PENINGKATAN LAMBAKAN AL-QURAN LAMA DAN ROSAK

PENGENALAN

Bahagian Penyelidikan adalah salah satu bahagian daripada Jabatan Hal Ehwal
Agama Terengganu yang terdiri daripada 4 unit iaitu Unit Pengurusan Halal, Unit
Akidah dan Syariah, Unit Penapisan Media dan Unit Pentadbiran. Keempat-empat
unit tersebut mempunyai peranan tertentu dalam meningkatkan mutu kerja jabatan.

Proses pelupusan kitab suci Al-Quran dan ayat-ayat Al-Quran dalam semua bentuk
seharusnya dilakukan mengikut tertib demi menjaga kesucian kitab yang menjadi
mukjizat Nabi Muhammad S.A.W dan panduan hidup umat Islam sehingga ke hari
kiamat.

Namun, ramai di kalangan masyarakat yang masih kurang kesedaran tentang cara
terbaik untuk menguruskan ayat-ayat suci tersebut. Apatah lagi jika Al-Quran
berkenaan sudah usang atau terkoyak sehinggakan ada yang sekadar
membiarkannya di dalam almari, dimakan anai-anai, malah ada yang terbakar.

Selain itu, orang ramai juga kurang kesedaran tentang pelupusan Al-Quran dengan
mengambil jalan mudah dengan menghantarnya ke tempat pelupusan sampah biasa.
Malah tidak dinafikan tanpa sedar atau tidak ada yang sekadar melonggokkan Al-
Quran usang ini bersama buku-buku yang lain lalu membakarnya begitu sahaja.

Bagaimanapun, usaha berterusan oleh Jabatan Hal Ehwal Agama Terengganu

(JaHEAT) melalui Bahagian Penyelidikan telah mengubah senario tersebut dan
mengambil tanggungjawab meningkatkan kesedaran komuniti dinegeri ini agar
sama-sama menjaga kesucian al-Quran dalam apa jua keadaan.

Oleh yang demikian, tidak hanya mahu bergantung dengan satu-satunya syarikat
yang dipertanggungjawabkan untuk melakukan amanah tersebut iaitu Syarikat
Percetakan Saufi di Cheras Kuala Lumpur, Jabatan Hal Ehwal Agama Terengganu
(JaHEAT) melalui Bahagian Penyelidikan mengambil inisiatif untuk melupuskan
sendiri lambakan al-Quran lama dan rosak ini.

Sebenarnya, pelupusan Al-Quran lama ini menjadi tanggungjawab individu, akan

tetapi oleh kerana di dapati banyak Al-Quran atau teks al-Quran ini tidak diuruskan
dengan sewajarnya berikutan beberapa faktor penyebab kepada peningkatan al-
quran lama dan rosak, maka Jabatan Hal Ehwal Agama Terengganu (JaHEAT) melalui
 Bahagian Penyelidikan telah diberi tugas menguruskan masalah ini daripada terus
berlanjutan. Perkara ini selaras dengan objektif Bahagian Penyelidikan itu sendiri
iaitu:

i) Untuk membebaskan masyarakat Islam daripada unsur-unsur yang kurang pasti,

syak dan waham dalam akidah.

ii) Memberikan kesedaran tentang kesucian serta kehalalan sesuatu produk

makanan dan bahan guna untuk orang Islam.

iii) Membongkarkan dan membasmi penyelewengan akidah dan ajaran sesat serta
memelihara kesucian akidah umat Islam dari sebarang unsur penyelewengan
berlandaskan akidah Ahli Sunnah Wal Jamaah.

iv) Penapisan terhadap buku-buku, majalah-majalah dan lain-lain bahan bercetak

yang diragui dan bertentangan dengan hukum syarak.

Justeru itu, bermula akhir tahun 2011, jabatan ini melalui Bahagian Penyelidikan
telah dapat mengubah senario ini dengan memulakan proses pelupusan Al-Quran
lama dan rosak dengan mengumpulkannya dari seluruh pelusuk negeri Terengganu.
Permintaan daripada masyarakat terlalu banyak sama ada diterima daripada
individu, surau, masjid, sekolah dan institusi pengajian di negeri ini. Perkara ini
menyebabkan timbul beberapa cadangan penyelesaian bagi mengatasi masalah
lambakan ini.

