You are on page 1of 18

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΡΕΠΑΝΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ………..

ΤΑΞΗ Β΄
Καθηγ. Κολοβού Αλεξάνδρα
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ…......................................
ΑΡΧΑΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ

ΘΕΜΑΤΑ: Ιλιάδα Α,394-423

…και, αν δύνασαι, προστάτευσε συ το καλό παιδί σου·

Ανέβα ευθύς στον Όλυμπο και πρόσπεσε στον Δία, 395

αν χάριν του ‘καμες ποτέ με λόγον ή με έργον·

συχνά στο σπίτι του πατρός σ’ άκουσα να καυχάσαι

ότι τον μαυροσύννεφον Κρονίδην εσύ μόνη

των αθανάτων έσωσες απ’όλεθρον αχρείον,

όταν οι άλλοι Ολύμπιοι επήγαν να τον δέσουν, 400

η Ήρα με την Αθηνάν και ο Ποσειδών ακόμη,

και συ, θεά, τον λύτρωσες που φώναξες αμέσως

τον μέγαν εκατόγχειρον στες κορυφές του Ολύμπου·

απ’τους θεούς Βριάρεως, και απ’τους θνητούς Αιγαίων

λέγεται και στην δύναμιν περνά και τον πατέρα· 405

μ’έπαρσιν κάθισεν αυτός στο πλάγι του Κρονίδη,

και από τον φόβον του οι θεοί δεν έδεσαν τον Δία.

Τα γόνατά του αγκάλιασε και τούτα ενθύμισέ του,

στους Τρώας ίσως βοηθός θελήσει αυτός να γίνει,

και ακρόγιαλα τους Αχαιούς να κλείσει προς τες πρύμνες 410

να σφάζονται για να χαρούν τον βασιλιά τους όλοι.

Να μάθει και ο κραταιός Ατρείδης Αγαμέμνων

πόσο ετυφλώθη ν’αψηφά των Αχαιών τον πρώτον».

Και δάκρυα χύνοντας πολλά του απάντησεν η Θέτις:


«Υιέ μου, τι σ’ανάσταινα τον πικρογεννημένον; 415

Άλυπος καν και αδάκρυτος να κάθοσουν στες πρύμνες,

Αφού δεν θέλ’ η μοίρα σου πολύν καιρόν να ζήσεις·

αλλ΄είσαι και ολιγόζωος και πίκρες ποτισμένος

σαν κανείς άλλος· άμοιρα στο σπίτι σ’εγεννούσα·

κι εγώ τον λόγον σου να ειπώ του βροντοφόρου Δία, 420

στον χιονισμένον Όλυμπον θα υπάγω, αν θα μ’ακούσει·

συ ωστόσο από τον πόλεμον τραβήξου και στες πρύμνες

ησύχαζε, των Αχαιών να δείξεις τον θυμόν σου

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.Ποιες διαφορές παρατηρούνται ανάμεσα στα δύο ομηρικά έπη:

α. ως προς τους θεούς β. ως προς τους δύο κεντρικούς ήρωες (μονάδες 4)

2. Να αποδώσετε περιληπτικά το νόημα των στίχων σε 10 περίπου σειρές.


(μονάδες 4 )

3α. Να διακρίνετε τις επιμέρους ενότητες του αποσπάσματος και να δώσετε


έναν τίτλο σε καθεμιά.

3β.Να επισημάνετε τα χωρία της ενότητας, όπου ο ποιητής χρησιμοποιεί την


τεχνική της προοικονομίας και να τα σχολιάσετε. ( 3+3=6 μονάδες )

4α.Ποια εικόνα παρουσιάζει ο Αχιλλέας στη συνάντηση με τη μητέρα του;

4β.Να εντοπίσετε τους στίχους που αναφέρονται στους θεσμούς της


«προσφοράς-ανταπόδοσης» και της «ικεσίας» και να αναφερθείτε στη
σημασία τους στην ομηρική εποχή. (3+3=6 μονάδες )

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΡΕΠΑΝΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ………..
ΤΑΞΗ Β΄
Καθηγ. Κολοβού Αλεξάνδρα
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ…......................................
ΑΡΧΑΙΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

ΘΕΜΑΤΑ: Ιλιάδα Α,224-253

Με βαρείς λόγους έπειτα και πάλιν ο Πηλείδης 224

προς τον Ατρείδη εστράφηκεν, ούδ΄ έπαυε η χολή του:

«Ω μέθυσε, σκυλόματε, και με καρδιάν ελάφου!

