Stuvia 559190 Werkgroepopdrachten Uitwerkingen Notariswet 2018 2019 Alle Weken

Werkgroepopdrachten - uitwerkingen
Notariswet 2018-2019 ALLE WEKEN!
geschreven door
pharaah
www.stuvia.nl
Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen
WERKGROEPOPDRACHTEN NOTARISWET
Deze samenvatting bestaat uit alle uitwerkingen van de opdrachten per week. Tevens aangevuld met
opmerkingen van de docent en passages uit het boek/het hoorcollege. Onderaan de samenvatting is
een uitgebreid overzicht van de jurisprudentie opgenomen.
WERKGROEP 1A ONDERWERPEN: WETTELIJKE OMSCHRIJVING VAN HET AMBT,

(KANTOOR)ORGANISATIE, PRAKTIJKUITOEFENING, BEVOEGDHEID, ONDERNEMERSCHAP, IDS EN
KNB
Inzicht in onderwerpen: De organisatie van het notariskantoor; bedrijfsvoering in het algemeen; het
repertorium; het protocol; de wettelijke omschrijving van het ambt; de notaris in de Wet op het
notarisambt; de taak van de notaris; het werkterrein van de notaris; bevoegdheidsbeperkingen van
de notaris naar plaats en tijd; doel en taken KNB
Literatuur: Notariswet hfst: 2, 16-18, 23-24 en 26

Jurisprudentie: 2-8
Vraag 1 KNB
De KNB vervult tevens een rol zoals een vakbond: de KNB behartigt het gemeenschappelijk
belang van haar leden. ’ Klopt deze bewering?
In art. 61 Wna is de taak van de KNB omschreven: de bevordering van een goede beroepsuitoefening
door de leden en van hun vakbekwaamheid. Haar taak omvat mede de zorg voor de eer en het
aanzien van het notarisambt. Het moet gaan om onderwerpen waarmee een publiek of openbaar
belang is gediend. (nr. 26.4.1)
Bij amendement van het wetsvoorstel is uit de taakomschrijving geschrapt de behartiging van het
gemeenschappelijke belang van de leden. De achtergrond daarvan was de opvatting dat met die
belangenbehartiging (waar ook onder zou vallen de behartiging van economische belangen) geen
openbaar of publiek belang was gediend. De bewering klopt dus niet.
De KNB houdt zich onder meer bezig met:

– Publieksvoorlichting, waaronder contacten met de pers.
– Voorlichting aan de beroepsgroep.
– Regelgeving (art. 61 Wna).
– Het uitvoeren van kwaliteitstoetsen bij haar leden (art. 61a Wna).
Als meer specifieke taken:

- Coördinatie en advisering in het kader van de Wet op het notarisambt, onder meer ter zake
verzoeken tot benoemingen (art. 8 lid 1 en 6 Wna).
– Het verzamelen van data, zoals het aantal door notarissen in een kalenderjaar gepasseerde akten
(art. 38 lid 4 Wna), hetgeen gebeurt ten behoeve van de advisering over benoeming van notarissen
door de Commissie van Deskundigen van art. 7 lid 2 Wna.5
– Benoeming van bewaarders en plaatsvervangend bewaarders van protocollen (art. 57 lid 2 Wna).
– Het beheer van registers.

Het gegeven dat de behartiging van de gemeenschappelijke belangen van de leden niet langer tot de
taak van de KNB wordt gerekend, heeft ertoe geleid dat ruimte ontstond voor specifieke
belangenorganisaties.
Iedere notaris is verplicht lid. Vakbond behartigd de belangen van hun leden. In artikel 61 Wna gaat
het om de bevordering van een goede beroepsuitoefening, en is hiermee niet een vakbond die niet
opkomt voor de belangen. Goede beroepsuitoefening is een maatschappelijk en algemeen belang.
Dit moet de notaris dus ook voor ogen houden. De maatschappij stelt vertrouwen in je wat niet
geschaad mag worden.
Dus: klopt niet. Art 61 Wna draait om goede beroepsuitoefening, het draait om de eer en aanzien
van het ambt, dus een openbaar en publiek belang en dus niet alleen het belang van de notarissen.
Vraag 2 Ambtenaar en ondernemer

De notaris is een openbaar ambtenaar en tegelijk ondernemer. Leg uit wat met beide begrippen
wordt bedoeld.
Openbaar ambtenaar: De notaris wordt benoemd bij koninklijk besluit en is staatsambtenaar, artikel
3 lid 1 Wna. De notaris is een bestuursorgaan (artikel 1:1 lid 1 sub b Awb). Zijn openbaar gezag
ontleent hij aan de Wet op het notarisambt. Hij oefent een staatstaak uit. Je bent ambtenaar.
Authentieke akten maken is aan jou als notaris opgedragen, gedelegeerd. Daarnaast int de notaris
ook overdrachtsbelasting (duidelijke staatstaak), en draagt het over aan de staat. Het is een plicht, de
notaris krijgt hier niet voor betaald. Maar is wel aansprakelijk als het mis gaat.
Ondernemer: De notaris krijgt een opdracht van een opdrachtgever die hem betaalt voor zijn
diensten. Als opdrachtnemer moet hij het belang van zijn opdrachtgever behartigen. Hij wordt niet
betaald door de overheid, notaris moet zelf zijn omzet genereren door bijvoorbeeld reclame te
maken en bekendheid te krijgen. Eigen tarieven vaststellen. Hij kan failliet gaan doordat hij
ondernemer is. Dit is slecht voor vertrouwen in het notariaat omdat de notaris geld van zijn klanten
op zijn rekening kan hebben en die dan last van dit faillissement kunnen hebben.

Wat betekent het als de notaris een domeinmonopolie heeft?
De notaris heeft een domeinmonopolie op het gebied van het opstellen van een notariële akte. Voor
bepaalde rechtshandelingen moet je langs de notaris omdat deze alleen verricht kunnen worden
door het op te nemen in een notariële akte. Bijvoorbeeld voor het leveren van registergoederen is
een notariële akte vereist.
Bepaalde rechtshandelingen moet voor geldigheid via een notariële akten zijn opgesteld. Een
voorbeeld hiervan is te vinden in artikel 1:115.
Vaak moeten mensen naar de notaris, maar vaak gaan ze ook vrijwillig vanwege het bewijsrecht. Dat
de notariële akte een sterkere positie heeft.
De notaris heeft een ministerieplicht: hij is verplicht klanten te helpen op gebied van
rechtshandelingen verrichten die onder het domeinmonopolie vallen, artikel 21 Wna. Lid 3 hij kan de
opdracht doorverwijzen naar een andere notaris. Volgens lid 2 niet verplicht te handelen als er

sprake is van strijd met recht op openbare orde of een andere gegronde reden voor weigering. Zoals
bijvoorbeeld helpen met witwassen (strijd met wet), of als er een dronken/onder invloed van drugs
gast binnen komt (gegronde reden), of een vereniging oprichten voor nazi’s/Isis of iemand die
dement is.
NB: stappenplan van de KNB, handleiding voor handelen bij twijfelen of iemand zijn wil kan
verklaren.

Er zijn nog andere ambtenaren die authentieke akten kunnen opmaken. Wat is het verschil in de
bevoegdheid tot het opmaken van authentieke akten tussen die andere ambtenaren en een
notaris?
De bevoegdheid van de notaris is niet beperkt tot het opmaken van de authentieke akte die bij de
wet zijn voorgeschreven. Notarissen mogen in beginsel altijd een authentieke akte opmaken tenzij
iemand anders exclusief wettelijk bevoegd is. Een notaris mag bijvoorbeeld niet een geboorte- of
huwelijksakte opmaken, dit is toebedeeld aan de ambtenaar van de burgerlijke stand volgens de wet.
Notarissen mogen in algemene zin authentieke akten maken tenzij iemand anders exclusief wettelijk
bevoegd is. Huurovereenkomst is authentieke vorm mag, dit hangt samen met het bewijsrecht.

Tegen notaris N is door een andere notaris een klacht ingediend bij de Kamer voor het Notariaat. De
klacht ziet onder meer op de wijze waarop N via zijn website offertes uitbrengt voor leverings-
en hypotheekakten. De notaris rekent een basistarief en rekent daarbovenop extra bedragen in
rekening zoals het inschrijven van een koopovereenkomst in de openbare registers of extra
werkzaamheden die voortvloeien uit het feit dat een levering een appartementsrecht. Verder wordt
geklaagd over een passage in hypotheekakten van N waarin de cliënt verklaart dat hij zich niet
negatief zal uitlaten over N op enige website.
Klagen over notarissen te vinden in artikel 99 lid 1 Wna.
1) Klacht ziet op offertes: basistarief plus extra bedragen zoals voor het inschrijven of extra
werkzaamheden.
4 jan 2014 (hof Amsterdam 274): Hof geeft notaris tik op de vinger. Je mag niet zeggen de akte kost
zoveel en dan kost het inschrijven zoveel extra. De werkzaamheden die bij aannemen redelijkerwijs
zijn te voorzien mogen niet tot een verhoging van de declaratie leiden. De voorzienbare kosten mag
je niet later ophogen op de afgesproken prijs. In dit geval gaat het om een koopovereenkomst, die
hoef je niet verplicht in te schrijven. Dit geldt wel voor een leveringsakte. De mogelijkheid tot
uitbreiding van de offerte mag alleen bestaan uit wat je in redelijkheid niet had kunnen voorzien. Je
moet dus al bij het offreren vooronderzoek doen, om zo te achterhalen wat nou voorzienbaar is en
het geval is.
2) Klacht ziet op passages in hypotheekakten, client verklaart dat hij zich niet negatief uit zal laten
over de notaris op een website. Je hebt een domeinmonopolie, deze personen moeten naar jou toe
voor het leveren.
Eenieder met een redelijk belang mag klagen over een notaris, artikel 99 lid 1 Wna. Heeft te maken
met het vertrouwen in het notariaat, dus heb jij een redelijk belang dat de rest het goed doet.


Aanzien van het ambt wordt geraakt. Comparitie opsomming van wie is verschenen.
Hypotheekgever (persoon), hypotheeknemer (bank), zij zijn partij bij de akte. De notaris is niet partij
bij de hypotheek, maar gaat toch in die akte aan het woord komen om te zeggen dat zij niet over
hem mogen klagen. Dit is dus in strijd met eer en aanzien van het ambt dat hij voor zichzelf aan het
bedingen is.
Vraag 6 Taken notaris

De notaris heeft een belangrijke functie bij de ordening van het (civiele) rechtsverkeer.
Wat zijn in dat verband zijn twee hoofdtaken? Vermeld bij iedere taak een arrest van de Hoge
Raad dat daarover handelt. Geef de kern van de door u gemelde arresten weer.
Waarom wil de wetgever dat je in bepaalde gevallen naar de notaris moet.
1) Bevorderen van de rechtszekerheid: zeker weten dat het jouw eigendom is door de
rechtszekerheid van de notariële akten.
Arrest Credit Lyonnais Bank/ Notaris T: Op de notaris rust een zwaarwegende zorgplicht ter zake van
hetgeen nodig is voor het intreden van het rechtsgevolg die met de akte zijn beoogd: Partijen beogen
een schuldovername, en heeft notaris een zorgplicht voor wat vereist is. Is er toestemming, is de
vertegenwoordiging akkoord? Hij moet dus onderzoek verrichten. Er is sprake van een
zwaarwegende zorgplicht op straffe van aansprakelijkheid, hierdoor wordt de rechtszekerheid
gediend.
2) Rechtsbescherming van de partijen bij de akte en die van derden

In het standaardarrest Groningse Huwelijksvoorwaarden (HR 20 januari 1989, NJ 1989/766) heeft de
Hoge Raad benadrukt dat de functie van de notaris in het rechtsverkeer met zich meebrengt dat hij
beroepshalve is gehouden naar vermogen te voorkomen dat misbruik wordt gemaakt van juridische
onkunde en feitelijk overwicht. Hij dient daartoe niet alleen voorlichting te geven maar moet – in
bijzondere gevallen – ook waarschuwen tegen de specifieke, bezwarende rechtsgevolgen die
rechtshandelingen met zich meebrengen voor de partijen die hij bijstand verleent. Hij behoort zich
daarbij dus actief op te stellen. Gesproken wordt van een Belehrungspflicht van de notaris (2.4.4).
Artikel 43 Wna lid 1 tweede zin, de notaris had het alleen zakelijk toegelicht, wat hij had moeten
doen is haar positie beschermen door te vragen of zij de rechtsgevolgen voor ogen had. Verwijt van
partijdigheid komt dan op de loer liggen bij te veel beleheren. Compenserende onpartijdigheid: dat
zij de rechtsgevolgen niet overziet ga je compenseren, duidelijk maken dat zij de rechtsgevolgen
overziet. Met zo neutraal mogelijke bewoordingen. Je stelt de juiste vragen, adviseurs,
taxatierapport? (Surinaamse stromannenarrest: zwart geld door duurdere koopprijs).
Als de rechtsgevolgen niet duidelijk zijn zelfs naar het beleheren dan mag je weigeren: artikel 21 lid 2
Wna.
Casus Groningse Huwelijksvoorwaarden:

Eiseres huwde in 1951 op huwelijkse voorwaarden met Z. (notaris). In 1979 werd tussen hen de
scheiding van tafel en bed uitgesproken. In tussentijd is het huwelijksgoederenregime door de
notaris omgezet naar een algehele gemeenschap van goederen, zonder zich ervan te vergewissen of
eiseres wel op de hoogte was van de dreigende financiële problemen van haar echtgenoot. Eiseres
beticht de notaris daarom van een onrechtmatige daad jegens haar, stellende dat het aan zijn schuld
is te wijten dat ten tijde van de ontbinding van de huwelijksgoederengemeenschap haar vermogen

vrijwel geheel bleek te zijn aangewend voor de betaling van de schulden van Z, waardoor zij naar
voorzichtige schatting een schade heeft geleden van ƒ 350 000. De notaris heeft immers nagelaten
om haar te wijzen op de consequenties van de omzetting van het huwelijksgoederenregime.
Vraag 7 Taken notaris

Op 3 augustus 2013 krijgt notaris Herder te Leeuwarden een echtpaar, de heer en mevrouw Fopma,
op bezoek. Zij komen met de notaris spreken over een eventuele wijziging van hun
huwelijksvoorwaarden. Vooral de man is aan het woord. Mevrouw Fopma is zwanger van hun eerste
kind. In het gesprek stelt de notaris vast dat mevrouw Fopma al helemaal in de wolken is met haar
zwangerschap en dat zij zich in het geheel niet bezighoudt met haar huwelijksvoorwaarden. Geef
gemotiveerd aan welke hoofdtaak van de notaris in dit geval van groot belang is. Vermeld bij uw
antwoord een relevant arrest van de Hoge Raad.
De hoofdtaak is de rechtsbescherming van de partijen bij de akte (Behelerungsplicht van de notaris).
De HR heeft in het Arrest Groningse huwelijkse voorwaarden bepaald dat de notaris alleen
voorlichting dient te geven maar ook – in bijzondere gevallen – moet waarschuwen tegen de
specifieke, bezwarende rechtsgevolgen die rechtshandelingen met zich meebrengen voor de partijen
die hij bijstand verleent. Hij behoort zich daarbij dus actief op te stellen. In dit geval had de notaris
ervoor moeten zorgen dat het rechtsgevolg duidelijk is voor de vrouw.
Vraag 8 IDS
Een notaris en een advocaat die samenwerken binnen een interdisciplinair samenwerkingsverband,
hebben een declaratiegeschil met een cliënt. Ze starten een incassoprocedure tegen die cliënt. In die
incassoprocedure voegt de notaris een afschrift van een notariële verklaring van die cliënt toe. Kan
de notaris dat zonder meer doen? Waar kunt u daarover regels vinden?
IDS: interdisciplinaire samenwerking. Notarissen samen met belastingadviseurs en advocaten
bijvoorbeeld.
De notaris mag niet zonder meer een afschrift van een notariële verklaring van een client delen met
de advocaat. Alle andere collega-advocaten kunnen het dossier van advocatenpraktijk en kunnen alle
andere advocaten dit dossier inzien. Dit valt onder de geheimhoudingsplicht. Je moet hiervoor even
toestemming en instemming vragen van de cliënten.
Artikel 18 Wna: Samenwerkingsverband met andere beroepsbeoefenaren mits hierdoor zijn

onafhankelijkheid of onpartijdigheid niet wordt geraakt.
Lid 2 luidt: Bij verordening worden ter waarborging van die onafhankelijkheid en onpartijdigheid
regels vastgesteld over de wijze waarop samenwerkingsverbanden kunnen worden aangegaan.
Geduid wordt op de Interdisciplinaire samenwerking 2015 waarin een principle based regelgeving is
vastgesteld. De verordening is van toepassing op een samenwerkingsverband van beoefenaren van
verschillende beroepen indien daarin de praktijk wordt uitgeoefend voor gezamenlijke rekening en
risico van de deelnemers. Het kernartikel is artikel 7:
1. Het is de notaris niet toegestaan zijn praktijk op zodanige wijze uit te oefenen, dat de
onafhankelijkheid in de praktijkuitoefening - met inbegrip van het op onpartijdige wijze en met de
grootst mogelijke zorgvuldigheid behartigen van de belangen van alle bij de rechtshandeling

betrokken partijen - in gevaar wordt of kan worden gebracht of afbreuk wordt gedaan aan de zorg
die hij als notaris behoort te betrachten ten opzichte van degenen te wier behoeve hij optreedt.
2. De notaris treft maatregelen die ervoor zorgen dat er door kantoorgenoten geen inbreuk kan
worden gemaakt op zijn geheimhoudingsplicht.
3. De notaris houdt ook binnen het samenwerkingsverband de volle verantwoordelijkheid voor de
eigen praktijkuitoefening.’
Vraag 9 IDS
Interdisciplinaire samenwerkingsverbanden tussen notarissen met beoefenaren van andere
beroepen kan op gespannen voet staan met drie belangrijke normen die het notariaat schragen:
Onafhankelijkheid, onpartijdigheid en de geheimhoudingsverplichting. Werk met behulp van drie
concrete voorbeelden uit hoe zo’n interdisciplinair samenwerkingsverband tot schending van ieder
van die drie verschillende normen kan leiden.
Onafhankelijkheid: Het is dus de advocaat die op zijn beurt de notaris weer inschakelt bij dergelijke
opdrachten. Niet uitgesloten kan worden dat daarvan onder omstandigheden in meer of mindere
mate onwenselijke afhankelijkheid voor de notaris het gevolg is. Zoals bijvoorbeeld als een notaris
weinig werk heeft en door een kantoorgenoot gevraagd wordt om een lucratieve opdracht te
verrichten. Handelt de notaris dan nog wel in het belang van de client? Belangrijke klant waar het
kantoor veel aan heeft, de advocaat heeft een ander belang dan de notaris. Advocaat werkt in het
belang van de klant terwijl de notaris onafhankelijk is en niet partijdig mag zijn. Je kan onder druk
gezet worden door de je collega’s waardoor je anders handelt dan dat je vanuit je ambt zou moeten
doen.
Onpartijdigheid: Het kan voorkomen dat een notaris gevraagd wordt zijn diensten te verlenen in een
zaak waarin ook een van zijn kantoorgenoten, denk aan een advocaat, een rol wenst te spelen of
heeft gespeeld. Dan moet worden bezien of de notaris kan optreden. Zo kan de eis van
onpartijdigheid de notaris onder omstandigheden nopen zich te onthouden van dienstverlening, of
daartoe uitsluitend over te gaan na uitdrukkelijke instemming van alle betrokken partijen.
Geheimhoudingsverplichting: Als een notaris samen werkt met een belastingadviseur mag hij niet
Notariële akten, administratie, bankrekeningen en archieven met hem delen. Deze zullen uitsluitend
voor het notariaat binnen kantoor toegankelijk mogen zijn. Eenieder zal ervan doordrongen moeten
zijn dat notariële dossiers voor andere dan notariële medewerkers verboden terrein zijn. Dossiers
zijn gescheiden op kantoor, gescheiden boekhouding en die worden niet door andere disciplines
ingezien.