MASALAH

Jabatan telah mengenal pasti asas pemilihan masalah berdasarkan kepada cadangan dan
pengamatan kakitangan bertugas di unit-unit masing-masing yang kemudiannya membuat
kajiselidik berpandu kepada Objektif Jabatan. Pertemuan–pertemuan dalam kerja-kerja
pengauditan yang dibuat oleh bahagian Pengurusan Halal juga telah memberi input kepada
pemilihan ini. Manakala Aduan dari pelanggan yang memberi komen membina juga menjadi
asas pemilihan masalah yang dipilih. Kumpulan ini juga telah membuat pemilihan masalah
berdasarkan perbincangan dan mesyuarat serta sesi percambahan minda yang diadakan di
Bilik Mesyuarat Bahagian Penyelidikan yang mensasarkan kepada penemuan masalah-
masalah berkenaan. Sehubungan dengan itu, kumpulan telah mengenal pasti lima (5)
masalah utama iaitu:
1. Antaralima (5) masalah yang terpilih:

1. Proses PengeluaranSijil Halal Lambat

2. KesukaranMencari Fail
3. PembaziranPenggunaanKertas
4. PeningkatanLambakan Al-Quran Lama Dan Rosak
5. Kesukaran Mendapat Khidmat Kenderaan Untuk Tugasan Rasmi.

ANALISA MASALAH
6.1 AnalisaSebabAkibat Rajah Ishikawa Sebelum 1

Kumpulan telahberbincangdanmenggunakanAnalisa Rajah Ishikawa

bagimengenalpastisebab-sebabsecaraumumseperti di Rajah Ishikawa 1.

Petunjuk:

RAJAH : RAJAH ISHIKAWA 1

Peningkatan Lambakan Al-Quran Lama dan Rosak

OBJEKTIF

Berdasarkan Prinsip Pareto 80:20, lima sebab utama kritikal kepada masalah adalah
sebanyak 75% dari pareto sebelum 1. Bagi menyediakan penetapan objektif projek,
kumpulan telah membuat peratus anggaran pengurangan kekerapan sebab-sebab
untuk mengatasi peningkatan lambakan al-Quran lama dan rosak.
HASIL

Daripada hasil kejayaan projek ini maka pihak jabatan akan mendapat faedah-faedah
dari segi penjimatan kos dan masa serta peningkatan masa penggunaan dengan
menggunakan Rekaan Baru Relau Pelupusan yang lebih praktikal.

1. Menjimatkan kos penggunaannya.

2. Menjimatkan kos penggunaan peralatan kerja semasa aktiviti proses kerja
penyelenggaraan alat baru.
3. Menjimatkan kos aktiviti proses kerja penyelenggaraan mesin Screder
kerana mesin ini tidak lagi perlu digunakan.
4. Menjimatkan masa aktiviti proses kerja pembakaran al-Quran kerana
Relau Pelupusan al-Quran boleh terus membakar al-Quran sebuah demi
sebuah tanpa perlu dilerai dan diricih terlebih dahulu helaian-helaian al-
Quran lama dan rosak tersebut.

Rumusan pencapaian perlaksanaan ujicuba

Rekabentuk Baru Alat Pelupusan Al-Quran

Lebih Praktikal
PENJIMATAN KOS DAN MASA

Jadual : Ringkasan Lembaran Semak

AKTIVITI PERBANDINGAN KOS ALAT PELUPUSAN

Pencapaian Hasil Projek

Perbandingan Kos Pembelian Mesin Baru dengan

Rekaan Sendiri Relau Pelupusan al-Quran JaHEAT

Sebelum Perlaksanaan Selepas Perlaksanaan

1. Mesin Incenerator RM300,000.00 1. Relau Pelupusan al-Quran

Jumlah RM300,000.00 JaHEAT RM5,000.00

Jumlah RM5,000.00

Penjimatan Kos : Sebelum Perlaksanaan – Selepas Perlaksanaan

: RM 300,000.00 – RM 5,000.00
: RM 295,000.00 / enam bulan

Tarikh Pengumpulan Data : Jan –Mac 2012 Tarikh Pengumpulan Data : April –Jun 2012
Teknik Pengumpulan Data : Pemeriksaan Teknik Pengumpulan Data : Pemeriksaan

* Harga Mesin Incenerator tersebut mengikut maklumat yang diterima daripada Sebuah
Pusat Pelupusan al-Quran di Cheras, Selangor.

