Dsa Nanded 2014

,
2014
, “ ”
31 , 2015 (ÁÖß´ÖŸÖß.¯ÖÏ.¯ÖÏ.¯ÖÖÓœü¸êü
अनुक्रमनणका
नजल्हा सामानजक व आर्थथक समालोचन - 2014
नजल्हा : नांदेड
तक्ता क्र.. विषय पृष्ठ क्र..
भाग 1 - समालोचन.
1. विल्ह्याचा समग्र आढािा 8
2. दृष्ष्िक्षेपात विल्ह्हा 24
3. विल्ह्हा योिनेचा आढािा
विल्ह्याचा नकाशा 28
वनिडक वनदॄ शकांिर आधावरत आलेख 29
भाग 2 - सांख्ययकीय तक्ते.
1 ननवडक ननदे शक
1.1 विल्ह्यातील विविध आर्थथक ि सामाविक बाबंचे वनिडक वनदॄ शक 34
1.2 विल्ह्यातील महत्िाची सांष्ययकी 39
2 नजल्हा उत्पन्न अंदाज
2.1 क्षेत्रिार विल्ह्हा उत्पन्न ि दरडोई विल्ह्हा उत्पन्न - चालू किकमतंनुसार 41
2.2 क्षेत्रिार विल्ह्हा उत्पन्न ि दरडोई विल्ह्हा उत्पन्न - ष्थथर (2004-05) किकमतंनुसार 44
3 किकमती व साववजननक नवतरण व्यवस्था
किकमती नवषयक आकडे वारी
3.1 विल्ह्यातील महत्िाच्या िथतुंच्या त्रैमावसक सरासरी वकरकोळ किकमती 47
साववजनीक नवतरण व्यवस्था
3.2 राथतभाि धान्य दुकाने आवण रे शनकाडड धारकांची संयया 49
3.3 अंत्योदय अन्न येािना, दावरद्रय रे षेखालील (अंत्योदय अन्न येािना िगळू न) ि दावरद्रय रे षेिरील 50
कुिुं बांसाठी अन्नधान्याचे वनयतन ि उचल
4 जमीन व इतर महसूल,स्थाननक स्वराज्य संस्थांचे उत्पन्न/खचव,बँकिकग,नवमा,बचत गट
िमीन ि इतर महसूल

4.1 (अ) गोळा केले ला महसूल (िमीन महसूल, िाढीि, संवकणड, वि.प., ग्रा.प., पं.स., सेस, इ.िी.एस., 52
वशक्षण, अकृ षीक, वसिी सिॄ, िथतीिाढ ि नझूल )
4.1 (ब) गोळा केले ला महसूल (खाणी, गौणखवनि, मत्थय, कोिड फी ि मुद्रांक, बी.बी.डी.आर., नंदणीपत्र, 53
महसूली, करमणूक, िावहरात इत्यादी)
4.1 (क) गोळा केले ला महसूल (तगाई, अवधक धान्य, मृद संधारण, िनिवमन किड, अकृ षीक किड, 54
आदशड गृहवनमाण, पष्चचम पावकथतानातून आलेले वनिावसत त्यांची मोडतोड, प्रकल्ह्पग्रथतांना,
कुळांना वदलेले किड, पूरग्रथत, िवमन सुधारणा इत्यादी)
स्थाननक स्वराज्य संस्थांचे उत्पन्न/खचव

4.2 थथावनक थिराज्य संथथांचे उत्पन्न ि खचड 55
1
4.3 नागरी थथावनक थिराज्य संथथांचे 2009-10 मधील उत्पन्न ि खचड 56
4.4 ग्रामपंचायतंचे उत्पन्न ि खचड 57
4.5 विल्ह्हा पवरषदचे उत्पन्न ि खचड 58
बँक व नवमा
4.6 तालुकावनहाय बँक कायालये, िगीकृ त बँकांची संयया, ठे िी ि किॄ 60
4.7 विल्ह्यातील आयुर्थिमा विषयक आकडे िारी 61
बचत गट
4.8 विल्ह्यातील बचत गिांबाबतची मावहती 63
4.9 विल्ह्यातील विल्ह्हा ग्रावमण विकास यंत्रणा ि मवहला आर्थथक विकास महामंडळ यांच्या माफडत 64
थथावपत बचत गिांबाबतची मावहती
5 कृ षी व संलग्न सेवा
कृ षी
5.1 िवमनीच्या िापराविषयी मावहती 66
5.2 वनरवनराळ्या वपकांखालील क्षेत्र 67

5.3 ×•Ö»ÆüµÖÖŸÖ वितरीत करण्यात आलेले वबयाणे 73
5.4 रासायवनक खतांचा िापर 74
5.5 वनरवनराळ्या वपकांचे उत्पादन 75
5.6 मुयय वपकांचे दर हे क्िरी अंदावित उत्पादन 77
5.7 तालुकावनहाय पिडन्य वदिसांची संयया ि एकूण पिडन्य 78
पदुम
5.8 कृ वत्रम रे तन कायडक्रमाची प्रगती 80
5.9 कृ वत्रम रे तन ि दुग्ध उत्पादनाची तालुकावनहाय प्रगती 81
5.10 पशुिैद्यवकय संथथाबाबतची मावहती 82
5.11 मान्यताप्राप्त पशुिध गृहे आवण त्यात कत्तल केलेल्ह्या पशुंची संयया 83
5.12 भूिल मत्थयव्यिसायविषयक मावहती 84
5.13 सागरी मत्थयव्यिसायविषयक मावहती »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 85
5.14 शासकीय आवण सहकारी दुग्ध शाळांमधील दुग्ध उपउत्पादने 86
5.15 दुग्ध विकास सहकारी संथथाबाबतची मावहती 86
जलसंपदा व लाभ क्षे त्र
5.16 विल्ह्यातील किसचनाच्या ि पाणी उपसा करण्याच्या सोयी 88
5.17 विविध साधनांखालील ओवलताचे क्षेत्र 89
5.18 किसचन विवहरीविषयक मावहती 90
5.19 कूपनवलका, हातपंप ि विद्युत पंपांविषयी मावहती 91
5.20 विल्ह्यातील पािबंधारे विषयक सुविधा (राज्यथतर पािबंधारे ) 92
5.21 विल्ह्यातील लघुपािबंधाऱ्यांच्या कामाविषयक मावहती 93
5.22 मोठे ि मध्यम पािबंधारे प्रकल्ह्पांविषयी मावहती 95
5.23 विल्ह्हयातील लघुपािबंधारे विषयी सुविधा 98
5.24 विल्ह्हयातील पाणलेाि क्षेत्र विकास कायडक्रमांतगडत मृद ि िलसंधारण कामांची प्रगती 99
वने व पयावरण
2
5.25 विल्ह्यातील एकूण िनक्षेत्र 101
5.26 विल्ह्यातील िनांचे िगीकरण 101
5.27 सामाविक िनीकरण कायडक्रमांतगडत िृक्षरोपणाचे लक्ष्य ि साध्य 102
5.28 िन्यिीि ि राष्रीय उद्याने / अभयारण्याअंतगडत प्रकल्ह्पवनहाय क्षेत्र ि खचड 102
5.29 मुयय ि गौण िन उत्पादने ि उत्पन्नाविषयी मावहती 103
5.30 संिगडवनहाय कारखान्यांचा तपशील 104
6 उद्योग व सहकार
उद्योग
6.1 विल्ह्यातील उद्योगांबाबतचा तपशील 106
6.2 विल्ह्यातील विविध यंत्रणाकडे उपलब्ध असलेल्ह्या थियंरोिगाराच्या योिनांतगडत लाभ वदलेल्ह्या 107
लाभधारकां
रोिगार ची संरोिगार
ि थियं यया
6.3 कारखान्यातील कामगारांची दै वनक सरासरी संयया 109
6.4 रोिगार ि थियंरोिगार मागडदशडन कृद्रांतील आकडे िारी 110
6.5 शासकीय ि थथावनक थिराज्य संथथांतील कमडचाऱ्यांची संयया 11
6.6 वनरवनराळया उद्योगांतील रोिगारांबाबतची मावहती 112
कामगार
6.7 दुकाने, व्यापारी संथथा ि त्यातील कामगारांबाबतची मावहती 114
सहकार
6.8 प्राथवमक कृ वष सहकारी संथथांचे कायड 116
6.9 विल्ह्यातील कृ वष सहकारी बँकांचा तपशील 118
6.10 प्राथवमक कृ वष पतपुरिठा संथथांचा तपशील 119
6.11 विल्ह्यातील साखर कारखाने विषयक मावहती 120
6.12 विविध प्रकारच्या सहकारी संथथा 121
6.13 सहकारी संथथांची वित्तीय ष्थथती 122
6.14 सहकारी संथथांची लेखापरीक्षण िगाप्रमाणे संयया 123
6.15 राज्य / विल्ह्हा कायडक्षेत्र असलेल्ह्या सहकारी बँकाचे कायड 124
6.16 वबगर-कृ षी सहकारी पतसंथथांचे कायड 125
6.17 परिानाधारक सािकारांची संयया आवण त्यांनी वदलेली किॄ 126
पणन
6.18 विल्ह्हा आवण प्राथवमक पणन संथथांचे कायड 128
6.19 वनयंवत्रत बािारपेठातील कृ षी मालांची िार्थषक आिक 131
6.20 वनिडक कृ वष मालाच्या त्रैमावसक सरासरी घाऊक वकमंती 134
वस्त्रोद्योग
6.21 सहकारी सूत वगरण्या, हातमाग ि यंत्रमाग यांचा तपशील 136
7 पायाभूत सुनवधा
उजा
7.1 विल्ह्यातील वििेचा िापर 138
प्रादे नशक पनरवहन व महाराष्ट्र राज्य मागव पनरवहन व दळणवळण
7.2 मोिार िाहनांची आवण ि†Öã–ÖÖ®ŸÖß¬ÖÖ¸üÛúÖÓ“Öß संयया 140
7.3 महाराष्र राज्य मागड पवरिहन महामंडळाची प्रिासी िाहतूक 141
3
7.4 थथावनक थिराज्य संथथांचे िाहतूक उपक्रम »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 141
7.5 पोथि आवण दूरध्िनी सेिा यांची आकडे िारी 142
साववजननक बांधकाम
7.6 रोड प्लॅन 1981-2001(सुधारीत आराखडा) नुसार विल्ह्यातील रथतेविकास कायडक्रमाची प्रगती 144
7.7 प्रकार ि पृष्ठभाग यानुसार रथत्यांची लांबी 145
7.8 तालुक्यातील रथतेविषयक आकडे िारी (आवदिासी + वबगर आवदिासी) 146
पाणी पुरवठा व स्वच्छता
7.9 वपण्याच्या पाण्याच्या सोयी ि िं चाई संबंधी केलेल्ह्या उपाययोिना 148
7.10 अनुसवू चत िाती ि निबौध्द िैयष्क्तक नळिोडणी 150
7.11 ग्रामीण भागात शौचालयाची सुविधा असणाऱ्या कुिूं बांची संयया 151
8 सामािीक क्षेत्रे ि सामूवहक सेिा
नशक्षण
8.1 विल्ह्यातील प्राथवमक शाळांबाबतची मावहती 153
8.2 विल्ह्यातील माध्यवमक शाळांबाबतची मावहती 156
8.3 विल्ह्यातील उच्च माध्यवमक शाळांबाबतची मावहती 159
8.4 शैक्षवणक संथथांतील अनुसवू चत िातीच्या विद्यार्थ्ययंची संयया 162
8.5 शैक्षवणक संथथांतील अनुसवू चत िमातीच्या विद्यार्थ्ययंची संयया 164
8.6 शैक्षवणक संथथांतील अल्ह्पसंययांक विद्यार्थ्ययंची संयया 166
8.7 विल्ह्यातील साक्षरतेचे प्रमाण 168
8.8 इयत्तावनहाय विद्यार्थ्ययंची संयया 170
8.9 प्राथवमक शाळांतील विद्यार्थ्ययंचे उत्तीणडतेचे प्रमाण 172
8.10 प्राथवमक शाळांतील विद्यार्थ्ययंच्या गळतीचे प्रमाण 173
8.11 शारीवरक वशक्षण महाविद्यालये, क्रीडांगणे, क्रीडा संथथा आवण क्रीडा वशष्यिृत्तीधारक याबाबतची 174
मावहती
8.12 इयत्ता दहािी नंतर विविध क्षेत्रातील उपलब्ध प्रिेश क्षमता 175
8.13 िषाच्या सुरुिातीला प्राप्त अिांची संयया ि प्रिेश वमळालेल्ह्या विद्यार्थ्ययंची संयया 176
8.14 विल्ह्यातील महाविद्यालयांबाबतची मावहती 177
8.15 व्यािसावयक वशक्षण संथथांबाबतची मावहती 179
साववजननक आरोग्य
8.16 सािडिवनक ि शासन सहाय्यीत िैद्यकीय सुविधांची मावहती 182
8.17 खािगी िैद्यकीय सुविधांची मावहती 184
8.18 विल्ह्यात नंद केलेल्ह्या िन्म ि मृत्यूंची संयया 185
8.19 विल्ह्यातील प्रसुतीपूिड तपासणंची संयया 186
8.20 विविध कारणांनस
ु ार मृत्यूची संयया 187
8.21 माता ि बाल संगोपन कायडक्रमांतगडत लस िोचणी 188
8.22 कुिुं ब कल्ह्याण कायडक्रमाची प्रगती 189
मनहला व बालनवकास
8.23 विल्ह्यातील कायडरत अंगणिाड्या, कायडरत सेविका ि अंगणिाड्या इमारतंचा तपवशल 191
8.24 विल्ह्यातील कायडरत अंगणिाड्या ि त्यामधील बालके 192
8.25 विल्ह्यातील कायडरत अंगणिाड्यांमधील कुपोषीत बालकांचे श्रेणीवनहाय िगीकरण 194
8.26 एकाष्त्मक बाल विकास सेिा योिना - माता ि बालसंगोपन 195
4
दानरद्र्य
8.27 शहरी भागातील दावरद्रय रे षेखालील कुिुं बे 197
8.28 ग्रामीण भागातील दावरद्रय रे षेखालील कुिुं बे 198
गृहननमाण
8.29 विविध गृहवनमाण मंडळामाफडत म्हाडाने बांधलेल्ह्या घरांचा तपवशल. 200
8.30 रािीि गांधी प्रकल्ह्प ग्रावमण वनिारा योिना 201
8.31 इंवदरा आिास योिना- ग्रामीण भागासाठी 202
8.32 घरबांधणीसाठी अथडसहाय्य योिनेअंतगडत ग्रामीण क्षेत्रात वदलेली घरे 203
सामानजक न्याय
8.33 विल्ह्यातील मागासिगीय िसतीगृहे, त्यांची प्रिेश क्षमता ि वदलेले प्रिेश 205
8.34 विल्ह्यातील दवलत िथत्या, त्यामधील लोकसंयया ि दवलत िथत्यांची सुधारणा 206
अल्पसंययांक नवकास
8.35 अल्ह्पसंययांक विकास विभागाकडू न राबविण्यात येत असलेल्ह्या विविध योिनांमधील लाभाथी 209
संयया
नवशे ष सहाय्य
8.36 महसुल विभागाकडील सामाविक सुरक्षा योिनांतगडत केलेले अथडसहाय्य 211
8.37 संिय गांधी वनराधारअनुदान योिनृतगडत केलेले अथडसहाय्य 212
मदत व पुनववसन
8.38 पुनिडसन प्रकल्ह्पांची सद्यष्थथती 214
8.39 विल्ह्यातील दुष्काळामुळे झालेली हानी ि पुनिडसन व्यिथथापनांतगडत वदलेले सहाय्य 215
8.40 विल्ह्यातील आपत्तीमुळे झालेली हानी ि आपत्ती व्यिथथापनांतगडत वदलेले सहाय्य 216
9 योजनानवषयक आकडे वारी
नवनवध नवकास योजना
9.1 विल्ह्यातील विविध योिनांतगडत वनयतव्यय ि खचाचा आढािा 218
9.2 विविध विकास शीषाखाली झालेला योिनांतगडत खचड 219
9.3 िीस कलमी कायडक्रमाची भौवतक प्रगती 221
9.4 खासदार थथावनक क्षेत्र विकास कायडक्रम 222
9.5 आमदार थथावनक विकास कायडक्रम (विधानसभा मतदार संघ) 223
9.6 थथावनक विकास कायडक्रम (विधानपवरषद सदथय) 224
महाराष्ट्र रोजगार हमी योजना
9.7 महाराष्र ग्रामीण रोिगार हमी योिना 226
9.8 महाराष्र ग्रामीण रोिगार हमी योिनेखाली घे तलेली कामे, त्यािरील रोिगार ि खचड 226
9.9 महाराष्र ग्रामीण रोिगार हमी योिनेखाली घे ण्यात आलेली प्रकारानुसार कामे ि त्यािरील खचड 227
10 संकीणव
न्याय व प्रशासन
10.1 पोवलस अवधकारी/कमडचारी यांची संयया 230
10.2 विल्ह्यात कायडरत विविध न्यायालये, त्यामधील न्यायाधीशांची संयया ि वनकालात काढलेली 231
प्रकरणे मानहती व जनसंपकव
10.3 विल्ह्यात प्रकावशत झालेली ितडमानपत्रे ि वनयतकावलके 233
10.4 वचत्रपि गृहे, व्ही.डी.ओ. कृद्र आवण केबलधारक यांची आकडे िारी 234
ननवडणूकीबाबत
5
10.5 लोकसभा ि विधानसभा वनिडणूकीबाबतची आकडे िारी 235
नवत्त
10.6 विल्ह्यात गोळा करण्यात आलेला कर महसूल 237
10.7 विल्ह्यात गोळा करण्यात आलेला मूल्ह्यिधीत कर महसूल (व्हॅि) 237
10.8 कोषागारात सादर झालेल्ह्या दे यकांचे तपवशल 238
मानहती व तंत्रज्ञान
10.9 मावहती ि तंत्रज्ञान संबधी तपवशल 240
पयव टन
10.10 विल्ह्हयातील पयडिन थथळाच्या विकासाबाबत सद्यष्थथती 242
10.11 विल्ह्हयातील पयडिन थथळाच्या वठकाणी असलेल्ह्या सुविधा 243
भाग -3 गणनानवषयक आकडे वारी
जनगणना (लोकसंयया)
11.1 लोकसंयया विषयक वनिडक आकडे िारी (नागरी क्षेत्र) 246
11.2 लोकसंयया विषयक वनिडक आकडे िारी (ग्रामीण क्षेत्र) 247
11.3 विल्ह्यातील मागासिगीयांची लोकसंयया 248
11.4 लोकसंयया आवण िृविदर 249
11.5 शहरांची िगडिारी आवण त्यांची लोकसंयया 250
11.6 मुयय ि सीमांतीक काम करणाऱ्यांचे उद्योग गिवनहाय िगीकरण 251
11.7 धमड ि ियोगिानुसार लोकसंयया 253
कृ षी गणना
11.8 िवहती धारणेचा प्रकार आवण क्षेत्रफळ गिानुसार िगीकरण 255
पशुगणना
11.9 (अ) विल्ह्यातील एकूण पशुधन (विदे शी ि संकवरत गाई ि बैल) 257
11.9 (ब) विल्ह्यातील एकूण पशुधन(दे शी ि संकवरत गाई ि बैल) 258
11.9 (क) विल्ह्यातील एकूण पशुधन( म्हशी ि रे डे) 259
11.9 (ड) विल्ह्यातील एकूण पशुधन(इतर पशू) 260
11.10 कृ वष अििारांविषयी मावहती 261
आर्थथक गणना
11.11 कृ षी ि वबगर-कृ षी उद्योग 263
11.12 प्रमुख उद्योग गिानुसार उद्योगांची आवण वनयवमत काम करणा-या कामगारांची संयया 264
11.13 महत्त्िाच्या उद्योग गिानुसार कृ षी ि वबगर - कृ षी आथथापनांची ि त्यातील कामगारांची संयया 265
6
-
7
नजल्हा सामानजक व आर्थथक समालोचन
नांदेड नजल््याचा समग्र आढावा

प्रस्तावना
नांदेड विल्ह्हा हा औरं गाबाद विभागातील ऐवतहासीक विल्ह्हा म्हणुन ओळखला िातो. पवित्र गोदािरी नदी िरील नांदेड
विल्ह्हा हा मध्यिती क्षेत्र असल्ह्याने त्यास गोदािरीचे नाभीथथान मानले िाते. विल्ह्याचे प्रमुख वठकाण असलेले नांदेड हे शहर
गोदािरी नदीच्या काठािर िसले ले आहे . तसेच श्री. गुरु गोकििदकिसगिी सारयया लढिय्याच्या पदथपशाने ही भूमी पुनीत
झाले ली असल्ह्याने नांदेड शहरास पवित्र वतथडक्षेत्राचे महत्ि प्राप्त झाले आहे .
नांदेड विल्ह्हा दवक्षण महाराष्राच्या पठारािर िसलेला आहे . विल्ह्याच्या दवक्षणे कडील भाग हलक्या ि माळरान िमीनीने
व्यापले ला आहे . तसेच उत्तर पुिड भाग हा डंगराळ असल्ह्याने शेती करण्यासाठी अयोग्य आहे . विल्ह्याचा उिडवरत मध्य भाग
सपाि सुपीक ि काळी िमीन असलेला आहे . विल्ह्यात भाग अथिा धरणािरील रृ ि या नािाने ओळखल्ह्या िाणा-या प्रमुख
पिडत राशी आहे त ि त्या विल्ह्याच्या उत्तर पष्चचम ते दवक्षण पुिड भागात गेल्ह्या आहे त. या वशिाय भोकर ि हदगांि तहवसल
मध्ये िाखेड पिडत रांगा ि कंधार मुखेड तहवसल मध्ये बालाघाि ओळखल्ह्या िाणा-या लहान पिडत रांगा आहे त. विल्ह्यात
एकूण भौगोलीक क्षेत्राच्या 11.25 िक्के िनक्षेत्र आहे . पैकी 52 िक्के िनक्षेत्र वकनिि तालूक्यात व्यापले आहे .
नांदेड हे विल्ह्हा मुययालय असून कृद्र ि राज्यशासनाचे ि इतर अनेक कायालये आहे त. तसेच 17 सप्िे बर 1994 रोिी
थिामी रामानंद वतथड मराठिाडा विद्यापीठाची थथापना झाली. या विद्यापीठ कायडक्षेत्रात नांदेड, लातूर, परभणी ि किहगोली हे चार
विल्ह्हे येतात. नांदेड शहरालगत दे शातील सिात मोठा उपसा किसचन प्रकल्ह्पांतगडत असले ला कै. शंकरराि चव्हाण उपसा
किसचन प्रकल्ह्प असून या प्रकल्ह्पातूनच नांदेड शहरास पाणी पुरिठा होतो.
(1) स्थान व भौगोलीक वैनशष्ट्टये
नांदेड विल्ह्हा मराठिाड्यातील एकूण आठ विल्ह्यापैकी एक असून महाराष्राच्या दवक्षण पुिड सीमेला दवक्षणोत्तर
पसरलेला आहे . 18.15 ते 19.55 उत्तर अक्षांश ि 77.7 ते 78.15 पुिड रे खांश मध्ये ष्थथर आहे . नांदेड विल्ह्याच्या उत्तरे स
महाराष्राचा किहगोली ि यितमाळ विल्ह्हा, उत्तर पष्चचमेस परभणी विल्ह्हा, पष्चचम ि नैऋतेस लातूर विल्ह्हा आहे . विल्ह्याच्या
पुिड ि दवक्षण पुिड वदशेला आंध्र प्रदे शातील अवदलाबाद, वनझामाबाद हे विल्ह्हे आहे त. विल्ह्याच्या दवक्षणे ला कनािक
राज्यातील वबदर विल्ह्याचे संतपूर तहवसल आहे .
विल्ह्याचे एकूण क्षेत्रफळ 10502 चौ.वक.मी.असून ते महाराष्र राज्याच्या 3.41 िक्के आहे . या क्षेत्रापैकी 211.1
(2.01%) चौ.वक.मी. क्षेत्र नागरी भागात असून 10298.9 (97.99%) ग्रामीण भागात येत.े प्रशासकीय सोईच्या दृष्ष्िने
विल्ह्याचे 4 महसूली विभाग आहे त. उपविभाग नांदेड, दे गलूर, वकनिि ि भोकर येथे असून एकूण
16 तहवसल ि पंचायत सवमत्या आहे त.
विल्ह्यात ओसाड गािे धरून एकूण 1603 गािे आहे त. एकूण 1310 ग्रामपंचायती पैकी 1130 थितंत्र ि 180 गि
ग्रामपंचायती आहे त. विल्ह्याच्या तेरा नागरी क्षेत्रापैकी नांदेड ि िाघाळा शहरासाठी महानगरपावलका असून, दे गलूर येथे ब
िगड नगरपावलका असून बाकीच्या 11 म्हणिे मुदखेड, हदगािं, वकनिि, उमरी, वबलोली, धमाबाद, कंु डलिाडी, मुखेड,
कंधार, लोहा ि भोकर या क िगड नगर पावलका आहे त. विल्ह्यात एकूण 17 कृ वष उत्पन्न बािार सवमत्या असून त्यापैकी
दे गलूर वबलोली या तहवसलमध्ये 2, अधापूर तहवसलमध्ये एकही नाही आवण उिडरीत तहवसल मध्ये प्रत्येकी एक प्रमाणे कृ वष
उत्पन्न बािार सवमत्या आहे त.
- भुनवज्ञान
या विल्ह्याच्या भुगभात महत्िाचे उल्ह्ले खवनय असे खवनि पदाथड आढळत नाहीत. वकनिि तहवसलच्या काही भागात हलक्या
प्रतीच्या चुनखडीचे साठे आढळतात. वह चुनखडी एक सारयया प्रतीची नसते. ती िाळू वमश्रीत असते. बांधकामासाठी
लागणारी िाळू चे मोठे गोिे ि वििांसाठी लागणारी विवशष्ि प्रकारची माती विल्ह्यात आढळते.
8
-नदीनाले
विल्ह्यातून िाहणा-या महत्िाच्या नद्या गोदािरी, मांिरा, मन्याड, सरं थिती, पैनगंगा, आसना, सीता ि लृ डी या आहे त.
गोदािरी नदी ही विल्ह्यातील प्रमुख नदी असून ती विल्ह्यात पष्चचमेकडू न प्रिेश करते ि विल्ह्याच्या मध्यभागातून पुिॄकडे
िाहते ि आंध्र प्रदे शातील वनझामाबाद विल्ह्यात प्रिेश करते. गोदािरी नदीची सिात मोठी उपनदी असलेली मांिरा नदी
दवक्षणे कडू न उत्तरे कडे िाहु न विल्ह्याची ि आंध्र प्रदे शाची हद्द पार करते. मन्याड नदी कंधार तहवसल मधुन पष्चचमेकडू न
पुिडकडे िाहते ि एकीकडे मुखेड ि दे गलूर तहवसलांची हद्द कायम करते. तर दुसरीकडे वबलोली तहवसलची हद्द बनते.
सरथिती नदी िाखेड पिडतराशीतून उत्तरे कडू न दवक्षणे कडे विल्ह्याया पुिॄकडील भागात िाहते ि माळकौठा गािाििळ
गोदािरी नदीस वमळते. पुिॄकडे िाहणारी आसना नदी नांदेड पासून 1 वक.मी. अंतरािर डाव्या वकना-यािर गोदािरी नदीस
वमळते. लृडी नदी दे गलूर तहवसलमध्ये पष्चचमेकडू न पुिॄकडे िाहते ि ती अशत: दवक्षणकडे सीमेबरोबर िाहते ि नंतर थोडी
उत्तरे कडे मागड बदलून दे गलूर तहवसल मधून िाहत िात मांिरा नदीस वमळते. पैनगंगा नदी विल्ह्याची उत्तरे कडील हद्द कायम
करते . ि पुिॄकडू न िाहत िाऊन यितमाळ विल्ह्यातील िधा नदीस वमळते. कमी महत्िाची सीता नदी उत्तरे कडू न वनघुन
गोदािरी नदीस वमळते. विल्ह्यातील बारमाही िाहणा-या नद्या गोदािरी, मांिरा, मन्याड ि पैनगंगा आहे त.
हवामान व पजवन्य
हिामानाच्या दृष्ष्िने िषाचे 3 भाग पडतात. िून ते सप्िे बर या मवहन्यात विल्ह्यात पाऊस पडतो. या काळात हिा साधारण
उष्ण असली तरीही पािसाळी िातािरणामुळे त्यात गारिा असतो. ऑक्िोबर ते फेबूिारी या मवहन्यात हिा कोरडी ि थंड
असते. ऑक्िोबर मवहन्यात वदिसा उन तापते. परं तु सायंकाळपासुन सकाळपयंत हिा थोडी थंड असते. नोव्हृ बर ते िानेिारी
या मवहन्यात अधुनमधुन काही वदिस थंडीची लाि येते आवण तुरळक पाऊस पडतो. माचड ते मे या मवहन्यात हिामान उष्ण ि
कोरडे असते. एवप्रल या मवहन्याच्या दुस-या पंधरिाडयापासून तापमानात िाढ होते परं तु बाराही मवहन्यात रात्री त्यामानाने
सुसहाय्य असतात. एकंदरीत विल्ह्याचे हिामान सुसहाय्य ि उत्साहिधडक असते. नांदेड येथील कृद्रात पिडन्यमापक यंत्र
बसविले असून िषड 2011 या कालािधील नांदेड तहवसल येथे सिात िाथत 915 वम.मी. पिडन्याची नंद झाली आहे . सिात
कमी वकनिि तहवसल मध्ये 440 वम.मी. पिडन्यमानाची नंद झाली आहे .
(2) लोकसंयया
- जनगणना व वार्थषक अंदाज:-
2011च्या िनगणनेनस
ु ार नांदेड विल्ह्याची लोकसंयया 33,61,292 आहे . तहवसलवनहाय लोकसंययेची िक्केिारी
खालीलप्रमाणे आहे . 1) माहु र 2.98% 2) वकनिि 7.33% 3) वहमायतनगर 3.25% 4) हदगांि 7.73% 5) अधापूर
3.25% 6) नांदेड 21.44% 7) मुदखे ड 3.43% 8) भोकर 4.12% 9) उमरी 2.94% 10) धमाबाद 2.88% 11)
बोलोली 5.07% 12) नायगांि 5.44% 13) लोहा 7.19% 14) कंधार 7.40% 15) मुखेड 8.76% 16) दे गलूर
6.78%. 2001 ते 2011 या कालािधीमध्ये लोकसंयया िाढीचा दशिार्थषक दर 16.70% होता.
घनता
2011 च्या िनगणनेनस

ु ार नांदेड विल्ह्याचे क्षेत्रफळ महाराष्राच्या क्षेत्रफळाच्या 3.41 िक्के आहे . तर लोकसंययेशी
िक्केिारी 2.99 येते. 2001 च्या िनगणनेत विल्ह्यात दर चौरस वक.मी. मागे 274 लोकसंयया येते. तर महाराष्रात हे च
प्रमाण 315 आहे . 2011 च्या िनगणनेनस
ु ार विल्ह्यात दर चौरस वक.मी. मागे 319 लोकसंयया येते. तर महाराष्रात हे च
प्रमाण 365 आहे
ग्रामीण व नागरी लोकसंयया

िनगणना 2011 प्रमाणे विल्ह्यातील एकूण लोकसंययेपैकी 24.43 लक्ष लोकसंयया म्हणिे 72.77% ग्रामीण भागत
तर 9.14 लक्ष लोकसंयया म्हणिे 27.22% नागरी भागात आहे . एकूण नागरी लोकसंययेपैकी 5.82 लक्ष म्हणिेच
63.68% एकट्या नांदेड महानगरपावलका हद्दीत येते. तर उिडरीत 3.31 लक्ष म्हणिेच 36.21% लोकसंयया उिडरीत नागरी
क्षेत्रात येते.
9
स्त्री पुरुष प्रमाण
2011 च्या िनगणनेप्रमाणे महाराष्रात दर हिार पुरुषांमागे 922 थत्रीयांचे प्रमाण आहे . तर नांदेड विल्ह्यात हे च प्रमाण
दरहिार पुरुषांमागे 942 इतके आहे . नागरी ि ग्रामीण भागाचा विचार करता नागरी भागात 925 थत्रीया असे आहे . ग्रामीण
ि नागरी भागातील दर हिार पुरुषांमागील थत्रीयांचे प्रमाणात उल्ह्लेखवनय फरक आहे . सन 2011 च्या िनगणनेप्रमाणे
महाराष्रात दर हिार पुरूषांमागे 925 थत्रीयांचे प्रमाण आहे . तर नांदेड विल्ह्हयात हे च प्रमाण दरहिार पुरूषांमागे 943 इतके
आहे . नागरी ि ग्रामीण भागाचा विचार करता नागरी भागात 931 तर ग्रामीण भागात 940 थत्रीया असे आहे .
अनुसनू चत जाती व अनुसनू चत जमाती :-
िनगणना 2011 प्रमाणे विल्ह्यात अनुसवू चत िातीची लोकसंयया 6,40,483 इतकी आहे . एकूण लोकसंययेशी
अनुसवू चत िातीच्या लोकसंययेची िक्केिारी 19.50 येते. महाराष्रात अनुसवू चत िातीची िक्केिारी 11.08 आहे .
महाराष्राशी तुलना करता विल्ह्यातील अनुसवू चत िातीचे प्रमाण अवधक आहे .
अनुसवू चत िमातीची 2011 च्या िनगणनेप्रमाणे विल्ह्यात 281695 लोकसंयया आहे . वतची िक्केिारी एकूण
लोकसंययेशी 8.38 येते. महाराष्राची िक्केिारी 9.27आहे . विल्ह्यात सिात िाथत म्हणिे वकनिि तहवसलमध्ये अनुसवू चत
िमातीची लोकसंयया 71896 इतकी आहे . एकूण वकनिि तहवसलच्या लोकसंययेशी त्याचे प्रमाण 29.1% आहे .
कामक-यांची संयया:-
कामक-यांच्या संययेत 2011 च्या िनगणनेत काहीही बदल केला नसून वसमांत कामकरी ही िुनी संज्ञा कायम
ठे िण्यात आली आहे . पैशापोिी ज्यांना िषडभर किकिा िषातील अवधक काळ काम वमळाले त्याला कामकरी ही संज्ञा
िापरण्यांत आली. अथात थियंरोिगार करणारे शेतकरी, कुिीरोद्योगात काम करणारे व्यापारी इ.ची गणना कामगारात झाली.
या उलि िषातील 1 वदिस अथिा काही वदिस किकिा रोि काही िेळेत पैशाच्या बदल्ह्यात ज्याने काम केले त्याला वसमांत
कामकरी धरण्यांत आले.
िनगणना 2011 प्रमाणे विल्ह्यात एकूण 14.93 लक्ष कामकरी आहे त. म्हणिेच एकूण लोकसंययेशी कामक-यांची
िक्केिारी 44.45% येते. वसमांत कामकरी या गणनेप्रमाणे 1.49 लक्ष म्हणिेच 4.44% आहे त. महाराष्रात काम करणा-
यांची ि किसमात काम करणारांची िक्केिारी 1991 च्या िनगणनेप्रमाणे अनुक्रमे 38.71 ि 3.85 आहे . िनगणना 1991
मध्ये काम करणा-यांचे 10 िगात िगीकरण करण्यांत आले असून त्यांची एकूण मुययत: काम करणा-यांशी िक्केिारी
खालीलप्रमाणे आहे .
1 41.68
2 53.95
3 , , , , , 1.25
4 0.06
5 , 2.34
6 5.71
7 1.98
8 5.15
9 , 1.52
10 4.66
10
असे 10 िगात िगीकरण करण्यांत आले ले आहे. विल्ह्यात शेतकरी ि शेतमिूर यांचे प्रमाण िाथत आहे . नांदेड शहरात
थोड्या फार प्रमाणामध्ये लघु ि कुिीरउद्योग आहे त. विल्ह्यातील एकूण मुयय ग्रामीण काम करणा-यांची िक्केिारी 43.32
तसेच नागरी विभागातील मुयय कामगारांची ही िक्केिारी 26.95 इतकी येते. वसमांत कामकरी 1.16 लक्ष म्हणिेच 4.97%
आहे . एकूण काम न करणारे 12.00 लक्ष म्हणिेच 55.27% आहे त. महाराष्रात मुययत: कामक-यांची ि वसमांत कामक-
यांची िक्केिारी 1991 च्या िनगणनेप्रमाणे अनुक्रमे 39.3 ि 3.7 अशी आहे . राज्याच्या तुलनेत विल्ह्यातील मुययत:
कामकरी ि वसमांत कामकरी यांची िक्केिारी िाथत आहे .
वयोगटानूसार लोकसंयया
लोकसंययेची ियोगिानूसार 2011 च्या िनगणनेप्रमाणे 16 गिात विभागणी करण्यात आली असून त्यानूसार (1) 0 ते
9 ियोगिात 19.80% (2) 10 ते 14 ियोगिात 11.15% (3) 15 ते 19 ियोगिात 10.62% (4) 20 ते 24 ियोगिात
9.78% (5) 25 ते 29 ियोगिात 8.39% (6) 30 ते 34 ियोगिात 7.33% (7) 35 ते 39 ियोगिात 6.75% (8) 40
ते 44 ियोगिात 5.62% 9) 45 ते 49 ियोगिात 4.37% 10) 50 ते 54 ियोगिात 3.54% 11) 55 ते 59 ियोगिात
2.84% 12) 60 ते 64 ियोगिात 3.36% 13) 65 ते 69 ियोगिात 2.63% 14) 70 ते 74 ियोगिात 1.78% 15)
75 ते 79 ियोगिात 0.75% 16) 80 चे िर ियोगिात 1.27% ि रावहले ले 0.02% लोकसंयया अवनदॄ शीत ियोगिात
मोडले. िरील वििरणािरुन असे वदसुन येते की, 15 ते 59 या ियोगिातील 51.48% लोकसंयया हे काम करण्यालायक
असून 48.52% लोकसंयया काम करण्यालायक नाही.
साक्षरता प्रमाण:-
विल्ह्यात 2011 च्या िनगणनेनस

