METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 1

Podstawy
obiektowości

http://virtual2.isep.pw.edu.pl/
PW – Włodzimierz Dąbrowski &
Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 2

Podstawowe zasady podejścia

obiektowego

Podejście Obiektowe

Enkapsulacja

Modułowość
Abstrakcja

Hierarchia
PW – Włodzimierz Dąbrowski &
Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 3

Czym jest obiekt?

 Obiekt reprezentuje byt z dziedziny zastosowań

– Byt fizyczny

Truck

– Byt pojęciowy
Podejście
Chemical Process Obiektowe
– Byt programowy

Linked List

3 PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 4

Bardziej formalna definicja obiektu

Atrybuty

• Obiekt jest abstrakcyjnym

bytem reprezentującym bądź
opisującym pewną rzecz bądź
pojęcie obserwowane w
świecie rzeczywistym. Nazwisko:
Identyfikator:
Data zatrudnienia:
Stanowisko:
Przedmiot:
Max obciążenie:

Obiekt
Operacje

4 PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
 METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 5

Obiekt posiada stan

• Stan w jakim znajduje się obiekt zmienia się w czasie jego
życia, a określają go wartości cech i związki z innymi
obiektami.

Nazwisko: Kowalski
Identyfikator: 567138
Data zatrudnienia: 07/25/1991
Stanowisko: Wykładowca
Przedmiot: Informatyka
Max.Obciążenie: 3

Nazwisko:
Identyfikator:
Zatrudniony:
Stanowisko:
Przedmiot: Profesor Kowalski
Max. Liczba wykładów:
5 PW – Włodzimierz Dąbrowski &
Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 6

Obiekt posiada zachowanie

• Zachowanie obiektu określa w jaki sposób wchodzi
on w interakcję za światem zewnętrznym.
• Zachowanie obiektu jest modelowane za pomocą
zbioru komunikatów na które może on odpowiedzieć
(operacji które może wykonać).

Zachowanie profesor Kowalskiej

Profesor Kowalska

6 PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 7

Tożsamość obiektów
• Każdy obiekt jest rozróżnialny, nawet jeżeli znajduje
się w tym samym stanie co inny obiekt.

Professor “Kowalska” Profesor “Kowalski” wykłada

wykłada Biologię Biologię

7 PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 8

Reprezentacja obiektów w UML

• Obiekt reprezentowany jest za pomocą

prostokąta zawierającego podkreśloną nazwę
obiektu.
Kowalski: Profesor

Obiekt nazwany

:Profesor
Profesor Kowalski

Obiekt nie nazwany

8 PW – Włodzimierz Dąbrowski &
Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 9
Podstawowe zasady podejścia
obiektowego

Podejście Obiektowe

Enkapsulacja

Modułowość
Abstrakcja

Hierarchia
PW – Włodzimierz Dąbrowski &
Andrzej Stasiak
 METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 10
Abstrakcja

Abstrakcja
Eliminacja, ukrycie lub
pominięcie mniej
istotnych szczegółów
rozważanego
przedmiotu lub mniej Student Profesor

istotnej informacji.
Wyodrębnienie
Abstrakcja
cech wspólnych i
nakazuje nam
niezmiennych dla Wykład (9:00
skupienie się na
pewnego zbioru Poniedziałki-Środy-Piątki)
istocie sprawy,
bytów oraz
prowadząc do
wprowadzanie
uwypuklenia
pojęć lub symboli
znaczenia
oznaczających
wybranych cech.
takie cechy.
10 PW – Włodzimierz Dąbrowski &
Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 11

Enkapsulacja
Czym jest Enkapsulacja?

Enkapsulacja

Ukrywanie szczegółów
związanych z wewnętrzną
budową elementu przed
światem zewnętrznym.

