First Voyage Around the World (Chronicles) Aling Lukring: Sige, ituloy ko ha?
Aling Lukring: Sige, ituloy ko ha? Tapos noong March 18 pa yun, may 9 na tao ang dumating
SABIHAN NG NAAALALA!
Characters:
Xyrelle: Aling Bebang
Jackie: Aling Lukring
Zhandra: Tagapagsalaysay
Jamel: Mang Tasyo
(Ang magkakapitbahay na sina Aling Bebang, Aling Lukring, at Mang Tasyo ay nagkaroon
ng kaunting salo-salo sa bakuran nila Aling Lukring habang nagbabasa ng dyaryo at napag-
usapan nila ang patungkol sa nakaraan.)
Aling Lukring: Parang kalian lang nung huli tayong nagkwentuhan tungkol sa nakaraan diba?
Naalala niyo pa ba si Pigafetta?
Mang Tasyo: Oo naman. Sa ganda ba naman ng journal na nabasa natin noong tayo’y nasa
kolehiyo pa, sinong makakalimot doon? Diba Bebang?
Aling Bebang: Hindi ko na gaano matandaan ang nakaraan. Kaunti nalang ang aking mga
naaalala pero sisikapin kong tandaan.
Aling Lukring: Diba si Pigafetta ang assistant ni Magellan noon sa pamumuno ni King
Charles I. Naglakbay sila sa buong mundo at isa siya sa labingwalong kalalakihan na bumalik
sa Espanya noon 1521 mula sa halos 240 na katao sa loob ng tatlong taon. Akalain niyo yun!
Aling Bebang: Parang natatandaan ko na. Simulan mo naman magkwento Lukring, baka
sakaling maalala ko lahat.
Aling Lukring: Ganito kas iyan, natatandaan ko pa sa libro na March 16 ng 1521 yun nung
dumating sila sa Zamal Island eh na tinatawag na ngayong Indonesia. Tapos kinabukasan
hiniling kasi ng kapitan-heneral nila noon na magpahinga muna sa bakanteng isla para
makakuha naman sila ng tubig. Nagpatayo pa nga siya ng mga tents para sa mga may sakit
eh. Oh diba?
Mang Tasyo: May natatandaan ka na ba, Bebang?
Aling Bebang: May mga pumapasok lang sa isip ko pero hindi ko pa gaano maalala lahat.
sakay ng Bangka. Eh sabi nung kapitan na huwag makipag-usap sa kanila nang walang
pahintulot pero nung nakita naman niya na okay naman sila at maayos, akalain mo nagbigay
nanaman siya ng pagkain at inumin. At heto ang malupet, binigyan pa niya ng mga red caps,
looking glasses, combs, bells, at ivory.
Mang Tasyo: Iba rin yung kapitan na ysn. Eh ano naman yung binigay ng mga dumating?
Aling Lukring: Siyempre nakita nila na mabait yung kapitan nila kaya hayun, nagbigay rin
sila ng isda, vessel ng palm wine na tinatawag nilang Uraca, tapos mga figs, savour, at
cochos. Wala pa kasi silang maibigay nung oras na yun pero nagsenyas sila na sa apat na
araw magdadala sila ng Umai.
Aling Bebang: Oh ano naman yung Umai?
Aling Lukring: Mga kanin, coco, tsaka ibang mga pagkain. Yung cochi, prutas yun ng palm
tree tapos yung palmito naman, parang yun yung puso ng puno. Dun nanggagaling yung
cocho na prutas na kasinglaki ng ulo ng tao.
Aling Bebang: Anong pwede mong gawin sa cocho?
Aling Lukring: Sa pagkakatanda ko, pwede siyang maging oil, suka, at gatas. Ang babait pa
ng mga nakatira dun sa Zuluam Island pero ngayon, ---- at hindi ito ganon kalaki. Pinakita pa
ng kapitan nila lahat ng meron sila sa loob ng barko, mga cloves, cinnamon, pepper, ginger,
nutmeg, mace, gold. Ah basta! Pinakita nila lahat ng nasa loob ng barko. Nagpaputok pa sila
ng artilerya parang pagpapakita ng pagpapasalamat ganon ba?
Mang Tasyo: Eh nasan sila nun, Lukring?
Aling Lukring: Nasa Island Humunu sila nung oras na yun pero Samar nay un ngayon. Pero
pinangalanan rin nilang Watering Place of Good signs kasi may nakita silang dalawang
spring tsaka senyales na may gold doon. Nakakita rin sila ng mga putting corals tapos
malalaking puno pero ang liliit naman ng mga bunga. Pinangalanan nga nila sa archipelago
na St. Lazarus yun kasi nanatili sila dun habang feast pa niya.
Aling Bebang: Grabe noh? Ang dami na nilang natuklasan tsaka nakita.

Aling Lukring: Oo nga eh. At heto pa, nung March 22, nakilala nila ung parang Lord ba nila
yun?
Mang Tasyo: Baka master?