ु ार साक्षरता 75.45% असून तीच महाराष्राची 77.00% आहे . साक्षरतेच्या
प्रमाणात ग्रामीण ि नागरी भागामध्ये फारच तफाित असून नागरी भागाची िक्केिारी 83.00% असून ग्रामीण भागाची
72.60% आहे . नागरी भागात साक्षरतेची सिात िाथत िक्केिारी नांदेड शहराची तर सिात कमी वबलोली येथील असून
अनुक्रमे 81.82% ि 61.45% अशी आहे . ग्रामीण भागात सिात िाथत िक्केिारी नांदेड या तहवसलची तर सिात कमी
धमाबाद तहवसलमध्ये असून ती अनुक्रमे 69.03% ि 58.62% अशी आहे . ग्रामीण भागात पुरुषांची साक्षरतेची सिात
िाथत िक्केिारी माहु र या तहवसलमध्ये ि सिात कमी धमाबाद तहवसलमध्ये असून ती अनुक्रमे 85.33% ि 73.62%
आहे . तर थत्रीयांच्या बाबतीत ग्रामीण भागातील साक्षरतेची िक्केिारी सिात िाथत माहु र तहवसलमध्ये तर सिात कमी
धमाबाद तहवसलमध्ये असून ती अनुक्रमे 59.17% ि 43.52% आहे .
विल्ह्यात 2011 च्या िनगणनेनस

ु ार साक्षरता 76.94% असून तीच महाराष्राची 82.91% आहे . नागरी भागाची िक्केिारी
84.55% असून ग्रामीण भागाची 74.06% आहे . पुरूष साक्षरता 86.62% तर थत्री साक्षरता 66.68 % आहे .
वापरात असलेली ननवासोपयोगी घरे व कुटूं बे
िनगणना 2011 प्रमाणे विल्ह्यात वनिासोपयोगी एकूण 6.65 लक्ष घरे असून या घरातून 6 लक्ष कुिूं बे राहात होती.
1981 च्या िनगणनेनस
ू ार विल्ह्यात वनिासोपयोगी 3.05 लक्ष घरे ि या घरात एकूण 3.00 लक्ष कुिूं बे राहात होती. 1991
च्या तूलनेत घरांची ि कुिूं बाची संयया खुप िाढले ली वदसते. महाराष्रात 1991 च्या िनगणनेप्रमाणे 153.44 लक्ष कुिूं बे
असून विल्ह्हयातील कुिूं बाची संयया राज्याशी तुलना करता 2.61% म्हणिेच अवतशय कमी आहे .
11
(3) वने
िषड 1998-99 या िषाच्या थथायी मावहतीिरुन विल्ह्यात एकूण 91,916 हे क्िर क्षेत्र िंगलव्याप्त होते . तरी यामधील
थोड्याफार क्षेत्रातील िंगले हलक्या प्रतीची आहे त. एकूण भौगोलीक क्षेत्राचा विचार केल्ह्यास िंगलव्याप्त क्षेत्र फक्त 8.90%
एिढे असून महाराष्रातील िंगलव्याप्त 17.56% क्षेत्रापेक्षा खुपच कमी आहे . पयािरणाचा समतोल राखण्याच्या दृष्िीने
िंगलव्याप्त क्षेत्र ििळििळ 33% एिढे असून िंगलातील क्षेत्र िाढविणे आिचयक आहे . हे िंगलव्याप्त क्षेत्र
िाढविण्याच्या दृष्िीने िने ि सामाविक िवनकरण खाते हे प्रयत्न करीत असते तरी अद्याप म्हणािी तशी िाढ झाले ली नाही.
वकनिि तहवसलमध्ये िंगलव्याप्त क्षेत्राची िक्केिारी सिात िाथत म्हणिे 62.29% त्या खालोखाल भोकर 14.98%
हदगांि 12.00% मुखेड 3.10% नांदेड 2.03% कंधार 1.75% वबलोली 1.50%÷ लोहा 1.36% ि सिात कमी दे गलूर
0.98% एिढे आहे . िरील आकडे िारीमधून असे वदसून येते की, नांदेड, वबलोली, दे गलूर, मुखेड, कंधार ि लोहा या
तहवसलमध्ये िंगलिाढीचे विशेष प्रयत्न होणे आिचयक आहे .
नांदेड विल्ह्यातील िंगलापासून 2013-14 या िषात िन उत्पादनाच्या विक्री पासून 15589 हिार रु. चे उत्पादन झाले .
त्यापैकी मुयय उत्पादन म्हणिे इमारती लाकडाच्या ि इतर लाकडांच्या विक्रीपासून 12120 हिार रुपये ि गौण िन
उत्पादनाचे बांब ,ु गित, विडीचे पाने आवण इतर विक्रीपासून 34510हिार रुपयाचे उत्पादन वमळाले.
नजल्हा उत्पन्न अंदाज:-
नांदेड विल्ह्यासाठी क्षेत्रिार विल्ह्हा उत्पन्न ि दरडोई उत्पन्न अंदाि अंतगडत एकूण प्राथवमक क्षेत्र अ, ष्व्दतीय क्षेत्र ब, ि एकूण
क्षेत्र क, असे तीन विभागात विभागले असून त्याचे सन 2012-13 साठीचे एकूण थथुल विल्ह्हा उत्पन्न चालु किकमतीनुसार
2125651 लक्ष रु. एिढे असुन एकूण वनव्िळ विल्ह्हा उत्पन्न 1961657 लक्ष रु. एिढे आहे . तसेच थथुल विल्ह्हा उत्पन्न
ष्थथर किकमती नुसार 1209985 रु. एिढे असुन एकूण वनव्िळ विल्ह्हा उत्पन्न 1106296 लक्ष रु. एिढे आहे .
नजल्हा उत्पन्न अंदाज नवषयीच्या मयादा:-
विल्ह्हा थतरािरील उत्पन्नाचे अचुक अंदाि करण्यासाठी प्रदे शाला संचयीत होणारे उत्पन्न ही संकल्ह्पना िापरणे योग्य
असले तरी, विल्ह्हा थतरािरील आर्थथक उलाढालीचा पवरणाम विल्ह्यापुरताच मयादीत राहात नसल्ह्यामुळे संबंधीत विल्ह्याला
बाहे रुन प्राप्त होणारे ि संबंधीत विल्ह्यातुन बाहे र िाणा-या उत्पन्नाचे मोिमाप करणे शक्य नसल्ह्याने, सदर पध्दतीचा िापर
करता येत नाही. त्यामुळे उत्पन्न थतोत्र पध्दती (Income originating approach) या संकल्ह्पनेचा अिलं ब करुन विल्ह्हा
थतरािरील उत्पन्नाचे अंदाि तयार करण्यात आलेले आहे . विल्ह्हा उत्पन्नाचे अंदाि तयार करण्याकरीता लागणारी मुलभुत
मावहती अिुनही समाधानकारक उपलब्ध नाही. प्राथवमक क्षेत्राकरीता बहु तांश आकडे िारी उपलब्ध आहे मात्र इतर
क्षेत्राकरीता आकडे िारी अवतशय अल्ह्पशा प्रमाणात उपलब्ध आहे . ज्या क्षेत्राकरीता विल्ह्हा थतरािरील आकडे िारी उपलब्ध
नाही, त्या क्षेत्राकरीता विल्ह्हािार अनुरुप असे वनदॄ शांक िापरुन त्या आधारे राज्य थतरािरील उत्पन्नाची विल्ह्यामध्ये
विभागणी करण्यात आलेली आहे . आकडे िारीच्या उपलब्धतेचा अभाि अनुरुप वनदॄ शांकाचा िापर तसेच पध्दतीमधील
अंतभुडत उणीिा या सिंमुळे विल्ह्हा उत्पन्नाचे अचुक अंदाि बांधण्यामध्ये मयादा येत असल्ह्याने हे अंदाि ढोबळ मानाने
विल्ह्यातील उत्पन्नाची पातळी अिमािण्याकरीता िापरािे. या प्रकाशनात प्रकावशत केलेले विल्ह्हा उत्पन्नाचे अंदाि
िापरतांना िरील मयादा लक्षात घ्याव्यात.
12
(4) शे ती
जमीनीचा प्रकार :
विल्ह्यातील िमीन सिडसाधारण काळी सुपीक ि कसदार अशा थिरुपाची आहे. विल्ह्यातील सिड तहवसल मध्ये काळी
िमीन आहे . या िमीनीत कॅ ल्ह्शीयम, म ॅग्नेवशयम ि काबाेेनेिसचे प्रमाण अवधक आहे . परं तु नायरोिन, पोिॅश, फॉथफेि ि
युमंसचे प्रमाण कमी आहे . या िमीनीत ओलािा ि आद्रड ता विकिून ठे िण्याची फार मोठी क्षमता असल्ह्यामुळे विल्ह्यातील
कमी पािसाचे क्षेत्रात अशी िमीन उपयुक्त ठरते. उत्तम प्रतीची काळीची िमीन गोदािरी ि वतच्या उपनद्यांच्या काठाकाठाने
अरुंद पट्टयात आढळते. चांगल्ह्या प्रतीची काळीची िमीन मांिरा ि मन्याड नदीच्या काठाकाठाने वबलोली तहवसलमध्ये
आढळते. तर वबलोली तहवसलमध्ये इतरत्र ती हलक्या प्रतीची ि मोकळया दगडांनी झाकले ली अशा प्रकारची आहे .
िे कडयांच्या पायर्थ्ययाशी लागुन असले ल्ह्या भागात मात्र काळीची िमीन दुंर्थमळ असून फारच हलक्या प्रतीची आढळते. दे गलुर
तहवसल विल्ह्यातील सिात लहान तहवसल असले तरी उत्तम प्रतीची काळीची िमीन त्या तहवसलला लाभले ली आहे.
तहवसलच्या पष्चचमेकडील थोडयाशा भागाव्यतीरीक्त तहवसलमधील सिड िमीन उच्च प्रतीची ि रब्बी वपकांसाठी योग्य अशी
आहे . कंधार ि लोहा चे अधॄ तहवसल काळीची ि भारीची िमीन असले ला आहे ि त्या भागात रब्बीची वपके घे तली िातात.
हदगांि तहवसलमधील ििळपास 3/4 िमीन विशेषत: पैनगंगेच्या काठाििळची िमीन सुपीक आहे . तहवसलच्या
दवक्षणे कडील िे कडीििळच्या िवमनीत थोडा क्षारयुक्त पदाथड वमसळला असल्ह्याचे आढळु न येते. बाकीच्या भोकर ि
वकनिि या दोन तहवसलमध्ये िे कडया ि माळरानाचा भाग िगळू न िर सिड िमीन काळीची ि भारीची आहे . मागील काही
िषात पिडन्यमान कमी झाल्ह्याने भुगभातील पाण्याची पातळी खाली िात आहे . विल्ह्यात िमीनीखालील पाण्याचा थर
िेगिेगळया वठकाणी िेगिेगळया अंतरािर म्हणिेच िमीनीपासून सिडसाधारणपणे 18 फु िपासून 200 फु िापयंत आहे .
जमीनीचा वापर:-
िमीनीच्या िापराबद्दलची ि पीकाखालील असले ले प्रत्यक्ष क्षेत्राची आकडे िारी प्रकाशनाच्या संदर्थभय िषाकरीता लिकर
उपलब्ध होत नसल्ह्याने थथाई थिरुपाची 1998-99 िषाची आकडे िारी चचॄ साठी विचारात घे ण्यात आली आहे . विल्ह्याच्या
एकूण 10.33 लक्ष हे क्िर भौगोलीक क्षेत्रापैकी 0.92 लक्ष हे क्िर िनक्षेत्र असून त्याची एकूण क्षेत्रफळाची िक्केिारी 0.89
आहे . शेतीयोग्य नसलेले एकूण क्षेत्र 0.57 लक्ष हे क्िर असून पडीक िमीनीव्यतीरीक्त लागिडीलायक परं तू पडीक िमीन
0.32 लक्ष हे क्िर चालू पड ि इतर पड 0.95 लक्ष हे क्िर आवण वनव्िळ कसले ले क्षेत्र 7.11 लक्ष हे क्िर एिढे आहे .
लागिडीलायक िहीत िमीनीपैकी ििळििळ 0.38 लक्ष हे क्िर हे कायम गुरेचारण क्षेत्र असून िल्ह्यात असलेल्ह्या एकूण
गोिातीय पशुधन यांचेशी त्याचे प्रमाण 0.04 हे क्िर असून ते फारच कमी आहे . असे असले तरीही िनािरांच्या चा-याचा
प्रचन इतर पडीक िमीनीमुळे थोडयाफार प्रमाणात सुिण्यास मदत वमळते. एकूण 7.11 लक्ष हे क्िर वनव्िळ लागिडीखलील
क्षेत्र असुन प्रत्येक माणसांमागे 0.40 हे क्िर असे पडते. आवण सिडसाधारण वपक पवरथथीतीप्रमाणे ि अिलंवबण्यात येणा-या
सुधारीत शेती पध्दतीमुळे पुरेसे आहे असे िािते. विल्ह्यात पािसाचे प्रमाण िरी वठक असले तरी ब-याच िषी पाऊस िेळेिर
ि पुरेसा नसल्ह्यामुळे ओलीत क्षेत्राचे प्रमाण कमी असल्ह्यामुळे दुबार वपकाखालील क्षेत्र कमी आहे . पाऊस िेळेिर ि
समप्रमाणात पडल्ह्यास विरायत िमीनीिरही दुबार वपके घे तली िातात.
वहीत धारण केलेली जमीन व खातेदार:

