You are on page 1of 98

ed ' gef ;

TOMBSTONE OF THE CHEVALIER MILARD


1778

=
( HIC JACT )
PETR, US MILARD GAEX CAPTIVO BELLI
REGIBACCEPTUS PRAESBITERIUMENT,
CIMITERIUM AECCLESIAF.
( COLSIRUXIT )
REGE GALLIAE CETNURIO ELECTUS
MORITUR ANNO MDCCLXXVIII, AETATIS
SUAEXLII

y&ifopftrSKd aywvlrv d wf yspo


f pf½iS b
f &iftrSKxH oifabmESiYf vSnv hf nfomG ;vm
&rnfcefYxm;í vTifYoGm;onfwGif bk&m; bdk;awmf tavmif;rif;w&m;BuD; bk&m;
[Hom0wDukd odr;f ½kaH wmfrol nfh vufxufawmf 1117 ckEpS f a½TpufawmfjrwfatmufoYkd
a&mufíbd;k awmftavmif;w&m;Bu;D bk&m; bBu;D awmfb&k m; vufxufawmf [Hom0wD/
,dk;',m;u onfrSpí t&yf&yftrSKawmfay:xGuforQudk xH½Guf&onfESifY bk&m;
crnf;awmf qifjzL½Sif bk&m; vufxufawmf oufawmfapmifY ukvm;bdk t&mcefx Y m;awmf
rlí &mZom&bGUJ trnfEiS Yf wy,fNrKUd udk toem;awmfjrwfc&H onf/ 4if;aemuf oD&&d mZm
ol&ausmfxifbGJUtrnfrsm;udk toem;awmfjrwfcH&onf/ bk&m; a½Tvufxufawmf
oufawmfapmifY ukvm;bdk t&mxyfí cefx Y m;awmfro l nf/ wy,fNrKUd ESiYf aersK;d oD&&d mZ
ol&ausmxf if bGUJ trnfuv kd nf; toem;awmfjrwfc&H onf/ aus;Zl;awmfjrwfukd qufqyf
rukef&m/ toufw&mwrf;aeí aus;Zl;awmfjrwfudk qufqyfcsifvsuf r&PHaocsif;
wnf;[laom tedpö uHw&m;ESiYf ruif;rvGwEf ikd o f nfjzpfí oufu&mZf 1097-ck waygif;
vqef; 10-&uf/ 4-aeYom; touf 43-ESpt f 0if oufu&mZf 1140-0gacgifvjynfah usmf
7-&uf/ 6-aeYwGif tedpö uHw&m;awmf aemufodkY vdkufonf/ aywvlrdvwfoif;BuKdif;

(rSwfcsuf / / owfykHowfnTef;rSm rlvausmufpmtwdkif;jzpfí txm;todkrSm


pmtkyw f iG f cufco
J jzifY jyifqifvu
kd &f ygonf/ )
txufyg vufwifbmomESiYf jrefrmbmompmyd'k rf sm;um; ...ppfuikd ;f pD&ifp?k ig;&mjym;½GmrS
awGU½S&d aom jrefrmrif;av;qufwikd w f ikd f Nc;D jri§ o
Yf al umif;jyKc&H onfh ]]ukvm;Adv
k }f } ac: jyifopfvrl sK;d
aywvlrv d wf\ oif;csKid ;f ausmufpmrljzpf&m ...
( The JOURNAL of the Burma Research Society ) VOL. XV PART (1)
rSawGU½So d nft h wdik ;f azmfjyvdu k jf cif; jzpfayaMumif;/
þausmufpmrludk azmfjyvdkufjcif;um; ...tjcm;r[kwf? a&;om;vwÅHUaom ]] ukef;abmif
jyifopf 0w¦KBu;D }} ü uke;f abmifacwfvm jrefrmjynfae jyifopfvrl sK;d aywvlrv d wf\ aqGrsK;d nmwd
rsm;taMumif; awGU½S&d rnfjzpf&m ...vkyZf mwfr[kw?f wu,ft Y xkyw Ü u dÅ kd 0w¦KozG,f jc,fv, S pf pD Of
xm;jcif;jzpfaMumif; xif½mS ;ap&ef oufaocH &wyftjzpf azmfjyvdu k jf cif;jzpfayaMumif;/
uREyfk o
f nf 1292-ckEpS w f iG f uG,v f eG o
f l yk*OH ;D wif ( M.A ) tm; ygVdbmomjyay;&if; 4if;\xHü
jrefrmpmayrsm;oifMum;aepOf waeYoü jyifopfvlrsKd; ukvm;Akdvfac: aywvlrdvwf\taMumif;
pum;pyfrí d ar;Munf&h m OD;wifvnf; rdro d bd ;l orQ aywvlrv d wf\taMumif;rsm; ajymjyNy;D aemuf
uke;f abmif qifjzL½Siaf c: ajr'l;rif;vufxuf ,d;k ',m;wdu k yf üJG atmify&JG vmcJaY om wyfrLS ;wOD;\
xl;jcm;qef;Mu,f tHMY ozG,af umif;onfh txkyw Ü u dÅ kd ajymjyav&m ...tqdyk gwyfrLS ;\ txkyw Ü rdÅ mS
jyifopfvrl sK;d aywvlrv d wfEiS Yf qufpyfaeojzifY aocsmpGm rSwo f m;xm;cJrY yd gaMumif;/
uREyfk rf mS txkyw Ü rdÅ rl eS rf sm;udk tajccHxm;í &mZ0if0wÅKrsm; a&;om;avY½&dS m ...yk*OH ;D wif
trde½Yf b
dS ;l aom wyfrLS ;\taMumif;udk 0w¦KozG,f jc,fv, S pf rD v H u kd &f vsif pmzwfow l tYkd wGuf pmt&om
ay:í urÇmrY sucf aHk rG;ay:wGif pBueF o f vm;Edik cf aYJ om jrefrmvlrsK;d wd\ Yk ]] aersK;d 0g' }} ESiYf uke;f abmifacwf
jyifopfvrl sK;d wd\ Yk tajctaeudo k ½d udS m jrefrmwd\ Yk Bu;D us,yf u Hk kd tm½kjH yKrMd uvdrrYf nf[k oabmydu k rf d
onft h wdik ;f þ ]] uke;f abmifjyifopf }} 0w¦KBu;D udk pDpOfvu kd &f jcif;jzpfayaMumif;/
þ0w¦KBu;D udk a&;om;&mü ...
ausmufpmbufEiS Yf &mZ0ifbufqikd &f m ulnrD p nTeMf um;ol trsK;d om; ynm0efrif; OD;zd;k usm;tm;
vnf;aumif;?
uREyfk \ f rlvq&m&if; yk*0H efaxmufrif; OD;wiftm; vnf;aumif;?
&mZ0ifpmtkyf trsKd;rsKd;wdkYjzifY tNrJwrf; ulnDtm;ay; rpcJYol &efukefNrKdU wuúodkvf&dyfom
raemr,aetdrrf S &mZ0if ajryk0H Zd mÆ jzpfol tNird ;f pm; v,f0efrif;Bu;D OD;pHa½T F.R.G.S. tm;vnf;aumif;?
&mZ0ifESifYywfoufí cuf&mcufqpf tokH;tpGJ a0g[m&rsm;udk nTefMum;jyo rpulnDol
uke;f abmif&mZ0if usr;f jyKq&mBu;D ol&, d 0Ho tm'dpo ö wd;k uke;f abmifrif;rsK;d tppf jzpfawmfro l nfh
rEÅav;NrKdUae rif;om; OD;armifarmifwif ( 1 ) K.S.M. A.T.M. tm;vnf;aumif; ...
txl;ojzifY aus;Zl;wifaMumif; þed'gef;rS azmfjyvdu k &f ygownf;/

a½TpMum
27.9.40
b b
ukef;abmifjyifopf

p
a½TpMum a&;onf

b b
ukef;abmifjyifopf

tcef; ( 1 )

þtcsdefonfum; ...jrefrmEdkifiH &wemodCFa½TbdkNrdKUawmfü tavmif;rif;w&m;BuD;\


'kw, d om;awmf? ajr'l;rif; xD;eef;wufcgpjzpf&m ajr'l;rif;rSm rif;om;b0uyif ppfbufüausmMf um;í
crnf;awmftavmif;rif;w&m;BuD;udk,fwdkif vufzsm;cgxm;&oljzpfjcif;aMumifY w½kwf? ukvm;?
,dk;',m;paom EdkifiHjcm;wdkif;jynfrsm;u ajr'l;rif;\tajctaeudk xdwfvefUwkefvSKyfpGm apmifYpm;
Munf½h KS ae&aomtcgjzpfavownf;/
a½TbdkNrdKUawmfodkYa&mufcgpjzpfaom axG;jronf naecif; tysif;ajypBuFavQmuf&if;
a½TjcaoFYbk&m;teD; O,smOfBuD;wpfcktem;wGif [dk[dk'D'DMunfh½SKaepOf O,smOfBuD;twGif;½Sd tdrfBuD;rS
xl;qef;aomtoHwrsK;d udk Mum;&ojzifY tHt Y m;oifo Y mG ;rdav\/
taMumif;rlum; xdktoHrSmoDcsif;oHrsKd;jzpf&m jrefrmoDcsif;vnf;r[kwf? wvdkif;oDcsif;
vnf;r[kw?f ,d;k ',m;oDcsi;f vnf;r[kw?f w½kwo f cD si;f ? ½Sr;f oDcsi;f vnf;r[kw?f xdak cwf xdtk csed wf iG f
jrefrmjynfü Mum;&cJvaS om toHqef;? oDcsi;f qef;rsK;d jzpfaeaomaMumifw Y nf;/
axG;jrrSm a½TbdkodkYa&mufuwnf;u rdrd&yf½Gma'oudkvGrf;qGwfum ysif;&dNiD;aiGUvmcJY&m
,cktoHudkMum;&aomtcg tvGefw&mpdwfyg0ifpm;vsuf ysif;&djcif;rsm;yif vGifYpifyaysmuf
oGm;awmYravmuf jzpfoGm;&av\/ axG;jronf toHMum;&modkYvSrf;arQmfMunfh½SK&if; tdrfBuD;qDrS
wpfpkHwpf&mudkjrif&avrvm;[k arQmfvifYum twefMumpGmapmifYpm;aeygaomfvnf; wpfpkHwpf&m
t&dyt f ajcrjrif&í toHq;Hk oGm;Ny;D rMumrD xdak e&mrS xGuv f mcJaY v\/
axG;jronf vrf;wavQmufvkH; xdktoH\xl;jcm;ykHudktm½kHjyKum xdktoHESifY a½TbdkNrdKYawmf
tb,fuo YJ q
Ykd ufpyfjcif;½Sod nfukd rdrOd mPfjriforQ trsK;d rsK;d awG;awm&if; pOf;pm;cef;0ifvmcYaJ v\/
axG;jrum; oefvQiNf rKd Uom; jrefrmvlrsK;d jzpf&m oefvQiNf rKd Uae q&mbke;f awmfBu;D \trSmpmESiYf
a½TbdkNrdKUawmfodkYvma&mufum acsmif;OD;q,f½Gmpm; yd#uwfwdkufpdk;BuD; ]]&r®oD&dausmfxif}} bGJUcH
OD;a½Tt;kd xHüwynfch í H ynmqnf;yl;&if; trSKawmfxrf;&ef BupH nfaeol jzpfav\/ axG;jrrSm rdbESpyf g;
i,fpOfuqk;H í q&mbke;f awmfBu;D ausmif;üom Bu;D jyif;cJ&Y m ygVd pmaytaxGaxGEiS Yf ysKUd ? uAsm? vuFm?
armfueG ;f ? {csi;f ? &wk paom jrefrmpmayt&yf&yfuv kd nf; tawmfyifacgufrcd aYJ v\/
taMumif;rlum; axG;jr\q&mbke;f Bu;D rSm oefvQiüf aeapumrl pmoifom;&[ef;i,f b0u
tif;0wGif ususee pmayoifMum;vmcJb Y ;l aomaMumifw Y nf;/ axG;jrrSm t½G,t f m;jzifY 25 ESpcf ef½Y í
Sd
t&yftarmif;xGm;BudKif;vsuf oefrmaom um,AvcGeftm;ESifY rmausmuspfvpfí cspfp&m?
tm;&p&maumif;aom xGm;BudKif;onfhvufarmif;tdk;? jynfhNzdK;onfh&iftkyfwdkYjzifY ppfom;aumif;
½ky&f nfrsK;d ay:aeapumrl ud, k af eud,
k af yguf a,mufsm;yDopGm tcsK;d tpm;useí rsuEf mS aeykv H nf;
tawmftoifMY unfv h o S jl zpf&m tom;ndKr[kwb f J tom;jzLomjzpfygu tawmfyif acsmarmvSyol
wpfa,muf[k qdkavmufay\/
od&Yk mwGif tom;aeykH pdak jyvwfqwfí use;f rmjcif; tma&m*sv H mbfjynfph o Hk l jzpfonfh twGuf
olUtcsKd;ESifYol wrsKd;yifMunfhomolwa,mufjzpfay\/ axG;jronf tdrfodkY a&mufvQifa&mufjcif;
yd#uwfwu kd pf ;kd Bu;D OD;a½Tt;kd xH rdrMd um;cJaY omtoHtaMumif; ar;jref;&efBupH nf&m xdak eYu ntdycf geD;rS
wduk pf ;kd Bu;D jyefvmojzifY ar;cGirYf &awmYay/
OD;a½Ttdk;um; ynm½Sdvl½dk;? olwyg;wdkYudk;pm;,kHMunfavmufaom orm"drsKd;jynfh0ol
jzpfaomfvnf; nDtpfrESpaf ,mufpvk;H ud, k u l m 0J,mpHpm;aeoljzpfonft h jyif om;r,m;tay:vnf;
MoZmtmPmrsm;pGm½So d jhl zpfay\/ nDtpfrESpaf ,mufwiG f tBu;D (r,m;Bu;D )rSarG;ol cifcifBu;D qdak om
orD;wpfa,muf½&dS m 4if;rSm,cktcg 15 ESpcf ef½Y í dS eef;ok;H awmfBuKd uf rud#k zf ;l uav; qdak vmufatmif
½ky&f nfyom' vSyEkpv kd suf tysKw d \ Ykd ud,
k af &mifu, kd 0f gjzifY umvom;wdpYk w d u f kd ,dzk w d af pav\/
cifcifBu;D rSm ½kyv f oS avmuf rmeBu;D oljzpf&m xdrk merSm tzbuftarGr[kwb f J trdbufu
&½Sad omtarGjzpfav\/ taMumif;rlum; OD;a½Tt;kd oabmBu;D oavmuf OD;a½Tt;kd r,m;ESpaf ,mufrmS
rmeBu;D jcif;? pdwBf u;D 0ifjcif;? wzufom;tay:wGif txiftjrifao;jcif;paom oabmrsm; 0ifpm;aeMu
aomaMumifYwnf;/
axG;jronf a&mufuwnf;u 4if;wdkY\tuJudk&dyfrd&m tpyxru tawmfyifpdwfysuf
oGm;rdum 'Dtrd af evdjYk zpfrmS r[kwyf gbl; [kawG;rdNy;D rS rdrt d ajcudk jyefvnfpOf;pm;vsuf tjcm;wGiv f nf;
aexdik &f ef Munfrh jrifojzifY pdwyf supf mG ESiyYf if qufvufaexdik cf &YJ \/ OD;a½Tt;kd \ r,m;ESpaf ,mufEiS Yf
orD;om rmeBuD;onfr[kwf? tdrfücdkif;apol tapcHuRefwdkYuvnf; axG;jrtm; owÅ0gwa,muf
[laom pdwx f m;rSwyg; xl;jcm;aomtxiftjrifrsK;d ½SMd uykrH &acs/
odkYjzpfí axG;jronf rdrdodvdkaomtcsuf½Sdu wdkufpdk;BuD;udk,fwdkifudkom ar;jref;
avQmufxm;&\/ odrYk [kwv f Qif a½Tbakd &mufpu wdu k pf ;kd Bu;D rdwqf ufay;xm;aom 0efaxmufawmfrif;
aZ,sausmx f if\om; armif<u,f0xH oGm;a&mufar;jref;avY½cdS \ YJ /
tdrfom;rsm;xHum; ar;jref;pkHprf;avYr½SdcJYay/ taMumif;rlum; ar;jref;pkHprf;wdkif; rodbl;
em;rvnfb;l [kcsn;f tajzay;avY½MdS uaomaMumifw Y nf;/ axG;jrrSm waumif<uufyifjzpfvifu Y pm;
ynmvnf;rnhH? oefvsife,fwGif rdbtarGtESpfjzpfaom v,fajr? ,majr? NcHajrrsm; ½Sdonfhtjyif
,ckvnf; rdr&d u d m© ESirYf rd d pm;aomufaexdik v f suf t&m&mwGif x<uvkv YH 0D&, d vnf;½So d jzifY a½SUtzdYk
BuD;yGg;&efvrf;p½Sdoljzpfonfhtwdkif; wdkufpdk;BuD;ursm;pGmrsufESmomay;um ynmA[kokwrsm;
oifMum;ay;cJaY v\/
axG;jronf aemufwaeYüvnf; rdro d v d akd omtoH\taMumif;udk wdu k pf ;kd Bu;D xH ar;cGirYf BuKb H J
armif<u,f0ESifYvnf;rawGUojzifY rdrdzmompkHprf;OD;rnf [koabmydkufNyD;vsif naecif;wGif
a½TjcaoFb Y &k m;teD; O,smOfBu;D qDoYkd xGuv f mcJaY v\/
axG;jronf O,smOfwiG ;f od0Yk ifum O,smOfBu;D \taemufajrmufaxmifY o&ufyifBu;D atmufrS
tdrfBuD;qDodkY vQrf;arQmfMunfh½SKum a0;uGmaomaumif;uifxHrS rdk;oH? avoH udk arQmfvifYaeaom
OAsKid ;f iSuu f o YJ Ykd wcsuw f csuw f iG f em;½Guu f pkd iG u Yf m arQmv f ifeY m;axmifaeav\/
toHum;ay:rvmacs/ ray:vmojzifY awmf&mai;Ny;D arQmu f mawG;vsu½f pdS Of wcRwcf RwEf iS Yf
opf½Gufajcmufay:eif;aomajcoHrsKd;Mum;&aomaMumifY qwfueJacgif;vSnfhum tdrfBuD;qDodkY
vS r f ; Munf h v d k u f & m rd r d E S i f Y 0 g;w½d k u f o momqD r S rd r d q D o d k Y v maeol w a,muf u d k j rif & ojzif Y
txl;tHt Y m;oifo Y mG ;rdav\/
taMumif;rlum; xdkol\ykHo@mefrSm toHudkMum;&onfxuf ydkrdktHYMop&mjzpfaeaom
aMumifYwnf;/ t½G,frSm ESpfq,ftwGif;jzpfí rsufESmrSmtvGefw&mEkysKdvsuf tom;a&mifrSm
a½Ta&mifyuwd Zmwda½Tom;rsKd; wxdefxdef0gvGifawmufyum ESmacgif;rSmykHoGif;xm;bdouJYodkY
yuwda½T½kyftvm; xl;xl;jcm;jcm; tom;aeykH? cg;aeykH? &ifaeykH? wifaeykH rSpí tm½kHedrdwfwGif
t&dyfxifouJYodkY pdwfb0ifMunfEl;zG,faumif;avmufatmif tcsKd;tpm;use vSyajyjypfí
cspfp&maumif;aom rdef;rysKduav;wOD;onf rdrdwdkYoefvQifwGifjrif&zl;aom ukvm;jzL ]]y&ifopf}}
(jyifopf)ruav;uJo Y Ykd 0wfqifxm;onfukd awGUjrif&jcif;jzpfay\/
odkY&mwGif rdrdjrifzl;aom ukvm;jzL y&ifopfrrsm;rSm rsufESmcRefcRef? ESmacgif;cRef;cRef;?
tom;eDeDpyfpyf? qHyifajymif;zl;arG;? rsufvkH;aMumifwufwuf? pdwfysufp&mtpm;rsm;jzpfí ,ck
y&ifopfrvd0k wfqifxm;aom rde;f rysKrd mS rl xdo k rYkd [kwb f J rsuEf mS oG,o f , G ?f ESmacgif;vSv?S tom;0g0g?
qHyifeufeuf? rsuv f ;Hk MunfMunf? jrefrmrsupf rd sK;d ESiYf jrefrmruav;wa,muftoGif xifjrif&ojzifY
jrefrmjzpfvsufESifY tb,fYaMumifY y&ifopfvdk0wfqifxm;&avoenf;[k txl;tHYtm;oifYjcif;
jzpfomG ;&ay\/
odkY&mwGif xdkrdef;rysKdrSm tom;aeykH? acgif;aeykH? rsufvkH;aeykH? udk,fvkH;udk,fayguf
xGm;BuKd i;f ykMH unfu h jrefrmtppf[x k ifjrif&ef tvGew f &mcJ,Of;vSay\/ taMumif;rlum; jrefrmrxJwiG f
xd k t om;rsKd ; ? xd k E S m acgif ; rsKd ; ? xd k r suf v k H ; rsKd ; ? xd k u d k , f v k H ; ud k , f a yguf r sKd ; r½S d o avmuf
½Sm;yg;vSaomaMumifw Y nf;/
axG;jronf rde;f rysKu d kd &J&ifaY omrsupf jd zifY rsuv f ;Hk uRwx f u G rf wwf tHt Y m;oifpY mG Munfah epOfyif
rdef;rysKdvnf; axG;jrtem;odkYa&mufvmum axG;jrudk pm;rwwf0g;rwwf rsufESmrsKd;ESifY
MunfNh y;D vQi.f ..
]] b,fuvJ ...bmvkyfrvdkYvJ oGm; ...}}
[k jrefrmvdkyDyDooESifY aigufoHrsKd;vTwfvdkufav\/ axG;jrrSm yxrwGif ol\½kyf&nf
ykyH ef;twGuf tHt Y m;oif&Y mu tcsK;d wusvyS yku H kd pdwxf uJ cs;D rGr;f aerd&m ...rdrt d m; acG;ESio f vdEk iS u
f m
½kdif;pdkif;pGmajymqdkvdkufykHMum;&onfESifYwNydKifeuf ,cifjzpfysufaeaom pdwf"mwfrsm;yaysmufum
axmif;ueJa'goxGufoGm;rdav\/ axG;jronf jzpfvmaoma'gotwGuf yg;pyfurxGufEdkifbJ
awG;aepOf ...
]] oGm;qdkwmroGm;ao;bl;vm; ...waeYuvnf; ovJoD;awG aysmufoGm;NyD }}
[k y&ifopfru xyfajymvdu k jf yefav\/
ol\ydik ef uf O,smOftwGi;f od0Yk ifr½d rHk w S yg; bmtjypfrrS ½So d wl OD;udk xdrk Qavmuf &uf&ufpufpuf
ajymqdv k u kd jf cif;um; axG;jrwGi0f wfxm;aomt0wftpm;rsm;twGuf jzpf[ef½adS v\/ taMumif;rlum;
axG;jronf tdrfwGifaeYpOf0wfqifaom a[mif;EGrf;npfayonfht0wfrsm;twdkif; xGufvmcJY
aomaMumifYwnf;/
]] rif;ypön;f udk igbmrsm;,lrv d Ykd 'gavmufaigufae&wmvJ? [if; ...vlukd bmrSwaf eovJ
rodbl; }}
[k ajymNyD; ]]awmuf}} ueJaeatmif awmufacgufvdkuf&m ...y&ifopfruydkrdka'gyGaom
rsuEf mS jzifY ...
]] atmifr,f? vlykHu oluyJpdwfawGbmawGqdk;vdkY? eifYudkbmrSwf&rvJ? olcdk;rSwfwmaygY }}
]] aep&mr½Sv d Ykd olrsm;Edik if v H mae&wJY ukvm;ru w,fav ...ig [if; ...}}
[k ajymajymqdq k Ekd iS yYf if O,smOftwGi;f rS O,smOfuu kd mxm;aom wHwikd ;f rD;wm; (0if;x&H)udk
ausmfumxGufvmcJYNyD;aemuf O,smOftjyifbuf vrf;Mum;uav;rS &yfMunfhaeav&m ...
y&ifopfruav;onf bmrSjyefrajymawmYbJ o&ufyifatmuf½Sd o&ufudkif;uav;wckudk
ajrBu;D ay:wGif [djk cpf'jD cpfvyk v f suf yg;pyfrwS wGww f wG Ef iS Yf a&½Gwaf eav\/
odkYaomfa&½Gwfjcif;rSm jrefrmvdkr[kwfbJ ukvm;jzLbmomjzpf&m axG;jronf twefi,f
em;axmifovdv k yk af e&mrS ½kww f &uf a'goxGuaf omrsuEf mS jzifY y&ifopfruav;qD vSr;f MunfNh y;D
y&ifopfbmom ukvm;jzLpum;jzifY cyfaigYaigYajymvdu k af v\/
y&ifopfruav;rSm axG;jr\ajymcsuft& a'goxGuf&rnfhtpm; ...y&ifopfvdk
csuu f svufusajymvdu k af om axG;jrtm; twdik ;f rodtMYH oaomrsuEf mS jzifY ai;pdu k Mf unfah eav\/
]] atmifr,f ...y&ifopfpum;awG bmawGwwfvdkY wu,fYolcdk;ygvm; }}
[k y&ifopfpum;ESiyYf if NyKH ;í pyfNzNJ zv J yk af jymvdu k &f m ...
]] y&ifopfpum;wifrubl; ...'Djyif wd&pmäepf um;awGygtukev f ;Hk igem;vnfw,f }}
[k axG;jru y&ifopfvakd jymvdu k af v\/
(rSwfcsuf / / a½S;tcgu jyifopfvrl sL;d udk jrefrmvlrsK;d wdu Yk ]]y&ifopf}} [lí vnf;aumif;
? ]]jyifopf}} [lívnf;aumif; ac:iifavY½\ dS /)

y&ifopfruav;um; axG;jrxdo k aYkd jymonfw h ikd af tmif pdwq


f ;kd aomtrlt&mr½Syd J axG;jr\
jyifopfpum;ajymwwfjcif;udkom tHYMoírqkH;jzpfaeum axG;jr\wudk,fvkH;udk ajcqkH;?acgif;qkH;
Munfah eav\/
aya&npfErG ;f aomt0wfrsm;onf axG;jr\tcsK;d tpm;usaom½kyv f u©Pm? taqmuftOD?
tudkif;tcufrsm;udk xifay:atmif axmufyifYjcif;rjyK½kHrQru ndKarmif;aomtom;ta&mifudk
rnf ; arS m if o G m ;atmif y if ul a bmf u l n D a vmif b uf j yKaeMuojzif Y y&if o pf r \pd w f w G i f
axG;jrudkjrifvQifjrifcsif; tvGefYtvGeftxifao;oGm;um owÅ0gjzpf½kH þvlUbkHodkYa&mufvmaom
rnf;eufonft h &m0w¦Kwck[k rSwx f ifNy;D yrmrcef?Y raxrJjY rif xifovdak igufirf;rd&m ...y&ifopfvkd
a&a&vnf v nf a jymwwf a Mumif ; od & aomtcg rd r d a jymqd k r d o nf u d k ½S u f v nf ; ½S u f ?
txifao;jcif;rsm;vnf;yaysmufum ...
]]tifrwefxl;qef;wJYvlwa,mufyJ? 'D y&ifopfpum;udk ol b,fwkef;uwwfovJ?
b,foUl qDrmS oifco YJ vJ? olb,fvv kd pl m;ygvJ}} [laompdwrf sm;jzpfay:vmí tHt Y m;oifpY mG vlyuHk kd
ai;pdu
k Mf unf½h KS ae&if; tuJcwfaeavjcif;jzpfav\/
y&ifopfruav;onf twefMumawG;awmai;armNy;D rS NyK;H ½Tiaf omrsuEf mS xm;jzifY ...
]] ½Sif ...y&ifopfpum;udk b,frmS oifco YJ vJ }}
[k y&ifopfvkd ,Ofaus;pGm ar;jref;vdu k &f m ...
]] oefvQifrSmaewkef;u wwfw,f }}
xdo k aYkd jymqdak epOf tdrBf u;D qDrS ...
]] cifa&? cifa& }}
[k atmfac:oHMum;&NyDaemuf y&ifopfruav;vnf; bmrajymnmrajym ua&maomyg;
tajy;tvTm;ckeaf ygufí tdrBf u;D qDojYkd yefomG ;av\/
axG;jrvnf; twefMumpGm &yfMunfah eNy;D aemuf xGuv f mykrH ay:ojzif?Y aevnf; 0ifvo k nfEiS Yf
jyefvmcJaY v\/
axG;jrum; oefvQiw f iG af epOf 15 ESpaf usm?f tESpf 20 cefY ausmif;teD;½Sd y&ifopfuek o f nfrsm;xH
aeYpOf eHeufwikd ;f ?naewdik ;f vdv k kd oGm;a&mufvnfywfaecJo Y nft h jyif txl;tm;jzifY y&ifopfoabFmESiYf
oef v Qif r S & cd k i f o d k Y ES p f a cguf w d k i f w d k i f toG m ;tjyef pD ; eif ; vd k u f y gzl ; aomaMumif Y . ..
rSwOf mPfuvnf;aumif;ojzifY y&ifopfpum;wwfvmjcif; jzpfay\/
axG;jronf xdak eYnwGif wdu k pf ;kd Bu;D xHuyfNy;D ...y&ifopfruav; ]]cif}} qdo k \
l taMumif;udk
ar;jref;&m ...
]] 'Dvu kd ,
G .Yf .. rif;wdu Yk i,fvrYkd odwm? 1117 ckEpS u f tavmif;rif;w&m;Bu;D yJc;l [Hom0wDukd
wduk of rd ;f &atmif '*keNf rKd Uudk &efuek Nf rKd UvdYk orkwpf aH eawmfrw l ek ;f ? y&ifopfEikd if H ukvm;jzLwdik ;f jynfu
oabFmwpfpif; rif;wdkY oefvQifoabFmqdyfvmqdkufNyD; wvdkif;rif;qDr0ifbJ? rif;w&m;BuD;
a½Tz0g;awmfatmufvma&mufNy;D uReaf wmfrsK;d cHvmw,f ...}}
]] tJ'DoabFmay:rSm vlBuD;vkyf tkyfcsKyfvmolu touf 20 avmuf½Sdao;w,f?
olUemrnfuawmY aywvlrv d wfw?YJ tJ'D aywvlrv d wfu olwYkd y&ifopfEikd if ?H y&ifopf ½Sib f &k ifqrD mS
trwfo&l aJ umif;wa,mufqw kd YJ ...[kwyf aHk y:yg&JU? touft½G,if ,faywJY w,fNy;D ppfa&;ppfa&m
aoe*FAsL[mbufu uRr;f usiaf yw,f? jrif;pD; jrif;a&;? tajrmufypf aoewfypf upNy;D ppfrKS upd aö wG
tawmfu Y ekd m;vnfw,f ...}}
]] tJ ' D aywvl r d v wf u a½T z 0g;awmf a tmuf r S m ...0if a &muf trS K xrf ; yg&apvd k Y
oHawmfOD;wifNyD; olUoabFmrSmygvmwJY ukvm;jzLwpkeJY bufawmfBuD;u 0iftrSKxrf;w,f?
rif;w&m;BuD;u om;awmfvwfajr'l;NrdKUpm; rif;om; (tckrif;w&m;BuD;aygY) udktyfNyD; trSKawmf
xrf;½Guaf pw,f ...}}
]] ajr'l;rif;om;u ukvm;jzLav; aywvludk jrefrmppfa&;ppf&m aoe*FAsL[mawG
xyfro H ifay;jyefw,f ...}}
]] yJcl;wdkufyGJrSm aywvl[m 3 Budrfavmuf yGJ&zl;owJY? aemuf rif;w&m;BuD;u tm;&vdkY
qk a wmf v mbf a wmf a wG c sNyD ; ? jyef c sif j yef a wmY v d k Y ab;rJ Y a y;awmY ...rjyef v d k a wmY y gbl ;
a½Tz0g;awmfatmufrmS om toufxufq;Hk trSKawmfxrf;yg&apvdYk toem;cHwmeJY opöma&wdu k Nf y;D
z0g;uRe?f wyg;uRev f yk x
f m;w,f? yxruawmY A&if*sD ukvm;jzLwyfrmS ppfMuyfcefw Y ,f? aemuf wyfrLS ;?
aemuf wyfom;waxmifut kd yk cf sKy&f wJY ppfAv kd t f jzpf cs;D `riS oYf al umif;jyKawmfrw l ,f }}
]] om;awmf B uD ; wy,if ; rif ; w&m;vuf x uf v nf ; ppf A d k v f t jzpf e J Y y J quf v uf
olaumif;jyKawmfrljyefw,f? a[m tckbk&m;vufxufusawmY r*Fvmtdrfawmfyg uRef&if;vdkvdk
jzpfvmcJv Y Ykd ]] &mZom& }} qdw k YJ bGUJ trnfeYJ oufawmfapmifu Y vk m;Adv k f qdNk y;D wy,fNrKd Uawmif NrKd Upm;ay;vdYk
0ef½iS af wmfrif;Bu;D avmufe;D eD; wefc;kd Bu;D aew,f }}
]] cift Y aMumif;udk trde½Yf ydS gOD; bk&m; }}
[k axG;jru jzwfíar;vdkuf&m ...
]] at; ...a&mufrSmyuGJU ...rif;jrifcJYwJY cifac:wJY cifopfqdkwm tJ'D ukvm;Adkvf
aywvlrv d wf&UJ ESraygY }}
]] atmf ...olUemrnf&if;u cifopfwv YJ m; ...bk&m; }}
]] rS L ;rwf r sKd ; EG , f r S e f ; vnf ; od & atmif ? y&if o pf E G , f r S e f ; vnf ; od a tmif cif o pf v d k Y
rSnfhxm;owJYuG,f? olwdkY A&if*sDvdkawmY rm&D vdkYac:owJY }}
]] cifopfu ukvm;Adkvf&JU ESr&if;vm; bk&mY }}
]] b,f[kwfrvJ ...t&if;qdk&if y&ifopftppfjzpfaerSmaygY ...ArmaoG;ruif;wJY ujym;
uuwpfuav;yJ }}
]] ArmaoG;ruif;ykH trde½Yf ydS gOD; bk&m; ...}}
]]igYwynfu h aoaocsmcsmodcsiw f mud;k uG,Yf ajym&wmaygY ...taMumif;&if;u 'Dvu kd vm;?
ylwauwdYk y&ifopfwYkd t*Fvyd w f Ykd qdw
k YJ ukvm;jzLawG[m [dak nmif&rf;quf taemufbufveG rf if;w&m;
vufxufpNy;D ...jrefrmjynfukd trsm;tjym;a&mufaeMuwm? a&muforQ ukvm;jzLawG[m rif;wdYk
oefvQifrSmvdkvdkcsnf; pm;wnf;csMuwmyJ? tckawmif oefvQifrSm ukvm;awG trsm;BuD;½Sdaew,f
r[kwv f m; ...}}
[k ajymvdkuf&m ...
]] rSefyg? ½Sdygw,f }}
[k axG;jru vdkufvdkufav\/
]] tJ'D rif;wdkY oefvQifu iZuFm qdkwJY ylwauukvm;udk taemufbufvGefrif;w&m;BuD;
atmifawmfrlawmY ukvm;jzLukvm;eufawGudk tjrifY 5 NrdKUydkYxm;w,f ...}}
]] tavmif;rif;w&m;Bu;D yJc;l ? [Hom0wDuw kd u
kd af wmY oefvQiw
f Ykd yJc;l wdrYk mS y&ifopfeYJ t*Fvyd af wG
trsm;BuD;½SdaeMuw,f ...ppfyGJtwGif; wdkufaewkef;rSmawmif ukvm;jzLoabFm cPcP
vmqdkufaeMuwmuvm; ...rif;wdkYui,fvdkYrodwm? wcsKdUukvm;jzLawG[m wvdkif;rif;
vufatmufrmS rif;rSKxrf;awmifjzpfaeMuw,f ...}}
]]cifopf&JUtazu ukvm;jzLEG,fruif;wJY jrefrmvlrsKd;wJY? taruawmY y&ifopftppf?
aywvlrv d wf&UJ t&nf;wJ?Y cifopftaru aywvlrv d wft&if jrefrmjynfukd a&mufaeESiw Yf ,fqb kd }J }
rSwfcsuf / / a½S;tcgu ay:wl*DvlrsKd;udk (ylwau) [k ac:\/

]] cifopftar tazawG tckaum ½Sdao;vm; bk&mY }}


]] tarqk H ; oG m ;NyD ...tazuawmY aoovd k v d k ? &cd k i f r S m aeovd k v d k ajymw,f ?
aoaocsmcsmrodbl; ...cifopfwdkY armifESr 2a,muf taMumif;ar;&if ...aywvlu
aumif;aumif;rajymcsib f ;l ...'DtaMumif;awGuakd wmif cifopfarmif ay:opfuajymvdYk od&wm?
[kwfr[kwfawmY wyftyfrodbl; }}
]] cifopfrmS armif½adS o;oud;k }}
]] ½Sdw,f ½Sdw,f }}
]] cifopf a,mufsm;uvnf; y&ifopfyJvm; bk&mY }}
wduk pf ;kd Bu;D u ...[m; ...[m; ...[m;...[m;... [k toHxu G af tmif &,fvu kd Nf y;D vQif
...
]] igwynfhu cifopf jrifvdkY &pfcsifvmNyDxifw,f? rif;xifovdk tysKdygyJAsm; ukvm;rsKd;xJ
0ifcsiaf evm; }}
[k ajymvdkufpOfyif cifcifBuD;a&mufvmojzifY ...pum;jzwfum&yfaewkef; axG;jrvnf;
tvdkufodpGmxGufvmcJYav\/
tcef; ( 2 )

axG;jronf xdkaeYrSpí cifopfqdkaom y&ifopfruav;taMumif;udk pOf;pm;rd&m rdrdtm;


½kdif;pdkif;pGmajymvdkufykHESifY rdrd\ y&ifopfpum;ajymwwfjcif;udk tHYtm;oifYoGm;ykH? auseyf
ESpo f ufpmG ½So d mG ;ykw
H uYkd kd awG;awmvsuf pdwq f ;kd &rnfvnf;cuf? 0rf;ajrmuf&rnfvnf;cuf? qk;H jzwfcsuf
twnfwusrjyKEikd b f J tcuftcJwckuo YJ jYkd zpfaeav\/
odkY&mwGif cifopfESifY aemufwBudrf jyefvnfawGUcsifaompdwfrSmrl rdrdwudk,fvkH;½Sd pdwf"mwf
aoG;om;tm;vkH; oabmwlnDvsuf½Sdae&m ...xdkaeYrS 3 &ufajrmufaomaeYnaewGif ,cif
taigufcH&zl;aom O,smOfBuD;\ taemufajrmufbufaxmifY o&ufyifBuD;atmufodkY oGm;a&muf
apmifpY m;rdav\/
,cifwBudrfuuJYodkY vma&mufaigufirf;rnfudk aMumuf½GHUpdk;&drfrdapumrl xdkaMumuf½GHU
pd;k &drjf cif;xuf awGUjrifvakd ompdwu f ydrk v
kd rT ;f rd;k aeojzifY aMumuf&rSe;f ? ½Su&f rSe;f rodovdk tqdt k ajym
cH&rnfuykd if wrifvma&mufapmifpY m;aeouJo Y Ykd ½Scd aYJ v\/
cifopfonfum; ...ay:rvmacs? naecif; aea&mifjcnfonf EkysKd&Darmif;aom
a&mifjcnfudkvTwfum urÇmudkaemufqkH;ESKwfqufouJYodkY taemufzufaumif;uifü ar;wifvsuf
½SdcJYav\/ rMumrD ae0if&Dwa&mac:aom tcsdefrsKd; ay:vmcJYav\/ axG;jronf tcsdefukefojzifY
tdrjf yefvmcJ&Y av\/
axG ; jrrS m eH e uf w d k i f ; nwd k i f ; wd k u f p d k ; BuD ; xH w G i f "r® o wf ? &mZowf ? ud k ; &yf a om
jzwfxkH;BuD;wdkYESifYwuG vTwfawmfrSwfwrf;? trdefYawmfjyefwrf;? ta0;a&mufppfwrf;? em;cHMum;vTm
paom ½kH;awmf? vTwfawmf? NAJwdkufawmfwdkYESifY pyfvsOf;onfhoifcef;pmrsm;udk oifMum;em,lum?
aeYv,fwiG f usupf &mpmayrsm;usurf w S v f suf naecif;wGif tanmif;ajy vrf;avQmuf xGuaf vY½cdS \ YJ /
axG;jronf cifopfwOYkd ,smOftwGi;f odYk aeYpOf&ufquf oGm;a&mufapmifaY rQmcf &YJ m ... cifopfukd
wcgrQrawGU&awmYay? od&Yk mwGif 4 &ufajrmufaomaeYü vSycHn Y m;í om;em;pGm 0wfqifxm;aom
jrefrmvlrsKd; a,mufsm;ysKduav;wa,muf tdrfBuD;qDrSxGufvmojzifY tHYtm;oifYpGm Munfhae&if;
O,smOfwGif;uxGufoGm;&ef pOf;pm;aepOfyif xdka,mufsm;ysKdonf teD;odkYa&mufvmum rdrdESifY 6
awmif a usmf ? 7 awmif c ef Y w G i f rd r d t m; wpk H w &mta&;rpd k u f a omvu© P mES i f Y pBuF , l í
vrf;ovm;aeav\/
axG;jronf yxrwGif rdrt d m; O,smOfwiG ;f od0Yk ifro d nft h wGuf cifopfuo YJ Ykd ajymqdq
k yl vl rd rYf nf
[k x if j rif r d & m ...wpk H w &mrajymrqd k y J ol U tvd k v d k v rf ; avQmuf a eonf u d k jrif & ojzif Y
tdro f m;xJur[kwf {nfo h nfjzpfvrd rYf nf[k oabmydu k Nf y;D ylyefjcif;uif;cJ&Y apumrl rdrt d wGuu f m;
arQmv f ifcY surf ½Sad wmYNyD jzpfaomaMumifY t½Suaf jy tenf;i,faeí O,smOfxu J xGu&f ef BupH nfrv d suf
[efaumif;aumif;ESiYf acgif;aygif;udk tcsK;d usepGmaygif;Ny;D a½Twu kd pf m&if;0if vTwaf wmft&m½S*d u kd rf sK;d
zrf;um £a`E&´ pGmvrf;ovm;aeaom a,mufsm;ysK\ d tajctaetrlt&mudk rodromMunfo h vdEk iS Yf
wcsufrQapmif;iJYum taotcsmMunfhvdkuf&m ...rsufESmESifY udk,fvkH; udk,fayguf? oGm;ykHvmykH
[efyefrsm;rSm cifopfESifY wax&mwnf;jzpfaeonfudkawGY&ojzifY cifopf\armif ay:opfqdkol
jzpfy&Hk onf[k atmufarYrv d suf ...
xdkodkYatmufarYrdonfESifYwNydKifeuf rdrdudk,frdrd rvkHum awG;aMumuf ½Suf½GHUwGefYqkwfaom
pdwrf sK;d 0ifvmNy;D wcPtwGi;f csucf si;f yif O,smOfwiG ;f rS xGuv f mcJaY v\/
a,mufsm;ysKdum; ...axG;jrudk tenf;i,frQ*½kpdkufaom trlt&mr½SdyJ rdrdzmom
vrf;ovm;use&f pfcaYJ v\/
axG ; jronf a,muf s m;ysKd u d k a wG U cJ Y a omaeY r S p í cif o pf w d k Y O ,smOf o d k Y roG m ;awmY b J
eE´muefawmfBu;D qDoo Ykd m oGm;a&mufvrf;avQmufcaYJ v\/ uefabmif½;kd ay:½Sd opfyif? yef;yifw\ Ykd
EkysKdpdrf;pdkaom MunfEl;zG,ftajctaeonf naecif;t&omudk wefqmqifouJYodkY½Sd&m ...
aiGtqif;yrm jzLazG;MunfvifaomuefawmfBu;D a&rsm;onf vma&mufMunf½h KS ow l \ Ykd raem"mwfukd
aomreó a0'emuyfa&mufap&ef zefw;D vsu½f adS v\/
uefawmfBuD;twGif;rS wnif;nif;wdkufcwfvmaom avjynfavnif;rsm;onf tysif;ajy
avnif;cHow l t Ykd wGuf nufanmEl;nHah om azm|AÁm½kH t&omwrsK;d uJo Y jYkd zpfapav\/ axG;jronf
uefabmif½;kd ay:½Sd uefaY umfyifwyifatmufrS uefawmfBu;D qDoYkd ai;arQmu f m ...awG;ac:pOf;pm;
aomtrlt&mjzifY uefawmfBu;D \t&omudck pH m;&if; pOf;pm;cef;0ifaepOf ...
]] tvdk ...udkaxG;jr b,fwkef;ua&mufaeovJ? wa,mufxJvm; }}
[laomtoHEiS Yf Mu, G 0f a&mufvmojzifY ...
]] wa,mufxJyJ? cifAsm;uaysmufaevdkufwm MumvSygrifYvm; }}
[k 0rf;omtm;& jyefveS Ef KS wq f ufvu kd af v\/
]] aysmufqdk AefYusDwdkufxJ cPoGm;aew,f? raeYurS jyefa&mufvmwm }}
xdo k aYkd jymaepOf axG;jrteD;odYk om;em;rGe&f nfaomvlwodu k f a&mufvmav&m ...axG;jrrSm
½kww f &uftt YH m;oifo Y vdk jzpfomG ;av\/
taMumif;rlum; xdv k o l u kd x f w J iG f rdrd aocsmpGmjrifz;l onf[x k ifaom rde;f rysKw d a,mufyg½S&d m
xdrk ed ;f rysKu
d kd ]]b,frmS jrifz;l ygvdrrYf vJ? igESit Yf awmf&if;&if;ES;D ES;D odz;l w,fxifygw,f}} [k tpazmfr&
emrnfawG;r& jzpfaeaomaMumifw Y nf;/
tcsKd;tpm;useajyjypfí cspfp&m0if;0gaomtom;ESifY a,mufsm;wdkY\ pdwfESvkH;udk
odr;f BuKH ;qGiJ ifvsuf &uf&ufpufpuf rufarmcifw, G zf aYkd umif;avmufatmif aoG;aqmif jzm;a,mif;&ef
zefwD;vsuf½Sdaom tqdkygrdef;rysKd pkdjynfvwfqwfaom"mwfESifY jynfh0aom ½lyg½kHonf axG;jrtm;
wcPtwGi;f wkev f KS yaf csmufcsm;apNy;D rS y&ifopfruav; cifopfjzpfaMumif; owdw&m;&ap\/
taMumif;rlum; ...axG;jrrSm cifopfudk y&ifopft0wftpm;ESifYomjrifzl;cJY&m ,ckvdk
jrefrmt0wfwefqmESifY ususee0wfqifxm;onfudk wcgrQrjrifbl;aomaMumifYwnf;/ cifopfrSm
e*dyk uwd ZmwdacsmtvS*P k ½f odS jl zpfí rnfonft h 0wfEiS rYf qdk tqifajyum usuo f a&jynf0h vsuf
vSygayonf? acsmygayonf[k ajymumcs;D rGr;f avmufav\/
aerif;\aemufqkH;jzpfaom naecif;a&mifjcnfonf yuwdobm0 ½kyfrvSolwdkYudkyif
vSyacsmarmonfxif&atmif aoG;aqmifvsuf½Sd&m ...cifopfwdkYvdk e*dkacsm? e*dkvS twGufum;
txl;ojzifY usuo f a&½Su d m ...rsupf t d &omudk wefqmqifvsu½f adS v\/
cifopfwv Ykd ol u kd rf mS ...cifopftjyif tpdwaf usmf ok;H q,fcef½Y dS cyf½, G ½f ,G f rde;f rwa,muf?
jrefrmvd0k wfxm;aom ok;H q,fcef½Y dS ukvm;jzLwa,mufEiS Yf cifopfEiS ½Yf , G w f l a,mufsm;ysKw d a,muf
yg½Sad v\/ Mu, G 0f onf cifopfwv Ykd ol ukd uf kd NyK;H ½Tiaf zmfa½Gaom rsuEf mS xm;jzifY ...
]] tvdk Adkvfrif;? avnif;cH<uvmw,f xifw,f }}
[k ESKwfqufvdkuf&m jrefrmvdk0wfxm;aom ukvm;jzLu ...
]] [kwfw,f armifMuG,f0? 0efaxmufBuD;aum ...rxGufbl;vm; }}
[k jrefrmvdkyDopGm jyefvSefESKwfqufajymqdkvdkufav\/ axG;jrum; ...rsufESmydk;owfum
£a`E&´ &ESiYf xdo k l 4 a,muf\ xl;jcm;aomtrlt&m vu©Pmudo k m rodrom tuJcwfaeav\/
cifopfonfaxG;jrtm; rodromwcsufrQpdkufMunfhvdkufNyDF;aemuf cyf½G,f½G,f 30 cefY½Sd twlvmol
rde;f rtm; rsu&f yd jf yum ...axG;jrrjrifatmifvufwv Ykd u
kd af v\/
]] armifMuG,f0 tdrfrvmwmtawmfMumoGm;NyD b,foGm;aeovJ }}
]] [kwfw,f Adkvfrif;? tckyJ 'DurdwfaqGuar;vdkY ajz½Sif;aewkef;½Sdao;w,f? uRefawmf
Aefu Y sw D u kd xf J cPoGm;aevdyYk g }}
Adv k rf if;qdo k l ukvm;jzLum; ...aywvlrv d wfyifjzpf\/ aywvlrv d wfonf axG;jrrsuEf mS udk
vSr;f Munfw h NYJ y;D ...
]] 'D armif&ifu b,fuvJ }}
[k ar;vdu k &f m axG;jrrSm jrefrmpum;? jrefrmtok;H tESKe;f udk ususeeajymwwfol ukvm;jzLtm;
tHt Y m;oifo Y mG ;rdav\/
]] oef v Qif u vmNyD ; yd # uwf w d k u f p d k ; BuD ; OD ; a½T t d k ; qD ynmoif a ewmyg? emrnf u
armifaxG;jrygwJ}Y }
[k MuG,f0uajymvdkuf&m ...
]] aMomf ...oefvQifuudk ...'DrSmynmvmoifw,f ...aumif;w,f? aumif;w,f?
aejynfawmfqdkawmY pkHwmaygY }}
[k ajymNy;D vQif ...
]] uJ ae0ifvkNyD? oGm;MuOD;pdkY }}
[kEKS wq f ufum uefabmif½;dk twdik ;f taemufbufox Ykd u
G o f mG ;ojzif?Y axG;jrESiYf Mu,
G 0f vnf;
ta½SUbufuefabmif½;dk twdik ;f pum;wajymajymESiaYf vQmufvmMuav\/
cyf½, G ½f , G f 30 cef½Y dS rde;f rysKrd mS aywvlrv d wf\ZeD; cifrv d wfjzpfí a,mufsm;ysKrd mS cifopf\
armif&if; ]]zdvpf}} ac: ay:opfqdkoljzpfaMumif;? aywvl\ZeD; cifrdvwfrSm tjrifYig;NrdKUtygt0if
]]ebufNrdKU}} ac: 'kbufNrdKU A&if*sD½Gmol? y&ifopfA&if*sDEG,f? jrefrmESifYy&ifopf A&if*sDpyf
ujym;jzpfaMumif;?cifrdvwf\i,femrnfrSm ]]r,fwkwf}} jzpf&m? aywvlESifY&rS aywvlrdvwf
[laomemrnfwGif tqkH;jzpfaom rdvwf [laompum;vkH;udk,lum jrefrmrSL;rwf uawmfqefqef
cifwyfNy;D cifrv d wf [krn S x hf m;aMumif; Mu, G 0f ajymjycsut f & od½&dS av\/
vrf;wGif MuG,f0u aywvlrdvwftaMumif;csD;rGrf;um wuRef;wEdkifiHom; ukvm;yif
jzpfvifYupm; trSKawmfudk ½dk;½dk;ajzmifYajzmifYESifY opöm½SdpGm oufpGefYBudK;yrf;xrf;½GufojzifY ,ckuJYodkY
&mBuD;xl;BuD;rsKd;ESifY NrdKUpm;tjzpf? oufawmfapmifYtjzpfwdkifatmif olaumif;jyKcH&aMumif;rsm;
½Te;f ½Te;f a0atmif ajymjyav\/
]] 'Dukvm;jzLawG[m tifrwefvlyg;0wJYtaumifawGAs? olwdkYtay: b,fawmYrS pdwfESvkH;
'k;H 'k;H csNy;D ,kMH unfzrYkd oifb Y ;l ? rif;w&m;a½Tx;D ysupf ;D &wmvJ ukvm;jzLylwauwa,mufuakd `rmS ufpm;vdYk
ao&nfao&ufawGaomufpm; rl;,pfysufpD;&wmyJ? uRefawmfwdkY oefvQifu ZGifumul qdkwJY
ylwauvlrsK;d iZifumMunfyh gvm;? &cdik b f &k if&mZmBu;D u,kMH unfvYkd oefvQirf mS uif;apmifx Y m;wm
csucf si;f ykeu f efNy;D bk&ifvyk w f myJ? taemufbufveG rf if;w&m;om rESrd &f if? cktcsed rf mS jrefrmjynf[m
ukvm;jzLylwauEdkifiHjzpfaeNyD? tavmif;rif;w&m;BuD; yJcl;wdkufawmY y&ifopfeJY t*FvdyfqdkwJY
ukvm;jzLawG b,favmuf cavmufqefvdkufMuovJ ... wvdkif;bufu vdkvdk? [dkvdkvdk'DvdkvdkeJY
om,mpD;vkyMf uwm? aemufq;Hk [dik ;f Bu;D uRe;f u t*Fvyd af wG okwo f ifypfrS Nird ;f oGm;Muw,fr[kwv f m;
...tifrwefvyl g;0wJY owÅ0gawGygAsm? [efrusygbl; }}
[k axG;jru ukvm;jzLwdkY\ tjypfudkxkwfazmfajymjyvdkufav\/ MuG,f0uNyKH;í ...
]] udak xG;jru ukvm;jzLeJpY yfw&YJ mZ0ifawG w,fajymygvm; ...ukvm;jzLawGukd awmfawmf
rke;f ae[ef½w dS ,f ...}}
[k ajymvdkuf&m ...
]] rke;f vdaYk jymwmr[kwyf gbl;? olwv Ykd yk yf rHk w&m;vGev f eG ;f vd?Yk uvdeu f sveG v f eG ;f vdYk ajymwmyg?
olrsm;Edik if v H maewJo Y q l w kd m ½d;k ½d;k ajzmifaY jzmif?Y aumif;a&mif;aumif;0,feYJ wnfwnfww YH aH exdu k w f ,f?
[dktxJ0if½SKyf 'DtxJ0if½SKyf rvkyf&bl;? xD;a&;eef;a&;? twGif;awmfa&;awG EdkifiHa&;qdkwm olwdkYeJY
bmqdkifvJAsm? udk,fYwdkif;udk,fYEdkifiHrSr[kwfbJ? rodvdkufbmom at;at;aeaygY? ckawmY olwdkY[mu
pudik v f u kd &f if Edik if aH &;ucsn;f ed'gef;csv D ukd w f myJ? b,favmufrw&m;wJt Y aumifawGvv J Ykd }}
]] tif ; ...cif A sm;ajymwmvnf ; [k w f w ,f A s? 'gayr,f Y aywvl r d v wf u awmY
rif;w&m;BuD;udk,fwdkifu ,kHMunfpdwfcsvdkY oufawmfapmifYcefYxm;wm? cifAsm;wdkY uRefawmfwdkYu
r,kb H ;l qd&k if r,kw H o YJ ol m ...}}
]] [kwfuJY ...'gawmY'gaygYAsm? uRefawmfu olUwa,mufyJ yk*¾KdvfpGJajymwmrSr[kwfbJ?
ukvm;jzLtm;vkH;twGuf jzpfwwfwmajymwmyg ...}}
xdo k aYkd jym&if; Mu, G 0f wdt Yk rd af ½SUa&mufvmojzifY pum;pjzwfumvlcsi;f cGí J axG;jrwa,mufxJ
jyefvmcJaY v\/ axG;jrrSm ukvm;jzLrsm;ESipYf yfaom&mZ0ifukd txl;0goemygumavYvm vdu k pf m;cJo Y jzifY
ukvm;jzLrsm;\tjypfudk wpfwpfcGcG? ususeeod&onfhtjyif i,fpOfupí rdrdwoufvkH;vdkvdk
ESpf½Snfvrsm; ukvm;jzLrsm;ESifY aygif;oif;aexdkifcJYzl;aomaMumifY ukvm;jzLrsm;\ taMumif;udk
a&a&vnfvnfo½d u dS m rsm;pGmpufqw k ½f ½HG mS cJaY v\/
odaYk omf cifopfujkd rifaomtcg xdrk Qavmuf pufqw k ½f ½HG mS jcif;rjzpfrbd J xl;jcm;qef;Mu,faom
tjcif;t&mwckuo YJ Ykd oabmydu k rf ud m rMumrMumjrifawGUvdak ompdwrf sm;yif jzpfrad v\/
Mu, G 0f ESiYf aywvlwaYkd wGUpOf ajymykq H ykd Hk axmufcsiMYf unfu h tawmf&if;csmyk&H aMumif; od&&m
Mu,G 0f ESipYf yfo, G Nf y;D cifopfwt Ykd rd f tvnftywfomG ;a&muf&ef cJ,Of;rnfr[kwaf Mumif; pOf;pm;rdaomf
aywvl r d v wf t aMumif ; MuG , f 0 ucsD ; rG r f ; pOf ½k w f w &uf rd r d \ pd w f & if ; 0g'ud k xk w f a zmf
jyovdu k rf ad omaMumifY aemufxyf Mu, G 0f ESiYf xdt k a&;apYpyf&efrjzpfEikd o f uJo Y Ykd jzpfomG ;av\/

tcef; ( 3 )

