Disediakan oleh:

JABATAN PEDAGOGI PENDIDIKAN ISLAM

PUSAT KECEMERLANGAN PEDAGOGI BAHASA ARAB
IPG KAMPUS PENDIDIKAN ISLAM
OBJEKTIF
 Mengenalpasti reka bentuk bahan
pengajaran dan pembelajaran
 memilih
bahan pengajaran dan
pembelajaran sedia ada
 mengasilkan
bahan pengajaran dan
pembelajaran
 merancangpenggunaan dan menilai
bahan pengajaran dan pembelajaran
PENGGUNAAN ALAT @
BAHAN
PENGGUNAAN ALAT @
BAHAN
PENGGUNAAN ALAT @
BAHAN
PENGGUNAAN ALAT @
BAHAN
 Apakah
ALAT ATAU BAHAN
yang pernah anda gunakan
dalam pengajaran dan
pembelajaran di dalam kelas ?
(Borang Pengalaman Penggunaan Bahan)
CONTOH PENGGUNAAN BAHAN
SUMBER OLEH BAGINDA
 MAKSUD HADIS
Maksudnya:"Rasulullah Shallallahu ‘alaihi
wasallam memegang sutera di tangan
kirinya dan emas di tangan kanannya.
Baginda mengangkat keduanya lalu
bersabda: "Sesungguhnya kedua-dua ini
haram ke atas lelaki daripada umatku dan
halal bagi perempuan daripada umatku."

(Hadis riwayat Ibnu Majah)

BAHAN SUMBER

Sumber bahan pengajaran dan

pembelajaran ialah apa-apa sahaja alat
atau bahan yang berperanan dan
berfungsi membantu guru-guru supaya
dapat menyampaikan isi pelajaran agar
pelajar dapat memperolehi pengetahuan,
kemahiran, sikap dan nilai berdasarkan
objektif kurikulum.
KEPENTINGAN BAHAN SUMBER
Mengatasi masalah kekurangan
masa dan tenaga pengajar
Memperkayakan pengalaman
pelajar
Pembelajaran menjadi lebih
seronok
Mencetuskan minat murid
terhadap pengajaran guru
KEPENTINGAN BAHAN
SUMBER

 Memperjelaskan penyampaian mesej

bahan pengajaran
 Mengatasi batasan ruang waktu dan
pancaindera pelajar
 Melibatkan murid secara aktif dalam
p&p
 Memperoleh pengalaman dan persepsi
yang sama
 KATEGORI BAHAN
SUMBER

TIDAK
BERCETAK MAUJUD
BERCETAK
BAHAN BERCETAK
 Bahan yangmempunyai tulisan dan wujud
secara fizikal. Bahan ini boleh disentuh
dan boleh dibaca secara terus (tulisan
sahaja @ menggabungkan media lain
seperti gambar, lakaran, grafik dll)
 Contoh : buku, majalah, jurnal,
ensiklopedia, surat khabar, kad katalog,
kamus, buku teks dan sebagainya
BAHAN TIDAK BERCETAK
 Selain bahan bercetak
 Contoh : bahan visual bukan
tayang, bahan visual tayang
2D, bahan audio, bahan audio
visual, bahan komputer, bahan
3D, bahan permainan @
simulasi dan bahan maujud.
BAHAN MAUJUD
 adalahmerupakan bahan konkrit atau
bahan sebenar yang boleh disentuh
dan dipegang.
 terbahagi pula kepada 3 jenis iaitu
realia asli, realia awet dan spesimen.
 merangsang penggunaan deria
penglihatan, pendengaran, rasa,
sentuhan dan bauan murid-murid
1. BAHAN CETAK
Guru menyedia, mengguna dan memberi
bahan cetak untuk menyokong
pengajarannya.

•Buku
•Majalah
•Surat Khabar
2. GRAFIK

Maklumat yang diterima melalui visual

lebih mudah diingat berbanding verbal.

•Poster
•Carta
•Lakaran / kartun
•Peta
CONTOH POSTER
2.2 CARTA
 Susunan Maklumat yang
sistematik
 Mengandungi huruf, angka,
gambar, jadual dsb.
 Untuk menghuraikan proses atau
pembahagian elemen secara
teratur
CONTOH CARTA
 2.3 LAKARAN DAN
KARTUN
 Lakaran ini adalah satu tanda garisan
atau objek secara ringkas untuk
mengambarkan sesuatu subjek atau
insiden.
CONTOH LAKARAN
CONTOH LAKARAN
CONTOH KARTUN
2.4 PETA
 Memberi gambaran berkenaan lokasi sebenar sesuatu
tempat.