WERKGROEP 1B ONDERWERPEN: BEWIJSRECHT, GROSSEN, (BUITEN)WETTELIJKE TAKEN,

KWALITEITSREKENING
Inzicht in onderwerpen: Wettelijke en de buitenwettelijke werkzaamheden; bewijsrechtelijke

betekenis van een notariële akte; executoriale kracht van een notariële akte; verklaringen van de
notaris met dwingende bewijskracht; het vermoeden van echtheid van een akte; tegenbewijs; partij
verklaringen; partij-akte versus proces-verbaal akte; de functie van de derdengeldenrekening;
geheimhouding van handelingen met de derdengeldenrekening jegens de fiscus en
opsporingsautoriteiten; zorgplicht van de notaris jegens de derdengelden;
Literatuur:
- Melis/Waaijer, De Notariswet, Kluwer, Deventer; negende druk, 2019, hoofdstukken: 8, 11, 15 en
22
- Pitlo/Rutgers & Krans 2014, Bewijs, deel 7, 9e druk, 2014,
- hoofdstuk III, Schriftelijk bewijs, paragrafen 1, 2 en 3
- hoofdstuk IV, paragraaf 3 Getuigplicht en verschoningsrecht.
Jurisprudentie: 3-5, 7, 8-13
Aantekeningen vooraf:
Artikel 149 Rv e.v.: artikelen over bewijs.
Onderhands: alleen bewijskracht tussen partijen 157 lid 2 Rv. Ze zitten er in beginsel aan vast. Is het
waar wat partijen hebben verklaard, materiele bewijskracht is dus hetzelfde bij zowel een
onderhandse als een authentieke akte. Maar bij notariële akte zal de rechter wel strenger zijn,
omdat de notaris zorgplicht heeft. Moeilijker om tegenbewijs te leveren wat voldoende is.
(Schenking op een lening).
Artikel 151 RV lid 2: tegenbewijs is mogelijk. Bij dwingend bewijs.
Vrij bewijs: Rechter is vrij in de waardering van het bewijs.

Dwingend bewijs: in beginsel moet de rechter dit bewijs accepteren.
Artikel 159 gaat over de uitwendige bewijskracht, is er überhaupt een akte zoals omschreven in
artikel 156 lid 1 Rv? Dan kom je helemaal niet toe aan de materiele bewijskracht. Wat er is helemaal
geen akte. Voordeel notariële akte geldt 156 lid 2. Hierbij is artikel 159 lid 1 van toepassing,
authentieke akte heeft dus uitwendige bewijskracht, de onderhandse niet. De handtekening van
partijen staat bij een authentieke akte vast. Authentieke geldleningsakte staat vast dat er een
geldlening in, maar de inhoudt staat niet vast, omdat tegenbewijs dus vrij staat.

Artikel 157 lid 1: formele bewijskracht. Is er waar dat er is verklaard? Het gaat niet om wat er is
verklaard, maar is het waar dat er is verklaard. Leeg blaadje met handtekeningen en dan later een
verklaring boven zetten. Wat de notaris heeft opgesteld in een authentieke akte is het waar wat de
notaris heeft verklaard. In het begin en aan het eind van de akte is de notaris aan het woord (partij
akte, in het midden zijn de partijen aan het woord). Hetgeen de notaris zegt heeft formele
bewijskracht, we weten dat er is verklaard want de notaris zegt dat, hangt samen met legitimeren.
Partijen aan het woord is artikel 157 lid 2.
Hoort het tot de bevoegdheid van de notaris: valt het binnen de kring van zijn bevoegdheid. Iets
zeggen over de mentale staat van iemand valt hier niet onder, en als dit er in staat heeft dit dus geen
dwingende bewijskracht.
Authentieke akte: heeft materiele, uitwendige en formele bewijsrecht.

Onderhandse akte: heeft alleen materiele bewijskracht.
Vraag 1 (Buiten)wettelijke werkzaamheden

De wetgever maakt een onderscheid tussen de wettelijke taak en de buitenwettelijke taak van de
notaris. Geef drie verschillen voor de toepassing van de Wna op die taken.
De wettelijke taak van de notaris is te vinden in artikel 2 lid 1 Wna: het ambt van notaris houdt de
bevoegdheid in om authentieke akten te verlijden in de gevallen waarin de wet dit aan hem opdraagt
of een partij zulks van hem verlangt en andere in de wet aan hem opgedragen werkzaamheden te
verrichten. Verder is in paragraaf 2.1.4 is een opsomming te vinden van andere in de wet aan de
notaris opgedragen werkzaamheden dan het verlijden van akten. Die andersoortige werkzaamheden
moeten wel in de wet hun grondslag vinden doordat zij de notaris worden opgedragen. Houdt de
notaris het toezicht bij openbare verkopingen van roerende zaken zoals bedoeld in art. 1 Wet
ambtelijk toezicht bij openbare verkopingen, dan is dat dus ook een wettelijke werkzaamheid,
ongeacht of de notaris zijn bevindingen in een notarieel proces-verbaal neerlegt.
Bij buitenwettelijke werkzaamheden dient volgens de toelichting van de wetgever, te worden

gedacht aan het opmaken van onderhandse akten en juridisch advies dat wordt gegeven buiten het
kader van het verlijden van notariële akten. Alleen op het grondgebied van Nederland mag je
authentieke akte maken. Er is geen ministerieplicht bij de buitenwettelijke taak. Buitenwettelijke
taken mogen buiten Nederland. En je mag partijdig handelen. Je mag niet zomaar switchen van
partij-notaris naar onpartijdige notaris. Veel notarissen doen dit, maar je moet nadrukkelijk
aangeven.
Dit onderscheid speelt een rol bij:

1) bij het verrichten van buitenwettelijke werkzaamheden is de notaris geen bestuursorgaan
2) Titel III (De uitoefening van het ambt’) is volgens de toelichting ‘in beginsel’ niet van toepassing op
buitenwettelijke werkzaamheden. In de toelichting is expliciet gezegd dat art. 17 Wna handelend
over de onpartijdigheid, niet voor buitenwettelijke werkzaamheden geldt. Art. 21 lid 1 Wna bevat de
ministerieplicht behoudens art. 21 lid 2 Wna. Ook deze bepaling beperkt zich blijkens de toelichting
uitdrukkelijk tot wettelijke werkzaamheden. Dus bestaat de ministerieplicht ook voor notariële akten
waarvoor geen domeinmonopolie geldt, zoals een samenlevingsovereenkomst maar niet voor een
cliënt die zich wendt tot een andere notaris dan de passerende notaris voor uitleg van een notariële
samenlevingsovereenkomst

Vraag 2 (Buiten)wettelijke werkzaamheden

De notaris heeft het imago van onpartijdig adviseur. Geef aan (evt. met verwijzing naar relevante
wetsartikelen) of en in hoeverre het de notaris is toegestaan zich partijdig op te stellen.
Als het gaat om buitenwettelijke werkzaamheden dan is de notaris niet gehouden aan artikel 17 Wna
en mag hij bijvoorbeeld bij het adviseren van een client partijdig optreden. Je moet het mededelen
aan de partij.
In de aanloop naar de akte mag je ook bij een wettelijke taak partijdig optreden.
Vraag 3 Bewijs
Notaris Groen passeert op 16 januari 2014 een akte van levering waarin is opgenomen:
I. De notaris constateert dat op 16 januari 2014 voor hem zijn verschenen: de heer X (verkoper) en
mevrouw Y (koper); Artikel 157 lid 1: ambtelijke bewijskracht.
II. Partijen verklaren dat zij op 11 december 2013 een koopovereenkomst betreffende een woning
gelegen aan de Amstelveenseweg te Amsterdam met elkaar hebben gesloten, op basis waarvan zij bij
de onderhavige notariële akte de levering willen bewerkstelligen; Artikel 157 lid 2 materiele
bewijskracht.
III. Verkoper verleent kwijting aan de koper voor de voldoening van de koopsom groot driehonderd
zestigduizend euro (€ 360.000); Kwijting: verklaring dat je hebt betaald. Artikel 157 lid 2 materiele
bewijskracht.
IV. De notaris constateert dat de akte onmiddellijk na beperkte voorlezing door de comparanten en
de notaris is ondertekend. Artikel 157 lid 1 ambtelijke bewijskracht.
a. Geef aan welke soorten bewijskracht voort kunnen vloeien uit een notariële akte en geeft kort
aan wat de inhoud van iedere soort bewijskracht is.
Uitwendige bewijskracht: De notariële akte die er uit ziet als een notariële akte is een notariële akte
behoudens tegenbewijs. Een notariële akte is een authentieke akte en heeft dus dwingende
bewijskracht, artikel 159 lid 1 Rv.
Formele bewijskracht (ambtelijke bewijskracht): Artikel 157 lid 1. Is er verklaard overeenkomstig wat
er in de akte staat. De verklaring van de notaris in de akte dat partijen op een bepaalde dag hebben
verklaard zoals in de akte is vermeld (‘verkoper heeft een maand geleden aan koper verkocht’), staat
dát feit ook bewijsrechtelijk vast, tot op bewijs van het tegendeel. Dit wordt genoemd: de formele
bewijskracht van de notariële akte. Aan de onderhandse akte komt die formele bewijskracht niet toe.
Materiele bewijskracht: Is het waar wat er in de akte is verklaard. Volgens artikel 157 lid 2 Rv levert
een authentieke akte ten aanzien van de verklaring van een partij omtrent hetgeen de akte bestemd
is ten behoeve van de wederpartij te bewijzen, tussen partijen dwingende bewijskracht op. De
rechter is verplicht de inhoud van een akte als waar aan te nemen (art. 151 lid 1 Rv). De persoon die
ten behoeve van de wederpartij in een akte een verklaring heeft afgelegd met het oogmerk ten laste
van zichzelf bewijs te scheppen, heeft een preuve preconstituée gecreëerd.
Zie opmerkingen vooraf!
b. Geef voor iedere constatering/verklaring I, II, III en IV aan of er sprake is van dwingend bewijs,
en tegenover wie dat dwingende bewijs geldt. Geef de relevante wetsartikelen.

De verklaringen van de notaris leveren niet slechts bewijs op tussen partijen maar tegen eenieder.
Mits die verklaringen zijn gedaan binnen de kring van zijn bevoegdheid, kan daaraan dwingende
bewijskracht tegen eenieder worden toegekend. Ik duid die bewijskracht hierna ook aan als
ambtelijke bewijskracht. Om de ambtelijke bewijskracht van art. 157 lid 1 Rv te kunnen verkrijgen,
moet het gaan om verklaringen van de notaris over eigen waarnemingen of verrichtingen. Alleen dan
komt aan de verklaringen daaromtrent dwingende bewijskracht ten opzichte van eenieder toe.
Verklaringen I en IV zijn ambtsverklaringen met dwingende bewijskracht die tegen een ieder werkt.
Verklaringen II en III zijn partijverklaringen met dwingende bewijskracht ten opzichte van de partijen.
Vraag 4 Bewijs
Gerard heeft een scooter gekocht van Peter. In de onderhandse koopakte gedateerd 1
september 2011 is opgenomen dat de door Gerard te betalen koopprijs € 2.500 bedraagt. Peter
draagt zijn vordering uit hoofde van de koop over aan Tom, op de daarvoor door de wet
voorgeschreven wijze. Daartoe wordt een onderhandse akte opgemaakt waaronder de datum van
1 oktober 2011 is opgenomen. Deze akte wordt op 2 oktober 2011 ter registratie aangeboden
bij de belastingdienst te Rotterdam. Tom vordert betaling van Gerard. Gerard reageert
verontwaardigd. Bekend is dat zijn tweelingbroer Erik ook te maken had met Peter. Gerard stelt dat
zijn tweelingbroer de schuldbekentenis heeft getekend. Tom bitst dat dat het probleem van Gerard
is.
a. Wie moet wat bewijzen?
De datum 1 sep 2011 heeft materiele bewijskracht, er is sprake van een onderhandse akte, gat om de
vraag wat er is verklaard. Tussen partijen en rechtsopvolgers levert dit dus dwingend bewijs op.
Tenzij tegenbewijs. Als je het registreert bij de belastingdienst komt er een stempel met een datum
op van 2 okt 2011, dit doet de ambtenaar binnen de kring van zijn bevoegdheid en zit je in art 157 lid
1, jegens eenieder heb je dus vaststaan dat deze datum erop staat. Dan is het niet aannemelijk dat
de akte na deze datum tot stand is gekomen.
Peter heeft een vordering van de koopsom op Gerard. Peter draagt deze vordering over aan Tom.
Maar nu ontkend Gerard dat hij de schuldbekentenis getekend heeft, zijn broer Erik zou dit hebben
gedaan. Stel dat er dan een rechtszaak is waarbij Tom dit bewijsmiddel wil gebruiken. Moet Tom de
echtheid van de handtekening bewijzen. De akte heeft geen uitwendige bewijskracht. Gerard hoeft
alleen de handtekening te ontkennen, dat is voldoende Artikel 159 lid 2. De bewijslast rust op degen
degene die het bewijs wil inroepen. Tom moet bewijzen dat dit de handtekening van Gerard is.
Gerard toont Tom een onderhandse kwitantie. De kwitantie is gedateerd 6 september 2011.
Uit de kwitantie blijkt dat Gerard op die datum de koopsom voor de helft heeft voldaan aan
Peter. Tom betwist de datum van de kwitantie. Volgens Tom is het stuk geantedateerd om
zodoende hem op te lichten. Peter heeft immers de gehele vordering aan hem overgedragen. b.
Heeft de datum op de kwitantie bewijskracht? Zo ja, is die bewijskracht dwingend of vrij?
Licht uw antwoord toe.
De vermeende betaling is op 6 september en de cessie is op 1 oktober. Nu komen we in artikel 157
lid 2. Wat is er verklaard, dwingende bewijskracht tussen partijen en rechtsverkrijgers. Onder
algemene titel bijvoorbeeld de erfgenamen. In dit geval is Tom verkrijger onder bijzondere titel
(koper en cessie) van Peter. Tom zit dus vast aan hetgeen gebeurd is tussen Peter en Gerard. Als die

datum klopt en plaatsvindt na 1 oktober heeft Gerard dus een deel afgelost. Tom is dan gebonden.
Maar als dit gelogen is en het later gebeurd is, is Tom niet gebonden maar een derde. Wat er na de
overdracht gebeurd is Tom niet aangebonden omdat dat afspeelt tussen Gerard en Peter.
Parlementaire geschiedenis laat blijken dat Gerard moet bewijzen dat dit klopt. Hij komt met de
kwitantie aanzetten en moet de geldigheid van de datum bewijzen.
(118 of 187 van Pitlo).
Bij deze vraag van belang: is Tom een derde? Of opvolger onder bijzondere titel 157 lid 2? Hiervoor
moet je weten op de datum dus klopt. Wie moet bewijzen dat de datum klopt, dat is Gerard omdat
hij het bewijs wil gebruiken.
Extra: Als je een akte ondertekend geef je daarmee te kennen dat de inhoud voor waar geldt, een
andere bedoeling kan je niet hebben gehad. Bij voorbaat schep je bewijs tegen jezelf (preuve
preconstitue). Door een ondertekende verklaring af te geven, verschaft men de wederpartij bij
voorbaat een bewijsmiddel met dwingende bewijskracht, waardoor de rechtszekerheid gediend is.
Maar alleen tegen de ondertekenaar.
Vraag 5 Geldverkeer
Notaris Van Olfen passeert een akte van levering van een perceel grond met daarop een
bedrijfswoning, waarvoor door koper een bestemmingswijziging (woning) bij de gemeente was
aangevraagd. Verkoper en koper hebben afgesproken dat slechts indien de bestemmingswijziging
wordt toegestaan door de gemeente de totale koopsom van € 200.000 door koper verschuldigd is.
Komt de bestemmingswijziging er niet door dan zal de koopsom € 150.000 bedragen. Het verschil
van € 50.000 wordt bij de notaris in depot gehouden en uitbetaald aan koper of verkoper naar gelang
de uitkomst van de procedure bij de gemeente. De gemeente staat na enige tijd de
bestemmingswijziging toe. Verkoper verzoekt om uitbetaling van de € 50.000 restant koopsom. De
notaris keert slechts € 25.000 uit omdat de koper aan hem heeft meegedeeld, dat er gebreken aan
het verkochte zijn – hetgeen ook zo is - en dat het depot niet helemaal kan worden uitgekeerd.
Verkoper is het daarmee helemaal niet eens en sommeert de notaris ook de overige € 25.000 aan
hem uit te keren. Het depot was immers uitsluitend gesteld in verband met de
bestemmingswijziging.
Geef uw mening over de handelswijze van de notaris.
Koper stort geld op de derdengeldrekening. Meerdere mensen storten geld. Dit geld vormt een
gemeenschap (boek 3) tussen alle mensen die gestort hebben. Het geld is voorwaardelijk van de
verkoper, onder opschortende voorwaarden dat is voldaan aan vereisten van overdracht. Onder
ontbonden voorwaarde van de koper totdat overgedragen is. Depot is geld dat bij de notaris zit. De
laatste 50k gaat niet helemaal naar de verkoper bij de overdracht. Dit geld is weer van de koper en
verkoper samen. Het is afhankelijk van de procedure omtrent het bestemmingsplan. Dit is een
nieuwe voorwaarden die zij samen hebben afgesproken.
Het ligt er nu aan over in de depot-overeenkomt ook bepalingen zijn opgenomen over overige
gebreken. De koper stelt nu nadere voorwaarden aan het geld. Er is voldaan aan de afspraak en de
50.000 moet worden uitgekeerd. Je kan niet zomaar eenzijdig de voorwaarden wijzigen. De notaris is
niet gerechtigd tot het geld, het is voorwaardelijk van de koper en de verkoper.

De notaris voert niet de opdracht uit die de partijen voor ogen hadden. Hij keert slechts 25.000 euro
uit. Volgens mij is het niet de plek van de notaris om te korten in het te uit te keren bedrag. Hij moet
de het geld uitkeren zoals partijen bij het ondertekenen van de akte voor ogen hadden. Omdat het er
nu iets mis is met het huis veranderd hier niets aan. De notaris handelt hierdoor partijdig, wat niet
mag volgens artikel 17 Wna.
Depot: hoogte bedrag, voorwaarden wanneer uitgekeerd wordt en een uiterste uitbetaal datum
zodat je niet oneindig met het geld op de rekening zit.
Vraag 6 Geldverkeer
De notaris behandelt een nalatenschap. In de nalatenschap is een onroerend goed aanwezig dat
tenslotte wordt verkocht. De opbrengst komt op de derdenrekening van de notaris, die daarvan
alvast een van de erfgenamen – op diens verzoek - een voorschot uitkeert. Er zijn in totaal drie
erfgenamen die allen hetzelfde erfdeel hebben gekregen. De beide andere erfgenamen dienen een
klacht in tegen de notaris.
Wat zal de basis van de klacht zijn? Op welke artikelen kunnen de klagers een beroep doen?
Het geld uit de nalatenschap is van alle erfgenamen. Je mag niet vrij uitbetalen uit een gebonden
gemeenschap. Artikel 25 lid 2. Ten laste van de rekening mag hij slechts betalingen doen in opdracht
van alle rechthebbende. Je mag niet verdelen zonder medewerking van alle deelgenoten, er is sprake
van een verdeling.
Regelement beperking uitbetaling derdengeld (BUD): je mag alleen uitbetalen aan de

rechthebbende. Je mag als notaris niet meewerken aan financiële overdrachten die niet deugen. De
BUD maakt een uitzondering voor bijvoorbeeld een uitkering aan de hypotheekbank. Dan
functioneert het rechtssysteem beter. De koper kan een huis ontvangen waar nog een recht van
hypotheek op ligt. Sinds 2011 is het aangesterkt aan wie je het geld mag uitkeren. Notaris stort geld
naar andere notaris, maar moet wel aangeven van wie het is met eventueel dossiernummer.
Makelaar, gemeentes met zakelijke lasten, waterschappen mogen ook worden betaald. BFT houdt
hier toezicht op.
Vraag 7 Geldverkeer
X heeft een vordering op notaris Y en legt executoriaal beslag op diens derdengeldenrekening bij
de bank. Treft dat beslag doel?
Nee, dat geld op de derdengeldenrekening valt niet in het vermogen van de notaris, maar van zijn
cliënten waardoor verhaal op deze rekening niet mogelijk is. In het derde lid van art. 25 Wna is
bepaald dat het vorderingsrecht voortvloeiende uit de bijzondere rekening toebehoort aan de
gezamenlijke rechthebbenden.
Artikel 25 lid 5: kan geen beslag gelegd worden bij de bank. De bank weet niet van wie al dat geld is,
je legt beslag onder de notaris, die weet namelijk van wie het geld is.
Vraag 8 Geldverkeer
A heeft een woning gekocht van B. Voorafgaande aan de levering stort hij de koopsom op
een zgn. kwaliteitsrekening van de notaris bij de ING. Nog voordat de eigendomsoverdracht
heeft kunnen plaatsvinden, wil een crediteur van A beslag leggen op deze koopsom. Leg uit of

beslag kan worden gelegd, zo ja, onder wie de crediteur beslag dient te leggen en geef daarbij
aan waarom de literatuur in dat geval spreekt van een ‘dogmatische kronkel’.
A stort het geld op de kwaliteitsrekening voor de koop van de woning, nog voor de levering (woning
is dus niet overgedragen) wil een crediteur beslag leggen op de koopsom. Derdenbeslag kan volgens
artikel 25 lid 5 Wna onder de notaris plaatsvinden, hij is rekeninghouder bij de bank en hij weet wie
als rechthebbende van het geld moet worden aangemerkt. Niettemin is derdenbeslag onder de
notaris een merkwaardige figuur. De rechthebbenden hebben immers gezamenlijk een vordering op
de bank, de notaris heeft niets onder zich. In dit verband is niet onterecht gesproken over een
‘dogmatische kronkel’.
Is dat derdenbeslag onder de notaris gelegd dan kan de notaris die overeenkomstig de art. 476a (jo.
art. 720) Rv en art. 477 Rv verklaring heeft gedaan, of die is veroordeeld overeenkomstig art. 477a
Rv, dienovereenkomstig betalen aan de executant. De notaris doet dat dan in afwijking van art. 25 lid
2 Wna, dus zonder opdracht van de rechthebbende.
Dogmatische kronkel: je legt beslag bij de notaris, terwijl hij het geld niet onder zich heeft, dit ligt
onder de bank. Normaliter zou je onder de bank beslag leggen. De notaris beheert eigenlijk alleen de
rekening hij is niet zelf bevoegd.
Vraag 9 Geldverkeer
Henry heeft een huis gekocht van Barbara. Henry heeft daarom de koopsom van 1,5 miljoen euro
gestort op een rekening van notariskantoor De Beer. Notaris De Beer heeft daarna de akte van
levering met partijen ondertekend en vervolgens laten inschrijven in de openbare registers.
Door onachtzaamheid is genoemde koopsom niet uitbetaald en staat het nog steeds op de
rekening van genoemd notariskantoor. Dan ontstaan er grote problemen: zowel een
schuldeiser van Henry, als een schuldeiser van Barbara leggen beslag op de 1,5 miljoen op
genoemde rekening. Tot overmaat van ramp legt ook een pas ontslagen secretaresse van notaris De
Beer beslag op dat geld. Zij meent nog salaris van de notaris te goed te hebben. Kunnen de
genoemde beslagen doel treffen? U mag er vanuit gaan dat op genoemde rekening van het
notariskantoor geen andere bedragen staan
De 1,5 miljoen die op de rekening van het notariskantoor staat behoord na de geldige levering toe
aan Barbara.
Na de verkoop onvoorwaardelijk eigenaar is Barbara. Haar schuldeisers kunnen hierop dus beslag
leggen. Het beslag van de schuldeisers van Henry kan geen doel treffen omdat Henry geen
rechthebbende is, Barbara is onvoorwaardelijk gerechtigd. Het beslag van de pas ontslagen
secretaresse kan ook geen doel treffen omdat de notaris ook geen rechthebbende is van het geld op
de rekening, het geld valt niet in zijn vermogen.
Als het loon van de notaris op de derdenrekeningstaat is de notaris ook deelgenoot en kan er op
dat gedeelte wel beslag worden gelegd op de rekening.