िषड 1990-91 च्या कृ वष गणनेनस
ु ार विल्ह्हयात 379505 खातेदार असून त्यांनी धारण केले ली िमीन 8,03,607
हे क्िर एिढी आहे . या खातेदारांपैकी 1 हे क्िरचे आत िमीन धारण करणारे एकूण 1,00,489 खातेदार असून त्यांनी धारण
केले ली िमीन फक्त 61,275 हे क्िर आहे . त्याचप्रमाणे 1 ते 2 हे क्िर पयंत िमीन धारण करणारे एकूण 1,32,988 खातेदार
असून त्यांचेकडे 1,95,186 हे क्िर एिढी िमीन आहे . याचाच अथड असा की, विल्ह्यात एकूण 2,33,477 अत्यल्ह्प ि अल्ह्प
भुधारक असून त्यांनी 2,56,461 हे क्िर िमीन धारण केलेली आहे . अल्ह्प ि मध्यम भुधारकांचे खातेदारांशी प्रमाण
61.52% ि त्यांच्याकडे असलेले िमीनीचे प्रमाण फक्त 31.91% आहे .
13
1 2 3 4 5 6
1 0.00 1.00 249112 142824 42.78 17.27
2 1.00 2.00 211232 297817 36.28 36.01
3 2.00 5.00 110502 303469 16.15 36.70
4 5.00 10.00 10286 65980 5.15 7.98
5 10.00 20.00 942 11770 0.16 1.42
6 20.00 126 5105 0.02 0.62
582200 826968 100 100
िरील तक्त्यािरुन असे वदसून येईल की, 5 ते 10 हे क्िर िमीनधारकाचे प्रमाण 6.24% असून त्यांनी धारण केलेल्ह्या
िमीनीचे एकूण िमीनीशी प्रमाण ििळपास 19.26% आहे . तर 10 ते 20 हे क्िर िमीनधारकाचे प्रमाण 0.66% ि त्यांनी
धारण केले ल्ह्यािमीनीचे प्रमाण 3.84% आहे . विल्ह्हयात 20 हे क्िर पेक्षा िाथत िमीन धारण करणारे 128 खातेदार असून
त्याचे एकूण खातेदाराशी ि धारण केलेल्ह्या िमीनीचे प्रमाण अनुक्रमे 0.03% ि 0.43% असे आहे .
नपके व नपकपध्दती :-
या विल्ह्यात खरीप आवण रब्बी वह दोन्हीही वपके घे तली िात असुन खरीप हं गामामध्ये संकरीत ज्िारी, बािरी, तुर, मुग,
उडीद, सोयाबीन आवण कापूस तसेच भुईमुग ही वपके प्रामुययाने घे तली िातत. रब्बी हं गामामध्ये गव्हु , हरभरा ही वपके
प्रामुययाने घे तली िातात. बारमाही वपकामध्ये ऊस आवण केळी ही वपके मुयय असुन िेथे ओलीतांची सोय आहे अशा क्षेत्रात
उन्हाळी भुईमुग, गहु , सुयडफूल ही वपके घे तली िातात, भािीपाला आवण फळे वह वपके पाण्याची सोय आहे अशा वठकाणी
सिडसाधारणपणे िषडभर घे तली िातात.
विल्ह्यात 1998-99 या िषी लागिडीखाली असलेल्ह्या क्षेत्राचे अभ्यासािरुन असे वदसून येते की, एकूण
लागिडीखालील क्षेत्रापैकी ज्िारी 30.15% गहु 2.01% तांदळ
ु 4.75% आवण बािरी 0.08% क्षेत्र होते . तर एकूण
तृणधान्याखालील 37.09% क्षेत्र होते. एकूण कडधान्याचे क्षेत्र 17.66% तर खाद्य वपकाचे क्षेत्र 58.20% असून कापुस
वपकाचे क्षेत्र 37.46% होते. व्यापारी वपकामध्ये प्रामुययाने कापूस आवण ऊस ही वपके घे तली िात असुन गेल्ह्या काही िषात
साखर कारखान्यांची संयया िाढत आहे .
नपक उत्पादन व मुयय नपकांचे उत्पादनाचे प्रमाण :-
विल्ह्हयातील िमीन सिडसाधारणपणे काळी, सुपीक ि कसदार अशा थिरुपाची आहे . पािसाच्या अवनयवमतपणामुळे
गेल्ह्या िषाच्या तुंलनेत या िषातील उत्पादनात िाढ ि घि वदसुन येत.े िषड 2013-2014 या िषात तृणधान्याचे उत्पादन
106.66 लक्ष मे.िन ऐिढे तर कडधान्याचे उत्पादन 177.11 लक्ष िन ऐिढे झाले. कपाशीचे उत्पादन 190100 गासडया (1
गाठ = 170 वक.ग्रॅ.) तर ऊसाचे उत्पादन डे थक केनच्या थिरुपात 11343 िन झाले आहे . उत्पादनाची मुयय वपकाचे दर
हे क्िरी प्रमाण पूढील प्रमाणे आहे . गहू 3976 वक.ग्रॅ. ज्िारी 8833 वक.ग्रॅ. तुर 569 वक.ग्रॅ. कापूस 190 (गाठी) वक. उडीद
962 वक.ग्रॅ. मुग 852 वक.ग्रॅ. हरभरा 1020 वक.ग्रॅ. ऊस 1134 डे थक केनच्या थिरुपात आहे .
रासायननक खतांचा वापर:-
विल्ह्यात िषड 2013-14 या िषी विल्ह्हा पवरषद ि थथावनक संथथा माफडत एकूण खतिािप 332158 मे.िन करण्यात आले
आहे . संकरीत ि सुधारीत वबयाणाच्या िापराबरोबरच सृद्रीय ि रासायवनक खतांच्या िापरांच्या प्रमाणात िाढ होतांना वदसते.
14
पीक संरक्षण:-
वपक सरं क्षणासाठी कृ षी खात्यामाफडत योिना राबविण्यात येत असून शेतकरी थित: या कामी पुढाकार घे िून आपल्ह्या
वपकाचे सरं क्षण वकिकनाशके औषधे िापरुन करतात. या वकिकनाशक फिारणीमध्ये कपाशीिरील फिारणीचे प्रमाण
ििळपास 85% एिढे असते. अल्ह्प ि अत्यल्ह्प भुधारकांना वकिकरोग प्रवतबंधक उपायासाठी वपकसरं क्षण औषधी 50%
अनुदानािर दे ण्यात येते.
कृ षी उत्पन्न बाजार सनमती:-
विल्ह्यात एकूण 17 कृ षी उत्पन्न बािारसवमत्या असुन त्या नांदेड , मुदखेड, हदगांि, वहमायतनगर, वकनिि, माहु र,
भोकर, उमरी, धमाबाद, वबलोली, कंु डलिाडी, नायगांि, दे गलूर, हनेगांि, मुखेड, कंधार, लोहा येथे आहे त. या कृ षी उत्पन्न
बािार सवमत्यामाफडत िषड 2013-14 या िषी 107280िन मालाची उलाढाल करण्यात आली ि त्याची एकूण किकमत
29988.71 कोिी रु. एिढी होती.
वखारी व पणन:-
धान्याची साठिण करण्यासाठी िखार महामंडळाची नांदेड येथे 12 गोदामे असुन त्याची क्षमता 22000 मे.िन एिढी
आहे . यावशिाय विल्ह्यात शासकीय गोदामे, सहकारी क्षेत्राची गोदामे, माकॄि फेडरे शनची गोदामे, महाराष्र िखार
महामंडळाची गोदामे ि खािगी अशी एकूण 183 गोदामे असुन त्याची साठिण्याची एकूण क्षमता ििळपास 68000
िनापयंत आहे . सिात म्हणिे 101 गोदामे ही सहकार क्षेत्रातील असुन त्याखालोखाल 48 शासकीय तर िखार महामंडळाची
12 गोदामे आहे त. विल्ह्यात एकूण 14 थितंत्र वनयंवत्रत बािारपेठा असुन त्यांच्याकडे थित:ची गोदामे ि माकॄि आहे त.
बािारसवमत्याकडू न शेतीमालाची साठिण ि शेतक-याची थांबण्याची सोय, वपण्याची पाण्याची सोय इ. सुविधा केली िाते.
भुसध
ु ार कायव क्रम:-
विल्ह्यात मृदसंधारण विभागातफॄ सिडकष पाणलोि क्षेत्र विकास योिनेअंतगडत िमीनीच्या बांध बंधीथतीची,
नालाबंडंग, नाला सरळ करणे इ. कामे करण्यात येत असुन मोठ्या ि मध्यम प्रकल्ह्पाअंतगडत पािबंधारे विभागातफॄ िमीन
दुरुथतीची कामे घे तली िातात.
दारीद्रय ननमुवलन कायव क्रम:-
ग्रामविकास खात्याने केलेल्ह्या पाहणीनुसार विल्ह्यात 137852 (2007) कुिूं बे दारीद्रय रे षेखाली असुन त्यांचेसाठी
विविध योिना राबविल्ह्या िातात. यामध्ये कृ षी विभागाकडू न विल्ह्हा पवरषदे माफडत अल्ह्पभुधारकांना िषाच्या कालािधीमध्ये
प्रत्येक तहवसलमधुन लाभधारकासाठी िमीन सुधारणा शेतीची अििारे, बैलगाडी, दुभती िनािरे , विहीरी खोदणे, विद्युत पंप
बसविणे इ.साठी अनुदान वदले िाते. त्याचप्रमाणे 20 कलमी कायडक्रमांतगडत विल्ह्हा विकास यंत्रणे कडु न अल्ह्पभुधारक आवण
भुमीहीन मिुर आवण दारीद्र्य रे षेखालील कुिूं बाना उद्योग व्यिसायासाठी शेतीसुधारणा, किसचनाच्या सोयी उपलब्ध
करण्यासाठी तसेच दुभती िनािरे इ. खरे दी करण्यासाठी अथड सहाय्य वदले िाते.
किसचन :-
नांदेड विल्ह्यात मोठ्या प्रकल्ह्पापैकी मनार प्रकल्ह्प 24,715 हे क्िर क्षेत्र आवण लोअर गोदािरी (विष्णूपरी प्रकल्ह्प)
24,076 हे क्िर क्षेत्र ओलीताखाली येते. यावशिाय 10 मध्यम प्रकल्ह्प असून त्यापैकी 8 प्रकल्ह्पाचे काम पूणड झाले आहे .
उिडरीत 2 मध्यम प्रकल्ह्पाचे काम प्रगतीपथािर आहे . यावशिाय 636 लघुकामे पूणड करण्यात आली आहे त आवण 7134
कुपनलीकांचा किसचनासाठी उपयोग केला िातो परं तु िषड 1998-99 या िषात 90,226 हे क्िर ऐिढे क्षेत्र किसचनाखाली होते.
एकूण लागिडीखाली क्षेत्राशी हे प्रमाण 10.88% पडते. गेल्ह्या काही िषातील दुष्काळ पवरष्थथतीमुळे किसचन प्रकल्ह्पाद्वारे पुरेसे
ओलीत होऊ शकले नाही. िरील 90,226 हे क्िर ओलीत क्षेत्रापैकी या प्रकल्ह्पापासून फक्त 10,833 हे क्िर ऐिढे ओलीत
झाले असुन राहीलेले 19,324 हे क्िर क्षेत्र विहीरीपासुन ओलीत करण्यात आले. एकूण ओलीताखालील क्षेत्रापैकी
46.88% क्षेत्र अन्नधान्य वपकाखाली असुन उसाखालील 14.96% एकूण गळीताखालील 16.40% ि राहीले ले क्षेत्रफळ
भािीपाला ि इतर वपकाखाली होते.
15
नवशेष उपसा जलकिसचन योजना-
लोअर गोदािरी (विष्णुपरू ी प्रकल्ह्प) ही एक मोठी उपसा िलकिसचन योिना असून ती नांदेड शहराच्या िरच्या बािूस
अंदािे 8 वक.मी. अंतरािर असिडन गािाििळ तालूका ि विल्ह्हा नांदेड येथे असून या प्रकल्ह्पाखाली एकूण किसचन क्षेत्र
28,340 हे क्िर त्यापैकी नांदेड 6,090 हे क्िर कंधार 18,170 हे क्िर ि वबलोली 4,080 हे क्िर असे आहे . हा प्रकल्ह्प
िलकिसचनाच्या सिडसाधारणपणे उभारण्यात येत असलेल्ह्या प्रकल्ह्पापासून िेगळया पदध्तीने घे ण्यात आले ला आहे .
िलाशयातील 23.25 क्युसेक्स पावण आगोदर 55 वम. उं चीिर 850 अचि शक्तीच्या ईले क्रीकल पंपाद्वारे उपसा करण्यात
येऊन मग ते पोलादाच्या मोठया आकाराच्या उधडिन नलीकामधुन कंु भापयंत पोहचविण्यात येत.े
(5) पशुसंवधव न
पशुधन
िषड 2007 च्या पशुगणनेप्रमाणे विल्ह्यात 3 िषािरील एकूण 5.51 लक्ष गाई होत्या. सुधारीत म्हणिेच संकरीत
गाई 2007 च्या पशुगणनेप्रमाणे 12073 होत्या. विल्ह्यात दुग्ध व्यिसाय, पुरक व्यिसाय म्हणून शेतकरी ि शेतमिुरांना
वमळािा म्हणून ग्रामीण विकास यंत्रणेमाफडत 1991 पासून दुभत्या गाईचे िािप होत आहे . यामुळे सध्या उत्पदनात विल्ह्हा
नुकताच थियंपण
ु ड झालेला नाही तर िाथतीचे दुध विल्ह्याबाहे र िात आहे . याच गणनेप्रमाणे 3 िषािरील 2.26 लक्ष बैल होते.
दर बैलिोडीमागे 2001 ला िहीताखाली एकूण क्षेत्राचे प्रमाण 5.42 हे क्िर येते. याच गणनेप्रमाणे एकूण म्हशी ि रे ड्यांची
संयया 1.88 लक्ष होती. पैकी तीन िषािरील रे डे 2361 ि म्हशी 1.86 लक्ष होत्या. विल्ह्यात रे डे शेतीकामाला, िाहतुक
कामाला िापरण्याची पध्दत नसल्ह्यामुळे रे ड्याचे प्रमाण कमी आहे . या अधीच्या गणनेची तुलना करता विल्ह्यात एकूण गाई ि
म्हशीच्या तुलनेत घि वदसून येते. याच गणनेप्रमाणे विल्ह्यात एकूण 3.79 लक्ष शेळ्या ि 0.53 लक्ष मृढ्या होत्या. मृढपाळाचा
व्यिसाय विल्ह्यात मोठ्या प्रमाणात नाही मात्र काथतकार शेळ्या दुधाकरीता तसेच मांस वमळविण्याकरीता पाळतात.
सिडसाधारणत: बोकड 1 िषाचे झाल्ह्यािर विक्री केला िातो ि तेथन
ु पुढे तो कत्तलखान्याकडे रिाना केला िातो. विल्ह्यात
मृढ्या मध्यम प्रतीच्या असुन त्यांचेपासून वमळणा-या लोकरीचे प्रमाण कमी आहे . ि लोकरीचा दिा फारसा चांगला नसतो.
याच गणनेप्रमाणे विल्ह्यात कंबड्या ि बदके 4.91 लक्ष होत्या. कुक्कुिपालनाचा पुरक व्यिसाय विल्ह्यात असुन फारसा
लोकवप्रय नाही. शेतकरी घरी अंडी वमळविण्याकरीता कंबड्या पाळतात. सुधारीत िातीच्या कंबड्या पाळण्याचे प्रमाण
विल्ह्यात फारच कमी वदसते. उन्हाळ्यात रोग आल्ह्यास कंबडयाचे मृत्युचे प्रमाण िाथत वदसते . मागील गणनेची तुलना करता
कंबड्या ि बदके यांच्यात िाढ वदसुन येते.
पशुउत्पादन
िर उल्ह्लेखील्ह्याप्रमाणे दुग्ध व्यिसाय हा पुरक व्यिसाय असून विल्ह्यात एकूण 74 दुग्ध सहकारी संथथा आहे त.
नांदेड येथील शासकीय दुध डे अरीत या संथथामाफडत दुध िमा होते. िषड 2013-14 मध्ये एकूण 410220 वलिर खरे दी
सहकारी संथथामाफडत करण्यांत आली. या खेरीि घरगुती िापरात शेतकरी दुध ठे ितात. तसेच बाहे रील विल्ह्यातून दुध
संकलीत केले िाते. वशिाय शहरातून ि खेड्यातून खािगी दुध विकणारे ही दुधाची विक्री करीत असतात. नांदेड पासून ििळ
असले ल्ह्या धनेगांि येथे शासकीय दुध योिनृतगडत एक डे अरी सृिर आहे . विल्ह्यात 21 अवधकृ त कत्तलखाने असून 2013-
14 िषात 41976िनािरे आवण 43381 शेळ्या, मृढ्याची कत्तल केली गेली. विल्ह्यात कुक्कुिपालन व्यिसाय मोठ्या
प्रमाणात चालते. अधापूर येथे एक शासकीय कुक्कुिपालन कृद्र आहे . नांदेड शहराला लागणा-या अंडयाचा पूरिठा आंध्र
प्रदे शातील है द्राबाद या भागातून होतो.
पशु उपचार सोयी
विल्ह्यात पशु उपचार सोयी विल्ह्हा पवरषदे माफडत पुरविण्यांत येतात. नांदेड येथे पशु िैद्यकीय शल्ह्य वचकत्सालय आहे . विल्ह्हा
पवरषदे चे एकूण 106 पशुिैद्यकीय प्रथमोपचार कृद्रे िषड 2013-14 िषात होते. िनािरांमध्ये साथंच्या रोगाचा प्रादूभाि
झाल्ह्यास लस िोचणीचा कायडक्रम घे ण्यात येतो. तसेच बैलांचे लसीकरण केले िाते. या खे रीि राज्य शासनातफॄ ग्रामीण
उपचार कृद्रे ही चालिीले िातात. ि कृद्रातून संकरीत गायी वनमाण करण्याकरीता कृ वत्रम गभडधारणे चे काम केले िाते. तसेच
िैद्यकीय सेिा उपलब्ध केली िाते. सन 2013-14 िषात 1 कृ वत्रम रे तन कृद्र आवण 189 कृ वत्रम रे तन उपकृद्रे कायडरत होती.
तसेच पशुिैद्यकीय दिाखाने 74 ि मुखेड तालूक्यामध्ये एक शेळी पैदास क्षेत्र आहे .
16
पशुधन नवकास कायव क्रम
विल्ह्यात विकास कायडक्रमांतगडत िैद्यकीय सेिा उपलब्ध करुन दे ण्याकरीता पशु दिाखाने ि उपचार कृद्रे यांची
सतत िाढ केली िात आहे . तसेच िाथत दुध उपलब्ध होण्याकरीता संकरीत गायी पैदासीचा कायडक्रम मोठ्या प्रमाणािर
घे तला िात आहे . गोठलेल्ह्या वियाचा पुरिठा पुणे येथन
ू होतो. खेरीि गोकूळ ग्रामीण योिना, विल्ह्हा ग्रामीण विकास यंत्रणा
यांचेमाफडत गायी ि म्हशंचा पुरिठा होतो. त्याचप्रमाणे िैरण विकास कायडक्रमही विल्ह्यात राबविला िातो. दुध
संकलनाकरीता विल्ह्यात दुध संकलन मागड िाढविले िात आहे त. खेरीि शासकीय दुध डे अरी योिनेमाफडत नांदेड ि नरसी
येथे दुध नासु नये म्हणून शीतकृद्रे आहे त. नांदेड येथे मेष विकास संथथेमाफडत सुधावरत मृढ्या उत्पादनाचा कायडक्रम घे ण्यांत
येतो. लोकरीला योग्य भाि वमळािा म्हणून लोकरी खरे दी केली िाते. खरे दी केले ली लोकर, िथतू वनमीती करीता पुरविली
िाते.
(6) मत्स्य व्यवसाय
विल्ह्यात िाहत्या, संचवयत ि गोड्या पाण्यात मत्थय व्यिसाय केला िातो. मोठ्या ि मध्यम प्रकल्ह्पातही मत्थय
संिधडन करुन मत्थय उत्पादन केले िाते. िाहत्या पाण्यांत मासे पकडण्याचा व्यिसाय थोडे वदिस चालतो. कारण बारमाही
िाहणा-या नद्या विल्ह्यात गोदािरी सोडल्ह्यास इतर काही विशेष नद्या नाहीत. गोदािरी नदी पण काही वठकाणी कोरडी पडते.
मोठ्या नद्यांची विल्ह्यातील लांबी 700 वक.मी.एिढी आहे . वशिाय विल्ह्यात एकूण 468 िलाशय ि तलाि असून िलक्षेत्र
8889 हे क्िर आहे . विल्ह्यात 122 मष्च्िमार संथथा असुन 6843 सभासद आहे त. विल्ह्यात किला, राहू , माळ, किसगाडा ि
सायवप्रनसऺ या प्रमुख िातंच्या मासळ्यांचे संिधडन करुन विक्री केली िाते. िषड 2013-14 मध्ये 5792मे.िन मासळी
पकडली गेली. त्यांची किकमत 1164.40 लक्ष रु. होती.
नवकास कायव क्रम
विल्ह्यात किला, राहु , माळ, किसगाडा, ि सायवप्रनस या िातीचे मत्थय बीि मत्थयसंिधडनाकरीता िािले िाते. या खे रीि
मत्थय पकडण्याकरीता सुधारीत नायलॉन िाळी यांचे िािप होते. बारुळ, लोणी ि करडखेड येथे मत्थयबीि उत्पादन प्रकल्ह्प
कायडरत असून त्यामध्ये मत्थयबीि उत्पत्ती होत आहे .
17
(7) नवद्युतीकरण व नवद्युत पुरवठा
शहर व खे डयांचे नवद्युतीकरण
विल्ह्यामध्ये 2013-14 अखेर पयंत कोणत्याही प्रकारचा विद्युत प्रकल्ह्प थथापन झाले ला नाही. मात्र महाराष्र राज्य
विद्युत वितरण कंपनी तफॄ िीि पुरविली िाते. माचड 1996 अखेर विल्ह्यातील सिड नागरी कृद्रे ि सिड गािांचे विद्युतीकरण
झाले असून त्यांची िक्केिारी 100% आहे .
शे तीकरीता पं पाचे नवद्युतीकरण
विल्ह्यात शेतीकरीता वििेची मागणी िाढत्या प्रमाणािर आहे . माचड 2014 अखेर 115342 विद्युतपंप बसविण्यात
आले आहे त.
नवद्युत वापर
िषड 2013-14 मध्ये एकूण 1000746 हिार वकलोि ॅिस तास िीि विल्ह्यात िापरात आली. िापरानूसार िक्केिारी
घरगुती िापर 23.71 % , शेती 58.56% , औद्योवगक ि सािडिवनक वदिाबत्ती 12.09% , व्यापार 4.04% ि इतर 1.60%.
(8) खाणी व कारखाने
खाणी
विल्ह्यात उल्ह्ले खनीय असे कोणत्याही प्रकारचे खवनि उत्पादन नाही. परं तु वकनिि तहवसल मधील काही भागात
हलक्या प्रतीच्या चुनखडीचे साठे आढळतात. ही चुनखडी एक सारयया प्रतीची नसते ि िाळू वमश्रीत असते. वििभट्टयाकरीता
माती, बांधकामाकरीता िाळू ि दगड मात्र उपलब्ध आहे . महसूल खात्यामाफडत दाखला दे िून वििाकरीता माती ि
बांधकामासाठी दगड इ. घे तले िातात.
कारखाने
नांदेड विल्ह्यात 2012 मध्ये एकूण 394 नंदणीकृ त कारखान्यापैकी 155 कारखाने बंद होते . उिडरीत 239
कारखान्यामध्ये 6085 कामगार होते. विल्ह्यातील दर लाख लोकसंययेशी औद्योगीक कामगारांचे प्रमाण 95 आहे .
नवकास कायव क्रम
महाराष्र औद्योवगक विकास महामंडळाची नांदेड येथे 815 एकर िमीन असून महामंडळामाफडत आतापयंत
M.I.D.C. क्षेत्रात उद्योिकांना 238 प्लॉिचे िािप करण्यांत आले. ि त्यापैकी ब-याचशा प्लॉिमध्ये कारखाने सुरु करण्यात
आले. वशिाय सहकारी उद्योग िसाहती नांदेड, लोहा, धमाबाद आवण दे गलूर येथे आहे त. मोठ्या उद्योगाच्या विकासाबरोबर
लघु, कूिीर उद्योगाची िाढ करण्याच्या दृष्िीने विल्ह्हा उद्योग कृद्रामाफडत प्रयत्न केला िात आहे . थियंरोिगारासाठी लघु ि
कूिीरोद्योग थथापनेसाठी विल्ह्हा उद्योग कृद्रामाफडत सिड प्रकारचे मागडदशडन वमळते. ि राष्रीयकृ त बँकामाफडत उद्योिकांना किड
वमळण्यासाठी वशफारसही केली िाते. विल्ह्यात सहकारी क्षेत्रातील नांदेड, धमाबाद, लोहा, ि दे गलूर येथे प्रत्येकी 1 अशा 4
सहकारी औद्योवगक िसाहती ि महाराष्र औद्योवगक विकास महामंडळाच्या 2 लघु औद्योवगक िसाहती वकनिि ि उमरी येथे
आहे त.
18
(9) रस्ते वाहतूक व दळणवळण
रे ल्वे
विल्ह्यात दवक्षण मध्य रे ल्ह्िेची ब्रॉडगेि लाईन आहे . काचीगुडा मनमाड रे ल्ह्िे लाईन ि मुदखेड अवदलाबाद हे लोहमागड
विल्ह्यातून िातात. त्याची एकूण लांबी 208 वक.मी. आहे . तसेच मराठिाड्याच्या सिंगीण विकास साधण्याच्या
दृष्ष्िकोनातून नांदेड येथे रे ल्ह्िेच्या विभागीय कायालयाची थथापना करण्यांत आली आहे.
रस्ते
विल्ह्यात माचड 2014 अखेर िगीकृ त रथत्याची लांबी 8984 वक.मी. आहे . त्यापैकी 112 वक.मी. राज्य महामागड आहे .
1196 वक.मी. प्रमुख विल्ह्हा रथते असून 2252 वक.मी. इतर विल्ह्हा रथते आहे त. खेड्यांच्या रथत्याची लांबी 5162 वक.मी.
आहे . िरील सिड रथत्यापैकी 3975 क.मी. रथत्यांचे डांबरीकरण झाले असुन 3593 वक.मी. रथते खडीचे आहे त. 816
वक.मी. रथते इतर माल िापरुन तयार केले आहे त. एकूण सिड रथते विचारात घे ता विल्ह्यात दर 100 चौ.वक.मी. मागे 96
वक.मी. रथते येतात. विल्ह्यात एकूण खेड्यापैकी माचड 2014 अखेर 1050 खेडी पृष्ठांकीत रथत्यांना िोडलेली आहे त.
नंदणीकृ त वाहने
माचड 2014 अखेर विल्ह्यात एकूण 433077 थियंचलीत िाहनांची नंदणी करण्यांत आली. िषड 2013 ची तुलना
करता ही िाढ 24.39% येते. एकूण िाहनांपैकी 71.99% िाहने दुचाकी, 8.87% मालिाहू मोिारी आवण 13.29% विप ि
मोिारी उिडरीत 5.85% इतर िाहने होती.
मालवाहतूक
विल्ह्यात ब्रॉडगेि रे ल्ह्िेने मालाची िाहतूक होते. तसेच मालमोिारी माफडत सुध्दा होते. नांदेड शहर उद्योगधंद्यात
विकवसत होत असल्ह्याने माल िाहतूकीचा िेग िाढत आहे . नांदेड येथे 100 हू न िाथत खािगी मालिाहतूक यंत्रणा असून
विल्ह्याच्या मुयय वठकाणी दररोि 65 ते 120 मालमोिारीने मालाची िाहतूक होते.
महाराष्ट्र राज्य मागव पनरवहन महामं डळ
महाराष्र राज्य मागड पवरिहन महामंडळाच्या 2013-14 िषात नांदेड विल्ह्यात एकूण 565 बसेस अथतीत्िात होत्या.
रथत्यािर धािणा-या गाडयांची सरासरी संयया 500 होती. ि प्रिाशांची दै नीक सरासरी 1.71 लाख होती. पािसाळ्यात काही
मागड/रथते बरोबर नसल्ह्याने कमी केले िातात.
टपाल कायालय
विल्ह्यात 2013-14 या िषात एकूण 468 िपाल कायालये ि 1 तार कायालये होती. विल्ह्यात सिड खे ड्यांना िपाल
सेिा उपलब्ध केली आहे . याकवरता काही वफरती िपाल कायालये आहे त. तर काही वठकाणी अधडिेळ कायालये आहे त.
दुरध्वनी व दुरध्वनी संयोजन कंद्रे
नांदेड विल्ह्यात 2014 अखेर 22 दुरध्िनी संयोिन कायालये आहे त. एकूण िैयक्तीक 23994 दुरध्िनी बसविलेले
आहे त.
19
(10) कामगार व रोजगार
कारखान्यातील वाद
विल्ह्यात 1988 िषात फक्त 3 औद्योगीक संपाचे प्रकरण झाले . ज्यामुळे एकूण 2400 मनुष्य वदिस िाया गेले.
दुघडिनेमळ
ु े मृत्यूचा कोणताही प्रकार न झाल्ह्याची नंद आहे .
रोजगार
सेिायोिन कायालयाच्या आकडे िारीनुसार 2008 िषात 37717 व्यक्ती कामािर होत्या पैकी 16675 व्यक्ती
शासकीय कायालयात, 21042 व्यक्ती थथावनक संथथांमध्ये कामािर होती.
सेवायोजन कायालय
नांदेड येथे सेिायोिन कायालय असून माचड 2014 अखेर सेिापिािर नोकरी मागणा-यांची नंदविलेली संयया
65907 होती. तसेच संदभड िषात निीन नंदणी केले ल्ह्या उमेदिारांची संयया 6987 आहे . तर याच िषात 203 लोकांना
सेिायोिन कायालयामाफडत नोक-या वमळाल्ह्या.
तांनत्रक नशक्षणाच्या सोयी
नांदेड येथे 1999 साली दोन तंत्रवनकेतन आवण 2 अवभयांवत्रकी महाविद्यालये ि 13 औद्योगीक प्रवशक्षण संथथा होत्या.
या खेरीि धमाबाद, हदगांि, भोकर, आवण वकनिि येथे प्रत्येकी 1 शासकीय औद्योगीक प्रवशक्षण संथथा आहे त. तंत्रवनकेतन
मधुन वसव्हील, मेकॅवनकल ि इले क्रीकल शाखांच्या वशक्षणाची सोय आहे . तसेच अवभयांवत्रकी महाविद्यालया मधुन ऍऺ ग्रो
केमीथरी, इले क्रॉनीक्स ि इन्थिु मृिेशन शाखांच्या वशक्षणाच्या सोयी आहे त.
ग्रामीण भागातील मजूरांना रोजगार
ग्रामीण भागात लोहार, सुतार यांना सिडसाधारणपणे 150 ते 200 रु.रोि तर चमडकारांना 150 रु. रोि पडत होता.
मात्र शेतमिुरांच्या दरात हं गामानुसार बदल होत िातात. सिडसाधारणपणे 100 ते 150 रुपये पुरुषांना तर 50 ते 100 रुपये
रोि थत्रीयांना पडतो.
महाराष्ट्र ग्रामीण रोजगार हमी योजना
ग्रामीण भागात मागणीनुसार काम दे ण्यांची हमी महाराष्र शासनाने घे तली आहे. त्यानुसार ग्रामीण भागात तळे ,
लहान ि मध्यम पािबंधा-याची कामे, भुसध
ु ारणा िृक्षारोपण अशी उत्पादक कामे तसेच ज्या भागात अशी कामे उपलब्ध
नसतील तेथे रथत्यांची कामे काढली िातात.
ििाहर ग्राम समृध्दी योिना
ग्रामीण भागात रोिगार वनर्थमती कवरता कृद्रशासन पुरथकृ त ििाहर ग्राम समृध्दी योिना विल्ह्यात राबविली िात आहे. या
कवरता ग्रामीण भागातील 10.00 लाख मनूष्य वदिस रोिगार वनमीतीचे उद्दीष्िापैकी 9.62 लाख मनुष्य वदिस रोिगार वनमीती
करण्यांत आली.
(11) सहकार
संस्था व सभासद
विल्ह्यात 2013-14 या िषा अखेर एकूण 3889 सहकारी संथथा होत्या ि त्यांचे सभासद 3.92 लाख होते. एकूण
संथथांपैकी दुग्धउत्पादक संथथा 504, कामगार कंत्राि सहकारी संथथा 281, इतर औद्योगीक संथथा 260, मत्थयव्यिसाय
संथथा 122, ग्राहक भांडार ि गृहवनमाण संथथा 718, या विल्ह्यातील प्रमुख सहकारी संथथा आहे त. या वशिाय विल्ह्यात 7
सहकारी साखर कारखाने आहे त. चालू 3 साखर कारखान्यातून 6.42 लाख मे.िन उसाचे गाळप करण्यांत आले.
20
विल्ह्हयात शेतक-यांची पतमागणी पुरविण्याकरीता विल्ह्हा मध्यिती सहकारी बँक असून वद. 31/03/2014 रोिी
वतच्या 80 शाखा कायडरत आहे त. विल्ह्हा मध्यिती बँकेमाफडत चालू ि षात अल्ह्पमुदतीचे किड 31024 लाख रू . िािप
करण्यात आले. विल्ह्हा मध्यिती सहकारी बँक मुययत्िे करून करुन शेतक-यांना सहकारी संथथामाफडत मध्यम मुदतीचे
किड िािप करण्यात येतो.
व्यापारी व इतर बँका
विल्ह्यात एकूण 24 व्यापरी बँका 2013-14 िषात कायडरत होत्या. त्या बँकाच्या एकूण 254 शाखा होत्या. या
शांखांपैकी 57 शाखा नांदेड ि 29 शाखा इतर नागरी क्षेत्रात तर 168 शाखा इतर ग्रामीण क्षेत्रात कायडरत होत्या.
सहकारी बँका
विल्ह्यात एकूण 8 सहकारी बँका 2014 या िषात कायडरत असून त्या नागरी ि ग्रामीण भागात एकुण 231 शाखा
कायडरत होत्या.
दर बँकामागे सरासरी लोकसंयया
विल्ह्यात दर व्यापारी बँकामागील शहरी लोकसंयया 11,110 येते. ि ग्रामीण भागात 16,764 लोकसंयया येते.
ठे वी व कजाचे प्रमाण
विल्ह्यात 2013-14 या िषात िगीकृ त बँकाच्या ठे िी 6383 कोिी रुपये होती. विल्ह्यात मागडदशी बँकेमाफडत सिड
बँकाना किड िािपाचे लक्ष वदले िाते.
(12) नशक्षणाच्या सोयी
प्राथनमक व माध्यनमक
विल्ह्यात 2013-14 मध्ये एकूण 2598 प्राथवमक संथथा, ि 449 माध्यवमक संथथा होत्या. प्राथवमक शाळे त 391813
ि माध्यवमक शाळे त 119206 विद्याथी होते. अनुक्रमे चालू िषी 12149 ि 4774 वशक्षक होते. म्हणिेच दर वशक्षकांमागे
31 विद्याथी होते.
उच्च नशक्षण
नांदेड येथे 1994 पासून थिामी रामानंद तीथड मराठिाडा विद्यापीठ कायडरत झाले आहे . या विद्यापीठांतगडत नांदेड,
परभणी, लातूर, किहगोली विल्ह्यातील महाविद्यालयांचा समािेश होतो. नांदेड येथे विज्ञान, िावणज्य ि कला शाखांचे
महाविद्यालये आहे त. वशिाय िैद्यकीय, आयुिॄद, अवभयांवत्रकी ि विधी महाविद्यालये आहे त ि अध्यापक महाविद्यालय आहे .
विल्ह्यात सिड तहवसलच्या वठकाणी महाविद्यालये आहे त. विल्ह्यात 2013-14 मध्ये एकूण 133 उच्च माध्यवमक शाळे त
42899 विद्याथी वशक्षण घे त होते.
(13) वैद्यकीय व आरोग्य सेवा
वैद्यकीय सेवा
विल्ह्यात िैद्यकीय सेिा शासकीय संथथा, थथावनक संथथा (विल्ह्हा पवरषद) ि खािगी संथथामाफडत पुरविण्यात येतात.
नांदेड येथे श्री. गुरूगोकििदकिसगिी थमारक शासकीय रुग्णालय ि आयुिॄद महाविद्यालयाचे रुग्णालय आहे त. विल्ह्यात एकूण
19 रुग्नालय, 107 दिाखाने, 351 प्राथवमक आरोग्य कृद्र आवण 377 प्राथवमक आरोग्य उपकृद्र आहे त. यामध्ये एकूण 139
डॉक्िर ि िैद्य असून 382 पवरचारीका आहे त. विल्ह्यात एकूण 1321 खािांची संयया असून 2.17 लाख आंतररुग्णानी
त्याचा लाभ घे तला. तसेच 14.14 लाख बाय रूग्णािर उपचार करण्यात आले.
21
कुटूं ब कल्याण कंद्र
विल्ह्यात कुिूं ब कल्ह्याण कायडक्रम राबविण्याकवरता माचड 2013 अखेर 161 कुिूं ब वनयोिन कृद्रे होती. त्यापैकी 97
कृद्रे नागरी भागात तर 64 कृद्रे ग्रामीण भागात आहे त. कुिूं ब कल्ह्याण शथत्रक्रीया 2012-13 मध्ये 17686 करण्यात आल्ह्या.
त्यापैकी 17590 थत्रीयांिर तर 96 शथत्रक्रीया पुरुषांिर करण्यात आल्ह्या.
पाणी पुरवठा
नांदेड विल्ह्यात पािसाचे प्रमाण वदिसृवदिस कमी होत असल्ह्यामुळे िषड 2014 मध्ये कठीण गािांची संयया 1603 होती.
एकूण गािांपैकी 667 गािांना कायम थिरुपी पाण्याची सोय केले ली आहे . संदर्थभय 387 गािांत कुपनवलका, नळयोिना ि
विहीरी या साधनाव्दारे पाण्याची िं चाई दुर करण्यांत आली. रावहले ल्ह्या गािांना रॅक्िर, बैलगाडी ि इतर साधनाव्दारे पाणी
पुरिठा करण्यांत आला.
इतर कायव क्रम
बाल संगोपन कायव क्रम :-
नांदेड विल्ह्यात माता बाल संगोपन कायडक्रमांतगडत 2013-14 िषात लस िोचणी कायडक्रमाव्दारे वत्रगुणी लस
(डी.पी.िी), पोलीओ, बी.सी.िी., गोिर, ष्व्दगूणी (डी.िी), ि धनुडिात लस अनुक्रमे 55400, 51076, 55509, 51501,
2329, 97581 लस िोचण्यात आली.
मागासवगीयांसाठी वसनतगृहे व आश्रमशाळा
नांदेड विल्ह्हा अवदिासी विल्ह्हा म्हणून घोवषत करण्यांत आला आहे. विल्ह्यातील अवदिासी विकासाकवरता खास
अवदिासी उपयोिना राबविली िात आहे . अवदिासी विभागातील लोकांचे िीिनमान उं चािण्याच्या दृष्िीने शासनाने
शासकीय आश्रमशाळा, िसतीगृहे, सेिायोिन अवदिासी गृहवनमाण संथथा, थियंथफु ती अनुदान आश्रमशाळा तसेच
अनुदानािर अवदिासी काथतकारांना िीि पंप पुरिठा इ.सोई उपलब्ध करण्यांत आल्ह्या आहे त. आवण या सिड सोयी सिलती
वमळिून दे ण्यासाठी प्रकल्ह्प अवधकारी तथा अप्पर विल्ह्हावधकारी, एकाष्त्मक अवदिासी विकास कायालय, वकनिि हे
कायालय कायडरत आहे .
(14) संनकणव
ग्रामपं चायती , नगरपनरषदा व नजल्हा पनरषद.
विल्ह्यात माचड 2012 अखेर एकूण 1310 ग्रामपंचायती होत्या. त्यापैकी 1130 थितंत्र ग्रामपंचायती तर 180 गुप
ग्रामपंचायती होत्या. िषड 2011-12 मधील ग्रामपंचायतीची एकूण वमळकत ि खचड अनुक्रमे 4672 लाख ि 4023 लाख
आहे . विल्ह्यात माचड 2012 अखेर 1 महानगरपावलका ि 12 नगरपवरषदा होत्या. या महानगरपावलकेचे 2011-12 मधील
उत्पन्न ि खचड अनुक्रमे 14046 लाख ि 12952 लाख रुपये आहे . नगरपवरषदांचे सन 2010-11 मधील उत्पन्न ि खचड
अनुक्रमे 11802 लाख ि 6911 लाख रुपये आहे . विल्ह्हा पवरषद नांदेडचे सन 2011-12 मधील उत्पन्न ि खचड अनुक्रमे
174874 लाख ि 141908 लाख रुपये आहे .
घरबांधणी कायव क्रम
विल्ह्यात वसडको ि हडको या संथथा माफडत लघु वमळकत कुिूं बाकवरता ि मध्यम उत्पन्न गिाकरीता घराचे गाळे
बांधण्याचा कायडक्रम राबविण्यात आले ला आहे .
22
पोलीस व गुन्हे
माचड 2014 अखेर विल्ह्यात 36 पोलीस ठाणे ि 21 आऊि पोथि आहे त. ि एकूण पोलीस दलाची संयया 3958 होती.
करमणुक
विल्ह्यात माचड 2014 अखेर कायम थिरुपाची 17 वसनेमागृहे आहे त. पैकी एकट्या नांदेड शहरात 5 आहे त.
वचत्रपिगृहाद्वारे करमणुक कराची एकूण िसुली चालू िषात 345.36 लाख रु. झाली. विल्ह्यात केबल चालकाची संखा
176 असून ग्राहकांची संयया 31500 आहे . या खेरीि नांदेड येथे खुले नाियगृह, कलामंदीर, तसेच महानगर पावलकेचे
कै.शंकरराि चव्हाण प्रेक्षागृह आवण कसूम नाट्यगृह असून त्यात नािकाचे ि गायनाचे कायडक्रम होतात.
(15) धार्थमक स्थळे व पयव टन
नांदेड हे शहर महाराष्रातील प्रमुख शहरापैकी एक शहर असुन पवित्र गोदािरी नदीच्या काठािर िसले ले असल्ह्याने या
शहरास पवित्र वतथडक्षेत्राचे महत्ि प्राप्त झाले ले आहे . अमृतसर येथील सुिणड मंदीराप्रमाणे च वशखांचे दवक्षणे तील श्रध्दाथथान
म्हणून नांदेड येथील संचखं ड गुरुद्वाराचा लौकीक आहे . 2008 मध्ये नांदेड येथे वत्रशताब्धी सोहळा सािरा करण्यात आले
आहे . या वत्रशताब्धी सोहळा वनवमत्त नांदेडशहर ि नांदेड पवरसरातील विकास कामाकवरता अंदािे रु.1300 कोिी वनधी
शासनाने उपलब्ध करु वदलेले आहे . ििाहरलाल नेहरु नागरी पुनउत्थान या योिनेत नांदेड शहराचे समािेश करण्यात
आले ले आहे . आवण कंधार तालूक्यामध्ये भुईकोि वकल्ह्ला, लोहा तालूक्यातील मल्ह्हारी म्हाळसाकांताचे मंदीर असून दरिषी
तेथे मागडवशषड मवहन्यात यात्रा भरते. माहु र तालूक्यातील श्रीक्षेत्र माहू रगडाचे तीन वशखराच्या िोकािर श्रीक्षेत्र दत्तात्रयाचे मंवदर
ि महाराष्रातील दे िीच्या साडे तीन पीठापैकी एक पुणड पीठ रे णक
ु ामातेचे मंवदर ि अनसुया मातेचे मंवदर िसले ले आहे . त्याच
बरोबर नांदेड विल्ह्यातील होट्टल, अधापुर, खानापुर, मुखेड या वठकाणी चाणक्य ि यादि कालीन मंवदरे आहे त. माहु र पासून
ििळच उनकेचिर येथे गरम पाण्याचे झरे ि प्राचीन वशलाले ख प्रवसध्द आहे त. तसेच वकनिि तालूक्यातील इथलापूर येथील
सहथत्रकंु डाचा मनमोहक धबधबा पािसाळ्यात पयडिकांना आकर्थषत करतो.
23
नजल्हा सामानजक व आर्थथक समालोचन, 2014
दृख्ष्ट्टक्षे पात नजल्हा
अ.क्र. बाब पवरमाण विल्ह्हा महाराष्र
1 2 3 4 5
एक प्राकृ नतक रचना
1 भौगोवलक थथान
1.1 उत्तर अक्षांश अंश 18.15-19.55 16.4-22.1
1.2 पूिड रे खांश अंश 77.7-78.15 72.6-80.9
1.3 क्षेत्रफळ हिार 10.502 308
2 प्रशासकीय रचना
2.1 तालुके संयया 16 355
2.2 शहरे (गणना शहरांसह) संयया 17 534
2.3 िथती असलेली गािे संयया 1541 40959
2.4 िथती नसले ली गािे संयया 62 2706
दोन स्थाननक स्वराज्य संस्था 2013-14
1 महानगरपावलका संयया 1 26
2 नगरपवरषदा संयया 12 220
3 किकमंडळे संयया 0 7
4 पंचायत सवमत्या संयया 16 351
5 ग्रामपंचायती संयया 1309 27873
6 नगरपंचायत संयया 2 12
तीन $ राज्य ननवडणूक आयोगाच्या अहवालानुसार लोकसंयया (2011)
1 ग्रामीण हिार 2447 61556
2 नागरी हिार 914 50818
3 एकूण हिार 3361 112374
4 पुरुष हिार 1730 58243
5 ष्थत्रया हिार 1631 54131
6 विया प्रवत हिार पुरुष संयया 943 929
7 अनुसवू चत िातंची लोकसंयया (2011) हिार 640 13276
7.1 एकूण लोकसंययेशी प्रमाण िक्के 19.05 11.8
8 अनुसवू चत िमातंची लोकसंयया (2001) हिार 281 10510
8.1 एकूण लोकसंययेशी प्रमाण िक्के 8.38 9.4
9 घनता (लोकसंयया प्रवत चौ.वक.मी.) 2011 संयया 319 365
10 साक्षरतेचे प्रमाण -2011
10.1 ग्रामीण िक्के 72.6 77
10.2 नागरी िक्के 83 88.7
10.3 एकूण िक्के 75.45 82.3
10.4 पुरुष िक्के 84.27 88.4
10.5 ष्थत्रया िक्के 66.15 75.9
10.6 साक्षरतेमध्ये महाराष्राचा दे शात क्रमांक क्रम संयया 27 12
11 दावरद्रय रे षेखालील ग्रामीण कुिुं बे (2007) लाख 1.63 45.19
चार नजल्हा उत्पन्न अंदाज
1 चालू किकमतीनुसार 2012-13
1.1 एकूण उत्पन्न (थथूल) (2012-13) कोिी रु. 21256 1323768
1.2 दरडोई उत्पन्न (थथूल) (2012-13) रुपये 64369 115027
1.3 एकूण उत्पन्न (वनव्िळ) (2012-13) कोिी रु. 19616 1196754
24
1.4 दरडोई उत्पन्न (वनव्िळ) (2012-13) रुपये 59403 103991
2 ष्थथर (2004-05) वकमतीनुसार 2012-13
2.1 एकूण उत्पन्न (थथूल) (2012-13) कोिी रु. 12099 825832
2.2 दरडोई उत्पन्न (थथूल) (2012-13) रुपये 36641 71760
2.3 एकूण उत्पन्न (वनव्िळ (2012-13) कोिी रु. 11062 739040
2.4 दरडोई उत्पन्न (वनव्िळ) (2012-13) रुपये 33501 64218
पाच कृ नष (2007-08) अस्थायी 2011-12
1 भौगोवलक क्षेत्र हिार हे क्िर 1044 30758
2 िंगलव्याप्त क्षेत्र हिार हे क्िर 917 5211
3 िंगलव्याप्त क्षेत्राचे भौगोवलक क्षेत्राशी प्रमाण िक्के 29.26 1694
4 शेतीला उपलब्ध नसले ली िमीन
4.1 वबगर- शेती िापराखालील हिार हे क्िर 25 1450
4.2 पडीत आवण लागिडीलायक नसले ली हिार हे क्िर 34 1728
4.3 एकूण (4.1 + 4.2) हिार हे क्िर 58 3178
5 पडीत िवमनी व्यवतवरक्त लागिड न केले ली इतर िमीन 2011-12
5.1 कायम गुरेचरण ि इतर हिार हे क्िर 38 1244
5.2 झाडे -झुडपांखालील हिार हे क्िर 8 250
5.3 लागिडीलायक परं तु पडीत हिार हे क्िर 32 919
6 पडीत िमीन
6.1 चालू पड हिार हे क्िर 80 1378
6.2 इतर पड हिार हे क्िर 66 1192
7 वपकाखालील क्षेत्र
7.1 1 वनव्िळ पेरणी क्षेत्र हिार हे क्िर 776 17386
7.2 दुसोिा /वतसोिा क्षेत्र हिार हे क्िर 149 5720
7.3 एकूण वपकाखालील क्षेत्र हिार हे क्िर 925 23106
8 ओवलता खालील क्षेत्र / किसचनाखालील क्षेत्र 2013-14
8.1 वनव्िळ ओवलत क्षेत्र हिार हे क्िर 92 0
8.2 एकूण ओवलत क्षेत्र हिार हे क्िर 93 0
9 महत्िाच्या वपकाखालील क्षेत्र 2013-14
9.1 तृणधाये हिार हे क्िर 16.2 7440
9.2 कडधान्ये हिार हे क्िर 21.8 3322
9.3 तेलवबया हिार हे क्िर 2.73 3652
9.4 ऊस (तोडणीक्षेत्र) हिार हे क्िर 1.54 935
9.5 कापूस हिार हे क्िर 303.3 4187
10 पिडय (सरासरी) 2014 वम.मी. 434 1464.6
11 िमीन िवहती धारण क्षेत्र 2013-14
11.1 क्षेत्र 2 हे क्िरपेक्षा कमी हिार 440.6 8925
11.2 क्षेत्र 2 ते 10 हे क्िर हिार 369.5 9758
11.3 क्षेत्र 10 हे क्िरपेक्षा िाथत हिार 16.9 1084
सहा अंशत: व पूणवत:किसचन क्षमता ननमाण झालेले पाटबं धारे प्रकल्प व त्यांखालील क्षे त्र 30जून,
2014 पयं त
1 मोठे पािबंधारे प्रकल्ह्प संयया 4 105
1.1 लाभक्षेत्र (वनर्थमत किसचन क्षमता ) हिार हे क्िर 112 2719
2 मध्यम पािबंधारे प्रकल्ह्प संयया 10 298
2.1 लाभक्षेत्र (वनर्थमत किसचन क्षमता ) हिार हे क्िर 32 867
3 लघु पािबंधारे प्रकल्ह्प (राज्यक्षेत्र) संयया 73 3484
25
3.1 लाभक्षेत्र हिार हे क्िर 7 1340
4 लाभ क्षेत्रातील विवहरंद्वारे 2013-14 मधील
अवतवरक्त किसचन क्षेत्र हिार हे क्िर 46 857
सात पशुसंवधव न (पशुगणना -2007)
1 एकूण पशुधन हिार 17838 35955
2 गो िातीय हिार 284 16184
3 मवहषिगीय हिार 128 6073
4 मृढया ि शेळ्या हिार 432 13301
5 कंबडया ि बदके हिार 491 64756
आठ सहकार क्षे त्र (2014)
1 सहकारी संथथा संयया 3889 230673
2 प्राथवमक कृ वष सहकारी पतसंथथा संयया 977 21238
2.1 सभासद संयया हिार 392 16813
2.2 वदले ली किॄ लाख रु. 159 832400
2.2 येणे किॄ लाख रु. 188 1000900
3 सहकारी दुग्धसंथथा संयया 504 26527
नऊ वीज (31-3-15)
1 विद्युतीकरण झालेली गािे संयया 1541 40950
2 िीि पुरिठा केले ले कृ षी पंप संच हिार 111 4026
3 वििेचा िापर 2013-14
3.1 घरगुती दशलक्ष 296.77 22831
3.2 िावणष्ज्यक दशलक्ष 24.13 12635
3.3 औद्योवगक दशलक्ष 31.88 38110
3.4 कृ वष दशलक्ष 630.95 20984
3.5 इतर दशलक्ष 85.23 6105
3.6 एकूण (3.1 ते 3.5) दशलक्ष 1000.47 100665
दहा पनरवहन व दळणवळण (31-3-14)
1 रे ल्ह्िे मागाची एकूण लांबी वक.मी. 208 6107
2 रथत्यांनी िोडले ली गािे (31/03/2014 अखे र)
2.1 बारमाही संयया 962 40158
2.2 हं गामी संयया 8 690
3 रथत्यांची लांबी (पृष्ठांवकत) 2012-13
3.1 राष्रीय महामागड वक.मी. 85.09 4376
3.2 राज्य महामागड वक.मी. 286.1 27528
3.3 प्रमुख विल्ह्हामागड वक.मी. 1196 50256
3.4 इतर विल्ह्हामागड वक.मी. 2252 47573
3.5 ग्रामीण रथते वक.मी. 5162 106745
3.6 एकूण (3.1 ते 3.5) वक.मी. 8984 243172
अकरा नंदणीकृ त कारखाने व रोजगार (2013)
1 नंदणीकृ त कारखाने संयया 394 44859
2 नंदणीकृ त चालू कारखाने संयया 239 37339
(त्यांतील कामगार) संयया 2534 2056471
3 साखर कारखाने संयया 4 202
(साखरे चे उत्पादन) हिार मे. 128 58.4
4 सहकारी सूत वगरण्या संयया 2 148
बारा 31 माचव , 2014 रोजीची अस्थायी आकडे वारी कमवचारी गणना (1 जुलै 2008 रोजी भरलेली पदे )
1 शासकीय हिार 17 593
2 विल्ह्हा पवरषदा हिार 18 468
26
3 नगर पवरषदा हिार 1 52
4 महानगरपावलका हिार 2 106
तेरा नशक्षण क्षे त्र 2013-14
1 प्राथवमक वशक्षण (1ते 8 िी)
1.1 एकूण शाळा संयया 2598 103262
1.2 विद्याथी हिार 391 16159
1.3 वशक्षक हिार 12 499
1.4 प्रवत वशक्षक विद्याथी संयया 32 32
2 माध्यवमक वशक्षण ि उच्च माध्यवमक सह
2.1 एकूण शाळा संयया 604 23752
2.2 विद्याथी हिार 170 5911
2.3 वशक्षक हिार 6 213
2.4 प्रवत वशक्षक विद्याथी संयया 28 28
3 उच्च वशक्षण
3.1 संथथा संयया 133 3277
3.2 एकूण विद्याथी हिार 43 1867
4 तांवत्रक ि व्यिसाय वशक्षण 2013-14
4.1 व्यिसाय पदिी एकूण वशक्षण संथथा संयया 7 932
(प्रिेश क्षमता) संयया 960 190278
4.2 व्यिसाय पदविका एकूण वशक्षण संथथा संयया 908
(प्रिेश क्षमता) संयया 205801
4.3 शासकीय औद्योवगक प्रवशक्षण संथथा संयया 9 417
4.4 अशासकीय औद्योवगक प्रवशक्षण
संथथाविना अनुदावनत ) संयया 4 364
चौदा साववजानक आरोग्य 2013-2014
1 रुग्णालये संयया 19 1395
2 दिाखाने संयया 34 3087
3 प्राथवमक आरोग्य कृद्रे संयया 65 1816
4 प्राथवमक आरोग्य उपकृद्रे संयया 377 10580
5 प्राथवमक आरोग्य पथके संयया 11 193
पं धरा आनदवासी कल्याणकारी योजना 2013-14
आवदिासी आश्रमशाळा (शासकीय ि
1
अनुदावनत ) संयया 26 1109
(त्यांतील विद्याथी) संयया 5331 449061
सोळा मागासवगीयांसाठी कल्याणकारी योजना 2013-14
2 मागासिगीयांसाठी िसवतगृहे (शासकीय ि
अनुदावनत ) संयया 220 2754
(त्यांतील विद्याथी) संयया 9961 136015
सतरा साववजननक नवतरण व्यवस्था 2014
1 राथत भािाची दुकाने संयया 1727 50339
2 पुरविले ला एकूण साठा 2013-14
2.1 गहू हिार िन 66 3185
2.2 तांदळू हिार िन 55 20.74
3 शासकीय गोदामे संयया 44 1063
(साठिण क्षमता) हिार िन 23 599
27
28
आलेख क्र. 1
नजल्हयाची लोकसंयया
(जनगणनांनस
ु ार)
4000
3500
3000
Thousand
2500
2000
1500
1000
500
0
1961 1971 1981 1991 2001 2011
Urban Rural Total
नजल्हयातील ग्रामीण व नागरी लोकसंयये चे प्रमाण
( जनगणनानुसार )
90 85.56 83.76
81.25
78.28 76.04
80 72.77
70
Percentage
60
50
40
27.22
30 21.72 23.96
16.31 18.75
20 14.44
10
0
1961 1971 1981 1991 2001 2011
Urban Rural
29
आलेख क्र 3
नजल््यातील साक्षरतेचे प्रमाण
ु ार)
100
86.62
90 81.14
76.94
80
68.52 66.68
70 64.4
Percentage
60 55.12
48.20
50 42.4
39.00
40 34.6
29.00 31
30 24.8 22.70
20 15.6
10.4
10 5.2
0
1961 1971 1981 1991 2001 2011
Year
Male Female Total
नजल्हयातील ख्स्त्र - पुरूष प्रमाण
ू ार)
1000
978
980 970
966
970
960
955 955
960 946 947
942
Sex Ratio
940 937
940 926 925
931
918
920 913
900
900
880
860
1961 1971 1981 1991 2001 2011
Year
Rural Urban Total
30
नजल्हयातील अनुसनू चत जाती / जमाती च्या लोकसंयये ची तहनसलननहाय टक्केवारी
(िनगणना 2001 नुसार )
31
भाग 2
सांख्ययकीय तक्ते
32
33
1.1
नजल््यातील नवनवध आर्थथक व सामानजक बाबंचे ननवडक ननदे शक
विल्ह्हा - नांदेड संदभड कालािधी - 1960-61 ते 2013-14
संदभव वषव -2013-14
अ.क्र. बाब पनरमाण 1960-61 1970-71 1980-81 1990-91 2000-01 2010-11 2012-13 2013-14
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
एक क्षे त्रफळ व लोकसंयया 1961 1971 1981 1991 2001 2001 2011 2011
1 क्षेत्रफळ चौ.वक.मी 10333 10492 10502 10528 10502 10502 10502 10528
.
2 गािे संयया 1325 1380 1481 1580 1578 1575 1575 1541
3 शहरे संयया 11 11 11 11 12 13 13 17
4 एकूण लोकसंयया हिार 1080 1398 1749 2330 2876 2876 3357 3361
शहरी 14.44 16.31 18.75 21.72 23.96 23.96 27.22 27.22

लोकसंययेचे
ग्रावमण 85.36 83.69 81.25 78.28 76.04 76.04 72.77 72.77
5 प्रमाण िक्के
शहरी
घनता
(लोकसंयया संयया 104 133 166 222 274 274 319 319
प्रवत ग्रावमण
6 चौ.वक.मी.)
7 ष्थत्रया प्रवत एक हिार पुरुष संयया
971 955 964 945 942 942 937 943
दोन साक्षरतेचे प्रमाण 1961 1971 1981 1991 2001 2001 2011 2011
1 पुरुष िक्के 24.8 34.6 42.4 64.4 81.14 81.14 86.62 84.27
2 ष्थत्रया िक्के 5.2 10.4 15.6 31 55.12 55.12 66.68 66.15
3 एकूण िक्के 22.7 29 39 48.2 68.52 68.52 76.94 75.45
4 ग्रामीण िक्के 12.26 15.59 25.37 42.49 65.28 65.28 74.06 72.6
5 नागरी िक्के 32.26 39.13 48.9 68.02 78.61 78.61 84.55 83
6 अनुसच
ू ीत िक्के
6.05 7.73 9.51 10.45 12.99 12.99 14.57 14.57 73.18 73.18
िाती
7 अनुसच
ू ीत िक्के
िमाती 1.59 2.3 4.78 2.85 3.47 3.47 3.87 3.87 70.56 70.56
तीन स्थाननक स्वराज्य संस्था
1 महानगरपावलका 0
संयया 0 0 0 1 1 1 1
2 नगरपवरषदा 11
संयया 11 11 11 11 12 12 12
3 किक मंडळे 0
संयया 0 0 0 0 0 0 0
4 पंचायत सवमत्या 8
संयया 8 8 8 16 16 16 16
5 ग्राम पंचायती 1072

संयया 1048 1121 1297 1311 1311 1309 1309
चार क्षे त्रवार नजल्हा व दरडोई उत्पन्न (चालू किकमतंनुसार) 2009-10 2010-11 2013-14
1 वनव्िळ विल्ह्हा उत्पन्न कोिी रु उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. 34.1 12134 14547 19616
2 वनव्िळ दरडोई उत्पन्न उ.ना.

