Kahulugan at Kahalagahan ng Ekonomiks
maging ito man ay gastos o pakinabang na makukuha mula sa
Ekonomiks - ay ang isang agham panlipunan na nag-aaral sa
mga paraan kung paano ipamamahagi ang limitadong
pinangkukunang-yaman upang matugunan ang walang
katapusang pangangailan at kagustuhan.
Hango ito sa salitang Griyego na oikonomos na
galing sa dalawang salita – ang Oikos na nangangahulugang
sambahayan at Nomos na nangangahulugang pamamahala.
Adam Smith – isang pilosopo at propesor na tubong Scotland
na itinuturing bilang Ama ng Ekonomiks. Sumulat ng akdang
An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of
Nation noong 1776.
Kahulugan ng Ekonomiks ayon sa mga Ekonomista:
 Paul Samuelson – Ang pag-aaral kung paano
tinutustusan ng tao o lipunan ang walang hanggang
pangangailangan at kagustuhan sa pamamagitan ng
mahusay na alokasyon o pamamahagi ng pinagkukunang-
yaman.
 Lloyd Reynolds – Isang pag-aaral tungkol sa paggawa,
pagagamit at pamamahagi ng iba\t ibang yaman ng bansa
na may kinalaman sa produksyon, pamamahagi at
paggamit ng pinagkukunang-yaman.
 Gerardo Sicat – Isang sistematikong pag-aaral ng
matalinong pagpapasya ng paggamit ng yaman ng bansa
na mapakikinabangan ng mga tao sa kanyang pang-araw-
araw na pamumuhay.
 Bernardo Villegas – Isang agham panlipunan na
tumatalakay sa produksyon, pagkonsumo, at pamamahagi
ng likas na yaman at yamang tao.
Mahahalagang Kaisipan sa Pag-aaral ng Ekonomiks:
1. Agham Panlipunan – pag-aaral ng tao at ang pag-uugnay
ng tao sa ibang pangkat ng lipunan.
2. Limitadong pinagkukunang yaman. Ang lahat ng
yaman ng isang tao o bansa ay may hangganan. Ilan sa
mga pinagkukunang yaman ay kapos o maaaring maubos
at hindi ganoon kadaling palitan o dagdagan.
Uri ng limistasyon sa mga pinagkukunang -yaman:
 Natural na limitasyon
 Limitasyong gawa ng tao
Dahilan kung bakit limitado ang mga pinagkukunang-
yaman:
 Sadyang kapos
 May marami itong gamit
 Ginagamit itong pampalit sa ibang bagay
3. Walang hanggang mga pangangailangan at
kagustuhan ng tao.
Dahilan:
 Ang mga kagamitan ay naluluma, nasisira at nararapat
palitan;
 Maraming bago at pinabuting mga produktong
maaaring mabili sa kalakalan; at
 Nakararanas ang mga tao ng pagkasawa sa kanilang
mga dati o lumang kagamitan.
4. Tamang pamamahagi ng pinagkukunang-yaman.
Saklaw (Pangunahing Katanungan) ng Ekonomiks:
Ang sumusunod na mga tanong at mga kaukulang
kasagutan nito ang siyang saklaw ng ekonomiks.
1. Anu –anong produkto at serbisyo ang gagawin?
2. Paano gagawin ang mga ito?
3. Para kanino ang mga ito?
4. Gaano karami ang mga ito?
5. Kailan makakamit ng lipunan ang mga produkto at
serbisyo?
Mahahalagang Konsepto sa Ekonomiks:
Oportunity Cost – ang halaga ng bagay o nang
pinakamagandang alternatibo na isinakripisyo o ipinalit sa
bawat paggawa ng desisyon.
Trade-off – ang pagpili o pagsasakripisyo ng isang bagay na
maaaring sanang makamit.
Marginal thinking – pagsusuri ng karagdagang halaga,
