2. 2. Sa simpleng pagpapakahulugan, ang pagsulat ay ang paghahatid ng mensahe ng awtor (opinyon man o mga kaalaman) sa mga mambabaa sa tulong ng mga titik o simbolo at kalakip nito ang pagiging epektibo niya sa paghatid ng mensahe.Pagsulat 3. 3. Ang pagsulat ay isang kompleks na proseso. Ang pagsulat ay nagsisimula sa pagkuha ng kasanayan (self-getting) hanggang sa kasanayang ito ay aktwal na nagagamit (self-using) . (Rivers, 1975) Ito ay sistema ng komunikasyong interpersonal, na gumagamit ng mga simbolo at inuukit/isisnusulat sa isang makinis na bagay tulad ng papel, tela, o di kaya’y isang malapad at makapal na tipak ng bato. (Badayos 1999) 4. 4. It ay kasanayan sa pakikipagtalastasan na isatitik ang mga nakalap na impormasyon mula sa pagbasa. (Recuba, et. Al. 2000) Ito ay kasanayang nangangailangan ng disiplinang mental at mataas na kaalamang teknikal at pagkamalikhain gayon din ang sapat na kasanayan. (Recuba, et. al. 2003) 5. 5. Ito ay pagsasatitik sa papel o sa anumang bagay na maaring gamitin na pagsasalitan ng mga ideya, sagisag at paglalarawan ng isang indibidwal o grupo sa pagnanais na maisiwalat ang kaniya o kanilang naiisip o nadarama. (Garcia 2008) Nangangailangan ito n disiplinang mental at mataas na kaalamang teknikal at pagkamalikahain, gayon din ng sapat na kasanayan. (Tanawan, et. al.) 6. 6. Ito ay isang komprehensib na kakayahang naglalaman ng wastong gamit, talasitaan, pagbuo ng kaisian, retorika at iba pang mga elemento. (Xing at Jin 1989) “Walang misteryong taglay ang mabuting panulat, ito ay kasanayang natutuhan” (Gonzales 2005) Ito ay isang prosesong sosyal o panlipunan, ang bunga ng interaksyong proseso ng mga mag-aaral at produkto sa sosyo-kultural na konteksto na nakakaapekto sa pagkatuto. 7. 7. Ito ay pag-aaral sa mga kasanayang kritikal at proseso at produkto. Ang pagsulat ay nangangailanagn ng masusi at kritikal na pag-iisip. Pagsulat Bilang Multi- Dimensional na Pananaw 8. 8. Ang pagsusuri sa propseso ng paggawa ng mga siyentipikong papel o mga salaysay pananaliksik.Nauukol sa kaayahang suriin, balangkasin, ihambing at ibuod at buuin ang tisis ng papel. Pa-aaral ng Proseso at Produkto Kasanayang Kritikal 9. 9. Ang gawaig pagsulat ay hindi isang dimensyunal na magkatulad sa lahat ng pag-aaral. Ito ay isang prosesong sosyal o panlipunan; bunga ng interaksyong proseso ng pag-aaral, produkto at sosyo-kultural na konteksto na nakakaapekto sa natutuhan at paraaan ng pagkatuto. (Fredman 1987) 10. 10. Kapag ang isang tao ay nagbabasa ng iyong isinulat, masasabing nakikinig na rin sya sa iyo.A. Dimensyong Oral 11. 11. Ito ay mahigpit na naiiuugnay sa mga salita o lenggwaheng ginagamit ng isang awtor sa kanyang texto na inilalantad ng mga nakalimbag na simbolo.B. Dimensyong Biswal 12. 12. Bagamat maraming problemang sikolohikal, linggwistikal at kognitibo ang nakapaloob sa pagsulat, mahlagang maituro ito dahil sa mga kapakipakinabang pedagogical nito.Kahalagahan ng Pagsulat 13. 13. Pagrerebisa Pagbabalangkas Pagpapaplano Pagtatanong Mga Pilosopiya sa Pagsulat 1. Ang pagsulat ay isang proseso. Upang makabuo ang isang mag- aaral ng sulatin, karaniwan ay gumagamit siya ng sistema. 14. 14. 2. Ang pagsulat ay isang proseso at produktibo. 3. Ang pagsult ay pagbuo ng desisyon. 4. Ang pagsulat ay pagtuklas. 5. Ang pagsulat ay isang pagtugon. 15. 15. 6. Ang pagsulat ay sariling pagkatao. 7. Ang pagsulat ay pakikihalubilo. 8. Ang pagsulat ay humuhubog sa personalidad. 9. Ang pagsulat ay mapaghamon. 10. Ang pagsulat ay pinaglalaanan ng panahon. 16. 16. Paggawa ng tulaLayunin nitong magpahayag ng iniisip o nadarama Hal. Ito ay personal na gawain Mga Layunin sa Pagsulat 1. Expresibong layunin 17. 17. Liham-pangangalakalIto ay sosyal na gawain kung ito ay nasasangkot sa pakikipagugnayan sa iba pang tao sa lipunan. Hal. 2. Transaksyunal 18. 18. Mga Layunin sa Pagsulat Ekspresibo Transaksyunal •Ang paraan ng pagsulat ay impormal. •Sa pagsasalaysay, gumagamit io ng unang panauhan na ako, ko, akin, at iba pa. •Ito ay pormal na paraan at may tiyak na target na mababasa, tiyak na layunin at tiyak na paksa. 