ΡΑΨΩΔΙΑ Ζ 369-529

ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΡΑΨΩΔΙΕΣ:

Ο Διομή δης έχει ολοκληρώ σει την αριστεία του τραυματίζοντας τον Άρη. Ο Διομή δης
μαζί με τον Αίαντα εξασφαλίζουν την επικρά τηση των Αχαιώ ν. Οι Αχαιοί μά λιστα
καταδιώ κουν τους Τρώ ες. Οι τελευταίοι βρίσκονται σε δύ σκολη θέση. Ο Έλενος , γιος
του Πρίαμου και μά ντης, στέλνει τον Έκτορα στην πό λη, με την εντολή η μητέρα τους, η
Εκά βη, να παρακαλέσει τη θεά Αθηνά να σώ σει την πό λη από τον Διομή δη.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Αφή νοντας το αρχοντικό του Πά ρη, ο Έκτορας τρέχει στο δικό του σπίτι, για να
συναντή σει τη γυναίκα του, Ανδρομά χη, και το μικρό γιο του. Δεν την βρίσκει και οι
υπηρέτριες τον πληροφορού ν ό τι η Ανδρομά χη έτρεξε ανή συχη στα τείχη , ό ταν έμαθε
ό τι νικού ν οι Δαναοί. Ο Έκτορας ύ στερα από αυτές τις πληροφορίες πηγαίνει προς τα
τείχη. Όταν συναντά τη γυναίκα του στις Σκαιές Πύ λες, της μιλά . Μαζί με την
Ανδρομά χη βρίσκεται και η παραμά να, που κρατά στην αγκαλιά της το μικρό
Αστυά νακτα. Η Ανδρομά χη, προαισθανό μενη το κακό που έρχεται, προσπαθεί να πείσει
τον Έκτορα να παραμείνει μέσα στην οχυρωμένη πό λη και από εκεί να αμυνθεί. Εκείνος
ό μως αρνείται. Θέτει το καθή κον προς την πατρίδα και τους συμπολίτες του πά νω από
την αγά πη προς την οικογένειά του. Ο ή ρωας προβλέπει το τέλος της Τροίας, τη σφαγή
των κατοίκων της και την αιχμαλωσία της Ανδρομά χης, γεγονό ς που τον πληγώ νει.
Ακολουθεί μια πολύ τρυφερή σκηνή με τον γιο του, που κά νει και τους δύ ο γονείς να
γελά σουν. Ο Έκτορας αγκαλιά ζει τον Αστυά νακτα, τον χαϊδεύ ει, τον φιλά και εύ χεται να
γίνει καλύ τερος από αυτό ν. Στη συνέχεια παρηγορεί την Ανδρομά χη. Τέλος, φορά την
περικεφαλαία του και φεύ γει για τη μά χη. Η Ανδρομά χη πηγαίνει στο σπίτι και θρηνεί
τον σύ ζυγό της , αν και είναι ζωντανό ς. Στο μεταξύ ο Πά ρης οπλισμένος κατεβαίνει και
αυτό ς στο πεδίο της μά χης. Τα δύ ο αδέλφια συναντιού νται και ο Έκτορας παρακαλά
τους θεού ς να βοηθή σουν να σωθεί η Τροία.

ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Α. Στίχοι 369-389: Ο Έκτορας στο παλά τι του – πληροφορείται πως η Ανδρομά χη έχει
πά ει στα τείχη.
B. Στίχοι 390- 403: Ο Έκτορας κατευθύ νεται στις Σκαιές Πύ λες και συναντά την
Ανδρομά χη, την παραμά να και το μικρό γιο του.
Γ. Στίχοι 404-439: Η Ανδρομά χη παρακαλά τον Έκτορα να μείνει στην πό λη.
Δ. Στίχοι 440-465: Η απά ντηση του Έκτορα – φοβά ται για την τύ χη της οικογένειά ς
του- η προστασία της πατρίδας υπερά νω της οικογένειά του.
Ε. Στίχοι 466-481: Τρυφερή στιγμή του Έκτορα με το γιο του- παρά κληση προς το Δία.
ΣΤ. Στίχοι 482-502: Ο Έκτορας αποχαιρετά την Ανδρομά χη- Η Ανδρομά χη θρηνεί στο
αρχοντικό της τον Έκτορα , αν και είναι ζωντανό ς.
Z. Στίχοι 503-529: Ο Έκτορας συναντά τον Πά ρη και τον κατηγορεί για την αδρά νειά
του- και οι δύ ο πηγαίνουν στο πεδίο της μά χη.
 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ ΗΡΩΩΝ
ΈΚΤΟΡΑΣ: Ο γενναίος υπερασπιστή ς της Τροίας. Στη ραψωδία Ζ βλέπουμε ό χι τό σο
τον πολεμιστή Έκτορα αλλά τον οικογενειά ρχη. Γι’ αυτό και έχει μεγά λη επιθυμία να
δει τη γυναίκα του και το παιδί του. Αγαπά την Ανδρομά χη και συμμερίζεται τους
φό βους της. Ως γνήσιος άνδρας όμως εκείνης της εποχής το ύψιστο ιδανικό του
είναι η υπεράσπιση της πατρίδας του και η γενναιότητα στη μάχη. Έτσι δεν
δέχεται την προτροπή της συζύ γου του να μείνει στην πό λη. Ντρέπεται τα σχό λια των
συμπολιτώ ν του , αν προχωρή σει σε μια τέτοια ενέργεια. Είναι τρυφερό ς πατέρας και
γι’ αυτό αγκαλιά ζει τον Αστυά νακτα. Μά λιστα , ένδειξη της τρυφερό τητά ς του είναι η
κίνησή του να βγά λει την περικεφαλαία του πολεμιστή , καθώ ς αυτή προκαλού σε φό βο
στο μικρό παιδί. Είναι προστατευτικό ς προς τον αδελφό του , τον Πά ρη. Αναγνωρίζει
πως είναι γενναίος αλλά τον επικρίνει ταυτό χρονα για την οκνηρία του και για το
γεγονό ς πως περνά χρό νο με την Ελένη. Το τονίζει αυτό , γιατί θέλει να τον
προστατεύ σει από τυχό ν επικριτικά σχό λια των Τρώ ων .
ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ: Αγαπά τον ά νδρα και την οικογένειά της. Φοβά ται μή πως συμβεί
κά ποιο κακό στον Έκτορα. Γι’ αυτό και είχε πά ει στα τείχη, για να μά θει νέα του.
Φοβά ται για την τύ χη και του παιδιού της σε περίπτωση θανά του του Έκτορα. Έχει
λοιπό ν τα συναισθή ματα που θα είχε κά θε υπεύ θυνη σύ ζυγος και μητέρα. Είναι
τραγικό πρόσωπο, γιατί έχει χά σει γονείς και αδέλφια. Καθώ ς είναι γυναίκα ,σύ ζυγος
και μητέρα λειτουργεί περισσό τερο με το συναίσθημα παρά με τη λογική .
ΠΑΡΗΣ : Ο αδελφό ς του Έκτορα. Φέρει την ευθύ νη , μαζί με την Ελένη, για τον πό λεμο
αυτό και τα δεινά που προκαλεί. Είναι γενναίος αλλά δίνει και αφορμές να τον
κατηγορή σουν για οκνηρία.
ΑΣΤΥΑΝΑΚΤΑΣ : Βωβό πρό σωπο. Ο μικρό ς γιος του Έκτορα και της Ανδρομά χης. Με
βά ση το μύ θο στην κατά την ά λωση της Τροίας θα θανατωθεί από τους Αχαιού ς. Έτσι
γίνεται αθώ ο θύ μα του πολέμου. Θα μπορού σε να ειπωθεί πως με έμμεσο τρό πο είναι
φορέας αντιπολεμικού μηνύματος.

ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ:

ΑΦΗΓΗΣΗ:
Στίχοι 369-397 (δίνεται με ζωντά νια η αγωνία του Έκτορα να συναντή σει τη γυναίκα
του), 413-428 (δίνεται έμφαση και δραματικό τητα στα δεινά που υπέστη η οικογένεια
της Ανδρομά χης),
Στίχοι 505-529 (τονίζεται η επιστροφή του Έκτορα αλλά και του περή φανου Πά ρη στη
μά χη και η κριτική του Έκτορα προς αυτό ν λό γω της οκνηρίας του).
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Στίχοι 398-412 (περιγρά φονται με ακρίβεια τα συναισθή ματα της Ανδρομά χης και οι
φό βοι της),
Στίχοι 429-504 ( περιγρά φονται με ακρίβεια τα συναισθή ματα της Ανδρομά χης και οι
φό βοι της καθώ ς και οι παρό τρυνσή της προς τον Έκτορα να μείνει στην πό λη,
τονίζονται οι λό γοι για τους οποίους ο Έκτορας δεν μπορεί να δεχτεί την πρό ταση της
Ανδρομά χης, περιγρά φονται οι φό βοι του για το μέλλον της οικογένειά ς του, έχουμε
την περιγραφή του μικρού Αστυά νακτα και της τρυφερή ς σκηνή ς του Έκτορα με το γιο
του, τέλος περιγρά φεται ο θρή νος της Ανδρομά χης στην οικία της).

