Department of Education

Region I
Schools Division Office 1 Pangasinan
Bayambang National High School
Bayambang, Pangasinan
Senior High School
S.Y. 2019-2020

Benipisyo ng mga Dulakap

sa mga Magsasaka ng Bani, Bayambang

Ipanasa nila:

Jean Carla M. Macaraeg

Justin Yvan A. Tubban
Jean Claude T. Frias
Sean Nathaniel A. Jacalne
Grade XI – Zeal (STEM)

Ipinasa kay:

Gng. Sheila G. Guttierrez

(Pagbasa at Pagsuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik Teacher)
 Kabanata 1

1.1 Introduksiyon

Ayon kay Hayley (2018), Dulakap(katawagan sa pangasinan) o Little Snowy-White na may

mahabang tuka, may pagka itim ang mga paa, at madilaw na paa (o "makinang na mga paa"). Sa

pagtanda ng mga dulakap humahaba ang kanilang mga balahibo sa ulo at ang kanilang likod ay

bumababa dahil humahaba ang kanilang mga leeg. Tunay na pangunahing pinupuntahan nila na

tirahan ay ang mga bukid, wetlands, sa mga lawa, kasama ang mga daanan ng tubig, sa mga

bunganga ng mga anyong tubig at kahit saan na may sakahan at maliit na isda. Ang mga Dulakap

ay mailap ngunit magaling sila tumanda ng lugar. Napakabilis nilang lumipad kung may

paparating na huhuli sa kanila, ngunit may kaibahan ito sa mga malaking dulakap at Intermediate

Egrets, stockier Cattle Egret. Ito ay tulad ng isang Pelecaniformes ngunit ito ay isang medium-

sized at malalaking mga ibon ng tubig na matatagpuan sa buong mundo.

Ang mga dulakap ay isang patuloy na homesteader(nanatili lang sa mga wetlands), at

karaniwang galing sila sa timog at silangan ng mga baybayin ng England at sa Wales. Ang mga

wetlands ng Devon at Cornwell, Poole Harbour at Chichester Harbour kung saan sila

pinagaaralan at sila ay regular na regular sa East Anglia (RSPB). Pumupunta sila sa maiinit na

lugar, mahilig ang dulakap sa lawa at mga bukid dahil gusto nilang kumain ng mga maliliit na

isda at gusto nilang pumunta sa mga bukid kung kailan anihan dahil maraming lumalabas na mga

insekto sa mga bukid.

Ayon sa Wikipedia, madalas kumain ng mga dulakap ay sa mga lawa kung saan maraming

maliliit na isda at peste sa mga sakahan at mga wetlands. Kumakain sila ng maliit na reptilya,

mga patay na nilalang na may laman, at mga feathered na nilalang, maging mga maliliit na
nilalang, tulad ng mga shellfish, molluscs, creepy crawlies, arachnids at worm. Gusto nila ang

mga maliliit na species dahil madali itong matunaw sa kanilang tiyan, kaya hindi mahirap para sa

kanila na lumipad.

Ayon kay Gibson (2017). Ang average na temperatura ng isang tag-araw ng British ay

nadagdagan ng halos 1 degree Centigrade mula pa noong 1980's, na naging sanhi ng paglilipat

ng mga dulakap sa ibang lugar upang makapagasawa at nagdudulot rin ito ng pagbabago ng pag-

uugali sa mga dulakap. Para sa ilang mga species ang pagbabago sa kapaligiran ay magbibigay

ng pagkakataon na dagdagan at palawigin ang kanilang mga kalahi at tirahan (Hayhow, 2017).

Ang iba ay walang kapangyarihan laban sa inaasahang mga pagbabago sa kapaligiran, na

nagpapalawak ng kanilang panganib na pagdulot ng extinction, kaya`t inaalagaan ang mga

species na ito sa UK. "Ang mga dulakap ay nabubuhay dahil sa mainit na klima, kung nakatira

sila sa malamig at mainit na mga lugar sila ay ma-iistress at ang kanilang mga pakpak ay

mahihirapan. At maaari itong maging sanhi ng kamatayan.