axG;jrrSm t&m&mwGif vkHYv0D&d,aumif;ol? OmPfvQifoljzpfí rdrd\udk,fa&;udk,fwm


ynmrsm;udk BuKd ;pm;½krH Qru tdrrf KS upd ö a0,sm0pörsm;udv
k nf; tdro
f m;rsm;auseyfatmif aqmif½u
G cf YJ
av\/ odaYk omf tdro f m;rsm;u axG;jrtay:ü xl;rjcm;em; rsuEf mS xm;wif;wif;yifjzpfMuav\/
ysKdU? uAsm? vuFm? {csif; pDukef;ESKef;zGJUykH enf;edó,rsm;udkrl e*dkuyif tawmftoifY
em;vnfvmcJY&m wkdufpdk;BuD;ESifYtawGUwGif uRrf;usifaomtajcodkY qdkufcJYav\/ waeYaomeHeuf?
pmwuftNy;D wGif wdu k pf ;kd Bu;D u ...
]] atmifr,f armifaxG;jr? rifYajymrvdkY[m igarYaeoa[Y? wjrefaeYuwnf;urSmxm;wm }}
]] bmvJbk&mY }}
]] rif;t&ifwcgar;wJY y&ifopfruav; cifopf&JUarmif ukvm;Adkvfaywvlrdvwfac:wJY
]]&mZom& }} u rif;udkawGUcsifvdkY tm;wJYaeYvTwfvdkufygwJY }}
axG;jrrSm ½kwfw&uf tHYtm;oifYoGm;av\/
]] bmudpöwJYvJbk&mY }}
]] rif; ... olwu Ykd vk m;jzLpum;wwfw,fq?kd igawmif aywvluajymrS od&w,f? [kwu f v
YJ m;}}
]] rSefyg? tenf;tusOf; em;vnfygw,f }}
]] at; ...aumif;oa[Y? aus;Zl;rrsm;ayr,fY A[kokw½SdwmyuG,f? ukvm;jzLpum;
b,fwkef;u wwfcJYovJ }}
axG;jru jyifopfpum;udk oefvQiaf epOf rnforYkd nfyw Hk wfc&YJ aMumif;ajymjyNy;D aemuf ...
]] uRefawmf ukvm;jzLpum;wwfwm olb,fYES,fYodvJbk&m; }}
]] [m ...'gawmY igvnf;ta&;rpdkufvdkY rar;vdkufrdbl;uG,fY }}
[k ajymNy;D vQif yk&ydu k wf qluq kd MJG unfuh m rsuEf mS wGiu f yfvu kd o f jzifY axG;jrvnf;tvdu k o f pd mG
xvmcJYav\/
axG;jronf xdkaeYnaewGif aMumYaeatmif0wfpm;qif,ifum ukvm;Adkvf\tdrfodkY
xGuv f mcJaY v\/ rdrjd yifopfpum;ajymwwfjcif;udk cifopfuajymí odvrd rYf nfjzpfaMumif; wxpfcs
awG;Edik af omfvnf; b,ftwGuf rdrt d m;awGUvdak Mumif;udrk l pOf;pm;r&atmif½cdS aYJ v\/
xdkodkY pOf;pm;&if;ESifYyif tdrf0if;wHcg;0odkYa&mufvm&m wHcg;apmifYtm; wdkufpdk;BuD;tdrfu
jzpfaMumif; ajymjyum0ifoGm;vsuf tdrfa½SUqif0ifatmufxyfwGifrwfwyf&yf&if;? tdrfom;
wa,mufwav vSr;f arQmMf unfah epOf rsupf jd ymukvm;A&if*sw D a,muf aygufvmNy;D taMumif;t&m
ar;jref;um txufxyfoaYkd c:oGm;av\/
txufxyfqif0ifcef;wGif ukvm;jzLrsm;xdkifavY½Sdaom xdkifckH(ukvm;xdkif) q,fvkH;ESifY
tvnfA[du k wawmifx Y mG avmufjrifaY om av;axmifcY pHk m;yGw J ck cif;usi;f xm;onfukd jrif&av\/
axG;jronf tdrfom;A&if*sD ae&mcsxm;onfhtwdkif; xdkifckHukvm;xdkifüxdkifum tdrf\
tajctae? tcef;\tajctae? cif;usif;ykHtajctaersm;udk tuJcwf&if; tdrf½Sif ukvm;Adkvfudk
apmifaY eav\/
qif0ifcef;wGifjyifqifykHrSm oefvQifwGifjrifcJYzl;aom ukvm;jzLrsm;twdkif; jyifopfxkH;pHt&
jyifqifxm;aomfvnf; qif0ifcef;ESifYwqufwnf;jzpfaom twGif;cef;rBuD;ürl jrefrmxkH;pHtwdkif;
cef;vk;H jynfh oifjzL;acsmBu;D rsm;ESiYf urÁvmrsm;cif;um? uwÅyD grSt D ;Hk vk;H Bu;D rsm; zdwzf w
d af wmufvsuf
½Sad v\/
]] ukvm;jzLaywJY oluoufawmfapmifu Y v
k m;Advk qf Nkd y;D NrKd Upm;½Gmpm;jzpfaeawmY olUudk bk&m;xl;
'l;axmufNy;D 0wfcsaeMu&w,f? trSeq f &kd if 'gawG[m bmrSvyk zf rYkd vdb k ;l ? bk&m;rxl; 'l;rcs OD;rcsvYkd
'if;bmrSrwwfEikd b f ;l ? odaYk yr,fY ud, k w
f a,mufxu J rS xl;uJ&rSm odyMf uyfwmyJ }} ponfjzifY pOf;pm;um
aywvlrv d wfEiS aYf wGU&rnft h a&; &ifav;aeav\/
rMumrD rdrt d m; ae&mcsxm;aomA&if*sD (rsupf jd ym)jyefvmNy;D ...
]] Advk rf if;ESiaYf wGU&ef txJMu-G yg }}
[k ajymojzifY twGi;f cef;rBu;D xJoYkd A&if*sED iS t Yf wl vdu k 0f ifomG ;&m cef;rBu;D xdyq f ;Hk uwÅyD g
rSDtkH;BuD;udkrSDí cefYcefYBuD;xdkifaeaom jrefrmvdk0wfxm;onfh aywvludkawGU&av\/
aywvlrSm touft½G,ftm;jzifY 28 ESpfrQom½Sdao;apumrl vlvkH;vlzefrSm ukvm;jzLyDyD
xGm;BudKif;um t&yfvnf;olwumxuf vuf 4 vkH;cefYjrifYvsuf cefYnm;wnfMunfaomvu©Pm
toGiftjyifrsKd;½Sdav\/ rsufpdjymjcif;? tom;eDjcif;? qHyifajymif;zl;arT;? ESmacgif;cRefjcif; paom
uk v m;jzLwd k Y x uf ½k y f & nf t aetxm;useum vS y cef Y n m;aomtquf t ayguf r sKd ;
ay:xGufvsuf½Sdav\/
axG;jrrSm aywvludk ukvm;jzLjzpfonfhtwGuf ½dkaojcif; *g&0trSKrsKd; rjyKvdkaomfvnf;
trsm;xk;H pHtvdu k vf nf;aumif;? rdrw d t Ykd ½Sio f cif b0½Sirf if;w&m;Bu;D \ tmPmpufukd OD;xdyx f uf
wifjcif;tm;jzifv Y nf;aumif; taMumif;aMumif;axmufqvsuf aywvlrv d wfa½SU 5 awmifcefw Y iG f
'l;csum ½dkaopGmBuHKUBuHKUxdkifav\/
odaYk omf axG;jronfvuftyk cf sjD cif;um; rjyKay/ aywvlonf axG;jrudk apYapYpyfpyfMunfu h m
twefMumtuJcwfaeNyD;rS ...
]] armifaxG;jr y&ifopfpum;wwfw,faemf }}
[k ajymvdkufav\/
]] rSefyg tenf;tusOf;wwfaMumif;yg }}
]] b,frSmoifovJ }}
axG;jru oefvQifaepOf i,fpOfupí jyifopfukefonfwdkYESifY aepOfoGm;a&muf awGUBuKH
ajymqkdaecJYojzifY jyifopfpum;wwfvmaMumif;ESifY jyifopfoabFmESifY &cdkifodkY 2 acgufwkdifwdkif
pD;eif;vdu k yf g oGm;vmzl;aMumif; ½Si;f vif;ajymjyvdu k &f m ...
]] aMomf ...'Dvdkudk;? tdrfaemufaz;O,smOfxJrSm y&ifopfpum;wwfwJY jrefrmwa,mufeJY
xl;xl;qefqef;oGm;awGUw,f? b,furSefvnf;rodbl;vkdY cifuajymvdkYtHYMoaewm? waeYu
uefawmfBuD;rSm armif<u,f0eJY vmwmawGUawmYrS cifu y&ifopfpum;wwfwm'DvlyJ qdkvdkY
tckac:awGUwm? usKyw f pYkd um;wwfw,fqv kd Ykd odyaf wGUcsiaf ewmyJ }}
[k ajymvdkufNyD;vQif aywvlrdvwfu jrefrmvdkajymae&mrScsufcsif;yif jyifopfbmomjzifY
axG;jr\taMumif;rsm;usk ar;jref;vdu k \ f / axG;jruvnf; tnHrh cH jyifopfo0H í J jyifopfbmomjzifY
yif rdrd\taMumif;csif;&m tenf;i,fESifY a½TbdkNrdKUawmfodkYvma&mufaexdkifykHtaMumif;pkH jywfom;
½Si;f vif;pGmajzMum;vdu k &f m aywvlrmS tHt Y m;oifo Y mG ;um cs;D rGr;f tYMH oaom rsuEf mS rsK;d jzpfomG ;av\/
]] y&ifopfbmompum;qdw k m usKyw f aYkd ewJY Oa&mywdu k f ukvm;jzLEdik if w
H avQmufrmS tifrwef
BuD;us,fjrifYjrwfw,fvdkY orkwfaeMuwm? ukvm;jzLwdkif;awmif y&ifopfpum;rwwfMubl;?
armifaxG;jrrSm i,fi,fav;uwnf;u y&ifopfawGeYJ twlaezl;vdo Yk m wwfvmcJw Y m? Oa&mywdu k rf mS
qd&k if y&ifopfpum;wwfwm odyt f zd;k wefwmy? 'DrmS awmY tvum;jzpfaewmyav?tok;H rS rjyKyu J ;kd }}
[k jrefrmvdak jymqdNk y;D ...
]] cifa& ...at cif ...}}
[k jrefrmpum;ESiyYf if tdrw f iG ;f odv
Yk rS ;f ac:vdu k &f m rMumrD wnfMunfcefn Y m;aom um,da`EE´ iS Yf
odum© ½Spd mG jrefrmvdu k susee 0wfqifxm;aom jyifopfruav; cifopf xGuv f mNy;D ...axG;jrESiYf
rsufapmif;xdk; 4 awmifausmf 5 awmifcefYtuGm? aywvlESifY reD;ra0;wGif rsufESmydk;owfum
xdik af eav\/
]] rm&D ...rif ; ajymwmtrS e f y J u G , f Y ? y&if o pf p um;ud k ususeeajymwwf w ,f ?
w,fawmfwo YJ yl }J }
[k aywvlu cifopfbufvSnfhí jyifopfvdkajymvdkuf&m ...cifopfu bmrSjyefrajymbJ
0efco H nft h rlt&m? NyK;H awmYrnfrh suEf mS rsK;d ESiYf jrefrmtrsK;d orD; tysKu d av;rsm;tcsK;d twdik ;f £a`E&´ pGm
aywvludk Munfhaeav\/
]] cif ...y&ifopfv0kd wfxm;wm awGUvdu k pf u uReaf wmfjzifo Y yd tf MYH ooGm;wmyJ? 'DNrKUd awmfrmS
ukvm;jzLawG½Sdw,fvdkYawmY Mum;bl;&JU? rdef;rxJuawmY r½Sdbl; atmufarYaewmuvm; }}
[k axG;jru cifopfqMD unfNh y;D jrefrmvdak jymvdu k &f m ...cifopfu ½kww f &uf½u S o
f mG ;onfh
[efrsK;d ESiYf rsuEf mS yd;k owfaeNy;D rS NyK;H a,mifa,mifrsuEf mS xm;rsK;d ESiYf ...
]] O,smOfxrJ mS ½Sif y&ifopfvakd jymvdu k pf u uRerf vnf;tawmftMYH ooGm;rdwmyJ? jrefrmxJu
qdk&if y&ifopfvdkwwfwm ½Sifwa,mufyJawGUzl;ao;w,f }}
[k jrefrmvdkajymvdkufav\/
]] crnf;awmfb&k m;vufxufu (tavmif;rif;w&m;Bu;D udk qdv k \ kd ) yJc;l ? [Hom0wD odr;f Ny;D
&efukefeef;awmfrSm pHaewkef; ...pufxGwfAv qdkwJY bGJUtoem;cH&wJY &efukefom; udk½Srf;tdkBuD;
qdkwm tckarmifaxG;jrwdkYvdk y&ifopfpum;rTwfaewmy? jrefrmxJu y&ifopfpum;wwfwm
½Sm;w,f?wvdkif;xJuawmY tenf;tusOf;½SdMuyg&JU? rif;w&m;BuD; oefvQifodrf;wkef;uygvmwJY
oefvQiw f vdik ;f awGq&kd if wcsKUd y&ifopfvw kd wfw,f? wcsKUd t*Fvyd v f wkd wfw,f }}
[k aywvluajymvdkuf&m ...axG;jru ...
]] tavmif;rif;w&m;BuD;oefvQifodrf;awmY Adkvfrif; a½Tz0g;awmfatmufa&mufaeNyDvm; }}
[kar;vdu k af v\/
]] oefvQirf odr;f cif wESpaf usmw f nf;u a&mufaew,f }}
]] 'gjzifY oefvQiw f u kd yf rJG mS Advk rf if;ygcJrY mS aygY }}
]] [m ygwmaygY b,fYES,fYajymygvdrfY? oefvQifa&wyfu oabFm 7 pif;udk AdkvfrSL;BuD;OD;wGef
a½SUaqmifvyk w f u kd af wmY ukvm;jzLA&if*sw D yfrmS usKyu f wyfrLS ;vkywf myJ }}
]] OD ; wG e f ( rif ; acgif a emf & xmud k qd k v d k \ )[m twd k u f t cd k u f b uf r S m tif r wef & J & if Y
uRrf;usifw,fqdk? [kwfuJYvm; Adkvfrif; }}
]]&J&ifyY aHk wmYrajymeJ?Y twdik ;f wdik ;f tjynfjynf usKyaf &mufvmcJw Y ,f?OD;wGev f v kd rl sK;d rawGUcJbY ;l zl;?
b,favmuftHYMop&maumif;ovJqdkwm pOf;pm;Munfh? oefvQifa&wyfu oabFm 7 pif;udk
wdu k &f atmif ...}}
]] oabFm 7 pif;u wvdkif;rif;oabFmawGvm; ...}}
[k axG;jrujzwfar;vdu k &f m ...
]]oabFmawGu y&ifopfeYJ t*Fvyd Ef ikd if u H vmwJY oabFmawGaygY? 'Da&mufawmY wvdik ;f bufu
ultrSKxrf;vdkY wvdkif;rif;oabFmawGjzpfaewm? armifaxG;jr oefvQifom;qdkNyD; 'gawGrodbl;vm;?
'Dwek ;f u armifaxG;jrwdu Yk cyfi,fi,f½OdS ;D r,f? 'gYaMumifrY Ykd rrSwrf w d mxifw,f ...}}
]] i,fawmYri,fvSygbl;? 16 ESpf 17 ESpf½SdaeygNyD? odkYayr,fY rif;w&m;BuD; oefvQifeJY yJcl;
wdkufodrf;aeawmY uRefawmfu &cdkifa&mufaew,f? &cdkifrSm 7 ESpfawmif MumcJYwmuvm; }}
aywvlu ...
]] aMomf ...'gYaMumifYudk }}
[k qdkvdkufNyD;vQif qufíajymonfrSm ...
]] tJ'D oabFm 7 pif;udkwdkuf&atmif usKyfwdkYuvnf; ]] a&eef;pMumr[moabFmBuD; }} eJY
tajrmufpdefajymif;awGwifNyD; oabFmawmfBuD;vuf0Jbufu wdkufavSBuD; 70 ausmf? vuf,mu
wdkufavSBuD; 70 ausmfeJY oGm;Muw,f? 'DtcgrSm ...rif;w&m;BuD;udk,fwdkif a½SUajcmufwyf?
aemufajcmufwyf cif;Ny;D &wema½TazmifawmfeYJ oefvQupf eG ;f wdik af tmif xGuMf unfah wmfrw l ,f }}
]] oefvQupf eG ;f u &efuek o f efvQupf eG ;f vm; ... }}
]] [kwfw,f? 'Dwkef;u rif;w&m;BuD;u &efukefrSm pHaeawmfrlw,f? a&eef;pMum
oabFmawmfBuD;vnf; &efukefrSmyJ usKyfwdkYy&ifopfvlodkufeJY wnfaqmuf&wmaygY? oabFmay:rSm
AdkvfrSL;BuD; rif;vSrif;acgif OD;wGefeJY ('Dwkef;u rif;acgifaemf&xmbGJU r&ao;bl;) vufa½G;pif jrefrm
ol&Jaumif; 100 ausmf? tajrmufpdefajymif; typftcwfusifvnfwJY ukvm;jzLol&Jaumif;awG
tkyfcsKyf&wJY wyfrSL;av;aygY? rif;w&m;BuD;u oefvQufpGef;udk rSefajymif;eJYMunfhaewkef;yJ usKyfwdkY
oabFmBu;D eJY avSwyfBu;D oefvQib f ufu;l oGm;Ny;D oefvQio f abFmwyfuw kd ukd Mf uwmyJ }}
]] rif;w&m;Bu;D Munfw h ,fqw kd YJ rSeaf jymif;u b,fu&wJrY eS af jymif;vJ bk&mY }}
]] y&ifopfeYJ t*Fvyd af wGu qufxm;wJY rSeaf jymif;awGaygY? usKyu f ,
kd w f ikd q
f ufxm;wJY rSeaf jymif;
wvufawmif½Sdw,f? a½Tbkef;awmfaMumifY ukvm;jzLEdkifiHu tokH;taqmifawG tukefvdkvdk
pufawmfatmuf a&mufae&wmaygY }}
]] rSefyg wdkufykHudk trdefY½SdygOD; }}
]] oefvQifoabFmwyfrSm usKyfwdkYwyfvdkyJ eHab;u tulavSwyfawG? orÁmefawG½Sdw,f? NAKH;
qdk usKyfwdkYu0ifwdkufawmY bmajymaumif;rvJ? oabFm 7 pif;uaeNyD; tajrmufBuD;awGeJY ypfcs
vdkufMuwm usKyfwkdYbufu wcsKdUwdkufavSBuD;awG z½dkz&JjzpfNyD; uGJwJYavSuGJ? epfwJYavSepf?
&Jrufawmfom;awGvnf; trsm;Bu;D usomG ;w,f? usKyw f o Ykd abFmay:uvnf; tajrmufawGeYJ ypfBuyg&JU?
odkYayr,fY olwdkYu tm;aumif;awmY t&mrxifbl;? 'Dvdkjzpfaewkef; NAKH;ueJ AdkvfrSL;BuD; OD;wGef
a&eef;pMumoabFmay:uaeNy;D wdu k af vSwpif;ay:ul;? tJ'w D ukd af vSukd wvdik ;f oabFmBu;D em; ta&muf
tjyif;cwfcikd ;f oGm;w,f }}
]] OD;wGe&f UJ avSukd wvdik ;f oabFmay:u tajrmufeyYJ pfrcsMubl;vm; }}
]] [m ...bmajymaumif;rvJ ...xdef;ueJ xdef;ueJaewmaygY? taMumufqkdvdkY tEkjrLrS
r½Sb d ;l ? owÅad umif;ykaH wmY rajymeJaY wmY? wvdik ;f oabFmOD;udk xd;k uyfNy;D oabFmuausmufq;l BuKd ;udk
wcgwnf; twif;qGJwufwmyJ ...}}
]] odyf&JwmygyJvm; ...'DtaMumif; omrnavmufawmY Mum;zl;yg&JU? [kwfrS[kwfygYrvm;
vdYk ...atmufarYrw d ,f ...}}
]] r,krH ½Sed YJ ...usKyu f ,kd af wGUyg? usKyw f yYkd &ifopfvrl sK;d awG[m owÅrd mS urÇmucs;D rGr;f cH&wJY
vlawGyg? OD;wGev f yk yf jHk rifawmY tHMY ovdrYk qk;H jzpfaeMuw,f? tJ'v D kd ausmufq;l qGw J ufNy;D oabFmay:
a&mufawmY ... vufuygoGm;wJY vSHawG? "m;awGeJY oabFmom;awG twif;xdk;ckwf? wcsKdU a&xJ
uefcs vkyw f myJ? OD;wGef 'Dvv kd yk wf mjrifawmY usKyw f vYkd nf; oabFmBu;D udk OD;wGew f ufwYJ oabFmem;
ta&mufckwfarmif;NyD; oabFmcsif;,SOfwufMu&w,f? avSwyfuvnf; oabFm 7 pif;em;uyfNyD;
twif;a&m t"r®qkdovdk qGJiifwufMuwmyJ? 'Dvdk &J&J&ifY&ifYvkyfykHjrifwmeJY oabFm 7 pif;ay:u
ukvm;jzLawG vefjY zwf tHt Y m;oifNY y;D bmvky&f rSe;f rod? rifwufro d vdjk zpfaeNy;D aMumufaoG;rTeu f ek f
Muwm }}
]] aemufawmY b,fvdkjzpfoGm;ygovJ bk&m; }}
]] oabFm 7 pif;ay: twif;xdk;ckwfvkyfawmY ...oabFmom;ukvm;jzLawG aoolao?
a&xJckefcsolcs? aemufqkH; oabFm 7 pif;vkH;tukef&vdkufwmyJ? eHab;u tulavSwyfawGvnf;
vefYjzwf ajy;ukefMuw,f? tJ'DwdkufyGJrSm oabFmawGay:u tajrmufBuD; 80 ausmf? tajrmufi,f
w&mausm?f pdeaf jymif; w&mausm?f aoewf waxmifausm?f a½T w&mausm?f aiG ok;H &mausm?f aowÅm
av;&mausmfeJY 'DYjyif ukvm;jzLtokH;taqmif ud&d,mawG trsm;BuD;&vdkufwmaygY }}
xdo k aYkd jymaecduk f tcdik ;f tap rsupf jd ym A&if*sw D a,muf vifyef;Bu;D ESiYf rkerYf sK;d pk?H opfo;D rsK;d pkH
wdYk axG;jra½SUvmcsav&m cifopfu ol\Munfvifaomrsuv f ;Hk Bu;D rsm;jzifY axG;jrudv k rS ;f Munfw
h NYJ y;D
ar;uav;udk nifompGm txufodkYtm;,lvSKyfjyvsuf ...
]] okH;aqmifyg }}
[k ajymvdkufav\/
]] [JY ...vmpD? a&rsm; vufokwfy0grsm; ay;OD;av }}
[k aywvluajymvdkufrS ...vmpDqdkol A&if*sD tapcHvnf; aomufa&? vufaq;a&?
vufow k yf 0grsm; vmcsav\/ axG;jru cifopfEiS Yf aywvlukd wvSnphf v D rS ;f MunfNh y;D vQif ...
]] uJ ...Adkvfrif;wdkYaum okH;aqmifMuygOD; }}
[k ac:vdkuf&m ...
]] tdk ...pm;yg pm;yg ...ok;H aqmifyg? usKyw f u Ykd awmY tdro f m;yJ ...tm;emp&m r½Syd gbl;}}
[k ajymvdkufrS axG;jrvnf; ukvm;jzLEdkifiHjzpf rkefYtrsKd;rsKd;? ,dktrsKd;rsKd;ESifY opfoD;rsm;udk
cifopfa½SUwGif [efrysuaf tmifpm;um a&aomuf? vufaq;Ny;D ppfa&;ppf&mrsm;udk qufvuf ar;jref;&if;
vufokwfy0gESifY okwfvsuf½Sdav\/ tcsdefrSm nae y[dk&f 4 csufwD; (,cknae 6 em&D) jzpfí
rD;ñSxd eG ;f Muav\/
]] uReaf wmfu Y kd jyefciG jYf yKawmfryl gOD; ...}}
]] tdk ...jznf;jznf;aygY? nvnf;'DrSm bmudpörS r½Sdbl;? aeEdkifygw,f }}
]] nbuf wdkufpdk;BuD;qD pmwuf&ygao;w,f }}
]] aMomf . ..aMomf ...'D v d k v m;? 'gjzif Y j yef w maygY a v? aemuf rMumrMumvnf ;
tvnfvmcJaY emf...usKyw f uYkd y&ifopfpum;wwfwv YJ u l akd wmY ud, k aYf qG&if;rsK;d csmvdk atmufarYwm}}
]] rSefyg tm;wJYtcg vmEdkifygvdrfYr,fbk&m; }}
axG;jronf cifopfEiS Yf aywvlukd ESKwq f ufMunfMh unfNh y;D xvmcJaY v\/

tcef; ( 4 )
aywvlu rnfonft h wGuaf c:iifawGUqkaH Mumif; [laom wku d pf ;kd Bu;D \ar;cGe;f udk rlv yxr
O,smOfxJwGif cifopfESifY jyifopfvdkajymqdkcJYykHrSpí rdrdESifY aywvl rnfodkYrnfykH ar;jref;ajymqkdcJYykH
txd rSefuefonfhtwdkif; axG;jruajymjyvdkuf&m? wdkufpdk;BuD;rSm rdrd\wynfhtwGuf rdwfopfwOD;
wd;k vmojzifY tm;&0rf;omjzpfomG ;av\/
axG;jronf xdak eYrpS í 4 &ufjcm; 5 &ufjcm;qdo k vdk rjywfrjywf cifopfwt Ykd rd f tvnftywf
a&mufc&YJ m aywvlwt Ykd rd o
f m;tm;vk;H uyif jyifopfpum;ajymwwfonft h wGuf MunfjzLESpo f ufvsuf
½SMd uav\/
od&Yk mwGif cifopfum; ar;xl;ac:ajym? azmfa½Gonfajym&½krH Q £a`Eo ´ u
d m© rysuf aexdik cf o
YJ jzifY
tuRrf;w0if &ifESD;cifrifjcif;rjzpfcJYay? aywvlrSm jyifopftppfjzpfí tdrfom;tm;vkH;rSmvnf;
jyifopfaoG;ygol jyifopftEG,rf sm; jzpfMuapumrl jrefrmpum; jrefrmpmayudk 0goemygum ajymqdk
jyKro l ;Hk pGaJ eMu&m cifopftwGuu f m; omíyifx;l jcm;vsuf axG;jra½SUwGif jyifopfvakd jym&rnfuykd if
½Suaf ecJaY v\/
aywvl\ZeD; Adv k u f awmf cifrvd wfEiS Yf cifopf\armif zdvpfac: ay:opfwrYkd l pum;rsm;pGm
rajymwwfMu? cyfat;at;ESiYf olwyg;ajymonfuo kd m em;axmifaeavY½MdS uay\/
aywvlu rnfonft h wGuaf c:iifawGUqkaH Mumif; [laom wku d pf ;kd Bu;D \ar;cGe;f udk rlv yxr
O,smOfxJwGif cifopfESifY jyifopfvdkajymqdkcJYykHrSpí rdrdESifY aywvl rnfodkYrnfykH ar;jref;ajymqkdcJYykH
txd rSefuefonfhtwdkif; axG;jruajymjyvdkuf&m? wdkufpdk;BuD;rSm rdrd\wynfhtwGuf rdwfopfwOD;
wd;k vmojzifY tm;&0rf;omjzpfomG ;av\/
axG;jronf xdak eYrpS í 4 &ufjcm; 5 &ufjcm;qdo k vdk rjywfrjywf cifopfwt Ykd rd f tvnftywf
a&mufc&YJ m aywvlwt Ykd rd o
f m;tm;vk;H uyif jyifopfpum;ajymwwfonft h wGuf MunfjzLESpo f ufvsuf
½SMd uav\/
od&Yk mwGif cifopfum; ar;xl;ac:ajym? azmfa½Gonfajym&½krH Q £a`Eo ´ u
d m© rysuf aexdik cf o
YJ jzifY
tuRrf;w0if &ifESD;cifrifjcif;rjzpfcJYay? aywvlrSm jyifopftppfjzpfí tdrfom;tm;vkH;rSmvnf;
jyifopfaoG;ygol jyifopftEG,rf sm; jzpfMuapumrl jrefrmpum; jrefrmpmayudk 0goemygum ajymqdk
jyKro l ;Hk pGaJ eMu&m cifopftwGuu f m; omíyifx;l jcm;vsuf axG;jra½SUwGif jyifopfvakd jym&rnfuykd if
½Suaf ecJaY v\/
aywvl\ZeD; Adv k u f awmf cifrvd wfEiS Yf cifopf\armif zdvpfac: ay:opfwrYkd l pum;rsm;pGm
rajymwwfMu? cyfat;at;ESiYf olwyg;ajymonfuo kd m em;axmifaeavY½MdS uay\/
aywvlrmS jrefrmpmudk rif;vuf0o J Ek &´ (,ck rif;vuf0aJ emf&xm) xHwiG f twefMumatmif
oifcJYzl;onfhtjyif aemifawmfBuD;rif;w&m; (wy,if;rif;w&m;) vufxuf omoemydkifjzpfaom
awmif w G i f ; ausmf q&mawmf c if B uD ; aysmf a c: OmPvuF m & r[m&mZ*k ½ k q&mawmf b k & m;
ausmif;odkYvnf; twefi,foGm;a&mufcpm;&if; qnf;yl;cJYojzifY toifYtwifYa&;EdkifzwfEdkif½Sdum
rdrt d vky0f wÅ&m;ESiYf ywfoufaompmayrsm; em;vnfuRr;f usicf aYJ v\/
waeYoü axG;jronf aywvlwdkYtdrfom;wpkESiYf pum;ajymaepOf aywvlu axG;jr\
pmayoifMum;a&;udak r;jref;&m pum;pyfNy;D jrefrmpmaytaMumif;ajymqd&k m? axG;jrvnf; rdro d o d rQ
jrefrmpmay\tajctae tqDtESprf sm;udk ajymjyav\/
]] aMomf ...'gxuf vufxyfr*Fvm&wkrsm; a&;wwfovm; }}
]] rSefyg toifYtwifYawmY a&;Edkifygw,f }}
]] usKyfwynfh wyfrSL;wa,muf vufxyfr*Fvmvkyfr,fvdkY? tJ'g rif;vuf0Jaemf&xmqDu
r*Fvm&wkwyk'fawmif;ay;yg ajymaew,f? q&mYqDvnf;roGm;csifbl;? armifaxG;jr a&;wwf&if
a&;cJpY rf;yg }}
]] Adv
k rf if;wynfh wyfrLS ;u jrefrmvm; ...}}
]] r[kwb f ;l ? ebufA&if*sED , G f ukvm;jzLyJ? odaYk yr,fY olu jrefrmor®m'd|jd zpfaew,f? 'gaMumifY
jrefrmqefqef or®'|d x d ;Hk pHtwdik ;f r*FvmaqmifrmS }}
(&mZ0ifrSwfcsuf / / Ak'b
¨ momudk a½S;tcgu or®m'd|[
d k ac:\/ Ak'm¨ bmom[laom a0g[m&rSm &wemyl& pwkwN¦ rKd Uwnf
bBuD;awmfbk&m;vufxuf q&m,k'oefac: a'gufwm*syfqif a&mufvmrS ay:aygufvmaMumif; ynm½SdwdkYrdefYMu\/)

]] rSeyf g a&;wwforQ a&;cJyY gYr,f }}


[k ajymjy;D vQif owdo Yk m; owdo Yk rD;wd\
Yk taMumif;t&m tx¬KywÅrd sm; ar;jref;um pma&;&ef
yk&ydkufESifY uefYulqefrsm;awmif;í xdkif&mrxa&;NyD; aywvltm;ay;vdkufay\/ aywvlonf
twefi,fzwfMunfNh y;D ...
]] tif; ...tjrefom;yJ? usKyu f &wkukd aumif;aumif;em;rvnfygbl;? zwfro YJ u
l em;cHawmfBu;D yJ
zwfwwfygvdrrYf ,f }}
[k ajymí tjcm;pum;rsm; qufvufajymqdkav&m ...axG;jrvnf;twefMum a&maESm
ajymqduk m ae0ifvo k nfEiS Yf tdrjf yefvmcJaY v\/
xdak eYrS 5 &ufajrmufaomaeYwiG f axG;jronf aywvlwt Ykd rd o
f mG ;&m ...
]] [m ...armifaxG;jr vm vm? ckyJ armifaxG;jrtaMumif; ajymaeao;w,f? waeUu
r*FvmaqmifrSm armifaxG;jrudk rzdwfvdkufrdbl;? &wkjzifY odyfcsD;rGrf;MuwmyJ? q&mudk,fwdkif
(rif;vuf0Jaemf&xmudkqdkvdk\) awmif tawmfoabmusoGm;w,f? a&;wJYvlrnHhbl;? ynm½Sif
wOD;yJw.YJ ..}}
axG;jru rdrdtm;csD;rGrf;onfhtwGuf vdkvm;ESpfoufaomtrlt&mrsKd;rjyyJ £a`E´rysuf
rsuEf mS xm;wnfwnfjzifyY if ...
]] tuJ&Y UJ vGw&f if aus;Zl;wifwmygyJ Adv k rf if; }}
[k ajymvdu k af v\/ cifopfu axG;jrtm; cs;D rGr;f aomtrlt&mjzifMY unf½h KS um ...
]] udkaxG;jr jrefrmpm 'gavmufawmfrSef; e*dkurodbl; }}
[k ajymvdkuf&m? axG;jruNyKH;í ...
]] odyfa`rSmufvdkY aumif;uifbkHa&mufoGm;ygYr,f rm&D&,f }}
[k jyifopfvakd jymvdu k o
f jzifY rm&D (cifopf) rSm ½Suo f vdvk kd rsuEf mS rsK;d jzpfomG ;av\/
xdktcdkuf tdrfay:odkY MuG,f0wufvm&m ...cifopfvnf; ae&mrSxom jymjymovJ
ae&mxdik cf if;ay;vsuf uGr;f aq; vufbufrsm; wnfum ...tvGew f &mta&;,laom trlt&mjzifY
&if;ES;D azmfa½GpmG NyK;H NyK;H &D&D ajymqdv
k su½f adS v\/
]] aMomf ...udak xG;jrygvm;? Adv k rf if;eJY odaeMuyud;k ...}}
[k Mu, G 0f u tHt Y m;oifpY mG ESKwq f ufvu kd &f m ...axG;jrvnf; cyfNyK;H NyK;H vkyí f ...
]] [kwfuJY }}
[k qdkvdkufav\/
axG;jrrSm ukvm;jzLrsm;\tjypfukd wpfwpfccG aG jymcJzY ;l ojzifv Y nf;aumif;? cifopfu Mu, G 0f tm;
rdrdxuftqaygif;rsm;pGm ydkrdkta&;,lonfudkjrif&ojzifYvnf;aumif; MuG,f0a½SUwGif rsufESmxm;
ysuu f m ½Sut f rf;trf; jzpfaeav\/
Mu, G 0f pdwx f w J iG v
f nf; ...axG;jrtwGuf rawG;wwfatmifjzpfum...
]] olb,fwek ;f ursm; 'Dtrd Ef iS Yf &if;ES;D vdu k yf gvdrrYf vJ? ukvm;pum;awGrsm;ajymNy;D ta&ma&m
taESmaESmvkyfaevdkufwm? w,fvmwJYolyJ? yg;pyfajymuawmY ukvm;jzLudk olUavmufrkef;wJYoludk
r½Sod avmufyJ }} [k pOf;pm;&if; remvdpk w d ?f jiLplpw d rf sK;d jzpfrad v\/
cifopfum; ...axG;jrudkvkH;0 ta&;r,lawmYyJ? MuG,f0ESifYom pum;a&mazma&m
ajymqdv k su½f cdS &YJ m aywvlwYkd ZeD;armifEEHS iS Yf ]]zdvpf}} ac: ay:opfvnf; wcsucf suw f iG f 0ifa&mufpu G zf uf
ajymqdkvsuf axG;jrtwGufrl pum;ajymbufr½Sdovdkjzpfae&mum; t½Sufajy twefi,faeNyD;
ESKwq f ufxu G v f mcJaY v\/
tdrfom;rsm;ESifY MuG,f0vnf; ...axG;jrESKwfqufonfudkyif jyefvSefESKwfqufazmfr&yJ
4if;wdzYk momtajymrysuf qlyu G af e&pfcaYJ v&m? axG;jrvnf; pdwt f ysuBf u;D ysuu f m? ½Suv f nf;½Su?f
rsuEf mS vnf;i,f? Mu, G 0f twGuf tdro f m;wpkw&Ykd ufpufyu Hk kd pdwyf su0f rf;enf;pGm awG;awmvmcJaY v\/
]] awmfNyD awmfNyD? 'Dukvm;jzLawG[m tifrwefvlyg;0w,f? MuG,f0qdkwJYaumifuvnf;
tacsmifydk;ae&vdkY tvum;ae&if; aoG;BuD;arG;BuD;jzpfaew,f }} ponfjzifY MuG,f0ESifY aywvl
tdro f m;wdt Yk ay:wGif pdwef mvdrYk qk;H jzpfaeav\/
axG;jronf xdkaeYrSpí MuG,f0xHvnf;roGm;? aywvlwdkYtdrfvnf;roGm;bJ jzwfxm;cJY&m
q,f&ufausmfrQ MumcJYav\/
waeYaomeHeufcif;wGif wdkufpdk;BuD;xHü npmwuftNyD; tdrfa½SUrefusnf;yifBuD;atmufü
[dak vQmuf'aD vQmufvyk af epOf cifopfwt Ykd rd u
f tapcHA&if*sw D a,muf aygufvmum ...
]] 'DuaeYnae Adv k rf if;u tdrcf P<ucJyY gOD;wJY ... }}
]] bmudpö½SdvdkYvJ rtm;bl;uG }}
]] udpaö wmY uReaf wmfem;rvnfb;l ? cPjzpfjzpf MucG yYJ gAsm? r& &atmifrmS cJv Y Ykd ajymvdu
k wf mbJ}}
]] at; tm;&ifvmcJYr,f ajymvdkufuG,f? {uefawmY rajymEdkifbl; }}
tapcHA&if*sDjyefoGm;NyD;aemuf oGm;oifY roGm;oifY pOf;pm;um qkH;jzwfcsufrcsEdkifbJ
awGa0aeNyD;rS ]] [,f ...naerS awmfovdkMunfhvkyfr,f ...}} [k oEdé|mefcsvdkufav\/
naeonfum; a&mufvmcJaY vNy?D cifopf\ cspcf sipf zG,f NyK;H &,fajymqdak om rsuEf mS xm;? trlt&m
uav;rsm;onf axG;jr\raem"mwfudk ewfy;l ovdk uyfELS ;aebdouJo Y Ykd xifjrif&av\/
axG;jrvnf; t0wfrsm;vJum xGuv f mcJaY v\/ tdrt f wGi;f cef;rBu;D 0,f aywvl ZeD;armifEEHS iS Yf
cifopfwYkd 0dik ;f zGUJ ajymqdak ewke;f NAK;H ueJa&mufomG ;av&m ...
]] a[m ...vmNyD? b,fYES,f b,fqDrsm;oGm;aevdkY 'gavmuf aysmufae&wmvJ }}
[k aywvlu ESKwfqufajym ajymvdkufav\/
]] rtm;wmeJY rvmbJaewmygyJ? b,frSroGm;ygbl;bk&m; }}
]] rm&D ...waeYua&mufvmwJY y&ifopf,rkd ek aYf wG ,lcyYJ guG,f }}
]] rm&D }} ac: cifopfonf xdik &f mrSxum jyifopf,rkd ek rYf sm;,liifNy;D axG;jra½SUwGif vmcsav\/
axG;jronf ,drk sm;udt k wefi,fpm;Ny;D pum;qufvufajymae&m ...
]] aMomf ... 'gxuf cifu armifaxG;jrqDrmS jrefrmpmoifcsiv f w Ykd ?YJ tcsed wf csed f 'Duv
kd mNy;D
olUudk jrefrmpm enf;enf;oifay;prf;yg }}
axG;jrrSm xdkpum;Mum;vdkufonfESifY wNyKdifeuf tHYtm;oifYum 0rf;omwkefvSKyfoGm;av\/
pdwf&if;udkrodap&ef rsufESmxm; trlt&mrysufatmifowdjyKNyD; ...
]] jref r mpmoif a y;&atmif uRef a wmf r S bmwwf v d k Y v J Ad k v f r if ; &J U ? a½T N rKd U awmf r S m
uReaf wmfwx Ykd uf tppt&m&momwJY ynm½Sad wG odyaf ygaewmyJ? Adv k rf if;q&m (rif;vuf0aJ emf&xm)
udk toifcikd ;f &if aumif;ygvdrrYf ,f? 'Dvykd *k K¾ v
d Bf u;D awG½&dS ufom;eJY uReaf wmfvv kd pl m;u oifay;&r,f
qdkawmY &,fp&mjzpfaerSmaygY }}
]] 'gu'Dvdkygav? ynm½SdawGaygwmvnf;rSefwmaygY? odkYayr,fY armifaxG;jru y&ifopfvdk
wwfw,f? cifu awmifrusajrmufrus paumpujzpfaewm? jrefrmpum;t"dyÜg,fwcsKdU
em;rvnfbl;? 'DtcgrSm y&ifopfvdkajymjyEdkifw,f? y&ifopfvdkusawmY tawmftoifYem;vnf
aewmudk? NyD;awmYoif&r,fYpmuvnf; pmBuD;ayBuD;r[kwfbl;? ysKdU? uAsm? vuFmeJY jrefrmpum;ajy
a&;enf;avmufoif&rSm? 'DawmY q&m(rif;vuf0aJ emf&xm)wdv Yk kd yk*K¾ v
d Bf u;D rsK;d qD oif&zdq Yk &kd iftm;emzdYk
aumif;w,f? usKyfwdkYwkef;uawmY ppfwdkufaewkef;oif&vdkY q&mYtjyif oifay;r,fYolr½SdvdkYom
oifxm;&wmuvm; }}

(&mZ0ifrSwfcsuf / / vuf0JokE´&? vuf0Jaemf&xm 2 bGJU& OD;jrwfpHum; ... tavmif;rif;w&m;BuD;vufxuf


[Hom0wDudkppfcsD&mü wyfa&; (wyfpma&; ) tjzpfESifY trSKxrf;&\/ tavmif;rif;w&m;BuD; yJcl;? [Hom0wDudk r&rD
vuf0JokE´&bGJUESifY trSKxrf;&\/ yJcl;? [Hom0wD odrf;NyD; [Hom0wDeef;awmfwGif acwÅpHcdkuf vuf0JokE´&OD;jrwfpHtm;
vuf0Jaemf&xmodkY csD;`rSifYoem;awmfrl\/)

]] rSefyg ...'Dvdkae&ifvnf; oifay;&wmaygYbk&m;? odkYayr,fY tcsdefuawmYMuyfMuyfyJ?


wdu
k pf ;kd Bu;D uvnf; cGijYf yK rjyK rod&ao;bl; }}
]] [m ...wdkufpdk;BuD;uawmY cGifYjyKygw,f? usKyfajymNyD;om;yg? tcsdefqkdwmawmY enf;enf;
usO;f usO;f zJ½Y UJG ,l&wmaygY }}
wdu k pf ;kd Bu;D tm;ajymNy;D om; qdo k jzifY axG;jrrSm tHt
Y m;oifo Y mG ;av\/
]] naebufawmYtm;wmyJ? odaYk yr,fY tanmif;ajy pBueF rf ,l&if rjzpfEikd b f ;l ? 'DawmY aeYcif;buf
pmusucf sed x f uJ ,lrjS zpfr,fxifw,f }}
]] armifaxG;jr oifEikd w f t
YJ csed f oifaygYav }}
]] Adv k rf if;uvnf; uReaf wmfu Y kd ppftwwfoifay;&r,f ...}}
[k axG;jru NyKH;íajymvdkuf&m ...
]] ay;Edkifygw,f? reufcif; reufcif; usKyfwdkY aoe*FAsL[mcif;wJYqDvmcJY? Munfhvnf;
Munf&h a&m...}}
]] Munf½h eHk w YJ wfygYrvm; Adv k rf if; ...}}
]] bmwwfrvJ? wrifoifay;&rSmaygY? oifaewJo Y al wG½w
dS ,f }}
xdkYaemufppftwwfynmESifY ywfoufaompum;rsm;udk qufvufajymqdkNyD; ae0ifonfESifY
jyefvmcJaY v\/ axG;jrrSm Mu, G 0f twGuf t½Su&f zl;ojzifY cifopfEiS pYf yfí Mu, G 0f tay:wGif wenf;wzkH
MumG ;0gEdik &f eftcsuaf y:vmcJ&Y m 0rf;omtm;&rqk;H wNyK;H NyK;H jzpfcaYJ v\/
,cifu jyifopfpum;wwfjcif;\wefbdk;udk tusKd;r½Sd? tcsnf;ESD;xifrSwfcJY&m ,ck rdrd
q&mvkyf&rnfrSm jyifopfpum;wwfxm;onfhtwGufjzpfaMumif;od&ojzifY wwfxm;aom
jyifopfpum;udk rsm;pGm auseyfEpS o f ufrad v\/
axG;jrvnf; wdu k pf ;kd Bu;D xHciG yYf efwikd w
f ef;&m wdu k pf ;kd Bu;D vnf;odEiS NYf y;D jzpfí txl;rajym awmYbJ
MunfompGmcGijYf yKvu kd af v\/
tcsdefaumif;? t½G,faumif;? aumif;jcif;ig;jzm vu©PmpkHvifí vlysKdumvom;wdkif;
ai;Munfh&avmufatmif vSyaom tysKdacsmwa,muftm; q&mvkyfí pmoifay;&jcif;onf
rdrduJYodkYaom a,mufsm;ysKdwOD;twGuf NrKdUwNrKdUudk wdkufcdkufatmifjrifum odrf;,lvdkuf&oavmuf
0rf;ajrmufzaYkd umif;onf[k xifjrif,q l rdav\/
axG;jrrSm trSet f m;jzifY cifopfukd jyifopf0wfEiS Yf O,smOfxw J iG f jrifuwnf;u cspcf sio f vdvk ?kd
&pfcsiof vdv k ?kd tysKEd iS vYf yl sK?d tzdEk iS t Yf r tmv,wPSm\ aoG;aqmifjcif;udck cH &YJ aomaMumifY rnfoYkd
rnfykH tquftoG,fjyKvkyf eD;pyf&rnfudk BuHpnfpdwful;vmcJYrdapumrl ,ckuJYodkY tcGifYaumif;rsKd;
ay:aygufvmvdrrYf nfum; rxifcrYJ ad y/
axG;jronf aemufwaeY rGe;f wnfh 2 csuw f ;D ? pufem&D 12 em&Dceft Y csed ?f a&rd;k csK;d t0wfrsm;
vJum aywvlwdkYtdrf pmoifxGufvmcJY&m ...txufxyfqif0ifcef;wGifvnf;aumif;? twGif;
cef;rBuD;wGifvnf;aumif;?tdrfom;wa,mufrQrawGU&bJ vloHoloHrsm;vnf;wdwfqdwfum
toufr½Sad omtdrBf u;D uJo Y Ykd jzpfaeonfuakd wGU&ojzifY twefi,fpw d yf suo f mG ;rdav\/ axG;jronf
qif0ifcef;ukvm;xdik af y:wGix f ikd u
f m rSKd iaf wGcsaepOf ...
]] aMomf ...udkaxG;jr a&mufvmrSudk; ...}}
[laomtoHESifYwuG cifopf\ cspfcsifp&m NyKH;½TifaomrsufESmudk awGU&avojzifY twdk;cs
tm;&0rf;omjzpfomG ;rdav\/
]] tdrfom;wa,mufrS rawGU&vdkY b,foGm;ukefovJY atmufarYaewm }}
]] armifBu;D u eef;awmfomG ;&w,fav? ay:opfuvnf; wyfrawmftrSKxrf;qif;&w,f? tdrrf mS
rreJY uRefr½SdwmaygY? aemufaz; O,smOfxJqif;aewkef;rdkY rawGUwmyg? vmpDwdkYvlodkufuvnf;
tdyaf eMuw,fxifyg&JU }}
xdktcdkuf Adkvfuawmf cifrdvwf tdrfxJuxGufvmNyD;vQif ESKwfqufpum;ajymum ...
]] uJ ...pmoifzv Ykd mwmr[kwv f m;? pmoifcef;oGm;Mu&atmif }}
[k ajymvsuf axG;jrudkac:oGm;av\/ qif0ifcef;ESifY uyfvsuf½Sdaom twGif;cef;rBuD;udk
ausmfum cef;rBuD;awmifbufwGifuyfvsuf½Sdaom vrf;Mum;uav;tvGefwGif cef;rBuD;\
xuf0ufcefaY vmuf us,0f ef;aomtcef;wckukd 0ifomG ;&av\/
xdktcef;twGif;üum; pmwdkufAD½dkBuD;rsm; ...pmtkyfxm;aompifrsm;½Sdvsuf pifay:wGif
jyifopfbmom puúLpmtkyrf sm;ESiYf pmayyk&ydu k rf sm; xm;½So d nfukd awGU&av\/
cifrv d wfEiS Yf cifopfonf jyLwif;wHcg;rsm;udzk iG u Yf m tapcHA&if*sD vmpDuakd c:í ae&mxdik cf if;
jyifqifcif;usi;f aeMuav\/
]] jrefrmvdx k ikd of ifrvm;? y&ifopfvkd pm;yGJ ukvm;xdik ef o YJ ifrvm;? BuKd u&f moifEikd w f myJ }}
[k cifrv d wfu ar;vdu k &f m ...
]] udprö ½Syd gbl;? b,fvjkd zpfjzpf oifEikd w f mcsn;f ygyJ ...}}
[k axG;jru ajzvdu k of jzifY ...
]] uJ ... 'gjzifY vm'DrSm ...oabmusovdk oifEdkifwmyJ? ESpfrsKd;vkH;½Sdw,f ...Adkvfrif;
udk,fwdkifuvnf; jrefrmvdkaevdkuf y&ifopfvdkaevdkuf? trsKd;rsKd;pmMunfhjzpfatmifvkyfxm;wJy
pmMunfch ef;yJ ...}}
[k ajymNyD;vQif cifrdvwf tcef;xJrS xGufoGm;av\/
vmpDum; tcef;jyifbufem;wGif xdik af pmifaY eav\/ axG;jrvnf; tcef;Bu;D \ tajctaeudk
tuJcwf&if; jyLwif;0em;rS rwfwwf&yfMunfhae&m ...tcef;rSm q,fawmifywfvnfcefY
us,0f ef;vsuf jyLwif;wHcg; (uJvm;) rsm;vnf; awmifbufEiS Yf ta½SUbufu tjynfah zmufxm;ojzifY
arSmifjcif; rdkufjcif;r½Sd? yuwd [mvm[if;vif;jzpfum vif;vsuf½Sdonfhtjyif tcef;wGif
jyifqifxm;ykHrSmvnf; tvGefw&mvSyaooyfí zkefjrLr½Sd yuwd oefY½Sif;pifMu,fpGm½SdaMumif;
awGUjrif&av\/
axG;jronf rwfwwf&yf&if; tcef;wGi;f ½Sd aypm? puúLpm? yk&ydu k pf mrsm; tenf;i,f Munf½h KS Ny;D vQif
wzdwzf w d af wmufaeaom uwÅyD grSt D ;Hk eDBu;D wGif oGm;a&mufxikd af eav&m? cifopfvnf; axG;jra½SU 4
awmifausmf 5 awmifcefYwGif yk&ydkuf? uefYulqef? opfom;oifykef;uav;? oabFmpuúL
rifa&;ud&d,mtpkHESifY £a`E´&pGm BuHKUBuHKUxdkifvsuf acgif;tkH;uav;udkvufESpfbufjzifYaxmufNyD;
0yfwmG ;aeav\/
axG;jronf acsmarGUEl;nHah om uwÅyD grSt D ;Hk eDBu;D udrk v DS suf wifjyifacGxikd &f if; rdrad ½SU½Sd cifopfukd
q&mMunfhrMunfhbJ unmMunfh ]]Mum}} MunfhMunfhvdkuf&m xGm;BuKdif;aom o&ufoD;rSnfh uJYodkY
jynfNh zK;d 0if;0gí csppf &maumif;aom rsuEf mS uav;udk jrifvu kd o f nfwiG f &ifxüJ vSKu d v f KS u
d v
f v JS JS jzpfum
0rf;omovdv k kd 0rf;enf;ovdv k ?kd [dvk v kd 'kd v D vkd kd xdx k þ kd þ rcGjJ cm;Edik af ompdwrf sK;d jzpfomG ;rdav\/
cifopfum; acgif;udkpdkufum BuKHUBuKHUxdkif 0yfwGm;vsuf bk&ifrif;jrwfa½SUcpm;ouJYodkY
jym;jym;0yfaeaomaMumifY axG;jr\Munfyh u Hk kd rodvu kd af y/
]] cif pmaumif;aumif;zwfEikd w f ,faemf }}
[k axG;jruar;vdu k &f m cifopfu armfrMunfb h J ikaYH e&if;uyif ...
]] ygVdawG yg|fqifaY wG ryg&ifawmY zwfEikd yf gw,f ...}}
[k ajzvdkufav\/
]] cif oifcsiw f m vuFma&;enf;eJU pum;ajya&;enf;yJr[kwv f m; ...}}
]] {csif;awG ysKdUawG &wkawGvnf; zwfwwfcsifw,f }}
]] EdYk ...pmzwfEikd w f ,fqkd ...}}
]] ESKwef zJY wf½zHk wfwwfwm? t"dygÜ ,frodb;l ...}}
axG;jronf twefi,fpOf;pm;ovdv k yk af eNy;D rS ...
]] uJ ...em;axmifayawmY ...}}
[k ajymNy;D vQif ...
]] jrefrmpmrSm pum;ajyeJY uAsmvdkY ESpfrsKd;½SdwJYteuf pum;ajyqdkwm b,fvdka&;&r,fvdkY
pnf;urf;r½Sw d tYJ wGu?f ½Sjd yefawmYvnf; wxpfcsrw S , f zl Ykd cJ,Of;wJt Y wGuf uAsmudyk xrqk;H jyr,f}}
]] uAsmrSmawmY wxpfcsrw S zf Ykd pnf;urf;Oya'½Sw d ,f? uAsmrSmvJ {csi;f wJY ysKUd wJY armfueG ;f wJY
&wkwJY vl;wm;wJY txufwef;uAsmrsKd; 5 ck ½Sdw,f? 'D 5 ckrSm &wktvG,fqkH;yJ? &wkudkem;vnf&if
usef 4 ck rcJ,Of;awmYbl;? pum;ajyudkvnf; &wku vSrf;aus;Zl;jyKEdkifw,f? 'gaMumifY &wkudk
yxrqk;H jyr,f }}
[k ajymum acwÅ&yfwefv Y ukd pf Of cRwu f eJtoHMum;í tcef;wHcg;0qDoYkd vSr;f Munfv h u
kd &f m
wHcg;0wGif ukvm;xdik w f vk;H ESiYf tcefo Y m;xdik &f if;em;axmifaeom aywvlukd jrif&av\/
]] aMomf ...Adv k rf if; jyefMuv G mrSu;kd ...}}
[k ajymNyD;vQif wifysOfacGudkzsuf 'l;wzufudkaxmifvsuf ausmudkvnf; rSDtkH;ESifYcGmum
cyf½Ukd ½dUk aevdu k &f m ...aywvlu vuf0g;umjy&if; ...
]] tdk ...aeyg aeyg? oabm½Sdaeyg? pmjyaewkef; eHab;uvludk ta&;pdkufp&m rvdkygbl;?
vGwv f w G v f yfvyfjyEdik yf gw,f? usKyu f vnf; 'DwaeYwmjyyko H ykH em;axmifcsiv f Ykd 0ifvmwmyg }}
[k jyifopfvakd jymNy;D ...
]] 'DuaeYnae Zif;r,faMumif;u,d;k ',m;csrD ,fY wyfawGtwGuf vdu k v f uH n l zD &Ykd ef eef;awmfu
tapmBuD;qif;cGifY&w,f? usKyfu armifaxG;jr 2 &uf 3 &ufMumrS vmr,fxifaewm? tdrfawmY
vd&k r,f& armifaxG;jrvm&if 'Dtcef;xJ0ifpmjyzdYk rSmypfcw YJ mygyJ }}
[k jrefrmvdak jymvku d af v\/
]] Zif;r,faMumif;u ,d;k ',m;csrD ,fqw kd mu ...}}
[k axG;jruar;vdu k &f m ...
]] 'Dvakd v aemifawmfb&k m; (tavmif;rif;w&m;\ yxrom;awmfBu;D wy,if;rif;w&m;udk
qdkvdk\) vufxufu Zif;r,fudkwdkufodrf;&atmifvTwfvdkufwJY ppfwyfawG wydkYwGJvxJu Zif;r,f
57 c½kdifvkH;udk wdkufodrf;atmifjrifNyD;jyefvmMuw,fr[kwfvm;? tck Zif;r,frSm olykefxaejyefNyD?
tJ'gaMumifY tck AdkvfcsKyfBuD;aersKd;oD[yawYudk Zif;r,folykefudk tESdrfcdkif;vdkufwm? Zif;r,fNidrf&if
vif;Zif;wdu k of rd ;f &OD;r,f? Ny;D awmYrS Zif;r,ftm;? vif;Zif;tm;eJpY ak ygif;Ny;D ,d;k ',m;odr;f ,lzyYkd J }}
[k ajzvdu k Nf y;D vQif ...
]] uJ uJ ...pmoifMuygOD;? aemufawmYrS ppfa&;ajymMuwmaygY }}
[k tqkH;owfvdkufojzifY axG;jrvnf; aywvltcGifYay;xm;onfhtwdkif; axmifxm;aom
'k;l wzufukd jyefcsum ...
]] uJ ...&wkujkd yMupdUk ...}}
[k ajymNy;D vQif ...
]] yk&yduk ef YJ uefu Y q
l efygw,fr[kwv f m;? 'Day;prf; cP }}
[k awmif;vdu k af v\/ cifopfvnf; 0yfwmG ;ae&mrSMuu G m xdik v
f su'f ;l axmufomG ;Ny;D yk&ydu k Ef iS Yf
uefYulqefudk vSrf;ay;vdkuf&m ... axG;jrvSrf;t,lvdkuf vufcsif;xdoGm;ojzifY rsufESmwGif
½Suaf oG;jzef;um trf;wef;wef;jzpfomG ;av\/ axG;jronf uefu Y q l efuukd ikd uf m yk&ydu k af y:wGif ]]y
qkH; 'k w? w 'k jy? rSwfMuvuFm a&;enf;om }} [laom pm 3 aMumif;udk tv,fu wkH;jcm;í
rsOf;om;NyD;vQif ...pmvkH;atmufrS trSwfoauFwrsm;jyvsuf a&;om;NyD;vQif cifopfa½SUodkY
wd;k ay;vdu k af v\/ cifopfu yk&ydu k u f kd ,liifzwfMunfah epOf axG;jru ...
]] tJ'Dpm 3 aMumif;udk &atmifusufxm;&r,f? 'g[m vuFma&;enf; oHaygufyJ }}
[k ajymjyvdkuf&m ...
]] t"dyÜg,fuaum b,fYES,fYvJ q&m ...}}
[k cifopfu ar;vdu k af v\/ ]] q&m }} [laompum;udk Mum;vdu k o
f nfEiS w Yf NyKd ief uf axG;jrwGif
tHYtm;oifYoa,mifa,mifjzpfum ...0rf;omtm;wufí ESvkH;aoG;rsm; vSKyf½Sm;oGm;onf[k
xifvu kd rf ad v\/
]] t"dygÜ ,fajymr,fav ...yxrqk;H rSwpf &mu pmvk;H 4 vH;k udk wyd'k af c:w,f? tJ't D yd'k rf sK;d
tenf;qkH; 7 ydk'f ½Sd&r,f? tqkH;qkH;tydk'frSm tenf;qkH; pmvkH; 7 vkH; ½Sd&r,f }}
]] tpeJY tv,fydk'fawGuawmY 4 vkH;csnf;yJvm;q&m }}
]] [kwfw,f? ckwifu oHaygufudkMunfh y qkH;rSm ]]y}} qdkwmu yxrtydk'f? ]]qkH;}} qdkwmu
tqk;H pmvk;H ud, k &l r,f? 'k wrSm ]]'k}} qdw k mu 'kw, d tyd'k ?f ]]w}} qdw
k mu wwd,pmvk;H ,l&r,f? w
'kjyrSm ]]w}}qdw k mu wwd,tyd'k ?f ]]'k}} qdw k mu 'kw, d pmvk;H ,l&r,f? rSwrf yd gYrvm; ... rrSwrf &d if
uefu Y ql efew YJ x Ykd m; }}
]] rSwfrdygw,fq&m }}
]] tJ'D yxryd'k u f tqk;H pmvk;H ? 'kw, d yd'k u f wwd,ajrmuf pmvk;H ? wwd,yd'k u f 'kw, d ajrmuf
pmvkH; awG[m toHwl towfwljzpfap&r,f }}
]] toHwl towfwlqdkwm bmvJq&m }}
[k cifopfu axG;jrrsuEf mS udk armYMunf&h if; ar;vdu k &f m axG;jruvnf; cifopfqo D Ykd Munft
h ae
rsuv f ;Hk csi;f qko H mG ;Muav\/
]] toHwlqdkwmu zdk; csKd; udk; ysKd; qkd;? Oyrm zkd;xif? ysKd;yif? rdk;½Sif? udk;cGif? aiG½Sd? a½Ttd? awrd?
aerd? arCd qdw k mrsK;d awGaygY? towfwq l w kd mu w owfcsi;f ? y owfcsi;f ? r owfcsi;f ? e owfcsi;f ?
vkH;BuD;wifcsif;? n owfcsif; wl&r,f? Oyrm ...w owfeJY y owfqdk toHwlw,f? odkYayr,fY
towfcsi;f rwlvYkd rpyf&bl; rpyfaumif;bl;l ? ykpH jH y&&if ]]rd;k ewf}} eJY ]]ud;k &yf}} qdyk gawmY? rd;k ewfu ewfeYJ
ud;k &yfu &yf[m ]]ewf-&yf}} toHawmYww l ,f? 'gaywJY w owfeYJ y owfjzpfaevdYk rpyf&bl;? 'Djyif r
owfeJY e owf? vkH;BuD;wifeJY n owfawGrSmvnf; 'Dtwdkif;yJ? oabmus&JUvm; }}
cifopfu ESKwjf zifrY ajymyJ acgif;Nird jYf yvdu k af v\/
axG;jronf cifopfxHrSyk&ydkufudk wzefawmif;,lí &wkwyk'fudka&;um em;vnf&ef
trSwftom;vu©Pmrsm;jyí atmufbufuvnf; rSwfcsuft"dyÜg,frsm;a&;NyD; yk&ydkufudk
xd;k ay;vdu k uf m ...
]] a[m'D &wkzwfMunfph rf;? awmifib l &k if ewf½iS af emifa&;wJY rd;k bGUJ &wkpmawmf ...}}
[k ajymjyvdkufav\/
cifopfu yk&ydu k u
f q
kd ,
JG zl wfMunfv h u kd &f m ...
]] qGwyf sUH zG,af tmif
,k*efacgifu
a0arSmiftyYHk s
aEGaESmif;vudk
Ncrd rYf QoaH o;
&if½Y al Mu;G u
eD;a0;ygwfu;Hk
wdik ;f tvk;H 0,f
ñGw½f ;Hk Mumwl
abmfenf;olwYkd
onf;tljywfacgif
aMuv G , G af tmifvQif
avaqmifjyif;xef
aMumufz, G v f eG í f
jr[efa&mifcsw d f
rSKid ;f wdr&f yd u f
ok;H xdyaf tmifcsm
qDuomvQif
vQy0f gjyufoef;
wdrn f Kd wef;onf
rxGef;aejcnf &DawmYonf/ / }}
[laom rdk;bGJU&wkESifYwuG ]] qGwfysHUzG,fatmif? ,k*efacgifu? a0arSmiftkHYys }} ponfjzifY y
qkH;? 'k w? w 'kjyESifY udkufnDatmif pmvkH;atmufrsOf;om;um trSwfvu©Pmjyxm;onfudk
awGU&av\/
axG;jru ud, k uf tkd enf;i,f aemufo[ Ykd efvv JT u kd Nf y;D aemuf ...
]] tJ'&D wkrmS Munf?h ]]qGwyf sUH zG,af tmif}} qdw k muwyd'k yf ?J pmvk;H a&Munfh 4 vk;H ½Sw d ,f? [kwpf aemf
... tJ'D qGwfysHUzG,fatmif qdkwJY yxrydk'f&JU tqkH;pmvkH;[mb,folvJ qdkprf; }}
[k ar;vdu k &f m cifopfu axG;jrudk armfMunfw h NYJ y;D rS ...yk&ydu k af y:wGif vufñKS ;d uav;ESiYf
axmufNy;D ...
]] atmif ...}}
[k ajymvdkufav\/
]] tJ ... [kwfw,f? ]]atmif}} qdkwJY pmvkH;rSwfxm;aemf? 'kwd,ydk'fu b,folvJ }}
]] ,k*efacgifu aygYq&m }}
]] tJ'D ,k*efacgifu qdkwJY'kwd,ydk'frSm wwd,pmvkH;[m b,folvJ }}
]] acgif ...}}
]] tJ ... [kwfNyD? wwd,ydk'fudkajymOD; }}
]] a0arSmiftUHk ys }}
]] tJ'D wwd,ydk'fu 'kwd,pmvkH;[m b,folvJ ...}}
]] arSmif ...}}
]] tJ [kwNf yD [kwNf y?D yxryd'k u f tqk;H vk;H ? 'kw, d yd'k u f wwd,vk;H ? wwd,yd'k u f 'kw,
d vk;H ?
'D 3 rsKd; tm;vkH;aygif;vdkufprf; }}
]] b,fYES,fvkyf aygif;&rSmvJq&m }}
]] tdk ... cufaeygNy?D aygif;½krH S raygif;wwfb;l vm;? b,fEY , S af ygif;aygif;aygY }}
]] atmif acgif arSmif aygY rm&D&JU ...tvG,fuav;yJ }}
[k aywvlu xdik &f ifatmfajymvdu k &f m ...axG;jru ...
]] a[m ...Adv k rf if;u aygif;jyaeNy?D 'Dtwdik ;f aygY }}
[k ajymjyvdu k rf S ...cifopfu oGm;uav;ay:atmifNyK;H í ...
]] aMomf ... 'Dvdkudk;? uRefru b,fvdkaygif;&rSef; rodvdkY }}
[k ajymvdkufav\/
]] uJ ...y qkH;? 'k w? w'kjyeYJ rukdufvm; }}
]] udkufygw,fq&m? 'gawmY[kwfygNyD? a½SUtydk'fawG b,fYES,fvkyfoGm;rvJ }}
[k cifopfu jyefar;vdu k af v\/
]] tJ'D ckwifu wwd,yd'k u f kd yxryd'k v f yk Nf y;D y qk;H ? 'k w? w 'kjyeJY udu
k af tmif,o l mG ;&r,f?
uJ udu k Mf unfMh uOD;pd?Yk wwd,yd'k b f ,fov l J .. ]]a0arSmiftyYHk s}} r[kwv f m;? tqk;H tvk;H ,l b,fov l J
]]ys}} aygY? a½SUqufoGm; ]]aEGaESmif;vudk}} tJ'g 'kwd,ydk'fyJ? tJ'D 'kwd,ydk'fu wwd,vkH;Munfh ]]v}}
yJr[kwfvm;? wwd,ydk'f b,folvJ ...]]NcdrfYrQoHao;}} aygY? tJ'Du 'kwd,vkH;Munfh ]]rQ}} udkawGY
vdrfYr,f? aygif;vdkufprf;? ys o rQ wlw,fr[kwfvm;? a½SUudk 'Dtwdkif; awmufavQmufoGm;aygY?
em;vnfNyv D m; ...}}
]] vnfygNyDq&m }}
[k ajymNy;D vQif ...cifopfu axG;jrrsuEf mS udk r&Jw&J trlt&mrsK;d ESiYf armfMunfv h u
kd uf m...
]] 'DuaeY awmfavmufygNyD xifyg&JUq&m? q&mvnf; awmfawmfarmoGm;ygNyD }}
[k ajymvdkufrS axG;jru ...
]] tif; ... [kwfyg&JU? 'DuaeY awmfavmufygNyD }}
[k ajymNy;D vQif ae&mrSx&efjyifav\/
]]jyykH ody½f iS ;f wmyJ? 'grSem;rvnf&if tifrwef OmPfxikd ;f vdyYk J }}
[k aywvlu 0ifajymvkdufav\/ xdkYaemuf 3 a,mufom; xvmMuum twGif;cef;rBuD;
twGi;f ü axG;jrtm; rke?Yf ,d?k opfo;D rsK;d pkw H jYkd zifY tvQt H y,f {nfch aH uR;arG;av\/
]] aMomf ...'gxuf Adkvfrif;? b,fawmYavmuf uRefawmfYudk ppftwwfoifay;rvJ }}
]] armifaxG;jr oifcsiw f t YJ csed f oifEikd yf gw,f ...eufjzefupNy;D qif;cJyY gvm; }}
]] pmw0gawmYzsu&f rSmyJ? udprö ½Syd gbl;av ...zsuyf gYr,f }}
]] pm'Davmufwwf awmfa&maygY? a,mufsm;qdkwm ppftwwfwwfrS a,mufsm;yDowm }}
[k aywvlu tm;ay;pum;ajymvdkufav\/ xdkYaemuf tenf;i,fpum;qufvuf
ajymqdNk y;D vQif axG;jr jyefvmcJaY v\/

