνὸς = σεβαστός, σοβαρὸς
διόμνυμι = ορκίζομαι επίσημα
διαγιγνώσκω = αποφασίζω
τύχη = τυχαίο περιστατικὸ
οἱ κινδυνεύοντες = οι δικαζόμενοι
καθίστημί τινα εἰς ἀνάγκη = οδηγώ κάποιον σε ανάγκη
86. ΛΥΣΊΟΥ
Υ ΥΩ ΣΗΚΟ
ΣΗΚΟ
Υ ΥΩ
Καίτοι, ὦ Νικόμαχε, χρῆν σὲ τότε παρακαλεῖν τοὺς παριόντας μάρτυρας καὶ φανερὸν ποι-
εῖν τὸ πρᾶγμα. Καὶ ἐμοὶ μὲν οὐδεμίαν ἂν ἀπολογίαν ὑπέλιπες, αὐτὸς δέ, εἰ μέν σοι ἐχθρὸς
ἦν, ἐν τούτῳ τῷ τρόπῳ ἦσθα ἂν μὲ τετιμωρημένος, εἰ δὲ τῆς πόλεως ἕνεκα ἔπραττες, οὕτως
ἐξελέγξας, οὐκ ἂν ἐδόκεις εἶναι συκοφάντης, εἰ δὲ κερδαίνειν ἐβούλου, τότ’ ἂν πλεῖστον ἔ-
λαβες. Φανεροῦ γὰρ ὄντος τοῦ πράγματος οὐδεμίαν ἄλλην ἡγούμην ἂν εἶναί μοι σωτηρίαν
ἢ σὲ χρήμασι πεῖσαι. Τούτων τοίνυν οὐδὲν ποιήσας διὰ τοὺς σούς λόγους ἀξιοῖς μὲ ἀπολέ-
σθαι καὶ κατηγορεῖς, ὡς ὑπὸ τῆς ἐμῆς δυνάμεως καὶ τῶν ἐμῶν χρημάτων οὐδεὶς ἐθέλει σοι
μαρτυρεῖν. Καίτοι, εἰ εὐθὺς μ’ ἰδὼν τὴν μορίαν ἀφανίζοντα τοὺς ἐννέα ἄρχοντες ἐπήγαγες
ἢ ἄλλους τινὰς τῶν ἐξ Ἀρείου πάγου, οὐκ ἂν ἑτέρων ἔδει σοι μαρτύρων. Οὕτω γὰρ ἂν συνῄ-
δεσαν ἀληθῆ λέγοντι. Οἵπερ καὶ διαγιγνώσκειν ἔμελλον περὶ τοῦ πράγματος. Δεινότατ’
οὖν πάσχω. Οὗτος, εἰ μὲν παρέσχετο μάρτυρας, τούτοις ἂν ἠξίου πιστεύειν, ἐπειδὴ δὲ οὔκ
εἰσι αὐτῷ, ἐμοὶ καὶ ταύτην ζημίαν οἴεται χρῆναι γενέσθαι.
Λεξιλόγιο
παριόντες = οι περαστικοὶ
ὑπολείπω = αφήνω
ἐξελέγχω = αποδεικνύω την ενοχὴ κάποιου
κερδαίνω = αποκτώ χρήματα
λόγοι = κατηγορίες
δύναμις = πολιτικὴ επιρροὴ
101
μορία = ιερὴ ελιὰ
ἐπάγω = οδηγώ
πάσχω δεινότατη = βρίσκομαι σε πολὺ δυσκολη θέση
τοῦτο ἐμοὶ ζημία γίγνεται = καταλογίζεται κάτι σε βάρος μου
87. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ἈΓΟΡΆ
ΓΟΡΆΤΟΥ
ΤΟΥ
Ἐπειδὴ γὰρ αἱ νῆες αἱ ὑμέτεραι διεφθάρησαν καὶ τὰ πράγματα ἐν τῇ πόλει ἀσθενέστερᾳ ἐ-
γεγένηντο, οὐ πολλῷ χρόνῳ ὕστερον αἵ τε νῆες αἱ Λακεδαιμονίων ἐπὶ τὸν Πειραιᾶ ἀφι-
κνοῦνται καὶ ἅμα λόγοι πρὸς Λακεδαιμονίους περὶ τῆς εἰρήνης ἐγίγνοντο. Ἐν δὲ τῷ χρόνῳ
τούτῳ οἱ βούλομενοι νεώτερα πράγματα ἐν τῇ πόλει γίγνεσθαι ἐπεβούλευον, νομίζοντες
κάλλιστον καιρὸν εἰληφέναι καὶ μέγιστον ἐν τῷ τότε χρόνῳ τὰ πράγματα, ὡς αὐτοὶ ἠβού-
λοντο καταστήσασθαι. Ἡγοῦντο μὲν οὐδὲν ἄλλο σφίσιν ἐμποδὼν εἶναι ἢ τοὺς τοῦ δήμου
προεστηκότας καὶ τοὺς στρατηγοῦντας καὶ ταξιαρχοῦντας. Τούτους οὖν ἐβούλοντο ἀμω-
σγέπως ἑκποδὼν ποιήσασθαι, ἵνα ῥᾳδίως ἃ βούλοιντο διαπράττοιντο.
Λεξιλόγιο
τὰ πράγματα = η πολιτικὴ κατάσταση
λόγοι γίγνονται = διεξάγονται διαπραγματεύσεις
ἐμποδών ἐστι = (ἀπρόσ.) υπάρχει εμπόδιο
ἐμποδών εἰμί τινος = εμποδίζω κάποιον
ἀμωσγέπως = με κάθε τρόπο, οπωσδήποτε
ἑκποδὼν ποιοῦμαί τινα = εξουδετερώνω, εξορίζω
88. ΛΥΣΊΟΥ
Υ ΥΩ ΣΗΚΟ
ΣΗΚΟ
Υ ΥΩ
Πρότερον, μὲν ὦ βουλή, ἐνόμιζον ἐξεῖναι τῷ βουλομένῳ, ἡσυχίαν ἄγοντι, μήτε δίκας ἔχειν
μήτε πράγματα. Νυνὶ δὲ οὕτως ἀπροσδοκήτοις αἰτίαις καὶ πονηροῖς συκοφάνταις πέπτωκα,
ὥστ’, εἰ πὼς οἰόν τε, δοκεῖ μοι δεῖν καὶ τοὺς μὴ δεδιότας ἤδη δεδιέναι περὶ τῶν μελλόντων ἔ-
σεσθαι. Διὰ γὰρ τοὺς τοιούτους οἱ κίνδυνοι κοινοὶ γίγνονται καὶ τοῖς μηδὲν ἀδικοῦσι καὶ
102
τοῖς πολλὰ ἠμαρτηκόσιν. Οὕτω δ’ ἄπορος ὁ ἀγών μοι καθέστηκεν, ὥστε ἀπεγράφην τὸ μὲν
πρῶτον ἐλαίαν ἐκ τῆς γῆς ἀφανίζειν, καὶ πρὸς τοὺς ἐωνημένους τοὺς καρποὺς τῶν μορίων
πυνθανόμενοι προσῆσαν. Ἐπειδὴ δ’ ἐκ τούτου τοῦ τρόπου ἀδικοῦντα μὲ οὐδὲν εὑρεῖν ἐδυ-
νήθησαν, νυνὶ μὲν σηκὸν ἀπογράφουσιν ἀφανίζειν, ἡγούμενοι ἐμοὶ μὲν ταύτην τὴν αἰτίαν
ἀπορωτάτην εἶναι ἀπελέγξαι, αὐτοῖς δὲ ἐξεῖναι μᾶλλον ὅ,τι ἂν βούλωνται λέγειν. Καὶ δεῖ
μέ, περὶ ὧν οὗτος ἐπιβεβουλευκὼς ἥκει, ἅμ’ ὑμῖν τοῖς διαγνωσομένοις περὶ τοῦ πράγματος
ἀκούσαντα καὶ περὶ τῆς πατρίδος καὶ περὶ τῆς οὐσίας ἀγωνίσασθαι. Ὅμως δὲ πειράσομαι
ἐξ ἀρχῆς ὑμᾶς διδάξαι.
Λεξιλόγιο
πράγματα ἔχω = ενοχλούμαι
ἁμαρτάνω = διαπράττω αδίκημα
ἀπογράφομαι = καταγγέλλομαι
οἱ ἐωνημένοι = οι ἀγοράζοντες
μορία = ελιὰ
σηκὸς = περίφραγμα
ἀπελέγχω = αποδεικνύω κάτι ψευδὲς
διδάσκω = διαφωτίζω
89. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἈΛΚΙΒΙ
ΚΙΒΙΆ
ΆΔΟΥ
Ἡγοῦμαι, μέν, ὦ ἄνδρες δικασταί, οὐδεμίαν ὑμᾶς ποθεῖν ἀκοῦσαι πρόφασιν παρὰ τῶν βου-
λομένων Ἀλκιβιάδου κατηγορεῖν. Τοιοῦτον γὰρ πολίτην ἑαυτὸν ἐξ ἀρχῆς παρέσχεν, ὥστε
καὶ εἰ μή τις ἰδίᾳ ἀδικούμενος ὑπ’ αὐτοῦ τυγχάνει, οὐδὲν ἧττον προσήκει ἐκ τῶν ἄλλων ἐπι-
τηδευμάτων ἐχθρὸν αὐτὸν ἡγεῖσθαι. Οὐ γὰρ μικρὰ τὰ ἁμαρτήματα, οὐδὲ συγγνώμης ἄξια,
οὐδ’ ἐλπίδα παρέχοντα ὡς ἔσται τοῦ λοιποῦ βελτίων, ἀλλ’ οὕτω πεπραγμένα καὶ εἰς τοσου-
τω κακίας ἀφιγμένα, ὥστ’ ἐπ’ ἐνίοις ὧν οὗτος φιλοτιμεῖται τοὺς ἐχθροὺς αἰσχύνεσθαι. Ἐγὼ
μέντοι, ἄνδρες δικασταί, καὶ πρότερον πρὸς τοὺς πατέρας ἡμῖν διαφορὰς ὑπαρχούσης καὶ
103
πάλαι τοῦτον ἐχθρὸν ἡγούμενος καὶ νῦν ὑπ’ αὐτοῦ πεπονθὼς κακῶς πειράσομαι περὶ πάν-
των τῶν πεπραγμένων μεθ’ ὑμῶν αὐτὸν τιμωρήσασθαι.
Λεξιλόγιο
πρόφασις = δικαιολογία
τοιοῦτον πολίτην ἐμαυτὸν παρέχω = τέτοια διαγωγὴ δείχνω ως πολίτης
ἐπιτηδεύματα = πράξεις
φιλοτιμοῦμσι = υπερηφανεύομαι
κακῶς πάσχω = κακοποιούμαι
90. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ὙΠῈΡ ΚΑΛΛΊ
ΑΛΛΊΟΥ
ΟΥ
Εἰ μὲν περὶ ἄλλου τινὸς ἢ τοῦ σώματος, ὦ ἄνδρες δικασταί, Καλλίας ἠγωνίζετο, ἐξήρκει ἄν
μοι καὶ τὰ παρὰ τῶν ἄλλων εἰρημένα. Νῦν δέ μοι δοκεῖ αἰσχρὸν εἶναι, ἱκετεύοντος καὶ δεο-
μένου καὶ φίλου καὶ ἐμοὶ καὶ ἕως ἔζη τῷ πατρί, καὶ πολλῶν συμβολαίων ἡμῖν πρὸς ἀλλή-
λους γεγενημένων, μὴ βοηθῆσαι Καλλία τὰ δίκαια, ὅπως ἂν δύνωμαι. Ἐνόμιζον μὲν οὖν
οὕτω μετοικεῖν αὐτὸν ἐν ταύτῃ τῇ πόλει, ὥστε πολὺ πρότερον ἀγαθοῦ τινος τεύξεται παρ’
ἡμῶν ἢ ἐπὶ τοιούταις αἰτίαις εἰς τοσοῦτον κίνδυνον καταστήσεσθαι. Νῦν δὲ οἱ ἐπιβουλεύον-
τες οὐχ ἧττον ἐπικίνδυνον ποιοῦσιν τὸν βίον τοῖς μηδὲν ἀδικοῦσιν ἢ τοῖς πολλῶν κακῶν αἰ-
τίοις οὖσιν. Ὑμᾶς δὲ ἄξιον μὴ τοὺς μὲν τῶν θεραπόντων λόγους πιστοὺς νομίζειν, τοὺς δὲ
τούτων ἀπίστους, ἐνθυμουμένους ὅτι Καλλία μὲν οὐδεὶς πώποτε οὔτ’ ἰδιώτης οὔτ’ ἐνεκάλε-
σεν οὔτ’ ἄρχων, οἰκῶν δ’ ἐν ταύτῃ τῇ πόλει πολλὰ μὲν ἀγαθὰ ὑμᾶς ἐποίησεν, οὐδεμίαν δὲ
σχὼν αἰτίαν εἰς τοῦτο τῆς ἡλικίας ἀφῖκται, οὗτοι δὲ ἐν ἅπαντι τῷ βίῳ μεγάλα ἡμαρτηκότες
καὶ πολλῶν κακῶν πεπειραμένοι ὥσπερ ἀγαθοῦ τινος αἴτιοι γεγενημένοι περὶ ἐλευθερίας
νυνὶ ποιοῦνται τοὺς λόγους.
Λεξιλόγιο
ἀγωνίζομαι περὶ τοῦ σώματος = διεξάγω δικαστικὸ αγώνα για ζωὴ ή θάνατο
συμβόλαιον = συμφωνία
104
θεράπων = δούλος
ἐγκαλῶ = κατηγορώ
ποιῶ τινα ἀγαθὰ = προσφέρω σε κάποιον υπηρεσίες
πεπείραμαι = έχω πείρα σε κάτι
91. ΘΟΥΚΥ
ΟΥΚΥΔΊΔΟΥ, ἹΣΤΟΡΊ
ΔΊΔΟΥ ΣΤΟΡΊΑΙ
ΑΙ
Καὶ ἐν τῷ παρόντι καιρῷ, ὡς ἤδη ἔμελλον μετὰ κινδύνων ἀλλήλους ἀπολιπεῖν, μᾶλλον αὐ-
τοὺς ἐσήει τὰ δεινὰ ἢ ὅτε ἐψηφίζοντο πλεῖν. Ὅμως δὲ τῇ παρούσῃ ῥώμῃ, διὰ τὸ πλῆθος ὧν
ἑώρων, τῇ ὄψει ἀνεθάρσουν. Οἱ δὲ ξένοι καὶ ὁ ἄλλος ὄχλος κατὰ θέαν ἧκεν. Παρασκευὴ
γὰρ αὕτη πρώτη ἐκπλεύσασα μιᾶς πόλεως δυνάμει ἑλληνικῇ πολυτελεστάτη δὴ καὶ εὐπρε-
πεστάτη τῶν εἰς ἐκεῖνον τὸν χρόνον ἐγένετο. Καὶ ὁ στόλος οὐχ ἧσσον τόλμης τε θάμβει καὶ
ὄψεως λαμπρότητι περιβόητος ἐγένετο ἢ στρατιᾶς ὑπερβολῇ καὶ ὅτι μέγιστος ἤδη διάπλους
ἀπὸ τῆς οἰκείας ἐπὶ τῇ μεγίστῃ ἐλπίδι τῶν μελλόντων πρὸς τὰ ὑπάρχοντα ἐπεχειρήθη. Ἐ-
πειδὴ δὲ αἱ νῆες πλήρεις ἦσαν καὶ ἐσέκειντο πάντα τὰ ἤδη ὅσα ἔχοντες ἔμελλον ἀνάξε-
σθαι, τῇ μὲν σάλπιγγι σιωπή ὑπεσημάνθη εὐχὰς δὲ τάς νομιζομένας πρὸ τῆς ἀναγωγῆς οὐ
κατὰ ναῦν ἑκάστην, ξύμπαντες δὲ ὑπὸ κήρυκος ἐποιοῦντο, κρατῆράς τε κεράσαντες παρ’
ἅπαν τὸ στράτευμα ἐκπώμασι χρυσοῖς τε καὶ ἀργυροῖς οἵ τε ἐπιβάται καὶ οἱ ἄρχοντες ἔ-
σπενδον.
Λεξιλόγιο
ἐσέρχεταί μοί τί = μου περνὰ κάτι απὸ το μυαλὸ
περιβόητος = ξακουστός, ονομαστὸς
ὑπερβολὴ = πλήθος, υπερβολή, μέγεθος
εὐχὴ = προσευχὴ
ἔκπωμα = ποτήρι
σπένδω = κάνω σπονδὲς
92. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, VII, 4
ΣΤΟΡΊΑΙ
105
Οἱ δ’ Ἀθηναῖοι (ἔτυχον γὰρ ἔξω αὐλιζόμενοι) ὡς ᾔσθοντο ἀντεπῇσαν. Ὁ δὲ γνοὺς κατὰ τά-
χος ἀπήγαγε τοὺς σφετέρους πάλιν. Ἐποικοδομήσαντες δὲ αὐτὸ οἱ Ἀθηναῖοι ὑψηλότερον
αὐτοὶ μὲν ταύτῃ ἐφύλασσον, τοὺς δὲ ξυμμάχους κατὰ τὸ ἄλλο τείχισμα διέταξαν, ᾗπερ ἔ-
μελλον αὐτοὶ φρουρεῖν. Τῷ δὲ Νικίᾳ ἐδόκει Πλημμύριον καλούμενον τειχίσαι. Ἔστι δὲ ἄκρα
ἀντιπέρας τῆς πόλεως, ἥπερ προὔχουσα τοῦ μεγάλου λιμένος τὸ στόμα στενὸν ποιεῖ, καὶ εἰ
τειχισθείη, ῥᾴων αὐτῷ ἐφαίνεται ἡ ἐσκομιδὴ τῶν ἐπιτηδείων ἔσεσθαι. Δι’ ἐλάσσονος γὰρ
πρὸς τὸ λιμένι τῷ τῶν Συρακοσίων ἐφορμήσειν σφᾶς, καὶ οὐχ ὥσπερ νῦν ἐκ μυχοῦ τοῦ λι-
μένος τάς ἐπαναγωγὰς ποιήσεσθαι, ἤν τι ναυτικῷ κινῶνται. Προσεῖχε δὲ ἤδη μᾶλλον τῷ
κατὰ θάλασσαν πολέμῳ, ὁρῶν τὰ ἐκ τῆς γῆς σφίσιν ἤδη, ἐπειδὴ Γύλιππος ἧκεν, ἀνελπιστό-
τερα ὄντα. Διακομίσας οὖν στρατιὰν καὶ τάς ναῦς ἐξετείχισε τρία φρούρια. Καὶ ἐν αὐτοῖς τά
τε σκεύη τὰ πλεῖστα ἔκειτο καὶ τὰ πλοῖα ἤδη ἐκεῖ τὰ μεγάλα ὥρμει καὶ αἱ ταχεῖαι νῆες. Ὥ-
στε καὶ τῶν πληρωμάτων οὐχ ἥκιστα τότε κάκωσις ἐγένετο. Τῷ τε γὰρ ὕδατι σπανίῳ χρώ-
μενι καὶ οὐκ ἐγγύθεν, καὶ ἐπὶ φρυγανισμὸν ἅμα, ὁπότε ἐξέλθοιεν οἱ ναῦται, ὑπὸ τῶν ἱππέ-
ων τῶν Συρακοσίων κρατούντων τῆς γῆς διεφθείροιντο.
Λεξιλόγιο
αὐλίζομαι = διανυκτερεύω στο ύπαιθρο
ταύτῃ, ᾗπερ = δοτικοφανὴ τοπικὰ επιρρήματα
διέταξαν = τοποθέτησαν
ἄκρα = ἀκρωτήριο
προὔχω = (πρὸ + ἔχω) = εξέχω
δι’ ἐλάσσονος = σε μικρὴ ἀπόσταση
μυχὸς = τὸ ἐσωτερικὸ μέρος του λιμανιοὺ
ἐπαναγωγὴ = απόπλους για επίθεση
φρυγανισμὸς = συλλογὴ φρυγάνων, ξύλων για καύσιμη ύλη
93. ΘΟΥΚΥ
ΣΤΟΡΊΑΙ
106
Καὶ οἱ μὲν πεισθέντες ἔπεμψαν ἄγγελον, καὶ ἡ ἀγορὰ παρεσκευάσθη, καὶ οἱ Συρακόσιοι ἐ-
ξαίφνης πρύμναν κρουσάμενοι πάλιν πρὸς τὴν πόλιν ἔπλευσαν καὶ εὐθὺς ἐκβάντες αὐτοῦ
ἄριστον ἐποιοῦντο. Οἱ δ’ Ἀθηναῖοι νομίσαντες αὐτοὺς ὡς ἡσσημένους σφῶν πρὸς τὴν πό-
λιν ἀνακρούσασθαι, καθ’ ἡσυχίαν ἐκβάντες τά τε ἄλλα διεπράσσοντο καὶ τὰ ἀμφὶ τὸ ἄρι-
στον ὡς τῆς γε ἡμέρας ταύτης οὐκέτι οἰόμενοι ἂν ναυμαχῆσαι. Ἐξαίφνης δὲ οἱ Συρακόσιοι
πληρώσαντες τάς ναῦς ἐπέπλεον αὖθις. Οἱ δὲ διὰ πολλοῦ θορύβου καὶ ἄσιτοι οἱ πλείους οὐ-
δενὶ κόσμῳ ἐσβάντες μόλις ποτὲ ἀντανήγοντο. Καὶ χρόνον μέν τινα ἀπέσχοντο ἀλλήλων
φυλασσόμενοι. Ἔπειτα οὐκ ἐδόκει τοῖς Ἀθηναίοις ὑπὸ σφῶν αὑτῶν διαμέλλοντας κόπῳ ἁ-
λίσκεσθαι, ἀλλ’ ἐπιχειρεῖν ὅτι τάχιστα, καὶ ἐπιφερόμενοι ἐκ παρακελεύσεως ἐναυμάχουν.
Οἱ δὲ Συρακόσιοι δεξάμενοι καὶ ταῖς τε ναυσὶν ἀντιπρῴροις χρώμενοι, ὥσπερ διενοήθησαν,
τῶν ἐμβόλων τῇ παρασκευὴ ἀνερρήγνυσαν τάς τῶν Ἀθηναίων ναῦς ἐπὶ πολὺ τῆς παρεξει-
ρεσίας, καὶ οἱ ἀπὸ τῶν καταστρωμάτων αὐτοῖς ἀκοντίζοντες μεγάλα ἔβλαπτον τοὺς Ἀθη-
ναίους, πολὺ δ’ ὅτι μείζω οἱ ἐν τοῖς λεπτοῖς πλοίοις περιπλέοντες τῶν Συρακοσίων καὶ ἔς τε
τοὺς ταρσοὺς ὑποπίπτοντες τῶν πολεμίων νεῶν καὶ ἐς τὰ πλάγια παραπλέοντες καὶ ἐξ αὑ-
τῶν ἐς τοὺς ναύτας ἀκοντίζοντες.
Λεξιλόγιο
πρύμναν κρούομαι / ἀνακρούομαι = γυρίζω πίσω, υποχωρώ
αὐτοῦ = ἐεκεί
ἄριστον ποιοῦμαι = γευματίζω
ἡσσῶμαί τινὸς = είμαι κατώτερος απὸ κάποιον
κόσμος = στολίδι, τάξη
μόλις ποτὲ = μόλις και μετὰ βίας
κόπῳ ἁλίσκομαι = εξαντλούμαι
ἐπιφέρομαι = εφορμώ, επιτίθεμαι
παρακέλευσις = προτροπὴ
χρῶμαι ταῖς ναυσὶν ἀντιπρῴροις = συγκρούομαι κατὰ μέτωπο
τῶν ἐμβόλων τῇ παρασκευὴ = τοῖς παρασκευασμένοις ἐμβόλοις
παρεξειρεσία = πλώρη
ταρσὸς = το κάτω απὸ τα κουπιὰ μέρος του πλοίου , καρένα, ίσαλα
107
94. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, VII, 71 – 3
ΣΤΟΡΊΑΙ
Παραπλήσιά τε ἐπεπόνθεσαν καὶ ἔδρασαν αὐτοὶ ἐν Πύλῳ. Διαφθαρεισῶν γὰρ τῶν νεῶν
τοῖς Λακεδαιμονίοις προσαπώλλυντο αὐτοῖς καὶ οἱ ἐν τῇ νήσῳ ἄνδρες διαβεβηκότες, καὶ τό-
τε τοῖς Ἀθηναίοις ἀνέλπιστον ἦν τὸ κατὰ γῆν σωθήσεσθαι, ἢν μή τι παρὰ λόγον γίγνηται.
Γενομένης δ’ ἰσχυρᾶς τῆς ναυμαχίας καὶ πολλῶν νεῶν ἀμφοτέροις καὶ ἀνθρώπων ἀπολο-
μένων οἱ Συρακόσιοι καὶ οἱ ξύμμαχοι ἐπικρατήσαντες τά τε ναυάγια καὶ τοὺς νεκροὺς ἀνεί-
λοντο, καὶ ἀποπλεύσαντες πρὸς τὴν πόλιν τρόπαιον ἔστησαν. Οἱ δ’ Ἀθηναῖοι ὑπὸ μεγέθους
τῶν παρόντων κακῶν νεκρῶν μὲν πέρι ἢ ναυαγίων οὐδὲ ἐπενόουν αἰτῆσαι ἀναίρεσιν, τῆς
δὲ νυκτὸς ἐβουλεύοντο εὐθὺς ἀναχωρεῖν. Δημοσθένης δὲ Νικίᾳ προσελθὼν γνώμην ἐποιεῖ-
το πληρώσαντας ἔτι τάς λοιπὰς τῶν νεῶν βιάσασθαι, ἢν δύνωνται ἅμα ἕω τὸν ἔκπλουν, λέ-
γων ὅτι πλείους ἔτι αἱ λοιπαί εἰσι νῆες χρήσιμαι σφίσιν ἢ τοῖς πολεμίοις. Ἦσαν γὰρ τοῖς Ἀ-
θηναίοις περίλοιποι ὡς ἑξήκοντα, τοῖς δ’ ἐναντίοις ἐλάσσους ἢ πεντήκοντα. Καὶ ξυγχω-
ροῦντος Νικίου τῇ γνώμῃ καὶ βουλομένων πληροῦν αὐτῶν οἱ ναῦται οὐκ ἤθελον ἐσβαίνειν
διὰ τὸ καταπεπλῆχθαί τε τῇ ἥσσῃ καὶ μὴ ἂν ἔτι οἴεσθαι κρατῆσαι. Καὶ οἱ μὲν ὡς κατὰ γῆν
ἀναχωρήσαντες ἤδη ξύμπαντες τὴν γνώμην εἶχον.
Λεξιλόγιο
παρὰ λόγον = έξω απὸ κάθε λογικὴ προβλέψη
ποιοῦμαι γνώμην = προτείνω
πληρῶ τάς ναῦς = εφοδιάζω
βιάζομαι τὸν ἔκπλουν = επιχειρώ μὲ βία τον απόπλου
ἅμα ἕω = τα ξημερώματα
περίλοιπος = υπόλοιπος
ξυγχωρω τῇ γνώμῃ = συμφωνώ με την πρόταση
καταπλήττομαι = τρομάζω, τρομοκρατούμαι
108
95. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, VII, 86 – 7
ΣΤΟΡΊΑΙ
Ἀλλὰ τῶν Συρακοσίων τινές, ὡς ἐλέγετο, οἱ μὲν δείσαντες, ὅτι πρὸς αὐτὸν ἐκεκοινολόγην-
το, μὴ βασανιζόμενος διὰ τὸ τοιοῦτο ταραχὴν σφίσιν ἐν εὐπραγίᾳ ποιήσῃ, ἄλλοι δέ, καὶ οὐχ
ἥκιστα οἱ Κορίνθιοι, μὴ χρήμασι δὴ πείσας τινάς, ὅτι πλούσιος ἦν, ἀποδρᾷ καὶ αὔθις σφίσιν
νεώτερόν τι ἀπ’ αὐτοῦ γένηται, πείσαντες τοὺς ξυμμάχους ἀπέκτειναν αὐτόν. Καὶ ὁ μὲν
τοιαύτῃ ἢ ὅτι ἐγγύτατα τούτων αἰτίᾳ ἐτεθνήκει, ἥκιστα δὴ ἄξιος ὢν τῶν γε ἐπ’ ἐμοῦ Ἑλλή-
νων ἐς τοῦτο δυστυχίας ἀφικέσθαι διὰ τὴν πᾶσαν ὡς ἀρετὴν νενομισμένην ἐπιτήδευσιν.
Τοὺς δ’ ἐν ταῖς λιθοτομίαις οἱ Συρακόσιοι χαλεπῶς τοὺς πρώτους χρόνους μετεχείρισαν. Ἐν
γὰρ κοίλῳ χωρίῳ ὄντας καὶ ὀλίγῳ πολλοὺς οἵ τε ἥλιοι τὸ πρῶτον καὶ τὸ πνῖγος ἔτι ἐλύπει
διὰ τὸ ἀστέγαστον καὶ αἱ νύκτες ἐπιγιγνόμεναι Τοὐναντίον μετοπωριναὶ καὶ ψυχραὶ τῇ με-
ταβολῇ ἐς ἀσθένειαν ἐνεωτέριζον, πάντα τε ποιούντων αὐτῶν διὰ στενοχωρίαν ἐν τῷ αὐτῷ
καὶ προσέτι τῶν νεκρῶν ὁμοῦ ἐπ’ ἀλλήλοις ξυννενημένων, οἳ ἔκ τε τῶν τραυμάτων καὶ διὰ
τὴν μεταβολὴν καὶ τὸ τοιοῦτον ἀπέθνῃσκον, καὶ ὀσμαὶ ἦσαν οὐκ ἀνεκτοί, καὶ λιμῷ ἅμα καὶ
δίψῃ ἐπιέζοντο (ἐδίδοσαν γὰρ αὑτῶν ἑκάστῳ ἐπὶ ὀκτὼ μῆνας κοτύλην ὕδατος καὶ δύο κοτύ-
λας σίτου).
Λεξιλόγιο
κοινολογοῦμαι πρός τινα = διαπραγματεύομαι με κάποιον
ἐν εὐπραγίᾳ = σε περίοδο ευτυχίας
νεώτερόν τι γένηται = προκληθεί κάποιος κίνδυνος
ἐπ’ ἐμοῦ = επὶ της εποχής μου
ἡ νενομισμένη ἐπιτήδευσις ἐς ἀρετὴν = η αναγνωρισμένη προσήλωσή του στην αρετὴ
οἱ ἥλιοι καὶ τὸ πνῖγος = η θερμότητα του ήλιου καὶ ἡ πνιγηρὴ ατμοσφαιρα
μετοπωρινὸς = φθινοπωρινὸς
ἐς ἀσθένειαν ἐνεωτέριζον = προκαλούσαν ασθένειες / επιδημίες
ξυννέω = ἐπισωρεύω, σωριάζω, στοιβάζω
κοτύλη = 100 gr.
96. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, I, 72 – 3
ΣΤΟΡΊΑΙ
109
Τοιαῦτα οἱ Κορίνθιοι εἶπον. Τῶν δὲ Ἀθηναίων ἔτυχε γὰρ πρεσβεία πρότερον ἐν τῇ Λακεδαί-
μονι περὶ ἄλλων παροῦσα, καὶ ὡς ᾔσθοντο τῶν λόγων, ἔδοξεν αὐτοῖς παριτητέα ἐς τοὺς
Λακεδαιμονίους εἶναι τῶν μὲν ἐγκλημάτων περὶ μηδὲν ἀπολογησομένους, ὧν αἱ πόλεις ἐ-
νεκάλουν, δηλῶσαι δὲ περὶ τοῦ παντὸς ὡς οὐ ταχέως αὐτοῖς βουλευτέον εἴη, ἀλλ’ ἐν πλέονι
σκεπτέον. Καὶ ἅμα τῇ σφετέρᾳ πόλει ἐβούλοντο σημῆναι ὅση εἴη δύναμις, καὶ ὑπόμνησιν
ποιήσασθαι τοῖς τε πρεσβυτέροις οἷς ᾔδεσαν καὶ τοῖς νεωτέροις ἐξήγησιν ὧν ἄπειροι ἦσαν,
νομίζοντες μᾶλλον ἂν αὐτοὺς ἐκ τῶν λόγων πρὸς τὸ ἠσυχάζειν τραπέσθαι ἢ πρὸς τὸ πολε-
μεῖν. Προσελθόντες οὖν τοῖς Λακεδαιμονίοις ἔφασαν βούλεσθαι καὶ αὐτοὶ ἐς τὸ πλῆθος αὐ-
τῶν εἰπεῖν, εἰ τὶ μὴ ἀποκωλύοι. Οἱ δὲ ἐκέλευόν τε παριέναι, καὶ προσελθόντες οἱ Ἀθηναῖοι
ἔλεγον τοιάδε.
«Ἡ μὲν πρέσβευσις ἡμῶν οὐκ ἐς ἀντιλογίαν τοῖς ὑμετέροις ξυμμάχοις ἐγένετο, ἀλλὰ περὶ
ὧν ἡ πόλις ἔπεμψεν. Αἰσθανόμενοι δὲ καταβοὴν οὐκ ὀλίγην οὖσαν ἡμῶν παρήλθομεν οὐ
τοῖς ἐγκλήμασι τῶν πόλεων ἀντεροῦντες (οὐ γὰρ παρὰ δικασταῖς ὑμῖν οὔτε ἡμῶν οὔτε τού-
των οἱ λόγοι ἂν γίγνοιντο), ἀλλ’ ὅπως μὴ ῥᾳδίως περὶ μεγάλων πραγμάτων τοῖς ξυμμάχοις
πειθόμενοι χεῖρον βουλεύσησθε, καὶ ἅμα βουλόμενοι περὶ τοῦ παντὸς λόγου τοῦ ἐς ἡμᾶς
καθεστῶτος δηλῶσαι ὡς οὔτε ἀπεικότως ἔχομεν ἃ κεκτήμεθα, ἥ τε πόλις ἡμῶν ἀξία λόγου
ἐστίν.»
Λεξιλόγιο
παριτητέα ἢ παριτέα = ρημ ἐπίθ. τοῦ παρέρχομαι: εμφανίζομαι
ἔγκλημα = κατηγορία
ἐγκαλῶ τινι = κατηγορώ
ἡ πρέσβευσις ἡμῶν ἐγένετο = τὴν πρεσβείαν ἐποιησάμεθα
ῥᾳδίως = επιπόλαια
παρὰ δικασταῖς ὑμῖν = παρ’ ὑμῖν ὥσπερ δικασταῖς οὖσιν
ἀπεικότως = άδικα
περὶ τοῦ παντὸς λόγου τοῦ ἐς ἡμᾶς καθεστῶτος = σχετικὰ μὲ τις συζητήσεις που γίνονται
σε βάρος μας
110
97. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, II, 47 – 8
ΣΤΟΡΊΑΙ
Τοιόσδε μὲν ὁ τάφος ἐγένετο τῷ χειμῶνι τούτῳ. Καὶ διελθόντος αὐτοῦ πρῶτον ἔτος τοῦδε
ἐτελεύτα. Τοῦ δὲ θέρους εὐθὺς ἀρχομένου οἱ Πελοποννήσιοι καὶ οἱ ξύμμαχοι τὰ δύο μέρη
ὥσπερ καὶ τὸ πρῶτον ἐσέβαλον ἐς τὴν Ἀττικὴν (ἡγεῖτο δὲ Ἀρχίδαμος, ὁ Ζευξιδάμου, Λακε-
δαιμονίων βασιλεὺς) καὶ καθεζόμενοι ἐδῄουν τὴν γῆν.
Καὶ ὄντων αὑτῶν οὐ πολλάς πω ἡμέρας ἐν τῇ Ἀττικῇ ἡ νόσος πρῶτον ἤρξατο γενέσθαι τοῖς
Ἀθηναίοις, λεγόμενον μὲν καὶ πρότερον πολλαχόσε ἐγκατασκῆψαι καὶ περὶ Λῆμνον καὶ ἐν
ἄλλοις χωρίοις, οὐ μέντοι τοσοῦτος γὲ λοιμὸς οὐδὲ φθορὰ οὕτως ἀνθρώπων οὐδαμοῦ ἐμνη-
μονεύετο γενέσθαι. Οὔτε γὰρ ἰατροὶ ἤρκουν τὸ πρῶτον θεραπεύοντες ἀγνοίᾳ, ἀλλ’ αὐτοὶ
μάλιστα ἔθνῃσκον ὅσῳ καὶ μάλιστα προσῆσαν, οὔτε ἄλλη ἀνθρωπεία τέχνη οὐδεμία. Ὅσα
τε πρὸς ἱεροῖς ἱκέτευσαν ἢ μαντείοις καὶ τοιούτοις ἐχρήσαντο, πάντα ἀνωφελῆ ἦν τελευ-
τῶντές τε αὐτῶν ἀπέστησαν ὑπὸ τοῦ κακοῦ νικώμενοι. Ἤρξατο δὲ τὸ μὲν πρῶτον, ὡς λέγε-
ται, ἐξ Αἰθιοπίας, ἔπειτα δὲ καὶ ἐς Αἴγυπτον καὶ Λιβύην κατέβη καὶ ἐς τὴν βασιλέως γῆν
τήν πολλήν. Ἐς δὲ τὴν Ἀθηναίων πόλιν ἑξαπιναίως ἐνέπεσε, καὶ τὸ πρῶτον ἐν τῷ Πειραιεῖ
ἥψατο τῶν ἀνθρώπων, ὥστε καὶ ἐλέχθη ὑπ’ αὐτῶν ὡς οἱ Πελοποννήσιοι φάρμακα ἐσβε-
βλήκοιεν ἐς τὰ φρέατα. Κρῆναι γὰρ οὔπω ἦσαν αὐτόθι.
Λεξιλόγιο
τὰ δύο μέρη = τα 2 / 3 τῶν μαχίμων
λεγόμενον = εἰ καὶ λέγεται
ἀρκῶ = είμαι επαρκὴς / ωφέλιμος, βοηθώ
τελευτῶντές τε = και τελικὰ
ὑπὲρ Αἰγύπτου = κάτω απὸ την Αίγυπτο
ἑξαπιναίως = εξαίφνης, αιφνιδιαστικὰ
φάρμακον = δηλητήριο
98. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, III, 53
ΣΤΟΡΊΑΙ
111
Νῦν δὲ φοβούμεθα μὴ ἀμφοτέρων ἅμ’ ἡμαρτήκαμεν. Τόν τε γὰρ ἀγῶνα περὶ τῶν δεινοτά-
των εἶναι εἰκότως ὑποπτεύομεν καὶ ὑμᾶς μὴ οὐ κοινοί ἀποβῆτε, τεκμαιρόμενοι κατηγορίας
τε ἡμῶν οὐ προγεγενημένης ᾗ χρή ἀντειπεῖν (ἀλλ’ αὐτοὶ λόγον ᾐτησάμεθα) τό τε ἐπερώτη-
μα βραχὺ ὄν, ᾧ τὰ μὲν ἀληθῆ ἀποκρίνασθαι ἐναντία γίγνεται, τὰ δὲ ψευδῆ ἔλεγχον ἔχει,
πανταχόθεν δὲ ἄποροι καθεστῶτες ἀναγκαζόμεθα καὶ ἀσαφαλέστερον δοκεῖ εἶναι εἰπόν-
τας τι κινδυνεύειν. Καὶ γὰρ ὁ μὴ ῥηθεὶς λόγος τοῖς ὧδ’ ἔχουσιν αἰτίαν παρέχει ὡς, εἰ ἐλέ-
χθη, σωτήριος ἂν ἦν. Χαλεπῶς δ’ ἔχει ἡμῖν πρὸς τοῖς ἄλλοις καὶ ἡ πειθώ. Ἀγνῶτες μὲν γὰρ
ὄντες ἀλλήλων ἐπεσενεγκάμενοι μαρτύρια, ὧν ἄπειροι ἦτε, ὠφελούμεθ’ ἄν. Νῦν δὲ πρὸς
εἰδότας πάντα λελέξεται, καὶ δέδιμεν οὐχὶ μὴ προκαταγνόντες ἡμῶν τάς ἀρετὰς ἥσσους εἶ-
ναι τῶν ὑμετέρων ἔγκλημα αὐτὸ ποιῆτε, ἀλλὰ μὴ ἄλλοις χάριν φέροντες ἐπὶ διεγνωσμένην
κρίσιν καθιστώμεθα.
Λεξιλόγιο
ἀποβαίνω κοινὸς = αποδεικνύομαι δίκαιος, αμερόληπτος
τεκμαίρομαί τι ἤ τινος = συμπεραίνω κάτι ή απὸ κάτι
προγεγενημένη κατηγορία = κατηγορία που διατυπώθηκε εκ των προτέρων
ἔλεγχος = αναίρεση, ανασκευή, έρευνα
ἄπορος = ἀαδιάβατος, αδιέξοδος, δύσκολος, σπάνιος, φτωχὸς
καθίσταμαι ἄπορος = βρίσκομαι σε αδιέξοδο
αἰτίαν παρέχω τινὶ = προκαλώ κατηγορία για κάποιον
ἐπεισφέρομαι μαρτύρια = προσκομίζω αποδείξεις
ἔγκλημα = κατηγορία, παράπονο
διεγνωσμένη κρίσις = προαποφασισμένη καταδίκη, προειλημμένη απόφαση
99. ΘΟΥΚΥ
ΟΥΚΥΔΊΔΟΥ ἹΣΤΟΡΊ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, Ἱ, 18
ΣΤΟΡΊΑΙ
Τὴν ἀρχὴν οὕτως ἐκτησάμεθα καὶ ἡμεῖς καὶ ὅσοι ἄλλοι δὴ ἦρξαν, παραγιγνόμενοι προθύ-
μως τοῖς αἰεὶ ἤ βαρβάροις ἤ Ἕλλησιν ἐπικαλουμένοις, ἐπεὶ εἴ γε ἠσυχάζοιεν πάντες ἤ φυλο-
κρίνοιεν οἷς χρεὼν βοηθεῖν, βραχὺ ἄν τι προσκτώμενοι αὐτῇ περὶ αὐτῆς ἂν ταύτης μᾶλλον
κινδυνεύοιμεν. Τὸν γὰρ προὔχοντα οὐ μόνον ἐπιόντα τις ἀμύνεται, ἀλλὰ καὶ ὅπως μὴ ἔπει-
112
σι προκαταλαμβάνει. Καὶ οὔκ ἐστιν ἡμῖν ταμιεύεσθαι ἐς ὅσον βουλόμεθα ἄρχειν, ἀλλ’ ἀ-
νάγκη ἐπειδήπερ ἐν τῷδε καθέσταμεν, τοῖς μὲν ἐπιβουλεύειν, τοὺς δὲ μὴ ἀνιέναι, διὰ τὸ ἀρ-
χθῆναι ἂν ὑφ’ ἑτέρων αὐτοῖς κίνδυνον εἶναι, εἰ μὴ αὐτοὶ ἄλλων ἄρχοιμεν. Καὶ οὐκ ἐκ τοῦ
αὐτοῦ ἐπισκεπτέον ὑμῖν τοῖς ἄλλοις τὸ ἥσυχον, εἰ μὴ καὶ τὰ ἐπιτηδεύματα εἰς τὸ ὅμοιον με-
ταλήψεσθε.
Λεξιλόγιο
παραγίγνομαί τινι = παρουσιάζομαι, υποστηρίζω, βοηθώ κάποιον
ἐπικαλοῦμαί τινα = προσκαλώ κάποιον, ζητώ τη μαρτυρία κάποιου
φυλοκρίνω = διακρίνω, διαχωρίζω τις φυλὲς
προσκτῶμαι = προσθέτω σε κάποιον κάτι
προέχω τινὸς = υπερέχω, προεξέχω, προηγούμαι
ἀμύνω / ἀμύνομαί τινα = απωθώ, αποκρούω κάποιον
ἀμύνομαί τινι / ἀμύνομαι περί τινος = υπερασπίζω, βοηθώ κάποιον
ταμιεύομαι = διαχειρίζομαι, διοικώ, κανονίζω, υπολογίζω
ἀνίημί τινα = αφήνω, απελευθερώνω, χαλαρώνω κάποιον
ἐπισκοπῶ = εξετάζω, παρατηρώ, επιθεωρώ
ἐπιτήδευμα = ασχολία, ενέργεια, συνήθεια, πολιτικὴ
μεταλαμβάνω τι = ανταλλάσσω κάτι
μεταλαμβάνω τινὸς = μετέχω σὲ κάτι
100. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, V, 9
ΣΤΟΡΊΑΙ
Καὶ τὰ κλέμματα ταῦτα καλλίστην δόξαν ἔχει ἂν τὸν πόλεμον μάλιστ’ ἄν τις ἀπατήσας
τοὺς φίλους, μέγιστ’ ἂν ὠφελήσειεν. Ἕως μὲν οὖν ἔτι ἀπαράσκευοι θαρσοῦσι καὶ τοῦ ὑπα-
πιέναι πλέον ἤ τοῦ μένοντος, ἐξ ὧν ἐμοὶ φαίνονται, τὴν διάνοιαν ἔχουσιν, ἐν τῷ ἀνειμένῳ
αὐτῶν τῆς γνώμης καὶ πρὶν ξυνταθῆναι μᾶλλον τὴν δόξαν, ἐγὼ μὲν ἔχων τοὺς μετ’ ἐμαυ-
τοῦ καὶ φθάσας, ἢν δύνωμαι, προσπεσοῦμαι δρόμῳ κατὰ μέσον τὸ στράτευμα. Σὺ δὲ Κλεα-
ρίδα, ὕστερον, ὅταν ἐμὲ ὁρᾷς ἤδη προσκείμενον καὶ κατὰ τὸ εἰκὸς φοβοῦντα αὐτούς, τοὺς
μετὰ σεαυτοῦ τοὺς τ’ Ἀμφιπολίτας καὶ τοὺς ἄλλους ξυμμάχους ἄγων αἰφνιδίως τάς πύλας
ἀνοίξας ἐπεκθεῖν καὶ ἐπείγεσθαι ὡς τάχιστα ξυμμεῖξαι. Ἐλπὶς γὰρ μάλιστα αὐτοὺς οὕτω
113
φοβηθῆναι. Τὸ γὰρ ἐπιὸν ὕστερον δεινότερον τοῖς πολεμίοις τοῦ παρόντος καὶ μαχομένου.
Καὶ αὐτός τε ἀνὴρ ἀγαθὸς γίγνου, ὥσπερ σὲ εἰκὸς ὄντα Σπαρτιάτην, καὶ ὑμεῖς, ὦ ἄνδρες
ξύμμαχοι, ἀκολουθήσατε ἀνδρείως.
Λεξιλόγιο
κλέμμα = απάτη, στρατήγημα, κλοπὴ
δόξα = γνώμη, δοξασία, προσδοκία, φήμη, υπόληψη, δόξα
θαρσῶ / θαρρῶ = έχω θάρρος, είμαι θαρραλέος
θαρρῶ τι = τολμώ κάτι
θαρρῶ τινι = έχω εμπιστοσύνη σε κάποιον
ὑπάπειμι = υποχωρῶ, αποχωρώ, αποσύρομαι
ἔχω τὴν διάνοιαν = διανοούμαι, σκέπτομαι, έχω την γνώμη
ἀνίεμαι = χαλαρώνω, αφήνω
ξυντείνω τὴν δόξαν = εντείνω την σκέψη, συνέρχομαι, σκέπτομαι
φθάνω = προφταίνω
προσπίπτω = προσβάλλω, προσκρούω, έρχομαι ξαφνικὰ
δρόμος = αγώνας δρόμου, τρέξιμο, ταχύτητα, κίνηση
προσκεῖμαί τινι = πιέζω, επιτίθεμαι, συνορεύω, αφοσιώνομαι
ἐπεκθέω = τρέχω εναντίον κάποιου, καταδιώκω
ἐπείγομαι + τελικὸ ἀπρφ. = βιάζομαι να, σπεύδω να
συμμείγνυμί τινι = συμπλέκομαι, συναντώ
101. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ I, 122
ΣΤΟΡΊΑΙ
Ἐνθυμώμεθα δὲ καὶ ὅτι εἰ μὲν ἡμῶν ἦσαν ἑκάστοις πρὸς ἀντιπάλους περὶ γῆς ὅρων αἱ δια-
φοραί, οἰστὸν ἂν ἦν. Νῦν δὲ πρὸς ξύμπαντάς τε ἡμᾶς Ἀθηναῖοι ἱκανοὶ καὶ κατὰ πόλιν ἔτι
δυνατώτεροι, ὥστε εἰ μὴ καὶ ἀθρόοι καὶ κατὰ ἔθνη καὶ ἕκαστον ἄστυ μιᾷ γνώμη ἀμυνούμε-
θα αὐτούς, δίχα γε ὄντας ἡμᾶς ἀπόνως χειρώσονται. Καὶ τὴν ἧσσαν, εἰ καὶ δεινὸν τῷ ἀκοῦ-
σαι, ἴστω οὐκ ἄλλο τι φέρουσαν ἤ ἄντικρυς δουλείαν. Ό καὶ λόγῳ ἐνδοιασθῆναι αἰσχρὸν τῇ
Πελοποννήσῳ καὶ πόλεις τοσάσδε ὑπὸ μιᾶς κακοπαθεῖν. Ἐν ᾧ ἤ δικαίως δοκοῖμεν ἂν πά-
σχειν ἤ διὰ δειλίαν ἀνέχεσθαι καὶ τῶν πατέρων χείρους φαίνεσθαι, οἳ τὴν Ἑλλάδα ἠλευθέ-
ρωσαν, ἡμεῖς δέ, οὐδ’ ἡμῖν αὐτοῖς βεβαιοῦμεν αὐτό, τύραννον δὲ ἐῶμεν ἐγκαθεστᾶναι πό-
λιν, τοὺς δ’ ἐν μιᾷ μονάρχους ἀξιοῦμεν καταλύειν.