Ulasansebab-sebab

a) AlatMesin

1. MesinScrederCepatRosak

Alat yang digunakanuntukmericihhelaian al-Quran

iaituScrederseringmengalamikerosakandanterpaksaberulangkalidibaikidisebabkanseringdigu
nakanuntukmericihhelaiandengankuantiti yang
banyak.Apabilaseringkalidigunamesinakanberasapanasdanini yang
menyebabkanmesintersebutmengalamikerosakan.
 b) Manusia

2. Kurang Penghargaan

Kalangan orang awamdanmasyarakat yang dilihatkurangmenghargainaskah yang

mengandungi al-Quran danYassin yang
diterimaterutamanyaketikadiberikansebagaicenderamataperkahwinandilihatsebagaipenyu
mbangkepadalambakan surah-surah yasin yang diterimaolehBahagianPenyelidikan.

3. RosakSebabTanganManusia

Disebabkanolehmasyarakatdan orang awam yang tidaktahucarapenyimpanan al-Quran yang

betulbagimenjagakesucianayat-ayat al-Quran tersebut.

4. Penerimaanbanyak

BahagianPenyelidikanmenerimabanyakpermohonandanpenghantaran al-Quran daripada

orang awam, pihaksekolah, masjid dansurau di seluruhdaerah di negeri Terengganu
untukmelupuskan al-Quran lama danrosak.

5. Sikap

Kebanyakanmasyarakatsetempattidakmenjagadanmenghargai al-Quran yang

diterimadantidakmengetahuicarapelupusan al-Quran yang
betuldancuaidalammenjagakesuciankitab al-Quran.

c) Persekitaran

6. Usang/lama

Al-Quran edisi lama iaituResmImla’idanResm Baghdadi

tidaklagibolehdigunakanpadamasakiniberikutanarahan yang dikeluarkanolehpihakberkuasa
yang hanyamembenarkan al-Quran ResmUthmanisahajadigunakan di Malaysia.Ramai orang
mempunyai al-Quran dirumahtetapi al-Quran tersebutada yang telah lama
digunakandanada yang tidakbolehlagidibaca yang akhirnyaterbiarsahaja di dalamalmari.

7. Serangga

Faktorutama yang merosakkan al-Quran adalahdimakananai-

anai.Tiadakawalanterhadapseranggaperosakinidilihatpenyumbangutamakepadakerosakann
askah-naskah al-Quran yang terdapat di masjid dansurau.

8. Cuaca

Musimbanjirdanhujanlebatseringmerosakkanhartabendapemiliknya.Begitujugadengan al-
Quran yang terdapat di masjid, suraudansekolah.Pihakjabatanmenerimabanyak al-Quran
daripadapihaksekolahdan masjid/surauserta orang awam yang menghantar al-Quran yang
tidaklagibolehdigunakanakibatdaripadaditenggelami air.

d) Kaedah

9. SukarDilupuskan

Al-Quran lama
danrosaksukardilupuskansendiriberikutanketiadaanalatdankospenghantarankepusatpelupus
an yang tinggi.

Pemilihansebab-sebabutamakritikal

Hasildaripadaanalisasebabakibat di Rajah Ishikawa 1 didapatisembilan (9) sebab-sebab

paling mungkinatauumumkepadamasalah.Untukmemastikansebab-sebab yang
dipilihmengikutkeutamaan, kumpulantelahmenggunakan model pemilihankaedah Force
Ranking bagimenilaisebab-sebabutamakritikal.