Aling Lukring: Hindi noh, basta Panginoon nila na tinatawag nilang Schione. Matandan nay
un tapos may pinta yung muka niya, naka gold rings pa siya sa tenga, akalain niyo yun tapos
namalagi sila dun ng walong araw. Nakilala pa nga nila yung mga Gentiles eh, o mas kilala sa
tawag na Caphre.
Aling Bebang: Parang mga kapre talaga? Na malalaking tao, ganon?
Aling Lukring: Parang ganon. Tapos alam niyo ba, ang lalaki ng butas ng mga tenga nila na
halos magkasya na ung braso ng tao sa sobrang laki. Tsaka hubad sila pero naglalagya parin
naman sila sa gitna ng cloth pero gawa sa bark ng mga puno o mga silk. Ah basta, matakpan
lang yung alam niyo na. *sabay tawa* Naglalagay rin sila ng oil ng buko at sesame sa
katawan nila para mapreserve sila sa sikat ng araw tsaka hangin. Tapos yung buhok nila, itim
tsaka mahahaba na abot hanggang balakang nila, may bitbit pa silang maliit na kutsilyo tapos
decorated pa yung katawan nila ng mga ginto. Diba? Halos ginawa na atang damit ang ginto.
Haynako.
Mang Tasyo: Eh ako nga, Hirap nang makahawak ng totoong gold. *sabay tawa* May
natatandaan ka pa ba, Lukring?
Aling Lukring: Heto na yung huli kong naaalala, Lunes, Passion week yun, fiesta ni St.
Lazarus, nagreready noon na umalis na sa Humun sila Magellan, sa Samar yun diba? kKso
itong si Pigafetta, gusto pang mangisda. Ket anya la ngarod napasamak kanyana? Muntik
nang nalunid ‘yon kasi nadulas siya at nahulog sa dagat. Swerte nga raw siya dahil dun sa
Fountain of pity eh. Nung una walang nakakita sakanya pero kalaunan, swerte na met ketdi
ah, narinig siyang sumisigaw tas yun, niligtas siya. Tapos umalis pa rin sa Humunu,
nilagpasan pa nila yung Cenalo, Huinanghar, Ibusson, tsaka Abarien. Eh kayo, anong
natatandaan niyo? Tasyo, Bebang?
Mang Tasyo: Oh ikaw Bebang? Baka naman ay naalala ka na jan?
Aling Bebang: Oo, meron na. Naalala ko na pagkarating nila Magellan sa isla ay may nakita
silang maliit na Bangka na tinatawag nilang Boloto, na may laman na walong katao.
Sinalubong kami ng isang alipin at nalaman naming Sumatra o Traprobana pala ang tawag sa
islang dinaungan naming. Pero nung lumapit ‘yong alipin, natakot yata so si captain-heneral
naman, siyempre mayaman at gustong malaman ang tungkol sa isla, pinakitaan niya ng
yaman--- red cap at iba pa, and yon, may dumating na “balanghai”. Nag-usap sina captain at
king nila, nag-offer pa ng gold yung king pero di na inaccept ni kapitan.
Mang Tasyo: Oh marami ka pa palang natatandaan Bebang.
Aling Bebang: Oo naman, Tasyo. Meron pa nung Good Friday, parang nagexchange gifts
sila, kanin, dorades o fish from the king, read at yellow cloth, weapons at mga mirrors naman
galling sa kapitan. May tawagan pa nga silang, “cassi cassi” ganon, like “kapatid!” ganern.
More exchange gifts pa ang nangyare, it was all a fine friendship between the captain and the
Island king.
Aling Lukring: Parang ang saya naman ng ganon. Bigayan lang ng regalo, diba?
Aling Bebang: Heto pa. Ang yaman ng mga hari na sina King Raia Calambu tsaka Raia Siani
na nagmamay-ari ng mga isla. Alam niyo bang pinakita din niya ang kanyang sariling isla
kung saan nakatago sa isang abrko ang napakaraming ginto na kasing laki ng isang itlog.
Mang Tasyo: Ano naman yung pangalan ng Isla nay an?
Aling Bebang: Ang pangalan ng islang ito ay Zuluan na matatagpuan ngayon sa probinsya ng
Samar. At yung isa pang isla ay ang Calagan. Atsaka hindi lang mayaman yung mga haring
yun, relihiyoso rin sila kasi noong kasagsagan ng mahal na araw ay nagsagawa sila ng misa
sa kabilang isla na dinaluhan ng dalawang hari tapos nakita ni Antonio kung gaano
karelihiyoso ang mga harii maging ng mga tao nito.
Aling Lukring: Paano mo naman nasabi yan Bebang?
Aling Bebang: Kasi nakita pa kaya nila kung paano halikan ng mga hari ang kus tsaka kung
paano sila lumuhod sa harap ng Diyos gaya ng mga normal na tao. Diba, iba din! Ipinayo din
ng kapitan na ilagay ang krus sa tuktok ng pinakamataas na bundok para medaling Makita
tsaka maililigtas raw kasi sila laban sa kidlat o kahit anong masamang panahon.