114
Λεξιλόγιο
φέρω τι = υπομένω / υποφέρω κάτι
δίχα (ἐπὶρ) = χωριστά, σε δύο μέρη, μὲ δύο τρόπους διαφορετικὰ
χειροῦμαί τινα = υποτάσσω κάποιον
ἀντικρυς (ἐπίρ.) = φανερά, απροκάλυπτα, απέναντι, μπροστὰ
ἐνδοιάζω = αμφιβάλλω, διστάζω
κακοπάθω = δυστυχώ, υποφέρω
ἀνέχομαι = αντέχω, υπομένω, ενέχομαι, συγκρατούμαι
ἀνέχω τι = κρατώ ψηλά, ανυψώνω, εγκωμιάζω, υποστηρίζω κάτι
μόναρχος = μονάρχης, τύραννος δικτάτορας
102. ΘΟΥΚΥ
ΣΤΟΡΊΑΙ
Καὶ ἐπειδὴ ἐγένοντο πρὸς αὐταῖς (Ἐπιπολαῖς) κατὰ τὸν Εὐρύηλον, ᾗπερ καὶ ἡ προτέρα
στρατιὰ τὸ πρῶτον ἀνέβη, λανθάνουσί τε τοὺς φύλακας τῶν Συρακοσίων, καὶ προσβάντες
τὸ τείχισμα ὃ ἦν αὐτόθι τῶν Συρακοσίων αἱροῦσι καὶ ἄνδρας τῶν φυλάκων ἀποκτείνουσιν.
Οἱ δὲ πλείους διαφυγόντες εὐθὺς πρὸς τὰ στρατόπεδα, ἃ ἦν ἐπὶ τῶν Ἐπιπολῶν τρία ἐν προ-
τειχίσμασιν, ἕν μὲν τῶν Συρακοσίων, ἕν δὲ τῶν ἄλλων Σικελιωτων, ἕν δὲ τῶν ξυμμάχων,
ἀγγέλλουσι τὴν ἕφοδον καὶ τοῖς ἑξακοσίοις τῶν Συρακοσίων, οἳ καὶ πρῶτοι κατὰ τοῦτο τὸ
μέρος τῶν Ἐπιπολῶν φύλακες ἦσαν, ἔφραζον. Οἱ δ’ ἐβοήθουν τ’ εὐθύς, καὶ αὐτοῖς ὁ Δημο-
σθένης καὶ οἱ Ἀθηναῖοι ἐντυχόντες ἀμυνομένους ἔτρεψαν. Καὶ αὐτοὶ μὲν εὐθὺς ἐχώρουν ἐς
τὸ πρόσθεν, ὅπως τῇ παρούσῃ ὁρμῇ τοῦ περαίνεσθαι ὧν ἕνεκα ἦλθον μὴ βραδεῖς γένωνται.
Λεξιλόγιο
προσβαίνω = επιτίθεμαι, προχωρώ, καταλαμβάνω
αὐτόθι = σε αυτό το μέρος, εκεί
αἱρῶ τινα = συλλαμβάνω κάποιον
αἱρῶ τι = κυριεύω κάτι
αἱροῦμαί τινα = εκλέγω κάποιον
αἱροῦμαι + ἀπρφ. = προτιμώ να …
ἁλίσκομαι (παθ. τοι αἰρω) = συλλαμβάνομαι, κυριεύομαι, αιχμαλωτίζομαι
προτείχισμα = οχύρωμα, προμαχώνας
ἐντυγχάνω τινὶ = συναντώ κάποιον
ὁρμὴ = ορμητικὴ κίνηση, επίθεση, προσβολή, ορμὴ
περαίνομαί τι = εκτελώ, τελειώνω, διεκπεραιώνω
115
103. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, I, 87
ΣΤΟΡΊΑΙ
Τοιαῦτα λέξας ἐπεψήφιζεν αὐτὸς ἔφορος ὢν ἐς τὴν ἐκκλησίαν τῶν Λακεδαιμονίων. Ὁ δὲ
(κρίνουσι γὰρ βοὴ καὶ οὐ ψήφῳ) οὐκ ἔφη διαγιγνώσκειν τὴν βοὴν ὁποτέρα μείζων, ἀλλὰ
βουλόμενος αὐτοὺς ἀποδεικνυμένους τὴν γνώμην ἐς τὸ πόλεμον μᾶλλον ὁρμῆσαι ἔλεξεν
«ὅτῳ μὲν ὑμῶν, ὦ Λακεδαιμόνιοι, δοκοῦσι λελύσθαι αἱ σπονδαὶ καὶ οἱ Ἀθηναῖοι ἀδικεῖν, ἀ-
ναστήτω ἐς ἐκεῖνο τὸ χωρίον», δείξας τι χωρίον αὐτοῖς, «ὅτῳ δὲ μὴ δοκοῦσιν, ἐς ἐπὶ θάτε-
ρα». Ἀναστάντες δὲ διέστησαν, καὶ πολλῷ πλείους ἐγένοντο οἷς ἐδόκουν αἱ σπονδαὶ λελύ-
σθαι. Προσκαλέσαντές τε τοὺς ξυμμάχους εἶπον ὅτι σφίσιν μὲν δοκοῖεν ἀδικεῖν οἱ Ἀθηναῖ-
οι, βούλεσθαι δὲ καὶ τοὺς πάντας ξυμμάχους παρακαλέσαντες ψῆφον ἐπαγαγεῖν, ὅπως
κοινῇ βουλευσάμενοι τὸν πόλεμον ποιῶνται, ἢν δοκῇ. Καὶ οἱ μὲν ἀπεχώρησαν ἐπ’ οἴκου δι-
απραξάμενοι ταῦτα, καὶ οἱ Ἀθηναίων πρέσβεις ὕστερον ἐφ’ ἅπερ ἦλθον χρηματίσοντες.
Λεξιλόγιο
ἐπιψηφίζω = θέτω σε ψηφοφορία
διαγιγνώσκω = αποφασίζω, διακρίνω, ξεχωρίζω
ὁρμῶ = ορμώ, εξωθώ, εξεγείρω
ἀνίσταμαι = σηκώνομαι, απέρχομαι, μεταναστεύω
διίσταμαι = διαχωρίζομαι, διαφέρω, διαφωνώ
παρακαλῶ τινα = προσκαλώ, ζητώ βοήθεια, παρακινώ, ερεθίζω κάποιον
ἐπάγω ψῆφον = θέτω σε ψηφοφορία
ἐπάγω τινὰ = οδηγώ εναντίον, παρορμώ, παρακινώ
διαπράττομαί τι = εκτελώ, ολοκληρώνω κάτι
χρηματίζω = πραγματοποιώ, διεξάγω (εμπορικὲς) υποθέσεις
104. ΘΟΥΚΥ
ΣΤΟΡΊΑΙ
Σπονδὰς ἐποιήσαντο Ἀθηναῖοι καὶ Λακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ξύμμαχοι κατὰ τάδε, καὶ ὤμοσαν
κατὰ πόλεις. Περὶ μὲν τῶν ἱερῶν τῶν κοινῶν, θύειν καὶ ἰέναι καὶ μαντεύεσθαι καὶ θεωρεῖν
κατὰ τὰ πάτρια τὸν βουλόμενον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν ἀδεῶς. Τὸ δὲ ἱερὸν καὶ
116
τὸν νεὼν τὸν ἐν Δελφοῖς τοῦ Ἀπόλλωνος καὶ Δελφοὺς αὐτονόμους εἶναι καὶ αὐτοτελεῖς καὶ
αὐτοδίκους καὶ ἑαυτῶν καὶ τῆς γῆς τῆς ἑαυτῶν κατὰ τὰ πάτρια. Ἔτη δὲ εἶναι τάς σπονδὰς
πεντήκοντα Ἀθηναίοις καὶ τοῖς ξυμμάχοις τοῖς Ἀθηναίων καὶ Λακεδαιμονίοις καὶ τοῖς ξυμ-
μάχοις τοῖς Λακεδαιμονίων ἀδόλους καὶ ἀβλαβεῖς καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλασσαν. Ὅπλα
δὲ μὴ ἐξέστω ἐπιφέρειν ἐπὶ πημονῇ μήτε Λακεδαιμονίους καὶ τοὺς ξυμμάχους ἐπ’ Ἀθηναί-
ους καὶ τοὺς ξυμμάχους μήτε Ἀθηναίους καὶ τοὺς ξυμμάχους ἐπὶ Λακεδαιμονίους καὶ τοὺς
ξυμμάχους, μήτε τέχνῃ μήτε μηχανῇ μηδεμιᾷ. Ἢν δέ τι διάφορον ᾗ πρὸς ἀλλήλους, δικαίῳ
χρήσθων καὶ ὅρκοις, καθ’ ὅ,τι ἂν ξυνθῶνται.
Λεξιλόγιο
μαντεύομαι (ἀμτβ) = ρωτώ το μαντείο
μαντεύομαί τι = προφητεύω κάτι
θεωρῶ (ἀμτβ) = είμαι πρεσβευτὴς πόλεως στο μαντείο, πάω να ρωτήσω στο μαντείο
θεωρῶ τι = παρατηρώ, εξετάζω, σκέπτομαι
αὐτόδικος = αυτός που έχει τα δικὰ του δικαστήρια
αὐτοτελὴς = ο οικονομικὰ αυτοδύναμος
ἄδολος = χωρὶς απάτη
ἐπιφέρω ὅπλα = κηρύσσω πόλεμο, επιτίθεμαι
πημονὴ = βλάβη, λύπη κακό, δυστυχία
τέχνη = τέχνασμα, πανουργία
μηχανὴ = δόλος, τέχνασμα, πανουργία, τρόπος
105. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, I, 118 – 9
ΣΤΟΡΊΑΙ
Αὐτοῖς μὲν οὖν τοῖς Λακεδαιμονίοις διέγνωστο λελύσθαι τε τάς σπονδὰς καὶ τοὺς Ἀθηναί-
ους ἀδικεῖν, πέμψαντες δὲ ἐς Δελφοὺς ἐπηρώτων τὸν Θεὸν εἰ πολεμοῦσιν ἄμεινον ἔσται. Ὁ
δὲ ἀνεῖλεν αὐτοῖς, ὡς λέγεται, κατὰ κράτος πολεμοῦσιν νίκην ἔσεσθαι, καὶ αὐτὸς ἔφη ξυλ-
λήψεσθαι καὶ παρακαλούμενος καὶ ἄκλητος. Αὖθις δὲ τοὺς ξυμμάχους παρακαλέσαντες
ψῆφον ἐβούλοντο ἐπαγαγεῖν εἰ χρή πολεμεῖν. Καὶ ἐλθόντων τῶν πρέσβεων ἀπὸ τῆς ξυμμα-
χίας καὶ ξυνόδου γενομένης οἵ τε ἄλλοι εἶπον ἃ ἐβούλοντο, κατηγοροῦντες οἱ πλείους τῶν
117
Ἀθηναίων καὶ τὸν πόλεμον ἀξιοῦντες γίγνεσθαι, καὶ οἱ Κορίνθιοι δεηθέντες μὲν καὶ κατὰ
πόλεις πρότερον ἑκάστων ἰδίᾳ ὥστε ψηφίσασθαι τὸν πόλεμον, δεδιότες περὶ τῇ Ποτιδαίᾳ
μὴ προδιαφθαρῇ, παρόντες δὲ καὶ τότε καὶ τελευταῖοι ἐπελθόντες ἔλεγον τοιαῦτα.
Λεξιλόγιο
ξυλλαμβάνω τινὶ = βοηθώ, παίρνω το μέρος κάποιου
ἄκλητος = απρόσκλητος
ἐπάγω ψῆφον = προσκαλώ σε ψηφοφορία, θέτω προς ψήφιση
106. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, II, 21
ΣΤΟΡΊΑΙ
Ἐπειδὴ δὲ περὶ Ἀχαρνὰς εἶδον τὸν στρατὸν ἑξήκοντα σταδίους τῆς πόλεως ἀπέχοντα, οὐκέ-
τι ἀνασχετὸν ἐποιοῦντο, ἀλλ’ αὐτοῖς, ὡς εἰκός, γῆς τεμνομένης ἐν τῷ ἐμφανεῖ, ὃ οὔπω ἐο-
ράκεσαν οἵ γε νεώτεροι οὒδ’ οἱ πρεσβύτεροι πλὴν τὰ Μηδικά, δεινὸν ἐφαίνετο καὶ ἐδόκει
τοῖς τε ἄλλοις καὶ μάλιστα τῇ νεότητι ἐπεξιέναι καὶ μὴ περιορᾶν. Κατὰ ξυστάσεις τε γιγνό-
μενοι ἐν πολλῇ ἔριδι ἦσαν, οἱ μὲν κελεύοντες ἐπεξιέναι, οἱ δέ τινες οὐκ ἐῶντες. Χρησμολό-
γοι τε ᾖδον χρησμοὺς παντοίους, ὧν ἀκροᾶσθαι ὡς ἕκαστος ὥρμητο. Οἵ τε Ἀχαρνῆς οἰόμε-
νοι παρὰ σφίσιν αὐτοῖς οὐκ ἐλαχίστην μοῖραν εἶναι Ἀθηναίων, ὡς αὐτῶν ἡ γῆ ἐτέμνετο, ἐ-
νῆγον τὴν ἔξοδον μάλιστα. Παντί τε τρόπῳ ἀνηρέθιστο ἡ πόλις, καὶ τὸν Περικλέα ἐν ὀργῇ
εἶχον, καὶ ὧν παρῄνεσε πρότερον ἐμέμνηντο οὐδέν, ἀλλ’ ἐκάκιζον ὅτι στρατηγὸς ὢν οὐκ ἐ-
πεξάγοι, αἴτιόν τε σφίσιν ἐνόμιζον πάντων ὧν ἔπασχον.
Λεξιλόγιο
ἀνασχετὸν = ρημ. επίθετο του ἀνέχομαι: υποφέρομαι, ανέχομαι
γίγνομαι κατὰ συστάσεις = συγκεντρώνομαι κατὰ ομάδες
ᾄδω χρησμοὺς = απαγγέλλω εμμέτρους χρησμοὺς
ὁρμῶμαι = επιθυμώ
μοῖρα = μερίδιο, μέρος, τμήμα
ἐνάγω τὴν ἔξοδον = προκαλώ, υποδαυλίζω την έξοδο (του στρατού)
118
107. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, III, 97
ΣΤΟΡΊΑΙ
Τῷ δὲ Δημοσθένει τοιόνδε τι οἱ Μεσσήνιοι παρῄνουν. Ὅπερ καὶ τὸ πρῶτον ἀναδιδάσκοντες
αὐτὸν τῶν Αἰτωλῶν ὡς εἴη ῥᾳδία ᾗ αἵρεσις, ἱέναι ἐκέλευον ὅτι τάχιστα ἐπὶ τάς κώμας καὶ
μὴ μένειν ἕως ἂν ξύμπαντες ἀθροισθέντες ἀντιτάξωνται, τὴν δ’ ἐν ποσίν αἰεὶ πειράσαθαι
αἱρεῖν. Ὁ δὲ τούτοις τε πεισθεὶς καὶ τῇ τύχῃ ἐλπίσας, ὅτι οὐδὲν ἠναντιοῦτο, τοὺς Λοκροὺς
οὐκ ἀναμείνας οὓς αὐτῷ ἔδει προσβοηθῆσαι (ψιλῶν γὰρ ἀκοντιστῶν ἐνδεὴς ἦν μάλιστα) ἐ-
χώρει ἐπὶ Αἰγιτίου, καὶ κατὰ κράτος αἱρεῖ ἐπιών. Ὑπέφευγον γὰρ οἱ ἄνθρωποι καὶ ἐκάθην-
το ἐπὶ τῶν λόφων τῶν ὑπὲρ τῆς πόλεως. Ἦν γὰρ ἐφ’ ὑψηλῶν χωρίων ἀπέχουσα τῆς θαλάσ-
σης ὀγδοήκοντα σταδίους μάλιστα. Οἱ δὲ Αἰτωλοὶ (βεβοηθηκότες γὰρ ἤδη ἦσαν ἐπὶ τὸ Αἰγί-
τιον) προσέβαλλον τοῖς Ἀθηναίοις καὶ τοῖς ξυμμάχοις καταθέοντες ἀπὸ τῶν λόφων ἄλλοι
ἄλλοθεν καὶ ἐσηκόντιζον, καὶ ὅτε μὲν ἐπίοι τὸ τῶν Ἀθηναίων στρατόπεδον, ὑπεχώρουν, ἀ-
ναχωροῦσι δὲ ἐπέκειντο. Καὶ ἦν ἐπὶ πολλῇ τοιαύτη ἡ μάχη.
Λεξιλόγιο
ὅτι τάχιστα = το γρηγορότερο
τὴν ἐν πόσιν = αυτή που ήταν μπροστὰ του
κατὰ κράτος = με την πρώτη έφοδο
ἄλλοθεν = απὸ όλα τα μέρη
108. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, IV 73
ΣΤΟΡΊΑΙ
Μετὰ δὲ τοῦτο Βρασίδας καὶ τὸ στράτευμα ἐχώρουν ἐγγυτέρῳ τῆς θαλάσσης καὶ τῆς τῶν
Μεγαρέων πόλεως, καὶ καταλαβόντες χωρίον ἐπιτήδειον παραταξάμενοι ἡσύχαζον, οἰό-
μενοι σφίσιν ἐπιέναι τοὺς Ἀθηναίους καὶ τοὺς Μεγαρέας ἐπιστάμενοι περιορωμένους ὁ-
ποτέρων ἡ νίκη ἔσται. Καλῶς δὲ ἐνόμιζον σφίσιν ἀμφότερα ἔχειν, ἅμα μὲν τὸ μὴ ἐπιχει-
ρεῖν προτέρους μηδὲ μάχης καὶ κινδύνους ἑκόντας ἄρξαι, ἐπειδή γε ἐν φανερῷ ἔδειξαν ἑ-
τοῖμοι ὄντες ἀμύνεσθαι, καὶ αὐτοῖς ὥσπερ ἀκονιτὶ τὴν νίκην δικαίως ἂν τίθεσθαι, ἐν τῷ
119
αὐτῷ δὲ καὶ πρὸς τοὺς Μεγαρέας ὀρθῶς ξυμβαίνειν. Εἰ μὲν γὰρ μὴ ὤφθησαν ἐλθόντες,
οὐκ ἂν ἐν τύχῃ γίγνεσθαι σφίσιν, ἀλλὰ σαφῶς ἂν ὥσπερ ἡσσηθέντων στερηθῆναι εὐθὺς
τῆς πόλεως. Νῦν δὲ κἄν τυχεῖν αὐτοὺς Ἀθηναίους μὴ βουληθέντας ἀγωνίζεσθαι, ὥστε ἀ-
μαχητὶ ἂν περιγενέσθαι αὐτοῖς ὧν ἕνεκα ἦλθον, ὅπερ καὶ ἐγένετο.
Λεξιλόγιο
ἀκονιτὶ (ἀ + κόνις: σκόνη, ο κονιορτός της μάχης) = αμαχητὶ
περιγίγνομαί τι ἀμαχητὶ = επιτυγχάνω κάτι χωρὶς μάχη
109. ΘΟΥΚΥ
ΣΤΟΡΊΑΙ
Μετὰ δὲ ταῦτα ( ἐγίγνοντο γὰρ αἰεὶ λόγοι τοῖς τε Ἀθηναίοις καὶ Λακεδαιμονίοις περὶ ὧν
εἶχον ἀλλήλων ἐλπίζοντες οἱ Λακεδαιμόνιοι, εἰ Πανακτον Ἀθηναῖοι παρὰ Βοιωτῶν ἀπο-
λάβοιεν, κομίσασθαι ἂν αὐτοὶ Πύλον, ἦλθον ἐς τοὺς Βοιωτοὺς πρεσβευόμενοι καὶ ἐδέοντο
σφίσι Πανακτόν τε καὶ τῶν Ἀθηναίων δεσμώτας παραδοῦναι, ἵν’ ἀντ’ αὐτῶν Πῦλον κομί-
σωνται. Οἱ δὲ Βοιωτοὶ οὐκ ἔφασαν ἀποδώσειν, ἢν μὴ σφίσι ξυμμαχίαν ἰδίαν ποιήσωνται
ὥσπερ Ἀθηναίοις. Λακεδαιμόνιοι δὲ εἰδότες μὲν ὅτι ἀδικήσουσιν Ἀθηναίους, εἰρημένον ἄ-
νευ ἀλλήλων μήτε σπένδεσθαί τῳ μήτε πολεμεῖν, βουλόμενοι δὲ τὸ Πανακτον παραλα-
βεῖν ὡς τὴν Πῦλον ἀντ’ αὐτοῦ κομιούμενοι, καὶ ἅμα τῶν ξυγχέαι σπενδόντων τάς σπον-
δὰς προθυμουμένων τὰ ἐς τοὺς Βοιωτούς, ἐποιήσαντο τὴν ξυμμαχίαν τοῦ χειμῶνος τε-
λευτῶντος ἤδη καὶ πρὸς ἔαρ. Καὶ τὸ Πάνακτον εὐθὺς καθῄρητο.
Λεξιλόγιο
ἀπολαμβάνω τι = δέχομαι, παίρνω κάτι
ἀπολαύω τι = απολαμβάνω κάτι
πρεσβεύομαι = στέλνω πρεσβευτὲς
τὰ εἰρημένα = τα συμφωνηθέντα
ξυγχέω τάς σπονδὰς = διαλύω την συνθήκη ειρήνης
καθαιρῶ τι = κατεβάζω, γκρεμίζω κάτι
120
110. ΘΟΥΚΥ
ΔΊΔΟΥ ΑΙ, Ἱ, 29
ΣΤΟΡΊΑΙ
Ὁ δ’ ἐν τῷ παρόντι πρὸς τὰ μηνύματα ἀπελογεῖτο καὶ ἑτοῖμος ἦν πρὶν ἐκπλεῖν κρίνεσθαι,
εἰ τὶ τούτων εἰργασμένος ἦν (ἤδη γὰρ καὶ τὰ τῆς παρασκευῆς ἐπεπόριστο) καὶ εἰ μὲν τού-
των τι εἴργαστο, δίκην δοῦναι, εἰ δ’ ἀπολυθείη, ἄρχειν. Καὶ ἐπεμαρτύρετο μὴ ἀπόντος πε-
ρὶ αὐτοῦ διαβολὰς ἀποδέχεσθαι, ἀλλ’ ἤδη ἀποκτείνειν, εἰ ἀδικεῖ, καὶ ὅτι σωφρονέστερον
εἴη μὴ μετὰ τοιαύτης αἰτίας, πρὶν διαγνῶσι, πέμπειν αὐτὸν ἐπὶ τοσούτῳ στρατεύματι. Οἱ
δ’ ἐχθροὶ δεδιότες τό τε στράτευμα μὴ εὔνουν ἔχῃ, ἢν ἤδη ἀγωνίζηται, ὁ δὲ δῆμος μὴ μα-
λακίζηται θεραπεύων ὅτι δι’ ἐκεῖνον οἳ τ’ Ἀργεῖοι ξυνεστράτευον καὶ τῶν Μαντινέων τι-
νές, ἀπέτρεπον καὶ ἀπέσπευδον ἄλλους ῥήτορας ἐνιέντες οἳ ἔλεγον νῦν μὲν πλεῖν αὐτὸν
καὶ μὴ κατασχεῖν τὴν ἀναγωγήν, ἐλθόντα μὲν κρίνεσθαι ἐν ἡμέραις ῥηταῖς, βουλόμενοι
ἐκ μείζονος διαβολῆς, ἣν ἔμελλον ῥᾷον αὐτοῦ ἀπόντος ποριεῖν, μετάπεμπτον κομισθέντα
αὐτὸν ἀγωνίσασθαι. Καὶ ἔδοξε πλεῖν τὸν Ἀλκιβιάδη.
Λεξιλόγιο
μήνυμα = καταγγελία, είδηση, κατηγορία
ἐπιμαρτύρομαι = διαμαρτύρομαι, εξορκίζω
ἀποσπεύδω = εμποδίζω, ανακόπτω
μετάπεμπτον = ρημ. επίθ. απὸ το μεταπέμπομαι: στέλνω και καλώ
ἐνίημί τινα = εμβάλλω, παρακινώ
111. ΘΟΥΚΥ
ΣΤΟΡΊΑΙ
Οἱ δὲ τῶν Ἀθηναίων στρατηγοὶ ἐν τούτῳ ἐβουλεύοντο πρός τε τὴν γεγενημένην ξυμφο-
ρὰν καὶ πρὸς τὴν παροῦσαν ἐν τῷ στρατοπέδῳ κατὰ πάντα ἀρρωστίαν. Τοῖς τε γὰρ ἐπι-
χειρήμασιν ἑώρων οὐ κατορθοῦντες καὶ τοὺς στρατιώτας ἀχθομένους τῇ μονῇ. Νόσῳ τε
γὰρ ἐπιέζοντο κατ’ ἀμφότερᾳ, τῆς τε ὥρας τοῦ ἐνιαυτου ταύτης οὔσης ἐν ἡ ἀσθενοῦσιν
121
ἄνθρωποι μάλιστα, καὶ τὸ χωρίον ἐν ὦ ἐστρατοπεδεύοντο ἑλῶδες καὶ χαλεπὸν ἦν, τά τε
ἄλλα ὅτι ἀνέλπιστα αὐτοῖς ἐφαίνετο. Τῷ οὖν Δημοσθένει οὐκ ἐδόκει ἔτι χρῆναι μένειν,
ἀλλ’ ἅπερ καὶ διανοηθεὶς ἐς τάς Ἐπιπολὰς διεκινδύνευσεν, ἐπειδὴ ἔσφαλτο, ἀπιέναι ἐψη-
φίζετο καὶ μὴ διατρίβειν, ἕως ἔτι τὸ πέλαγος οἷόν τε περαιοῦσθαι καὶ τοῦ στρατεύματος
ταῖς γοῦν ἐπελθούσαις ναυσὶν κρατεῖν. Καὶ τῇ πόλει ὠφελιμώτερον ἔφη εἶναι πρὸς τοὺς
ἐν τῇ χώρᾳ σφῶν ἐπιτειχίζοντας τὸν πόλεμον ποιεῖσθαι ἢ Συρακοσίους, οὓς οὐκέτι ῥᾴδι-
ον εἶναι χειρώσασθαι.
Λεξιλόγιο
ἀρρωστία = αδυναμία, αποθάρρυνση
κατορθῶ τι = επιτυγχάνω
ἐνιαυτὸς = ἔέτος
χαλεπὸς = δύσκολος, δυσβάσταχτος
χωρίον χαλεπὸν = ανθυγιεινὴ περιοχὴ
ἀνέλπιστα = χωρὶς ελπίδα, δυσοίωνα
σφάλλομαι = αποτυγχάνω
112. ΘΟΥΚΥ
ΣΤΟΡΊΑΙ
Πάντων γὰρ δὴ ἀνακειμένων τοῖς Ἀθηναίοις ἐς τάς ναῦς ὅ τε φόβος ἦν ὑπὲρ τοῦ μέλλον-
τος οὐδενὶ ἐοικώς, καὶ διὰ τὸ ἀνώμαλον τῆς ναυμαχίας ἀνώμαλον καὶ τὴν ἐπόψιν ἐκ τῆς
γῆς ἠναγκάζοντο ἔχειν. Δι’ ὀλίγου γὰρ οὔσης τῆς θέας καὶ οὐ πάντων ἅμα ἐς τὸ αὐτὸ
σκοπούντων. Εἰ μὲν γάρ τινες ἴδοιεν πῇ τοὺς σφετέρους ἐπικρατοῦντας, ἀνεθάρσησάν τε
ἂν καὶ πρὸς ἐπίκλησιν θεῶν μὴ στερῆσαι σφᾶς τῆς σωτηρίας ἐτρέποντο, οἱ δ’ ἐπὶ τὸ ἡσ-
σώμενον βλέψαντες ὀλοφυρμῷ τε ἅμα μετὰ βοῆς ἐχρῶντο καὶ ἀπὸ τῶν δρωμένων τῆς ὄ-
ψεως καὶ τὴν γνώμην μᾶλλον τῶν ἐν τῷ ἔργῳ ἐδουλοῦντο. Ἄλλοι δὲ καὶ πρὸς ἀντίπαλόν
τι τῆς ναυμαχίας ἀπιδόντες, διὰ τὸ ἀκρίτως ξυνεχὲς τῆς ἁμίλλης καὶ τοῖς σώμασιν αὐτοῖς
ἴσα τῇ δόξῃ περιδεῶς ξυναπονεύοντες ἐν τοῖς χαλεπώτατα διῆγον. Αἰεὶ γὰρ παρ’ ὀλίγον ἢ
διέφευγον ἢ ἀπώλλυντο.
122
Λεξιλόγιο
ἐπόψις = εικόνα, άποψη, θέα
ἀνώμαλος = διαφορετικὸς
οἱ ὄντες ἐν τῷ ἔργῳ = αυτοί που βρίσκονται στην μάχη
δουλοῦμαι τὴν γνώμην = υποδουλώνω το φρόνημα, χάνω το θάρρος μου
ἀντίπαλος = ισόπαλος
ἀκρίτως = χωρὶς νικητή
δίηγον ἐν τοῖς χαλεπώτατα = βρίσκονταν σε απελπιστικὴ κατάσταση
ξυναπονεύω = αποκλίνω, κινώ το σώμα
113. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΘΕΆΓΗΣ

ΛΆΤΩΝΟΣ
ΣΩ: οὐκ, ὠγαθέ, ἀλλὰ σὲ λέληθεν οἷον τοῦτ’ ἐστίν, ἐγὼ δέ σοι φράσω. Ἐστὶ γάρ τι θεία
μοῖρα παρεπόμενον ἐμοὶ ἐκ παιδὸς ἀρξάμενον δαιμόνιον. Ἐστὶ δὲ τοῦτο φωνή, ὅταν γένη-
ται ἀεί μοι σημαίνει, ὃ ἂν μέλλω πράττειν, τούτου ἀποτροπήν, προτρέπει δὲ οὐδέποτε.
Καὶ ἐάν τίς μοι τῶν φίλων ἀνακοινῶται καὶ γένηται ἡ φωνή, ταὐτὸν τοῦτο, ἀποτρέπει καὶ
οὐκ ἐᾷ πράττειν. Καὶ τούτων ὑμῖν μάρτυρας παρέξομαι. Χαρμίδην γὰρ τουτονὶ γιγνώσκε-
τε, τὸν καλὸν γενόμενον, τὸν Γλαύκωνος. Οὗτός ποτε ἐτύγχανεν ἐμοὶ ἀνακοινούμενος
μέλλων ἀσκήσειν στάδιον εἰς Νεμέαν, καὶ εὐθὺς αὐτοῦ ἀρχομένου λέγειν ὅτι μέλλοι ἀ-
σκεῖν ἐγένετο ἡ φωνὴ καὶ ἐγὼ διεκώλυόν τε αὐτὸν καὶ εἶπον ὅτι « λέγοντός σου μεταξὺ
γέγονέ μοι ἡ φωνὴ ἡ τοῦ δαιμονίου. Ἀλλὰ μὴ ἄσκει.» «Ἴσως» ἔφη «σημαίνει σοι ὅτι οὐ νι-
κήσω. Ἐγὼ δὲ κἄν μὴ μέλλω νικᾶν, γυμνασάμενόν γε τοῦτον τὸν χρόνον ὠφεληθήσο-
μαι». Ταῦτα εἰπὼν ἤσκει.
Λεξιλόγιο
σημαίνω τι = δείχνω, φανερώνω
μέλλω + τελ. ἀπρφ. = σκοπεύω, χρονοτριβώ, πρόκειται να
ἀσκῶ στάδιον = συμμετέχω σε αγώνα (ενὸς) σταδίου
123
114. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΓΟΡΓΊ
ΛΆΤΩΝΟΣ ΟΡΓΊΑΣ
ΑΣ
Ἀλλ’ οἶμαι οἱ τιθέμενοι τοὺς νόμους οἱ ἀσθενεῖς ἄνθρωποί εἰσιν καὶ πολλοί. Πρὸς ἑαυτοὺς
οὖν καὶ τὸ ἑαυτοῖς συμφέρον τούς τε νόμους τίθενται καὶ τοὺς ἐπαίνους ἐπαινοῦσι καὶ
τοὺς ψόγους ψέγουσιν. Ἐκφοβοῦντες τοὺς ἐρρωμενεστέρους τῶν ἀνθρώπων καὶ δυνατοὺς
ὄντας πλέον ἔχειν, ἵνα μὴ αὐτῶν πλέον ἔχωσιν, λέγουσιν ὡς αἰσχρὸν καὶ ἄδικον τὸ πλεο-
νεκτεῖν, καὶ τοῦτό ἐστι τὸ ἀδικεῖν, τὸ πλέον τῶν ἄλλων ζητεῖν ἔχειν. Ἀγαπῶσιν γὰρ οἶμαι
αὐτοὶ ἂν τὸ ἴσον ἔχωσιν φαυλότεροι ὄντες. Διὰ ταῦτα μὴ νόμων μὲν τοῦτο ἄδικον καὶ αἰ-
σχρὸν λέγεται, τὸ πλέον ζητεῖν ἔχειν τῶν πολλῶν, καὶ ἀδικεῖν αὐτὸ καλοῦσι. Ἡ δέ γε οἶ-
μαι φύσις αὐτὴ ἀποφαίνει αὐτό, ὅτι δίκαιόν ἐστι τὸν ἀμείνω τοῦ χείρονος πλέον ἔχειν καὶ
τὸν δυνατώτερον τοῦ ἀδυνατωτέρου. Δηλοῖ δὲ ταῦτα πολλαχοῦ ὅτι οὕτως ἔχει καὶ ἐν τοῖς
ἄλλοις ζῴοις καὶ τῶν ἀνθρώπων ἐν ὅλαις ταῖς πόλεσι καὶ τοῖς γένεσιν, ὅτι οὕτω τὸ δίκαι-
ον κέκριται, τὸν κρείττω τοῦ ἥττονος ἄρχειν καὶ πλέον ἔχειν.
Λεξιλόγιο
ἐρρωμένος = δυνατός, υγιὴς
πλεονεκτῶ τινὸς = έχω περισσότερα, υπερέχω απὸ κάποιον
πλεονεκτῶ (ἀμτβ) = είμαι πλεονέκτης, έχω ή ζητώ πολλὰ
ἀγαπῶ τινι = ἀρκοῦμαι, είμαι ευχαριστημένος με κάτι
ἀγαπῶ τί / τινα = αγαπώ κάποιον κάτι / κάποιον
ἀγαπῶ + ἀπρφ. = συνηθίζω να
φαῦλος = ευτελής, μηδαμινός, κακός, ανάξιος λόγου, άσχημος
νόμῳ = συμβατικό, καθιερωμένο, επίκτητο
φύσει = φυσικό, έμφυτο, εκ φύσεως
ἀποφαίνω τι = δείχνω, επιδεικνύω, φανερώνω, παρουσιάζω
κρίνομαι = διακρίνομαι, εκλέγομαι, δικάζομαι
115. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἈΛΚΙΒΙ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΚΙΒΙΆ
ΆΔΗΣ
Τοῦτο μὲν γὰρ εἰ ἐθέλεις τοὺς Λακεδαιμονίων πλούτους ἰδεῖν, γνώσει ὅτι πολὺ τἀνθάδε
τῶν ἐκεῖ ἐλλείπει. Γῆν μὲν γὰρ ὅσην ἔχουσιν τῆς θ’ ἑαυτῶν καὶ Μεσσήνης, οὐδ’ ἂν εἷς ἀμ-
φισβητήσειε τῶν τῇδε πλήθει οὐδὲ ἀρετῇ, οὐδ’ αὖ ἀνδραπόδων κτήσει τῶν τε ἄλλων καὶ
124
τῶν εἰλωτικῶν, οὐδὲ μὴν ἵππων γε, οὐδ’ ὅσα ἄλλα βοσκήματα κατὰ Μεσσήνην νέμεται.
Ἀλλὰ ταῦτα μὲν πάντα ἐῶ χαίρειν, χρυσίον δὲ καὶ ἀργύριον οὔκ ἐστιν ἐν πᾶσιν Ἕλλησιν
ὅσῳ ἐν Λακεδαίμονι ἰδίᾳ. Πολλὰς γὰρ ἤδη γενεὰς εἰσέρχεται μὲν αὐτόσε ἐξ ἁπάντων τῶν
Ἑλλήνων, πολλάκις δὲ καὶ ἐκ τῶν βαρβάρων, ἐξέρχεται δὲ οὐδαμόσε, ἀλλ’ ἀτεχνῶς κατὰ
τὸν Αἰσώπου μῦθον, ὃν ἡ ἀλώπηξ πρὸς τὸν λέοντα εἶπε, καὶ τοῦ εἰς Λακεδαίμονα νομί-
σματος εἰσιόντος μὲν τὰ ἴχνη τὰ ἐκεῖσε τετραμμένα δῆλα, ἐξιόντος δὲ οὐδαμῇ ἄν τις ἴδοι.
Ὥστε εὖ χρή εἰδέναι ὅτι καὶ χρυσῷ καὶ ἀργύρῳ οἱ ἐκεῖ πλουσιώτατοί εἰσι τῶν Ἑλλήνων,
καὶ αὐτῶν ἐκείνων ὁ βασιλεύς.
Λεξιλόγιο
ἐλλείπομαί τινος = υστερώ, υπολείπομαι
ἀρετὴ = υπεροχή, τελειότητα, πλεονέκτημα
ἀρετὴ γῆς = ευφορία, αξία τόπου ή χώρας
ἀνδράποδον = ο αγορασμένος δούλος
νέμομαι (ἀμτβ) = βόσκω ή κατοικούμαι
νέμω (ἀμτβ) = βόσκω, τρέφομαι
νέμω τι = μοιράζω, διανέμω
νέμομαί τι = μοιράζομαι, καρπώνομαι, κατέχω
ἐῶ τι χαίρειν = αφήνω κάτι να πάει στο καλό, δεν δίνω σημασία
ἀτεχνῶς = ειλικρινά, ακριβῶς, απολύτως, απαράλλακτα
τρέπομαι = στρέφομαι, κατευθύνομαι
116. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΓΟΡΓΊ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΟΡΓΊΑΣ
ΑΣ
Ἐγὼ μὲν οὖν, ὦ Καλλίκλεις, ὑπό τε τούτων τῶν λόγων πέπεισμαι, καὶ σκοπῶ, ὅπως ἀπο-
φανοῦμαι τῷ κριτῇ ὡς ὑγιεστάτην τὴν ψυχήν. Χαίρειν οὖν ἐάσας τάς τιμὰς τάς τῶν πολ-
λῶν ἀνθρώπων, τὴν ἀλήθειαν ἀσκῶν πειράσομαι τῷ ὄντι ὡς ἂν δύνωμαι βέλτιστος ὢν
καὶ ζῆν καὶ ἐπειδὰν ἀποθνῄσκω, ἀποθνῄσκειν. Παρακαλῶ δὲ καὶ τοὺς ἄλλους πάντας
ἀνθρώπους, καθ’ ὅσον δύναμαι, καὶ σὲ ἀντιπαρακαλῶ ἐπὶ τοῦτον τὸν βίον καὶ τὸν ἀγῶνα
τοῦτον, ὃν ἐγώ φημι ἀντὶ πάντων τῶν ἐνθάδε ἀνθρώπων εἶναι, καὶ ὀνειδίζω σοι ὅτι οὐχ
125
οἷος τ’ ἔσῃ σαυτῷ βοηθῆσαι, ὅταν ἡ δίκη σοι ἡ κρίσις, ἣν νυνδὴ ἐγὼ ἔλεγον, ἀλλὰ ἐλθὼν
παρὰ τὸν δικαστήν, τὸν τῆς Αἰγίνης υἱόν, ἐπειδάν σου ἐπιλαβόμενος ἄγῃ, χασμήση καὶ ἰ-
λιγγιάσεις οὐδὲν ἧττον ἢ ἐγὼ ἐνθάδε σὺ ἐκεῖ. Καὶ σὲ ἴσως τυπτήσει τις καὶ ἐπὶ κόρρης ἀτί-
μως καὶ πάντως προπηλακιεῖ.
Λεξιλόγιο
ἀποφαίνομαί τινί τι = παρουσιάζω κάτι σε κάποιον
τῷ ὄντι (ἐπιρ. χρήσῃ) = πράγματι, αληθινά, όντως
παρακαλῶ τινα = παρακινώ, προσκαλώ, παροτρύνω
ἀντιπαρακαλῶ τινα = ανταποδίδω τὴν παράκληση, προτρέπω, παροτρύνω
ἀγὼν = κάθε είδους αγώνας, προσπάθεια, δυσκολία
ὀνειδίζω τινὶ = κατηγορώ, κατακρίνω, χλευάζω
ἐπιλαμβάνομαί τινος = α) για πρόσωπο: συλλαμβάνω κάποιον, β) για πράγμα: επιχειρώ
κάτι
ἄγω τινὰ = οδηγώ κάποιον
ἄγω (ἀμτβ) = πορεύομαι
χασμῶμαι = χασμουριέμαι, ανοίγω το στόμα, μένω άναυδος
ἰλιγγιῶ = ζαλίζομαι, τρέμω
τύπτω = χτυπώ
κόρρη = κρόταφος, μέτωπο, κεφαλὴ
πάντως = βεβαίως, εξάπαντος, μὲ κάθε τρόπο, αναμφίβολα
προπηλακίζω τι = αλείφω κάτι μὲ πηλὸ
προπηλακίζω τινὰ = εξευτελίζω, χλευάζω
117. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΛΆΧΗΙΣ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΗΙΣ
Καλῶς μὲν ἔμοιγε, ὦ ἄνδρες, δοκεῖ Σωκράτης λέγειν. Εἰ δὲ βουλομένοις ὑμῖν ἐστι περὶ
τῶν τοιούτων ἐρωτᾶσθαί τε καὶ διδόναι λόγον, αὐτοὺς δὴ χρή γιγνώσκειν, ὦ Νικία τε καὶ
Λάχης. Ἐμοὶ μὲν γὰρ καὶ Μελησία τῷδε δῆλον ὅτι ἡδομένοις ἂν εἴη εἰ πάντα ἃ Σωκράτης
ἐθέλοιτε λόγῳ διεξιέναι. Καὶ γὰρ ἐξ ἀρχῆς ἐντεῦθεν ἠρχόμην λέγων ὅτι εἰς συμβουλὴν δι-
ὰ ταῦτα ὑμᾶς παρακαλέσαιμεν, ὅτι μεμεληκέναι ὑμῖν ἡγούμεθα, ὡς εἰκός, περὶ τῶν τοι-
ούτων, καὶ ἄλλως καὶ ἐπειδὴ οἱ παῖδες ὑμῖν ὀλίγου ὥσπερ οἱ ἡμέτεροι ἡλικίαν ἔχουσι παι-
δεύεσθαι. Εἰ οὖν ὑμῖν μή τι διαφέρει, εἴπατε καὶ κοινῇ μετὰ Σωκράτους σκέψασθε, διδόν-
126
τες τε καὶ δεχόμενοι λόγον παρ’ ἀλλήλων. Εὖ γὰρ καὶ τοῦτο λέγει ὅδε, ὅτι περὶ τοῦ μεγί-
στου νῦν βουλευόμεθα τῶν ἡμετέρων. Ἀλλ’ ὁρᾶτε εἰ δοκεῖ χρῆναι τοῦτο ποιεῖν.
Λεξιλόγιο
ἥδομαί τινι = ευχαριστιέμαι για κάτι
διεξέρχομαι = βγαίνω, περνώ ανάμεσα
διεξέρχομαι τῷ λόγῳ = μιλώ διεξοδικά, αναλυτικά, με λεπτομέρειες
μέλει μοί τινος = φροντίζω, ενδιαφέρομαι για κάτι
μέλλω + τελ. ἀπρφ = σκοπεύω, αναβάλλω, χρονοτριβώ, περιμένω
καὶ ἄλλως καὶ ἐπειδὴ = καὶ για άλλους λόγους και διότι …
ὀλίγον + ῥῆμα = παρ’ ολίγο έλειψε να, σχεδὸν
δέχομαι λόγον παρά τινος = δέχομαι ερώτηση απὸ κάποιον
ὁρῶ + πλάγια ἐρωτηματικὴ = προσέχω, φυλάσσομαι
118. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΈΝΩΝ

ΛΆΤΩΝΟΣ
ΣΩ. Βούλει οὖν, ἐπειδὴ ὁμονοοῦμεν ὅτι ζητητέον περὶ οὗ μή τις οἶδεν, ἐπιχειρήσωμεν κοι-
νῇ ζητεῖν τὶ ποτ’ ἐστὶν ἀρετή;
ΜΕΝ. Πάνυ μὲν οὖν. Οὐ μέντοι, ὦ Σώκρατες, ἀλλ’ ἔγωγ’ ἐκεῖνο ἂν ἥδιστα, ὅπερ ἠρόμην
τὸ πρῶτον, καὶ σκεψαίμην καὶ ἀκούσαιμι, πότερον ὡς διδακτῷ ὄντι αὐτῷ δεῖ ἐπιχειρεῖν ἢ
ὡς φύσει ἢ ὡς τίνι ποτὲ τρόπῳ παραγιγνομένης τοῖς ἀνθρώποις τῆς ἀρετῆς.
ΣΩ. Ἀλλ’ εἰ μὲν ἐγὼ ἦρχον, ὦ Μενών, μὴ μόνον ἐμαυτοῦ, ἀλλὰ καί σου, οὐκ ἂν ἐσκεψάμε-
θα πρότερον εἴτε διδακτὸν εἴτε οὐ διδακτὸν ἡ ἀρετή, πρίν, ὅ,τι ἐστὶν πρῶτον ἐζητήσαμεν
αὐτό. Ἐπειδὴ δὲ σὺ σαυτοῦ μὲν οὐδ’ ἐπιχειρεῖς ἄρχειν, ἵνα δὴ ἐλεύθερος ᾖς, ἐμοῦ δὲ ἐπι-
χειρεῖς τε ἄρχειν καὶ ἄρχεις, συγχωρήσομαί σοι – τὶ γὰρ χρή ποιεῖν; - ἔοικεν οὖν σκεπτέον
εἶναι ποῖόν τί ἐστιν ὃ μήπω ἴσμεν ὅ,τι ἐστίν, εἰ μή τι οὖν ἀλλὰ σμικρόν γέ μοι τῆς ἀρχῆς
χάλασον, καὶ συγχώρησον ἐξ ὑποθέσεως αὐτὸ σκοπεῖσθαι, εἴτε διδακτόν ἐστιν εἴτε ὀπω-
σοῦν.
Λεξιλόγιο
ὁμονοῶ τινὶ = συμφωνώ με κάποιον
ἐπιχειρῶ + ἀπρφ. = προσπαθώ
127
ἐπιχειρῶ τινι = επιτίθεμαι εναντίον κάποιου
ζητῶ τι / ζητῶ + ἀπρφ. = αναζητώ, ερευνώ, εξετάζω, επιζητώ
πάνυ = ποσοτικὸ ἢ βεβαιωτικὸ ἐπίρρημα: πολύ, μάλιστα, βεβαίως
παραγίγνομαί τινι = παρευρίσκομαι, παρουσιάζομαι, έρχομαι κοντὰ σε κάποιον
συγχωρῶ τινι = συμφωνώ μὲ κάποιον
ἔοικα + ἀπρφ. = φαίνομαι
ἔοικά τινι = μοιάζω, αρμόζω

Δοκεῖ γὰρ καὶ ἐμοὶ τοῦτο τὸ μάθημα τοῖς νέοις ὠφέλιμον εἶναι ἐπίστασθαι πολλαχῇ. Καὶ
γὰρ τὸ μὴ ἄλλοθι διατρίβειν, ἐν οἷς δὴ φιλοῦσιν οἱ νέοι τάς διατριβὰς ποιεῖσθαι, ὅταν σχο-
λὴν ἄγωσιν, ἀλλ’ ἐν τούτῳ, εὖ ἔχει, ὅθεν καὶ τὸ σῶμα βέλτιον ἴσχειν ἀνάγκη – οὐδενὸς
γὰρ τῶν γυμνασίων φαυλότερον οὐδ’ ἐλάττω πόνον ἔχει – καὶ ἅμα προσήκει μάλιστ’ ἐ-
λευθέρῳ τοῦτό τε τὸ γυμνάσιον καὶ ἡ ἱππική. Οὐ γὰρ ἀγῶνος ἀθληταί ἐσμεν καὶ ἐν οἷς ἡ-
μῖν ὁ ἀγὼν πρόκειται, μόνοι οὗτοι γυμνάζονται οἱ ἐν τούτοις τοῖς περὶ τὸν πόλεμον ὀργά-
νοις γυμναζόμενοι. Ἔπειτα ὀνήσει μέν τι τοῦτο τὸ μάθημα καὶ ἐν τῇ μάχῃ αὐτῇ, ὅταν ἐν
τάξει δέῃ μάχεσθαι μετὰ πολλῶν ἄλλων. Μέγιστον μέντοι αὐτοῦ ὄφελος, ὅταν λυθῶσιν
αἱ τάξεις καὶ ἤδη τι δέῃ μόνον πρὸς μόνον ἢ διώκοντα ἀμυνομένῳ τινὶ ἐπιθέσθαι ἢ καὶ ἐν
φυγὴ ἐπιτεθεμένου ἄλλου ἀμύνασθαι αὐτόν. Οὔτ’ ἂν ὑπό γε ἑνὸς εἷς ὁ τοῦτ’ ἐπιστάμενος
οὐδὲν ἂν πάθοι, ἴσως δ’ οὐδὲ ὑπὸ πλειόνων, ἀλλὰ πανταχῇ ἂν ταύτῃ πλεονεκτεῖ.
Λεξιλόγιο
πολλαχῇ = πολύ, με πολλοὺς τρόπους
διατρίβω = περνώ τον καιρό μου, συχνάζω, καθυστερώ
φιλῶ + ἀπρφ = μου αρέσει, συνηθίζω να
φιλῶ τί / τινα = προτιμώ, αγαπώ
ἄγω σχολὴν = είμαι ελεύθερος
ἄγω ἡσυχίαν = ησυχάζω
ἄγω ἑορτὴν = εορτάζω
ἄγω εἰρήνην = ζω ειρηνικὰ
ἄγω πόλεμον = διεξάγω πόλεμο
γυμνάσιον = σωματικὴ άσκηση, γύμνασμα, σχολείο
128
πρόκειται = κείται εμπρός, προβάλλεται, προηγείται
ὀνίνημί τινα = ωφελώ, ευεργετώ
μάχομαι ἐν τάξει = μάχομαι μέσα στην παρατάξῃ
λύονται αἱ τάξεις = διαλύεται η παράταξη
120. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἈΛΚΙΒΙ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΚΙΒΙΆ
ΆΔΗΣ
Ἐπειδὰν γένηται ὁ παῖς ὁ πρεσβύτατος, οὗπερ ἡ ἀρχή, πρῶτον μὲν ἐορτάζουσιν πάντες οἱ
ἐν τῇ βασιλέως, ὧν ἂν ἄρχῃ, εἶτα εἰς τὸν ἄλλον χρόνον ταύτῃ τῇ ἡμέρᾳ βασιλέως γενέσια
ἅπασα θύει καὶ ἑορτάζει ἡ Ἀσία. Ἡμῶν δὲ γενομένων, τὸ τοῦ κωμῳδοποιοῦ, οὐδ’ οἱ γείτο-
νες σφόδρα αἰσθάνονται, ὦ Ἀλκιβιάδη. Μετὰ τοῦτο τρέφεται ὁ παῖς, οὐχ ὑπὸ γυναικὸς
τροφοῦ ὀλίγου ἀξίας, ἀλλ’ ὑπ’ εὐνούχων, οἳ ἂν δοκῶσι τῶν περὶ βασιλέα ἄριστοι εἶναι.
Οἷς τά τε ἄλλα προστέτακται ἐπιμέλεσθαι τοῦ γενομένου, καὶ ὅπως κάλλιστος ἔσται μη-
χανᾶσθαι, ἀναπλάττοντας τὰ μέλη τοῦ παιδὸς καὶ κατορθοῦντας. Καὶ ταῦτα ὁρῶντες ἐν
μεγάλῃ τιμῇ εἰσιν. Ἐπειδὰν δὲ ἐπτέτεις γένωνται οἱ παῖδες, ἐπὶ τοὺς ἵππους καὶ ἐπὶ τοῖς
τούτων διδασκάλους φοιτῶσι, καὶ ἐπὶ τάς θήρας ἄρχονται ἰέναι. Δὶς ἑπτὰ δὲ γενόμενον ἐ-
τῶν τὸν παῖδα παραλαμβάνουσιν οὓς ἐκεῖνοι βασιλείους παιδαγωγοὺς ὀνομάζουσιν.
Λεξιλόγιο
ὁ πρεσβύτατος παῖς = ο πρωτότοκος γιος
κατορθῶ τι = διορθώνω, επανορθώνω

Ἀλλ’ οἶμαι καὶ ἡ τοιάδε σκέψις εἰς ταὐτὸν φέρει, σχεδὸν δέ τι καὶ μᾶλλον ἐξ ἀρχῆς εἴη ἄν.
Εἰ γὰρ τυγχάνομεν ἐπιστάμενοι ὀτουοῦν πέρι ὅτι παραγενόμενόν τῳ βέλτιον ποιεῖ ἐκείνῳ
ὦ παρεγένετο, καὶ προσέτι οἷοι τ’ ἐσμὲν αὐτὸ ποιεῖν παραγίγνεσθαι ἐκείνῳ, δῆλον ὅτι αὐ-
τό γε ἴσμεν τοῦτο οὗ πέρι συμβουλοι ἂν γενοίμεθα ὡς ἄν τις αὐτὸ ῥᾷστα καὶ ἂριστ’ ἂν
129
κτήσαιτο. Ἴσως οὖν οὐ μανθάνετέ μου ὅτι λέγω, ἀλλ’ ὧδε ῥᾷον μαθήσεσθε. Εἰ τυγχάνο-
μεν ἐπιστάμενοι ὅτι ὄψις παραγενομένη ὀφθαλμοῖς βελτίους ποιεῖ ἐκείνους οἷς παρεγέ-
νετο, καὶ προσέτι οἷοι τ’ ἐσμὲν ποιεῖν αὐτὴν παραγίγνεσθαι ὄμμασιν, δῆλον ὅτι ὄψιν γε ἴ-
σμεν αὐτὴν ὅτι ποτ’ ἐστίν, ἧς πέρι σύμβουλοι ἂν γενοίμεθα ὡς ἄν τις αὐτὴν ῥᾷστα κτή-
σαιτο. Εἰ γὰρ μηδ’ αὐτὸ τοῦτο εἰδεῖμεν, ὅτι ποτ’ ἐστὶν ὄψις ἢ ὅτι ἐστὶν ἀκοή, σχολῇ ἂν σύμ-
βουλοί γε ἄξιοι λόγου γενοίμεθα καὶ ἰατροὶ ἢ περὶ ὀφθαλμῶν ἢ περὶ ὤτων, ὅντινα τρόπον
ἀκοὴν ἢ ὄψιν κάλλιστ’ ἂν κτήσαιτό τις.
Λεξιλόγιο
σκέψις = έρευνα, εξέταση
ὀτουοῦν = οὗτινος + οὖν
παραγίγνομαί τινι = παρουσιάζομαι σε κάποιον
ὄψις = όραση
σχολῇ = δύσκολα
122. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΠΡΩΤΑ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΡΩΤΑΓΌ
ΓΌΡΑΣ
ΡΑΣ
Πρωταγόρας δὲ ὅδε ἱκανὸς μὲν μακροὺς λόγους καὶ καλοὺς εἰπεῖν, ὡς αὐτὰ δηλοῖ, ἱκανὸς
δὲ καὶ ἐρωτηθεὶς ἀποκρίνασθαι κατὰ βραχὺ καὶ ἐρόμενος περιμεῖναί τε καὶ ἀποδέξασθαι
τὴν ἀπόκρισιν, ἃ ὀλίγοις ἐστὶ παρεσκευασμένα. Νῦν οὖν, ὦ Πρωταγόρα, σμικροῦ τινος
ἐνδεής εἰμι πάντ’ ἔχειν, εἰ μοὶ ἀποκρίναιο τόδε. Τὴν ἀρετὴν φὴς διδακτὸν εἶναι, καὶ ἐγώ,
εἴπερ ἄλλῳ τῳ ἀνθρώπων πειθοίμην ἂν καί σοι πείθομαι. Ὃ δ’ ἐθαύμασά σου λέγοντος,
τοῦτό μοι ἐν τῇ ψυχὴ ἀποπλήρωσον. Ἔλεγες γὰρ ὅτι ὁ Ζεὺς τὴν δικαιοσύνην καὶ τῇ αἰδῶ
πέμψειε τοῖς ἀνθρώποις καὶ αὖ πολλαχοῦ ἐν τοῖς λόγοις ἐλέγετο ὑπό σου ἡ δικαιοσύνη
καὶ ἡ σωφροσύνη καὶ ἡ ὁσιότης καὶ πάντα ταὐτὰ ὡς ἕν τι εἴη συλλήβδην, ἀρετή. Ταῦτ’ οὖν
αὐτὰ δίελθέ μοι ἀκριβῶς τῷ λόγῳ, πότερον ἓν μέν τί ἐστιν ἀρετή, μόρια δὲ αὐτῆς ἐστιν ἡ
130
δικαιοσύνη καὶ σωφροσύνη καὶ ὁσιότης ἢ ταῦτ’ ἐστὶν ἃ νυνδὴ ἐγὼ ἔλεγον πάντα ὀνόματα
τοῦ αὐτοῦ ἑνὸς ὄντος. Τοῦτ’ ἐστὶν ὃ ἔτι ἐπιποθῶ.
123. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΈΝΩΝ

ΛΆΤΩΝΟΣ
Πολλάκις γοῦν ζητῶν εἰ τινὲς εἶεν αὐτῆς διδάσκαλοι, πάντα ποιῶν οὐ δύναμαι εὑρεῖν.
Καίτοι μετὰ πολλῶν γε ζητῶ, καὶ τούτων μάλιστα οὓς ἂν οἴωμαι ἐμπειροτάτους εἶναι τοῦ
πράγματος. Καὶ δὴ καὶ νῦν, ὦ Μένων, εἰς καλὸν ἡμῖν Ἄνυτος ὅδε παρεκαθέζετο, ᾧ μετα-
δῶμεν τῆς ζητήσεως. Εἰκότως δ’ ἂν μεταδοῖμεν. Ἄνυτος γὰρ ὅδε πρῶτον μέν ἐστιν πατρὸς
πλουσίου μὲν καὶ σοφοῦ Ἀνθεμίωνος, ὃς ἐγένετο πλούσιος οὐκ ἀπὸ τοῦ αὐτομάτου οὐδὲ
δόντος τινός, ὥσπερ ὁ νῦν νεωστὶ εἰληφὼς τὰ Πολυκράτους χρήματα Ἰσμηνίας ὁ Θηβαῖ-
ος, ἀλλὰ τῇ ἑαυτοῦ σοφίᾳ κτησάμενος καὶ ἐπιμελείᾳ, ἔπειτα καὶ τὰ ἄλλα οὐχ ὑπερήφα-
νος δοκῶν εἶναι πολίτης οὐδὲ ὀγκώδης τε καὶ ἐπαχθής, ἀλλὰ κόσμιος καὶ εὐσταλὴς ἀνήρ.
Ἔπειτα τοῦτον εὖ ἔθρεψεν καὶ ἐπαίδευσεν, ὡς δοκεῖ Ἀθηναίων τῷ πλήθει. Αἱροῦνται
γοῦν αὐτὸν ἐπὶ τάς μεγίστας ἀρχάς. Δίκαιον δὴ μετὰ τοιούτων ζητεῖν ἀρετῆς περὶ διδα-
σκάλους, εἲτ’ εἰσὶν εἴτε μή, καὶ οἵτινες.
Λεξιλόγιο
αὐτόματος = τυχαίος, απὸ μόνος του
ὀγκώδης – υπερήφανος, υπερόπτης
ἐπαχθὴς = βαρύς, ενοχλητικός, ανυπόφορος
εὐσταλὴς = κόσμιος
124. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἹΠΠΊΑΣ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΠΊΑΣ ἘΛΆΤΤΩΝ
ΛΆΤΤΩΝ
Ὁρᾷς, ὦ Ἱππία, ὅτι ἐγὼ ἀληθῆ λέγω, λέγων ὡς λιπαρής εἰμι πρὸς τάς ἐρωτήσεις τῶν σο-
φῶν; Καὶ κινδυνεύω ἓν μόνον ἔχειν τοῦτο ἀγαθόν, τἆλλα ἔχων πάνυ φαῦλα. Τῶν μὲν γὰρ
πραγμάτων ᾗ ἔχει ἔσφαλμαι, καὶ οὐκ οἶδ’ ὅπῃ ἐστί. Τεκμήριον δέ μοι τούτου ἱκανόν, ὅτι ἐ-
131
πειδὰν συγγένωμαί τῳ ὑμῶν τῶν εὐδοκιμούντων ἐπὶ σοφία καὶ οἷς οἱ Ἕλληνες πάντες
μάρτυρές εἰσι τῆς σοφίας, φαίνομαι οὐδὲν εἰδώς. Οὐδὲν γάρ μοι δοκεῖ τῶν αὐτῶν καὶ ὑμῖν,
ὡς ἔπος εἰπεῖν. Καίτοι τι μεῖζον ἀμαθίας τεκμήριον ἢ ἐπειδάν τις σοφοῖς ἀνδράσιν διαφέ-
ρηται; Ἓν δὲ τοῦτο θαυμάσιον ἔχω ἀγαθόν, ὃ μὲ σῴζει. Οὐ γὰρ αἰσχύνομαι μαθάνων, ἀλ-
λὰ πυνθάνομαι καὶ ἐρωτῶ καὶ χάριν πολλὴν ἔχω τῷ ἀποκρινομένῳ, καὶ οὐδένα πώποτε
ἀπεστέρησα χάριτος. Οὐ γὰρ πώποτε ἔξαρνος ἐγενόμην μαθών τι, ἐμαυτοῦ ποιούμενος
τὸ μάθημα εἶναι ὡς εὕρημα. Ἀλλ’ ἐγκωμιάζω τὸν διδάξαντα μὲ ὡς σοφὸν ὄντα, ἀποφαί-
νων ἃ ἔμαθον παρ’ αὐτοῦ.
Λεξιλόγιο
λιπαρὴς = επίμονος, ακούραστος, ενοχλητικός, πρόθυμος
σφάλλομαί τινος = αποτυγχάνω, κάνω λάθος σε κάτι
διαφέρομαί τινι = διαφέρω με κάποιον, διαφωνώ
ἔξαρνος γίγνομαί / εἰμι = αρνούμαι
125. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΕΝΈΞΕ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΝΈΞΕΝΟΣ
ΝΟΣ
Ἐν τούτῳ δὴ ἄν τις γενόμενος γνοίη οἷοι ἄρα ἐτύγχανον ὄντες τὴν ἀρετὴν οἱ Μαραθῶνι
δεξάμενοι τὴν τῶν βαρβάτων δύναμιν καὶ κολασάμενοι τήν ὑπερηφανείαν ὅλης τῆς Ἀσί-
ας καὶ πρῶτοι στήσαντες τρόπαια τῶν βαρβάρων, ἡγεμόνες καὶ διδάσκαλοι τοῖς ἄλλοις
γενόμενοι ὅτι οὐκ ἄμαχος εἴη ἡ τῶν Περσῶν δύναμις, ἀλλὰ πᾶν πλῆθος καὶ πᾶς πλοῦτος
ἀρετὴ ὑπείκει. Ἐγὼ μὲν οὖν ἐκείνους τοὺς ἄνδρας φημὶ οὐ μόνον τῶν σωμάτων τῶν ἡμε-
τέρων πατέρας εἶναι ἀλλὰ καὶ τῆς ἐλευθερίας τῆς τε ἡμετέρας καὶ συμπάντων τῶν ἐν τῇ-
δε τῇ ἠπείρῳ. Εἰς ἐκεῖνο γὰρ τὸ ἔργον ἀποβλέψαντες καὶ τάς ὑστέρας μάχας ἐτόλμησαν
διακινδυνεύειν οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς σωτηρίας, μαθηταὶ τῶν Μαραθῶνι γενόμενοι. Τὰ
μὲν οὖν ἀριστεῖα τῷ λόγῳ ἐκείνοις ἀναθετέον, τὰ δὲ δευτερεῖα τοῖς περὶ Σαλαμῖνα καὶ ἐπ’
Ἀρτεμισίῳ ναυμαχήσασι καὶ νικήσασι. Καὶ γὰρ τούτων τῶν ἀνδρῶν πολλὰ μὲν ἄν τις ἔ-
132
χοι διελθεῖν, καὶ οἵα ἐπιόντα ὑπέμειναν κατά τε γῆν καὶ κατὰ θάλατταν, καὶ ὡς ἠμύναν-
το ταῦτα.
Λεξιλόγιο
ὑπείκω τινὶ = υποχωρώ, υποτάσσομαι