gagawing desisyon.
Incentives – anumang bagay na nagsisilbing, pabuya o
karagdagan kabayaran na tinitanggap ng isang tao dala ng
kanyang pagsusumikap at magandang nagawa.
Sangay ng Ekonomiks:
 Maykroekonomiks – sangay ng ekonomiks na
tumutugon sa pag-aaral ng maliliit na yunit o bahagi ng
ekonomiks.
 Makroekonomiks – sangay ng ekonomiks na
sumasaklaw sa pag-aaral ng pangkalahatan o kabuuang
ekonomiya ng isang bansa.
Naitatag na Larangan ng Ekonomiks:
 Environmental Economics – paglingap sa kalikasan;
pagkasira ng kalikasan.
 Financial economics – pag-aaral sa kahalagahan ng
capital markets/ stock markets sa ekonomiya ng bansa.
 Information economics – paggamit sa mga kaalaman at
impormasyon.
 Feminist economics – pagsusulong sa mga karapatan at
pangangailangan sa mga kababaihan.
 Labor economics – kalagayan ng paggawa s apamilihan
at iba’t ibang organisasyon.
 Demographic economics – mga katangian ng populasyon
bilang salik sa pag-unlad.
 War economics – mga dahilan at epekto ng kaguluhan at
digmaan sa ekonomiya.
 Spatial economics – espasyo bilang salik sa paglago at
pag-unlad ng mga gawaing pang-ekonomiya.
Kasanayan sa Ekonomiks:
 Nagiging mapagmasid
 Nalilinang ang kaisipang kritikal
 Nahuhubog ang pagiging responsableng mamamayan ng
bansa
 Nalilinang ang pagiging makabayan
 Nagkakaroon ng praktikal na kaalaman
Kahalagahan ng Ekonomiks:
Dahilan kung bakit mahalagang magkaroon ng kaalaman
sa ekonomiks:
a. upang makaisip ng isang paraan sa pagsusuri at makagawa
ng isang desisyon sa napakaraming pagpipilian;
b. upang malaman ang antas ng ating kabuhayan at kung may
naghihintay na hanapbuhay sa mga mamamayan;
c. upang maunawaan an gating estado at ang takbo ng
ekonomiya;
d. upang makapagbigay ng interes sa mga mamamayan na
alamin ang mga pangunahin at napapanahong kaganapan,
iba’t ibang isyu, at suliraning kinakaharap ng bansa;
e. upang magkaroon ng kamalayan ang mga mag-aaral sa
ugnayan ng lipunan, kallikasan, at ekonomiya sa
pamamagitan ng mga konsepto ng ekonomiks; at
f. upang magkaroon ang mga mag-aaral ng isang mapanuring
pag-iisip at pag-unawa.
Pamamaraan na Ginagamit sa Ekonomiks:
1. Paggamit ng Siyentipikong Pamamaraan
Hakbang ng Pamamaraang Siyentipiko:
 Problem statement – paglalahad ng suliranin
 Hypothesis setting – pagbuo ng hinuha
 Empirical testing – aktuwal na pagpapatunay o pagsubok
 Laying down conclusion – pagbibigay ng konklusyon.
2. Positibong Ekonomiks – ito ay isnag pamamaraang
umuunawa sa mga galaw at operasyon ng isang sistemang
pang-ekonomiya na hindi gumagamit ng isnag paglalahat
kung ang epekto ay masama o mabuti. Ito ay tumutukoy
sa pagsusuri at analisis ng mga katotohanan, kilos, at gawi
sa ekonomiya.
3. Normatibong Ekonomiks – ito ay isang pamamaraang
tumitingin sa kinahihinatnan ng isang sistemang pang-
ekonomiya at nagtatanong kung bakit ito masama o
mabuti at kung may naitutulong ito sa isang bansa.
 AP9 – 1Q –T1 Araling Panlipunan 9
Ekonomiks