tcef; ( 5 )
axG;jronf xkdaeYnwGif wdkufpdk;BuD;xHuyfí ... ukvm;Adkvf aywvlxHwGif eHeufwdkif;
ppftwwfoif,zl Ykd ajymqdak pYpyfvmcJaY Mumif; cGiaYf wmif;onho f abmajymjyvdu k &f m wduk pf ;kd Mu;D vnf;
i,fpOfu ud, k wf idk f wyfrawmfwiG f 0ifa&muftrSKxrf;zl;oljzpfí MunfompGm cGijYf yKvu kd af v\/
odjYk zpfí axG;jronf aemufwaeYeeH ufcif;wGif aywvlwpYkd pfa&;jy&m aoe*FAsL[mwvif;odYk
qif;vmcJYav\/ aywvlonf axG;jrtm; &Jrufwyfom;wdkYay;aom t0wfwpkHudkay;um vJvS,f
0wfqifapNyD;vQif "m;udkifykH? vSHudkifykH? aoewfudkifykH? jrif;pD;ykHrSpí...ckwfykH? xdk;ykH? ypfcwfykHrsm;ESifY
wuG b,fajcnmajc MuGykH? vSrf;ykH? csDwufykHrsm; jyoav&m? axG;jrrSm aywvlxifovdk em;? rsufpd
ra0;vSyJ odv, G ?f em;vnfv, G f jzpfaeojzifY ...aywvlyif tHt Y m;oifo
Y mG ;av\/
taMumif;rlum; aywvl\pdww f iG f pmayynmOmPfü 0goemxku H m vku d pf m;avYusuf vmol
jzpfí vuf½;Hk &nfqikd &f m ppfbufwiG f em;?rsupf ad 0;vdrrYf nf[k ,kMH unfxifrw S v f mcJaY omaMumifw Y nf;/
axG;jronfxakd eYupí Oykoaf eYuckd sev f yS Nf y;D vQif eHeufwikd ;f ppfwvif;qif;umppfynmoifMum;vsu?f
aeYcif;bufwiG f cifopftm; jrefrmpmoGm;a&mufjyo&m ...wvrQMumaomtcg rdrv d nf; ppfynm
tenfi,fwwfí cifopfvnf; jrefrmpmtawmftwef acgufrpd jyKcaYJ v\/
axG;jronf pmoifjy&onfhtcgrSpí naebufwGif cifopfwdkYtdrfbufodkY roGm;awmYbJ
tjcm;ae&mrsm;odkYom oGm;a&muf pBuFavQmufcJYav\/
axG;jronf cifopf\taMumif;udk tdrf½SdtapcHrsm;ESifY Adkvfuawmf cifrdvwfwdkYxH pkHprf;
Munfch &YJ m ...cifopf\rdcif jyifopfrBu;D rSm tavmif;rif;w&m; oefvQiw f u kd pf Of ... oefvQiNf rKUd ae
jyifopfvrl sK;d wd\ Yk tBu;D tuJ ud, k pf m;vS,jf zpfol arm½Sm Al&Ef kd ( M. Bourno ) ESiYf &if;ES;D cifrifojl zpfí
Al&fEdk &mZ0wfoifYítowfcH&aomtcg Al&fEdk\ tzdk;xdkuftzdk;wef a½T aiG pdef ausmuf
paomypönf;rsm;udk &vdkufaMumif;? 4if;ypönf;rsm;udk jyifopfrBuD;qkH;aomtcg cifopfESifY ay:opf
armifESrESpfa,muf tarG&vdkufaMumif;? cifopfbcifrSm jrefrmvlrsKd;jzpfí cifopf tcgv,forD;
(wESpo f rD;)? ay:opfukd rsuEf mS rjrifao;rDyif qk;H oGm;aMumif;? cifopfEiS Yf ay:opfukd aywvlu ESrESiYf
nDjzpfapumrl ...om;orD;tjzpfrsK;d oabmydu k Nf y;D tarGpm;tarGcH jyKvyk x f m;&m aywvlwiG v f nf;
om;orD;rxGe;f um;ojzifY om;&if;? orD;&if;wrQ cifrifMuifemaMumif;rsm; pkpH rf;od½&dS av\/
xdpk pHk rf;od½&dS aomtcsurf sm;rSm [kw?f r[kwf wyftyfaocsmrod&apumrl aywvlu cifopfwYkd
armifESrtay: om;&if;? orD;&if;wrQ ta&;,ljcif;? cspfcifMuifemjcif;rsm;ESifY cifopf udk,fwGif
0wfqifxm;aom ykw;D ? em;awmif;? vufaumuf? vufpyG f ponfh tzd;k xdu k f tzd;k wef a½T? jr? eDvm?
ywÅjrm;? pdef? ausmuf&wem tqifwefqmrsm;udkrl rdrdrsufpdESifY yufyif;awGUae&ojzifY
aywvlucspjf cif;ESiYf cifopfwiG f ypön;f ½Sjd cif;twGuu f m; ,krH mS ;uif;vsu½f adS v\/
aywvlrSm ukvm;jzLjyifopfwdkY\ xkH;pHtwdkif; ]] rdef;rrsm;onfvnf; a,mufsm;rsm;ESifYrjcm;
vGwv f yfpmG oGm;vmaexdik cf iG ½Yf x dS ukd \f }} [laom0g't& ESrysKw d OD;tay:ü jrefrmrde;f rysKu d av;rsm;
uJYodkY tysKdyDyD £a`E´&& a,mufsm;ysKdrsm;ESifY a&m>yrf;,Suf0ifr½Sdap&ef [laom qkH;rcsufrsKd;rxm;bJ
rdru
d yiftm;ay;onft h aejzifY a,mufsm;ysKu d mvom;rsm;ESirYf w d q f ufay;um ...vGwv f w G v
f yfvyf
ajymqkad exdik af pcJaY v\/
odkYjzpfí pmoifaepOf ...yxrw&uf ESpf&ufom aywvlESifYtdrfom;tcsKdU tcef;0wGif
vma&mufapmifaY ½Smufovdk Munf½h KS aeMuaomfvnf; aemuf&ufrsm;ü rnforl QrvmbJ ESpaf ,mufxJ
vTwx f m;jcif;twGuf tHMY oae&ef tjypfqakd e&ef r½Sad wmYay/
taMumif ; rl u m; uk v m;jzLwd k Y \ 0g't& xd k r Qavmuf t a&;rsKd ; ud k tav;rjyKMu
aomaMumifw Y nf;/ od&Yk mwGif axG;jrum; q&myDyD wnfMunfcefn Y m;pGm wpkw H &m trlt&mrysuaf pbJ
£a`E´½Sd½Sd orm"dwnfwnfESifY jyocJYav&m ...cifopfvnf; ,cifO,smOfwGif;u tjzpftysufudk
arYavsmu Y m rdr\ d q&mwa,muf[al omtaejzifY ½dak oav;pm;jcif;ESiw Yf uG ,kMH unfpw d cf s MunfnKd um
tvGew f &m ½d½k akd oao½Scd aYJ v\/
pmjyí 2 vcef½Y adS omtcg cifopfu ydwt f yk w f tky?f ouúvyfeND cKx H nfwck? ouúvyfprd ;f 25
awmif? jyifopfjynfjzpfrD;tdrfwvkH;? rSefBuD;wcsyf axG;jrtm; uefawmYí aywvlu ukvm;jzLudkif
"m;wpif;qkcsav&m ...axG;jruvnf; ppfynmoifay;onft h wGuf aywvlukd yd;k ykq;kd wxnfEiS Yf
jrefrm0wftusw Ð xnf uefawmYcaYJ v\/
,cktcg cifopfrSm rdrdudk,fwdkif uAsmvuFm rpDukH;Edkifao;apumrl a&;enf;om;enf;?
pDu;Hk enf;rsm;udu k m; em;vnfvmcJaY v\/ odjYk zpfí ...pum;ajya&;enf;udk ajymif;vJjyoum &Hzef&cH g
tcsKUd ysKUd &wkrsm;\ cufqpft"dygÜ ,fEiS Yf jrefrmpum;rsm;\ rlv&if;jrpftcsKUd udk t"dygÜ ,f tus,w f 0ifY
ajymjy&av\/ þodkY aeYpOfESifYtrQ wdwfqdwfNidrfoufaomtcef;twGif;0,f ESpfa,mufcsif;
aMumufjcif; vefjY cif;r½S?d ajymydik q f ykd ikd f ydik yf ikd Ef ikd Ef ikd f q&mESiw Yf ynft
h jzpfrsK;d aexdik cf MYJ u&m ...wcgwcg
pmjyvQif 2 armif;cGJ (,ck wem&DESifYnDrQ\) 3 armif;cefYMum&um; ...wOD;ESifYwOD; &if;&if;ESD;ESD;
vufyGef;wwnf;jzpfum ta&mw0if cifcifrifrif ½SdcJYMuav\/ odkY&mwGif tuRrf;w0ifjzpfonf[k
ajym&½krH w S yg; xl;jcm;aom trlt&m t&dyt f jcnf r½S½d rHk Qru? axG;jrtay:wGif cifopfu waeYwjcm;
½dak ojcif;ydrk akd ecJaY v\/
axG;jrrSm cifopftay:ü txufausmu f m&D? [d, k cif O,smOfxw J iG jf rifuwnf;u rsupf u d sum
pGv
J rf;ovdv k jkd zpfvmcJ&Y m ...xdaYk emuf uefawmfBu;D wGi;f jrefrm0wfEiS Yf yxrtBurd f awGUpOfuvnf;
cifrifMuifemjcif;\ t&dyt f a&mifrsm; ajy;vTm;jzwfoef;vsuf ,ckwzef aeYpOf&ufquf rjrifcsit f qk;H ?
q&mwdkYbkef; rdk;odkYcsKef; qdkovdk tm;&yg;& tem;uwz0g;ruGm Munfhae&ojzifY waeYxufwaeY
]]tysKad iGU}} [yfum tcsp"f mwf\ &pfywfaESmifzUJG jcif;ukd cHc&YJ av\/
jzLazG; 0g0if;? aMumY½iS ;f pifMu,fí ...½SKrNi;D pzG,f wifw Y ,fvyS aom rsuv f ;Hk ? rsucf ;Hk ? ESmwef?
yg;tdkY? rdkYvsuf½Sdaom &ifom;? um;vsuf½Sdaom wifyg;? xGm;BuKdif;aom udk,fvkH;udk,fayguf?
tquf t ayguf nD ñ G w f y k H u av;rsm;onf axG ; jr\pd w f E S v k H ; ud k ,l B uKH ; r&jzpf a tmif
aoG;aqmifjzm;a,mif;cJYav&m bmyJjzpfjzpf ZGwfESpfNyD; cspfcifaMumif;ajym&ef BuHrdav\/odkY&mwGif
rdrdtay:ü aqGrsKd;om;&if;xifrSwfum ,kHMunfpdwfcstyfESHxm;aom ppfynmq&m jzpfol
aywvl\rsuEf mS udk uGuu f eJ ajy;jrifrad v&m rcsrd qefjY zpfomG ;&av\/ avmu"r®wm tzdEk iS t Yf r?
olUESrudk,f,l udk,fYESrol,l aMum½Hkr[kwf? wu,fwrf; t[kwftwnfayguf,lygrl jiLplzG,f
rMunf j zLzG , f r ½S d [l a omw&m;onf axG ; jrtm; owd & aeap&m?aywvl \ rsuf E S m onf
aysmufuG,foGm;av\/
odaYk omf um,uH½iS f cifopfu, kd w f ikd rf mS rdrt d m; bk&m;wql *lwvk;H ozG,f ,k, H MHk unfMunfEiS Yf
wu,fwrf;twnfayguf ½dkaoudkif;ñGwfvsuf½Sd&m xkduJYodkYrdrdtm; q&morm;yDyD ,kHMunfpdwfcs
aeoluav;tm; vlysKpd um;ajym&eftvkyrf mS tb,fenf;ESirYf Q roifaY wmfaMumif; pOfpm;rdjyefav\/
xdkodkY pOf;pm;rdojzifY rdrdpdwfudk zdESdyfuGyfñSyfum tcspf"mwfudk csKd;jzwf&awmYrnfjzpf&m
xdt k vkyrf mS ,ciftvkyw f x Ykd uf ydrk ckd ufcrJ nfjzpfaMumif; awGUae&ojzifY eifu Y eJjzpfomG ;av\/
]] aMomf ...cifopf cifopf? y&ifopfeJY jrefrmpyfNyD; ewforD;avmufvSwJY [mruav;yJ?
tom;u a½Tvdk0if;NyD; rsufvkH;u ,EÅ&m;pufvSnfhovdk uv,fuv,feJY wv,fv,faeatmif
wu,fu Y kd Munfv h aS yw,f? yg;tdu Yk av;ESpb f uf rdaYk eyku H vnf; odycf sppf &maumif;w,f? [oFmjy'g;
qdk;xm;ovdk eDjref;aewJY ESKwfcrf;uav;uvnf; tifrwefMunfhvSayw,f }} ponfjzifY cifopf\
vSyaom ud, k u f m,uav;udk tao;pdwpf w d u f m cGjJ crf;a0zefMunfrh ad v&m ...tm;emiJñ Y mS jcif;?
axmufxm;jcif;rsm; vGipYf ifyaysmufomG ;Muav\/
xdkodkYyaysmufojzifY tvkyfpcef;udk t[kwfwrf; awG;Munfhvdkufaomtcg rdrduJYodkYjyefí
cifrifMuifemygu bmrQajymzG,rf ½S?d twdik ;f xuftvGef aumif;jrwfvaS y\/ oabmrwl rMunfjzLyJ
qlqyl yl jl zpfvu kd yf grl t½Suu f ½JG rHk u aywvl\"m;oGm;ü toufygoGm;rnftxd ta&;qdu k o
f mG ;rnfukd
awG;vdu k rf ad v\/
axG;jronf cifopftwGut f csprf ;D awmufí a&mufwwf&m&m?xifjrif&mudak wG;Ny;D tcspaf q;
azmf&efBupH nfvsu½f cdS &YJ m pmjycsed w f iG f tcef;wGi;f ü ESpaf ,mufcsi;f jzpfapumrl twGi;f cef;rBu;D ESiYf tjcm;
tcef;ae&mrsm;ü cifrdvwfESifY aywvl\uRef&if; ]]vmpD}} wdkY ½SdaeMuojzifY pwifajymqdk Munfh&ef
cufcv J su½f adS Mumif;awGU&av\/
vmpDum; tdrf½SdtapcHwdkYtay: vlBuD;vkyf tkyfcsKyfae&oljzpf&m tdrfwGif;tdrfjyif 0ifxGuf
oGm;vmEdkifol vl&if;uRef,kHjzpfav\/ useftapcHwdkYrl tvkyfudpör½Sdu atmufxyfwGifom
aeMu&av\/
þodjYk zifY rp&Jí tNrw J ef; tcGiaYf umif;udk acsmif;ajrmif;vmcJ&Y m 3 vcefY ½Sad omtcg waeYoü
... Adkvfuawmf cifrdvwfonf 4if;\aqGrsKd;rsm;½Sd&m ebufNrKdU ('kbufNrKdU) A&if*sD½GmodkY 7 &ufcefY
tvnftywf oGm;cdkufBuKHBuKdufav\/
ukvm;Adkvf aywvlrSm cifrdvwfudk rdrdudk,fwdkif vdkufrydkYEdkifojzifY ay:opfESifY &if;ESD;í
pdwcf s&aom tapcH ]]vmpD}} udk tazmftjzpfEiS Yf xnfah y;vdu k af v\/ cifrv d wfEiS Yf vmpD r½Sjd cif;onf
axG;jrtwGuf tcsufaumif; tuGufaumif;azmfay;ovdkjzpfoGm;av\/ odkYjzpfíaxG;jronf
aemufwaeYpmjycsed w f iG f cgwdik ;f xuf ydrk t kd csK;d usatmif tpGr;f ukejf yifqif0wfpm;vmcJaY v\/
cifopfonf xdkaeYwGif cgwdkif;xufopfvGifaom xbD? tusÐwdkYudk 0wfqifvmcJYaomfvnf;
vuf0wfvufpm; tqifwefqmrsm;um; cgwdik ;f avmufrrsm;yJ tawmftoifrY Qom 0wfqifxm;onfudk
awGU&av\/
axG;jronf pmrjyao;rD cifopfukd pdr;f pdr;f vJv Y YJ pGepYf eG pYf m;pm; ½SKpm;Munf½h KS aeNy;D rS rdrv d ufwiG f
,liifyg½Sv d maom wxGmausmcf ef½Y dS ayzl;vTmuav;udk ypfay;vku d Nf y;D vQif ...
]] tJ'DxJu pum;ajyudk aoaocsmcsmoabmaygufatmif zwfMunfhprf;yg }}
[k cdik ;f vdu k af v\/ cifopfvnf; cgwdik ;f uJo Y Ykd rSwpf &mom;p&m erlemykpH H pHjypmayrsK;d xifí
qG, J zl wfMunfv h u
kd &f m ...
]] tvSwumwd\ Yk xdyw f if t,Ofwumwd\ Yk t"dywd Munfv h u kd wf ikd ;f pGrJ ufí toufEiS v Yf NJ y;D
tcspyf cJG aH vmufygaom cspEf rS uav; cif ...}}
]] [dk,cif O,smOftwGif;rSm ESpfa,mufcsif;awGUuwnf;u tcspfrD;yGifYum arwÅm"mwf
rD;cwfausmuf0,f awmifavmifpNJG iv d suf woufEiS w Yf ud, k f odu Yk vdw k cgrSrjzpfb;l yJ xl;xl;uJuJ pGpJ NJG rNJ rJ
tonf;ESvkH; jyKwfjyKwfjyKef;atmif ,lBuKH;r&cspfESrtwGuf jzpfysufcJY&ygonf/ odkY&mwGif
waMumif;raxmuf waMumif;axmuf qdo k vdk aMumufuvnf;aMumuf? ½Suu f vnf;½Su?f ajymvnf;
rajym&uf? toufwrQcsp&f wmvnf; aeYpOfEiS t Yf rQ arwÅm"m;jywdu k af eojzifY t½SuEf iS Yf taMumufukd
aemufxm;Ny;D ,ckvt kd cGioYf ifwY ek ;f pGepYf m;ajymqd&k ygawmYonf ...}}
]] armif ...onf cspfESrtm; þpum;rsKd;rajymrd&ef rdrdudk,frdrd zdESdyfqkH;rum tcgcg
wm;jrpfcJYygonf? odkYaomf tay:&du omrnarwÅmESifY cspfjcif;rsKd;r[kwfbJ t[kwfwu,f
pifMu,fjrifjY rwfaom av;jrwfjcif;rsK;d jzifY tonf;ESv;Hk odx Yk cd u kd af tmif vSKu d v f KS u
d v
f v
JS JS pGv
J ef;pkrH uf
cJyY gojzifY xdpk um;rsK;d rajym&vQif toufyif cE¨mud, k tf jyifbuf xGuo f mG ;awmYravmuf qif;&J'u k ©
cHpm;cJ&Y ygaomaMumifY tm;emvsuEf iS Yf zGi[ Yf ajymqd&k ygawmYonf ... }}
]] armif\toufwacsmif;udk ESajrmiJYuGuf u½kPmbufNyD; arwÅmoufyg&ef awmif;yefí
toem;cH&ygawmYonf ...tvSt&mwGif or®w&mZmxm;avmufygaom tvSb&k ifxyd af cgifwif
cspEf rS uav; }}
[laom vlysKpd um;udak wGU&ojzifY ½kww f &uftt YH m;oifNY y;D wcPtwGi;f csujf cif;a'gyGaom
trlt&mESiYf acgif;tH;k uav;ay:wGif vufEpS b f ufaxmufíikaYH e&mrS jzwfueJ acgif;axmif xvdu k u
f m
ayzl;vTmudk vufEiS aYf xmifjy&if; axG;jrrsuEf mS udak pYapYMunfí h cyfaigufaiguf avoHrsK;d jzifY ...
]] 'g bmpmvJ }}
[k ar;vdkufav\/
axG;jru rSDtkH;BuD;udk [efrysufrSDum wifyv’ifcsdwfxdkif&if; £a`E´rysuf rsufESmxm;
wnfwnfjzif.h ..
]] aoaocsmcsmzwfMunfw h mawmif t"dygÜ ,frodb;l vm;? vlysKu d tysKu d kd cspv f aYkd y;wJY arwÅmpm
vlysKdpmqdkwm 'gaygY ...}}
[k ajzvdkufav\/
]] b,fvlysKdu b,ftysKdudk b,fwkef;uay;wJYpmvJ ...b,fusrf;pmxJrSmygovJ?
aoaocsmcsmvkyyf g ...uRerf tJ'u D sr;f pmMunfch siw f ,f ...}}
[k cifopfu toHrsm;wkeu f m rsuEf mS £a`Ey´ suu f mESiYf ua&maomyg; ar;jyefav&m ...
]] [m ...vlysKpd m? arwÅmpmrsK;d udk b,fusr;f b,fpmrSmoGm;Munfv h Ykd awGUvdrrYf vJ? yd#uwfo;Hk ykeH YJ
ysKdU? uAsm? {csif;awGrSm b,f[mxJrSmrSrygbl;? rygwmMunfhcsifvdkY b,YfES,fvkyf jyrvJ }}
[k axG;jru NyKH;íajymvdkufav\/
cifopfrmS rsuEf mS rsm;eDum tom;rsm;wqwfqwfwek v f suf a'goaoG;rTeaf e&m ,ckxufxd
Nidrfoufjcif;r½Sdao;bJ rsufpdysuf rsufESmysufjzpfae&if; wif;rmcufxefvSaom rsufESmxm;jzifY
axG;jrtm; 0g;pm;rwwfMunfu h m ...
]] 'gjzifY 'Dpm q&mYzmoma&;cJYwmaygY }}
]] [kwfw,f ...pum;ajya&;enf;eJY arwÅmpma&;enf;udk ciferlem,lzdkY wrifa&;vmcJYwm
bmjzpfovJ ...}}
cifopfu rsuEf mS xm;twefi,favQmu Y m ...
]] a&;wmu [kwfw,f ...pmt"dyÜg,fu b,fvdkrS xkacsvdkYr&bl; ...}}
]] bm xkacs&wmvJ? r½Si;f wm½S&d ifar;av }}
]] q&mu ,D;wD;,m;wm;vkyfNyD; rodcsifa,mifaqmifraeygeJY? bmr½Sif;&rSmvJ odyf½Sif;wJY
pmaygY? 'DrSmMunfhygvm; ...ac:xm;wJYtmvkyfpum;uvnf; cifwJY? NyD;awmY O,smOfwGif;rSm
ESpaf ,mufcsi;f awGUuwJuwJY ...'DEpS cf suu f b,fraS jy;rvGwb f ;l ? uJ ...q&mbmajymrvJ }}
[k &J&aJ wmufejD ref;aomrsuEf mS xm;jzifY ar;jref;vdu k &f m ...
]] rm&D ...'DaeY bmjzpfaewmvJ? rm&DajymykHawG q&mem;rvnfygbl;? rm&D rauseyfwm
½S&d if twdtvif;ajymyg ...}}
[k axG;jruvnf; jyifopfvdkajymvdkuf&m ...axG;jra½SUwGif jyifopfvdkajymcJvSaom
cifopfonf xdik af e&mrS aemufojYkd yefvn S u hf m ...wHcg;0qDoYkd jzwfueJMunfv h ukd Nf y;D aemuf ...
]] q&mudk,fwdkifu uRefrudk wdkuf½dkufay;wJY vlysKdpm r[kwfvm; }}
[k jyifopfvdk oGufvufpGm ar;vdkufav\/
]] cif xifovdk[kwfNyDxm;vdkufygawmY? [kwf&ifaum bmtjypf½SdovJ }}
[k jrefrmvdjk yefar;vduk &f m ...cifopfuvnf; jrefrmbmomjzifyY if ...
]] xm;vdkufawmY vkyfraeygeJY? [kwfwmtrSefyJ? [kwfw,fvdkYajymvdkufprf;yg ...}}
[k r&rutpfvu kd rf S axG;jrvnf; yxrwGif cifopftrlt&mudk vefjY zwfaMumuf½UHG oGm;ojzifY
wdrf;a½SmifumuG,fum trSeftwdkif;rajymyJ jiif;uG,fae&ef BuHrdaomfvnf; ,ckrl cifopfuvnf;
r&ruar;? rdrdudk,fwdkiftwGufrSmvnf; waeYwGifrkcs zGifY&rnfhudpöjzpfaomaMumifY ... jzpfvdk&m
jzpfapawmY oabmrsKd;arG;jrLvsuf rSDtkH;BuD;ESifY [efvTJum wifyv’ifcsdwfae&mrS udk,fudkaxmifum
rwfrwfxikd í f wifysOaf cGae&if; pOf;pm;ovdk twefMumrSKid af eNy;D ...
]] [kwyf gw,f cif&,f? trSeyf gyJ ...cifu Y kd O,smOfxrJ mS jrifuwJu tonf;pGjJ zpfNy;D cspv f mcJw Y m
...}}
axG;jr\pum;rqkH;rD cifopfu ESif;qDaoG;a&mifawmufaeaomrsufESmjzifYMunfhum
axG;jrrsuEf mS udk wnfw h nfv h ufñKS ;d xd;k Ny;D vQif ...
]] q&m q&meJYwlatmif pum;ajymyg? tckajymaewmbmpum;vJ? q&mYpum;udk
q&mjyeford ;f vdu k yf g ...}}
[k ajymvdkuf&m ...
]] cifu Y dk cspaf ewm rcspb f ;l vdjYk zifY vdrrf ajymEdik b f ;l ? wzufom;udk oem;xku d yf gw,f cif&,f?
armifY ...pdwx f rJ mS b,fvjkd zpfaew,fqw kd m }}
]] q&mYtay:rSm uRerf txifBu;D xm;wmawGrmS ;ukeNf y?D uRerf u q&mYukd wu,fo Y rm"d½iS Bf u;D
atmufarYNyD; w½dkwao udk;uG,f,kHMunfxm;w,f? q&muawmY uRefrudk vlysKdpum;ajymw,f?
w,fawmfwq YJ &myJ? [if; ...]] bk&m;rSwv f u Ykd ;kd uG,w f m? zGwx f uG rf S awmifyrYkd eS ;f od }} jzpfaewmyJ...}}
]] q&mYtay: 'gavmufyJ arwÅmcef;aeovm; cif&,f }}
]] tdk ...awmfNyD awmfNyD ajymwkef;qkdwkef; uJwufvmwmyJ? 'DuaeYupNyD; q&mqDrSm
pmroif0aYH wmYb;l ...}}
axG;jronf wifysOfacG xdkifae&if;u vufESpfbufjzifY Murf;jyifudkaxmufNyD; cifopfteD;odkY
xdik &f ufom;jzifaY ½TUvmum ...
]] 'Davmufrpdr;f um;csipf rf;ygeJY cif&,f? cifaY y:rSm tonf;pGcJ spaf ewJv Y w l a,mufukd enf;enf;
jzpfyap oem;u½kPmoufxu kd yf gw,f? q&mav ...cifu Y kd b,fvckd spwf ,fqw kd m ...}}
[k ajymNy;D vQif cifopf\ vufuav;udq k , JG &l ef[efjyifvu kd &f m ... cifopfonf xdik af e&mrS
NAK;H ueJ axG;jrtm; vufñKS ;d xd;k Ny;D vQif ...
]] q&mw,fawmfwJY olyJ? udk,fYESrt&if;av;vdk oabmxm;ovm;vdkY 'Dupdwfcsaewm?
q&mvkyyf Hk armifBu;D vm&if wdik yf pfvu kd rf ,f }}
[k ajymvsuf ayzl;vTmuav;udk,liifum ajymajymqkdqkd tcef;wGif;uxGufoGm;av\/
axG ; jrrS m aywvl u d k w d k i f r nf q d k o jzif Y xd w f u eJ j zpf u m uAsmu&mxí cif o pf a emuf o d k Y
vdkufvmcJYav\/
cifopfvnf; ajcaxmufukd cyfou G o f u G v f rS ;f um twGi;f cef;rBu;D xJoYkd a&mufonfw h ikd af tmif
&yfem;jcif;r½Sad o;bJ aemufaz;bufoYkd xGuo f mG ;av\/ axG;jrrSm ajy;ívnf;rvdu k 0f ?YH vSr;f ívnf;
rajym0YHbJ? aMumufaMumuf½GHU½GHU r0HYovdk 0YHovdkESifYom jrefjrefvdkufvmcJY&m ...aemufaz;buf
tpm;tpmrsm;jyif q if x m;aom ae&mem;ta&muf w G i f ...cif o pf u &yf í aemuf o d k Y
vSnt hf Munfv h u kd wf iG f axG;jrESiYf rsuEf mS csi;f qkaH eav\/
xdktcsdefwGif cifopfESifY axG;jrrSm wa,mufESifYwa,muf 6 awmifausmf 7 awmifcefYrQ
a0;vsu½f o dS jzifY axG;jru vuf&yfjy&if; cifopfqv D mae&m cifopfu rsuEf mS xm;wif;wif;jzif.Y ..
]] q&m bmvdkYvdkufvmwmvJ? 'ku©jzpfoGm;csifovm; ...'gppfAdkvftdrf bmrSwfaeovJ }}
]] ppfAdkvftdrfrSef;odygw,f cif&,f? awmif;yefcsifvdkY vdkufvmwmyg? q&majymwmawG
Adv
k rf if;rwdik v f ukd yf geJ?Y q&mYayzl;vTmav;vnf; jyefay;yg? awmif;yefygw,f }}
]] wdik &f r,f raeEdik b f ;l ? ayzl;vTmvnf;jyefray;Edik b f ;l ? q&mtifrwefq;kd wJv Y ?l armifBu;D uqd&k if
q&mYukd odyt f xifBu;D aewm? q&mYtaMumif;odatmifajymvku d &f r,f ...}}
]] rvkyv f u kd yf geJY cif&,f ...}}
xdktcdkuf atmufxyfrSwufvmaom ajcoH? vloHrsm; Mum;&ojzifY axG;jrvnf; uAsmu&m
twGi;f cef;rBu;D qDoYkd vSnjhf yefvmcJ&Y av&m cifopfvnf; vufwiG ;f u ayzl;vTmudk tusw Ð iG ;f oGi;f Ny;D
pm;aumif;aomufz, G rf sm;jyifqif&ef pDrrH nft h aersK;d jzifY £a`E&´ pGm [efrysu&f yfaeav\/
cPtwGi;f cyf½, G ½f , G f rde;f r 4 a,mufwufvmum ]] cifa& ...tkd cif }} [k ac:iifojzifY
cifopfxu G v f mum NyK;H ½Tiaf zmfa½GpmG ESKwq f ufNy;D {nfch pH um;ajymaeavrS axG;jrvnf; ESpaf ,mufcsi;f
twGi;f Buw d f vufoyd x f ;kd ESiYf wd;k vQK;d awmif;yef&ef tcsed rf sK;d &Edik af wmYrnfr[kwaf Mumif; pOf;pm;rdvsuf
cifopfudk t½Suaf jy ESKwq f ufxu G v f mcJaY v\/
axG;jronf xdak eYrpS í ud, k t Yf wwfEiS u Yf ,kd f pdwrf vku H m eHeufcif;ppfwvif;odv Yk nf;rqif;?
cifopfxHvnf; pmjyroGm;0HYawmYbJ tdrfwGif;üom ukyfaecJY&m 3 &ufajrmufaomaeYwGif aywvl
udk,fwdkif tdrfwdkif,ma&mufvdkufvmí ...
]] armifaxG;jrbmvdrYk vmwmvJ ...aeraumif;bl;vm;? taMumif;rMum;bmrMum;eJY }}
]] acgif;xJu rl;rl;aevdYk Adv k rf if;&,f ...vlvw T zf &Ykd mvnf; Munfrh jrifwmeJY taMumif;rMum;
&wm ...}}
]] tdk ...jzpfpuajymygawmY? orm;awmfOD;cspfrSwfqD ar;rMunfh&vm; ...tdrfrSmvnf;
aq;awG½adS eom;yJ ...}}
aywvl\trlt&mrSm [efaqmifjcif;r[kwf? wu,ftwnfjzpfykH&aMumif; awG;rdojzifY
aMumufvefjY cif; ajyaysmufum tm;emjcif;vnf; 0ifvmavaomaMumifY ...
]] udpör½Sdygbl; Adkvfrif;? tckawmY oufomoGm;ygNyD ...}}
xdt k cdu k w f iG f wdu k pf ;kd Bu;D a&mufvmojzifY aywvlvnf; wdu k pf ;kd Bu;D ESiYf twefMumajymqdu k m
jyefumeD; axG;jrudk eufzeftrd v f mcJ&Y ef rSmypfcaYJ v\/
axG;jrrSm aywvluakd jymrnf[al om cifopf\Burd ;f 0g;csut f & ½kww f &uf aMumuf½UG w H ek v
f KS yf
oGm;apumrl aeYpOfjrifaeus cifopf\rsufESmudk 3 &ufrQrjrif&½kHESifY xrif; 3 &ufrpm;&oluJYodkY
pdwEf vS ;Hk yifyef; EGr;f ajcmufaecJ&Y mm aywvluvmtac:ESiYf tcefo Y ifjY zpfomG ;av&um; ... wpkw H &m
ab;&efukd rawG;awmYbJ aemufwaeY aeYvnfpmjycsed w f iG f cifopfwt Ykd rd o
f Ykd xGuv f mcJaY v\/
axG;jronf tjyifqif0ifcef;rBuD;wGif tdrfom;wa,mufrS rawGU&ojzifY pmjycef;odkY
wef;0ifomG ;um ...cgwdik ;f xdik af eus rSt D ;Hk Bu;D wGif £a`E&´ & rsuEf mS yd;k owfumxdik af eav&m ...
rMumrD cifopf0ifvmNy;D cgwdik ;f xdik af eusae&mwGiyf if 0ifxikd af v\/
odaYk omf ...cgwdik ;f vdk ½dak oudik ;f ½SKid ;f aom trlt&mrsK;d r½Sb d J BuKUH BuKUH ,k,YH oYHk mxdik í
f acgif;tk;H udk
wHawmifESpfckESifYaxmufNyD; 0yfwGm;cpm;aomtrlt&mrsKd; rvkyfawmYay? ESpfa,mufom;
wa,mufuw kd a,muf pum;rajymyJ awGa0ai;pdu k u f m twefMumatmifMunfah eNy;D rS axG;jru...
]] 'DuaeY b,f[mjy&ygvdrfY }}
[k jy&rnfhpmudk arYaeonfh[efrsKd;ESifYajymvdkuf&m ...cifopfu axG;jr\rsufESmudk
Munfw h NYJ y;D ...
]] 'Dr,f q&m ...pmjyzdkYrvdkawmYygbl;? ajymp&m½Sdwmom wqdwf ajymyg&apawmY }}
[k qdv k u kd o f jzifY axG;jrvnf; tHt Y m;oifo Y a,mifjzpfomG ;Ny;D rS ...
]] aMomf ...'Dvv kd m;? 'gjzifv Y nf;ajymygav ...}}
[k qdkvdkufav\/
]] q&mYqDrSm pmoifvdkYrjzpfwJYtaMumif;awmYajymp&mrvdkawmYygbl;? waeYu q&mvkyfykH
armifBuD;udkwdkifvdkufr,fvdkYajymcJYw,f? odkayr,fY wBudrfwcgrrSm;aoma½SUaer½Sdbl; qdkwmudk
taMumif;aMumif;axmufNyD; rwdkifbJxm;ao;w,f? armifBuD;u 'DtaMumif;awG vkH;vkH;rodawmY
bmjzpfvdkYpmroifvJ q&mbmjzpfvdkYrvmovJ qdkNyD; q&mYqDudkvdkufac:vmwm? 'DawmYum ...
]]a>rrao? wkwrf usK;d }} qdo k vdk q&mu tckwavmuReaf wmftvkyrf sm;aevdYk pmjywmcPjzwfxm;
OD;r,f? aemiftm;awmYrS qufjyr,fvYkd armifBu;D udak jymvdu k &f if aumif;vdrrYf ,fxifw,f }}
[k ajymvdu k &f m ... axG;jrvnf; rdrt d m; tcsKo d wfum at;at;vlvjl zwfawmufaeaMumif;
od&ojzifY eifu Y eJjzpfum 0rf;enf;pdwyf suaf omtrlt&mrsK;d jzpfaeNy;D rS ...
]] q&mawmYrajymcsib f ;l ? cifzY momcifyJ ajymyg ...}}
]] 'Dvq kd &dk if rSew f t YJ wdik ;f ajymvdu k rf S jzpfrmS bJ ...}}
]] b,fvdkajymrSmvJ }}
]] q&mvlysKpd um;ajymvdYk roifcsiaf wmYb;l vdaYk ygY ...}}
aywvluckd sucf si;f rwdik b f J qGx J m;jcif;onf rdrt d ay:ü xdu k w f efoavmufñmS wmiJu Y u G jf cif;
jzpfaMumif; awG;awm,lqum xdk,lqcsufudk tajccH ]]rl}} xm;í pOf;pm;NyD;vQif ...
]] aeprf;ygOD; cif&,f? cift Y ay:rSm 'Davmuf aoa&mausa&m tonf;pGcJ spaf ewJY vlwa,muf
ud k bmjzpf v d k Y ' gavmuf a wmif ypf y pf c gcg pd r f ; ae&wmvJ ? q&mpd w f x J r S m av ...cif Y u d k
toufavmufru jrwfE;kd pkrH ufveG v f eG ;f vdYk }}
axG;jrpum;rqk;H cif cifopfu ...
]] q&m w,fcufygvm;? 'gudck sn;f xyfwvJvaJ jymaew,f? pmoifay;xm;wJY aus;Zl;uav;
axmufNy;D oem;aumif;vdYk rwdik b f xJ m;wm? 'Dvq kd &kd if ckcsucf si;f wdik yf pfvu kd rf ,f ...em;vnfvm;}}
axG;jronf cifopf\ xbDESifYtusÐtMum; vufoef;wvkH;\xuf0ufcefYrQ ay:aeaom
tom;uav;udk pl;pdu k Mf unf½h KS um rcsirYf &JjzpfvmojzifY taMumuf t½Suw f u Ykd kd NzKzd suw
f eG ;f vSeu f m
vomwkef; Adkif;iif&ef oEdE|mefcsvdkufNyD;aemuf bmrajymnmrajymESifY NAKH;ueJxwJYum BuKHUBuKHUxdkif
aeaom cifopftm; yck;H udw k tm;zufNy;D ½SKwu f eJaeatmif arT;csvu kd af v\/
cifopfrSm ½kwfw&uf tvpfokwfcH&ojzifY atmf&rSef;? wm;&rSef;? ckcH&rSef; owdr&vdkufrD
axG;jr\ udk,fxdvufa&muferf;½SKwfjcif;udk cH&&m ...terf;cH&NyD;rS vufESpfzufESifYwGef;um
yg;pyfuvnf; ...
]] tdk tdk ...½Sif b,fYES,fvkyfwmvJ? vTwf vTwf ...qkwf 'ku©a&mufoGm;r,f [if; }}
[k Bud r f ; 0g;&if ; ½k e f ; uef w G e f ; vS e f v suf ½ S d a v\/ od k Y & mwG i f cif o pf \ atmf o H r S m
us,fus,favmifavmifr[kwf? cyfrSefrSefavoHrsKd;xufyifedrfYvsuf½Sd&um; tdrfay:wGifvnf;
vlwa,mufrrS ½So d jzifY wpkw H &m tultnDr&cJaY y/
axG;jrum; cifopfuJYodkYaom rdef;rysKdwa,mufudk rqdkxm;bd? omrn um,Av½Sdol
a,mufsm;ysKEd pS af ,mufukd wa,mufxnf;ESiYf Edik af tmifuikd Ef ikd o f jl zpfonft h wdik ;f cifopfwud, k v
f ;Hk
yck;H uaeí vufEpS b f ufEiS Yf csKyu f ikd f udik u f m tm;&yg;&ayGUzufNy;D tdpufnufanmaom yg;tdu Yk av;
ESpb f ufukd b,fjyefnmjyef rvTww f rf;arT;MuLvsuf ...
]] pdwrf qk;d ygeYJ cif&,f ...cspv f eG ;f vdyYk g? cifeYJ armif[m b0 b0u a&pufygvdYk cifu Y kd jrifjrifcsi;f
'Dvckd sp&f wmyg }}
ponfjzifY yg;pyfuvnf; wwGww f w G af jymqdu k m xdo k aYkd jymae&if;ESiyYf if vufwzufukd txufrS
atmufodkY a½TUNyD; vkH;uspfzkwpfvsuf½Sdaom wifyg;om;uav;udk vufESifYzspfí yGwfoyf
,k,vsu½f adS v\/ cifopfrmS ud, k o Yf u d m© ud, k ½f UG u
H m t½Suu f ikd u YJ uG Nf y;D vlMum;atmifvnf; ratmf0?HY
tiftm;csi;f NyKid í f ½ke;f ygaomfvnf; rEdik f Edik o f jzifY ...
]] tdk ...cufuek v f rd rYf ,faemf ...*Gusvu kd w
f m? awmif;yefyg&ap½Si?f armifBu;D rsuEf mS rsm;
axmufxm;ygOD; ...}}
[k vSKdufvSKdufvSJvSJ tlxJtonf;xJu xGufvmaomavoHrsKd;jzifY ajymqdk awmif;yef
av&m...
]] armifu Y ckd spw f ,fvYkd ajym&if ...vTwrf ,f }}
[k axG;jru tusyu f ikd af vrS ...
]] uJ ½Sif ...cspfygw,fwJY }}
[k vdkufvdkuf&av\/
axG;jrvnf;xdt k cgrS aemufq;Hk aom arT;jcif;rsK;d arT;um cifopfukd vTwv f u
kd af v\/ cifopfonf
axG;jrvufrS vGwfonfESifYwNyKdifeuf tcef;xJu uAsmu,m xGufoGm;NyD; rMumrDyifjyef0ifvm&m
vufwGif aywvlrdvwfudkifavY½Sdaom ukvm;jzL"m;BuD; ygvmav\/
"m;oGm;um; ...ta&mifwzdwfzdwfawmufvsuf½Sd&m axG;jrrSm ½kwfw&uftHYtm;oifYum
aMumufvefw Y ek v
f KS yo f mG ;Ny;D rS rsuEf mS trlr&mrysuaf tmifowdxm;Ny;D £a`Er´ ysu&f yfaeav\/
]] olrsm;orD;ysKu d akd pmfum;wJv Y l 'DuaeY "m;pmauR;&r,f }}
[k cifopfu "m;ESi½Yf , G &f if; ua&maomyg; a'gorsK;d ryg twnfaygufvyk rf nfh rsuEf mS rsK;d jzifY
ajymvdu k &f m ...
]] cifvkyf&uf&ifvnf; vkyfwmaygYcif&,f? q&muvnf;q&m? udk,fYudkvnf;toufavmuf
cspaf ewJo Y ?l 'Dvv kd rl S &efox l ifaevnf; uHyJ atmufarY&rSmaygY }}
]] ½SifYudk aemufqkH;pum;wcGef;ajymvdkufr,f? uRefr ½SifYudk 'DtdrfxJrSmawmif tpaysmuf
azsmufypfEdkifw,f em;vnfvm;? aemufudkvnf; woufvkH; 'Dpum;rsKd;rajymygbl;? 'Dvdk
rapmf u m;ygbl ; vd k Y opö m qd k N yD ; y#d n mOf a y;vd k Y awmif ; yef & if ½S i f u d k c srf ; omay;vk d u f r ,f ?
jrefjrefpOf;pm;prf;...}}
]] 'Dvrkd awmif;yef&if bmvkyrf mS vJ }}
]] tckcsucf si;f "m;pmauR;ypfvu kd rf ,f }}
axG ; jronf yxrwG i f cif o pf \ trl t &mtwG u f touf w acsmif ; ud k x m;zd k Y a e&m
r½Sad vmufatmif aMumuf½UHG wkev f KS yo f mG ;rdaomfvnf; cifopfu rdrx d rH S y#dnmOfawmif;aeaomtcg
olr\vufr&Jjcif;udk &dyfrdonfhtjyif tu,fí xdky#dnmOfrsKd;ay;&efvnf; ao&onfESifY
rjcm;oavmuf jzpfaeaMumif;awG;rdum ...
]] q&mwckajymr,f? q&m[m cifYudk aMum&½Hkapmfum;wmr[kwfbl;? tlxJ tonf;xJu
pGpJ v
JG ef;vef; pkrH uf jrwfE;kd vGe;f vdYk ud,k t
Yf oufavmufxifNy;D cspcf ifveG ;f vdYk r&ruBupH nfwm? cifeYJ
rcsp&f bJ wa,mufxaJ e&r,fY b0rsK;d qd&k if q&mYtwGuf woufv;Hk i&Ja&mufaewmeJY twlwyl v J Ykd
xifrdw,f? cifawmif;wJY y#dnmOfrsKd;ay;&if woufvkH; cifYudkrcspf&awmYbl;? 'Dvdkqdk&if ao&wmrS
aumif;ao;w,f? cifYtay:rSm b,favmuftxdcspfw,fqdkwm 'DuaeY toufeJYvJjyoGm;r,f }}
[k toufwacsmif;udk tcspfeJYvJum &J&J0HY0YHBuD; pGefYpm;ajymvdkufNyD;aemuf cifopfqDodkY
rMunfhbJ Murf;jyifay:½Sd urÁvmudkMunfhum ikHYaevdkufav\/
rawmfwq "m;oGm;xJwGif toufrsm;ygoGm;avrvm;[k r,kHr&JESifY&Jaq;wifum
pGefYpm;aeaom axG;jronf rdrdpum;qkH;í twefMumonfhwdkifatmif bmrQrjzpfonfudk awGU&rS
cifopfqaD rmfMY unfv h u
kd &f m "m;Bu;D udv
k ufEiS u
Yf ikd u
f m awGawGBu;D &yfaeaom cifopfujkd rif&rS &if0wGif
oufom&m&oGm;um arQmfvifYcsufa&mifjcnfay:aygufvmvsuf ...
]] ckwfav ckwfyg cif&JU? cifYtwGufeJYqdk&if toufudk rESajrmygbl; taocH0HYygw,f }}
[k rckwf&ufrSef;odojzifY wdk;í&J&ifYpGm ajymvdkufav\/
]] "m;eJcY w
k &f if vlow d ,f? &mZ0wfawmfa&;vnf; aMumuf&w,f? armifBu;D vmrS ½Siv f yk yf aHk wG
wdkifypfr,f ...}}
[k aywvlEiS Yf vSnahf jcmufjyef&m axG;jrvnf; xdak jcmufv;Hk rsK;d ½d;k cJNY yjD zpfí aMumufvefjY cif;
tvsO;f r½Sad wmYbJ ...
]] wdkifvm; awmvm; vkyfraeygeJY cif&,f? rauseyf&if wcgwnf;om owfypfvdkufyg }}
xdkodkYajymqkdaepOf qif0ifcef;qDrSvloHMum;ojzifY ESpfa,mufom;pum;jzwfum twefi,f
em;pGifYaeNyD;aemuf cifopfvnf; "m;udk,lum xm;&if;ae&mwGif jyefvnfxm;cJYí qif0ifcef;odkY
vmcJYavrS aywvlxHvmaom a,mufsm;{nfhonfwa,mufjzpfaMumif; awGU&av\/
cifopfonf {nfhonfudk qif0ifcef;wGifyif tapmifYcdkif;NyD;aemuf rdrdtcef;xJodkY
awmufavQmuf0ifomG ;um xGurf vmawmYojzifY axG;jrvnf;jyefvmcJaY v\/

tcef; ( 6 )

axG;jrrSm cifopftwGuf cufcJrmausmrSef;odav? pGJvef;wyfrufjcif;ydkav jzpfvsuf rdrdu