19. 19. Ekspresibo Transaksyunal •Sa pagsasalaysay, gumagamit io ng unang panauhan na ako, ko, akin, at iba pa. •Mismong sarili ng manunulat ang target nitong mambabasa. •Karaniwang ginagamit dito ay ikatlong panauhan na siya, sila, may nila at iba pa sa paglalahad ng texto. •Ibang tao ang targrt nitong mambabasa. 20. 20. Ekspresibo Transaksyunal •Naglalarawan ito ng damdaming personal, saloobin at paniniwala. •Ang sariling karanasan at palagay sa mga bagay na nangyayari sa paligid ng manunulat ang nakaplaoob dito. •Ibang tao ang target nitong mambabasa. •Ito ay naglalahad ng katototahanan na sumusporta sa pangunahing ideya. •Magbibigay ito ng interpretasyon sa panitika, nagsusuri, 21. 21. Ekspresibo Transaksyunal •Ang paraan ng pagsulat dito ay malaya mahalaga rito na mailabas kung ano talaga ang naiisip at nararamdaman ng isang tao. •Nagbibigay ng impormasyon, nanghihikayat, nangangatwiran, nagtuturo o kaya’y nagbibigay mensahe sa iba. 22. 22. Ekspresibo Transaksyunal •Halimabawa nito ay dyornal, talaarawan, personal na liham at pagtugon sa ilang isyu. •Layon nitong maipahayag ang sariling pananaw, kaisipan at damdamin sa pangyayari. •Kontrolado ang paraan ng pagsulat dahil pormal ang istilo ng pagsulat na kailangang sundin. •Halimabawa nito ang balita, artikulo, talambuhay, patalastas, 23. 23. Ekspresibo Transaksyunal •liham panganganlakal, papel sa pananaliksik, ulat, rebyu, sanaysay pampanitikan na nagangatwiran, interbyu, editoryal, dokumentaryo at iba pa. 24. 24. Tinatawag din itong “expository writing” na may layuning makapagpahayag ng impormasyon at makapaglahad ng mga datos o mga bagay-bagay na nais ipabatid. Hal. Sabi ng mapag-arugang apo, “Hindi dapat dalhin ang mga matatanda sa Home for the Aged” Naglalayong magpahayag. Expressive/Ekspresibong pagsulat 25. 25. Naglalayong makumbinsi ang mga mambabasa tungkol sa isang katwir Kilala sa tawag na “persuasive writing” Mapanghikayat na Pagsulat an, opinyon o paniniwala. Hal. “Labag sa Karapatang Pantao” ni Atty. Ric Valmonte 26. 26. Ginagawa ng mga manunulat ng mga akdang pampanitikan tulad ng maikling katha, nobela, dula at iba pang malikhain o masining na akda. Hal. “Ang LUHA at DUGO ng BALANANG SIKMURANG KUMUKULO” ni Lakandupil C. GarciaMalikhaing Pagsulat 27. 27. Mga Hakbang sa Pagsulat a. Ano ang paksa ng tekstong aking isusulat? b. Ano ang aking layunin sa pagsulat nito? c. Saan at paano ako makakakuha ng sapat sa datos kaugnay ng aking paksa? d. Paano ko ilalahad ang mga datos na aking nakalap at maging higit na makahulugan ang aking paksa? 28. 28. f. Paano ko maibabahagi sa aking mambabasa ang alalaman ko sa aking paksa? g. Ilang oras ang aking gugugulin sa pagsulat? Kailan ko ito dapat ipasa? h. Paano ko pa madedebelop o mapapabuti ang aking teksto? i. ano-ano ang mga dapat ko pang gawin para sa layuning ito? 29. 29. Sa aklat na Mabisang Retorika at Masining na Pagpapahayag nina Bernales, et. al. (2001) ay nagmungkahi ng iba’t-ibang pre-writing activities: a) Pagsulat sa Journal b) brainstorming Sa hakbang na ito nagaganap ang paghahanda sa pagsulat. a. Bago sumulat: 30. 30. c.) questioning d.) pagbabasa at pananaliksik e.) sounding-out friends f.) pag-iinterbyu g.) pagsasarbey h.) imersyon i.) eksperimentasyon 31. 31. Dito nagaganap ang pag-edit at pagreresiba ng draft bata sa wastong grammar, bokubulari at pagkakasunod-sunod ng mga ideya o lohika.b.) Aktwal na pagsulat 32. 32. Layunin nito na maiayos at mapagsunod- Nagsisilbi itong daan ng isang manunulat upang maging mas lalo pang lumawak ang kanyang pananaw sa isang bagay na talakayin. 2. Pagbuo ng konseptong mapa o concept mapping Mga gawaing makakatulong sa pagpapalawak ng kaalaman sa pagsulat (Castro, et. al. 2010): 1. Ang baliktaran ng ideya o brainstorming 33. 33. Ito ay kadalasang binubuo ng mga “node” (maaring bilong o oblong na kinapapalooban ng konsepto) at “link” (pang-ugnay ay iniririprisinta ng mga arrows) 34. 34. Mula sa pagbabasa haanho ka ng mga ideya at ito ay sarili mong isusulat.Dito nagsisimula ang pagkakaroon ng kaalamn sa paksa 4. Pagbabasa 3. Pagtanung-tanong