Kahulugan at Kahalagahan ng Ekonomiks

Pangalan: ______________________________________________ Petsa: ________________________

Baitang at Pangkat: ______________________________________ Marka: ______________________

I. Matching Type. Hanapin ang katawagan na nasa Hanay B na tinutukoy sa Hanay A. isulat ang titik ng wastong sagot sa patlang
bago ang bilang.

HANAY A
_____1. Agham panlipunan na nag-aaral sa mga paraan kung
paano ipamamahagi ang limitadong pinangkukunang-yaman
upang matugunan ang walang katapusang pangangailan at
kagustuhan.
_____2. Isang pilosopo at propesor na tubong Scotland na
itinuturing bilang Ama ng Ekonomiks.
_____3. Sistematikong pamamaraan na ginagamit upang
sagutin ang mga pangyayari o suliranin sa pamamagitan ng
pagsusuri at pagbuho ng mga hinuha.
_____4. Ang halaga ng bagay o nang pinakamagandang
alternatibo na isinakripisyo o ipinalit sa bawat paggawa ng
desisyon.
_____5. Salitang Griyego na nangangahulugang sambahayan
_____6. Ito ay isang pamamaraang tumitingin sa
kinahihinatnan ng isang sistemang pang-ekonomiya at
nagtatanong kung bakit ito masama o mabuti at kung may
naitutulong ito sa isang bansa.
_____7. Sangay ng ekonomiks na sumasaklaw sa pag-aaral ng
pangkalahatan o kabuuang ekonomiya ng isang bansa.
_____8. Ang pagpili o pagsasakripisyo ng isang bagay na
maaaring sanang makamit.
_____9. Salitang Griyego na nangangahulugang pamamahala
_____10. Anumang bagay na nagsisilbing, pabuya o
karagdagan kabayaran na tinitanggap ng isang tao dala ng
kanyang pagsusumikap at magandang nagawa.
_____11. Aklat na sinulat ni Adam Smith noong 1776
_____12 Pagsusuri ng karagdagang halaga, maging ito man ay
gastos o pakinabang na makukuha mula sa gagawing desisyon.
_____13. Ito ay isang pamamaraang umuunawa sa mga galaw
at operasyon ng isang sistemang pang-ekonomiya na hindi
gumagamit ng isnag paglalahat kung ang epekto ay masama o
mabuti. Ito ay tumutukoy sa pagsusuri at analisis ng mga
katotohanan, kilos, at gawi sa ekonomiya.
_____14. Pag-aaral ng tao at ang pag-uugnay ng tao sa ibang
pangkat ng lipunan.
_____15. Sangay ng ekonomiks na tumutugon sa pag-aaral ng
maliliit na yunit o bahagi ng ekonomiks.

HANAY B
A. Adam Smith G. Das Capita M. Macroeconomics
B. Agham Panlipunan H. Trade off N. Normatibong Ekonomiks
C. Marginal Thinking I. Incentives O. Opportunity Cost
D. Positibong Ekonomiks J. Wealth of Nation P. Paul Samelson
E. Ekonomiks K. Microeconomics Q. Oikos
F. Nomos L. Siyentipikong pamamaraan

II. Identification. Tukuyin kung anong larangan ng ekonomiks ang inilalarawan o inilalahad ng mga sumusunod. Makikita sa loob ng
kahon ang mga pagpipilian.

Applied economics Behavioral economics Demographic economics Environmental economics

Feminist economics Financial economics Information economics Labor economics
Managerial economics Spatial economics Urban economics War economics

_________________________16. Paggamit sa mga kaalaman at impormasyon.

_________________________17. Kalagayan ng paggawa s apamilihan at iba’t ibang organisasyon.
_________________________18. Mga dahilan at epekto ng kaguluhan at digmaan sa ekonomiya.
_________________________19. Pag-aaral sa kahalagahan ng capital markets/ stock markets sa ekonomiya ng bansa.
_________________________20. Paglingap sa kalikasan; pagkasira ng kalikasan.
_________________________21. Mga katangian ng populasyon bilang salik sa pag-unlad.
_________________________22. Espasyo bilang salik sa paglago at pag-unlad ng mga gawaing pang-ekonomiya.
_________________________23. Pagsusulong sa mga karapatan at pangangailangan sa mga kababaihan.

III. Sequencing. Pagsunud – sunurin ang tamang pagkasunud – sunod ng mga hakbang ng Pamamaraang Siyentipiko. Lagyan ng
bilang 1 to 4 ang mga patlang bago ang bilang
_____24. Laying down conclusion o pagbibigay ng konklusyon _____26.Empirical testing o aktuwal na pagpapatunay o pagsubok
_____25.Problem statement o paglalahad ng suliranin _____27.Hypothesis setting o pagbuo ng hinuha

IV. Enumeration. Ibigay ang hinihiling

28 – 32.Saklaw (Pangunahing Katanungan) ng Ekonomiks:
33 – 38. Kasanayan sa Ekonomiks
39 – 40. Uri ng limitasyon