Mahalaga ang trabaho ng mga ibon. Katulad din sa iba pang mga lokal na nabubuhay na

nilalang, ang mga ibon(dulakap) na nilalang ay tumutulong na mapanatili ang antas ng

populasyon ng kanilang biktima at mga bumibiktima sa kanila at, pagkatapos ng kamatayan

magbibigay ng pagpapakain sa mga foragers at decomposer. Napakamaraming dulakap na

nilalang na makabuluhan sa pagpaparami ng halaman sa pamamagitan ng kanilang pagkain

bilang mga pollinator o mga nagkakalat ng binhi (Birdlife Internationals). Ang mga dulakap ay

tumutulong sa iba pang mga hayop upang mapanatili ang populasyon ng mga hayop. Sa

madaling salita ang mga dulakap ay isang parte ng ecosystem at may mahalagang papel para sa

mga magsasaka.
Ayon kay Riddington (2018), ang mas mainit na panahon dahil sa pagbabago ng klima ay isa sa

pangunahing dahilan kung bakit kakaunti na lang ang mga dulakap sa Europa kaya`t nanatili sila

sa timog asya upang maghanap ng pagkain at mapapangasawa, kaya maraming dulakap ang

nanatili sa bansang pilipinas lalo na sa hilagang parte ng pinas, dahil sa mainit na panahon. Ang

mga dulakap ay magaling na predator, nahuhuli ang kanilang biktima sa pamamagitan ng

kanilang mga mahahabang paa at mga mahabang tuka, may iba't ibang uri ng mga pamamaraan

upang mahuli ang mga isda kasama na ang pagtayo sa ibabaw na tubig, inaabangan lang nila ang

mga maliliit na isda para hulihin at kainin.

Ang mga dulakap ay makakatulong sa mga magsasaka upang mapanatili ang magandang kalidad

ng kanilang pananim. Para sa mga magsasaka, ang mga dayuhang ibon o ang mga dulakap ay

isang kaibigan dahil kinakain ng mga dulakap ang mga snails, lalo na ang mga peste na sumisira

sa mga bukid. Ngunit ang mga dulakap ay problema para sa tagabantay ng mga fish ponds dahil

kinakain nila ang maliit na isda sa mga lawa ng isda. Ayon sa Wikipedia ang mga dulakap ay

maaari ring magbigay ng kontribusyon para sa iba ngunit kung minsan maaari rin itong

magbigay ng problema para sa iba. Ngunit mas marami itong ambag sa komunidad, mas

nakakatulong sila sa mga nakakarami.

Maraming Uri ang mga dulakap. Mga species na sumusunod; Incredible egret o pambihirang

puting egret, Ardea alba, moderate egret, Mesophoyx intermedia egret, Ang mga steers egret,

Bubulcus ibis, Ang Eastern reef egret o eastern reef heron, Egretta sacra, Western reef egret o

western reef heron, Ergetta gularis, Cold egret, Egretta thula(Cornell, 2015). Ngunit ang

pinakakaraniwang uri ng mga egrets(dulakap) ay karaniwang matatagpuan sa sa parteng norte sa

pinas gaya ng pangasinan ay ang Dulakap(Snowy Egret or Snow White Egret).

Sa mga dulakap ay walang pagsusuri sa medikal, kaya`t hindi madaling malaman ang kanilang

kasarian, nalalaman lang ito pamamagitan ng kanilang mga pisikal na ugali at mapapansin natin

sa pisikal na kaanyuan. Ang mga lalaking dulakap ay bahagyang mas malaki kaysa sa mga

babaeng dulakap, mas mahirap lalong malaman ang kasarian kung ang magasawang dulakap ay

katabi ang iba, hindi mo masasabi kung alin ang lalaki o babae. Pagdating sa pag-aasawa ng mga

dulakap ang pinaka madaling pahiwatig ng kasarian sa mga dulakap. Ang mga paa ng mga

lalaking dulakap ay nagbabago, nagiging pula ang kanilang mga paa, kaya`t madaling malaman

ang kasarian ng magasawang dulakap. Ang mga lalaking dulakap ay magpapasikat rin upang

maakit ang mga babae. Ang mga babae ay nagtatayo ng pugad habang ang mga lalaki ay

nagbabantay upang bantayan ang teritoryo, ang parehong mga lalaki at babae ay nakaupo sa

pugad, kaya mahahalata na sila ay magasawa(Connell, 2015).

