Professional Documents
Culture Documents
2.2: Nhiệm vụ chủ yếu xây dựng Đảng về đạo đức trong giai đoạn hiện nay.
Đại hội XII của Đảng đã xác định nhiệm vụ xây dựng Đảng trong sạch, vững
mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; đồng thời chỉ ra những nhiệm vụ chủ
yếu để xây dựng Đảng về đạo đức như sau:
a. Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách
Hồ Chí Minh; coi đó là công việc thường xuyên của các tổ chức đảng, các cấp chính
quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, địa phương, đơn vị gắn với chống suy thoái về
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển
hóa" trong nội bộ
- Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là sản phẩm của sự kết hợp giữa tư tưởng truyền
thống quý báu của dân tộc với tinh hoa văn hóa của nhân loại, đặc biệt là với chủ nghĩa
Mác - Lênin, hệ tư tưởng tiên tiến nhất của thời đại. Tư tưởng Hồ Chí Minh ra đời trong
quá trình hoạt động cách mạng lâu dài vô cùng phong phú, những tổng kết kinh nghiệm
sâu sắc, sự vận dụng đúng đắn và sáng tạo vào thực tiễn cách mạng Việt Nam của Hồ Chí
Minh, trở thành nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam và cách mạng Việt
Nam. Tư tưởng đạo đức và hành vi đạo đức Hồ Chí Minh là tấm gương đạo đức trong
sáng, mẫu mực, hoàn thiện nhất của một người Việt Nam. Học tập và làm theo tư tưởng,
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh chính là thực hiện các chuẩn mực đạo đức truyền thống
quý báu của dân tộc, đạo đức cộng sản và những chuẩn mực đạo đức nhân đạo, nhân văn
tiên tiến nhất của thời đại.
- Phong cách Hồ Chí Minh là những đặc trưng nổi bật, độc đáo trong toàn bộ đời
sống của Chủ tịch Hồ Chí Minh (thống nhất giữa tư tưởng và hành vi đạo đức). Đó là
phong cách tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo, luôn gắn chặt lý luận với thực tiễn; phong
cách làm việc dân chủ, khoa học, kỹ lưỡng, cụ thể, tới nơi, tới chốn; phong cách ứng xử
văn hoá, tinh tế, đầy tính nhân văn, thấm đậm tinh thần yêu dân, trọng dân, vì dân; phong
cách nói đi đôi với làm, đi vào lòng người; nói và viết ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm;
phong cách sống thanh cao, trong sạch, giản dị; phong cách quần chúng, dân chủ, tự
mình nêu gương,... Những nội dung chủ yếu của phong cách Hồ Chí Minh là mẫu mực
về lối sống của một người Việt Nam, một người cách mạng chân chính và của một nhà
văn hóa lớn. Chúng không cao xa mà rất gần gũi, cụ thể trong đời sống hằng ngày của
mỗi người, nhất là với cán bộ lãnh đạo của Đảng và Nhà nước để học tập và làm theo.
- Vấn đề học tập và làm theo Bác đã được tiến hành lâu dài trong lịch sử Đảng ta.
Trong suốt quá trình đấu tranh cách mạng, Đảng ta đã vận dụng tư tưởng, đạo đức, phong
cách Hồ Chí Minh để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Từ Đại hội II của Đảng
(tháng 2-1951), Đảng ta đã kêu gọi toàn Đảng học tập đạo đức, tác phong của Chủ tịch
Hồ Chí Minh. Đại hội VII (tháng 6-1991) xác định tư tưởng Hồ Chí Minh cùng với chủ
nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng của Đảng. Đại hội IX (tháng 4-2001) xác định 9
nội dung chủ yếu của tư tưởng Hồ Chí Minh. Chỉ thị số 23-CT/TW ngày 27-3-2003 của
Ban Bí thư khóa IX đã chủ trương tổ chức học tập trong toàn Đảng và hệ thống chính trị
về những nội dung chủ yếu của tư tưởng Hồ Chí Minh. Thực hiện Nghị quyết Đại hội X
(tháng 4-2006), Bộ Chính trị khóa X đã ban hành Chỉ thị số 06-CT/TW ngày 6-11-2006
tổ chức Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" trong
toàn Đảng và toàn dân. Chỉ thị số 03-CT/TW ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị khóa XI
yêu cầu “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”,
trong đó đề cập đến học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách của Bác... Thực
tế lịch sử đã chứng minh sự cần thiết và vai trò quan trọng của việc học tập và làm theo
tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong công tác xây dựng Đảng.