ἀποβλέπω = ατενίζω, προσέχω, παρατηρώ
τὰ ἀριστεῖα = το πρώτο βραβείο
τὰ δευτερεια = το δεύτερο βραβείο
ἀνατίθημί τινί τι = αναθέτω ή αφιερώνω σε κάποιον κάτι
126. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἹΠΠΊΑΣ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΠΊΑΣ ἘΛΆΤΤΩΝ
ΛΆΤΤΩΝ
ΙΠ: Ὦ Σώκρατες, ἀεὶ σύ τινας τοιούτους πλέκεις λόγους, καὶ ἀπολαμβάνων ὃ ἂν ᾖ δυσχε-
ρέστατον τοῦ λόγου, τούτου ἔχῃ κατὰ σμικρὸν ἐφαπτόμενος, καὶ οὐχ ὅλῳ ἀγωνίζῃ τῷ
πράγματι περὶ ὅτου ἂν ὁ λόγος ἡ. Ἐπεὶ καὶ νῦν, ἐὰν βούλῃ, ἐπὶ πολλῶν τεκμηρίων ἀπο-
δείξω σοι ἱκανῷ λόγῳ Ὅμηρον Ἀχιλλέα πεποιηκέναι ἀμείνω Ὀδυσσέως καὶ ἀψευδῆ, τὸν
δὲ δολερόν τε καὶ πολλὰ ψευδομένον καὶ χείρω Ἀχιλλέως. Εἰ δὲ βούλει, σὺ αὖ ἀντιπαρά-
βαλλε λόγον παρὰ λόγον, ὡς ὁ ἕτερος ἀμείνων ἐστί. Καὶ μᾶλλον εἴσονται οὗτοι ὁπότερος
ἄμεινον λέγει.
ΣΩ: Ὦ Ἱππία, ἐγὼ τοι οὐκ ἀμφισβητῶ μὴ οὐχὶ σὲ εἶναι σοφώτερον ἢ μέ. Ἀλλ’ ἀεὶ εἴωθα, ἐ-
πειδάν τις λέγῃ τι προσέχειν τὸν νοῦν, ἄλλως τε καὶ ἐπειδάν μοι δοκῇ σοφὸς εἶναι ὁ λέ-
γων, καὶ ἐπιθυμῶν μαθεῖν ὅ,τι λέγει διαπυνθάνομαι καὶ ἐπανασκοπῶ καὶ συμβιβάζω τὰ
λεγόμενα, ἵνα μάθω. Ἐὰν δὲ φαῦλος δοκῇ μοι εἶναι ὁ λέγων, οὔτε ἐπαναρωτῶ οὔτε μοι
μέλει ὧν λέγει. Καὶ γνώσῃ τούτῳ οὓς ἂν ἐγὼ ἡγῶμαι σοφοὺς εἶναι. Εὑρήσεις γὰρ μὲ λιπα-
ρῆ ὄντα περὶ τὰ λεγόμενα ὑπὸ τούτου καὶ πυνθανόμενον παρ’ αὐτοῦ ἵνα μαθών τι ὠφε-
ληθῶ.
Λεξιλόγιο
ἀπολαβάνω τι = ξεχωρίζω, διακρίνω
λόγος = λόγος, ομιλία, συζήτηση, διάλογος, επιχειρηματολογία, άποψη
133
ἔχομαί τινος = κρατιέμαι απὸ κάτι
κατὰ σμικρὸν ἐφαπτόμενος = περιοριζόμενος στη λεπτομέρεια
ἀγωνίζομαι = μάχομαι, συναγωνίζομαι, διεξάγω δικαστικὸ αγώνα, προσπαθώ, καταπιά-
νομαι με κάτι
ἐπεὶ = λόγου χάριν
προσέχω τὸν νοῦν τινι = συγκεντρώνω την προσοχή μου σε κάτι
διαπυνθάνομαι = διερευνώ με ερωτήσεις
ἀναπυνθάνομαι = ερευνώ, εξετάζω με επιμέλεια / μαθαίνω κάτι μὲ ανάκριση
ἀντιπυνθάνομαι = ερευνώ κι εγὼ ἐπίσης
πυνθάνομαι (ἀμτβ) = πληροφορούμαι
πυνθάνομαί τι = πληροφορούμαι κάτι
πυνθάνομαί τινος = ζητώ να μάθω κάτι, μαθαίνω για κάτι
πυνθάνομαί τινός τι = ζητώ να μάθω απὸ κάποιον κάτι
συμβιβάζω = παραβάλλω
εἰμὶ λιπαρὴς = δείχνω μεγάλη επιμονὴ
127. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΠΟΛΙΤΕΊ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΛΙΤΕΊΑ
Α
Πεφυκέναι γὰρ δὴ φασίν τὸ μὲν ἀδικεῖν ἀγαθόν, τὸ δὲ ἀδικεῖσθαι κακόν, πλέονι δὲ κακῷ
ὑπερβάλλειν τὸ ἀδικεῖσθαι ἢ ἀγαθῷ τὸ ἀδικεῖν, ὥστ’ ἐπειδὰν ἀλλήλους ἀδικῶσί τε καὶ ἀ-
δικῶνται καὶ ἀμφοτέρων γεύωνται, τοῖς μὴ δυναμένοις τὸ μὲν ἐκφεύγειν τὸ δὲ αἱρεῖν δο-
κεῖ λυσιτελεῖν συνθέσθαι ἀλλήλοις μήτ’ ἀδικεῖν μήτ’ ἀδικεῖσθαι. Καὶ ἐντεῦθεν δὴ ἄρξα-
σθαι νόμους τίθεσθαι καὶ συνθήκας αὐτῶν, καὶ ὀνομάσαι τὸ ὑπὸ τοῦ νόμου ἐπίταγμα
νόμιμόν τε καὶ δίκαιον. Καὶ εἶναι δὴ ταύτην γένεσιν καὶ οὐσίαν δικαιοσύνης, μεταξὺ οὖ-
σαν τοῦ μὲν ἀρίστου ὄντος, ἐὰν ἀδικῶν μὴ διδῷ δίκην, τοῦ δὲ κακίστου, ἐὰν ἀδικούμενος
τιμωρεῖσθαι ἀδύνατος ᾖ. Τὸ δὲ δίκαιον ἐν μέσῳ ὂν τούτων ἀμφοτέρων ἀγαπᾶσθαι οὐχ
ὡς ἀγαθόν, ἀλλ’ ὡς ἀρρωστίαν τοῦ ἀδικεῖν τιμώμενον. Ἐπεὶ τὸν δυνάμενον αὐτὸ ποιεῖν
καὶ ὡς ἀληθῶς ἂνδρ’ οὐδ’ ἂν ἑνί ποτε συνθέσθαι τὸ μήτε ἀδικεῖν μήτε ἀδικεῖσθαι. Μαί-
νεσθαι γὰρ ἄν. Ἡ μὲν οὖν φύσις δικαιοσύνης, ὦ Σώκρατες αὕτη καὶ τοιαύτη, καὶ ἐξ ὧν
πέφυκε τοιαῦτα, ὡς ὁ λόγος.
Λεξιλόγιο
ὑπερβάλλω = υπερέχω
134
αἱρῶ = επιβάλλω
συντίθεμαί τινι = συμφωνώ
καὶ ἐντεῦθεν = και απὸ τότε
νόμους τίθεμαι = νομοθετώ
ἐπίταγμα = πρόσταγμα (ἐπιτάσσω = διατάζω)
τιμωροῦμαι = εκδικούμαι
ἀρρωστία = αδυναμία
ἐπεὶ = γὰρ
ὡς ὁ λόγος = καθὼς λένε
128. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΦΑΙΩΔΡΟΣ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΔΡΟΣ
Ἀλλ’ εἰκός, ἔφη ὁ Κέβης, τοῦτό γε φαίνεται. Ὃ μέντοι νυνδὴ ἔλεγες, τὸ τοὺς φιλοσόφους
ῥᾳδίως ἂν ἐθέλειν ἀποθνῄσκειν, ἔοικεν τοῦτο, ὦ Σώκρατες, ἀτόπῳ, εἴπερ ὃ νυνδὴ ἐλέγο-
μεν εὐλόγως ἔχει τὸν θεόν τε εἶναι τὸν ἐπιμελούμενον ἡμῶν καὶ ἡμᾶς ἐκείνου κτήματα
εἶναι. Τὸ γὰρ μὴ ἀγανακτεῖν τοὺς φρονιμωτάτους ἐκ ταύτης τῆς θεραπείας ἀπιόντας, ἐν ᾗ
ἐπιστατοῦσιν αὐτῶν οἵπερ ἄριστοί εἰσιν τῶν ὄντων ἐπιστάται, θεοί, οὐκ ἔχει λόγον. Οὐ
γάρ που αὐτός γε ἑαυτοῦ οἴεται ἄμεινον ἐπιμελήσεσθαι ἐλεύθερος γενόμενος. Ἀλλ’ ἀνό-
ητος μὲν ἄνθρωπος τάχ’ ἂν οἰηθείη ταὐτά, φευκτέον εἶναι ἀπὸ τοῦ δεσπότου, καὶ οὐκ ἂν
λογίζοιτο ὅτι οὐ δεῖ ἀπό γε τοῦ ἀγαθοῦ φεύγειν ἀλλ’ ὅτι μάλιστα παραμένειν, διὸ ἀλογί-
στως ἂν φεύγοι. Ὁ δὲ νοῦν ἔχων ἐπιθυμοῖ που ἂν ἀεὶ εἶναι παρὰ τῷ ἑαυτοῦ βελτίονι. Καί-
τοι οὕτως, ὦ Σώκρατες, τοὐναντίον εἶναι εἰκὸς ἢ ὃ νυνδὴ ἐλέγετο. Τοὺς μὲν γὰρ φρονί-
μους ἀγανακτεῖν ἀποθνῄσκοντας πρέπει, τοὺς δὲ ἄφρονας χαίρειν.
Ἀκούσας οὖν ὁ Σωκράτης ἡσθῆναί μοι ἔδοξε τῇ τοῦ Κέβητος πραγματείᾳ, καὶ ἐπιβλέψας
εἰς ἡμᾶς, Ἀεὶ τοι ἔφη, ὁ Κέβης λόγους τινὰς ἀνερευνᾷ καὶ οὐ πάνυ εὐθέως ἐθέλει πείθε-
σθαι ὅ,τι ἄν τις εἴπῃ.
Λεξιλόγιο
ῥᾳδίως = με προθυμία
135
ἄτοπον = παραδοξο
φρόνιμος = συνετὸς
θεραπεία = φροντίδα
οὐκ ἔχει λόγον = δεν επιδέχεται δικαιολογία
ἐλεύθερος γενόμενος: ἐννοεῖται: ἐκ ταύτης τῆς θεραπείας
τοῦ ἀγαθοῦ: ἐννοεῖται δεσπότου
ἥδομαί τινι = ευχαριστιέμαι
πραγματεία = επιχειρηματολογία
εὐθέως = αμέσως
129. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἈΠΟΛΟ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΠΟΛΟΓΊ
ΓΊΑ
Α
Ὑπολάβοι ἂν οὖν τις ἴσως. «Ἀλλ’, ὦ Σώκρατες, τὸ σὸν ἐστι πρᾶγμα πόθεν αἱ διαβολαί σοι
αὖται γεγόνασιν; Οὐ γὰρ δήπου σού γε οὐδὲν τῶν ἄλλων περιττότερον πραγματευομένου
ἔπειτα τοσαύτη φήμη τε καὶ λόγος γέγονεν, εἰ μή τι ἔπραττες ἀλλοῖον ἢ οἱ πολλοί. Λέγε
οὖν ἡμῖν τί ἐστιν, ἵνα μὴ ἡμεῖς περί σου αὐτοσχεδιάζωμεν». Ταυτί μοι δοκεῖ δίκαια λέγει ὁ
λέγων, κἀγὼ ὑμῖν πειράσομαι ἀποδεῖξαι τὶ ποτ’ ἐστὶν τοῦτο ὃ ἐμοὶ πεποίηκεν τό τε ὄνομα
καὶ τὴν διαβολήν. Ἀκούετε δή. Καὶ ἴσως μὲν δόξω τισὶν ὑμῶν παίζειν. Εὖ μέντοι ἴστε πᾶ-
σαν ὑμῖν τὴν ἀλήθειαν ἐρῶ. Ἐγὼ γάρ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, δι’ οὐδὲν ἂλλ’ ἢ διὰ σοφίαν τι-
νὰ τὸ ὄνομα τοῦτο ἔσχηκα. Ποίαν δὴ σοφίαν ταύτην; Ἥπέρ ἐστιν ἴσως ἀνθρωπίνη σοφία.
Τῷ ὄντι γὰρ κινδυνεύω ταύτην εἶναι σοφός. Οὗτοι δὲ τάχ’ ἄν, οὓς ἄρτι ἔλεγον, μείζω τινὰ
ἢ κατ’ ἄνθρωπον σοφίαν σοφοὶ εἶεν, ἢ οὐκ ἔχω τὶ λέγω. Οὐ γὰρ δὴ ἒγωγ’ αὐτὴν ἐπίστα-
μαι, ἀλλ’ ὅστις φησὶ ψεύδεταί τε καὶ ἐπὶ διαβολῇ τῇ ἐμῇ λέγει. Καί μοι, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖ-
οι, μὴ θορυβήσητε, μηδ’ ἐὰν δόξω τι ὑμῖν μέγα λέγειν. Οὐ γὰρ ἐμὸν ἐρῶ τὸν λόγον ὃν ἂν
λέγω, ἀλλ’ εἰς ἀξιόχρεων ὑμῖν τὸν λέγοντα ἀνοίσω. Τῆς γὰρ ἐμῆς, εἰ δή τίς ἐστι σοφία καί,
μάρτυρα ὑμῖν παρέξομαι τὸν θεὸν τὸν ἐν Δελφοῖς.
Λεξιλόγιο
δήπου = βέβαια
περιττότερον = πέρα απὸ το μέτρο
136
πραγματεύομαι = καταγίνομαι, ασχολούμαι
ἀναφέρω = ἀνάγω
ἀξιόχρεως = αξιόπιστο πρόσωπο
ὑμῖν = δοτικὴ προσωπ. του κρίνοντος προσώπου
130. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΦΑΙΩΔΡΟΣ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΔΡΟΣ
Ἔδοξε τοίνυν μοι, ἦ δ’ ὅς, μετὰ ταῦτα, ἐπειδὴ ἀπειρήκει τὰ ὄντα σκοπῶν, δεῖν εὐλαβηθῆ-
ναι μὴ πάθοιμι ὅπερ οἱ τὸν ἥλιον ἐκλείποντα θεωροῦντες καὶ σκοπούμενοι πάσχουσιν.
Διαφθείρονται γάρ που ἔνιοι τὰ ὄμματα, ἐὰν μὴ ἐν ὕδατι ἤ τινι τοιούτῳ σκοπῶνται τὴν εἰ-
κόνα αὐτοῦ. Τοιοῦτόν τι καὶ ἐγὼ διενοήθην, καὶ ἔδεισα μὴ παντάπασι τὴν ψυχὴν τυφλω-
θείην βλέπων πρὸς τὰ πράγματα τοῖς ὄμμασι καὶ ἑκάστη τῶν αἰσθήσεων ἐπιχειρῶν ἅ-
πτεσθαι αὐτῶν. Ἔδοξε δὴ μὴ χρῆναι εἰς τοὺς λόγους καταφυγόντα ἐν ἐκείνοις σκοπεῖν
τῶν ὄντων τὴν ἀλήθειαν. Ἴσως μὲν οὖν ὦ εἰκάζω τρόπον τινὰ οὐκ ἔοικεν. Οὐ γὰρ πάνυ
συγχωρῶ τὸν ἐν τοῖς λόγοις σκοπούμενον τὰ ὄντα ἐν εἰκόσι μᾶλλον σκοπεῖν ἢ τὸν ἐν τοῖς
ἔργοις. Ἀλλ’ οὖν δὴ ταύτῃ γε ὥρμησα καὶ ὑποθέμενος ἑκάστοτε λόγον ὃν ἂν κρίνω ἐρρω-
μενέστερον εἶναι, ἃ μὲν ἄν μοι δοκῇ τούτῳ συμφωνεῖν τίθημι ὡς ἀληθῆ ὄντα, καὶ περὶ αἰ-
τίας καὶ περὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων ὄντων, ἃ δ’ ἂν μή, ὡς οὐκ ἀληθῆ. Βούλομαι δέ σοι σα-
φέστερον εἰπεῖν ἃ λέγω. Οἶμαι γὰρ σὲ νῦν οὐ μανθάνειν.
Λεξιλόγιο
ἦ δ’ ὃς = εἶπε αὐτὸς (εκ του ἐλλειπτικοῦ ἠμί: λέγω)
ἀπαγορεύω (ἀμτβ) = κουράζομαι
εὐλαβοῦμαι = φροντίζω, προσέχω
εἰς τοὺς λόγους = στους συλλογισμοὺς
ἐν εἰκόσι = σύμφωνα με τα φαινόμενα
ὑποτίθημι = προϋποθέτω
λόγος = λογικὴ θέση
καὶ περὶ αἰτίας = και για την φύση των πραγμάτων
137
ΛΆΤΩΝΟΣ
Ἀλλ’ ἐστὶ μέν, Νικίᾳ, χαλεπὸν λέγειν περὶ ὀτουοῦν μαθήματος ὡς οὐ χρή μανθάνειν.
Πάντα γὰρ ἐπίστασθαι ἀγαθὸν δοκεῖ εἶναι. Καὶ δὴ καὶ τὸ ὁπλιτικὸν τοῦτο, εἰ μέν ἐστι μά-
θημα, ὅπερ φασίν οἱ διδάσκοντες, καὶ οἷον Νικίας λέγει, χρή αὐτὸ μανθάνειν. Εἰ δ’ ἐστὶν
μὲν μὴ μάθημα, ἀλλ’ ἐξαπατῶσιν οἱ ὑπισχνούμενοι, ἢ μάθημα μὲν τυγχάνει ὅν, μὴ μέν-
τοι πάνυ σπουδαῖον, τὶ καὶ δέοι ἂν αὐτὸ μανθάνειν; Λέγω δὲ ταῦτα περὶ αὐτοῦ εἰς τάδε ἀ-
ποβλέψας, ὅτι οἶμαι ἐγὼ τοῦτο, εἰ τὶ ἦν, οὐκ ἂν λεληθέναι Λακεδαιμονίους, οἷς οὐδὲν ἄλ-
λο μέλει ἐν τῷ βίῳ ἢ τοῦτο ζητεῖν καὶ ἐπιτηδεύειν, ὅ,τι ἂν μαθόντες καὶ ἐπιτηδεύσαντες
πλεονεκτοῖεν τῶν ἄλλων περὶ τὸν πόλεμον. Εἰ δ’ ἐκείνους λέληθεν, ἀλλ’ οὐ τούτους γε
τοὺς διδασκάλους αὐτοῦ λέληθεν αὐτὸ τοῦτο, ὅτι ἐκεῖνοι μάλιστα τῶν Ἑλλήνων σπουδά-
ζουσιν ἐπὶ τοῖς τοιούτοις καὶ ὅτι παρ’ ἐκείνοις ἄν τις τιμηθεὶς εἰς ταῦτα καὶ παρὰ τῶν ἄλ-
λων πλεῖστ’ ἂν ἐργάζοιτο χρήματα, ὥσπερ γε καὶ τραγωδίας ποιητὴς παρ’ ἡμῖν τιμηθείς.
Τοιγάρτοι ὃς ἂν οἵηται τραγωδίαν καλῶς ποιεῖν, οὐκ ἔξωθεν κύκλῳ περὶ τὴν Ἀττικὴν κα-
τὰ τάς ἄλλας πόλεις ἐπιδεικνύμενος περιέρχεται, ἀλλ’ εὐθὺς δεῦρο φέρεται καὶ τοῖσδ’ ἐ-
πιδείκνυσιν εἰκότως. Τοὺς δὲ ἐν ὅπλοις μαχομένους ἐγὼ τούτους ὁρῶ τὴν μὲν Λακεδαίμο-
να ἡγουμένους εἶναι ἄβατον ἱερὸν καὶ οὐδὲ ἄκρῳ ποδὶ ἐπιβαίνοντας, κύκλῳ δὲ περιιόντας
αὐτὴν καὶ πᾶσι μᾶλλον ἐπιδεικνυμένους, καὶ μάλιστα τούτοις οἳ κἄν αὐτοὶ ὁμολογήσειαν
πολλοὺς σφῶν προτέρους εἶναι πρὸς τὰ τοῦ πολέμου.
Λεξιλόγιο
εἰ τὶ ἦν = αν ήταν κάτι σπουδαίο
ἐπιτηδεύω = ασχολούμαι
σπουδάζω ἐπί τινι = ασκούμαι
ἐργάζομαι χρήματα = κερδίζω χρήματα
τοιγάρτοι = γι’ αυτὸ λοιπὸν
δεῦρο = εδώ
οἱ μαχόμενοι ἐν ὅπλοις = αυτοί που είναι ειδικοὶ στην οπλομαχία
οἱ πρότεροι = οι ανώτεροι
138
132. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΚΡΊΤΩΝ
ΛΆΤΩΝΟΣ ΡΊΤΩΝ
Ἔτι δέ, ὦ Σώκρατες, οὐδὲ δίκαιόν μοι δοκεῖς ἐπιχειρεῖν πρᾶγμα, σαυτὸν προδοῦναι ἐξὸν
σωθῆναι. Καὶ τοιαῦτα σπεύδεις περὶ σεαυτὸν γενέσθαι, ἅπερ ἂν καὶ οἱ ἐχθροί σου σπεύ-
σαιέν τε καὶ ἔσπευσαν σὲ διαφθεῖραι βουλόμενοι. Πρὸς δὲ τούτοις καὶ τοὺς υἱεῖς τοὺς σαυ-
τοῦ ἔμοιγε δοκεῖς προδιδόναι, οὕς σοι ἐξὸν καὶ ἐκθρέψαι καὶ ἐκπαιδεῦσαι οἰχήσει καταλι-
πών, καὶ τὸ σὸν μέρος, ὅ,τι ἂν τύχωσι, τοῦτο πράξουσι. Τεύξονται δέ, ὡς τὸ εἰκός, τοιού-
των οἰάπερ εἴωθε γίγνεσθαι ἐν ταῖς ὀρφανίαις περὶ τοὺς ὀρφανούς. Ἢ γὰρ οὐ χρή ποιεῖ-
σθαι παῖδας ἢ ξυνδιαταλαιπωρεῖν καὶ τρέφοντα καὶ παιδεύοντα. Σὺ δέ μοι δοκεῖς τὰ ῥα-
θυμότατα αἱρεῖσθαι. Χρή δέ, ἅπερ ἂν ἀνὴρ ἀγαθὸς καὶ ἀνδρεῖος ἕλοιτο, ταὐτὰ αἱρεῖσθαι,
φάσκοντά γε ἀρετῆς διὰ παντὸς βίου ἐπιμελεῖσθαι. Ὡς ἔγωγε καὶ ὑπέρ σου καὶ ὑπὲρ ἡ-
μῶν τῶν σῶν ἐπιτηδείων αἰσχύνομαι, μὴ δόξῃ ἅπαν τὸ πρᾶγμα τὸ περὶ σὲ τινὶ τῇ ἡμετέρᾳ
πεπρᾶχθαι, καὶ ἡ εἴσοδος τῆς δίκης εἰς τὸ δικαστήριον ὡς εἰσῆλθεν, ἐξὸν μὴ εἰσελθεῖν,
καὶ αὐτὸς ὁ ἀγὼν τῆς δίκης, ὡς ἐγένετο καὶ τὸ τελευταῖον δὴ τουτί, ὥσπερ κατάγελως τῆς
πράξεως, κακίᾳ τινὶ καὶ ἀνανδρίᾳ τῇ ἡμετέρᾳ διαπεφευγέναι ἡμᾶς δοκεῖν, οἵτινες σὲ οὐχὶ
ἐσώσαμεν οὐδέ σοι σαυτόν, οἷόν τε ὂν καὶ δυνατόν, εἴ τι καὶ σμικρὸν ἡμῶν ὄφελος ἦν.
Λεξιλόγιο
σπεύδω = επιδιώκω, φροντίζω
οἰχήσει καταλιπὼν = θα τους αφήσεις και θα φύγεις
τὸ σὸν μέρος = όσο εξαρτάται απὸ εσένα
τοῦτο πράξουσι = και έτσι θα ζήσουν
ξυνδιαταλαιπωρειν = να ταλαιπωρείται μαζὶ τους
ὡς = γὰρ
τὸ πρᾶγμα περὶ σὲ = η υπόθεση η σχετικὴ με σένα
ἡ ἀγὼν τῆς δίκης = η διεξαγωγὴ της δίκης
ὥσπερ κατάγελως τῆς πράξεως = σαν το αποκορύφωμα του παραλόγου της δραματικής
πράξης
κακία = δειλία
139
ὄφελος = αξία
133. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΠΟΛΙΤΕΊ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΛΙΤΕΊΑ
Α
Ἔφη γὰρ δὴ παραγενέσθαι ἐρωτωμένῳ ἑτέρῳ ὑπὸ ἑτέρου ὅπου εἴη Ἀρδιαῖος ὁ μέγας. Ὁ δὲ
Ἀρδιαῖος οὗτος τῆς Παμφυλίας ἔν τινι πόλει τύραννος ἐγεγόνει, ἤδη χιλιοστὸν ἔτος εἰς ἐ-
κεῖνον τὸν χρόνον, γέροντά τε πατέρα ἀποκτείνας καὶ πρεσβύτερον ἀδελφόν, καὶ ἄλλα
δὴ πολλὰ καὶ ἀνόσια, ὡς ἐλέγετο. Ἔφη οὖν τὸν ἐρωτώμενον εἰπεῖν, «Οὐχ ἥκει» φάναι
«Οὐδ’ ἂν ἥξει δεῦρο. Ἐθεασάμεθα γὰρ οὖν δὴ καὶ τοῦτο τῶν δεινῶν θεαμάτων. Ἐπειδὴ
ἐγγὺς τοῦ στομίου ἦμεν μέλλοντες ἀνιέναι καὶ τἆλλα πάντα πεπονθότες, ἐκεῖνόν τε κα-
τείδομεν ἐξαίφνης καὶ ἄλλους – σχεδόν τι αὐτῶν τοὺς πλείστους τυράννους. Ἦσαν δὲ καὶ
ἰδιῶταί τινες τῶν μεγάλα ἡμαρτηκότων – οὓς οἰομένους δὴ ἀναβήσεσθαι οὐκ ἐδέχετο τὸ
στόμιον, ἀλλ’ ἐμυκᾶτο ὁπότε τις τῶν οὕτως ἀνιάτως ἐχόντων εἰς πονηρίαν ἢ μὴ ἱκανῶς
δεδωκὼς δίκης ἐπιχειροῖ ἀνιέναι. Ἐνταῦθα δὴ ἄνδρες, ἔφη, ἄγριοι, διάπυροι ἰδεῖν, παρε-
στῶτες καὶ καταμανθάνοντες τὸ φθέγμα, τοὺς μὲν διαλαβόντες ἦγον, τὸν δὲ Ἀρδιαῖον
καὶ ἄλλους συμποδίσαντες χεῖράς τε καὶ πόδας καὶ κεφαλήν, καταβαλόντες καὶ ἐκδεί-
ραντες, εἷλκον παρὰ τὴν ὁδὸν ἐκτὸς ἐπ’ ἀσπαλάθων κνάμπτοντες, καὶ τοῖς ἀεὶ παριοῦσι
σημαίνοντες ὧν ἕνεκά τε καὶ ὅτι εἰς τὸν Τάρταρον ἐμπεσούμενοι ἄγοιντο.
Λεξιλόγιο
γὰρ δὴ = μάλιστα
στόμιον = άνοιγμα
μυκωμαι = μουγκρίζω
εἰς πονηρίαν = σε σχέση με τα αμαρτήματα τους
διάπυρος ἰδεῖν = στην όψη κατακόκκινος απὸ τη φλόγα
καταμανθάνω = καταλαβαίνω, γνωρίζω καλὰ τη σημασία
διαλαμβάνω = πιάνω, αρπάζω απὸ τη μέση
συμποδίζω = δένω μαζὶ
καταβάλλω = ῥίχνω κάτω
ἐκδέρω = γδέρνω
140
κνάμπτω = ξεσκίζω
σημαίνω = εξηγώ
ὧν ἕνεκα: ἐννοεῖται: τοιαῦτα πάσχοιεν
134. ΑἸΣΧΊΝΗ
ΣΧΊΝΗ, ΚΑΤᾺ ΤΙΜΆΡΧΟΥ
ΜΆΡΧΟΥ
Χρήσασθε δὴ παραδείγματι τῇ βουλῇ τῇ ἐξ Ἀρείου πάγου, τῷ ἀκριβεστάτῳ συνεδρίῳ τῶν
ἐν τῇ πόλει. Πολλοὺς γὰρ ἤδη ἔναγχος τεθεώρηκα ἐν τῷ βουλευτηρίῳ τούτῳ εὖ πάνυ εἰ-
πόντας καὶ μάρτυρας πορισαμένους ἁλόντας. Ἤδη δέ τινας πάνυ κακῶς διαλεχθέντας
καὶ πρᾶγμα ἀμάρτυρον ἔχοντας οἶδα νικήσαντας. Οὐ γὰρ ἐκ τοῦ λόγου μόνον οὐδ’ ἐκ τῶν
μαρτυριῶν, ἀλλ’ ἐξ ὧν συνίσασι καὶ ἐξητάκασι, τὴν ψῆφον φέρουσι. Τοιγάρτοι διατελεῖ
τοῦτο τὸ συνέδριον εὐδοκιμοῦν ἐν τῇ πόλει. Τὸν αὐτὸν τοίνυν τρόπον, ὦ Ἀθηναῖοι, καὶ ὑ-
μεῖς τὴν κρίσιν ταύτην ποιήσασθε. Καὶ πρῶτον μὲν μηδὲν ὑμῖν ἔστω πιστότερον ὧν αὐτοὶ
συνίστε καὶ πέπειστε περὶ Τιμάρχου τουτουί, ἔπειτα τὸ πρᾶγμα θεωρεῖτε μὴ ἐκ τοῦ πα-
ρόντος ἀλλ’ ἐκ τοῦ παρεληλυθότος χρόνου. Οἱ μὲν γὰρ ἐν τῷ παρεληλυθότι χρόνῳ λεγό-
μενοι περὶ Τιμάρχου καὶ τῶν τούτου ἐπιτηδευμάτων διὰ τὴν ἀλήθειαν ἐλέγοντο, οἱ δ’ ἐν
τῇδε τῇ ἡμέρᾳ ῥηθησόμενοι διὰ τὴν κρίσιν τῆς ὑμετέρας ἀπάτης ἕνεκα.
Λεξιλόγιο
ἀκριβὴς = τέλειος
ἔναγχος = πρ ολίγου, προσφάτως
θεωρῶ = παρατηρώ, εξετάζω
ἁλίσκομαι (ἐπὶ δικαστηρίου) = καταδικάζομαι
πρᾶγμα ἀμάρτυρον ἔχω = η υπόθεσή μου στερείται μαρτύρων
τοιγάρτοι = για τούτο ακριβώς
εὐδοκιμῶ = έχω καλὴ φήμη
τὴν κρίσιν ποιοῦμαι =- αποφαίνομαι, κρίνω
τὴν ψῆφον φέρω = εκδίδω απόφαση
πιστὸς = πιστευτὸς
ἐπιτήδευμα = πράξη
πιστὸς = πιστευτὸς
κρίσις = δίκη
141
ΜΆΡΧΟΥ
Ὡς δ’ ἐν κεφαλαίῳ εἰρῆσθαι, ἐὰν μὲν κολάζητε τοὺς ἀδικοῦντας, ἔσονται ὑμῖν οἱ νόμοι
καλοὶ καὶ κύριοι, ἐὰν δὲ ἀφιῆτε, καλοὶ μέν, κύριοι δὲ οὐκέτι. Ὧν δ’ ἕνεκα ταὐτὰ λέγω, οὐκ
ὀκνήσω πρὸς ὑμᾶς παρρησιάσασθαι. Ἔσται δ’ ὁ λόγος ἐπὶ παραδείγματος. Διὰ τὶ οἴεσθε,
ὦ Ἀθηναῖοι τοὺς μὲν νόμους καλῶς κεῖσθαι, τὰ δὲ ψηφίσματα εἶναι τῆς πόλεως καταδεέ-
στερα καὶ τάς κρίσεις ἐνίοτε τάς ἐν τοῖς δικαστηρίοις ἔχειν ἐπιπλήξεις; Ἐγὼ τάς τούτων
αἰτίας ἐπιδείξω. Ὅτι τοὺς μὲν νόμους τίθεσθε ἐπὶ πᾶσι τοῖς δικαίοις, οὔτε κέρδους ἕνεκ’ ἀ-
δίκου οὔτε χάριτος οὔτε ἔχθρας, ἀλλὰ πρὸς αὐτὸ μόνον τὸ δίκαιον καὶ τὸ συμφέρον ἀπο-
βλέποντες. Ἐπιδέξιοι δ’ οἶμαι φύντες ἑτέρων μᾶλλον εἰκότως καλλίστους νόμους τίθεσθε.
Ἐν δὲ ταῖς ἐκκλησίαις καὶ τοῖς δικαστηρίοις πολλάκις ἀφέμενοι τῶν εἰς αὐτὸ τὸ πρᾶγμα
λόγων ὑπὸ τῆς ἀπάτης καὶ τῶν ἀλαζονευμάτων ὑπάγεσθε καὶ πάντων ἀδικώτατον ἔθος
εἰς τοὺς ἀγῶνας παραδέχεσθε. Ἐᾶτε γὰρ τοὺς ἀπολογουμένους ἀντικατηγορεῖν τῶν κα-
τηγόρων.
Λεξιλόγιο
ἐν κεφαλαίῳ = εν ολίγοις, συγκεφαλαιώνοντας, συνοπτικὰ
ἀφίημι = ἐπὶ δικαστηρίου: αθωώνω
ἐπὶ πᾶσι δικαίοις = με δικαιοσύνη
εἰκότως = εύλογα
ἀφίεμαί τινος = σφήνω κάτι
ἀντικατηγορῶ τινος = στρέφω (ως κατήγορος) την κατηγορία εναντίον κάποιου (του ίδιου
του κατηγόρου)
142
136. ΑἸΣΧΎΝΗ
ΣΧΎΝΗ, ΚΑΤᾺ ΤΙΜΆΡΧΟΥ
ΜΆΡΧΟΥ
Καλὸν δ’ ἐστὶ καὶ τάς ξενικὰς ἀρετὰς μιμεῖσθαι. Δημηγοροῦντος γάρ τινος ἐν τῇ τῶν Λα-
κεδαιμονίων ἐκκλησίᾳ, ἀνδρὸς βεβιωκότος μὲν αἰσχρῶς, λέγειν δ’ εἰς ὑπερβολὴν δυνα-
τοῦ, καὶ τῶν Λακεδαιμονίων, ὡς φασίν, κατὰ τὴν ἐκείνου γνώμην ψηφίζεσθαι μελλόν-
των, παρελθών τις τῶν γερόντων, οὓς ἐκεῖνοι καὶ αἰσχύνονται καὶ δεδίασι καὶ τὴν τῆς ἡ-
λικίας αὐτῶν ἐπωνυμίαν ἀρχὴν μεγίστην εἶναι νομίζουσι, καθιστᾶσι δ’ αὐτοὺς ἐκ παιδὸς
εἰς γῆρας σωφρόνων, τούτων εἷς, ὡς λέγεται, παρελθών, ἰσχυρῶς μὲν ἐπέπληξε τοῖς Λα-
κεδαιμονίοις καί τι τοιοῦτον κατ’ αὐτῶν ἐβλασφήμησεν, ὡς οὐ πολὺν χρόνον τὴν Σπάρ-
την ἀπόρθητον οἰκήσουσι τοιούτοις ἐν ταῖς ἐκκλησίαις συμβούλοις χρώμενοι. Ἅμα δὲ πα-
ρακαλέσας ἄλλον τινὰ τῶν Λακεδαιμονίων, ἄνδρα λέγειν μὲν οὐκ εὐφυᾶ, τὰ δὲ κατὰ πό-
λεμον λαμπρὸν καὶ πρὸς δικαιοσύνην καὶ ἐγκράτειαν διαφέροντα, ἐπέταξεν αὐτῷ τάς
αὐτὰς εἰπεῖν γνώμας ὅπως ἂν δύνηται, ἅς εἶπεν ὁ πρότερος ῥήτωρ.
Λεξιλόγιο
καλὸς = ωραίος
δυνατὸς = ἱκανὸς
παρέρχομαι = παρουσιάζομαι, ανεβαίνω στο βήμα
αἰσχύνομαι = ντρέπομαι, σέβομαι
ἐπωνυμία = όνομα
καθίστημί τινα = διορίζω, εκλέγω
ἰσχυρῶς = αυστηρὰ
βλασφημῶ = μιλώ σκληρὰ
εὐφυὴς = ικανὸς
διαφέρω = υπερέχω
ἐπιτάσσω τινὶ = διατάζω
ΣΧΊΝΗ, ΠΕΡῚ ΠΑΡΑ
ΠΑΡΑΠΡΕ
ΠΡΕΣΒΕΊ
ΣΒΕΊΑΣ
ΑΣ
Ἐπειδὴ δ’ ἐφ’ ἡμῶν αὐτῶν οἱ συμπρέσβεις ἐγενόμεθα, σφόδρα πάνυ σκυθρωπάσας ὁ χρη-
στὸς οὗτος Δημοσθένης ἀπολωλεκέναι μὲ ἔφη τὴν πόλιν καὶ τοὺς συμμάχους. Ἐκπλαγέν-
143
τος δὲ οὐκ ἐμοῦ μόνου, ἀλλὰ καὶ τῶν συμπρέσβεων ἁπάντων καὶ τὴν αἰτίαν πυνθανομέ-
νων, δι’ ἣν ταῦτα εἶπεν, ἤρετο μέ, εἰ τῶν Ἀθήνησι πραγμάτων ἐπιλέλησμαι καὶ τὸν δῆμον
καταπονημένον καὶ σφόδρα ἐπιθυμοῦντα τῆς εἰρήνης εἰ μὴ μέμνημαι. «Ἦ μέγα φρονεῖς»
ἔφη «ἐπὶ ταῖς ἐψηφισμέναις μὲν πεντήκοντα ναυσίν, οὐδέποτε δὲ πληρωθησομέναις; Οὕ-
τω γὰρ ἠρέθικας Φίλιππον καὶ τοιαῦτα εἴρηκας, ἐξ ὧν οὐκ εἰρήνη γένοιτ’ ἂν ἐκ πολέμου,
ἀλλ’ ἐξ εἰρήνης πόλεμος ἀκήρυκτος.» Ἀρχομένου δέ μου πρὸς ταῦτα ἀντιλέγειν ἐκάλουν
ἡμᾶς οἱ ὑπηρέται οἱ τοῦ Φιλίππου.
Λεξιλόγιο
συμπρέσβυς = μέλος πρεσβείας
γιγνόμεθα ἐφ’ ἡμῶν αὐτῶν = μένουμε μόνοι
σκυθρωπάζω = είμαι σκυθρωπὸς
ἀπόλλυμι = καταστρέφω
ἐπιλανθάνομαί τινος = ξεχνώ
ἐψηφισμένοι νῆες = πλοία των οποίων εγκρίθηκε η κατασκευὴ
πληρῶ ναῦν = επανδρώνω πλοίο
ΠΑΡΑΠΡΕ
ΠΡΕΣΒΕΊ
ΣΒΕΊΑΣ
ΑΣ
Ἐπιτιμᾷς δέ μοι καὶ τὴν ἐν τοῖς μυρίοις ἐν Ἀρκαδίᾳ δημηγορίαν καὶ πρεσβείαν καὶ μετα-
βεβλῆσθαι μὲ φὴς αὐτὸς ὢν ἀνδραποδώδης καὶ μόνον οὐκ ἐστιγμένος αὐτόμολος. Ἐγὼ δὲ
ἐν μὲν τῷ πολέμῳ συνίστην, καθ’ ὅσον ἦν δυνατὸς, Ἀρκάδας καὶ τοὺς ἄλλους Ἕλληνας ἐ-
πὶ Φίλιππον. Οὐδενὸς δ’ ἀνθρώπων ἐπικουροῦντος τῇ πόλει, ἀλλὰ τῶν μὲν περιορώντων
ὅ,τι συμβήσεται, τῶν δὲ συνεπιστρατευόντων, τῶν δ’ ἐν τῇ πόλει ῥητόρων χορηγὸν ταῖς
καθ’ ἡμέραν δαπάναις τῶν πόλεμον ποιουμένων, ὁμολογῶ συμβουλεῦσαι αἰσχρὸν οὐδὲ
πώποθ’ ἁψάμενος ὅπλων, ἐγὼ δὲ ταύτην εἶναί φημι πολλῷ καλλίω τοῦ πολέμου. Χρή δέ,
ὦ Ἀθηναῖοι, τοὺς μὲν πρέσβεις θεωρεῖν πρὸς τὸν καιρόν, καθ’ ὃν ἐπρέσβευον, τοὺς δὲ
στρατηγοὺς πρὸς τάς δυνάμεις, ὧν ἡγοῦντο.
144
Λεξιλόγιο
μεταβάλλομαι = μεταστρέφομαι, πηγαίνω πρὸς τὸ μέρος κάποιου
ἀνδραποδώδης = δουλοπρεπὴς
ἐστιγμένος = στιγματισμένος
συνίστημι = συνασπίζω
διαλύομαι πρός τινα = συμφιλιώνομαι
θεωρῶ = κρίνω
ΣΧΊΝΗ, ΠΕΡ
ΠΕΡῚ ΠΑΡΑ
ΠΑΡΑΠΡΕ
ΠΡΕΣΒΕΊ
ΣΒΕΊΑΣ
ΑΣ
Ῥηθέντων δὲ τούτων ἐν τῷ δήμῳ ψήφισμα ἔγραψεν ὁ Φιλοκράτης ἑλέσθαι πρέσβεις ὑμᾶς
πρὸς Φίλιππον, ἄνδρας δέκα, οἵτινες διαλέξονται Φιλίππῳ περὶ εἰρήνης καὶ τῶν κοινῇ
συμφερόντων Ἀθηναίοις καὶ Φιλίππῳ. Χειροτονουμένων δὲ τῶν δέκα πρέσβεων ἐγὼ μὲν
προεβλήθην ὑπὸ Ναυσικλέους, Δημοσθένης δὲ ὑπ’ αὐτοῦ Φιλοκράτους, ὁ νυνὶ Φιλοκρά-
τους κατηγορῶν. Οὕτω δ’ ἦν πρόθυμος εἰς τάς πράγματα, ὥστε ἐν τῇ βουλῇ γράφει, ἵνα
ἀζήμιος ὢν ἡμῖν συμπρεσβεύῃ ὁ Ἀριστόδημος, ἑλέσθαι πρέσβεις ἐπὶ τάς πόλεις, ἐν αἷς ἔ-
δει τὸν Ἀριστόδημον ἀγωνίζεσθαι, οἵτινες ὑπὲρ αὐτοῦ παραιτήσονται τάς ζημίας. Καὶ ὅτι
ταῦτ’ ἐστὶν ἀληθῆ, λαβέ μοι τὰ ψηφίσματα, καὶ τὴν ἐκμαρτυρίαν ἀνάγνωθι τὴν Ἀριστο-
δήμου, καὶ κάλει πρὸς οὓς ἐξεμαρτύρησεν, Ἰν’ εἰδῶσιν οἱ δικασταί, τὶς ἦν Φιλοκράτους ἑ-
ταῖρος καὶ τὶς ὁ τάς δωρεὰς Ἀριστοδήμῳ φάσκων πείσειν δοῦναι τὸν δῆμον.
Λεξιλόγιο
γράφω ψήφισμα = υποβάλλω έγγρφη πρόταση
χειροτονοῦμαι = εκλέγομαι
προβάλλομαι = προτείνομαι
γράφω = προτείνω εγγράφως
παραιτοῦμαι ὑπέρ τινος τάς ζημίας = ζητώ απαλλαγὴ κάποιου απὸ χρηματικὸ προστιμο
ἀγωνίζομαι = αγωνίζομαι ως ηθοποιὸς
145
ΜΆΡΧΟΥ
Εὖ δ’ ἐπίστασθε, καί μοι σφόδρα τὸ μέλλον ῥηθήσεσθαι διαμνημονεύετε, εἰ μὲν δώσει τῶν
ἐπιτηδευμάτων Τίμαρχον δίκην, ἀρχὴν εὐκοσμίας ἐν τῇ πόλει κατασκευάσετε. Εἰ δ’ ἀπο-
φεύξεται, κρείττων ἦν ὁ ἀγὼν μὴ γεγενημένος. Πρὶν μὲν γὰρ εἰς κρίσιν Τίμαρχον κατα-
στῆναι, φόβον τισὶ παρεῖχε ὁ νόμος καὶ τὸ τῶν δικαστηρίων ὄνομα. Εἰ δ’ ὁ πρωτεύων βδε-
λυρίᾳ καὶ γνωριμώτατος εἰσελθὼν περιγενήσεται, πολλοὺς ἁμαρτάνειν ἐπαρεῖ, καὶ τε-
λευτῶν οὐχ ὁ λόγος, ἀλλ’ ὁ καιρὸς ὑμᾶς ἐξοργιεῖ. Μὴ οὖν εἰς ἀθρόους, ἀλλ’ εἰς ἕνα ἀπο-
σκήψατε καὶ τὴν παρασκευὴν καὶ τοὺς συνηγόρους παρατηρεῖτε. Ὧν οὐδενὸς ἐγὼ ὀνομα-
στὶ μνησθήσομαι, ἵνα μὴ ταύτην τὴν ἀρχὴν τοῦ λόγου ποιήσωνται, ὡς οὐκ ἂν παρῆλθον,
εἰ μή τις αὐτῶν ὀνομαστὶ ἐμνήσθη. Ἀλλ’ ἐκεῖνο ποιήσω. Ἀφελὼν τὰ ὀνόματα, διεξιὼν δὲ
τὰ ἐπιτηδεύματα αὐτῶν καὶ τὰ σώματα γνώριμα καταστήσω
Λεξιλόγιο
διαμνημονεύω = θυμάμαι
ἐπιτήδευμα = πράξη
εὐκοσμία = ευπρέπεια, ευταξία
ἀποφεύγω = αθωώνομαι
καθίσταμαι εἰς κρίσιν = οδηγούμαι σε δίκη
βδελυρία = διαφθορὰ
γνώριμος = γνωστὸς
περιγίγνομαι = σώζομαι, απαλλάσσομαι
ἐπαίρω τινὰ = παρασύρω, παρακινώ
τελευτῶν = εν τέλει
ἀποσκήπτω = ξεσπῶ
ἀφαιρῶ = παραλείπω
σώματα = πρόσωπα
ΣΧΊΝΗ, ΠΕΡ
ΠΕΡῚ ΠΑΡΑ
ΠΑΡΑΠΡΕ
ΠΡΕΣΒΕΊ
ΣΒΕΊΑΣ
ΑΣ
Ὑπὸ δὲ τοὺς αὐτοὺς καιροὺς Ὄλυνθος ἥλω καὶ πολλοὶ τῶν ἡμετέρων ἐγκατελήφθησαν
πολιτῶν, ὧν ἦν Ἰατροκλῆς ὁ Ἐργοχάρους ἀδελφὸς καὶ Εὔκρατος ὁ Στρομβίχου υἱός. Ὑπὲρ