11 PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 12

Enkapsulacja
Ilustracja Enkapsulacji

• Profesor Kowalski Profesor Kowalski

chciałby mieć
możliwość zmiany
liczby kursów jakie
może prowadzić w
semestrze Nazwisko: Kowalski
Identyfikator: 567138
Data zatrudnienia: 07/25/1991
Stanowisko: Wykładowca
Przedmiot: Ekonamia
Max.Obciążenie: 3
SetMaxLoad(4)

TakeSabbatical()

12 PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 13

Czym jest Modułowość?

Modułowość
Modułowość to zdolność do
zdekomponowania
skomplikowanego elementu na
jego dobrze pasujące do siebie
składowe.
Modułowość pozwala na
zrozumienie sposobu
funkcjonowania złożonych
systemów.
13 PW – Włodzimierz Dąbrowski &
Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 14

Modułowość
Przykład: Modułowość

• Podziel skomplikowany system

na jego składowe.
System
Bilingowy

Baza oferowa-
nych wykładów

System Rejestracji na
Zajęcia System
Zarządzania
informacjami o
14 PW – Włodzimierz Dąbrowski &
studentach
Andrzej Stasiak
 METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 15

Czym jest Hierarchia?

Hierarchia
Zwiększanie
abstrakcji
Aktywa

Konta bankowe Papiery wartościowe Nieruchomości

Zmniejszanie ROR Akcje Obligacje

15abstrakcji Oszczędnościowe

PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 16

Czym jest technologia obiektowa?

Technologia
obiektowa
Zbiór reguł dotyczących
budowy systemów
informatycznych wraz
z językami programowania,
bazami danych oraz innymi
narzędziami wspierającymi te
reguły.
PW – Włodzimierz Dąbrowski &
Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 17

Silne strony technologii obiektowej

Dostarcza pojedynczy paradygmat

Pojedynczy język pozwalający na wzajemną komunikację wszystkich udziałowców procesu produkcji
oprogramowania

Ułatwia ponowne wykorzystanie kodu i architektury

Modele bliższe są rzeczywistości

Dokładniejsze opisywanie bytów Dekompozycja bardziej naturalna Prościej jest nimi zarządzać

Promuje stabilność
Mała zmiana w wymaganiach najczęściej nie powoduje konieczności wprowadzania drastycznych zmian
PW – Włodzimierz Dąbrowski &
do tworzonego systemu.
Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 18

Implementacja najlepszych praktyk

• Technologia obiektowa pomaga zaimplementować następujące
najlepsze praktyki.

Rozwijaj iteracyjnie: Wykorzystuj architektury

tolerancja zmieniających się
wymagań, ciągła integracja
systemu, możliwość
ponownego wykorzystania
elementów.
komponentowe: Modeluj wizualnie:
duży nacisk na definiowanie prosty sposób
architektury, rozwój wprowadzania modyfikacji,
systemów z wykorzystaniem prosta notacja wizualna.
komponentów.

PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 19

Czym jest model?

• Model jest uproszczeniem rzeczywistości.

PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 20

Dlaczego modelujemy?

PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
 METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 21

Co zyskujemy opracowując
model?
Możemy łatwiej sobie wyobrazić jak system działa i będzie
działał.

Model dostarcza opis struktury i zachowania systemu.

Możliwość wcześniejszego opracowania szablonu działania

(w postaci opisu najlepszych praktyk wytwórczych).

Dokumentację podjętych decyzji projektowych.

21 PW – Włodzimierz Dąbrowski &

Andrzej Stasiak
 METODYKA PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH 22

Podstawowy cel modelowania:

Opracowanie zrozumiałego i uproszczonego

opisu dziedziny problemu (analiza i synteza):

Zapewnienie Umożliwienie
Przedstawienie Przedstawienie Zobrazowanie
możliwości efektywnego
struktury działania architektury
ponownego zarządzania
systemu systemu systemu
użycia ryzykiem

• Modelowanie to najważniejsza czynność

warunkująca wdrożenie dobrego oprogramowania.
22 PW – Włodzimierz Dąbrowski &
Andrzej Stasiak