- Ngày 15-5-2016, thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Bộ Chính trị khóa
XII đã ban hành Chỉ thị số 05-CT/TW “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo
đức, phong cách Hồ Chí Minh". Chỉ thị xác định đây là một nội dung quan trọng của
công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về
chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ
cấp chiến lược đủ năng lực, phẩm chất, ngang tầm nhiệm vụ; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy
thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện "tự diễn biến", "tự
chuyển hoá" trong nội bộ, đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan
liêu. Mục tiêu đặt ra là làm cho tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người "thật sự trở
thành nền tảng tinh thần vững chắc của đời sống xã hội, xây dựng văn hoá, con người
Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, vì mục tiêu
dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".
Thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ đề ra trong Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15-5-2016
của Bộ Chính trị là biện pháp quan trọng hàng đầu để xây dựng Đảng về đạo đức hiện
nay.
b.Kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá
nhân, lối sống cơ hội, thực dụng, bè phái, "lợi ích nhóm", "nói không đi đôi với
làm"
- Quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, lối sống cơ hội, thực dụng,
bè phái, “lợi ích nhóm”, “nói không đi đôi với làm”, những biểu hiện tiêu cực của suy
thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng từ một nguy cơ đã trở thành một
trong những vấn đề cấp bách trong Đảng và xã hội ta. Đại hội XII đã nêu rõ: "... những
biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" có xu hướng diễn biến phức tạp trong Đảng,
trong hệ thống chính trị và trong xã hội"12; "Tham nhũng, lãng phí vẫn còn nghiêm trọng,
với những biểu hiện ngày càng tinh vi, phức tạp, xảy ra trên nhiều lĩnh vực, ở nhiều cấp,
nhiều ngành, làm cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội, gây bức xúc trong dư luận, là
thách thức nghiêm trọng đối với vai trò lãnh đạo của Đảng và hiệu lực quản lý của Nhà
nước, đe dọa sự tồn vong của chế độ"13. Việc đấu tranh phòng, chống các biểu hiện nêu
trên đã và đang trở thành nội dung quan trọng, cấp bách trong xây dựng Đảng về đạo
đức.
- Để thực hiện nhiệm vụ nêu trên, Đại hội XII yêu cầu trước hết là phải đổi mới
công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng
viên. Đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống; ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa". Tăng cường
đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù
địch; chủ động ngăn chặn, phản bác các thông tin, quan điểm xuyên tạc, sai trái, thù
địch".
- Trong nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, lãng phí, Đại hội yêu cầu: “Xác định
đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng
đồng thời là nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, lâu dài; là trách nhiệm của các cấp ủy đảng,
trước hết là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, và của toàn bộ hệ thống chính trị. Kiên
quyết phòng, chống tham nhũng, lãng phí với yêu cầu chủ động phòng ngừa, không để
xảy ra tham nhũng, lãng phí; xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, lãng phí, bao che,
dung túng, tiếp tay cho các hành vi tham nhũng, lãng phí, can thiệp, ngăn cản việc chống
tham nhũng, lãng phí”.
c. Xây dựng và thực hiện tốt các quy định để phát huy vai trò gương mẫu
trong rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống, phong cách, tác phong, lề lối công tác
của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo các cấp, người đứng đầu các cơ quan,
đơn vị
- Nêu gương là một phương pháp cơ bản trong giáo dục đạo đức, lối sống. Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Để khuyên người ta làm, thì phải làm gương trước” 16. Trong
thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XI và Nghị quyết Trung ương 4
khoá XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Ban Bí thư Trung ương
Đảng đã ban hành Quy định số 101-QĐ/TW về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng
viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp.