Rajah Pareto Sebelum 1

13
12 bilangan 100 %
12

11
Bilangan Kekerapan Kecacatan

10

3 3 3 3

2 2
Sasaran 80 %
1 1

0
1 2 5 3 4
Sebab
1. Mesin Screder Cepat rosak 2. Rosak Sebab Manusia
5. Sukar Dilupuskan 3. Usang/Lama
4. Serangga

HASIL KERJA

Didapati terdapat beberapa peningkatan /kebaikan selepas penggunaan Rekaan Baru Relau
Pelupusan Al-Quran, Antaranya:
Aktiviti Proses Kerja Relau Pelupusan Al-Quran JaHEAT

 Operasi proses kerja Relau Pelupusan al-Quran lebih mudah, senang dan
cepat.
 Pengasingan helaian al-Quran tidak lagi perlu dilakukan.
 Penggunaan Mesin Screder bagi mericih helaian al-Quran tidak lagi
diperlukan.
 Menjimatkan masa operasi.

Hasil Kerja

Menjimatkan masa operasi

Operasi penyelenggaraan Relau pelupusan
adalah Lebih Praktikal dan kerja-kerja
menjadi mudah, senang dan cepat.

Penggunaan Mesin Screder bagi mericih

helaian al-Quran adalah tidak diperlukan lagi

1. Keadaan Fizikal Rekaan Baru Relau Pelupusan al-Quran JaHEAT Setelah

Digunapakai
  Tiada lagi masalah helaian al-Quran yang dibakar berterbangan.
 Kapasiti muatan al-Quran didalam relau bertambah.
 Jaring yang terdapat didalam relau memudahkan pengasingan Abu al-
Quran.
 Abu al-Quran yang dibakar lebih mudah dikeluarkan daripada relau untuk
proses penyejukan.
 Helaian al-Quran yang dibakar dijamin hangus seratus peratus.

Hasil Kerja

Keadaan Fizikal Setelah Digunapakai

Rekaan Baru Relau Pelupusan al- Bahagian tengah bagi pembakaran al-
Quran yang Lebih Praktikal dengan Quran boleh dilakukan dengan
penambahan serombong asap kapasiti yang lebih banyak.

Laci abu direka bagi memudahkan proses pengasingan

abu dan proses penyejukan abu.

Hasil Kerja

Pemasangan Alat Pelupusan

Kedudukan Rekabentuk Baru Alat
Pelupusan Yang Lebih Praktikal kerana
dibahagikan kepada tiga bahagian.

Laci Relau Pembakaran didapati lebih

mudah diangkat untuk pengeluaran abu.
 Pengesahan Kualiti Inovatif dan Kreatif

Relau Pelupusan Al-Quran

JaHEAT
Amat Praktikal digunapakai kerana mudah digunakan
Helaian al-Quran lama dan rosak dijamin hangus 100%
Mempercepatkan masa dan kerja penyelenggaraan
Tidak mencemarkan Alam Sekitar
Meningkatkan mutu produktiviti jabatan

2. Pemasangan Relau Pelupusan al-Quran

 Relau mempunyai 3 bahagian yang mudah dibuka dan dipasang.

 Kedudukan rekaan baru Relau Pelupusan boleh dialih dengan adanya
roda di bawah relau.
 Serombong asap memudahkan pengaliran asap dan tidak mencemarkan
alam sekitar.
 Laci dibahagian bawah Relau senang dialih untuk mengeluarkan abu.
Gambar: Relau Pelupusan al-Quran JaHEAT (Relau PAQ JahEAT) yang direka oleh Kumpulan
KIK Al-Qaradhawi.

KEPUASAN HATI PELANGGAN

Tiada lagi aduan dan rungutan dari Pekerja Rendah Am dan Kakitangan bahagian
Penyelidikan.

 Aktiviti proses kerja pemasangan dan pelupusan al-Quran menjadi lebih

mudah dengan adanya Relau Pelupusan Al-Quran.
 Aktiviti proses pengasingan dan pericihan tidak lagi perlu dilakukan.
 Aktiviti pengacau ketika proses pembakaran bagi memastikan semua helaian
hangus tidak lagi perlu dilakukan.

Kepuasan Hati Pelanggan

Tiada lagi aduan dan rungutan dari pekerja-pekerja

Buruh dan kakitangan Bahagian Penyelidikan.

Pekerja Rendah Am JaHEAT Kakitangan Bahagian

Penyelidikan

PEKERJA TIDAK MAHIR

Kerjanya senang dilakukan walaupun ianya dilakukan oleh pekerja tidak mahir atau
pekerja baru.
 Gambar: Relau PAQ JaHAET mudah digunakan oleh kakitangan Jabatan.