146
δὲ τούτων ἱκετηρίαν θέντες οἱ οἰκεῖοι ἐδέοντο ὑμῶν ἐπιμέλειαν ποιήσασθαι. Παρελθόν-
τες δ’ αὐτοὶ συνεγόρουν Φιλοκράτης καὶ Δημοσθένης, ἀλλ’ οὐκ Αἰσχίνης. Καὶ πέμπουσιν
πρεσβευτὴν Ἀριστόδημον τὸν ὑποκριτὴν πρὸς Φίλιππον διὰ τὴν γνῶσιν καὶ τὴν φιλαν-
θρωπίαν τῆς τέχνης. Ὡς δ’ ἐπανήκων ἀπὸ τῆς πρεσβείας ὁ Ἀριστόδημος διά τινας ἀσχολί-
ας οὐ προσῄει πρὸς τὴν βουλήν, ἀλλ’ ἔφθασεν αὐτὸν Ἰατροκλῆς ἐλθὼν ἐκ Μακεδονίας ἀ-
φεθεὶς ὑπὸ Φιλίππου ἄνευ λύτρων, ἐνταῦθ’ ἠγανάκτουν πολλοί, ὅτι τὴν πρεσβείαν οὐκ ἀ-
πήγγειλεν Ἀριστόδημος, τοὺς αὐτοὺς λόγους ἀκούοντες τοῦ Ἰατροκλέους περὶ τοῦ Φιλίπ-
που. Τελευταῖον δ’ εἰς τὴν βουλὴν εἰσελθὼν Δημοκράτης ὁ Ἀφιδναῖος ἔπεισε τὴν βουλὴν
ἀνακαλέσασθαι τὸν Ἀριστόδημον, εἷς δὲ τῶν βουλευτῶν ἦν Δημοσθένης, ὁ ἐμὸς κατήγο-
ρος.
Λεξιλόγιο
ἁλίσκομαι = κυριεύομαι
ἐγκαταλαμβάνω = συλλαμβάνω και κρατώ
ἱκετηρίαν τίθημι ὑπέρ τινος = ικετεύω για κάποιον
γνῶσις = γνώση, γνωριμία
ἐπανήκω = επιστρέφω
φθάνω ἐλθὼν = φθάνω νωρίτερα
ἀνακαλῶ = προσκαλώ
ΜΆΡΧΟΥ
Οὐ τοίνυν ἐνταῦθα μόνον σχετλιάζων φαίνεται Ἀχιλλεύς, ἀλλ’ οὕτως αὐτὸν ἰσχυρῶς ἐ-
πένθησεν, ὥστε παρὰ Θέτιδος, τῆς αὐτοῦ μητρὸς προσακούσας, ὅτι μὴ μετελθὼν μὲν
τοὺς ἐχθρούς, ἀλλ’ ἐάσας ἀτιμώρητον τὸν τοῦ Πατρόκλου θάνατον, ἐπανελθὼν οἴκαδε
γηραιὸς ἐν τῇ αὐτοῦ πατρίδι ἀποθανεῖται, τιμωρησάμενος δὲ διὰ ταχέων μέλλοι τὸν βίον
τελευτᾶν, εἵλετο τὴν τοῦ τεθνεῶτος πίστιν μᾶλλον ἢ τὴν σωτηρίαν. Οὕτω δὲ μεγαλοψύ-
χως ἠπείγετο τὸν φονέα τὸν ἐκείνου τιμωρήσασθαι, ὥστε πάντων αὐτὸν παραμυθουμέ-
147
νων καὶ κελευόντων λούσασθαι καὶ σῖτον προσενέγκασθαι ἀπόμνυσιν μηδὲν τούτων
πράξειν, πρὶν ἂν τὴν τοῦ Ἕκτορος κεφαλὴν ἐπὶ τὸν τοῦ Πατρόκλου τάφον ἐνέγκῃ. Κα-
θεύδοντος δ’ αὐτοῦ ἐπὶ τῇ πυρά, ὥς φησιν ὁ ποιητής, εἴδωλον ἐφίσταται Πατρόκλου καὶ
τοιούτων ἐπεμνήσθη καὶ τοιαῦτα ἐπέσκηψε τῷ Ἀχιλλεῖ, ἐφ’ οἷς καὶ δακρῦσαι καὶ ζηλῶσαι
τὴν ἀρετὴν καὶ τὴν φιλίαν ἄξιον αὐτῶν ἐστίν.
Λεξιλόγιο
σχετλιάζω = παραπονιέμαι
μετέρχομαί τινα = ζητώ να πάρω ἐκδίκηση
μεγαλοψύχως = ολόψυχα
ἀπόμνυμι = βεβαιώνω με όρκο
ἐφίσταμαι = στέκομαι κοντά, παρουσιάζω
ἐπισκήπτω = παραγγέλλω
ΣΧΊΝΗ, ΠΕΡ
ΠΕΡῚ ΠΑΡΑ
ΠΑΡΑΠΡΕ
ΠΡΕΣΒΕΊ
ΣΒΕΊΑΣ
ΑΣ
Δέομαι ὑμῶν, ὦ Ἀθηναῖοι, μετ’ εὐνοίας ἀκοῦσαι μου λέγοντος, ὑπολογιζομένους τό τε μέ-
γεθος τοῦ κινδύνου καὶ τὸ πλῆθος τῶν αἰτίων, πρὸς ἅς ἀπολογήσασθαι μὲ δεῖ, καὶ τάς τέ-
χνας καὶ τάς κατασκευὰς τοῦ κατηγόρου καὶ τὴν ὠμότητα, ὃς ἐτόλμησε παρακελεύσα-
σθαι πρὸς ἄνδρας ὀμωμοκότας τῶν ἀντιδίκων ὁμοίως ἀμφοτέρων ἀκούσεσθαι τὴν τοῦ
κινδυνεύοντος φωνὴν μὴ ὑπομένειν. Καὶ ταῦτα εἶπεν οὐ δι’ ὀργήν. Οὐδεὶς γὰρ τῶν ψευδο-
μένων τοῖς ἀδίκως διαβαλλομένοις ὀργίζεται οὐδ’ οἱ τἀληθῆ λέγοντες κωλύουσι λόγου
τυχεῖν τὸν φεύγοντα. Οὐ γὰρ πρότερον κατήγορος παρὰ τοῖς ἀκούουσιν ἰσχύει, πρὶν ἂν ὁ
φεύγων ἀπολογίας τυχὼν ἀδυνατήσῃ τάς προειρημένας αἰτίας ἀπολύσασθαι. Ἀλλ’ οἶμαι
Δημοσθένης οὐ χαίρει δικαίοις λόγοις οὐδ’ οὕτω παρεσκεύασται, ἀλλὰ τὴν ὑμετέραν ὀρ-
γὴν ἐκκαλέσθαι βεβούληται καὶ κατηγόρηκε δωροδοκίας, ἀπίθανος ὢν πρὸς τὴν ὑποψίαν
ταύτην.
148
Λεξιλόγιο
ὑπολογίζομαι = υπολογίζω, λαμβάνω υπ’ όψη μου
ὠμότης = σκληρότητα
παρακελεύομαι πρός τινα = συμβουλεύω, υποδεικνύω σε κάποιον
ὁμοίως = αμερόληπτα
ὁ φεύγων / ὁ κινδυνεύων = κατηγορούμενος
ἀπολογίας τυγχάνω = απολογοῦμαι
ἀπολύομαι αἰτίας = ανασκευάζω τις κατηγορίες
ἐκκαλουμαι τὴν ὀργὴν = διεγείρω την οργὴ
ἀπίθανος = μη πειστικὸς
ΣΧΊΝΗ, ΚΑΤᾺ ΚΤΗΣΙ
ΤΗΣΙΦ
ΦΩΩΝΤΟΣ
Οἶμαι τοίνυν ἅπαντας ὁμολογήσειν ὑμᾶς τάδε δεῖν ὑπάρξαι τῷ δημοτικῷ, πρῶτον μὲν ἐ-
λεύθερον αὐτὸν εἶναι καὶ πρὸς πατρὸς καὶ μητρός, ἵνα μὴ διὰ τὴν περὶ τὸ γένος ἀτυχίαν
δυσμενὴς ἡ τοῖς νόμοις, οἳ σώζουσιν τὴν δημοκρατίαν, δεύτερον δ’ ἀπὸ τῶν προγόνων εὐ-
εργεσίαν τινὰ αὐτῷ πρὸς τὸν δῆμον ὑπάρχειν, ἢ τὸ γ’ ἀναγκαιότατον μηδεμίαν ἔχθραν, ἵ-
να μὴ βοηθῶν τοῖς τῶν προγόνων ἀτυχήμασι κακῶς ἐπιχειρῇ ποιεῖν τὴν πόλιν. Τρίτον
σώφρονα καὶ μέτριον χρή πεφυκέναι αὐτὸν πρὸς τὴν καθ’ ἡμέραν δίαιταν, ὅπως μὴ διὰ
τὴν ἀσέλγειαν τῆς δαπάνης δωροδοκῇ κατὰ τοῦ δήμου, τέταρτον εὐγνώμονα καὶ δυνατὸν
εἰπεῖν. Καλὸν γὰρ τὴν μὲν διάνοιαν προαιρεῖσθαι τὰ βέλτιστα, τὴν δὲ παιδείαν τὴν τοῦ
ῥήτορος καὶ τὸν λόγον πείθειν τοὺς ἀκούοντας. Εἰ δὲ μή, τὴν γ’ εὐγνωμοσύνην ἀεὶ προτα-
κτέον τοῦ λόγου. Πέμπτον ἀνδρεῖον εἶναι τὴν ψυχήν, ἵνα μὴ παρὰ τὰ δεινὰ καὶ τοὺς πολέ-
μους ἐγκαταλείπῃ τὸν δῆμον. Τὸν δ’ ὀλιγαρχικὸν πάντα δεῖ τἀναντία τούτων ἔχειν.
Λεξιλόγιο
ὑπάρχω τι = αρχίζω, παρουσιάζω, έχω κάτι
δημοτικὸς = δημοκρατικός, δημόσιος, κοινὸς
δίαιτα = τρόπος ζωής
ἀσέλγεια = ακολασία, αισχρότητα, αθλιότητα, θρασύτητα, βία
δωροδοκῶ = δέχομαι δώρα, δωροδοκούμαι
προστάττω τι = θέτω μπροστά, προτιμώ κάτι
149
150
ΣΧΊΝΗ, ΚΑΤᾺ ΚΤΗΣΙ
ΤΗΣΙΦ
ΦΩΩΝΤΟΣ
Τὴν παρασκευὴν ὁρᾶτε, ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὴν παράταξιν ὅση γεγένηται, καὶ τάς κατὰ
τὴν ἀγορὰν δεήσεις αἷς κέχρηνταί τινες ὑπὲρ τοῦ τὰ μέτρια καὶ τὰ συνήθη μὴ γίγνεσθαι
ἐν τῇ πόλει· ἐγὼ δὲ πεπιστευκὼς ἥκω πρῶτον μὲν τοῖς θεοῖς, ἔπειτα τοῖς νόμοις καὶ ὑμῖν
ἡγούμενος οὐδεμίαν παρασκευὴν μεῖζον ἰσχύειν παρ’ ὑμῖν τῶν νόμων καὶ τῶν δικαίων.
Ἐβουλόμην μὲν οὖν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ τὴν βουλὴν τοὺς πεντακοσίους καὶ τάς ἐκ-
κλησίας ὑπὸ τῶν ἐφεστηκότων ὀρθῶς διακεῖσθαι, καὶ τοὺς νόμους, οὕς ἐνομοθέτησεν ὁ
Σόλων περὶ τῆς τῶν ῥητόρων εὐκοσμίας, ἰσχύειν, ἵνα ἐξῆν τῷ πρεσβυτάτῳ τῶν πολιτῶν,
ὥσπερ οἱ νόμοι προστάττουσι, σωφρόνως ἐπὶ τὸ βῆμα παρελθόντι ἄνευ θορύβου καὶ τα-
ραχῆς ἐξ ἐμπειρίας τὰ βέλτιστα τῇ πόλει συμβουλεύειν.
Λεξιλόγιο
παράταξις = πολιτικὴ οργάνωση
τὰ μέτρια = τα δίκαια, τα σύμφωνα μὲ τὸ μέτρο
τὰ συνήθη = τα συνήθη, τα νόμιμα
παρέρχομαι = ἀνεβαίνω στο βήμα
ΠΑΡΑΠΡΕ
ΠΡΕΣΒΕΊ
ΣΒΕΊΑΣ
ΑΣ
Πάλιν δὲ εἰς πόλεμον διὰ Μεγαρέας πεισθέντες καταστῆναι, καὶ τὴν χώραν τμηθῆναι
προέμενοι καὶ πολλῶν ἀγαθῶν στερηθέντες εἰρήνης ἐδεήθημεν, καὶ ἐποιησάμεθα διὰ Νι-
κίου τοῦ Νικηράτου. Καὶ πάλιν ἐν τῷ χρόνῳ τούτῳ ἑπτακισχίλια τάλαντα ἀνηνέγκαμεν
εἰς τὴν ἀκρόπολιν διὰ τὴν εἰρήνην ταύτην, τριήρεις δ’ ἐκτησάμεθα πλωίμους καὶ ἐντελεῖς
οὐκ ἐλάττους ἢ τριακοσίας, φόρος δ’ ὑμῖν κατ’ ἐνιαυτὸν προσῄει πλέον ἢ χίλια καὶ διακό-
σια τάλαντα, καὶ Χερρόνησον καὶ Νάξον καὶ τὴν Εὔβοιαν εἴχομεν, πλείστας δ’ ἀποικίας
ἐν τοῖς χρόνοις τούτοις ἀπεστείλαμεν. Καὶ τοσαῦτ’ ἔχοντες ἀγαθά, πάλιν πόλεμον πρὸς
151
Λακεδαιμονίους ἐξηνέγκαμεν, πεισθέντες ὑπ’ Ἀργείων, καὶ τελευτῶντες ἐκ τῆς τῶν ῥητό-
ρων ἁψιμαχίας εἰς φρουρὰν τῆς πόλεως καὶ τοὺς τετρακοσίους καὶ τοὺς ἀσεβεῖς τριάκον-
τα ἐνεπέσομεν, οὐκ εἰρήνην ποιησάμενοι, ἀλλ’ ἐκ προσταγμάτων ἠναγκασμένοι.
Λεξιλόγιο
καθίσταμαι εἰς πόλεμον = κηρύσσω τον πόλεμο, είμαι σὲ ἐμπόλεμη κατάσταση
προΐεμαί τι = ερημώνω τη χώρα
ἐντελὴς = έτοιμος
προσειμὶ φόρον = πληρώνω φόρο
ἀποστέλλω ἀποικίαν = ιδρύω αποικία
ἐκφέρω πόλεμο = κηρύσσω πόλεμο
ἁψιμαχία = μάχη εκ του πλησίον καὶ μτφ: φιλοπόλεμη διάαθεση
ΜΆΡΧΟΥ
Μέγα δὲ πάνυ τούτου σημεῖον ἔργῳ ὑμῖν οἶμαι ἐπιδείξειν. Εὖ γὰρ οἲδ’ ὅτι πάντες ἐκπε-
πλεύκατε εἰς Σαλαμῖνα καὶ τεθέασθε τὴν Σόλωνος εἰκόνα, καὶ αὐτοῦ μαρτυρήσαιτ’ ἄν, ὅ-
τι ἐν τῇ ἀγορὰ τῶν Σαλαμινίων ἀνάκειται ὁ Σόλων ἐντὸς τὴν χεῖρα ἔχων. Τοῦτ’ ἐστί, ὦ Ἀ-
θηναῖοι, ὑπόμνημα καὶ μίμημα τοῦ Σόλωνος σχήματος, ὃν τρόπον ἔχων αὐτὸς διελέγετο
τῶν δήμῳ τῶν Ἀθηναίων. Σκέψασθε δέ, ὦ Ἀθηναῖοι, ὅσον διαφέρει ὁ Σόλων Τιμάρχου καὶ
οἱ ἄνδρες ἐκεῖνοι ὧν ὀλίγον πρότερον ἐν τῷ λόγῳ ἐπεμνήσθην. Ἐκεῖνοι μέν γε ᾐσχύνοντο
ἔξω τὴν χεῖρα ἔχοντες λέγειν, Τίμαρχος δὲ οὐτοσὶ οὐ πάλαι, ἀλλὰ πρῴην ποτὲ ῥίψας θοἰ-
μάτιον γυμνὸς ἐπαγκρατίαζεν ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ, οὕτω κακῶς καὶ αἰσχρῶς διακείμενος τὸ
σῶμα ὑπὸ μέθης καὶ βδελυρίας, ὥστε τούς γε εὖ φρονοῦντας ἐγκαλύψασθαι, αἰσχυνθέν-
τας ὑπὲρ τῆς πόλεως, εἰ τοιούτοις συμβούλοις χρώμεθα. Ἃ συνιδὼν ὁ νομοθέτης διαρρή-
δην ἀπέδειξεν, οὓς χρή δημηγορεῖν καὶ οὓς οὐ δεῖ λέγειν ἐν τῷ δήμῳ.
Λεξιλόγιο
εἰκὼν = ἄγαλμα, ἀνδριάντας
ὑπόμνημα καὶ μίμημα = υπενθύμιση και αναπαράσταση
152
σχῆμα = στάση, μορφή
ἱμάτιον = ένδυμα, μανδύας
παγκρατιάζω = (παριστάνω ότι) αγωνίζομαι στο παγκράτιο
βδελυρία = διαφθορά, απρέπεια, ναυτία
ἐγκαλύπτομαι = καλύπτομαι, καλύπτω το πρόσωπό μου
διαρρήδην = σαφώς, ρητά, φανερὰ
148. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΤΩΩΝ ΜΥΣΤΗ

ΔΟΚΊΔΟΥ ΜΥΣΤΗΡΊ
ΡΊΩΝ
ΩΝ
Ἵνα δὲ εἰδῆτε, ὦ ἄνδρες, ὅτι τὰ πεποιημένα ὑμῖν εἰς ὁμόνοιαν οὐ κακῶς ἔχει, ἀλλὰ τὰ
προσήκοντα καὶ τὰ συμφέροντα ὑμῖν αὐτοῖς, ἐποιήσατε, βραχέα βούλομαι καὶ περὶ τού-
των εἰπεῖν. Οἱ γὰρ πατέρες οἱ ὑμέτεροι γενομένων τῇ πόλει κακῶν μεγάλων, ὅτε οἱ τύ-
ραννοι μὲν εἶχον τὴν πόλιν, ὁ δὲ δῆμος ἔφευγε, νικήσαντες μαχόμενοι τοὺς τυράννους ἐ-
πὶ Παλληνίῳ, στρατηγοῦντος Λεωγόρου, τοῦ προπάππου τοῦ ἐμοῦ, καὶ Χαρίου, οὗ ἐκεῖ-
νος τὴν θυγατέρα εἶχεν, ἐξ ἧς ὁ ἡμέτερος ἦν πάππος, κατελθόντες εἰς τὴν πατρίδα τοὺς
μὲν ἀπέκτειναν τῶν δὲ φυγὴν κατέγνωσαν, τοὺς δὲ μένειν ἐν τῇ πόλει ἐάσαντες ἠτίμω-
σαν. Ὕστερον δέ, ἡνίκα βασιλεὺς ἐπεστράτευσεν ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα, γνόντες τῶν συμφό-
ρων τῶν ἐπιουσῶν τὸ μέγεθος καὶ τὴν παρασκευὴν τὴν βασιλέως, ἔγνωσαν τούς τε φεύ-
γοντας καταδέξασθαι καὶ τοὺς ἀτίμους ἐπιτίμους ποιῆσαι καὶ κοινὴν τήν τε σωτηρίαν καὶ
τοὺς κινδύνους ποιήσασθαι.
Λεξιλόγιο
ὁ δῆμος φεύγει = εξορίζονται οι δημοκρατικοὶ
καταγιγνώσκω = καταδικάζω
ἀτιμῶ τινα = στερώ απὸ κάποιον τὰ πολιτικὰ δικαιώματα
γιγνώσκω = αποφασίζω
ἐπίτιμος = αυτός που έχει πολιτικὰ δικαιώματα
149. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΜΥΣΤΗ

ΔΟΚΊΔΟΥ ΜΥΣΤΗΡΊ
ΡΊΩΝ
ΩΝ
153
Αἰτοῦμαι δ’ ὑμᾶς, ὦ ἄνδρες, εὔνοιαν πλείω παρασχέσθαι ἐμοὶ τῷ ἀπολογουμένῳ ἢ τοῖς
κατηγόροις, εἰδότας ὅτι, κἄν ἐξ ἴσου ἀκροᾶσθαι, ἀνάγκη τὸν ἀπολογούμενον ἔλαττον ἔ-
χειν. Οἱ μὲν γὰρ ἐκ πολλοῦ χρόνου ἐπιβουλεύσαντες καὶ συνθέντες, αὐτοὶ ἔν κινδύνῳ ὄν-
τες, τὴν κατηγορίαν ἐποιήσαντο. Ἐγὼ δὲ μετὰ δέους καὶ κινδύνου καὶ διαβολῆς τῆς μεγί-
στης τὴν ἀπολογίαν ποιοῦμαι. Εἰκὸς οὖν ὑμᾶς ἐστιν εὔνοιαν πλείω παρασχέσθαι ἐμοὶ ἢ
τοῖς κατηγόροις. Ἔτι δὲ καὶ τόδε ἐνθυμητέον, ὅτι πολλοὶ ἤδη πολλὰ καὶ δεινὰ κατηγορή-
σαντες παραχρῆμα ἐξηλέγχθησαν ψευδομένοι οὕτω φανερῶς, ὥστε ὑμᾶς πολὺ ἂν ἥδιον
δίκην λαβεῖν παρὰ τῶν κατηγόρων ἢ παρὰ τῶν κατηγορουμένων. Οἱ δ’ αὖ μαρτυρήσαν-
τες τὰ ψεύδη ἀδίκως ἀνθρώπους ἀπολέσαντες ἑάλωσαν παρ’ ὑμῖν ψευδομαρτυριῶν, ἡνίκ’
οὐδὲν ἦν ἔτι πλέον τοῖς πεπονθόσιν. Ὀπὸτ’ οὖν ἤδη πολλὰ τοιαῦτα γεγένηται. Εἰκὸς ὑμᾶς
ἐστι μήπω τοὺς τῶν κατηγόρων λόγους πιστοὺς ἡγεῖσθαι.
150. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΤΗΩΣ ἙΑΥΤΟ

ΔΟΚΊΔΟΥ ΑΥΤΟ
Υ ΥΩ ΚΑΘΌ
ΚΑΘΌΔΟΥ
ΔΟΥ
Εἰ μέν, ὦ ἄνδρες, ἐν ἑτέρῳ τῷ πράγματι οἱ παριόντες μὴ τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχοντες πάν-
τες ἐφαίνοντο, οὐδὲν ἂν θαυμαστὸν ἐνόμιζον. Ὅπου μέντοι δεῖ τὴν πόλιν ἐμέ τι ποιῆσαι
ἀγαθόν, ἢ εἴ τις ἕτερος βούλοιτο ἐμοῦ κακίων, δεινότατον ἁπάντων χρημάτων ἡγοῦμαι, εἰ
τῷ μὲν δοκεῖ ταῦτα, τῷ δὲ μή, ἀλλὰ μὴ πᾶσιν ὁμοίως. Εἴπερ γὰρ ἡ πόλις ἁπάντων τῶν πο-
λιτευομένων κοινή ἐστι, καὶ τὰ γιγνόμενα δήπου ἀγαθὰ τῇ πόλει κοινά ἐστι. Τουτὶ τοίνυν
τὸ μέγα καὶ δεινὸν πάρεστιν ὑμῖν ὁρᾶν τοὺς μὲν ἤδη πράττοντας, τοὺς δὲ τάχα μέλλον-
τας. Καί μοι μέγιστον θαῦμα παρέστηκε, τί ποτε οὗτοι οἱ ἄνδρες δεινῶς οὕτως περικαίον-
ται, εἰ τὶ ὑμᾶς χρή ἀγαθὸν ἐμοῦ ἐπαυρέσθαι. Δεῖ γὰρ αὐτοὺς ἤτοι ἀμαθεστάτους εἶναι
πάντων ἀνθρώπων ἢ τῇ πόλει ταύτῃ δυσμενεστάτους. Εἰ μέν γε νομίζουσι τῆς πόλεως εὖ
πραττούσης καὶ τὰ ἴδια σφῶν αὐτῶν ἄμεινον ἂν φέρεσθαι, ἀμαθέστατοί εἰσιν τὰ ἐναντία
154
νῦν τῇ ἑαυτῶν ὠφελείᾳ σπεύδοντες. Εἰ δὲ μὴ ταῦτα ἡγοῦνται σφίσι τε αὐτῆς συμφέρειν
καὶ τῷ ἡμετέρῳ κοινῶ, δυσμενεῖς ἂν τῇ πόλει εἶεν.
155
Λεξιλόγιο
πρᾶγμα = υπόθεση
θαυμαστὸν = παράδοξο
κακίων = κατώτερος
πολιτευόμενος = πολίτης
παρεστὶν – είναι δυνατὸν
τάχα = ταχέως
θαῦμα παρίσταταί μοί = μου γεννάται ἀπορία
τί ποτε = γιατὶ τέλος πάντων
περικαίομαι = εξάπτομαι
ἐπαυρίσκομαι = ἀπολαύω
σπεύδω = ἐπιδιώκω
151. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΤΗΩΣ ΠΡῸΣ ΛΑΚΕΔΑΙ

ΔΟΚΊΔΟΥ ΚΕΔΑΙΜΟ
ΜΟΝΊ
ΝΊΟΥΣ
ΟΥΣ ΕἸΡΉ
ΕἸΡΉΝΗΣ
ΝΗΣ
Ἦν γάρ ποτε χρόνος, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ὅτε τείχη καὶ ναῦς οὐκ ἐκεκτήμεθα. Γενομένων
δὲ τούτων τὴν ἀρχὴν ἐποιησάμεθα τῶν ἀγαθῶν. Ὧν εἰ καὶ νῦν ἐπιθυμεῖτε, ταῦτα κατερ-
γάσασθαι. Ταύτην δὲ λαβόντες ἀφορμὴν οἱ πατέρες ἡμῶν κατειργάσατο τῇ πόλει δύνα-
μιν τοσαύτην, ὅσην οὔπω τις ἄλλη πόλις ἐκτήσατο, τὰ μὲν πείσαντες τοὺς Ἕλληνες τάς
δὲ λαθόντες, τὰ δὲ πριάμενοι, τὰ δὲ βιασάμενοι. Πείσαντες μὲν οὖν Ἀθήνησι ποιήσασθαι
τῶν κοινῶν χρήματα Ἑλληνοταμίας, καὶ τὸν σύλλογον τῶν νεῶν παρ’ ἡμῖν γενέσθαι, ὅ-
σαι δὲ τῶν πόλεων τριήρεις μὴ κέκτηνται, ταύταις ἡμᾶς παρέχειν. Λαθόντες δὲ Πελοπον-
νησίους τειχισάμενοι τὰ τείχη. Πριάμενοι δὲ παρὰ Λακεδαιμονίων μὴ δοῦναι τούτων δί-
κην. Βιασάμενοι δὲ τοὺς ἐναντίους τὴν ἀρχὴν τῶν Ἑλλήνων κατειργασάμεθα. Καὶ ταῦτα
τὰ ἀγαθὰ ἐν ὀγδοήκοντα καὶ πέντε ἔτεσιν ἡμῖν ἐγένετο. Κρατηθέντες δὲ τῷ πολέμῳ τά τε
ἄλλα ἀπωλέσαμεν καὶ τὰ τείχη καὶ τάς ναῦς ἔλαβον ἡμῶν ἐνέχυρα Λακεδαιμόνιοι, τάς
μὲν παραλαβόντες, τὰ δὲ καθελόντες, ὅπως μὴ πάλιν ταύτην ἔχοντες ἀφορμὴν δύναμιν
τῇ πόλει κατασκευάσαιμεν.
Λεξιλόγιο
κατεργάζομαι = δημιουργώ
156
ἀφορμὴ = αφετηρία
οὔπω = ακόμη δεν
τὰ μὲν … τὰ δέ… τὰ δέ…. = πρώτον, δεύτερον, τρίτον
ὠνοῦμαι = εξαγοράζω
152. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΚΑΤᾺ ἈΛΚΙΒΙ

ΔΟΚΊΔΟΥ ΚΙΒΙΆ
ΆΔΟΥ
Οὐκ ἐν τῷ παρόντι μόνον γιγνώσκω τῶν πολιτικῶν πραγμάτων ὡς σφαλερόν ἐστι ἅπτε-
σθαι ἀλλὰ καὶ πρότερον χαλεπὸν ἡγούμην, πρὶν τῶν κοινῶν ἐπιμελεῖσθαί τινος. Πολίτου
δὲ ἀγαθοῦ νομίζω προκινδυνεύειν ἐθέλειν τοῦ πλήθους καὶ μὴ καταδείσαντα τάς ἔχθρας
τάς ἰδίας ὑπὲρ τῶν δημοσίων ἔχειν ἡσυχίαν. Διὰ μὲν γὰρ τοὺς τῶν ἰδίων ἐπιμελουμένους
οὐδὲν αἱ πόλεις μείζους καθίστανται, διὰ δὲ τοὺς τῶν κοινῶν μεγάλαι καὶ ἐλεύθεραι γί-
γνονται. Ὧν εἷς ἐγὼ βουληθεὶς ἐξετάζεσθαι μεγίστοις περιπέπτωκα κινδύνοις, προθύμων
μὲν καὶ ἀγαθῶν ὑμῶν τυγχάνων, δι’ ὅπερ σῴζομαι, πλείστοις δὲ καὶ δεινοτάτοις ἐχθροῖς
χρώμενος, ὑφ’ ὧν διαβάλλομαι. Ὁ μὲν οὖν ἀγὼν ὁ παρών οὐ στεφανηφόρος, ἀλλ’ εἰ χρή
μηδὲν ἀδικήσαντα τὴν πόλιν δέκα ἔτη φεύγειν. Οἱ δὲ ἀνταγωνιζόμενοι περὶ τῶν ἄθλων
τούτων ἐσμὲν ἐγὼ καὶ Ἀλκιβιάδης καὶ Νικίας, ὧν ἀναγκαῖον ἕνα τῇ συμφορὰ περιπεσεῖν.
Λεξιλόγιο
γιγνώσκω = αντιλαμβάνομαι
σφαλερὸν = επικίνδυνο
ἡσυχίαν ἔχω ὑπὲρ τῶν δημοσίων = αδιαφορώ για τα πολιτικὰ πράγματα
ἆθλον = βραβείο
153. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΚΑΤᾺ ἈΛΚΙΒΙ

