AP- First Quarter
Lesson 1: Kahulugan at Kahalagahan ng Ekonomiks
Ekonomiks- sangay ng Agham Panlipunan na nag-aaral
kung paano tutugunan ang walang katapusang
pangangailangan at kagustuhan gamit ang limitadong
pinagkukunang-yaman
-nagmula sa salitang Griyego na oikonomia, oikos
(bahay) nomos (pamamahala)
-ang ekonomiya at samabahayan ay magkatulad sa
aspeto ng pagdedesisyon
APAT NA KATANUNGANG PANG-EKONOMIYA
>Ano ang gagawin?
>Paano gagawin?
>Para kanino?
>Gano karami?
MAHALAGANG KONSEPTO SA EKONOMIKS
Trade-off-pagpili o pagsasakripisyo ng isang bagay
kapalit ng ibang bagay
Opportunity Cost-halaga ng bagay o nang best
alternative na handang ipagpalit sa bawat paggawa ng
desisyon
Incentives-prize/ karagdagang bagay na makukuha mula
sa desisyon
Marginal Thinking-sinusuri ng isang indibidwal ang
karagdagang halaga, maging ito man ay gastos o
pakinabang na makukuha mula sa desisyon
KAHALAGAHAN NG EKONOMIKS
-makatutulong sa mabuting pamamahala at
pagdedesisyon
-maunawaan ang mga napapanahong isyu na may
kaugnayan sa mga usaping ekonomiko
-maunawaan ang mga batas o programang
ipinapatupad na may kaugnayan sa ekonomiya
-magbigay ng makatuwirang opinion sa pagdedesisyon
ng pamilya
-higit na magiging matalino mapanuri at mapagtanong
sa mga nangyayari sa kapaligiran
Lesson 2: Ang Kakapusan
PAGKAKAIBA NG KAKAPUSAN AT KAKULANGAN
KAKAPUSAN- umiiral dahil limitado ang pinagkukunang-
yaman at walang katapusan ang kagustuhan at
pangangailangan ng tao.
-itinakda ng kalikasan
-nagtatagal ngunit nasosolusyonan
-kaakibat na ng buhay ng tao
KAKULANGAN-pansamantala
-umiiral dahil sa pagbabago ng panahon tulad ng bagyo
at tagtuyot
-maaari pang masolusyonan
ANG KAKAPUSAN
-ayon kay N. Gregory Mankiw ito ay isang pamayanan
na may limitadong pinagkukunang-yaman na hindi
kayang matugunan ang lahat ng produkto
-pamilya na hindi kayang ibigay sa bawat miyembro ang
mga pangangailangan
Mahalagang tanong sa panahon ng kakapusan
Alin sa mga pamimiliang produkto ang gustong likhain?
Para kanino ang mga ito?
Alin ang higit na kailangan?
Paano ito lilikhain?
Ano ang kabutihang maidudulot ng pagpili?
Saang alternatibo higit na makikinabang?
Gaano kalaki ang halaga ng pakinabang?
Gaano kalaki ang halaga ng mawawalang oportunidad?
PRODUCTION POSSIBILITIES FRONTIER
-modelo na nagpapakita ng mga estratehiya sa
paggamit ng mga salik upang makalikha ng mga
produkto
PALATANDAAN NG KAKAPUSAN
-pagkasira at pagkaubos ng kagubatan
-extinction
-pagkasira ng coral reefs
-naluluma ang mga yamang kapital
-limitado lamang ang oras
PARAAN UPANG MAPAMAhAlAAN ANG KAKAPUSAN
-angkop at makabagong teknolohiya
-pagsasanay ng mga manggagawa
-pagpapatupad ng mga programa na nagpapalakas sa
mga organisasyon at institusyon na nakatutulong sa
pag-unlad
-pagpapatupad ng polisiya ng pamahalaan
-pagtatanim ng mga puno
-pagkampanya sa polusyon
-pagkordon sa mga piling lugar
-pagbantay sa mga endangered species
Lesson 3: Pangangailangan at Kagustuhan
PANGANGAILANGAN- kinakailangan ng tao upang
mabuhay
KAGUSTUHAN- mga bagay na maaaring mabuhay ang
tao kung sakaling ito ay mawala
 TEORYA NG PANGANGAILANGAN
MGA SALIK NA NAKAIIMPLUWENSIYA SA
PANGANGAILANGAN AT KAGUSTUHAN
Edad- bata at matanda
Antas ng Edukasyon- nakapagaral o hindi
Katayuan sa Lipunan- guro o construction worker
Panlasa- pagkakaiba iba
Kita- malaki o maliit
Kapaligiran at Klima- taglamig- tag-init
Lesson 4: Alokasyon
-mekanismo ng pamamahagi ng pinagkukunang-yaman,
produkto, at serbisyo ay tinatawag na alokasyon
-isang paraan upang maayos na maipamahagi at
magamit ang lahat ng pinagkukunang-yaman ng bansa
APAT NA PANGUNAHING KATANUNGANG PANG-
EKONOMIKO
1. Ano-anong produkto at serbisyo ang gagawin?
2. Paano gagawin ang naturang produkto at serbisyo?
3. Para kanino gagawin ang mga produkto at serbisyo?
4. Gaano karami ang gagawing produkto at serbisyo?
IBA’T-IBANG SISTEMA NG EKONOMIYA
1. Tradisyonal-nakabatay sa tradisyon, kultura, at
paniniwala.
2. Market- mekanismo ng malayang pamilihan.
-maaaring makapamili ng nais na trabaho
-nagpapahintulot sa pribadong pagmamay-ari ng
kapital, pakikipag-ugnayan sa pamamagitan ng presyo,
at pangangasiwa ng mga gawain
-presyo ang nagtatakda kung gaano karami ang bibilhin
ng mga mamimili at gaano karami ang malilikhang
produkto at serbisyo
-tungkulin ng pamahalaan ang magbigay ng proteksiyon
sa kapakanan ng mga pag-aaring pampribado
3.Command- nasa ilalim ng komprehensibong kontrol at
regulasyon ng pamahalaan
-sistema noon ng Soviet Union at nananatili sa Cuba at
North Korea
4. Mixed- kinapapalooban ng elemento ng market
economy at command economy
-malayang pakikilahok sa mga gawaing pangkabuhayan
na pinahihintulutan ng pamahalaan at pagkontrol ng
pamahalaan sa ilang gawaing pangkabuhayan
Lesson 5: Pagkonsumo
MGA SALIK NA NAKAAAPEKTO SA PAGKONSUMO
Pagbabago ng Presyo- mas mataas ang pagkonsumo
kung mababa ang presyo at vice versa
Kita- habang lumalaki ang kita lumalaki ang
pagkonsumo. Vice versa.
Mga Inaasahan- inaasahang mga mangyayari
Pagkakautang
Demonstration Effect- impluwensiya ng iba
MATALINONG MAMIMILI
PAMANTAYAN SA PAMIMILI
Mapanuri
May Alternatibo o Pamalit
Hindi Nagpapadaya
Makatwiran
Sumusunod sa Budget
Hindi Nagpapanic-buying
Hindi Nagpapadala sa Anunsiyo
>Republic Act 7394 (Consumer Act of the Philippines)
ang kalipunan ng mga patakarang nagbibigay ng
proteksiyon at nangangalaga sa interes ng mga
mamimili
WALONG KARAPATAN NG MAMIMILI
1. Karapatan sa mga pangunahing pangangailangan
2. Karapatan sa kaligtasan
3. Karapatan sa Patalastasan
4. Karapatang Pumili
5. Karapatang Dinggin
6. Karapang tumbasan ang ano mang kapinsalaan
7. Karapatan sa Pagtuturo Tungkol sa Pagiging
Matalinong Mamimili
8. Karapatan sa Isang Malinis na Kapaligiran
LIMANG PANANAGUTAN NG MGA MAMIMILI
1. Mapanuring Kamalayan 4. Kamalayan sa Kapaligiran
2. Pagkilos 5. Pagkakaisa
3. Pagmamalasakit na Panlipunan
Lesson 6: Produksiyon
-proseso ng pagpapalit anyo ng produkto sa
pamamagitan ng pagsasama-sama ng mga salik upang
makabuo ng output.
Input- salik na ginagamit sa pagbuo ng produkto