μήτε ποτέ με τον λαόν ν΄ αρματωθείς για μάχην,

μήτε εις καρτέρι να οδηγείς τους πρώτους πολεμάρχους

ετόλμησες· σου φαίνονται τρόμος θανάτου εκείνα·

καλύτερα στο στράτευμα των Αχαιών σ΄ αρέσει 230

όποιος σ΄ εσένα αντιλογά, να του αφαιρείς τα δώρα·

τωόντι αχρείους κυβερνάς, λαοφάγε βασιλέα!

αλλιώς αυτό το αδίκημα θα ήταν το ύστερό σου·

αλλ΄ έναν λόγον θα σου ειπώ, και ομόνω μέγαν όρκον·

ναι, μα το σκήπτρο τούτ΄ οπού κλαδί δεν βγάζ΄ ή φύλλα, 235

καθώς αφήκε τον κορμόν στα όρη εκεί που εκόπη,

και δεν θ΄ αναχλωράνει, αφού τα φύλλα και το φλούδι

γύρω του ελέπισε ο χαλκός, και το φορούν στο χέρι

οι δικαιοκρίτες Αχαιοί τους νόμους να φυλάγουν,

όπως τους έδωκεν ο Ζευς, και θα ΄ναι μέγας όρκος· 240

θ΄ αποζητήσουν οι Αχαιοί μια μέρα τον Πηλείδη

όλοι και συ περίλυπος την δύναμιν δεν θα ΄χεις

να τους βοηθείς, όταν πολλούς θα στρώσει χάμω η λόγχη

του ανθρωποφόνου Έκτορος και σε θα τρώγει ο πόνος,


που αψήφησες των Αχαιών τον πρώτον πολεμάρχον». 245

Είπε και χάμω επέταξε το χρυσοκαρφωμένο

σκήπτρο και πάλι εκάθισε˙ και από το άλλο μέρος

του Ατρείδη έβραζε η χολή· τότ΄ εσηκώθη ο Νέστωρ,

ο γλυκολόγος, λιγυρός ομιλητής της Πύλου

που ωσάν το μέλι η λαλιά του εκύλ΄ από τα χείλη· 250

δυο γενεές είχαν σβησθεί των πρόσκαιρων ανθρώπων,

στην Πύλον, συνομήλικοι και συνανάστροφοί του,

τώρα εις την τρίτην γενεάν βασίλευεν ο γέρος

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.Ποιες διαφορές παρατηρούνται ανάμεσα στα δύο ομηρικά έπη:

α. ως προς το θεσμό της βασιλείας β. ως προς τους δύο κεντρικούς ήρωες


(μονάδες 4)

2α.Ο Αχιλλέας σε ένα νέο ξέσπασμα της οργής του απευθύνει δύο βαρύτατες
κατηγορίες στον Αγαμέμνονα τις οποίες και επεξηγεί. Ποιες είναι οι κατηγορίες
αυτές; (μονάδες 2 )

2β.Ποιο είναι το περιεχόμενο του όρκου του Αχιλλέα; (μονάδες 2 )

3α. Να διακρίνετε τις επιμέρους ενότητες του αποσπάσματος και να δώσετε


έναν τίτλο σε καθεμιά.

3β.Σε ποια σημεία του αποσπάσματος ο ποιητής χρησιμοποιεί την τεχνική της
προοικονομίας; Για ποια γεγονότα μας προετοιμάζει; ( 3+3=6 μονάδες )

4α.Πώς παρουσιάζεται το ήθος του Αχιλλέα μέσα από τα λόγια του;

4β.Ποια η σημασία του όρκου στην ομηρική κοινωνία και γενικότερα στην
αρχαιότητα; Έχει και σήμερα ο όρκος την ίδια σημασία; (3+3=6 μονάδες )

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΡΕΠΑΝΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ………..
ΤΑΞΗ Β΄
Καθηγ. Κολοβού Αλεξάνδρα
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ…......................................
ΑΡΧΑΙΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
ΘΕΜΑΤΑ: Ιλιάδα Ζ, 405-439