- Quy định số 101-QĐ/TW yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên Đảng Cộng sản Việt
Nam phải tích cực học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Cán bộ có chức
vụ càng cao càng phải gương mẫu. Nội dung nêu gương gồm 7 lĩnh vực: về tư tưởng
chính trị; về đạo đức, lối sống, tác phong; về tự phê bình và phê bình; về quan hệ với
nhân dân; về trách nhiệm trong công tác; về ý thức tổ chức kỷ luật và về đoàn kết nội bộ.
Thực hiện nghiêm túc yêu cầu, nội dung nêu gương trong Quy định số 101-QĐ/TW là
giải pháp quan trọng để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về đạo đức hiện nay.
Kế hoạch số 02-KH/TW ngày 25-7-2016 của Ban Bí thư khóa XII về thực hiện
Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị cũng yêu cầu thực hiện nghiêm Quy định số 101-
QĐ/TW của Ban Bí thư khóa XI.
d. Thực hiện nghiêm cơ chế kiểm tra, giám sát, kiểm soát của tổ chức đảng,
giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và
của nhân dân về phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên
- Bên cạnh những quy định chung về kiểm tra, giám sát của Đảng và thực hiện vai
trò giám sát, phản biện của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và của nhân
dân về phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, trong nhiệm kỳ khóa XI, để
thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW, Ban Bí thư đã ban hành Quy định số 55-QĐ/TW ngày
10-1-2012 về công tác kiểm tra của tổ chức đảng đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo
đức của cán bộ, đảng viên, thực hiện Chỉ thị của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 05-
CT/TW của Ban Bí thư yêu cầu tiếp tục thực hiện Quy định số 55-QĐ/TW của Ban Bí
thư khóa XI.
Mục đích kiểm tra gồm: Phát huy ưu điểm, phát hiện gương cán bộ, đảng viên tiêu
biểu, điển hình tiên tiến trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức để nhân rộng, biểu
dương, khen thưởng kịp thời. Kịp thời nắm bắt và giúp cán bộ đảng viên nâng cao ý thức,
trách nhiệm trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức. Giáo dục và ngăn ngừa vi phạm đạo
đức của cán bộ, đảng viên; xử lý cán bộ, đảng viên vi phạm đạo đức theo quy định.
Nội dung kiểm tra gồm 9 lĩnh vực:
- Việc nghiên cứu, quán triệt các nội dung cơ bản của tư tưởng, tấm gương đạo
đức, phong cách Hồ Chí Minh; việc xây dựng và thực hiện kế hoạch tu dưỡng, rèn luyện
đạo đức của bản thân cán bộ, đảng viên.
- Về tinh thần yêu nước, kiên định thực hiện lý tưởng độc lập dân tộc gắn liền với
chủ nghĩa xã hội; về chống suy thoái, dao động về tư tưởng chính trị, phai nhạt lý tưởng;
nói và làm trái với quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
- Về ý thức trách nhiệm phục vụ nhân dân bằng những việc làm thiết thực, cụ thể;
việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo chính đáng của nhân dân; chống biểu hiện về sự vô
cảm, quan liêu, mệnh lệnh, hách dịch, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho nhân dân.
- Về tình thương yêu, đoàn kết, hợp tác với đồng chí, đồng đội, đồng nghiệp, đoàn
kết, hợp tác quốc tế, chống chia rẽ, bè phái, cục bộ địa phương, chủ nghĩa dân tộc hẹp
hòi.
- Về thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; vế đức tính khiêm tốn, trung
thực, dũng cảm.
- Về chống phô trương hình thức; chống tham nhũng lãng phí, dối trá, hối lộ, bê
tha, trụy lạc, nói không đi đôi với làm, chạy theo danh vọng, địa vị, lợi ích cá nhân thuần
tuý, lạm dụng quyền lực.
- Về trách nhiệm tự giác đi đầu, gương mẫu của cán bộ chủ chốt, người đứng đầu
các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị, cán bộ, đảng viên trong tu dưỡng, rèn luyện
đạo đức, học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức phong cách Hồ Chí Minh.