ΔΟΚΊΔΟΥ ΚΙΒΙΆ
ΆΔΟΥ
Ἄξιον δὲ μέμψασθαι τὸν θέντα τὸν νόμον, ὃς ἐναντία τῷ ὅρκῳ τοῦ δήμου καὶ τῆς βουλῆς
ἐνομοθέτησεν. Ἐκεῖ μὲν γὰρ ὄμνυτε μηδένα ἐξελᾶν μήτε δήσειν μήτε ἀποκτενειν ἄκρι-
τον, ἐν δὲ τῷδε τῷ καιρῷ οὔτε κατηγορίας γενομένης, οὔτε ἀπολογίας ἀποδοθείσης δια-
157
ψηφισαμένων κρύβδην τὸν ὀστρακισθέντα τοσοῦτον χρόνον δεῖ στερηθῆναι τῆς πόλεως.
Εἶτα ἐν τοῖς τοιούτοις οἱ τοὺς ἑταίρους καὶ συνωμότας κεκτημένοι πλέον φέρονται τῶν
ἄλλων. Οὐ γὰρ ὥσπερ ἐν τοῖς δικαστηρίοις οἱ λαχόντες κρίνουσιν, ἀλλὰ τούτου τοῦ πράγ-
ματος ἅπασιν Ἀθηναίοις μέτεστιν. Πρὸς δὲ τούτοις τῷ μὲν ἐλλείπειν, τῷ δ’ ὑπερβάλλειν ὁ
νόμος μοι δοκεῖ. Τῶν μὲν γὰρ ἰδίων ἀδικημάτων μεγάλην τιμωρίαν ταύτην νομίζω, τῶν δὲ
δημοσίων μικρὰν καὶ οὐδενὸς ἀξίαν ἡγοῦμαι ζημίαν κολάζειν χρήμασιν καὶ δεσμῷ καὶ
θανάτῳ.
Λεξιλόγιο
δέω - δῶ = φυλακίζω
ἀποδίδοται ἀπολογία = μετὰ την κατηγορία ακολουθεί απολογία
διαψηφίζομαι = αποφασίζω
κρύβδην = με μυστικὴ ψηφοφορία
πλέον φέρομαί τινος = υπερισχύω κάποιου
154. ἈΝΤΙΦ
ΤΙΦΩΩΝΤΟΣ, ΠΕΡῚ ΤΟΥ
ΥΩ ἩΡΏΙΔΟΥ
ΤΟΥ ΏΙΔΟΥ ΦΌΝΟΥ
ΦΌΝΟΥ
Ἐβουλόμην μέν, ὦ ἄνδρες, τὴν δύναμιν τοῦ λέγειν καὶ τὴν ἐμπειρίαν τῶν πραγμάτων ἐξ
ἴσου μοι καθεστᾶναι τῇ τε συμφορᾷ καὶ τοῖς κακοῖς τοῖς γεγενημένοις. Νῦν δὲ τοῦ μὲν πε-
πείραμαι πέρα τοῦ προσήκοντος, τοῦ δὲ ἐνδεής εἰμι μᾶλλον τοῦ συμφέροντος. Οὐ μὲ γὰρ
μὲ ἔδει κακοπαθεῖν τῷ σώματι μετὰ τῆς αἰτίας τῆς οὐ προσηκούσης, ἑνταυθοῖ οὐδὲν μὲ ὠ-
φέλησεν ἡ ἐμπειρία. Οὐ δὲ μὲ δεῖ σωθῆναι μετὰ τῆς ἀληθείας εἰπόντα τὰ γενόμενα, ἐν
τούτῳ μὲ βλάπτει ἡ τοῦ λέγειν ἀδυναμία. Πολλοὶ μὲν γὰρ ἤδη τῶν μὴ δυναμένων λέγειν
ἄπιστοι γενόμενοι τοῖς ἀληθέσιν, αὐτοῖς τούτοις ἀπώλοντο, οὐ δυνάμενοι δηλῶσαι αὐτά.
Πολλοὶ δὲ τῶν λέγειν δυναμένων πιστοὶ γενόμενοι τῷ ψεύδεσθαι, τούτῳ ἐσώθησαν διότι
εὖ ἐψεύσαντο. Ἀνάγκη οὖν, ὅταν τις ἄπειρος ᾖ τοῦ ἀγωνίζεσθαι, ἐπὶ τοῖς κατηγόρων λό-
γοις εἶναι μᾶλλον ἢ ἐπ’ αὐτοῖς τοῖς ἔργοις καὶ τῇ ἀληθείᾳ τῶν πραγμάτων.
158
Λεξιλόγιο
καθίσταταί μοί τι = έχω κάτι
οὒ = τοπικὸ αναφορικὸ επίρρημα
ἑνταυθοῖ = εδώ
εἰμὶ ἐπί τινι = εξαρτώμαι απὸ κάποιον
155. ἈΝΤΙΦ
ΤΙΦΩΩΝΤΟΣ, ΠΕΡῚ ΤΟΥ
ΥΩ ΧΟΡΕΥ
ΤΟΥ ΧΟΡΕΥΤΟ
ΤΟΥ
Υ
ΥΩ
Ἥδιστον μέν, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἀνθρώπῳ ὄντι μὴ γενέσθαι μηδένα κίνδυνον περὶ τοῦ
σώματος, καὶ εὐχόμενος ἄν τις ταῦτα εὔξαιτο. Εἰ δ’ ἄρα τις καὶ ἀναγκάζοιτο κινδυνεύειν
τοῦτο γοῦν ὑπάρχειν, ὅπερ μέγιστον ἐγὼ νομίζω ἐν πράγματι τοιούτῳ, αὐτὸν ἑαυτῷ συ-
νειδέναι μηδὲν ἐξημαρτηκότι, ἀλλ’ εἰ τὶς καὶ συμφορὰ γίγνοιτο, ἄνευ κακότητος καὶ αἰ-
σχύνης γίγνεσθαι, καὶ τύχῃ μᾶλλον ἢ ἀδικίᾳ. Καὶ τοὺς μὲν νόμους, οἳ κεῖνται περὶ τῶν
τοιούτων πάντες ἂν ἐπαινέσειαν κάλλιστα νόμων κεῖσθαι καὶ ὀσιώτατα. Ὑπάρχει μὲν
γὰρ αὐτοῖς ἀρχαιοτάτοις εἶναι ἐν τῇ γῆ ταύτῃ, ἔπειτα τοὺς αὐτοὺς αἰεὶ περὶ τῶν αὐτῶν, ὅ-
περ μέγιστον σημεῖον νόμων καλῶς κειμένων. Ὁ χρόνος γὰρ καὶ ἡ ἐμπειρία τὰ μὴ καλῶς
ἔχοντα διδάσκει τοὺς ἀνθρώπους. Ὥστ’ οὐ δεῖ ὑμᾶς ἐκ τῶν λόγων τοῦ κατηγοροῦντος
τοὺς λόγους μαθεῖν, εἰ καλῶς ἔχουσιν ἢ μή, ἀλλ’ ἐκ τῶν νόμων τοὺς τούτων λόγους, εἰ ὀρ-
θῶς ὑμᾶς νομίμως διδάσκουσιν ἢ οὔ.
Λεξιλόγιο
εὔχομαι = προσεύχομαι, ζητώ, εύχομαι
εἰ ἄρα = αν ίσως
156. ἈΝΤΙΦ
ΤΙΦΩΩΝΤΟΣ, ὙΠῈΡ ΤΟΥ
ΥΩ ἩΡΏΙΔΟΥ
ΤΟΥ ΏΙΔΟΥ ΦΌΝΟΥ
ΦΌΝΟΥ
Δεῖ δὲ μὲ καὶ ὑπὲρ τοῦ πατρὸς ἀπολογήσασθαι. Καίτοι πολλῷ γε μᾶλλον εἰκὸς ἦν ὑπὲρ ἐ-
μοῦ ἀπολογήσασθαι πατέρα ὄντα. Ὁ μὲν γὰρ πολλῷ πρεσβύτερός ἐστι τῶν ἐμῶν πραγ-
159
μάτων, ἐγὼ δὲ πολλῷ νεώτερος τῶν ἐκείνῳ πεπραγμένων. Καὶ εἰ μὲν τούτου ἀγωνιζομέ-
νου κατεμαρτύρουν ἃ μὴ σαφῶς ἤδη, ἀκοῇ δὲ ἠπιστάμην, δεινὰ ἂν ἔφη πάσχειν ὑπ’ ἐμοῦ.
Νῦν δὲ ἀναγκάζων ἐμὲ ἀπολογεῖσθαι ὧν ἐγὼ πολλῷ νεώτερός εἰμι καὶ λόγῳ οἶδα, ταῦτα
οὐ δεινὰ ἡγεῖται εἰργάσθαι. Ὅμως μέντοι καθ’ ὅσον ἐγὼ οἶδα, οὐ προδώσω τὸν πατέρα
κακῶς ἀκούοντα ἐν ὑμῖν ἀδίκως. Καίτοι τάχ’ ἂν σφαλείην ἃ ἐκεῖνος ὀρθῶς ἔργῳ ἔπραξε,
ταῦτ’ ἐγὼ λόγῳ μὴ ὀρθῶς εἰπών. Ὅμως δ’ οὖν κεκινδυνεύσεται. Πρὶν μὲν γὰρ τὴν ἀπο-
στασίαν τῶν Μυτιληναίων γενέσθαι, ἔργῳ τὴν εὔνοιαν ἐδείκνυε τὴν εἰς ὑμᾶς. Ἐπειδὴ δὲ ἡ
πόλις ὅλη κακῶς ἐβουλεύσατο ἀποστᾶσα καὶ ἥμαρτε τῆς ἡμετέρας γνώμης, μετὰ τῆς πό-
λεως ὅλης ἠναγκάσθη συνεξαμαρτεῖν.
Λεξιλόγιο
πρᾶγμα = υπόθεση
καταμαρτυρῶ = μαρτυρώ εναντίον κάποιου
κακῶς ἀκούω = κακολογούμαι
κεκινδυνεύσεται = θα επιχειρήσω
ἀπόστασις = ἀποστασία
ἁμαρτάνω τῆς γνώμης τινὸς = διαψεύδω την γνώμη κάποιου
157. ἸΣΑΊΟΥ
ΣΑΊΟΥ, ΠΕΡῚ ΤΟΥ
ΥΩ ΠΎΡΡΟΥ
ΤΟΥ ΎΡΡΟΥ ΚΛΉΡΟΥ
ΚΛΉΡΟΥ
Ἀμφισβητούσης δὲ τῆς μητρὸς τῆς ἡμετέρας, ἀδελφῆς δὲ τοῦ Πύρρου, ὁ κύριος τῆς εἰλη-
χυίας τοῦ κλήρου γυναικὸς ἐτόλμησε διαμαρτυρῆσαι μὴ ἐπίδικον τῇ ἡμετέρᾳ μητρὶ τὸν
τοῦ ἀδελφοῦ κλῆρον εἶναι, ὡς οὔσης γνησίας θυγατρὸς Πύρρω, οὗ ἦν ἐξ ἀρχῆς ὁ κλῆρος.
Ἐπισκηψάμενοι δὲ ἡμεῖς, καὶ εἰς ὑμᾶς εἰσαγαγόντες τὸν διαμαρτυρῆσαι τολμήσαντα κα-
τὰ ταῦτα, ἐκεῖνόν τε ἐξελέγξαντες περιφανῶς τὰ ψευδῆ μεμαρτυρηκότα τὴν ψευδομαρτυ-
ριῶν δίκην εἵλομεν παρ’ ὑμῖν καὶ τουτονὶ Νικόδημον παραχρῆμα ἐξηλέγξαμεν ἐν τοῖς αὐ-
τοῖς δικασταῖς ἀναισχυντότατον τῇ μαρτυρίᾳ ταύτῃ.
160
Λεξιλόγιο:
ἀμφισβητῶ = αμφισβητώ, έχω διαφορετικὴ άποψη. Ως δικανικὸς όρος: διεκδικω κληρονο-
μιά
λαγχάνω δίκην κλήρου = διεκδικώ δικαστικώς κληρονομιά
διαμαρτυρῶ = υποστηρίζω με ένσταση
ἐπιδικός ἐστιν ὁ κλῆρος = η κληρονομιά διεκδικείται ενώπιον του νόμου
ἐπισκήπτομαι = κινώ αγωγὴ για ψευδομαρτυρία
δίκην αἱρῶ τινα = καταδικάζω κάποιον με δίκη
158. ΛΥΚΟΎΡΓΟΥ
ΚΟΎΡΓΟΥ, ΚΑΤᾺ ΛΕΩΚΡΆΤΟΥΣ
ΚΡΆΤΟΥΣ, §§ 1 - 8
Δικαίαν, ὦ Ἀθηναῖοι, καὶ εὐσεβῆ καὶ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ ὑπὲρ τῶν θεῶν τὴν ἀρχὴν τῆς κατη-
γορίας Λεωκράτους τοῦ κρινομένου ποιήσομαι. Εὔχομαι γὰρ τῇ Ἀθηνᾷ καὶ τοῖς ἄλλοις
θεοῖς καὶ τοῖς ἥρωσι τοῖς κατὰ τὴν πόλιν καὶ τὴν χώραν ἱδρυμένοις, εἰ μὲν εἰσήγγελκα Λε-
ωκράτη δικαίως καὶ κρίνω τὸν προδόντα αὐτῶν καὶ τοὺς νεὼς καὶ τὰ ἕδη καὶ τὰ τεμένη
καὶ τάς ἐν τοῖς νόμοις τιμὰς καὶ θυσίας τάς ὑπὸ τῶν ἡμετέρων προγόνων παραδεδομέ-
νας, ἐμὲ μὲν ἄξιον ἐν τῇ τήμερον ἡμέρᾳ τῶν Λεωκράτους ἀδικημάτων κατήγορον ποιῆ-
σαι, ὃ καὶ τῷ δήμῳ καὶ τῇ πόλει συμφέρει, ὑμᾶς δέ, ὡς ὑπὲρ πατέρων καὶ παίδων καὶ γυ-
ναικῶν καὶ πατρίδος καὶ ἱερῶν βουλευσομένους, καὶ ἔχοντας ὑπὸ τῇ ψήφῳ τὸν προδότην
ἁπάντων τούτων, ἀπαραιτήτους δικαστὰς καὶ νῦν καὶ εἰς τὸν λοιπὸν χρόνον γενέσθαι
τοῖς τὰ τοιαῦτα καὶ τηλικαῦτα παρανομοῦσι. Εἰ δὲ μήτε τὸν προδόντα τὴν πατρίδα μήτε
τὸν ἐγκαταλιπόντα τὴν πόλιν καὶ τὰ ἱερὰ εἰς τουτονὶ τὸν ἀγῶνα καθίστημι, σωθῆναι αὐ-
τὸν ἐκ τοῦ κινδύνου καὶ ὑπὸ τῶν θεῶν καὶ ὑφ’ ὑμῶν τῶν δικαστῶν.
Ἐβουλόμην δ’ ἄν, ὦ ἄνδρες, ὥσπερ ὠφέλιμόν ἐστι τῇ πόλει εἶναι τοὺς κρίνοντας ἐν ταύτῃ
τοὺς παρανομοῦντας, οὕτω καὶ φιλάνθρωπον αὐτὸ παρὰ τοῖς πολλοῖς ὑπειλῆφθαι. Νῦν
δὲ περιέστηκεν εἰς τοῦτο, ὥστε τὸν ἰδίᾳ κινδυνεύοντα καὶ ὑπὲρ τῶν κοινῶν ἀπεχθανόμε-
νον οὐ φιλοπόλιν, ἀλλὰ φιλοπράγμονα δοκεῖν εἶναι, οὐ δικαίως, οὐδὲ συμφερόντως τῇ
πόλει. Τρία ἐστὶν τὰ μέγιστα, ἃ διαφυλάττει καὶ διασῴζει τὴν δημοκρατίαν καὶ τὴν τῆς
161
πόλεως εὐδαιμονίαν, πρῶτον μὲν ἡ τῶν νόμων τάξις, δεύτερον δ’ ἡ τῶν δικαστῶν ψῆφος,
τρίτον δ’ ἡ τούτοις τἀδικήματα παραδιδοῦσα κρίσις. Ὁ μὲν γὰρ νόμος πέφυκε προλέγειν
ἃ μὴ δεῖ πράττειν, ὁ δὲ κατήγορος μηνύειν τοὺς ἐνόχους τοῖς ἐκ τῶν νόμων ἐπιτιμίοις κα-
θεστῶτας, ὁ δὲ δικαστὴς κολάζειν τοὺς ὑπ’ ἀμφοτέρων τούτων ἀποδειχθέντας αὐτῷ, ὥστ’
οὔθ’ ὁ νόμος οὔθ’ ἡ τῶν δικαστῶν ψῆφος ἄνευ τοῦ παραδώσοντος αὐτοῖς τοὺς ἀδικοῦντας
ἰσχύει.
Ἐγώ, δ’, ὦ Ἀθηναῖοι, εἰδὼς Λεωκράτη φυγόντα μὲν τοὺς ὑπὲρ πατρίδος κινδύνους, ἐγκα-
ταλιπόντα δὲ τοὺς αὐτοῦ πολίτας, προδεδωκότα δὲ πᾶσαν τὴν ὑμετέραν δύναμιν, ἅπασιν
δὲ τοῖς γεγραμμένοις ἔνοχον ὄντα, ταύτην τὴν εἰσαγγελίαν ἐποιησάμην, οὔτε δι’ ἔχθραν
οὐδεμίαν οὔτε διὰ φιλονικίαν οὐδ’ ἠντινοῦν τοῦτον τὸν ἀγῶνα προελόμενος, ἀλλ’ αἰ-
σχρὸν εἶναι νομίσας τοῦτον περιορᾶν εἰς τὴν ἀγορὰν ἐμβάλλοντα καὶ τῶν κοινῶν ἱερῶν
μετέχοντα, τῆς τε πατρίδος ὄνειδος καὶ πάντων ὑμῶν γεγενημένον.
Πολίτου γάρ ἐστι δικαίου μὴ διὰ τάς ἰδίας ἔχθρας εἰς τάς κοινὰς κρίσεις καθιστάναι τοὺς
τὴν πόλιν μηδὲν ἀδικοῦντας, ἀλλὰ τοὺς εἰς τὴν πατρίδα τι παρανομοῦντας ἰδίους ἐ-
χθροὺς εἶναι νομίζειν, καὶ τὰ κοινὰ τῶν ἀδικημάτων κοινὰς καὶ τάς προφάσεις ἔχειν τῆς
πρὸς αὑτοὺς διαφορᾶς.
Ἅπαντας μὲν οὖν χρή νομίζειν μεγάλους εἶναι τοὺς δημοσίους ἀγῶνας, μάλιστα δὲ τοῦ-
τον, ὑπὲρ οὗ νῦν μέλλετε τὴν ψῆφον φέρειν. Ὅταν μὲν γὰρ τάς τῶν παρανόμων γραφὰς
δικάζητε, τοῦτο μόνον ἐπανορθοῦτε καὶ ταύτην τὴν πρᾶξιν κωλύετε, καθ’ ὅσον ἂν τὸ ψή-
φισμα μέλλῃ βλάπτειν τὴν πόλιν. Ὁ δὲ νῦν ἐνεστηκὼς ἀγὼν οὐ μικρόν τι μέρος συνέχει
τῆς πόλεως οὐδὲ ἐπ’ ὀλίγον χρόνον, ἀλλ’ ὑπὲρ ὅλης τῆς πατρίδος καὶ κατὰ παντὸς τοῦ αἰ-
ῶνος ἀείμνηστον καταλείψει τοῖς ἐπιγιγνομένοις τὴν κρίσιν
162
Οὕτω γάρ ἐστιν δεινὸν τὸ γεγενημένον ἀδίκημα καὶ τηλικοῦτον ἔχει τὸ μέγεθος, ὥστε μή-
τε κατηγορίαν, μήτε τιμωρίαν ἐνδέχεσθαι εὑρεῖν ἀξίαν, μηδὲ ἐν τοῖς νόμοις ὡρίσθαι τιμω-
ρίαν ἀξίαν τῶν ἁμαρτημάτων. Τὶ γὰρ χρή παθεῖν τὸν ἐκλιπόντα μὲν τὴν πατρίδα, μὴ βοη-
θήσοντα δὲ τοῖς πατρῴοις ἱεροῖς, ἐγκαταλιπόντα δὲ τάς τῶν προγόνων θήκας, ἅπασαν δὲ
τὴν πόλιν τοῖς πολεμίοις ὑποχείριον παραδόντα; Τὸ μὲν μέγιστον καὶ ἔσχατον τῶν τιμη-
μάτων, θάνατος, ἀναγκαῖον μὲν ἐκ τῶν νόμων ἐπιτίμιον, ἔλαττον δὲ τῶν Λεωκράτους ἀ-
δικημάτων καθέστηκε.
Λεξιλόγιο
εἰσαγγέλλω = καταγγέλλω
κρίνω = φέρνω στο δικαστήριο
ὁ νεὼς = ο ναὸς
τέμενος = ιερὸ ἔδαφος
ἀπαραίτητος = αμείλικτος
περιέστηκεν εἰς τοῦτο = τα πράγματα έχουν φτάσει σε αυτὸ το σημείο
ἀπεχθάνομαι = είμαι μισητὸς
φιλοπράγμων = φιλόδικος
ἡ τάξις τῶν νόμων = οι διατάξεις των νόμων
κρίσις = κατηγορία
ἐπιτίμια = ποινὲς
τὰ γεγραμμένα = έγγραφες καταγγελίες
οὐδ’ ἠντινοὺν = οὔτε και ελάχιστης
προαιροῦμαι τὸν ἀγῶνα = αναλαμβάνω τον αγώνα
ἐμβάλλω = έρχομαι επιδεικτικὰ
κοινὰ ἱερὰ = δημόσιες ιεροτελεστίες
τὰ κοινὰ τῶν ἀδικημάτων = η κοινότητα των αδικημάτων
διαφορὰ = έχθρα
γραφὴ παρανόμων = δημόσια καταγγελία για παράνομα ψηφίσματα
συνέχει = προστατεύει
ΚΡΆΤΟΥΣ, §§ 9 - 15
Παρεῖσθαι δὲ τὴν ὑπὲρ τῶν τοιούτων τιμωρίαν συμβέβηκεν, ὦ ἄνδρες, οὐ διὰ ῥᾳθυμίαν
τῶν τότε νομοθετούντων, ἀλλὰ διὰ τὸ μήτ’ ἐν τοῖς πρότερον χρόνοις γεγενῆσθαι τοιοῦτον
μηδὲν μήτε ἐν τοῖς μέλλουσιν ἐπίδοξον εἶναι γενήσεσθαι. Διὸ καὶ μάλιστα, ὦ ἄνδρες, δεῖ
163
ὑμᾶς γενέσθαι μὴ μόνον τοῦ ἀδικήματος δικαστάς, ἀλλὰ καὶ νομοθέτας. Ὅσα μὲν γὰρ
τῶν ἀδικημάτων νόμος τις διώρικε, ῥᾴδιον τούτῳ κανόνι χρωμένους κολάζειν τοὺς παρα-
νομοῦντας. Ὅσα δὲ μὴ σφόδρα περιείληφε ἑνὶ ὀνόματι προσαγορεύσας, μείζω δὲ τούτων
τις ἠδίκηκεν, ἅπασι δ’ ὁμοίως ἔνοχός ἐστιν, ἀναγκαῖον τὴν ὑμετέραν κρίσιν καταλείπε-
σθαι παράδειγμα τοῖς ἐπιγιγνομένοις.
Εὖ δ’ ἴστε, ὦ ἄνδρες, ὅτι οὐ μόνον τοῦτον νῦν κολάσετε κατεψηφισμένοι, ἀλλὰ καὶ τοὺς
νεωτέρους ἅπαντας ἐπ’ ἀρετὴν προτρέψετε. Δύο γάρ ἐστι τὰ παιδεύοντα τοὺς νέους, ἥ τε
τῶν ἀδικούντων τιμωρία καὶ ἡ τοῖς ἀνδράσι τοῖς ἀγαθοῖς διδομένη δωρεά. Πρὸς ἑκάτερον
δὲ τούτων ἀποβλέποντες τὴν μὲν διὰ τῶν φόβον φεύγουσι, τῆς δὲ διὰ τὴν δόξαν ἐπιθυ-
μοῦσι. Διὸ δεῖ, ὦ ἄνδρες, προσέχειν τούτῳ τῷ ἀγῶνι καὶ μηδὲν περὶ πλείονος ποιήσασθαι.
Ποιήσομαι δὲ κἀγὼ τὴν κατηγορίαν δικαίαν, οὔτε ψευδομένος οὐδὲν οὔτ’ ἔξω τοῦ πράγ-
ματος λέγων. Οἱ μὲν γὰρ πλεῖστοι τῶν εἰς ὑμᾶς εἰσιόντων πάντων ἀτοπώτατον ποιοῦσι.
Ἢ γὰρ συμβουλεύουσιν ἐνταῦθα περὶ τῶν κοινῶν πραγμάτων, ἢ κατηγοροῦσι καὶ δια-
βάλλουσι πάντα μᾶλλον ἢ περὶ οὗ μέλλετε τὴν ψῆφον φέρειν. Ἐστὶ δ’ οὐδέτερον τούτων
χαλεπόν, οὔθ’ ὑπὲρ ὧν μὴ βουλεύεσθε γνώμην ἀποφήνασθαι, οὔθ’ ὑπὲρ ὧν μηδεὶς ἀπο-
λογήσεται κατηγορίαν εὑρεῖν. Ἀλλ’ οὐ δίκαιον ὑμᾶς μὲν ἀξιοῦν δικαίαν τὴν ψῆφον φέ-
ρειν, αὐτοὺς δὲ μὴ δικαίαν τὴν κατηγορίαν ποιεῖσθαι. Τούτων δ’ αἴτιοι ὑμεῖς ἐστε, ὦ ἄν-
δρες. Τὴν γὰρ ἐξουσίαν ταύτην δεδώκατε τοῖς ἐνθάδε εἰσιοῦσι, καὶ ταῦτα κάλλιστον ἔχον-
τες τῶν Ἑλλήνων παράδειγμα τὸ ἐν Ἀρείῳ Πάγῳ συνέδριον , ὃ τοσοῦτον διαφέρει τῶν ἄλ-
λων δικαστηρίων, ὥστε καὶ παρ’ αὐτοῖς ὁμολογεῖθαι τοῖς ἀλισκομένοις δικαίαν ποιεῖσθαι
τὴν κρίσιν. Πρὸς ὃ δεῖ καὶ ὑμᾶς ἀποβλέποντας μὴ ἐπιτρέπειν τοῖς ἔξω τοῦ πράγματος λέ-
γουσιν. Οὕτω γὰρ ἔσται τοίς τε κρινομένοις ἄνευ διαβολῆς ὁ ἀγών, καὶ τοῖς διώκουσιν ἥ-
164
κιστα συκοφαντεῖν καὶ ὑμῖν εὐορκοτάτην τὴν ψῆφον ἐνεγκεῖν. Ἀδύνατον γάρ ἐστι ἄνευ
τοῦ τοιούτου λόγου, μὴ δικαίως δεδιδαγμένους, δικαίαν θέσθαι τὴν ψῆφον.
Δεῖ δ’, ἄνδρες, μηδὲ ταῦτα λαθεῖν ὑμᾶς, ὅτι οὐχ ὅμοιός ἐστι ὁ ἀγὼν περὶ τούτου καὶ τῶν
ἄλλων ἰδιωτῶν. Περὶ μὲν γὰρ ἀγνῶτος ἀνθρώπου τοῖς Ἕλλησιν ἐν ὑμῖν αὐτοῖς ἐδοκεῖτ’
ἂν καλῶς ἢ καὶ φαύλως ἐψηφίσθαι. Περὶ δὲ τούτου ὅ,τι ἂν βουλεύσησθ’ παρὰ πᾶσι τοῖς
Ἕλλησιν ἔσται ὁ λόγος, οἳ ἴσασι τὰ τῶν προγόνων τῶν ὑμετέρων ἔργα ἐναντιώτατα τοῖς
τούτῳ πεπραγμένοις ὄντα. Ἐπιφανής τε γάρ ἐστι διὰ τὸν ἔκπλουν τὸν εἰς Ῥόδον καὶ τὴν
ἀπαγγελίαν ἣν ἐποιήσατο καθ’ ἡμῶν πρός τε τὴν πόλιν τὴν τῶν Ῥοδίων καὶ τῶν ἐμπό-
ρων τοῖς ἐπιδημοῦσι ἐκεῖ, οἳ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην περιπλέοντες δι’ ἐργασίαν ἀπήγγελ-
λον ἅμα περὶ τῆς πόλεως ἃ Λεωκράτους ἀκηκόεσαν. Ὥστε περὶ πολλοῦ ποιητέον ἐστὶν
ὀρθῶς βουλεύσασθαι περὶ αὐτοῦ. Εὖ γὰρ ἴστε, ὦ Ἀθηναῖοι, ὅτι, ὦ πλεῖστον διαφέρετε τῶν
ἄλλων ἀνθρώπων, τῷ τε πρὸς τοὺς θεοὺς εὐσεβῶς καὶ πρὸς τοὺς γονέας ὁσίως καὶ πρὸς
τὴν πατρίδα φιλοτίμως ἔχειν, τούτου πλεῖστον ἀμελεῖν δόξαιτ’ ἄν, εἰ τὴν παροῦσαν ὑμῶν
οὗτος διαφύγοι τιμωρίαν.
Λεξιλόγιο
παρίημι = παραμελώ
ῥᾳθυμία = αμέλεια, αδιαφορία
δωρεὰ = τιμητικὴ διάκριση
περὶ πλείονος ποιοῦμαι = θέτω σε ανώτερη μοίρα
ἐξουσία = δυνατότητα
οἱ ἁλισκόμενοι = οι καταδικαζόμενοι
εὔορκος = σε συμφωνία με τους όρκους
ἀπαγγελίαν ποιοῦμαι = φέρνω ειδήσεις
περὶ πολλοῦ ποιητέον = πρέπει να ενδιαφερθείτε
ὁσίως ἔχω πρὸς τοὺς γονέας = είμαι φιλόστοργος προς τους γονείς
ΚΡΆΤΟΥΣ, §§ 16 – 20
165
Δέομαι δ’ ὑμῶν, ὦ Ἀθηναῖοι ἀκοῦσαί μου τῆς κατηγορίας διὰ τέλους, καὶ μὴ ἄχθεσθαι, ἐ-
ὰν ἄρξωμαι ἀπὸ τῶν τῇ πόλει τότε συμβάντων, ἀλλὰ τοῖς αἰτίοις ὀργίζεσθαι καὶ δι’ οὓς ἀ-
ναγκάζομαι νῦν μεμνῆσθαι περὶ αὐτῶν. Γεγενημένης γὰρ τῆς ἐν Χαιρωνείᾳ μάχης καὶ
συνδραμόντων ἁπάντων ὑμῶν εἰς τὴν ἐκκλησίαν ἐψηφίσατο ὁ δῆμος παῖδας μὲν καὶ γυ-
ναῖκας ἐκ τῶν ἀγρῶν εἰς τὰ τείχη κατακομίζειν, τοὺς δὲ στρατηγοὺς τάττειν εἰς τάς φυλα-
κὰς τῶν Ἀθηναίων καὶ τῶν ἄλλων τῶν οἰκούντων Ἀθήνησι, καθ’ ὅ,τι ἂν αὐτοῖς δοκῇ.
Λεωκράτης δὲ τούτων οὐδενὸς φροντίσας, συσκευασάμενος ἃ εἶχε χρήματα μετὰ τῶν οἰ-
κετῶν ἐπὶ τὸν λέμβον κατεκόμισε, τῆς νεώς ἤδη περὶ τῇ Ἀκτὴν ἐξορμούσης, καὶ περὶ δει-
λὴν ὀψίαν κατὰ μέσην τὴν Ἀκτὴν διὰ τῆς Πυλίδος ἐξελθὼν πρὸς τήν ναῦν προσέπλευσε
καὶ ᾤχετο φεύγων, οὔτε τοὺς λιμένας τῆς πόλεως ἐλεῶν, ἐξ ὧν ἀνήγετο, οὔτε τὰ τείχη τῆς
πατρίδος αἰσχυνόμενος, ὧν τὴν φυλακὴν ἔρημον τὸ καθ’ ἑαυτὸν μέρος κατέλιπεν, οὔτε
τὴν ἀκρόπολιν καὶ τὸ ἱερὸν τοῦ Διὸς τοῦ σωτῆρος καὶ τῆς Ἀθηνᾶς τῆς σωτείρας ἀφορῶν
καὶ προδιδοὺς ἐφοβήθη, οὓς αὐτίκα σώσοντας ἑαυτὸν ἐκ τῶν κινδύνων ἐπικαλέσεται.
Καταχθεὶς δὲ καὶ ἀφικόμενος εἰς Ῥόδον, ὥσπερ τῇ πατρίδι μεγάλας εὐτυχίας εὐαγγελιζό-
μενος, ἀπήγγελεν, ὡς τὸ μὲν ἄστυ τῆς πόλεως ἑαλωκὸς καταλίποι, τὸν δὲ Πειραιᾶ πολιρ-
κούμενον, αὐτὸς δὲ μόνον διασωθεὶς ἥκοι. Καὶ οὐκ ᾐσχύνθη τὴν τῆς πατρίδος ἀτυχίαν αὐ-
τοῦ σωτηρίαν προσαγορεύσας. Οὕτω δὲ σφόδρα ταῦτ’ ἐπίστευσαν οἱ Ῥόδιοι, ὥστε τριήρεις
πληρώσαντες τὰ πλοῖα κατῆγον, καὶ τῶν ἐμπόρων καὶ τῶν ναυκλήρων οἱ παρεσκευασμέ-
νοι δεῦρο πλεῖν αὐτοῦ τὸν σῖτον ἐξείλοντο καὶ τἆλλα χρήματα διὰ τοῦτον.
Καὶ ὅτι ταῦτ’ ἀληθῆ λέγω, ἀναγνώσεται ὑμῖν τάς μαρτυρίας ἁπάντων, πρῶτον μὲν τάς
τῶν γειτόνων καὶ τῶν ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ κατοικούντων, οἳ τοῦτον ἴσασιν ἐν τῷ πολέμῳ
φυγόντα καὶ ἐκπλεύσαντα Ἀθήνηθεν, ἔπειτα τῶν παραγενομένων εἰς Ῥόδον, ὅτε Λεω-
κράτης ταῦτ’ ἀπήγγελλε, μετὰ δὲ ταῦτα τὴν Φυρκίνου μαρτυρίαν, ὃν καὶ ὑμῶν ἴσασιν οἱ
166
πολλοὶ κατηγοροῦντα τούτου ἐν τῷ δήμῳ, ὡς καὶ μεγάλα καταβεβλαφὼς εἴη τὴν πεντη-
κοστὴν μετέχων αὐτῆς.
Πρὸ δὲ τοῦ ἀναβαίνειν τοὺς μάρτυρας βραχέα βούλομαι διαλεχθῆναι ὑμῖν. Οὐ γὰρ ἀγνο-
εῖτε, ὦ ἄνδρες, οὔτε τάς παρασκευὰς τῶν κρινομένων, οὔτε τάς δεήσεις τῶν ἐξαιτουμέ-
νων, ἀλλ’ ἀκριβῶς ἐπίστασθε ὅτι χρημάτων ἕνεκα καὶ χάριτος πολλοὶ ἐπείσθησαν τῶν
μαρτύρων ἢ ἀμνημονεῖν ἢ μὴ ἐλθεῖν ἢ ἑτέραν πρόφασιν εὑρεῖν. Ἀξιοῦτε οὖν τοὺς μάρτυ-
ρας ἀναβαίνειν μηδὲ ὀκνεῖν μηδὲ περὶ πλείονος ποιεῖσθαι τάς χαρίτας ὑμῶν καὶ τῆς πό-
λεως, ἀλλ’ ἀποδιδόναι τῇ πατρίδι τἀληθῆ καὶ τὰ δίκαια, μηδὲ λείπειν τὴν τάξιν ταύτην
καὶ μιμεῖσθαι Λεωκράτην, ἢ λαβόντας τὰ ἱερὰ κατὰ νόμον ἐξομόσασθαι. Ἐὰν δὲ μηδέτε-
ρον τούτων ποιῶσιν, ὑπὲρ ὑμῶν καὶ τῶν νόμων καὶ τῆς δημοκρατίας κλητεύσομεν αὐ-
τούς.
Λεξιλόγιο
συντρέχω = σπεύδω
κατακομίζω = μεταφέρω για ασφάλεια
τάττω εἰς φυλακὰς = οργανώνω φρουρὲς
ἐξορμέω > -ῶ = αγκυροβολῶ έξω απὸ τον κόλπο
Ἀκτὴ = η Πειραϊκὴ (Χερσόνησος)
περὶ δειλὴν ὀψίαν = κατὰ τις τελευταίες απογευματινὲς ώρες
πυλὶς = μικρὴ πύλη
ἀφορῶ = ατενίζω
κατάγομαι = καταπλέω
κατάγω = οδηγώ στο λιμάνι
ναύκληρος = πλοιοκτήτης
ἑξαιροῦμαι = ξεφορτώνω
παραγίγνομαι = είμαι παρών
ἡ πεντηκοστὴ = ο φόρος της πεντηκοστής
οἱ ἐξαιτούμενοι = αυτοί που προσπαθοὺν να σώσουν τους κατηγορουμένους
ἐξόμνυμαι = αρνούμαι με όρκο
κλητεύω = καλώ στο δικαστήριο
161. ΛΥΣΊΟΥ
ΣΊΟΥ, ΔΉΜΟΥ ΚΑΤΑ
ΚΑΤΑΛΎ
ΛΎΣΕ
ΣΕΩΣ
ΩΣ ἈΠΟΛΟ
ΠΟΛΟΓΊΑ §§ 1 – 6
ΓΊΑ
167
Ὑμῖν μὲν πολλὴν συγγνώμην ἔχω, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἀκούουσι τοιούτων λόγων καὶ ἀνα-
μιμνῃσκομένοις τῶν γεγονότων, ὁμοίως ἅπασιν ὀργίζεσθαι τοῖς ἐν ἄστει μείνασι. Τῶν δὲ
κατηγόρων θαυμάζω, εἰ ἀμελοῦντες τῶν οἰκείων τῶν ἀλλοτρίων ἐπιμέλονται, καὶ σαφῶς
εἰδότες τοὺς μηδὲν ἀδικοῦντας καὶ τοὺς πολλὰ ἐξημαρτηκότας ζητοῦσι κερδαίνειν ἢ ὑμᾶς
πείθειν περὶ ἁπάντων ὑμῶν τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχειν.
Εἰ μὲν οὖν οἴονται, ὅσα ὑπὸ τῶν Τριάκοντα γεγένηται τῇ πόλει, ἐμοῦ κατηγορηκέναι, ἀ-
δυνάτους αὐτοὺς ἡγοῦμαι λέγειν. Οὐδὲ γὰρ πολλοστὸν μέρος τῶν ἐκείνοις πεπραγμένων
εἰρήκασιν. Εἰ δὲ ὡς ἐμοί τι προσῆκον περὶ αὐτῶν ποιοῦνται τοὺς λόγους, ἀποδείξω τού-
τους ἅπαντα ψευδομένους, ἐμαυτὸν δὲ τοιοῦτον ὄντα οἰόσπερ ἂν ἐκ τῶν Πειραιῶς ὁ βέλ-
τιστος ἐν ἄστει μείνας ἐγένετο.
Δέομαι δ’ ὑμῶν, ὦ ἄνδρες δικασταί, μὴ τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχειν τοῖς συκοφάνταις. Τού-
των μὲν γὰρ ἔργον ἐστὶ καὶ τοὺς μηδὲν ἡμαρτηκότας εἰς αἰτίαν καθιστάναι (ἐκ τούτων
γὰρ ἂν μάλιστα χρηματίζοιντο), ὑμέτερον δὲ τοῖς μηδὲν ἀδικοῦσιν ἐξ ἴσου τῆς πολιτείας
μεταδιδόναι. Οὕτω γὰρ ἂν τοῖς καθεστηκόσι πράγμασι πλείστους συμμάχους ἔχοιτε.
Ἀξιῶ δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἐάνπερ φανῶ συμφορᾶς μὲν μηδεμιᾶς αἴτιος γεγενημένος,
πολλὰ δὲ κἀγαθὰ εἰργασμένος τὴν πόλιν καὶ τῷ σώματι καὶ τοῖς χρήμασιν, ταῦτα γοῦν
μοι παρ’ ὑμῶν ὑπάρχειν, ὧν οὐ μόνον τοὺς εὖ πεποιηκότας, ἀλλὰ καὶ τοὺς μηδὲν ἀδι-
κοῦντας τυγχάνειν δίκαιόν ἐστι.
Μέγα μὲν οὖν ἡγοῦμαί μοι τεκμήριον εἶναι, ὅτι, εἴπερ ἐδύναντο οἱ κατήγοροι ἰδίᾳ μὲ ἀδι-
κοῦντα ἐξελέγξαι, οὐκ ἂν τὰ τῶν τριάκοντα ἁμαρτήματα ἐμοῦ κατηγόρουν, οὐδ’ ἂν ᾤον-
το χρῆναι ὑπὲρ τῶν ἐκείνοις πεπραγμένων ἑτέρους διαβάλλειν, ἀλλ’ αὐτοὺς τοὺς ἀδι-
κοῦντας τιμωρεῖσθαι. Νῦν δὲ νομίζουσιν τὴν πρὸς ἐκείνους ὀργὴν ἱκανὴν εἶναι καὶ τοὺς
μηδὲν κακὸν εἰργασμένους ἀπολέσαι.
168
Ἐγὼ δὲ οὐχ ἡγοῦμαι δίκαιον εἶναι οὔτε εἰ τινὲς τῇ πόλει πολλῶν ἀγαθῶν αἴτιοι γεγένην-
ται, ἄλλους τινὰς ὑπὲρ τούτων τιμὴν ἢ χάριν κομίσασθαι παρ’ ὑμῶν, οὔτ’ εἰ τινὲς πολλὰ
κακὰ εἰργασμένοι εἰσίν, εἰκότως ἂν δι’ ἐκείνους τοὺς μηδὲν ἀδικοῦντας ὀνείδους καὶ δια-
βολῆς τυγχάνειν. Ἱκανοὶ γὰρ οἱ ὑπάρχοντες ἐχθροὶ τῇ πόλει καὶ μέγα κέρδος νομίζοντες
εἶναι τοὺς ἀδίκως ἐν ταῖς διαβολαῖς καθεστηκότας.
Λεξιλόγιο
συγγνώμην ἔχω τινὶ = συμφωνώ με κάποιον
ὡς ἐμοί τι προσῆκον = επειδὴ τάχα κάτι αφορά και σ’ εμένα
εἰς αἰτίαν καθίστημι = κατηγορώ
χρηματίζομαι = κερδίζω χρήματα
ἐξ ἴσου τῆς πολιτείας μεταδιδόναι = να παρέχετε ίσα πολιτικὰ δικαιώματα
τῷ σώματι = με προσωπικὴ συμμετοχὴ
γοῦν = τουλάχιστο
τιμὴν ἢ χάριν κομίζομαι = εξασφαλίζω τιμὲς ή ευγνωμοσύνη
ὀνείδους τυγχάνω = εξευτελίζομαι
ἐν διαβολαῖς καθίσταμαι = συκοφαντούμαι
162. ΛΥΣΊΟΥ
ΚΑΤΑΛΎ
ΛΎΣΕ
ΣΕΩΣ
ΩΣ ἈΠΟΛΟ
ΠΟΛΟΓΊΑ §§ 7 –11
ΓΊΑ
Πειράσομαι δ’ ὑμᾶς διδάξαι οὓς ἡγοῦμαι τῶν πολιτῶν προσήκειν ὀλιγαρχίας ἐπιθυμεῖν
καὶ οὓς δημοκρατίας. Ἐκ τούτου γὰρ καὶ ὑμεῖς γνώσεσθε, κἀγὼ περὶ ἐμαυτοῦ τὴν ἀπολο-
γίαν ποιήσομαι, ἀποφαίνων ὡς οὔτε ἐξ ὧν ἐν δημοκρατίᾳ οὔτε ἐξ ὧν ἐν ὀλιγαρχίᾳ πεποί-
ηκα, οὐδέν μοι προσῆκον κακόνουν εἶναι τῷ πλήθει τῷ ὑμετέρῳ.
Πρῶτον μὲν οὖν ἐνθυμηθῆναι χρή ὅτι οὐδείς ἐστιν ἀνθρώπων φύσει οὔτε ὀλιγαρχικὸς οὔ-
τε δημοκρατικός, ἀλλ’ ἥτις ἂν ἑκάστῳ πολιτεία συμφέρῃ, ταύτην προθυμεῖται καθεστᾶ-
ναι. Ὥστε οὐκ ἐλάχιστον ἐν ὑμῖν ἐστι μέρος ὡς πλείστους ἐπιθυμεῖν τῶν παρόντων νυνὶ
πραγμάτων. Καὶ ταῦτα ὅτι οὕτως ἔχει, οὐ χαλεπῶς ἐκ τῶν πρότερον γεγενημένων μαθή-
σεσθε.
169
Σκέψασθε γάρ, ὦ ἄνδρες δικασταί, τοὺς προστάντας ἀμφοτέρων τῶν πολιτειῶν, ὁσάκις
δὴ μετεβάλοντο. Οὐ Φρύνιχος μὲν καὶ Πείσανδρος καὶ οἱ μετ’ ἐκείνων δημαγωγοί, ἐπειδὴ
πολλὰ εἰς ὑμᾶς ἐξήμαρτον, τάς περὶ τούτων δείσαντες τιμωρίαν τὴν προτέραν ὀλιγαρχί-
αν κατέστησαν, πολλοὶ δὲ τῶν τετρακοσίων μετὰ τῶν ἐκ Πειραιῶς συγκατῆλθον, ἔνιοι δὲ
τῶν ἐκείνους ἐκβαλόντων αὐτοὶ αὖθις τῶν τριάκοντα ἐγένοντο; Εἰσὶ δὲ οἵτινες τῶν Ἐλευ-
σινάδε ἀπογραψαμένων, ἐξελθόντες μεθ’ ὑμῶν, ἐπολιόρκουν τοὺς μεθ’ αὐτῶν.
Οὔκουν χαλεπὸν γνῶναι, ὦ ἄνδρες δικασταί, ὅτι οὐ περὶ πολιτείας εἰσὶν αἱ πρὸς ἀλλή-
λους διαφοραί, ἀλλὰ περὶ τῶν ἰδίᾳ συμφερόντων ἑκάστῳ. Ὑμᾶς οὖν χρή ἐκ τούτων δοκι-
μάζειν τοὺς πολίτας, σκοποῦντας μὲν ὅπως ἦσαν ἐν τῇ δημοκρατίᾳ πεπολιτευμένοι, ζη-
τοῦντας δὲ εἰ τὶς αὐτοῖς ἐγίγνετο ὠφέλεια τῶν πραγμάτων μεταπεσόντων. Οὕτως γὰρ ἂν
δικαιοτάτην τὴν κρίσιν περὶ αὐτῶν ποιοῖσθε.
Ἐγὼ τοίνυν ἡγοῦμαι, ὅσοι μὲν ἐν τῇ δημοκρατίᾳ ἄτιμοι ἦσαν εὐθύνας δεδωκότες ἢ τῶν
ὄντων ἀπεστερημένοι ἢ ἄλλῃ τινὶ συμφορᾷ τοιαύτῃ κεχρημένοι, προσήκειν αὐτοῖς ἑτέρας
ἐπιθυμεῖν πολιτείας, ἐλπίζοντες τὴν μεταβολὴν ὠφέλειάν τινα αὐτοῖς ἔσεσθαι. Ὅσοι δὲ
τὸν δῆμον πολλὰ κἀγαθὰ εἰργασμένοι εἰσί, κακὸν δὲ μηδὲν πώποτε, ὀφείλεται δὲ αὐτοῖς
χάριν κομίσασθαι παρ’ ὑμῶν μᾶλλον ἢ δοῦναι δίκην τῶν πεπραγμένων, οὐκ ἄξιον τάς
κατὰ τούτων ἀποδέχεσθαι διαβολάς, οὐδ’ ἐὰν πάντες οἱ τὰ τῆς πόλεως πράττοντες ὀλι-
γαρχικοὺς αὐτοὺς φάσκωσιν εἶναι.
Λεξιλόγιο
ἀποφαίνω + εἰδικὴ προταση = αποδεικνύω ότι
μέρος ἐν τινί ἐστι = εξαρτάται απὸ κάποιον
τὰ παρόντα πολιτικὰ πράγματα = η παρούσα πολιτικὴ κατάσταση
ἀπογράφομαι = εντάσσομαι, περιλαμβάνομαι σε καταλογο
Ἐλευσινάδε = προς την Ελευσίνα
μεταπίπτω = αλλάζω, μεταβάλλομαι
ἄτιμος = ο στερημένος των πολιτικών του δικαιωμάτων
πράττω τὰ πόλεως = είμαι πολιτικὸς / υπεύθυνος της πολιτείας
170
163. ΛΥΣΊΟΥ
ΚΑΤΑΛΎ
ΛΎΣΕ
ΣΕΩΣ
ΩΣ ἈΠΟΛΟ
ΠΟΛΟΓΊΑ §§ 12 – 17
ΓΊΑ
Ἐμοὶ τοίνυν, ὦ ἄνδρες δικασταί, οὔτ’ ἰδίᾳ οὔτε δημοσίᾳ συμφορὰ ἐν ἐκείνῳ τῷ χρόνῳ οὐ-
δεμία πώποτε ἐγένετο, ἀνθ’ ἧστινος ἂν προθυμούμενος τῶν παρόντων κακῶν ἀπαλλα-
γῆναι ἑτέρων ἐπεθύμουν πραγμάτων. Τετριηράρχηκά τε γὰρ πεντάκις, καὶ τετράκις νε-
ναυμάχηκα καὶ εἰσφορὰς ἐν τῷ πολέμῳ πολλὰς εἰσενήνοχα καὶ τἆλλα λελῃτούργηκα οὐ-
δενὸς χεῖρον τῶν πολιτῶν.
Καίτοι διὰ τοῦτο πλείω τῶν ὑπὸ τῆς πόλεως προσταττομένων ἐδαπανώμην, ἵνα καὶ βελτί-
ων ὑφ’ ὑμῶν νομιζοίμην, καὶ εἰ πού μοί τις συμφορὰ γένοιτο, ἄμεινον ἀγωνιζοίμην. Ὧν
ἐν τῇ ὀλιγαρχίᾳ ἁπάντων ἀπεστερούμην. Οὐ γὰρ τοὺς τῷ πλήθει ἀγαθοῦ τινος αἰτίους
γεγενημένους χάριτος παρ’ αὐτῶν ἠξίουν τυγχάνειν, ἀλλὰ τοὺς πλεῖστα κακὰ ὑμᾶς εἰρ-
γασμένους εἰς τάς τιμὰς καθίστασαν, ὡς ταύτην παρ’ ἡμῶν πίστιν εἰληφότες. Ἃ χρή πάν-
τας ἐνθυμουμένους μὴ τοῖς τούτων λόγοις πιστεύειν, ἀλλὰ καὶ ἐκ τῶν ἔργων σκοπεῖν ἃ ἑ-
κάστῳ τυγχάνει πεπραγμένα.
Ἐγὼ γάρ, ὦ ἄνδρες δικασταί, οὔτε ἐπὶ τῶν τετρακοσίων ἐγενόμην. Ἢ τῶν κατηγόρων ὁ
βουλόμενος παρελθὼν ἐλεγξάτω. Οὐ τοίνυν, οὐδ’ ἐπειδὴ οἱ τριάκοντα κατέστησαν, οὐ-
δεὶς μὲ ἀποδείξει οὔτε βουλεύσαντα οὔτε ἀρχὴν οὐδεμίαν ἄρξαντα. Καίτοι, εἰ μὲν ἐξόν
μοι ἄρχειν μὴ ἐβουλόμην, ὑφ’ ὑμῶν νυνὶ τιμᾶσθαι δίκαιος. Εἰ δὲ οἱ τότε δυνάμενοι μὴ ἠξί-
ουν μοι μεταδιδόναι τῶν πραγμάτων, πῶς ἂν φανερώτατον ἢ οὕτως ψευδομένους ἀποδεί-
ξαιμι τοὺς κατηγόρους;
Ἔτι τοίνυν, ὦ ἄνδρες δικασταί, καὶ ἐκ τῶν ἄλλων τῶν ἐμοὶ πεπραγμένων ἄξιον σκέψα-
σθαι. Ἐγὼ γὰρ τοιοῦτον ἐμαυτὸν ἐν ταῖς τῆς πόλεως συμφοραῖς παρέσχον ὥστε, εἰ πάν-
τες τὴν αὐτὴν γνώμην ἔσχον ἐμοί, μηδένα ἂν ὑμῶν μηδεμιᾷ χρήσασθαι συμφορᾷ. Ὑπ’ ἐ-
171
μοῦ γὰρ ἐν τῇ ὀλιγαρχίᾳ οὔτε ἀπαχθεὶς οὐδεὶς φανήσεται, οὔτε τῶν ἐχθρῶν οὐδεὶς τετι-
μωρημένος, οὔτε τῶν φίλων εὖ πεπονθὼς (καὶ τοῦτο μὲν οὐκ ἄξιον θαυμάζειν. Εὖ μὲν
γὰρ ποιεῖν ἐν ἐκείνῳ τῷ χρόνῳ χαλεπὸν ἦν, ἑξαμαρτάνειν δὲ τῷ βουλομένῳ ῥᾴδιον). Οὐ
τοίνυν, οὐδ’ εἰς τὸν κατάλογον Ἀθηναίων καταλέξας οὐδένα φανήσομαι, οὐδὲ δίαιταν
καταδιαιτησάμενος οὐδενός, οὐδὲ πλουσιώτερος ἐκ τῶν ὑμετέρων γεγονὼς συμφορῶν.
Καίτοι εἰς τοῖς τῶν γεγενημένων κακῶν αἰτίοις ὀργίζεσθε, εἰκὸς καὶ τοὺς μηδὲν ἡμαρτη-
κότας βελτίους ὑφ’ ὑμῶν νομίζεσθαι.
Καὶ μὲν δή, ὦ ἄνδρες δικασταί, μεγίστην περὶ ἐμαυτοῦ ἡγοῦμαι τῇ δημοκρατίᾳ πίστιν δε-
δωκέναι. Ὅστις γὰρ τότε οὐδὲν ἐξήμαρτον οὕτω πολλῆς δεδομένης ἐξουσίας, ἤ ποὺ νῦν
σφόδρα προθυμηθήσομαι χρηστὸς εἶναι, εὖ εἰδὼς ὅτι, ἐὰν ἀδικῶ, παραχρῆμα δώσω δίκην.
Ἀλλὰ γὰρ τοιαύτην διὰ τέλους γνώμην ἔχω ὥστε ἐν ὀλιγαρχίᾳ μὲν μὴ ἐπιθυμεῖν τῶν ἀλ-
λοτρίων, ἐν δημοκρατίᾳ δὲ τὰ ὄντα προθύμως εἰς ὑμᾶς ἀναλίσκειν.
Λεξιλόγιο
λαμβάνω τι ὥς τι = θεωρώ κάτι ως
πίστις = αξιοπιστία
ἀξιῶ τινι + ἀπαρέμφατο = θεωρώ κάποιον άξιο να
οὐδὲ δίαιταν καταδιαιτησάμενος οὐδενὸς = ούτε επεδίωξα την καταδίκη κανενὸς προ-
σφεύγοντας σὲ διαιτησία
δίδωμι πίστιν περί τινος = δίνω ἐγγυήσεις για κάτι
ὅστις γὰρ = γιατὶ αν εγὼ
προθυμοῦμαι = ενδιαφέρομαι
παραχρῆμα = αμέσως
διὰ τέλους ἔχω = εξακολουθώ να έχω
164. ΛΥΣΊΟΥ
ΚΑΤΑΛΎ
ΛΎΣΕ
ΣΕΩΣ
ΩΣ ἈΠΟΛΟ
ΠΟΛΟΓΊΑ §§ 18 – 24
ΓΊΑ
Ἡγοῦμαι δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, οὐκ ἂν δικαίως ὑμᾶς μισεῖν τοὺς ἐν τῇ ὀλιγαρχίᾳ μηδὲν
πεπονθότας κακόν, ἐξὸν ὀργίζεσθαι τοῖς εἰς τὸ πλῆθος ἐξημαρτηκόσιν, οὐδὲ τοὺς μὴ φυ-
γόντας ἐχθροὺς νομίζειν, ἀλλὰ τοὺς ὑμᾶς ἐκβαλόντας, οὐδὲ τοὺς προθυμουμένους τὰ ἑ-
172
αυτῶν σῶσαι, ἀλλὰ τοὺς τὰ τῶν ἄλλων ἀφηρημένους, οὐδὲ οἳ τῆς σφετέρας αὐτῶν σωτη-
ρίας ἕνεκα ἔμειναν ἐν ἄστει, ἀλλὰ οἵτινες ἑτέρους ἀπολέσαι βουλόμενοι μετέσχον τῶν
πραγμάτων. Εἰ δὲ οἴεσθε χρῆναι, οὓς ἐκεῖνοι παρέλιπον ἀδικοῦντες, ὑμεῖς ἀπολέσαι, οὐ-
δεὶς τῶν πολιτῶν ὑπολειφθήσεται.
Σκοπεῖν δὲ χρή καὶ ἐκ τῶνδε, ὦ ἄνδρες δικασταί. Πάντες γὰρ ἐπίστασθε ὅτι ἐν τῇ προτέρᾳ
δημοκρατίᾳ τῶν τὰ τῆς πόλεως πραττόντων πολλοὶ μὲν τὰ δημόσια ἔκλεπτον, ἔνιοι δ’ ἐπὶ
τοῖς ὑμετέροις ἐδωροδόκουν, οἱ δὲ συκοφαντοῦντες τοὺς συμμάχους ἀφίστασαν. Καὶ εἰ
μὲν οἱ τριάκοντα τούτους μόνους ἐτιμωροῦντο, ἄνδρας ἀγαθοὺς καὶ ὑμεῖς ἂν αὐτοὺς ἡ-
γεῖσθε. Νῦν δέ, ὅτε ὑπὲρ τῶν ἐκείνοις ἡμαρτημένων τὸ πλῆθος κακῶς ποιεῖν ἠξίουν, ἠγα-
νακτεῖτε, ἡγούμενοι δεινὸν εἶναι τὰ τῶν ὀλίγων ἀδικήματα πάσῃ τῇ πόλει κοινὰ γίγνε-
σθαι.
Οὐ τοίνυν ἄξιον χρῆσθαι τούτοις οἷς ἐκείνους ἑωρᾶτε ἑξαμαρτάνοντας, οὐδὲ ἃ πάσχοντες
ἄδικα ἐνομίζετε πάσχειν, ὅταν ἑτέρους ποιῆτε, δίκαια ἡγεῖσθε, ἀλλὰ τὴν αὐτὴν κατελ-
θόντες περὶ ἡμῶν γνώμην ἔχετε ἥνπερ φεύγοντες περὶ ὑμῶν αὐτῶν εἴχετε. Ἐκ τούτων
γὰρ καὶ ὁμόνοιαν πλείστην ποιήσετε, καὶ ἡ πόλις ἔσται μεγίστη, καὶ τοῖς ἐχθροῖς ἀνιαρό-
τατα ψηφιεῖσθε.
Ἐνθυμηθῆναι δὲ χρή, ὦ ἄνδρες δικασταί, καὶ τῶν ἐπὶ τῶν Τριάκοντα γεγενημένων, ἵνα τὰ
ἐχθρῶν ἁμαρτήματα ἄμεινον ὑμᾶς ποιήσῃ περὶ τῶν ὑμετέρων αὐτῶν βουλεύσασθαι. Ὅ-
ταν μὲν γὰρ ἀκούοιτε τοὺς ἐν ἄστει τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχειν, μικρὰς ἐλπίδας εἴχετε τῆς
καθόδου, ἡγούμενοι τὴν ἡμετέραν ὁμόνοιαν μέγιστον κακὸν εἶναι τῇ ὑμετέρᾳ φυγῇ. Ἐ-
πειδὴ δὲ ἐπυνθάνεσθε τοὺς μὲν τρισχιλίους στασιάζοντας, τοὺς δὲ ἄλλους πολίτας ἐκ τοῦ
ἄστεως ἐκκεκηρυγμένους, τοὺς δὲ τριάκοντα μὴ τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχοντας, πλείους δ’
ὄντας τοὺς ὑπὲρ ὑμῶν δεδιότας ἢ τοὺς ὑμῖν πολεμοῦντας, τότ’ ἤδη καὶ κατιέναι προσεδο-
173
κᾶτε καὶ παρὰ τῶν ἐχθρῶν λήψεσθαι δίκην. Ταῦτα γὰρ τοῖς θεοῖς ηὔχεσθε, ἅπερ ἐκείνους
ἑωρᾶτε ποιοῦντας, ἡγούμενοι διὰ τὴν τριάκοντα πονηρίαν πολὺ μᾶλλον σωθήσεσθαι ἢ
διὰ τὴν τῶν φευγόντων δύναμιν κατιέναι.
Χρή τοίνυν, ὦ ἄνδρες δικασταί, τοῖς πρότερον γεγενημένοις παραδείγμασι χρωμένους
βουλεύεσθαι περὶ τῶν μελλόντων ἔσεσθαι, καὶ τούτους ἡγεῖσθαι δημοτικωτάτους, οἵτινες
ὁμονοεῖν ὑμᾶς βουλόμενοι τοῖς ὅρκοις καὶ ταῖς συνθήκαις ἐμμένουσι, νομίζοντες καὶ τῆς
πόλεως ταύτην ἰκανωτάτην εἶναι σωτηρίαν καὶ τῶν ἐχθρῶν μεγίστην τιμωρίαν. Οὐδὲν
γὰρ ἂν εἴη αὐτοῖς χαλεπώτερον τούτων, ἢ πυνθάνεσθαι μὲν ἡμᾶς μετέχοντας τῶν πραγ-
μάτων, αἰσθάνεσθαι δὲ οὕτως διακειμένους τοὺς πολίτας ὥσπερ μηδενὸς ἐγκλήματος
πρὸς ἀλλήλους γεγενημένου.
Χρή δὲ εἰδέναι, ὦ ἄνδρες δικασταί, ὅτι οἱ φεύγοντες τῶν ἄλλων πολιτῶν ὡς πλείστους καὶ
διαβεβλῆσθαι καὶ ἠτιμῶσθαι βούλονται, ἐλπίζοντες τοὺς ὑφ’ ὑμῶν ἀδικουμένους ἑαυτοῖς
ἔσεσθαι συμμάχους, τοὺς δὲ συκοφάντας εὐδοκιμεῖν δέξαιντ’ ἂν παρ’ ὑμῖν καὶ μέγα δύ-
νασθαι ἐν τῇ πόλει. Τὴν γὰρ τούτων πονηρίαν ἑαυτῶν ἡγοῦνται σωτηρίαν.
Λεξιλόγιο
φεύγω = εξορίζομαι
ἐκβάλλω = εξορίζω
μετέχω στα πράγματα = λαμβάνω ενεργὰ μέρος στην πολιτικὴ ζωὴ
ὑπολείπομαι = απομένω στη ζωὴ
δωροδοκῶ = δωροδοκούμαι
ἐπὶ τοῖς ὑμετέροις = προς βλάβη των συμφερόντων σας
ἀφίστημί τινα = οδηγώ σε αποστασία
ἀνιαρότατα ψηφιοῦμαι τοῖς ἐχθροῖς = λαμβάνω απόφαση πολὺ λυπηρὴ για τους εχθρούς
μου
ἐκκηρύττω = διώχνω
δημοτικὸς – δημοκρατικὸς
ἔγκλημα = παράπονο, κατηγορία
ἀτιμοῦμαι = στερούμαι των πολιτικών μου δικαιωμάτων
μέγα δύναμαι = έχω μεγάλο κύρος
174
165. ΛΥΣΊΟΥ
ΚΑΤΑΛΎ
ΛΎΣΕ
ΣΕΩΣ
ΩΣ ἈΠΟΛΟ
ΠΟΛΟΓΊΑ §§ 25 – 35
ΓΊΑ
Ἄξιον δὲ μνησθῆναι καὶ τῶν μετὰ τοὺς τετρακοσίους πραγμάτων. Εὖ γὰρ εἲσεσθ’ ὅτι, ἃ
μὲν οὗτοι συμβουλεύουσιν, οὐδεπώποτε ὑμῖν ἐλυσιτέλησεν, ἃ δ’ ἐγὼ παραινῶ, ἀμφοτέ-
ραις ἀεὶ ταῖς πολιτείαις συμφέρει. Ἴστε γὰρ Ἐπιγένη καὶ Δημοφάνη καὶ Κλεισθένη ἰδίᾳ
μὲν καρπωσαμένους τάς τῆς πόλεως συμφοράς, δημοσίᾳ δὲ ὄντας μεγίστων κακῶν αἰτί-
ους.
Ἐνίων μὲν γὰρ ἔπεισαν ὑμᾶς ἀκρίτων θάνατον καταψησίσασθαι, πολλῶν δὲ ἀδίκως δη-
μεῦσαι τάς οὐσίας, τοὺς δ’ ἐξελάσαι καὶ ἀτιμῶσαι τῶν πολιτῶν. Τοιοῦτοι γὰρ ἦσαν ὥστε
τοὺς ἡμαρτηκότας ἀργύριον λαμβάνοντες ἀφιέναι, τοὺς δὲ μηδὲν ἠδικηκότας εἰς ὑμᾶς εἰ-
σιόντες ἀπολλύναι. Καὶ οὐ πρότερον ἐπαύσαντο, ἕως τὴν μὲν πόλιν εἰς στάσεις καὶ τάς
μεγίστας συμφορὰς κατέστησαν, αὐτοὶ δ’ ἐκ πενήτων πλούσιοι ἐγένοντο.
Ὑμεῖς δὲ οὕτως διετέθητε ὥστε τοὺς μὲν φεύγοντας κατεδέξασθε, τοὺς δ’ ἀτίμους ἐπιτί-
μους ἐποιήσατε, τοῖς δ’ ἄλλοις περὶ ὁμονοίας ὅρκους ὤμνυτε. Τελευτῶντες δὲ ἥδιον ἂν
τοὺς ἐν τῇ δημοκρατίᾳ συκοφαντοῦντας ἐτιμωρήσασθε ἢ τοὺς ἄρξαντας ἐν τῇ ὀλιγαρχίᾳ.
Καὶ εἰκότως, ὦ ἄνδρες δικασταί. Πᾶσι γὰρ ἤδη φανερόν ἐστι ὅτι διὰ τοὺς μὲν ἀδίκως πολι-
τευομένους ἐν τῇ ὀλιγαρχίᾳ δημοκρατία γίγνεται, διὰ δὲ τοὺς ἐν τῇ δημοκρατίᾳ συκοφαν-
τοῦντας ὀλιγαρχία δὶς κατέστη. Ὥστε οὐκ ἄξιον τούτοις πολλάκις χρῆσθαι συμβούλοις
οἷς οὐδὲ ἅπαξ ἐλυσιτέλησε πιθομένοις.
Σκέψασθαι δὲ χρή ὅτι καὶ τῶν ἐκ Πειραιῶς οἱ μεγίστην δόξαν ἔχοντες καὶ μάλιστα κεκιν-
δυνευκότες καὶ πλεῖστα ὑμᾶς ἀγαθὰ εἰργασμένοι πολλάκις ἤδη τῷ ὑμετέρῳ πλήθει διεκε-
λεύσαντο τοῖς ὅρκοις καὶ ταῖς συνθήκαις ἐμμένειν, ἡγούμενοι ταύτην δημοκρατίας εἶναι
φυλακήν. Τοῖς μὲν γὰρ ἐξ ἄστεως ὑπὲρ τῶν παρεληλυθότων ἄδειαν ποιήσειν, τοῖς δ’ ἐκ
Πειραιῶς οὕτως πλεῖστον ἂν χρόνον τὴν πολιτείαν παραμεῖναι.
175
Οἷς ὑμεῖς πολὺ ἂν δικαιότερον πιστεύοιτε ἢ τούτοις, οἳ φεύγοντες μὲν δι’ ἑτέρους ἐσώθη-
σαν, κατελθόντες δὲ συκοφαντεῖν ἐπιχειροῦσιν. Ἡγοῦμαι δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, τοὺς μὲν
τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχοντας ἐμοὶ τῶν ἐν ἄστει μεινάντων φανεροὺς γεγενῆσθαι καὶ ἐν ὀ-
λιγαρχίᾳ καὶ ἐν δημοκρατία, ὁποῖοί τινές εἰσι πολῖται.
Τούτων ἄξιον θαυμάζειν ὅ,τι ἂν ἐποίησαν, εἰ τὶς αὐτοὺς εἴασε τῶν τριάκοντα γενέσθαι, οἳ
νῦν δημοκρατίας οὔσης ταὐτά ἐκείνοις πράττουσι, καὶ ταχέως μὲν ἐκ πενήτων πλούσιοι
γεγένηνται, πολλὰς δὲ ἀρχὰς ἄρχοντες οὐδεμιᾶς εὐθύνην διδόασιν, ἀλλ’ ἀντὶ μὲν ὁμονοί-
ας ὑποψίαν πρὸς ἀλλήλους πεποιήκασιν, ἀντὶ δὲ εἰρήνης πόλεμον κατηγγέλκασι, διὰ
τούτους δὲ ἄπιστοι τοῖς Ἕλλησι γεγενήμεθα.
Καὶ τοσούτων κακῶν καὶ ἑτέρων πολλῶν ὄντες αἴτιοι, καὶ οὐδὲν διαφέροντες τῶν τριά-
κοντα, πλὴν ὅτι ἐκεῖνοι μὲν ὀλιγαρχίας οὔσης ἐπεθύμουν ὧνπερ οὗτοι, οὗτοι δὲ καὶ δημο-
κρατίας τῶν αὐτῶν ὧνπερ ἐκεῖνοι, ὅμως οἴονται χρῆναι οὕτως ῥᾳδίως ὃν ἂν βούλωνται
κακῶς ποιεῖν, ὥσπερ τῶν μὲν ἄλλων ἀδικούντων, ἄριστοι δὲ ἄνδρες αὐτοὶ γεγενημένοι
(καὶ τούτων μὲν οὐκ ἄξιον θαυμάζειν, ὑμῶν δὲ ὅτι οἴεσθε μὲν δημοκρατίαν εἶναι, γίγνε-
ται δὲ ὅ,τι ἂν αὐτοὶ βούλωνται καὶ δίκην διδόασιν οὐχ οἱ τὸ ὑμέτερον πλῆθος ἀδικοῦντες,
ἀλλ’ οἱ τὰ σφέτερα αὐτῶν μὴ διδόντες).
Καὶ δέξαιντ’ ἂν μικρὰν εἶναι τὴν πόλιν μᾶλλον ἢ δι’ ἄλλους μεγάλην καὶ ἐλευθέραν, ἡ-
γούμενοι νῦν μὲν διὰ τοὺς ἐκ Πειραιῶς κινδύνους αὐτοῖς ἐξεῖναι ποιεῖν ὅ,τι ἂν βούλωνται,
ἐὰν δ’ ὕστερον ὑμῖν δι’ ἑτέρους σωτηρία γένηται, αὐτοὶ μὲν ἐπιλύσεσθαι, ἐκείνους δὲ μεῖ-
ζον δυνήσεσθαι. Ὥστε τὸ αὐτὸ πάντες ἐμποδών εἰσιν, ἐάν τι δ’ ἄλλων ἀγαθὸν ὑμῖν φαί-
νηται. Τοῦτο μὲν οὖν οὐ χαλεπὸν τῷ βουλομένῳ κατανοῆσαι. Αὐτοί τε γὰρ οὐκ ἐπιθυμοῦ-
σι λανθάνειν, ἀλλ’ αἰσχύνονται μὴ δοκοῦντες εἶναι πονηροί, ὑμεῖς τά τε μὲν αὐτοὶ ὁρᾶτε,
τὰ δ’ ἑτέρων πολλῶν ἀκούετε.
176
Ἡμεῖς δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, δίκαιον μὲν ἠγούμεθ’ εἶναι πρὸς πάντας ὑμᾶς τοὺς πολίτας
ταῖς συνθήκαις καὶ τοῖς ὅρκοις ἐμμένειν, ὅμως δέ, ὅταν μὲν ἴδωμεν τοὺς τῶν κακῶν αἰτί-
ους δίκην διδόντας, τῶν τότε περὶ ὑμᾶς γεγενημένων μεμνημένοι συγγνώμην ἔχομεν, ὅ-
ταν δὲ φανεροὶ γένησθε τοὺς μηδὲν αἰτίους ἐξ ἴσου τοῖς ἀδικοῦσι τιμωρούμενοι, τῇ αὐτῇ
ψήφῳ πάντας ἡμᾶς εἰς ὑποψίαν καταστήσετε.
Λεξιλόγιο
λυσιτελῶ τινι = ωφελώ
ἄκριτος = χωρὶς δίκη
καταψηφίζομαί τινός τι = καταδικάζω
τελευτῶντες δὲ = και τελικὰ
διακελεύομαί τινι = παροτρύνω
φυλακὴ = διασφάλιση
ἄδειαν ποιῶ = απαλλάσσω
εὐθύνην δίδωμί τινος = λογοδοτώ
καταγγέλλω πόλεμον = κηρύσσω πόλεμο
ἐπιλύσεσθαι = θα λησμονηθοὺν
λανθάνω = κρύβομαι