405 κι απ' το χέρι του πιασμένη η Ανδρομάχη

εδάκρυσε και του 'λεγεν «Οϊμέ! Θα σ' αφανίσει

τούτη σου η τόλμη, ω τρομερέ· το βρέφος δεν λυπείσαι

τούτο κι εμέ την άμοιρην που χήρα σου θα γίνω

ογρήγορα, ότι ογρήγορα θα ορμήσουν όλοι αντάμα

410 να σε φονεύσουν οι Αχαιοί και άμα σε χάσω, κάτω

στον μαύρον Άδη ας κατεβώ, διότι αν αποθάνεις

και συ, καμιά παρηγοριά δι' εμέ δεν θ' απομείνει,

και πόνοι μόνον· έχασα πατέρα και μητέρα·

τον μέγαν Αετίωνα μου φόνευσεν ο θείος

415 Πηλείδης, όταν έριξε την πόλιν των Κιλίκων,

την Θήβην την υψίπυλον· αλλά τον εσεβάσθη

νεκρόν, δεν τον εγύμνωσε, και μ' όλην την λαμπρήν του

αρματωσιά τον έκαυσε κι εσήκωσέ του μνήμα,

κι ολόγυρά του εφύτευσαν πεύκα μεγάλα οι νύμφες

420 Ορεστιάδες, του Διός αιγιδοφόρου κόρες·

ήσαν επτά στο σπίτι μας γλυκείς αυτάδελφοί μου,

κι εις μιαν ημέραν όλοι ομού ροβόλησαν στον Άδη·

όλους τους εθανάτωσεν ο θείος Αχιλλέας

των μόσχων μέσα εις τες κοπές και των λευκών προβάτων.

425 Και την σεπτήν μητέρα μου, βασίλισσα στην Θήβην,

δούλην εδώ την έφερε με τ' άλλα λάφυρά του.


Και αφού με δώρ' αμέτρητα κατόπι εξαγοράσθη,

την έσβησεν η Άρτεμις. στο σπίτι του πατρός μου.

Έκτορ, συ είσαι δι' εμέ πατέρας και μητέρα,

430 συ αδελφός, συ ανθηρός της κλίνης σύντροφός μου.

Αλλά λυπήσου μας, και αυτού μείνε στον πύργον, μήπως

ορφανό κάμεις το παιδί και χήραν την γυναίκα.

Κι εκεί στην αγριοσυκιά τους άνδρες στήσε οπού 'ναι

η πόλις καλοανέβατη, καλόπαρτο το τείχος·

435 τρεις το δοκίμασαν φορές των Αχαιών οι πρώτοι,

οι Αίαντες, και ο δοξαστός Ιδομενεύς και οι δύο

Ατρείδες και ο ατρόμητος Τυδείδης ενωμένοι·

ή το φανέρωσε σ' αυτούς χρησμών εξαίσιος γνώστης

ή τους κινεί μόν' η ψυχή σ' αυτό και τους διδάσκει».

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.Να αφηγηθείτε περιληπτικά το λόγο της Ανδρομάχης. (μονάδες 4)

2.Ακόμα και σε αυτή την ειρηνική και ιδιωτική σκηνή ο ποιητής δε μας αφήνει
να ξεχάσουμε τον πρωταγωνιστή του έπους, τον Αχιλλέα. Με ποια αφορμή
αναφέρεται ο Αχιλλέας στην ενότητα και ποια εικόνα σχηματίζει ο ακροατής
για το ήθος του; (μονάδες 4)

3α.Να χωρίσετε τους στίχους σε ενότητες και να δώσετε από έναν πλαγιότιτλο
σε κάθε ενότητα. (μονάδες 3)

3β.Να επισημάνετε τα σημεία της ενότητας όπου ο ποιητής χρησιμοποιεί την


τεχνική της προοικονομίας και της δραματικής ειρωνείας. (μονάδες 3 )

4α.Ποιο το ήθος της Ανδρομάχης όπως διαφαίνεται από το λόγο της και τη
γενικότερη συμπεριφορά της στο απόσπασμα; (μονάδες 3)

4β.στιχ.425-428:ποια ήταν η τύχη των γυναικών σε καιρό πολέμου σύμφωνα


με τα λόγια με της Ανδρομάχης; (μονάδες 3)

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΡΕΠΑΝΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ………..
ΤΑΞΗ Β΄
Καθηγ. Κολοβού Αλεξάνδρα
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ…......................................
ΑΡΧΑΙΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
ΘΕΜΑΤΑ: Ιλιάδα Ζ, 448-481

θα φθάσ' η μέρα να χαθεί κι η Ίλιος η αγία

και ο Πρίαμος ο δυνατός με όλον τον λαόν του.