Aling Lukring: Sana bumalik na nga ang pagiging relihiyoso ng mga kabataan ngayon eh.

Aling Bebang: Kung alam niyo lang kung gaano katuwa ang kapitan nun dahil sa malugod na
hari, ay nagtaas nalang siya ng kamay na senyales ng pagpupugay, parang ganon. Nabanggit
rin sa librong yan na ang tatlong pinakamagandang daungan ay sa Ceylon, Zubu, at Calaghan.
Heto ha, sasabihin ko na, na ang Zubu o Ceby na ngayon ay malaki pero mas malala raw ang
nararanasang trapiko.
Mang Tasyo: Buti naman ay natatandaan mo pa ang Chronicles ni Pigafetta, Bebang.
Naegganyo rin tuloy akong dugtungan ang kwento.
Aling Bebang: Oo naman. Ngumunguya pa nga sila ng “Areca” eh. Alam niyo bay un?
Parang “mama” sa Baguio na ngunguyain ng matagal tsaka mo idudura at nagiging pula na
ang mga labi nila. Nagpatuloy na rin nila Magellan ang paglalayag at nadaan nila ang mga
islang Ceylon, Bohol, Canighan, Baibai at Satighan. Nakarating rin sila Magellan sa isal ng
Satighan at naroon ang mga uri ng ibon na tinatwag nilang Barbastigly na mas malaki pa raw
sa Agila.
Mang Tasyo: Parang gusto ko tuloy bigyan ng round of applause si Bebang, Lukring.
*at nagtawanan ang tatlo*
Aling Bebang: Alam ko rin naman na hindi papatalo si Tasyo eh. Diba, Tasyo? May
natatandaan rin to eh. Magkwento ka naman.
Aling Lukring: Oo nga naman Tasyo. Ilabas mo na yang nasa isip mo nang mapakinggan
naman naming netong si Bebang.
Mang Tasyo: Oh wag kayong makulit. Kay tatanda-tanda niyo na, hindi pa rin kayo
magkapaghintay.
Aling Lukring: Ako nga, mamamatay na yata akong dalaga sa kahihintay sa kanya eh.
Mang Tasyo: Aba! Aba! Lukring, saka mo na sabihin sakin yan kapag totoo na. Heto na,
making kayo Bebang at Lukring. Pumunta ulit sa Zubu na Cebu na ngayon yung assistant nun
par asana makakuha ng info about the place tapos, nagkaroon na ng trade of products.
Nasiyahan yung hari ng Zubu at dahil dun, nagsagawa siya ng ritual na seremonya tulad ng
blood oath na gagawin din ng kapitan nila at dun nagsimula ang kanilang pagkakaibigan.
Nagpashots fired pa ang hari na tanda ng kapayapaan at pagkakaibigan. Papunta sa Molucca
Island na nasa archipelago ng Indonesia yun pero bago pa sila pumunta dun ay dumaan muna
sila sa cebu dahil yun yung nais ng Hari bago ang kanilang paglalakbay.
Aling Bebang: Oh, so yun na pala ang Zubu kung saan kinuha ang pangaln ng Cebu, sobrang
lapit rin eh.
Mang Tasyo: Ngayon alam niyo na. Tsaka meron pa, doon rin mismo sa Zubu nagsimula ang
Christendom omas kilala bulang Political Christian World. Akalain niyo yun, doon pa pala
nagsimula ang Christianism. Tapos noong martes ng umaga ay nagkakasama ang mga hari at
nagkaroon din ng handaan. Sinabi rin nila na kung may faith man sila sa Kristiyanismo ay
kukuha rin sila ng pari upang magsagawa ng baptism tsaka mga preachers para maipakita ang
pagmamahal ng Panginoon sa mga tao. Kaya bebang, mas relihiyoso yung mga tao sa kwento
ko.
Aling Lukring: Parang dito na ba nagsimula ang Kristiyanismo, Tasyo?
Mang Tasyo: Oo naman, pinasok nga nila ang impluwensiya ng Kristiyanismo sa ating bansa
eh.
Aling Bebang: Akala ko hindi ko na matatandaan ang kwento ni Pigafetta dahil sa katandaan
ko.
Aling Lukring: Hindi naman siguro natin makakalimutan ang mga ganong bagay, diba?
Mang Tasyo: Hanggang ngayon nga ay akin parin itong kwinikwento sa mga apo ko at apo sa
tuhod.
Aling Bebang: Tama naman yan Tasyo, kaysa naman lagi nalang nakababad ang kanilang
mga kamay at mata sa gadget gadget na yan.
Aling Lukring: Magpasalamat nalang tayo at alam pa natin ang mga importansya neto. Oh
siya, ako’y aalis na at magsasaing pa ako.. Salamat sa oras niyo Bebang at Tasyo.
*Tumayo ang tatlo at kinanta ang ending song*
*The End* *POLSCI*