रुपये उ.ना. उ.ना. उ.ना. 11976 37934 44978 59403
3 राज्याच्या उत्पन्नात
िक्के उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. 1.6 1.48 1.48 1.63
विल्ह्याचा वहथसा
पाच कृ नष व किसचन 98-99 98-99
1 ओनलताखालील क्षे त्र शंभर हे क्िर
100 270 400 3840 902 902 902 902
2 लागवडीलायक क्षे त्र --"-- 8510 8320 8360 8490 8457 8457 8457 7218
3 ओनलताखालील क्षे त्राची एकू ण 0.97 2.57 3.8 36 8.59 8.59 8.59 0.12
4 क्षे त्रफळाशी टक्केक्षे
लागवडीखालील वारीत्राची एकू ण 82.35 79.3 79.6 80.64 80.52 80.52 80.52 69.11
5 क्षे त्रफळाशी टक्कक्षे
ओनलताखालील े वारी
त्राची एकू ण
लागवडीखालील क्षे त्रफळाशी 1.18 3.25 4.78 उ.ना. 10.66 10.66 10.66 10.66
टक्केवारी
34
अ.क्र. बाब पनरमाण 1960-61 1970-71 1980-81 1990-91 2000-01 2010-11 2012-13 2013-14
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
6 क्षे त्रफळ व लोकसं

नपकाखालील यया
एकू ण क्षे त्र 1971 98-99 12-Nov Dec-14
6.1 तृणधान्ये शंभर हे क्िर
उ.ना. 3167 3797 221 2852 2852 2233 1615
6.2 कडधान्ये --"-- उ.ना. 1330 1090 39 1648 1648 1950 2180
6.3 तेलनबया --"-- उ.ना. 518 412 233 645 645 1968 2730
6.4 ऊस --"-- 30 40 40 120 160 135 107 154.48
6.5 कापूस --"-- उ.ना. उ.ना. 10 1140 2765 2765 3175 3033.5
7 नपकांखालील ननव्वळ क्षे त्र --"-- 6900 7120 7280 7380 7106 7106 7106 7762
8 दुसोटा क्षे त्राचे ननव्वळ पे रलेल्या िक्के 2.26 4.6 5.09 5.38 16.67 16.67 16.67 19.62
क्षे त्राशी प्रमाण
9 किसचनाखालील स्थूल क्षे त्र शंभर हे क्िर
100 270 400 3840 902 902 902 946
10 किसचनाखालील स्थूल क्षे त्राचे एकू ण

नपकाखालील स्थुल क्षे त्राशी प्रमाण िक्के 1.48 3.6 5.38 उ.ना. 10.88 10.88 10.88 10.88
11 ननव्वळ किसचन क्षे त्र

शंभर हे क्िर 80 260 33290 1920 672 672 672 710
12 कालव्यां«ü¾ÖÖ¸êü किसनचत क्षे त्र --"-- 0 80 0 80 - - - 245.96

13 नवनहरं«ü¾ÖÖ¸üê किसनचत क्षे त्र 70 140 120 200 445 445 445 464.51
14 इतर साधनांनी किसनचत क्षे त्र --"-- 10 40 170 1720 227 227 227 उ.ना.
सहा कृ नष अवजारे (कृ नष गणना) 1978 1982 1987 1992 1997 2003 2003 2003
1 लाकडी नांगर हिार 85 91 105 112 74 85 85 85
2 लोखं डी नांगर हिार 6 5 15 12 10 18 18 18
3 बै लगाड्या हिार 50 54 34 35 43 46 46 46
4 रॅक्टर हिार 0.1 0.2 0.2 0.4 1.1 1.3 1.3 1.3
5 किसचनाकनरता तेलावर चालणारे पंप हिार 1.2 0.6 1.8 1.2 0.4 1.7 1.7 1.7
6 किसचनाकनरता वळद्युत ¯ÖÓ¯Ö हिार 7 12 168 189 29 31 31 31
7 उसाचे चरक
7.1 शक्तीवर चालणारे संयया 91 70 91 38 163 76 76 76
7.2 बै लाच्या मदतीने संयया 300 67 91 70 48 374 374 374
सात पशुधन (पशुगणना) 1966 1972 1978 1982 1987 1997 2003 2007 2007
1 एकूण पशुधन
हिार 992 960 1116 1188 1391 1424 1373 1786 17838
2 दुभत्या गायी
--"-- 95 86 105 94 113 119 109 120 284
3 दुभत्या म्हशी
--"-- 39 42 49 49 69 87 108 185 128
4 शेळया ि
--"-- 175 183 300 289 406 406 398 431 432
मृढया
5 कंबडया ि
तत्सम पक्षी --"-- 87 145 248 283 333 521 553 491 491
आठ मत्स्य व्यवसाय 2010-11 2011-12 2013-14

1 एकूण मत्थय
उत्पादन मे. िन उ.ना. उ.ना. 430 1760 3950 5479 6691 6012 5792
2 मच्िीमार
सहकारी संयया उ.ना. 12 15 62 92 114 122 118 122
संथथा
3 संथथातील
संयया उ.ना. उ.ना. 1310 3651 4735 5900 6431 6405 6843
सभासद
नऊ सहकार क्षे त्र 2010-11 2011-12 2013-14
1 संस्था
1.1 कृ वष
संयया 890 953 959 975 956 983 984 980 977
पतसंथथा
1.2 वबगर कृ वष
पतसंथथा संयया 11 172 343 757 270 258 250 237 248
1.3 उत्पादक
संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. 1142 961 898 954 984 1039
संथथा
35
अ.क्र. बाब पनरमाण 1960-61 1970-71 1980-81 1990-91 2000-01 2010-11 2012-13 2013-14
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1.4 क्षे
पणन त्रफळ
संथव
थालोकसंयया 1971
संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. 10 18 62 62 63 59
1.5 सामाविक
संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. 983 1289 1710 2835 1768 1566
सेिा संथथा
2 सभासद
2.1 कृ वष
संयया 47137 101089 211404 334659 377414 871637 1075000 392000 उ.ना.
2.2 वबगर कृ वष
पतसंथथा संयया 4251 19088 47774 39915 119085 104190 104190 98000 142103
संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. 106665 129300 उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना.
संथथा
2.4 पणन संथथा
संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. 28346 47091 33890 33870 33890 25
संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. 72817 74252 उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना.
3 खे ळते भांडवल
3.1 कृ वष
लाख रुपये 100 1025 3965 29637 34007 30734 3073 3075 उ.ना.
3.2
वबगर कृ वष
लाख रुपये 15 472 481 58 41431 10012 10012 उ.ना. 6991.8
3.3
पणन संथथा लाख रुपये उ.ना. उ.ना. उ.ना. 4826.62 3912.67 - 1834 1834 460.34
लाख रुपये उ.ना. उ.ना. उ.ना. 627.98 1772.7 1834 उ.ना. उ.ना. उ.ना.
संथथा
लाख रुपये उ.ना. उ.ना. उ.ना. 1294.79 2826.08 उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना.
4 नदलेली कजे
4.1 शेती
लाख 83 1134 3749 6597 8574 2702 2668 उ.ना. उ.ना.
4.2
वबगर शेती
लाख रुपये 0 0 0 0 6287 12304 15143 उ.ना. 6994.41
लाख रुपये उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना.
संथथा
4.4
पणन संथथा लाख रुपये उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. 460.34
लाख रुपये उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना.
दहा नवजेचा 2010-11 2011-12 2013-14
वापर
1 हिार
घरगुती उ.ना. उ.ना. उ.ना. 42773 113280 113280 192820 240410 296772
वक.ि ॅ.तास
2 हिार
िावणष्ज्यक उ.ना. उ.ना. उ.ना. 9990 25870 25870 50330 45220 24137
3 हिार
औद्योवगक उ.ना. उ.ना. उ.ना. 22942 74730 74730 31870 39890 31884
4 हिार
कृ वष उ.ना. उ.ना. उ.ना. 597 399140 399140 181280 244020 630956
5 हिार
इतर उ.ना. उ.ना. उ.ना. 1167 14570 14570 132680 159240 16727
6 हिार
एकूण उ.ना. उ.ना. उ.ना. 82167 640870 640870 634170 728770 1000476
7
विद्युतीकरण
उ.ना. उ.ना. उ.ना. 1481 1580 1580 1610 1546 1541
झालेली गािे
8
सौरउिा संच संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना.
अकरा वाहतूक व दळणवळण
1 रथत्यांची
वक.मी. 400 5232 1811 5232 7092 8951 9959 9959 8984.1
एकूण लांबी
36
अ.क्र. बाब पनरमाण 1960-61 1970-71 1980-81 1990-91 2000-01 2010-11 2012-13 2013-14
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
2 क्षे त्रफळ व लोकसंयया

बारमाही 1971
रथत्यांनी
संयया उ.ना उ.ना उ.ना उ.ना उ.ना उ.ना 1120 1120 1120 962
िोडलेली
गािे
3 दर 100
चौ.वक.मी.
क्षेत्रामागे वक.मी. 38.71 53.63 172.01 53.63 67.52 85.23 95 95 85.55
रथत्यांची
लांबी
4 दरलाख
लोकसंयये
मागे वक.मी. 37.05 402.51 129.56 402.51 405.41 341.58 369 369 374.13
रथत्याची
लांबी
5 एकूण
मालिाहतूक संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. 28074 33962 38407
िाहने
6 एकूण
प्रिासी िाहने संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. 181541 224574 394670
7 रे ल्ह्िे
मागाची वक.मी. 208 208 208 208 208 208 208 208 208
एकूण लांबी
8 डाक
संयया 201 391 290 391 443 468 468 468 468
कायालये
9 तार कायालये
संयया 6 21 18 21 34 24 1 1 1
10 दूरध्िनी संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. 5749 81290 36215 32125 26257
बारा नंदणीकृ त कारखाने व 2010-11 2011-12 2013-14
1 रोजगार
चालू
संयया 42 42 43 69 69 133 203 186 239
कारखाने
2 कामगारांची
दै वनक संयया 6015 6015 5912 8102 8102 9553 2180 4220 6085
उपष्थथती
तेरा नशक्षण 2009-10 2011-12 2013-14
1 प्राथनमक
1.1 संथथा संयया 983 1586 1586 1709 1861 2338 2465 2465 2596
1.2 विद्याथी हिारात 61 117 117 180 300 463 421 422 389
1.3 वशक्षक हिारात 1.7 4 4 5 6.8 11.2 11 11 12
1.4 प्रवत वशक्षक
विद्याथी संेंयया 35 28 28 36 44 41 36 36 32
2 माध्यनमक व उच्च माध्यनमक

2.1 संथथा संयया 14 153 155 155 289 410 569 569 604
2.2 विद्याथी हिारात 14 64 47 64 140 243 163 156 170
2.3 वशक्षक हिारात 0.6 2.5 2.1 2.5 4.1 6.3 5 5 6
विद्याथी संेंयया 22 25 22 25 34 38 32 30 28
3 महानवद्यालये
3.1 संथथा संयया 3 15 9 15 25 22 115 115 133
3.2 विद्याथी हिारात 1 10 6 10 11 27 49 51 43
3.3 वशक्षक हिारात 0.05 0.5 0.2 0.5 0.6 0.9 1 2 18
विद्याथी संयया 19 20 32 20 18 30 29 26 24
चौदा साववजननक 2010-11 2011-12 2013-14

आरोग्य
1 दिाखाने संयया 15 59 28 59 60 25 46 30 34
2 रुग्णालये संयया 2 2 2 2 13 16 20 20 19
37
अ.क्र. बाब पनरमाण 1960-61 1970-71 1980-81 1990-91 2000-01 2010-11 2012-13 2013-14
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
3 क्षे त्रफळ व लोकसंयया

प्राथवमक 1971
आरोग्य कृद्रे संयया 6 13 11 13 58 63 80 63 65
4 प्राथवमक
आरोग्य संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. 374 377 366 377
उपकृद्रे
5 खािा संयया 184 741 362 741 1306 1473 2196 1783 1321
6 दर लाख
लोकसंययेमा संयया 17 75 26 75 61 63 77 53 40
गे खािा
पंधरा संकीणव 2010-11 2011-12 2013-14
1 बँक शाखा संयया 16 169 149 169 279 308 140 159 254
2 दूरदशडन
केबल संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. 146 164 176
चालक
3 दूरदशडन
केबल धारक संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. 20580 20700 31500
4 गोबर गॅस
संयया उ.ना. उ.ना. उ.ना. उ.ना. 606 250 150 150 150
संयंत्रे
आधार :- विल्ह्हा सांष्ययकी कायालय, नांदेड
38
1.2
नजल््यातील महत्वाची सांख्ययकी
विल्ह्हा : नांदेड संदभड िषड : 2013-14
अ. तालुका गावांची ग्रामपं चायतंची नगरपानलकांची नपण्याच्या बारमाही आठमाही रस्त्यांचा पं तप्रधान
क्र. संयया संयया पाणी रस्ते रस्ते संपकव ग्रामसडक
पुरवठ्याची असलेल्या असलेल्या नसलेल्या योजनंतगवत
संयया सुनवधा गावांची गावांची गावांची लाभ
'अ' वगव 'ब' वगव 'क' असलेल्या संयया संयया संयया नदलेल्या
गट स्वतंत्र वगव गावांची गावांची
संयया संयया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
1 माहु र 88 25 37 - - - 62 88 0 0 0
2 वकनिि 178 48 86 - - 1 150 178 0 0 26
3 वहमायत 70 16 36 - - - 48 70 0 0 4
4 नगर
हदगाि 148 16 109 - - 1 118 148 0 0 0
5 अधापूर 52 10 29 - - - 42 52 0 0 5
6 नांदेड 83 9 64 - - - 68 83 0 0 4
7 मुदखे ड 51 13 37 - - 1 38 51 0 0 12
8 भोकर 80 20 46 - - 1 56 80 0 0 8
9 उमरी 65 20 38 - - 1 46 65 0 0 6
10 धमाबाद 51 6 39 - - 1 46 51 0 0 0
11 वबलोली 83 8 65 - - 2 68 83 0 0 6
12 नायगांि 87 14 67 - - - 67 87 0 0 3
13 लोहा 123 36 82 - - 1 103 123 0 0 2
14 कंधार 125 41 75 - - 1 102 125 0 0 4
15 मुखेड 151 63 64 - - 1 119 151 0 0 5
16 दे गलूर 106 24 66 - 1 - 86 106 0 0 5
एकुण नजल्हा 1541 369 940 0 1 11 1219 1541 0 0 90
विल्ह्हा : नांदेड संदभड िषड : -2013-14

अ. तालुका नवद्युती- एस्.टी. बसची वानणख्ज्यक प्राथनमक आरोग्य अंगणवाडी टं चाईग्रस्त पोस्ट प्राथनमक
क्र. करण सोय असलेल्या बँक शाळा नवषयक असलेल्या गावांची कायालये कृ नष
झालेल्या गावांची संयया कायालय असलेल्या सुनवधा गावांची संयया असलेल्या पतपुरवठा
गावांची असलेल्या गावांची असलेल्या संयया गावांची संस्था
संयया गावांची संयया गावांची संयया असलेल्या
बारमाही आठमा संयया संयया गावांची
ही संयया
-1 -2 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
1 माहु र 88 26 0 2 88 27 88 26 24 40
2 वकनिि 178 95 0 8 178 65 178 21 68 104
3 वहमायत 70 34 0 3 70 14 70 22 33 22
4 नगर
हदगाि 148 91 1 7 148 31 148 30 37 74
5 अधापूर 52 27 0 3 52 12 52 10 11 34
6 नांदेड 83 38 0 11 83 18 83 15 37 53
7 मुदखे ड 51 37 0 4 51 13 51 13 16 38
8 भोकर 80 56 1 4 80 21 80 24 15 56
9 उमरी 65 44 0 3 65 12 65 19 15 52
10 धमाबाद 51 32 2 3 51 9 51 43 16 33
11 वबलोली 83 59 0 8 83 20 83 78 23 58
12 नायगांि 87 61 0 12 87 22 87 74 36 71
13 लोहा 123 73 1 8 123 29 123 118 19 89
14 कंधार 125 102 2 10 125 31 125 112 39 77
15 मुखेड 151 122 1 10 151 35 151 74 34 95
16 दे गलूर 106 65 0 7 106 26 106 57 45 81
एकुण नजल्हा 1541 962 8 103 1541 385 1541 736 468 977
39
40
तक्ता 2.1
क्षे त्रवार नजल्हा उत्पन्न व दरडोई नजल्हा उत्पन्न - चालू किकमतंनुसार
विल्ह्हा - नांदेड
(रूपये लाखात)
अ. क्षे त्र 2004-05 2005-06 2006-07
क्र.
स्थूल नजल्हा ननव्वळ नजल्हा स्थूल नजल्हा ननव्वळ नजल्हा उत्पन्न स्थूल नजल्हा ननव्वळ नजल्हा
उत्पन्न उत्पन्न उत्पन्न उत्पन्न उत्पन्न
1 2 3 4 5 6 7 8
1 96902 87649 43863 120455
कृ षी 97080 88061
1 28857 28476 2525 43338
िन संिधडन 35126 34692
1 2248 1957 923 2210
मासेमारी 2372 2074
1 खाण ि दगड 1612 1344 178115 727
खाणकाम 404 332
प्राथनमक क्षे त्र एकू ण 129619 119426 19864 166730
134982 125159
2 9844 7259 43233 16285
नंदणीकृ त उद्योग 9560 7708
2 30926 27740 60307 39016
अनंदणीकृ त उद्योग 36352 32656
2 45849 44064 10905 57791
बांधकाम 52977 50878
2 िीि, गॅस ि 9029 4066 134309 4261
पाणीपुरिठा 8646 3738
ख्द्वतीय क्षे त्र एकू ण 95648 83128 2107 117353
107535 94980
3 1745 1433 32126 1700
रे ल्ह्िे 1792 1482
3 23758 21060 10820 28766
पवरिहन, साठिणूक * 26876 23852
3 8915 7485 167632 8957
दळणिळण 9978 8307
3 121020 117253 72089 162310
व्यापार ि उपाहारगृहे 137141 132609
4 57353 56232 120712 70761
बँेॅका ि विमा उद्योग 61833 60604
4 95704 86661 42523 109892
व्यिसाय सेिा 106895 96946
4 35211 28307 87953 34028
सािडिवनक प्रशासन 38635 30983
4 64846 61076 535962 82294
इतर सेिा 75312 70539
तृतीय क्षे त्र एकू ण 408552 379507 848386 498708
458460 425322
एकू ण नजल्हा उत्पन्न 633820 582062 27466 782790
700978 645462
दरडोई नजल्हा उत्पन्न(रु) 21030 19313 58449766 25342
22970 21151
एकू ण राज्य उत्पन्न 41547968 37002280 48676562 43710286 55276 52690997
दरडोई राज्य उत्पन्न (रु) 40508 36077 46732 41965 1.45 49831
एकू ण नजल्हा उत्पन्नाची 1.53 1.57 0.01 1.49
राज्य उत्पन्नाशी टक्केवारी
1.44 1.48
मागील वषाच्या तुलनेत - - 0.01
झालेली वाढ -0.09 -0.09
41
तक्ता 2.1
अ. क्षे त्र 2007-08 2008-09
क्र. स्थूल नजल्हा उत्पन्न ननव्वळ नजल्हा स्थूल नजल्हा उत्पन्न ननव्वळ नजल्हा उत्पन्न
उत्पन्न
1 2 9 10 11 12
1 160945 150183 143695 134001
कृ षी
1 44322 43757 45296 44709
िन संिधडन
1 3086 2696 2938 2525
मासेमारी
1 खाण ि दगड 886 693 0 0
खाणकाम
2 28313 23625 18522 14551

नंदणीकृ त उद्योग
2 49620 45247 56731 51427
अनंदणीकृ त उद्योग
2 78471 75013 92097 87468
बांधकाम
2 िीि, गॅस ि 12337 4486 11562 6292
पाणीपुरिठा
3 2386 1958 2767 2268

रे ल्ह्िे
3 37244 33398 43586 38521
®Ö×¸ü¾ÖÆüÖÖ,ÃÖÖšü¾ÖÞÖãÛú
3 12326 10351 14468 11764
दळणिळण
3 190212 183835 192040 184204
व्यापार ि उपाहारगृहे
4 84090 82618 100761 99163
बँेॅका ि विमा उद्योग
4 14119 128635 161626 147102
व्यिसाय सेिा
4 51190 40781 64801 54300
सािडिवनक प्रशासन
4 98533 91835 114138 105475
इतर सेिा
तृतीय क्षे त्र एकू ण 617102 573411 694186 642796
एकू ण नजल्हा उत्पन्न 995084 919109 1065028 983770

एकू ण राज्य उत्पन्न 68481660 619883 75396915 67778112
दरडोई राज्य उत्पन्न (रु) 60082 57760 69230 62234
एकू ण नजल्हा उत्पन्नाची 1.45 1.48 1.41 1.45
मागील वषाच्या तुलनेत 0 -0.01 -0.04 -0.03
42
तक्ता 2.1
नजल्हा - नांदेड
अ. क्र. क्षे त्र 2009-10 2010-11 2011-12 2012-13
ननव्वळ नजल्हा
उत्पन्न स्थूल नजल्हा उत्पन्न ननव्वळ नजल्हा स्थूल नजल्हा ननव्वळ नजल्हा स्थूल नजल्हा ननव्वळ नजल्हा
स्थूल नजल्हा उत्पन्न उत्पन्न उत्पन्न उत्पन्न उत्पन्न उत्पन्न
1 2 13 14 15 16 17 18 19 20
1.1 कृ षी 156897 145847 345659 326851 308977 291921 416556 390118
1.2 69041 68207
िन संिधडन 55626 54914 53587 52980 60341 59622
1.3 1932 1642 4511 3848 3097 2614 5136 4382

1.4 खाण ि
0 0 0 0 0 0 0 0
दगड
प्राथनमक क्षे त्र एकू ण 214455 202403 403757 383679 376065 357151 497498 468127
2.1 नंदणीकृ त
29197 23182 32454 26351 32340 26163 35476 28541
उद्योग
2.2 अनंदणीकृ त
62524 56472 70050 63691 71775 64715 75260 67806
उद्योग
2.3 97612 92575 119904 113778 139556 132171 151216 142553
2.4
िीि, गॅस ि 13527 7493 18420 10148 18823 9657 31622 20538
ख्द्वतीय क्षे त्र एकू ण 202860 179722 240829 213968 262494 232706 293574 259438
3.1 3697 3187 3351 2454 3736 3150 4202 3548

पवरिहन,
3.2 साठिणूक * 51555 45478 60988 53848 72623 63689 86035 75083
3.3
16612 13301 16447 13036 18898 14082 21921 16284
दळणिळण
3.4 व्यापार ि
332960 223659 274406 262635 307311 292092 346031 327016
उपाहारगृहे
3.5
बँेॅका ि 173162 170796
107999 106303 132309 130397 152847 150769
विमा उद्योग
3.6
व्यिसाय 202067 184454 254284 232776 300534 276614 346437 319513
सेिा
3.6
सािडिवनक 74321 62606 82897 69632 90528 76388 106072 88889
प्रशासन
3.7 139887 129471 172416 160246 208021 193147 250720 232963
तृतीय क्षे त्र एकू ण
829098 768459 997098 925323 1154497 1069930 1334579 1234092
एकू ण नजल्हा उत्पन्न

1246413 1150584 1641683 1522970 1793056 1659787 2125651 1961657
दरडोई नजल्हा
38963 35967 50757 47087 54856 50779 64369 59403
उत्पन्न(रु)
एकू ण राज्य उत्पन्न 85575051 77079386 104915008 95077051 117541907 106468932 132376827 119675442
दरडोई राज्य उत्पन्न

77454 69765 93639 84858 103498 93748 115027 103991
(रु)
एकू ण नजल्हा
1.45 1.49 1.56 1.6 1.52 1.55 1.6 1.63
उत्पन्नाची राज्य
मागील वषाच्या
-0.11 -0.11 0.11 0.11 -0.04 -0.05 0.08 0.08
तुलनेत झालेली वाढ
आधार - अथड ि सांष्ययकी संचालनालय, मुंबई
पवरिहन ि साठिणूक या उपविभागात (Storage) थिोरे िचे आकडे िारी समाविष्ि आहे.
43
तक्ता 2.2
क्षे त्रवार नजल्हा उत्पन्न व दरडोई नजल्हा उत्पन्न - ख्स्थर (2004-05) किकमतंनुसार
अ. क्र. क्षे त्र 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08
स्थूल नजल्हा उत्पन्न ननव्वळ नजल्हा स्थूल नजल्हा उत्पन्न ननव्वळ नजल्हा स्थूल नजल्हा ननव्वळ नजल्हा स्थूल नजल्हा ननव्वळ नजल्हा उत्पन्न
उत्पन्न उत्पन्न
उत्पन्न उत्पन्न उत्पन्न

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1.1 कृ षी 96902 87649 87608 79508 100406 92253 124198 115426
1.2 िन संिधडन 28857 28476 28832 28409 31311 30809 32933 32441
1.3 मासेमारी 2248 1957 2271 1997 2409 2099 2512 2159
1.4 खाण ि
1612 1344 3752 307 954 789 826 662
दगड
प्राथनमक क्षेखाणकाम
त्र एकू ण 129619 119426 119087 110220 135080 125950 160470 150688
2.1 नंदणीकृ त 9844 7259 9275 7427 24854 20248 24965 20530
उद्योग
2.2 अनंदणीकृ त 30926 27740 35080 31619 39266 35477 43276 39497
उद्योग
2.3 बांधकाम 45849 44064 48888 46875 53185 50838 66863 63739
2.4 िीि, गॅस ि 9029 4066 9076 4479 10192 4254 11141 4526
ख्द्वतीय क्षे त्र एकू ण 95648 83128 102301 90400 127497 110817 146244 128292
3.1 रे ल्ह्िे 1745 1433 1825 1534 1961 1586 2092 1724
3.2 पवरिहन, 23758 21060 25449 22575 27540 24411 28852 25378
साठिणूक *
3.3 दळणिळण 8915 7485 10921 9348 12697 11029 15012 13313
3.4 व्यापार ि 121020 117253 130939 126617 150672 145808 162900 157378
3.5 बँका ि 57353 56232 66572 65401 79350 78125 93378 92063
3.6 व्यिसाय 95704 86661 101781 92457 107924 98227 114688 104442
सेिा
3.6 सािडिवनक 35211 28307 37521 30222 37983 30268 43109 34095
3.7 इतर सेिा 64846 61076 72784 68234 77155 71966 80790 74903
तृतीय क्षे त्र एकू ण 408552 379507 447792 416389 495281 461421 540820 503296
एकू ण नजल्हा उत्पन्न 633820 582062 669180 617009 757859 698188 847534 782276
दरडोई नजल्हा 21031 19199 21928 20219 24535 22603 27114 25026
एकू ण राज्य उत्पन्न 41547968 37002280 47092933 42363219 53465394 48198323 59483159 53808097
दरडोई राज्य उत्पन्न 40509 36077 45212 40671 50563 45581 55425 50138
(रु)
एकू ण नजल्हा 1.53 1.57 1.42 1.46 1.42 1.45 1.42 1.45
उत्पन्नाशी टक्केवारी
मागील वषाच्या - - -0.11 -0.11 0 -0.01 0 0

44
तक्ता 2.2
अ. क्र. क्षे त्र 2008-09 2009-10
स्थूल नजल्हा उत्पन्न ननव्वळ नजल्हा उत्पन्न स्थूल नजल्हा ननव्वळ नजल्हा उत्पन्न
1 2 11 12 13 14
1.1 कृ षी 84906 78468 79123 73124
1.2 िन संिधडन 34316 33839 29630 29217
1.3 मासेमारी 2837 2449 1731 1494
1.4 खाण ि दगड खाणकाम 0 0 0 0
2.1 नंदणीकृ त उद्योग 14896 11337 15412 11729
2.2 अनंदणीकृ त उद्योग 46686 42193 49751 44963
2.3 बांधकाम 73385 69381 87184 82427
2.4 िीि, गॅस ि पाणीपुरिठा 10183 5715 10830 4305
3.1 रे ल्ह्िे 2399 1984 2860 2366
3.2 पवरिहन, साठिणूक * 29675 25283 32013 27275
3.3 दळणिळण 17702 15436 31131 27146
3.4 व्यापार ि उपाहारगृहे 152926 146665 182483 175011
3.5 बँका ि विमा उद्योग 107203 105831 115234 113759
3.6 व्यिसाय सेिा 121576 110618 128879 123266
3.6 सािडिवनक प्रशासन 50439 41853 52390 43471
3.7 इतर सेिा 85924 78713 91335 83669
तृतीय क्षे त्र एकू ण 567843 526382 636324 595965
एकू ण नजल्हा उत्पन्न 835053 769764 909984 843224
एकू ण राज्य उत्पन्न 61019136 54653291 66612306 59845475
दरडोई राज्य उत्पन्न (रु) 56028 50183 60291 54166
एकू ण नजल्हा उत्पन्नाची राज्य उत्पन्नाशी 1.37 1.41 1.37 1.41

टक्केवारी
मागील वषाच्या तुलनेत झालेली वाढ -0.05 -0.04 0 0
45
तक्ता 2.2
अ. क्र. क्षे त्र 2010-11 2011-12 2012-13
स्थूल नजल्हा उत्पन्न ननव्वळ नजल्हा उत्पन्न स्थूल नजल्हा ननव्वळ नजल्हा
ननव्वळ नजल्हा उत्पन्न उत्पन्न
स्थूल नजल्हा उत्पन्न उत्पन्न

1 2 15 16 17 18 19 20
1.1 158204 147091 144293 133981 166342 153090
कृ षी
1.2 30276 29857 31279 30823 33771 33294
िन संिधडन
1.3 3105 2551 1830 1452 2668 2094
1.4 खाण ि 0 0 0 0 0 0
दगड
प्राथनमक क्षे त्र एकू ण 191585 179499 180096 168436 207238 192019
2.1 नंदणीकृ त 23073 18206 21681 16865 22314 17117

उद्योग
2.2 अनंदणीकृ त 52033 47041 49381 44076 49172 43757
उद्योग
2.3 88000 83108 98102 92440 106575 100194
2.4 13440 7365 14940 8673 18261 10822
िीि, गॅस ि
ख्द्वतीय क्षे त्र एकू ण 176545 155722 184104 162059 196322 171891
3.1 2793 2334 3036 2612 3042 2589

3.2 पवरिहन, 35835 30148 38550 31786 40925 33114
साठिणूक *
3.3 37735 35239 43287 39829 49245 45350
दळणिळण
3.4 व्यापार ि 198146 189532 205326 19879 217487 205218
3.5 बँका ि 131085 129566 145750 144164 161823 160084
3.6 व्यिसाय 137270 123415 146566 132255 156492 141364
सेिा
3.6 सािडिवनक 52006 42693 51810 42473 55539 45025
3.7 102240 92955 111225 100454 121872 109642
तृतीय क्षे त्र एकू ण 697110 645883 745552 688453 806425 742386
एकू ण नजल्हा उत्पन्न 1065240 981104 1109752 1018942 1209985 1106296
दरडोई नजल्हा
32935 30334 33952 31173 36641 33501
एकू ण राज्य उत्पन्न 74204180 66762536 77779097 69808572 82583194 73904030

दरडोई राज्य उत्पन्न 66229 59587 68486 61468 64218 64218
(रु)
एकू ण नजल्हा
1.43 1.46 1.42 1.45 1.49 1.49
उत्पन्नाशी टक्केवारी
0.06 0.05 -0.01 -0.01 0.04 0.04
* पवरिहन ि साठिणूक या उपविभागात (Storage) थिोरे िचे आकडे िारी समाविष्ि आहे .
46
3
किकमती व साववजननक नवतरण व्यवस्था
किकमतनवषयक आकडे वारी
तक्ता 3.1
नजल््यातील महत्वाच्या वस्तुंच्या त्रैमानसक सरासरी नकरकोळ किकमती
विल्ह्हा :- नांदेड 2014
अ.क्र एनप्रल-जून जुल-ै सप्टटं बर ऑक्टोबर-नडसंबर जानेवारी-माचव वषाची सरासरी तुलनेत वाढ
. वस्तूचे नाव व प्रत पनरमाण नागरी ग्रामीण नागरी ग्रामीण नागरी ग्रामीण नागरी ग्रामीण नागरी ग्रामीण नागरी ग्रामीण
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
1 तांदळ
ू उतम खु.बा.
वकलो 47 47 44 49 43 49 43 45 44 47.5 8.81 8.5
2 तांदळ
ू मध्यम उतम
वकलो 36 32 38 33 37 32 38 26 37 31 7.53 4.36
खु.बा.
3 गहू ´Ö¬µÖ´Ö
वकलो 19 20 20 23 20 24 21 24 20 23 3.96 3.67
4 गहू Ã¾ÖÃŸÖ ¬ÖÖµÖ ¤ãüÛúÖÖ

वकलो 5 5 5 5 5 5 4 4 4.66 4.69 -0.51 -0.48
5 •¾ÖÖ¸üß ÃÖÓÛú¸üßŸÖ
वकलो 17 19 17 20 16 20 19 21 17.2 19.8 3.19 1.61
6 ज्िारी (दे शी)

