Araling Panlipunan 9 Mga Tao:

- Batid ang kanilang gampanin at tungkulin sa lipunan

Alokasyon
 isang mekanismo o paraan upang maayos na
maipamahagi ang mga pinagkukunang yaman sa
iba’t ibang gamit upang sagutin ang suliranin ng
kakapusan
 May kaugnayan ang mekanismo ng alokasyon na
ginagamit para sa paglalaan pagtatakda at
pamamahagi ng salat o limitadong pinagkukunang
yaman upang matugunan ang pangangailangan ng
pamayanan.
Mga Paraan ng Malawak na Paggamit ng
Pinagkukunang Yaman
1. Epektibo maayos at matalinong paggamit ng mga
pinagkukunang yaman
Konserbasyon – matalinong paggamit ng likas na
yaman upang hindi ito maubos
 Isinasagawa upang may aabutan at gagamitin
pa ang susunod na henerasyon
2. Pamumuhunan sa mga pinagkukunang yaman
pagdaragdag ng kapital upang maisagawa ang mga
gawain
 Pagbili ng mga kalidad at mataas na uri ng binhi
upang mapataas ang produksyon
 Pagbili ng modernong makinarya at kagamitan
upang magamit sa pagpapabilis ng pagproseso
ng paglikha ng mga produkto
 Pagbibigay ng edukasyon pagsasanay at mga
workshop sa mga yamang tao upang
mapaunlad ang kanilang kakayahan at
kasanayan
- Walang karapatan na magdesisyon sa mga uri ng
produkto at serbisyo na gusto nila matamo
Lipunan:
- Nagdedesisyon sa mga produkto at serbisyong
gagawin at ipamamahagi batay sa kanilang
tradisyon at kinagawian
Market Economy
Indibidwal at Pribadong Sektor – nagdedesisyon sa
pagsagot sa mga sulirang pang-ekonomiya
Market o Pamilihan:
- Nagpapakita ng organisadong transaksyon ng
mamimili at nagbibili
Halimbawa: Piyudalismo, Merkantilismo, Kapitalismo
Command Economy
Estado – may responsibilidad sa pagsagot sa mga
suliraning pang ekonomiya
- Nagpapasya ukol sa mga gawaing pang-ekonomiya
Mamamayan:
- Inaasahang susunod sa mga desisyon ng estado
Halimbawa: Komunismo, Sosyalismo, Pasismo
Mixed Economy
Estado at Indibidwal – nagpapasya sa pagsagot sa mga
sulirang pang ekonomiya
Bakit ipinatupad?

3. Paggamit ng makabagong teknolohiya magpapabilis - Dahil sa hindi kayang gampanan ng pamahalaan at

 magpapabilis, magpapadali at magpaparami ng indibidwal ang pagpapalago ng pamilihan at
produksyon pagpapaunlad ng bansa
- Binabalanse ang pagkontrol at kalayaan ng
Mga Pangunahing Katanungang Pang Ekonomiko pamahalaan at mamamayan
Upang Maayos Ang Alokasyon Ng Pinagkukunang
Yaman Halimbawa:

1. Ano anong produkto at serbisyo ang gagawin? Command at Market Economy – Sosyalismo
 Nakasalalay sa pangangailangan ng tao Mixed at Market Economy – Russia at China
2. Paano gagawin ang naturang produkto at serbisyo?
 Nakasalalay sa kung anong input ang gagamitin Sistemang Ano ang Paano ito Para
 Paggamit ng teknolohiya o tradisyonal na Pang – Gagawin? Gagawin? kanino
paraan Ekonomiy ang
3. Para kanino gagawin ang mga produkto at serbisyo? a Gagawin?
 Kung sino ang nangangailangan at may Tradisyunal Ayon sa Aton sa Nakasentro
kakayahang kinagawian, tradisyon sa
makamit ito maaring sa loob o labas ng bansa tradisyon at at tradisyon
4. Gaano karami ang gagawing produkto at serbisyo? gampanin kinagawian ng pamilya
 Kailangang malaman ang laki ng at mga
pangangailangan ng ekonomiya tribu
Market Pinagpapasyahan Ayon sa Ayon sa
Sistemang Pang – Ekonomiya – sumasaklaw sa mga ng indibidwal indibidwal indibidwal
istruktura institusyon at mekanismo na batayan sa ayon sa merkado
pagsasagawa ng mga gawaing pamproduksyon upang Command Pinagpapasyahan Ayon sa Ayon sa
sagutin ang mga suliraning pang-ekonomiya ng estado estado estado
- Walang perpektong sistema na angkop sa isang Pinaghalo Pinagpapasyahan Ayon sa Ayon sa
bansa kaya ito ay maaring baguhin ayon sa (Mixed) ng estado at estado at estado at
pangangailangan ng ekonomiya indibidwal indibidwal indibidwal

Mga Uri ng Sistemang Pang – Ekonomiya

Traditional Economy
Tradisyon Paniniwala Kagawian at Patakaran ng
Lipunan – nakabatay ang pagsagot sa mga suliraning
pang ekonomiya