- Về thực hiện các chuẩn mực đạo đức và đạo đức nghề nghiệp do cơ quan, đơn vị,
tổ chức ban hành theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
- Việc động viên cha, mẹ, vợ, chồng và giáo dục con giữ gìn phẩm chất đạo đức,
lối sống, không vi phạm pháp luật và lợi dụng quyền hạn của mình để trục lợi.
Hình thức kiểm tra gồm: kiểm tra thường xuyên, kiểm tra đột xuất và kiểm tra
định kỳ. Căn cứ kết quả kiểm tra, tổ chức đảng có thẩm quyền biểu dương, khen thưởng
cán bộ, đảng viên tiêu biểu thực hiện tốt việc tu dưỡng rèn luyện đạo đức; phổ biến, nhân
rộng những gương điển hình trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức để cán bộ, đảng
viên, quần chúng học tập và làm theo. Chấn chỉnh, nhắc nhở, uốn nắn cán bộ, đảng viên
có nhận thức lệch lạc, có khuyết điểm hoặc biểu hiện vi phạm. Xem xét, xử lý kịp thời,
nghiêm minh đối với cán bộ, đảng viên có khuyết điểm hoặc vi phạm (nếu có)...
Trong nhiệm kỳ khóa XI, Bộ Chính trị cũng ban hành Quyết định số 217-QĐ/TW
về việc ban hành Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
và các đoàn thể chính trị - xã hội. Thực hiện các quy định, quy chế nêu trên là giải pháp
để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về đạo đức hiện nay.
Đất nước ta đang đứng trước thời cơ lớn và thách thức lớn của sự phát triển. Để
lãnh đạo đất nước trong điều kiện mới, Đảng phải tiếp tục tự đổi mới, tự chỉnh đốn, nâng
cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu, nắm bắt thời cơ, chấp nhận và vượt qua thách
thức, nguy cơ, nâng cao tầm trí tuệ. Mỗi cán bộ, đảng viên, mỗi tổ chức đảng, cấp ủy
đảng phải quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng, chung tay xây dựng Đảng
ta thực sự trong sạch, vững mạnh, "là đạo đức, là văn minh".
Câu 2: Liên hệ bản thân:
- Thực trạng đạo đức lối sống trong sinh viên hiện nay
Đạo đức Hồ Chi Minh là đạo đức cách mạng nêu cao chủ nghĩa tập thể, tiêu diệt
chủ nghĩa cá nhân, lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ, vô ngã vị tha, chí công vô tư. Dưới
ngọn cờ của tư tưởng đó trong từng giai đoạn cách mạng, thế hệ trẻ Việt Nam đã lập
được nhiều kỳ tích to lớn, đóng góp vào tiến trình chung của lịch sử dân tộc.
Đi vào nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế
một nền đạo đức mới đã và đang hình thành cùng với công cuộc đổi mới của Đảng, là
nguồn động lực quan trọng của công cuộc phát triển đất nước. Đó là nền đạo đức vừa
phát huy những giá trị truyền thống của dân tộc như: yêu nước, thương người, sống nghĩa
tình trọn vẹn, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư với những yêu cầu mới. những nội
dung mới do đòi hỏi của dân tộc và thời đại. Nhờ đó phần lớn sinh viên, thanh niên trí
thức vẫn giữ được lối sống tình nghĩa, trong sạch, lành mạnh: khiêm tốn, luôn cần cù và
sáng tạo trong học tập: sống có bản lĩnh, có chí lập thân, lập nghiệp, năng động, nhạy
bén, dám đổi mặt với những khó khăn thách thức, dám chịu trách nhiệm, không ỷ lại,
chày lười; luôn gắn bó với nhân dân, đồng hành cùng dân tộc phấn đấu cho sự nghiệp dân
giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng văn minh.
Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế do sự
bùng phát của lối sống thực dụng chạy theo danh lợi bất chấp đạo lý đã dẫn đến những
tiêu cực trong xã hội ngày càng phổ biến. Những biểu hiện xa rời mục tiêu của chủ nghĩa
xã hội chưa được khắc phục, sự chống phá của các thế lực phản động quốc tế nhằm thực
hiện âm mưu “diễn biến hòa bình” đã tác động không nhỏ đến đời sống đạo đức công
dân. ảnh hưởng lớn đến tâm tư, tình cảm, ý chí phấn đấu của sinh viên, thanh niên tri
thức. Hậu quả là đã có một bộ phận sinh viên phai nhạt niềm tin, lý tưởng, mất phương
hướng phấn đấu, không có trí lập thân, lập nghiệp: chạy theo lối sống thực dụng, sống
thử, sống dựa dẫm, thiếu trách nhiệm, thờ ơ với gia đình và xã hội, sa vào nghiện ngập,
hút xách: thiếu trung thực, gian lận trong thi cử, chạy điểm, chạy thầy, chạy trường, mua
bằng cấp… Đâv là những biểu hiện không thể coi thường.
- Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Hồ Chí Minh không chỉ
là một nhà đạo đức học lỗi lạc mà còn là một tấm gương đạo đức vô song. Chính điều
này đã đem lại cho tư tưởng và tấm gương đạo đức của người có một sức sống mãnh liệt
và sự cổ vũ lớn lao không chỉ với nhân dân Việt Nam mà còn cả với nhân dân thế giới
trong cuộc đấu tranh vì dân chủ và tiến bộ xã hội. Để trở thành người có ích cho xã hội,
người chủ tương lai của nước nhà thế hệ trẻ Việt Nam nói chung và sinh viên, thanh niên
trí thức nói riêng cần phải học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Dưới
đây là một số nội dung cơ bản:
Một là, học trung với nước, hiếu với”dân, suốt đời đấu tranh cho sự nghiệp giải
phóng dân tộc, giải phóng giai cấp giải phóng con người.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là con người Việt Nam đẹp nhất và là một trong những con
người đẹp nhất của thời đại chúng ta.
Ngay từ thủa thiếu thời, Hồ Chí Minh đã lựa chọn một cách rõ ràng và dứt khoát
mục tiêu hiến dâng cả cuộc đời mình cho cách mạng. Người đã chấp nhận mọi sự hy
sinh, luôn kiên định, dũng cảm và sáng suốt để vuợt qua mọi khó khăn, gian khổ, “thắng
không kiêu, bại không nản”, “giàu sang không thể quyến rũ, nghèo khó không thể chuyển
lay, uy vũ không thể khuất phục” nhằm thực hiện bằng được mục tiêu đó. Người nói: Bài
học chính trong đời tôi là tuyệt đối và hoàn toàn cống hiến đời mình cho sự nghiệp giải
phóng và thống nhất Tổ quốc, giải phóng giai cấp công nhân và dân tộc bị áp bức, cho sự
thắng lợi của chủ nghĩa xã hội cho sự hợp tác anh em và hòa bình giữa các dân tộc; “Một
ngày đồng bào còn chịu khổ là một ngày tôi ăn không ngon, ngủ không yên”[1] Đến lúc
phải rời thế giới này điều luyến tiếc duy nhất của người là “không được phục vụ lâu hơn
nữa, nhiều hơn nữa”.
Tấm gương vì nước, vì dân suốt đời đấu tranh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc,
giải phóng xã hội, giải phóng con người của Hồ Chí Minh đã được nhân dân thế giới và
bạn bè quốc tế thừa nhận và kính phục. Họ đã dùng những lời lẽ đẹp đẽ và trang trọng
nhất để ca ngợi Chủ tịch Hồ Chí Minh: “nhà cách mạng triệt để”, “nhà hoạt động quốc tế
thần thoại”, “một nhân vật nổi bật nhất trong thời đại chúng ta”, “một tấm gương sáng
chói những phẩm chất cách mạng và nhân đạo cao cả nhất. Hiếm có một nhà lãnh đạo
nào trong những giờ phút thử thách lại tỏ ra sáng suốt, bình tĩnh, gan dạ, quên mình, kiên
nghị và dũng cảm một cách phi thường như vậy”; một con người “mà cái chết là mầm
sống của sự sống và là nguồn cổ vũ đời đời bất diệt”[2]…
Hai là học cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, đòi riêng trong sáng, nếp sống
giản dị và đức khiêm tốn phi thường.
