Good

Afternoon
Class!

DESILYN N. DE VILLA, SST-I

Pagsasaayos ng
Silid-Aralan
Most Essential Learning
Competency

Nasusuri ang iba’t-ibang

sistemang pang-ekonomiya
Week 4
Maykroekonomiks (Microeconomics

Sangay ng ekonomiks na tumutukoy sa galaw

ng maliit na bahagi o yunit ng kabuhayan at
may kaugnayan sa pag-aaral ng indibidwal na
pagpili
Makroekonomiks (Makroekonomiks)

• Sangay ng ekonomiks na pinag-aaralan and

gawi ng kabuuang ekonomiya

• Sinusuri nito ang malawakang pangyayaring

pang-ekonomiya tulad ng pagbabago sa
Alokasyon at Sistemang
Pang-ekonomiya
Balik-aral:
 Pangunahing suliranin ng isang
ekonomiya ang kakapusan at walang
katapusang pangangailangan ng tao.
 Layunin ng Ekonomiks na malutas ang
mga suliraning ito.

Paano nakatutulong ang ekonomiks sa

paglutas sa suliranin ng kakapusan?
Tamang Paggamit ng
Pinagkukunang Yaman

 Bagaman hindi
matutugunan ng
limitadong
pinagkukunang-yaman
ang lahat ng panganga-
ilangan at kagustuhan ng
tao, dapat pa ring tiyakin
ang lubos na paggamit
nito.
Alokasyon
 Pagtatakda takda ng dami ng
pinagkukunang yaman para matugunan
ang mga pangangailangan at
kagustuhan ng tao.
 Ito ang pamamaraan ng pagtugon ng
tao ukol sa suliranin ng kakapusan ng
mga pinagkukunang yaman.
ALOKASYON

Pangangailangan
Pinagkukunang
Yaman
Budget
 Ang halagang inilalaan upang tugunan
ang isang pangangailangan o
kagustuhan.
 PAGPAPAHALAGA

• Ano ang alokasyon?

• Paano binubuo ang mga impormasyon ukol sa
pagtugon sa mga pangangailangan?
Sistemang Pang-ekonomiya
 Ang paraan ng pagsasaayos ng iba’t
ibang yunit upang makatugon sa
suliraning pangkabuhayan ng isang
lipunan.
 Layunin nito na mapigilan ang labis-labis
na paglikha ng mga kalakal at serbisyo
at maiwasan ang kakulangan ng mga
ito.
Kailangang tumugon ang bawat lipunan
sa apat katanungan pang-ekonomiya.

Anu-anong mga kalakal at serbisyo ang

dapat likhain?

Paano lilikhain ang mga kalakal at serbiyong ito?

Para kanino ang mga lilikhaing kalakal at

serbisyo?

Gaano karami ang gagawing produkto at

serbisyo?
Anu-anong mga kalakal at serbisyo
ang dapat likhain?

 Kabilang dito ang pagpili ng mga sa

mga bagay na dapat likhain at kung
anu-ano ang maaring gawing alternatibo
para dito.
Paano lilikhain ang mga kalakal at
serbiyong ito?

 Kabilang dito kung sinu-sino ang lilikha

ng mga kalakal at serbisyo at ang mga
paraan, teknolohiya at presyo ng mga
bagay na kailangan sa paglikha nito.
Para kanino ang mga lilikhaing kalakal
at serbisyo?

 Kabilang dito kung sino-sino ang

makikinabang sa mga malilikhang
kalakal at serbisyo at kung paano
maisasagawa ang maayos na
distribusyon nito.
Gaano karami ang gagawing produkto
at serbisyo?

 Kailangang malaman ang laki ng

pangangailangan ng ekonomiya upang
makapagdesisyon kung gaano karami
ang gagawing produkto at serbisyo. Ang
potensiyal na makabuo ng produkto at
serbisyo ay nakabatay sa gagamiting
input.
Uri ng Sistemang Pang-ekonomiya

Ang pagkakaiba ng sistemang pang-

ekonomiya ay nakabatay sa kung sino-
sino ang gumagawa ng pagpapasya at
sa pamamaraan ng pagpapasyang
ginagawa.
Uri ng Sistemang Pang-ekonomiya

Tradisyunal na Ekonomiya

Market Economy

Command Economy

Mixed Economy
Tradisyunal na Ekonomiya
 pinakaunang anyo ng sistemang pang-
ekonomiya.
 nakabatay sa tradisyon, kultura at
paniniwala.
 ang lilikhaing podukto ay umiikot
lamang sa pangunahaing
pangangailangan .
 Market Economy
 Ang produksyon ng mga kalakal
at serbisyo ay nagaganap sa
malayang pamilihan.

 Ang bawat kalahok-konsyumer at

prodyuser, ay kumikilos alinsunod
sa kanyang pansariling interes.
 Ang market economy ay
nagpapahintulot sa pribadong
pagmamay-ari ng kapital
pakikipag-ugnayan sa
pamamagitan ng presyo at
pangangasiwa ng mga
gawain.
 Presyo ang pangunahing
nagtatakda kung gaano
karami ang bibilhin ng mga
mamimili at kung gaano
karami ang malilikhang
produkto at serbisyo ng mga
prodyuser.
 Tungkulin ng pamahalaan na
magbigay ng proteksyon sa
kapakanan ng mga pag-
aaring pampribado, kabilang
ang mga batas na
mangangalaga sa karapatan
at ari-arian at kontrata na
pinapasukan ng mga
pribadong indibidwal.
 Command Economy
 Ang ekonomiya ay nasa kontrol
at regulasyon ng pamahalaan.
 Ang pamahalaan ay may ganap
na kapangyarihan na gamitin ng
husto ang lupa, paggawa at
kapital upang makamit ang mga
layuning pang-ekonomiya.
 Halimbawa: North Korea
 Mixed Economy
 Pinaghalong sistema ng Market at
Command ekonomiya.
 Hinahayaan ang malayang pagkilos ng
pamilihan subalit maaring
manghimasok ang pamahalaan sa
usaping nauukol sa pangangalaga ng
kalikasan, katarungang panlipunan,
pagmamay-ari ng estado gayun din sa
Karapatan ng mga mamimili.
Market
economy

Command
Economy
Mixed
Economy
 PAGPAPAHALAGA

• Bakit mahalaga na magkaroon ng sistemang pang-

ekonomiya ang isang lipunan?
• Para sa iyo, ano ang angkop na sistemang pang-
ekonomiya sa Pilipinas.
TAKDANG-ARALIN:
Gawin sa iyong kwaderno.

1.Anu-ano ang 4 na sistemang

pang-ekonomiya?
2.Magbigay ng 5 bansa sa
bawat sistemang pang-
ekonomiya.