WEEK 2A ONDERWERPEN: ONPARTIJDIGHEID, ONAFHANKELIJKHEID, AKTE,

BEVOEGDHEIDSBEPERKING
Leerdoelen: Aan het einde van deze week heeft u inzicht in de volgende onderwerpen van de Wet op
het notarisambt (Wna):de onpartijdigheid en de onafhankelijkheid van de notaris;
ministerieplicht en dienstweigering; zorgplicht van de notaris jegens partijen; zorgplicht jegens
derden met een bepaald recht; zorgplicht jegens derden zonder bepaald concreet recht;
bevoegdheidsbeperkingen van de notaris in verband met de personen die als partij; Typen
akten; vormvoorschriften; sancties op het veronachtzamen van vormvoorschriften; het uiterlijk
van de akte en het aktemateriaal; ambtelijke verklaringen van de notaris; taal van de akte;
aanhechting van stukken; nieuwe technologie en notariële akte; partij-akte; de notaris als actor bij
de totstandkoming van een partij-akte; het verlijden van een akte; partijen bij een akte;
vertegenwoordiging bij een akte; getuigen bij een akte; belanghebbende of een getuige bij de akte;
De toepasselijke jurisprudentie vinden en gebruiken bij het oplossen van een casus of het schrijven
van een advies.
Literatuur:
Melis/Waaijer, De Notariswet, Kluwer, Deventer; negende druk, 2019, hoofdstukken: 3, 4, 6, 7 en 9
Jurisprudentie: Zie weekschema
OPGAVEN VOOR DE EERSTE TWEE UUR WERKGROEP VAN WEEK 2

Vraag 1 Ministerieplicht Notaris
Zondervan passeert op 1 maart 2014 twee akten van levering waarbij hetzelfde huis van eigenaar
wisselt. Bij de eerste akte levert A aan het huis aan B en bij de tweede akte levert B het huis aan C. In
de eerste akte van levering is opgenomen dat het huis achterstallig onderhoud kent, hetgeen door de
koper B wordt aanvaard. B neemt ook alle risico en kosten in verband met de achterstalligheden voor
zijn rekening en vrijwaart A voor aansprakelijkheid voor die kosten. Geen van die bepalingen zijn
opgenomen in de tweede akte van levering. Kon de notaris zonder meer zijn medewerking verlenen
aan het passeren van de tweede akte? Welke vragen dient de notaris zich te stellen?
Waarom B alle risico’s voor zich neemt en niet overdraagt aan C. Ouderdomsclausule, niet
verantwoordelijk voor ouderdom onderhoud. Het kan zo zijn dat B handige klusser is. Je moet vragen
of er afdoende verklaring voor het weglaten van de clausule die tussen a en b wel bestond. Het kan
goed zijn dat die verklaring er is. (Rb Utrecht: zorg en informatieplicht notaris gaat niet zo ver op het
wijzen op verbintenisrechtelijke afspraken die partijen hebben gemaakt, maar je moet dus wel
vragen stellen: Naar een afdoende verklaring).
!!!ABC-transacties: a verkoopt voor 100 aan B en B verkoopt voor 150 aan C. Witwassen, spelen
onder een hoedje. Als notaris moet je dus blijven vragen naar een afdoende verklaring (met
bijvoorbeeld een taxatierapport). Waarom is het huis meer waard? Waarom is de prijs
omhooggegaan. Door foute klanten word je op de proef gesteld als notaris doordat je een
domeinmonopolie hebt. In twijfelgevallen moet je met een gegronde reden ministerie weigeren.

Vraag 2 Ministerieplicht
De heer Vroon heeft al een half jaar geen huur betaald voor een bedrijfspand dat hij van de heer Bos
huurt. Hij weigert huur te betalen omdat de heer Bos een aantal ernstige gebreken aan het
bedrijfspand niet wil verhelpen. De heer Vroon kan er nog nauwelijks zijn bedrijf voeren. Het dak lekt
en hij heeft daarom zelf een deel van de voorraad in zijn eigen huis moeten opslaan. De heer Bos
stapt naar de kantonrechter om de betaling van de achterstallige huurpenningen af te dwingen en in
die procedure wordt de heer Vroon inderdaad veroordeeld tot betaling van achterstallige
huurpenningen. Het vonnis van de kantonrechter is uitvoerbaar bij voorraad verklaard. De heer
Vroon is witheet en is in hoger beroep gegaan tegen het vonnis van de kantonrechter. Intussen geeft
de heer Bos notaris Kramer opdracht om het vonnis van de kantonrechter te executeren door het
woonhuis van de heer Vroon in het openbaar te verkopen. De notaris neem de opdracht aan en
begint voorbereidingen te treffen voor de executie. De executie vindt inderdaad plaats ten overstaan
van de notaris. Na die executie wordt het vonnis van de kantonrechter in hoger beroep vernietigd.
De heer Vroon dient een klacht in tegen de notaris omdat hij volgens hem de opdracht niet had
mogen aannemen. Er was immers nog niet in hogere instantie over het vonnis geoordeeld en volgens
de heer Vroon was het zo klaar als een klontje dat hij in het hoger beroep gelijk zou krijgen en dat de
heer Bos ongelijk had! Geef uw oordeel over deze feiten! Krijgt de heer Vroon ook hier gelijk?
Boek p.4.5.4: Het vonnis was uitvoerbaar bij voorbaat verklaard, hierdoor heeft het instellen van
hoger beroep geen schorsende werking en kon er geëxecuteerd worden (executoriale titel). Notaris
Kramer mocht de opdracht aannemen en de heer Vroon heeft niet gelijk. Het probleem zit hem in
het feit dat in hoger beroep de uitslag kan veranderen. Op moment dat notaris handelt bij voorbaat,
dan heeft hij een geldige titel. Als dit verandert in Hoger Beroep vervalt de titel ex nunc. Probleem
kan bestaan als de nieuwe eigenaar te goeder trouw is. Het is niet aan de notaris om het oordeel van
de rechter in twijfel te trekken.
Wat als er wordt overgedragen?

Sprake van derdenbescherming 3:88 lid 1. Hij moet goede trouw zijn en er moet sprake zijn van een
titelgebrek of een leveringsgebrek zijn in de eerdere overdracht. Hier valt de titel weg door een
latere uitspraak. C wordt dus beschermd.
Goederenrechtelijk is B eigenaar maar moet B terug leveren aan A op het moment dat de titel komt
te vervallen (11 feb 1994).
Hof Den Bosch 17 jan 2017: anders dan gebruikelijk. Niet de titel vervalt, maar door de
bodemprocedure is de verkoper onbevoegd geworden. Dan is 3:88 niet mogelijk, geen sprake van
derdenbescherming omdat er een probleem is met de beschikkingsbevoegdheid. Niet in het boek
genoemd! Wijken wel eens vaker af.
Barteld Bartels heeft zijn huis verkocht aan tuinder Chris Christiaans. Een paar weken later blijkt
buurman Anton Alberts een veel hogere koopsom over te hebben voor het huis. Barteld verkoopt

daarom hetzelfde huis nog een keer, nu aan Anton. Voorafgaand aan de levering aan Anton vertelt
Anton aan de notaris dat Chris wel boos zal worden als hij hoort dat hij het huis misloopt.
Welke problemen signaleert u en geef minimaal twee verschillende wijzen waarop de notaris deze
problemen zou kunnen oplossen, naar de huidige stand van de jurisprudentie. Maakt het voor uw
antwoord op de vraag nog uit of niet Chris Christiaans de eerste koper is, maar de gemeente
Castricum?
B heeft zijn huis twee keer verkocht wat niet mogelijk is. Hij heeft een leveringsplicht jegens C.
De notaris heeft een zorgplicht jegens C omdat hij een concreet bepaald recht heeft jegens partij bij
de tweede akte, B. Novitaris arrest: indien de voor N kenbare feiten het oordeel rechtvaardigen dat
het recht van de derde een beletsel vormt voor de beoogde levering of bezwaring, dan wel
aanleidingvormen tot gerede twijfel daarover, dan dient hij – tenzij de betrokken derde verklaart
geenbezwaar te hebben tegen de levering of bezwaring – zijn ministerie te weigeren. Als de notaris
dus vermoedt dat rechten van derden betrokken zijn, moet hij met partijen overleggen en zo nodig
zelfonderzoek doen naar de vraag of het recht van een derde een beletsel voor de levering
veroorzaakt. Daarnaast moet hij de verkoper waarschuwen voor de gevolgen. In dit geval vormt het
leveringsrecht van C een beletsel om de opdracht aan te nemen (artikel 3:298 jo. 7:3).
Het maakt hierbij niet uit of C de koper is of dat de gemeente de koper is die veel kennis heeft.
Probleem signaleren is botsing van rechten en sprake van wanprestatie B.

Novitaris: Als notaris mag je de derde niet aanspreken vanwege de geheimhoudingsplicht. B gaat
wanpresteren. Toestemming van B krijgen om contact op te nemen met C. Novitaris is hier van
toepassing omdat C een sterker recht tot levering heeft. In beginsel moet de notaris meewerken.
Tenzij er een ouder recht op levering is van derde (met inachtneming van 3:289 BW) of als (de latere
koper) A een onrechtmatige daad zou plegen jegens C, dan mag de notaris niet meewerken.
Nuance in artikel 3:298: de tenzij clausule, tenzij uit de aard van hun rechten of uit de eisen
van redelijkheid en billijkheid anders voortvloeit.
 Het enige feit dat B wanpresteert en A hiervan weer betekend niet dat er sprake is van OD
Arrest curaçao/ Boye
Oplossen: Vraag aan B om contact te zoeken met A. Of als je twijfelt is om naar de rechter te gaan en
die dan te laten veroordelen.
De gemeente moet behandeld worden als ieder ander, dus ook als een particulier. Maakt niet uit dat
hij een professionele partij is met meer expertise.
Notaris De Lieve ontvangt een ongedateerde en ongetekende koopakte waarbij X een bedrijfspand
verkoopt aan Y. Na enige tijd ontvangt hij een gedateerde en ondertekende koopakte waarbij X het
bedrijfspand verkoopt aan Z. X verzoekt de notaris de akte van levering van het bedrijfspand aan Z
voor te bereiden. De notaris maakt inderdaad de akte op die vervolgens op zijn kantoor wordt
gepasseerd. Wat valt u op? Wat zal de notaris in ieder geval hebben moeten doen?
Doordat een datum op de eerste koopakte ontbreekt kan niet vastgesteld worden welke akte ouder
is. Dienstweigering is hier de standaard, maar een levering aan Y zou ook nog kunnen. Hij zou ook
kunnen passeren, waarna later de civiele rechter kan oordelen. Dat X tweemaal een koopakte heeft

gestuurd. Je kan niet vaststellen welke koopakte ouder is. Ik zou dus eerst vragen naar de eerste
koopakte van X aan Y, voordat de tweede gepasseerd wordt. Je vraagt aan Z om je
geheimhoudingsplicht te ontheffen
Als er nog geen ondertekend geschrift is, is er nog geen recht op levering. Je moet dus eerst de status
achterhalen. Vragen aan de partijen of je contact mag opnemen met Y (afzien geheimhoudingslicht).
Er wordt in de literatuur gediscussieerd over de vraag of een notaris zijn dienst moet verlenen in het
volgende geval. De hypotheekgever heeft een recht van eerste hypotheek gevestigd op een
registergoed ten gunste van de A Bank. In de hypotheekovereenkomst heeft de hypotheekgever zich
verplicht alleen na toestemming van de A Bank een recht van tweede hypotheek te mogen vestigen.
Ondanks dat hij geen toestemming heeft verkregen verlangen hypotheekgever en de B Bank van de
notaris dat hij een hypotheekakte passeert waarin recht van tweede hypotheek wordt gevestigd.
Welke aspecten spelen een rol bij deze discussie? Maakt het volgens u nog uit of de belangen van
de hypotheekgever veel groter zijn dan die van de A bank?
Het recht van de tweede hypotheekhouder tot vestiging van een recht van hypotheek is niet sterker
dan/gelijk aan het recht van de eerste hypotheekhouder om toestemming te verlenen voor een
tweede hypotheek. (Gerechtshof Amsterdam 2017:1120). Zonder toestemming van A wil hij een
hypotheek vestigen. Dit was een contractuele verplichting, sprake van wanprestatie.
Novitaris niet van toepassing omdat het hypotheekrecht geen sterker recht tot levering heeft. Er is
sprake van een obligatoire verplichting. De eerste hypotheekbank heeft geen sterker recht op
levering. Er is niet automatisch sprake van een OD van hypotheekbank A.
Perrcik: notaris moet dus nu meewerken omdat je niet voldoet aan de Novitaris-criteria
Heijmans en Verstappen: bij geen ouder recht op levering heb je een grotere toegevoegde waarde
als notaris en mag je niet gelijk passeren en duidelijk maken wat er aan de hand is. Als A misbruik
maakt van zijn recht of B (hypotheekgever) heel veel belang heeft bij het recht dan moet je passeren.
Ook bij een koopoptie heb je geen recht op levering, het moet je vanwege voorkeursrecht alleen
eerst worden aangeboden. Het gaat dus bij Novitaris over een recht op levering behoudens de tenzij
van artikel 3:289 BW.
Klaas Vermeer verkoopt een bedrijfspand aan Stefan Hoogvliet. Het bedrijfspand is verhuurd aan
Joris Duinkerk (hierna genoemd: de huurder). Notaris Middelkoop ontvangt op 24 oktober 2012 het
verzoek de levering te verzorgen. In de huurovereenkomst tussen Klaas Vermeer en de huurder is
een eerste recht van koop voor de huurder opgenomen. Op grond van dat eerste recht van koop
moet Klaas Vermeer de huurder schriftelijk op de hoogte stellen van een voorgenomen verkoop. De
huurder kan vervolgens binnen twee weken schriftelijk zijn eerste recht van koop uitoefenen. Notaris
Middelkoop informeert bij Klaas Vermeer of de huurder al in de gelegenheid is gesteld om zijn eerste
recht van koop uit te oefenen. Dat is niet het geval. Klaas Vermeer geeft desgevraagd te kennen dat
hij niet van plan is de huurder op de hoogte te stellen van zijn voorgenomen verkoop. Partijen vragen
aan de notaris om de akte zo spoedig mogelijk te passeren, in ieder geval vóór 1 november 2012 (dus

één week na ontvangst van de opdracht). Stefan Hoogvliet, de koper, is op de hoogte van het eerste
recht van koop van de huurder.
a. Noem drie verplichtingen (normen) die de notaris in acht moet nemen op grond van de Wna die
in het beschreven geval een grote rol spelen. Motiveer uw antwoord.
1) geheimhoudingsplicht.
2) ministerieplicht en onder omstandigheden de dienstweigering.
3) zwaarwegende zorgplicht jegens partijen en derden die een concreet recht hebben en daarbij
horende onderzoeksplicht naar beletsels.
Tilburgse hypotheekbank: Derden hadden in dit arrest een concreet recht.
De notaris deelt vervolgens aan Klaas Vermeer mee dat hij de akte niet passeert tenzij Klaas
Vermeer de huurder in de gelegenheid stelt zijn eerste recht van koop uit te oefenen. Klaas Vermeer
gaat daarmee morrend akkoord. Klaas Vermeer belt een paar dagen later naar de notaris en deelt
mondeling mee dat de huurder afziet van zijn voorkeursrecht. De notaris neemt genoegen met die
mondelinge mededeling en passeert vervolgens de akte. Na een maand krijgt de notaris bezoek van
de huurder die meedeelt niet van de verkoop en de levering op de hoogte te zijn geweest en zeer
ontstemd te zijn omdat hij zijn recht niet heeft kunnen uitoefenen. Hij dient een klacht in tegen de
notaris bij de bevoegde Kamer voor het Notariaat.
b. Geef gemotiveerd aan of de notaris de tuchtnorm van artikel 93 Wna ten opzichte van de
huurder heeft overschreden.
De huurder heeft een belang. De notaris mocht geen genoegen nemen met de mondelinge
mededeling van Klaas Vermeer. Het afzien van de koopoptie had schriftelijk gemoeten, of de huurder
persoonlijk gezien hebben en dan een akte ondertekenen met z’n allen. De notaris heeft een
onderzoeksplicht naar een beletsel voor het uitvoeren van de opdracht (Novitaris arrest).
Stel dat de notaris – net als hiervoor – heeft meegedeeld dat hij de akte niet passeert als de huurder
niet in de gelegenheid wordt gesteld zijn eerste recht van koop uit te oefenen. Stel vervolgens dat
Klaas Vermeer er niet mee akkoord gaat om de huurder op de hoogte te stellen en zich op het
standpunt stelt dat de notaris niets te maken heeft met het belang van de huurder. Die is immers
geen partij bij de akte. Daarna dringen Klaas Vermeer en Stefan Hoogvliet er bij de notaris op aan dat
hij de akte vóór 1 november 2012 passeert en dreigen met een klacht als hij dat niet doet. Bovendien
delen ze mee dat ze de schade die zij lijden door het uitstel volledig op de notaris zullen verhalen.
c. Wat raadt u de notaris aan? Geef gemotiveerd uw antwoord.
Voorkeursrecht van koop is geen recht van levering, 3:289 is niet van toepassing er is geen ouder
recht. Dus kan je de akte gewoon passeren, met het notaris arrest in het achter hoofd.
Kettingbeding:
Moet je wel of niet passeren? Kettingbeding is niet goederenrechtelijk van aard maar
verbintenisrechtelijk en gaat dus niet automatisch mee naar de verkrijger, het moet opnieuw
opgelegd worden. Als je dienst zou weigeren zou je kettingbeding een goederenrechtelijke status
geven. Grote discussie.
Preciezen:
Re….:

Met Novitaris arrest duidelijkheid geschept. Als er geen recht op levering is en C geen
onrechtmatige daad pleegt: mag je gewoon meewerken aan het passeren. Er zal altijd een
boetebeding worden opgenomen voor het doorbreken.
Vraag 7 Ambtsuitoefening door notaris

De notaris passeert tegelijkertijd in aanwezigheid van de beide partners hun testamenten. Kan dat?
Welke notariële kwestie speelt hier?
Kwestie van feitelijk overwicht. Notaris moet waken voor het feit dat de een onder invloed van de
ander zal testeren. Op enig moment moet je ze apart hebben besproken. Je mag wel samen
passeren, maar je moet toch even allebei apart hebben gesproken. Voorkomen moet worden dan de
wil van een van de partijen anders is.
De kwestie die hier speelt is die van de wilscontrolerende taak van de notaris en het behoeden dat
de testateur wordt beïnvloed in zijn keuzes. Of de notaris beide testamenten tegelijkertijd kan
passeren hangt af van wat erin staat. Als zij dezelfde wensen hebben voor hun testament dan kan dit
tegelijkertijd. Als de een er veel gunstiger uitkomt dan moet de notaris kritischer zijn en komt
indringender de vraag op of diens aanwezigheid werkelijk schade kan opleveren bij de vrije
wilsvorming
Wordt dat langjarig in de echt verbonden, harmonieuze echtpaar, dat volstrekt voor de hand
liggende uiterste beschikkingen wil maken, zo niet opgezadeld met een al te krampachtige,
kostenverhogende werkwijze van de notaris wanneer deze een strikt gescheiden afhandeling oplegt?
De omstandigheden van het geval zullen de notaris moeten leiden. Niet kan worden uitgesloten dat
een strikt gescheiden dossierbehandeling voor de notaris aangewezen is
Oude tante van 80, gebracht door haar neef die testament moet maken. Bespreking moet zonder de
neef plaatsvinden. Alleen de testateur mag binnen komen. Er is namelijk te veel mogelijkheid tot
beïnvloeding.
Vraag 8 Ambtsuitoefening door notaris

Notaris Van Beek uit Almere krijgt van de heer Knol, de enige directeur van Dust BV, het verzoek een
koopakte op te maken betreffende de levering van een bedrijfsterrein door Dust BV aan de heer De
Wit. Alle voorwaarden waaronder de levering plaatsvindt worden uitsluitend door de heer Knol aan
de notaris opgegeven. Hij wil van de notaris eerst zelf het concept van de akte van levering
ontvangen en als hij akkoord is met dat concept, mag de notaris het concept ook toezenden aan de
heer De Wit. Geef gemotiveerd aan of de notaris zonder meer aan dit verzoek kan voldoen. Geef
aan welke wettelijk plicht (norm in de Wna) van de notaris bij de beantwoording van deze vraag
een grote rol speelt. Geef het relevante wetsartikel.
Alle voorwaarden worden door de ene partij geleverd. Partij krijgt de indruk dat je een partij-notaris
bent. Je moet naar beiden het concept sturen. De ene partij acht zich belangrijker dan de ander en
komt de partijdigheid in het geding.