450 Αλλά των Τρώων η φθορά δεν με πληγώνει τόσο

και του πατρός μου ο θάνατος και της σεμνής μητρός μου

και των γλυκών μου αδελφών, οπού πολλοί και ανδρείοι

από τες λόγχες των εχθρών θα κυλισθούν στο χώμα,

όσ' ο καημός σου, όταν κανείς των Αχαιών σε πάρει

455 εις την δουλείαν, ενώ συ θα οδύρεσαι, θα κλαίεις,

εις τ' Άργος ξένον ύφασμα θα υφαίνεις προσταγμένη·

απ' την Υπέρειαν πηγήν ή από την Μεσσηίδα

νερό θα φέρνεις στανικώς, από σκληρήν ανάγκην·

κι ενώ συ κλαίεις θενά ειπούν: "Ιδέτε την συμβίαν

460 του Έκτορος που πρώτευε των ιπποδάμων Τρώων

στον πόλεμον, που ολόγυρα στην Ίλιον πολεμούσαν".

Αυτά θα ειπούν και μέσα σου θα ξαναζήσει ο πόνος

του ανδρός εκείνου, οπού δεν ζει διά να σε ελευθερώσει.

Αλλά παρά τον θρήνον σου και τ' όνειδος ν' ακούσω,

465 βαθιά στην γην καλύτερα να με σκεπάσει ο τάφος».

Και ο μέγας Έκτωρ άπλωσε τα χέρια στο παιδί του·

έσκουξ' εκείνο κι έγειρε στο στήθος της βυζάστρας·

φοβήθη τον πατέρα του καθώς είδε ν' αστράφτουν

τ' άρματα και απ' την κόρυθα της περικεφαλαίας


470 την χαίτην που τρομακτικώς επάνω του εσειόνταν·

εγέλασε ο πατέρας του και η σεβαστή μητέρα·

και ο μέγας Έκτωρ έβγαλε την περικεφαλαίαν

και καταγής την έθεσεν, όπου λαμποκοπούσε.

Εφίλησε κι εχόρευσε στα χέρια το παιδί του

475 κι έπειτα ευχήθη στους θεούς κι είπε: «Ω πατέρα Δία,

κι όλ' οι επουράνιοι θεοί, δώσετε εις το παιδί μου

τούτο, ως εδώκατε εις εμέ, στο γένος του να λάμπει,

στ' άρματα μέγας, δυνατός στην Ίλιον βασιλέας,

και ως έρχεται απ' τον πόλεμον μ' άρματα αιματωμένα

480 εχθρού που εφόνευσε, να ειπούν: καλύτερος εδείχθη

και του πατρός του, και χαράν θα αισθάνεται η μητέρα».

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.Να αποδώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο των στίχων σε 10 περίπου


σειρές. (μονάδες 4)

2.Αφού μελετήσετε τους στίχους 454-463 και 475-481 να γράψετε α) πώς


φαντάζεται ο Έκτορας στο πρώτο απόσπασμα τη ζωή της Ανδρομάχης μετά
την πτώση της Τροίας και το δικό του θάνατο, β) ποιες αισιόδοξες προβλέψεις
κάνει στο δεύτερο απόσπασμα για την τύχη της πόλης, το μέλλον του γιου του
και της γυναίκας του, και γ) πώς εξηγείτε την ύπαρξη αντιθέσεων ανάμεσα
στα δύο αποσπάσματα; (μονάδες 4)

3α.Να χωρίσετε τους στίχους σε ενότητες και να δώσετε από έναν πλαγιότιτλο
σε κάθε ενότητα. (μονάδες 3)

3β.Να επισημάνετε τα σημεία της ενότητας όπου ο ποιητής χρησιμοποιεί την


τεχνική της προοικονομίας και της δραματικής ειρωνείας. (μονάδες 3)

4α.Ποιο το ήθος του Έκτορα όπως διαφαίνεται από το λόγο του και τη
γενικότερη συμπεριφορά του στο απόσπασμα; (μονάδες 3)

4β.Ποια ήταν η τύχη των γυναικών σε καιρό πολέμου σύμφωνα με τις


πληροφορίες που μας δίνει το απόσπασμα; (μονάδες 3)

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΡΕΠΑΝΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ………..