Hồ Chí Minh thường dạy cán bộ, đảng viên phải cần, kiệm, liêm, chinh, chí công
vô tư, ít lòng ham muốn vật chất, đó là tư cách người cán bộ cách mạng và tự mình,
Người đã gương mẫu thực hiện. Suốt đời Người sống trong sạch, thực hành cần, kiệm,
liêm, chính, chí công vô tư, luôn vì nước, vì dân, vì con người, không gợn chút riêng tư.
Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng viết:”Hồ Chủ tịch không có cái gì riêng. Cái gì của nước,
của dân là của Người. Quyền lợi tối cao của nước, lợi ích hàng ngày của dân là sự lo lắng
đêm ngày của Người. Gia đình của Người là đại gia đình Việt Nam”.
Là lãnh tụ cách mạng, Hồ Chí Minh luôn coi khinh mọi sự xa hoa, không ưa
chuộng những nghi thức trang trọng cầu kỳ. suốt đời giữ một nếp sống thanh bạch, tao
nhã, giản dị, khiêm tốn, khắc khổ, cần lao và tranh đấu để mưu cầu hạnh phúc cho dân.
Toàn thể nhân dân Việt Nam và thế giới đều biết bộ ka ki bạc màu, đôi dép lốp mòn, cái
nhà sàn gỗ đơn sơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh… Nói về những đức tính vĩ đại của Hồ Chí
Minh. X.Asienđê – vị Tổng thống anh hùng của nước Cộng hòa Chile đã khái quát: “Nếu
như muốn tìm một sự tiêu biểu cho tất cả cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh thì đó là
đức tính vô cùng giản dị và sự khiêm tốn phi thường”
Ba là, học đức tin tuyệt đối vào sức mạnh của nhân dân, kính trọng nhân dân và
hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân; luôn nhân ái, vị tha, khoan dung và nhân hậu với con
người.
Hồ Chí Minh có tình thương yêu bao la đối với con người. Tình thương đó gắn
liền với niềm tin tuyệt đối vào sức mạnh và trí tuệ của nhân dân. Người luôn dạy cán bộ
đảng viên, việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức
tránh: phải gần dân, hiểu dân, học dân, kính trọng nhân dân: hết lòng, hết sức phục vụ
nhân dân. Người phê phán quyết liệt đầu óc “quan cách mạng” và tự mình. Người thường
xuyên đi xuống cơ sở để tìm hiểu. “lắng nghe ý kiến của đảng viên, của nhân dân, của
những người không quan trọng”. Là người có uy tín rất cao và sức hấp dẫn rất lớn song
không bao giờ Hồ Chí Minh đặt mình cao hơn nhân dân chỉ tâm niệm suốt đời là công
bộc của nhân dân, “như một người lính vâng mệnh lệnh quốc dân ra trước mặt trận”.
Với tình thương yêu bao la, Hồ Chí Minh dành cho tất cả, chia sẻ với mỗi người
những nỗi đau riêng. Người nói trong “mỗi người, mỗi gia đình đều có một nỗi đau khổ
riêng và gộp cả những nỗi đau khổ riêng của mỗi người, mỗi gia đình lại thì thành nỗi
đau khổ của tôi”. Cách mạng Tháng Tám thành công, cũng là lúc Việt Nam vừa trải qua
nạn đói khủng khiếp. Hồ Chí Minh chủ trương tăng gia sản xuất, mỗi tháng mỗi người
nhịn ăn ba bữa để góp gạo cứu đói và người cũng đóng góp lon gạo của mình như mọi
người dân. Đi thăm trại tù binh trong chiến dịch biên giới về. Người không còn áo khoác
ngoài vì Người đã cho tên quan ba thầy thuốc người Pháp bị rét cóng…
Lòng nhân ái, khoan dung, nhân hậu của Hồ Chí Minh bắt nguồn từ đại nghĩa của
dân tộc, nên có sức mạnh và sự cảm hóa to lớn trong việc xây dựng và tái tạo lương tri. Ở
Hồ Chí Minh, thương người là một tình cảm lớn cho nên khi làm cách mạng Hồ Chí
Minh đặt vấn đề tự do và hạnh phúc đi đôi. Đó chính là biểu hiện chủ nghĩa nhân văn
cộng sản, vừa thánh thiện, vừa gần gũi, đã làm xúc động trái tim nhân loại và Người được
suy tôn như “một ông thánh cộng sản”; “một con người của huyền thoại”, cố Thủ tướng
Phạm Văn Đồng cũng có lẫn bình luận: Lòng nhân đạo, tình thương đồng bào, đó là điều
sâu sắc nhất tốt đẹp nhất trong con người Hồ Chủ tịch.