वकलो 26 27 28 27 27 27 27 29 27 27 2.03 -2.06
7 बािरी मध्यम
वकलो 21 16 21 16 21 17 21 21 21 17.5 2.64 0.73
8 काबुली चणा
वकलो 104 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 110 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 110 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 92 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 104 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 2.63 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß
(अयखा)
9 हरभरा डाळ
वकलो 52 54 49 55 49 53 45 50 49 53 -15 -4.45
10 तूरडाळ
वकलो 74 67 75 71 75 72 75 69 75 70 2.77 4.53
11 मूगडाळ
वकलो 77 72 81 75 85 76 91 80 83 76 12.32 11.95
12 उडीदडाळ
वकलो 64 66 68 70 68 72 70 71 67.5 69.8 2.53 4.02
13 मसूरडाळ
वकलो 55 52 57 59 60 61 62 59 58.5 57.5 6.59 7.11
14 पांढरा िािाणा
वकलो 49 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 49 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 54 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 60 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 53 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 9.8 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß
15 साबुदाणा
वकलो 65 - 68 - 70 - 71 - 68.2 - 8.78 -
16 शृगदाणे
वकलो 85 84 85 83 84 82 75 82 82.2 82.9 -5.87 -1.96
17 रिा
वकलो 27 25 27 25 28 25 28 26 27.3 25.1 3.52 3.16
18 साखर
वकलो 34 33 34 33 33 32 31 31 33 32.2 -1.45 -2.06
19 गूळ वपिळा
वकलो 35 35 37 35 38 35 33 32 35.8 34.1 0.51 0.5
20 गोडे तेल भुईमुगाचे

वकलो 124 132 121 128 112 124 94 107 113 123 -14.2 -4.94
(सुिे)
21 िनथपती तूप (सुिे)
वकलो 79 78 77 79 79 79 79 78 78.4 78.3 1.9 1.8
22 खोबरे ल तेल (सुिे)

100ग्रॅम 127 123 130 122 129 130 135 140 131 129 -12.4 4.76
23 म्हशीचे दूध (सुिे)

लीिर 32 37 31 35 35 35 35 36 33.4 35.8 4.13 1.41
24 म्हशीचे शुध्द तूप

वकलो 600 600 600 600 600 619 600 625 600 611 39.91 63.54
47
तक्ता 3.1
नजल््यातील महत्वाच्या वस्तुंच्या त्रैमानसक सरासरी नकरकोळ किकमती
विल्ह्हा :- नांदेड संदभड िषड :- 2013-14
ऑक्िोबर- मागील िषाच्या
एवप्रल-िून िुलै-सप्िृ बर वडसृबर िानेिारी-माचड िषाची सरासरी तुलनेत िाढ
अ. िथतूचे नाि ि
क्र. प्रत पवरमाण नागरी ग्रामीण नागरी ग्रामीण नागरी ग्रामीण नागरी ग्रामीण नागरी ग्रामीण नागरी ग्रामीण
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
25 बोकडाचे मांस
वकलो 316 306 320 312 349 317 379 316 341 313 47.1 13.86
26 कंबडी
(ब्रॉयलर) न वकलो 135 145 138 145 140 143 140 145 138 144 -11 10.31
सोलले ली
27 तािे मासे
वकलो 155 125 103 125 110 125 119 137 117 128 15.6 1.33
(थथावनक)
28 अंडी कंबडीची
(सुधावरत) डझन 48 46 52 47 54 50 58 51 53 49 6.01 3.69
29 आयोडीनयुक्त
वकलो 15 11 16 12 16 11 16 12 16 11.5 2.42 1.36
मीठ
30 हळद पािडर
100 ग्रॅम 19 14 22 15 22 14 22 15 21 15 2.63 -2.44
(सुिी)
31 गरम मसाला
पािडर 100 ग्रॅम 30 20 28 20 29 20 29 20 29 20 3.77 1.01
(थथावनक)
32 बिािे वकलो 20 21 20 26 27 28 20 18 22 23 2.19 4.45
33 कांदे वकलो 14 17 38 43 31 39 12 12 24 28 10.6 13.25
34 लसूण
100 ग्रॅम 4 5 4 8 6 7 5 5 4.7 6.5 2.29 2.85
35 केळी (िळगाि)
डझन 21 34 21 30 25 31 25 33 23 32 3.5 5.43
36 सफरचं द वकलो 136 133 124 110 86 80 107 115 113 110 -3.1 -1.55
37 चहापत्ती वकलो 215 228 230 233 230 239 230 231 228 232 4.79 3.68
38 रॉकेल (खु.बा.)
लीिर 50 25 50 32 50 31 50 25 50 29 2.69 5.69
39 पेरोल लीिर 74 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 79 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 81 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 83 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 79 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 3.52 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß
40 वडझेल लीिर »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 56 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 59 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 61 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 63 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 59 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 10.11
41 गॅस वसकिलडर
प्रत्येकी 454 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 459 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 454 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 462 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 457 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 17.1 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß
(थिंयपाकाचा)
42 काडे पेिी 1 नग 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0
43 धुण्याचा साबण 250ग्रॅम »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 12 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 15 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 12 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 12 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 12 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß -4.54
44 प्रसाधन साबण
1 िडी 20 22 21 22 21 22 22 22 21 22 0.91 1.47
45 ब्रेड (थथावनक) 400

22 18 24 19 24 19 24 19 23 19 3.88 2.1
ग्रॅम
46 िाल्ह्कम पािडर
(पॉन्डस/ तत्सम) 100 ग्रॅम 46 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 47 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 47 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 47 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 47 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß 4.13 »ÖÖÝÖã ®ÖÖÆüß
47 िु थ पेथि
(कोलगेि साधी/ 100 ग्रॅम 33 37 34 37 34 37 34 37 34 37 0.8 2.92
तत्सम)
आधार :- अथड ि सांष्ययकी संचालनालय, मुंबई
48
साववजननक नवतरण व्यवस्था
तक्ता 3.2
रास्तभाव धान्य दुकाने आनण रे शनकाडव धारकांची संयया
नजल्हा :- नांदेड संदभव वषव :- 2013-14
अ.क्र. तालुका रास्त धान्य रे शनकाडव धारकांची संयया गोदामांची संयया गोदामांची क्षमता ´Öê.™ü®Ö
दुकानांची संयया
अं.अ.यो. दा.रे .खा दा.रे .व. शास भाड्याने भाड्याने ऴाशकीय भाड्याने भाड्याने
चालू ननलंनबत कीय घे तलेली नदलेली ÝÖÖê¤üÖ´Öê घेतलेली नदलेली
असलेली
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
1 माहु र
86 8 6330 5773 7529 2 0 0 1100 0 0
2 वकनिि
148 50 15004 12006 18279 5 0 0 2300 0 0
3 वहमायत
63 8 3101 5906 10053 2 0 0 1100 0 0
नगर
4 हदगाि
123 49 6090 11335 39717 6 0 0 2850 0 0
5 अधापूर
56 0 1337 3820 10811 3 0 0 1250 0 0
6 नांदेड
215 15 5438 10717 79062 3 0 0 3240 0 0
7 मुदखेड
69 2 1505 4810 12514 3 0 0 1500 0 0
8 भोकर
73 12 3838 4884 13787 1 0 0 500 0 0
9 उमरी
56 5 2760 5025 14319 1 0 0 500 0 0
10 धमाबाद
45 14 2570 4031 14526 2 0 0 1000 0 0
11 वबलोली
83 7 5692 7617 21191 4 0 0 1950 0 0
12 नायगांि
99 7 4937 11492 23170 3 0 0 1200 0 0
13 लोहा
155 9 4140 16226 31208 2 0 0 1000 0 0
14 कंधार
162 11 4026 12644 29146 3 0 0 1250 0 0
15 मुखेड
178 21 6625 19407 26696 2 1 0 1000 500 0
16 दे गलूर
116 14 4780 6797 26804 2 0 0 1000 0 0
एकुण
विल्ह्हा 1727 232 78173 142490 378812 44 1 0 22740 500 0
आधार :- विल्ह्हावधकारी कायालय (पुरिठा शाखा), नांदेड
49
तक्ता 3.3
अं.अ.यो., दा.रे .खा. (अं.अ.यो. वगळून) व दा.रे .व. कुटुं बांसाठी अन्नधान्याचे ननयतन व उचल
( मे. िन)
वषव ननयतन उचल उचलीची ननयतनाशी टक्केवारी
तांदळ
ू गहू तांदळ
ू गहू तांदळ
ू गहू
1 2 3 4 5 6 7
अं.अ.यो.
12240 20856 12240 20856 100.00 100

2009-10
13223 19587 12952 19501 99.50 97.95
2010-11
13220 17656 13220 17656 100.00 100
2011-12
13896 18377 13896 18377 100.00 100.00
2012-13
11870 16528 11870 16528 100.00 100.00
2013-14
दा.रे .खा.(अं.अ.यो. िगळू न)
23781 31452 23781 31452 100.00 100

2009-10
28436 36549 28436 36549 100.00 100.00
2010-11
27135 36035 26780 34492 98.69 95.72
2011-12
24071 32563 24071 32563 100.00 100
2012-13
22008 26988 22008 26988 100.00 100.00
2013-14
दा.रे .ि.
9127 31165 8083 29549 88.56 94.814696

2009-10
7437 35243 7437 32546 100.00 92.347417
2010-11
4572 30717 4572 29877 100.00 97.265358
2011-12
5217 17851 5217 17851 100.00 100
2012-13
20979 22852 16679 22852 79.50 100.00
2013-14
आधार :- विल्ह्हावधकारी कायालय (पुरिठा शाखा), नांदेड
50
51
4.1 (अ)
गोळा केलेला महसूल
(जनमन महसूल, वाढीव, संनकणव, नज.प., ग्रा.प., पं.स., सेस, इ.जी.एस., नशक्षण, अकृ षीक, नसटी सवे, वस्तीवाढ व नझूल)
नजल्हा : नांदेड संदभव वषव - 2013-14
अ. क्र. तालुका जमीन जमीन एकू ण मागणी सूट ननलंनबत वसुली प्रत्यक्ष वसुली खातेदारांची संयया
महसुलाची महसुला वसुलीची पात्र (शे तकरी)
एकू ण ची रक्कम रक्कम
चालू थकबा {5-
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 21676
896 0 896 0 0 896 530
2 वकनिि 5808
3136 0 3136 0 0 3136 2741
3 वहमायत 1374
9234 0 9234 0 0 9234 9894
नगर
4 हदगाि 68043
6195 0 6195 0 0 6195 2939
5 अधापूर 810
9148 0 9148 0 0 9148 3120
6 नांदेड 93000
13060 0 13060 0 0 13060 1914
7 मुदखे ड 13000
3955 0 3955 0 0 3955 4538
8 भोकर 32490
2893 0 2893 0 0 2893 1758
9 उमरी 31530
3266 0 3266 0 0 3266 2244
10 धमाबाद 23159
3266 0 3266 0 0 3266 6338
11 वबलोली 17809
5983 0 5983 0 0 5983 7062
12 नायगांि 50892
1859 0 1859 0 0 1859 2006
13 लोहा 10186
4833 0 4833 0 0 4833 4307
14 कंधार 51958
5913 0 5913 0 0 5913 4151
15 मुखेड 330
5097 0 5097 0 0 5097 4937
16 दे गलूर 44587
4267 0 4267 0 0 4267 3322
एकुण विल्ह्हा 466652

83001 0 83001 0 0 83001 61801
आधार - नजल्हानधकारी कायालय, नांदेड
विप :- यंत्रणे कडू न सादर करण्यात आले ल्ह्या मावहतीत थतंभ 4,6,7 मध्ये िमीन महसूलाची थकबाकी ' 0' दशडविण्यात आले ली आहे .
52
तक्ता क्र. 4.1 (ब)
(खाणी, गौणखननज, मत्स्य, कोटव फी व मुद्रांक, बी.बी.डी.आर., नंदणीपत्र, महसूली, करमणूक, जानहरात इत्यादी)

(रुपये हजार)
अ. क्र. तालुका जमीन महसुलाची जमीन एकू ण मागणी सूट ननलंनबत वसुली पात्र रक्कम प्रत्यक्ष वसुली
एकू ण चालू मागणी महसुलाची वसुलीची {5-(6+7)}
थकबाकी रक्कम
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 माहु र 14317 0 14317 0 0 14317 89802
2 वकनिि 2177 15901 18078 0 0 18078 3417
3 वहमायत 48438 0 48438 0 0 48438 20656

नगर
4 हदगाि 22152 3270 25422 0 0 25422 14161
5 अधापूर 5638 0 5638 0 0 5638 11603
6 नांदेड 31512 1827 33339 0 0 33339 12086
7 मुदखे ड 16739 0 16739 0 0 16739 1513
8 भोकर 53404 0 53404 0 0 53404 1214
9 उमरी 24512 0 24512 0 0 24512 8858
10 धमाबाद 62142 269 62411 0 0 62411 22667
11 वबलोली 36563 0 36563 0 0 36563 13846
12 नायगांि 26948 118 27066 0 0 27066 8081
13 लोहा 10490 0 10490 0 0 10490 98817
14 कंधार 26639 5558 32197 0 0 32197 17268
15 मुखेड 5354 0 5354 0 0 5354 5583
16 दे गलूर 36592 3171 39763 0 0 39763 18342
एकुण नजल्हा 423617 30114 453731 0 0 453731 347914
आधार - विल्ह्हावधकारी कायालय, नांदेड
विप :- यंत्रणे कडू न सादर करण्यात आले ल्ह्या मावहतीत थतंभ 6,7 मध्ये िमीन महसूलाची थकबाकी ' 0' दशडविण्यात आले ली आहे .
53
तक्ता क्र. 4.1 (क)
(तगाई, अनधक धान्य, मुद्र संधारण, वनजनमन कजव, अकृ षीक कजव, आदशव गृहननमाण, पख्चचम पानकस्तानातून आलेले ननवानसत त्यांची मोडतोड,
प्रकल्पग्रस्तांना, कुळांना नदलेले कजव, पूरग्रस्त, जनमन सुधारणा इत्यादी)
(रुपये हजार)
अ. क्र. तालुका जमीन महसुलाची जमीन महसुलाची एकू ण मागणी सूट ननलंनबत वसुली पात्र रक्कम प्रत्यक्ष
एकू ण चालू मागणी थकबाकी वसुलीची {5- (6+7)} वसुली
रक्कम
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 माहु र
569 0 569 0 0 569 0
2 वकनिि 1158 0 1158 1158

0 0 0
3 वहमायत 263 0 263 263

0 0 0
नगर
4 हदगाि
100 0 100 0 0 100 0
393 0 393 0 0 393 0
100 0 100 0 0 100 0
7 मुदखे ड 43 0 43 43
0 0 0
8 भोकर
100 0 100 0 0 100 0
9 उमरी 100 0 100 100

0 0 0
1879 0 1879 0 0 1879 0
11 वबलोली 93 0 93 93
0 0 0
12 नायगांि 78 0 78 78
0 0 1
13 लोहा 186 0 186 186

0 0 0
14 कंधार
100 0 100 0 0 100 0
15 मुखेड 755 0 755 755

0 0 0
383 0 383 0 0 383 0
एकुण नजल्हा
6300 0 6300 0 0 6300 1
आधार - नजल्हानधकारी कायालय, नांदेड
विप :- यंत्रणे कडू न सादर करण्यात आले ल्ह्या मावहतीत थतंभ 4,6,7,9, मध्ये िमीन महसूलाची थकबाकी ' 0' दशडविण्यात आले ली आहे .
54
तक्ता 4.2
स्थाननक स्वराज्य संस्थांचे उत्पन्न व खचव
विल्ह्हा :- नांदेड संदभड िषड - 2013-14
(रूपये लाखात )
ग्रामपं चायत 13- नजल्हा पनरषद महानगर पानलका 13-
अ. क्र. बाब 14 2013-14 14 नगरपनरषदा
1 2 3 4 5 6
थथावनक थिराज्य संथथांची संयया 1309 1 1 12
अ) जमा
1 सुरूिातीची वशल्ह्लक 919.87 46850.44 1094.22 2856.7
2 चालू िषातील िमा
2.1 शासकीय अनुदाने ि िगडणी 96231.94

1046 11694.39 5926.27
2.2 सि प्रकारचे कर 3121.99
1550.45 6410.21 354.2
2.3 इतर िमा 0
548.32 8455.11 728.44
2.4 एकूण (बाब 2.1 ते 2.3) 99353.93
3144.77 26559.71 7008.91
एकूण प्राप्ती (सुरूवातीची
4064.64 146204.37 27653.93 9865.61
नशल्लक नमळून)
ब) खचव
3 चालू िषातील खचड 3681.44
3.1 सामान्य प्रशासन 380.83 8825.2 6542.66 672.56
3.2 वशक्षण 184.34 51920.38 281.25 44.14
3.3 सािडिवनक आरोग्य 840.93 5549.43 3011.89 1413.46
3.4 इतर 2275.25 34106.3 17501.97 4781.26
एकूण (3.1 तेेे 3.4) 3684.35 100401.31 27337.77 6911.42
4 अखे रची वशल्ह्लक 383.29 45803.06 316.16 2954.19
एकुण खचड 4064.64 146204.37 27653.93 9865.61
आधार :- 1) विल्ह्हा पवरषद, 2) ग्रामपंचायत विभाग, विल्ह्हा पवरषद 3) महानगरपावलका/ किक मंडळ/ नगरपवरषदा
विप :- नगर पवरषदा क्षेत्राची सन 2013-14 ची मावहती अप्राप्त असल्ह्याने सन 2011-12 ची मावहती दे ण्यात आले ली आहे.
55
तक्ता 4.3
नागरी स्थाननक स्वराज्य संस्थांचे उत्पन्न व खचव
विल्ह्हा :- नांदेड संदभड िषड - 2013-14
( रुपये लाखात)
नगरपनरषदा सवव
महानगरपा वगव नगर कटक नागरी
बाब नलका ‘अ’ वगव ‘ब’ वगव ‘•क’ सवव पं चायती मं डळे संस्था
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 आरं भीची नशल्लक 1094.2 - 449 1314 1763 - - 2857
2 जमा
2.1. पट्टी, कर इत्यादी 7599 - 152 858.1 1010 8609
2.2. शासकीय अनुदाने 14679 - 1360 3486 4846 19525
2.3. वानणख्ज्यक 0 - 41.1 72.39 113.5 113.5
उपक्रमांपासून 0 0 0
2.4. ठे वी आनण कजे इ. 1004.7 - 0 13.51 13.13 1018
2.5. इतर उत्पन्न 3277.1 - 53.8 771.4 825.2 4102
एकू ण जमा (2) 26560 - 1607 5201 6808 33368
एकू ण उत्पन्न (1 + 2) 27654 - 2056 6516 8571 36225
खचव 0 0 0 0
1 प्रशासन 0 0 187.5 187.5
(अ) आस्थापना 4727.3 - 181 317.2 498.2 5226
(ब) इतर 1815.3 - 125 138 263.1 2078
2 कर वसुली 4.71 - 72.1 291.3 363.4 368.2
3 साववजननक नदवाबत्ती 674.41 - 17.3 153.9 171.1 845.5
4 पाणीपुरवठा 1159.4 - 84.5 460.9 545.4 1705
5 साववजननक सुरक्षा 689.08 - 13.5 70.93 84.4 773.5
6 साववजननक आरोग्य 1201.5 - 167 1014 1181 2383
7 जलनन:सारण व मलनन:सारण 25.06 - 0 34.31 34.31 59.37
8 बांधकामे 1810.4 - 705 2088 2793 4604
9 पनरवहन 0 - 0 0 0 0
10 नशक्षण 281.25 - 34.1 48.48 82.57 363.8
11 दुबवल घटकांवरील खचव 675.77 - 0 0 0 675.8
12 नवशे ष खचव व नदलेली कजे 2076.9 - 0 106.5 106.5 2183
13 इतर खचव 12197 - 48.4 846.5 894.9 13092
एकू ण खचव (1 ते 13) 27338 - 1448 5569 7017 34355
आधार - थथावनक थिराज्य संथथांचे अंदािपत्रके
56
तक्ता 4.4
ग्रामपंचायतंचे उत्पन्न ि खचड
नजल्हा :- नांदेड संदभव वषव :- 2013-

(रुऩये ऱाखात)
2012-13 2013-14
बाब प्रत्यक्ष टक्केवारी प्रत्यक्ष टक्केवारी
1 2 3 4 5
919.87
(अ) आरं भीची वशल्ह्लक 649.41 21.42 22.63
(ब) िमा
1550.45
1. कर 38.14
913.54
i) िमीन ि इतर मालमत्ता कर 651.65 21.5 22.47
636.91
ii) इतर कर ि शुल्ह्क 476.69 15.73 15.67
1046
2. शासकीय अनुदाने 722.13 23.82 25.73
548.32
3. अंशदान, दे णग्या ि इतर अनुदाने 477.14 15.75 13.49
0
4. इतर िमा 54.03 1.78 0
3144.77
एकूण िमा (ब) 2381.64 78.57 77.37
4064.64
एकूण उत्पन्न (अ+ब) 3031.05
खचड
380.83
1. प्रशासन 261.73 12.39 10.34
840.93
2. आरोग्य ि थिच्िता 659.87 31.25 22.84
860.72
3. साििडवनक बांधकामे 651.42 30.85 22.57
232.55
4. साििडवनक वदिाबत्ती 197.05 9.33 6.32
9.58
5. वशक्षण 220.18 10.42 0.26
174.76
6. लोककल्ह्याण 7.26 0.34 4.75
1181.98
7. इतर खचड 113.67 5.38 32.1
3681.35
एकूण खचड (1 ते 7) 2111.18 0 0
आधार : विल्ह्हा पवरषद
57
तक्ता 4.5
विल्ह्हा पवरषदचे उत्पन्न
नजल्हा :- नांदेड संदभव वषव - 2013-14
(रुपये लाखात)
2012-13 2013-14
बाब (प्रत्यक्ष) (सु.अं.)
1 2 3
अ) आरं भीची वशल्ह्लक 38866.04 46850
ब) महसुली िमा 0
1. थिवनर्थमत साधनांपासून 1874.64 3121.99
2. शासकीय अनुदाने
2.1.सांविवधक अनुदाने
i) सहे तक
ु 52296.19 68155.23
ii) आथथापना 14767.65 4504.62
iii) योिनांतगडत 11647.84 11416.86
iv) इतर 5096.57 0
2.2 अवभकरण योिनांसाठी 7698.18 9588.24
3. इतर साधनांपासून उत्पन्न 1114.44 0
क) भांडिली िमा 69315.92 2566.99
ड) एकूण िमा (ब+क) 163811.43 99353.93
एकूण उत्पन्न (अ+ड) 202677.47 146204.37
आधार : विल्ह्हा पवरषद, नांदेड
तक्ता 4.5
नजल्हा पनरषदचे खचव
2012-13 2013-14
बाब (प्रत्यक्ष) (सु.अं.)
1 2 3
अ) महसुली खचव
1. सामान्य प्रशासन 12434.44 8825.2
2. नशक्षण 46208.6 51920.38
3. साववजननक बांधकामे 5834.54 5072.78
4. पाटबं धारे 1042.89 361.71
5. कृ नष 1744.62 2179.88
6. पशुसंवधव न 1357.12 1642.37
7. वने 5.19 1.34
8. सावजवननक आरोग्य 5683.94 5549.43
9. समाजकल्याण 2706.86 4051
10. इतर खचव 9492.91 12517.8
एकू ण (अ) 86511.11 92121.89
ब) भांडवली खचव 69035.49 8279.42
एकू ण खचव (अ+ ब) 155546.6 100401.31
आधार : विल्ह्हा पवरषद, नांदेड
58
59
तक्ता 4.6
बँक कायालये , वगीकृ त बँकांची संयया, ठे वी व कजे
नजल्हा: - नांदेड बँकांची वगीकृ त संदभव वषव - 2013-14

कायालये
वगीकृ त बँकांची वगीकृ त बँकांनी नदलेली कजे (लाख रुपये )
असलेली बँका वगीकृ त बँकांच्या
अ. क्र. तालुका गावे व (संयया) शाखा ठे वी (लाख रुपये ) कृ षक अकृ षक
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 2 5 5
2 वकनिि 8 16 16
3 वहमायतनगर 3 5 5
4 हदगाि 7 14 14
5 अधापूर 3 9 9
6 नांदेड 11 76 76
7 मुदखे ड 4 10 10
8 भोकर 4 8 8
638320 235556 208850

9 उमरी 3 6 6
10 धमाबाद 3 7 7
11 वबलोली 8 15 15
12 नायगांि 12 19 19
13 लोहा 8 15 15
14 कंधार 10 16 16
15 मुखेड 10 20 20
16 दे गलूर 7 13 13
एकुण नजल्हा 103 254 254 638320 235556 208850
आधार :- विल्ह्हा अग्रणी बँक, नांदेड ( थिे ि बँक ऑफ इंवडया)
™üß®Ö-ÃÖ´ÖÓ¬ÖßŸÖ µÖÓ¡ÖÞÖêÛú›ãüÖ ¸ü.ÛÎú.6¾Ö 7“Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ‹ÛãúÞÖ ×•Ö»ÆüµÖÖ“Öß ×¤ü»Öê»Öß †ÖÆêü.
60
तक्ता 4.7
आयुर्थवमा नवषयक आकडे वारी

अ. क्र. बाब पनरमाण तपशील
भारतीय जीवन नवमा खाजगी आयुर्थवमा
ननगम कंपन्या
1 2 3 4 5
1 विल्ह्हयातील शाखा संयया 8 3
2 चालू विमा प ॅावलसीि संयया 1229309 560
3 माचड अखे र व्यपगत विमा पॉवलसीि संयया 808189 806
4 निीन व्यिसाय 0
4.1 उतरविले ली विमापत्रे संयया 160572 277
4.2 विमा रक्कम (रु लाख) 27920 58.07
4.3 विम्याचा प्रथम हप्ता रक्कम (रु लाख) 11851.07 58.85
5 विल्ह्हयातील विमा प्रवतवनधीची संयया
5.1 एकूण विमा प्रवतवनधी संयया 5481 467
5.2 एकूण पैकी ग्रामीण विमा प्रवतवनधी संयया 1970 75
5.3 एकूण पैकी मवहला विमा प्रवतवनधी संयया 1044 145
5.4 एकूण मवहला प्रवतवनधंपैकी ग्रामीण मवहला प्रवतवनधी संयया 249 27
आधार :- 1) भारतीय िीिन विमा वनगम, नांदेड 2) खािगी विमा कंपन्या
61
62
क्ता 4.8
नजल््यातील बचत गटांबाबतची मानहती
अ. क्र. तालुका स्थापन झालेले बचत गट मुयय व्यवसायासाठी बँक खे ळते भांडवलासाठी बँक जोडणी व्यवसाय सुरू
दा.रे . दा.रे . एकू ण दा.रे . दा.रे . एकू ण दा.रे . दा.रे . एकू ण संयया आर्थथक
खालील वरील खालील वरील खालील वरील वषात
केलेली
उलाढाल
(रु. लाख)
11 12 13
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 678 0 678 29 0 29 7 0 7 29 16.6
2 वकनिि 510 0 510 31 0 31 47 0 47 31 20
3 वहमायतन 499 0 499 30 0 30 41 0 41 30 29.6

गर
4 हदगाि 1168 0 1168 39 0 39 81 0 81 39 39.6
5 अधापूर 385 0 385 14 0 14 23 0 23 14 16.9
6 नांदेड 497 0 497 30 0 30 26 0 26 30 25
7 मुदखे ड 309 0 309 15 0 15 22 0 22 15 9.9
8 भोकर 383 0 383 26 0 26 10 0 10 26 17.6
9 उमरी 352 0 352 19 0 19 18 0 18 19 8.4
10 धमाबाद 276 0 276 27 0 27 10 0 10 27 13
11 वबलोली 690 0 690 20 0 20 18 0 18 20 14
12 नायगांि 592 0 592 17 0 17 17 0 17 17 9.6
13 लोहा 817 0 817 19 0 19 14 0 14 19 9.7
14 कंधार 447 0 447 23 0 23 34 0 34 23 14.9
15 मुखेड 889 0 889 10 0 10 40 0 40 10 12.6
16 दे गलूर 602 0 602 25 0 25 41 0 41 25 16.8
एकुण विल्ह्हा 9094 0 9094 374 0 374 449 0 449 374 274.2
आधार - 1. प्रकल्ह्प संचालक, विल्ह्हा ग्रामीण विकास यंत्रणा, वि.प. नांदेड
2. विल्ह्हा अग्रणी बँक, नांदेड
3. विल्ह्हा मध्यिती सहकारी बँक, नांदेड
63
तक्ता 4.9
नजल््यातील बचत गट

ननर्थमत बचत गट (संयया)
नजल्हा ग्रानमण नवकास यं त्रणा (दा.रे .खा.कु)
एकू णपै एकू णपै प्रथम ख्व्दतीय
की की प्रतवारी प्रतवारी व्यवसाय करीत असलेले बचतगट
मनहला कायव रत झालेले झालेले
मागील अहवाल एकू ण बचतग असलेले एकू ण एकू ण प्राथनमक ख्व्दतीय तृतीय
. क. तालुका वषव अखे र वषात (3+4) ट बचत गट बचत गट बचत गट क्षे त्र क्षे त्र क्षे त्र
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1 माहु र 670 8 678 637 247 7 18 15 0 3
2 वकनिि 505 5 510 488 404 47 19 18 0 1
3 वहमायतन 493 6 499 441 292 41 23 19 0 4
गर
4 हदगाि 1154 14 1168 1095 414 81 32 26 0 6
5 अधापूर 371 14 385 241 398 32 14 13 0 1
6 नांदेड 481 16 497 470 390 26 20 17 2 1
7 मुदखे ड 296 13 309 389 213 13 8 7 1 0
8 भोकर 371 12 383 326 352 10 13 10 3 0
9 उमरी 342 10 352 299 262 18 9 7 0 2
10 धमाबाद 268 8 276 246 232 10 13 13 0 0
11 वबलोली 679 11 690 629 371 18 12 12 0 0
12 नायगांि 586 6 592 565 212 17 9 9 0 0
13 लोहा 805 12 817 620 299 14 8 7 0 1
14 कंधार 439 8 447 412 248 34 14 13 1 0
15 मुखेड 877 12 889 849 160 40 9 9 0 0
16 दे गलूर 591 11 602 501 402 27 18 11 2 5
एकुण नजल्हा 8928 166 9094 8208 4896 435 239 206 9 24
ननर्थमत बचत गट (संयया)

मनहला आर्थथक नवकास महामं डळ
प्रथम ख्व्दतीय
एकू णापै एकू णपै की प्रतवारी प्रतवारी व्यवसाय करीत असलेले बचतगट
मागील की कायव रत झालेले झालेले
वषव अखे अहवाल एकू ण मनहला असलेले एकू ण एकू ण प्राथनमक ख्व्दतीय तृतीय
र वषात (13+14) बचतगट बचत गट बचत बचत गट स्वरुपाचे स्वरुपाचे स्वरुपाचे
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
84 23 107 107 56 42 14 39 17 2
224 32 256 256 175 107 68 95 22 6
86 7 93 93 44 26 18 49 14 0
97 1 98 98 56 31 25 75 23 0
195 8 203 203 152 94 58 114 52 12
257 180 437 437 369 295 74 195 59 60
20 0 20 20 0 0 0 0 0 0
223 13 236 236 91 56 35 14 5 0
277 26 303 303 200 120 46 36 19 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
228 21 249 249 192 119 73 62 28 2
244 19 263 263 161 101 60 196 94 26
45 0 45 45 32 20 12 14 5 0
190 12 202 202 165 95 70 28 6 0
219 15 234 234 123 120 65 45 21 0
254 40 294 294 152 112 40 223 102 41
2643 397 3040 3040 1968 1338 658 1185 467 149
64
65
तक्ता 5.1
जनमनीचा वापर
हे क्टर मध्ये
शे तीला उपलब्ध नसलेले क्षे त्र पडीत
नबगर पडीत/लाग जनमनीव्य
शे ती वडी नतनरक्त
वापराखा लायक लागवड
लील नसलेली न
अ. क्र. तालुका एकू ण भौगोनलक क्षे त्र जंगल व्याप्टत क्षे त्र जमीन जमीन एकू ण (5+6) झालेली
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 53002 588 660 717 1377 860
2 वकनिि 150107 52872 5338 5803 11141 5546
3 वहमायतनगर 45590 3529 950 2417 3367 338
4 हदगाि 102469 7499 2020 5136 7156 718
5 अधापूर 23905 542 444 1007 1451 1121
6 नांदेड 38262 691 567 1280 1847 1431
7 मुदखे ड 33887 635 521 1181 1702 1314
8 भोकर 63918 7244 1661 1569 3230 923
9 उमरी 45687 5927 1062 1003 2065 590
10 धमाबाद 38356 317 349 899 1248 2250
11 वबलोली 53999 1524 576 1485 2061 3718
12 नायगांि 60206 1537 591 1524 2115 3815
13 लोहा 94751 2254 4073 2728 6801 5777
14 कंधार 83011 2806 2683 2809 5492 1200
15 मुखेड 96782 2852 2243 1875 4118 1631
16 दे गलूर 60422 931 1263 2210 3473 1229
एकुण नजल्हा 1044354 91748 25001 33643 58644 32461
ननव्वळ क्षे त्र एकापेक्षा अनधक लागवडी लागवडी लायक क्षे त्र
पडीत जमीन (दुसोटा क्षे त्र) खालील
एकू ण
एकू ण पड क्षे त्र
चालू पड इतर पड (9+10) (12+13)
9 10 11 12 13 14 15
3415 100 3515 46662 5017 51679 54900
2479 226 2705 77843 9766 87609 65800
3141 236 3377 34979 5404 40383 24600
6238 459 6697 80399 9971 90370 80400
4228 224 2652 18139 4861 23000 14200
6235 542 6777 27516 12626 40142 28300
5149 144 5293 24943 5446 30389 15200
4714 214 4928 47593 5598 53191 45900
2999 478 3477 33628 4079 37707 25000
6396 549 6945 27592 10210 37802 24800
2948 358 3306 43390 17401 60791 30700
5254 647 5901 46838 19883 66721 45100
8647 982 9629 70294 7191 77485 71700
5216 874 6090 67423 4027 71450 61500
8059 322 8381 79800 10121 89921 84800
5269 305 5574 49215 17645 66860 48900
80387 6660 85247 776254 149246 925500 721800
आधार - विल्ह्हा कृ वष अवधक्षक, नांदेड
66
तक्ता 5.2
ननरननराळ्या नपकांखालील क्षे त्र
हे क्टर मध्ये
पीक क्षे त्र :2013-14
ओलीत क्षे त्र :2001-02
तांदळ
ू गहू खरीप ज्वारी रब्बी ज्वारी एकू ण ज्वारी
ओनल
नपकांखाली ओनलता नपकांखाली ताचे नपकांखा ओनलता नपकांखाली ओनलताचे नपकांखाली ओनलता
अ. क्र. तालुका ल क्षे त्र चे क्षे त्र ल क्षे त्र क्षे त्र लील क्षे त्र चे क्षे त्र ल क्षे त्र क्षे त्र ल क्षे त्र चे क्षे त्र
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1 माहु र 13 0 721 0 2260 0 80 0 2340 0
2 वकनिि 517 0 2335 0 5464 0 1020 0 6484 0
3 वहमायतन
गर 25 0 2451 0 3317 0 360 0 3677 0
4 हदगाि 0 0 6244 0 8100 0 295 0 8395 0
5 अधापूर 0 0 2885 0 1692 0 277 0 1969 0
6 नांदेड 0 0 8255 0 2922 0 4104 0 7026 0
7 मुदखे ड 0 0 1465 0 3429 0 931 0 4360 0
8 भोकर 144 0 2400 0 5772 0 210 0 5982 0
9 उमरी 0 0 1053 0 2467 0 1050 0 3517 0
10 धमाबाद 82 0 1200 0 583 0 4200 0 4783 0
11 वबलोली 220 0 714 0 737 0 6306 0 7043 0
12 नायगांि 42 0 3883 0 8475 0 5292 0 13767 0
13 लोहा 74 0 1861 0 13416 0 1570 0 14986 0
14 कंधार 35 0 1700 0 13504 0 107 0 13611 0
15 मुखेड 0 0 1967 0 13843 0 1737 0 15580 0
16 दे गलूर 195 0 634 0 2349 0 3864 0 6213 0
एकुण विल्ह्हा 1347 0 39768 0 88330 0 31403 0 119733 0