þrQcspfBuKdufygvsuf rdrdtay:wGif &uf&ufpufpuf pdrf;pdrf;um;um; ajymqdkjyKrlaeEdkifavjcif;[k
,lBuK;H r&jzpfum uHMur®m b0a&pufukd rausreyfjzpfrad v\/
od&Yk mwGif cifopfonf yg;pyfajymwif;oavmuf twGi;f pdwu f rygvSaMumif;? a½SUaemufpum;
taxmuftxm;trlt&mrsm;jzifY tuJcwf&yd rf &d av&m ...xdt k wGuf arQmv
f ifcY surf uif;ao;bJ
awG;awmjcif;t&omudk cHpm;&ef oufaocHwckuo YJ jYkd zpfomG ;&av\/
axG;jronf aemufwaeYaeYvnf bmyJjzpfjzpf? jzpfcsif&mjzpf oGm;NrJwdkif;oGm;rnf[k
oabmydkufNyD;xGufvmcJY&m cgwdkif;vdkyifwa,mufrS rawGU&bJ ...pmjycef;txd0ifoGm;av&m?
xdak eYum; cifopfonf xl;xl;jcm;jcm; rdrt d &if pmjycef;wGiaf &mufaeonfuakd wGU&ojzifY ½kww f &uf
tm;&0rf;ajrmufomG ;rdum ...
]] aMomf ... t&ifa&mufaeESirYf u S ;kd }} [k NyK;H íESKwq f ufvu kd af v\/ cifopfonf £a`E&´ &?
rsuEf mS xm;rSerf eS jf zifY rSt D ;Hk Bu;D wGif NyK;H NyK;H Bu;D 0ifxikd af om axG;jrtm; Munf½h KS um ...
]] uJ ... q&m aemufawmufawmufrvkyfeJY? 'DuaeYtqkH;pum;ajym&vdrfYr,f? q&m tck
uRefrudk bmvkyfaewmvJ? twnfaygufBuHaewmvm; }}
[k ar;vdu k &f m axG;jru uvufwufwuftrlt&mrsK;d y,f½mS ;Ny;D ...wnfMunf cefn Y m;aom
rsuEf mS xm;jzifY ...
]] ajym&if,aHk wmY? q&mYwoufrmS &nf;pm;qdv k Ykd cifuvGNJ y;D ...wcgrS rxm;zl;ao;bl;? cifu Y kd
q&m b,f a vmuf c spf w ,f ? Muif e mw,f q d k w m wouf v k H ; xd k i f a jymvd k Y u k e f r ,f r xif b l ; ?
twnfBuw H mvm; taysmBf uw H mvm; qdw k m raeYu cifu"m;eJY owfr,f½, G af wmY taysmBf uo H rm;jzifY
aemufqkwfoGm;rSmaygY? tJ'gyJ pOf;pm;Munfhyg }}
]] aumif;NyD q&mtwnfBuHwmudk uRefru ,kHNyDxm;vdkufygawmY? EdkYayrJY q&mYudk uRefr
b,fenf;eYrJ S r,lEikd b f ;l ? tJ'gyJ pOf;pm;Munfyh g }}
[k ajymaepOfyif *sK;d *sK;d *srd ;f *srd ;f rd;k Ncrd ;f oHrsm;Mum;&Ny;D aemuf NAK;H ueJ ½Gmonf;csvu kd af v\/
þtcsed u f m; ...rd;k &moDtp e,kev f jzpf&m ...tmumoaumif;uif puf0ikd ;f Bu;D tjyifü
nKrd nf;eufjymaom rd;k om;wdrw f u
kd rf sm; uGejYf rL;usupf m;oGm;vmumpjzpfav\/
cif o pf o nf tcef ; wG i f ; rS x G u f v mum atmuf x yf a e tapcH r sm;ud k a c:iif í
rdk;yufwwfaomwHcg;rBuD;rsm;ESifY jyLwif;wHcg;uJvm;tcsKdUudkydwfapvsuf rdk;,dkwwfaom
ae&mtcsKdUudkvnf; tdk;rsm; tifwkHrsm; cHapí tapcHrsm;udk atmufxyf wHpufNrdwftoD;oD;rS
rdk;a&rsm;cHNyD; pOfhtdk;BuD;rsm;ESifYuJYxm;&ef pDrHajymqdk NyD;aemuf pmoifcef;wGif;jyefvmum
£a`E&´ &xdik af eav\/
]] q&mYudk bmvdkYr,lEdkifwmvJ cif&,f }}
]] aus;Zl;r½Sw d mawG ar;raeygeJY q&m? r,lEikd b f ;l qdak wmfa&maygY }}
]] 'Dutay:r,f b,fvdkaMumifY 'gavmuf arwÅmcef;aewmvJ? enf;enf;av;rS oem;pdwf?
csppf w d rf ½Sb d ;l vm; }}
xdktcdkuf pmoifcef;wGif½Sd jyLwif;wHcg; uJvm;rsm;rS rdk;yufvmojzifY axG;jrudk,fwkdif
xydwv f u kd &f m vif;aeaomtcef;rSm arSmifomG ;av\/
]] wHcg;awGtukeyf w d x f m;vdYk txifvu JG ek yf gvdrrYf ,f? waygufavmufziG x Yf m;ygOD; ...}}
[k cifopfuajymvdu k o f jzifY axG;jrvnf; uJvm;wckux kd zGi&Yf if; ...cifopfaemufuaeNy;D
yck;H udq k u JG m ½SKwu f eJarT;vdu k &f m ...
]] tdk aemufawmufawmufeYJ ...yk&ydu k af cgufeaYJ ygufvu kd &f ...}}
[k ajymNy;D yk&ydu k Ef iS aYf yguf&ef ½G,af eNy;D rS ...
]] uJ Nird Nf ird x f ikd pf rf; }}
[k rsuEf mS xm;wnfwnfEiS Yf trdeaYf y;vdu k af v\/
cifopfu jyLwif;aygufwcH g;qDoMYkd unfu h m ...rsuv f ;Hk udk uv,fuv,faeatmifvn S í hf
pOf;pm;ovdv k yk af eNy;D rS axG;jrbufvn S Mhf unfu h m ...
]] q&m ckvv kd yl sKpd um;awGajymNy;D aemufawmufawmufvyk af ewmawG uRerf uonf;cHaewm
q&mY,zl &Ykd mrSe;f Ny;D cHaew,frxife?YJ tcaMu;aiGr&bJeYJ arwÅm&doufouf tyifyef;cHpmoif ay;aewJo Y l
qdNk y;D atmift Y nf;onf;cHaewm? onfjh yifjrefrmrawGvkd yvDyvm rl,mrm,mvkyaf jymraecsib f ;l ?
uRerf u jrefrmvd0k wfayr,fY y&ifopfaoG;w0ufygaewm? 'D[mrsK;d eJpY yf&if r[kwrf [wf rajymcsib f ;l ?
q&muvl y sKd q d k y gawmY ? uRef r uvnf ; tysKd ? aeY w k d i f ; aewd k i f ; 'D t cef ; xJ r S m ES p f a ,muf x J
rsufESmcsif;qkdifawGUae&wJY q&meJYwynfhvnf;jzpfawmY? &efNiKd;½SdwJYvlcsif;vnf; r[kwfbJudk;?
cifcifrifrifjzpfae&mu cspo f vdjk zpfrwd myJ? uRerf q&mYurkd rke;f ygbl; }}
[k ajymNyD; a½SUpum;quf&ef twefi,f&yfvdkufpOf axG;jruMum;jzwfNyD; ...
]] rrkef;&if cspfwmaygY }}
[k axmufvdkufav\/
]] rrke;f vdYk cspw f tYJ aMumif; ajymcJNY y;D NyrD [kwv f m;? EdaYk yr,fY cspw f meJY rcspw f m? ,lEikd ef YJ r,lEikd f
qdkwmu wrsKd;pDyJ? cspfwdkif;om,l&rSmjzifY cufrukefMuao;bl;vm; ...}}
cifopfrmS jyifopfpyf ujym;rav;jzpfí þrQavmufpum;wwfrnfrxif? pdr;f qwfqwfEiS Yf
rEl;reyfuav;om xifrSwfcJY&m ...,ckpum;udkMum;&aomtcg axG;jrrSm tawmftYHtm;oifY
oGm;av\/cifopf\pum;rSm rsm;pGmtcsufusí t"dyÜg,fygvS&m? xdkrQavmuf csufusvufus
ajymwwfreS ;f od&onft h wGuf e*dx k ufyif csppf w d rf sm;,dzk w d rf ad v\/ ,cifurl cifopfxrH S cspo f nf
[laompum;Mum;&vQif auseyf0rf;omvdrfYrnf[kxifcJY&m ,ckrl cspfaomfvnf;r,lEdkifaMumif;
Mum;&ojzifY eifu Y eJjzpfum 0rf;om0rf;enf;ra0cGEJ ikd af tmifjzpfaeNy;D rS ...
]] r,lEikd yf Hk odprf;yg&ap cif&,f ...}}
]] odcsi&f ifawmY ajym&rSmaygY? q&mYut kd m;emvdYk 'DtaMumif;rajymbJaecJw Y m? ajym&if q&m
remeJaY emf ...}}
]] remygbl; cif&,f? cift Y wGuq f &kd if toufay;cspaf ewJo Y yl g }}
cifopfu aumYaxmifaomrsufawmifudkyifYum axG;jrrsufESmMunfhNyD; tm;emaom[efrsKd;
vkyaf eNy;D rS ...
]] q&mu aqGr½Srd sK;d r½Sd waumif<uuf? cifu oufawmfapmifAY v kd rf if;&JU ESr? wcg Opömypön;f
qdjk yefawmYvnf; q&mu olrsm;tdru f yfae&wm? cifwu Ykd jrifwt YJ wdik ;f yJ? toufcsi;f qdjk yefawmYvnf;
cifu ckrS 19 ESpf½Sdao;w,f? q&mqdk&ifjzifY tpdwfawmif ausmfa&mYr,f? ½kyfcsif;qdkjyefawmYvnf;
cifujzLjzL0if;0if;? q&mu tom;nKd? tJ'Dvdk ae&mwumuGmaeawmY ...oda&maygYq&m?
a½SUrqufyg&apeJaY wmY? tm;emygw,f ...}}
[k ajymvdu k &f m axG;jrrSm cifopf\oabmxm;rlreS u f kd twdtvif;Mum;&ojzifY tHt Y m;oifY
jcif;jzpfru d m ,lBuK;H r&jzpfomG ;½Smav\/
taMumif;rlum; ,ckavmurSm *kPEf iS "Yf exGe;f um;aomavmujzpfí arwÅmudt k a&;rpdu k b f J
*kPEf iS "Yf eudo k m ta&;pdu k uf m om;½Sif orD;½Sif rdbrsm; aeYpOfEiS t Yf rQ *kPf *kPcf si;f ? Opöm Opömcsi;f
pcef;oGm;aeMuonfukd axG;jrrodr[kwf od\/ odaYk omf um,uH½iS rf ed ;f uav;ud, k wf ikd u
f ,ckuo J Ykd
ESpaf ,mufcsi;f ajymifajymifwif;wif; twdtvif;zGi[ Yf ajymqdo k nfuu kd m; rMum;bl;cJaY cs? xdu k o YJ Ykd
Mum;&vdrrYf nf[v k nf; wcgrQ pOf;pm;jcif;? arQmv f ifjY cif; rjyKcrYJ ad y/
cifopfum; ajymyk½H iS ;f ½Si;f vif;vif;½Sí d jywfjywfom;om;ESiYf &ufpufvaS y\? odaYk omf cifopfrmS
jrefrmtppfr[kwf? jyifopfpyfjzpfí olwdkYukvm;jzLxkH;pHt& wzufom;tay:ü tm;em&rSef; rod
y&d,m,fr½Sd? xifrdxif&m rdrdpdwfxJ½SdwmajymwmyJ[k auseyfp&mtaMumif;½Smí ESpfodrfY&av\/
od&Yk mwGif cifopfrmS yg;pyfajymoavmuf pdwx f &J ufpufocl rYJ [kwaf Mumif; pOf;pm;Ny;D vQif ...
]] ypönf;awG *kPfawG toufawG ½kyfawGqdkwm tvum;[myg ...cif&,f? a,mufsm;wdkY
Opöm ynmqdkw,fr[kwfvm;? ynm½Sd&ifNyD;wmyJ? wa,mufeJYwa,muf aygif;oif;wJYae&mrSmvnf;
'D[mawG[m vd&k if;r[kwyf gbl; ...}}
]] b,fYES,f vdk&if;r[kwf&rSmvJ ...q&m? ypönf;r½Sd&if iwfoGm;rSmaygY? *kPfyumoe
qdkwmvnf; r½Sd&ifrjzpfwJY[mrsKd;yJ? avmurSm *kPf½SdrS toa&½SdrS vlcsif;wlwm? toufeJY ½kyf
qdw k muawmY vljrifraumif;½kyH ½J rdS ,f? ynm½SNd y;D a&mqdak ywJY &mxl;|meEÅ&r½Sb d J ynmcsn;f ½Sad e&if
bmrStok;H rusb;l ...}}
]] cifu q&mYudk odyftxifao;aewmudk; ...oefvQife,frSm q&mydkif v,fajr ,majr
NcaH jrawG trsm;Bu;D ½Syd gw,f? *kPq f wdk muvnf; waeYusjzpfvmrSmaygY? ud, k yYf nm½Sx d m;zdo
Yk m vdw k myg?
rMumcif wdkufpdk;BuD;u vTwfawmfrSm trdefYawmfa&;jzpfatmif vkyfay;r,fvdkYajymygw,f? rif;BuD;
OD;tYaH usmu f , kd w
f ikd uf vnf; jzpfapYr,fvYkd trde½Yf zdS ;l ygw,f ...}}
cifopfu [uf[ufyufyuf toHxu G af tmif&,fNy;D vQif ...
]] atmifr,fav; ...½SifY&mxl;u BuD;us,fvdkufwm trdefYawmfa&;wJY? 0efaxmufawG?
em;cHawmfawGawmif cifjiif;vmcJYwm? trdefYawmfa&;uawmfrsm;jzpf&r,fqdk&if ...cif ½SufwmeJY
ao&vdrfYr,f? cifY½kyf&nfeJY vuf0wfvufpm;awG[m ...trdefYawmfa&;uawmfavmufeJY
auseyf&awmYrmS vm;? 'gawmif ckr&ao;bl; ...arQmaf e&OD;rSmwJY }}
]] tpawmY 'Dvykd J onf;cHae&wmaygY cif&,f? tavmif;rif;w&m;Bu;D awmif e*du k qif;&Jom;vdk
aecJ Y & ao;w,f r [k w f v m;? wpwpeJ Y awmf a wmf M um ...rif ; BuD ; uawmf r jzpf b l ; vd k Y
b,fou l ajymEdik rf vJ }}
yxrwGif jzwfpum;ajym&mrS cspf rcspf? ,lEdkif r,lEdkifqdkaom tcsufrsm;odkYa&mufvmum?
xdktaMumif; t&if;cHNyD; olwjyef udk,fwjyefajymvmcJYMu&m ... ,ckaomf ra&mufao;aom
aemifa&;zdkYawG;í vifr,m;b0ü vkyfudkifpm;aomufzdkY tvkyftudkif taetxdkifrsm;ESifY
*kPfyumoeta&;rsm; aqG;aEG;wkdifyifaerdMuojzifY tawmfyif&if;ESD;aom orD;&nf;pm;uJYodkY
jzpfaeMuav\/ cifopfonf rdrdwdkY\pum;tajctae tb,fqDodkYa&mufaeaMumif; ajymae&if;
owd&vmum NyK;H csK½d iT jf yaomtrlt&mudk ½kyo f rd ;f vsuf rsuEf mS xm;wnfwnfjzifY ...
]] uJ q&m? 'gawGavQmufajymaevdkY tydkygyJ ...bmyJjzpfjzpf q&mYudkr,lEdkifbl;qdk&if
Ny;D a&maygY...}}
cifopfpum;rSm wvkH;xufwvkH; jywfom;½Sif;vif;í ]] t&if[mxuf aemuf[mqdk;
xd;k omcsvu kd f }} qdo k uJo
Y Ykd arQmv
f ifzY v
Ykd ;Hk 0r½Sad wmY&m? ,aeYawGUqkaH jymqk&d jcif;onfvnf; tqk;H pGef
awGUqkaH jymqd&k jcif;jzpfawmYrnfrmS rvGaJ wmYacs/
½GmoGef;vsuf½Sdaom rdkCf;rif;vnf; rdrd\wefcdk;tmPmudk r½kyfodrf;ao;bJ £a`E´&&ESifY
onf;onf;rnf;rnf; apG½mG vsuyf if½adS v\/
axG;jronf aES;uef av;vHaom trlt&mESifYae&mrSxvmum ... vrf;avQmufovdk
vkyaf eNy;D tcef;wHcg;udk ra,mifrvnfEiS t Yf omapYum rif;wke;f xd;k xm;vdu k Nf y;D rS cifopf½&dS mvmcJu Y m
aemufuaeí yck;H udk wtmBuK;H zufvu kd Nf y;D vQif NAK;H ueJzufví JS &ifciG af y:odYk ayGUwifvu kd af v\/
]] tdk tdk ...b,fEY , S v
f yk w
f mvJ? tapcHawGou d ek rf jS zifY ...}}
[k ½kef;uef&if; toHudkESdrfYumajymvdkuf&m axG;jrvnf; cifopf\trlt&mudk &dyfrdNyD;jzpfí
4if;\pum;rSmvnf; olwyg;odrnfuo kd mpd;k onf roduta&;rBu;D [laom t"dygÜ ,frsK;d xGuaf eojzifY
rNyK;H r&,f rsupf Bd u;D uv,fuv,fEiS Yf oem;zG,f awmif;yefaeaom trlt&mrsK;d ½Sad om cifopf\
yg;tdkYuav;udk tm;&yg;&arT;vdkufí &ifcGifay:rS Murf;jyifay:½Sd urÁvmxufodkYayGUcsum ...
vufEpS b f ufvnf;rvTwb f J ZGww f ½Gw0f wfuRw&f ef BupH nfvu kd &f m ...
]] cufvdkufwmaemf igYES,f nm;ukefygvdrfYr,f }}
[k cifopfu r½SKrvS ,lBuKH;r&aom trlt&m rsufESmxm;ESifY nnf;nLvkdufavrS ...
]] nm;vnf; nm;a&maygYcif&,f? rxl;ygbl; }}
[k ajymum ayGUzuf½kef;uef&if; rawmfwqvpfvyfaeaom cifopf\ Adkufom;uav;udk
,k,pGmyGwo f yf&if; 0if;xdeMf unfvifaomrsuv f ;Hk Bu;D udk MunfNh y;D vQif pdw½f v dS uf½dS cspv
f ukd rf ad v\/
cifopf\udk,fwGif vdrf;usHvmcJYaom oeyfcg;eYHom py,f u&ruf ESifY jyifopfjynfxGuf
eHYomrsKd;pkHwdkYonf &eHYjcif;aygif;qkHum *E¨m½kHESifY Cmeyom' ESm0wGif tm&r®P ypönf;wyfum
umrt&omwrsKd;udk zefwD;vdkuf&m ESpfa,mufvkH;wdkY\ wudk,fvkH;½Sd taoG;tom; taMumtcsOf
wdrYk mS pdru Yf eJjzpfí wkev f KS yaf csmufcsm;oGm;Muav\/
um;&,m;tm;jzifY xGm;BuKdif;Nynfhwif;í wtdtdaeaom &ifom;ESvkH;ESifY wifyg;yckH;wdkYrSm
uwÅDygacgif;tkH;BuD;wrQ nufanmEl;nHhvSojzifY axG;jrrSm rdrd\ vuf½Sdtajctaeudkyif tdyfruf
rufaeovm;[k ,krH mS ;jcif;jzpfrad v\/
xdktcsdefwGif rdk;ewfom;onf orD;&nf;pm;ESpfa,mufwdkYtm; tm;ay;tm;a`rSmufjyKouJYodkY
½d;k ½d;k wef;wef;½GmoGe;f ae&mrS ...tke;f ueJ tke;f ueJaetmif onf;onf;rnf;rnf; wd;k wuf ½GmoGe;f um
aumif;uiftjyifrv S nf; vQypf pfwrd yf ef;rsm; 0if;ueJ 0if;ueJvufí wcsuw f csuw f iG f 0uf0ufuaJG tmif
Ncrd ;f oH [de;f oHrsm;ay;Ny;D arCo'´H ewfoH pnfawmfrsm;½Gr;f vsu½f adS v\/
cifopfonf axG;jr\rsuEf mS udk ,lBuK;H r&aomrsuEf mS jzifY rsuv f ;Hk Bu;D uv,fuv,faeatmif
Munfah epOf ]] xde;f x&de;f ...*srd ;f }} [k rd;k BuK;d xpfum ]] *srd ;f *srd ;f *srd ;f }} [kvyk Nf y;D cRiu f eJaeatmif
rd;k BuK;d pufuiG ;f ypfcsvu kd &f m ...
]] atmifr,fav; ...q&m&JU ...}}
[k yg;pyfrS vefYatmf&if; axG;jrcg;udk wtm;zufxm;vdkufav\/
axG;jronf cifopfut kd aMumufajyatmif twefMum ,k,ydu k af xG;aeNy;D rS ...
]] cif&,f armifu Y ckd spw f ,fr[kwv f m;? ,lr,f r[kwv f m;aemf ...,lygw,fav? cspyf gw,f}}
[k tajcudkMunfhum tajzygxnfhí ajymvkduf&m ...cifopfu axG;jrrsufESmudk
tcsp"f mwfwjYkd zifv Y Qx
H u
G af eaom rsuv f ;Hk rsK;d jzifMY unfuh m ...
]] armif }}
[k tlxJtonf;xJrS cGJxGufvmaom avoHESifY ac:vdkufavojzifY? axG;jruvnf;
MuifemoHjzif.Y ..
]] cif ... }}
[k jyefxl;vdkufav\/
]] cifYudk oem;yg aemf ...}}
]] armif[mav cifYudk toufxufydkcspfygw,f? r,kH&if ay;csifwJYopömay;yg? cifuom
armifu Y ckd spyf gw,fvYkd ckxufxrd ajymEdik w f m }}
]] rcspb f eJ YJ 'Dvkd armift Y vdvk ukd Ef ikd yf gYrvm; armif&,f? pOf;pm;Munfyh g }}
rd;k onfvnf; ...wpwp pJvmcJ&Y m ...rd;k pJonfEiS w Yf NyKid ef uf aea&mifjyLxGuv f mojzifY
rsupf u d , G af e&mrS NAK;H ueJaysmufuif;um tvif;&vmbdouJo Y Ykd ESpaf ,mufom; ywf0ef;usiw f 0du k uf kd
ai;pdu k Mf unf½h KS um bmvdv k jkd zpfomG ;Muav\/
cifopfonf ajyusaeaomqHxkH;BuD;udk vufESifYudkifum wcPtwGif; tcef;wGif;u
xGuo f mG ;Ny;D aemuf twefMumrSjyefvmav&m? rsuEf mS wGif oeyfcg; eYo H mrsm; xyfrv H rd ;f usv
H monfukd
jrif&vsuf qHxkH;udkvnf;jyifxkH;um xbDtusÐrsm;vnf; topfvJvmonfukd jrif&av\/
axG;jronf usufoa&jynfhjynfhESifY Munfhvdkufwkdif;tcsKd;usí vScsifwdkif;vS ocsifwdkif;o
vmcJYaom rdrd&nf;pm;cspf cifopfrsufESmudk aoaocsmcsm wnfhwnfhrwfrwf rsufawmifrcwfbJ
twefMumMunfah e&m? cifopfu axG;jrrsuEf mS Munfu h m NyK;H NyK;H Bu;D vkyNf y;D ...
]] Munfv h cS snv f m; q&m&JU? rsuv f ;Hk rsm;uRwx f uG v f mygYr,f? olrsm;orD;ysKu d kd 'gavmufMunfv h Ykd
jzpfEikd yf gYrvm; }}
[k ajymvdu k of jzifY axG;jru jyefíNyK;H wJu Y m ...
]] olrsm;orD;ysKdMunfhwm r[kwfygbl; ...udk,fY&nf;pm;udk,fMunfhwmyg }}
[k ajymvdkufrS cifopfu ...
]] [if; ... vlrsm; &nf;pm;av;bmav;eJY r½Sufblvm;? olUb,folu cspfw,fajymzl;vdkY
ygvdrfY ... }}
[k ajymNy;D vQif jyLwif;aygufuv kd rS ;f Munfuh m ...
]] atmifr,f ...aeawmiftawmfapmif;oGm;ygrifv Y m;? ok;H csuw f ;D awmifausmaf &mYr,f}}
[k ajymvdkufav\/
]] tif; ...jyefryS J }}
[k ajymNyD;vQif axG;jronf jyefcgeD; ESKwfqufzuf wcsufzufum xGufvmcJYav\/
axG;jrESiYf cifopfrmS xdak eYrpS í q&mwynfEh pS af ,muf twkid t f azmuf nDñw G uf m pmoifcef;udk
Mumyifpcef;jyKvyk Nf y;D ...NyK;H NyK;H &D&D wDwD wmwmESiYf pmoif&if; cspw f if;ES;D aESm aecJMY uav\/
odkYaomf cifrdvwfjyefvmonfrSpí £a`E´rysuf rlrysuf&ef owdxm;NyD;? ESpfa,mufwnf;
awGUMurSom ywf0ef;usit f ajctaeMunfu h m ayGv½D KS yaf emuf0MYH uav\/
cifopfrSm axG;jrtay:ü yxrqkH;tBudrf O,smOfxJwGif pwifawGUjrifMupOfu axG;jr\
npfEGrf;aya&aomt0wfrsm;twGuf txifao;tjrifao;jzpfum ½kyfvu©Pmudkowdrxm;bJ
ajymqdak igufirf;rdaomfvnf; jyifopfpum;wwfaMumif;od&ojzifY tHt Y m;oifo Y mG ;um b,fvv kd pl m;rsK;d
ygvdrfYrvJ[k ½kyfvu©Pm taetxm;udk tuJcwfMunfh½SKvdkufonfrSpí axG;jrtaMumif;udk
rpOf;pm;bJraeEdik af tmifjzpfum ...rMumcP xnfo h iG ;f pOf;pm;rdc\ YJ /
odjYk zpfí axG;jraemufwBurd f O,smOfwiG ;f tvmwGif wrifwum aemufcsipf w d jf zpfvmojzifY
jrefrma,mufsm;toGif 0wfqifNy;D vQif £a`E&´ & axG;jrESirYf eD;ra0;wGif vrf;ovm;aecJ\ Y / cifopfrmS
jyifopfpyfyDyD t0wftpm;trsKd;rsKd;0wfqifavY½Sd&m? &Hzef&Hcg tdrfwGifae&if;yif jrefrma,mufsm;vdk
0wfvdkuf? jyifopfa,mufsm;vdk 0wfvdkuf vkyfaeavY½SdcJYojzifY xdktjyKtrlrsKd;rSm cifopftwGuf
½d;k aecJaY y\/od&Yk mwGif cifopfonf axG;jrxHüpmoifonfrpS í ...a,mufsm;ud0k wf&ef ½Suo f vdv k kd
jzpfvmcJYum wcgrQ uaygufwduaygufcsm r0wfawmYay/
cifopfum; axG;jrtay:ü yxrpwifí vlysKdpum;ajymuwnf;u ,drf;,dkifvJNyKdum
ygcsifaecJY&m ...axG;jr\tcspf"mwf cdkifrcdkifvnf; prf;oyf&if; ...rdrdudk,fwdkifrSmvnf;
tysKd & nf y suf r nf p d k ; um? taMumif ; aMumif ; axmuf N yD ; rawmuf wacguf a wG
avQmufvyk v f mjcif;jzpfay\/
axG;jrESif cifopf &nf;pm;jzpfNyD; 4 vrQtMumwGif aywvl\ tm;ay;tm;a`rSmuf
wdu k w
f eG ;f csut f & ...aoe*FAsL[mtwwfuv kd nf; 7 vwdik w f ikd o f ifMum;vmcJo Y jzifY vlyt Hk aetxm;
cGeftm;Avtm;jzifYvnf; ol&Jaumif;½kyf&nfaygufaeonfESifY ppfbufwGif trSKxrf;u wcPcsif;
wyfrLS ;&mxl;a&mufaprnf ajymaomaMumifY wdu k pf ;kd Bu;D udw
k ikd yf ifum 0ifa&muftrSKxrf;av&m...
0ifvQi0f ifcsi;f &Jrufom; 10 a,mufukd Bu;D Muyf&aom ppfMuyf&mxl; &½Sad v\/
axG;jrrSm ppfbufwiG v f nf; txufvBl u;D wdYk ESpaf vmufaomt&nftcsi;f jynfw h if;cJaY v&m
txl;tm;jzifY aywvl\ axmufcaH `rmS ufpm;csut f & wyfom; 100 udt k yk cf sKy&f aom wyfrLS ;&mxl;odYk
wd;k wufcefx Y m;jcif;cH&av\/
axG;jrrSm t½G,fuvnf;aumif;? cGeftm;uvnf;aumif;? pmayynmvnf;wwf ...
pnf;urf;vnf; ao0yfoljzpfí a½SUtzdkYwGif BuD;yGm;rnfhtpGrf;tp½Sdonfhtwdkif; aywvl\
axmufccH suu f kd Advk cf sKyBf u;D u vufcv H u kd jf cif;jzpfay\/
ppfbufoYkd 0ifa&muftrSKxrf;onfrpS í cifopftm; pmoifray;Edik af wmY&m ...,cifuvdk
pmoifcef;wGif raysmfjrL;&awmYaomfvnf; tdrfudkum; aeYpOf&ufjcm;qdkovdk a&mufaeojzifY
tcGifYoifYonfhtcg qGJvdkuf &rf;vdkuf? ayGUvdkuf zufvdkuf paom usDp,fjcif;rsKd;um; ...tvpf
tvpfwiG f cspcf iG &Yf vsu½f adS y\/
axG;jronf &nf;pm;jzpfNy;D rMumrD cifopftaMumif;ar;Munf&h m rdrpd pHk rf; od½x dS m;ouJo Y yYkd if
rdcif jyifopf? zcif jrefrmjzpfí rdciftaowGif tarGypönf;rsm;pGm&vdkufaMumif;? zcif i,fpOfu
qk;H oGm;aMumif;? ajymjyod½&dS av&m ... ESpaf ,mufpvk;H rdbr½So d cl si;f tarG&olcsi;f uHwt l usK;d ay;
wwfveG ;f [k atmufarYrad v\/ vufxyf&efta&;udk axG;jruwdu k wf eG ;f ajymqd&k m ... ]] touf
20 jynfhatmifapmifYygOD; }} [k cifopfuwm;xm;ojzifY vufrxyf&apumrl? oabm½SdaecGifYvnf;
&aeojzifY cifopftvdt k wdik ;f auseyfvu kd &f av\/
waeYoü aywvlrv d wfonf eef;awmfrS tcpm;jyefvmNy;D aemuf axG;jrudak c:cdik ;f um ...
]] vmrnfh ewfawmfvqef; * &ufaeY ,dk;',m;udkcsDwufzdkY 'DuaeYreufnDvmcHrSm ...
trdeaYf wmfjrwfrw S v f u kd wf ,f }}
[k ajymvdkuf&m ...
]] rESpu f waygif;vuvnf; ,d;k ',m;udck sw D ufomG ;MuNyrD [kwv f m; Adv k rf if; ... ckxufxd
olwdkYqDu bmoHrSrMum;&ao;bJeJY }}
[k axG;jru em;rvnfEdkifaom trlt&mjzifY ar;vdkufav\/
]] rESpu f csw D YJ aersK;d oD[yawYww Ydk yfpu k Zif;r,faMumif;c&D;u ,d;k ',m;cs&D rSmav? ckxufxd
olwYkd ,d;k ',m;ra&mufMuao;bl;? raeYu jrif;vsiaf wmfa&mufw,f? Zif;r,fukd Nird 0f yfatmif vkyNf y;D vdYk
vif;Zif;udkwdkufzdkY pDrHaeowJY? tck'Du csD&rSmu xm;0,faMumif;c&D;uae csD&r,f? ESpfzuf ñSyfNyD;
,d;k ',m;odr;f zdaYk v? tJ'D ,d;k ',m;csw D ufzt Ykd a&;rSm ... aemifawmfb&k m;vufxufu Zif;r,fwu dk yf rJG mS
atmify&JG vmvdYk waeYu r[maemf&xmbGUJ ay;cH&wJY rif;vSo&D u d kd Adv
k cf sKycf efY vdu k wf ,f? usKyu f vnf;
wyfwwyfeJY vdkufyg&r,f? ay:opfu usKyfwyfrSm wyfrSL;tjzpfeJY vdkuf&r,f? armifaxG;jruvnf;
r[maemf&xmu olUwyfrmS wyfrLS ;tjzpfEiS t Yf rSKxrf;zdYk trdeaYf y;vdu k w f ,f }}
axG;jrrSm tHt Y m;oifu Y m rsuv f ;Hk jyL;oGm;Ny;D vQif ...
]] r[maemf&xmu uRefawmfYudkodvdkYvm; Adkvfrif; }}
[k ar;vdkufav\/
]] oluawmYb,ford vJ? usKyu f ajymjy&wmaygY? yxrawmY tifwifwifvyk Nf y;D vufrcHEikd b f ;l
vkyaf eao;w,f }}
]] vufrcHcsiv f nf; aeygap Adv k rf if;&,f? uReaf wmfvnf; ,d;k ',m;awmY rvdu k cf siyf gbl; }}
[k axG;jru jzwfajymvdkuf&m ...
]] [m ckawmY rvdkufcsifvdkY r&awmYbl;? aoaocsmcsm vufcHNyD;oGm;NyD }}
axG;jrrSm wdkif;cspfjynfcspf? EdkifiHcspfpdwfrsKd;½Sdí trsKd;Zmwdrmefwufum ppfbufü
pdw0f ifpm;apumrl &nf;pm;cspf cifopfEiS Yf cGcJ mG Ny;D Edik if &H yfjcm;wdik ;f wyg;odYk oGm;&rnft h wGuf pdwyf suEf rG ;f &d
rcsw d ifujJ zpfomG ;av\/
]] Adv
k rf if;wyfrmS uReaf wmfvu kd &f ifaum r&bl;vm; }}
]] r&bl;? usKyfwyfrSm ukvm;jzLeJY ukvm;eufawGcsnf;yJ? jrefrmqdkvdkY wyfa&; 2 a,mufESifY
em;cH 2 a,mufomyg&w,f? 'Djyif vufrcHbl; }}
[k ajymNy;D vsif ppfxu G zf jYkd yifqif&ef ,d;k ',m;jynfomG ;zdt Yk wGuf vdt k yfaomtjcif;t&mrsm;
ñTefMum;um r[maemf&xmESifY rnfodkYrnfykH qufqH&aMumif;rsm; owday;pum; ajymMum;av\/
axG;jrvnf; aywvlajymorQrw S o f m;í tdrjf yefvmcJu Y m wdu k pf ;kd Bu;D ESiYf tusK;d taMumif; wdik yf ifNy;D
vduk &f efjyifqifae&av\/
,dk;',m;jynf ppfrcsDrDtwGif; axG;jrtwGuf ta&;tBuD;qkH;aomtcsufum; cifopfESifY
ESpuf ,kd wf nf; awGUqkEH KS wq f ufzYkd jzpfav\/
xdtk csurf mS axG;jrtwGuo f mr[kwyf J cifopftwGuv f nf; ta&;Bu;D vsu½f &dS m eHeufaexGurf S
naeae0ifonftxd warmif;cefY (,ck 24 rdepfcef)Y Mumatmif vlvpfaomtcsed rf sK;d r&Edik o f nft h jyif
vGwfvyfpGmaecGifY&aomXmeudkvnf; ½SmrawGUEdkifatmifjzpfaeojzifY r½SLEdkif r½SKdufEdkifatmif
tcufBuKHaeMu&av\/ odkY&mwGif r&rae½SmazGcJY&m waeYaomnae ae0if&Dwa&mwGif
aywvlwdkYZeD;armifESHESifY ay:opf? vmpDwdkYyg uefawmfBuD;odkY avñSif;cHoGm;cdkuf axG;jr
qkdufa&mufvmojzifY cifopfvnf; cspfol&nf;pm;tay: ½SufraeEdkifawmYbJ rdrdtcef;twGif;odkY
wef;0ifoGm;aom axG;jraemuf aumufaumufygatmif vdkufoGm;&av\/
axG;jronf ukwifay:ü wifyg;vTx J ikd &f if; tcef;wGi;f ½Sd ypön;f rsm;udk owdxm;Munfv h u kd &f m
ukvm;jzLEdik if x H uG f rSeBf u;D 2 csyEf iS Yf 4 axmifcY pHk m;yG?J ukvm;xdik w f vk;H ? za,mif;wdik x f eG ;f aomck?H rD;tdr?f
ukvm;jzLem&Dtjyif jyifopfjynfxu G f eHo Y mrsK;d pkEH iS Yf a&arT;ykvif;rsm;awGU&av\/
e*d k y uwd tom;a&mif a wmuf a jymif v suf ½ S d a om uRef ; om;ck w if B uD ; ay:wG i f
vufav;opfcefjY rifaY om wa,muftyd af rGU&mBu;D cif;xm;um jzLazG;aomydwpf vTr;f xm;av&m tcef;
tajctaeESifY cif;usif;xm;ykHrSm vGefpGmpdwftm½kH0ifpm;zG,f aumif;vSay\/cifopfonf
tcef;wGi;f od0Yk ifNy;D wHcg;0rS tcef;tjyifbufywf0ef;usiu f dk pd;k &drrf uif;aomrsuEf mS jzifMY unfw h u YJ m
uAsmu&m wHcg;udkapYvdkufav\/
]] rif;wke;f csvu kd af v }}
[k axG;jru twnfaygufrsufESmjzifYajymvdkuf&m cifopfu axG;jrrsufESmudk rcsKdrcsOf
rsuEf mS rsKd ;ESiYf rsuaf pmif;xd;k ovdk Munfw h NYJ y;D ...
]] tdk ...vkyfa&mYr,f? awmufwD;awmufwJYeJY bmvdkYrif;wkef;cs&rSmvJ }}
[k ajymNy;D vsif axG;jrteD;wGi, f OS v f suf wifyg;vTx J idk v f ukd af v\/ axG;jronf xdik &f mrSxum
rif;wkef;xdk;vdkuf&m? cifopfu ...
]] tdk ... rvkyfygeJYqdk? olwdkYvmMuawmYrSm ... rdukefvdrfYr,f }}
[k rif;wkef;udk jyefzGifYvsuf rapYwapY jrifomatmif [½kHuav;[xm;NyD;vQif ...
]] uJyg ...'geJY tcsdefukefawmYr,f }}
[k qdv k u
dk rf S axG;jrvnf; cifopfudk rdrad ygifay:odq Yk wJG ifum ckwifay:wGif wifyg;vTx J ikd &f if;
cg;udkvufESpfzufjzifY ayGUzufvsuf rwfwwf&yf&ufom;twkdif;jzpfaeaom cifopftm; cspfNyD;&if;
cspf&if;jzifY cspfwif;ESD;aESm ajymqkdaeav\/
]] cufw,f cif&,f? b,fYES,fvkyfcGJ&rSef;rodbl;? cifY armifBuD;vkyfwm armifYudkrwdkifyifbJeJY
twif;xnfhypfw,f }}
cif o pf u m; bmrQjyef r ajymyJ axG ; jrrsuf E S m ud k o m 0rf ; enf ; aomrsuf v k H ; BuD ; ES i f Y
uv,faeatmif Munfhae&mu Munfvif0if;xdefaomrsufvkH;tdrf 2 ckrSm rsuf&nfawG Ovmvsuf
axG;jrvnfyif;udzk ufNy;D ½SKu d vf su½f adS v\/
axG;jronf cifopf\rsuf&nfrsm;udk vufESifYokwfay;um 0if;0gvSyaomrsufESmuav;udk
Munfh&if; tm;rvdktm;r& ,lBuKH;r&jzpfum jyefvSefajymqdk 0rf;enf;vdkaomfvnf; cifopftwGuf
wd;k wufaqG;ajrUoGm;rnfukd pd;k aomaMumifY pdwu f w dk if;vdu
k Nf y;D vQif ...
]] uJ ...tm;ri,feJY cif&,f? okc½Sd&if 'ku©½SdowJY? 'ku©cHrSvnf; okc &owJY? ,dk;',m;u
jyef v m&if &mxl ; |meEÅ & wd k ; NyD ; bG J U wH q d y f a wG b mawG &rS m yJ ? 'D t cg rif ; uawmf b 0eJ Y
aysmaf ysmBf u;D ae&r,fvYkd ...}}
]] bmrif;uawmfrv S nf;rjzpfcsiyf gbl;? ppfwu kd &f mrSmom txdtcdu k rf ½Sad tmif owdxm;ygawmY
armif ...cifrY mS awmY armifu Y vkd rG ;f wJpY w
d ef yYJ J ...}}
[k idkoHygESifYajymvdkuf&m axG;jru vuf0g;umí ...
]] tdk tdk ...cGu J meD; edrw d rf ½Sw d pYJ um;awGrajymygeJcY if&,f }}
[k wm;NyD; ckwifay:wGif wifyg;vTJxdkifae&mrS MuGwJYum rwfwwf&yfvsuf cifopfukd
rsufESmcsif;qkdif&if; tm;rvdktm;r& ayGUzufvdkuf&m cifopfu tcspf"mwfvQHxGufaomrsufESmjzifY
axG;jrrsuEf mS udk armfMunfu h m ...
]] zuf zuf? tm;&atmifzufoGm; woufvkH; ...}}
[k qkdvdkufpOf avSum;qDrS ajcoHvdkvdkMum;ojzifY ...
]] a[m ...em;axmifprf; vmukefNyDxifw,f }}
[k ajymNy;D vQif ESpaf ,mufom; uarsmaomyg; xGuv f mcJMY uav\/ axG;jrESiYf cifopf tcef;0rS
3 awmifceft Y a&mufwiG f ...
]] [m ...tdrfom;awGvnf; wa,mufrS r½Sdygvm; ...}}
[laomtoHESifYwuG MuG,f0udkawGU&av&m ...xdktcsdefwGif cifopfrSmvnf; qHxkH;rsm;
ajyvkajycif z½dkz&Jjzpfum rsufESmrSmvnf; rsuf&nfESifY oeyfcg; uGufwduGufMum;jzpfvsuf
rdkYwufaeaom yg;jyifESpfbufrSmvnf; ESmacgif;&myif aumif;pGmrxifapumrl? ouFmruif;zG,f
toG,t f oG,t f 00 [dak e&muxl 'Dae&muyg;? oeyfcg;eYo H mrsm; ajymufwad jymufusm;jzpfí xbD?
tusw Ð rYkd mS vnf; bdo k b D wfojD zpfaeav\/
axG;jrtwGufqdkjyefaomf ...ESmacgif;ESifY tusÐyckH;pGef;wGif oeyfcg;prsm; ododomom
jrif&vsuf xGuv f myku
H vnf; &ifaygifwef; ,SOv f suo f m;jzpfae&um;? ,krH mS ;ae&efyif r½So d avmuf
jzpfaeavonf/
]] aMomf ... udkMuG,f0ygvm; ...}}
[k axG;jru cyf½u S ½f u
S rf suEf mS rsK;d ESiYf r&Jw&JEKS wq f ufvu kd &f m? Mu, G 0f uNyK;H í ...
]] udkaxG;jrvnf; 'Dtdrfcsnf; pufusaeNyD xifw,f }}
[k ajymum csmueJjyefvSnfhNyD; twGif;cef;rBuD;qDodkY vmcJYav\/ okH;a,mufom;
twGif;cef;rBuD;odkY a&mufaomtcg cifopfu ...
]] uJ ... {nfhonfcsif; ajymaeMuayOD;awmY }}
[k qdu k m aemufaz;jyefomG ;av&m axG;jru cifopfqo D v Ykd rS ;f tMunfv h u
kd ?f cifopfuvnf;
jyeftMunfhESifY rsufpdcsif;qkHMupOf cifopfu MuG,f0tvpfwGif ol\ESmacgif;ESifY yckH;pGef;ESpfzufudk
vufEiS w Yf jYkd yoGm;av\/
axG;jrvnf; cifopfajymaom t&dyef rd w d u f kd ½kwwf &ufem;rvnfojzifY twefMumpOf;pm; aeNy;D rS
owd&vmum MuG,f0ESifYpum;ajym&if; rodrom rsufESmudkvufESifYyGwfovdkvdk? yckH;pGef; ESpfzufudk
t,m;ajzmufovdv k v kd yk íf yGwo f yfcsypfav\/
odkY&mwGif MuG,f0rSm þrQavmuf xltxdkif;rSKdif;olwa,muf r[kwfaomaMumifY axG;jrESifY
cifopf tcef;wGi;f u xGuv f muwnf;u bmjzpfuek Mf uNyq D odk nfukd ,krH mS ;oHo,r½S?d [kwrf eS o f nfh
twdik ;f &dyrf cd aYJ v\/
rMumrD cif o pf t0wf r sm;vJ u mxG u f v mav&m ... aywvl w d k Y v l o d k u f v nf ;
a&mufvmav\? axG;jronf aywvlwdkYESifY twefMumajymqdkNyD;vQif ESKwfqufjyefvmcJYpOf ...
Mu,G 0f url tdro f m;rsm;ESiYf pum;qufvufajymqdak e&pfcaYJ v\/

tcef; ( 7 )