ΤΑΞΗ Β΄

Καθηγήτρια:Κολοβού Αλεξάνδρα
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ…......................................

ΑΡΧΑΙΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

ΘΕΜΑΤΑ: Ιλιάδα Ζ, 440-473

440 Και προς αυτήν απάντησε ο λοφοσείστης Έκτωρ:

«Όλα τα αισθάνομαι κι εγώ, γυνή μου, αλλά φοβούμαι

και των ανδρών το πρόσωπο και των σεμνών μητέρων,

αν μ' έβλεπαν ως άνανδρος να φεύγω από την μάχην·

ουδ' η καρδιά μου θέλει το, που μ' έμαθε να είμαι

445 γενναίος πάντοτε κι εμπρός να μάχομαι των Τρώων

χάριν της δόξας του πατρός και της δικής μου ακόμη·

ότ' είναι τούτο φανερό στα βάθη της ψυχής μου·

θα φθάσ' η μέρα να χαθεί κι η Ίλιος η αγία

και ο Πρίαμος ο δυνατός με όλον τον λαόν του.

450 Αλλά των Τρώων η φθορά δεν με πληγώνει τόσο

και του πατρός μου ο θάνατος και της σεμνής μητρός μου

και των γλυκών μου αδελφών, οπού πολλοί και ανδρείοι

από τες λόγχες των εχθρών θα κυλισθούν στο χώμα,

όσ' ο καημός σου, όταν κανείς των Αχαιών σε πάρει

455 εις την δουλείαν, ενώ συ θα οδύρεσαι, θα κλαίεις,

εις τ' Άργος ξένον ύφασμα θα υφαίνεις προσταγμένη·

απ' την Υπέρειαν πηγήν ή από την Μεσσηίδα

νερό θα φέρνεις στανικώς, από σκληρήν ανάγκην·

κι ενώ συ κλαίεις θενά ειπούν: "Ιδέτε την συμβίαν

460 του Έκτορος που πρώτευε των ιπποδάμων Τρώων


στον πόλεμον, που ολόγυρα στην Ίλιον πολεμούσαν".

Αυτά θα ειπούν και μέσα σου θα ξαναζήσει ο πόνος

του ανδρός εκείνου, οπού δεν ζει διά να σε ελευθερώσει.

Αλλά παρά τον θρήνον σου και τ' όνειδος ν' ακούσω,

465 βαθιά στην γην καλύτερα να με σκεπάσει ο τάφος».

Και ο μέγας Έκτωρ άπλωσε τα χέρια στο παιδί του·

έσκουξ' εκείνο κι έγειρε στο στήθος της βυζάστρας·

φοβήθη τον πατέρα του καθώς είδε ν' αστράφτουν

τ' άρματα και απ' την κόρυθα της περικεφαλαίας

470 την χαίτην που τρομακτικώς επάνω του εσειόνταν·

εγέλασε ο πατέρας του και η σεβαστή μητέρα·

και ο μέγας Έκτωρ έβγαλε την περικεφαλαίαν

και καταγής την έθεσεν, όπου λαμποκοπούσε.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.Να αφηγηθείτε περιληπτικά σε γ΄ πρόσωπο το περιεχόμενο των παραπάνω


στίχων. (σε 8-10 σειρές ). (μονάδες 4)

2.Ποια είναι τα επιχειρήματα που αντιπαραβάλει ο Έκτορας στην παράκληση


της Ανδρομάχης να μείνει στα τείχη και από εκεί να υπερασπιστεί την Τροία;
(μονάδες 4)

3α. Να χωρίσετε τους στίχους σε ενότητες και να δώσετε από έναν


πλαγιότιτλο σε κάθε ενότητα. (μονάδες 3)