KEPUASAN HATI PELANGGAN

Tiada lagi aduan dan rungutan dari Pekerja Rendah Am dan Kakitangan bahagian
Penyelidikan.

 Aktiviti proses kerja pemasangan dan pelupusan al-Quran menjadi lebih

mudah dengan adanya Relau Pelupusan Al-Quran.
 Aktiviti proses pengasingan dan pericihan tidak lagi perlu dilakukan.
 Aktiviti pengacau ketika proses pembakaran bagi memastikan semua helaian
hangus tidak lagi perlu dilakukan.
 Kepuasan Hati Pelanggan

Tiada lagi aduan dan rungutan dari pekerja-pekerja

Buruh dan kakitangan Bahagian Penyelidikan.

Pekerja Rendah Am JaHEAT Kakitangan Bahagian

Penyelidikan

KEPUASAN HATI PELANGGAN

Tiada lagi aduan dan rungutan dari Pekerja Rendah Am dan Kakitangan bahagian
Penyelidikan.

 Aktiviti proses kerja pemasangan dan pelupusan al-Quran menjadi lebih

mudah dengan adanya Relau Pelupusan Al-Quran.
 Aktiviti proses pengasingan dan pericihan tidak lagi perlu dilakukan.
 Aktiviti pengacau ketika proses pembakaran bagi memastikan semua helaian
hangus tidak lagi perlu dilakukan.

PENGURANGAN MASA BERTUGAS

Dapat memanfaatkan masa kerja dengan lebih baik dan masa ini boleh digunakan
untuk:

 Aktiviti penyusunan al-Quran yang diperolehi daripada orang awam, masjid

dan surau.
 Aktiviti pengumpulan abu al-quran yang telah disejukkan kedalam plastik.
Gambar: Al-Quran lama dan rosak yang dihantar orang ramai disusun dan ditempatkan distor JaHEAT.

PERBANDINGAN PROSES KERJA SEBELUM DAN SELEPAS

Dengan perbandingan aktiviti proses kerja penyelenggaraan sebelum dan selepas

bagi kerja pelupusan al-Quran menjadi lebih mudah, senang dan cepat kerana Relau
Pelupusan yang lebih praktikal digunapakai.

Oleh yang demikian didapati:

 Langkah aktiviti diperingkat Pekerja Rendah Am telah berkurangan

berbanding dengan yang asal kerana aktiviti proses kerja pengasingan dan
pericihan dengan menggunakan mesin Screder tidak lagi digunakan.

Perbandingan Fizikal

Ciri-ciri sebelum Ciri-ciri selepas

X
Helaian kertas al-Quran perlu Tiada
diricih dengan menggunakan
mesin Screder.

Perbandingan Fizikal

Ciri-ciri sebelum Ciri-ciri selepas

Rekabentuk asal Relau dibuat Rekabentuk baru Relau diperbuat

daripada tong drum yang tidak daripada plat besi yang lebih
tahan lama praktikal dan tahan lebih lama

SUMBANGAN PROJEK KAMI KEPADA PENYAMPAIAN OBJEKTIF JABATAN.

Dengan kejayaan projek ini maka dapat merealisasikan pencapaian Objektif Jabatan
Hal Ehwal Agama Terengganu.

 ObjektifJabatan Hal Ehwal Agama Terengganu

1. Melahirkanmasyarakat yang menjadikan Islam sebagaicarahidup yang

sempurna yang mengikutdanmenghayatiajaran Islam seperti yang
terkandungdidalam al-Quran dan al-Sunnah meliputi aspek-aspek akidah,
syariah, akhlak, ekonomi, social, pendidikan dan kebudayaan.
2. Menegak keadilan mengikut hukum-hukum Islam serta mengawal,
membasmi kemungkaran, Murtad, Bidaah Dholalah, maksiat, Khurafat dan
fikiran-fikiran yang menjejaskan kesucian Islam.

 WawasanJabatan Hal Ehwal Agama Terengganu:

“Individu, masyarakat dan Institusi-institusi Islam di Negeri Terengganu

Darul Iman menghayati nilai dan budaya Islam sepenuhnyamenjelangtahun
2020 dan seterusnya”.