½ky&f nfyom' vSyEkysKí d pdak jyaomtom;t&nf½v dS ifuY pm; ñSK;d EGr;f aom toGit f jyifaMumifY
e*dvk o S avmuf e*dik ;f rxGub f jJ zpfae&ol okyYH ef;tusO;f om; ,d;k ',m;vlrsK;d oli,fuav;onf rdrt d m;
ai;pdu k Mf unf½h KS aeol jrefrmwyfrLS ;av;\ cefn Y m;aomtoa&udk rcHcsipf w d ?f ½Supf w
d rf sm; vTr;f rd;k aom
trlt&mESiYf jyefveS Mf unfw h u YJ m rdr\ d toufab;udk awG;aMumufp;kd &drrf ad v\/
jrefrmwyfrSL;uav;rSm þrQavmuf EkEke,fe,fESifY 18 ESpf½G,f 19 ESpf½G,f t½G,faumif;?
tcsdefaumif; wzuf&efolppfwyfü rdrduJYodkY wyfrSL;&mxl;xrf;½Guf&onfqdkaom ,dk;',m;vlrsKd;
vkvifysKu d av;tm; ud, k cf si;f pmw&m;ESiYf oem;u½kPmjzpfr½d mS av\/
taMumif;rlum; rdru d , kd w
f ikd f þuJo
Y Ykd &efoUl vufwiG ;f üokyYH ef;tjzpfae&ygrl ... tb,foYkd
½Sv
d rd rYf nfenf;[k pOf;pm;rdaomaMumifw Y nf;/
]] armifrif; jrefrmpum;wwfovm; ...}}
]] tawmftoifY em;vnfygw,f }}
jrefrmwyfrLS ;uav;rSm tHt Y m;oifo Y mG ;rdav\/ taMumif;rl jrefrmvdyk o D pGm ajymvdu k af om
aMumifYwnf;/ odkY&mwGif toHrSmum; ,dk;',m;oHraysmufbJ0Jvsuf½Sd&m? xdk0JaomtoHtwGuf ydkí
em;t&om½Sdum u½kPmoufp&maumif;aeav\/
,aeYwu kd yf u
JG tjyef zrf;vmpOfurl jrefrmpum; em;rvnfb;l xifNy;D Adv k cf sKyBf u;D u ,d;k ',m;
pum;jyefESifY ppfaq;cJY\/
]] armifrif;emrnf b,fvdkac:ovJ ...}}
]] vHk[l&wdkuf ...}}
]] vkH[l ... bmwJY ...}}
]] vkH[l&wdkuf ...}}
]] tdk ... emrnfuvnf; vkH[l&wdkufvdkY tac:&cufvdkufwm ...}}
]] &mxl;uaum ...}}
]] wyfrLS ; ...}}
]] armifrif; om;r,m;½So d vm; ...}}
]] om;orD;r½Sb d ;l ? r,m;½Sw d ,f ...}}
xdo k aYkd jymqdak r;jref;aepOf ...
]] [m ... udak xG;jr? cifAsm;u 'Da&mufaewmud;k uReaf wmfY vdu k ½f mS vdu
k &f wm tpfuBkd u;D u
tm;&if cPvmcJyY gOD;wJY ...}}
]] Adv
k rf if;uvm; ...}}
]] [kwfw,f }}
wyfrLS ;armifaxG;jronf vmac:ol ukvm;jzLwyfrLS ;ay:opfEiS Yf ukvm;Adv k f aywvlrv d wf\
wyfodkY vdkufoGm;av\/
þtcsdefum; jrefrmEdkifiHawmfrS csDwufvmaom Zif;r,faMumif;csD wyfawmfrsm;ESifY
xm;0,faMumif;csD wyfawmfrsm; ,d;k ',m;jynf½dS urf;yifzuf?qlc;kd xdik ?f zpfpEkxyk ?f q0efcvky?f &yfA&l ?D
uHyl&D paom e,fy,fNrKdU½Gmrsm;udk wdkufcdkufatmifjrifodrf;qnf;í ,dk;',m;jynf\ &mZXmeD
aejynfawmfjzpfaom t,k', ¨ NrKUd awmfoYkd qdu k af &mufum NrKUd awmfta½SUrsuEf mS u Zif;r,faMumif;csD
wyfawmfrsm; pGJ&yfvsuf? taemufrsufESmu xm;0,faMumif;csD wyfawmfrsm; pGJ&yfwdkufcdkufaecsdef
jzpfay\/
,dk;',m;bk&ifonf trwfBuD; z,m;ul&wpfudk AdkvfcsKyfcefYí NrKdUta½SUbufrsufESm½Sd
Zif;r,faMumif;csD wyfawmfrsm;udk wdkufcdkufapNyD;aemuf? 5 &uftMumwGif trwfBuD; ]]jAoH}} ESifY
]]z,m;wuf}} udk AdkvfcsKyftoD;oD;cefYum ppfaMumif;ESpfaMumif;cGJvsuf taemufbufrsufESm½Sd
xm;0,faMumif;csD wyfawmfrsm;udk wdu k cf ukd af p&m yxrwGif jrefrmbufuta&;edro Yf a,mifjzpfcNYJ y;D rS
Adv
k cf sKyBf u;D r[maemf&xmud, k wf ikd xf uG tf wku d wf iG f jrefrmwdu
Yk ppfa&;omNy;D tajrmuf 200 ausm?f
qif 200 ESiYf vlaygif; 2000 ausmf t½Si&f vdu k af v\/
(&mZ0ifrSwfcsuf / / okHYyef;ESifYpyfí tppftrSef&mZ0ifokH;pum;udkazmfjy&aomf- (1)okHYyef;? (2)zrf;&? (3) vuf& [lí
ok;H rsK;d ½S\
d / xdw
k iG f wdu
k yf t
JG wGi;f tvdak vQmuf0ifvmolrsm;udk (1)okyYH ef; ac:\? ppftwGi;f awm?awmif yke;f atmif;ae&mrS
½SmazGzrf;qD;&rdolrsm;udk (2)zrf;&ac:\? wdkufyGJ twGif; "m;atmufvSHatmufa&mufrSvufeuftcscdkif;NyD; odrf;,l&aom
olrsK;d udk (3)vuf&ac:\? vk[ H &l wdu
k u
f m; wwd,trsK;d tpm;jzpfaom vuf&ac:olxu J jzpf\? odaYk omf xdk 3 rsK;d pvk;H udyk if
okHYyef;[k ac:iifvmcJYMuí ]]okHYyef;}}[laom emrnfjzifYyif azmfjyaytHY)
xdkokHYyef; vl 2000 ausmfwGif wyfrSL; 14 a,mufESifY ppfAdkvf 3 OD;yg½Sdonfhteuf txufyg
vH[ k &l wku d u f m; jrefrmbufutrSKxrf;&ef opömcHí y#dnmOfray;ao;aom wyfrLS ;uav;jzpfay\/
Adv k cf sKyBf u;D r[maemf&xmonf wyfrLS ;axG;jrtm; vk[&l wku d uf akd pmifaY ½Smuf&ef wm0efcsxm;
ojzifY axG;jrrSm vk[ H &l wdu k u f kd Munf½h KS apmifaY ½Smufae&av\/
]]vk[ H &l wku d }f } tm; csxm;ykrH mS axG;jraeaomwJEiS , Yf OS v
f su½f adS om wJuav;twGi;f wJwcH g;udk
tNrJydwfxm;um ajcaxmufESpfzufudk 0g;ydk;ESpfvkH;ESifYñSyfí BuKd;ESifYwkyfNyD; vufESpfzufudkvnf;
yl ; wk y f c snf a ES m if x m;av\/ od k Y & mwG i f BuKd ; rsm;rS m oH B uKd ; r[k w f b J El ; nH h c d k i f r maom
csnBf uK;d rsm;jzpfojzifv Y nf;aumif;? csnw f yk yf rHk mS vnf; xGurf ajy;Edik ½f Hk cyfavsmaY vsmcY snx f m;ojzifY
vnf;aumif; rsm;pGmtcH&rcufvSay/ wJjyifbufwHcg;0wGif vufeufukdif&Jrufwa,muf
tNrJwrf;apmifYae&\/ usifBuD;usifi,f twGuf wydkwyg;oGm;vdkaomf ajcaxmufudkjzKwfum
&JrufEpS af ,mufvu kd yf &Ykd í tpma&pmpm;csed üf vufuBuK;d udk jzKwaf y;\/
Zif;r,faMumif;csAD v kd cf sKyrf mS aersK;d oD[yawYjzpfí xm;0,faMumif;csAD v kd cf sKyrf mS r[maemf&xm
jzpf&m xdkAdkvfcsKyfESpfa,mufwGif r[maemf&xmu tBuHOmPfydkrdkaumif;rGefojzifY aersKd;oD[yawY
ud, k wf ikd u f r[maemf&xm\MoZmudk ½dak ojcif;½Scd aYJ v\/ r[maemf&xmrSm rsuEf mS xm;£a`EB´ u;D í
pum;enf;oljzpf&m? tcgrjywf pBueF , f ul mvrf;ovm;jcif;jzifY ppfrKS a&;&mrsm;udk BupH nfpw d u
f ;l avY
½Scd aYJ y\/
r[maemf&xmonf axG;jr\vkyf&nf? BuH&nfrsm; jrifawGU&onfhtwGuf rsm;pGmtm;&
auseyfjcif;jzpfcaYJ pumrl ESKwjf zif[ Y í cs;D rGr;f pum;rajymMum;cJb Y J wm0ef0wÅ&m;rsm;udo k m wpwp
rodromvTt J yfcefx Y m;cJaY v&m? vk[ H &l wku d u f kd apmifaY ½Smufzt Ykd a&;ü axG;jrtm;wm0efcsxm;onfh
twGuf axG;jrESiYf *kP&f nfw?l &mxl;wl wyfrLS ;tcsKUd u Adv k cf sKyBf u;D tay:ü rausreyfyif jzpfcaYJ v\/
taMumif;rlum; ...wyfrLS ;&mxl;xrf;½Gucf o YJ l okyYH ef;wOD;tm; apmifaY ½SmufzYkd vTt J yf cH&jcif;onf
Adv k cf sKyBf u;D \pdwcf s,MHk unf&jcif;cH&olro S m xrf;aqmif&aomtvkyjf zpfí xdt k vkyu f kd wm0ef,u l m
trSKxrf;&jcif;onfyif ... Adv k cf sKyBf u;D \ vl,b Hk 0odaYk &muf½o dS mG ;aomaMumifw Y nf;/ axG;jronf
aemufwaeYnae 4 csufwD;ausmf (,ck 6 em&DausmfcefY) wGif vufutxkwfuav; wckudkqGJí
okyYH ef; vk[ H &l wku d ½f &dS modv Yk mcJu Y m wJtwGi;f 0ifNy;D vk[ H el aH b;wGif xdik cf w Hk ckEiS Yf xdik íf vk[ H \l rsuEf mS udk
apYapYpyfpyftuJcwfae&m? xdt k csed üf vk[ H rl mS opfom;acgif;tk;H uav;wckay:0,f yufvufveS &f if;
tdyaf ysmaf e\/
&JaoG;aygufum eDjref;vsuf½Sdaom a&eHBuD;rD;a&mifonf ae0if&Dwa&mtcsdefudkzsufqD;um
wJtwGif;odkY tvif;"mwfay;vdkuf&m ...jzLazG;vSyaomvkH[lrsufESmrSm rD;a&mifatmufwGif
pum;0gaoG; aygufvsu½f adS v\/
jrefrmESiYf ,d;k ',m;wdrYk mS trsm;tm;jzifY ½kyaf eyk?H tom;aeyk?H rsuEf mS aygufyrHk pS í ae&mwumwGif
tvGefwlvS&m t0wftpm;omruGJjym;u cGJjcm;íodEdkif&ef cJ,Of;vSonfhtwdkif; vkH[lrSmvnf;
jrefrm½kyfESifYcGJr&atmifwlvSojzifY axG;jrrSm &efolUbufom;[laom txifrsKd; yaysmufum
...rdrt d rsK;d om; jrefrmuav;wa,muftoGif ½kww f &ufxifjrifomG ;rdav\/
axG;jronf okyYH ef;uav; vk[ H \
l rsuEf mS udMk unfah e&if; &ifwiG ;f üjyif;xefaom oem;u½kPmrsK;d
jzpfrud m rcsrd qefjY zpfomG ;rdav\/
rdrdnD&if;uav;wa,muf þuJYodkYtjzpftysufrsKd;a&mufae&ygrl rdrdpdwfwGif tb,fuJYodkY
jzpfysufayvdrfYrnfenf; [laomjyóemrsKd;rSm rMumcP0ifpm;aeojzifY vkH[ltwGuf tcuftcJ
awGUae&av\/ vkH[lrSm tom;t&nf pdkjynfvwfqwfí udk,fvkH;udk,fayguf twefi,f
xGm;BuKdif;jcif;½Sdapumrl 4if;\tom;t&nfaeykH Munfhjcif;tm;jzifY vGefpGmEl;nHhodrfarGUvdrfYrnf[k
cefYrSef;Edkif&m ...rsufESmrSmvnf; 0kdif;0dkif;pufpuf? nufnufanmanm? acsmarmvSypGm½SdojzifY
a,mufsm;yifqakd pumrl rde;f rysKu d av;uJo Y Ykd awG;awmxifjrifz, G ½f adS v\/
axG;jrrSm vk[ H ul pkd wifjrifuwnf;u 4if;\xl;qef;aom½kyo f iG Ef iS Yf Eke,faom½kyv f u©Pm?
t½G,f tqif;wdt Yk wGuf txl;tqef; tm½k0H ifpm;zG,w f ckjzpfum ...4if;\taMumif;udk rMumcP
pOf;pm;rdvsuf tvkyfydkwck&vmouJYodkYjzpfaeav\/
vkH[ltwGuf pOf;pm;p&mjzpfvmjcif;onf jrefrmjynfwGifusefcJYaom &nf;pm;cspf cifopfudk
vGrf;qGwfwrf;wpdwfrsm;yif oufom&m&awmYrvdkyifjzpfvmaomaMumifY vkH[ludkyif aus;Zl;
wifrad wmYrnfuo YJ Ykd jzpfaeav\/ axG;jronf twefMumai;pdu k f Munf½h KS aeNy;D aemuf ...
]] vkH[l a[Y ...vkH[l }}
[kac:vdu k &f m vk[ H v l nf;qwfueJxxdik u f m csnx f m;aomvufEpS zf ufjzifY vuftyk cf sD aeavrS
...
]] ae ae ...oabm½Sad e? vuftyk cf spD &mrvdyk gbl; }}
[k ajymvdu k af v\/ vk[ H v l nf; teD;½Sw d wJ ikd uf rkd uDS m ajcaxmufrvSKyEf ikd o f jzifY jzpfovdyk if
ajcqif;xdik x f ikd Nf y;D ...cyfrKS id rf KS id f acgif;ikaYH eav\/
]] armifrif; 'Dvakd e&wmrqif;&Jb;l vm; }}
]] ud, k cf si;f pmMunfyh g ...tifrwefqif;&JwmaygY }}
]] rif;'Dvdkae&wm igrMunfh&ufvdkY ...bufawmfBuD;0if trSKxrf;ygvdkY cPcP wdkufwGef;
aewmaygY? rif;eJYtwl trdcJY&wJY rif;wdkYwyfu ppfAdkvfvkyfolawGawmif opöma&aomufNyD;
trSKxrf;aeMuNyD }}
vk[ H u l m; pum;jyefray;awmYyJ oabmrusaomtrlt&mESiYf ai;rSKid af eav\/
]] a[Y 'DrSm ...rif;pOf;pm;Munfh? bufawmfBuD;r0if&if rif;udkwoufvkH; 'Dvdkvkyfxm;rSm?
0ifom0ifvdkufuG,f? csrf;csrf;omom vGwfvGwfvyfvyfvJae&r,f? pm;aumif;aomufaumif;vJ
pm;&r,f ...}}
vk[ H u l m; bmrQjyefrajymbJ rSKid v f suo f maeav&m ...
]] uJ ...uG,f r0ifcsiv f aJ eawmY ...rif;oabmyJ? iguawmYrESyd pf uf&ufygbl; }}
[k ajymNyD; vufxJrS txkyfuav;udkajzum ygvmaom rkefYyJoGm;a&pmrsm;udk vkH[l\
a½SUwGicf sí vk[ H v l ufrBS uK;d rsm;udk jznfay;av&m ...vk[ H v l nf; xrif;ESpx f yfukd eyfreS pf m;ae& apumrl
vwf q wf a umif ; rG e f í t&om½S d a omrk e f Y r sm;ud k jrif o nf E S i f Y w NyKd i f e uf iwf r ½S u f j zpf u m
[efaqmifíraeEdik af wmYbJ ,liifpm;vdu k af v\/
axG;jrrSm yvkwyf avmif;ESiYf r½Surf aMumufpm;aeaomvk[ H u l Mkd unf&h if; &ifwiG ;f ü u½kPmrD;
awmufavmifomG ;av\/ axG;jronf wJtwGi;f ½Sad &td;k rS a&rsm;cyfum 0vifatmifwu kd Nf y;D aemuf
vufujdk yefíwkyaf ESmifay;&ef vk[ H \l vufEpS zf ufut kd pkcikd ;f um vufaumuf0wfraS eíyl;xm;aom
vufESpfzufudk rdrd\b,fvufjzifYqkyfudkifNyD; nmvufjzifYcsnf&ef[efjyifav&m vkH[l\vufukd
qkyfudkifvdkufonfESifYwNyKdifeuf? rnfuJYodkYjzpfonfrod vufxJwGif w'kwf'kwfaoG;wdk;í t½dk;r½Sd
tom;yuwduo YJ Ykd azmif;rdjYk ynfw h if;í wtdtad eaomvk[ H \l vufaumuf0wfEpS zf ufonf axG;jr\
wud, k vf ;Hk ½Sd taoG;tom;rsm;udk wkev f KS yaf csmufcsm;apcJaY v\/
axG;jronf wkew f ek &f &D ED iS yYf if rdrjd zpfyu Hk v kd [Hk rl odap&ef cyfjrefjrefcsnaf y;vdu k &f m ...
]] tkd tdk ...emvdkufwm? omomcsnfyg b,frSxGufrajy;Edkifygbl; }}
[k vk[ H u l rsuEf mS ud½k KS UH rJ&Y if; nnf;nLajymqdv k u kd rf S rdrcd snrf o d nfudk ,lBuK;H r&jzpfum...
]] at;uG,f ...igucsnfaeusr[kwfawmY rcsnfwwfvdkYyg ...}}
[k ajymNy;D csnx f m;onf[ak jym&½k?H avsmaY vsmu Y av;csnaf y;cJNY y;D xGuv f mcJaY v\/ vk[ H o l nf
axG;jrudk rsupf w d qk;H rjrifonfw h ikd af tmif wJwcH g;ydwo f nftxd Munfah e&pf½mS av\/
þoYjkd zifY axG;jronf vk[ H u l kd okyYH ef;tusO;f om;wa,mufuo YJ Ykd oabmrxm;bJ rdrt d rsK;d om;
bufawmfom;yrm xkdxufwqifY nD&if;wrQqdkovdk Munfh½SKapmifYa½Smuf&if; bufawmfBuD;u
trSKxrf;&efjzm;a,mif;cJ&Y m? xdo k jYkd zm;a,mif;jcif;um; Adv k cf sKyBf u;D \trdet Yf wdik ;f vduk ef mjcif;yifjzpfí
pifppf tjypfr½S?d rdrw d m0ef 0wÅ&m;wckyifjzpfay\/
* &ufajrmufaomaeYeeH ufwiG f axG;jronfcgwdik ;f uJo Y Ykd tpmpm;csed üf vma&mufMunf½h KS av&m
vk[
H o l nf tpmpm;Ny;D axG;jrrsuEf mS udk tm;ud;k aomtrlt&mjzifMY unfw h u YJ m ...
]] Adv
k rf if;vufatmufrmS ...trSKxrf;cGi&Yf r,fq&kd if? uReaf wmfbufawmfBu;D rSmtrSKxrf;zdYk
opöma&aomufygYr,f }}
[kajymvdkufav\/ (rSwfcsuf / / vkH[lu axG;jrudk Adkvfrif;[kac:avY½Sd\/)
]] igYvufatmufrSm trSKxrf;csifw,fvm; }}
]] rSefyg }}
]] 'Djyifvv l ufatmufrmS trSKxrf;&r,fq&kd ifaum ...}}
]] oabmrwlEikd b f ;l 'Dvykd aJ er,f }}
]] igu Adkvfr[kwfbl;uGJU wyfrSL;? rifYudk,fwdkifuvJ e*dkuwyfrSL;vkyfvmw,fqdkawmY
awmfawmfMum rifu Y , kd w f ikd v f nf; wyfrLS ;&mxl;l r&bl;rqdEk ikd b f ;l ? wyfrLS ;jzpf&if igYvufatmufrmS aevdYk
b,fYES,fvkyfjzpfrvJ? wdkYjrefrmwyfrawmfrSm t&nftcsif;½Sd&if vlrsKd;bmomra½G; csD;a`rSmuf
olaumif;jyKwm }}
]] uReaf wmfawmY &mxl;r&&ifaeygap? Adv k rf if;qDrmS trSKxrf;cGi&Yf &if 0ifrmS yJ }}
]] aMomf ...rif;u igYudk tawmfoabmusaerifYudk; ...}}
[k ajymvdu k &f m vk[ H vl nf; rsuEf mS ½Sut f rf;trf;jzpfomG ;av\?
]] aumif;NyaD v ...ig Adv k cf sKyBf u;D qD avQmufxm;ay;r,f }}
[kajymNyD; axG;jr xGufvmcJYav\/
aemufwaeY aeYvnfwGif AkdvfcsKyfBuD;qDrS trdefY&um? vkH[l opöma&aomufNyD; axG;jr\
vufatmufwGif &Jrufwyfom;wOD;tjzpf trSKxrf;cGifY&oGm;av\/ vkH[lum; taetxdkifrSpí
t0wf0wfjcif;? pm;aomufvyk u f ikd jf cif;wdüYk tvGew f &mydy&d &d Ed iS Yf aoaooyfoyf½í dS rsuEf mS xm;vnf;
tNrJwrf; rSefrSefwif;wif;xm;vsuf rnfolESifYrQ azmfazmfa½Ga½GraebJ aqmif½Guf zG,f&m0wÅ&m;udk
aus>yefatmifaqmif½u G Nf y;D ? rsuEf mS xm;wnfwnf? £a`E&´ & aeavY½o dS nfjh yif ppf0wfwefqmudv k nf;
b,ftcgrSrcRwfbJ tNrJwrf;0wfqifaeavY½SdcJY\/ xdkodkY0wfjcif;twGufvnf; ppfOya'udk
tjcm;ol w d k Y x uf y d k r d k ½ k d a o&ma&muf c J Y & m ...vk H [ l t wG u f b,f a e&murS tjypf q d k z G , f
r½Sad tmifjzpfaeav\/
ppfbufqikd &f mvdu k ef m&aom pnf;urf;Oya'rSm (1) armo (2) blw (3) aoPd (4) ocg (5)
&dyk (6) t#ydu [lí &JrufvufeufudkiftrSKxrf;rsKd; 6 rsKd;ydkif;jcm;xm;onfhteuf (5) &dykac:
&efoUl vufr&S onfh okyYH ef;wdt Yk m; txl;ojzifY tcGit Yf a&;ay;um odr;f oGi;f tkycf sKy&f rnf[k owfrw S f
xm;onft h wdik ;f Adv k cf sKyBf u;D trdet Yf & wyfrLS ;axG;jronf vk[ H u l kd ol\oabmtavsmuf rdrt d yg;wGif
oD;jcm;í aexdik af pcJaY v\/
vkH[l þodkY azmfazmfa½Ga½GraebJ £a`E´&& cyfwnfwnfaejcif;rSmvnf; axG;jrwyfwGif
,d;k ',m;om; 4if;wOD;xJom½Sí d jrefrmESiYf ,d;k ',m; rsK;d jcm; wdik ;f jcm; Edik if jH cm;om;rsm;jzpfaomaMumifY
tjypfqdkzG,fr½SdvSay? owÅ0gwdkYxkH;pHrSm rdrdwdkYrsKd;wlcsif;om aygif;oif;qufqHvdkaom tavYtx
½SdMuaomaMumifYwnf;? ,dk;',m;bufrS trSKxrf;cJYol okHYyef;,dk;',m;om;tajrmuftjrm;wdkY
bufawmfBuD;ü opöma&aomufí trSKxrf;Mu&m ...xdkodkYaom ,dk;',m;trSKxrf;wdkYtm; jrefrm
&Jrufawmf 94000 (ud;k aomif;av;axmif)ausmw f \ Ykd tMum;ü [dw k a,muf 'Dwa,muf? wa,muf
ESiw Yf a,muf tcsi;f csi;f twlraeapbJ cGjJ cm;xm;vdu k af y\/
odkY&mwGif t,k'¨,NrKdUawmfra&mufrD vrf;c&D;rS wdkufodrf;atmifjrifvmcJYaom urfzifzuf?
qlc;kd xdik ?f zpfpEkxyk f paomNrKUd rsm;rS NrKUd pm;toD;oD;udk t,ko H iG ;f um txl;a`rmS ufpm;vsuf wNrKUd vsif
wwyfuspD ,dk;',m;vlrsKd;wyfom;csnf;zGJUpnf;í ,dk;',m;vlrsKd;NrKdUpm;wdkYudkyif ppfAdkvftjzpfcefYtyf
tkycf sKyaf pcJaY v\/
xm;0,faMumif;csAD v kd cf sKyf r[maemf&xm\wyfwiG f xdo Yk aYkd om ,d;k ',m;wyfrsK;d 7 wyfyg½S&d m
rif;Bu;D *grPdpE´ukd Adv k cf sKycf efí Y 7 wyfay:u tkycf sKyaf p\/
Zif;r,faMumif;csAD v kd cf sKyf aersK;d oD[yawY\wyfwiG f ,d;k ',m;wyfoufouf 13 wyfyg½S&d m
O'deef E´ausmx f ifukd Adv k cf sKycf efí Y 13 wyfay:u tkycf sKyaf p\/
xdo k Ykd t,ko H iG ;f &jcif;\ tusK;d aus;Zl;um; vk[ H &l wku d uf kd okyHY ef;&cJaY omyGüJ xm;0,faMumif;
Adv
k cf sKyf r[maemf&xmvufatmufcH rif;Bu;D *grPdpE´tyk cf sKy&f aom ,d;k ',m; ozef;yk;H (pkzef;)wyfrS
pkzef;NrKUd pm;? ,d;k ',m;vlrsK;d ppfAv kd o f nf t,k', ¨ NrKUd awmfrv S w T v f maomtrwfjAoHEiS Yf qifp;D csi;f
,SOu f mwdu k &f m pkzef;NrKUd pm;onf qifO;D wGiyf if ,d;k ',m;uypfvw T af omajymif;oifí Y aoqk;H ½Smav\/
rdrv d rl sK;d tcsi;f csi;f tdrMf uufcsi;f td;k rnf;okwv f wT &f apumrl toufut kd aocHum opömrzsuf
wdu k cf ukd of nft h wGuf t,ko H iG ;f &onft h usK;d udck pH m;&jcif;rSm tHMY ozG,rf ½Sv d aS y? odaYk omf umvH a'oH
qko d nft h wdik ;f ,cktcsed w f iG f t,k', ¨ NrKUd awmfr&S ½Sad om ,d;k ',m;okyYH ef;wdt Yk wGurf l xdo k jYkd yKrv
l u kd yf gu
tcsif;csif;aygif;oif;um twGif;olykefxrnfhta&; awG;ac:arQmfjrifaom r[maemf&xmonf
,d;k ',m;om;wdu Yk kd tcsi;f csi;f raygif;oif;Edik af tmif aoG;cGaJ ompepfukd pDrx H m;vdu k jf cif;yifjzpfay\/
taMumif;rlum; t,k', ¨ NrKUd awmfom;wdrYk mS awme,f½dS ,d;k ',m;vlrsK;d wdu Yk o YJ rYkd [kwb f J yg;eyf
jzwfvwfí vwfwavmOmPf½Sdum t&m&mwGif y&d,m,fa00kpf rsm;vSaomaMumifYwnf;/
axG;jronf vk[ H t l ay:ü tNrw J rf;t&dyt f ajcMunfu h m tuJcwfvmcJ&Y m vk[ H l b,fvv kd pl m;
jzpfaMumif; wxpfcsavmuf &dyrf o d ½d v
dS mojzifY Zmwdrmefjyif;xefaom tm*owÅ0guav;ygvm;[k
tHt Y m;oifo Y mG ;rdav\/ xdo k Ykd tHt Y m;oifrY o d nfEiS w Yf NyKid ef uf vk[ H t l wGurf rd wd iG f tb,frQavmuf
wm0efBu;D rm;aeonfukd pOf;pm;um aMumuf½UHG wkev f KS yo f mG ;av\/
taMumif;rlum; AdkvfcsKyfBuD; r[maemf&xmrSm ppfOya'udk tvGef½dkaovdkufemoljzpf&m
pkzef;NrKdUudkwdkufpOf 4if;\wl&if;jzpfaom wyfrSL;wa,muf &efola½SUwGifwdkufaewkef; aemufqkwfrd
ojzifY ud, k w f ikd f aoewfEiS yYf pfowfczYJ ;l onft h jyif wyfawmftwGi;f üvnf; pnf;urf;ESit Yf nD ae raeudk
tNrw J rf; pkpH rf;ppfaq;avY½adS omaMumifw Y nf;/
od&Yk mwGif vk[&l wdu k t f ay:wGix f m;½Scd aYJ om u½kPmw&m;rSm ysujf ym;jcif;r½Sd ausmufom;
twduo YJ Ykd cdik rf mwnfwefv Y su½f &dS m xdt Yk wGuf cufceJ ufepJ mG awG;awmr&aomjyóemw&yfjzpfum
tajzxGuo f nfw h ikd af tmif rwwfEikd b f J ½Scd aYJ v\/
wnoü nwcsufwD;ausmf (,ck 9 em&Dausmf) cefYwGif axG;jronf vkH[ludk rdrdtcef;xJodkY
ac:um tdy&f may:wGif yufvufveS Nf y;D vQif ...
]] &ifbwfemvdYk enf;enf;axmufay;prf;uG,f }}
[k cdik ;f av&m vk[ H o l nf axG;jrteD;wGif ½dak opGm acgif;ik&YH yfae&if; ...
]] uRefawmf rESdyfwwfbl; Adkvfrif;? taMumvnf;em;rvnfbl; }}
[k toem;cHonft h rlt&mrsK;d ESiYf awmif;yefpum;ajymvdu k af wmYrS axG;jru cyfaigufaiguf
avoHjzifY ...
]] rESyd w f wf ESyd w f wfu, G ?f axmufay;½Hyk J igjyay;raygY? taMumvnf; em;vnfaep&m rvdyk gbl;}}
[k ajymvdkufav\/
vkH[lonf aemufxyfjyefrajym0HYawmYbJ axG;jrtdyfaom anmifapmif;ay:wufum
wifyg;vTx J ikd &f if; wHawmifqpfEiS aYf xmufay;&ef [efjyifav&m? axG;jru vk[ H u l Mkd unfNh y;D ...
]] tdk ...'Dppf0wfppfpm;awG cRwx f m;ygOD;? oGm; ...ae&mjyeft0wfvaJ cs }}
trdeaYf y;vdu k o f jzifY ae&mjyefomG ;um ...jrefrm0wfEiS ½Yf ;kd ½d;k t&yfom;uJo Y Ykd 0wfqif vmcJaY v\/
vkH[lonf anmifapmif;ay:wufum ajcaxmufESpfzufudk atmufodkYwGJvGJcsum wifyg;vTJ
xdkif&if; ...axG;jr\ tusÐryg AvmtjzLxnfjzpfaom &ifbwfudk wHawmifqpfESifY axmufay;
av&m axG;jrvnf;rdrd\ nmbufvufjzifY vkH[l\ axmufxm;aomvufaumuf0wfudkudkifum
b,fvufjzifY vk[ H \ l axmufxm;aomvufarmif;&ifuu kd ikd u
f m?tomt,m r rNy;D ae&ma½TUapvsuf
rsuEf mS url vk[ H \ l 0dik ;f pufvyS aomrsuEf mS udk pdr;f pdr;f vJv Y YJ wnfw h nfrh wfrwf ½SKpm;aeav\/
eDjref;aom a&eHBuD;rD;awmufonf axG;jr\MunfhykHudk remvdkbdouJYodkY wcsufwcsufwGif
trdk;ESifY tumpyfMum; [aeaomtaygufrS av[wfum rSdwfwkyf rSdwfwkyfjzpfoGm;av\/
axG;jronf vk[ H \ l rsuEf mS udMk unf&h if; &ifwiG ;f uAavmifqefum u½kPmolyek x f í arwÅm
"m;jywkdufae&m vkH[lrSmvnf;rdrdrsufESmudk axG;jru &uf&ufpufpufMunfhaeojzifY taecuf
txdik cf ufjzpfum ½Sut f rf;trf;ESiYf rsuEf mS wGif ½Suaf oG;rsm;jzef;vsuf ½S½d mS av\/
axG;jronf El;nHn h ufanmaom vk[ H \l vufrsm;udk pudik u f wnf;u rvTwaf wmYbJ udik af e&if;
wcsufwcsufwGif tomt,m MuGwJY rwJYum qkyfae&if;u vufzsm;uav;ESifYyGwfowfNyD;
rwwfomíomudkif&ovdk? raxmufwwfíjyay;&ovdk[efrsKd;ESifY vuft&omcHvsuf½Sdav\/
taMumif;rlum; vkH[lrSm a,mufsm;yifjzpfaomfvnf; tom;t&nfaeykH El;El;nhHnHh½Sdí cifopfudk
udik v
f u kd &f bdouJo Y Ykd wtdtEd iS Yf yDwjd zpfz, G af umif;vSaomaMumifw Y nf;/ axG;jru vufaumuf0wfukd
udik xf m;aom rdrn d mbufvufukd vk[ H \ l aygifay:odYk &mxl;a½TUvdu k &f if; ...
]] vkH[l ...}}
[k ac:vdkuf&m vkH[lu r&Jw&J toH0Juav;jzifY ...
]] cifAsm ...}}
[k xl;vdkufav\/
]] 'DrmS ae&wm aysm&f UJ vm; ...}}
vkH[lu bmrSjyefrajymbJ wkHPSdabm vkyfum axG;jrrsufESmrMunfhbJESifY ikHY&if;pOf;pm;ovdk
vkyaf eav\/
]] ajymav ar;aewmudk ...raysmfbl;vm;? raysmfvJ raysmfbl;aygYuGJU }}
vk[ H u l m; pum;ar;r&ay/
]] Munfph rf;? 'Daumifb,fEY , S [ f mvJ ...ar;wmr&bl;? raysmb f ;l xifw,f }}
[k ajymvdu k rf S vk[ H ul acgif;ikaYH e&if;yif ...
]] aysmaf wmYraysmb f ;l ...Adv k rf if; }}
[k ajymvdkufav\/
]] rif; ...igYvufatmufrmS trSKxrf;&&if auseyfw,fqkd ...}}
]] rSefyg auseyfygw,f }}
]] rif; igYudkcspfw,fr[kwfvm; }}
vk[ H u l ½kww f &uf rsuEf mS ysuo f vdjk zpfomG ;Ny;D rS ...
]] Advk rf if;u ...b,fEY , S [ f mawG avQmufar;aewmvJ rqdEk ikd b f ;l }}
[k NAKH;ueJ owdrxm;bJajymvdkuf&m axG;jrvnf;xkdpum;twGuf tcsuf&oGm;um rsm;pGm
0rf;omoGm;rdav\/
]] b,fYES,f[mawG avQmufar;ae&rSmvJuGJU ...igYudkcspfw,fxifvdkY ar;wmaygY? iguvJ
cspaf ewmyJ ...rif;urcspb f ;l vm;? a,mufsm; a,mufsm;csi;f cspw f ,fajym&wm bm½Supf &m½Sv
d }J }
[k ajymvdkufrS
]] uRefawmfvnf; Adkvfrif;udk cspfwmygyJ }}
[k jyefajymvdkufav\/
]] at;uG,f ...'DvdkrSaygY vlBuD;eJYi,fom;? q&meJYwynfhqdkwm wa,mufeJYwa,muf
cspcf spcf ifcif½rdS S [efuswm }} [k ajymNy;D vQif ...
]] igYwynfBh u;D igodycf spw f myJa[U }}
[k NyK;H NyK;H Bu;D ajymum vk[ H \ l aygifay:wGiw f ifxm;aom rdr\ d nmvufukd vk[ H \
l b,fbuf
yckH;pGef;odkY jzwfueJa½TUudkifí vkH[l\vufaumuf0wfudkudkifxm;aom b,fbufvufudkvnf;
uAsmu&m yckH;pGef;ay:½SdvufESifY *a[qufxnfhum vkH[l\udk,fudkqGJ,lvdkufNyD; vnfyif;udk
oli,fcsi;f zuf zufí tm;&yg;& ½Twu f eJaeatmif erf;vdu k af v\/
þtjzpftysufum; rsufpdwrSdwf vQyfwjyuftwGif; NAKH;ueJjzpfysufaom udpöjzpf&m
vk[ H vl nf;...
]] tdk ...Akdvfrif;uvJ }}
[k qdkum uAsmu&m wtm;½kef;uefvdkufavvQif axG;jrvufrSvGwfxGufoGm;av\/
vk[ H ol nf anmifapmif;ay:rSum; rqif;bJ wbuforYkd suEf mS vSnNhf y;D a'goaoG;ygaom rsuEf mS jzifY
ikaYH e&if; pOf;pm;ovdv k yk af e&m ...
]] vkH[l ...}}
[k axG;jruac:vdu k &f m
]] cifAsm ...}}
]] 'Dvdkvkyfwmpdwfqdk;ovm; }}
]] pdwfawmYrqdk;ygbl; odkYayr,fY 'DvdkvkyfwmrBuKdufbl;? uRefawmfwdkY ,dk;',m;vlrsKd; xkH;pHrSm
a,mufsm; a,mufsm;csif; 'Dvdkvkyf&if tifrwef apmfum;&ma&mufw,fvdkY ,lqygw,f }}
]] wdkYjrefrmxkH;pHrSmawmY 'Dvdkr[kwfbl;uG,fY }}
[k ajymNyD;vQif ...
]] uJ ...awmfygNyD oGm;tdyfacsawmY }}
[k cGijfY yKvu kd o f jzifY vk[ H x l u G vf mcJaY v\/
axG;jrum; ...vk[ H \ l taMumif;udk oufaocHvaHk vmufpmG ESiYf wyftyfozd Ykd pkpH rf;cJ&Y m rMumrD
rnfoljzpfaMumif; ususeeod&ojzifY þoluav;twGuf tb,fuJYodkY pDrHzefwD;&rnfudk
pdwu f ;l xkwaf eav\/ xdo k Ykd pdwu f ;l xkwaf epOfyif vk[ H &l wdu k u f kd axG;jrvufatmufrS tjcm;wyfrLS ;
wa,mufjzpfaom a½TawmifyscH sv D ufatmufoYkd a½TUajymif;xm;&ef Adv k cf sKyBf u;D xHrS trdeu Yf svmav&m
axG;jrESiYf vk[ H El pS af ,mufpvk;H tHt Y m;oifu Y m ,lBuK;H r&jzpfomG ;Muav\/
okyYH ef;wyfom;wa,mufukd þwyfrLS ;vufatmufrS xdw k yfrLS ;vufatmufoYkd ajymif;a½TUjcif;ü
wyfom;tay:wGif tjypf½SdrSom a½TU&½dk;xkH;pH½SdcJY&m? ,ckudpöwGif vkH[lübmtjypfrSvnf;r½Sd?
½So
d nf[v k nf;taMumif;rjyyJ Adv k cf sKyBf u;D trdeuYf svmjcif;um; qef;vSay\/ a½TawmifyscH srD mS axG;jrtm;
Advk cf sKyBf u;D u rsuEf mS omay;onft h wGuf remvdo k w l OD;jzpfc&YJ m ...4if;\ OmPfyif jzpfwef&m\[k
,lqrdav\/
axG;jronf xdak eYnoef;acgifavmufwiG f vk[ H u l Ekd KS ;d um rdrt d cef;wGi;f odUk ac:cJNY y;D ckwifay:wGif
wifyg;vTx J ikd &f if; ...
]] rif;udk eufjzefumup igYvufatmufua½TUNy;D a½TawmifyscH sv D ufatmuf xm;&awmYr,f?
rif;b,fvdkvlpm;qkdwm igtwwfodw,f ...'DawmYum }}
[k qdNk y;D a½SUrqufEikd b f J ai;pdu k af eav&m ...vk[ H ul vnf; axG;jra½SUwGif acgif;ik&YH yfaeum
bmrSrajymbJ twefMumatmifawGaeNy;D rS ...
]] uReaf wmfo Y abmawmY Adv k rf if;todom;yJ ...}}
[k ajymvdkufav\/ axG;jrvnf; rdrdajymrnfhpum;twGuf rxGuf&ufEdkifavmufatmif
jzpfae&mu xvmum vkH[ludk rwfwwf&yfayGUzufvdkuf&m vkH[lu ...
]] tdk ...Adv k rf if;uvJ 'Dvrkd vkypf rf;ygeJq Y ?kd uReaf wmfu Y kd rde;f rxifaeovm; }}
[k ajymvdkufav\/ axG;jrum; bmrQjyefrajymbJ zufNrJzufum vkH[l\ jzLazG;tdpufaom
yg;tdu Yk av;ay:wGif rdr\ d cRex f ufaomESmacgif;Bu;D udk ausmufay:ü "m;aoG;ovdak oG;um arT;csiw f ikd ;f
arT;aeNy;D rS cg;wGizf ufxm;aomvufwzufukd NAK;H ueJ 'l;acgufauG;odaYk ½TUí ayGUí,liifvu kd Nf y;D vQif
ckwifay:wifvsuf pdwf½Sdvuf½Sdcspf&ef [efjyifvdkufav\/ vkH[lum; yxrwGif tenf;i,f
½ke;f uefovdv k yk cf aYJ pumrl axG;jrtay:wGif aMumufvnf;aMumuf cspv f nf;cspf ½dak oae&olvnf;jzpfí
tvdu k of ifv Y yk w f ikd ;f cHae&aomtjzpfrsK;d odYk a&mufomG ;av\/
axG;jronf tm;rvdt k m;r&aom trlt&mrsK;d ESiYf ckwifay:wGif yufvufuav;aeum rdrt d m;
oem;pzG,f awmif;yefaf omtrlt&mrsK;d ESiYf Munfah eol vk[ H \l jzLazG;aMumY½iS ;f aom ud, k v f ;Hk ud, k af yguf?
rsuf E S m aeyk H ? tom;aeyk H r sm;ES i f Y ayG U &if ; zuf & if ; rawmf w qay:aeaom aygif & if ; om;
jzLjzLazG;azG;uav;rsm;udk NyK;H NyK;H Bu;D vkyu f m½SKpm;&if; vk[ H t l m; tm;½Syd g;½Scd sp&f ef pDrvH u kd pf Of pnfoH
armif;oHrsm; wnHnjH zpfvmum ...
]] xGuaf p ...xGuMf uap ...&efov l maeNyD }}
[laom wyfaqmfwdkY\ atmf[pfaMuG;aMumfoHrsm;Mum;&ojzifY NAKH;ueJ xwJYNyD; uAsmu&m
ppf0wfrsm;udk 0wfqifxGufvmcJY&m vkH[lvnf; axG;jrxonfESifYwNyKdifeuf rdrdae&mjyefum
ppf0wfwefqm 0wfqifjyifqifí wJtjyifbuf wyfwvif;odYk xGuv f m&av\/
cPtwGi;f wyfawmfrsm;pk½;Hk um ppfoH ppfcsuaf y;Ny;D &efo½l &dS mta½SUbuf (t,k', ¨ buf)
odkY csDwufvmcJYMu\/
&eforl sm;um; txifcw H u kd jf cif;r[kwb f J jrif;wyftenf;i,fEiS Yf wyfawmfem;vma&mufum
wyfvefaY tmifvyk jf cif;rQjzpfí wyfveS NYf y;D onfEiS w Yf NyKid ef uf uqkecf sumajy;oGm;MuojzifY ajy;oGm;aom
jrif;cGmoHuo kd mMum;&um rDatmifrvdu k Ef ikd Mf uawmYay? taMumif;rl ½kww f &uf xGuv f u kd &f jcif;jzpfí
,d;k ',m;NrKUd ½d;k teD;a&mufatmifvu kd &f ef roifaY wmfaMumifw Y nf;? ,d;k ',m;NrKUd ½d;k xdyüf um; 4 buf 4
wef cHwyftoif½Y adS y\/
wyfawmfodkYjyefa&mufaomtcg AdkvfcsKyfBuD; r[maemf&xmonf &efolwkYdukd rDatmifrvdkuf
onfhtwGuf AdkvfvkyfolESifY wyfrSL; 10 a,mufwdkYtm; jyif;pGmtrsufxGufvsuf wkH;zd'PfcHap[k
trdeaYf y;vdu k af v\/
axG;jrrSm Adkvfvkyfol ol&defausmfacgiftm; trDvdkufoifYaMumif; twefwefajymcJYoljzpfí
onf;cHraeEdik af wmYbJ raMumufr½GUH pGepYf m;um ...
]] uRefawmfrsKd;udk avQmufxm;cGifYoem;yg bk&m; }}
[k avQmufvdkufav\/
]] avQmufap ...}}
]] &efojl rif;wyfukd trDvu kd w f ukd of ifaY Mumif; Adv k rf if;udk uReaf wmftBurd Bf urd af vQmufcyYJ gw,f?
Adv
k rf if;u uReaf wmfu Y kd aigufNy;D wm;jrpfvYkd Adv k rf if;trdet Yf wdik ;f vdu
k ef m&jcif;yg? r,k&H if wyfrLS ; 'Dyolukd
ppfar;awmfryl gbk&m; }}
Advk cf sKyBf u;D u ...
]] [kwfuJYvm; ol&defausmfacgif }}
[k ar;vdu k &f m ol&ed af usmaf cgifvnf; oufao 'Dyol½adS eojzifY ruG,0f aHY wmY&um; ...
]] rSefyg }} [k vdkufvdkuf&av\/
]] axG;jrvGwaf p? useo f rl sm; wk;H zd'PfcaH p }}
[k wcsuv f w T t f rdeaYf y;Ny;D Adv k cf sKyBf u;D xGuo f mG ;av\/ xdak eYnu &efoUl aemufov Ykd u
kd &f aom
wyfrSm wwyfwnf;r[kwfbJ wyfaygif;q,fwyfrS ñGefYaygif;pkum wwyfvQif wyfrSL;wa,muf
tkycf sKyaf om wyfom; 100 q,fpk aygif;pyfí axmifwyfzUJG um Adv k w f a,mufcefNY y;D csw D ufomG ;&jcif;
jzpfav\/
tpOftvmxk;H pHrmS olUwyfEiS o Yf ?l olUAdv k Ef iS o
Yf l zGUJ pnf;Ny;D twdik ;f tkypf nf;rysuf csw D ufomG ;½d;k
½Sdaomfvnf; ta&;taMumif;ay:í tusOf;tMuyfawGUBuKHvmaomtcg usifYom;&ap&ef þuJYodkY
cswD ufapjcif;um; ...Adv k cf sKyBf u;D r[maemf&xm\ xl;jcm;aom ppfy&d,m,fwrsK;d yifjzpfay\/
axG;jrrSm Adv k cf sKyBf u;D ud,k w f ikd t
f yk cf sKyaf om wyfrS wyfrLS ;jzpfí tjcm;aom Adv k v
f yk o
f wl xYkd ufyif
Adv
k cf sKyBf u;D ESi&Yf if;ES;D um ajym&Jq&kd ½J cdS o YJ nft h wdik ;f xdak eYnu Adv k v
f yk of l ol&ed af usmaf cgif\jyKryl uHk kd
xkwaf zmfajymqdck &YJ m ...rdrt d wGuf wk;H zd'PfrcH&bJ oufom&m&cJaY v\/
odkYaomf a½SUtzdkYwGif rdrdütjypfuif;atmifaeEdkifrS ol&defausmfacgif uJYodkYaomolwdkY\
vufpm;wkefYjyefjcif;udk a½SmifuGif;EdkifrnfhtaMumif; pOf;pm;rd&m &ifyloGm;rdav\/ taMumif;rlum;
vkH[ltwGuf waeYaeYü tjypfay:aygufvmrnfhta&;udk awG;rdaomaMumifYwnf;? aemufwaeY
eHeufvif;onfEiS w Yf NyKid ef uf vH[ k rl mS wyfrLS ;a½TawmifyscH s\ D vufatmufoYkd a½TUajymif;oGm;&av&m
axG;jrrSm vk[ H tl wGuf trsK;d rsK;d ta&;rsm; awG;awmylyif pd;k &drv f suf toufxm;p&mae&m r½So d avmuf
jzpfomG ;av\/

tcef; ( * )

vkH[ludka½TUNyD; 5 &ufajrmufaomaeY eHeufcif;wGif ,dk;',m;okHYyef; vkH[l&wdkufqdkol nu


xGufajy;oGm;í wm0ef½Sdolt&m½Sdrsm; vdkufvH½SmazGaeaMumif;Mum;&av\/ xdkaeYn okH;csufwD;
wdkifatmif vkH[ludk½SmrawGUojzifY AdkvfcsKyfBuD;onf wm0ef½Sdolrsm;tm; toD;oD;ppfar;um
wk;H zdaevSe;f 'Pf 3 &ufqufcaH p&ef trdecYf svu kd af v\/
ppfwyfw\ Ykd xk;H pHrmS waxmifwyfEiS Yf ig;&mwyf[í l ESprf sK;d ½S&d m wyfom;aygif; 1000 zGUJ pnf;
xm;aomwyfuw dk axmifwyfac:í wyfom;aygif; 500 zGUJ pnf;xm;aomwyfukd ig;&mwyf[k ac:ay\/
wyfzGJUpnf;ykHum; ppfom; 5 a,mufvQif ]]tdk;pm;BuD;}} ac: vlBuD;wa,mufxm;í tkyfcsKyfap\?
tdk;pm;ESpfa,muftay:u ]]aoG;aomufBuD;}} wa,mufxm;í tkyfcsKyfap\? aoG;aomufBuD;rSm
wyfom; 50 udt k yk cf sKy&f oljzpfí xD;eDaqmif;um aiGuyG "f m;udik í f wyfcso D nfh tcgwdik ;f jrif;pD;vdu
k &f \?
aoG;aomufBu;D ESpaf ,muftay:u wyfrLS ;wa,mufxm;í tkycf sKyaf p\/
wyfrLS ;rSm xD;eDtxG#ef m;½Guf a½Tcsaqmif;cGi&Yf \? wyfrLS ; 5 a,muftay:u Adv k w f a,muf
tkycf sKy&f vQif xdAk v kd \f vufatmufwiG f wyfom; 500 ½Sí d xdw k yfukd ig;&mwyf[ak c:\? wyfrLS ; 10
a,muftay:u Adv k wf a,mufxm;ítkycf sKyaf pvQif xdAk v kd \ f vufatmufwiG f wyfom; waxmif½í dS
waxmifwyf[kac:ay\? xdkodkY wwyfvkH;udktkyfcsKyf&aom ig;&mwyfAdkvf? waxmifwyfAdkvfrsKd;udk
wyfAv kd [f vk nf;aumif;? wyfrif;[kvnf;aumif;ac:um a½Tx;D aqmif;cGiYf ay;xm;av\/
wyfAdkvf odkYr[kwf wyfrif;rsm;rSm txufyg rdrdwdkYvufatmufcHwyfom;rsm;tjyif vl,kH?
ud, k &f aH c:aom oufawmfapmifo Y zG,jf zpfonfh tvGwv f l 30 ausmf 40 cefY ac:avY½adS o;ay\/
xdkwyfAdkvfwdkY\txufu wyfaygif;Adkvf[kxm;um tkyfcsKyfap&m wyfaygif;Adkvfrsm;
vufatmufwGif wyfAdkvfESpfa,mufjzpfap? xdkxufrsm;rsm;jzpfap yg0ifEdkif\? wyfaygif;AdkvfwdkY
txufurS Adv k cf sKyw f a,mufxm;í tkycf sKyaf p\? Akv d cf sKyv f ufatmufwiG f wyfaygif;Adv k w f a,muf
upí ta&twGufr½Sdyg0ifEdkif\? xdkAdkvfcsKyfwdkYtxufurS ppfbk&ifxm;umtkyfcsKyfap&m ...
ppfbk&if&mxl;rSm aqGawmfrsKd;awmf rif;nDrif;om;rsm;ESifY bk&ifrif;jrwfudk,fwdkif vdkufygwdkufcdkuf
aomtcgrS xm;aom&mxl;rsK;d omjzpfay\/
þodt Yk qiYq f iftY yk cf sKyo f mG ;&m ppfb&k ifudk Adv k cf sKyu
f wm0efcí H ? Adv
k cf sKyuf kd wyfaygif;Adv
k u
f
wm0efcHapNyD;vQif wyfaygif;Adkvfudk wyfAdkvfuwm0efcHvsuf? wyfAdkvfudk wyfrSL;u? wyfrSL;udk
aoG;aomufBuD;u? aoG;aomufBuD;udk ppfMuyfu? ppfMuyfudk tdk;pm;BuD;u toD;oD; wm0efcHum
tkyfcsKyfoGm;&ay\/
odjYk zpfí vk[ H &l wdu k t f a&;wGif wm0efcjH zpfMuaomolrsm;rSm wyfaygif;Adv k uf td;k pm;Bu;D txd
t&m½Sd 6 a,mufjzpfay\? axG;jrrSm vk[ H El iS pYf yfí rdrt d ay:wGit f jypfuif;vGw½f rHk u rdrv d ufatmuf
aepOf ao0yfydjym;pGm½Sdí a½TUvdkufonfESifYwNyKdifeuf xGufajy;oGm;cJYojzifY rdrdtwGufydkíyif
AdkvfcsKyfBuD;xHü rsufESmaumif;&vdkufav\/
odkYaomf arwÅm u½kPm wPSm"mwfa&mpGufí 0uf0ufuGJatmif pGJrufjrwfEdk;oluav;\
rsuEf mS udk rjrif&awmYNyjD zpfojzifY ig;&HUjymvl;jzpfum r&yfrwnfEikd jf zpfomG ;rdav\/
axG;jrrSm cG&J umeD; tcspBf u;D csp&f ef [efjyifaepOf pm;umeD;xrif;yGt J vkc&H ouJoYkd tm;rvdk
tm;r& ,lBuKH;r& jzpfoGm;&&m ,ciftcgu tpOf;pm;BuD;um vufaES;cJYonfudk jyefvnf
aemifw&rdav\/
axG;jronf vk[ H u l kd pwifjrifuwnf;u rouFmojzifY trsK;d rsK;d tuJcwfppfaMumum pkpH rf;cJ&Y m
...aemufq;Hk wGif a,mufsm;r[kwb f J rde;f rtppfjzpfaMumif; od&av\/
xdkodkY rdef;rjzpfaMumif; od&apumrl ...umarokrdpämpm&uH\ tpGrf;tpESifY b0y#doaE¨
upNyD; a,mufsm;pdwf0ifaeaom (a,mufus½Sm) ac: a,mufsm;½SmtrsKd;tpm; jzpfavovm; ...
[k xduyg; &duyg;vkyMf unfch &YJ m xdo k v Ykd nf;r[kwaf Mumif;od&ojzif?Y e*dw k nf;uvnf; cspaf erdonfEiS Yf
ppfwyfxJaepOf ysif;&dnnf;aiGUjcif;rS aysmufuif;apawmY cspfvdkufawmYrnf[k oabmydkufNyD;
twnfaygufcsp&f ef BucH \ YJ /
odkY&mwGif um,uH½SifvkH[lu oabmrwlvQifvnf;aumif;? tjcm;rvdkolrsm; odoGm;vQif
vnf;aumif;? rdrdxHa&mufvmrnfhab;udk awG;aMumufpdk;&drfum tpOf;pm;BuD;aecJYpOf vkH[ludk
a½TUajymif;&awmYrnfqakd wmYrS pd;k &drjf cif;wdu Yk kd NzKzd suu f m BupH nfrjd cif;jzpfay\/
axG;jronf xdak eYrpS í jrefrmEdik if w H iG u f se&f pfcaYJ om &nf;pm;cspf cifopfukd vGr;f qGw&f onfu
wzkH ...vkH[ltwGufuwrsKd;? tylwckwdk;um trsKd;rsKd;aqG;ajrUae&av\? tcsdefum; aEG&moDrS
rd;k &moDoaYkd jymif;&efjyifvsu½f adS v\/
,dk;',m;jynfwGif jrpfacsmif;?tif;tdkifaygrsm;í wjynfvkH;vdkvdk acsmif;ayguf? ajrmif;ayguf?
jrpfaygufrsm;wnf½adS e&m xkjd rpf xdak csmif;rsm;onf t,k', ¨ NrKUd awmfukd ywfvnf0ef;&Hvsuf jrpf? acsmif;
[lorQvnf; yifv,fEiS w Yf pyfwnf;csn;f jzpfaeojzifY rd;k Owka&mufvQif wjynfv;Hk a&vTr;f um ajrjyifr½Sd
a&jyifyuwdavmufjzpfoGm;rnfhta&; awG;awmpOf;pm;vsuf qif? jrif;wdkYudk a&vGwf&m ukef;jrifY?
awmifypl mrsm;odyYk NYkd y;D vQif &JavS? orÁef tajrmuftjrm;wnfvyk u f m wmwrH? a&umwmrsm; qnfí
wyfawmfrsm;udk tkwpf D ajrzdx Yk m;ESiMYf uav\/
t,k'¨,NrKdUawmfrSm tvGefw&mBuD;us,fcdkifcefYí NrKdU½dk;xdyfwGif ajymif;tajrmufwifum
jrefrmwyfrsm;odyYk pfcwfaeonft h jyif NrKUd ywfvnf½dS jrpf? acsmif;rsm;rSmvnf; ,d;k ',m;wdu Yk csxm;aom
ukvm;jzL? jyifopfvrl sK;d wdu Yk oabFm? orÁef &JavSrsm;wGif tajrmuf? pdeaf jymif;rsm;wifum ckcyH pfcwf
aeMuaomaMumifY jrefrmwyfawmfbufrSm tawmfyif txdtcdkuf? tustqkH; rsm;aeav\/
rMumrD awG;xifarQmjf rifxm;onft h wkid ;f ,d;k ',m;wjynfv;Hk a&jyiftwduo YJ Ykd jzpfvmav\?
,d;k ',m;vlrsK;d wdrYk mS jrpfacsmif;udk ajrBu;D toGix f ifrw S u f m a&ay:üazmifzUJG ? tdraf qmufavY½adS om
vlrsKd;jzpfí xdkodkYa&vTrf;vmjcif;onfyif 4if;wdkYtwGuf tcsuf&vmouJYodkY 0rf;omtm;&
jzpfaeMuav\/
xdkodkY 0rf;omtm;&jzpfonfhtwdkif;yif waeYoü trwfBuD; jAoHonf &JavS 2000? orÁef
500 ESiYf a&aMumif;ppfom;vufa½G;pifrsm;udw k ifum ppfoH ppfcsuaf y;íxGuv f mav&m Adv k cf sKyBf u;D
r[maemf&xmvnf; &JavS 700 ESifY Adkvf 6 OD;udkac:um udk,fwdkifxGufíwdkufavvQif ,dk;',m;
a&wyf z½dzk &Jysupf ;D í aemufq;Hk wGif jAoHu, kd w f ikd uf ykd if t½Siv f uf& zrf;rdav\/
þodu Yk m; olwjyef ud, k w
f jyef wdu k cf ukd af eMu&m ...jrefrmwdu Yk ta&;omonfqakd omfvnf;
,d;k ',m;NrKUd wGi;f odYk csO;f eif;aygufa&muf&ef cufcv J su½f cdS aYJ v\/ od&Yk mwGif t,k', ¨ NrKUd awmfukd
4 jyif 4 bufvkH;rS wyfawG0dkif;xm;ojzifY NrKdUwGif;rSvlrsm; NrKdUjyifodkYrxGufEdkif&m ...NrKdUwGif;wGif
tpma&pmukecf ef;aomaeYü t,k'N¨ rKUd om;wdYk 'kua© wGUrnfrmS rkcsyifjzpfay\/
jrefrmwdt Yk wGuu f m; t,k', ¨ NrKUd awmfuckd sev f yS í f ,d;k ',m;wjynfv;Hk odr;f ydu k t f yk pf ;kd ae&&m
tppvdak vao;r½Sd jynfph aHk eonfjh yif wyfawmfom;tcsKUd tm; v,f,mrsm;vkyu f ikd af pvsuf rsK;d &dum©
twGuyf if tqufrjywfatmif pDrx H m;½Scd aYJ v\/ rMumrD a&rsm;usum ajryifjzpfvmav\/
axG;jronf waeYaomnaecif;wGif wyfjyifbufppfwvif;ü pBuaF vQmufaepOf ukvm;Adv k f
aywvlrdvwf\wyfrS ]]zD;vpf}} ac: wyfrSL;ay:opfa&mufvmav&m? cifopftaMumif;udk pOf;pm;
aecdu k jf zpfí ay:opfujkd rifonfEiS w Yf NyKid ef uf tm;&0rf;omjzpfum ...
]] [m ...armifay:opf rvmwmMumvSNyD? bmrsm;jzpfaeovJvdkY }}
]] atmifr,f ...'gxuf cifAsm; Mum;yvm; aejynfawmfa½TUNy;D ywJY }}
]] tif[ Y if rMum;bl;? aejynfawmfa½TU½krH uvdYk ajrBu;D yg,lomG ;? 'if;wdrYk vGwb f ;l }}
]] cifAsm;u b,fEY , S [f mawGavQmufawG;aeovJ? usKyw f EYkd ikd if uH aejynfawmfajymwmAs }}
]] aMomf ...'Dvdkvm;? b,fa½TUowJYvJ }}
]] tif;0aygYAs? cifAsm;uvJ arYaeNyx D ifw,f ...uReaf wmfwYkd 'Drvmcifuwnf;u NrKUd awmf
a½TUr,fqNkd y;D tif;0udk NrKUd opftwnfcikd ;f wmyJ }}
[k ajymvdkufrS axG;jrvnf; owd&ovdkjzpfum ...
]] aMomf tif; tif; ...[kwfom;yJ? EdkY 'gjzifY wdkufpdk;BuD;wdkYa&m AdkvfuawmfwdkYyg tif;0
a&mufaeMuNyaD ygY }}
]] a&mufaeMuNyDav? 'gwifb,furvJ wNrKdUvkH;aygY? a½TbdkrSm qif;&Jom;xJu enf;enf;yJ
usefawmYowJY }}
]] armifay:opf 'Dowif;b,fuMum;vJ }}
]] raeYu tif;0uvlwa,muf uRefawmfwdkYwyfa&mufvmw,f }}
]] b,folrsm;vJ }}
]] cifAsm;rodygbl;? t&ifwek ;f u tjrifrY mS aewJv Y ?l ukvm;jzL A&if*sx D uJ yg }}
]] EdkY [dkrSm usef;usef;rmrm½SdMu&JUwJYvm; }}
]] tm;vk;H use;f use;f rmrmygyJw?YJ wdu k pf ;kd Bu;D wdt Yk rd of m;awGvJ use;f use;f rmrm½SMd uw,fqw kd m
cifAsmYudk ajymvdkufygvdkY uRefawmfwdkYtdrfurSmvdkufw,f }}
]] 'Djyifaum bmrSmvdkufao;ovJ }}
]] 'DjyifawmY bmrSrrSmygbl; }}
]] aMomf aMomf ...uRefawmfarYvdkY ,lrvmcJYrdbl;? eufjzefcgrS tydkYcdkif;vdkufr,f? tdrfu
0ufom;ajcmufrek eYf YJ trJajcmufawGay;vdu k wf ,f? y&ifopf opfo;D ,dak wGvyJ gw,f? tJ'g cifAsmu Y v kd J
cGJay;ygvdkY rSmvdkufw,f }}
xdo k aYkd jymaepOf wyfom;wa,mufa&mufvmum axG;jrtm; Adv k cf sKyBf u;D tac:cdik ;f aMumif;
ajymojzifY ay:opfudkESKwfqufum xGufvmcJYav\/
aemufwaeYeeH ufwiG f &wemyl& t0a½TNrKUd awmfrS ...bk&ifrif;jrwf\trdeEYf iS Yf Adv k cf sKyBf u;D
r[maemf&xmu bk&ifu Y ,kd pf m; wyfrLS ; 3 a,muftm; bGUJ wHqyd af y;av&m? axG;jrrSm ...&Jausmo f &l
[l a om bG J U emrnf t oem;cH & ojzif Y Ak d v f y k H y &d w f o wf t vnf w G i f xif a y:ol w a,muf
jzpfoGm;&av\/ppfa&;um; waeYwjcm;ta&;BuD;vmcJY&m jrefrmwdkYrSmwdkufvkdufwdkif;tEdkif&í
,d;k ',m;wdcYk sn;f ½SK;H aeojzifY ,d;k ',m;wdaYk Mumuf½UHG wkev f KS yu
f m ppfwu kd x f u G &f ef wHcg;wckomcsev f yS Nf y;D
useaf omt,k', ¨ NrKUd awmfwcH g;0rsm;udt k wk tf jynfph u D m taoydwq f x Ykd m;av\/
waeYaomeHeufcif;wGif ,dk;',m;trwfBuD; z,m;wdkuf AdkvfcsKyfvkyfí wdkufqif okH;&m?
vSn;f ?&xm;wif tajrmufig;&m ...&Jrufwyfom; ok;H aomif;ESiYf t,k', ¨ NrKUd awmfrS xGuv f mum?
NrKUd awmftaemufbuf½dS r[maemf&xm\wyfoYkd a½SU½SKxu G v f monfukd t&Hwyfawmfrsm;ujrifMuí
r[maemf&xmxH oGm;a&mufavQmufxm;Muav\/
xdt Yk csed w f iG f NrKUd ta½SUajrmufbuf½dS aersK;d oD[yawY\wyfov Ykd nf; trwfBu;D z,m;z&efa&
Adv k cf sKyv
f yk í f xdrk Qavmufaom ppfonf&rJ uf vufeufrsm;ESiyYf if wcsed w f nf; oGm;a&mufwu dk cf u kd f
av\? r[maemf&xmonf wcPtwGi;f pDrcH efcY u JG m ...wyfaygif;Adv k f 6 a,mufwu Ydk kd wdu k q f if
120? ppfjrif; 1200? wyfom; 12000 ESifY xm;0,faMumif;wyfrawmfBuD; wckvkH;\ ppfuJBuD;jzpfol
aersKd;*kPÖ&wftm; AdkvfcsKyfcefYum wdkufcdkufap\? wyfrSL; &Jausmfol& axG;jrudk ppfuJBuD;
vufatmufwGif 500 wyfudktkyfcsKyfaom Adkvfwa,muftjzpfESifY tprf;oyf ppfAdkvfcefYvdkuf&m
ukvm;Adkvf aywvlrdvwfwyfrS aywvl\nD wyfrSL;ay:opfudkvnf; &Jausmfol& axG;jr
vufatmufwiG f wyfrLS ;tjzpfEiS Yf vdu k yf gxrf;½Guaf pav\? Adv k cf sKyBf u;D onf wyfxu G u f meD; &Jausmo f &l
axG;jrtm; ...
]] 'DuaeY armifrif;udk Adv k tf jzpfeYJ tprf;cefvY u kd w f ,f? trSKawmfukd oufpeG BYf uK;d yrf;xrf;½Guv f Ykd
yG&J vm&if rMumcif tNrw J rf;jzpfrmS yJ? ppfOya' ppfpnf;urf;udv k nf; txl;½dak ovdu k ef m&r,f armifrif;
...}}
[k rSmvdkufav\/
axG;jrrSm Adkvfvdk0wfum a½TxD;aqmif;í wyfAkdvf wyfrif;wOD;jzpfoGm;&onfhtwGuf
ajymrukefEdkifatmif 0rf;ajrmufum rdrd\wcPrQ&½Sdaomusufoa&udkyif cifopftm; jrifvdkuf
apcsiaf ompdwrf sK;d jzpfomG ;rdav\/
pnfoH? armif;oH? ESJoH? c&moHwdkYrSm qlnHum yGufavm½dkufvsuf ppfcsuf ppfoHrsm;ay;um
a<u;aMumf[pfatmfaMumfjimí ,d;k ',m;wyfBu;D udk w[kew f nf;xd;k wdu k v f u kd &f m ,d;k ',m;wdu Yk vnf;
vltm;ESifYzdum ½SdorSvufeuftpkHESifY w[kefwnf;xdk;twdkufwGif ESpfOD;ESpfbuf tqkwfcufvsuf
wOD;udk wOD; rxd;k azmufEikd b f J tcuftcJBuKaH eav\/
xdo k jYkd zpfaepOf ta&;jrifaom ppfuBJ u;D aersK;d *kP&Ö wfonf wyfawmfrsm;udk eHab;odYk cGmxGuf
apvsuf ppfaMumif;ESpaf Mumif;jzpfatmif trdeaYf y;Ny;D ,d;k ',m;wyfukd ñSyyf ;l ñSyyf w d jf zpf&ef pDrv H ukd af v\?
ppfuBJ u;D \&nf½, G cf suu f &kd yd rf ad om ,d;k ',m;Adv k cf sKyf z,m;wdu k v f nf; olcmG vQif ud, k cf mG csi;f qdo k vdk
jrefrmwyfomG ;&mvdu k yf gcGmxGuí f ppfEpS b f ufaeatmif jzefv Y ukd af v\/
xkdodkY AdkvfcsKyfESpfOD;\pDrHcsuft& ESpfbufppfonfwdkYrSm wbufESifYwbufwdkufom
ypfomatmif tvSr;f uGmoGm;Mu&m? xdt k cgüum; olUxufiga½SUodw Yk ;dk í wdu k cf u
kd Mf uav\? qifvQif
qifcsi;f ? jrif;vQif jrif;csi;f ? wyfom;vQiw f yfom;csi;f twif;eif;umwdu k af eMu&m wyfAv kd f &Jausmo f &l
(axG;jr) vnf; rdrdwyfom;rsm;udk aemufrqkwf&atmif "m;w0ifY0ifYESifY pDrH aqmfuGyfaeav\/
wBudrfwGif ,dk;',m;bufrS Adkvfr[kwf? wyfrSL;jzpf[ef½Sdolwa,mufu tcsif;csif;cGgí
wduk af e&mrS ½kww f &uf tkyv f u kd rf nf[
h efrsK;d ESiYf aemufvu kd w
f yfom;rsm;ygwygwnf; ajy;wufvmcJ&Y m?
&J a usmf o l & (axG ; jr) wyf r S wyf r S L ;ay:opf v nf ; ol \ tk y f p k y gwyf o m;rsm;ES i f Y a½S U qk H ; u
a&mufaeí...
]] wufvdkuf ...}}
[k &Jausmfol&u trdefYay;vdkufav\/
ay:opfrSm aywvl\a`rSmufpm;csuft& wyfrSL;&mxl; &vmcJYapumrl þuJYodkY &ifqdkif
tBuw d t f e,fwu kd yf rJG sK;d wGif wcgrQ a½SUqk;H uraecJb Y ;l &m ... e*dyk uwd owÅu d vnf;enf;yg;oljzpfí
AdkvfvkyfolrSmvnf; &if;ESD;aom oli,fcsif;rdwfaqGjzpfaeojzifY a½SUrwufbJ aMumufaMumufESifY
aemufqkwfvdkufav\/
ay:opf aemufqw k v f u kd of nfEiS w Yf NyKid ef uf &Jausmo f &l wyfrmS wwyfv;Hk tHt Y m;oifo Y mG ;um
wefo Y mG ;av\/
xdktcsdefwGif AdkvfcsKyfjzpfol ppfuJBuD;onf &Jausmfol&ESifY reD;ra0;wGif½Sd&m &Jausmfol&tm;
rsufvkH;jyL;um vSrf;MunfhvdkufonfwGif ... &Jausmfol&vnf; ppfuJBuD;rsufvkH;wGif rdrdtouf
qkH;½SKH;&rnfhta&; csufcsif;ajy;jrifum? cifopfrsufESmrjrifEdkifawmYbJ vufu"m;udk cg;odkY
xd;k oGi;f vdu k Nf y;D ...
]] rqkwfeJY wufvdkuf }}
[k ajym&if; wyfrSL;ay:opfudk aoewfESifYypfcsvdkuf&m ay:opfrSm wcgwnf;yGJcsif;NyD;
usomG ;av\? wufvmaom ,d;k ',m;Adv k o f nf &Jausmo f &l vkyyf u Hk dk em;rvnfEikd af om trlt&mESiYf
MunfhaepOfyif ...&Jausmfol&vnf; udk,fwkdifa½SUodkYwufum ,dk;',m;wyfxJodkY twif;0ifí
wdu k cf ukd af v\/
ay:opfukd aoewfESifYypfykH jrif&aom wyfawmfom;rsm;vnf; toufqHzsm;xdwfvefYum
aemuforYkd qkw0f aYH wmYbJ t&Ju;kd um ,d;k ',m; qify?Hk jrif;yk?H vlyx Hk o J Ykd wk;d a0SU0ifa&muf wku d cf u kd af vrS
aemufaxmuf jrefrmwyfawmfrsm;vnf; w[kew f nf; zdzpd ;D pD;wdu k cf u kd Mf uav&m 2 em&Dceft Y MumwGif
,d;k ',m;wyfBu;D vefí Y tjyif;qkwcf mG xGuaf jy;Muav\/
&Jausmo f &l vnf; NrKUd wHcg;a&mufatmif vdu k v f aH jcmufveS NYf y;D rS ay:opftavmif;vdu k ½f mS &m
usq;Hk oltavmif;aumifawGMum;wGif ½kyv f u©Pmray: rsuEf mS zrf;r&atmifjym;aeaom ay:opf\
wyfrLS ;t0wfEiS Yf tavmif;aumifwaumifuakd wGU&ojzifY ay:opftavmif;yJqNkd y;D ,lvmcJ&av\/
xdak eYu wdu k yf w JG iG f ,d;k ',m;wdx Yk rH S qifw&mausm?f jrif;ESp&f mausm?f vlwaxmif t½Si&f vdu k f
onft h euf 3 ykH wykaH usmaf usmrf mS &Jausmo f &l \wyfrS vdu k vf zH rf;qD;&rdjcif; jzpfav\/
wdu k yf rJG jS yefta&mufwiG f Akv d cf sKyBf u;D ud, k w f idk f wdu k cf ukd yf pHk pfaq;&m? ay:opfukd aoewfjzifY
ypfowfNyD; &Jausmfol&udk,fwdkif twif;0ifa&mufwkdufcdkufykHudk ppfuJBuD;u rSefonfhtwkdif; tppfcH
ojzifY Akv d cf sKyBf u;D r[maemf&xmu axG;jrtm; cs;D usL;aomrsuEf mS xm;jzifY Munf½h KS um ...
]] rif; 'Dvo kd m trSKawmfxrf;½Guo f mG ;&if waeYaeY Akv d cf sKyjf zpfrmS yJ }}
[k ajymvdkufav\/
r[maemf&xmu i,fom;rsm;tay:ü cs;D rGr;f pum;ajymcJv&S m axG;jrrSm r[maemf&xmxHrS
tpGr;f ukef cs;D usL;oHrsK;d Mum;&ojzifY wcPtwGi;f Akv d cf sKyBf u;D jzpfomG ;&oavmuf 0rf;ajrmuftm;wuf
oGm;av\/
AdkvfcsKyfBuD;onf ay:opftavmif;udk ,lvmonfhtwGuf tenf;i,fjypfwifpum;ajymNyD;
xGufcGmoGm;avrS axG;jrvnf; rdrdtjzpfudkjyefvnfowd&um ,lBuKH;r&jzpfoGm;av\/
xdkaeYnwGif &Jausmfol& axG;jrESifY ukvm;Akdvf aywvlrdvwfwdkYonf ay:opftavmif;udk
A&if*sD ukvm;jzLwdYk xk;H pHtwkid ;f zkwu f sn;f oN*K[ d u f m wyfawmfEiS rYf eD;ra0;wGif jrKyEf v HS u kd Mf uav\/
ay:opfum; ,d;k ',m;jynfppfajrjyifwiG f ae&pfc&YJ avNy?D t0a½TNrKUd awmf½dS tpfrjzpfol cifopf
Mum;odygrl tb,fuo YJ Ykd ae½SmvdrrYf nfenf;/
&Jausmfol& axG;jronf aemufwaeYeHeufwGif ukvm;AdkvfxHoGm;um wdkufyGJjzpfysuf&ykH
vk;H apYyg'fapY ajymjyNy;D ...
]] tJ'gyJ Adkvfrif;&JU? olqkwfwm ...AdkvfcsKyfvkyfwJY ppfuJBuD;eJY wyfaygif;AdkvfawGrjrif&if
i,fom;avmufjrif½eHk aYJ wmY ta&;rBu;D Edik b f ;l ...zk;H Edik zf Ed ikd w f ,f? ckawmY ppfuBJ u;D ud, k w f ikd jf rifvYkd
uReaf wmfu Y kd rsuv f ;Hk jyL;Munfv h u
kd wf ,f? wdu k yf x JG u G u f meD;uvJ Adv k cf sKyBf u;D u woD;wjcm; ppfOya'
½dkaovdkufemzdkY trdefYay;vdkufw,f? uRefawmfu 'Dvdkrvkyf&if ppfuJBuD;u uRefawmfeJYay:opf
ESpaf ,mufv;Hk ypfowfrmS trSeyf ?J 'DawmY ESpaf ,mufao&r,ft Y pm; wa,mufomaoapawmYqNkd y;D
vkycf &YJ wmyJ? uReaf wmfawmY ay:opftwGuf woufv;Hk ,lBuK;H r&jzpfaeawmYrmS ygyJ? Adv k rf if;rsuEf mS vJ
rMunf0h aYH tmifjzpfomG ;w,f? [dk aejynfawmfus&if cifeYJ Adv k uf awmfwrYkd suEf mS b,fvv kd yk Mf unf&h r,f
rodao;bl; ...}}
[k ajymvdu k &f m ukvm;Adv k v f nf; 0rf;enf;aMuuGaJ omtrlt&mjzifY em;axmifaeNy;D rS ...
]] NyD;NyD;om;udpö ...b,fvdkrS rwwfEdkifawmYbl;aygY? olUtjypfeJYoludk ...b,folrS
tjypfwifp&mr½Sdaybl;? usKyfvJ wyfrSL;'Dyoludk ar;Munfhygw,f? jzpfysufykH tajctaeu tck
armifaxG;jrajymwJYtwdkif; olUudku,fvdkYrjzpfEdkifwJYtaea&mufaew,f? olUudku,f&if u,folyg
taocH&r,f? wyfawmfBu;D rSmvJ ta&;edro Yf mG ;r,f? 'gYaMumifY ...armifaxG;jr b,fvrkd S pdwrf aumif;
r½Sed ?YJ usKyb f ,fvrkd S ratmufarYb;l }}
]] Advk rf if;uawmY oabmxm;Bu;D vdYk [kwyf g&JU? cifeYJ Adv k u f awmfwu Ykd qd&k if rde;f rom;rd.Yk ..}}
]] tdk ...olwdkYudkvJ usKyfajymraygY? jzpfNyD;om;trSK bmwwfEdkifrSmvJ? NyD;wmNyD;apaygY }}
[k ajymNy;D vQif ...
]] 'gxuf Adv k cf sKyBf u;D u raeYuwdu k yf u JG tjyef armifaxG;jrudk odycf s;D rGr;f vdu k w f ,fqykd gvm;}}
[k ar;vdkuf&m ...
]] cs;D rGr;f aywJY 0rf;romEdik yf gbl; Adv k rf if;&,f? ay:opfrsuEf mS om jrifaeawmYwmyJ }}
]] 'gudak zsmufypfvu kd f ...usKyv f aJ zsmufypfvu kd Nf y?D olUtaMumif;awG;rd&if 0rf;enf;rSmtrSeyf ?J
armifaxG;jr ckvkd bGUJ awG&wm ...Adv k t f jzpfeYJ tprf;oyfcefcY &H wm? Adv k cf sKyBf u;D u cs;D rGr;f cH&wmawG
0rf;omygw,f? Bu;D yGm;vdrrYf ,fqw kd m usKyjf rifvYkd tpua`rmS ufvu kd w
f myJ }}
]] Adv
k rf if;aus;Zl; woufqyfrukeyf gbl; Adv k rf if;&,f ...uReaf wmfY ...}}
[k a½SUrqufEikd b f J wef&Y yfaeNy;D rS aywvluyif ajzmif;jzajymqdo k jzifY tjcm;pum;rsm;ajymum
xrif;pm;&ef tcsed af &mufonfEiS Yf jyefvmcJav\/
axG;jrrSm xdkaeYupí ay:opftwGuf,lBuKH;r&jzpfvsuf rMumcP ay:opfoif;csKdif;teD;
oGm;a&mufNyD; 0rf;enf;ylaqG;avY½Sd&m xdktjcif;t&mudk ukvm;Adkvfudk,fwkdifu od½SdojzifY ajzmif;jz
ajymqdw k m;jrpfxm;&av\/
taMumif;rlum; ukvm;Adv k f aywvlrmS axG;jrtay:ü pdwef mjcif;r½S?d yuwde*dpk w d t
f wdik ;f
aumif;usKd;vdkvm;cJY&m ppfwdkufaepOf pdwfESvkH;aqG;ajrUaeu yGJ&atmifwdkufEdkifrnfr[kwfonfudk
awG;rdaomaMumifw Y nf;/
axG;jrrSm rawmf&ao;aom a,mufzavmif;twGuf rawG;&ufavmufatmif ylavmifvsuf
½Sd&m ...xdkodkYylavmifjcif;rSm ay:opfudkvGrf;vSíomr[kwfbJ aejynfawmfa&mufvQif cifopf\
pdwfü wrsKd;wrnfxifum txifvGJtjrifvGJjzpfNyD; pdwfemoGm;rnfudkpdk;vSaomaMumifY xdkrQavmuf
ylyefcjYJ cif;jzpfav\/
,dk;',m;wdkYrSm wdkufvdkufwdkif;ta&;rvSojzifY ...tBuHwrsKd;xGifum t,k'¨,NrKdU½dk;
tjyifbuf½Sd usKH;av;bufudkywfum wmig;&mtus,f½Sdaom tkwfNrKdUcHwyfaygif; 50 ta&;wBuD;
wnfaqmufí ...ajymif;tajrmuf pDpOfcif;usif;um avmufvTJwkH;armif;paom qifcvkwf?
jrif;cvkwrf sm; pDrx H m;½Sv d suf a&bufrv S nf; jyifopfoabFmtrsm;ESiYf ckcx H m;av\/
Advk cf sKyBf u;D r[maemf&xmvnf; aersK;d oD[yawYEiS w Yf ikd yf ifum?t,k', ¨ NrKUd awmf 4 rsuEf mS udk
ywfí tkwNf rKUd cHwyfaygif; 27 NrKUd wnfum wefaqmif;jytd;k ESiw Yf uG crf;crf;em;em;aqmufvyk v f suf
NrKUd xdyüf tajrmuf? pdeaf jymif;rsm;wifum ...aeYpOf t,k', ¨ NrKUd wGi;f odYk ypfvw T af v\/
jrefrmcHwyfNrKdUrsm;rSm tjrifYajray:rS tcsKdU 7 awmif? tcsKdU * awmif? tcsKdU 9 awmifjrifYí
NrKdUxktus,frSm t0ef;wm 150 rS 500 txd½dSMuav\/
t,k'¨,NrKdUawmf\ awmifbufrsufESmü befaumufjrpf½Sd&m befaumufjrpfrSm t,k'¨,
NrKdUwGif;odkY pD;0ifaeojzifY ...,dk;',m;wdkY\ oabFm? orÁmef? &JavSrsm; rxGuf r0ifEdkifatmif
jrpfta½SUbufEiS Yf taemufbuf oHBuK;d wef;xm;vdu k af v\/
waeYaomeHeufcif;wGif t,k', ¨ NrKUd wGi;f rS befaumufjrpftwdik ;f ,d;k ',m;Adv k cf sKyf 4 a,muf
tkyfcsKyfum wdkufavSwaxmif? oabFm q,fpif;? orÁmef ig;&mESifY ukvm;jzL? ukvm;euf? w½kwf?
yoQL;? ,d;k ',m; vlrsK;d pHw k yfom;aygif; 6 aomif;ausmw f ifum a&aMumif;rScsv D m&m oHBuK;d wef;xm;
onft h em;a&mufonfwiG f a½SUrwufEikd b f J wefaY eMu&av\/
xdt k cdu k f t,k', ¨ NrKUd awmf\awmifbufrsuEf mS ½Sd jrefrmcHwyfNrKUd wdrYk S tajrmufrsm;ESiYf r&yfrem;
ypfcwfMuav&m ,d;k ',m;a&wyfuvnf; jyefveS yf pfcwfav\/
rMumrD r[maemf&xm\trdeUf t& wyfaygif; 7 wyfxu G v f mNy;D vQif befaumufjrpf\ vuf0J
vuf,m urf;xdyrf aS eí vSn;f &xm;wif tajrmufwaxmifausmEf iS Yf toHrpJatmifypfcwfav&m?
befaumufjrpfwckv;Hk yJw Y ifxyfum ,d;k ',m;a&wyfBu;D ysupf ;D vkcref; &JavS? orÁmef tajrmuftjrm;
uGyJ suef pfjrKyv f suf rqkwo f mrwufom tcufBuKaH eNy;D rS jyefveS yf pfcwf&if; twif;qkwaf jy;av\/
xdo k aYkd jy;pOf rdrw d &Ykd aJ vStcsi;f csi;f wd;k a0SUacGUwdu k u
f m olUxufigt&ifO;D atmif tvkt,uf
jzpfaeMuojzifY urf;xdyEf pS zf ufrS jrefrmwyfom;wdrYk mS 4if;wdjYk zpfyMHk unfNh y;D &,farmMu&av\/
tcsdefum; rdkCf;&moDrS aqmif;&moDodkY ajymif;cJYavNyD? ,dk;',m;jynfudkum;r&ao;?
t,k'¨,NrKdUawmfudk 0dkif;ae&onfyif wESpfausmfcJYavNyD? rMumrD AdkvfcsKyfBuD; r[maemf&xm
tzsm;a&m*gESiYf uG,v f eG of mG ;&m jrefrmwyfrawmfBu;D rSm jrifrY &kd af wmifBu;D NyKu d somG ;ouJo Y Ykd ud;k pm;&mrJY
jzpfomG ;av\/
axG;jrrSm olwyg;wdkYxuf ,lBuKH;r&jzpfum urÇmay:wGifaecsifpdwf ukefcef;oGm;rdav\?
taMumif;rlum; rdrdrSm AdkvfcsKyfBuD;\ csD;`rSifYa`rSmufpm;csufudk trsm;qkH;cH,l&oljzpf&m a½SUtzdkYwGif
AdkvfcsKyfBuD;udk trSDjyKíBuD;yGm;awmYrnf[k ,kHMunfaecdkuf tm;udk;&mjzpfol AdkvfcsKyfBuD; rsufESmvTJ
oGm;aomaMumifYwnf;/
od k Y & mwG i f Ad k v f c sKyf B uD ; onf tonf ; toef j zpf a epOf ppf u J B uD ; aersKd ; *k P Ö & wf E S i f Y
Zif;r,faMumif;csAD v kd cf sKyf aersK;d oD[yawYwu Ydk akd c:iifum &Jausmo f &l axG;jrtm; tpGr;f tp½So d jl zpfí
Munf½h KS cs;D a`rmS ufvu kd yf g[k rSmoGm;½Sm&m xdo k rYkd mS oGm;onft h wGuf omvGe0f rf;enf; ,lBuK;H r&jzpfum
vSKu d vf KS u
d v f v JS JS 0rf;enf;yufvuf rsu&f nfusrad v\/
r[maemf&xmtkyfcsKyfaom xm;0,faMumif;csDwyfrsm;udk Zif;r,faMumif;csD AdkvfcsKyf
aersK;d oD[yawYu ,liiftyk cf sKy&f av\/
r[maemf&xmuG,v f eG af Mumif; &wemyl& t0a½TNrKUd awmf ajcz0g;awmfatmufoYkd avQmufxm;
oHawmfOD;wifvdkuf&m r[maemf&xm\tavmif;udk rSL;BuD;rwfBuD;wdkY xkH;pHtwdkif; oN*Kd[fap
trdeaYf wmfEiS Yf rkwrÅ NrKUd 0ef rif;&Jrif;vS OZemudk xm;0,faMumif;csw D yfrsm;tkycf sKy&f ef apvTwv f u kd af Mumif;
trdeaYf wmfa&mufvmav\/
t,k'¨,NrKdUrSm 14 vwdkifwdkif jrefrmwyf\0ef;&Hjcif;cH&í NrKdUwGif;om;wdkY tpma&pm iwfp
jyKvmonfw h ikd af tmif tnHrh cHbJ ckcaH ecJ&Y m Adv k cf sKyBf u;D aersK;d oD[yawYvnf; wenf;wzkH tBux H wk íf
t,k'¨,NrKdU½dk;atmufrS NrKdUwGif;txd OrifvdkPfacgif; 5 aMumif;wl;azmufNyD;vQif ESpfaMumif;aom
OriftwGif;odkY xif;avmifpmrsm;xnfhí rD;wdkufav&m ajrrsm; tpdwfpdwftrTmrTm uGJtufí
wmw&mausmfcefY NrKdU½dk;NyKdusavrS t,k'¨,NrKdU 4 rsufESmudk 0ef;&Hxm;aom jrefrmwyf tm;vkH;
wvk;H wpnf;wnf; a&vk;H Bu;D tdqif;vmouJo Y Ykd ppfcsupf pfo?H nmoHay;um [pfatmf aMumfjimvsuf
NrKUd wGi;f odYk tjyif;csw D uford ;f yku d Mf uav\/
xdkaeYum; ...jrefrmouú&mZf 1129 ck OD;wefcl;vqef; 11 &uf? Mumoyaw;aeYjzpf&m
urÇm&Y mZ0if jrefrmausmufjzmxufü ausmufxuftu©&mxGe;f í O'gef;armfueG ;f wifxm;xdu k af om
aeYjzpfay\/
taMumif;rlum; a&aMumif;wGiu f sOv f nfí ppfbufüvufeufaumif;½So d l ukvm;jzL jyifopf
wdkY\ tultnDudkcH,l&onfhtjyif udk,fwkdifvnf; oHwdkifyrm rsm;pGmcdkifrmí &mZ0iftqufquf
wcgrQrysufpD;cJYbl;aom ,dk;',m;jynf t,k'¨,NrKdUawmfBuD;udk jrefrmEdkifiHawmfu AdkvfcsKyf 2 OD;
oGm;a&mufwdkufckduf½kHESifY tvkH;pkHatmifjrifum ,dk;',m;wjynfvkH; jrefrmtvHawmfatmufodkY
oGwo f iG ;f vdu k af omaMumifw Y nf;/
,d;k ',m;bk&if ausmufbmG ;{umw,frmS ...jrefrmppfonfawmfwNYkd rKUd wGi;f t0if taemuf
wHcg;rS ½kyaf zsmufxu G af jy;&m ppfonf&rJ ufawmfwt Ykd Mum;wGif vufeufxí d ewf½mG pHav\/
xdktcsdefwGif tif;0a½TNrKdUawmfü Aef;armfaMumif;csDwufvmaom w½kwfppfwyfBuD;udk
ckcwH ukd cf ukd &f ef wyfawmfrsm;apvTwaf e&csed jf zpfí ,d;k ',m;ta&;Ny;D pD;onfEiS w Yf NyKid ef uf aejynfawmf
jyef&ef ta&;wBu;D pDrpH ikd ;f jyif;Muav\/
xdo k pYkd rD &H mwGif ppfOya'pnfrsO;f twdik ;f okyYH ef;ac: (1) ok&YH (2) zrf;& (3) vuf& 3 rsK;d wdu Yk kd
aejynfawmfoYkd ac:,lc&YJ rnfjzpf&m xdo k aYkd omolwrYkd mS ,d;k ',m;jynfwiG f wESpaf usmf 2 ESpcf efY 0ef;0kid ;f
wdkufcdkufaepOftwGif tdrfaxmifpkaygif; 106100 (wodef;ajcmufaxmifw&m) ½SdaeaomaMumifY
wyfawmfom;rsm;tm; toD;oD; apmifaY ½Smuf,v l m&ef a0ykcH say;tyfí odr;f qnf;,liifvmcJ&Y av\/
xdt k rd af xmifpk wode;f ausmw f iG f ,d;k ',m;jynfoaYkd &mufaeaom wvdik ;f ? jrefrm vlEpS &f mcefEY iS Yf
w½kw?f yoQL;? ukvm; paomvlrsK;d pkH 500 yg½S&d m usev f rl sm;rSm ,d;k ',m;vlrsK;d csn;f yifjzpfMuav\/
axG;jrrSm wyfrLS ;jzpfí tdraf xmifpk 100 udk tkycf sKyaf pmifaY ½SmufvmcJ&Y &m t,k', ¨ NrKUd tysuw
f iG f
vk[H &l wku d u f kd vdu k v
f ½H mS azGaomfvnf; rawGU&awmYojzifY rdrt d yk cf sKyv
f m&aom ,d;k ',m; vlrsK;d wdx Yk H
ar;jref;pkpH rf;Munf&h m 4if;wdu Yk vnf;rodMuojzifY pdwyf suo f mG ;rdav\/