- Peta siap
- Peta kosong
- Atlas
- dan glob.
CONTOH PETA
CONTOH PETA
CONTOH BUKAN PETA
3. FOTOGRAFI
 menjelaskan sesuatu aktiviti atau situasi
(contohnya upacara sembelihan binatang
korban sempena sambuatan hari raya idul
adha).
 setiapbahan fotografi mestilah
diperbesarkan supaya bersesuaian dengan
jarak penglihatan pelajar
CONTOH FOTOGRAFI
4. BAHAN AUDIO
 bahan P&P yang berasaskan suara atau bunyi-
bunyian.
 Contoh bahan-bahan audio yang boleh
digunakan adalah seperti yang terdapat pada
kaset, audio cakera padat (CD), MP3 dan
sebagainya.
CONTOH AUDIO
6. BAHAN AUDIO VISUAL

 menggabungkan dua kemahiran iaitu

kemahiran mendengar dan
kemahiran melihat. Peranan bahan
ini antara lain ialah menggabungkan
apa yang didengar, difahami, diingati
dan boleh diulang.
CONTOH AUDIO VISUAL
7. TEKNOLOGI MAKLUMAT
SEBAGAI SUMBER PENGAJARAN
Bahan Komputer
Multimedia
Internet
8. BAHAN MAUJUD

 nyata dan benar

REALIA
 merupakan bahan yang senang didapati
dan senang diolah. Ia boleh dibawa ke
dalam kelas atau sekiranya ia sukar
dialih, pelajar boleh dibawa keluar kelas
untuk mendekatinya. Antara jenis bahan
realia ialah spesimen batuan, tumbuh-
tumbuhan dan haiwan kecil, bahan awet
basah dan kering. Bahan-bahan ini sesuai
untuk pengajaran akidah dan Ibadah
dalam Pendidikan Islam.
MODEL

 merupakan bahan gantian yang

dapat mewakili bahan sebenar.
Antara contohnya ialah model
sebuah rumah, kedai,
binatang, kaabah dan
sebagainya.
DIORAMA
 satureka bentuk bahan-bahan real,
patung dan model diletakkan dalam
satu susunan kedudukan seperti
keadaan sebenar tetapi dalam
skala yang dikecilkan dalam
persembahan tiga dimensi.
Contohnya diorama di muzium,
diorama bilik gerakan ataupun
diorama di sawah padi.
CONTOH DIORAMA
SESUAI TAK ?

Bincangkan !
PRINSIP-PRINSIP PEMILIHAN
BAHAN
Sesuai dengan tajuk / Bidang yang
1 dipilih
Sesuai dengan Pendekatan, Kaedah,
2 Strategi serta Teknik yang dirancang
Merujuk kepada aras murid yang
3 diajar
Tempoh waktu yang dirancang serta
4 lokasi PdP dijalankan oleh guru
PRINSIP-PRINSIP PEMILIHAN
BAHAN

Mengambil kira harga bahan serta

5 mudah diselenggara jika rosak
6 Bahan mudah dibawa ke lokasi
aktiviti serta mudah dikendalikan
Tahan lama serta lasak dan tidak
7 sophisticated
PENGGUNAAN BAHAN SUMBER BERKESAN

 Sesuai bagi mencapai objektif pembelajaran

dan pengajaran (kurikulum yang ditetapkan)
 Praktikal (mudahan untuk dibawa, disimpan dan
dikeluarkan semula apabila diperlukan)
 Menumpukan perhatian murid kepada proses
pembelajaran dan pengajaran. (fokus isi bukan
bahan)
 Mempunyai ciri keberkesanan kos seperti
mudah bina atau diperbaiki, tahan lama dan
murah.
PENGGUNAAN BAHAN SUMBER BERKESAN
 Sebaiknya maujud, konkrit dan kontekstual kerana
murid-murid sekolah rendah mempunyai pemikiran
konkrit.
 Bersifat interaktif – membolehkan murid
berinteraksi mengikut keperluan kognitif
 Kepelbagaian jenis - mengelak jemu atau bosan
 Jumlah yang mencukupi - kawalan kelas
 Selaras dengan nilai serta budaya yang ada kerana
pertembungan nilai dan budaya boleh
menyebabkan konflik.
CONTOH JENIS BAHAN YANG SESUAI
UNTUK PENGAJARAN KELAS KAFA
 Bahancetak (Buku, lembaran kerja,
majalah dsb)
 Carta
 Lakaran
 Peta
 Gambar
CONTOH JENIS BAHAN YANG SESUAI
UNTUK PENGAJARAN KELAS KAFA
 Audio (MP3)
 Audio Visual (Klip Video)
 Bahan Maujud
 Model
 Diorama
CONTOH ALAT YANG MUDAH
DIPEROLEHI
 Kad Manila
 Kertas Sebak / Mahjong
 Smartphone
 Speaker
 Kertas Lutsinar
 Marker – Refill
 Kertas A4
OTAK ?
 80% daripada maklumat yang
diterima oleh otak adalah dalam
bentuk visual.
 40% daripada saraf gentian dalam
badan yang disambung ke bahagian
otak adalah dihubungkan dengan
retina(mata).
 36,000mesej dalam bentuk visual
dapat diterima oleh mata dalam
masa satu jam.
PETA i-THINK
AKTIVITI KUMPULAN

Tajuk ada dah !

Nak buat apa ya ? –
cadangkan aktiviti.
Nak guna bahan apa ya ?
– cadangkan bahan.
PEMBENTANGAN
KUMPULAN