3β.Σε ποιους στίχους έχουμε προοικονομία και για ποια γεγονότα που θα
συμβούν αργότερα μας προϊδεάζει ο ποιητής; (μονάδες 3)

4α.Να χαρακτηρίσετε με βάση τα στοιχεία που δίνονται στους παραπάνω


στίχους τον Έκτορα ως πολεμιστή, σύζυγο και πατέρα. (μονάδες 3)

4β.441-443: τι κυρίως φοβάται ο Έκτορας και με ποια αξία της ομηρικής


κοινωνίας συνδέεται αυτό το συναίσθημα; (μονάδες 3)

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΡΕΠΑΝΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ………..
ΤΑΞΗ Β΄
Καθηγ. Κολοβού Αλεξάνδρα
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ…......................................
ΑΡΧΑΙΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

ΘΕΜΑΤΑ: Ιλιάδα Α,224-253

Με βαρείς λόγους έπειτα και πάλιν ο Πηλείδης 224

προς τον Ατρείδη εστράφηκεν, ούδ΄ έπαυε η χολή του:

«Ω μέθυσε, σκυλόματε, και με καρδιάν ελάφου!

μήτε ποτέ με τον λαόν ν΄ αρματωθείς για μάχην,

μήτε εις καρτέρι να οδηγείς τους πρώτους πολεμάρχους

ετόλμησες· σου φαίνονται τρόμος θανάτου εκείνα·

καλύτερα στο στράτευμα των Αχαιών σ΄ αρέσει 230

όποιος σ΄ εσένα αντιλογά, να του αφαιρείς τα δώρα·

τωόντι αχρείους κυβερνάς, λαοφάγε βασιλέα!

αλλιώς αυτό το αδίκημα θα ήταν το ύστερό σου·

αλλ΄ έναν λόγον θα σου ειπώ, και ομόνω μέγαν όρκον·

ναι, μα το σκήπτρο τούτ΄ οπού κλαδί δεν βγάζ΄ ή φύλλα, 235

καθώς αφήκε τον κορμόν στα όρη εκεί που εκόπη,

και δεν θ΄ αναχλωράνει, αφού τα φύλλα και το φλούδι

γύρω του ελέπισε ο χαλκός, και το φορούν στο χέρι

οι δικαιοκρίτες Αχαιοί τους νόμους να φυλάγουν,

όπως τους έδωκεν ο Ζευς, και θα ΄ναι μέγας όρκος· 240

θ΄ αποζητήσουν οι Αχαιοί μια μέρα τον Πηλείδη

όλοι και συ περίλυπος την δύναμιν δεν θα ΄χεις

να τους βοηθείς, όταν πολλούς θα στρώσει χάμω η λόγχη

του ανθρωποφόνου Έκτορος και σε θα τρώγει ο πόνος,


που αψήφησες των Αχαιών τον πρώτον πολεμάρχον». 245

Είπε και χάμω επέταξε το χρυσοκαρφωμένο

σκήπτρο και πάλι εκάθισε˙ και από το άλλο μέρος

του Ατρείδη έβραζε η χολή· τότ΄ εσηκώθη ο Νέστωρ,

ο γλυκολόγος, λιγυρός ομιλητής της Πύλου

που ωσάν το μέλι η λαλιά του εκύλ΄ από τα χείλη· 250

δυο γενεές είχαν σβησθεί των πρόσκαιρων ανθρώπων,

στην Πύλον, συνομήλικοι και συνανάστροφοί του,

τώρα εις την τρίτην γενεάν βασίλευεν ο γέρος

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.Ποιες διαφορές παρατηρούνται ανάμεσα στα δύο ομηρικά έπη:

α. ως προς το θεσμό της βασιλείας β. ως προς τους δύο κεντρικούς ήρωες.


(μονάδες 4)

2.Ποιο είναι το περιεχόμενο του όρκου του Αχιλλέα; Ποιο σχήμα λόγου
συναντάμε στον όρκο του Αχιλλέα και ποιος είναι ο λειτουργικός του ρόλος;
(μονάδες 4 )

3α. Να διακρίνετε τις επιμέρους ενότητες του αποσπάσματος και να δώσετε


έναν τίτλο σε καθεμιά.