tcef; ( 9 )

pdr;f nKpd akd jyí usuo f a&½Sad om opfyif? 0g;yifw\ Ykd tMum;rS xd;k azmufcRex f u G vf su½f adS om
a½Teef;jyom'f taqmifaqmifwdkYonf aea&mifESifY a½Ta&mif yPm[yfvdkufwkdif; ppfudkif;bufodkY
<uwufum ckefjyefvmawmYrnfuJYodkY xifrSwf&av\/{&m0wDjrpfurf;ü pDwef;vsuf½Sdaom
ppfudkif;awmifBuD;onfum; rdrdwzufrsufapmif;xdk;½Sd &wemyl& t0a½TNrKdUawmfBuD;udk BuD;pGmaom
orm"da`E´ESifY £a`E´&&½SKpm;um aumif;csD;axmyem Mobmay;vdk rsufESmxm;trlt&mrsKd;
jzpfay:aeouJo Y Ykd xifjrif&av\/
,dk;',m;jynfBuD;udk pnfxD;c½dkif EdkifiHtvkH;? odrf;BuKH;atmifjrifvmojzifY &wemyl&
t0a½TNrKdUawmfBuD;rSm ...]] igjrefrmvlrsKd;uG }} [k BuKH;0g;um oD[em'H jcaoFYoHrsKd;a[mufvsuf
[Hom0wDa&mufrif;vufxufu wvdik ;f wdv Yk ufwiG ;f qif;oufco YJ nfukd awmufwacgufacgufEiS Yf
tcJraMujzpfaeonft h oGif xifjrif&av\/
a½TNrKdUawmfajrmufjyif weoFm&DwHcg;teD; crf;em;aomtdrfBuD;waqmifay:odkY vkvifysKd
wa,mufwufomG ;av&m ...avSum;twufwiG f qif;vmoluv k m;jzLwa,mufEiS Yf awGUBuKo H jzifY
tenf;i,f&yfwefpY um;ajymNy;D tdraf y:odYk awmufavQmufwufomG ;av\/
xkdvkvifysKdrSm ]] &Jausmfol& }} bGJUcH axG;jryifjzpfí tdrfBuD;rSm ukvm;Adkvf aywvlrdvwf\
tdryf ifjzpfavownf;/
axG;jronf aywvlwdkYZeD;armifESH ]] ,dk;',m;qkH; }} AdkvfcsKyfBuD; r[maemf&xmuawmfxH
a&mufaecdu k f ...cifopfEiS Yf ESpaf ,mufwnf;awGU&ef vmcJjY cif;jzpfay\/
,d;k ',m;ujyefvmrS cifopfEiS Yf wcgrQrawGU&ao;&m ...a&mufa&mufjcif;rvmtm;ojzifY
waeYnaejzpfaom (,aeYnae)rS xGuv f mcJ&Y av\/
axG;jronf qif0ifcef;ESiYf rsuEf mS csi;f qdik jf zpfaom twGi;f cef;rBu;D wGi0f ifxikd vf suf ...
]] cifa& tdk ...cif }}
[k ac:&if; tdrx f o J v Ykd rS ;f í [d[ k 'kd 'D MD unfu h m ...rsuv f ;Hk ESiYf ½SmazGaeav\/
rMumrD cifopfxu G v f mNy;D vQif axG;jrudjk rifonfEiS w Yf NyKid ef uf &yfwefaY i;pdu k af eav&m ...
axG;jronfvnf; cifopfrsufESmjrifvQifjrifcsif; tm;&0rf;omjzpf&awmYrvdk? 0rf;enf;&awmYrvdk
xdxk þ kd þ? [k[ d 'kd 'D D rcGjJ cm;Edik af om pdwrf sK;d jzpfaeNy;D rS ...
]] cif ...vmav? armifYudkrodawmYbl;vm; ...}}
[k r&Jw&JavrsK;d ESiYf wvk;H pDcu JG m ajymac:vdu k af v\/
cifopfonf &yfae&mrS wvSr;f csi;f vSr;f um axG;jrqDov Ykd mcJíY rsuEf mS csi;f qdik rf t
DS ;Hk Bu;D wGif
0ifxikd v f suf rsu&f nfwjYkd zifjY ynfah eaom rsuv f ;Hk Bu;D ESiYf axG;jrudMk unfu h m ...
]] ay:opfukd ac:rvmcJb Y ;l vm; q&m&JU? &ufpufygay&JU? 'DursuEf mS awmif raxmufawmYb;l ?
'Dvv kd yk v f Ykd armifrY mS ...}}
[k ajymNy;D ...a½SUrqufEikd af wmYbJ ½SKu d Bf u;D iifBu;D idak v&m? axG;jrvnf; rnfojYkd yefajym&rnf
rod ½kww f &uf rSio f ufro d vdjk zpfaeNy;D rS ...
]] cif ...armifYudkwvGJrxifygeJY? ay:opftwGuf armifudk,fwkdift½l;wydkif;jzpfaewm
Adv
k rf if;odygw,f ...ar;Munfyh g ...}}
[k ajymNy;D wdu k yf üJG jzpfysucf yYJ Hk vk;H apYyg'fapY½iS ;f jyum rdrt d wGut f cuftcJukd o½kycf í JG ay:opfukd
rvky&f ufvQif rdrad &m ay:opfyg ESpOf ;D pvk;H toufq;Hk &rnftaMumif; aoaocsmcsm ajymjyav\/
cifopfum; pD;usvmaom rsu&f nfrsm;udk vufuikd yf w d yf g;p (vufuikd yf 0gwrsK;d uJo Y jYkd zpf\) uav;ESiYf
okw&f if; toHrxGuaf tmif Buw d if kd idvk suyf if½adS v\/
]] txifrvGyJ geJY cif&,f? armifpY w d x f rJ mS 'DtwGuf b,fvjkd zpfaew,fqw kd m ...}}
cifopfu ikaYH e&mrS axG;jrtm; acgif;axmifMunfu h m ido k yH gESiYf ...
]] armifBuD;uvJ ajymygw,f }}
[k qdkvdkuf&m ... axG;jru
]] tck armifajymwJYtwdkif;yJ r[kwfvm; }}
[k ar;vdkufav\/
]] [kwfw,f ...'gayr,fY b,fYES,fajymajym ay:opfawmY ½SifowfvdkYao&wm trSefyJ
r[kwv f m; ...}}
cifopfrSm &nf;pm;b0a&mufuwnf;u axG;jrtm; q&m [lívnf;aumif;? armif [lí
vnf;aumif; ac:iifokH;pGJcJY&m? ½Sif [k wcgrS rac:bl;ygbJESifY ,ckpum;wGif ½SifowfvdkY[k okH;pGJ
ajymqdv k u kd af omaMumifY axG;jrrSm eifu Y eJjzpfomG ;rdav\/
]] 'Dvo kd abmrydu k yf geJY cif&,f? rwwfomvkYd jzpf&wm ...}}
]] b,fYES,f rwwfom[kwf&rSmvJ? aoaocsmcsm aoewfESifY ypfowfNyD; ...}}
]] aMomf ...usyv f u kd yf gbd cifEY , S f ...}}
]] q&m[m uRefrwdkYtay:r,f odyfiJYñSmzdkYaumif;wmyJ? armifBuD;qdk&if q&m'DtjzpfrsKd;
a&mufatmif ud, k yf ef;? pdwyf ef;cH ynmvJoifay;? &mxl;vJ&atmifvyk af y;w,f? 0if0ifcsi;f ppfMuyf
jzpfw,f? olrsm;qdk&if wyfom;upvkyf&wm? wcg 0ifvdkYwvMumum½Sdao;? wyfrSL;jzpfatmifvkyf
ay;w,f? 'Djyifval wGqkd wcsKUd ig;ESpf ajcmufEpS f trSKxrf; wdu k yf 0JG if&wmawmif rjzpfEikd v f w Ykd uJueJ YJ
aoG;aomufBu;D vkyaf e&wmawG tykBH u;D ½Sw d ,f? Ny;D awmY 'DueJq Y &kd ifvyJ J ...}}
[k ajym&if; a½SUrqufEikd yf J rsu&f nfawGusvmum w½SKu d ½f KS u
d jf zpfaeav\/
]] ajymawmY cif&,f ...ajymawmY? armift Y jzpfuvJ ajymp&mjzpfaewmyJ }}
[k nnf;nLvdkuf&m cifopfu idkae&mrS rsuf&nfokwfum twefMumpOf;pm;ovdk
vkyaf eNy;D rS...
]] 'Duqkd&if ...oGm;uwnf;u w wwJ wae&wm? vlBuKH½dSwdkif; pmay;owif;ydkY? [dkt&if
wavmu 0ufom;ajcmufreYHk YJ trJajcmufawGyw Ykd ek ;f uawmif olwu Ydk ckd aJG y;yg rSmvdu k af o;w,f? q&mrdYk
vky&f ufw,f? uRerf awmY 'DaeYup q&mYurkd Munf0h aYH wmYygbl;? q&mYjrifwikd ;f ay:opftrSw&f Ny;D ...}}
cifopfonf ajym&if toHwkefum idkoHygvmojzifY pum;udkjzwfxm;vdkufpOf aywvlwdkY
ZeD;armifESH a&mufvmMuav\/
axG;jronf Adkvfuawmfudk ESKwfqufNyD; ay:opftaMumif; auseyfavmufatmif
½Sif;vif;ajymjyav&m? AdkvfuawmfrSmrl rdrdudk,fwdkifESifY aoG;pyfjcif;r½SdojzifY axG;jrtay:wGif
rauseyfjcif;rjzpfcJYonfhtwdkif; rsufESmrysuf e*dkrltwdkif; azmfa½GpGm½SdcJYav\/
axG;jronf ae0ifírD;xGef;NyD; tawmfnOfheufonfhwdkifatmif a½S;jzpfaemufaMumif;rsm;
jyefajymif;ajymqdkum tdrfom;rsm;ESKwfqufxGufvmcJY&m cifopfrl jyefíESKwfqufazmfr&bJ
rsuv f ;Hk Bu;D ESiMYf unfí h omae&pfav\/
cifopfum; ,d;k ',m;rSwyfawmfrsm; ra&mufru D yif ay:opftaMumif; wifBuKo d x
d m;ESi&Yf m
xdt k cguyif axG;jrtay:ü pdwt f emBu;D emum vky&f ufavjcif;[k atmufarYcaYJ v\/
axG;jr rnfodkYyifxkacsapumrl cifopfwGif auseyf&efrpOf;pm;EdkifbJ ppfajryifwGif ay:opf
rcsrd qefaY o&yku H okd m jrifa,mifum axG;jrowfvaYkd o&wmyJ [laomtpGu J kd azsmufr&atmifjzpfNy;D
axG;jrjrifav idck siaf v pdwef mavjzpfaecJaY v\/
axG;jrvnf; &nf;pm;cspf cifopf\ txifvGJjcif;twGuf pdwfysuf0rf;enf; ,lBuKH;r&jzpfum
,d;k ',m;wku d yf üJG usonft h xJygoGm;vQif aumif;av&JU [kyif atmufarYrad v\/
axG;jronf aemuf&ufrsm;wGif cifopfxH 4? 5 Budrf vma&mufajzmif;jzajymqdkao;&m
wcgxufwcgqdk;í aemufqkH;wGif cifopfu ...rdrdtm; oem;ñSmwmjcif;½Sdygrl? toGm;tvm
jzwfxm;ygrnft h aMumif;ESiYf awmif;yefavaomaMumifY cifopfEiS yYf if awGUcGirYf &atmif jzpfomG ; cJaY v\/
axG;jrum; aocsifpdwfaygufum ½l;rwwfjzpfoGm;av\? ppfyGJujyefvmvQif cifopfESifY
vufxyfNy;D vGwv f w G vf yfvyf aysmaf ysmyf g;yg;ESiYf &nf;pm;b0uvdk cd;k aMumifc;kd 0Suf aMumufz½Ykd u S zf Ykd
r½Sad wmYbJ tm;&yg;& pdw½f v dS uf½dS cspaf wmYrnf[k BupH nfawG;awmxm;aom arQmv f ifcY surf sm;onf
t,k ' ¨ , NrKd U awmf B uD ; ysuf p D ; oG m ;ouJ Y o d k Y wcgwnf ; arQmf v if Y c suf w k e f ; um tqk H ; c&D ; od k Y
a&mufoGm;Muav\/
taMumif;rlum; cifopf\awmif;yefcsufwGif &uftuefYtowfrygbJ woufvkH;vdkvdk
jzwfxm;&efrsKd; jzpfaeaomaMumiYfwnf;? axG;jrrSm,cifuvkd wdkufpdk;BuD;tdrfüyif aeav&m
wduk pf ;kd Bu;D tdrrf mS a½TNrKUd awmf taemufjyif jrifrY &kd b f &k m;teD; jrifrY &kd &f yfuu G üf jzpfojzifY cifopfwYkd tdrEf iS Yf
,cif a½Tbakd epOfavmuf reD;vSawmYacs/
wdkufpdk;BuD;aeaom&yfuGufESifY 2 uGufjcm; avmuo&zlbk&m;teD; NrKdU½dk;em;wGif MuG,f0wdkY
tdrf½Sd&m? MuG,f0wdkYtdrfrSm taemufjyifqdkapumrl ...taemufjyifESifY ajrmufjyifaxmifYem;wGif
wnf½o dS jzifY cifopfwt Ykd rd Ef iS Yf &yfuu
G f 3 ckrQomjcm;ayonf/
xdo k Ykd &yfuu G cf si;f eD;onftm;avsmpf mG ...rMumcP cifopfwt Ykd rd o f Ykd vnfywfomG ;vmvsuf
½Sday\? MuG,f0rSm vGefcJYaom 2 ESpfavmufupNyD; vTwfawmfwGif tokH;pma&;&mxl;&½Sdum
vTwaf wmft&m½Sw d OD; jzpfcaJ v\/
Mu, G 0f onf vTwaf wmft&m½Sjd zpfonfrpS í oGm;av&mwdik ;f aemufvu kd af emufygwynfw h yef;
umvom;tazmfrsm; ac:oGm;avY½Sd&m ...4if;wdkYtxJwGif NzKd;atmifqdkolrSm MuG,f0vufyg;ap
vl,kHwOD;uJYodkY oGm;wdkif;ygjzpfcJYav\/
NzK;d atmifrmS tmus,u f s,Ef iS Yf ta`rmS uftyifaY umif;í owŽd o dS a,mif rdu k of a,mifxif&
apumrl wu,fwef;tm;jzifY owÅd½Sdolr[kwfacs? axG;jrum; MuG,f0udk e*dkrlrysuf cyfrSefrSefyif
qufqaH ygif;oif;cJ&Y m Mu, G 0f url ,cifuavmuf azmfazmfa½Ga½Gr½Sv d aS wmYacs/
axG;jronf waeYaomeHeufcif;wGif ,dk;',m;ppfajrjyifü aecJY&ykHrsm;udkpOf;pm;&if; vkH[ludk
trSwf&vmojzifY ,dk;',m;pkxJodkY awGU&vdkawGU&jim; pkHprf;&efxGufvmcJYav\/
,d;k ',m;jynfrS ac:aqmifvmolwt Ykd euf ,d;k ',m;bk&if\ rdz&k m;Bu;D ESiYf orD;awmf? ESrawmf?
ajr;awmfrsm;udk eef;awmftwGif;0,f crf;em;BuD;us,fpGm tdrftoD;oD;ESifYxm;í jrefrmrSL;awmf
rwfawmfwt Ykd m; toD;oD;tyfEu HS m cpm;jyKpak p\/
,dk;',m; rif;nDrif;om; a,mufsm;rsm;udkum; eef;awmfjyifwGif tdrfESifYxm;um rsKd;&du©m
t0wftpm;? tokH;taqmif vkHavmufatmif ay;xm;awmfrl\/
,dk;',m;rSL;rwfrsm;ESifY qif;&Jom;rsm;twGufum; ...&yfuGuf toD;tjcm;ay;um
vGwfvGwfvyfvyf csrf;ompGm vkyfudkifpm;aomufaexdkifapav&m? xdk&yfuGufrsm;udk ,dk;',m;pk[k
ac:Muay\? ,d;k ',m;pkwiG f ,d;k ',m;wdt Yk wGuf aps;vnf;xm;&m aps;a&mif;olwrYkd mS ,d;k ',m;wdcYk sn;f
r[kwb f J jrefrmrsm;vnf; ok;H ykw H ykcH efyY g0ifapumrl ,d;k ',m;aps;[kyif ac:Muav\/
axG;jrrSm tif;0a½TNrKUd awmfoaYkd c:aqmifvmol,;kd ',m;wdt Yk xJwiG f vk[ H yl gvdyk gjim; xifpm;Ny;D
arQmv f ifcY surf uif;Edik b f J pGv J ef;jcif;jzpfaecJo Y jzifY ,d;k ',m;vlrsK;d a,mufsm;ysK?d rde;f rysKjd rifwikd ;f apUapY
pyfpyfMunfhrd\? ,dk;',m;uxGufí 3 pcef;ta&mufwGif ppfuJBuD; aersKd;*kPÖ&wfxHrSawmif;,l
Munfh½SK&m tdrfaxmifpk wodef;ajcmufaxmifausmfwGif vkH[l&wdkuf[laom emrnfwckom awGU&í
xdw k ckrmS vnf; Adv k cf sKyBf u;D aersK;d oD[yawY tkypf w k iG yf g0ifol emrnfausmf ,d;k ',m;aoewf0efBu;D
vk H [ l & wk d u f q d k o l jzpf a v\/od k Y a omf vk H [ l r S m rl r rS e f o l j zpf í emrnf u d k r S e f o nf h t wd k i f ;
ajymrnfr[kwaf Mumif; pOf;pm;rdum vufravQmEY ikd af tmifjzpfc&YJ av\/
axG;jronf ,dk;',m;aps;rSvSnfhum ,dk;',m;pkxJodkY wvrf;0if wvrf;xGuf [dk[dk'D'D
Munfh½SKovdkESifY vmcJY&m ,dk;',m;pkqkH;onfhwdkifatmif tpterawGU&ojzifY tdrfodkYvnf;
rjyefcsiaf o;onfEiS Yf pdwt f vdu k kd ajcaxmufuod½o dS nft h vm; cifopfwt Ykd rd o f Ykd a&mufvmcJaY v\/
axG;jronf cifopf\ wm;jrpfawmif;yefcsuu f kd owd&apumrl rjrif&wm 15 &ufMumonfEiS Yf
b,fvadk jymajymikcYH aH wmYrnf? ½du k af wmYrcsEikd yf gbl;av [laomoabmrsK;d ydu k u f m tdraf y:wufvm
cJ&Y m qif0ifcef;wGif Mu, G 0f aemufvu dk f NzK;d atmifxikd af eonfujkd rif&av\/
odaYk omf axG;jronf NzK;d atmifukd rnfojl zpfaMumif; rodojzifY trSKrYJ trSwrf YJ oabmxm;um
0ifvmcJY&m qif0ifcef;ESifY twGif;cef;rBuD;Mum;wGif&yfum tdrfwGif;odkYvSrf;arQmfMunfhvdkufonf
ESifYwNyKdifeuf tHYtm;oifYum ½kwfw&uf MuufaoaouJYodkY jzpfoGm;av\/
taMumif;rlum; Mu, G 0f ESiYf cifopf rSt
D ;Hk Bu;D ud,
k pf ED iS Yf rsuEf mS csi;f qdik x f ikd u
f m azmfazmfa½Ga½G
&,f&,farmarm pum;ajymaeMuonfukd jrif&aomaMumifw Y nf;? axG;jronf qufvufMunfrh aeEdik f
awmYbJ csmueJvSnfhumqif;vmcJY&m avSum;tqkH;em;a&mufumeD;wGif qif0ifcef;jyLwif;0rS
Adkvfuawmf cifrdvwfu ...
]] armifaxG;jr b,fYES,f a&mufa&mufjcif; jyefawmYrvm; }}
[k vSrf;ar;vdkufav\/
]] vrf;avQmuf&if;vmcJYwm ...tdrfrSm ta&;BuD;wJYudpö½dSaevdkYyg }}
[k ajymNyD; qif;csvmcJYav\/
]] pdwfnpfwJYolu MuG,f0eJYawmY &,f&,farmarmajymEdkifw,f? w,fawmfwJYrdef;ryJ }} [k
pOf;pm;&if; cifopftay:wGif pdwfemcsifovdkvdk jzpfoGm;rdav\? axG;jronf xdkaeYrSpí cifopfxH
vkH;vkH;BuD;jzwfxm;cJY&m rMumrD MuG,f0ESifY vufxyf&ef vlBuD;csif;apYpyfxm;ovdk owif;oefYoefY
Mum;&av\/
xdok MYkdum;&onfEiS w Yf NyKid ef uf cifopfxH aemufq;Hk pum;ajym&ef 3 Burd w f ikd w
f idk v
f mcJ&Y m wBurd u
f
vlrvpfí ajymcGifYr&cJY? aemuf 2 BudrfwGif vlvpfvsuf tdrfxJrSm½SdvsufESifY xGufrvmbJ vmpDudk
r½Sbd ;l tajymcdik ;f um tawGUrcHbaJ eav&m axG;jrrSm cifopftrd x f wJ iG ½f adS erSe;f odvsuf wrifoufouf
taMumif½u kd jf cif;cH&um ,lBuK;H r& jyefvmcJ&Y av\/
odjYk zpfí axG;jronf cifopf\vky&f ufyu Hk kd pdwwf iG ½f odS rQ pma&;Ny;D vQif pmudk ouúvyftw d Ef iS Yf
ydwfum tapcHukvm;jzLwa,muftm; acsmYarmY vmbfay;um tay;cdkif;vdkufav\/
tapcH ukvm;jzL jyefvmaomtcg pmudkzwfMunfhNyD;vQif ]] aemifudk 'DpmrsKd;,lrvmeJY }} [k
Budrf;armif;aigufirf;vdkufonf[k ajymjyod½Sd&ojzifY ]] 'if;urS &ufpufao;wm igubmjzpfvdkY
rufarmae&OD;rSmvJ }} [laompdwrf sK;d jzpfomG ;av\/

tcef; ( 10 )