De notaris moet onpartijdig handelen (artikel 17 Wna). Hij mag dus niet partijdig optreden door eerst
een concept akte ter goedkeuring te sturen naar een van de partijen. De notaris moet de partijen
gelijk behandelen. De notaris kan dus niet aan dit verzoek voldoen.
Vraag 9 Fout in akte

De notaris maakt een akte op waarin drie erfdienstbaarheden worden gevestigd. Iedere
erfdienstbaarheid is opgenomen onder een afzonderlijk artikel, 1, 2 en 3. In de akte komt onder meer
voor: ‘dat bij niet-nakoming ten aanzien van het bepaalde in artikel 1 en 2 de hierna vermelde boete
wordt verbeurd.’ In de strofe had moeten staan: ‘dat bij niet-nakoming van het bepaalde in artikel 1,
2 en 3 de hierna vermelde boete wordt verbeurd.’ Kan deze fout worden hersteld en zo ja, hoe?
Bespreek verschillende mogelijkheden en noem voor- en nadelen.
Gaat het om een kennelijke schrijffout en kennelijke misslag. Die mag de notaris verbeteren na het
verlijden van de akte, artikel 45 lid 2 Wna. Maar dat is hier net het geval. Als je zomaar 3 eraan
toevoegt heeft dit een rechtsgevolg. Een akte mag gen andere inhoud krijgen (bijv naam veranderen)
door de 3 erbij te voegen is er wel sprake van een nieuwe inhoud (want artikel 3 verbeurd nu ook
opeens een boete). Proces-verbaal is niet mogelijk en zal er een nieuwe akte gepasseerd moeten
worden, een aanvullende akte.
Artikel 45 lid 1: renvooi. Voor het passeren want de wijzigingen worden onderdeel van de akte. Het
afschrift van de akte ziet er dan netjes uit met alle wijzigingen in verwerkt, de minuut blijft op
kantoor.
Artikel 45 lid 2: proces-verbaal van rectificatie en clinical error, kennelijke schrijffouten en misslagen.
Na verlijden van de akte. Op de oorspronkelijke akte moet een aantekening gemaakt worden van het
proces-verbaal. Afschrift is dan weer inachtneming met proces-verbaal en zal dat er weel netjes
uitzien.
Een akte van bekrachtiging van een nietige akte kan alleen als partijen al die tijd in de
veronderstelling waren dat de akte geldig is. Nadeel van bekrachtiging is dan iedereen moet
meewerken, voordeel is dat de akte nu wel geldig is.
Vraag 10 Fout in akte

Notaris Sophie Jansen maakt een akte op in de Nederlandse taal voor een uit Marokko afkomstige
cliënt. Gezien de periode dat deze cliënt woonachtig is in Nederland veronderstelt de notaris dat
deze de Nederlandse taal machtig is. Nadat de akte is getekend, beroept de cliënt zich erop dat hij
niets van de inhoud van de akte heeft begrepen en dat daarom geen geldige notariële akte tot stand
gekomen is. Is hier een geldige akte tot stand gekomen?
Artikel 42 Nwa: tolk is mogelijk. De akte is geldig volgens Nwa desondanks hij het niet begrepen
heeft, hij is geldig in dit artikel staat niet de sanctie van geen tolk. Veel klanten haken af bij de kosten
voor de tolk.
Artikel 3:33: op een rechtsgevolg gerichte wil hebben.
Je veronderstelt hier iets, notaris had een gesprek moeten volgen en daaruit kunnen opmaken ik
snap het, of ik heb een tolk nodig. De man staat wel zwak. Geen opmerkingen dat het niet begrepen

is. Notaris heeft niet gesproken met de client? Maar is hij ervan uitgegaan dat hij de Nederlandse taal
machtig is? De client heeft een akte ondertekend zonder te weten wat de inhoud daarvan is. De
notaris heeft een wilscontrolerende taak.
Vraag 11 Fout in de akte

De eerste regel van de leveringsakte luidt voorts: ‘Heden, december tweeduizend elf verscheen voor
mij’. Hoe oordeelt u over de rechtsgeldigheid van de akte?
Artikel 40 lid 2 sub e Wna: de akte vermeldt de plaats, jaar, maand, dag waarop de akte is verleden.
Artikel 40 lid 4 Wna: Indien de akte dit mist, mist zij authenticiteit en voldoet zij niet aan de
voorschriften waarin de vorm van een notariële akte wordt geëist. Dus geen authentieke akte!!
Geen geldige levering!! Maar mogelijk te repareren 5 okt 2001 NJ2002/410. Als een dag ontbreekt is
het een kennelijke misslag en mag je dus 45 lid 2 toepassen
Vraag 12 Hypotheekakte
De notaris moet een akte van hypotheek passeren, waarbij de hypotheekgevers – die thans in India
wonen – bij volmacht worden vertegenwoordigd. De hypotheekvolmacht zal in India worden
ondertekend. Welke vormvoorschriften gelden voor een hypotheekvolmacht? Welke
jurisprudentie is op deze situatie van toepassing? Wat moet de notaris ondernemen om voor een
geldige volmacht te zorgen? Stel dat er geen hypotheekakte per volmacht wordt gepasseerd, maar
een akte van levering. Wat verandert er dan aan het antwoord?
Volgens artikel 3:260 lid 3 BW: de hypotheekvolmacht verleend worden krachtens authentieke akte.
De notaris moet deze dus verlenen.
Jurisprudentie? Californische volmacht.
Zowel volmachtgever als gevolmachtigde moeten aanwezig zijn bij de notaris om de authentieke akte
te ondertekenen voor een geldig hypotheekvolmacht. Als het niet in Nederland lukt kan het in het
buitenland bij een vergelijkbare notaris. Streven naar en volmacht die zoveel mogelijk lijkt op een
notaris naar Nederlands recht.
Als het zou gaan om een akte van levering, is een normale volmacht voldoende. Deze heeft geen
vormvereiste en hoeft niet verleend te worden krachtens hypotheekvolmacht. 3:31 BW: slechts
Nederlandse notaris
Extra opmerking:
Oudere rechten van A: kettingbeding, voorkeursrecht, koopoptie, niet ondertekend. Geen rechten
op levering en die mag je aan voorbij gaan en kan je passeren.
Novitaris 3.4.3: niet expliciet gesproken van een recht van levering, maar heeft A een wettelijke
recht die als sterker recht wordt gezien dan die van C. Een voorbeeld hiervan is een recht op
levering.
Wet voorkeursrecht gemeenten is een wettelijk sterker recht, ook een recht op levering en
vormerkung.

WEEK 2B ONDERWERPEN: AFSCHRIFT, GROSSE, GEHEIMHOUDING, VERSCHONINGSRECHT
Leerdoelen: Aan het einde van deze week heeft u inzicht in de volgende onderwerpen van de Wet op
het notarisambt (Wna):Het wettelijk kader van het ambtsgeheim; de ratio van het ambtsgeheim;
recht op inzage in het notarieel dossier; geheimhouding van de inhoud van de akten; de
uitzonderingen op de geheimhoudingsplicht; inzage recht BFT en KNB; het verschoningsrecht; de
nadere afbakening van het verschoningsrecht; grenzen aan het verschoningsrecht; het afgeleid
verschoningsrecht; afschriften, uittreksels en grossen van akte; De toepasselijke jurisprudentie
vinden en gebruiken bij het oplossen van een casus of het schrijven van een advies.
Literatuur: Melis/Waaijer, De Notariswet, Kluwer, Deventer; negende druk, 2019, hoofdstukken: 10,
12 en 13
OPGAVEN VOOR DE TWEEDE TWEE UUR WERKGROEP VAN WEEK 2

Vraag 1 Grosse
Kunnen volgens Waaijer alle soorten verplichtingen met behulp van de grosse worden
geëxecuteerd?
Akten in de notariswet is de minuutakte, artikel 41 Wna, hierop staan de handtekeningen. Het
afschrift is voor het rechtsverkeer en staan geen handtekeningen onder. Een grosse is een afschrift in
executoriale vorm uitgegeven (artikel 50 vormvoorschriften).
Voor een executie moet er een vordering bestaan:
Rabobank/Visser: h 11.2. Vordering moet bestaan ten tijde van het passeren van de akte. Of
toekomstige vordering met grondslag ten tijde passeren uit een bestaande rechtsverhouding.
De boekenclausule hoort hierbij: in de akte moet aangegeven worden hoe je de hoogte van de
vordering gaat bepalen.
Als je via de rechter een executoriale titel kan halen mag het ook via een notariële grosse. Zoals
ontruiming van een woning. Niet alleen geldvorderingen.
Verplichting tot het betalen van een geldsom, verplichting tot het geven van een goed of genot van
een zaak, maar ook verplichtingen om te doen of niet te doen 3:296 BW.

In art. 430 Rv wordt geen onderscheid gemaakt tussen de werking van grossen van enerzijds in
Nederland verleden authentieke akten en anderzijds andere grossen. Daaruit zou men kunnen
concluderen dat als met de grosse van een rechterlijk vonnis andere verplichtingen dan die tot
betaling van een geldsom kunnen worden afgedwongen, reële executie in beginsel ook mogelijk
moet zijn met de grosse van de authentieke akte.
Als met de grosse van een rechterlijk vonnis andere verplichtingen dan die tot betaling van een
geldsom kunnen worden afgedwongen, reële executie in beginsel ook mogelijk moet zijn met de
grosse van de authentieke akte. Daarbij speelt een rol dat de bescherming van de debiteur door de in
art. 3:299 BW genoemde tussenkomst van de rechter, er een is van regelend recht.
De conclusie dat op basis van de grosse van de notariële akte reële executie op gelijke wijze mogelijk
is als op basis van de grosse van een vonnis, ziet zoals gezegd op de gevallen genoemd in art. 3:296
jo. art. 299 BW. Dus op de verplichting tot een geven, tot een feitelijk doen (verrichten) of een
nalaten. Een andere categorie wordt geregeld in art. 3:300 BW, namelijk de reële executie van
verplichtingen tot het verrichten van een rechtshandeling. Gedacht kan worden aan de verplichting
een onroerende zaak te leveren, dus aan een zakelijke overeenkomst. Betwijfeld moet worden of in
dergelijke gevallen van reële executie de grosse van de notariële akte dezelfde rol kan spelen als de
rechter met een vonnis als bedoeld in art. 3:300 BW. In die laatstbedoelde gevallen wordt een op
rechtsgevolg gerichte wil die zich door een verklaring openbaart (art. 3:33 BW), vervangen door een
vonnis
Vraag 2 Geheimhoudingsplicht en verschoningsrecht

Notaris Cornelis te Amsterdam heeft een bespreking gevoerd met de heer Blanken (verkoper) en de
heer Zomers (koper) over de overdracht van aandelen in de vennootschap Steen BV. Partijen hebben
aan tafel bij de notaris onderhandeld over de voorwaarden van de verkoop van de aandelen. Zij zijn
het op hoofdlijnen met elkaar eens. De notaris stelt de koopovereenkomst op en beide partijen
ondertekenen die koopovereenkomst. Daags daarna deelt de heer Blanken schriftelijk aan de heer
Zomers mee (met een kopie aan de notaris) – zonder opgave van redenen - af te zien van de levering
van de aandelen. Als de heer Blanken verder iedere medewerking aan de overdracht van de
aandelen weigert, dagvaardt de heer Zomers hem om nakoming van de overeenkomst af te dwingen.
De notaris wordt bij de rechtszaak als getuige opgeroepen. In het geding wordt hem vragen gesteld
over de wijze van totstandkoming van de overeenkomst en de inhoud daarvan.
a. Geef gemotiveerd aan of de notaris antwoord moet geven op die vragen die hem in het geding
worden gesteld. Vermeld daarbij een relevant arrest.
Geheimhoudingsplicht artikel 22 Wna:
1) Partijen hebben iets afgesproken bij de notaris. Ruzie en vragen notaris te getuigen bij de rechter
Van Tomol/Notaris van Eijk
2) Derde beroept op de notaris te getuigen, belastingdienst (ontvanger/ Notaris van Olst: partijen
hadden iets overgedragen, fiscus had nog geld te goed. De fiscus wilde weten waar het naar was
overgeboekt, dat ging de notaris niet vertellen, maar zie ook artikelen 25 lid 8 en lid 9 ontstaan, hier
wordt geheimhoudingsplicht doorbroken door de wet. Als je geen geheimhoudingsplicht hebt dan
ook geen verschoningsrecht). Killbarr corporation arrest: bedrijf werd overgedragen, documenten
kwamen bij de koper terecht en de eigenaar van de documenten wilde weten aan wie het was
verkocht

3) Notaris vs de partij, de notaris heeft een fout gemaakt. Als je geheimhoudingsplicht hebt kan je
fouten verbergen.
Arrest Tomol/Eijk: 3 situaties:

1) Geen overeenstemming, niet vastgelegd wat de afspraken waren en dus verschoningsrecht
2) wel overeenstemming en wel vastgelegd, dan geen verschoningsrecht. En moet je de vragen
beantwoorden
3) Wel overeenstemming, maar dit is niet vastgelegd, dan onderscheid tussen toevertrouwde
informatie (waarom ga ik nu niet tekenen) en niet-toevertrouwede informatie (mededelingen die op
schrift staan, zoals de prijs). Bij vertrouwde informatie wel verschoning en anders niet
Inn dit geval is er overeenstemming en is er ondertekend en heeft de notaris geen verschoningsrecht.
Onder het verschoningsrecht moet worden verstaan het recht om zich in een gerechtelijke procedure
ten overstaan van de rechter te onthouden van het doen van getuigenis. Het verschoningsrecht is
gegeven omdat het – zwaarwegende – maatschappelijk belang dat de waarheid in rechte aan het
licht komt, moet wijken voor het maatschappelijk belang dat eenieder zich vrijelijk en zonder vrees
voor openbaarmaking van het besprokene om advies en bijstand tot de verschoningsgerechtigden
moet kunnen wenden.
Ogem/notaris Maas (HR 1 maart 1985, NJ 1986/173): In het arrest gaf de Hoge Raad aan dat het
professionele verschoningsrecht toekomt aan de beperkte groep van personen die uit hoofde van de
aard van hun maatschappelijke functie verplicht zijn tot geheimhouding van al hetgeen hun in hun
hoedanigheid wordt toevertrouwd. Voorwaarde voor het professioneel verschoningsrecht is dus een
geheimhoudingsplicht (men vergelijke art. 165 Rv). Voldoende is een enkele geheimhoudingsplicht
evenwel niet. Voor een verschoningsrecht is voorts nodig dat die personen een zodanige functie
hebben dat zij tot geheimhouding verplicht zijn. De notaris zal dus geen gebruik kunnen maken van
zijn verschoningsrecht. De overeenkomst is al gesloten en de koopakte is ten overstaande van de
notaris ondertekend.
Verschoningsrecht alleen voor toevertrouwde informatie in zijn hoedanigheid als notaris. Dit bepaalt
te notaris zelf en is bepaald in Ogem/Notaris Maas.
We veranderen de casus. Stel nu dat partijen hebben onderhandeld en dat de notaris al een concept
van de koopovereenkomst heeft opgesteld. Partijen hebben een vervolgafspraak gemaakt bij de
notaris om over de laatste punten te onderhandelen en daarna de koopakte te ondertekenen. Nog
vóór die afspraak daar is, belt de heer Blanken de notaris en deelt hem in vertrouwen mee dat hij van
de verkoop afziet. Hem is bekend geworden dat de heer Zomers overal schulden maakt. Een bedrijf
dat de heer Zomers een aantal jaren geleden heeft gerund, is volgens de heer Blanken failliet gegaan
door wanbeleid waardoor 5 werknemers hun baan verloren. De heer Blanken wil dat zijn eigen
personeel niet aandoen. De heer Blanken deelt vervolgens schriftelijk – zonder opgaaf van redenen -
aan de heer Zomers mee dat hij van de verkoop van de aandelen afziet (met een kopie aan de
notaris). De heer Zomer meent echter dat er op hoofdlijnen een overeenkomst tot stand is gekomen
en dagvaardt de heer Blanken om zijn verplichtingen na te komen. De heer Blanken vindt dat er nog

geen overeenstemming was. Ook nu wordt de notaris in het geding geroepen om te getuigen. De
notaris wordt in het geding gevraagd of er een overeenkomst tot stand is gekomen en zo ja, wat
daarvan de inhoud is.
b. Geef gemotiveerd aan of de notaris op die vragen moet antwoorden. Vermeld daarbij een
relevant arrest.
In dit geval hoeft de notaris niet de vragen te beantwoorden. De heer Blanken heeft de notaris
bepaalde informatie toevertrouwd.
4e categorie Tomol/van Eijck: Partijen oneens over wel of niet overeenstemming. 13.2.1. De notaris
mag alleen antwoorden of er een rechtshandeling tot stand is gekomen en welke dat dan is. Of er
dus overeenstemming is.
c. Wie bepaalt of de notaris überhaupt op een vraag antwoord moet geven? Noem een arrest
waarin de Hoge Raad die rechtsvraag heeft beantwoord.
NJ 1993/467 (Tomol/notaris Van Eijck): De Hoge Raad leert in het arrest dat uitgangspunt moet zijn
dat ‘het verschoningsrecht van de notaris zich uitsluitend uitstrekt tot datgene waarvan de
wetenschap hem als notaris is toevertrouwd en dat hetgeen hem als notaris is medegedeeld, in
beginsel ook als hem toevertrouwd heeft te gelden.
Geheimhoudingsplicht/verschoningsrecht kan door de cliënt niet worden opgeheven.

Verschoningsrecht kan slechts door de rechter worden ontzegd wanneer ‘buitenredelijke twijfel
staat, dat met de gevraagde getuigenis niet wordt getreden in de vertrouwenssfeer van zijn ambt’
De notaris die bepaalt het zelf, wat hem is toevertrouwd of niet. Ogem/Maas Arrest.
Ratio achter de verschoningsplicht: dat klanten vrijuit kunnen spreken tegen de notaris. De
geheimhoudingsplicht weegt zwaarder dan de waarheidsvinding bij een conflict voor de rechter. De
waarheidsvinding lijdt onder deze verschoningsrecht. Als de geheimhoudingsplicht zomaar
weggeveegd kan worden bij de rechter dan gaan niemand meet vrijuit spreken.