ΛΆΤΩΝΟΣ ΝΟΣ, §§ 236B – 238B
ΝΈΞΕΝΟΣ
ΣΩ: Ἀλλὰ μέντοι σοί γε δεῖ χαρίζεσθαι, ὥστε κἄν ὀλίγου, εἰ μὲ κελεύοις ἀποδύντα ὀρχή-
σασθαι, χαρισαίμην ἄν, ἐπειδή γε μόνῳ ἐσμέν. Ἀλλ’ ἄκουε. Ἔλεγε γάρ, ὡς ἐγᾦμαι, ἀρξα-
μένη λέγειν ἀπ’ αὐτῶν τῶν τεθνεώτων οὐτωσί. Ἔργῳ μὲν ὑμῖν οἵδ’ ἔχουσι τὰ προσήκοντα
σφίσιν αὐτοῖς, ὧν τυχόντες πορεύονται τὴν εἱμαρμένην πορείαν, προπεμφθέντες κοινῇ
μὲν ὑπὸ τῆς πόλεως, ἰδίᾳ δὲ ὑπὸ τῶν οἰκείων. Λόγῳ δὲ δὴ τὸν λειπόμενον κόσμον ὅ τε νό-
μος προστάττει ἀποδοῦναι τοῖς ἀνδράσιν καὶ χρή. Ἔργων γὰρ εὖ πραχθέντων λόγῳ κα-
λῶς ῥηθέντι μνήμη καὶ κόσμος τοῖς πράξασι γίγνεται παρὰ τῶν ἀκουσάντων. Δεῖ δὴ τοι-
ούτου τινὸς λόγου, ὅστις τοὺς μὲν τετελευτηκότας ἱκανῶς ἐπαινέσεται, τοῖς δὲ ζῶσιν εὐ-
μενῶς παραινέσεται, ἐκγόνοις μὲν καὶ ἀδελφοῖς μιμεῖσθαι τὴν τῶνδε ἀρετὴν παρακελευ-
177
όμενος, πατέρας δὲ καὶ μητέρας καὶ εἰ τινὲς τῶν ἄνωθεν ἔτι προγόνων λείπονται, τούτους
δὲ παραμυθούμενος. Τὶς οὖν ἂν ἡμῖν τοιοῦτος λόγος φανείη; Ἢ πόθεν ἂν ὀρθῶς ἀρξαίμε-
θα ἄνδρας ἀγαθοὺς ἐπαινοῦντες, οἳ ζῶντές τε τοὺς ἑαυτῶν εὔφραινον δι’ ἀρετήν, καὶ τὴν
τελευτὴν ἀντὶ τῆς τῶν ζώντων σωτηρίας ἠλλάξαντο; Δοκεῖ μοι χρῆναι κατὰ φύσιν, ὥσπερ
ἀγαθοὶ ἐγένοντο, οὕτω καὶ ἐπαινεῖν αὐτούς. Ἀγαθοὶ δ’ ἐγένοντο διὰ τὸ φῦναι ἐξ ἀγαθῶν.
Τὴν εὐγένειαν οὖν πρῶτον αὐτῶν ἐγκωμιάζωμεν, δεύτερον δὲ τροφὴν καὶ παιδείαν. Ἐπὶ
δὲ τούτοις τὴν τῶν ἔργων πρᾶξιν ἐπιδείξωμεν, ὡς καλὴν καὶ ἀξίαν τούτων ἀπεφήναντο.
Τῆς δ’ εὐγενείας πρῶτον ὕπηρξε τοῖσδε ἡ τῶν προγόνων γένεσις οὐκ ἐπηλυς οὖσα, οὐδὲ
τοὺς ἐκγόνους τούτους ἀποφηναμένη μετοικοῦντας ἐν τῇ χώρᾳ ἄλλοθεν σφῶν ἠκόντων,
ἀλλ’ αὐτόχθονας καὶ τῷ ὄντι ἐν πατρίδι οἰκοῦντας καὶ ζῶντας, καὶ τρεφομένους οὐχ ὑπὸ
μητρυιᾶς, ὡς ἄλλοι, ἀλλ’ ὑπὸ μητρὸς τῆς χώρας ἐν ᾗ ᾤκουν, καὶ νῦν κεῖσθαι τελευτήσαν-
τας ἐν οἰκείοις τόποις τῆς τεκούσης καὶ θρεψάσης καὶ ὑποδεξαμένης. Δικαιότατον δὴ κο-
σμῆσαι πρῶτον τὴν μητέρα αὐτήν. Οὕτω γὰρ συμβαίνει ἅμα καὶ ἡ τῶνδε εὐγένεια κο-
σμουμένη.
Ἐστὶ δὲ ἀξία ἡ χώρα καὶ ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων ἐπαινεῖσθαι, οὐ μόνον ὑφ’ ἡμῶν, πολλα-
χῇ μὲν καὶ ἄλλῃ, πρῶτον δὲ καὶ μέγιστον ὅτι τυγχάνει οὖσα θεοφιλής. Μαρτυρεῖ δὲ ἡμῶν
τῷ λόγῳ ἡ τῶν ἀμφισβητησάντων περὶ αὐτῆς θεῶν ἔρις τε καὶ κρίσις. Ἣν δὴ θεοί ἐπῄνε-
σαν, πῶς οὐχ ὑπ’ ἀνθρώπων γε ξυμπάντων δικαία ἐπαινεῖσθαι; Δεύτερος δὲ ἔπαινος δι-
καίως ἂν αὐτῆς εἴη, ὅτι ἐν ἐκείνῳ τῷ χρόνῳ, ἐν ᾧ ἡ πᾶσα γῆ ἀνεδίδου καὶ ἔφυε ζῷα παν-
τοδαπά, θηρία τε καὶ βοτά, ἐν τούτῳ ἡ ἡμετέρα θηρίων μὲν ἀγρίων ἄγονος καὶ καθαρὰ ἐ-
φάνη, ἐξελέξατο δὲ τῶν ζῴων καὶ ἐγέννησεν ἄνθρωπον, ὃ συνέσει τε ὑπερέχει τῶν ἄλ-
λων καὶ δίκην καὶ θεοὺς μόνον νομίζει. Μέγα δὲ τεκμήριον τούτῳ τὸ λόγῳ, ὅτι ἥδε ἔτεκεν
ἡ γῆ τοὺς τῶνδέ τε καὶ ἡμετέρους προγόνους. Πὰν γὰρ τὸ τεκὸν τροφὴν ἔχει ἐπιτηδείαν ᾧ
178
ἂν τέκῃ. Ὧι καὶ γυνὴ δήλη τεκοῦσα τε ἀληθῶς καὶ μὴ ἀλλ’ ὑποβαλλομένη, ἐὰν μὴ ἔχῃ
πηγὰς τροφῆς τῷ γεννωμένῳ. Ὃ δὴ καὶ ἡ ἡμετέρα γῆ τε καὶ μήτηρ ἱκανὸν τεκμήριον πα-
ρέχεται ὡς ἀνθρώπους γεννησαμένη. Μόνη γὰρ ἐν τῷ τότε καὶ πρώτη τροφὴν ἀνθρωπεί-
αν ἤνεγκε τὸν τῶν πυρῶν καὶ κριθῶν καρπόν, ᾧ κάλλιστα καὶ ἄριστα τρέφεται τὸ ἀνθρώ-
πειον γένος, ὡς τῷ ὄντι τοῦτο τὸ ζῷον αὐτὴ γεννησαμένη. Μᾶλλον δὲ ὑπὲρ γῆς ἢ γυναι-
κὸς προσήκει δέχεσθαι τοιαῦτα τεκμήρια. Οὐ γὰρ γῆ γυναῖκα μεμίμηται κυήσει καὶ γεν-
νήσει, ἀλλὰ γυνή γῆν. Τούτου δὲ τοῦ καρποῦ οὐκ ἐφθόνησεν, ἀλλ’ ἔνειμε καὶ τοῖς ἄλλοις.
Μετὰ δὲ τοῦτο ἐλαίου γένεσιν, πόνων ἀρωγήν, ἀνῆκε τοῖς ἐκγόνοις. Θρεψαμένη δὲ καὶ
αὐξήσασα πρὸς ἥβην ἄρχοντας καὶ διδασκάλους αὐτῶν θεοὺς ἐπηγάγετο. Ὧν τὰ μὲν ὀ-
νόματα πρέπει ἐν τῷ τοιῷδε ἐᾶν. Ἴσμεν γάρ. Οἳ τὸν βίον ἡμῶν κατεσκεύασαν πρός τε τὴν
καθ’ ἡμέραν δίαιταν, τέχνας πρώτους παιδευσάμενοι, καὶ πρὸς τὴν ὑπὲρ τῆς χώρας φυ-
λακὴν ὅπλων κτῆσίν τε καὶ χρῆσιν διδαξάμενοι.
Λεξιλόγιο
ἀποδύομαι = γδύνομαι
εἱμαρμένη = καθορισμένη απὸ τη μοίρα
κόσμος = τιμὲς
ἄνωθεν πρόγονοι = μακρινοὶ πρόγονοι
παραμυθοῦμαι = παρηγορώ
κατὰ φύσιν = σύμφωνα μὲ τη φυσική ανάπτυξη
εὐγένεια = ευγενικὴ καταγωγὴ
ἐπηλυς = ξενικὸς
ὑποδέχομαι = κυοφορώ
πολλαχῇ, ἄλλῃ = δοτικοφανὴ επιρρήματα: για πολλοὺς / για άλλους λόγους
ἀμφισβητῶ = διεκδικώ
ὑποβάλλομαι = υιοθετώ
πυρὸς = σιτάρι
κριθὴ = κριθάρι
ἐλαίου γένεσις = το γέννημα της ελιὰς
ἀνῆκε = έκανε να βλαστήσει
πρὸς ἥβην = μέχρι την εφηβικὴ ηλικία
ἐπάγομαι = προσκαλώ
φυλακὴ = ασφάλεια
179
ΛΆΤΩΝΟΣ ΝΟΣ, §§ 238C – 240E
ΝΈΞΕΝΟΣ
Γεννηθέντες δὲ καὶ παιδευθέντες οὕτως οἱ τῶνδε πρόγονοι ᾤκουν πολιτείαν κατασκευα-
σάμενοι, ἧς ὀρθῶς ἔχει διὰ βραχέων ἐπιμνησθῆναι. Πολιτεία γὰρ τροφὴ ἀνθρώπων ἐστί,
καλὴ μὲν ἀγαθῶν, ἡ δὲ ἐναντία κακῶν. Ὡς οὖν ἐν καλῇ πολιτείᾳ ἐτράφησαν οἱ πρόσθεν
ἡμῶν, ἀναγκαῖον δηλῶσαι, δι’ ἣν δὴ κἀκεῖνοι ἀγαθοὶ καὶ οἱ νῦν εἰσιν, ὧν οἵδε τυγχάνου-
σιν ὄντες οἱ τετελευτηκότες. Ἡ γὰρ αὐτὴ πολιτεία καὶ τότε ἦν καὶ νῦν ἀριστοκρατία, ἐν ᾗ
νῦν τε πολιτευόμεθα καὶ τὸν αἰεὶ χρόνον ἐξ ἐκείνου ὡς τὰ πολλά. Καλεῖ δὲ ὁ μὲν αὐτὴν
δημοκρατίαν, ὁ δὲ ἄλλο, ᾧ ἂν χαίρῃ. Ἐστὶ δὲ τῇ ἀληθείᾳ μετ’ εὐδοξίας πλήθους ἀριστο-
κρατία. Βασιλεῖς μὲν γὰρ ἀεὶ ἡμῖν εἰσιν. Οὗτοι δὲ τότε μὲν ἐκ γένους, τότε δὲ αἱρετοί. Ἐγ-
κρατὲς δὲ τῆς πόλεως τὰ πολλὰ τὸ πλῆθος, τάς δὲ ἀρχὰς δίδωσι καὶ κράτος τοῖς ἀεὶ δόξα-
σιν ἀρίστοις εἶναι, καὶ οὔτε ἀσθενεία, οὔτε πενίᾳ οὔτε ἀγνωσίᾳ πατέρων ἀπελήλαται οὐ-
δεὶς οὐδὲ τοῖς ἐναντίοις τετίμηται, ὥσπερ ἐν ἄλλαις πόλεσιν, ἀλλ’ εἷς ὅρος, ὁ δόξας σοφὸς
ἢ ἀγαθὸς εἶναι κρατεῖ καὶ ἄρχει. Αἰτία δὲ ἡμῖν τῆς πολιτείας ταύτης ἡ ἐξ ἴσου γένεσις. Αἱ
μὲν γὰρ ἄλλαι πόλεις ἐκ παντοδαπῶν κατεσκευασμέναι ἀνθρώπων εἰσὶ καὶ ἀνωμάλων,
ὥστε αὐτῶν ἀνώμαλοι καὶ αἱ πολιτεῖαι, τυραννίδες τε καὶ ὀλιγαρχίαι, οἰκοῦσιν οὖν ἔνιοι
μὲν δούλους, οἱ δὲ δεσπότας ἀλλήλους νομίζοντες. Ἡμεῖς δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι, μιᾶς μητρὸς
πάντες ἀδελφοὶ φύντες, οὐκ ἀξιοῦμεν δοῦλοι οὐδὲ δεσπόται ἀλλήλων εἶναι, ἀλλ’ ἡ ἰσογο-
νία ἡμᾶς ἡ κατὰ φύσιν ἰσονομίαν ἀναγκάζει ζητεῖν κατὰ νόμον, καὶ μηδενὶ ἄλλῳ ὑπεί-
κειν ἀλλήλοις ἢ ἀρετῆς δόξῃ καὶ φρονήσεως.
Ὅθεν δὴ ἐν πάσῃ ἐλευθερίᾳ τεθραμμένοι οἱ τῶνδε πατέρες καὶ οἱ ἡμέτεροι καὶ αὐτοὶ οὗ-
τοι, καὶ καλῶς φύντες, πολλὰ δὴ καὶ καλὰ ἔργα ἀπεφήναντο εἰς πάντας ἀνθρώπους καὶ ἰ-
δίᾳ καὶ δημοσίᾳ, οἰόμενοι δεῖν ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας καὶ Ἕλλησιν ὑπὲρ΄Ἑλλήνων μάχε-
180
σθαι καὶ βαρβάροις ὑπὲρ ἁπάντων τῶν Ἑλλήνων, Εὐμόλπου μὲν οὖν καὶ Ἀμαζόνων ἐπι-
στρατευσάντων ἐπὶ τὴν χώραν καὶ τῶν ἔτι προτέρων, ὡς ἠμύναντο, καὶ ὡς ἤμυναν Ἀργεί-
οις πρὸς Καδμείους καὶ Ἡρακλείδαις πρὸς Ἀργείους, ὅ τε χρόνος βραχὺς ἀξίως διηγήσα-
σθαι, ποιηταί τε αὐτῶν ἤδη ἱκανῶς τὴν ἀρετὴν ἐν μουσικῇ ὑμνήσαντες εἰς πάντας μεμη-
νύκασιν. Ἐὰν οὖν ἡμεῖς ἐπιχειρῶμεν τὰ αὐτὰ λόγῳ ψιλῷ κοσμεῖν, τάχ’ ἂν δεύτεροι φαι-
νοίμεθα. Ταῦτα μὲν οὖν διὰ ταῦτα δοκεῖ μοι ἐᾶν, ἐπειδὴ καὶ ἔχει τὴν ἀξίαν. Ὧν δὲ οὔτε
ποιητής πω δόξαν ἀξίαν ἐπ’ ἀξίοις λαβών ἔχει ἔτι τ’ ἐστὶν ἐν μνηστείᾳ, τούτων πέρ μοι
δοκεῖ χρῆναι ἐπιμνησθῆναι ἐπαινοῦντά τε καὶ προμνώμενον ἄλλοις ἐς ᾠδάς τε καὶ τὴν
ἄλλην ποίησιν αὐτὰ θεῖναι πρεπόντως τῶν πραξάντων. Ἐστὶ δὲ τούτων ὧν λέγω πρῶτα.
Πέρσας ἡγουμένους τῆς Ἀσίας καὶ δουλουμένους τὴν Εὐρώπην ἔσχον οἱ τῆσδε τῆς χώρας
ἔκγονοι, γονεῖς δὲ ἡμέτεροι, ὧν καὶ δίκαιον καὶ χρή πρῶτον μεμνημένους ἐπαινέσαι αὐ-
τῶν τὴν ἀρετήν. Δεῖ δὴ αὐτὴν ἰδεῖν, εἰ μέλλει τις καλῶς ἐπαινεῖν, ἐν ἐκείνῳ τῷ χρόνῳ γε-
νόμενον λόγῳ, ὅτε μὲν πᾶσα ἡ Ἀσία ἐδούλευε τρίτῳ ἤδη βασιλεῖ, ὧν ὁ μὲν πρῶτος Κῦρος
ἐλευθερώσας Πέρσας τοὺς αὐτοῦ πολίτας τῷ αὐτοῦ φρονήματι ἅμα καὶ τοὺς δεσπότας
Μήδους ἐδουλώσατο καὶ τῆς ἄλλης Ἀσίας μέχρι Αἰγύπτου ἦρξεν, ὁ δὲ υἱὸς αὐτοῦ Αἰγύ-
πτου τε καὶ Λιβύης ὅσον οἷον τ’ ἦν ἐπιβαίνειν, τρίτος δὲ Δαρεῖος πεζῇ μὲν μέχρι Σκυθῶν
τὴν ἀρχὴν ὡρίσατο, ναυσὶ δὲ τῆς τε θαλάττης ἐκράτει καὶ τῶν νήσων, ὥστε μηδὲ ἀξιοῦν
ἀντίπαλον αὐτῷ μηδένα εἶναι. Αἱ δὲ γνῶμαι δεδουλωμέναι ἁπάντων ἀνθρώπων ἦσαν.
Οὕτω πολλὰ καὶ μεγάλα καὶ μάχιμα γένη καταδεδουλωμένη ἦν ἡ Περσῶν ἀρχή.
Αἰτιασάμενος δὲ Δαρεῖος ἡμᾶς τὲ καὶ Ἑρετριέας, Σάρδεσιν ἐπιβουλεῦσαι προφασιζόμε-
νος, πέμψας μυριάδας μὲν πεντήκοντα ἐν τὲ πλοίοις καὶ ναυσί, ναῦς δὲ τριακοσίας, Δάτιν
δὲ ἄρχοντα, εἶπεν ᾔκειν ἄγοντα Ἑρετριέας καὶ Ἀθηναίους, εἰ βούλοιτο τὴν ἑαυτοῦ κεφα-
λὴν ἔχειν. Ὁ δὲ πλεύσας εἰς Ἐρέτριαν ἐπ’ ἄνδρας, οἳ τῶν τότε Ἑλλήνων ἐν τοῖς εὐδοκιμω-
181
τάτοις ἦσαν τὰ πρὸς τὸν πόλεμον καὶ οὐκ ὀλίγοι, τούτους ἐχειρώσατο μὲν ἐν τρισὶν ἡμέ-
ρας, διηρευνήσατο δὲ αὐτῶν πᾶσαν τὴν χώραν, ἵνα μηδεὶς ἀποφύγοι, τοιούτῳ τρόπῳ. Ἐπὶ
τὰ ὅρια ἐλθόντες τῆς Ἐρετρικῆς οἱ στρατιῶται αὐτοῦ, ἐκ θαλάττης εἰς θάλατταν διαστάν-
τες, συνάψαντες τάς χεῖρας διῆλθον ἅπασαν τὴν χώραν, ἲν’ ἔχοιεν τῷ βασιλεῖ εἰπεῖν, ὅτι
οὐδεὶς σφᾶς ἀποπεφευγὼς εἴη. Τῇ δ’ αὐτῇ διανοίᾳ κατηγάγοντο ἐξ Ἐρετρίας εἰς Μαραθῶ-
να, ὡς ἕτοιμον σφίσιν ὂν καὶ Ἀθηναίους ἐν τῇ αὐτῇ ταύτῃ ἀνάγκῃ ζεύξαντας Ἑρετριεῦσιν
ἄγειν. Τούτων δὲ τῶν μὲν πραχθέντων, τῶν δ’ ἐπιχειρουμένων οὔτε Ἑρετριεῦσιν ἐβοήθη-
σεν τῶν Ἑλλήνων οὐδεὶς οὔτε Ἀθηναίοις πλὴν Λακεδαιμονίων. Οὗτοι δὲ τῇ ὑστεραίᾳ τῆς
μάχης ἀφίκοντο. Οἱ δ’ ἄλλοι πάντες ἐκπεπληγμένοι, ἀγαπῶντες τὴν ἐν τῷ παρόντι σωτη-
ρίαν, ἡσυχίαν ἦγον. Ἐν τούτῳ δὴ ἄν τις γενόμενος γνοίη, οἷοι ἄρα ἐτύγχανον ὄντες τὴν ἀ-
ρετὴν οἱ Μαραθῶνι δεξάμενοι τὴν τῶν βαρβάρων δύναμιν καὶ κολασάμενοι τὴν ὑπερη-
φανίαν ὅλης τῆς Ἀσίας καὶ πρῶτοι στήσαντες τρόπαια τῶν βαρβάρων, ἡγεμόνες καὶ διδά-
σκαλοι τοῖς ἄλλοις γενόμενοι ὅτι οὐκ ἄμαχος εἴη ἡ τῶν Περσῶν δύναμις, ἀλλὰ πᾶν πλῆ-
θος καὶ πᾶς πλοῦτος ἀρετῇ ὑπείκει. Ἐγὼ μὲν οὖν ἐκείνους τοὺς ἄνδρας φημὶ οὐ μόνον
τῶν σωμάτων τῶν ἡμετέρων πατέρας εἶναι ἀλλὰ καὶ τῆς ἐλευθερίας τῆς τε ἡμετέρας καὶ
συμπάντων τῶν ἐν τῇδε τῇ ἠπείρῳ. Εἰς ἐκεῖνο γὰρ τὸ ἔργον ἀποβλέψαντες καὶ τάς ὑστέ-
ρας μάχας ἐτόλμησαν διακινδυνεύειν οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς σωτηρίας, μαθηταὶ τῶν Μα-
ραθῶνι γενόμενοι.
Λεξιλόγιο
τὸν ἀεὶ χρόνον ἐξ ἐκείνου ὡς τὰ πολλὰ = και απὸ τότε συνεχώς κατὰ το πλείστον
εὐδοξία πλήθους = επιδοκιμασία του λαού
ἀγνωσία = ασημότητα
ἀνώμαλος = ασταθὴς
ἰσογονία = κοινή καταγωγὴ
δόξα ἀρετῆς καὶ φρονήσεως = αναγνώριση αρετής καὶ σύνεσης
ἀμύνομαί τινα = αποκρούω
ἀμύνω τινὶ = βοηθώ, υπερασπίζω
182
ἐν μουσικῇ = με λυρικοὺς στίχους
λόγος ψιλὸς = πεζὸς λόγος
δεύτεροι = κατώτεροι
ἔτι τ’ ἐστὶν ἐν μνηστείᾳ = ακόμη επιζητούν την εύνοια του ποιητή
προμνώμενος = προσπαθώντας να πείσω
μνηστεία, μνώμενος: ἐκ τοῦ μνάομαι >-ῶμαι = προσπαθώ να κερδίσω την αγάπη / εύνοια
κάποιου
ἐν ἐκείνῃ τῇ ἐποχῇ γενόμενον λόγῳ = αφού έχει μεταφερθεί σ’ εκείνη την εποχὴ με το λό-
γο
τῷ αὐτοῦ φρονήματι = με την γενναιοψυχία του
τὴν ἀρχὴν ὡρίσατο = επεξέτεινε τα όρια του κράτους
αἱ γνῶμαι = το φρόνημα
διίσταμαι = αναπτύσσομαι, στέκομαι
κατάγομαι = καταπλέω
ἕτοιμον = εύκολο
ἐν τῇ αὐτῇ ταύτῃ ἀνάγκῃ = με τον ίδιο εξαναγκαστικὸ τρόπο
ἀγαπῶ = αρκούμαι
ἐν τούτῳ γίγνομαι = ανατρέχω σε αυτὴν την εποχὴ

ΛΆΤΩΝΟΣ ΝΟΣ, 241A – 244D
ΝΈΞΕΝΟΣ
Τὰ μὲν οὖν ἀριστεῖα τῷ λόγῳ ἐκείνοις ἀναθετέον, τὰ δὲ δευτερεῖα τοῖς περὶ Σαλαμῖνα καὶ
ἐπ’ Ἀρτεμισίῳ ναυμαχήσασι καὶ νικήσασι. Καὶ γὰρ τούτων τῶν ἀνδρῶν πολλὰ μὲν ἄν τις ἔ-
χοι διελθεῖν, καὶ οἵα ἐπιόντα ὑπέμειναν κατά τε γῆν καὶ κατὰ θάλατταν, καὶ ὡς ἠμύναντο
ταῦτα. Ὃ δέ μοι δοκεῖ καὶ ἐκείνων κάλλιστον εἶναι, τούτου μνησθήσομαι, ὅτι τὸ ἑξῆς ἔργον
τοῖς Μαραθῶνι διεπράξαντο. Οἱ μὲν γὰρ Μαραθῶνι τοσοῦτον μόνον ἐπεδείξαντο τοῖς Ἕλ-
λησιν, ὅτι κατὰ γῆν οἷόν τε ἀμύνεσθαι τοὺς βαρβάρους ὀλίγοις πολλούς, ναυσὶ δὲ ἔτι ἦν ἄ-
δηλον καὶ δόξαν εἶχον Πέρσαι ἄμαχοι εἶναι κατὰ θάλατταν καὶ πλήθει καὶ πλούτῳ καὶ τέ-
χνῃ καὶ ῥώμῃ. Τοῦτο δὴ ἄξιον ἐπαινεῖν τῶν ἀνδρῶν τῶν τότε ναυμαχησάντων, ὅτι τὸν ἐχό-
μενον φόβον διέλυσαν τῶν Ἑλλήνων καὶ ἔπαυσαν φοβουμένους πλῆθός τε ἀνδρῶν καὶ νε-
ῶν. Ὑπ’ ἀμφοτέρων δὴ ξυμβαίνει, τῶν τε Μαραθῶνι μαχεσαμένων καὶ τῶν ἐν Σαλαμῖνι
ναυμαχησάντων, παιδευθῆναι τοὺς ἄλλους Ἕλληνας, ὑπὸ μὲν τῶν κατὰ γῆν, ὑπὸ δὲ τῶν
κατὰ θάλατταν μαθόντας καὶ ἐθισθέντας μὴ φοβεῖσθαι τοὺς βαρβάρους.

