8.

ŠOK

Sok predstavlja progresivnu insuficijenciju cirkulacije koja pogadja sve glavne homeostatske

regulatorne komponente cirkulacije.

Etioloski faktori soka su:

1.centralni vaskularni faktori soka:kardiogeni,opstruktivni,hipovolemija.

2.Periferni vaskularni i mikrocirkulatorni faktori soka: oni deprimiraju vazomotornu aktivnost i

funkcionalni

inegritet gubitka misica ili epitelnih celija na nivou mikrocirkulacije dovodeci do distributivnog soka.

3.Neuroendokrini: smanjuju simpaticku kontrolu tonusa krvnih sudova.Otkazivanja hemostatske

regulatorne uloge

endokrinog sistema.

Simpotomi soka su :zedj,izmijenjen puls,promjene arterijskog i venskog pritiska,

izmjenjena diureza,promjene senzorijuma.

Komplikacije: Sok pluca,DIK,akutna bubrezna insuficijencija,multiorganska insuficijencija.

Vrste soka:

1.Hipovelemijski sok nastaje kada dodje do akutnog gubitka krvi u vrijednosti od 15-20% volumena

cirkulisuce krvi Do ovog pada dolazi zbog gubitka krvi,gubitka plazme,ili usljed gubitka tecnosti,

Ovaj sok takodje moze nastati i zbog odlaska tecnosti u tzV "trece prostore".

oDVIJA SE U 4 FAZE:Kompenzatorni stadiji,incijalni stadiji,progresivni stadiji,finalni stadiji.

U ovom soku javljaju se 3 kompenzatorna mehanizma:1.odgovor vazokonstriktora na stimulaciju

simpatikusa

2.preuzimanje tecnosti iz intersticija u intravenski prostor,3.povecana ativnost srca kao pumpe.

2.KARDIOGENI SOK:odlikuje se slaboscu srcane pumpe.Razlikuje se od hipovolemijskog soka po

tome sto je udarni volumen

srca smanjen bez obzira na normalni ili povecani volumen krvi i krvnog protoka.

Uzroci su:1.infarkt miokarda,2.ozbiljni poremecaji srcanog ritma,3.kod mehanicki

defekta,4.kardiomoipatije.

3.OPSTRUKTIVNI SOK. sva stanja koja dovode do mehanicke opstrukcije protoka krvi korz
centralnu cirkulaciju dovode do OS.

Najcesci uzrok je tromboembolija. primarni patofiziolski mehanizam je povecanje pritiska u fesnom

srcu i otezano vracanje

krvi venama.

4.DISTRIBUTIVNI SOK:Gubitkom tonusa krvnih sudova kapacitet vaskularnog korita se siri do

vrijednosti pri koja kolicina krvi
u cirkulaciji nije dovoljna da ispuni krvne sudove te se razvija DS.

Do gubitka tonusa krvnih sudova dolazi iz 2 razloga:

1.pada simpaticke kontrole vazomotora. 2.prisustva vazodilatatora u krvi.

U DS spadaju:Neurogeni,anafilakticki i septicki sok

NEUROGENI SOK:javlja se zbog smanjene simpaticka kontrole tonusa krvnih sudova.Uzrok je

nedostatak funkcije vazomotornog

centra u mozdanom stablu.Simptomi su :bradikardija,koza suha i topla.

AANAFILAKTICKI SOK:najcesci uzroci su razliciti lijekovi koji se daju parenteralno,ujedi insekta

itd.

Naglo pocinje smrt moze nastupiti u roku od nekoliko sec. Simptomi su:abdominalni
grcevi,strah,anksioznost,osjecaj pcenja po

kozi,urtike,kasalj,kihanje,stucanje i tesko disanje.

SEPTICKI SOK:Uzrok su uglavnom gram- bacili,cesto je pracen komplikacijama poput DIK-

a,smrtnost je 50%,simptomi su :

groznica,vazodilatacija,suha i topla koža.