1.2 Konseptwal na Balangkas

Ang layunin ng kasalukuyang pag-aaral ay pag-aralan ang pag-uugali at benepisyo ng

mga snowy egrets sa mga magsasaka ng Bani, Bayambang, Pangasinan. Ang mga dulakap ay isa

sa mahalagang bahagi ng ekosistema. (Joomla, 2006). Bilang karagdagan, ang Snowy little

Egrets ay lumilipat mula sa mga kapatagan, palayan, at lawa upang maghanap ng mga makakain

at pugad(Cornell University)

Ayon sa Waterbird Society, Mula 1988 hanggang 1990, ang Little Egrets (dulakap sa

pangasanan) ay nag lalakbay upang humanap ng lugar na pwede nilang pagtirahan na angkop sa

kanilang pangangailangan tulad ng pagkain at klima, i.e., mga taniman ng palay o palayan at sa
mga lawa o sa mga basang lupa. Ang snowy little egret (dulakap) ay isang masusi na pinag-

aralan ng (Wong et al., 2000) na malapit na nauugnay sa mga baka.

Ang mga snowy Egrets ay kumakain ng mga insekto at rodents na sumisira sa mga

pananim ng mga magsasaka at nakakatipid din sa gastos ang mga magsasaka na kanilang

iginugugol sa pagbili ng mga pestisidyo at mga hakbang sa proteksyon ng pananim. Sa

pamamagitan ng pagkilos bilang natural na control sa mga pananim, tinutulungan ng mga snowy

little egret(dulakap) ang pag-regulate ng mga peste sa pamamagitan ng pagbabawas ng

populasyon ng mga potensyal na nakakapinsalang mga insekto tulad ng mga uod, weevil,

cutworms, at beetles (Joomla, 2006)

Ang teoryang Optimal Migration ay ang paglilimita ng mga ibon sa paglipad o paglipat

sa ibat ibang lugar. Samakatuwid, ang modelo ng hangin ng pinakamainam na teorya ng paglipat

ay hinuhulaan ng mga ibon kung saan dapat maging sensitibo sila sa hangin at dapat magkaroon

ng isang ugnayan sa pagitan ng pag-alis patungo sa malalayong direksyon na kanilang

pupuntahan (Liechti, 1998)

Sa Pagdaragdag, ang mga snowy little egrets ay may mahalagang papel sa pagpapakalat

ng binhi at polinasyon ng bulaklak. Ngunit sa mga tagapag-alaga ng mga palaisdaan ang mga

Snowy Egrets ay hindi makakatulong sa kanila dahil kinakain nila ang kanilang maliit na isda

(APEA2006-2012).

Ang sumusunod na talakayan ay pag-uusapan tungkol sa kung paano maghahanap ang

mga snowy little egret(dulakap)ng mga pagkain nila at paano nila matutulungan ang mga

magsasaka na mapahusay ang kanilang mga pananim.

INPUT PROSESO AWTPUT

1. Maghanap ng bukid 1. Obserbahan ang

2. Magtanong sa mga paguugali ng mga

magsasaka na dulakap Ang benepisyo ng mga

nakikisalamuha sa mga 2. Paghingi ng interbyo dulakap sa mga magsasaka

dulakap sa mga magsasaka

tungkol sa mga

dulakap

Dayagram 2: Paradigma ng Pag-aaral

Pagmamasid sa pag-uugali ng mga snowy egret. Ang snowy egret ay mayroong mga

diskarte para sa pagpukaw at paghanap ng biktima na ang iba ay walang kapangyarihan laban sa

inaasahang mga pagbabago sa kapaligiran, pinalawak ang kanilang panganib ng pagwawakas

bilang pag-aalaga ng mga species sa UK. Ang Little Egrets na ginawa dahil sa mainit na klima.