183
Τρίτον δὲ λέγω τὸ ἐν Πλαταιαῖς ἔργον καὶ ἀριθμῷ καὶ ἀρετῇ γενέσθαι τῆς Ἑλληνικῆς σω-
τηρίας, κοινὸν ἤδη τοῦτο Λακεδαιμονίων τε καὶ Ἀθηναίων. Τὸ μὲν οὖν μέγιστον καὶ χαλε-
πώτατον οὗτοι πάντες ἤμυναν, καὶ διὰ ταύτην τὴν ἀρετὴν νῦν τε ὑφ’ ἡμῶν τε ἐγκωμιάζον-
ται καὶ εἰς τὸν ἔπειτα χρόνον ὑπὸ τῶν ὕστερον. Μετὰ δὲ τοῦτο πολλαὶ μὲν πόλεις τῶν Ἑλ-
λήνων ἔτι ἦσαν μετὰ τοῦ βαρβάρου, αὐτὸς δὲ ἠγγέλλετο βασιλεὺς διανοεῖσθαι ὡς ἐπιχειρή-
σων πάλιν ἐπὶ τοὺς Ἕλληνας. Δίκαιον δὴ καὶ τούτων ἡμᾶς ἐπιμνησθῆναι, οἳ τοῖς τῶν πρό-
τερον ἔργοις τέλος τῆς σωτηρίας ἐπέθεσαν ἀνακαθηράμενοι καὶ ἐξελάσαντες πᾶν τὸ βάρ-
βαρον ἐκ τῆς θαλάττης. Ἦσαν δὲ οὗτοι οἵ τε ἐπ’ Εὐρυμέδοντι ναυμαχήσαντες καὶ οἱ εἰς Κύ-
προν στρατεύσαντες καὶ οἱ εἰς Αἴγυπτον πλεύσαντες καὶ ἄλλοσε πολλαχόσε, ὧν χρή με-
μνῆσθαι καὶ χάριν αὐτοῖς εἰδέναι, ὅτι βασιλέα ἐποίησαν δείσαντα τῇ ἑαυτοῦ σωτηρίᾳ τὸν
νοῦν προσέχειν, ἀλλὰ μὴ τῇ τῶν Ἑλλήνων ἐπιβουλεύειν φθορᾷ.
Καὶ οὗτος μὲν δὴ πάσῃ τῇ πόλει διηντλήθη ὁ πόλεμος ὑπὲρ ἑαυτῶν τε καὶ τῶν ἄλλων ὁμο-
φώνων πρὸς τοὺς βαρβάρους. Εἰρήνης δὲ γενομένης καὶ τῆς πόλεως τιμωμένης ἦλθεν ἐπ’
αὐτήν, ὃ δὴ φιλεῖ ἐκ τῶν ἀνθρώπων τοῖς εὖ πράττουσιν προσπίπτειν, πρῶτον μὲν ζῆλος, ἀ-
πὸ ζήλου δὲ φθόνος. Ὅ καὶ τὴν δὲ τὴν πόλιν ἄκουσαν ἐν πολέμῳ τοῖς Ἕλλησι κατέστησε.
Μετὰ δὲ τοῦτο γενομένου πολέμου, συνέβαλον μὲν ἐν Τανάγρᾳ ὑπὲρ τῆς Βοιωτῶν ἐλευθε-
ρίας Λακεδαιμονίοις μαχόμενοι, ἀμφισβητησίμου δὲ τῆς μάχης γενομένης, διέκρινε τὸ ὕ-
στερον ἔργον. Οἱ μὲν γὰρ ᾤχοντο ἀπιόντες, καταλείποντες Βοιωτοῖς οἷς ἐβοήθουν, οἱ δ’ ἡ-
μέτεροι τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐν Οἰνοφύτοις νικήσαντες τοὺς ἀδίκως φεύγοντας δικαίως κατήγαγον.
Οὗτοι δὴ πρῶτοι μετὰ τὸν Περσικὸν πόλεμον, Ἕλλησιν ἤδη ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας βοηθοῦν-
τες πρὸς Ἕλληνας, ἄνδρες ἀγαθοὶ γενόμενοι καὶ ἐλευθερώσαντες οἷς ἐβοήθουν, ἐν τῷδε τῷ
μνήματι τιμηθέντες ὑπὸ τῆς πόλεως πρῶτοι ἐτέθησαν ….
184
Τρίτος δὲ πόλεμος μετὰ ταύτην τὴν εἰρήνην ἀνέλπιστός τε καὶ δεινὸς ἐγένετο, ἐν ᾧ πολλοὶ
καὶ ἀγαθοὶ τελευτήσαντες ἐνθάδε κεῖνται, πολλοὶ μὲν ἀμφὶ Σικελίαν πλεῖστα τρόπαια στή-
σαντες ὑπὲρ τῆς Λεοντίνων ἐλευθερίας, οἷς βοηθοῦντες διὰ τοὺς ὅρκους ἔπλευσαν εἰς ἐκεί-
νους τοὺς τόπους, διὰ δὲ μῆκος τοῦ πλοῦ εἰς ἀπορίαν τῆς πόλεως καταστάσης καὶ οὐ δυνα-
μένης αὐτοῖς ὑπηρετεῖν, τούτῳ ἀπειπόντες ἐδυστύχησαν. Ὧν οἱ ἐχθροὶ καὶ προσπολεμή-
σοντες πλείω ἔπαινον ἔχουσιν σωφροσύνης καὶ ἀρετῆς ἢ τῶν ἄλλων οἱ φίλοι. Πολλοὶ δ’ ἐν
ταῖς ναυμαχίαις ταῖς καθ’ Ἑλλήσποντον, μιᾷ μὲν ἡμέρᾳ πάσας τάς πολεμίων ἑλόντες
ναῦς, πολλὰς δὲ καὶ ἄλλας νικήσαντες. Ὃ δ’ εἶπον δεινὸν καὶ ἀνέλπιστον τοῦ πολέμου γε-
νέσθαι, τόδε λέγω τὸ εἰς τοσοῦτον φιλονικίας ἐλθεῖν πρὸς τὴν πόλιν τοὺς ἄλλους Ἕλληνας,
ὥστε τολμῆσαι τῷ ἐχθίστῳ ἐπικηρυκεύσασθαι βασιλεῖ, ὃν κοινῇ ἐξέβαλον μεθ’ ἡμῶν, ἰδίᾳ
τοῦτον πάλιν ἐπάγεσθαι, βάρβαρον ἐφ’ Ἕλληνας, καὶ ξυναθροῖσαι ἐπὶ τὴν πόλιν πάντας
Ἕλληνάς τε καὶ βαρβάρους. Οὗ δὴ καὶ ἐκφανῇς ἐγένετο ἡ τῆς πόλεως ῥώμη τε καὶ ἀρετή.
Οἰομένων γὰρ ἤδη αὐτὴν καταπεπολεμῆσθαι καὶ ἀπειλημμένων ἐν Μυτιλήνη τῶν νεῶν,
βοηθήσαντες ἑξήκοντα ναυσίν, αὐτοὶ ἐμβάντες εἰς τάς ναῦς, καὶ ἄνδρες γενόμενοι ὁμολο-
γουμένως ἄριστοι, νικήσαντες μὲν τοὺς πολεμίους, λυσάμενοι δὲ τοὺς φιλίους, ἀναξίου τύ-
χης τυχόντες, οὐκ ἀναιρεθέντες ἐκ τῆς θαλάττης κεῖνται ἐνθάδε. Ὧν χρή ἀεὶ μεμνῆσθαί τε
καὶ ἐπαινεῖν. Τῇ μὲν γὰρ ἐκείνων ἀρετῇ ἐνικήσαμεν οὐ μόνον τὴν τότε ναυμαχίαν, ἀλλὰ
καὶ τὸν ἄλλον πόλεμον. Δόξαν γὰρ δι’ αὐτοὺς ἡ πόλις ἔσχε μὴ ποτ’ ἂν καταπολεμηθῆναι
μηδ’ ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων. Καὶ ἀληθῆ ἔδοξε. Τῇ δὲ ἡμετέρᾳ αὐτῶν διαφορᾷ ἐκρατήθη-
μεν, οὐχ ὑπὸ τῶν ἄλλων. Ἀήττητοι γὰρ ἔτι καὶ νῦν ὑπό γε ἐκείνων ἐσμέν, ἡμεῖς δὲ αὐτοὶ ἡ-
μᾶς αὐτοὺς ἐνικήσαμεν καὶ ἡττήθημεν. Μετὰ δὲ ταῦτα ἡσυχίας γενομένης καὶ εἰρήνης
πρὸς τοὺς ἄλλους, ὁ οἰκεῖος ἡμῖν πόλεμος οὕτως ἐπολεμήθη, ὥστε εἴπερ εἰμαρμένον εἴη ἀν-
θρώποις στασιάσαι, μὴ ἂν ἄλλως εὔξασθαι μηδένα ἑαυτοῦ πόλιν νοσῆσαι. Ἔκ τε γὰρ τοῦ
185
Πειραιέως καὶ τοῦ ἄστεος ὡς ἀσμένως καὶ οἰκείως ἀλλήλοις συνέμειξαν οἱ πολῖται καὶ παρ’
ἐλπίδα τοῖς ἄλλοις Ἕλλησι, τόν τε πρὸς τοὺς Ἐλευσῖνι πόλεμον ὡς μετρίως ἔθεντο. Καὶ τού-
των ἁπάντων οὐδὲν ἂλλ’ αἴτιον ἣ ἡ τῷ ὄντι ξυγγένεια, φιλίαν βέβαιον καὶ ὁμόφυλον οὐ λό-
γῳ ἀλλ’ ἔργῳ παρεχομένη. Χρή δὲ καὶ τῶν ἐν τούτῳ τῷ πολέμῳ τελευτησάντων ὑπ’ ἀλλή-
λων μνείαν ἔχειν καὶ διαλλάττειν αὐτοὺς ὡς δυνάμεθα, εὐχαῖς καὶ θυσίαις, ἐν τοῖς τοιοῖσδε,
τοῖς κρατοῦσιν αὐτῶν εὐχομένους, ἐπειδὴ καὶ ὑμεῖς διηλλάγμεθα. Οὐ γὰρ κακίᾳ ἀλλήλων
ἥψαντο οὐδ’ ἔχθρᾳ ἀλλὰ δυστυχίᾳ. Μάρτυρες δὲ ἡμεῖς αὐτοί ἐσμεν τούτων οἱ ζῶντες. Οἱ
αὐτοὶ γὰρ ὄντες ἐκείνοις γένει συγγνώμην ἀλλήλοις ἔχομεν ὧν τ’ ἐποιήσαμεν ὧν τ’ ἐπάθο-
μεν.
Μετὰ δὲ τοῦτο παντελοῦς εἰρήνης ἡμῖν γενομένης, ἡσυχίαν ἦγεν ἡ πόλις, τοῖς μὲν βαρβά-
ροις συγγιγνώσκουσα, ὅτι παθόντες ὑπ’ αὐτῆς κακῶς ἱκανῶς οὐκ ἐνδεῶς ἠμύναντο, τοῖς δὲ
Ἕλλησιν ἀγανακτοῦσα, μεμνημένη ὡς εὖ παθόντες ὑπ’ αὐτῆς οἵαν χάριν ἀπέδοσαν, κοινω-
σάμενοι τοῖς βαρβάροις, τάς τε ναῦς περιελόμενοι, αἳ ποτ’ ἐκείνους ἔσωσαν, καὶ τείχη κα-
θελόντες ἀνθ’ ὧν ἡμεῖς τἀκείνων ἐκωλύσαμεν πεσεῖν. Διανοουμένη δὲ ἡ πόλις, μὴ ἂν ἔτι
μήτε Ἕλλησι πρὸς ἀλλήλων δουλουμένοις μήτε ὑπὸ βαρβάρων οὕτως ᾤκει. Ἡμῶν οὖν ἐν
τοιαύτῃ διανοίᾳ ὄντων ἡγησάμενοι Λακεδαιμόνιοι τοὺς μὲν τῆς ἐλευθερίας ἐπικούρους πε-
πτωκέναι ἡμᾶς, σφέτερον δὲ ἤδη ἔργον εἶναι καταδουλοῦσθαι τοὺς ἄλλους, ταῦτ’ ἔπραττον
Λεξιλόγιο
τὰ ἀριστεῖα = το πρώτο βραβείο
οἵα ἐπιόντα = ποιου είδους επιδρομὲς
διαπράττομαι = κατορθώνω
τὸ ἑξῆς ἔργον = η συνέχιση του έργου
ἄδηλον = αβέβαιο
δόξαν ἔχω = θεωρούμαι, αποκτώ φήμη
καὶ ἀριθμῷ = ως προς την χρονολογικὴ σειρὰ
ἐπιτίθημι τέλος = ολοκληρώνω
186
ἀνακαθαίρομαι = ξεκαθαρίζω
διαντλοῦμαι = πραγματώνομαι
συμβάλλω τινὶ = συγκρούομαι
ἀμφισβητήσιμος = αμφίρροπος
κατάγω = επαναφέρω
ἀπειπόντες = αφοὺ εξαντλήθηκαν
ἐπικηρυκεύομαί τινι = έρχομαι σε διαπραγματεύσεις με κάποιον
οὗ δὴ = τότε ακριβώς
ἐκφανής = ολοφάνερος
καταπολεμοῦμαι = εξαντλούμαι απὸ τον πόλεμο
ἀπολαμβάνομαι = αποκλείομαι
λύομαι = απελευθερώνω
ὁ οἰκεῖος ἡμῖν πόλεμος = ο δικὸς μας εμφύλιος πόλεμος
μετρίως τίθεμαι τὸν πόλεμον = με μετριοπάθεια σταματώ τὸν πόλεμο
ἡ τῷ ὄντι ξυγγένεια = η πραγματικὴ κοινή καταγωγὴ
ὁ ὁμόφυλος = ο αρμόζων σε ομοεθνείς
διαλλάττω = συμφιλιώνω
εὐχόμενοι τοῖς κρατοῦσιν αὐτῶν = επικαλούμενοι αυτούς που τους εξουσιάζουν (τοὺς θε-
οὺς)
οὐ γὰρ ἥψαντο ἀλλήλων = γιατὶ δεν αλληλοσκοτώθηκαν
γένει = ως προς την κοινή καταγωγὴ
συγγιγνώσκω = συγχωρώ
ἱκανῶς οὐκ ἐνδεῶς ἠμύναντο = αρκετὰ και όχι λίγο εκδικήθηκαν
κοινοῦμαί τινι = συμμαχώ με κάποιον
διανοοῦμαι = αποφασίζω
οἰκῶ = πολιτεύομαι
ἡμῶν ἐν τοιαύτῃ διανοίᾳ ὄντων = ενώ εμεὶς εφαρμόζουμε τέτοια πολιτικὴ
187
ΛΆΤΩΝΟΣ ΝΟΣ, 246A – 247C
ΝΈΞΕΝΟΣ
Καὶ τὰ μὲν δὴ ἔργα ταῦτα τῶν ἀνδρῶν τῶν ἐνθάδε κειμένων καὶ τῶν ἄλλων, ὅσοι ὑπὲρ τῆς
πόλεως τετελευτήκασι, πολλὰ μὲν τὰ εἰρημένα καὶ καλά, πολὺ δ’ ἔτι πλείω καὶ καλλίω τὰ
ὑπολειπόμενα. Πολλαὶ γὰρ ἂν ἡμέραι καὶ νύκτες οὐχ ἱκαναὶ γένοιντο τῷ τὰ πάντα μέλλον-
τι περαίνειν. Τούτων οὖν χρή μεμνημένους τοῖς τούτων ἐκγόνοις πάντ’ ἄνδρα παρακελεύε-
σθαι, ὥσπερ ἐν πολέμῳ, μὴ λείπειν τὴν τάξιν τὴν τῶν προγόνων μηδ’ εἰς τουπίσω ἀναχω-
ρεῖν εἴκοντας κάκῃ. Ἐγὼ μὲν οὖν καὶ αὐτός, ὦ παῖδες ἀνδρῶν ἀγαθῶν, νῦν τε παρακελεύο-
μαι καὶ ἐν τῷ λοιπῷ χρόνῳ, ὅπου ἄν τῳ ἐντυγχάνω ὑμῶν, καὶ ἀναμνήσω καὶ διακελεύσο-
μαι προθυμεῖσθαι εἶναι ὡς ἀρίστους. Ἐν δὲ τῷ παρόντι δίκαιός εἰμι εἰπεῖν, ἃ οἱ πατέρες ἡ-
μῖν ἐπέσκηπτον ἀπαγγέλλειν τοῖς λειπομένοις, εἰ τὶ πάσχοιεν, ἡνίκα κινδυνεύειν ἔμελλον.
Φράσω δ’ ὑμῖν, ἅ τε αὐτῶν ἤκουσα ἐκείνων καὶ οἷα νῦν ἡδέως ἂν εἴποιεν ὑμῖν λαβόντες δύ-
ναμιν, τεκμαιρόμενος ἐξ ὧν τότε ἔλεγον. Ἀλλὰ νομίζειν χρή αὐτῶν ἀκούειν ἐκείνων ἃ ἂν
ἀπαγγέλλω. Ἔλεγον δὲ τάδε.
Ὦ παῖδες, ὅτι μέν ἐστε πατέρων ἀγαθῶν, αὐτὸ μηνύει τὸ νῦν παρόν. Ἡμῖν δὲ ἐξὸν ζῆν μὴ
καλῶς, καλῶς αἱρούμεθα μᾶλλον τελευτᾶν, πρὶν ὑμᾶς τε καὶ τοὺς ἔπειτα εἰς ὀνείδη κατα-
στῆσαι καὶ πρὶν τοὺς ἡμετέρους πατέρας καὶ πᾶν τὸ πρόσθεν γένος αἰσχῦναι, ἡγούμενοι
τῷ τοὺς αὐτοῦ αἰσχύνοντι ἀβίωτον εἶναι, καὶ τῷ τοιούτῳ οὔτε τινὰ ἀνθρώπων οὔτε θεῶν
φίλον εἶναι οὔτ’ ἐπὶ γῆς οὔθ’ ὑπὸ γῆς τελευτήσαντι. Χρή οὖν μεμνημένους τῶν ἡμετέρων
λόγων, ἐάν τι καὶ ἄλλο ἀσκῆτε, ἀσκεῖν μετ’ ἀρετῆς, εἰδότας ὅτι τούτου λειπόμενα πάντα
καὶ κτήματα καὶ ἐπιτηδεύματα αἰσχρὰ καὶ κακά. Οὔτε γὰρ πλοῦτος κάλλος φέρει τῷ κεκτη-
μένῳ μετ’ ἀνανδρίας. Ἄλλῳ γὰρ ὁ τοιοῦτος πλουτεῖ καὶ οὐχ ἑαυτῷ. Οὔτε σώματος κάλλος
καὶ ἰσχὺς δειλῷ καὶ κακῷ ξυνοικοῦντα πρέποντα φαίνεται ἀλλ’ ἀπρεπῆ, καὶ ἐπιφανέστε-
ρον ποιεῖ τὸν ἔχοντα καὶ ἐκφαίνει τὴν δειλίαν. Πᾶσά τε ἐπιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης
188
καὶ τῆς ἄλλης ἀρετῆς πανουργία οὐ σοφία φαίνεται. Ὧν ἕνεκα καὶ πρῶτον καὶ ὕστατον καὶ
διὰ παντὸς πᾶσαν πάντως προθυμίαν πειρᾶσθαι ἔχειν, ὅπως μάλιστα μὲν ὑπερβαλεῖσθαι
καὶ ἡμᾶς καὶ τοὺς πρόσθεν εὐκλείᾳ. Εἰ δὲ μή, ἴστε ὡς ἡμῖν, ἐὰν μὲν νικῶμεν ὑμᾶς ἀρετῇ, ἡ
νίκη αἰσχύνην φέρει, ἡ δὲ ἧττα, ἐὰν ἡττώμεθα, εὐδαιμονίαν. Μάλιστα δ’ ἂν νικῴμεθᾳ καὶ
ὑμεῖς νικῴητε, εἰ παρασκευάσαισθε τῇ τῶν προγόνων δόξῃ μὴ καταχρησόμενοι μηδ’ ἀνα-
λώσοντες αὐτήν, γνόντες ὅτι ἀνδρὶ οἰομένῳ τι εἶναι οὔκ ἐστιν αἴσχιον οὐδὲν ἢ παρέχειν ἑ-
αυτὸν τιμώμενον μὴ δι’ ἑαυτὸν ἀλλὰ διὰ δόξαν προγόνων. Εἶναι μὲν γὰρ τιμὰς γονέων ἐκ-
γόνοις καλὸς θησαυρὸς καὶ μεγαλοπρεπής. Χρῆσθαι δὲ καὶ χρημάτων καὶ τιμῶν θησαυρῷ,
καὶ μὴ τοῖς ἐκγόνοις παραδιδόναι, αἰσχρὸν καὶ ἀναδρον, ἀπορία ἰδίᾳ αὐτοῦ κτημάτων τε
καὶ εὐδοξιῶν. Καὶ ἐὰν μὲν ταῦτα ἐπιτηδεύσητε, φίλοι παρὰ φίλους ἡμᾶς ἀφίξεσθε, ὅταν ὑ-
μᾶς ἡ προσήκουσα μοῖρα κομίσῃ. Ἀμελήσαντας δὲ ὑμᾶς καὶ κακισθέντας οὐδεὶς εὐμενῶς ὑ-
ποδέξεται. Τοῖς μὲν οὖν παισὶ ταύτ’ εἰρήσθω
Λεξιλόγιο
κάκῃ = απὸ δειλία
διακελεύομαι = προτρέπω επίμονα
προθυμοῦμαι = δείχνω ζήλο
ἐπισκήπτω τινὶ = παραγγέλλω, εξορκίζω
λαμβάνω δύναμιν = παίρνω ζωὴ
τούτου λειπόμενα = αν στερούνται απὸ αυτὸ
κακὸς = άνανδρος
πρῶτον καὶ ὕστατον καὶ διὰ παντὸς = και στην αρχὴ και στο τέλος και σε όλη σας τη ζωή
πάντως = σὲ κάθε περίσταση
εἶναι μὲν γὰρ τιμάς: το εἰμὶ εδώ είναι υπαρκτικὸ
θησαυρὸς = παρακαταθήκη
ἐπιτηδεύω τι = εφαρμόζω
κακίζομαι = φαίνομαι δειλὸς

ΛΆΤΩΝΟΣ ΝΟΣ, 247D – 249C
ΝΈΞΕΝΟΣ
Πατέρας δὲ ἡμῶν, οἷς εἰσι, καὶ μητέρας ἀεὶ χρή παραμυθεῖσθαι ὡς ῥᾷστα φέρειν τὴν ξυμ-
φοράν, ἐὰν ἄρα ξυμβῇ γενέσθαι, καὶ μὴ ξυνοδύρεσθαι – οὐ γὰρ τοῦ λυπήσοντος προσδεή-
189
σονται. Ἱκανὴ γὰρ ἔσται καὶ ἡ γενομένη τύχη τοῦτο πορίζειν – ἀλλ’ ἰωμένους καὶ πραΰνον-
τας ἀναμιμνῄσκειν αὐτούς, ὅτι ὧν ηὔχοντο τὰ μέγιστα αὐτοῖς οἱ θεοί ἐπήκοοι γεγόνασιν.
Οὐ γὰρ ἀθανάτους σφίσι παῖδας εὔχοντο γενέσθαι ἀλλ’ ἀγαθοὺς καὶ εὐκλεεῖς. Ὧν ἔτυχον
μεγίστων ἐπαίνων ὄντων. Πάντα δὲ οὐ ῥᾴδιον θνητῷ ἀνδρὶ κατὰ νοῦν ἐν τῷ ἑαυτοῦ βίῳ ἐκ-
βαίνειν. Καὶ φέροντες μὲν ἀνδρείως τάς συμφορὰς δόξουσιν τῷ ὄντι ἀνδρείων παίδων πα-
τέρες εἶναι καὶ αὐτοὶ τοιοῦτοι, ὑπείκοντες ὑποψίαν παρέξουσιν ἢ μὴ ἡμέτεροι εἶναι ἢ ἡμῶν
τοὺς ἐπαινοῦντας καταψεύδεσθαι. Χρή δὲ οὐδέτερα τούτων, ἀλλ’ ἐκείνους μάλιστα ἡμῶν ἐ-
παινέτας εἶναι ἔργῳ, παρέχοντας ἑαυτοὺς φαινομένους τῷ ὄντι πατέρας ὄντας ἄνδρας ἀν-
δρῶν. Πάλαι γὰρ δὴ τὸ μηδὲν ἄγαν λεγόμενον καλῶς δοκεῖ λέγεσθαι. Τῷ ὄντι γὰρ εὖ λέγε-
ται. Ὅτῳ γὰρ ἀνδρὶ εἰς ἑαυτὸν ἀνήρτηται πάντα τὰ πρὸς εὐδαιμονίαν φέροντα ἢ ἐγγὺς τού-
του, καὶ μὴ ἐν ἄλλοις ἀνθρώποις αἰωρεῖται, ἐξ ὧν ἢ εὖ ἢ κακῶς πραξάντων πλανᾶσθαι ἠ-
νάγκασται καὶ τὰ ἐκείνου, τούτῳ ἄριστα παρεσκεύασται ζῆν, οὗτός ἐστιν ὁ σώφρων καὶ οὗ-
τος ὁ ἀνδρεῖος καὶ φρόνιμος. Οὗτος γιγνομένων χρημάτων καὶ παίδων καὶ διαφθειρομένων
μάλιστα πείσεται τῇ παροιμίᾳ. Οὔτε γὰρ χαίρων οὔτε λυπούμενος ἄγαν φανήσεται διὰ τῷ
ἑαυτῷ πεποιθέναι. Τοιούτους γε ἡμεῖς ἀξιοῦμεν καὶ τοὺς ἡμετέρους εἶναι καὶ βουλόμεθα
καί φαμεν, καὶ ἡμᾶς αὐτοὺς νῦν παρέχομεν τοιούτους, οὐκ ἀγανακτοῦντας οὐδὲ φοβουμέ-
νους ἄγαν, εἰ δεῖ τελευτᾶν ἐν τῷ παρόντι. Δεόμεθα δὴ καὶ πατέρων καὶ μητέρων, τῇ αὐτῇ
ταύτῃ διανοίᾳ χρωμένους τὸν ἐπίλοιπον βίον διάγειν, καὶ εἰδέναι, ὅτι οὐ θρηνοῦντες οὐδὲ ὀ-
λοφυρόμενοι ἡμᾶς ἡμῖν μάλιστα χαριοῦνται, ἀλλ’ εἰ τίς ἐστιν τοῖς τετελευτηκόσιν αἴσθησις
τῶν ζώντων, οὕτως ἀχάριστοι εἶεν ἂν μάλιστα, ἑαυτούς τε κακοῦντες καὶ βαρέως φέροντες
τάς συμφοράς. Κούφως δὲ καὶ μετρίως μάλιστ’ ἂν χαρίζοιντο. Τὰ μὲν γὰρ ἡμέτερα τελευ-
τὴν ἤδη ἕξει, ἥπερ καλλίστη γίγνεται ἀνθρώποις, ὥστε πρέπει αὐτὰ μᾶλλον κοσμεῖν ἢ θρη-
νεῖν. Γυναικῶν δὲ τῶν ἡμετέρων καὶ παίδων ἐπιμελούμενοι καὶ τρέφοντες καὶ ἐνταῦθα τὸν
190
νοῦν τρέποντες τῆς τε τύχης μάλιστ’ ἂν εἶεν ἐν λήθῃ καὶ ζῷεν κάλλιον καὶ ὀρθοτερον καὶ
ἡμῖν προσφιλέστερον. Ταῦτα δὴ ἱκανὰ τοῖς ἡμετέροις παρ’ ἡμῶν ἀγγέλλειν. Τῇ δὲ πόλει
παρακελευοίμεθ’ ἄν, ὅπως ἡμῖν καὶ πατέρων καὶ υἱέων ἐπιμελήσονται, τοὺς μὲν παιδεύον-
τες κοσμίως, τοὺς δὲ γηροτροφοῦντες ἀξίως. Νῦν δὲ ἴσμεν ὅτι, καὶ ἐὰν μὴ ἡμεῖς παρακελευ-
ώμεθα, ἱκανῶς ἐπιμελήσεται.
Ταῦτα οὖν, ὦ παῖδες καὶ γονεῖς τῶν τελευτησάντων, ἐκεῖνοί τε ἐπέσκηπτον ἡμῖν ἀπαγγέλ-
λειν, καὶ ἐγὼ ὡς δύναμαι προθυμότατα ἀπαγγέλλω. Καὶ αὐτὸς δέομαι ὑπὲρ ἐκείνων, τῶν
μὲν μιμεῖσθαι τοὺς αὐτῶν, τῶν δὲ θαρρεῖν ὑπὲρ αὐτῶν, ὡς ἡμῶν καὶ ἰδίᾳ καὶ δημοσίᾳ γηρο-
τροφησόντων ὑμᾶς καὶ ἐπιμελησομένων, ὅπου ἂν ἕκαστος ἑκάστῳ ἐντυγχάνῃ ὀτωοῦν τῶν
ἐκείνων. Τῆς δὲ πόλεως ἴστε που καὶ αὐτοὶ τὴν ἐπιμέλειαν, ὅτι νόμους θεμένη περὶ τοὺς ἐν
τῷ πολέμῳ τελευτησάντων παῖδάς τε καὶ γεννήτορας ἐπιμελεῖται καὶ διαφερόντως τῶν ἄλ-
λων πολιτῶν προτέτακται φυλάττειν ἀρχὴ ἥπερ μεγίστη ἐστὶν ὅπως ἂν οἱ τούτων μὴ ἀδι-
κῶνται πατέρες τε καὶ μητέρες. Τοὺς δὲ παῖδας συνεκτρέφει αὐτή, προθυμουμένη, ὅ,τι μά-
λιστ’ ἄδηλον αὐτοῖς τὴν ὀρφανίαν γενέσθαι, ἐν πατρὸς σχήματι καταστᾶσα αὐτοῖς αὐτὴ ἔτι
τε παισὶν οὖσι, καὶ ἐπειδὰν εἰς ἀνδρὸς τέλος ἴωσιν, ἀποπέμπει ἐπὶ τὰ σφέτερ’ αὐτῶν πανο-
πλία κοσμήσασα καὶ ἀναμιμνῄσκουσα τὰ τοῦ πατρὸς ἐπιτηδεύματα ὄργανα τῆς πατρῴας
ἀρετῆς διδοῦσα, καὶ ἅμα οἰωνοῦ χάριν ἄρχεσθαι ἰέναι ἐπὶ τὴν πατρῴαν ἑστίαν ἄρξοντα
μετ’ ἰσχύος ὅπλοις κεκοσμημένον. Αὐτοὺς δὲ τοὺς τελευτήσαντας τιμῶσα οὐδέποτε ἐκλεί-
πει, καθ’ ἕκαστον ἐνιαυτὸν αὐτὴ τὰ νομιζόμενα ποιοῦσα κοινῇ πᾶσιν, ἅπερ ἰδίᾳ ἑκάστῳ γί-
γνεται, πρὸς δὲ τούτοις ἀγῶνας γυμνικοὺς καὶ ἱππικοὺς τιθεῖσα καὶ μουσικῆς πάσης, καὶ ἀ-
τεχνῶς τῶν μὲν τελευτησάντων ἐν κληρονόμου καὶ υἱέος μοίρᾳ καθεστηκυῖα, τῶν δὲ υἱέων
ἐν πατρός, γονέων δὲ καὶ τῶν τοιούτων ἐν ἐπιτρόπου, πᾶσαν πάντων παρὰ πάντα τὸν χρό-
νον ἐπιμέλειαν ποιουμένη. Ὧν χρή ἐνθυμουμένοις πραότερον φέρειν τὴν ξυμφοράν. Τοῖς
191
τε γὰρ τελευτήσασι καὶ τοῖς ζῶσιν οὕτως ἂν προσφιλέστατοι εἴητε καὶ ῥᾷστοι θεραπεύειν
τε καὶ θεραπεύεσθαι. Νῦν δὲ ἤδη ὑμεῖς τε καὶ οἱ ἄλλοι πάντες κοινῇ κατὰ τὸν νόμον τοὺς
τετελευτηκότας ἀπολοφυράμενοι ἄπιτε.
Λεξιλόγιο
προσδέομαι = χρειάζομαι
λυπῶ = διεγείρω τη λύπη
ἰῶμαι = θεραπεύω
κατὰ νοῦν = σύμφωνα με την γνώμη του
ὑποψίαν παρέχω = προκαλώ την υποψία
τὸ λεγόμενον = το απόφθεγμα
ὅτῳ γὰρ ἀνδρὶ εἰς ἑαυτὸν ἀνήρτηται = όποιος άνδρας έχει εξαρτήσει απὸ τον εαυτὸ του
καὶ μὴ αἰωρείται = και δεν τα ανάγει
πλανᾶσθαι ἠνάγκασται καὶ τὰ ἐκείνου = εξαναγκάζεται να εξαρτάται και η δικὴ του ζωὴ
τούτῳ παρεσκεύασται = αυτὸς είναι έτοιμος
πέποιθα αὐτῷ = έχω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου
διάνοια = τρόπος σκέψης
χαρίζομαί τινι = ευχαριστώ
ἀχάριστός εἰμι = δυσαρεστώ
κακόω >-ῶ = βασανίζω
κούφως = μὲ ψυχραιμία
τὰ μὲν γὰρ ἡμέτερα = γιατὶ η δικὴ μας ζωὴ
τρέπω τὸν νοῦν = εστιάζω την προσοχή μου
παρακελεύομαι = συμβουλεύω, προτείνω
ἀπαγγέλλω = μεταφέρω
ὑπὲρ ἐκείνων = στο όνομα εκείνων
διαφερόντως = περισσότερο
προστάσσεται (ἀπρόσ.) = ανατίθεται
συνεκτρέφω = συντηρώ ομαδικὰ
καθίστημαι ἐν πατρὸς σχήματι = παίρνω τη θέση του πατέρα
εἰς ἀνδρὸς τέλος = στην ανδρικὴ ηλικία
καθ’ ἕκαστον ἐνιαυτὸν = κάθε χρόνο
πᾶσα μουσικὴ = κάθε πνευματικὴ δραστηριότητα
ἀτεχνῶς = γενικὰ
ἐν κληρονόμου καὶ υἱέος μοῖρα καθεστηκυῖα = παίρνοντας τη θέση γιου και κληρονόμου
πραότερον = καρτερικότερα
κατὰ τὸν νόμον = σύμφωνα με το έθιμο
192

ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Για τη Β και Γ τάξη Γενικού Λυκείου

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ -ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

2. ΞΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ἈΝΆΒΑΣΙΣ...............................................................4

3. ΞΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ἈΝΆΒΑΣΙΣ...............................................................5

5. ΞΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ΠΑΙΔΕΊΑ..................................................................6

9. ΞΕΝΟΦΩΩΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ΠΑΙΔΕΊΑ..................................................................8

10. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ἈΝΆΒΑΣΙΣ.............................................................9

11. ΞΕΝΟΦΩΩ ΛΛΗΝΙΚᾺ..........................................................................9

12. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ἈΠΟΛΟΓΊΑ ΣΩΚΡΆΤΟΥΣ..................................................10

13. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΚΎΡΟΥ ἈΝΆΒΑΣΙΣ...........................................................10

16. ΞΕΝΟΦΩΩ ΛΛΗΝΙΚᾺ........................................................................11

17. ΞΕΝΟΦΩΩ ΝΤΟΣ, ἸΈΡΩΝ...............................................................................12

47. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΕΡῚ

48. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ ΠΡΟΟΊΜΙΟΝ...................................................................28

57. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ΠΕΡῚ

62. ΔΗΜΟΣΘΈΝΟΥΣ, ὈΛΥΝΘΙΑΚῸΣ Β...........................................................35

67. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἘΡΑΤΟΣΘΈΝΟΥΣ..............................................................38

77. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ΦΊΛΩΝΟΣ.........................................................................44

81. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ἘΡΑΤΟΣΘΈΝΟΥΣ.............................................................46

83. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ΝΙΚΟΜΆΧΟΥ....................................................................47

87. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤᾺ ἈΓΟΡΆΤΟΥ.......................................................................50

89. ΛΥΣΊΟΥ, ΚΑΤ’ ἈΛΚΙΒΙΆΔΟΥ.....................................................................51

118. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΜΈΝΩΝ..............................................................................69

120. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ἈΛΚΙΒΙΆΔΗΣ.......................................................................71

122. ΠΛΆΤΩΝΟΣ, ΠΡΩΤΑΓΌΡΑΣ.....................................................................72

138. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΠΕΡῚ ΠΑΡΑΠΡΕΣΒΕΊΑΣ.........................................................82

139. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΠΕΡῚ ΠΑΡΑΠΡΕΣΒΕΊΑΣ..........................................................83

144. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΚΑΤᾺ ΚΤΗΣΙΦΩΩΝΤΟΣ............................................................86

147. ΑἸΣΧΊΝΗ, ΚΑΤᾺ ΤΙΜΆΡΧΟΥ...................................................................88

149. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΜΥΣΤΗΡΊΩΝ...........................................................89

150. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΤΗΩΣ ἙΑΥΤΟΥΩ ΚΑΘΌΔΟΥ........................................89

151. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΠΕΡῚ ΤΗΩΣ ΠΡῸΣ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΊΟΥΣ ΕἸΡΉΝΗΣ............90

152. ἈΝΔΟΚΊΔΟΥ, ΚΑΤᾺ ἈΛΚΙΒΙΆΔΟΥ..........................................................91

155. ἈΝΤΙΦΩΩ ΝΤΟΣ, ΠΕΡῚ

156. ἈΝΤΙΦΩΩ ΝΤΟΣ, ὙΠῈΡ

157. ἸΣΑΊΟΥ, ΠΕΡῚ

158. ΛΥΚΟΎΡΓΟΥ, ΚΑΤᾺ ΛΕΩΚΡΆΤΟΥΣ, §§ 1 - 8......................................94

ἄβατος = ο μη βατός, αδιάβατος, απαραβίαστος.

ἀβοητὶ = χωρίς βοή.

ἀβουλεύω = δεν θέλω να…

ἁβρὸς = λεπτός, χαριτωμένος, κομψός.

ἀγαθὸς = καλός, ευγενής, ανδρείος.

ἄγαμαι = θαυμάζω, επαινώ.

ἀγαπάω–ῶ= αγαπώ, αρκούμαι σε κάτι.

ἀγγελία (ἄγγελος) = είδηση, αγγελία.

ἀγνωμονέω–ῶ = ενεργώ ασύνετα.

ἀγνωσία = άγνοια, αφάνεια.

ἀγορὰ = συγκέντρωση, τόπος συνελεύσεως.

ἄγω = οδηγώ, φέρω.

ἀγὼν = αγώνας, μάχη, άμιλλα, στάδιο, δίκη.

ποιῶ ἀγῶνα σωμάτων = καθιερώνω αγώνα επιδείξεως σωματικής

ἄδηλος = μη φανερός, αφανής.

ἀδοξέω-ῶ = δεν έχω καλή φήμη.

ἀδυναμία & ἀδυνασία = αδυναμία. ἀδυνατέω–ῶ = δεν μπορώ.

ἀθυμέω – ῶ = χάνω το θάρρος μου, στενοχωρούμαι.

αἰδέομαι-οῦμαι = ντρέπομαι, σέβομαι. αἴδιος = αιώνιος.

αἵρεσις = άλωση, κατάληψη, εκλογή, προτίμηση.

αἴρω = υψώνω, μεταφέρω, απομακρύνω. αἴρομαι = υψώνομαι.

αἰσθάνομαι = αντιλαμβάνομαι, μαθαίνω.

αἰτέω-ῶ & αἰτοῦμαι = ζητώ, παρακαλώ.

αἰτία = αιτία, αφορμή, κατηγορία.

αἰών = ζωή, αιώνας.

ἀκμάζω = είμαι ακμαίος .

ἀλγέω-ῶ = πονώ, θλίβομαι.