बाजरी मका वरी नाचणी राळा
ओनल
1 2 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
1 माहु र 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2 वकनिि 0 0 19 0 0 0 0 0 0 0
गर 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
4 हदगाि 0 0 100 0 0 0 0 0 0 0
5 अधापूर 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
6 नांदेड 0 0 19 0 0 0 0 0 0 0
7 मुदखे ड 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
8 भोकर 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
9 उमरी 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
10 धमाबाद 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11 वबलोली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
12 नायगांि 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
13 लोहा 50 0 0 0 0 0 0 0 0 0
14 कंधार 0 0 34 0 0 0 0 0 0 0
15 मुखेड 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0
16 दे गलूर 0 0 20 0 0 0 0 0 0 0
एकुण विल्ह्हा 150 0 192 0 0 0 0 0 0 0
67
पीक क्षे त्र :2013-14
सावा भादली इतर तृणधान्ये एकू ण तृणधान्ये हरभरा
ओनल
1 2 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
1 माहु र 0 0 0 0 0 0 3074 0 4100 0
2 वकनिि 0 0 0 0 0 0 9355 0 5042 0
गर 0 0 0 0 0 0 6153 0 7341 0
4 हदगाि 0 0 0 0 0 0 14739 0 12945 0
5 अधापूर 0 0 0 0 0 0 4854 0 1693 0
6 नांदेड 0 0 0 0 112 0 15512 0 6277 0
7 मुदखे ड 0 0 0 0 0 0 5825 0 3050 0
8 भोकर 0 0 0 0 0 0 8526 0 2850 0
9 उमरी 0 0 0 0 0 0 4570 0 1894 0
10 धमाबाद 0 0 0 0 0 0 6065 0 10850 0
11 वबलोली 0 0 0 0 0 0 7977 0 13696 0
12 नायगांि 0 0 0 0 165 0 17857 0 9238 0
13 लोहा 0 0 0 0 100 0 16927 0 2945 0
14 कंधार 0 0 0 0 61 0 15467 0 2073 0
15 मुखेड 0 0 0 0 0 0 17547 0 5604 0
16 दे गलूर 0 0 0 0 0 0 7062 0 12499 0
एकुण विल्ह्हा 0 0 0 0 438 0 2E+05 0 102097 0

पीक क्षे त्र :2013-14
तूर मुग उडीद कुळीथ मठ
ओनल
1 2 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42
1 माहु र 3400 0 175 0 210 0 0 0 0 0
2 वकनिि 5084 0 927 0 1153 0 0 0 0 0
गर 2432 0 399 0 404 0 0 0 0 0
4 हदगाि 6400 0 1480 0 1730 0 0 0 0 0
5 अधापूर 953 0 537 0 518 0 0 0 0 0
6 नांदेड 1264 0 744 0 858 0 0 0 0 0
7 मुदखे ड 1310 0 444 0 304 0 0 0 0 0
8 भोकर 3936 0 537 0 687 0 0 0 0 0
9 उमरी 1716 0 988 0 1210 0 0 0 0 0
10 धमाबाद 1823 0 1837 0 3628 0 0 0 0 0
11 वबलोली 3017 0 3913 0 5093 0 0 0 0 0
12 नायगांि 2337 0 1442 0 1405 0 0 0 0 0
13 लोहा 5648 0 1505 0 1167 0 0 0 0 0
14 कंधार 5683 0 1683 0 1507 0 0 0 0 0
15 मुखेड 7621 0 5717 0 5221 0 0 0 0 0
16 दे गलूर 4409 0 5970 0 5247 0 0 0 0 0
एकुण विल्ह्हा 57033 0 28298 0 30342 0 0 0 0 0
68
पीक क्षे त्र :2013-14
वाल वाटाणा इतर कडधान्ये एकू ण कडधान्ये एकू ण अन्नधान्ये
ओनल
1 2 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52
1 माहु र 0 0 0 0 0 0 7885 0 10959 0
2 वकनिि 0 0 0 0 0 0 12206 0 21561 0
गर 0 0 0 0 0 0 10576 0 16729 0
4 हदगाि 0 0 0 0 0 0 22555 0 37294 0
5 अधापूर 0 0 0 0 0 0 3701 0 8555 0
6 नांदेड 0 0 0 0 2 0 9145 0 24657 0
7 मुदखे ड 0 0 0 0 0 0 5108 0 10933 0
8 भोकर 0 0 0 0 5 0 8015 0 16541 0
9 उमरी 0 0 0 0 0 0 5808 0 10378 0
10 धमाबाद 0 0 0 0 100 0 18238 0 24303 0
11 वबलोली 0 0 0 0 0 0 25719 0 33696 0
12 नायगांि 0 0 0 0 163 0 14585 0 32442 0
13 लोहा 0 0 0 0 0 0 11265 0 28192 0
14 कंधार 0 0 0 0 47 0 10993 0 26460 0
15 मुखेड 0 0 0 0 0 0 24163 0 41710 0
16 दे गलूर 0 0 0 0 0 0 28125 0 35187 0
एकुण विल्ह्हा 0 0 0 0 317 0 218087 0 379597 0
नजल्हा :- नांदेड संदभव वषव :-2013-14

पीक क्षे त्र :2013-14
ऊस नमरची लसूण इतर मसाल्याचे पदाथव एकुण मसाल्याचे
ओनल
1 2 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62
1 माहु र 0 0 - - - - - - - -
2 वकनिि 50 0 - - - - - - - -
गर 790 0 - - - - - - - -
4 हदगाि 1600 0 - - - - - - - -
5 अधापूर 1355 0 - - - - - - - -
6 नांदेड 183 0 - - - - - - - -
7 मुदखे ड 6531 0 - - - - - - - -
8 भोकर 618 0 - - - - - - - -
9 उमरी 1856 0 - - - - - - - -
10 धमाबाद 0 0 - - - - - - - -
11 वबलोली 149 0 - - - - - - - -
12 नायगांि 0 0 - - - - - - - -
13 लोहा 897 0 - - - - - - - -
14 कंधार 681 0 - - - - - - - -
15 मुखेड 643 0 - - - - - - - -
16 दे गलूर 95 0 - - - - - - - -
एकुण विल्ह्हा 15448 0 - - - - 0 - - -
69
पीक क्षे त्र :2013-14
अंााबा द्राक्षे किलबू वगीय फळे केळी इतर फळे
ओनल
1 2 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72
1 माहु र 0 - - - 0 - 0 - - -
2 वकनिि 0 - - - 0 - 0 - - -
गर 0 - - - 0 - 0 - - -
4 हदगाि 0 - - - 0 - 0 - - -
5 अधापूर 0 - - - 0 - 0 - - -
6 नांदेड 0 - - - 0 - 0 - - -
7 मुदखे ड 0 - - - 0 - 0 - - -
8 भोकर 0 - - - 0 - 0 - - -
9 उमरी 0 - - - 0 - 0 - - -
10 धमाबाद 0 - - - 0 - 0 - - -
11 वबलोली 0 - - - 0 - 0 - - -
12 नायगांि 0 - - - 0 - 0 - - -
13 लोहा 0 - - - 0 - 0 - - -
14 कंधार 0 - - - 0 - 0 - - -
15 मुखेड 0 - - - 0 - 0 - - -
16 दे गलूर 0 - - - 0 - 0 - - -
एकुण विल्ह्हा 0 - - - 0 - 0 - - -

पीक क्षे त्र :2013-14
एकू ण फळे बटाटे कांदे वांगी टोमॅटो
ओनल
1 2 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82
1 माहु र 0 0 - - 0 0 - - - -
2 वकनिि 0 0 - - 0 0 - - - -
गर 0 0 - - 0 0 - - - -
4 हदगाि 0 0 - - 0 0 - - - -
5 अधापूर 0 0 - - 0 0 - - - -
6 नांदेड 0 0 - - 0 0 - - - -
7 मुदखे ड 0 0 - - 0 0 - - - -
8 भोकर 0 0 - - 0 0 - - - -
9 उमरी 0 0 - - 0 0 - - - -
10 धमाबाद 0 0 - - 0 0 - - - -
11 वबलोली 0 0 - - 0 0 - - - -
12 नायगांि 0 0 - - 0 0 - - - -
13 लोहा 0 0 - - 0 0 - - - -
14 कंधार 0 0 - - 0 0 - - - -
15 मुखेड 0 0 - - 0 0 - - - -
16 दे गलूर 0 0 - - 0 0 - - - -
एकुण विल्ह्हा 0 0 0 - 0 0 0 - - -
70
पीक क्षे त्र :2013-14
इतर भाजीपाला एकू ण भाजीपाला एकू ण फळे कापुस इतर तंत ु नपके
ओनल
1 2 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92
1 माहु र - - 0 0 0 0 34250 0 0 0
2 वकनिि - - 0 0 0 0 30500 0 0 0
3 वहमायतन 0
गर - - 0 0 0 0 22200 0 0
4 हदगाि - - 0 0 0 0 26900 0 0 0
5 अधापूर - - 0 0 0 0 6050 0 0 0
6 नांदेड - - 0 0 0 0 4800 0 0 0
7 मुदखे ड - - 0 0 0 0 4150 0 0 0
8 भोकर - - 0 0 0 0 32800 0 0 0
9 उमरी - - 0 0 0 0 12300 0 0 0
10 धमाबाद - - 0 0 0 0 12200 0 0 0
11 वबलोली - - 0 0 0 0 10900 0 0 0
12 नायगांि - - 0 0 0 0 23100 0 0 0
13 लोहा - - 0 0 0 0 18900 0 0 0
14 कंधार - - 0 0 0 0 23100 0 0 0
15 मुखेड - - 0 0 0 0 20200 0 0 0
16 दे गलूर - - 0 0 0 0 21000 0 0 0
एकुण विल्ह्हा - - 0 0 0 0 3E+05 0 0 0

पीक क्षे त्र :2013-14
एकू ण तंत ु नपके भूईमूग सुयवफूल करडई सोयाबीन
ओनल
1 2 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102
1 माहु र 34250 0 0 0 0 0 0 - 12104 0
2 वकनिि 30500 0 0 0 0 0 0 - 17776 0
3 वहमायतन 0
गर 22200 0 0 0 0 0 - 4835 0
4 हदगाि 26900 0 0 0 0 0 0 - 39090 0
5 अधापूर 6050 0 0 0 0 0 0 - 7948 0
6 नांदेड 4800 0 0 0 0 0 0 - 16078 0
7 मुदखे ड 4150 0 0 0 0 0 0 - 8009 0
8 भोकर 32800 0 0 0 0 0 0 - 6912 0
9 उमरी 12300 0 0 0 0 0 0 - 12682 0
10 धमाबाद 12200 0 0 0 0 0 0 - 8323 0
11 वबलोली 10900 0 0 0 0 0 0 - 15976 0
12 नायगांि 23100 0 0 0 0 0 0 - 19912 0
13 लोहा 18900 0 56 0 60 0 0 - 25122 0
14 कंधार 23100 0 0 0 0 0 0 - 26682 0
15 मुखेड 20200 0 0 0 0 0 0 - 36097 0
16 दे गलूर 21000 0 0 0 0 0 0 - 15535 0
एकुण विल्ह्हा 303350 0 56 0 60 0 0 0 273086 0
71
पीक क्षे त्र :2013-14
इतर औषधी व एकू ण औषधी व
इतर गळीत धान्ये एकू ण गळीत धान्ये मादक पदाथव मादक पदाथव एकू ण चारा नपके
नपकांखाली ओनलता नपकांखाली ओनल नपकांखा ओनलता नपकांखाली ओनलताचे नपकांखाली ओनलता
अ. क्र. तालुका ल क्षे त्र चे क्षे त्र ल क्षे त्र ताचे लील क्षे त्र चे क्षे त्र ल क्षे त्र क्षे त्र ल क्षे त्र चे क्षे त्र
1 2 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112
1 माहु र 0 - 12104 0 --- --- --- --- --- 0
2 वकनिि 0 - 17776 0 --- --- --- --- --- 0
गर 0 - 4835 0 --- --- --- --- --- 0
4 हदगाि 0 - 39090 0 --- --- --- --- --- 0
5 अधापूर 0 - 7948 0 --- --- --- --- --- 0
6 नांदेड 303 - 16078 0 --- --- --- --- --- 0
7 मुदखे ड 0 - 8009 0 --- --- --- --- --- 0
8 भोकर 0 - 6912 0 --- --- --- --- --- 0
9 उमरी 0 - 12682 0 --- --- --- --- --- 0
10 धमाबाद 100 - 8323 0 --- --- --- --- --- 0
11 वबलोली 0 - 15976 0 --- --- --- --- --- 0
12 नायगांि 225 - 19912 0 --- --- --- --- --- 0
13 लोहा 100 - 25127 0 --- --- --- --- --- 0
14 कंधार 82 - 26682 0 --- --- --- --- --- 0
15 मुखेड 0 - 36097 0 --- --- --- --- --- 0
16 दे गलूर 150 - 15535 0 --- --- --- --- --- 0
एकुण विल्ह्हा 960 - 273086 0 --- --- --- --- --- 0

पीक क्षे त्र :2013-14
लागवडीखालील
संकीणव अखाद्य नपके एकू ण अखाद्यओनल
नपके एकू ण खाद्य नपके एकू ण क्षे त्र दुसोटा क्षे त्र
1 2 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122
1 माहु र --- - 0 0 23063 0 19679 0 5017 0
2 वकनिि --- - 0 0 39387 0 87609 0 9766 0
3 वहमायत --- - 0 0 22354 0 45380 0 5404 0
4 नगर
हदगाि --- - 0 0 76384 0 100370 0 9971 0
5 अधापूर --- - 0 0 16503 0 23000 0 4861 0
6 नांदेड --- - 0 0 40735 0 46142 0 12526 0
7 मुदखे ड --- - 0 0 18942 0 30389 0 5446 0
8 भोकर --- - 0 0 23453 0 53191 0 5598 0
9 उमरी --- - 0 0 23060 0 37707 0 4079 0
10 धमाबाद --- - 0 0 32626 0 44802 0 10210 0
11 वबलोली --- - 0 0 49672 0 64744 0 17401 0
12 नायगांि --- - 0 0 52354 0 66721 0 19883 0
13 लोहा --- - 0 0 53319 0 77485 0 7191 0
14 कंधार --- - 0 0 53142 0 71500 0 4027 0
15 मुखेड --- - 0 0 77807 0 89921 0 10121 0
16 दे गलूर --- - 0 0 50722 0 66860 0 17645 0
एकुण विल्ह्हा --- - 0 0 653523 0 925500 0 149246 0
72
पीक क्षे त्र :2013-14
अ. लागवडीखालील ननव्वळ क्षे त्र
तालुका नपकांखालील क्षे त्र ओनलताचे क्षे त्र
1 2 123 124
1 माहु र 46662 0
2 वकनिि 77843 0
3 वहमायत नगर 34979 0
4 हदगाि 80399 0
5 अधापूर 18139 0
6 नांदेड 27516 0
7 मुदखे ड 24943 0
8 भोकर 47593 0
9 उमरी 33628 0
10 धमाबाद 27592 0
11 वबलोली 43390 0
12 नायगांि 46832 0
13 लोहा 70294 0
14 कंधार 67423 0
15 मुखेड 79806 0
16 दे गलूर 49215 0
एकुण विल्ह्हा 776254 0
आधार - विल्ह्हा कृ वष अवधक्षक , नांदेड
नवीन तक्ता 5.3

नजल््यात नवतरीत करण्यात आलेले नबयाणे
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव : 2013-
('000 क्वक्वटल)
क्षे वषव
त्र पीक 2010 2011 2012 2013 2014 टक्के वाढ
1
सा 2 3 4 5 6 7 8
िडि खरीप 11.3 35.48 35.48 47.43 72.05 51.91

वन रब्बी 10.2 15.47 15.47 - 19.02 -
क एकूण 22.2 50.95 50.95 47.43 91.07 92.01
खा खरीप 38.5 90.35 90.35 76.84 107.07 39.34
ि रब्बी 32.8 23.14 23.14 - 54.09 -
गी एकूण 71.3 113.5 113.5 76.84 161.16 109.7
खरीप 49.7 125.8 125.8 124.3 179.12 44.12
एकू रब्बी 43.8 38.61 38.61 - 73.11 -
ण एकूण 93.5 16444 164.4 124.3 252..23 44.12
आधार : कृ वष अवधकारी, विल्ह्हा पवरषद, नांदेड
73
तक्ता 5.4
रासायननक खतांचा वापर
नजल्हा - नांदेड संदभव : 2013-14
अ. तालुका रासायननक खतांचे वाटप (मे .टन)
क्र. ननयं नत्रत संस्थांकडू न खाजगी संस्थाकडू न एकू ण
खरीप रब्बी एकू ण खरीप रब्बी एकू ण खरीप रब्बी एकू ण
9 10 11
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 1035 750 1785 10925 2403 13328 11960 3153 15113
2 वकनिि 1525 1250 2775 16098 4004 20102 17623 5254 22877
3 वहमायतनगर 878 850 1728 1273 2403 11676 2151 3253 5404
4 हदगाि 1560 2250 3810 16463 7208 23671 18023 9458 27481
5 अधापूर 1057 2500 3557 11162 8009 19171 12219 10509 22728
6 नांदेड 1490 4001 5491 15734 12814 28548 17224 16815 34039
7 मुदखे ड 1139 2500 3639 12020 8009 20029 13159 10509 23668
8 भोकर 1230 1500 2730 12986 4805 17791 14216 6305 20521
9 उमरी 866 1250 2116 9144 4004 13148 10010 5254 15264
10 धमाबाद 966 1000 1966 10196 3203 13399 11162 4203 15365
11 वबलोली 1163 1000 2163 12278 3203 15481 13441 4203 17644
12 नायगांि 1484 1250 2734 15669 4004 19673 17153 5254 22407
13 लोहा 1527 1250 2777 16120 4004 20124 17647 5254 22901
14 कंधार 1566 1250 2816 16528 4004 20532 18094 5254 23348
15 मुखेड 1627 1250 2877 17172 4004 21176 18799 5254 24053
16 दे गलूर 1220 1250 2470 12871 4004 16875 14091 5254 19345
एकुण नजल्हा 20333 25101 45434 206639 80085 286724 226972 105186 332158
आधार - कृ वष विकास अवधकारी, विल्ह्हा पवरषद, नांदेड

.
74
तक्ता 5.5
ननरननराळ्या नपकांचे उत्पादन
(मे.िन मध्ये)
अ.
एकू ण
क्र. तालुका तांदळ
ू गहू ज्वारी बाजरी बाली मका नाचणी इतर धान्ये धान्ये हरभरा
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1 माहु र 0 721 226 - - - - - 233 410
2 वकनिि 0 2335 546 - - 19 - - 588 504
2 2451 331 - - - - - 358 734
नगर
4 हदगाि 0 6244 810 - - 100 - - 972 1294
5 अधापूर 0 2885 169 - - - - - 198 169
6 नांदेड 0 8255 292 - - 19 - - 394 627
7 मुदखे ड 0 1465 342 - - - - - 357 305
8 भोकर 0 2400 577 - - - - - 601 285
9 उमरी 0 1053 246 - - - - - 257 189
10 धमाबाद 8 1200 583 - - - - - 603 1085
11 वबलोली 2 714 737 - - - - - 746 1369
12 नायगांि 4 3883 847 - - - - - 890 923
13 लोहा 7 1861 1341 50 - - - - 1373 294
14 कंधार 3 1700 1350 - 34 - - 1430 207
15 मुखेड 0 1967 1384 100 - - - - 1404 560
16 दे गलूर 0 634 234 - - 20 - - 262 1249
एकुण नजल्हा 26 39768 10015 150 - 192 - - 10666 10204

अ.
इतर एकू ण
क्र. तालुका तूर उडीद मूग मसूर कडधान्ये कडधान्ये जवस भूईमूग सुयवफूल तीळ
1 2 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
1 माहु र 340 21 2 - - 773 - 0 - -
2 वकनिि 508 12 9 - - 1033 - 0 - 9
नगर 243 40 4 - - 1021 - 0 - 5
4 हदगाि 640 173 15 - - 2122 - 0 - 1
5 अधापूर 95 51 53 - - 368 - 0 - -
6 नांदेड 126 85 74 - - 912 - 0 - -
7 मुदखे ड 131 30 44 - - 510 - 0 - -
8 भोकर 393 68 5 - - 751 - 0 - 13
9 उमरी 171 12 10 - - 382 - 0 - -
10 धमाबाद 182 36 18 - - 1321 - 0 - -
11 वबलोली 301 50 39 - - 1759 - 0 - -
12 नायगांि 233 14 144 - - 1314 - 0 10 12
13 लोहा 564 116 150 - - 1124 - 56 60 21
14 कंधार 568 150 168 - - 1093 - 0 18 22
15 मुखेड 762 52 57 - - 1431 - 0 - -
16 दे गलूर 440 52 60 - - 1801 - 0 - 12
एकुण नजल्हा 5697 962 852 - - 17715 - 56 88 95
75
अ.
सोयाबी इतर एकू ण मे स्टा औषधी मसाल्याचे
क्र. तालुका न तेलनबया तेलनबया ऊस कापूस ताग (अंबाडी) तंबाखू पदाथव पदाथव
1 2 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
1 माहु र
1210 - 1210 0 285 - - - - -
2 वकनिि
177 - 186 0 466 - - - - -
नगर 696 - 701 1580 206 - - - - -
4 हदगाि
3909 - 3910 1230 2169 - - - - -
794 - 794 1355 513 - - - - -
1607 - 1607 1830 503 - - - - -
7 मुदखे ड
800 - 800 653 491 - - - - -
8 भोकर
691 - 704 618 2896 - - - - -
9 उमरी
126 - 126 1856 1270 - - - - -
832 - 832 0 1111 - - - - -
1597 - 1597 0 1428 - - - - -
1991 - 2013 0 1228 - - - - -
13 लोहा
2512 - 2649 897 2178 - - - - -
14 कंधार
2668 - 2708 681 1689 - - - - -
15 मुखेड
360 - 360 643 1065 - - - - -
1553 - 1565 0 1512 - - - - -
21523 - 21762 11343 19010 - - - - -
आधार :- विल्ह्हा कृ वष अवधक्षक, नांदेड
76
तक्ता 5.6
मुयय नपकांचे दर हे क्टरी अंदानजत उत्पादन
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव : 2013-14
1) प्रनत हे क्टरी उत्पादन - नकलो मध्ये 2) एकू ण उत्पादन -- "00" मे . टन मध्ये
अ. गेल्या वषीच्या तूलनेत

शे कडा वाढ/घट
क्र. नपकाचे नाव प्रनत हे क्टरी उत्पादन एकू ण उत्पादन
1 2 3 4 5
1 तांदळ
ू 1.34 0.26 -82.57
2 गहू 39.76 398 19.1
3 ज्िारी 88.33 100 57.27
4 बािरी 1.5 1.5 -65.51
5 बाली - - -92.86
6 मका 1.92 - -
7 नाचणी - - -
8 इतर तृणधान्ये - - -
एकूण तृणधान्ये 132.85 106.66 89.4
हरभरा 102.09 102 90.22

10 तूर 57.03 56.97 34.41
11 उडीद 30.34 9.62 32.54
12 मूग 28.29 8.52 76.11
13 मसूर - - -
14 इतर कडधान्ये 3.17 - -
एकूण कडधान्ये 353.77 177.11 -

15 ििस - - -
16 भुईमूग 0.56 0.56 -94.93
17 सुयडफुल 0.6 0.88 -93
18 तीळ 9.6 0.95 24.28
19 इतर तेलवबया - -
एकूण तेलवबया 10.76 217.62 -

20 एरं डी 0 0 --
21 ऊस 11.34 113.43 -
22 नारळ - - -
23 कापूस 19.01 190.1 10.16
24 ताग - - -
25 मेथिा (अंबाडी) - - -
26 तंबाखू - - -
27 औषधी पदाथड - - -
28 सुंठ (आले ) - - -
29 वमरची (लाल) - - -
30 लसून - - -
31 बिािे - - -
†Ö¬ÖÖ¸ü- ×•Ö»ÆüÖ ÛéúÂÖß †×¬ÖõÖÛú , ®ÖÖÓ¤üê›ü
77
तक्ता 5.7
तालूकाननहाय पजवन्य नदवसांची संयया व एकू ण पजवन्य
(पजवन्य - नम.मी.)
सरासरी वषव 2013 मधील सरासरीच्या तुलनेत ÃÖÓ¤ü³ÖÔ
अ. पजवन्य नदवसांची पजवन्य नदवसांची वषातील पजवन्यातील शे कडा
क्र. तालुका संयया पजवन्य संयया पजवन्य वाढ अथवा घट
1 2 3 4 5 6 7
1
माहु र 152 911.9 22 445.69 -51.13
2
वकनिि 152 853.56 19 371.01 -56.53
3
वहमायतनगर 152 869.6 21 393.68 -54.73
4
हदगाि 152 996.4 23 470.45 -52.79
5
अधापूर 152 996.4 24 485.43 -51.28
6
नांदेड 152 806.6 21 340.98 -57.73
7
मुदखे ड 152 833.3 21 462.85 -44.46
8
भोकर 152 1240 32 628.53 -49.31
9
उमरी 152 1240 26 627.12 -49.43
10
धमाबाद 152 977.3 24 446.68 -54.29
11
वबलोली 152 977.3 23 476.05 -51.29
12
नायगांि 152 900.3 20 300.51 -66.62
13
लोहा 152 968.1 19 294.2 -69.61
14
कंधार 152 915.6 21 374.66 -59.08
15
मुखेड 152 915.6 21 398.2 -56.51
16
दे गलूर 152 886.8 21 425.81 -51.98
एकुण नजल्हा सरासरी
2432 955.55 22 433.87 -54.59
आधार -1) विल्ह्हा कृ वष अवधक्षक, नांदेड. 2) विल्ह्हावधकारी कायालय, नांदेड
78
79
तक्ता 5.8
कृ नत्रम रे तन कायव क्रमाची प्रगती
नजल्हा- नांदेड. संदभव वषव - 2013-14
(संयया)
तपशील 2011-12 2012-13 2013-14 2012-13 च्या
तुलनेत 2013-14
मधील शेकडा बदल
1 2 3 4 5
अ) गायी (कृ नत्रम रे तन)
1) संकनरत 3831 3849 3752 -2.52
2) नवदे शी 3669 2658 2902 9.18
3) दे शी 14503 18318 20056 9.49
एकू ण (कृ नत्रम 21703 24825 26710 7.59

रे तन)
जन्मलेल्या 6273 4949 7235 46.19

वासरांची संयया (गायी)
ब) म्हशी (कृ नत्रम रे तन) 13381 16085 18705 16.29
जन्मलेल्या 4086 4336 4925 13.58

रे डकांची संयया (म्हशी)
आधार : विल्ह्हा पशुसंिधडन अवधकारी यांचे कायालय, महाराष्र शासन, नांदेड
80
तक्ता 5.9
कृ नत्रम रे तन व दुग्ध उत्पादनाची तालुकाननहाय प्रगती
नजल्हा- नांदेड
तालुका 2011-12 2012-13 2013-14
कृ नत्रम कृ नत्रम दुग्ध कृ नत्रम कृ नत्रम दुग्ध कृ नत्रम कृ नत्रम दुग्ध
रे तनाचे रे तनाच्या उत्पादन रे तनाचे रे तनाच्या उत्पादन रे तनाचे रे तनाच्या उत्पादन
वार्थषक साध्याची ('000 वार्थषक साध्याची ('000 वार्थषक साध्याची ('000
लक्ष्य टक्केवारी मे .टन) लक्ष्य टक्केवारी मे .टन) लक्ष्य टक्केवारी मे .टन)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
माहु र 2611 11.33 0 3996 9.18 0 1896 25 0
1
वकनिि 4133 27.48 8.4 9552 13 8.4 5899 27 0
2
वहमायत 1186 44 0 1152 63.36 0 1233 60 0
3 नगर
हदगाि 4538 71 7.83 4426 78.8 7.83 4986 77 0
4
अधापूर 1819 161 117 2049 182 117 4106 99 0
5
नांदेड 1922 87 31.7 1852 102.3 31.7 1916 133 0
6
मुदखे ड 2124 146 144.2 2100 158 144.2 3649 106 0
7
भोकर 2611 52 47.08 2530 161.9 47.8 2530 75 0
8
उमरी 2124 65 0 2073 134 0 2073 83 0
9
धमाबाद 1673 58 0 1648 53.39 0 1648 55 0
10
वबलोली 3809 58 0.03 3726 74.71 0.03 4353 77 0
11
नायगांि 3586 55 103.4 3456 58.88 103.4 3740 64 0
12
लोहा 5596 109 258.4 5578 129.6 258.4 9094 79 0
13
कंधार 5894 61 1.32 5772 84.23 1.32 7019 76 0
14
मुखेड 4956 55.28 0 4900 66.83 0 5353 63 0
15
दे गलूर 4284 45 123.3 4114 48.76 123.3 4114 55 0
16
एकुण नजल्हा 52866 69.1 843.38 58924 88.68 843.4 63609 71.12 0
आधार: विल्ह्हा पशुसंिधडन अवधकारी यांचे कायालय, नांदेड
81
तक्ता 5.10
पशुवैद्यनकय संस्था
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव :- 2013-14

अ. पशुवैद्यकीय
पशुवैद्यकीय दवाखाने (राज्य तथा पशुवैद्यकीय
क्र. तालुका नचनकत्सालय स्थाननक स्तर) प्रथमोपचार कंद्र रे तन कंद्र कृ नत्रम रे तन कंद्रे
1 2 3 4 5 6 7
1 माहु र
0 7 3 0 10
2 वकनिि
0 13 15 0 28
3 वहमायतनगर
0 1 3 0 4
4 हदगाि
0 6 7 0 13
1 5 7 0 13
1 2 4 1 6
0 3 3 0 6
8 भोकर
0 2 7 0 9
9 उमरी
0 3 3 0 6
1 3 1 0 5
0 5 6 0 11
1 3 9 0 13
13 लोहा
0 7 10 0 17
14 कंधार
1 9 7 0 17
15 मुखेड
0 7 7 0 14
1 2 14 0 17
6 78 106 1 189
आधार -विल्ह्हा उपआयुक्त, पशुसंिधडन, नांदेड
82
मान्यताप्राप्टत पशुवध गृहे आनण त्यात कत्तल केलेल्या पशुंची संयया
पशुवध कत्तल केलेले पशू (संयया)
अ. गृहांची मनहष शे ळया/बो
क्र. तालुका संयया बै ल वगीय मं ढ्या/मं ढे कड डु करे इतर एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 0 0 0 0 0 0 0 0
2 वकनिि 2 18900 12960 12800 21989 0 0 66649
3 वहमायतनगर 0 0 0 0 0 0 0 0
4 हदगाि 3 110 49 289 0 0 0 448
5 अधापूर 0 0 0 0 0 0 0 0
6 नांदेड 3 8587 29 0 649 0 0 9265
7 मुदखे ड 1 57 0 0 107 0 0 164
8 भोकर 1 277 15 0 6120 0 280 6692
9 उमरी 0 0 0 0 0 0 0 0
10 धमाबाद 1 258 0 32 539 0 0 829
11 वबलोली 2 94 0 0 147 0 0 241
12 नायगांि 0 0 0 0 0 0 0 0
13 लोहा 1 76 0 0 165 0 0 241
14 कंधार 2 146 0 0 130 0 0 276
15 मुखेड 2 135 0 0 200 0 0 335
16 दे गलूर 2 253 30 0 214 0 0 497
एकुण नजल्हा 21 28893 13083 13121 30260 0 280 85637
आधार- विल्ह्हयातील नगरपावलका ि पशुवचवकत्सालये
83
भूजल मत्स्यव्यवसाय
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव - 2013-14
अ. तालुका नदीची मत्स्य व्यवसायासाठी मत्स्य भूजल पकडले मत्स्य मत्स्य व्यवसाय
क्र. लांबी अनुकूल क्षे त्र (तळी, व्यवसाया मत्स्य ल्या व्यवसाय सहकारी संस्था
(नकमी) सरोवरे व जलाशये ) खाली उत्पादन माशांची क्षे त्रासाठी संयया सभासदां
आणलेले (मे .टन.) उत्पादका वापरलेले ची संयया
संयया एकू ण
एकू ण स मत्स्यबीज
क्षे त्र
क्षे त्र नमळालेली (लाखांत)
(हे क्टर)
(हे क्टर) किकमत
(लाख
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 माहु र 96 8 156 143 112 22.4 3.2 5 476
2 वकनिि 75 73 1392 1290 932 187.4 20.5 15 1024
3 वहमायत 39 16 220 180 135 27 4.2 4 96

नगर
4 हदगाि 58 46 694 650 465 93 11.5 14 562
5 अधापूर 0 5 24 20 12 2.4 0.5 1 26
6 नांदेड 70 22 82 60 42 8.4 1.6 3 380
7 मुदखे ड 15 5 55 50 35 7 1.2 4 160
8 भोकर 0 43 470 450 315 63 9.25 8 540
9 उमरी 32 12 261 230 171 34.2 5.2 4 530
10 धमाबाद 61 10 80 70 51 10.2 1.75 5 341
11 वबलोली 74 28 441 400 280 57 8.25 7 302
12 नायगांि 32 11 61 50 34 6.8 1.2 3 140
13 लोहा 30 27 1343 1200 858 173.6 21.9 11 292
14 कंधार 38 88 2202 2100 1512 302.4 59.25 11 870
15 मुखेड 30 36 928 800 560 112 16.25 15 603
16 दे गलूर 50 38 480 390 278 55.6 9.25 12 501
एकुण नजल्हा 700 468 8889 8083 5792 1164.4 175 122 6843
आधार :- विल्ह्हा मत्थयव्यिसाय विकास अवधकारी, नांदेड
84
सागरी मत्स्यव्यवसाय
अ. तालुका सागर मत्स्य उत्पादन सागरी मासेमारी बोटी मासे मत्स्य व्यवसाय
नकनाऱ्या उतरनवण्या सहकारी संस्था
क्र. संयया सभासदां
ची ची कंद्रे
2011-12 2012-13 2013-14 एकू ण त्यापै की ची संयया
लांबी
यांनत्रकी
(नक.मी.)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 माहु र
2 वकनिि
नगर
4 हदगाि
8 भोकर तक्ता लागू नाही
9 उमरी
13 लोहा
14 कंधार
15 मुखेड
एकुण विल्ह्हा
आधार :- विल्ह्हा मत्थयव्यिसाय विकास अवधकारी, नांदेड
85
शासकीय आनण सहकारी दुग्ध शाळांमधील दुग्ध उपउत्पादने
अ. उत्पादन पनरमाण 2011-12 2012-13 2013-14 2012-13 च्या तुलनेत
क्र. 2013-14 मधील शे कडा
बदल
1 2 3 4 5 6 7
-1 दूध भुकिी मे.िन - - - -
-2 पांढरे लोणी मे.िन - - - -
-3 तूप मे.िन - - - -
-4 एनिी/दुध बािल्ह्या - - - -
-5 लथसी ” - - - -
-6 मसाला दूध ” - - - -
-7 गायीचे विकाऊदूध ” - - - -
आधार : विल्ह्हा दुग्ध विकास अवधकारी, नांदेड.
दुग्ध नवकास सहकारी संस्था
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव - 2013 - 14
अ. दुग्ध नवकास त्यांची वषव भरात संकनलत केलेले दूध
सहकारी संस्थांची एकू ण प्रनतनदन (सरासरी शीत गृहांची क्षमता
क्र. तालुका संयया सभासद एकू ण ("000"नलटर) "000"नलटर) शीत गृहांची संयया ("000"नलटर)
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 25 0 0 0 0 0
2 वकनिि 36 0 0 0 0 0
3 वहमायत 21 51 274 0.75 0
नगर 0
4 हदगाि 44 714 6040.000 16.55 0 0.5
5 अधापूर 29 459 3470.00 9.51 0 0
6 नांदेड 64 204 2267.00 6.21 2 100
7 मुदखे ड 23 153 4360.00 11.95 0 0
8 भोकर 21 51 1095.00 3 0 0
9 उमरी 20 0 0.00 0 0 0
10 धमाबाद 27 0 0.00 0 0 0
11 वबलोली 41 51 311.00 0.85 0 0
12 नायगांि 23 153 1591.00 4.36 1 0.5
13 लोहा 28 918 15513.00 42.5 1 4
14 कंधार 32 102 230.00 0.63 0 0
15 मुखेड 31 51 54.00 0.15 0 0
16 दे गलूर 39 867 5817.00 15.94 1 1
एकुण विल्ह्हा 504 3774 41022.000 112.400 5 106
आधार :- विल्ह्हा दुग्धव्यिसाय विकास अवधकारी, नांदेड
86
87
नजल््यातील किसचनाच्या व पाणी उपसा करण्याच्या सोयी
किसचनाच्या सोयी (संयया)
कृ नष पं प
अ. भुयारी / उपसा
लघु किसचन प्रकल्प नवद्युत
मोाेठे मध्यम पाझर कोल्हापूर साठवण जलकिसचन किसचन
क्र. तालुका प्रकल्प प्रकल्प राज्य स्थाननक तलाव बं धारा बं धारा योजना नवनहरी नडझे ल पंप पंप
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
1 माहु र
- - 2 5 3 12 - - 2536 134 10228
2 वकनिि
- 3 24 27 9 67 - - 1883 138 6408
नगर - - 0 7 1 0 - - 1588 71 7287
4 हदगाि
- - 6 12 4 22 - - 2785 99 11880
- - 2 3 2 7 - - 1381 62 7062
1 - 3 7 0 10 - - 1306 104 7216
1 - 5 7 5 11 - - 2054 111 3146
8 भोकर
- 1 4 13 5 16 - - 1233 67 5724
9 उमरी
- - 0 2 2 0 - - 1172 65 3524
- 1 1 2 1 3 - - 1081 74 6110
- - 5 6 3 0 - - 2219 117 6427
- - 5 14 8 23 - - 818 99 3068
13 लोहा
- 1 4 9 7 13 - - 1041 151 13819
14 कंधार
1 2 3 15 16 19 - - 1132 169 7486
15 मुखेड
1 1 4 30 22 29 - - 1001 101 6989
- 1 5 10 3 12 - - 991 113 4685
4 10 73 169 91 244 - - 24301 1675 111059
आधार :- 1. गि विकास अवधकारी, पंचायत सवमती 2. कायडकारी अवभयंता, लघुपािबंधारे विभाग [राज्य थतर ि थथावनक थतर]3. कायडकारी अवभयंता,
लघुपािबंधारे विभाग [थथावनक थतर] विल्ह्हापवरषद 4. कायडकारी अवभयंता, महाराष्र राज्य विद्युत मंडळ
™üß®Ö:-ÃÖÓ²Ö¬ÖßŸÖ µÖÓ¡ÖÞÖêÛú›ãüÖ ¤êüÞµÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ÛúÖò»Ö´Ö 11,12,¾Ö 13 “Öß ²Ö¸üÖê²Ö¸ü †ÖÆêü.
88
नवनवध साधनांखालील ओनलताचे क्षे त्र
(क्षे त्र - हे क्टर)
अ. क्र. तालुका ओनलताखालील क्षे त्र ओनलता ओनलता एकू ण ओनलता खालील
खालील खालील लागवडी
ननव्वळ स्थूल क्षे त्र खालील स्थूल स्थुल क्षे त्राची
क्षे त्र क्षे त्र लागवडीखालील
पृष्ट्ठभागीय नवनहरी (3+4) स्थूल क्षे त्राशी टक्केवारी
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र
2123 4474 6597 8125 51679 15.72
2 वकनिि
1978 1491 3469 5510 87609 6.29
1833 4351 6184 7840 40383 19.41
4 हदगाि
1588 2448 4036 6250 90370 6.91
2436 5256 7692 9510 66721 14.25
468 765 1233 3050 69766 4.37
7 भोकर
1651 3708 5359 7860 53389 14.72
8 उमरी
1172 2627 3799 4800 53191 9.02
1284 3168 4452 5870 60707 9.67
1624 3763 5387 6810 62802 10.84
11 लोहा
983 2542 3525 5170 60791 8.5
12 कंधार
2696 4615 7311 8670 66721 12.99
13 मुखेड
2802 4261 7063 8405 89921 9.35
1958 2982 4940 6770 71450 9.48
24596 46451 71047 94640 925500 10.22
टिऩ:- अधााऩूर ळ नायगांळ या दोन नळधनाधमात ताऱुक्याची माटषती स्ळतंत्र उऩऱब्ध नशल्याने अनुक्रमे नांदेड ळ विऱोऱी या
ताऱुक्यात शमावळष्ट आषे .
आधार• - जजल्षा कृ वव अधधसक, नांदेड.
89
किसचन नवनहरी
अ. क्र. तालुका किसचन वापरात असलेल्या नवनहरंवर बसनवलेले वापरात नसलेल्या