Nakatayo pa rin ito sa loob ng tubig na inaasahan na pupunta sa ulo ang biktima. Dahan-dahang

lumalakad ito sa tubig na may putik gamit ang mga paa at naghahanap ng mabibiktima.

Ayon kay Matthew (2016), ang isang istrukturang bersyon ng dulakap ay ang mahaba

nitong payat na mga binti. Ang pangalawang bersyon ng istruktura ay payat na payat na mga

daliri ng paa. Ito ay isang mahalagang modelo dahil kapag ang mga ito ay pangingisda sa

maputik na tubig pinadali nito silang nakatira sa ibabaw ng putik sa lugar ng paglubog.

Napakahalagang adaption na ito sapagkat nakakatulong ito sa mga dulakap na may kakayahang
lumipad at mas napapadali ang pag paglipat nito sa ibang lugar. Ang ika apat namang

istrukturang bersyon ng dulakap,

Ito ay ang napakahalagang pagkakaiba-iba dahil sa katotohanang nakakatulong ito sa

Dulakap upang ma-trap ang mga isda sa pamamagitan ng kanyang tuka upang ang isda ay

kanyang mahuli. Ang ikalimang istruktura na edisyon ay malaki ngunit banayad na balahibo sa

paglipad. Ito ay isang kritikal na edisyon ng istruktura dahil ang mga balahibo ng paglipad ng

mga pakpak ng dulakap at mga buntot ay tumutulong sa paglipat, patnubapan, at katatagan ng

dulakap dahil gumagalaw ito sa hangin. Hawak din nila ang dulakap na mainit at tuyo. Pangatlo

sa panahon ng pag-ikot, tumutulong sila upang maipakita ang kagandahan nito.

Ang isang pag-uugali ng dulakap ay ang pag-rakes o ang pagganyak sa likuran ng tubig.

Ito ay isang mahalagang pagbagay dahil sa katotohanan na natatanggap nito ang mga isda upang

lumangoy hanggang sa dulakap at makakatulong ito upang makakuha ng mga pagkain. Ang

isang 2d na pag-uugali ay tumayo sila. Ito ay isang kinakailangang pagbagay sapagkat

nakakatulong ito sa dulakap na kumuha ng pagkain upang kainin dahil iniisip ng mga isda na ang

dulakap ay isang halaman ng tubig o isang stick at lumangoy dito. Ang kumot na dulakap sa

puntong iyon ay mabilis na sumasabay sa kanilang ulo upang kumain ng isda. Kumakain din ito

ng iba pang maliliit na nilalang na nakatira o sa paligid ng tubig. Upang mabiktima, ang matigas

na dulakap ay nakatayo nang hindi gumagalaw sa tubig hanggang sa lumapit ang nilalang, sa

puntong iyon ay mabilis na pinanghahawakan ito kasama ang panukalang batas. Sa punto kapag

ang klima ay nagiging malamig at ang tubig ay nagyeyelo sa dulakap na gumagalaw sa timog na

may layunin na maaari nilang makuha ang biktima.

1.3 Paglalahad ng Problema

Pangkalahatang Problema:

Upang matukoy benepisyo ng mga dulakap mga magsasaka sa Bayambang, parti-

kular na ang pag-aaral na ito ay naglalayong sagutin ang sumusunod.

Tiyak na Problema:

1. Bakit kailangan ng mga dulakap lumipat ng tahanan?

2. Kung lumipat sila sa ibang lugar patungo sa isa pa ay isang pahiwatig na ang

ecosystem na mayroon tayo ay malusog o hindi?

3. Ano ang maaaring maging kontribusyon ng dulakap sa mga magsasaka sa

Bayambang?

1.4 Kahalagaan ng Pag-aaral

Ang pananaliksik na ito ay makakatulong sa mga sumusunod:

Sa mga Estudyante- makakatutulong ang pananaliksik na ito upang lalong mapalawak ang

kanilang kaalaman tungkol sa ibon pati na rin sa pagsasaka.