3β.Σε ποια σημεία του αποσπάσματος ο ποιητής χρησιμοποιεί την τεχνική της
προοικονομίας; Για ποια γεγονότα μας προετοιμάζει; ( 3+3=6 μονάδες )

4α.Πώς παρουσιάζεται το ήθος του Αχιλλέα μέσα από τα λόγια του;

4β.Ποια η σημασία του όρκου στην ομηρική κοινωνία και γενικότερα στην
αρχαιότητα; Έχει και σήμερα ο όρκος την ίδια σημασία; (3+3=6 μονάδες )

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΡΕΠΑΝΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ………..
ΤΑΞΗ Β΄
Καθηγ. Κολοβού Αλεξάνδρα
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ…......................................
ΑΡΧΑΙΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

ΘΕΜΑΤΑ: Ιλιάδα Α, (224-245)

Με βαρείς λόγους έπειτα και πάλιν ο Πηλείδης 224

προς τον Ατρείδη εστράφηκεν, ούδ΄ έπαυε η χολή του:

«Ω μέθυσε, σκυλόματε, και με καρδιάν ελάφου!

μήτε ποτέ με τον λαόν ν΄ αρματωθείς για μάχην,

μήτε εις καρτέρι να οδηγείς τους πρώτους πολεμάρχους

ετόλμησες· σου φαίνονται τρόμος θανάτου εκείνα·

καλύτερα στο στράτευμα των Αχαιών σ΄ αρέσει 230

όποιος σ΄ εσένα αντιλογά, να του αφαιρείς τα δώρα·

τωόντι αχρείους κυβερνάς, λαοφάγε βασιλέα!

αλλιώς αυτό το αδίκημα θα ήταν το ύστερό σου·

αλλ΄ έναν λόγον θα σου ειπώ, και ομόνω μέγαν όρκον·

ναι, μα το σκήπτρο τούτ΄ οπού κλαδί δεν βγάζ΄ ή φύλλα, 235

καθώς αφήκε τον κορμόν στα όρη εκεί που εκόπη,

και δεν θ΄ αναχλωράνει, αφού τα φύλλα και το φλούδι

γύρω του ελέπισε ο χαλκός, και το φορούν στο χέρι

οι δικαιοκρίτες Αχαιοί τους νόμους να φυλάγουν,

όπως τους έδωκεν ο Ζευς, και θα ΄ναι μέγας όρκος· 240

θ΄ αποζητήσουν οι Αχαιοί μια μέρα τον Πηλείδη

όλοι και συ περίλυπος την δύναμιν δεν θα ΄χεις

να τους βοηθείς, όταν πολλούς θα στρώσει χάμω η λόγχη

του ανθρωποφόνου Έκτορος και σε θα τρώγει ο πόνος,


που αψήφησες των Αχαιών τον πρώτον πολεμάρχον». 245

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.Ποιες διαφορές παρατηρούνται ανάμεσα στα δύο ομηρικά έπη:

α. ως προς το θεσμό της βασιλείας β. ως προς τους δύο κεντρικούς ήρωες.


(μονάδες 4)

2.Ποιο είναι το περιεχόμενο του όρκου του Αχιλλέα; Ποιο σχήμα λόγου
συναντάμε στον όρκο του Αχιλλέα και ποιος είναι ο λειτουργικός του ρόλος;
(μονάδες 4 )

3α. Να διακρίνετε τις επιμέρους ενότητες του αποσπάσματος και να δώσετε


έναν τίτλο σε καθεμιά.

3β.Σε ποια σημεία του αποσπάσματος ο ποιητής χρησιμοποιεί την τεχνική της
προοικονομίας; Για ποια γεγονότα μας προετοιμάζει; ( 3+3=6 μονάδες )

4α.Πώς παρουσιάζεται το ήθος του Αχιλλέα μέσα από τα λόγια του;

4β.Ποια η σημασία του όρκου στην ομηρική κοινωνία και γενικότερα στην
αρχαιότητα; Έχει και σήμερα ο όρκος την ίδια σημασία; (3+3=6 μονάδες )

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΡΕΠΑΝΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ………..
ΤΑΞΗ Β΄
Καθηγ. Κολοβού Αλεξάνδρα
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ…......................................
ΑΡΧΑΙΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Α΄ ΚΕΙΜΕΝΟ (Ραψωδία Α΄ στίχοι 106-139)

Με βλέμμα κακοσήμαντο στον Κάλχαντα είπε πρώτα: 106

«Μάντι κακών, όχι, ποτέ πρόσχαρό τι δεν μου 'πες,

και ο νους σου πάντοτε αγαπά κακά να προμαντεύει·

λόγον δεν είπες συ ποτέ καλόν ούτ' έχεις πράξει.