Erflater, die ongeneeslijk ziek was, heeft twee dagen vóór zijn overlijden zijn testament gewijzigd.
Zijn ex-vrouw, moeder van hun gezamenlijk minderjarig kind, verzoekt de huisarts van erflater om
informatie te verstrekken over zijn verstandelijke vermogens ten tijde van het passeren van het
testament. De ex-vrouw is van mening dat het laatste testament zeer nadelig voor hun minderjarige
kind en zij wil aan de hand van de medische informatie kunnen bepalen of de erflater bij het
opstellen van het testament nog wilsbekwaam was. Omdat de huisarts de gevraagde informatie niet
wil geven vanwege zijn beroepsgeheim, is de ex-vrouw een kortgedingprocedure tegen hem gestart.
Krijgt de ex-vrouw haar informatie? Geef precies aan welke overwegingen de rechter moet maken
bij de beoordeling van het verzoek. Geef relevante jurisprudentie.
Erven/Ouwendijk 8 jan 1982: inzage onterfde erfgenaam in medisch dossier erflater i.v.m.
nietigverklaring uiterste wil (art.7:457 BW)? Om aan te tonen dat iemand niet wilsbekwaam is.
Inzage alleen met toestemming patiënt. In dit arrest is gezegd dat bij een zwaarwegend beland de
geheimhoudingsplicht kan worden verbroken.
- Zijn er andere manieren om deze informatie te krijgen

- Voldoende concrete aanwijzingen zijn dat er een zwaarwegend belang zou kunnen zijn. Bijv
handelingsonbekwaamheid. Wordt lastiger als de arts en notaris al zeggen dat zij geen problemen
zagen met de handelingsbekwaamheid.
Een ander zwaarwegend belang kan het verschoningsrecht verbreken, maar dit is geen makkelijke
zaak.
Vereiste inzage medisch dossier:

Er bestaan zwaarwegende aanwijzingen dat de erflater niet over zijn verstandelijke vermogens
beschikte en niet bekwaam was om rechtshandelingen te verrichten.
Het is aannemelijk dat het medisch dossier daarover opheldering zal kunnen geven, terwijl deze
opheldering niet op andere wijze verkregen kan worden.
Vraag 4 Geheimhoudingsplicht
Notaris Van Vleuten vraagt voor zijn cliënt, de heer Born, verre neef van erflater, een afschrift van
het testament van erflater bij een collega notaris De Bruin op. Mag De Bruin het afschrift zonder
meer afgeven?
Artikel 49 lid 1 sub c Wna: erfgenamen.
Artikel 49 lid 2 Wna: erfelijke aanspraak heeft verloren.
De mensen in 49 vragen om een afschrift. Als die mensen zich bij jou melden, mag de notaris dit dus
vragen aan de andere notaris. Verordening collectief ambtsgeheim: als de heer Born onder 49 Wna
valt mag hij dit vragen aan De Bruin. Van Vleuten checkt of hij erfgenaam is. Overlijdensakte, CTR
kijken wat het laatste testament is, en dan als notaris bekijken of Born erin staat. Aan de Bruin
vragen of een afschrift van testament en die alleen geven als Born in het testament staat, of voldoet
aan de vereisten van artikel 49.
Met enige regelmaat wordt na het overlijden van de testateur door nabestaanden gevraagd om
inzage van het dossier, bijvoorbeeld omdat zij menen dat de testateur bij het opstellen van de
uiterste wil wilsonbekwaam was. Daarbij wordt (ook) een beroep gedaan op art. 843a Rv. Bij
dergelijke verzoeken past de notaris meer terughoudendheid: zo’n opdracht heeft bij uitstek een
vertrouwelijk karakter, waarbij inzage pas als laatste optie in beeld komt.
Martijn is gehuwd met Agnes. Voor hun huwelijk hebben ze huwelijksvoorwaarden gemaakt bij akte
voor notaris Onderwel verleden. Partijen hebben een geschil over de uitleg van een artikel uit die
akte. Martijn vraagt bij notaris Onderwel inzage in het dossier van de huwelijksvoorwaarden. De
notaris weigert op grond van zijn geheimhoudingsplicht. Heeft de notaris gelijk? Geef een
nauwkeurige afweging van de betrokken argumenten.
Nee, de notaris heeft geen gelijk. Martijn vraagt inzage in zijn eigen huwelijkse voorwaarden. De
geheimhoudingsplicht is hier niet van toepassing omdat het om Martijn zijn eigen huwelijkse
voorwaarden gaat. Daarbij vraagt hij om inzage omdat er een geschil is tussen beide partijen.

Gespreksverslagen met de vrouw mogen niet gezien worden. De stukken die over Martijn gaan en
over hen samen die mogen wel gezien worden. In een dossier kunnen stukken zitten die alleen op de
vrouw zien, die mag hij niet inzien. Het is de notaris toevertrouwd en dus geheimhoudingsplicht.
Arrest Tomol/Eijck: wel overeenstemming en vastgelegd en dus geen geheimhoudingsplicht.

Notaris Lieberg wordt gevraagd een onderhandse koopakte op te maken ter zake van de aankoop
van een drietal benzinepompstations. De onderhandelingen zijn in het bijzijn van de notaris gevoerd.
Deze verliepen moeizaam maar inmiddels willen partijen tekenen. Beide partijen hebben de notaris
verzocht een koopakte op te stellen. In de aanloop tot de dag waarop zal worden getekend, heeft de
notaris veelvuldig contact gehad met verkoper en koper en hun adviseurs. De koper meldt de notaris
dat hij recentelijk veel geld heeft verloren door verkeerde investeringen. Uiteindelijk tekent koper
daarom de koopakte niet. Verkoper spant hierop een procedure aan om de koper tot tekenen te
dwingen. Hij roept ook de notaris op om te getuigen. Moet de notaris spreken?
De notaris mag niet vertellen wat de reden is dat de koper zich terugtrekt, dit heeft de koper de
notaris verteld met in achtneming van zijn geheimhoudingsplicht.
Arrest Tomol/Eijk: 3 situaties:

1) Geen overeenstemming, niet vastgelegd wat de afspraken waren en dus verschoningsrecht
2) wel overeenstemming en wel vastgelegd, dan geen verschoningsrecht. En moet je de vragen
beantwoorden
3) Wel overeenstemming, maar dit is niet vastgelegd, dan onderscheid tussen toevertrouwde
informatie (waarom ga ik nu niet tekenen) en niet-toevertrouwede informatie (mededelingen die op
schrift staan, zoals de prijs). Bij vertrouwde informatie wel verschoning en anders niet
In dit geval is er overeenstemming en is niet ondertekend en heeft de notaris geen

verschoningsrecht. Je hebt alleen verschoningsrecht met betrekking tot toevertrouwde informatie.
Geen verschoningsrecht over informatie die in de akte is vastgelegd. In dit geval gaat het dus om
toevertrouwde informatie en heeft de notaris dus een verschoningsrecht.

De notaris heeft een testament opgesteld in 2010 voor erflater. Een neef (erfgenaam van erflater
volgens de wettelijke erfopvolging) van de erflater verwijt de notaris dat hij een onjuiste erfstelling
heeft opgenomen in het testament van 2010. In het voorgaande testament, dat in 2008 was
opgemaakt, was een andere erfstelling opgenomen. De neef deelt mee dat erflater in 2010 geen
andere erfstelling had beoogd. De neef lijdt hierdoor schade, want hij was volgens hem in het
testament uit 2008 wel als erfgenaam opgenomen en in het nieuwe testament niet. De neef start
een procedure bij de Rechtbank waarbij hij de rechtbank verzoekt de notaris te veroordelen tot
afgifte van het testament uit 2008. De Rechtbank wijst het verzoek van de neef van erflater toe
omdat hij op die manier kan beoordelen of N heeft voldaan aan zijn zorgplicht. Omdat N meent dat
dit in strijd is met zijn geheimhoudingsplicht, heeft N tegen dit vonnis hoger beroep ingesteld.
Geef goed gemotiveerd aan of de notaris gelijk heeft.
De neef wil een herroepen testament zien. Kan met een zwaarwegend belang. Hij wil dit testament
zien om te kijken of er sprake is van een onrechtmatige daad of de notaris een fout heeft gemaakt.

Niet in 49 voor, hij mag niets inzien. De neef zegt ik loop de erfenis mis en beroept zich od, notaris
zegt geheimhoudingsplicht (26 maar 2014 hof Leeuwarden BZ660). Onder omstandigheden inzien,
maar moet je een zwaarwegend belang hebben. Het Hof heeft geen derde er bij gehaald die gaat
inzien. Maar gezegd stel je voor (veronderstellen) dat jij gelijk hebt, zou je dan schade hebben door
een OD, die een inbreuk rechtvaardigt op de geheimhoudingsplicht. Als dit namelijk niet zo is dan is
er geen zwaarwegend belang en verschoningsrecht. Als dit wel zo is dan geheimhoudingsplicht
doorbroken en dus geen verschoningsrecht.
Hebben versterferfgenamen recht op een afschrift van een herroepen testament? HR in NJ 1982/423
(notaris Pons/Erven Ouwendijk)
Sprake van twee strijdige normen. De testateur heeft recht op geheimhouding, ook na zijn overlijden.
Dat wordt niet anders doordat zijn erfgenamen, of degenen die dat geweest zouden zijn indien het
beoogde testament zou zijn gepasseerd, geen prijs stellen op geheimhouding. Anderzijds is er de
norm dat een cliënt recht heeft op een correcte dienstverlening, die voortvarend ter hand genomen
wordt. Een norm die ook strekt ter bescherming van degenen die bij het opmaken van het testament
erfgenamen zouden zijn geweest. Het bijzondere aan de casus is dat degene die recht heeft op
geheimhouding (de testateur), niet dezelfde is als degenen die ageren wegens mogelijke
wanprestatie uit hoofde van de overeenkomst van opdracht, die de testateur met de notaris aanging.
Het mag niet zo zijn dat de notaris straffeloos zijn plichten verwaarloost, dit moet getoetst kunnen
worden. Is dat laatste belang het waard om de geheimhoudingsplicht in casu te doorbreken? Ik meen
dat de notaris in ieder geval openheid zal moeten geven over de vraag of hij contact heeft gehad met
de erflater. Dit lijkt mij geen vertrouwelijke kwestie. Verstrekkender is of hij mededelingen moet
doen naar aanleiding van de vraag of hij een opdracht tot het opmaken van het testament heeft
gekregen en wat de gewenste inhoud van het testament was.
A fortiori dient de notaris zich te onthouden van mededelingen over de vraag of het erflaters
bedoeling was die familieleden in het testament te bedenken. Maar wordt het dan niet onmogelijk te
bezien of de notaris zich voldoende van zijn taak heeft gekweten door het ontwerpen van het
testament met voortvarendheid ter hand te nemen? Moet het belang om wanprestatie van de
notaris aan het licht te brengen dus wijken? Blijkens jurisprudentie is door de tuchtrechter een
uitweg gezocht doordat deze de notaris in kwestie opdraagt om het dossier ter inzage te geven aan
een deskundige derde (bijvoorbeeld een ringvoorzitter). Die derde dient dan te bezien of de notaris
met de vereiste zorgvuldigheid heeft gehandeld zonder dat deze daarbij meer openbaart dan
noodzakelijk in het kader van de geheimhouding.6 Deze oplossing staat echter op gespannen voet
met het procesrechtelijke beginsel van hoor en wederhoor in de tuchtrechtprocedure
De cliënt heeft voor notaris Zwart al enkele malen zijn testament herzien. In januari 2012 tekent hij
opnieuw een testament. Niet lang daarna overlijdt hij. Zijn zusters heeft hij onterfd. De zusters
menen dat er duidelijke aanwijzingen bestaan dat hun broer ten tijde van het maken van het
testament niet wilsbekwaam was. De notaris heeft na het overlijden een van de zusters

geïnformeerd over het vorige testament van erflater, hetgeen de notaris, vinden de zusters, wegens
haar geheimhoudingsplicht niet had mogen doen. De notaris verweert zich. Zij zegt dat de erflater bij
de bespreking van de testamentwijziging de indruk van ‘capabel en vastberaden’ had gemaakt. Zij
had daarom geen enkele twijfel gehad omtrent de wilsbekwaamheid van de testateur en zij heeft
geen aanleiding gevonden om verder het Stappenplan beoordeling wilsbekwaamheid toe te passen.
Zij heeft na het overlijden een gesprek met een van de zusters gehad. In dit gesprek heeft zij gepoogd
duidelijk te maken hoe de situatie zou zijn geweest als het omstreden testament niet tot stand zou
zijn gekomen. In dit verband heeft zij de zuster ingelicht over het vorige, dus herroepen, testament
van haar broer. Zij verklaarde tegenover de kamer dat zij vond dat zij de familie moest inlichten over
de mogelijkheden die er open stonden en verder dat zij met de erfgenaam hierover overleg had
gepleegd. Mocht de notaris mededelingen doen over het herroepen testament?
Aan hem toevertrouwd valt onder geheimhoudingsplicht. Een herroepen testament valt hieronder.
Die mag je niet zomaar prijsgeven, tenzij er een gedeeltelijke herroepping bestaat. Over een
herroepen testament mag je niet zomaar wat vertellen, er moet een zwaarwegend belang zijn.
Variatie Erven/ouwendijk. Boek 12.5.4: tuchtrechter geeft waarschuwing omdat hij vrijwillig
informatie geeft en zijn geheimhoudingsplicht doorbreekt. De testateur heeft recht op
geheimhouding, ook na zijn overlijden.

De heer Graatsma is overleden met achterlating van een neef en nicht, Gert en Hermien. Zij zijn enig
testamentaire erfgenamen. Gert en Hermien kunnen niet met elkaar overweg. Hermien vraagt aan
de notaris om een afschrift van een schenkingsakte waarbij alleen de heer Graatsma en Gert partij
waren. Hermien wil niet dat de notaris aan Gert vertelt dat zij om dat afschrift heeft gevraagd.
a. Moet de notaris aan Hermien genoemd afschrift geven?
Nee, Hermien heeft helemaal niets met de schenking te maken. Het afgeven van een afschrift van de
schenking vormt een inbreuk op de geheimhoudingsplicht van de notaris. Dus niet sub a.
Sub b: valt bijvoorbeeld de legataris onder.
Artikel 49 lid 1 sub c afschrift. Saisine: zij zet de partij bij de akte voort en mag dus hierdoor een akte
opvragen van de akte. Als hij het zelf bij leven had mogen aanvragen dan mag zij het nu ook. Als
erfgenaam mag je alle afschriften vragen die erflater tijdens leven ook had kunnen aanvragen.
b. Moet de notaris zwijgen als hij door Gert wordt gevraagd of Hermien om het afschrift heeft
gevraagd? Gebruik voor uw beantwoording een arrest.
In hoedanigheid van de notaris toevertrouwd. Zij vraagt of hij dat niet verteld aan Gert. Dus valt
onder zijn geheimhoudingsplicht. Als zij het niet had vermeld, moet je het zelf als notaris aanmerken
als toevertrouwd. (Ogem/Maas).
De tante van klaagster (hierna: de erflaatster) is op 20 maart 2013 overleden. Haar testament is in
maart 2007 voor de notaris verleden. Op 6 februari 2007 schreef erflaatster aan de notaris dat zij al
haar sieraden aan klaagster wenst na te laten. Zij vroeg de notaris of haar brief als codicil kon worden
aangemerkt en of deze brief bij haar testament kon worden gevoegd. Volgens de notaris heeft hij
deze brief beantwoord en heeft hij haar meegedeeld dat de brief geen geldig codicil is. Erflaatster

onderneemt verder geen actie met betrekking tot het opstellen van een geldig codicil. Klaagster en
haar advocaat hebben de notaris sinds het overlijden van erflaatster meermalen verzocht inzage te
verschaffen in de brief alsmede in het testamentair dossier van de erflaatster. De notaris heeft
geweigerd aan dit verzoek te voldoen, met een beroep op zijn geheimhoudingsverplichting en onder
verwijzing naar artikel 49 van de Wna. Klaagster verwijt de notaris dat hij haar in strijd met zijn
informatieplicht geen inzage in het testamentair dossier van erflaatster verschaft. Heeft de notaris
gelijk? Hoe kan er duidelijkheid komen of de notaris juist heeft gehandeld in het dossier?
Spanning tussen notaris die al dan niet een fout heeft gemaakt en met zijn geheimhoudingsplicht kan
beschermen door geen inzage te geven. Door de fout zichtbaar te laten maken schendt hij zijn
geheimhoudingsplicht. Artikel 49 lid 2: stukje van het testament alleen zien, in beginsel geen inzage.
Als het codicil wel was gemaakt dan had zij een concreet belang. Zonder deze papieren kan zij niet
aantonen dat hij een fout heeft gemaakt.
Blijkens jurisprudentie is door de tuchtrechter een uitweg gezocht doordat deze de notaris in kwestie
opdraagt om het dossier ter inzage te geven aan een deskundige derde (bijvoorbeeld een
ringvoorzitter, notaris: expertise en geheimhoudingsplicht). Die derde dient dan te bezien of de
notaris met de vereiste zorgvuldigheid heeft gehandeld zonder dat deze daarbij meer openbaart dan
noodzakelijk in het kader van de geheimhouding. Fout gemaakt? Komt dan aan het licht, geen fout
gemaakt dan is de geheimhoudingsplicht niet geschonden! Deze oplossing staat echter op gespannen
voet met het procesrechtelijke beginsel van hoor en wederhoor in de tuchtrechtprocedure
 Andere route zie vraag 7.

WEEK 3A ONDERWERPEN: INTEGRITEIT EN CRIMINALITEITS BESTRIJDING
Leerdoelen: Aan het einde van deze week heeft u inzicht in de volgende onderwerpen: De
verplichte notariële tussenkomst met het oog op criminaliteitsbestrijding; criminaliteit en
dienstweigering van de notaris; strijd tegen het witwassen (en financieren van terrorisme)
(WWFT); criminaliteitsbestrijding en geheimhouding; justitiële opsporingsbevoegdheden en het
verschoningsrecht; De toepasselijke jurisprudentie vinden en gebruiken bij het oplossen van
een casus of het schrijven van een advies.
Literatuur: Melis/Waaijer, De Notariswet, Kluwer, Deventer; negende druk, 2019, hoofdstuk 14

OPGAVEN VOOR DE EERSTE TWEE UUR WERKGROEP VAN WEEK 3
Art, 21 lid 1 Wna schetst de ministerieplicht.