Sa mga Magsasaka- magkatutulong ito kung paano nila mapapalago ang kanilang mga sakahan

dahil mababawasan ang peste dahil ito ang kinakain ng mga dulakap.

Sa Pamayanan- makatutulong itong mabawasan ang gastos sa pagbili ng galing sa mga pananim

tulad ng bigas, mais, sibuyas at iba pa. Dahil hindi nalulugi ang mga magsasaka magiging mura

ang mga bilihin.

1.5 Lawak at Delimitasyon ng Pag-aaral

Nakapaloob sa pananaliksik na ito ang benepisyo ng mga dulakap sa mga sakahan ng

limang magsasaka sa Bani, Bayambang, Pangasinan.Ang mga respondante ay limang magsasaka

ng Bani, Bayambang, Pangasinan lamang. Ang mga dulakap naman na aming oobserbahan ay

hindi hihigit sa sampung dulakap lamang.

1.6 Mga Kahulugan ng Termino

Araknids- Isang arthropod ng klase ng Arachnida, tulad ng isang spider o alakdan.

Tuka - Ito ay bahagi ng katawan ng ibon na ginagamit para kumain.

Biological- may kaugnayan sa biology o mga nabubuhay na organism.

Boon- Isang bagay na kapaki-pakinabang.

Estuaryo - Nangunguna ito sa laki o ito ay isang bunganga ng ilog.

Forage- Malaking pagkain para sa mga kabayo at baka, tulad ng damo o hay forage.

Tahanan - Ang likas na tahanan o kapaligiran ng isang hayop, halaman, o iba pang organismo.

Little egret- Ito ay isang klase ng migratory na ibon na may mahahabang tuka, mahabang leeg at

binti, at madilaw na paa. At ang mga ito ay karaniwang matatagpuan sa mga werland.

Homesteading- Ay isang pamumuhay na may sapat na pamumuhay. Ito ay nailalarawan sa

pamamagitan ng pananatili ng pananim, pag-iimbak ng pagkain sa bahay, at maaari ring isama

ang maliit na sukat na paggawa ng mga tela, damit, gamit sa sambahayan o likidong nagbebenta.
Marsh- Isang mababang nakahiga na lupain na nalubog sa tag-ulan o isang mataas na pagsakay,

na karaniwang madalas na nananatili ang naka-log na tubig.

Molluscs- Ay phylum mollusca na malambot na invertebrates, karaniwang buo o bahagyang

nakapaloob sa isang shell ng calcium carbonate na tinatago ng isang makapal na mantle na

nagpoprotekta sa katawan.

Pelecaniformes- Ay isang pangkat ng daluyan hanggang sa malalaking waterbird na

matatagpuan sa buong mundo. Tulad ng pag-uusap ng tradisyonal ngunit mali na kasama nila

ang lahat ng mga ibon na may mga paa na naka-web sa lahat ng apat na daliri ng paa.

Pagkalipol- Estado o proseso ng isang pagkalipol o pagkalipol ng isang species, pamilya o mas

malaking grupo.

Pagpaparami - Ang aktibidad ng pagkontrol sa paggawa ng mga supling ng mga hayop.

Decomposer- Organismo na organikong materyal, o isang bakterya sa lupa, isang fungus o isang

invertebrate.

Predator- pumatay at kumakain ng isa pang organismo, ang biktima.

Prey- Isang hayop na nangangaso para sa pagkain at pinatay ng isa pa.

Polinator -Ang isang insekto na naglilipat ng pollen mula sa isang lalaki floral anther sa

babaeng floral stigma naiiba kaysa sa isang pollenizer, isang halaman na kung saan ay isang

mapagkukunan ng pollen para sa proseso ng polinasyon.

Species- species ay isang natatanging pangkat ng uri at kung saan maaaring magkasama ang mga

hayop o halaman na mayroong pangkaraniwan.

Shallows- Isang lugar ng baybayin, isang lawa, o isang ilog kung saan ang tubig ay hindi

malalim.

Wetland- Ay isang permanenteng o pana-panahong napuno ng mga proseso ng walang oxygen

na tubig.