axG;jrrSm ay:opftwGuf ,lBuK;H r&jzpfc&YJ m ...Adv k cf sKyBf u;D rsuEf mS vTo


J mG ;onft
h wGuyf í kd
pdwyf suEf rG ;f acGaecJNY y;D aejynfawmfta&mufwiG f &nf;pm;cspu f vnf; pGeyYf pfjcif;cH&&m rdrd b0uH\
qd;k 0g;aom tusK;d ay;yku H kd pdwef mrqk;H atmifjzpfrad v\/
xdkodkYjzpfaeonfhtwGuf pdwfysufjcif;\t&omudk cHpm;&ef xifovdk vnfywfoGm;vmaezdkY
tcsdefrjzKef;Edkif&m ...taMumif;rSmrl ,cktcg axG;jrwGif t½G,fu okH;q,fxJa&mufum
ri,fawmYNyjD zpfaomaMumifY tNrw J rf;tvkyt
f udik &f &efta&; awG;awmylyif BupH nfc&YJ av\/
axG;jronf Akv d cf sKyBf u;D \ aoumeD; rSmMum;csuu f okd wd&um Zif;r,faMumif;csAD v kd cf sKyBf u;D ?
,ck jrif;pkBuD;0efjzpfaeol aersKd;oD[yawYESifY ppfuJBuD; aersKd;*kPÖ&wfwdkYxH oGm;a&mufcpm;vsuf
rdrdtwGuf toufarG;aMumif; vkyfief;rsKd; csD;`rSifYrpygrnfhtaMumif; avQmufxm;toem;cHav&m
jrif;pkBuD;0ef aersKd;oD[yawYESifY ppfuJBuD;wdYkvnf; r[maemf&xm\ rSmMum;csuft& waMumif;?
rdrdwdkYESifYtwl qdk;wlaumif;zuf wdkufcdkufvmcJYaom ppfbufqdkif&m trSKxrf;wOD;jzpfjcif;aMumifY
waMumif;? oem;u½kPmjzpfum oifaY vsmx f ukd w
f efaom &mxl;XmeEÅ&rsK;d ay:vmvQif rdrw d MYkd unf½h KS
ae&mcsay;rnf[k ajymqdv k u kd Mf uav\/
jrif;pkBuD;0ef aersKd;oD[yawYrSm axG;jr\ vkyf&nf BuH&nf trSKxrf;ykHudk ppfuJBuD;ESifY
r[maemf&xmwdkY\ ajymqdkcsD;rGrf;csuft& ...,dk;',m;ppfajrjyifwGif½SdaepOfuyif oabmus
auseyfum axG;jrtay:ü cs;D `riS v Yf pkd w
d ½f v
dS mcJaY y\/
aemuf 15 &ufcefYt½SdwGif jrif;pkBuD;0efuac:í oGm;a&mufcpm;&m ...ppfuJBuD;vnf;
jrif;pkBuD;0eftdrfwGifa&mufaeonfudk jrif&av\/
]] rifuY kd ae&mcsxm;zdYk wdMYk unfah ewm tckraS wGU&w,f? a½TNrKUd awmf awmifjyifaxmifrLS ;&mxl;
vpfvyfaewm rifYudkcefYxm;zdkY rif;BuD;rsm;ESifYtm;vkH; pDrHNyD;NyD }}
[k jrif;pkBu;D 0efu ajymvdu k &f m ...axG;jrvnf; 0rf;om0rf;enf; ra0cGEJ ikd af om rsuEf mS xm;
rsKd;jzifY ...
]] rSefyg ...aus;Zl;awmfBuD;vSaMumif;yg bk&m; }}
[k avQmufxm;vdkufav\/
]] b,fYES,fvJuG,fY ...rifYrsufESmu bmvdkvdkeJY rvdkcsifbl;vm; }}
[k ppfuJBuD;u rsufESmuJudkodí ar;vdkuf&m ...
]] rSefvSyg ...rvdkcsifvdkY r[kwfygbk&m;? uRefawmfrsKd;u ESvkH;&nfbufu trSKxrf;zdkY
pdwo f efaevdjYk zpfaMumif;yg }}
]] [JY ...ppfbufuvlqdkwm vuf½kH;&nfbufuxrf;rS BuD;yGm;vG,fwm? awmfawmfMum
NrKdU0ef&mxl;a&mufoGm;rSm em;rvnfbJeJY? tck&mxl;vJ ESvkH;&nfyg&wmyJuG,fY ...ryg&ifr&bl;?
vuf½;Hk &nfoufoufq&kd if vufr½GUH eJY yg;uGuyf jJ zpfEikd w f ,f ...em;vnfvm; }}
]] rSev f aS Mumif;ygbk&m; }}
axG;jronf jrif;pkBuD;0efESifY ppfuJBuD;wdkY\ qufvufqkH;raom Mo0g'pum;rsm;cH,lNyD;
jyefvmcJaY v\/
axG;jronf wdu k pf ;kd Bu;D tm; xdt k aMumif; wdik yf ifavQmufxm;av&m wku
d pf ;kd Bu;D rSm axG;jrtm;
vTwfawmfü ESvkH;&nfbufu trSKxrf;apvdkaomfvnf; rdrdudk,fwdkifuvnf; rpGrf;aqmifEdkifojzifY
tcGifYomcdkuf &wJY&mxl;om ,lxm;vdkuf [k ajymMum;&avawmY\/
xdkaeYrSpí okH;&ufajrmufaomaeYwGif axG;jrrSm awmifjyifaxmifrSL;&mxl; cefYxm;jcif;
cH&av\/
axmifrLS ;qdo k nfum; ...NrKUd 0efvufatmufwiG f &mZ0wfawmfa&;? cd;k ao;rD;yGm;paom cd;k rSK?
tEkMurf;pD;rSK? "m;jywdkufrSK? vufeufxdefcsefrSK? rD;½SKdUrSK? ausmif; bk&m;zsufqD;rSK? olykefolueftrSK?
vk,ufowfjzwfrKS ponfrsm;ESiYf uif;apmifjY cif;trSKrsm;? tjcm;a½TNrKUd awmfEiS Yf oufqikd &f mudpö t00
wdu Yk kd apmifaY ½Smufí trSKonfrsm;udk zrf;qD;ppfaq;um NrKUd 0efrif;xH tyfE&HS ay\/
axmifrSL;rSm eef;awmfta½SUbuf½Sd a½SU½kkH;awmfac: NrKdU0efrif; ½kH;xdkifaom &mZ0wf½kH;wGif
ae&moD;jcm;½Sdaom a½SU½kH;awmft&m½SdwOD;jzpfí vrf;oGm;aomtcg "m;vG,fudkifol aemufvdkuf
ESpaf ,muf vdu k yf gac:aqmifciG &Yf ay\/
&mZ0ifrSwfcsuf / / axmifrSL;&mxl;rSm ,cktcg ykvdyft&m½Sd &mxl;rsKd;jzpf\? t"dyÜg,ftus,fum; a½S;&mZ0iftpu
a½TNrKdUawmfwrsufESmvQif vlaygif;waxmifusESifY apmifYa½Smuf&zl;&m xkdtcsufudktpGJjyKí xdkvlaygif;waxmifudk BuD;rSL;
tkycf sKy&f oltm; axmifrLS ;ac:jcif;jzpf\? tusO;f orm;rsm;xm;aomaxmifukd Bu;D rSL;tkycf sKy&f olr[kwaf y? ,cktcg axmifrLS ;
( Jailor )&mxl;rsKd;udk [dktcgu trSL;rif; [lívnf;aumif;? axmifBuD;trSL;[lí vnf;aumif;ac:\/tusOf;axmifudk
BuD;rSL;tkyfcsKyf&oltm; txufygtwdkif; trSL;rif;[kvnf;aumif;? axmifBuD;trSL;[lívnf;aumif; ac:ay\/
axG;jronf axmifrLS ;&mxl;l wGif wm0ef0wÅ&m;aus>yefpmG aqmif½u G cf &YJ m a½TNrKUd awmf0efrif;\
auseyfoabmusjcif;udkyif cH,lcJY&av\? axG;jrrSm awmifjyifaxmifrSL;jzpfí tcgrjywf
awmifjyifudkom vSnfhywfMunfhae&&m cifopfwdkYaeaomajrmufjyifodkY ra&mufEdkifoavmuf
jzpfomG ;av\/
xdkodkYra&mufEdkifjcif;rSmvnf; cifopf\pdrf;um;csufaMumifYyifjzpf&m rdrd\pdwfwGifvnf;
tvkycf iG üf vk;H 0tm½kpH ;l pdu k x f m;ojzifw Y aMumif;? cifopfujkd rifvQif ,cifutaMumif;rsm; jyefvnf
atmufarY aqG;ajrUvSojzifw Y aMumif; rawGU&wmuyJ cyfaumif;aumif;½Sad o;w,f[al om pdwrf sK;d
jzpfum pdwef mjcif;vufpESiYf jzwfxm;cJjY cif;jzpfav\/
od&Yk mwGif cifopftay:wGif wu,fwrf; csppf w d rf ukeEf ikd b f J tpGrJ aysmufEikd af tmif jzpfaeojzifY
axmifrSL;jzpfNyD; okH;vajrmufwGif aywvlxHwGif aiGwydómESifY 0wfpkHwpkH oGm;uefawmYpOf
cifopfujkd rif&avrvm;[k wapYwapmif;Munfrh cd \ YJ /
od&Yk mwGif cifopfum; axG;jrvmrSe;f odí tcef;xJurxGuaf omaMumifY rawGUcJ&Y ay? tcsed u f m;
rdC
k ;f OwkEiS Yf aqmif;Owkrsm;ausmv f eG u
f m z*¾KP&moD\ cgawmfrjDS zpfaom o&zDyef;rsm; yGiv Yf ef;csed f
rde&f moDtp waygif;vodaYk &mufcaYJ v\/
axG;jronf axmifrLS ;&mxl;wGif 11 vcef½Y cdS aYJ vNy?D cifopfEiS Yf Mu, G 0f wdt Yk aMumif;vnf; bmrQ
xl;xl;axGaxGrMum;&ao; ...od&Yk mwGif Mu, G 0f um; cifopfwt Ykd rd o
f mG ;vsuyf if½adS v\? axG;jrum;
aywvlxH uefawmYa&mufonfrpS í aemufxyfwcgrQ ra&mufawmYay/
axG;jrrSm axmifrLS ;jzpfNy;D rMumrD &mxl;tavsmufvma&mufMuaom rdr{d nfo h nfrsm;twGuf
tdrw f aqmif rD;wajymifaerS jzpfawmYrnfoabmydu k u f m tdraf qmufzYkd wdu k pf ;kd Bu;D tm;wdik yf ifav&m
wdu k pf ;kd Bu;D vnf; rdrt d rd af jc&if;buf½dS rdryd ikd af jruGuv f yfukd 0,f,al qmufvyk zf Ykd tBuaH y;Ny;D tpp
ta&;rsm;pDpOfay;ojzifY axmifrSL;&mxl;ESifYvdkufatmif crf;em;aom ESpfaqmifNyKdiftdrfBuD;wvkH;
aqmufvu kd af v\/odjYk zpfíaxG;jrrSm ,cktcgud, k yf idk t f rd Ef iS Yf tajcwus½adS e&m wynfv h ufom;rsm;
arG;jrL xm;&av\/
axG;jr\ e*dyk uwd&nf½, G cf suu f rdrw d oufv;Hk qnf;yl;vmcJaY om pmayynm&yf rsm;twGuf
ESvkH;&nfbufoufoufrStrSKxrf;&efBuHpnfum a½TbkdNrKdUawmfodkYvma&mufNyD;wdkufpdk;BuD;xH
wynfhcHoifMum;vsuf waeYwGif vTwfawmf? NAJwdkufawmfwdkYü t&m½SdwOD;jzpfzdkY arQmfvifYpDpOf
xm;cJYaomfvnf; aywvlESifYtawGUwGif aoe*FAsL[mtwwfoifrdojzifY ppfbufü0ifa&muf
trSKxrf;NyD; ,dk;',m;wdkufyGJvdkufygoGm;&mrS ,cktcg ppfbufwGif emrnf&mcJYjcif; taMumif;jyKí
uHypfcs&m vuf½;Hk &nfbufqikd &f m axmifrLS ;&mxl;wGif 0ifa&mufvyk u f ikd af ejcif;jzpfav\/
aemufwvavmufMumaomtcg a½TNrKdUawmf0efESpfa,muf½Sdonfhteuf ajrmufjyifESifY
taemufjyifqdkif&m a½TNrKdUawmf0efrif; uG,fvGeftedpöa&mufoGm;&m &mxl;qufcH&ef om;orD;
tquftEG,fvnf; rusef&pfcJYojzifY jrif;pkBuD;0efESifY ppfuJBuD;wdkY tBuHay;axmufcHcsuft&
bk&ifrif;jrwfu axG;jrtm; ]]aZ,s*grPd}} [laombGUJ ESiw Yf uG a½TNrKUd awmf0efac: NrKUd 0efBu;D &mxl;wGif
cefx Y m;vdu k af v\/
a½TNrKdUawmf0ef\ taqmifta,mif tcrf;tem;rSm pvG,f 9 oG,fESifY ]]odk&if;}}ac: 0wfvkH
tus?Ð ]]bJ&ef}}ac: wrdu k cf eft
Y eHus,af om tem;ywfwyfonfh uwÅyD g0wfvt Hk usw Ð uYkd kd 0wfqif&\/
xdw k iG f od&k if;0wfvu Hk kd aeYpOf½;Hk wuf&mwGif 0wf&\? uwÅyD g0wfvu Hk ukd m; rif;cef;rif;em; tcrf;tem;
yGoJ bifrsm; oGm;aomtcg 0wfqif&ay\/
(odk&if;0wfvkHqdkonfrSm yk0gudkcsKyfxm;aom tusÐvuf½SnfBuD; jzpf\)
vrf;oGm;aomtcg a½TNrKdUawmf0efa½SU tawmifokH;q,fcefYu acgif;wGif yk0gaygif;í
teufa&miftusyÐ 0G wfvsuf ykq;kd cg;awmif;usKu d xf m;aom tmPmac: trSKxrf; 2 a,muf "m;tdrf
vG,fNyD;vQif vufu ,ckumvokH;aeonfh '*Fg;jym;yrmP tvkH;½Sdaom BudrfvkH;udkudkifívdkuf&\/
a½TNrKdUawmf0efrSm a½TNrKdUawmfESifYpyfvsOf;orQ trSKtcif;wdkYudk ppfaq;zrf;qD;Edkif½kHru
&mZ0wfrKS rsm;twGuf ½k;H xdik í f w&m;pD&if&ao;&m axG;jrrSm "r®owf? &mZowfrsm;udk wdu k pf ;kd Bu;D xH
oifMum;avYvmcJzY ;l í txl;l cufcjJ cif;r½Sad wmYay/
a½TNrKdUawmf0efqdkonfrSm Oya'pnf;urf;t& twdtustm;jzifY vlwa,muf\toufudk
owf&efryg½Sdapumrl &mZ0wfawmfa&;udk umuG,fonfhtaejzifY toufqkH;½SKH;atmifpD&ifEdkif&m
wenf;tm;jzifY tcsKdUae&mu vTwfawmf0efBuD;rsm;xufyif tcGifYta&;aumif;vsuf½Sday\/
wdu k pf ;kd Bu;D um; rdr\ d wynfBh u;D twGuf 0rf;omtm;&jzpfaeav\/
wdkufpdk;uawmfESpfa,mufESifY cifcifBuD;url axG;jrtay:wGif ,cifurlrysuf rsufESmxm;
rSerf eS yf if½MdS uav\/
a½T N rKd U awmf 0 ef j zpf N yD ; 15 &uf c ef Y t Mum waeY o ü wd k u f p d k ; BuD ; onf axG ; jrtd r f o d k Y
vma&mufum...
]] wdik yf ifp&m½Sw d ,fu, G f ...}}
[k avoHoo YJ EYJ iS Yf cyfw;dk wd;k ajymvdu k o f jzifY axG;jrvnf;tvdu k o f u d m vlvpf&m txufxyf
rdrpd mMunfah qmifoYkd ac:oGm;Ny;D vQif wdu k pf ;kd Bu;D teD;wGif ½dak owky0f yfí em;axmifaeav\/
]] igYwynfhBuD; 'DvdkBuD;yGm;vmwm 0rf;omvdkYrqkH;bl;aygY? wynfhqdkvJ[kwf om;orD;qdkvJ
[kww f myJ? taMumif;u'Dvu kd ,G f ]] wynfBh u;D orD;ay; }} qdw k YJ wuúov kd q f &mwdeYk nf;rsK;d vdyk J cifcifBu;D udk
wynfeh YJ vufqufvu kd cf siw f ,f? tJ'gjrefjrefprD cH siv f Ykd wdik yf ifvmwmyJ }}
[k ajymvdu k &f m axG;jrrSm tBu;D tus,f tHt Y m;oifo Y mG ;rdav\/ taMumif;rlum; rdrt d ay:ü
wdkufpdk;BuD;u rdbyrm cifrifaeapumrl trSeftm;jzifY ol\orD; cifcifBuD;ESifY tzufwefonf
rxifaMumif; &dyrf o d ½d x dS m;cJaY omaMumifw Y nf;/
cifcifBu;D ESiv Yf ufquf&rnfqí kd 0rf;ajrmufxu dk af pumrl ...wu,fwrf;awG;Munfv h Qif rdrEd iS Yf
cif c if B uD ; rS m wouf v k H ; warmif ; cef Y (,ck 24 rd e pf c ef Y ) Mumatmif y if wcgrQxd k i f í
pum;rajymbl;onfhtjyif tcsif;csif; wa,mufESifYwa,muf rsufESmaMumwnfhjcif;r½SdMuojzifY
tb,fenf;ESirYf QjzpfEikd b f , G rf ½S&d m ...wdu k pf ;kd Bu;D \apwemudk tm;wkt YH m;emjzpfomG ;rdav\/
]] tJ'g jiif;zdkYr½Sdbl; r[kwfvm; }}
[k wdkufpdk;BuD;u ai;aeaomaxG;jrudk ½Sufírajymonfxifum aemufqkH;pum;rsKd;
ar;vdu k &f m...
]] uReaf wmfu Y kd ckvkd wl&if;om;&if; oabmydu k Nf y;D &if;&if;ES;D ES;D cs;D a`rmS ufzBYkd uw
H m woufv;Hk
aus;Zl;wifrqk;H ygbl; ...}}
]] odaYk yr,fY cifeu YJ Reaf wmfeu YJ pawGUuwnf;u armif&if;ESrvdjk zpfNy;D wa,mufuw kd a,muf
t½dktaoay;aecJYMuygw,f? ]] om;a&ay:tdyf om;a&em;pm; }} tjzpfrsKd;a&mufrSmvJ pdk;&wmyJ?
NyD;awmYum ...uRefawmfYpdwfxJrSm uRefawmfckvdk &mxl;&onfhwkdifatmif cifYusufoa&[m
uRefawmfvdkvlpm;eJY xdkufwefw,frxifygbl;? 'gYaMumifY ...'Dta&;jzifY cGifYjyKawmfrlapcsif
ygw,fb&k m;...}}
]] igud k , f w k d i f u oabmwl a ewm ...bmrwef p &m½S d v J u G , f Y ? armif E S r vd k a ecJ Y v d k Y
qdwk muawmY... rcJ,Of;ygbl;? armifErS 0rf;uGcJ si;f awmif xdr;f jrm;aeMuwmyJ ...}}
wdkufpdk;BuD;um; 4if;\tBuHudk aemufqkwfrnfh[efr½Sd twif;wGef;zd pDrHawmYrnf[k
od&ojzif.Y ..
]] 'Dvjkd iif;&wm uReaf wmfenf;enf;rS pdwrf aumif;ygbl;? odaYk yr,fY b,fenf;eJrY S rjzpfEikd v f yYkd g
bk&m; ...}}
]] bmjzpfvdkYvJuG,f }}
]] 'grsK;d qdw k m tcsi;f csi;f twGi;f arwÅmqufo, G rf S t½Sncf ikd Nf rEJ idk yf gw,f? cifeYJ uReaf wmfrY mS
'DarwÅmrsKd; vkH;vkH;r½SdMuygbl;? uRefawmfuxm;Edkifonfhwdkifatmif olUrSmr½Sdygbl; bk&m;?
ar;Munfah wmfryl g ...}}
wdu k pf ;kd Bu;D um; rSKid u
f somG ;av\/ odaYk omf wdu k pf ;kd Bu;D rSm cifcifBu;D ESiYf axG;jraeMuykH tajcudk
rodr[kwf odolyifjzpfí axG;jrajymykHMum;&onfwGif tHYMojcif;rsKd;rjzpfrday? wdkufpdk;BuD;vnf;
twefMumatmif pOf;pm;aomtrlt&mESiYf awGa0ai;pdu k af eNy;D rS ...
]] 'Dtem;wd;k prf;uG,f ...}}
[k ajymvdkuf&m axG;jrvnf; wkdufpdk;BuD;ESifY xdvkrwwfwkd;&um wdkufpdk;BuD;a½SUarSmufwGif
wkyyf sy0f wfwmG ;aeav\/
]] zGiaYf jym&awmYrmS yJ? taMumif;u'Dvu kd ,
G f ... txrrajrmufonfw h idk af tmif 'Dpum;awmY
'Dtem;wifarYypfcrYJ jS zpfr,f? 'gudk MuyfMuyf opömapmifyY g }}
]] trdefY½Sdawmfrlygbk&m;? opömudk toufeJYvJNyD; apmifYygYr,f }}
]] pnfomudk,fawmfu cifcifBuD;udk rMumrD aumufawmfrlvdrfYr,fqkdwm twGif;awmfu
taotcsmMum;cJ&Y w,f? olUqDu trderYf vmrD 'DuvufxyfNy;D ESi&Yf if olbmrSrwwfEikd b f ;l }}
axG;jrrSm tHt Y m;oifo Y mG ;av\? taMumif;rlum; tjcm;olrsm;rSm rdrw d Ukd orD;udk rif;nDrif;om;
r[mEG,rf sK;d aeowd;k wdu Yk aumufawmfrrl nfMum;vQif a½Tpifwode;f aumuf&ovdk 0rf;ajrmuftm;&
jzpfMuavY½adS omaMumifw Y nf;/
pnfomud, k af wmfqo kd nfum; ...tavmif;rif;w&m;Bu;D \ ajrmufeef;rdz&k m;rS zGm;jrifaom
i,frnfawmf armifvS ac: pnfomNrKdUpm;rif;om;jzpf&m t½G,fawmftm;jzifY 19? 20 cefY ½SdNyDjzpf&m
t½G,jf cif;nDrQí yD,apwem arwÅmawmf"mwf wdr;f [ef½adS y\/
]] pnfomud, k af wmfu aumufawmfrrl ,fq&dk if tjrifY tjrwfjzpf&rSmrdYk aemifom;pOfajr;quf
r[mrsKd;r[mEG,fjzpfNyD; t½Snfaumif;pm;rSmrdkY omvdkYyJ [efusao;wmaygYbk&m;? 'DrQruao;bl;
pnfomud, k af wmftwGuf txG#t f jrwfa&mufr,fq&dk ifjzifY ...}}
axG;jr\ pum;rqk;H rD ...
]] b,f txG#ftjrwfrS ra&mufEdkifbl;? olUZmwm igudk,fwdkif tm,k'gopdwfMunfhNyD;NyD?
tavmif;rif;w&m;BuD;&JU &mZoHtrdefYawmfrSmvJ awmifeef;zGm; udk,fawmfrsm;twGufomygw,f?
'gawGz,fxm;uG,f? rif;nDrif;om;qdkwm tifrwef ab;&efrsm;w,f? touftEÅ&m,feD;w,f?
olwaYkd b;awGUawm olweYkd pYJ yforQ tukef tokwo f ifc&H wm? Ny;D awmY wcsuu f pnfomud, k af wmfrmS
pnfomxdyfxm;eJY udk,fvkyfawmfBuD; udk,fvkyfawmfuav;awG 15 a,mufavmuf½Sdw,f? 'geJYrS
rwif;wdraf o;vdYk tck cifcifBu;D udk aumufzBYkd uw H m? aemufvJ b,fEaS ,mufaumufO;D r,f rodb;l ?
aomuf v d k u f w J Y ao&nf a o&uf u vJ ajymraumif ; bl ; ? NyD ; awmY ½ S d a o;w,f ...
olu ajrmufeef;zGm; omjzpfw,f? xD;eef;pnf;pdru f kd tNrw J rf;csed af ewJY rif;om;? 'DawmY waeYaeYrmS
rk c s'k u © a wG U r,f ? a½T e ef ; ½S i f u ol U vd k a jrmuf e ef ; zG m ;rqd k x m;eJ Y nD a wmf & if ; awmif e ef ; zG m ;
tjrif Y u d k , f a wmf B uD ; eJ Y A'k H ud k , f a wmf ? ycef ; ud k , f a wmf ? yif ; wvJ u d k , f a wmf w d k Y a wmif
tdraf ½SUrxm;wmbJMunf?h 'g bmjzpfvv Ykd J om;awmf ocifipOfu h ;l ud,k af wmfuav;udk tdraf ½SUay;zdYk
csed af ewm }}
[k wdu k pf ;kd Bu;D ujzwfajymvdu k af v\/
( &mZ0ifrSwfcsuf / / pnf o mxd y f x m;qd k o nf u m; pnf o mrif ; om;\ vuf x yf r ,m;ud k ac:jcif ; jzpf \ ?
ud,
k v
f yk af wmfqokd nfrmS vufrxyfbJ aumuf,x l m;aom r,m;rsm;udak c:jcif; jzpf\? rif;om;rif;orD;wk\
Yd xk;H pHrmS vufxyfNy;D vQif
rif;orD;\ e*dktrnfaysmufí rif;om;\ NrKdUpm;trnfESifY xdyfxm;wyfum ac:iif&\/
Oyrm ...waumif;rif;orD;udk pukNrKdUpm;rif;om;ESifY vufxyfNyD;vQif waumif;rif;orD; [k rac:&awmYbJ
pukxdyfxm;[kom ac:&awmY\? rif;om;wdkY\ xkH;pHrSm 16 ESpf? 17 ESpf½SdvQif udk,fvkyfawmfrsm;xm;avY½SdMu\/ )
]] 'guawmY olwrYkd [mrsK;d awGu xk;H pHub kd &k mY? touftEÅ&m,fe;D w,fqw kd muawmY ud, k u Yf uH
cHapzdrYk yg&if vGwEf idk w f mygyJ ...ao&nfao&ufaomufw,fqw kd mvJ rif;ysKrd if;vGif i,fwek ;f rdyYk g?
BuD;awmY aomufr,frxifygbl;? txG#ftjrwfra&mufEkdifbl;xm;OD; tavmif;rif;w&m;BuD;
&ifaoG;awmfqw kd YJ *kP[ f m twdik ;f wdik ;f tjynfjynfu ½Sib f &k ifawG&UJ ½dak ojcif;cH&ygw,f }}
]] 'DvdkavuG,f? avmurSm csrf;omw,fqdkwm pdwfauseyfrS csrf;omwm(pdwfwif;wdrfrS
pnf;pdrw f )YJ ? *kPq f wkd m jyKwpf m;&wmr[kwb f ;l ? rde;f ryJjzpfjzpf? a,mufsm;yJjzpfjzpf wvifwr,m; pHpm;&rS
pdwaf useyfwm? igud, k wf idk f rde;f rESpaf ,muf,x l m;vdYk rde;f rrsm;'ku© aoaocsmcsmodw,f? rde;f rqdw k m
ud,k vYf ifom;cifyeG ;f udk 'Djyifred ;f rwa,mufu pdu k Mf unfwh mawmif oabmrusb;l ? 'gaMumifY igYorD;udk
'Dr,m;rSKv d akd ygufwYJ rif;om;awG taumufurkd cHEikd b f ;l ? 'DawmYum tckvufiif; vufxyfzq Ykd &kd if
wynft h jyifMunfrh jrifb;l uG,?Yf 'Dwcsujf zifY woufv;Hk apmifaY ½SmufvmcJ&Y wJY aus;Zl;jyefzo Ykd ifw
Y myJ }}
[k ajymvdkufav\/
]] oHawmfqifY ausmfxifeE´rdwfeJY rif;BuD; OD;cef;ausmfom; armifpdk;wdkYu cifYudkvdkcsifvdkY
apYpyfvmMuw,fr[kwv f m; bk&mY ...0efaxmufBu;D aZ,sausmx f ifuvJ olUom; armif<u,f0eJY
vufqufzaYkd jymaewm uReaf wmfrsK;d awmif Mum;zl;ao;wmyJ }}
]] pyfvm [yfvmMuwJYolawGuawmY trsm;BuD;ygyJuG,f? pyfwdkif;vJ oabmrusawmY
cufwmaygY ...'grsKd;qdkwm &if;&if;ESD;ESD; twGif;od tpif;od "mwfod ebwfcsOf (ESrf;zwfcsOf)rsKd;rS
,kHMunfpdwfcs&wm? 'gvJ [dkwkef;uompyfwm ...tckavmavmq,fqdk&if r½Sdbl;? udk,fu
ajy;pyf&rSmvJ orD;½SifrdkY t½SufudkapmifYpnf;ae&ao;w,f? NyD;awmYum apYpyfvdkY&onfhwdkifatmif
ckcsufjcif; vufiif;rjzpfbl;? pnfomudk,fawmfu aumufawmfrlrSmrdkY qdkwJYtaMumif;xnfhajym&if
tem;awmifuyf0rYH mS r[kwb f ;l ? cufw,fu, G f wynf&h ,f ...}}
xdkodkY nnf;nnf;nLnL jcLoHygatmif nnf;vkduf&m ...axG;jrvnf; wdkufpdk;BuD;jzpfykHudk
rMunfh&ufEdkifawmYbJ rdbyrm apmifYa½SmufcJYonfh aus;Zl;rsm;udk jyefvnfowd&um oem;pdwf0if
vmojzifY ...
]] 'Dvdkqdk&if uRefawmf aqmif½GufygawmYr,f? odkYaomfvJ cifYudkawmYESr&if;vdkyJ woufvkH;
apmifaY ½SmufomG ;ygYr,f? pnfompufuvGw&f ifNy;D wmyJ r[kwv f m;bk&mY }}
[k ajymvdkufav\? wdkufpdk;BuD;vnf;pdwfat;oGm;aom vu©PmjzifY ...
]] at; ...wynf h & ,f 'D v d k v J jyef u ,f O D ; rS a ygY ? od k Y a omf v J rif ; ajymovk d a wmY
oabmrxm;eJYuG,fY? wOD;eJYwOD; &efolrS r[kwfMuyJ[m? bmraygif;Edkifp&m½SdovJ? uJ ...'DawmY
obufcgyJ &if;ESD;wJYvlBuD; 15 a,muf 20 avmufeJY r*Fvmtcrf;tem;vkyf vufxyfvdkufr,f?
'DtaMumif; cifcifBu;D ud, k w f idk rf odb;l ? odvv Ykd rJ jzpfb;l ? rif;eJiY g ESpaf ,mufuvG&J if b,forl S rodatmif
wouf v k H ; apmif Y a ½S m uf & r,f ? pnf o maMumif Y 'D v d k v k y f & w,f q d k w m ayguf M um;oG m ;&if
'ku©a&mufoGm;r,f ...}}
[k ajymvdkuf&m ...
]] [kwfw,fbk&mY? 'Dwcsufu tifrwef ta&;BuD;w,f? raygufMum;bl;xm;OD; olurvdkvdkY
ñSKd;vdkuf&if touftEÅ&m,ftxd a&mufoGm;r,f ...}}
[k axG;jru qGJqGJiifiif nnf;nLvdkufav\/
]] aMumufwefoavufvaJ MumufaygYu, G ?f 'gayr,fY rw&m;vky&f if b,focl rH vJ? om;awmf
ocif ipOfhul;udk,fawmfuav;udk pmjyaewJY armifazsmf[m igYwynfht&if;yg? igudk,fwkdifvnf;
ipOfhul;udk,fawmfuav;udk wESpfausmfausmf pmoifay;&zl;ygw,f? udk,fawmfuav;u bmrqkd
ta&;½S&d if avQmufxm;vSnv hf Ykd trde½Yf x dS m;wmyg ...}}
]] 'Dvdkqdk&ifawmY awmfyg&JUbk&m; }}
]] txl;owdxm;&rSmu tdru f [mrESpaf ,mufu, G ?Yf pnfomu aumufr,fqw kd mrsK;d Mum;&if
eefeY efw
Y ufvYkd qufcsiaf eMuwm? at; ...owday;p&mwck½adS o;w,f? woufv;Hk vJ xif;ykaH cgif;cs
aygif;? om;i,f r,m;i,f tqG,ftyGm;rxm;eJYuG,fY }}
[k ajymvdkuf&m axG;jrvnf;½Sufovdkvdk½SdojzifY bmrSjyefrajymawmYbJ? acgif;ikHYem;axmif
aeav\/
]] tckajymwmawG vdu k ef mEdik rf ,fr[kwv f m;? y#dnmOfay;prf;uG,f ...}}
[k wdu k pf ;kd Bu;D u y#dnmOf awmif;jyef&m ...
]] vdkufemygYr,f? pdwfcsawmfrlygbk&m; }}
[k ajymqk0d efcv H u kd rf S wdu k pf ;kd Bu;D auseyfum jyefomG ;av\? axG;jronf rdrb d 0\ tqifrajy
yku
H kd awG;awmum pdwef moa,mifjzpfrad v\/
wdkufpdk;BuD;rSm rdrd\ aus;Zl;½Siftppfjzpfí ,ckvdk cuf&mcufqpf tusOf;tusyfawGUaepOf
rdrdwwfEdkifaom udpövnf;jzpfí raqmif½GufbJ rsufESmvTJvdkufygu woufvkH;rausreyfjzpfum
rdrt d ay:wGif pdwef moGm;ayawmYrnf[k pOf;pm;Ny;D vQif 0efcv H ukd &f \/
xdkodkY 0efcHvdkufemvdkuf&jcif;onf rdrdtwGufwoufvkH; tñGefYwkef;oGm;aMumif; awG;rdum
,lBuKH;r&jzpf&av\/ taMumif;rlum; rdrdpdwfwGif cifopfudk cspfpdwfrjywfEdkifbJ arQmfvifYaeao;
onft h jyif ,ck rdr&d mxl;tajctaejzifY txufwef;pm; unmtppf yk&pfz;l uav;rsm; oabm½Sd
qGwcf ;l Edik af Mumif; od&aomaMumifw Y nf;/
txl;tm;jzifY pnfomudk,fawmf aumufawmfrl&ef BuHpnfxm;oludk ,l&rnfjzpfí pnfom
udk,fawmfu ñSKd;awmfrlvQif waeYoü rdrdtwGuftouftEÅ&m,fudkyif pdk;&drf&&m? wdkufpdk;BuD;um;
om;awmfocif ipOfu h ;l ud, k af wmfuav;udk pmjyay;zl;onft h ½Sed Ef iS Yf þtcsuu f kd tav;*½kjyKyHk r&ay/
od&Yk mwGif ab;tEÅ&m,fqo kd nfrmS wdu k ½f ukd rf vmbJ oG,0f u dk v
f n
S yhf wfívnf;vmwwfay&m
pOf;pm;avav ...pdw½f KS yzf , G af umif;avavjzpfomG ;av\/
tcef; ( 11 )
xdkaeYnum; a½TNrKdUawmf0ef aZ,s*grPd axG;jrESifY wdkufpdk;BuD;orD; cifcifBuD;wdkY vyfxyf
r*FvmaqmifEiS ;f Ny;D í vifr,m;b0ESiYf ae&rnfjzpfaom yxrnjzpfav\/
vufxyfaomnwGif armifr,fwpl Hk tdy½f ;dk xk;H pH½o dS nft h wdik ;f axG;jronf nwcsuw f ;D cefY (,ck
9 em&Dcef)Y wGif wdu k pf ;kd Bu;D tdr½f dS rdrw d t Ykd wGut f yfxm;aom tcef;wGi;f od0Yk ifvmcJ&Y m cifcifBu;D onf
ckwifay:ü wifyg;vTJ ajcwGv J xJG idk &f if; rSKd iaf eonfukd rD;a&mif[yfojzifY jrif&av\/
axG;jrvnf; £a`E´&& rsufESmxm;wnfwnf rSefrSefESifYyif tcef;wGif;0ifum wHcg;csufcsNyD;
uk w if a jc&if ; rS v S n f h u m twG i f ; eH & H b uf u 0if í ck w if a y:wuf u m wbuf a b;apmif ; rS
avsmif;aeav\/
ESpaf ,mufom; pum;rajymMubJ twefMumNird af eMuNy;D rS cifcifBu;D u qdwNf ird jf cif;udk NzKzd suu f m
axG;jrbuf rsuEf mS vSnNhf y;D ...
]] udkaxG;jr }}
[k ac:vdkuf&m ...
]] bmvJ cif }}
[kxl;vdkufav\/
]] uRerf wckajymyg&ap 'Dtem;wd;k yg }}
[k avoHoJYoJYESifY ajymvdkufrS axG;jrvnf;tdyfae&if;yif wHawmifqpfESifYaxmufum
a½TUvmcJaY v\/
]] tck vufxyfNyD;vdkY ZeD;cifyGef;jzpfvmMuNyDaemf? 'gayr,fY bbbk&m;u twif;ay;pm;vdkY
rjiif;qef0v HY o
Ykd m jzpf&w,fqw kd m ½Sio f rd mS aygY }}
]] odygw,f }}
]] udak xG;jr uRerf wdt Yk rd af &mufwm 5 ESpaf usmf 6 ESp½f adS eNy?D ,d;k ',m;roGm;cif [dk a½Tbx kd uJ
twlaevmMuwm udak xG;jreJY uRerf warmif;jynfah tmif wcgrS pum;rajymzl;bl;? udak xG;jrpdwaf wmY
b,fvakd er,frodb;l ? uRerf awmY ukad xG;jrtay:rSm 'Dpw d rf sK;d vk;H vk;H xm;vdrYk &bl;? odaYk yr,fY uRerf [m
udak xG;jr&JU umrydik Zf eD;jzpfaeNy?D 'DawmYum ESpOf ;D ESpb f uf rauseyfbeJ YJ aygif;aeMu&if ESpaf ,mufpvk;H
pdwq f if;&JaeMu&rSmyJ? uRerf rSew f majym&&if bbbk&m; aMumufayr,fY uRerf udk uRerf pD&ifypfvu kd f
csi&f ifjzpfwmyJ? e*du k om udak xG;jreJY vufxyf&r,fqw kd m BuKo d &d if pD&ifjzpfrmS rkcsy?J ckawmYum...}}
]] aeygOD; ...cifo Y abmu udak xG;jrudk rwlb;l rwefb;l xifvv Ykd m; ...}}
]] uRerf 'Dvrkd [kwyf gbl;? ½Sit Yf ay: 'Dvpkd w d rf sK;d rxm;Edik w f mom ajymwmyg }}
]] aumif;NyD 'gjzifY ...b,fvv kd yk af pcsio f vJ }}
]] ckaetcgawmY uRefru udkaxG;jrvufckyfxJua&jzpfaeNyD? udkaxG;jroem;&ifawmY
jzpfEikd w
f maygY? 'gaywJY udak xG;jrtdrrf mS r½Sw d ek ;f uRerf xifwmvky&f ifvJ jzpfEikd w f mygbJ }}
]] b,fvdkxifwmvkyfrSmvJ }}
]] tqdyaf omufaor,f½iS f }}
]] uJ ...'gjzifb Y ,fvpdk rD aH pcsio f vJ }}
cifcifBuD;u tjyifcef;rS[yfaom rvif;wvif;rD;a&mifwGif axG;jrrsufESmudk r&Jw&JESifY
tuJprf;ovdk ½Sut f rf;trf;rsuEf mS rsK;d jzifY Munfu h m ...
]] uRerf udk cGiv Yf wT af pcsiw f maygY }}
[k ajymvdkuf&m axG;jrvnf; rdrdtmabmfudk rajymjyao;bJ ol\tuJod½Sd&ef ...
]] b,fvckd iG v Yf w T af pcsiw f mvJ }}
cifcifBuD;u ckwifacgifrdk;½Sd zsifjzLrsufESmMuufqDodkYMunfhum rsufvkH;udk uv,fuv,f
aeatmifMunf&h if; pOf;pm;ovdv k yk af eNy;D rS ...
]] raygif;bJeYJ ESrav;vdk oabmxm;Ny;D ydyv Ü vd v
k ifeYJ r,fb'´gwdvYk kd jzLjzLpifpifaezkaYd ygY½iS }f }
[k ajymvdkuf&m axG;jru ...
]] woufvkH;vm; }}
[k ar;vdkufav\/
]] woufv;Hk aygY? 'gaywJY uRerf Mum½Snrf aeygbl; ? aemuf 4? 5? 6 vqd&k if ½Siu f om cGijYf yK&if
ppfuikd ;f awmif a½T0gacsmifomG ;Ny;D r,fov D &ifvyk rf mS yg }}
]] udkaxG;jrajymr,f ...'DuvJ cifYtay:rSm cktcsdeftxd 'DpdwfrsKd;eJY wcgrS rjypfrSm;zl;bl;?
udak xG;jrb,fvakd ew,f? b,fvo kd rm"d½w dS ,fqw kd m cifow d ,f? tck[mu cifY bbbk&m;u twif;
t"r®prD v H Ykd tm;emNy;D jzpf&wm? 'Dvjkd zpf&wJt Y wGuf cifb Y ufuom emwmr[kwb f ;l ? udak xG;jrbufuvJ
woufv;Hk vlñeG w Yf ek ;f cH&wmbJ ...}}
]] bmjzpfvv Ykd ½J iS f ...}}
[k cifcifBu;D u jzwfar;vdu k &f m ...
]] cifYudk udkaxG;jrrS rvdkcsifbJ? udk,frcspfoleJY twlaygif;ae&rSmavmuf vlñGefYwkef;wm
b,frmS ½Sad wmYrvJ }}
[k ajymvdu k o f nfwiG f cifcifBu;D ü ½kww f &ufrcHcsipf w d jf zpfomG ;um ...
]] ½SicYf spof u l b,fov l J ...}}
[k ar;vdkufrdav\/
]] udkaxG;jrcspfoludk cifodzdkYrvdkygbl;? cifYudk rcspfbl;qdk&if auseyfygawmY? tckvdkjzpf&wm
cifwaYkd us;Zl;u½daS evdYk cifb Y bbk&m; pdwcf sr;f omatmif wrif tepfemcHvyk af y;&wmyg ...'DawmY
cifxifovdkpDrHyg? udkaxG;jrvdkufemzdkYtoifYyJ ...oDv½Sifvkyfcsifvkyf? cspfol&nf;pm;½SdvdkY xdrf;jrm;
ay;apcsifvJ MunfMunfjzLjzLvufxyfay;vdkufr,f? udkaxG;jru cifYudk vufzsm;eJYrS rxdbl; ...
woufv;Hk pdwcf sxm; }}
]] 'Dvq kd &dk if aus;Zl;wifygw,f½iS f ...aus;Zl;½SiBf u;D ygyJ }}
[k qdkí wifyg;vTJxkdifae&mu ckwifay:wGifyif BuKHUBuKHUxkdifum axG;jrtm; ½dkaopGm0wfcs
vdkufav\? axG;jrvnf; cifcifBuD;½Sdcdk;onfudkMunfhum rdrdjzpfykH qef;Mu,fjcif;ukd awG;awm&if;
ai;aeav\/
]] &nf;pm;vJ r½Sdygbl;? cspfolvJ rxm;ygbl;? oDv½SifvkyfrSmygyJ }}
]] pdwcf s vkyEf idk w f ,f? odaYk omfvJ 4? 5? 6 vtwGi;f rSmawmY csucf si;f vkyv f Ykd raumif;ao;bl;?
wdkufpdk;BuD;vnf; pdwfraumif;jzpfoGm;r,f? NyD;awmYum rdbu twif;ay;pm;vdkY oabmrwlbJ
,l&w,fqw kd mrsK;d b,foUl rSrajymeJY tomBuw d Nf y;D onf;cHae? cifxifovdk jzpfapYr,f ...}}
[k ajymNy;D vQif nOfeh ufonfEiS Yf tdypf ufMuav&m? xl;qef;aom vifr,m;ESpaf ,mufwo Ykd nf
ckwifay:wGif wa,mufEiS w Yf a,mufrxdapbJ acgif;tk;H jcm;um oef½Y iS ;f pGmtdypf ufMuav\/
axG;jronf cifcifBu;D tay:wGif wu,fvnf;csppf w d rf ½S?d rcspaf pumrl ...]]tdik af wGUírvl;?
uRJ½l; }} qdkaom pum;ykHrsKd;udkvnf;tm;rus? axG;jr\rmeum; ...olurS wif;Edkifao;wm igu
a,mufsm;yJ? bmta&;pdu k &f rSmvJ [laom tm;usrcH jyef*[yfpw d rf sK;d jzpfav\/
cifcifBu;D onf xdak eYnwnom tdycf sirf ;l wl;ESiYf ckwifay:wGit f yd íf aemufnrsm;wGirf l
axG;jrudk ckwifay:wGit f yd af pNy;D vQif rdru d ckwifatmufrt S yd af v\/
þtdrfwGifaevQif wcef;wnf;twltdyf&rnfjzpfí ESpfOD;vkH; vGwfvyfpGmr½SdojzifY rdrdtdrf
ajymif;aeygu tcef;oD;jcm;ESifY vGwfvGwfvyfvyfxm;rnf[kjyKaom axG;jr\ tBuHay;csuft&
ig;&uft½SdwGif rdbrsm;xHcGifYyefum axG;jrtdrfajymif;aeav&m ...ajymonfhtwkdif; uwdopöm
wnfaomaxG;jr\ orm"dudk cifcifBuD; tHYMooGm;rdav\/odkY&mwGif rif;uawmf[lívnf;aumif;?
0efuawmf[í l vnf;aumif;? NrKUd 0efuawmf[í l vnf;aumif; ac:iifum rpJatmifvma&mufMuaom
{nfyh &dwo f wfw\ Ykd ac:a0:ajymqdjk cif;rsm;ESiYf tcsKUd aomoli,fcsi;f rde;f rabmfw\ Ykd ]]cifY vlub,fv}kd }?
]] cifv
Y ifuMuifMuifemem½S&d UJ vm;}} paom pum;rsm;udk Buw d rf wdS of nf;cHae&av\/
pm;aomufa&;twGufuvnf; vljrifaumif;atmif axG;jrESifYtwlpm;&av&m xdktcsuf
twGurf l ,cifu rdrw d t Ykd rd af epOfuyif axG;jrESiw Yf cgw&Htwlpm;zl;ojzifY 0efrav;vSawmYay/
axG;jrum; ...aeYpOfeeH ufwidk ;f ½k;H rwufrD pDrzH , G t f vky0f wÅ&m;½Su d pDrí H ? r½Sv
d Qif &mZowf?
"r®owfrsm; zwf½KS aeavY½o dS nft h jyif? ½k;H awmfujyefvmvQiv f nf; twefi,ftyef;ajzí xrif;rsm;
pm;aomufNyD;vQif rdrdtkyfcsKyf&aom ajrmufjyifESifY taemufjyif tvSnfhus t&yfom;0wfESifY pBuF
ovm;avY½&dS m tdycf sed t f xd cifcifBu;D xHoYkd vmvnf;rvm? pum;vnf; taMumif;½Srd S ar;xl;ac:ajym
aecJaY v\/
cif c if B uD ; um; ...wcgw&H y sif ; ojzif Y axG ; jrtem;vma&muf & m ....axG ; jru
rsuEf mS xm;ESi.Yf ..
]] bmudpö½SdvdkYvJ }}
[k ar;vdkufaomaMumifY ...
]] bmrSr½Sdygbl; }}
[k ajymNy;D vQif tem;wGirf ae0Yb H J jyefvmcJ&Y av\/
xdkodkYjzpf&m wcgwav cifcifBuD;pdwfwGif rcHcsifpdwfrsKd;jzpfum ]] igudkom olydkifr[kwfbl;?
olUudkvJ igydkifwmyJ }} [laompdwfrsKd; jzpfoGm;av\/
odkY&mwGif rlvu rdrdpum;ESifYtnD £a`E´rzsuf0YHyJ wnfwnfrSefrSefom aecJY&&m ...xdkodkY
ae&jcif;twGuf rdrpd w d w f iG f qif;&Jvmovdk xifrw S pf jyKvmav\/
waeYoü axG;jronf naecif; pBuo F vm;&mrStjyef anmif;ovdv k ½kd o
dS jzifY rdrt d yd cf ef;wGi;f
0ifum jyLwif;aygufudkzGifY aumif;uifudkMunfhae&m wdrfyef;trsKd;rsKd;wdkY qef;Mu,fpGmoGm;vmaeykH
tm½kjH yKr&d mu ,d;k ',m;roGm;rD a½TbNdk rKUd awmf aywvltrd f pmoifcef;ü cifopfEiS cYf spMf uykrH sm; pOf;pm;rd
ojzifY ½kww f &uf ai;pdu k o f mG ;rdav\/
axG;jronf cifopf\taMumif;rsm; rukefEdkifrcef;Edkifatmif tawG;e,fcsJUaepOf cRwfueJ
toHMum;ojzifY vSnMhf unfv h u
kd &f m ...jynfjh ynfNh zK;d NzK;d tcsK;d uspmG uvsmig;axG usuo f a&tpkEH iS Yf
EkEkxGwfxGwf qGwfcsifp&maumif;avmufatmif pdkajyEkzwfaom rdef;rysKdwa,mufudkjrif&ojzifY
cifopfavvm;[k ,krH mS ;jzpfum 0rf;omovdv k jkd zpfomG ;Ny;D rS rdrZd eD; cifcifBu;D jzpfaMumif; od&aomaMumifY
eifuY eJjzpfomG ;rdav\/
cifcifBu;D onf rdr\ d jzLpifEx k w G af om wud, k v f ;Hk udk oeyfcg;eHo Y mrsm; rSKaH eatmif vdr;f usu H m
opf v G i f a wmuf y í tcsKd ; usaom xbD t usÐ r sm;ES i f Y vuf 0 wf w ef q m &wemrsm;yg
aeYwidk ;f 0wfaeusxuf ydrk 0kd wfqifvmonfukd awGU&av\/
axG;jronf cifcifBuD;\ ½kyfykHudk pkHpkHrufruf wcgrQrMunfhbl;&m? ,ckwcgwGif cifopfudk
awG;NyD;ai;aecdkuf cifopfavvm; ,kHrSm;jcif;rsKd;ESifY wcPtwGif; apYapYpyfpyf ywfywfeyfeyf
trSwfw& MunfhvdkufrdonfwGif cifopf½kyfxufrnHhbJ wenf;tm;jzifY i,f*kPfESifY cifcifBuD;uyif
wrsK;d wzkv H aS eoa,mif xifomG ;rdav\/
xdkodkYxifonfESifYwNyKdifeuf ayGU,laxG;ydkufum ESpfESpfNcKdufNcKduf cspfvdkufcsifpdwfrsKd;
jzpfomG ; rdav\? rdr\ d umrydik rf ,m;jzpfí tcsed rf a½G; xifovdjk yKrEl ikd af Mumif; owdrarYapumrl rdrd
ay;xm;aom uwdEiS Yf ]] udak xG;jrtay: 'Dpw d rf sK;d vk;H vk;H xm;ír&bl; }} [laom cifcifBu;D \pum;udk
trSw&f rdum jzpfay:vmaompdw"f mwfukd csK;d zJEY rdS ef if;xm;vdu k Nf y;D rS rsuEf mS xm;wnfwnfEiS Yf ...
]] bmudpövJ }}
[k ar;vdu k &f m ...cifcifBu;D u NyK;H NyK;H Bu;D vkyí f ...
]] udpö½SdrS vm&awmYrSmvm;? ysif;vGef;vdkY pum;pjrnfajym&atmif vmwmyg }}
[k qkv d u kd af v\? axG;jronf ckwif anmifapmif;ay:wGif avsmif;ae&mrS xxdik u f m acgif;&if;½Sd
rSDtkH;BuD;udkqGJ,lNyD; ckwifacgif;&if; tkH;wm;ESifYuyfum rSDtkH;BuD;ESifYxdkifvsuf cifcifBuD;udk
ckwifajc&if;bufü vufjyí ...
]] xdkifav }} [k xdkifcdkif;vdkufav\/
cifcifBu;D onf axG;jrjyaomae&mwGix f ikd u f m jyLwif;ayguf0qDoYkd arQmMf unf&h if; pOf;pm;ovdk
vkyaf eNy;D rS ...
]] 'Dvakd e&wm uRerf twGuaf wmY oufomwefoavmuf oufomygw,f? udak xG;jrtwGuf
awG;Ny;D pdwrf aumif;rdb;l }}
]] pdwrf aumif;p&mawGawmY rpOf;pm;eJ?Y pOf;pm;&if ½l;zdeYk YJ aozdyYk ½J w dS ,f }}
]] 'Dvdkjzpf&wm ESpfa,mufpvkH; 'ku©bJ? udkaxG;jrtwGufvJ uRefroem;rdygw,f? udkaxG;jr
pdwfxJrSmvJ tNrJpdwfnpfp&mwckck½Sdaew,fvdkY xifrdwmyJ? uRefr wwfEdkifwJY[mrsKd;qdk&if bmrqdk
ulnyD gYr,f? ½SiaYf us;Zl; uRerf rSm½Syd gw,f ...}}
]] cifbmrS ulp&mrvdkygbll;? udkaxG;jrrSm pdwfnpfp&mawGuawmY jynfhaewmaygY? 'gaywJY
cifrwwfEikd w f [ YJ mawGyg ...}}
xdo k aYkd jymaecdu k f tdrw f iG cf ikd ;f apxm;aom i,fom;wa,mufu tcef;jyifbufrS ...
]] oufawmfapmifAY v dk rf if;u ta&;Bu;D wJu Y pd ½ö v dS Ykd awGUcGijYf yKawmfryl gwJb Y &k m; ...}}
[k atmf[pfavQmufxm;vdkufojzifY axG;jrvnf; uAsmu,mt0wfvJum {nfcef;odkY
xGufvmcJY&m ...½kwfw&uf rsufpdwGif 0if;ueJjzpfí tHYtm;oifYoGm;rdav\? taMumif;rlum;
ta&;wBu;D jym,djym,mrsuEf mS rsK;d ESiYf xdik af eaom cifopfukd jrifvu kd &f aomaMumifw Y nf;/
axG;jronf rsuEf mS csi;f qdik x f ikd af eaom ukvm;Adv k f aywvlrv d wfEiS Yf cifopfukd tHt Y m;oifY
pGmjzifY Munfah eNy;D aemuf NyK;H ½Tiaf omtrlt&mjzifY ...
]] aMomf ...Adv k rf if;ygvm;? a[Y uGr;f aq; vufzufrsm; ,lcMYJ uuG,?f rkeeYf YJ opfo;D rsm;vnf;
,lcaYJ [Y ...}}
[k tdr½f dS tapcHrsm;tm; vSr;f ajym&if; ukvm;Adv k t
f eD; 0ifa&mufxikd af v\/ ukvm;Adv k u
f ...
]] tdrBf u;D tus,o f m;yJ ...}}
[k ajymNy;D vQif ...
]] ta&;uawmY odyfBuD;wmyJ ...}}
[k ajymvdkufav\/ xdktcdkuf uGrf;aq; vufzufESifY rkefYrsm; opfoD;rsm; a&mufvmav&m?
axG;jru cifopfqD xd;k ay;Ny;D NyK;H ½Tiaf omrsuEf mS jzifY ...
]] uJ ...ok;H aqmifO;D cif? cifwt Ykd rd u
f csn;f pm;ae&wm? ckrS jyefauR;Ekid af wmYw,f ...}}
[k ajymvsuf ...
]] Akv
d rf if;vJ ok;H aqmifygOD;? ta&;Bu;D wm aemufraS jymwmaygY ...}}
cifcifBu;D onf axG;jrxHvmaom {nfo h nfrsm;udk aeYpOfEiS t
Yf rQawGUae&ojzifY ½d;k aeapumrl?
axG;jrudk,fwkdif þrQavmuf*½kpdkufaom{nfhonfrsKd; wcgrQrjrifbl;ojzifYvnf;aumif;? cifopfESifY
axG;jr\ taMumif;udk a½TbNkd rKUd awmfaepOfu owif;oefo Y efMY um;zl;ívnf;aumif;? pdwyf g0ifpm;um
tcef;wGif;rS acsmif;ajrmif;Munfh½SK em;axmifaeav\? cifopfu ñSKd;i,faomrsufESmjzifY
axG;jrudMk unfu h m ...
]] aus;Zl;wifygw,fq&m? aemufrpS m;wmaygY? udpu ö akd jymyg&apOD; ...}}
]] uJ ...'gjzifY qdyk gOD;av ...}}
[k axG;jru ajymvdkufav\/
]] 'DuaeY tdrfrSm udkMuG,f0eJY &efjzpfMuvdkY tck udkMuG,f0 aorvm;? ½Sifrvm;rodbl;?
"m;'Pf&m&Ny;D olUtdryf v Ykd u
kd &f w,f ...}}
]] [if ...b,fvjkd zpfMuwmvJ ...}}
]] jzpfykHudkajymjyygYr,f? tckvufiif; ta&;BuD;wmu cifYazazeJY nDrav;udk vufraxmuf
wef;rSm csKyfxm;w,f? tJ'g zGm;bufausmfwef;rSm a½TUxm;&atmif q&mu ulnDrSyJ }}
]] cifaY zazeJY nDrav; ...}}
]] [kwfw,f? cifYazazeJY nDrav; ,dk;',m;uvmwJYtxJrSm ygvmw,f }}
[k ajymvdkuf&m axG;jrrSm tHYtm;oifYoGm;av\/
( rSwfcsuf / / &mZ0wfrSKw&m;cHrsm;udk trSKppfaq;aepOf csKyfxm;aom ]]wef;}} ac: tcsKyfaxmifrsKd;rSm ...
(1) zGm;bufausmw f ef; (2) 'dik ;f awmfwef; (3) vTwaf pav;wef; (4) vuf&ok;H wef; (5) vufraxmufwef; [lí ig;rsK;d ½S&d m?
wwef;xufwwef; tpOfvdkufMurf;wrf;í zGm;bufausmfwef;rSm csrf;ompGm tae&qkH;? tacsmifcsdqkH;?
tvGwv f yfq;Hk jzpfvsuf aemufq;Hk jzpfaom vufraxmufwef;rSm tMurf;wrf;qk;H ? tqif;&Jq;Hk ? tusO;f usyq
f ;Hk jzpfav\)
]] cifaY zazu i,fi,fuav;xJu qk;H oGm;Nyq D ?kd nDrav;qkw d maum t&if;vm;? tJ'D cifaY zazeJY
nDrav;qdw k mudk bmjzpfvYkd vufraxmufwef;csxm;wmvJ? ud<k u,f0eJb Y ,fvkd qufo, G Mf uwmvJ}}
[k em;rvnfEikd af omtrlt&mjzifY ar;cGe;f aygif;rsm;pGmudk pkaygif;ar;vdu k &f m aywvlu ...
]] 'Dvdk armifaxG;jr? tpujyefajymrS em;½Sif;vdrfYr,f? usKyf jrefrmjynfa&mufawmY ...
(cifopfudkvufñSKd;xdk;NyD;) ol 11 ESpforD;½SdaeNyD? usKyft&D;u cifYtaraygYav? usKyft&if 15 ESpf
avmufuwnf;u yJc;l [Hom0wDNrKUd a&mufaew,f? yJc;l rSm a&mif;0,fazmufum;ae&if; udpk x H eG ;f qdw
k YJ
jrefrmvlrsKd;ukefonfwa,mufeJY taMumif;ygNyD; cifYudkarG;w,f? cif tcgvnforD; ay:opf
rsufESmrjrifao;cif yJcl;NrKdU NrKdU0efBuD;om;eJY udkpHxGef; &efjzpfNyD; NrKdU0efBuD;om;udk udkpHxGef;u "m;eJY
ckwfowfvdkufw,f? 'Dwkef;u yJcl;rSm qifusm;½Sifrif;vufxufaygY? udkpHxGef;vJ owfNyD;
&mZ0wfawmfa&;aMumufwmeJY wcgxJxGufajy;oGm;wmyJ? aemuf yJcl;udk tavmif;rif;w&m;BuD;
odr;f awmfrrl S t&D;eJY usKyaf wGUNy;D 'DtaMumif;awGo&d vdYk udpk x H eG ;f owif;tpte pkpH rf;Munhaf o;w,f?
b,fvrkd S ar;vdrYk &bl;? 'Dvakd jym&wmvJ tjcm;r[kwb f ;l ? use&f pfol om;orD; (cifopfuakd r;xd;k jyum)
olwt Ykd wGuf usuo f a&,kwrf mS pd;k vdw Yk YJ ...}}
]] udpk xH eG ;f u jrefrmtppfvm; }}
[k axG;jruar;vdu k &f m ...
]] [kwfw,f }}
]] uJ ...trde½Yf ydS gOD;av }}
]] vGecf w YJ YJ 3 vavmufu udpk x H eG ;f ud,k w
f idk f tdrv f mNy;D aqGrsK;d pyfawmYrS cift Y azrSe;f od&w,f?
ol U taMumif ; ar;Munf h a wmY ...yJ c l ; u ,d k ; ',m;xG u f a jy;NyD ; [d k u sawmY t,k ' ¨ ,
NrKUd awmfapmifpY pfwyfrmS 0iftrSKxrf;&if; ppfbufrmS Bu;D yGm;vdYk wyfAv kd jf zpfNy;D ,d;k ',m;ppfAv kd w
f OD;&JU
orD;eJY taMumif;ygowJ?Y udpk x H eG ;f ,d;k ',m;reJY orD;wa,muf&w,f? tJ'D orD;uav;arG;Ny;D ...
15 ESpo f rD;½Sad wmY? udpk x H eG ;f rde;f r ,d;k ',m;rvJ qk;H oGm;½SmowJY }}
]] aeygOD; Adv k rf if;&JU? udpk x H eG ;f u Akv d rf if;vJrod? cifv Y rJ rSwrf b d eJ YJ b,fvv kd yk f aqGrsK;d pyfovJ}}
]] 'gu 'DvdkwJY? tjrifYeJY ebuf ('kbufNrKdU) oGm;NyD; y&ifopftquftEG,fawG vdkuf½SmowJY?
ebufrSm udkpHxGef;eJYodwJY y&ifopfA&if*sD vlBuD;awG 4? 5? 10 a,mufawGUowJY? tJ'DvlBuD;awG
pkHprf;MunfhawmY usKyfwdkY'DrSm½SdaMumif; odNyD;vdkufvmwmqdkyJ? olUqDrSm t&D;0wfwJY vufpGyfwuGif;eJY
t&D;ud, k w f idk af &;xm;wJY y&ifopfjynfay;zdYk puúLvTmwck awGU&w,f? t&D;vufa&;udu k sKyrf wS rf wd ,f?
cifYtaz udkpHxGef;qdkwm trSefyJvdkY ,kHMunfvkdufwmaygY }}
]] vufpGyfeJY pmudk olubmjzpfvdkYodrf;xm;wmvJ }}
[k axG;jruar;vdu k &f m ...
]] [m ...'guawmY olUrde;f rudck spcf ifwYJ txdr;f trSwaf ygY }}
]] 'gjzifY yJcl;udk tavmif;rif;w&m;BuD;odrf;NyD;awmY bmvdkYjyefrvmovJ? 'DtaMumif;
olrMum;bl;wJv Y m; ...}}
]] Mum;½kHwifb,furvJ? tavmif;rif;w&m;BuD; ,dk;',m;vmwdkufawmY rif;w&m;BuD;qD
qufozdkYpmawG ola&;&owJY? 'gaywJY [kdrSmtajcusvdkY ,dk;',m;reJYjzpfaeawmY rvmEdkif
awmYb;l aygY...}}
]] aeygOD; Adkvfrif;&JU? uRefawmfwdkY ,dk;',m;uac:vmwJY okHyef; wvdkif;jrefrmawGxJrSm
udpk x H eG ;f qdw k YJ emrnfygovm;? awGUrdw,frxifb;l }}
aywvlu ]] 'Dvdkav ...}}
[k pum;ajym&ef pvdu k pf Of cifopfu ta&;Bu;D aomtrlt&mjzifY axG;jrudMk unfNh y;D ...
]] 'D[mawG aemufawmYajymjyygYr,f? tckvufiif; ta&;Bu;D wmvkypf rf;ygOD;q&m ...}}
[k ajymvdkuf&m ...
]] tckar;wmawG[m ta&;Bu;D wmcsn;f yJ cif&UJ ? &mZowfoabmrSm tajcupvku d &f wm}}
[k axG;jruajymvdkufrS aywvluvnf; rdrdpum;udk jyefqufum ...
]] 'Dvakd v? udpk x H eG ;f u [drk mS jrefrmvdak ewmr[kwb f ;l ? ,d;k ',m;vd0k wf? ,d;k ',m;pum;ajym?
,dk;',m;pm enf;enf;usOf;usOf;oifNyD; ,dk;',m;emrnfcH? ,dk;',m;tppfvdkvkyfaewm? 'gaMumifY
wvkid ;f jrefrmtkypf x k rJ ygbJ ,d;k ',m;tkypf x k yJ gvmwm }}
]] trSKjzpfyHk trde½Yf ydS gOD; }}
]] tJ'Dvdk udkpHxGef;tdrfvmNyD; taMumif;od&awmY olwdkY om;tzESpfa,mufudk usKyfeJYtwl
ae&atmifac:xm;vdYk wcgxJ ,d;k ',m;pkxu J tNy;D a½TUvmMuw,f? 'Dvekd YJ tdrrf mS twlwl aysmaf ysmf
½Tif½TifaeMuawmY armifMuG,f0vJ cPcP tvnftywfvm&if; udkpHxGef;wdkYom;tzeJY rdwfaqG
jzpfMuw,f qdkygawmY ... }}
]] 'DuaeYnae usKyfeef;awmfujyefrvmcif tdrfrSm cifeJY udkpHxGef;wdkY om;tzESpfa,mufyJ
½Sdw,f? AdkvfuawmfuvJ vmpDeJY wy,fNrKdUudk 0g*Grf;odrf;zdkYoGm;aew,f? usKyf eef;awmfujyefvmvdkY
tdraf y:a&mufawmY twGi;f cef;rBu;D xJrmS udpk x H eG ;f wdYk om;tz&,f? cif&,f? armifMu, G 0f &,f? olUwynfh
NzK;d atmif&,f? ig;a,mufom; 0ke;f 0ke;f 'dik ;f 'dik ;f eJY qGv J m;½ke;f vm;jzpfaewmjrif&w,f? usKyv f jJ rifjrifcsi;f
... }}
]] a[Y a[Y ... bmjzpfMuwmvJvdkYatmfNyD; 0ifvmcJYwmyJ? 'gaywJY usKyfolwdkYqDra&mufcif
usKyrf supf ad tmufrmS yJ armifMu, G 0f u udpk x H eG ;f orD; apm'g&mudk "meJx Y ;kd zdYk vdu
k w
f mjrif&w,f ...}}
]] "m;eJYxdk;rdovm; }}
]] rxdk;rdbl;? udkpHxGef;u aemufuaeNyD; armifMuG,f0udk "m;eJYckwfcsvdkufw,f? 'DawmY ...
armifMuG,f0u apm'g&mqDrvdkufawmYyJ udkpHxGef;qD 0ifNyD; "m;eJYxdk;w,f? 'Dtcsdefr,f apm'g&mu
ysOfaxmifeH&Hcsdwfxm;wJY usKyf"m;,lNyD; armifMuG,f0udk vSrf;ckwfvdkufw,f? armifMuG,f0u jyefNyD;
ckcHao;w,f? odkYayr,fY ...'Pf&mujyif;vdkY csufcsif;vJusoGm;w,f? NzKd;atmifeJY cifuawmY ...
eHab;uMunfah ewmyJ ...}}
]] tck ajymaewmawG[m usKyfrsufpdatmufrSm jrif&wmawGajymwm? usKyfa&mufawmY
jzefajzr,fvyk cf g½Sad o;? apm'g&mu ckwv f u kd v f Ykd armifMu, G 0f csucf si;f vdv
k u J somG ;wmyJ? 'geJy usKyv f J
0wÅ&m;twdkif; uif;½kH;oGm;wdkif? NrKdUpma&;eJY axmifrSL;qDwdkifMum; ...armifMuG,f0vJ olUrdbqD
taMumif;Mum;vdkufvdkY tck armifMuG,f0udk olUrdbrsm;tdrfydkY? udkpHxGef;wdkY om;tzvJ axmifrSL;u
ac:Ny;D vufraxmufwef;csxm;w,f }}
]] Adv
k rf if;ra&mufcifawmY ...olwb Ykd ,fvjkd zpfMuovJ ...}}
]] rm&D ...ajymvdkufyg }}
[k ukvm;Adv k u
f jyifopfvakd jymvdu k &f m ...cifopfvnf; axG;jrrsuEf mS udk tm;ud;k vdak om
rsuEf mS xm;rsK;d ESiYf MunfNh y;D vQif ...
]] nae okH;csufwD;ausmfavmufupNyD; uRefr aemufaz;O,smOfxJqifNyD; tdrfutapcHawG
yef;yifpu kd w
f m Munfah ew,f ...}}
]] uRerf O,smOfxq J if;vmawmY tdraf y:rSm nDrav; apmapmeJY azaz ESpaf ,mufxJ use&f pfw,f?
azazu tdrfOD;cef;? oltdyfwJYtcef;rSm 0iftdyfaew,f? nDrav;uawmY aemufaz;aqmifrSm
oeyfcg;vdr;f ae&pfw,f ...}}
]] aemuftawmfMumvdYk uRerf tdraf y:wufvmawmY ... qif0ifcef;rSm NzK;d atmifxikd af ewm
awGU&w,f? twGi;f cef;rxJ 0ifvmawmY ...vm; vm;? nDrav; apmapm&JUqHyifukd Mu, G 0f u qGNJ y;D
nDrav;yg;udk vufBuD;eJY wtm;½dkufwmudk jrif&w,f ½SifY? uRefrjzifY ckxufxd nDrav;tpm;
Mu, G 0f tay:rSm a'gojzpfvrYkd qk;H bl;? 'geJY uRerf vJ ½Sib f ,fEY ,
S v
f yk wf mvJqNkd y;D twif;0if Mu, G 0f udk
wGe;f xd;k vkyw f maygY ...}}
]] 'Dvv kd yk af ewke;f azaztdy&f mxJuxvmNy;D ...bmjzpfMuvJar;awmY? Mu, G 0f u apmapmudk
yg;qG½J u kd w f ,fvYkd uRerf uajymvdu k af wmY? azazu rif;bmjzpfvYkd igYorD;apmfum;&ovJqNkd y;D Mu, G 0f udk
yg;qGJ½dkufw,f? MuG,f0u azazYudk acG;rom;BuD; eifigYtaMumif;rodbl;vm;qkdNyD; olUcg;u "m;udk
qGcJ RwNf y;D azazYux kd ;kd w,f }}
]] xdk;rdovm; ...}}
]] xdk;rdw,f? [dkusjrif&ygvdrfYr,f? azazYudk 'Dvdkxdk;wm nDrav;ujrifawmY tem;rSm½SdwJY
uJvm;wkwfqGJNyD; MuG,f0udkvSrf;½dkufw,f? 'DawmYMuG,f0u nDrav;udk "m;eJYxdk;&atmifvdkufwmyJ?
tJ'DtcsdefrSm tdrfavScg; zdeyfcRwftwufeJY qif0ifcef;Mum; armifBuD;a&mufvmwmjrif&w,f?
'DaemufawmY armifBu;D jrifwt YJ wdik ;f ygyJ }}
xdt k csed wf iG f ae0ifí rD;rsm;qGx J eG ;f Muav\/
]] MuG,f0"m; tckb,frSmvJ }}
]] axmifrSL;qD tyfxm;cJYNyD }}
]] "m;rSm aoG;pGef;ovm; }}
]] pGef;½kHb,furvJ? ododomom aoG;awGayaewmyJ }}
]] NzKd;atmifuaum bmvkyfovJ? qif0ifcef;rSm xdkifaewmyJvm; }}
]] azazu MuG,f0udk yg;½dkufawmY ajy;vmw,f? 'gaywJY tem;a&mufawmY bmrSrvkyf0HYbJ
rwfwwf&yfNy;D ...rvkyMf uygeJY rvkyMf uygeJq Y Nkd y;D atmfaewmyJ }}
]] aeygOD; ...MuG,f0u cifYnDrav;udk bmjzpfvdkY qHyifqGJ yg;½dkuf&wmvJ }}
xdt k cg cifopfu jyifopfpum;jzifY ...
]] tckajymcJw Y mawGu uRerf rsupf ed YJ jrif&wmawGajymwmaemf? uRerf ra&mufcif tjzpftysuf
uawmY nDrav;ajymwJt Y wdik ;f od&wmyJ? uRerf nDruav;uvJ r[kww f m vdrrf ajymwwfygbl;½Si?f
MuG,f0a&mufvmrSef;odawmY nDrav;u xGuf{nfhcHowJY? tdrfom;awG b,foGm;ukefMuovJvdkY
MuG,f0uar;awmY ...r½SdMubl;? rreJY vmpDu wy,fNrKdUoGm;w,f? azazu tdyfaew,f? rrcif
(cifopf)u O,smOfxo J mG ;w,f? armifBu;D u eef;awmfjyefrvmao;bl;vdYk ususeeajymjyowJY ...
'DawmY Mu, G 0f u pyfrpd yf&m pum;enf;enf;ajymNy;D nDrav;udck spw f t
YJ aMumif; vlysKpd um;ajyma&mwJ?Y
nDrav;u 'DvdkrajymzdkY awmif;yefowJY? 'Dvdk awmif;yefae&if;u MuG,f0 tem;wdk;vm vufqGJNyD;
zufvw JS uif; qdo k vdk twif;vkyaf wmY? nDrav;uvJ rvkyzf aYkd wmif;yef&if;yJ ½ke;f uefuw k zf v
YJ yk &f mu
Mu, G 0f yg;udk ½du k v f u dk o f wJ?Y Ny;D awmY nDrav;u qJvq J o
J wJ?Y tJ'geJY Mu, G 0f u qHyifqJG yg;½duk wf myJ
vdkYajymw,f? [kwfrSmygyJ? MuG,f0 0goem wNrKdUvkH;odaewm? bmr,kHp&m½SdovJ }}
[k ajymjyvku d Nf y;D vQif ...
]] uJ ...q&m? 'D[mawGxm;Ny;D wef;ajymif;&atmif vkyaf y;prf;ygOD;? q&mY aus;Zl; rarYygbl;}}
[k jrefrmvdk ta&;wBuD;xm; ajymvdkufav\? axG;jrrajymrD aywvlu ...
]] trSKb,fvdkaeovJ }}
[k vdk&if; aumufar;vdkuf&m ...
]] Munfv h yk &f wmaygY Adv k rf if;? odyBf u;D awmY rpd;k &dryf geJY }}
[k ajzvdu k Nf y;D rS ...
]] zGm;bufausmw f ef;awmY &r,frxifb;l ? 'dik ;f awmfwef;avmuf&&if awmfa&maygY }}
[k ajymvdkufav\/
]] q&mu xm;ay;&if&wmaygY? q&mudk,fwkdifu "m;ydkif tmPmydkif a½TNrKdUawmf0efBuD;yJ }}
[k cifopfu ajymvdkuf&m ...
]] 'Dvakd v ..."m;ydik ?f tmPmydik q f akd ywJY wzufuvmrJaY b;vJ Munf&h ao;wmud?k Ny;D awmY
a½SUa&;vJMunf&h ao;w,f? tck cPuav; acsmifcsw d m odyv f u kd vf rYkd jzpfb;l }}
[k axG;jru ajymvdu k of jzifY ...cifopfrmS rauseyfovdjk zpfomG ;um ...
]] q&mYa½SUa&;twGuf iJu Y uG af e&ifawmY ...}}
[k ajymvdu k rf S axG;jru vuf0g;umjyum ...jyifopfpum;jzifY ...
]] tdk tdk ...'Dvrkd [kwyf gbl;? q&mYa½SUa&;ajymwmr[kwb f ;l ? 'DtrSK&UJ a½SUa&;ajymwm }}
[k ajymvdkufav\/
cifopfvnf; xdt k cgrS twefi,f auseyfoa,mifjzpfomG ;av\/
]] [kwyf gw,f? ]]wef;}} u 'Davmufta&;rBu;D vSygbl;? tck armifaxG;jrajymovdk vd&k if;u
trSKrSmwnfaewm? trSKoufomrS [efusrSm }}
[k aywvluajymNy;D axG;jronf aemufvu kd Ef pS af ,mufuakd c:um aywvl? cifopfwEYkd iS t Yf wl
eef;awmfta½SUbuf a½SU½k;H awmfac:&mZ0wf½;Hk awmifbufem;½Sd vufraxmufwef;odYk vmcJMY uav\/
vrf;wGif aywvlu trSKudk uGif;vkH;uRwfvGwfatmif pDrHay;apvdkaMumif;ajymav&m ...
axG;jruvnf; ...
]] MunfhvkyfygYr,f? ydk;pdk;yufpufrjzpfap&ygbl;? uGif;vkH;uRwfrvGwfvJ oufomEdkiforQ
oufomatmif pDraH y;ygYr,f? Mu, G 0f taz 0efaxmufBu;D &JU tajcudv k J Munf½h KS ygOD; }}
[k r,kwrf vGef tm;ay;pum;ajymvdu k af v\/
axG;jronf vufraxmufwef;odaYk &mufonfEiS w Yf NyKid ef uf vufraxmufwef;\ tBu;D tuJ
jzpfaom vufraxmuft&m½Sdudk ac:iifvdkuf&m vufraxmufESifY vufr½GHUac: i,fom;tm;vkH;
NrKUd 0efBu;D vmonfqNdk y;D vQif ...jymjymovJ jym;jym;0yf cpm;vmMuav\/
]] naeu oufawmfapmifYAdkvfrif;tdrfrSmjzpfwJY "m;ckwfrSKeJY zrf;xm;wJYvlawG b,ftem;
xm;ovJ ...oGm;Munfh&atmif }}
[k ajymvdkuf&m vufraxmuft&m½Sdu ...
]] [dk ...ajrmufbufaxmifYpGefrSm xm;ygw,fbk&m; }}
[k ajymNy;D vQif rD;½SL;rD;wdik rf sm;udik uf m vdu k jf yav\/
axG;jronf ajcaxmufESpfzufvkH;udk xdwfwkH;cwfí ajcovkH;½dk;udk 0g;ñSyfxm;aom
toufig;q,fcefYvlBuD;ESifY ajcaxmufwzufxJ xdwfwkH;cwfí 0g;vkH;rñSyfbJxm;aom cifopf
t½G,af vmuf½rdS ed ;f rysKu d kd jrif&av&m ...
]] a[Y 'D0g;vkH;u bmjzpfvdkYñSyfxm;&wmvJuG? ajzmifYqkd0efcHxm;w,fr[kwfvm; }}
[k ar;vdkufav\/
]] rSeyf g ...0efcaH Mumif;yg? 0efaxmufrif; aZ,sausmx f ifu 'Dvñ kd yS x
f m;zdYk tBuaH y;vdyYk g}}
(ajcovkH;½dk;udk 0g;ñSyfjcif;? vufonf;Mum;udk tyfESufjcif;? em;xifwzufwcsufwGif uGrf;oD;cHNyD;vQif wkwfwyfíñSyfjcif;
paomtjyKtrlrsm;rSm vdrfvnfuG,f0Sufaeaom w&m;cHwdkYtm; jyKvkyfaom tcsif;t&mrsm;jzpfav\/)
]] jzKwyf pfvu kd ?f 0efaxmufu bmqdik v f Ykd 0if½KS y&f wmvJ? igYtrderYf &bJeYJ bmrSrvky&f bl;qdw
k m
rif;wdrYk odb;l vm;? rif;wdw Yk awG tukevf ;Hk 'kua© &mufuek rf ,f }}
[k Burd ;f 0g;aigufirf;Ny;D vQif ...
]] axmifrSL; armifol& oGm;ac:vdkufprf; }}
[k ta&;wBuD;cdkif;apum axmifrSL;a&mufvmonfESifYwNyKdifeuf OD;pHxGef;wdkYom;tz
ESpaf ,mufukd zGm;bufausmw f ef;odaYk ½TUxm;&ef trdeaYf y;vdu k af v\/
cifopfrmS NrKUd 0efw\ Ykd wefc;kd tmPm rnfrQp;l ½Sjyif;xefonfukd ,ciftcgu Mum;zl;em;0 ½Sad pumrl
ta&;rBuKHbl;ojzifY vufawGUrjrifbl;&m ,ckaomf rdrd\udk,fa&;wrQ zcifESifYnDrav; twGuf
'd|vufiif; awGUjrif&onfwiG ?f xdw k efc;kd tmPm½Siv f yk o f l NrKUd 0efu, kd wf ikd rf mS vnf; rdr\ d &nf;pm;a[mif;
i,fcspfjzpfí tm;wuf0rf;omovdkvdk? vGrf;ovdkvdk? aqG;ovdkvdk jzpfoGm;rdav\/
axG;jronf yxrwGif 'dik ;f awmfwef;avmufay;&ef BucH aYJ omfvnf; Mu, G 0f taz 0efaxmuf
aZ,sausmfxif 0ifa&mufpGufzufonfudk rcHcsifonfESifY rdrdwefcdk;tmPmtwGif; rdrdxifovdk
pDrEH ikd af Mumif;jyvdí k zGm;bufausmw f ef;txd a½TUvdu k jf cif;jzpfav\/
OD;pHxGef;om;tzudk zGm;bufausmfwef;odkY,loGm;NyD;aemuf cifopfu udk,fwdkifudk,fus
oG m ;a&muf M unf h ½ S K vd k a o;aMumif ; ajymojzif Y axG ; jrvnf ; aywvl E S i f Y c if o pf u d k a c:um
zGm;bufausmfwef; csKyfxm;&modkY vdkufvmcJYav\/
zGm;bufausmw f ef;t&m½Sjd zpfol wef;acgif;? wef;xde;f rsm;vnf; NrKUd 0efBu;D OD;axG;jr vmonfEiS Yf
wNyKid ef uf jymjymovJ qD;BuKu d m jym;jym;0yfcpm;vmMuav\/
axG;jronf OD;pHxeG ;f om;tzudck sr;f csr;f omomxm;&ef trde½Yf NdS y;D aemuf OD;pHxeG ;f ½S&d mvmcJ&Y m
opfom;acgif;tk;H uav;ay: acgif;wifNy;D tdyaf eaom OD;pHxeG ;f udjk rif&ojzifY ...
]] tdyyf ap tdyyf ap? rESK;d eJY }}
[k ajymNy;D OD;pHxeG ;f ESi, Yf OS &f uftcef;½Sd OD;pHxeG ;f orD; apm'g&mqdo k u l Mkd unfv
h u kd &f m woufwiG f
wcgrSrBuKb H ;l aom tHt Y m;oifjY cif;rsK;d jzpfomG ;vsuf ai;pdu k Mf unf½h KS aerdav\/
axG;jronf rdrdrsufpdrsm;udkyif r,kHMunfEdkifatmifjzpfum ]][kwfrS[kwfyg&JUvm;? igYpdwfu
xifwmavvm;}} [k ,krH mS ;jzpfro d jzifY aoaocsmcsmpl;pdu k Mf unf½h KS av&m cifopfvnf; axG;jrMunfyh u Hk kd
em;rvnfEikd o f nft h rlt&mrsK;d jzpfaeav\/ ]][kwyf gw,fav? oltppfygyJ}} [k qk;H jzwfcsucf sNy;D vQif
0rf;om0rf;enf;jzpfomG ;av\? taMumif;rlum; OD;pHxeG ;f orD; apm'g&mqdak om rde;f rysKrd mS tjcm;ol
r[kwf vk[ H &l wku d yf if jzpfaeaomaMumifw Y nf;/
axG;jronf apm'g&mudkMunfhum ...
]] vk[ H l rif; igYurkd w S rf ad o;&JUvm; ...}}
[k ar;vdu k &f m vk[ H v l nf; eH&yH sOaf xmifurkd x DS ikd af e&if; axG;jrrsuEf mS udMk unfw h NYJ y;D vQif ...
]] rSwrf yd gw,f Adv k rf if; ...}}
[k aMuuG0J rf;enf;aom toHrsK;d ESiYf ajymvdu k af v\/
]] ,dk;',m;u xGufvmuwnf;u rif;rsm; ygvmrvm;vdkY vdkufNyD;pkHprf;wm b,frSmrS
rawGU&bl;...}}
]] 'DusawmYvnf; ,dk;',m;pkxJ apmapm ygoGm;w,f ...}}
]] aeEdik v f u kd wf muG,?f ig 'DrmS ½Srd eS ;f rodb;l vm; ...}}
]] ½Srd eS ;f odwm rMumao;bl;? a½TNrKUd awmf0efjzpfrS odw,f? vmr,fawmY tBurH o d m;yJ? azazeJY
uRerf udk u,fygOD; Adv k rf if;&,f ...}}
]] at; ...u,fwmaygYu, G ?f reufjzef ½k;H awmfrmS igeJo Y ad Mumif;awG rajymeJaY emf ...}}
cifopfESifY aywvlum; wapäajcmufjcif;cH&ouJYodkY jzpfysufykHudkem;rvnfbJ tHYMopGmjzifY
em;axmifae&m ...wzufcef;u OD;pHxeG ;f vnf; tdy&f mrSxum rdro d rD;ESiYf NrKUd 0efBu;D a½S;rdwaf [mif;
jzpfaMumif; &dyfrdod½SdojzifY tHYtm;oifYjcif;jzpfNyD; 0rf;omtm;wufjzpfoGm;rdav\/
]] q&meJY apmapm b,frSmodovJ ...}}
[k cifopfu ar;vkduf&m ...
]] odykH aemufawmY ajymjyygr,fav? 'Pf&mawG MunfhMuOD;pdkY ...}}
[k ajymNyD;vQif OD;pHxGef;ESifY apm'g&mwdkY &½Sdaom 'Pf&mrsm;udk Munfh½SKav\/
OD;pHxGef;\ ,mbufeHyg;ESiYf 0Jbufvufarmif;wkdYwGif aq;wifít0wfpnf;xm;aom
"m;csufESpfckawGU&&m tajctae vu©PmrSm rsm;pGmreufvSbJ xdk;rdonfajym&½kH xdk;rdjcif;
jzpfykH&aMumif; awGU&av\/
apm'g&mrsufESm 0Jbufyg;wGif yuwdtom;xufeDaeonf xif&av&m? 4if;rSm MuG,f0u
½dkufonfhtwGuf eDaejcif;jzpfaMumif; apm'g&mu ajymjyav\/
axG;jronf OD;pHxeG ;f ESiYf apm'g&m ESpaf ,mufukd tcif;jzpfyaHk r;Munfah v&m aywvlEiS Yf cifopf
ajymjyonfhtwkdif;yif woa0rwdrf;ajymjyav\/
xdkYaemuf okH;OD;om; OD;pHxGef;ESifY apm'g&mudk ESKwfqufNyD;xGufvm&m vrf;wGif axG;jru
,d;k ',m;ppfajrjyifaepOf vk[ H &l wku
d Ef iS Yf awGU&yku H ?kd rdrEd iS Yf cspcf ifjzpfysuyf rHk w
S yg; xGuaf jy;oGm;onf
txd tvkH;pkHajymjyvdkufav\/
]] aMomf ...[dw k ek ;f u a½TawmifyscH st D yk pf uk xGuaf jy;wJY ,d;k ',m;okyYH ef;wyfom;qdw k molu;kd ?
olUorD; apm'g&m[m a,mufsm;uav;awGvkd "m;ckwf vSx H ;kd jrif;pD;wwfNy;D ppfwu kd zf Ykd 0goemygw,f
vdkYom OD;pHxGef;uajymzl;w,f? 'DtaMumif;awmY wcgrS rajymzl;bl;? wu,fYapmapmygvm; ...}}
[k aywvlu tHYtm;oifYpGmajymvdkuf&m ...
]] [kwfw,f? cifYvJ wcgrS rajymzl;bl; ...}}
[k cifopfu ajymvdkufav\/
]] 'gxuf armifaxG;jr? trSKudk b,fvdkpDpOfzdkYBuHovJ ...}}
]] tJ'g pOf;pm;zdkYyJ? MuG,f0tajcvJ Munfh&OD;r,f? ½kH;awmfrSmxGufwJYtcg Adkvfrif;uawmY
em;vnfNyD;om;rdkY ta&;rBuD;bl;? cifwdkYtwGuf cufao;w,f }}
]] 'gjzifY eufjzefumreuf q&mYqD uRefrvmcJYr,fav ...}}
]] reufqkd&if tdrfrSm {nfhonfawG ½SKyfaewmyJ? OD;pHxGef;wdkY om;tzudkawmif wef;acgif;?
wef;xdef;awGMum;rSmpdk;vdkY oifray;0HYbl;? tckn tdrfvdkuftdyfygvm; cif&,f ...}}
]] [kwfw,f? aumif;om;yJ ...rm&D }}
[k aywvluajymvdkuf&m cifopfvnf;jiif;raeawmYbJ axG;jrESifYvdkufcJYav\/
axG;jronf aywvlESifYcGJNyD; cifopfudk aemufuxm;íavQmufcJY&m ...wcPwGif;
MunfEl;jcif;jzpfoGm;rdum ...rdrdESifY cifopfrSm xdrf;jrm;NyD; vifr,m;yifjzpfygavawmY ...[k
atmufarYrdav\/
cifopf pdww f iG vf nf; rcsirYf &Jjzpfum ,ciftcgu rdrd wif;rdonft h wGuf þodYk rdr&d nf;pm;udk
olwyg;&oGm;avjcif;[k aemifwrsKd;ay:vmum vGrf;qGwfaqG;ajrUoGm;av\/
axG;jrvnf; tdrfa&mufNyD; t0wfrsm;vJvS,fum? cifopftwGufvnf; cifcifBuD;xHrS
t0wfa[mif;rsm; tvJcidk ;f vsuf {nfo h nfrsm;tdyzf x
Ykd m;aomtcef;ü cifopftwGuf tdy&f mae&mrsm;
tjyifcidk ;f vdu k Nf y;D vQif pmMunfah qmifoaYkd c:um rkeyYf J oGm;&nfpmESiYf opfo;D rsm; cifopfEiS Yf twlpm;&if;
rnfodkYrnfykH tppfcH&rnfhtaMumif; oifMum;ajymqdkay;av\/
cifcifBuD;rSm naeu aywvlarmifESrESifY axG;jrwdkY ajymMuaom trSKtaMumif; em;axmif
ae&m rMum;wcsuf Mum;wcsufESifY wcgw&H ukvm;jzL jyifopfpum;ESifYvnf; a&mpGufajymqdk
MuaomaMumifY vkH;apYyg'fapY twdtus rod&apumrl? cifopf\ ZpfjrpfESifY MuG,f0ESifY &efjzpfNyD;
wkww f ysuf "m;wysujf zpfum ...Mu, G 0f wGif tBu;D tus,'f Pf&m&í cifopftazESiYf nDrav;rSm
tzrf;cH&aMumif; tMurf;tm;jzifY Mum;odem;vnf&av\/
xkdodkYem;vnf&ojzifY rdef;rcsif; udk,fcsif;pmum ...MuG,f0\ yg;½dkufcH&aom cifopf\
nDrav;qdkoltay:ü oem;u½kPmpdwfjzpfoGm;av\/
odjYk zpfí xdo k u Ykd ½kPmjzpfjcif;xuf rdrt d wGuf ta&;Bu;D onf[x k if&aomtcsurf mS axG;jrESiYf
cifopf\ ajymykH qdyk ?Hk Munfyh Hk ½SKyHk trlt&m rsuEf mS xm;rsm;jzpfav&m ...ajymqdMk uykrH mS &if;&if;ES;D ES;D
½So
d nft h jyif? wcgwav cifopf\ajymqdyk rHk mS ydik pf ;kd ydik ef if; trlt&m½Sv d o S jzifY rouFmjcif;? remvdk
0efwjkd cif;rsm;jzpfum rcHr&yfEidk af ompdwrf sK;d jzpfomG ;rdav\/
axG;jrjyefvmvQif xdktrSKtaMumif; ar;jref;&if; cifopfESifYrnfrQtxd &if;ESD;ykHudkod&ef
wD;acgufMunfhrnf[k BuHpnfxm;&m? cifopfygwygwnf;ygvmjyefojzifY ar;cGifYr&bJ jzpfoGm;&
onfhjyif ,ckwzef ntcsdefrawmf pmMunfhaqmifwGif ESpfa,mufxnf; wdwfwdwfqdwfqdwf
vGwv f wG v f yfvyf oabm½Sad jymqdk wkid yf ifaeMujyefaomaMumifY omírcHr&yfEikd jf zpfomG ;um ...
axG;jrtay:ü ,cifuxm;cJaY omOayu©mpdwrf sm; vGipYf ifu, G af ysmufNy;D ]]axG;jr[m igYa,mufsm;yJ}}
[laompdwfrsKd; jzpfoGm;rdav\/
cifcifBuD;onf axG;jrESifY cifopf½Sd&m pmMunfhaqmifodkY 0ifvm&efBuHrdaomfvnf; rdrdwdkY
tjzpfukd jyefvnfowd&um axG;jr rdrt d ay: txifao;oGm;rnfukd aMumuf½UHG pd;k &drv f suf r0if0b HY J
jzpfaeaomaMumifY pmMunfah qmifEiS u Yf yfaeaom bk&m;cef;oGm;Ny;D bk&m;0wfjyKrnf[ h efrsK;d aqmifum
acsmif;ajrmif;em;axmifaeav\/
axG;jrum; ...cifcifBu;D ouFmruif;jzpfrnfukd aMumuf½UHG pd;k &drjf cif;tvsi;f r½S?d rdru d ,kd rf rd d
vlysKdwOD;toGif xifjrifvsuf½Sdav\/
]] uRerf nDrav;udk uRerf odycf spw f ,fq&m? azazeJq Y w
kd mvJ woufv;Hk uGaJ ecJ&Y wm? Mu, G 0f vJ
b,fvakd erSe;f rodb;l ? uRerf txifjzifY aor,fxifwmyJ? nDrav;eJY azazrsm; tjypfay; cH&&if uRerf jzifY
½l;oGm;vdrrYf ,fxifw,f? ao'Pfrsm; tay;cH&&ifjzifY uRerf yg aorSmtrSeyf ?J 'gYaMumifY tckuwJu
pdwaf t;&atmif twdtus odprf;yg&ap }}
[k cifopfu ar;vdkuf&m ...
]] Mu, G 0f tajctaeudk Munfyh gOD;av ...yd;k pd;k yufpufawmY rjzpfap&atmif vkyaf y;ygYr,f?
'gaywJY Mu, G 0f omaooGm;&ifawmY ...}}
[k ajymvdkufojzifY ...
]] 'gjzifY q&m? tppfcHwJYtcg b,fvdkjzpfjzpf rvGwfvGwfatmif qifajymwmaygY? rjzpf
bl;vm; }}
]] a½TNrKdUawmf0efvkyfaeNyD; trSKudk udk,fwkdifrw&m;qifay;&if opömaygufvdkY 'ku©a&muf
oGm;r,f? awmfBu;D bk&m; a½Tem;awmfMum;&ifvJ tuGyrf sucf &H r,f? vTwaf wmfuod&ifvnf; roufom
vSb;l ? Ny;D awmYum ...'Dv½kd w dS ,f? ]]trSKukd ewfapmifw Y ,f}} qdwk pYJ um;[m odyrf rSm;bl;? vdrv f nf
ajymqdkvdkY tcsif;csif; a½SUpum; aemufpum;nDNyD; aoao0yf0yfeJY raygufMum;bl;qdk&ifawmfw,f?
'DvdknDatmif b,fYES,fvkyfpDpOfrvJ ...cifYtazeJY nDrav;udk wef;xJrSmoGm;oif&if wef;acgif;?
wef;xdef;awGMum;vdkY 'ku©a&mufoGm;r,f? NrKdU0efqdkaywJY udk,furw&m;vkyfawmY i,fom;udk
aMumuf&ao;w,f? Mu, G 0f wynfh NzK;d atmifuvJ tppfcOH ;D rSm? aMumufzaYkd umif;wm Mu, G 0f tazu
0efaxmufBu;D ? csKUd ,Gi;f w,fxif&if cHaerSmr[kwb f ;l ? vTwaf wmfeYJ NAwJ u
kd af wmfta&muf a½Tem;awmf
aygufoGm;atmifvkyfypfrSm ...}}
cifopfu oem;pzG,f tm;i,fvSaomrsufESmrsKd;jzifY ...
]] 'gjzifY tjypf&rSmu rsm;wmaygYaemf }}
[k ajymvdkuf&mrS ...
]] vdrfajymvdkY aus;Zl;r½SdykH ajymwm? rSefwJYtwkdif;ajymaygY? rSefwJYtrSKykHay: tajcwnfNyD;
&mZowfeJY uyfqGJ,l&if &Edkifygw,f }}
[k ajymvdkufrS cifopfrSm oufom&m&ovkdjzpfoGm;um ...
]] tm;udk;yg&ap q&m&,f? woufvkH; q&mYaus;Zl;rarYygbl;? vGwfatmifvkyfay;ygaemf }}
[k toem;cH awmif;yefonfh rsuEf mS uav;jzifY av;av;yifyif? qGq J iJG ifiifajymvduk af v\/
axG;jronf cifopfudk twefMumpdkufMunfhaeNyD;aemuf ...
]] vGwf&if q&mYudk b,fvdkaus;Zl;jyKrvJ }}
[k tuJprf;ar;vdkufav\/
]] uRefr½SdwJY vuf0wfvufpm;awG q&mvdkcsif&if tukefay;Edkifygw,f }}
]] vuf0wfvufpm;rvdkcsifbl;? bmvkyfzdkYvJ }}
]] 'gjzifY q&mvkdcsifwmajymyg }}
]] cifYudk vkdcsifwmaygY }}
cifopfu toHuav;xGufvmatmif NyKH;&,fum ...
]] q&mu i,frljyefaeovm;? rvkyfygeJYq&m ...ckES,fcg q&mYudktm;udk;ae&wkef;
0efuawmfu ½dkufcsvdkY tajy;&rSm;aeygYr,f }}
[k ajymvdkufav\/
axG;jrum; &,fcsifjcif; tvsOf;r½Sd? yuwd twnfaygufrsufESmxm;jzifYyif cifopftwGuf
rdrw
d iG f tb,frQavmuf pdwaf omua&muf&yk?H cifopfupdr;f um;&ufygvsuf rdru d rcspyf rJ aeEdik yf ?Hk
ay:opftwGuf rdrt d ay:wGif auseyfoifyY rHk sm; pDumywfu;Hk usepGmajymjyae&m ...pum;w0uf
ta&mufwGif cifopfu wHcg;0qDodkY aMumuf½GHUpdk;&drfaomrsufESmjzifY vSrf;MunfhwJYNyD;vQif ...
]] 0efuawmf rtdyfao;bl;xifw,f? y&ifopfvdkajym&if aumif;r,f }}
[k owday;vdkufojzifY ...
]]udpör½Sdbl; ajymEdkifw,f? 0efuawmfudk ta&;pdkufp&m rvdkygbl; }}
[k ajymvdkufav\/
]] 'DvkdrajymygeJY q&m? q&mu ta&;rpdkufaywJY ...uRefrwdkYu ta&;pdkuf&ygw,f?
y&ifopfvdkomajymyg ...em;vnf&ifNyD;wmygyJ }}
[k ajymqdak wmif;yefaeojzifY axG;jrvnf;cifopftvdv k u
kd u
f m jyifopfvkd qufvufajymjy
aeav\/
xdktcsdefwGif cifcifBuD;onf rdrdvnf;em;rvnfawmYojzifY nOfhvnf;eufvSNyDjzpf&m
tomt,m ajcoHrMum;atmif rdrdtdyfcef;odkY jyefvmcJYav\/
cif o pf u m; ...axG ; jrajymjycsuf r sm;em;axmif a e&if ; 0rf ; enf ; aMuuG J v mojzif Y
rsuf&nfrusrdatmif pdwfudkrsKdodyf csKyfwnf;xm;&av\/
cif o pf v nf ; pum;ajymvQif toH w k e f r nf p d k ; ojzif Y axG ; jrajymNyD ; onf h w k d i f a tmif
jyefrajymao;bJ ...ai;pdkufawGa0aeav&m ...
]] b,fYES,fvJ rm&D&JU ...armifajymwmawG oabmrusbl;vm; }}
[k ar;vkduf&m cifopfu twefMumpOf;pm;aeoa,mifvkyfNyD;rS jyifopfpum;jzifYyif ...
]] zdvpftwGuf uRefrvJ pdwfawGua,mifacsmufcsm;jzpfNyD; ...q&mYtay:txifrSm;
oGm;wmyJ? ckrS udk,fa&;BuKH ab;awGUvdkYajymwmr[kwfygbl;? 'DtwGuf pdwfajyoGm;wm awmfawmf
MumygNyD? odkYayr,fY q&mYqDvmajymzdkYu c&D;awGuvJvGefukefawmY ...}}
]] bm c&D;vGefwmvJ rm&D }}
cifopfu axG;jrrsufESm ½Suftrf;trf; trlt&mrsKd;ESifY MunfhwJYNyD; ...
]] q&mu vufxyfNyD;ESifYrSudk; }}
[k ajymvkduf&m axG;jrvnf; rdrdc&D;vGefykH ,lBuKH;r&jzpfum pdwfysuf0rf;enf;oGm;av\/
axG ; jronf pum;rajymbJ a i;pd k u f u m pnf o mud k , f a wmf u cif c if B uD ; ud k aumuf & ef
Bu½H ,G o f nft h wGuf wdu k pf ;kd Bu;D u pnfompufuvGw&f ef twif;t"r® r&ru wGe;f xd;k pDrv H u
dk af Mumif;
zGi[Yf ajymjyvdu k v
f Qif aygufMum;oGm;u &mZ0wfr;D cd;k vTr;f oGm;rnfukd pOf;pm;vsu?f wzef pnfomudk
rxnfhyJ wdkufpdk;BuD;u twif;wGef;zd pDpOfaMumif; ajym&efvnf; waeY pnfom odygu
wduk pf ;kd Bu;D tay:wGif ab;awGUrnft h a&; awG;jrifum rSeo f nft h wdik ;f rajym&ufatmifjzpfaeav\/
od&Yk mwGif cifopftzdw Yk iG f rdrEd iS Yf cifcifBu;D vufxyfNy;D jzpfapumrl wcgrS raygif;bl;aMumif;
od½&dS rSom auseyfEikd v f rd rYf nfukd pOf;pm;rdjyefojziYf wenf;enf;ESiYf rdrad wGUBuKcH pH m;ae&aom'kuu © kd
vGwfajrmuf&efpDrHrS jzpfawmYrnf[k awG;NyD;vQif ...
]] wu,fvdkY ckaecgr,f armif[m vGwfvGwfvyfvyfjzpfae&if cif ,lEdkifrvm; ...}}
[k ar;vdkuf&m ...
]] 'DvdkwifBuKdNyD; rawG;aumif;ygbl;q&m? 'DtcgrsKd;usawmYvJ aemifcgvm aemifcgaps;?
olUtvdkvdkpDrHvmvdrfYraygY? aygif;zdkY taMumif;yg&if aygif;&rSmyJ ...}}
[k cifopfuajzvdkufNyD;vQif ...
]] uJ ...nOfheufvSNyD? tdyfOD;rS jzpfr,fq&m }}
[k ajymvdkufav\/ axG;jronf pmMunfhaqmifrS cifopfESifYtwl xGufvmcJYNyD;vQif
cifopftwGuf jyifqifxm;aom ae&modkY vdkufydkYvdkufav\/
cifopfonf cefYnm;om;em;aom anmifapmif;ckwifBuD;ESifY arTU&mrsm;cif;xm;ykHudkMunfhum
rdrdtay:ü axG;jr rnfrQ*½kpdkufonfudk awG;awmum tm;emoGm;rdav\/
]] tdyf&mem;rSm rD;cwfeJY ausmufxm;w,f? aemufaz;xcsif&if aemufaz;aqmifrSm
tqifoifYyJ? atmufrqif;&bl; }}
[k ajymNyD; tcef;wGif;½Sd rD;tdrfudkrSKwfu xGufvmcJYav\? cifopfonf arTU&may:wGifvSJNyD;
rd r d E S i f Y axG ; jr\ tcspf & mZ0if r sm; jyef v nf p Of ; pm;um ...½k w f w &uf t d y f r aysmf E d k i f b J
tawG;e,fcsJUaepOf ...
]] cif ...tdyfyvm; ...}}
[laomtoHESifY axG;jrajcoHMum;&ojzifY aigufueJxxdkifum ...
]] bmvJq&m ...rtdyfao;ygbl; }}
[k ajymvdkufav\/
tarSmif"mwf\ ydwfzkH;rSKaMumifY vlcsif; wa,mufudkwa,muf rjrif&? toHzrf;NyD; rnfrQ
eD;? a0;onfudk rSef;qaepOf cifopfrSm axG;jr\ ayGUydkufzuf&rf;jcif;cH&av&m toHudkESdrfYum
toem;cHaom trlt&mjzifY wdk;wdk;uav; ...
]] tdk ...tdk ...q&m rvkyfygeJY raumif;ygbl;? 0efuawmfodoGm;&if 'ku©a&muf
ukefvdrfYr,f...}}
[k awmif;yef½Smav\/
axG;jrum; bmrSrajym? ,dk;',m;ppfcsDoGm;uwnf;u ,ckxufxd 4 ESpfausmf 5 ESpftwGif;
&if;ESD;pGm wcgrQaecGifYr&bJ jzwfxm;cJY&ol i,fcspf&nf;pm;a[mif;tm; ...twdk;csESifYcspf&ef?
cdkifcefYaom arwÅm"mwfjzifY ZGwfw½Gwf rvTwfwrf; uRwfwrf;0ifzdkY pDrHvsuf½Sdav\/
]] cufvdkufwmaemf ...q&mYES,f q&mt&ifvdk vlysKdr[kwfawmYbl; q&m&JU ...}}
,cifuxuf tom;t&nfjynfhNzKd;í pnf;pdrfwkd;aeaom axG;jr\ vufarmif;? vufzsH?
yckH;? vufjyif? &ifom;? wifyg;? taoG;tom;rsm;onf cifopftm; tcspfrmefMuGap&m ...
orD;&nf;pm;vnf;ru? vifr,m;vnf;rus trsK;d pkH cspcf ifvmcJ&Y zl;ol i,fcsp&f nf;pm;a[mif;jzpfí
awmif;yef&if; wm;&if; toem;cH&if;ESifYyif rdk;oufavvSKdif;Mum;ü epfjrKyfoGm;&aom avSuav;
uJYodkY aqG;ajrUzG,f? u,folray:bJ jzpfoGm;&avawmYonf/