नवनहरंची एकू ण किसचन नवनहरंची संयया
संयया नडझेल पंप नवद्युत पंप (संयया)
(संयया)
1 2 3 4 5 6
1 माहु र
4853 134 4685 34
2 वकनिि
7150 138 6989 23
7585 71 7486 28
4 हदगाि
13971 99 13819 53
7375 62 7287 26
10373 104 10228 41
6564 111 6408 45
8 भोकर
6512 67 6427 18
9 उमरी
3148 65 3068 15
3615 74 3524 17
3307 117 3146 44
5839 99 5724 16
13 लोहा
12043 151 11880 12
14 कंधार
7253 169 7062 22
15 मुखेड
6226 101 6110 15
7365 113 7216 36
113179 1675 111059 445
आधार- विल्ह्हा कृ वष अवधक्षक कायालय, नांदेड
विप :- सन 2013-14 या िषाची आकडे िारी उपलब्ध नसल्ह्याने सन 2001-02 अनुसार दे ण्यात येत आहे .
90
कू पननलका, हातपंप व नवद्युत् पंप
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव: 2013-14
अ. क्र. तालुका चालू वषातील वषव अखे र
एकू ण त्यापैकी यशस्वी बसनवलेल्या बसनवले चालू चालू
कुपननलकांची उच्चक्षम कू पननल हातपंपांची ल्या असलेल्या असलेल्या
संयया ता कांची संयया नवद्युतपं हातपंपांची नवद्युतपंपांची
कुपननल संयया पांची संयया संयया
कांची संयया
संयया
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 माहु र 40 267 16 700 43
291 291
2 वकनिि 102 787 27 2180 69
819 819
3 वहमायतनग 19 481 19 1287 49
र 501 501
4 हदगाि 29 836 28 2357 82
866 866
5 अधापूर 25 375 24 1061 65
402 402
6 नांदेड 47 525 32 1462 84
563 563
7 मुदखेड 16 274 14 780 31
285 285
8 भोकर 18 412 16 1071 36
429 429
9 उमरी 36 356 33 938 97
389 389
10 धमाबाद 29 307 27 827 73
331 331
11 वबलोली 37 605 31 1682 86
634 634
12 नायगांि 47 705 46 1959 130
749 749
13 लोहा 75 666 74 1836 190
735 735
14 कंधार 81 632 76 1725 210
710 710
15 मुखेड 20 764 20 2079 54
780 780
16 दे गलूर 42 521 40 1456 104
560 560
एकुण नजल्हा 9044 663 9044 8513 523 23400 1403
आधार - 1. उप अवभयंता (यांवत्रकी), यांवत्रकी उप विभाग, विल्ह्हा परीषद

2. भूिल सिैक्षण विकास यंत्रणा, नांदेड
3. वि.प.पाणीपुरिठा विभाग, नांदेड
91
ननवन तक्ता 5.20
नजल््यातील पाटबं धारे नवषयक सुनवधा (राज्यस्तर पाटबं धारे )
अ. क्र. तालुका नवनवध प्रकल्पाअंतगवत लाभक्षे त्र व ओनलत क्षे त्र
लघु पाटबं धारे प्रकल्प मध्यम प्रकल्प मोठे प्रकल्प
लाभक्षे त्र ओनलतक्षे त्र लाभक्षे त्र ओनलतक्षे त्र लाभक्षे त्र ओनलतक्षे त्र
(हे .) (हे .) (हे .) (हे .) (हे .) (हे .)
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र
211 211 - - - -
2 वकनिि
814 814 5252 2650 - -
0 0 - - - -
4 हदगाि
125 125 - - -
0 0 - - - -
303 303 - - 41461 28340
186 186 - - 1002 1000
8 भोकर
221 221 563 510 - -
9 उमरी
0 0 - - - -
35 35 9358 - - -
85 85 - - - -
199 199 - - - -
13 लोहा
292 292 8280 2520 - -
14 कंधार
395 395 4102 850 38070 23310
15 मुखेड
576 576 1307 325 32410 26940
681 681 3340 845 - -
4123 4123 32202 7700 112943 79590
आधार - 1. उप अवभयंता (यांवत्रकी), यांवत्रकी उप विभाग, विल्ह्हा परीषद
2. भूिल सिैक्षण विकास यंत्रणा, नांदेड
3. विल्ह्हा पवरषद पाणीपुरिठा विभाग, नांदेड
92
लघुपाटबं धाऱ्यांची कामे
अ
क्र बाब / तालुका माहुर नकनवट नह.नगर हदगांव अधापूर नांदेड मुदखे ड भोकर उमरी
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1 संदभड विल्ह्हा
- - - - - - - - -
िषात पवरषद
पूणड राज्यथतर - - - - - - - - -
झाले ल्ह्या थथावनक - - - - - - - - -
कामांची थतर
संयया सहकारी - - - - - - - - -
एकू ण - - - - - - - - -
2 माचड विल्ह्हा
34 99 83 50 5 18 14 130 14
2011 पवरषद
अखेर राज्यथतर 2 24 0 6 2 3 5 4 0
पूणड थथावनक
5 27 7 12 3 7 7 13 2
संयया सहकारी - - - - - - - - -
एकू ण 41 150 90 68 10 28 26 147 16
34 99 83 50 5 18 14 130 14
अखेर राज्यथतर 2 24 0 6 2 3 5 4 0
िापरात थथावनक
- - - - - - - - -
असले थतर
ल्ह्या सहकारी - - - - - - - - -
कामांची एकू ण 36 123 83 56 7 21 19 134 14
संयया
4 िापरात विल्ह्हा
380 1250 495 1240 225 350 715 1055 447
असले पवरषद
ल्ह्या राज्यथतर 346 1375 0 610 120 390 255 535 25
कामाचे थथावनक
- - - - - - - - -
लाभक्षेत्र थतर
(हे क्िर) सहकारी - - - - - - - - -
एकू ण 726 2625 495 1850 345 740 970 1590 472
असले पवरषद 380 1250 495 1240 225 350 715 1055 447
ल्ह्या
कामांखा राज्यथतर 346 1375 0 610 120 390 255 535 25
लील थथावनक
वनव्िळ - - - - - - - - -
थतर
ओवलत सहकारी - - - - - - - - -
क्षेत्र एकू ण 726 2625 495 1850 345 740 970 1590 472
(हे क्िर)
93
लघुपाटबं धाऱ्यांची कामे
अ
क्र बाब / तालुका धमाबाद नबलोली नायगांव लोहा कंधार मुखेड दे गलूर एकुण नजल्हा
1 2 3 13 14 15 16 17 18 19 20
1 संदभड विल्ह्हा
- - - - - - - -
िषात पवरषद
पूणड राज्यथतर - - - - - - - -
झाले ल्ह्या थथावनक
- - - - - - - -
संयया सहकारी - - - - - - - -
एकू ण - - - - - - - -
31 49 40 52 42 81 54 796
अखेर राज्यथतर 1 5 5 4 3 4 5 73
पूणड थथावनक
2 6 14 9 15 30 10 169
संयया सहकारी - - - - - - - -
एकू ण 34 60 59 65 60 115 69 1038
31 49 40 52 42 81 54 796
अखेर राज्यथतर 1 3 5 2 3 4 5 69
िापरात थथावनक
- - - - - - - -
असले थतर
ल्ह्या सहकारी - - - - - - - -
कामांची एकू ण 32 52 45 54 45 85 59 865
355 1029 870 1250 1290 2960 1075 14986
असले पवरषद
ल्ह्या राज्यथतर 47 94 283 257 766 1011 688 6802
कामाचे थथावनक
- - - - - - - -
लाभक्षेत्र थतर
(हे क्िर) सहकारी - - - - - - - -
एकू ण 402 1123 1153 1507 2056 3971 1763 21788
असले पवरषद 355 1029 870 1250 1290 2960 1075 14986
ल्ह्या
कामांखा राज्यथतर 47 94 283 257 766 1011 688 6802
लील थथावनक
- - - - - - - -
वनव्िळ थतर
ओवलत सहकारी - - - - - - - -
क्षेत्र एकू ण 402 1123 1153 1507 2056 3971 1763 21788
आधार : 1. कायडकारी अवभयंता, लघु पािबंधारे विभाग, राज्यथतर
2. कायडकारी अवभयंता, लघुकिसचन, वि.प. नांदेड
3. विल्ह्हा उपवनबंधक सहकारी संथथा, नांदेड
94
मोठे व मध्यम पाटबं धारे प्रकल्प
नजल्हा- नांदेड संदभव वषव - 2013-14
अ. क्र. बाब मोठे प्रकल्प

1 2 3 4 5 6
मनार प्रकल्प लंडीप्रकल्प गोणेगाव शंकरराव चव्हाण शंकरराव चव्हाण
वरवंट नवष्ट्णप
ु रू ी प्रकल्प-1 नवष्ट्णप
ु रू ी प्रकल्प-
आमदुरा उच्च
1 प्रकल्पाचे नाव पातळी बं धारा
2 प्रकल्ह्प ज्या
कंधार मुेुखेड नांदेड मुदखे ड
तालुक्यात आहे त्या
3 अ) काम पूणड
1968 प्रगतीत 1990
झाल्ह्याचे िषड
ब) अपूणड असल्ह्यास - 2018 2016 2015
काम पूणड होण्याचे
क) प्रकल्ह्पाचा अंदािे 600 920.26 323.53 15700
4 धरण
धरणाची उं ची (मी)
अ) मंिरू झाले ली 26.8 27.83 9 -
ब) पूणड झालेली 26.8 27.83 9 23.54
5 कालिा
अ) मंिरू झाले ली
89 82 49 लागू नाही
लांबी (वकमी)
ब) पूणड झालेली 89 27.5 49 लागू नाही
6 कमाल क्षमता
146.92 145.15 83.55 47.83
(द.ल.घ.मी.)
7 31.03.2014 रोिी
61.51 - - -
प्रत्यक्ष साठा
8 एकूण लाभक्षेत्र
38070 32410 41461 1002
(हे क्िर)
9 लाभक्षेत्राखालील 24715 28286 37662 1002
10 प्रकल्ह्प पूणड झाल्ह्यािर 23310 26940 28340 1000
11 2013-14 मधील
2439 - - 1000
ओवलताखाली
12 पाण्याचा िापर
- - 164.92 -
अ) वपण्यासाठी 1.32 8.3 56.62 2.497
ब) शेतीसाठी 106 139.81 135.56 5.11
क) औद्यांवगक
- - - 3.323
िापरासाठी
ड) िीि वनर्थमतीसाठी - - - -
इ) इतर बाबंसाठी - 32 - 12.36
13 पाणीपट्टी िसुली
4.41 - - -
(रु.लाखात)
14 एकुण थकबाकी
1538.01 - - -
(रु.लाखात)
15 पाणी िापर/ िािप
39 - - -
सह. संथथांची संयया
95
अ. क्र. बाब मध्यम प्रकल्प
1 2 7 8 9 10 11
प्रकल्पाचे नाव कंु दराळा करडखे ड कुदाळा पेठवडज महाकिलगी

प्रकल्प
1 बा-हाळी
2 प्रकल्ह्प ज्या तालुक्यात आहे त्या
तालुक्याचे नाि मुखेड दे गलुर भोकर कंधार कंधार
3 अ) काम पूणड झाल्ह्याचे िषड 1971 1974 1974 1978 1977
ब) अपूणड असल्ह्यास काम पूणड होण्याचे
अपेवक्षत िषड
क) प्रकल्ह्पाचा अंदािे खचड रु. लाखात 64.91 64.91 39.69 252.8 45.59
4 धरण
धरणाची उं ची (मी)
अ) मंिरू झाले ली 18.48 18.84 17.05 18.9 14.31
ब) पूणड झालेली 18.48 18.84 17.05 18.9 14.31
5 कालिा
अ) मंिरू झाले ली लांबी (वकमी) 26.25 35.9 16.6 33.61 15.5
ब) पूणड झालेली लांबी (वकमी) 26.25 35.9 16.6 33.61 15.5
6 कमाल क्षमता (द.ल.घ.मी.) 11.78 12.3 4.87 11.48 5.49
7 31.03.2014 रोिी प्रत्यक्ष साठा
(द.ल.घ.मी.) 2.3 4.5 2.45 1.6 0.75
8 एकूण लाभक्षेत्र (हे क्िर) 1307 3340 563 4102 1823
9 लाभक्षेत्राखालील लागिडी लायक क्षेत्र
(हे क्िर) 1265 2520 526 1970 1015
10 प्रकल्ह्प पूणड झाल्ह्यािर ओवलताखाली
येणारे क्षेत्र (हे क्िर) 1012 1781 405 1470 784
11 2013-14 मधील ओवलताखाली असलेले
क्षेत्र (हे क्िर) 325 845 510 850 1823
12 पाण्याचा िापर (द.ल.घ.मी.)
अ) वपण्यासाठी - - - - -
ब) शेतीसाठी - - - - -
क) औद्यांवगक िापरासाठी - - - - -
ड) िीि वनर्थमतीसाठी - - - - -
इ) इतर बाबंसाठी - - - - -
13 पाणीपट्टी िसुली (रु.लाखात) - - - - -
14 एकुण थकबाकी (रु.लाखात) - - - - -
15 पाणी िापर/ िािप सह. संथथांची संयया - - - - -
96
नजल्हा- नांदेड संदभव
अ. क्र. बाब मध्यम प्रकल्प
1 2 12 13 14 15 16
लोणी नागझरी डंगरगांव उध्ववमनार बाभळी उच्च
1 प्रकल्पाचे नाव किलबोटी पातळी बं धारा
2 प्रकल्ह्प ज्या तालुक्यात आहे त्या
वकनिि वकनिि वकनिि लोहा धमाबाद
तालुक्याचे नाि
3 1983 1982 1983 - 2011
अ) काम पूणड झाल्ह्याचे िषड
ब) अपूणड असल्ह्यास काम पूणड होण्याचे
2015
अपेवक्षत िषड
क) प्रकल्ह्पाचा अंदािे खचड रु. लाखात 323 197.6 294.86 38771 -

4 धरण
धरणाची उं ची (मी) 206.47
अ) मंिरू झाले ली 22.27 17.3 22.6 30.9 20
ब) पूणड झालेली 22.27 17.3 22.6 30.9 20

5 कालिा
अ) मंिरू झाले ली लांबी (वकमी) 33.84 18.16 15.4 58 11
ब) पूणड झालेली लांबी (वकमी) 33.84 18.16 15.4 58 11

6 कमाल क्षमता (द.ल.घ.मी.) 9.21 7.19 9.61 108 55.49
7 31.03.2014 रोिी प्रत्यक्ष साठा
4 1.3 2.5 78.45 -
8 एकूण लाभक्षेत्र (हे क्िर) 5252 2687 5252 8280 9358
9 लाभक्षेत्राखालील लागिडी लायक क्षेत्र 1835 1257 1008 6660 7995
10 प्रकल्ह्प पूणड झाल्ह्यािर ओवलताखाली
1377 962 830 6660 6395
येणारे क्षेत्र (हे क्िर)
11 2013-14 मधील ओवलताखाली असलेले
2650 2687 2650 2520 -
क्षेत्र (हे क्िर)
12 पाण्याचा िापर (द.ल.घ.मी.) 55.4
अ) वपण्यासाठी - - - 9 -
ब) शेतीसाठी - - - 41.68 56.12
क) औद्यांवगक िापरासाठी - - - - -
ड) िीि वनर्थमतीसाठी - - - - -
इ) इतर बाबंसाठी - - - - -
13 पाणीपट्टी िसुली (रु.लाखात) - - - - -
14 एकुण थकबाकी (रु.लाखात) - - - - -
15 पाणी िापर/ िािप सह. संथथांची संयया - - - - -
आधार :- 1) का.अवभ., पािबंधारे विभाग, नांदेड
2)अवधक्षक अवभयंता पािबंधारे मंडळ, नांदेड
97
विल्ह्हयातील लघुपािबंधारे विषयी सुविधा
नजल्हा:- नांदेड सन 2013-14
अ.क्र. तालुका नजल्हा पनरषद स्तर (0 ते 100 हे क्टर ) स्थाननक स्तर (100 ते 250 हे क्टर )
संयया लाभक्षे त्र अंनतम क्षे त्र संयया लाभक्षे त्र अंनतम क्षे त्र
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 34 380 380 2 346 346
2 वकनिि 99 1250 1250 24 1375 1375
3 वहमायतनगर 83 495 495 0 0 0
4 हदगाि 50 1240 1240 6 610 610
5 अधापूर 5 225 225 2 120 120
6 नांदेड 18 350 350 3 390 390
7 मुदखेड 14 715 715 5 255 255
8 भोकर 130 1055 1055 4 535 535
9 उमरी 14 447 447 0 25 25
10 धमाबाद 31 355 355 1 47 47
11 वबलोली 49 1029 1029 3 94 94
12 नायगांि 40 870 870 5 283 283
13 लोहा 52 1250 1250 2 257 257
14 कंधार 42 1290 1290 3 766 766
15 मुखेड 81 2960 2960 4 1011 1011
16 दे गलूर 54 1075 1075 5 688 688
एकुण नजल्हा 796 14986 14986 69 6802 6802
आधार - 1.कायडकारी अवभयंता, लघुपािबंधारे विभाग, विल्ह्हा पवरषद, नांदेड
98
नजल्हयातील पाणलोट क्षे त्र नवकास कायव क्रमांतगवत मृद व जलसंधारण कामांची प्रगती
विल्ह्हा - नांदेड संदभड िषड :- 2013-14
अ. तालुका पाणलोट क्षे त्र नवकास संदभव वषात प्रत्यक्ष सुरू संदभव वषात पुणव झालेले पाणलोट
क्र. कायव क्रमांतगवत झालेली कामे
ननवडले पाणलोटां पाणलोटांचे गावां पाणलो पाणलोटांचे पुणव पुणव झालेला पुणव
ली गावे ची संयया एकू ण क्षे त्र ची टा ची एकू ण क्षे त्र झाले पाणलो खचव नवकसीत
संयया संयया (हे .) ल्या टांचे
पाणलो क्षे त्र झालेली
टांची (हे .) गावे
संयया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1 माहु र - - - - - - -
65 25 37832
2 वकनिि 46 6 25337.6 - - - -
120 133 100978
3 वह. नगर 39 5 26372.6 - - - -
53 68 34346
4 हदगाि 42 6 20571.7 - - - -
32 124 100196
5 अधापूर - - - - - - -
2 2 1082
6 नांदेड - - - - - - -
0 0 0
7 मुदखे ड - - - - - - -
4 11 6710
8 भोकर 41 6 23848.4 - - - -
33 43 21721
9 उमरी 12 2 8750 - - - -
14 16 23201
10 धमाबाद 28 4 14594.9 - - - -
8 12 7367
11 वबलोली - - - - - - -
10 21 11145
12 नायगांि - - - - - - -
10 16 9754
13 लोहा 39 5 25094.4 - - - -
30 120 82770
14 कंधार 39 5 20546.8 - - - -
57 171 58916
15 मुखेड 50 5 27212.2 - - - -
43 134 56239
16 दे गलूर 30 5 18877.4 - - - -
18 89 25101
एकुण विल्ह्हा 49 211206 - - - -
499 985 577358 366
आधार : विल्ह्हा अवधक्षक कृ षी अवधकारी
99
ळने ळ ऩयााळरण वळभाग
100
नजल््यातील एकू ण वनक्षे त्र

(क्षे त्र चैा. नक. मी.)
नजल््याच्या एकू ण
वनक्षे त्र भौगोनलक क्षे त्राशी
अ.क्र. नवभाग राखीव संरनक्षत अवगीकृ त एकू ण टक्केवारी
1 2 3 4 5 6 7
-1 िन विभाग 1044.99 32.02 49.01 1126.02 10.7
महाराष्र िन
-2 विकास मंडळ 173.63 - - 173.63 1.65
िनविभागाच्या
अखत्यावरत
आणलेली खािगी
-3 िने - - - - -
एकू ण 1218.62 32.02 49.01
1299.65 12.35
आधार :- 1) मुयय िन संरक्षक, नागपूर 2) विल्ह्हा िन अवधकारी, नांदेड,
नजल््यातील वनांचे वगीकरण

नजल््यातील घनदाट
वनक्षे त्र वनक्षे त्राची एकू ण
अ.क्र. नवभाग घनदाट मध्यम तुरळक एकू ण वनक्षे त्राशी टक्केवारी
1 2 3 4 5 6 7
-1 िन विभाग 1044.99 32.02 49.01 1126.02 92.8

महाराष्र िन विकास
-2 मंडळ 173.63 - - 173.63 100
िनविभागाच्या
अखत्यावरत
-3 आणलेली खािगी िने - - - - -
एकू ण 1218.62 32.02 49.01 1299.65
93.76
आधार :- विल्ह्हा िन अवधकारी, महाराष्र राज्य, नांदेड.
101
सामानजक वनीकरण कायव क्रमांतगवत वृक्षरोपणाचे लक्ष्य व साध्य
नजल््याच्या एकू ण
वृक्षारोपण क्षे त्र लागवड केलेल्या वृक्षांची संयया भौगोनलक क्षे त्राशी
अ.क्र. तालुका लक्ष्य साध्य लक्ष्य साध्य टक्केवारी
1 2 3 4 5 6 7
1 माहु र 4 4 4000 4000 0.03
2 वकनिि 10 10 10000 10000 0.09
3 वहमायतनगर 6 6 6000 6000 0.05
4 हदगाि 14 14 14000 14000 0.13
5 अधापूर 12 12 12000 12000 0.11
6 नांदेड 6 6 6000 6000 0.05
7 मुदखेड 8 8 8000 8000 0.02
8 भोकर 24 24 24000 24000 0.22
9 उमरी 4 4 4000 4000 0.03
10 धमाबाद 8 8 8000 8000 0.07
11 वबलोली 16 16 16000 16000 0.15
12 नायगांि 38 38 38000 38000 0.36
13 लोहा 33 33 33000 33000 0.31
14 कंधार 18 18 18000 18000 0.17
15 मुखेड 20 20 20000 20000 0.19
16 दे गलूर 8 8 8000 8000 0.07
एकुण नजल्हा 229 229 229000 229000 2.18
आधार :- 1) विल्ह्हा िन अवधकारी, महाराष्र राज्य 2) उपसंचालक, सामाविक िनीकरण, महाराष्र राज्य
वन्यजीव व राष्ट्रीय उद्याने / अभयारण्याअंतगवत प्रकल्पननहाय क्षे त्र व खचव
क्षे त्र खचव (कोटी रुपये ) 2012-13 च्या तुलनेत
2013-14 मधील
शेकडा बदल
(चौ.नक. 2011-12 2012-13 2013-14

योजना मी.)
1 2 3 4 5 6
अ) िन्यिीि अभयारण्ये
ब) व्याघ्र प्रकल्ह्प
क) राष्रीय उद्याने /
ड) पक्षांसाठीचे अभयारण्य ननरं क
इ) िनथपतीशाथत्र विषयक उद्याने
फ) प्राणी उद्याने
ग) इतर विल्ह्यांतगडत प्रकल्ह्प
एकूण
आधार :- विल्ह्हा िन अवधकारी, महाराष्र राज्य, नांदेड
102
मुयय व गौण वन उत्पादने व उत्पन्न
नजल्हा - नांदेड संदभव - 2013-14
अ. क्र. तपनशल एकू ण उत्पादन नवक्री केलेले एकू ण एकू ण नवक्रीचे मूल्य (मागील
उत्पादन नशलकी उत्पादन धरुन)
(हजार रुपयांत)
1 2 3 4 5
वन उत्पादने
(अ)
इमारती लाकू ड (हजार घमी)
1 0.57 0.57 12120
जळाऊ लाकू ड (हजार घमी)
2 0.004 0.004 18
चंदन लाकू ड (हजार घमी)
3 0 0 0
गौण वन उत्पादने
4 0 0 0
अ) बांब ू (संयया)
0 0 0
ब) गवत इत्यादी (क्वक्वटल)
0 0 0
क) नवडी पाने (गोणी)
7400 7400 2787
ड) किडक (क्वक्वटल)
566 566 664
इ) इतर
0 0 0
i) आपटा पाने
0 0 0
ii) नशकेकाई
0 0 0
iii) मोहाची फुले (क्वक्वटल)
0 0 0
iv) काजू / फळे
0 0 0
v) नहरडा /बे हडा (क्वक्वटल)
0 0 0
vi) खाणी व खननजे
0 0 0
vii) कारवी
0 0 0
viii) लाख (क्वक्वटल)
0 0 0
एकू ण गौण उत्पादने
15589
(1+2+3+4)
(ब) 0 0 0
1) परनमट फी
0 0 0
2) महसूल फी
0 0 0
3) पास फी
0 0 0
4) इतर फी
0 0 0
एकू ण उत्पन्न
0 0 0
आधार - उपिनसंरक्षक, िनविभाग, नांदेड
103
संवगवननहाय कारखान्यांचा तपशील
अ.क्र. तालुका कारखान्यांचा संवगव एकू ण
रे ड ऑरं ज ग्रीन
1 2 3 4 5 6
1 माहु र 5 0 7 12
2 वकनिि 12 4 13 29
3 वहमायतनगर 10 2 2 14
4 हदगाि 20 7 21 48
5 अधापूर 11 4 11 26
6 नांदेड 115 170 420 705
7 मुदखेड 15 2 5 22
8 भोकर 9 2 20 31
9 उमरी 20 1 8 29
10 धमाबाद 5 2 45 52
11 वबलोली 16 9 22 47
12 नायगांि 38 30 68 136
13 लोहा 52 13 30 95
14 कंधार 16 9 22 47
15 मुखेड 26 7 26 59
16 दे गलूर 12 13 65 90
एकुण नजल्हा 382 275 785 1442
आधार - महाराष्र प्रदुषण वनयंत्रण मंडळ, नांदेड
104
6
उद्योग ळ शषकार
उद्योग वळभाग
105
तक्ता 6.1
नजल््यातील उद्योगांबाबतचा तपशील
अ.क्र. तालुका नवशेष आर्थथक नजल््यातील नवदे शी थे ट महाराष्ट्र महाराष्ट्र सहकारी औद्योनगक
क्षे त्र औद्योनगक गुंतवणूक गुंतवणूकअंतगव औद्योनग औद्योनग नवकास मंडळा च्या
त क क क्षे त्राची संयया
नवकास नवकास
मंडळाच्या मंडळाच्या
संयया क्षे त्र प्रकल्पां गुंतवणूक प्रक गुंतवणू
क्षे त्राची
(हे .) ची संयया (कोटी रु.) ल्पांची क
संयया क्षे त्रातील
संयया (कोटी
उद्योग
रु.)
घटकांची
संयया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 माहु र
- - 11 0.93 - - - - -
2 वकनिि
- - 30 1.89 - - 1 - -
नगर - - 8 0.88 - - - - -
4 हदगाि
- - 37 73.38 - - - - -
- - 14 2.90 - - - - -
1 150 1206 371.78 - - 1 374 1
- - 30 2.11 - - - - 1
8 भोकर
- - 23 1.92 - - 1 - -
9 उमरी
- - 18 2.24 - - - - -
- - 29 87.56 - - - - 1
- - 22 2.63 - - - - -
- - 61 242.88 - - 1 31 -
13 लोहा
- - 47 4.52 - - - - 1
14 कंधार
- - 31 2.11 - - 1 3 -
15 मुखेड
- - 33 99.24 - - - - -
- - 53 6.14 - - 1 11 1
1 150 1653 903.11 - - 6 419 5
आधार - विल्ह्हा उद्योग कृद्र, नांदेड
106
तक्ता 6.2
नजल््यातील नवनवध यं त्रणाकडे उपलब्ध असलेल्या स्वयं रोजगाराच्या योजनांतगवत लाभ नदलेल्या लाभधारकांची
संयया
नजल्हा :- नांदेड संदभव 2013-14
अ.क्र तालुका नजल्हा उद्योग नजल्हा अग्रणी स्थाननक महामंडळे नवनवध महामंडळे
कंद्र ग्रामीण बँक
नवकास
यं त्रणा
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 23
- - - -
2 वकनिि 47 - - - 28
3 वहमायत नगर 10 - - - -
4 हदगाि 9
- - - 2
- - - -
- - - 285
7 मुदखेड 17
- - - 8
8 भोकर 8
- - - 34
9 उमरी 13
- - - -
- - - 24
- - - 5
- - - 3
13 लोहा 25
- - - 25
14 कंधार 8
- - - 27
- - - 35
16 दे गलूर 11
- - - 21
एकुण विल्ह्हा 351
- - 497
आधार - 1 विल्ह्हा उद्योग कृद्र, नांदेड .2 विल्ह्हा रोिगार ि थियंरोिगार मागडदशडन कृद्र, नांदेड
107
रोजगार ळ स्ळयंरोजगार
वळभाग
108
तक्ता 6.3
कारखान्यातीऱ कामगारांची दै धनक शराशरी शंख्या
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव - 2012
कारखान्यातीऱ प्रपत्र न पाठनवणारे

संकेतांक / कारखाने संयया कामगार शंख्या काम केलेल्या चालू कारखाने
राष्ट्रीय ¯ÖÏ¯Ö¡Ö श्रम नदनांची
अ. उद्योग नंदणी ¯ÖÖšü×¾ÖÞÖÖ¸êü पै की एकू ण संयया कामगार
क्र.. उद्योग गट संके- तांक झालेले बं द “ÖÖ»Öã एकू ण ख्स्त्रया (हजारात) संयया संयया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 ¿ÖêŸÖß®Öã¸üÛú ×ÛÎúµÖÖ †Ö×ÞÖ ¬ÖÖµÖ 16 78 63 84 28 11 12 303
•Ÿ®ÖÖ¤üÖÖ“µÖÖ ¬ÖÖµÖÖ¾Ö¸üß»Ö ×ÛÎúµÖÖ
(ÃÖãŸÖÛúÖœüÞÖê,¾Ö™üÞÖß,ÃÖ±úÖ‡Ô ‡.) 3
2 ´Ö™üÖ ®ÖÏ×ÛÎúµÖÖ ÛúºþÖ •ÖŸÖÖ Ûú¸üÞÖê 101 2 2 0
0 0 0 0 0
3 ±úôû †Ö×ÞÖ ®ÖÏÖÞµÖÖÓ®ÖÖÃÖãÖ ŸÖê»Ö,“Ö¸ü²Öß
µÖÖÓ“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ 104 76 47 4 111 3 27 25 718
4
¤ãüÝ¬Ö•ÖµÖ ®Ö¤üÖ£ÖÖÔ“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ 105 3 0 0 0 0 0 3 70
5 13 4 0 0 0 9 141
×ÝÖ¸üÞÖß«ü¾ÖÖ¸êü ®Ößšü,³ÖÖŸÖ,›üÖôû
‡.¬ÖÖµÖÖ¾Ö¸ü ®ÖÏ×ÛÎúµÖÖ ÛúºþÖ •Ÿ®ÖÖ¤üÖ 106 0
6
‡ŸÖ¸ü ÜÖÖ¤üµÖ•ÖµÖ ®Ö¤üÖ£ÖÖÔ“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ 107 16 6 3 860 1 225 7 650
7 9 2 1 141 1 43 6 37
´ÖÖ¤üÛú ®ÖêµÖÖÓ“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ 110
8 ÃÖãŸÖß ÛúÖ®Ö›üÖ“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ ¾Ö ÃÖãŸÖ 2 1 1 9 0 3 0 0
ÛúÖŸÖÞÖê ¾Ö ŸµÖÖ¾Ö¸üß»Ö ®ÖÏ×ÛÎúµÖÖ 131
9 ®ÖÖ¤ü¡ÖÖÞÖÓ“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ 152 5 3 0 0 0 0 2 29
10 115 1 24 0 6 105 306
»ÖÖÛãú›ü ×ÝÖ¸üÞÖß ¾Ö »ÖÖÛú›üÖ¾Ö¸ü ®ÖÏ×ÛÎúµÖÖ 161 9
11 »ÖÖÛú›üÖ“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ 162 1 0 0 0 0 0 1 40
12 ÛúÖÝÖ¤ü ¾Ö ÛúÖÝÖ¤üÖ“µÖÖ ¾ÖÃŸÖã“Öê 4 4 0 0 0 0 0
•Ÿ®ÖÖ¤üÖ 170 0
13 ´Öã¦üÞÖ ¾Ö ´Öã¦üÞÖÖ ÃÖÓ²ÖÓ¬Öß ÛúÖµÖÔ 181 2 0 0 0 0 0 2 52

14 ´Öã»Ö³ÖãŸÖ ¸üÃÖÖµÖÖê ¾Ö ÜÖŸÖ †Ö×ÞÖ 10 2 4 282 4 89 4 90
ÖÖµÖ™üÖê•ÖÖ ÛÓú®ÖÖ•›ü,ØÃÖ£Öë×™üÛú ¸ü²Ö¸ü
µÖÖÓ“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ 201
15 ‡ŸÖ¸ü ¸üÖÃÖÖµÖ×ÖÛú ¾ÖÃŸÖã“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ 202 2 2 0 0 0 0 0 0