Art. 21 lid 2 Wna geeft bepaalde uitzonderingen aan: ‘De notaris is verplicht zijn dienst te weigeren
wanneer naar zijn redelijke overtuiging of vermoeden de werkzaamheid die van hem verlangd wordt,
leidt tot strijd met het recht of de openbare orde, wanneer zijn medewerking wordt verlangd bij
handelingen die kennelijk een ongeoorloofd doel of gevolg hebben of wanneer hij andere gegronde
redenen voor weigering heeft.’ Bij handelingen die een ongeoorloofd doel of gevolg hebben, is
blijkens de parlementaire geschiedenis gedacht aan criminele handelingen.
Vraag 1 Criminaliteit
Ten overstaan van notaris N heeft op in december 2010 een transactie plaatsgehad waarbij aandelen
in een BV voor € 1 werden overgedragen aan een vennootschap gevestigd in Liechtenstein (fiscaal
voordeel). Tegelijkertijd werd een vordering die de BV had ter waarde van ruim € 75.000, voor €
10.000 verkocht en gecedeerd aan een andere BV van de koper waarna de koopsom van de
vordering werd kwijtgescholden. Wat had of zal notaris N in dit geval moeten doen?
Melding doen van een ongebruikelijke transactie artikel 16 Wwft aan het FIU (Financial intelligence
Unit). En zijn dienst moeten weigeren artikel 21 lid 2 Wna.
Schuldeisers te benadelen, zoals de bank of belastingdienst. Vragen naar het doel van de transactie?
Waarom de vordering voor zo goedkoop wordt verkocht. Sprake van witwassen.
Subjectieve en objectieve indicatoren:

Subjectief: Vennootschap in Liechtenstein. De 1 euro voor de aandelen.
Objectief: Contante betaling van 10.000 of meer. Dan melding maken.
Hoofdzaak = UBO

De UBO: uiteindelijke belanghebbende, je moet als notaris je best doen om te achterhalen wie de
uiteindelijke UBO is. (Inspanningsverplichting).
PEP: Political exposed person: Zoals ministers, regeringsleiders, kijken of iemand hierachter zit. Via
de Pep kan de crimineel geld naar boven gebracht worden. Daar moet je naar op zoek gaan
Wat moet de notaris doen: Nader onderzoek doen (stappenplan Wwft), voldoende tijd nemen om
gegevens te achterhalen. Vragen naar legitieme redenen. En een heel goed gespreksverslag maken.
Als er geen bevredigend antwoord is dan moet je dienstweigeren artikel 21 lid 2 Wna. Je mag niet de
klant vertellen dat je melding hebt gedaan.
Bij bank eerst onderzoek doen WWFT voor het aannemen. Bij de notaris mag je eerst een gesprek
aangaan en dan onderzoek doen, artikel 39 WWFT.
Mevrouw De Haan die 91 jaar oud is, verkoopt en levert haar woning voor een bedrag van € 100.000
in september 2004. De koper, de heer W verkoopt en levert de woning door in december 2004 voor
een koopsom van € 125.000 aan X die vervolgens in januari 2005 de woning doorverkoopt en levert
voor een bedrag van € 250.000 aan Y, die in februari 2005 de woning tenslotte voor € 325.000
verkoopt en levert aan Z. Alle leveringen vinden plaats op kantoor van notaris N. De makelaar die bij
de laatste transactie betrokken is, biedt de notaris een deel van de winst uit de laatste verkoop. De
notaris neemt het geld niet aan. Later is het geld dat aan de notaris geboden is, overgemaakt aan de
zwager van de notaris. Wat zal de notaris in een dergelijk geval moeten doen?
ABCD-transactie. De prijsverhoging ik korte tijd is een subjectieve indicator. Vragen stellen,
schriftelijke verklaringen krijgen van partijen. Waarom is er sprake van een prijsverhoging?
Bestemmingsplanwijziging, opgeknapt, veranderen van standsdeel, een wijk die hip wordt. Een koper
die onnozel is, of wanhopig om een huis te verkrijgen. De haan wil snel verkopen? IN dit geval de
eigen gereedheid van de verkoper. Die wilde dit zelf snel verkopen en dit bedrag ervoor krijgen.
Kan de Haan wel haar wil verklaren met 91 jaar? Stappenplan wilsbekwaamheid uitvoeren.
Dit geldbedrag dat de notaris heeft ontvangen is ongepast.

Hoofdzaken: verboden partijen (artikel 19 en 20, notaris mag geen akte verlijden voor zijn vrouw).
Erflaatster geeft een gesloten enveloppe aan de notaris in bewaring met de mededeling dat de
enveloppe pas mag worden geopend na haar overlijden. De notaris opent de enveloppe niet en
bewaart de enveloppe in een dossier. Na het overlijden van erflaatster opent hij de enveloppe.
Daarin heeft erflaatster beschreven dat zij een van haar kinderen wil onterven. De andere kinderen
dienen een klacht in tegen de notaris. Wat zal de klacht inhouden? Heeft u advies aan de notaris
hoe hij deze zaken in het vervolg moet behandelen?
De notaris hadden moeten vragen of de brief informatie bevat over erfstellingen. En uitleggen dat
deze in de vorm van testament opgemaakt moeten worden. In het vervolg moet hij dus doorvragen
naar de wil van erflaatster, nu kan die namelijk niet meer gevolgd worden.

Je mag niet zomaar gesloten enveloppen aannemen. Je moet weten wat er wordt opgenomen.
Artikel 48 ld 1 Wna. Hij is verplicht hiervan kennis te nemen. Hij had dienst moeten weigeren en
zeggen ik neem hem niet aan. De enveloppe moet opengemaakt worden, dan is er sprake van een
depot-akte. De datum heeft dan ambtelijke bewijskracht.
Lid 2: redelijk belang? Erfstelling is geen belang omdat dit niet geldig is. Dus moet er gewoon een
testament gemaakt worden.
Wat zal de klacht inhouden: Artikel 48 Wna?
Peter heeft een algehele volmacht van zijn moeder Griet gekregen die in een notariële akte verleden
voor notaris De Lange is opgenomen. Peter overlegt een afschrift van de volmacht aan notaris
Vandewegge en verzoekt hem een hypotheekakte te verlijden, waarin hij namens zijn moeder €
100.000 leent en waarbij op het huis van zijn moeder Griet een hypotheek wordt gevestigd. De
notaris voldoet aan het verzoek en hij maakt bovendien het geleende bedrag op verzoek van Peter
gedeeltelijk over aan Peter en voor het overige aan een schuldeiser van Peter. Als Griet erachter
komt wat Peter met de volmacht heeft gedaan is ze woedend, en ze spreekt Peter maar ook de
notaris aan over zijn handelen. Notaris Vandewegge verdedigt zich met de stelling: de volmacht was
in een notariële akte opgenomen, dus ik hoefde aan de geldigheid van de volmacht en de
bevoegdheid van Peter niet te twijfelen. Wat zijn uw bedenkingen over de stelling van de notaris?
Het gaat hier ook niet om de geldigheid van de volmacht, je moet af kunnen gaan op het werk van de
notaris. Moeder Griet uitnodigen en vragen wat zij zou willen. Maar of Peter met de Volmacht van
zijn moeder wel in het belang van zijn moeder handelt. In dit geval gaat Peter een lening aan in zijn
belang waarbij het recht van hypotheek op het huis van zijn moeder rust. Het geld is niet voor de
hypotheekgever maar komt toe aan Peter en de schuldeisers van Peter. Dus het is goed om even te
achterhalen of Griet het goed vindt dat dit geld Peter ten goede komt.
Concept-akte stuur je naar de partijen en dus ook naar Griet. Er bij zetten dat geld naar Peter gaat en
niet naar Griet. Dan heb je haar geïnformeerd en kijken of ze reageert. Anders achteraan bellen of
mailen. Ze mag niet afzien van het concept, dit moet zij ontvangen, hoort bij je informatieplicht.
Mag je geld uitboeken naar een schuldeiser? Niet zomaar naar schuldeisers!
Bijdrage aan rechtszekerheid: vaststellen dat degene die voor jouw zitten bevoegd zijn.
3:62 lid 1 BW: Een algemene volmacht strekt zich slechts uit tot daden van beschikking (vervreemden
en bezwaren), indien schriftelijk en ondubbelzinnig is bepaald dat zij zich ook tot die daden uitstrekt.
Onder algemene volmacht wordt verstaan de volmacht die alle zaken van de volmachtgever en alle
rechtshandelingen omvat, met uitzondering van hetgeen ondubbelzinnig is uitgesloten.
De zevenentachtigjarige heer A koopt een woning. Voordat de notaris de akte van levering op 12
oktober 2007 passeert, meldt zijn boekhouder hem dat de koopsom door het kantoor is ontvangen.
Bij het passeren van de akte wordt A vergezeld door mevrouw B, vier- of vijfentachtig jaar oud. In

november 2007 wordt B opgenomen in een verpleeginrichting voor demente patiënten en in januari
2008 komt zij te overlijden. Haar erfgenaam, de heer E, vordert van A de som van 187.000 euro,
zijnde het bedrag dat B op de rekening van de notaris had gestort ter gedeeltelijke betaling van de
koopsom. A werpt tegen dat dit bedrag door B aan hem is geschonken. Hij weigert het terug te
betalen. In de hierop volgende rechtbank-procedure wordt A in het ongelijk gesteld. Korte tijd nadat
de rechtbankvonnis heeft gewezen, overlijdt ook A. Zijn erfgenamen aanvaarden de nalatenschap
beneficiair en zijn niet bereid om overeenkomstig het vonnis te handelen. Hierop dient E een klacht
in tegen de notaris, stellende dat:
a. de notaris de herkomst van de gestorte koopsom niet heeft gecontroleerd en daarom
onvoldoende zorgvuldigheid heeft betracht;
b. de notaris ten onrechte niet met betrekking tot B het stappenplan Wilsbekwaamheid heeft
toegepast; en dat hij door deze handelwijze schade heeft geleden. De kamer vraagt de notaris
schriftelijk om een reactie. De notaris laat dit verzoek onbeantwoord. Hij wordt opgeroepen voor de
zitting van 23 juni 2011, waarop hij laat weten dat hij dan met vakantie zal zijn. Om het beginsel van
hoor en wederhoor recht te doen, geeft de kamer hem alsnog gelegenheid tot reageren, hetgeen hij
op 15 juni 2011 doet. Wat vindt u van deze gang van zaken?
De notaris had na moeten gaan waarom B een gedeelte van de koopsom zou willen betalen. Wat
heeft hij eraan? Wordt hij mede-eigenaar? Zijn zij familieleden? Goede vrienden? Een schenking van
deze hoogte is zeer ongebruikelijk, vooral op oude leeftijd. Wat ook opvalt is dat zij precies een
maand later wordt opgenomen als demente patiënte. Is de notaris helemaal niets opgevallen? Dat zij
dement was?
Nagaan wat de herkomst van de gelden zijn. Als zij al dement was, dan dienstweigeren omdat zij haar
wil niet kan bepalen. Stel ze is heel helder, vragen onder welke titel het geld gegeven is. Schenking?
Eerst een akte van schenking verlijden en belastingaangifte doen en heeft A haar financiering niet
rond. Of geldlening? Dan ook een geldleningsovereenkomst sluiten, rente afspraken? Recht van
hypotheek op het huis vesteigen voor zekerheid van A.
1) wilsbekwaam? Ja mooi, nee dienstweigering artikel 21 lid 2!
2) onder welke titel? Schenking, geldlening, natuurlijke verbintenis, aflossen van een
schuldvordering, fout in de koopakte dat B ook mede-eigenaar wordt. Dan kan de koop ook niet
doorgaan omdat de akte niet klopt.
De notaris wist niet dat het geld van iemand anders afkomstig was. Vroeg aan de boekhouder of het
geld aanwezig was en dat was ook zo. Maar had niet de aard van de geldverstrekking achterhaald.
Vraag 6. Criminaliteit
Op een dag heeft u als notaris een bespreking met de heer X en mevrouw Y. Ze vertellen u dat ze
sinds enige jaren ongehuwd samenwonen. De vrouw is destijds zonder enige eigen roerende zaken
mee te brengen bij de man ingetrokken. Er zijn veel antieke meubelen en schilderijen aanwezig in de
gezamenlijke woning, die een behoorlijke waarde vertegenwoordigen. Aangezien de man
ondernemer is, en het op het ogenblik niet heel goed gaat in zijn onderneming, willen partijen
voorkomen dat schuldeisers van de man zich op de inboedelgoederen en kunstvoorwerpen kunnen
verhalen. Partijen willen daarom dat u voor hen een zogenaamde vaststellingsovereenkomst maakt
waarin zij over en weer verklaren dat alle inboedelgoederen en kunstvoorwerpen eigendom van de
vrouw zijn. U vermoedt dat alle inboedelgoederen en kunstvoorwerpen die thans in de gezamenlijke

woning aanwezig zijn, oorspronkelijk door de man zijn ingebracht. De vrouw heeft bij uw weten nooit
enig eigen inkomen of vermogen gehad. Partijen dringen zeer aan op het passeren van de akte en
dreigen met een klacht en een vordering voor geleden schade als u dat niet spoedig doet.
Geef goed gemotiveerd aan hoe u met de situatie omgaat en of u uiteindelijk wel of niet de
gevraagde akte passeert.
Door de eigendommen in een vaststellingsovereenkomst te bepalen dat deze van Y zijn wilt X zijn
goederen onthouden van mogelijk verhaal van schuldeisers. Schuldeisersbenadeling? De schuldeisers
of zelfs erfgenamen kunnen later voor moeilijkheden zorgen. Niet passeren.
Mag je als notaris iets vastleggen wat niet overeenkomstig de juridische werkelijkheid is. NEE. En
mag je niet meewerken aan het creëren van bewijs, door de spullen op de naam van de vrouw te
zetten. De cliënten zullen naar een andere notaris gaan en het verhaal wijzigen. En zo toch aan hun
akte komen.

WEEK 3B ONDERWERPEN: ETHIEK, TOEZICHT, TUCHTRECHT; BEROEPSAANSPRAKELIJKHEID EN

REGISTRATIEWET 1970
Leerdoelen: Aan het einde van deze heeft u inzicht in de volgende onderwerpen van de Wet op het
notarisambt (Wna):de notaris in internationaal perspectief; klachten over de notaris;
beroepsaansprakelijkheid; tuchtrecht; extern preventief toezicht. De toepasselijke jurisprudentie
vinden en gebruiken bij het oplossen van een casus of het schrijven van een advies.
Literatuur: Melis/Waaijer, De Notariswet, Kluwer, Deventer; negende druk, 2019, hoofdstuk: 27- 33
Jurisprudentie: zie weekschema
Hoofdzaken: 2, 3,4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 18, 21, 22, 23, 24, 28, 29, 30, 31, 33
Bijzaken: 1 (wel begrip Latijns notariaat), 5, 15, 16, 17, 19, 20, 25, 26, 27, 32,
OPGAVEN VOOR DE TWEEDE TWEE UUR WERKGROEP VAN WEEK 3

Vraag 1 Aansprakelijkheid
Hoe oordeelt het handboek De Notariswet over de volgende stelling?
‘Exoneratie van aansprakelijkheid door de notaris is per definitie uitgesloten voor wettelijke
werkzaamheden en daarmee samenhangende werkzaamheden.’
Voor bepaalde werkzaamheden is er voor de cliënt geen andere keus dan het inroepen van de
bijstand van de notaris. Hij heeft het domeinmonopolie voor het verrichten van bepaalde diensten.
Dat schept vanzelfsprekend verantwoordelijkheid voor de notaris. Voor fouten die de notaris maakt,
zal hij aangesproken moeten kunnen worden.
Naar ik meen is exoneratie door de notaris niet per definitie uitgesloten, ook niet voor de wettelijke
werkzaamheden en daarmee samenhangende werkzaamheden. Naast ambtenaar is de notaris
ondernemer. Als ondernemer is hij zelf, en uitzonderingsgevallen daargelaten niet de overheid,
verantwoordelijk voor zijn bedrijfsvoering. In dat verband is risicobeperking in de vorm van beperking
van aansprakelijkheid aanvaardbaar, net zoals die risicobeperking bij andere vrije
beroepsbeoefenaars wordt aanvaard. Bedacht zal moeten worden dat ook een categorische
uitsluiting van de mogelijkheid tot vrijtekening belangrijke schaduwkanten zou hebben, zoals een
zodanig risicomijdend gedrag dat daardoor het voortvarend rechtsverkeer wordt belemmerd
Hoofdstuk 28.2.4
Geen exoneratie voor niet uitvoeren titelrecherche. Dus zelf moedwillig wettelijke taken niet doen.
Als een klant iets wil op grond van wettelijke taken, dan kan je je wel exonereren, maar wel op het
randje van dienstweigering. Alleen exonereren voor bedragen boven het bedrag van de
aansprakelijkheidsverzekering.
Vraag 2 Toezicht en tuchtrecht

a. Welk zelfstandig bestuursorgaan houdt met ingang van 1 januari 2013 het extern preventief
toezicht op de naleving door (toegevoegd) notarissen en kandidaat-notarissen van het bepaalde bij
of krachtens de Wet op het notarisambt?
Hoofdstuk 31
De belangrijkste wijziging in dit kader is dat met ingang van 2013 het algemene toezicht is
overgedragen van de kamer van toezicht naar het BFT. Het toezicht van de ambtenaren van de
Belastingdienst zou ik gezien art. 111c Wna niet langer als zelfstandig toezicht beschouwen. De
ombudsman is door middel van art. 16a Wna buiten spel gezet. De taak van de ringvoorzitter is
overgegaan naar de geschillencommissie.
De taak van het BFT wordt in art. 110 Wna omschreven: het BFT is verantwoordelijk voor het toezicht
op de naleving door (toegevoegd) notarissen en kandidaat-notarissen van het bepaalde bij of
krachtens de Wet op het notarisambt.
b. Geef gemotiveerd aan wat de twee belangrijkste redenen zijn om dat preventief toezicht vanaf 1
januari 2013 door dat bestuursorgaan te laten uitoefenen.
- Kritiek op de tuchtrechter als enerzijds rechtsspreken college en anderzijds algemeen
toezichthouder. Degenen die vanwege de kamer betrokken waren bij het toezicht, mochten vanwege
de eisen van onpartijdigheid en onafhankelijkheid niet ook betrokken zijn als tuchtrechter bij de op
het toezicht volgende tuchtrechtspraak. Ondanks die maatregelen werd de scheiding als gekunsteld
en onzuiver beschouwd. Kamer voor notariaat was een soort van OM en rechter tegelijkertijd.
- Ook werd toezicht uitgeoefend door de KNB voortvloeiend uit haar wettelijke opdracht; dat uitte
zich onder andere in de intercollegiale kwaliteitstoetsing. Er was de toetsing door de Minister van
Justitie van onder meer door de KNB opstelde verordeningen. De ringvoorzitter trad mede op bij
declaratiegeschillen. En omdat de notaris als bestuursorgaan kwalificeert, werd ook de toegang tot
de nationale ombudsman mogelijk geacht. Dat alles was wel heel veel van het goede. Er ontstond
een roep tot herijking van de diverse toezichtsmogelijkheden. Onder het oude recht was het toezicht
heel versplinterd.
c. Van welke wettelijke plicht zijn de (toegevoegd) notarissen en de kandidaat-notarissen

ontslagen bij de uitoefening van dat preventief toezicht door het hiervoor bedoelde
bestuursorgaan?
Ontslagen van de geheimhoudingsplicht anders kunnen zij niet werken.
d. Welke verplichting is in dat verband aan het bestuursorgaan opgelegd?

Ze hebben het afgeleid verschoningsrecht.

Op een dag wandelt de heer Peters een notariskantoor binnen met een aantal papieren die hij bij de
notaris wil deponeren. Hij wil daarom dat er een depotakte wordt gemaakt. Het is een
hectische dag. De notaris maakt de depotakte klaar en hecht de meegebrachte stukken
ongelezen aan. Dat laatste doet hij door volgens goed notarieel gebruik de stukken in een
enveloppe te stoppen en deze open enveloppe aan de depotakte te hechten. Later die dag zoekt
de echtgenote van de heer Peters tevergeefs naar haar rijbewijs. Ze vermoedt dat het eerder die dag
tussen de stapel te deponeren stukken is terechtgekomen. De heer Peters haast zich naar het

kantoor. De depotakte wordt uit de kluis gehaald, en inderdaad: het rijbewijs zit tussen de
gedeponeerde papieren. De notaris weigert het rijbewijs terug te geven. Hij deelt mee, dat hij
daartoe niet bevoegd is. Mevrouw Peters is boos op de notaris. Ze raadpleegt een collega-notaris om
zijn oordeel te vragen. Ze zijn het met elkaar eens dat er bij het opmaken van de depotakte
onzorgvuldig is gehandeld. Mevrouw Peters is voornemens een klacht in te dienen tegen de
notaris. Zijn zowel mevrouw Peters als de collega-notaris ontvankelijk als ze elk een klacht indienen
bij de Kamer van het notariaat over het handelen van de bewuste notaris?
Artikel 99 lid 1 Wna: klachten tegen de notaris kunnen door een ieder met enig redelijk belang
worden ingediend bij de kamer voor het notariaat. De heer peters heeft sowieso een belang omdat
hij verzocht heeft de depot-akte op te maken en hij kan klagen. Er kan gesteld worden dat mevrouw
Peters ook een redelijk belang heeft omdat het gaat om haar rijbewijs die zij niet terug krijgt van de
notaris. De college notaris heeft geen enkel belang en mag dus geen klacht indienen.
Klacht op grond van artikel 17 Wna: notaris heeft onzorgvuldig gehandeld.
De notaris kan een klacht indienen wanneer het gaat om de goede naam en eer van het notariaat.
Wel week 1 wanneer het ging om offertes, hier heeft de notaris geen redelijk belang bij de fout van
de notaris.