Bốn là, học tấm gương về ý chí và nghị lực tinh thần to lớn, quyết tâm vượt qua
mọi thứ thách, gian nguy để đạt được mục đích cuộc sống
Cuộc đời cách mạng của Hồ Chí Minh là một chuỗi những năm tháng vô cùng
gian khổ. Hai lần ngồi tù, một lần đã nhận án tử hình có giai đoạn hoạt động sôi nổi được
đánh giá rất cao, có giai đoạn bị hiểu nhầm, nghi kỵ, không được giao nhiệm vụ. Song,
nhờ ý chí và nghị lực tinh thần to lớn, Hồ Chí Minh đã bình tĩnh, kiên cường, chủ động
vượt qua mọi thử thách, gian nguy, kiên trì mục đích cuộc sống, bảo vệ chân lý, giữ vững
quan điểm cách mạng của mình. Người đã làm thơ để tự răn:
“Muốn nên sự nghiệp lớn,
Tinh thần càng phải cao”.
Dũng cảm, quyết tâm, bền bỉ, bất khuất là những đặc trưng trong nhân cách Hồ
Chí Minh. Một tờ báo nước ngoài đã viết: “Đằng sau cốt cách dịu dàng của Cụ Hồ là một
ý chí sắt thép, Dưới cái bề ngoài giản dị là một tinh thần quật khởi anh hùng không có gì
uy hiếp nổi”
Trong tình hình hiện nay để phong trào “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh” của sinh viên có hiệu quả đòi hỏi phải có sự phối kết hợp của nhiều nhân
tố: sự giáo dục và việc tự tu dưỡng, rèn luyện của sinh viên; sự nêu gương của mọi người
trong xã hội, của bố mẹ trong gia đình, của cán bộ, đảng viên, của các thầy, cô giáo, các
cán bộ quản lý giáo dục và sự hướng dẫn của dư luận xã hội và pháp luật. Nếu coi thường
một trong những nhân tố trên, việc học tập và rèn luyện sẽ khó đạt được kết quả như
mong muốn.
Câu 3:
Trong một môi trường mới của nền kinh tế thị trường, cùng với thời đại khoa học
cách mạng công nghệ 4.0…đòi hỏi cán bộ, đảng viên không những phải có những kiến
thức mới trên tất cả các lĩnh vực mà còn phải có bản lĩnh chính trị và phẩm chất đạo đức
cách mạng vững vàng để phát huy mặt tích cực, hạn chế mặt tiêu cực của nó, giữ vững
định hướng xã hội chủ nghĩa trong phát triển kinh tế, xã hội và dân chủ hoá.