Και τώρα εδώ στους Δαναούς χρησμολογείς και λέγεις, 110

οπώς για τούτο συμφορές τους δίδει ο μακροβόλος,

ότι την πλούσια ξαγορά της θυγατρός του Χρύση

δεν δέχθηκα· ναι, θέλω εγώ καλύτερα την κόρη

σπίτι μου, αφού την προτιμώ της νυμφευτής μου ακόμα

της Κλυταιμνήστρας και ποσώς κατώτερη δεν είναι 115

στην κλάση, στο ανάστημα, στη γνώμη και στα έργα.

Και όμως αν συμφέρει αυτό, θε να την αποδώσω·

το καλό θέλω του λαού, ποτέ τον όλεθρό του·

αλλά δώρο ετοιμάσετε σ' εμένα ευθύς, τι μόνος

εγώ δεν πρέπει αδώρητος να μείνω των Αργείων 120

και όλοι το βλέπετε ότι αλλού το δώρο μου πηγαίνει».

Του αντείπεν ο φτερόποδος ισόθεος Πηλείδης:

«Ένδοξε Ατρείδη, περισσά φιλόπλουτε, τι λέγεις;

Οι μεγαλόψυχοι Αχαιοί πώς θα σου δώσουν δώρον;

Μη κάπου λάφυρα κοινά γνωρίζομε αφημένα; 125

Ὀσ' απ' τες χώρες, πήραμε, εμοιρασθήκαν όλα

και να τα ξανακάμομε σωρό δεν είναι πρέπον·


αλλά συ τώρα στον θεόν απόλυσε την κόρη,

και τετραπλά θ' ανταμειφθείς, αν ποτέ δώσει ο Δίας

οι Αχαιοί να πάρομε την πυργωμένην Τροίαν». 130

Και προς αυτόν απάντησεν ο μέγας Αγαμέμνων:

«Αν και γενναίος, μη ζητείς με απάτην να με πάρεις,

θείε Πηλείδη, κι εύκολα δεν θα με καταπείσεις,

να έχεις συ το δώρο σου και εγώ να το στερούμαι·

θέλεις και με παρακινείς την κόρη ν' αποδώσω· 135

αλλ' αν δώρον ισότιμο της αρεσιάς μου λάβω

απ' τους γενναίους Αχαιούς, αρκεί, και αν δεν μου δώσουν,

θα έλθω με το χέρι μου να πάρω ή το δικό σου

το δώρον ή του Αίαντος ή κείνο του Οδυσσέως·

Β΄ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1.Ποιες διαφορές παρατηρούνται ανάμεσα στα δύο ομηρικά έπη:
α. ως προς τους θεούς β. ως προς τους δύο κεντρικούς ήρωες. (μονάδες 4)
2. Να αποδώσετε περιληπτικά το νόημα των στίχων σε 10 περίπου σειρές. (μονάδες 4 )
3α.Να χωρίσετε το απόσπασμα σε ενότητες με κριτήριο τα πρόσωπα που μιλούν και να
δώσετε σε καθεμιά έναν πλαγιότιτλο.
3β.στίχος 127 και στίχοι 129-130:ποια ή ποιες τεχνικές χρησιμοποιεί ο ποιητής στους
παραπάνω στίχους; Να τις σχολιάσετε. (3+3 μονάδες)
4α.Να χαρακτηρίσετε τον Αγαμέμνονα και τον Αχιλλέα όπως παρουσιάζονται στους
παρατιθέμενους στίχους και να δικαιολογήσετε το χαρακτηρισμό σας.
4β.Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ιδανικού τύπου γυναίκας στην ομηρική εποχή σύμφωνα
με τον Αγαμέμνονα; Να στηρίξετε την απάντησή σας με στοιχεία από το κείμενο.
(3+3 μονάδες)
Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις.
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ.

You might also like