Twee aandeelhouders van dezelfde vennootschap zijn toe aan hun pensioen en verkopen hun
aandelen. De akte waarbij zij de aandelen overdragen aan de koper wordt door notaris Pauls
voorbereid. De notaris maakt echter veel fouten in het concept van de akte en bij de behandeling van
de zaak. De notaris heeft in het concept van de akte bovendien ongevraagd en onaangekondigd een
vrijwaring ten aanzien van zijn eigen notariële werkzaamheden opgenomen. Partijen wensen hun
stukken terug en willen de zaak verder door een andere notaris laten behandelen. Zij dienen ook een
klacht in tegen de notaris. Die wil de stukken echter pas teruggeven als de heren hun klacht
intrekken en de nota voldoen. Mag de notaris dat eisen? Kunt u een (of meer) regel(s) vinden die
daarover handel(t)(en)? Hoe zit het met de vrijwaring die de notaris in de akte heeft opgenomen
ten behoeve van zichzelf?
Er wordt ten onrechte een drempel voor de klager opgeworpen voor de klager. Dit is niet toegestaan.
De notaris chanteert de cliënten door pas de stukken te geven wanneer zij de klacht intrekken en
daarnaast ook de nota te voldoen.
De notaris is geen partij bij de akte en mag dus geen bedingen over zichzelf in een akte opnemen.
Eer en waardigheid/aanzien van het ambt mag niet worden geschaad door de handelingen van de
notaris. Dit legt beperkingen op. Artikel 1 verordening beroeps en gedragsregels (printen en
meenemen tentamen). Dus de consequentie dat ze de klacht mogen laten vallen is niet toegestaan.
Maar de notaris heeft wel een opschortingsrecht als de nota niet betaald wordt. Dossierstukken,
afschriften etc mogen dan worden gehouden.

Man en vrouw zijn van echt gescheiden. Zij hadden een huis in gezamenlijke eigendom en dat is bij
notaris Deksels tussen hen verdeeld. De woning is in maart 2006 toebedeeld aan de man. Omdat de
bank op dat moment het ontslag uit de hoofdelijke aansprakelijkheid van de vrouw voor de

hypotheekschuld (schuld in de huwelijksgemeenschap, art 1:102, door ontbinding wordt de vrouw

dan ook aansprakelijk voor de schuld van de man.) niet gereed had, komen partijen in de akte van
verdeling overeen, dat het ontslag uit de aansprakelijkheid voor de hypotheekschuld op een later
moment zal plaatsvinden. De man vrijwaart de vrouw wel voor de aanspraken van de bank, maar ze
kan wel door de bank worden aangesproken. De verdeling tenslotte geschiedde wel onder de
ontbindende voorwaarde dat aan de vrouw uiteindelijk geen ontslag wordt verleend voor de
aansprakelijkheid voor de hypotheek, als zij wordt aangesproken door de bank is er weer sprake
van een gemeenschap. In 2010 wordt de woning wegens achterstanden van betaling van de man
geveild. Er is een restschuld en de vrouw wordt daarvoor hoofdelijk aansprakelijk gesteld. De vrouw
is in de tussentijd kennelijk niet ontslagen uit de hoofdelijke aansprakelijkheid voor de
hypotheekschuld. De man is intussen failliet. De vrouw stelt de notaris aansprakelijk voor haar
schade op grond van een beroepsfout.
Welke feiten zullen een rol spelen bij de beoordeling van deze klacht?
Bijzondere waarschuwingsplicht: de notaris had de vrouw moeten inlichten over de rechtsgevolgen.
De vrouw wordt niet ontslagen van aanspraken. Zij wordt aangesproken, dus weer sprake van een
gemeenschap, zij is mede-eigenaar (pand heeft onderwaarde), pand wordt verkocht en zij wordt
aansprakelijk voor de restschuld, omdat haar man geen geld heeft. De notaris heeft onzorgvuldig
ingelicht, het was een ingewikkelde constructie die niets zou opleveren.
 Soms zitten mensen in een onmogelijke juridische situatie, de consequenties kunnen niet
voorzienbaar zijn en de notaris heeft dan niet voldoende ingelicht over de rechtsgevolgen.
Wanneer de klacht is ingediend: Art. 99 lid 21 Wna bepaalt dat een klacht slechts kan worden
ingediend gedurende drie jaren na de dag waarop de klachtgerechtigde van het handelen of nalaten
van een notaris of kandidaat-notaris dat tot tuchtrechtelijke maatregelen aanleiding kan geven,
kennis heeft genomen. Wordt de klacht na verloop van die drie jaar ingediend, dan moet in de regel
een niet-ontvankelijkheid-verklaring volgen. Het is vaste jurisprudentie van de Notariskamer dat voor
het begin van die termijn niet doorslaggevend is het moment dat de klager tot de conclusie is
gekomen dat dit handelen of nalaten onjuist is. Binnen drie jaren na passeren van de akte moet er
geklaagd worden. In dit geval is er na 4 jaar geklaagd en is de klacht dus niet ontvankelijk.

VERPLICHTE JURISPRUDENTIE:
1. HR 1 maart 1985, ECLI:NL:HR:1985:AC9066 (Ogem-notaris Maas) Geheimhouding. College 4/5

In hoeverre partijen de notaris die een geheimhoudingsplicht heeft kan ontslaan van deze verplichting
en daarmee het verschoningsrecht kunnen opheffen. Volgens de HR kan dit niet worden aanvaard.
De geloofwaardigheid van degene die de notaris niet van zijn verplichting zou willen ontslaan zou
anders onder druk te komen staan. De notaris bepaald zelf wanneer er sprake is van een
geheimhoudingplicht door bepaalde informatie aan te merken als een hem toevertrouwd in de
hoedanigheid van zijn ambt. Als er sprake is van een geheimhoudingsplicht heeft de notaris ook een
verschoningsrecht.
2.HR 20 januari 1989, ECLI:NL:HR:1989:AD0586 (Groningse huwelijksvoorwaarden) Zorgplicht jegens

partijen bij de akte; informed consent; beroepsaansprakelijkheid. College 1-3
De Hoge Raad benadrukt dat de functie van de notaris in het rechtsverkeer met zich meebrengt dat
hij beroepshalve is gehouden naar vermogen te voorkomen dat misbruik wordt gemaakt van
juridische onkunde en feitelijk overwicht. Hij dient daartoe niet alleen voorlichting te geven maar
moet – in bijzondere gevallen – ook waarschuwen tegen de specifieke, bezwarende rechtsgevolgen
die rechtshandelingen met zich meebrengen voor de partijen die hij bijstand verleent. Hij behoort zich
daarbij dus actief op te stellen. Gesproken wordt van een Belehrungspflicht van de notaris. Een
zakelijke opgaaf is in dit geval onvoldoende. Wederpartij kan deze compenserende informatie als
partijdig opvatten.
3.HR 28 september 1990, ECLI:NL:HR:1990:AC0095 (Credit Lyonnais Bank/notaris) Zorgplicht

vertegenwoordiging jegens alle belanghebbenden; vertegenwoordiging; beroepsaansprakelijkheid.
College 1-3.
‘Op de notaris die een akte verlijdt, waarbij namens een partij wordt opgetreden door een
vertegenwoordiger, rust de verplichting zich zo volledig en nauwkeurig mogelijk ervan te vergewissen
dat die vertegenwoordiger bevoegd is tot het namens de vertegenwoordigde verrichten van de in die
akte opgenomen rechtshandelingen
Op de notaris rust een zwaarwegende zorgplicht ter zake van hetgeen nodig is voor het intreden van
het rechtsgevolg die met de akte zijn beoogd.
4.HR 7 december 1990, ECLI:NL:HR:1990:ZC0070 (SHV/Nauta)Zorgplicht legalisatie;

beroepsaansprakelijkheid; vertegenwoordiging. College 1-3.
Quasar Shipping huurt schepen van Halstead. H eist een huurgarantie van SHV, SHV kan deze niet
betalen. De notaris had dit echter wel gegarandeerd. De notaris had het handelsregister moeten
raadplegen of de vertegenwoordiging van de directeur rechtsgeldig was. Hij blijkt niet
vertegenwoordigingsbevoegd te zijn. Dit was onrechtmatig tegenover SHV. De notaris had geen
afgescheiden vermogen en werd met zijn gehele vermogen aansprakelijk voor alle schade van de
onderneming. Er was sprake van een maatschap, die geen afgescheiden vermogen bezat.

5.HR 27 maart 1992, ECLI:NL:HR:1992:ZC0557 (Pretense ontslag hoofdelijk

schuldenaarschap)Zorgplicht ter zake van hetgeen nodig is voor het intreden van de rechtsgevolgen
welke zijn beoogd met de in de akte opgenomen rechtshandelingen; beroepsaansprakelijkheid;
grenzen aan de zorgplicht van de notaris; hoedanigheid van partijen. College 1-3
Bij de beoordeling van de aansprakelijkheid van de notaris uit hoofde van zijn taak bij het verlijden
van een akte, dient uitgangspunt te zijn dat op hem in zijn hoedanigheid een zwaarwegende
zorgplicht rust ter zake van hetgeen nodig is voor het intreden van de rechtsgevolgen welke zijn
beoogd met de in die akte opgenomen rechtshandelingen (HR 28 sept. 1990, NJ 1991, 473). Deze
zorgplicht vindt haar grens daar waar de notaris goede grond heeft te vertrouwen dat de betreffende
belanghebbende zichzelf reeds op de hoogte had gesteld of dat deze tevoren reeds voldoende
inzicht had in hetgeen voor die gevolgen vereist was. Dit hangt dus af van de hoedanigheid van de
partijen. Bijvoorbeeld professionele partij die vaker zulke aktes passeert.
6.HR 18 december 1992, ECLI:NL:HR:1992:ZC0802 (Dicky Trading I)Zorgplicht; informed consent;

beroepsaansprakelijkheid. College 1-3
Waarin wordt bevestigd dat de notaris zich actief dient op te stellen teneinde rechtsbescherming te
bieden. Franken en zijn echtgenote hebben plannen om te emigreren naar Canada. Zij laten zich
adviseren door ene Wille. Ruim twee jaar na hun eerste ontmoeting tekenen zij in het bijzijn van de
notaris een koopovereenkomst waarmee Franken zijn boerderij met landerijen en inventaris verkoopt
aan Dicky Trading and Holding Company (Canada) Ltd. Deze wordt vertegenwoordigd door ene Dirk
Wille. De koopsom bedraagt f 490.000. Franken en zijn echtgenote tekenen een notariële volmacht,
waarbij Franken aan ‘mr.’ Wille algehele volmacht verlenen. Bij diezelfde gelegenheid wordt,
eveneens in het bijzijn van de notaris, een koopovereenkomst getekend waarbij de aan de Limited
verkochte goederen door die Limited worden doorverkocht aan Griffioen voor f 1.150.000. De Limited
wordt daarbij vertegenwoordigd door Wille. Franken en Wille waren voor de bijeenkomst op het
kantoor van de notaris overeengekomen dat Wille aan Franken in Canada een bedrag van f 575.000
zou betalen van het bedrag dat de boerderij bij verkoop zou opbrengen, dat Wille de hypotheek op de
boerderij zou aflossen en belastingschulden van Franken en andere kleine openstaande rekeningen
zou voldoen. Reden daarvoor was de mededeling van Wille dat het voor Franken fiscaal voordelig
zou zijn de netto-opbrengst van de verkoop van zijn boerderij in Canada en niet in Nederland te
ontvangen. Drie dagen nadat de koopovereenkomsten zijn getekend, wordt de boerderij bij notariële
akte ten overstaan van de notaris geleverd aan de Limited. Zowel Franken als de Limited worden
daarbij vertegenwoordigd door Wille. Direct daaropvolgend wordt de boerderij van de Limited aan
Griffioen geleverd. De notaris boekt hetgeen na aflossing van de hypotheek en kosten overblijft van
de overdracht aan de Limited, een bedrag van bijna f 8.000 over op een rekening van de Limited. De
notaris stort ook het deel van de door Griffioen betaalde koopsom, groot f 575.000 op die rekening.
Dan gaat het mis. Franken ziet van dit bedrag niets terug; verhaal op Wille en/of de Limited blijkt
onmogelijk. Het hof stelt vast dat een notaris in de gegeven omstandigheden dient te informeren
naar het prijsverschil tussen de beide transacties. De notaris diende te wijzen op het risico van een
vordering op een schuldenaar als de Limited. Dit oordeel van het hof blijft in cassatie onbetwist. Bij de
Hoge Raad wordt de beslissing van het hof betwist dat tussen die beroepsfout en de schade causaal
verband bestaat. Notaris moet handelend zoals van een redelijk handelend en redelijk bekwaam
notaris in gelijke omstandigheden mag worden verwacht!!!! De notaris heeft een onderzoeksplicht

7.HR 23 december 1994, ECLI:NL:HR:1994:AD2277 (Tilburgse Hypotheekbank-arresten) Zorgplicht

jegens derden zonder bepaald, concreet recht. College 1-3.
Op grote schaal kredieten verlenen. De bank raakte in problemen, schuld werd niet terugbetaald, veel
kredieten werden uitgezet aan vastgoedhandelaren, vraagtekens gesteld bij onroerend goed dan
werd verkocht. Cirkelverkoop, kunstmatige prijsstijging aan elkaar verkopen en de bank steeds
hogere bedragen uitgaf. Curatoren zagen dat er steeds tweetal notarissen hypotheekakten werden
verleden. De notarissen hebben onrechtmatig gehandeld jegens de crediteuren van de bank. In het
belang van de crediteuren rekenen wij dit de notarissen aan. De HR gaat hierin mee. Er is sprake van
OD als de notaris meewerkt aan een ernstig gevaar voor insolventie. Maar dit doet zich slechts
onder bijzondere omstandigheden voor dat de notaris een bijzonder zorgplicht heeft jegens derden.
Uiteindelijk notaris niet aansprakelijk, maar wel een duidelijke maatstaf en de mogelijkheid die
bestaat. De notaris heeft een maatschappelijke verantwoordelijkheid jegens de bank.
De Hoge Raad benadrukt dat een relevante factor voor het bepalen van de aansprakelijkheid van de
notaris was ‘dat de notaris van doen had met een gespecialiseerde bank onder een directie die –
naar de notaris in beginsel mocht aannemen – met name op het onderhavige terrein over voldoende
deskundigheid en informatie beschikte en de belangen van de bank naar beste weten behartigde,
en die bovendien onder intern en extern toezicht stond.
8.HR 12 januari 2001, ECLI:NL:HR:2001:AA9441 (Koren q.q./Tekstra q.q.)Kwaliteitsrekening notaris.

College 1-3.
Twee curatoren vechten om wat er op de derdengeldrekening staat. Deelgenoten hebben een
aandeel in de gehele vordering, die vordering vormt een gemeenschap titel 3.7. Dit is een
voorwaardelijk recht. Hoe krijg je jouw deel: door toedeling van een deel van de vordering jegens de
bank.
Mede gezien hetgeen ingevolge art. 25 Wet op het Notarisambt geldt inzake de algemene notariële
kwaliteitsrekening, moet ook bij een bijzondere notariële kwaliteitsrekening worden aangenomen
dat de gezamenlijke rechthebbenden deelgenoot zijn in een gemeenschap als bedoeld in art. 3:166
lid 1 BW die het recht op uitkering van het gedeponeerde bedrag omvat. De deelgenoten hebben
bij de verdeling van deze gemeenschap een voorwaardelijk recht op toedeling van de door de notaris
beheerde vordering op de kredietinstelling; wordt een deelgenoot failliet verklaard, dan valt dat
voorwaardelijk recht in diens faillissement.
9.HR 5 oktober 2001, ECLI:NL:HR:2001:ZC3665 (Testament zonder jaartal van passeren)Vormfout bij
uiterste wil. Clerical error. College 2-3.
HR veegt de sanctie van nietigheid van tafel, van artikel 40 lid 4. ‘Geen beroep op deze
vernietigingsgrond kan worden gedaan, indien op andere wijze dan uit het testament zelf met de in
een geval als dit vereiste hoge mate van zekerheid komt vast te staan in welk jaar het testament is
verleden.’ Nu kennen wij het artikel om kennelijke misslagen en spelfouten te herstellen. Naar huidige
inzichten moet het niet tot nietigheid leiden maar tot vernietigbaarheid, is wenselijk volgens de
literatuur en komt tot uitdrukking in nieuwe boek 4.
Geen beroep op vernietigbaarheid als op andere wijze dan uit het testament zelf het jaartal
achterhaald kan worden. Op dezelfde dag weduwe en erflater testament gemaakt, op een factuur.

Deze omstandigheden meegenomen maakt het dat het met redelijke mate van zekerheid gesteld kan
worden dan de datum klopt. (maand, dag, jaar).
In het arrest NJ 2002/410 gaf de Hoge Raad aan dat ondanks het ontbreken van het jaartal in het
notarieel testament een beroep op vernietigbaarheid niet aanvaard kon worden indien op andere
wijze dan uit het testament zelf met de in een geval als dit vereiste hoge mate van zekerheid toch
komt vast te staan in welk jaar het testament is verleden.
10.HR 26 juni 1992, ECLI:NL:HR:1992:ZC0646 (Rabobank/Visser)Executoriale titel. College 2-3

Executoriale titel voor vorderingsrechten is alleen mogelijk bij vorderingen die bestaan op het
moment van passeren van de akte en in de akte neergelegd zijn, dan wel een toekomstige vordering
die voortvloeit uit een al bestaande in de akte vastgelegde rechtsverhouding. Bij het tweede geval
moet er sprake zijn van een boekenclausule.
11.HR 13 januari 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU3712 (‘Open deurtje’) Vormfout bij uiterste wil.
Verhouding tuchtrecht/civiele recht. College 2-3.
Arrest dat in 1990 buiten de aanwezigheid van getuigen is getekend geldig nietig of vernietigbaar?
Ingevolge art. 985, 986 en 1000 BW (oud) dient een openbaar testament op straffe van nietigheid te
worden verleden ten overstaan van een notaris in het bijzijn van twee getuigen. Bij het
ondertekenen van het testament van erflater in de onderhavige zaak zijn de getuigen niet
daadwerkelijk aanwezig geweest. Er was sprake van een ‘open deurtje’: de getuigen zaten in een
aangrenzende kamer hun werk te doen. De deur tussen beide kamers stond open en bovendien was
de intercom ingeschakeld, aldus de notaris. Is het testament geldig? De Hoge Raad oordeelt dat, in
een geval als het onderhavige, het testament noch nietig, noch vernietigbaar is. Kortom: het
testament is geldig. Reeds in 1971 is de aanwezigheid van getuigen bij alle notariële akten
afgeschaft. Het voorschrift bleek weinig nut te hebben. Het vereiste is destijds slechts gehandhaafd
voor testamenten. In het huidige erfrecht is de getuigplicht vervallen. De wet laat voorts toe dat de
notaris een testament in onderhandse vorm in bewaring neemt. De wilscontrolerende functie wordt
voldoende gewaarborgd geacht door de notariële tussenkomst. Bovendien wordt door het vereiste
van de aanwezigheid van getuigen de wilscontrolerende functie niet op een enigszins zinvolle wijze
behartigd. Chicaneuze procedures zouden het gevolg kunnen zijn van formaliteiten als waarover hier
wordt geprocedeerd.
Uit de arresten blijkt dat volgens de Hoge Raad zuinig met de sanctie van nietigheid dient te worden
omgegaan. Ook werd duidelijk dat een beroep op vernietigbaarheid niet per definitie leidt tot
nietigheid. Onder omstandigheden zal dat beroep door de rechter niet worden gehonoreerd
12.HR 16 maart 2007, ECLI:NL:HR:2007:AZ0613 (Aad en Herbert Wooning) Bewijsrecht. Tegenbewijs

tegen de inhoud van een notariële akte. College 1-3.
Ingevolge art. 157 lid 2 Rv levert een authentieke of onderhandse akte, behoudens de in de bepaling
vermelde uitzondering, ten aanzien van de verklaring van een partij omtrent hetgeen de akte
bestemd is ten behoeve van de wederpartij te bewijzen, tussen partijen dwingend bewijs op van de
waarheid van deze verklaring. Op grond van art. 151 lid 2 Rv staat tegen dit dwingend bewijs
tegenbewijs open en dit tegenbewijs mag volgens art. 152 lid 1 Rv door alle middelen geleverd
worden, tenzij de wet anders bepaalt. Het staat de rechter vrij dit bewijs geleverd te achten indien
hij op grond van de in het geding gebleken feiten bewezen acht dat de in de akte opgenomen
verklaring onjuist is. De rechter mag daarbij aan ieder gebleken feitelijk gegeven in het geding de

bewijskracht hechten die hem goeddunkt. Het hof heeft uit het oog verloren dat het te leveren
tegenbewijs geslaagd mag worden geacht als op grond daarvan het door de akte geleverde bewijs is
ontzenuwd.
13.HR 12 juni 2009, ECLI:NL:HR:2009:BH4723 (St. Trustee Ilias) Zwaarwegende zorgplicht van de
notaris jegens degene die aan hem gelden toevertrouwt met een betalingsopdracht. College 1-3.
De notaris maakt een bedrag dat aan een stichting toekomt, niet over naar de stichting, maar, op
instructie van een bevoegde bestuurder van de stichting, naar privérekeningen van de bestuurder en
zijn zuster.
Het oordeel van het hof komt erop neer dat de notaris in die omstandigheden rekening had behoren
te houden met de mogelijkheid dat X door de koopsom op bankrekeningen van hem en van zijn
zuster te laten uitkeren, zijn bestuursbevoegdheid misbruikend aan Ilias toekomende gelden zou
verduisteren, en dat de door hem als notaris jegens Ilias in acht te nemen zorgplicht meebracht dat
de notaris bij een andere vertegenwoordiger van Ilias navraag had behoren te doen of het
werkelijk de bedoeling van Ilias was dat de koopsom niet aan haar zou worden uitgekeerd maar
aan X en zijn zuster.
14.Hof Amsterdam 27 februari 2015, ECLI:NL:GHAMS:2015:633 (Klimop)Strafrechtelijke

aansprakelijkheid notaris rond kwaliteitsrekening en Wwft. College 5/6
Financieel strafrecht. Oud-notaris veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf. De verdachte heeft zich
schuldig gemaakt aan witwassen van vele miljoenen door het ter beschikking stellen van zijn
derdenrekening. Verder is een ongebruikelijke vastgoedtransactie in strijd met de wet niet gemeld
en is sprake van valsheid in geschrift bij een door de verdachte opgestelde verkoopovereenkomst.
Verdachte heeft met zijn handelingen als notaris lange tijd deelgenomen aan een criminele
organisatie.
1. Bij een gerede twijfel aan de goede bedoelingen van zijn cliënt is de notaris verplicht een dienst
te weigeren of in ieder geval nader onderzoek te verrichten naar mogelijk onoorbaar handelen.
2. Door zonder enige terughoudendheid zijn medewerking te verlenen aan het doorsluizen van uit
enig misdrijf afkomstige gelden door op die op zijn derdenrekening te laten storten en na verloop
van jaren uit te betalen aan medeverdachten heeft verdachte zich schuldig gemaakt aan witwassen.
3. Voor het ter beschikking stellen van zijn derdengeldrekening heeft verdachte een zeer aanzienlijke
vergoeding ontvangen, die niet in redelijke verhouding stond tot zijn werkzaamheden. Dit bedrag is
aan te merken als een gift waartegenover geen andere tegenprestatie stond van — in strijd met zijn
plicht als notaris — de ter beschikkingstelling van zijn derdengeldrekening. Dit levert omkoping op.
4. De aanzienlijke toename van de aankoopsom tussen de eerste overdracht en de enkele minuten
daaropvolgende volgende overdracht, het zonder reden tussenschuiven van een rechtspersoon en
het verdelen van de winst over 2 vennootschappen van een medeverdachte was meer dan
voldoende reden voor verdachte om deze transacties als ongebruikelijk aan te merken. Verdachte
heeft aldus opzettelijk in strijd met zijn verplichting op grond van de Wet melding ongebruikelijke
transacties, deze transacties niet gemeld.
15a.HR 3 april 2015, ECLI:NL:HR:2015:831 (De Novitaris) Zorgplicht jegens derde met bepaald,
concreet recht. Geheimhouding. + Conclusie Mr. E.B. Rank-Berenschot: ECLI:NL:PHR:2015:4. College
2-3.