Hiện nay, hầu hết các cơ quan đơn vị đã xây dựng và bổ sung quy định chuẩn
mực đạo đức theo tấm gương Hồ Chí Minh phù hợp với đặc thù của cơ quan, đơn vị mình
và tổ chức cho cán bộ, đảng viên cơ quan mình đăng ký cam kết thực hiện. Hàng tháng
theo quy trình sinh hoạt chi bộ, tổ đảng, tổ chuyên môn và tổ công đoàn, mỗi cán bộ,
đảng viên, đều tiến hành tự đánh giá việc thực hiện tiêu chuẩn đạo đức, lối sống, sau đó
tập thể tham gia đóng góp ý kiến. Cuối năm tiến hành tổng kết và đánh giá, xếp loại đảng
viên, cán bộ, công chức theo các tiêu chuẩn đã được cam kết để phân loại, đánh giá. Có
thể nói, việc thực hiện các chuẩn mực đạo đức đã tạo được sự chuyển biến cơ bản, quan
trọng về nhận thức của cán bộ, đảng viên và công chức, viên chức trong việc tu dưỡng,
rèn luyện phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị theo tấm gương của Bác, nâng cao tinh
thần nhân văn, công tâm, trí tuệ và khách quan, qua đó đã mang lại những kết quả tích
cực trong thực hiện nhiệm vụ công tác. Vấn đề tu dưỡng, rèn luyện đạo đức lối sống của
cán bộ được quan tâm hơn; công tác kiểm tra, giám sát thực thi công vụ được chú trọng,
từ đó làm chuyển biến về hành động, nâng cao trách nhiệm, ý thức rèn luyện, cải tiến lề
lối làm việc, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong mỗi cơ quan, đơn vị chủ
động phòng ngừa, ngăn chặn được các biểu hiện tiêu cực, vi phạm kỷ luật, đạo đức, lối
sống, mất đoàn kết, ngăn chặn tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Tuy nhiên, việc thực hiện tu dưỡng, rèn luyện đạo đức lối sống của cán bộ chưa
thường xuyên, liên tục, kém hiệu quả, việc kiểm tra, giám sát chưa tích cực, chủ động,
chưa đưa nội dung kiểm điểm việc thực hiện chuẩn mực đạo đức vào sinh hoạt chi bộ
hàng tháng, các đoàn thể chưa có hình thức sinh hoạt phong phú mà chủ yếu làm theo yêu
cầu cấp có thẩm quyền. Chuyển biến nhận thức và nhất là làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh còn hạn chế, chưa rõ nét. Một số cán bộ, đảng viên chưa nhận
thức đầy đủ về ý nghĩa của việc thực hiện chuẩn mực đạo đức theo tấm gương Hồ Chí
Minh, còn ngại rèn luyện, tu dưỡng, phấn đấu. Một bộ phận cán bộ, đảng viên, công
chức, viên chức, kể cả lãnh đạo, quản lý chưa thật sự gương mẫu trong cuộc sống.
Xuất phát từ thực tế đó, mỗi cơ quan đơn vị cần phải nghiên cứu xây dựng các chuẩn
mực đạo đức phù hợp với cán bộ công chức của cơ quan, đơn vị mình.
Theo đó, thời gian tới cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức các cơ quan cần thực hiện
tốt các chuẩn mực đạo đức cơ bản sau đây:
Thứ nhất, sống có lý tưởng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, hết lòng
phụng sự nhân dân, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Đây
là quy định đầu tiên của Đảng ta ban hành trong quy định 08 ngày 25/10/2018 vừa qua.
Thứ hai, chấp hành nghiêm các quy định của Đảng, Nhà nước, cơ quan, đơn vị và
hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
Thứ ba, thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư, chống chủ nghĩa cá
nhân, giữ gìn đoàn kết, thân ái.
Thứ tư, kiên quyết đấu tranh với những hành vi suy thoái về đạo đức; xây dựng lối
sống trung thực, trong sáng, giản dị, khiêm tốn.
Thứ năm, tích cực trau dồi đạo đức nghề nghiệp, có ý thức giữ gìn danh dự, lương tâm
của người cán bộ, công chức, viên chức.
Sống trong xã hội, người ta ai cũng phải suy nghĩ về những vấn đề đạo đức để tìm
ra những con đường, cách thức và phương tiện hoạt động nhằm kết hợp lợi ích của mình
với cộng đồng, từ đó bảo đảm cho sự tồn tại, phát triển của chính mình và cộng đồng.
Thực hiện tốt các chuẩn mực đạo đức trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức,
chẳng những đáp ứng yêu cầu cấp bách trước mắt mà còn có ý nghĩa cơ bản, lâu dài đối
với sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta, phấn đấu “sớm đưa Việt Nam trở
thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại”.