SALIK NG PRODUKSYON
LUPA- lahat ng yamang likas sa ibabaw at ilalim nito
PAGGAWA- mga manggagawa/yamang-tao/lakas
paggawa
white-collar job- mas ginagamit ang pagiisip
blue- collar job- mas ginagamit ang pisikal na lakas
KAPITAL- kalakal na nakalilikha ng ibang produkto
ENTREPRENEURSHIP- kakayahan upang magsimula ng
negosyo
-paggawa ng mga innovations
Ang isang entrepreneur ay dapat:
-may kakayahan sa pangangasiwa
-may matalas na pakiramdam hinggil sa pagbabago sa
pamilihan
-may malakas na loob upang humarap at
makipagsapalaran sa kahihinatnan
Tubo- kita

Lesson 6: Mga Organisasyon ng Negosyo

Sole Proprietorship
- isang tao na ang tawag ay sole proprietor/trader
-iisa ang nagmamayari at may responsibilidad
Partnership
-dalawa o higit pang indibidwal na nagkasundo na
paghatian ang kita at pagkalugi
General Partners- pantay ang pangangasiwa at
pananagutan
Limited Partners- ang isa ay maaaring hindi tuwiran ang
pangangasiwa
Corporation- pinakamasalimuot
-pinakamaraming bilang na nagmamay-ari
-dumedepende ang posisyon sa naibibigay na stocks
Cooperative- 15 o mas mataas na bilang ng mga
miyembro
-ang layunin nito ay makapagbigay ng mga produkto o
serbisyo sa mga kasapi
-maliit ang tubo