ΔΙΑΛΟΓΟΣ:
Στίχοι 376-389 (διά λογος Έκτορα και υπηρετριώ ν στο παλά τι- δίνεται με
παραστατικό τητα η αγωνία του Έκτορα για το που βρίσκεται η Ανδρομά χη και η
αδημονία του να την συναντή σει),
Στίχοι 406-465 (διά λογος Έκτορα – Ανδρομά χης, με παραστατικό τητα και ζωντά νια –
δραματικό τητα αποδίδονται οι σκέψεις , οι αγωνίες και οι φό βοι τους),
Στίχοι 518- 529 (με παραστατικό τητα και ζωντά νια τονίζεται η αναγνώ ριση, εκ μέρους
του Έκτορα, της γενναιό τητας του Πά ρη αλλά και η κριτική του προς αυτό ν λό γω της
οκνηρό τητά ς του).

ΑΣΤΟΧΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ:
Στίχοι 378-380 . Εδώ ο Έκτορας ρωτά τις υπηρέτριες για το πού βρίσκεται η
Ανδρομά χη. Τους θέτει δύ ο πιθανές απαντή σεις αλλά καμιά δεν είναι η σωστή . Έτσι οι
υπηρέτριες πρώ τα θα απορρίψουν τις λανθασμένες απαντή σεις και μετά θα πουν τη
σωστή . Με αυτό ν τον τρό πο η απά ντηση για το πού βρίσκεται η Ανδρομά χη έρχεται
σταδιακά δημιουργώ ντας αγωνία στον αναγνώ στη.

ΕΙΚΟΝΕΣ :
α)Στίχοι 488-489 : η εικό να της Ανδρομά χης που αγωνία στα τείχη
β)Στίχοι 392-394 και 404-406 : η εικόνα της συνάντησης του Έκτορα με την Ανδρομάχη

γ) Στίχοι 466-481 : η τρυφερή εικό να του Έκτορα με το γιο του

δ) Στίχοι 497-502 : η εικό να της Ανδρομά χης και των γυναικώ ν που θρηνού ν τον
Έκτορα φοβού μενες το τέλος του.
ΕΠΙΚΗ ΕΙΡΩΝΕΙΑ:
α) Στίχοι 414 -428 : Ο Αχιλλέας είχε σκοτώ σει τον πατέρα και ά λλα μέλη της
οικογένειας της Ανδρομά χης. Τό τε ο Αχιλλέας φέρθηκε με σεβασμό στο νεκρό πατέρα
της Ανδρομά χης. Το ίδιο πρό σωπο, ο Αχιλλέας, θα σκοτώ σει και τον σύ ζυγο της , τον
Έκτορα. Στο νεκρό Έκτορα ό μως θα φερθεί ατιμωτικά .
β) Στίχοι 475-481: Ο Έκτορας παρακαλά τον Δία να γίνει ο γιος του λαμπρό ς βασιλιά ς
και ό λοι οι Τρώ ες να λένε πως ξεπέρασε σε γενναιό τητα τον πατέρα του. Όμως τον
Αστυά νακτα θα τον θανατώ σουν οι Αχαιοί, μό λις κυριεύ σουν την Τροία.
γ) Στίχοι 526-529 : Ο Έκτορας λέει στον Πά ρη πως , ό ταν διώ ξουν τους Αχαιού ς και ο
πό λεμος τελειώ σει, οι ελεύ θεροι Τρώ ες θα σταματή σουν να κατηγορού ν τον Πά ρη για
οκνηρία. Γνωρίζουμε , βέβαια, πως η Τροία θα κυριευθεί από τους Δαναού ς.

ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΣΗ:
Στίχοι 413-428 . Εδώ , με την αναφορά στο χαμό της οικογένειας της Ανδρομά χης,
καθυστερεί η εξέλιξη των γεγονό των και αυξά νεται η αγωνία των αναγνωστώ ν.

ΠΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ:
Στίχοι 448-449. Εδώ , με τα λό για του Έκτορα, προαναγγέλλεται η ά λωση και η
καταστροφή της Τροίας.

ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΕΙΣ:
α) Στίχος 401. Απλή και σύ ντομη παρομοίωση. Παρομοιά ζεται ο γιος του Έκτορα με
ό μορφο αστέρι
β) Στίχοι 506-514. Σύ νθετη- διεξοδική παρομοίωση. Παρομοιά ζεται η περηφά νια του
Πά ρη, καθώ ς πηγαίνει στις Σκαιές Πύ λες , για να βγει στο πεδίο της μά χης (δεικτικό
μέρος στίχοι 512- 514) , με τον περή φανο καλπασμό ενό ς καλοθρεμμένου και
περιποιημένου αλό γου στην πεδιά δα (αναφορικό μέρος στίχοι 506 - 511 )

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ-ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ:
ΑΝΔΡΕΙΑ: Το σημαντικό τερο ιδανικό για έναν ά νδρα της εποχή ς εκείνης ή ταν η
γενναιό τητα στη μά χη. Η υπερά σπιση της πατρίδας και η προστασία των
συμπολεμιστώ ν του. Αυτή η ανδρεία φέρνει τιμή στον μαχητή και η τιμή θα φέρει δό ξα
και για τον ίδιο ά λλα και για την οικογένειά του και για τους απογό νους του. Γι’ αυτό
και ο Έκτορας δεν θα ακού σει την προτροπή της Ανδρομά χης να παραμείνει στην πό λη.
Θεωρεί χρέος του να πολεμή σει για να προστατέψει την πατρίδα του. Έτσι θα τιμηθεί και θα
δοξαστεί (στίχοι 441-447 και 464-465). Η αντίθετη συμπεριφορά , η έλλειψη ανδρείας , η
δειλία προκαλεί αισθή ματα ντροπή ς. Γι’ αυτό και ο Έκτορας συμβουλεύ ει τον Πά ρη να
μην είναι οκνηρό ς , ώ στε να μην ντροπιαστεί στα μά τια των Τρώ ων (στίχοι 523-525)
ΜΟΙΡΑ: Η μοίρα ή ταν μια δύ ναμη ανώ τερη από τους ανθρώ πους. Κανείς δεν μπορού σε
να ξεφύ γει από αυτή ν. Έτσι και στον στίχο 448-449 υπονοείται πως η μοίρα της Τροίας
είναι να κυριευθεί από τους Αχαιούς.
ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ: Η γυναίκα, για να είναι ευσεβή ς, θα πρέπει να εμφανίζεται
δημό σια με πέπλο και συνοδευό μενη από υπηρέτριες. Γι’ αυτό και η Ανδρομά χη , ό ταν
πή γε στα τείχη , συνοδευό ταν από την τροφό (στίχοι 438-400). Τα καθή κοντα μιας
γυναίκας εκείνης της εποχή ς ή ταν η επίβλεψη των οικιακώ ν εργασιώ ν (γι’ αυτό και ο
Έκτορας στους στίχους 490-492 την προτρέπει να γυρίσει στο σπίτι και να ασχοληθεί
με την ηλακά τη , τον αργαλειό και τις υπηρέτριες που καταγίνονται με τις δουλειές του
σπιτιού ). Επίσης, οι γυναίκες ή ταν αυτές που πή γαιναν σε στιγμές αγωνίας να
παρακαλέσουν τους θεού ς και να τους εξευμενίσουν, ώ στε να προστατεύ σουν τους
ά ντρες τους (στους στίχους 379-380 ο Έκτορας ρωτά αν η γυναίκα του έχει πά ει μαζί
με ά λλες στο ναό της Αθηνά ς , για να την εξευμενίσει). Τέλος ο θρή νος μαζί με ά λλες
γυναίκες στο σπίτι για το χαμό του συζύ γου ή του γιου αποτελού σε χαρακτηριστικό
του γυναικείου φύ λου (στους στίχους 497-502 η Ανδρομά χη, γυρίζοντας στο αρχοντικό
της, θρηνεί μαζί με ά λλες γυναίκες, γιατί φοβά ται πως ο Έκτορας θα πεθά νει).