tcef; ( 12 )

xdkaeYum; ...a½SU½kH;awmf a½TNrKdUawmf0efrif; aZ,s*grPdbGJUcH OD;axG;jr\ ½kH;ü vTwfawmf


tok;H pma&; armifMu, G 0f udk "m;ckwrf KS jzifY OD;pHxeG ;f wdoYk m;tzudk ppfaq;aomaeYjzpf&m? w&m;vdrk mS
vTwfawmf0efaxmufBuD;\om; vTwfawmf tokH;pma&;jzpfí w&m;cHrSmvnf; oufawmfapmifY
Adkvfrif;\ &if;csmaomaqGrsKd;rsm;jzpfojzifY w&m;em;axmif&ef vma&mufMuaom y&dowfrsm;
pnfum;vsuf½Sdav\/
a½S;OD;pGm uif;½k;H t&m½SEd iS Yf NrKUd pma&;? axmifrLS ;wduYk kd ppfaq;Ny;D aemuf OD;pHxeG ;f ESiYf apm'g&mudk
ppfaq;&m? OD;pHxGef;ESifY apm'g&mvnf; rdrdwdkY awGUBuKHjzpfysuforQ rSefonftwkdif; vkH;apYyg'fapY
tppfcHMuav\/
xdkYaemuf aywvlrdvwfESifY cifopfudk ppfaq;&m aywvlESifY cifopfwdkYvnf; tdrfwGif
ajymjyonfhtwdkif; tppfcHMuav\/
axG;jronf cifopfudkppfaq;pOf NyD;umeD;tqkH;em;ü ...
]] armifMu, G 0f ESiYf r,frif; 'DtrSKrjzpfcifu tcsi;f rsm;bl;Muovm; ...}}
[k ar;vdkuf&m ...
]] rrsm;bl;aMumif;yg }}
]] wOD;ESifYwOD; cifcifrifrifyJvm; ...}}
cifopfu NrKdU0efrsufESm armfMunfhwJYum ...
]] armifvdkESrvdk cifcifrifrifyJ aeMuygw,f }}
[k avQmufvdkufav\/
]] armifMu, G 0f ESiYf r,frif;udk vlBu;D csi;f apYpyfxm;w,fqw kd m odovm; ...}}
]] rESpu f apYpyfMuwm odygw,f? jrefrmxk;H pHEiS Yf vufxyfrvm;? A&if*sx D ;Hk pHEiS Yf vufxyfrvm;
qdkwm vlBuD;csif; olUbufudk,fYbufqGJaevdkY taotcsm rapYpyfMu&ao;ygbl; bk&m; ...}}
]] vli,fcsif;awmY oabmwlMuw,faygY }}
cifopfu ½Suf½GHUwGefYqkwfaom trlt&m rsufESmxm;jzifY ...
]] rSefyg }}
[k avQmufvdkufav\/
xdaYk emuf Mu, G 0f wynfh NzK;d atmifukd ppfaq;&m ...NzK;d atmifvnf; 4if;jrifonft h wkid ;f yif
trSeftwkdif; tppfcHav\? xdkaeY tcsdefukefoGm;ojzifY ½kH;qif;vdkuf&av\/
axG;jrrSm tdraf &mufvQiaf &mufcsi;f trSKtwGuf &mZowftrdeaYf wmfrsm;ESiYf "r®owfrsK;d pku H kd
Munf½h KS rwS o f m;Ny;D vQif cgwkid ;f uJo
Y Ykd vrf;avQmufxu G of mG ;vsu?f vrf;avQmuf&mrStjyef cifcifBu;D ESiYf
pum;ajymMunfhrnf[k tm;cJxm;&m? tdrfjyefa&mufaomtcg cifopfa&mufaeojzifY ajymcGifYr&
awmYbJ cifopfESifYom pum;vufqkHusaeav\/
cifopfonf ae0ifírD;xGef;NyD; twefMumvQif jyefrnf[k vkyf&m? axG;jru rdk;csKyfNyDjzpfí
tdrfwGifyiftdyf&ef wm;jrpfxm;aomaMumifY rjyefjzpfawmYay? xdkaeYnvnf; axG;jrESifY cifopfwdkY
tcspfZmwfudk tjrifuyfatmif cif;usif;jyo cspfcifMuav\/
aemufwaeY ½kH;awmfwGif ½kH;xdkifonfESifYwNyKdifeuf ESpfbufa½SUaersm;ESifY oufaotjzpf
tjcm;w&m;olBu;D wa,mufuakd c:iifum ...ukvm;Adv k Ef iS t Yf wl armifMu, G 0f xH NrKUd 0efBu;D OD;axG;jr
udk,fwkdif oGm;a&mufppfaq;av&m? MuG,f0vnf; tdyf&mxJuyif rdrdu apm'g&mudk vlysKdpum;
ajymrdonfrmS rSeaf Mumif;? vufqí JG zufvw JS uif;vkyo f nf qdo k nfrmS wrifoufouf vSnjhf zm;jcif;
jzpfaMumif;? rdru d vlysKpd um;ajymonfEiS Yf apm'g&mu rdrt d m;yg;½du k af Mumif;? rdrt d m; þodjYk yKro l jzifY
rdrdu apm'g&mudk qHyifqGJ yg;½dkufjcif;jzpfaMumif;ESifY xdkYaemufjzpfysuforQ taMumif;rsm;udkrl
rSefonfhtwdkif; tppfcHav\/
axG;jrvnf; <u,f0tppfcHcsufrsm; aocsmpGma&;rSwfapvsuf? ½kH;awmfjyefvmNyD;vQif ...
Mu,G 0f taz 0efaxmufrif; aZ,sausmx f ifukd ppfaq;av&m? 0efaxmufBu;D vnf; Mu, G 0f ESiYf cifopfukd
vGecf aYJ omESpu f vlBu;D csi;f apYpyfay;zl;aomfvnf; rdru d , kd wf idk u f oabmwlír[kw?f Mu, G 0f ylqmí
apYpyfay;&jcif;jzpfaMumif;? vufxyfa&;wGif A&if*sx D ;Hk pHEiS Yf jrefrmxk;H pH wOD;udw k OD;
tvdkvdkufMu&ef jiif;ckHMuonfhtwGuf ysufuGuf&aMumif;? þodkYjzpfjcif;rSm rdrdpdwfxif cifopfu
rvdkcsifí wrif y&d,m,faqmifum vSnfhywfjcif;jzpfonf xifjrifaMumif;rsm;ESifY MuG,f0udk
ukvm;Advk tf rd f oGm;,lpOf 0JbufrsuEf mS wGif nKrd aJ eí ,mbufyck;H pGe;f wGif wkw'f Pf&mwcsuf awGU&Ny;D
0JbufeyH g;wGif wvufrcefeY ufaom "m;'Pf&mawGU&aMumif; tppfcaH v\/
xdkYaemuf Mu,f0udk aq;wifay;&aom orm;awmf OD;cspfrSwfudkppfaq;&m 0efaxmufBuD;
tppfcHwkdif;yif rdrdawGUjriforQ tppfcHoGm;av\? xdkaeY xdktcsdefukefí ½kH;qif;vdkufav\/
aemufwaeYwGif w&m;vdk w&m;cH a½SUaeESpfOD; avQmufvJcsufay;NyD;aemuf NrKdU0efBuD;onf
wnfNidrfcefYnm;aom rsufESmxm;jzifY trSKtjzpftysufudk ½Sif;vif;ajymjyNyD;vQif ...

]] 'DtrSK&UJ tajccHZpfjrpfu Mu, G 0f \ qd;k oGr;f a[mY&rf;? Avuúm& jyKrcl suaf MumifY
jzpfw,f? Mu, G 0f uk,
d w f idk u
f 'Dtcsuu f kd jiif;uG,af omfvnf; ol\wynfh vl,Hk
iNzK;d atmif ud, k w
f idk uf w&m;cHrsm;ESit Yf wl woa0rwdr;f tppfcH oGm;w,f
...
'gYaMumifY 'DtrSKrmS iMu, G 0f [m yxrw&m;cHtppfjzpfw,f? omoemY
'g,dum r[m{u&mZf rif;jrwfBu;D &JU trdeaYf wmf tmPmudk zDqefyek u f efNy;D
olwyg; orD;ysKdudk tvdkrwlbJ vlqkd;vloGrf;wdkYoabmESifY tEdkifYtxuf
Avuúm& jyKrloljzpfw,f? 'DvdkjyKrlwmudk qdkif&m uif;½kH;ESifY NrKdUpma&;?
axmifrLS ;qD w&m;ojzifY wdik Mf um;ajymqdzk o Ykd ifyY gvsuf rwdik Mf um; rajymqdbk J
jyefvnf ckcHMuonfhtwGuf tcsif;csif; olwjyefudk,fwjyef cdkuf&efjzpfNyD;
&mZ0wfrSK a&muf&jcif;jzpfw,f ...
'gYaMumifY ipHxGef;ESifY orD; rdapm'g&mwdkYvJ 'DtrSKrSm tjypfruif;
Mubl;? iMu, G 0f ESiYf rdcifopfukd vufqufzYkd vlBu;D csi;f apYpyfz;l aMumif;? ESpOf ;D
ESpfzufoufaoxGufcsuft& tcsif;csif; ESD;&if;aom aqGnm rdwfo*F[
jzpfaeMuw,f ...
'gYaMumifY ipHxGef;ESifY rdapm'g&mwdkY[m NiKd;ol&efbufoabmrsKd;ESifY
&efowŽkjyKjcif;r[kwf? iMuG,f0\apmfum;csuft& rcHr&yfEdkifí t½Sufudk
onf;rcHEdkifbJ jyKvkyfjcif;jzpfaMumif; xif½Sm;w,f ...
ipHxGef;rSm "m;'Pf&mESpfcsuf? iMuG,f0rSm "m;'Pf&mESpfcsufESifY
wkwf'Pf&mwcsuf? rdapm'g&mrSm t½SufwuGJtusKd;enf;? zufvSJwuif;
qGJiifjcif;ESifY yg;? em;½dkufykwfjcif;cH&w,f ...}}
[k aumufcsufxkwfESKwfvsuf xdktcsufrsm;udk wckpD wckpD &mZowfaMumif;odkYwifum
"r®owf? &mZowf udk;&yfaom jzwfxkH;BuD;rsm;ESifYñSdí ...

]] iMuG,f0rSm &mZ0wfawmfa&;udk tav;rjyKbJ trSKjzpfatmif


pwif a pmf u m; usL;vG e f o nf h j yif ud k , f w k d i f u vJ "m;vuf e uf E S i f Y
&mZ0wfrKS usL;vGeo
f jl zpfjcif;aMumifY rdapm'g&mudk avsmaf Mu;aiG 50 usyaf y;í
temaysmufvQif axmif'Pf 3v uscHap ...
ipHxeG ;f rSm orD;twGuf t½Suu f o kd nf;rcHEikd b
f J jyefveS cf ck o
H rl Qjzpfí
temaysmufvQif axmif'PfwvuscHap ...
rdapm'g&mrSm rde;f rom; tysK½d , G jf zpfí rdrt
d m;apmfum;ojzifY t½Suu f kd
onf ; rcH E d k i f b J jyef v S e f j yKrl & jcif ; jzpf a pumrl qd k i f & mod k Y r wd k i f M um;bJ
&mZ0wfawmfudk usL;vGefoljzpfjcif;aMumifY aemufxyf zGm;bufausmfwef;ü
8 &ufcsKyfxm;ap ...}}

[k aumufcsujf zwfpmcsay;vdu k af v\/


Mu, G 0f taz 0efaxmufBu;D onf axG;jrrsuEf mS udk rauseyfaomtrlt&mjzifY vSr;f Munfu h m
vTwfawmfwufí t,lcH&efvnf;rjzpfEdkifaMumif; od½SdojziYf ,lBuKH;r&jzpfvsuf ]]aeESifYOD;}} [laom
pdwfrsKd;jzpfoGm;av\/
cifopfum; rnfopYkd &D ifcsucf srnfukd &dyrf Nd y;D jzpfí tHt Y m;oifjY cif;r½S?d yuwd e*drk suEf mS rsK;d ESiyYf if
aywvlESifYtwl jyefvmcJYav\/
axG;jronf tdrjf yefa&mufonfEiS w Yf NyKid ef uf xrif;rsm;pm;í cgwkid ;f vdyk if vrf;avQmufxu G Nf y;D
jyefvmcJY&m ...cifcifBuD;onf xl;xl;jcm;jcm;t0wfrsm;vJum avSum;xdyfrS vifudkBuKdonfh
[efrsKd;ESifY&yfaeonfudk jrif&ojzifY tHYtm;oifYoa,mifjzpfNyD;rS ]]igvmwmeJY tcefYoifYvdkY xef;oD;
a<uckduf ...usD;eif;cdkufrsKd; BuKHwmxifyg&JU ...}} [k atmufarYNyD;vQif ta&;,lESKwfqufjcif;
rjyKbJ tdrfxJodkY0ifvmcJYav\/
cifcifBuD;um; trSKppfaepOf okH;&uftwGif axG;jrESifY at;at;aq;aq;pum;ajym&ef
tcGifr&ojzifY trSKNyD;rSajymawmYrnf[k BuHpnfí cgwdkif;vdk cifopfvmOD;rnfvm;? rvmygapESifY
[k qkawmif;&if; axG;jrudkvnf;arQmf&if;qkdovdk avSum;wGif xGuf&yfaejcif;jzpfav\/
rMumrDtrd af y:ü rD;a&mifrsm;vif;vmav\? axG;jronf {nfch ef;aqmifwiG f ra,mifrv,fEiS Yf
a,mifay a,mifayvkyfaeaom cifcifBuD;tm; vuf&yfjyum ...
]] cif ...'D cP }}
[k rdrdtcef;0rS&yfí ac:iifvdkuf&m cifcifBuD;vnf; ]]a&aomufcsifqJ ...a&wGif;xJus}}
ouJYodkY tcefYoifYjzpfoGm;av\/
axG;jru ckwif\ twGif;buf jyLwif;aygufem;uyfNyD; ckwiftkH;wm;udkrSDvsuf cifcifBuD;u
ajc&if;buf ckwifvuf&ef;udkrSDum rsufESmcsif;qkdifxdkifaeMu&if; ...
]] cift
Y wGuf b,fvv kd pl m;rS cGirYf jyKEikd w
f t YJ csuu
f kd udak xG;jr cGijYf yKNy;D csr;f csr;f omom tysK&d nf
rysuf vGwfvGwfvyfvyfxmcJYw,f? cifYudk,fwkdifuvJ waeYu aus;Zl;wifaMumif; 0efcHNyD; ...
udkaxG;jrtwGuf ulnDEkdifwm½Sd&if ulnDygr,fvdkY ajymw,f? tck ulnDp&m tcsufay:aeNyD ...}}
[k ajymvdkuf&m cifcifBuD;u
]] ajymyg ...udkaxG;jrtwGufqdk&if toufeJYvJ ulnDygYr,f ...}}
[k cifcifBuD;u qdkvdkufav\/
]] wdkwdk½Sif;½Sif;eJY vdk&if;ajym&&if cifopfudkjrifw,fr[kwfvm;? ol[m udkaxG;jr&JU i,fcspf
&nf;pm;a[mif;yJ? ,dk;',m;ujyefvm&if vufxyfzdkYpDpOfxm;wm? olUarmif ay:opfudk udkaxG;jr
owfypfw,fqdkNyD; txifvGJvdkY vlcsif;uGJaeMuwm? tck jyefauseyfMujyefawmYvJ 'DrSm vufxyf
r,m;BuD;½Sdaew,fqdkNyD; olur,l0HYbJ jzpfaew,f? 'gYaMumifY udkaxG;jreJY cif b,fvdkaeMuw,f?
wOD;tay:wOD; 'DvdkpdwfrsKd;½SdMubl;? rjypfrSm;Mubl;qdkwm cifYudk,fwkdifu cifopfa½SUrSm 0efcHvdkuf
apcsifwmygbJ ...}}
cifcifBuD;onf axG;jrpum;udkem;axmifae&if &ifxJü vSKdif;yGufuav;rsm;½dkufovdk
vSKdufvSKdufvSJvSJ aMuuGJ0rf;enf;jcif;jzpfrdvsuf rsuf&nfrusatmif twefwef owdxm;aeNyD;rS
,cifu rdrdajymcJYaompum;rsm; jyefvnfowd&um e*dku tysKdrmersKd;0ifvmvsuf ...
]] 0efcHEkdifygw,f?uRefru omNyD;awmY auseyfao;wmaygY? NyD;awmY b,fvdkvkyfrSmvJ }}
[k ar;vdkufav\/
]] cif r,foDv½SifvkyfNyD;awmY udkaxG;jreJY cifopf vufxyfrSmaygY }}
cifcifBuD;um; rdrdpum;ESifYrdrd rdaeum aemufqkwf&rSmvnf;cuf? a½SUwkd;&rSmvnf;cuf?
ajymNyD;om;pum;twGuf ESKwfvdkuf&rSmvnf;cuf? ½kwfw&uf qkH;jzwfcsufrcsEdkifbJ twefi,f
awG;aeNyD;rS ...
]] aumif;NyDav ...udkaxG;jr oabmtwdkif;yJ }}
[k ajymNyD;vQif ...
]] uJ ...'gyJ r[kwfvm;? uRefroGm;awmYr,f ...}}
[k ajymum xGufvmcJYav\/
axG;jrrSm rdrdtBuH txajrmufawmYrnfjzpfojzifY cifopfESifY aygif;&rnfhta&;awG;awmí
0rf;omoGm;av\/
aemufwaeYeHeufwGif cifopfxH tac:vTwfzdkY taqmifudkifwa,mufudk cdkif;aepOfrSmyif
cifopfa&mufvmojzifY tcefYoifYjzpfoGm;um ...pmMunfhaqmifodkYac:cJYNyD; rdrdESifY cifcifBuD;
tajctaeudk ½Sif;vif;ajymjyvkduf&m cifopfrSm r,kHw0uf ,kHw0ufESifY tHYtm;oifYoGm;av\/
]] 'Dvdk wa,mufeJY wa,muf 'DpdwfrsKd;r½SdMubJeJY bmjzpfvdkY vufxyfMuwmvJq&m }}
]] vlBuD;rdbpum; ry,f0HYvdkY vufxyf&wm? vlBuD;awGuvJ wtdrfxJae wa&xJaomuf?
a½Tbkda&mufuwJu twlaeNyD; &if;&if;ESD;ESD;jzpf cspfBuKdufpkHrufaew,fxifNyD; tvdkufod tvdkyg
vkyNf y;D xdr;f jrm;ay;vdu k w f myJ? tJ't
D aMumif;udk cifcifBu;D ud, k w
f idk f 0efcjH y&if ,kEH idk rf ,fr[kwv
f m;?
q&meJY cif&JU &mZ0ifudkawmY olUajymNyD;NyD }}
]] tdk ...q&muvJ ½Sufp&mBuD;? b,fYES,fajymypfvdkuf&wmvJ }}
]] udpör½Sdygbl;? rSefwmajym opömwJY ...waeUus od&rJYtwlwlbJ }}
[k ajymNy;D vQif tcef;xJuxGuo f mG ;um cifcifBu;D udak c:vmcJaY v&m? cifopfEiS Yf cifcifBu;D rSm
wa,mufrsufESmwa,muf ½Suftrf;trf;MunfhNyD; ESKwfquf&cuf? rquf&cuf jzpfysufaeMupOf?
axG;jru rdwq f ufoabmajymjyNy;D rdrEd iS Yf cifcifBu;D tajctae rnfoaYkd exdik f ajymqd?k BupH nfxm;
MuykHudk ½Sif;jyvsuf ... cifopfzufrsufESmvSnhfí ...
]] tJ'gyJ cif&JU? wa,mufeJY wa,muf aygif;zl;bkdYa0;vdkY ukefukefajymr,f? vufcsif;awmif
rxdzl;Mubl;? (cifcifBuD;udk ar;igYjyum) oluvJ q&mYtay:rSm vifpdwf om;pdwf wPSmpdwfrsKd;eJY
enf;enf;rS rcspfbl;? q&muvJ olUudk om;pdwf r,m;pdwfrsKd;eJY enf;enf;rS arwÅmr½dSbl;? tck
vufxyfNyD;wm wvausmfoGm;NyD? aemuf 4? 5 vMum&if olr,foDv&ifvkyfr,f? 4 v? 5 v
qdkwmvJ ½kwfw&ufrdkY raumif;vSvdkY qkdif;ae&wm? oluawmY ckcsufjcif;awmif vkyfcsifaewmyJ?
ol r,foDv&ifvkyfNyD;&if (cifopfbufvSnfhum) cifeJY q&meJY vufxyfcsifw,f ...}}
[k ajymvdkufav\/
cifcifBuD;ESifY cifopfum; bmrSrajymbJ em;axmifvufpESifY ai;pdkufrSKdifawGaeMuav&m
axG;jru cifcifBuD;udk ar;xdk;NyD; ...
]] uJ ...ajymjyvdkufprf;yg cif&JU }}
[k cdkif;vdkufojzifY cifcifBuD;u axG;jrrsufESm 0rf;enf;aomtrlt&mjzifY MunfhNyD;vQif ...
]] bmajym&rSmvJ }}
[k jyefar;vdkufav\/
]] tck udkaxG;jrajymwJYtwdkif; trSefyJqdkwmaygY }}
cifcifBuD;u bmrSjyefrajymbJ ai;ae&m ...cifopfu cifcifBuD;bufvSnfhNyD; ...
]] uRerf eJY 'Dq&meJY [dk a½TbNdk rKUd awmfaewke;f u ...cspcf ifz;l MuwmawmY trSeyf gyJ? 'gayr,fY
,d;k ',m;ujyefa&mufuwnf;u vlcsi;f wOD;eJw Y OD; txifvNJG y;D uGaJ eMu&mu ...q&meJY 0efuawmf
vufxyfNy;D wmMum;&awmY q&mYtay:rSm 'Dpw d rf sK;d rxm;awmYygbl;? 0efuawmftay:rSmvJ b,fvrkd S
remvdpk wd rf sK;d r½S&d ygbl;? olUuHeYJ olUtaMumif;udv k Ykd atmufarYNy;D ...ausauseyfeyf? tpyftoG,f
r½SdbJ at;at;aecJYwm? tck 'DtrSKusrS rwwfomvdkYod&ygw,f? od&onfhwdkifatmif uRefru
twefwef jiif;y,fwmygyJ? odkYayr,fY q&mu olU'ku©udk ulnDygOD;ajymwmeJY ]]tif;}} vdkuf&wmyg?
q&meJY 0efuawmfjzpfykH[m ...q&majymjywJYtwkdif; trSefyJvm; 0efuawmff&JU ...}}
[k ar;vdkufojzifY cifcifBuD;vnf; 0rf;enf;aMuuGJ? vSKdufvSKdufvSJvSJ jzpfae&mu axG;jr\
&uf&ufpufpufajym&ufykHudk emovkdvdkvnf;jzpfrd? rdrd e*dkrmeudkvnf;rcscsif? rdrda½SUwGif ol\
&nf;pm;a[mif;udk ac:iifjyoum ...txifcHvkyfykHudkvnf; pdwfem? trsKd;rsKd; a'G;a&mOy'f
rqkH;jzwfEdkifbJ jzpfaeNyD;rS ...
]] [kwfygw,f? trSefygyJ }}
[k ajymvdkufav\/
cifopfum; auseyfaomrsufESmrsKd;jzpfoGm;um ...
]] aMomf ...trSefyJudk }}
[k qdkvdkufav\/
axG;jru cifopfudkMunfhNyD; ...
]] ,kHNyDvm; cif&JU ...}}
[k ar;vdkufpOfyif cifcifBuD;u ...
]] uJ ...uRefrudpö NyD;NyDr[kwfvm; }}
[k ar;vdkuf&m ...
]] NyD;ygNyD ...}}
[k axG;jru qdkvdkufojzifY cifcifBuD;vnf; cifopfudkMunfhum ...
]] oGm;vdkufygOD;r,faemf ...}}
[k ESKwfqufNyD; tcef;xJu xGufoGm;av\/
axG;jronf cifopfESifY twefMumatmif cspfwif;ESD;aESmaeNyD;aemuf? ½kkH;csdefa&mufojzifY
vlcsif;cGJum ½kH;odkYxGufvmcJY&m ...cifopfvnf; tdrfjyefoGm;av\/
cif c if B uD ; um; xd k a eY w aeY v k H ; tcef ; xJ w G i f rd r d w d k Y j zpf y k H u d k p Of ; pm;um rd r d t wG u f
woufvkH;ta&;udk trsKd;rsKd;awG;awmvsuf yifyef;pGm pdwftvkyfvkyfaeav\/
axG;jronf xdak eYnae vrf;avQmuf&mu jyefvmNy;D ? tcef;xJwiG f pdwu f ;l ,OfaepOf ñSK;d i,f
0rf;enf;aomtoGifjzifY cifcifBuD;0ifvmum cgwdkif;xdkifaeus ckwifajc&if;bufü vuf&ef;udkrSDNyD;
BuKHUBuKHU½kHU½kHUxdkifaeav&m axG;jrvnf; acgif;&if;bufodkY wdk;a½TUvsuf ckwiftkH;wm;udkrSD&if; ...
]] bmudpövJ cif }}
[k ar;vdkufav\/
]] ajymp&menf;enf;½SdvdkYaygY udkaxG;jr&,f? vmwmawmif rvmapcsifawmYbl;vm; ...}}
]] q&meJY rcifopfwdkYawmY aysmfaysmfBuD; ae&pfMuayawmYaemf? uRefrawmY b0ua&puf
rygvdkY r,foDv½Sifvkyf&awmYr,f? r,foDv½SifvkyfaywJY Mum½Snfae&r,frxifygbl; }}
[k 0rf;enf;oHESifYajymvdkuf&m ...axG;jru ...
]] bmjzpfvdkY Mum½Snfae&r,f rxifwmvJ }}
[k ar;vdkufojzifY
]] toufwdkrSm rdkYvdkYaygY½Sif ..}}
]] bmjzpfvdkY toufwkd&rSmvJ ...}}
]] 'gavmuf pdwfraumif;wJYvl[m b,fYES,fvkyf touf½SnfrvJ? pdwfaxmif;udk,faus
a0'emrsKd;eJY ...}}
[k ajymae&if; toHwkefvmojzifY pum;jzwfxm;vdkuf&m? axG;jru ...
]] cifYrSm 'gavmuf pdwfraumif;p&m bmrsm;½SdvdkYvJ? udkaxG;jrwwfEdkif&if ulnDaqmif½Guf
ay;ygYr,f? ajymprf;yg ...}}
[k ar;vdkufrS cifcifBuD;vnf; vSKdufvSKdufvSJvSJ aMuuGJ0rf;enf;jcif;udk NzKdzsufzdESdyfzdkY rpGrf;Edkif
awmYbJ Munfvif0if;xdefaom rsufvkH;tdrfESpfckrS rsuf&nfrsm;pD;usvsuf toHwkef&DpGmESifYyif ...
]] uRerf ajym&rSm ody½f u S yf gw,f½iS ?f uRerf b0uqd;k vGe;f vdYk ckvkd udak xG;jru &uf&ufpufpuf
vkyf&ufwmaygY }}
[k ajymNyD;vQif w½SKwf½SKwfESifY BudwfíidkaMuG;av&m axG;jrrSm tBuD;tus,ftHtm;oifYum
cifcifBu;D jzpfyHk em;rvnfEikd af tmifjzpfvsu?f xdo k eYkd m;rvnfjcif;udk tcsed , f pl Of;pm;raetm;bJ csucf si;f
vufiif; oem; u½kPmjzpfvmum cifcifBuD;tem; oGm;a&mufí rsufESmcsif;qdkifxdkif&if; idkjcif;
taMumif; &dyfrdvsufESifYyif ...
]] udkaxG;jr bmrSr&ufpuf&ygvm; cif&JU? udkaxG;jru b,fvdkvkyfrdvdkYvJ ...}}
[k yckH;udkudkifí Muifem,k,pGm ar;av\/
]] 'Dxuf &ufpuf&OD;rvm; udkaxG;jr&,f? vludk r,foDv&ifvkyfckdif;NyD; wzufom;a½SUrSm
&uf&ufpufpuf rcspfbl;ajymvdkufwm ...}}
]] tdk ...'gu cifudk,fwkdifu r,foDv&ifvkyfr,f? udkaxG;jrjzifY rcspfEkdif? raygif;Edkifbl;
ajymxm;vdkY cifYoabmusajym&wm? EdkY ...cifu udkaxG;jrudk cspfrsm;aeovm; ...}}
[k ajymvdkuf&m cifcifBuD;u vufESifY rsuf&nfokwfae&if; acgif;NidrfYvdkufojzifY axG;jrrSm
tHYtm;oifYoGm;um ...
]] tdk ...'Dvdkqdk&ifvJ cif&,f ...tpuajymygawmY? pum;awGvGefukefrS ...}}
cifcifBuD;rSm cifopfxuf ½kyf&nfrnHhonfhjyif cifopfxuf 4 ESpfausmf 5 cefYi,f½G,fí
EkxGwfpdkajy&mwGif ydkrdkvsuf½Sd&m ...ol\ woufvkH;uxm;cJYaom rmevnf;uscJYNyDjzpfí
rdbt½SdefESifY tdrfwGifaecJY&zl;aom aus;Zl;vnf;½SdojzifY rdrdu jyefírcspfygbl;ajymum y,f½Sm;&ef
vkH;vkH;roifYawmfaMumif; pOf;pm;rdav\/
trSeftm;jzifY rdrdudk,frSmvnf; ol rcspfomrcspfbJae&onf? ol cspfvQifjyefí cspfcsif?
cspfEkdifaompdwfrsKd;½SdcJY&um; ...tusyfBuKHoGm;av\/
]] tpuawmY ½SufwmeJY rajymbJaewm? udk,fYvifudk,fYom;jzpfvmrifY rcspfbJ aeygYrvm;}}
[k idkoHygBuD;ESifY wkefwkef&D&D ajymvdkuf&m ...axG;jrvnf; rdrda½SUwGif rdrdudk cspfcif
pkrH ufygonf[k twdtvif;ajymaeaom r,m;acsm tom;jzLwk;H uav;tm; ,lBuK;H r&aom rsupf jd zifY
Munfhae&mrS oem;cspfpdwfrsm; ,dkzdwfvmum? &ifcGifay:odkY qGJ,layGUydkufí ESpfNcKdufpGm azmif;jynfh
tdpufaom yg;uav;udk arT;csvu kd pf Of NAK;H ueJ cifopf0ifvmojzifY ESpaf ,mufom; Muufaoaoum
rsufESmrxm;wwfatmifjzpfaeNyD;rS cifcifBuD;udk &ifcGifay:ucsNyD; ckwifacgif;&if; tkH;wm;em;
oGm;a&mufxdkifaeav\/
cifopfonf cifcifBuD;ESifY ,SOfxdkifvsuf axG;jrbufrsufESmrlaeojzifY rsufvkH;csif;
qkHoGm;av&m ...axG;jrvnf; ½kwfw&uf ½Sufoa,mif jzpfoGm;NyD;rS £a`E´qnfum ajym&rnfh
twlwl vufiif;vnf;rdaeojzifY rxl;awmYb;l oabmydu k íf rdrEd iS Yf cifcifBu;D \ ,aeYtajctaeudk
ajymjyum wOD;udkwOD; rypfEkdifawmYonfhtaMumif; ½Sif;vif;jyNyD;vQif ...
]] cufwmyJ cif&JU? 'DrSmuvJ 'DvdkjzpfaeNyD? cifYudkvJ rcspfbJraeEkdifbl;? odyfusyfwmyJ ...}}
[k ajymvdkufav\/
cifopfum; tcef;jyifbufwGif 0ifvdkY awmfrSawmfygYrvm;? {nfhcef;uae ac:,lrvm;
ponfjzifY pOf;pm;aepOf axG;jrESifY cifcifBuD;ajymMuykH tvkH;pkHavmufMum;&&m? aemufqkH;wGif
]]udk,fYvifudk,fYom; jzpfvmrifY rcspfbJaeygYrvm; ...}} [laom cifcifBuD;toHMum;&NyD; ...
pum;oHwdwfoGm;ojzifY rawmfwa&mfjzpfrnfudk onf;rcHEkdifbJ 0ifvmcJYjcif;jzpfav\/
]] 'gYaMumifY uRefr tpu q&mYudk pOf;pOf;pm;pm;vkyfzdkY tcgcgajymw,fr[kwfvm;? q&mu
a½SUavmBuD;NyD; ta&;wBuD;ajymqkdypfwm ...uRefru a½Smifvdkuf½kHaygY ? uRefrtwGuf
0efrav;ygbl;...}}
]] q&mawmY ESpfa,mufpvkH; ,lxm;csifwmyJ ...}}
[k ajymvdkuf&m cifopfu&,fí ...
]] [m ...'DvdkawmY b,f&rvJq&m ...}}
[k ajymvdkufvQif cifcifBuD;u ...
]] uRefruawmY b,fvdkjzpfjzpf auseyfygw,f ...}}
[k ajymvdkufav\/
cifopfrmS tay:&du omrntm;jzifY rdrt d wGuf 0efrav;aMumif; &,farmajymqk&d apumrl?
tcsprf mS tjrpfoYkd a&mufaeojzifY ESv;Hk om;rsm; 0½ke;f oke;f um;jzpfum wkev f KS yaf csmufcsm;oGm;av\/
]] tif; ...usyfwmyJ cif&,f? q&mawmY rpdrf;um;vdkufygeJYOD;aemf? cifYudk ajymqdkrdwmawG
aAGr,lzdkY awmif;yefygw,f }}
cifopfonf twefMum pum;a&mazma&mESifY ajymqdkNyD;aemuf ae0ifvkonfESifY ESKwfquf
jyefoGm;av\/
xdkaeYrSpí axG;jrESifY cifcifBuD;rSm vifr,m;tjzpf cspfcifaygif;oif;aeMu&m? axG;jrrSm
cifcifBuD;udk cspfaomfvnf; cifopfudkvnf;rcspfbJ raeEkdifojzifY cifopftwGuf wrSKdifrSKdif
wawGawGESifY £a`E´r&jzpfae&m cifcifBuD;onf axG;jrtaMumif; twGif;odjzpfí rdrdvifom;tm;
oem;u½kPmoufrdum cifopfudk,lvdku ,lcGifYjyKaMumif; ajymjyvdkufav\/
]] cufw,f cif&,f? cifY bbbk&m;u vufrxyfcifu om;i,f? r,m;i,f tqG,ftyGm;
r,lzdkY y#dnmOfawmif;xm;vdkY y#dnmOfay;xm;&w,f }}
]] 'gjzifY olawmY ...bmjzpfvdkY ESpfa,muf,lxm;&ovJ ...}}
axG;jrrSm cifopftwGuf waeYwjcm; pdwfaxmif;udk,fausjzpfum? tpm;rrSef toGm;rrSef
rl[efysufvmav&m cifopfrSmrl xdkYxufyifuJae½Smav\/
taMumif;rlum; axG;jrrSm azsmfajzp&m teD;wGif cifcifBuD;½Sdao;í cifopfrSm xdkodkY
azsmfajzp&mr½SdaomaMumifYwnf;/
wnoü axG;jronf t&JpGefYum wdkufpdk;BuD;xH rdrd y#dnmOf jyef½kyfodrf;&ef tBuHrsKd;ESifY
xGufvmcJY&m? {nfhcef;wGif rawGUojzifY pmMunfhaqmifrsm;a&mufaeovm;[k pmMunfhaqmif
0if a &muf M unf h & mvnf ; rawG U &aomaMumif Y wk d u f p d k ; BuD ; wa,muf x J td y f a omtcef ; em;
oGm;a&mufum &pfoD&pfoDvkyfaepOf ...
]] ½SifYorufu ukvm;AdkvfESr jyifopfreJY bmvdkvdkMum;ygvm; ...}}
]] ckrS Mum;aeovm;? [dk a½Tbdkaeuwnf;u igodvmwm? w,fyg;wJYrdef;r? 'grsKd;awGjrifvdkY
NrKdU0efjzpfNyD; csufcsif; ta&;wBuD;vkyfypfvdkuf&wm? ½kwfw&ufajymr&vdkY pnfomeJY udkifvSJU
vdkuf&wmaygY }}
]] <u,f0trSKwek ;f uqd&k if ukvm;jzLru tdru f akd wmif vmtdyo
f wJ?Y waeYurS tapcHawGu
ajymvdkYod&wm ...}}
]] vufrxyfcifuawmY aoaocsmcsm y#dnmOfay;xm;wmyJ? 'gaywJY olu rvdkufemvJ
bmwwfEkdifrSmvJ ... bmjzpfjzpf udk,fYorD; yGJwufr,m; vufqkHpm;jzpf&ifyJ auseyf&rSmaygY }}
axG;jronf wku d pf ;kd Bu;D \ tcef;0rSaeí xdpk um;rsm;udk Mum;vdu
k &f av\? rdru d kd cifcifBu;D ESiYf
ay;pm;cJYaom wdkufpdk;BuD;\ OmPfudkvnf; rsm;pGmtHYMooGm;av\/
xdktcgrS axG;jrvnf; cifopfESifY rdrdwkdYa½SUa&;awG;í pdwfat;oGm;rdav\? xdkYaemuf
wdkufpdk;uawmfav;xHodkYoGm;um tenf;i,f pum;pjrnfajymqdkNyD;vQif twefMumaomtcg
jyefvmcJYav\/
axG;jronf tdrfodkYjyefa&mufonfESifY xdktaMumif;udk cifcifBuD;tm;ajymjyNyD; xdkaeYrSpí
pdwfcsrf;ompGm½dSMuav\/
aemufwvcefY Mumaomtcg tif;0a½TNrKdUawmf0efBuD; aZ,s*grPd ac: axG;jrESifY
oufawmfapmifYAdkvfrif;\ ESr cifopfwdkY vlBuD;pkH&mESifY vufxyfxdrf;jrm;vdkufMuav\/
axG;jronf r,m;ESpaf ,mufEiS t Yf wl tdrBf u;D ü csr;f ompGmpHpm;Ny;D vQi?f OD;pHxeG ;f wdYk om;tz
udkvnf; tdrfodkYac:,lxm;NyD; apm'g&mudkrl c,frcspfuav;tjzpf apmifYa½Smufxm;av\/ /

NyD ; ygNyD /

You might also like