Vader draagt onroerend goed over aan twee zonen, met een koopoptie het pand terug te kopen voor
hetzelfde bedrag. Inmiddels allerlei investeringen gedaan in onroerend goed, dus niet voor zelfde prijs
willen verkopen. Met hulp notaris overgedragen aan een derde. Had de notaris dit mogen doen?
3.4.6.Indien de voor N kenbare feiten het oordeel rechtvaardigen dat het recht van de derde een
beletsel vormt voor de beoogde levering of bezwaring, dan wel aanleidingvormen tot gerede
twijfel daarover, dan dient hij – tenzij de betrokken derde verklaart geenbezwaar te hebben tegen
de levering of bezwaring – zijn ministerie te weigeren
- kijken of het recht van een derde een beletsel vormt voor de levering of bezwaring
- vermoed dat recht van derden betrokken zijn, moet hij met partijen overleggen (zoon en nieuwe
koper), zo nodig zelf onderzoek doen naar een mogelijk beletsel voor levering of bezwaring.
- Hij moet de verkoper waarschuwen voor een mogelijke gevolgen, zoals de wanprestatie dei
gepleegd wordt.
- De derde mag niet bij dit overleg betrokken worden, zijn geheimhoudingsplicht staat hier aan in de
weg. De notaris mag alleen met zijn partijen overleggen.
- pas als dit is gedaan kan de notaris zien dienstverlening weigeren. Als er een beletsel is moet hij
weigeren.
Wanneer is er een beletsel om mee te werken? Als er een rechtmatig belang ontbreekt in de
rechtsverhouding van de zoon met de koper:
- Er ontbreekt een rechtmatig belang wanneer een recht van derde is door wettelijke regel sterker
Artikel 3:298 jo. 7:3 BW: In beginsel gaat het oude recht voor. Tenzij uit de wet, aard van het recht of
redelijkheid en billijkheid anders voortvloeit. Recht verzekeren tegen faillissement door het in te
schrijven. Recht wordt versterkt. Een aanbiedingsverplichting is niet op een lijn te stellen met een
recht op levering maar een soort voorstadium, en zorgt dus niet voor een beletsel waardoor de
notaris niet mee kan werken
- Als de verkrijger onrechtmatig jegens derde handelt.
Arrest eilandgebied curaçao/ Boye: De grond verkopen, maar als de vruchtbare grond wordt
verkocht daar een gedeelte van ontvangen. Dit hebben zij gedaan bij kettingbeding. De
verkoper moest deze verplichting door geven op straffe van een boete. Het kettingbeding is
niet doorgegeven aan eilandgebied en wordt verbroken. De vraag is of eilandgebied OD
pleegt.
Hangt af van omstandigheden van het geval.
Kende het Eilandgebied bij de aankoop van de plantage in 1974 het beding? Zo ja, Was het
Eilandgebied zich van de strekking van het beding, zoals naderhand door het hof uitgelegd,
bewust? Zo ja, rustte toen op het Eilandgebied een onderzoeksplicht? Wat is de ernst van het
nadeel? Was dit nadeel op moment van aankoop voorzienbaar? Wat is de mate waarin het
eilandgebied de wanprestatie van de verkoper heeft beïnvloed? De rol van de mogelijkheid
van het profiteren daarvan bij de aankoop van het goed voor het Eilandgebied.
Bij gerede twijfel aan de goede bedoelingen van zijn cliënt dient de notaris zijn dienst te weigeren
of zich door nader onderzoek te overtuigen van het geoorloofde karakter ervan. De functie van de
notaris in het rechtsverkeer verplicht hem onder bijzondere omstandigheden ook tot een zekere
zorg voor de belangen van derden

16.HR 10 november 2017, ECLI:NL:HR:2017:2850 (Selectieve, langstlevende zekerheidsverstrekker)

Zorgplicht jegens derde met bepaald, concreet recht. Reikwijdte Novitaris-norm. College 2-3.
Als de notaris door zijn ministerie te verlenen zelf een onrechtmatige situatie in het leven zou roepen
moet hij zijn diensten weigeren. Dit is wezenlijk anders dan de gevallen waarbij er al een
onrechtmatige situatie bestaat en de notaris deze slechts faciliteert in een notariële akte.
Vader heeft grote bedragen in Zwitserland, nooit opgegeven aan belastingdienst en niet in ouderlijke
boedelverdeling. Wettelijke inkeerrekening: achterstallige belasting + boete betalen. Voordat het
geregeld is met de belastingdienst doet hij papieren schenkingen aan al zijn (schuldige erkenningen)
kinderen. Dit bedrag opeisbaar bij dood. Twee van zijn kinderen zijn bereid een lening te verstrekken
aan vader. Zij willen zekerheid, voor de kosten en voor de vorderingen van papieren schenking en
ouderlijke boedelverdeling. Hiermee gaan twee van de vier kinderen een voorrangspositie krijgen, die
duidelijk is omdat vader er met zijn vermogen niet goed voor staat. De twee andere kinderen zullen
hierdoor niets ontvangen uit de nalatenschap. Testament gemaakt dat C en V enig erfgenaam en
andere twee onterfd, met een recht van Hypotheek. Na overlijden nalp niet toereikend voor alle
erfgenamen. Tuchtrechter neemt notaris kwalijk dat hij gesprekken heeft gevoerd waarbij twee van
de vier kinderen zaten die voordeel hadden aan deze kwestie, vader was oud. HR heeft in civiele zaak
gesteld dat notaris onrechtmatig heeft gehandeld door een voorkeurspositie te bewerkstelligen
wetende dat de nalp waarschijnlijk niet toereikend zal zijn. Novitaris derden zijn van belang en
moet rekening mee gehouden worden en lijn wordt doorgetrokken. In de sleutel van artikel 21 lid 2
Wna.
Paulianeus handelen van C en V door de medewerking van N handelt hij ook onrechtmatig en had hij
zich hiervan moeten onthouden.
HR: klacht faalt omdat in het Novitaris-arrest een algemene normis weergegeven ter zake van de
medewerking van N aan handelingen van zijn cliënten die de belangen van derden schaden. Dit is ee
nuitwerking van art. 21 lid 2 Wna en bouwt voort op eerdere rechtspraak. Het Hof heeft dus niet
blijkgegeven van een onjuiste rechtsopvatting door de in het Novitaris-arrest geformuleerde
maatstaven tot richtsnoer te nemen bij de beoordeling of N onrechtmatig heeft gehandeld door zijn
medewerking te verlenen aan de hypotheekakte die de verhaalsmogelijkheden van de andere
kinderen doorkruiste. Evenmin heeft het Hof de toetsingsmaatstaven van art. 21 Wna miskend.
Overige arresten wel genoemd in het boek:

Californische Volmacht:
Buitenlandse hypotheekvolmacht is mogelijk indien de zodanige volmacht
1° wordt opgemaakt in den vorm, die, gelet op de in het betreffende land bestaande mogelijkheden,
het meest de authentieke akte benadert, en
2° voldoet aan in normaal maatschappelijk verkeer redelijkerwijs daaraan te stellen eisen van
echtheid en betrouwbaarheid.
Zurich/N:
Notaris is niet aansprakelijk voor de risico’s ioe zich ook bij een hoge mare van zorgvuldigheid niet
laten vermijden. De notaris heeft wel een zwaarwegende zorgplicht jegens degene die aan de notaris
geld toevertrouwd, dat het duidelijk is waar het geld voor bestemd is, waar het naar toe gaat, naar
wie en onder welke voorwaarden.

Erven/Ouwendijk:
Inzage van een medisch dossier alleen met instemming patiënt is de hoofdregel. Geheimhouding
werkt ook door na de dood. Bij een zwaarwegend belang kan de geheimhouding doorbroken worden,
wanneer:
- Voldoende concrete aanwijzingen dat er een zwaarwegend belang bestaat zoals
handelingsonbekwaamheid en wilsonbekwaamheid
- Dit is de enige manier om aan de informatie te komen
Zij zullen het bestaan van die geestesstoornis aannemelijk moeten maken alsmede het tijdstip
waarop aannemelijk is dat die geestesstoornis is ontstaan.
Tomol/Van Eijk:
Partijen hebben samen een akte bij de notaris, zij krijgen ruzie en vragen N te getuigen bij de rechter.
Hier kan je 4 situaties onderscheiden bij de vraag of er sprake is van een geheimhoudingsplicht:
- Geen overeenstemming en de afspraken zijn niet vastgelegd in een akte. Geheimhoudingsplicht en
dus een verschoningsrecht
- Wel overeenstemming, de afspraken zijn wel vastgelegd in een akte, Geen geheimhoudingsplicht,
geen verschoning dus vragen beantwoorden
- Wel Overeenstemming, de afspraken zijn niet vastgelegd in een akte
1) Toevertrouwde informatie: Geheimhouding en verschoning
2) Niet toevertrouwde informatie: Geen geheimhouding en verschoning.
-Oneens over de vraag of er sprake is van overeenstemming, dan mag N alleen de vragen
beantwoorden die slaan op het feit of er een rechtshandeling tot stand is gekomen en welke.
Arrest Vriendendienst:
Familielid notaris gaat geldlening aan en borgstelling afgegeven. Het familielid vraagt aan de notaris
wil je dit op akte zetten en ga ik mee naar schuldeisers dan ziet het er professioneel uit. N doet dit en
rekent er geen geld voor. De echtgenote heeft niet meegetekend bij borgstelling, wat wel wettelijk
vereiste is, rechtshandeling is vernietigbaar en nakoming is niet af te dwingen. De notaris heeft ook
een probleem, met ambtstempel een stuk in rechtsverkeer gekomen wat niet geldig is. De notaris
moet de zorg betrachten die hierbij hoort, dat er toestemming gegeven moet worden, anders begaat
de notaris een onrechtmatige daad, dat er niet betaald wordt doet hier niets aan af. De aktes van de
notaris hebben een bepaalde status en derden mogen afgaan op het werk van de notaris. Derden
kunnen de notaris hierop aanspreken, zijn mogen vertrouwen hebben.
Eilandgebied/ Boye:
Er ontbreekt een rechtmatig belang wanneer een recht van derde is door wettelijke regel sterker
Artikel 3:298 jo. 7:3 BW: In beginsel gaat het oude recht voor. Tenzij uit de wet, aard van het recht of
redelijkheid en billijkheid anders voortvloeit. Recht verzekeren tegen faillissement door het in te
schrijven. Recht wordt versterkt. Een aanbiedingsverplichting is niet op een lijn te stellen met een
recht op levering maar een soort voorstadium, en zorgt dus niet voor een beletsel waardoor de
notaris niet mee kan werken
- Als de verkrijger onrechtmatig jegens derde handelt.
Arrest eilandgebied curaçao/ Boye: De grond verkopen, maar als de vruchtbare grond wordt
verkocht daar een gedeelte van ontvangen. Dit hebben zij gedaan bij kettingbeding. De

verkoper moest deze verplichting door geven op straffe van een boete. Het kettingbeding is
niet doorgegeven aan eilandgebied en wordt verbroken. De vraag is of eilandgebied OD pleegt.
Hangt af van omstandigheden van het geval.
Kende het Eilandgebied bij de aankoop van de plantage in 1974 het beding? Zo ja, Was het
Eilandgebied zich van de strekking van het beding, zoals naderhand door het hof uitgelegd,
bewust? Zo ja, rustte toen op het Eilandgebied een onderzoeksplicht? Wat is de ernst van het
nadeel? Was dit nadeel op moment van aankoop voorzienbaar? Wat is de mate waarin het
eilandgebied de wanprestatie van de verkoper heeft beïnvloed? De rol van de mogelijkheid
van het profiteren daarvan bij de aankoop van het goed voor het Eilandgebied.
Killbar/Notarissen Teeuwen en Holland:

Een derde die stelt door een bepaalde transactie te zijn benadeeld, wil daarover informatie• In
beginsel geen sprake toevertrouwen bij een transactie van zakelijke aard als de overdracht van een
onderneming,
Die naar haar aard aan derden zal moeten worden tegengeworpen om volle werking te hebben.
Notaris Van Olst/Ontvanger:

n.a.v. een transport wenst de Ontvanger kopie van de afrekening en info over de doorboeking van de
koopprijs• Ontvanger wordt niet door de inhoud van de transactie benadeeld. Aan de orde was de
vraag of deze overheidsdienst (belastingdienst) bij de notaris stukken kon opvragen, te weten een
kopie van de afrekening van de verkoop van de bedrijfspanden, kopie(ën) van alle stukken met
daarop de bankrekeningen waarheen de ontvangen koopsom is overgeboekt, en een kopie van de
leveringsakte. Anders dan wellicht op basis van het arrest Killbarr Corporation werd verwacht,
oordeelde de Hoge Raad dat de notaris zich terecht beriep op zijn verschoningsrecht en
geheimhoudingsplicht.
Baars Beslag:
Uitbetaling dient op het juiste moment plaats te vinden, niet te vroeg en niet te laat. Uitbetaling
vóórdat vast stond dat de koper het registergoed verkreeg vrij van hypotheken en beslagen,
betekende een onrechtmatige daad van de notaris toen dat registergoed toch met een beslag belast
bleek.
Herengrachtparkeerders:
Wordt de notaris gevraagd als partijgetuige te spreken, dan zal hij zich op zijn verschoningsrecht
kunnen beroepen, indien de te openbaren informatie niet slechts betrekking heeft op de notaris en de
opdrachtgever die op openbaarmaking aandringt, maar ook van belang is voor de rechtspositie van
anderen, ongeacht of die anderen procespartij zijn bij het geschil met de notaris. In civiele procedure
heeft de notaris een verschoningsrecht wanneer de informatie de rechtspositie van derden raakt. En
andersom niet.
Surinaamse ABC STROMANNEN:

Handelde over een notaris die zelf werd verdacht van diverse ernstige strafbare feiten waaronder
deelneming aan een criminele organisatie. Het verschoningsrecht van de notaris diende daarom ook
te wijken. Als zeer ernstig misdrijf is ook aangemerkt het medeplegen van de notaris aan valsheid in
geschrifte in authentieke akten en nota’s van afrekeningen. In dergelijke gevallen zijn het de

omstandigheden die het verschoningsrecht van de notaris kunnen doen doorbreken. De rechter kan
enkel vanwege die omstandigheden het verschoningsrecht opzijzetten, zonder kennisneming van de
inhoud van de stukken.
Rabobank/Donselaar:
Verder op Rabobank/Visser. Voor executie met behulp van de grosse van een notariële akte, de
bestaande vorderingen en rechtsverhoudingen in de akte in concreto omschreven dienen te worden,
de boekenclausule allen voldoet hier niet aan. Om tenuitvoerlegging buiten de rechter om door
middel van de grosse van een notariële akte mogelijk te maken, is dus mede noodzakelijk dat
bestaande vorderingen en de bestaande rechtsverhoudingen waaruit in de toekomst eventueel
vorderingen zouden kunnen voortvloeien, in de akte geconcretiseerd worden uitgeschreven.

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

Stuvia 559190 Werkgroepopdrachten Uitwerkingen Notariswet 2018 2019 Alle Weken

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Stuvia 559190 Werkgroepopdrachten Uitwerkingen Notariswet 2018 2019 Alle Weken

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Werkgroepopdrachten - uitwerkingen

Notariswet 2018-2019 ALLE WEKEN!

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

WERKGROEP 1A ONDERWERPEN: WETTELIJKE OMSCHRIJVING VAN HET AMBT,

Literatuur: Notariswet hfst: 2, 16-18, 23-24 en 26

De KNB houdt zich onder meer bezig met:

Als meer specifieke taken:

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Vraag 2 Ambtenaar en ondernemer

Vraag 3 Ambtenaar en ondernemer

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Vraag 4 Ambtenaar en ondernemer

Vraag 5 Ambtenaar en ondernemer

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Vraag 6 Taken notaris

2) Rechtsbescherming van de partijen bij de akte en die van derden

Casus Groningse Huwelijksvoorwaarden:

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Vraag 7 Taken notaris

Artikel 18 Wna: Samenwerkingsverband met andere beroepsbeoefenaren mits hierdoor zijn

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

WERKGROEP 1B ONDERWERPEN: BEWIJSRECHT, GROSSEN, (BUITEN)WETTELIJKE TAKEN,

Inzicht in onderwerpen: Wettelijke en de buitenwettelijke werkzaamheden; bewijsrechtelijke

Jurisprudentie: 3-5, 7, 8-13

Artikel 151 RV lid 2: tegenbewijs is mogelijk. Bij dwingend bewijs.

Vrij bewijs: Rechter is vrij in de waardering van het bewijs.

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Authentieke akte: heeft materiele, uitwendige en formele bewijsrecht.

Vraag 1 (Buiten)wettelijke werkzaamheden

Bij buitenwettelijke werkzaamheden dient volgens de toelichting van de wetgever, te worden

Dit onderscheid speelt een rol bij:

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Vraag 2 (Buiten)wettelijke werkzaamheden

Zie opmerkingen vooraf!

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Regelement beperking uitbetaling derdengeld (BUD): je mag alleen uitbetalen aan de

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

WEEK 2A ONDERWERPEN: ONPARTIJDIGHEID, ONAFHANKELIJKHEID, AKTE,

Jurisprudentie: Zie weekschema

OPGAVEN VOOR DE EERSTE TWEE UUR WERKGROEP VAN WEEK 2

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Wat als er wordt overgedragen?

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Probleem signaleren is botsing van rechten en sprake van wanprestatie B.

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Tilburgse hypotheekbank: Derden hadden in dit arrest een concreet recht.

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Vraag 7 Ambtsuitoefening door notaris

Vraag 8 Ambtsuitoefening door notaris

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Vraag 9 Fout in akte

Vraag 10 Fout in akte

Artikel 3:33: op een rechtsgevolg gerichte wil hebben.

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl

Vraag 11 Fout in de akte

Jurisprudentie? Californische volmacht.

Gedownload door: daniquuee | danique.westerbeek@casema.nl