16 †ÖîÂÖ¬Öê ¾Öî¤üµÖÛúßµÖ ¸üÃÖÖµÖÖê,•Öî¾ÖßÛú 2 0 1 58 9 15 1 12
•Ÿ®Ö¤üÖê 210
17 ¸ü²Ö¸ü •Ÿ®ÖÖ¤üÖê 221 1 0 0
0 0 0 1 9
18 †¬ÖÖŸÖã ÜÖ×Ö•Ö ®Ö¤üÖ£ÖÖÔ“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ 239 17 13 0 0 0 0 4 107

19 ´Öã»Ö³ÖãŸÖ »ÖÖêÜÖÓ›ü ¾Ö Ã™üß»Ö ŸÖµÖÖ¸ü 2 2 0 0 0 0 0
Ûú¸üÞÖê 241 0
20 ¬ÖÖŸÓÖã“Öê †ÖêŸÖÛúÖ´Ö 243 1 0 0 0 0 0 1 150
21 ¬ÖÖŸÖã“Öß ¸ü“ÖÖÖ ÛúºþÖ ¾ÖÃŸÖã“Öê 251 14 2 2 2 9 3 10 525
•Ÿ®ÖÖ¤üÖ
22 ¬ÖÖŸÖã“µÖÖ ‡ŸÖ¸ü ¾ÖÃŸÖã“Öê •Ÿ®ÖÖ¤üÖ ¾Ö 259 2 1 0 0 0 1 15
¬ÖÖŸÖãÛúÖ´Ö 0
23 ¾Öß•Ö×ÖÙ´ÖŸÖß,¾ÖÆüÖ ¾Ö ×¾ÖŸÖ¸üÞÖ 351 1 0 0
0 0 0 1 25
24 360 1 0 0 0 0 1 18
®ÖÖÞµÖÖ“Öê ÃÖÓ“ÖÖµÖ, ®ÖÏ×ÛÎúµÖÖ ¾Ö ®Öã¸ü¾ÖšüÖ 0
25 ´ÖÖê™üÖ¸ü ¾ÖÖÆüÖê ¤ãüºþÃŸÖß ¾Ö ¤êüÜÖ³ÖÖ»Ö 452 15 0 13 956 34 316 2 254
नजल्हा एकुण 394 155 41 2534 80 738 198 3551

आधार : औद्योगीक सुरक्षा ि आरोग्य संचालनालय,मुंबइ
109
तक्ता 6.4
रोजगार व स्वयं रोजगार मागवदशवन कंद्रांतील आकडे वारी
नजल्हा : नांदेड संदभव वषव : 2013-14
अ. क्र. बाब संयया

1 2 3
1 िाहीर केले ल्ह्या वरक्त िागांची संयया
493
2 रोिगार थिंरोिगार मागडदशडक कृद्राचा उपयोग करणारे मालक
122
3 मागील िषड अखेरीस पिािरील उमेदिार
59123
4 चालू िषात निीन नोदं णी केलेले उमेदिार
6987
5 नोकरी वमळालेले उमेदिार
203
6 िषड अखे रीस पिािरील उमेदिार
65907
203
अ) खािगी क्षेत्र
203
ब) सािडिवनक क्षेत्र
0
क) एकूण
406
0
अ) अनुसवू चत िाती /अनुसवू चत िमाती
0
ब) इतर
0
क) एकूण
0
9 रोिगार थियंरोिगार योिनेअंतगडत लाभ प्राप्त झालेले उमेदिार
0
अ) रोिगार
203
ब) थियंरोिगार
0
10 रोिगार थिंरोिगार मागडदशडक कृद्रातील व्यिसाय मागडदशडन कृद्र
225
1) िैयष्क्तक मागडदशडन /व्यष्क्तश: अगर गिामध्ये सल्ह्ला वदलेले
162
2) रोिगार थिंरोिगार मागडदशडक कृद्रामध्ये घे ण्यात आलेल्ह्या गिांची चचा
225
3) मागडदशडन केले ल्ह्या अिडदारांना नोकरी विषयी /प्रवशक्षणासाठी /उमेदिारासाठी
वदले ल्ह्यांची संयया 387
आधार : विल्ह्हा रोिगार ि थियंरोिगार मागडदशडन कृद्र, नांदेड
110
तक्ता 6.5
शासकीय व स्थाननक स्वराज्य संस्थांतील कमवचाऱ्यांची संयया
संदभड िषड : 2008
अ.
क्र. बाब पदांचा तपशील शासकीय नजल्हा पनरषद महानगर पानलका नगर पनरषद
1 2 3 4 5 6 7
एकूण मंिरू पदे 724 328 - 0
भरले ली पदे 621 310 - 0
1 िगड - अ पैकी ष्थत्रया 61 29 - 0
भरले ली पदे 1103 661 - 6
2 िगड - ब पैकी ष्थत्रया 123 80 - 0
एकूण मंिरू पदे 10666 11817 - 315
भरले ली पदे 8950 10810 - 245
3 िगड - क पैकी ष्थत्रया 934 2944 - 17
भरले ली पदे 4320 1741 - 588
4 िगड - ड पैकी ष्थत्रया 497 312 - 165
मंिरू पदे 17656 14914 - 947
भरले ली पदे 14944 13322 - 839
5 एकूण पैकी ष्थत्रया 1615 3365 - 182

* इतर
भरले ली पदे 1681 4724 - 69
िगड-इ
6 कमडचारी पैकी ष्थत्रया 290 4363 - 30
मंिरू पदे (5+6) 19994 19926 2153 1016
भरले ली पदे 16675 18246 1888 908
7 एकूण पैकी ष्थत्रया 1905 7728 870 212

िीप (*) - 'इतर िगड - इ' यामध्ये कायडव्ययी आथथापनेिरील, आकष्थमक खचातील रोिगार वदले िाणारे, रोिंदारीिरील,
अंशकालीन, मानसेिा आवण िरील िगात समाविष्ि न झालेले कमडचारी यांचा समािेश आहे .
111
ननरननराळया उद्योगांतील रोजगार

मानहती
एकू ण दे णाऱ्या कमव चारी संयया
राष्ट्रीय आस्थाप आस्थाप
अ. उद्योग नांची नांची ननम-
क्र. उद्योग गट संकेतांक संयया संयया शासकीय शासकीय खाजगी एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1
35
कृ षी 0-10 29 1264 671 284 2219
2
-
खाणकाम - - - - - 0
3
58
िथतुवनमाण 20-39 51 3659 1114 365 5138
4
िीि वनर्थमती, गॅस, पाणी
40-49 187 148 2986 3866 61 6913
ि सांडपाणी सेिा
5
133
बांधकाम 50 100 2891 299 499 3689
घाऊक ि वकरकोळ
6
व्यापार
60-69 342 191 2134 2749 12819 17702
ि हॉिे ल व्यिसाय
7
पवरिहन, गोदामे आवण
70-75 163 124 6710 1898 2911 11519
दळणिळण
8
वित्त पुरिठा, विमा थथािर
80-83 321 308 14844 3822 8992 27658

मालमत्ता आवण व्यापार
विषयक सेिा
9
सामूवहक, सामाविक ि
90-99 61 50 61 113 992 1166
व्यष्क्तगत सेिा
नजल्हा एकू ण
- 1300 1001 34549 14532 26923 76004
आधार - विल्ह्हा रोिगार ि थियंरोिगार मागडदशडन कृद्र, नांदेड
112
कामगार वळभाग
113
तक्ता 6.7
दुकाने , व्यापारी संस्था व त्यातील कामगार
अ. तालुका दुकाने व्यापारी संस्था हॉटे ल व उपहार गृहे नचत्रपटगृहे इतर संस्था
क्र. संयया कामगार संयया कामगार संयया कामगार संयया कामगार संयया कामगार एकुण
कामगार
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
1 माहु र 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2 वकनिि 2189 733 624 516 251 189 3 10 3065 1448 1448
वहमायत
3 149 220 75 115 50 140 0 0 274 475 475
नगर
4 हदगाि 50 84 24 54 10 44 0 0 84 182 182
5 अधापूर 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
6 नांदेड 17783 22014 8445 12572 2232 1300 9 40 28468 35926 35926
7 मुदखेड 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
8 भोकर 631 871 313 446 166 252 2 4 1111 1573 1573
9 उमरी 216 351 194 257 53 95 1 1 464 704 704
10 धमाबाद 804 1049 260 445 106 182 3 3 1171 1679 1679
11 वबलोली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
12 नायगांि 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
13 लोहा 774 1075 201 392 30 113 3 3 1008 1583 1583
14 कंधार 529 738 154 259 34 90 4 10 721 1097 1097
15 मुखेड 1299 391 289 323 154 164 2 4 1744 882 882
16 दे गलूर 2869 1206 890 1142 268 342 8 18 4031 2708 2708
एकुण विल्ह्हा 27293 28732 11469 16515 3354 2911 35 93 42141 48257 48257
आधार :- विल्ह्हा कामगार अवधकारी, नांदेड
114
शषकार वळभाग
115
तक्ता 6.8
प्राथनमक कृ नष सहकारी संस्थांचे कायव
विल्ह्हा - नांदेड संदभड िषड - 2013-14
सभासद संयया
थतंभ-9
पैकी
भाग शासकीय राखीि
भांडिल भागभांडि आवण इतर संथथे ने घे तले ली
अ. संथथां ची अत्यल्ह्प अल्ह्प मोठे इतर (रुपये - ल (रुपये - वनधी (रुपये एकूण किॄ
क्र. तालुका संयया खातेदार खातेदार खातेदार सभासद एकूण हिारात) हिारात) - हिारात) (रुपये - हिारात)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
संथथा प्रकार - प्राथवमक कृ वष सहकारी संथथा
1 माहु र 40 3845 5468 5875 775 15963 1.67 0 0.09 3.2
2 वकनिि 104 8950 12560 1861 8695 32066 140 0 5.5 825.36
3 वहमायत 22 6000 6000 6000 0 18000 110 0 3.89 620.15

नगर
4 हदगाि 74 13515 11598 13548 2007 40668 495 0 27.87 2498.26
5 अधापूर 34 2545 5698 4805 1930 14978 142 0 55.45 612.3
6 नांदेड 53 4507 6310 6311 902 18030 288 0 6.05 1198.16
7 मुदखे ड 38 4837 5984 6772 968 18561 124 0 2.31 649.99
8 भोकर 56 12500 8730 345 0 21575 134 0 10.5 1265.31
9 उमरी 52 3782 5295 5297 756 15130 79.8 0 10.5 1001.2
10 धमाबाद 33 4026 3803 3600 1214 12643 1205 0 29.27 398.21
11 वबलोली 58 7565 20496 1410 0 29471 163 0 74 1562.08
12 नायगांि 71 7525 10535 9245 1505 28810 252 0 4.75 2156.23
13 लोहा 89 13985 12496 2987 3574 33042 238 0 860 2265.36
14 कंधार 77 9546 12798 10912 3000 36256 291 0 5.72 2436.38
15 मुखेड 95 7568 14465 6278 95 28406 236 0 7.85 1723.35
16 दे गलूर 81 13599 7719 7814 198 29330 179 0 67.78 1282.1
एकु 977 124295 149955 93060 25619 392929 4079 0 1171.5 20497.64
ण
116
3 वषापे क्षा कमी वषे 3 वषापे क्षा अनधक वषे
एकू ण नदलेली कजे ये णे कजव एकू ण कजाची थकबाकी कजाची थकबाकी कजाची थकबाकी
कजवदार
खे ळते कजाची रक्कम रक्कम थकबा रक्कम रक्कम
भांडवल सभासद रक्कम (रुपये थकबाकी (रुपये - थकबाकी (रुपये - की दार (रुपये - थकबाकी (रुपये -
(रुपये ) संयया - हजारात) दार संयया हजारात) दार संयया हजारात) संयया हजारात) दार संयया हजारात)
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
5.18 2498 298.35 2594 299.23 29 0.1 29 0.1 0 0
2254.4 2865 564.26 5235 725.26 219 75.26 210 49.26 9 26
725.35 1920 433 6883 517.3 250 84.28 210 59.26 40 25.02
2905.2 11498 2012.73 20645 2426.2 1050 365.32 845 268.39 205 96.93
729.18 1926 428.32 3040 598.26 304 64.25 265 53.28 39 10.97
1608.4 2890 965.42 2856 1145.4 310 102.28 242 74.38 68 27.9
725.16 2020 431.99 2428 483.28 198 25.68 156 21.36 42 4.32
1824.2 3142 1009.59 4024 1154.3 155 128.2 102 84.24 53 43.96
1026 2011 610.38 3158 948.95 127 56.45 83 42.37 44 14.08
1610.3 1681 372.67 1775 392.49 95 16.2 80 13.64 15 2.56
1925.4 2926 697.29 3892 1124.8 504 455.04 327 398.29 177 56.75
2315.3 7105 1837.39 11584 2051.3 325 201.25 258 175.35 67 25.9
2531.8 7950 1875.29 10550 2117.1 497 264.45 368 184.94 129 79.51
3549.3 9750 1753.45 14228 2102.2 699 312.26 521 195.38 178 116.88
1834.4 8997 1560.84 9828 1625 109 20.28 69 17.2 40 3.08
1867.9 6039 1119.37 6367 1175.7 134 56.01 98 41.26 36 14.75
27437 75218 15970.3 109087 18887 5005 2227.3 3863 1678.7 1142 548.61
आधार :- विल्ह्हा उपवनबंधक, सहकारी संथथा, नांदेड,
117
तक्ता 6.9
कृ नष पतपुरवठा बँकांच्या महत्त्वाच्या बाबी
( रुपये )
31 माचव रोजी
तपशील 2013 2014 शे कडा बदल

1 2 3 4
महाराष्र राज्य सहकारी बँक मया. - - -
सभासद (संयया) - - -
खेळते भांडिल - - -
ठे िी - - -
थथूल किडिािप - - -
येणे किड - - -
थकीत किड - - -
विल्ह्हा मध्यिती सहकारी बँका 1 1
सभासद (संयया) 394565 2290 -99.42
खेळते भांडिल 8409406 82810 -99.01
ठे िी 3665536 38468 -98.95
थथूल किडिािप 3157716 31024 -99.01
येणे किड 5534354 56689 -98.97
थकीत किड 274877 21066 -92.33
महाराष्र राज्य सहकारी कृ वष ग्रामीण बहु उद्दे शीय

विकास बँक मया.
सभासद (संयया) - - -
खेळते भांडिल - - -
ठे िी - - -
थथूल किडिािप - - -
येणे किड - - -
थकीत किड - - -
विल्ह्हा थतरीय सहकारी कृ वष ग्रामीण बहु उद्दे शीय
सभासद (संयया) 52415 88 -99.83
खेळते भांडिल 21210 0 0
ठे िी 9217 9169 -0.52
थथूल किडिािप 0 0 0
येणे किड 52 2768 52.23
थकीत किड 172 2768 15.09
िोत: विल्ह्हा उपवनबंधक, सहकारी संथथा, नांदेड
™üß®Ö:-ÃÖÓ²Ö¬ÖßŸÖ µÖÓ¡ÖÞÖêÛú›ãüÖ ¤êüÞµÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ²Ö¸üÖê²Ö¸ü †ÖÆêü.
118
119
प्राथनमक कृ नष पतपुरवठा संस्थांचा तपशील

तपशील मागील वषव चालू वषव शे कडा बदल
(2012-13) (2013-14)
1 2 3 4
977 977 0
संथथा (संयया)
3.92 3.92 0
सभासद (लाख) (संयया)
452.67 274.37 39.39

खेळते भांडिल
2.62 11.71 346.95

थिवनधी
32.62 40.76 24.95

भाग भांडिल
0 0 0
त्यापैकी, राज्य शासनाचे ( लाखात)
0.89 0.75 15.73

किडदार सभासद (लाख) (संयया)
0.45 0.35 22.22

त्यापैकी, 1) अत्यल्ह्प भूधारक (1 हे क्िर पयंत)
1.37 0.42 69.34

2) अल्ह्पभूधारक (1 ते 2 हे क्िर)
160.76 159.7 0.66

किड िािप
225.14 188.87 -16.11

येणे किड
144.16 152.49 104.78

किड िसुली
47.41 22.27 -53.02

थकीत किड
850 821 -3.41

तोट्यातील संथथा (संयया)
33.19 351.2 5.81

तोिा
36.11 11.79 -67.34

िसुली पात्र रकमेशी थकीत किाची िक्केिारी
िोत: विल्ह्हा उपवनबंधक, सहकारी संथथा, नांदेड
119
साखर कारखाने
नजल्हा: - नांदेड संदभव वषव : 2013-14
कामगार(संयया) इतर उत्पादने
मद्याकव
गळीत साखरे चे पे पर वीज
अ. साखर कारखान्याचे सहकारी/ क्षमता प्रत्यक्ष उत्पादन इथे नॉल हजार
क्र. तालुका नाव खाजगी ननयनमत हं गामी मे .टन गाळप मे .टन मे .टन मे . टन मे . टन नल. मे . व ॅट
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
1 माहु र - -
2 वकनिि - -
- -
नगर
4 हदगाि हु . ियिंतराि पािील
सहकारी साखर सहकारी 159 94 2500 281930 33542 0 0 0 0
कारखानायु.क्र.4
5 अधापूर भाऊराि चव्हाण
सहकारी साखर सहकारी 304 204 2500 557177 66013 28.8 0 0 0
कारखाना यु.क्र.1
6 नांदेड - - - - - - - - - - -
7 मुदखेड - - - - - - - - - - -
8 उमरी भाऊराि चव्हाण
सहकारी साखर
सहकारी 198 57 1250 191200 20480 0 0 0 0
कारखाना, यु.क्र. 3
िाघलिाडा
9 ³ÖÖêÛú¸ü - - - - - - - - - - -
10 धमाबाद - - - - - - - - - - -
गोदािरी मनार
सहकारी साखर सहकारी बंद बंद 2500 0 0 0 0 0 0
कारखाना, शंकरनगर
िय अंवबका सहकारी
सहकारी बंद बंद 2500 0 0 0 0 0 0
साखर कारखाना, कंु िू र
13 लोहा
कलं बर सहकारी
साखर कारखाना, सहकारी बंद बंद 1250 0 0 0 0 0 0
गांधीनगर
14 कंधार - - - - - - - - - - -
15 मुखेड
िय वशिशंकर
सहकारी साखर सहकारी 194 53 1250 91318 8721 0 0 0 0
कारखाना, बा-हाळी
16 दे गलूर - - - - - - - - - - -
आधार - प्रादे वशक सहसंचालक (साखर), नांदेड
120
नवनवध प्रकारच्या सहकारी संस्था
नजल्हा - नांदेड संदभव : 31 माचव
2014
अ.क्र. सहकारी संस्थे चा प्रकार संस्था
1 2 3
1 कृ नष पतसंस्था (एकू ण) 977
1.1 विल्ह्हा मध्यिती सहकारी बँका 1
1.2 प्राथवमक कृ षी सहकारी संथथा 1
1.3 शेतकरी सेिा संथथा 951
1.4 लॅम्प्स सहकारी संथथा (आवदिासी सहकारी संथथा) 24
1.5 धान्य बँका -
1.6 इतर -
2 नबगर - कृ षी पतसंस्था (एकू ण) 248
2.1 नागरी बँका 8
2.2 नागरी पतसंथथा 40
2.3 कमडचारी पतसंथथा 200
2.4 इतर वबगर-कृ षी पतसंथथा 0
3 पणन संस्था (एकू ण) 59
3.1 विल्ह्हा पणन संथथा 3.11 सिडसाधारण उद्दे शीय 0
3.12 विशेष उद्दे शीय 0
3.2 प्राथवमक पणन संथथा 3.21 सिडसामान्य तालुका खरे दी विक्री 11

3.22 विशेष पणन संथथा 0
3.3 इतर पणन संथथा 48
4 एकू ण उत्पादक सहकारी संस्था 1039
4.1 साखर कारखाने 4
4.2 इतर शेती प्रवक्रया संथथा 36
4.3 विणकर संथथा 61
4.4 विणकर संथथा (हातमाग) 26
4.5 औद्योवगक िसाहती (संथथा ) 8
4.6 इतर औद्योवगक संथथा 260
4.7 दुग्ध व्यिसाय संथथा 504
4.8 मत्थयव्यिसाय संथथा 122
4.9 सहकारी सूत वगरण्या 2
4.10 उपसा िलकिसचन संथथा 16
4.11 इतर उत्पादक संथथा -
5 सामनजक सेवा सहकारी संस्था 1566
5.1 ग्राहक भांडारे 39
5.2 गृहवनमाण संथथा 679
5.3 कामगार कंत्रािदार संथथा 281
5.4 इतर सहकारी संथथा 567
एकू ण संस्था 3889
आधार :- विल्ह्हा उपवनबंधक, सहकारी संथथा, नांदेड
121
सहकारी संस्थांची नवत्तीय ख्स्थती
अ. क्र. बाब पनरमाण संयया
1 2 3 4
1 सहकारी संथथाची संयया संयया 3889
2 एकूण सभासद संयया हिार 937
3 भरणा झालेले भागभांडिल
3.1 शासकीय भाग भांडिल रुपये लाखात 0
3.2 थिवनधी रुपये लाखात 12125.26
3.3 एकूण रुपये लाखात 12125.26
4 ठे िी रुपये लाखात 99015.22
5 खे ळते भांडिल रुपये लाखात 176501.23
6 31 माचड , रोिी येणे किड रुपये लाखात 135024.26
7 िषडभरात केलेले किडिािप रुपये लाखात 53524.13
8 खरे दीची किकमत रुपये लाखात -
9 विक्रीची किकमत रुपये लाखात -
10 नफा /तोिा
10.1 नफ्यातील संथथा संयया 447
10.2 नफ्याची रक्कम रुपये लाखात 597.26
10.3 तोट्यातील संथथा संयया 2952
10.4 तोट्याची रक्कम रुपये लाखात 12726.24
10.5 ना-नफा, ना-तोिा झालेल्ह्या संथथा संयया 490
आधार :- विल्ह्हा उपवनबंधक, सहकारी संथथा, नांदेड.
122
सहकारी संस्थांची लेखापरीक्षण वगाप्रमाणे संयया
नजल्हा :- नांदेड संदभव : 2013-14
लेखापरीक्षण वगाप्रमाणे सहकारी संस्था

अ. वगीकरण न लेखा परीक्षण एकू ण सहकारी
क्र. तालुका अ ब क ड केलेल्या न झालेल्या संस्था
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 माहु र 0 2 0 19 0 52 73
2 वकनिि 3 20 2 47 0 212 284
3 वहमायतनगर 0 0 2 14 0 23 39
4 हदगाि 3 3 10 32 0 121 169
5 अधापूर 4 5 11 9 0 78 107
6 नांदेड 48 65 23 24 1 788 949
7 मुदखेड 1 4 10 18 0 66 99
8 भोकर 1 2 21 3 0 121 148
9 उमरी 1 0 11 1 0 100 113
10 धमाबाद 2 6 4 24 0 24 60
11 वबलोली 1 7 7 20 0 106 141
12 नायगांि 2 7 7 18 1 168 203
13 लोहा 3 8 1 46 0 160 218
14 कंधार 7 21 0 44 1 255 328
15 मुखेड 2 11 3 52 0 288 356
16 दे गलूर 3 26 11 18 0 157 215
एकुण विल्ह्हा 81 187 123 389 3 2719 3502
आधार :- नजल्हा नवशेष लेखापरीक्षक, सहकारी संस्था वगव - 1
123
राज्य / नजल्हा कायव क्षेत्र असलेल्या सहकारी बँकाचे कायव
(रु. लाखात)
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव -2013-14
अ. बाब नजल्हा मध्यवती राज्य कृ षी व

सहकारी बँक ग्रामीण
नल. नवकास बँक
क्र.
1 2 3 4
1 बँक शाखा (संयया) 80 9
2.1 संथथा सभासद 2290 88

2 सभासद
2.2 िैयष्क्तक सभासद 114 20816
3 भाग भांडिल 5033.1 209.04
4 राखीि ि इतर वनधी 38515.05 4103.27
5 ठे िी 38467.52 91.69
6 खेळते भांडिल 82810 -
7.1 रोख पत 31008.67 -
7.2 ििविलेली वबले 15.79 -

7 अल्ह्प मुदतीची किॄ िािप
7.3 एकूण (7.1+7.2) 31024.46 -
7.4 पैकी कृ वष किॄ 15523.71 -
8 मध्यम मुदतीची किॄ िािप 0 -
9 दीघड मुदतीची किॄ 19.5 2768.38
10.1 अल्ह्प मुदतीची किॄ 38020.15 -
10 येणे किड 10.2 मध्यम मुदतीची किॄ 5297.36 -
10.3 दीघड मुदतीची किॄ 13372.04 2768.38
11.1 अल्ह्प मुदतीची किॄ 2731.09 -
11 थकलेले किॄ 11.2 मध्यम मुदतीची किॄ 5130.98 -
11.3 दीघड मुदतीची किॄ 13203.55 2768.38
आधार :-1) विल्ह्हा मध्यिती सहकारी बँक, नांदेड 2) राज्य कृ षी ि ग्रामीण विकास बँक, नांदेड
124
नबगर-कृ षी सहकारी पतसंस्थांचे कायव
संस्था प्रकार
प्राथनमक सहकारी बँका इतर नबगर - कृ षी पतसंस्था
कमवचारी नागरी कमवचारी इतर
पतपेढी आनण (नागरी
अ. क्र. बाब नागरी बँका इतर पतसंस्था पतपेढी पतपेढी)
1 2 3 4 5 6 7
1 संथथा संयया 8 - - 200 40
2 सभासद संयया 66631 - - 40951 34521
भाग भांडिल
3 225285 - - 371526 102630
(रुपये - हिारात)
राखीि ि इतर वनधी

4 670738 - - 201265 890
(रुपये - हिारात)
5 ठे िी (रुपये - हिारात) 6521010 - - 462689 29426
6 खेळते भांडिल (रुपये - हिारात) 7899299 - - 1998716 192789
7.1 वदलेली किॄ 2952324 - - 774592 24068
7.2 िसूल किॄ 2421547 - - 654837 16798

किॄ रुपये
7
(हिारात)
7.3 येणे किॄ 4135635 - - 1706825 24136
7.4 थवकत किॄ 100907 - - 64719 10687
125
परवानाधारक सावकारांची संयया आनण त्यांनी नदलेली कजे
विल्ह्हा - नांदेड संदभड : 2013-14
(रुपये हिारात)
अ. क्र. तालुका परिाना धारक व्यापाऱ्यांना इतरांना एकूण (4+5)
सािकारांची वदले ली किॄ वदले ली किॄ
1 2 3 4 5 6
1 माहु र - - - -
2 वकनिि - - - -
3 वहमायतनगर 6 - 2874 2874
4 हदगाि 2 367 - 367
5 अधापूर 6 9400 0 9400
6 नांदेड 116 29700 22000 51700
7 मुदखेड 2 - 96 96
8 भोकर 12 365 611 976
9 उमरी 4 1800 500 2300
10 धमाबाद 16 - 23324 23324
11 वबलोली 6 - 305 305
12 नायगांि 2 - 362 362
13 लोहा 6 1916 0 1916
14 कंधार 7 525 0 525
15 मुखेड 17 3118 0 3118
16 दे गलूर 25 10440 0 10440
एकुण विल्ह्हा 227 57631 50072 107703
126
ऩणन वळभाग
127
नजल्हा आनण प्राथनमक पणन संस्थांचे कायव
नजल्हा - नांदेड संदभव -31 माचव
खरे दीची किकमत (रुपये नवक्रीची किकमत (रुपये
नजल्हा हजारात) हजारात)
आनण
प्राथनमक शेतीच्या
पणन संस्था सभासद खे ळते कृ षी गरजेच्या उपभोगा मालक अडत्या
अ. क्र. संस्था संयया संयया भांडवल उत्पादन वस्तू च्या वस्तू म्हणून म्हणून एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 माहु र 1 42 19 - - - - - -
2 वकनिि 2 1951 2.37 - - - - - -
3 वहमायतन 3 0 0 - - - - - -
गर
4 हदगाि 5 9000 325.3 - - - - - -
5 अधापूर 4 148 0.1 - - - - - -
6 नांदेड 10 60 0.25 - - - - - -
7 मुदखेड 3 20 0.16 1.76 - - - - -
8 भोकर 4 1506 3.47 - - 12.54 - - -
9 उमरी 4 1721 15.4 - - - - - -
10 धमाबाद 3 469 7.03 - - - - - -
11 वबलोली 3 193 4.3 - - 4.5 - - -
12 नायगांि 2 418 16.55 - - - - - -
13 लोहा 3 64 13.59 - - - - - -
14 कंधार 2 0 0 - - - - - -
15 मुखेड 8 406 52.82 65.8 - - - - -
16 दे गलूर 2 0 0 - - - - - -
एकुण विल्ह्हा 59 15998 460.34 67.6 - 17.04 - - -

†¬ÖÖ¸ü- ×•Ö»ÆüÖ •®Ö×Ö²ÖÓ¬ÖÛú,ÃÖÆüÛúÖ¸üß ÃÖÓÃ£ÖÖ ÖÖÓ¤êü›ü
™üß®Ö:-ÛúÖò»Ö´Ö 3 “Öß †ÖÛú›êü¾ÖÖ¸üß Ö•Ö¸ü “ÖãÛúßÖê 59 ‹î¾Ö•Öß 25 ´ÖÖ¸üÞµÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü.
128
कृ षी उत्पादनाची नवक्री (अडते व मालक म्हणून) (रुपये हजारात)
भात व तांदळ
ू गहू इतर अन्नधान्ये कापूस गनळताची धान्ये डाळी इतर एकू ण
12 13 14 15 16 17 18 19
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
- - - - - - - -
129
शेतीला आवचयक वस्तूंची नवक्री (अडते व मालक म्हणून) (रुऩये षजारात) उपभोग्य
वस्तंाूची
एकू ण
खते नबयाणे कृ षी औजारे इतर एकू ण नवक्री
20 21 22 23 24 (रुपये
25
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
- - - - - -
130
ननयं नत्रत बाजारपे ठातील कृ षी मालांची वार्थषक आवक
(रुपये हिारात)
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव :-2013-14
कृ षी
उत्पन्न उपबाजार भात तांदळ
ू सोयाबीन
बाजार पेठांची आवक आवक आवक
अ. क्र. तालुका सनमत्यां संयया (टन) मूल्य (टन) मूल्य (टन) मूल्य
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 1 2 0 0 0 0 50 1500
2 वकनिि 1 2 0 0 0 0 1050 31500
3 वहमायतनगर 1 1 0 0 0 0 863 31628
4 हदगाि 1 7 0 0 148 2970 3714 12894
5 अधापूर 0 0 0 0 0 0 0 0
6 नांदेड 1 2 1 7200 6622 239743 16931 580307
7 मुदखेड 1 0 0 0 469 11826 0 0
8 भोकर 1 2 13 8300 2 4500 1490 41515
9 उमरी 1 0 0 0 0 0 870 27637
10 धमाबाद 1 2 0 0 0 0 445 51310
11 वबलोली 2 3 4 5300 0 0 464 14741
12 नायगांि 1 3 0 0 0 0 264 70889
13 लोहा 1 9 2 1700 0 0 1351 46029
14 कंधार 1 3 0 0 110 2200 40 2900
15 मुखेड 1 5 0 0 0 0 690 15595
16 दे गलूर 2 3 0 0 0 0 696 16990
एकुण नजल्हा 15 40 20 22500 7351 261239 27818 912435
×™ü®Ö:-›üÖ™üÖ ‡Ó™Òüß —ÖÖ»Öß †ÃÖ»µÖÖÖê †ÖÛú›üµÖÖŸÖ ²Ö¤ü»Ö Ûú¸üŸÖÖ µÖêÞÖÖ¸ü ÖÖÆß.
131
गहू बाजरी ज्वारी तूर
आवक आवक आवक
आवक मूल्य (टन) मूल्य (टन) मूल्य (टन) मूल्य
(िन)
11 12 13 14 15 16 17 18
25 4500 - - 40 7200 50 1900
300 5100 - - 600 7800 800 2450
573 8485 - - 575 7068 577 20825
110 1898 - - 0 0 1029 42460
0 0 0 0 0 0 0 0
28304 438102 - - 1708 33268 553 21990
306 4828 - - 634 7692 495 19002
705 6950 - - 1696 15997 2150 56843
5 7700 - - 115 1277 290 1125
907 1318 - - 1058 12723 269 10090
21 3140 - - 46 6250 228 89560
35 4290 - - 18 1972 19 6459
24 3600 50 5450 612 71540 2209 92342
1010 10497 - - 3200 31440 290 9230
35 3970 100 2340 490 4500 560 21250
290 3900 - - 740 14847 3961 148710
32650 508278 150 7790 11532 223574 13480 544236
132
मूग भुईमूग कांदा उडीद
आवक आवक
आवक (टन) मूल्य आवक मूल्य (टन) मूल्य
(टन) मूल्य (टन)
19 20 21 22 23 24 25 26
15 7500 0 0 0 0 30 114
- -
0 0 650 22750 0 0
- -
0 0 0 0 0 0
- -
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
41 1593 456 6704
10 4970 5 1800
- -
11 4930 0 0 1604 53368
0 0 - -
150 3498 117 3099
- -
15 8600 26 98600 7 2970
- -
160 7500 0 0 128 49588
- -
63 3011 36 12100 310 11532
10 3442 - -
2 6870 9 2687
3580 14 5380 -
73 - 22 9520
150 8000 - -
225 8925 192 8290
280 11120 - -
273 10990 295 11398
- -
4010 137040 0 0 3790 124057
5007 207414 1207 162985 456 6704 6509 278423
आधार- विल्ह्हयातील सिड कृ षी उत्पन्न बािार सवमत्या.
133
तक्ता क्रमांक 6.20
ननवडक कृ नष मालाच्या त्रैमानसक सरासरी घाऊक नकमंती
नजल्हा : नांदेड संदभव -2013-
त्रैमानसक सरासरी घाऊक किकमती (प्रनत क्वक्वटल मूल्य रुपये हजारात)
गेल्यावषी गेल्यावषी गेल्यावषी गेल्यावषी
कृ नष कृ नष च्या च्या च्या च्या
अ.क्र मालाचे मालाचा एनप्रल- तुलनेत जुल-ै तुलनेत ऑक्टोबर तुलनेत तुलनेत
. नांव वाण जून वाढ सप्टटं बर वाढ -नडसंबर वाढ जानेवारी-माचव वाढ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 गहू सुधारीत 1600 150 1585 265 1590 490 1574 99
2 बािरी सुधारीत 990 10 970 10 940 65 950 -40
3 हरभरा गािरान 3067 -233 3167 267 3035 405 3879 869
4 तूर लाल 3750 260 3749 1149 3440 690 3738 438
5 उडीद काळा 2631 -339 3575 575 3600 370 4000 725
6 गूळ थथावनाक 2990 15 3050 280 3100 390 3060 290
7 ज्िारी संकवरत 1178 -19 1232 57 1369 179 1427 157
8 मूग वहरिा 4278 563 4043 562 4000 781 4200 891
9 भुईमूग ढोबळा 3600 -250 3800 271 3400 -89 3300 -439
10 सुयडफूल संकवरत 3400 520 3150 705 2900 460 3100 255
11 सोयाबीन थथावनक 3521 391 3600 1184 3451 895 3851 1276
12 कापूस लांबधागा 3800 -100 4100 450 4250 380 4434 384
आधार- विल्ह्हयातील सिड कृ षी उत्पन्न बािार सवमत्या.
134
ळस्त्रोद्योग
135
सहकारी सूत नगरण्या, हातमाग व यं त्रमाग यांचा तपनशल
नजल्हा: - नांदेड संदभव वषव :2013-14

अ.क्र. तपनशल नांदेड
1 2 3
अ) सहकारी सूत नगरण्या ---
एकूण वगरण्यांची संयया 2
1
उत्पादन चालू अथले ल्ह्या वगरण्यांची संयया 1
2
सभासद संयया (000) 7013
3
भाग भांडिल (रुपये - हिारात) 372770
4
त्यापैकी राज्य शासनाचे (रुपये - हिारात) 330463
5
चात्यांची संयया लाखात -
6
उत्पावदत सूताचे मूल्ह्य (रुपये - हिारात) -
7
तोट्यातील वगरण्या (संयया) 1
8
तोिा (रुपये - हिारात) 16116
9
ब) सहकारी हातमाग व यं त्रमाग ---
1 एकूण संथथा संयया 89
2 सभासद संयया (000) 7963
3 भाग भांडिल (रुपये - हिारात) 11030
4 त्यापैकी राज्य शासनाचे (रुपये - हिारात) 9398
5 मागांची संयया -
6 उत्पावदत मूल्ह्य (रुपये - हिारात) 30
7 तोट्यातील संथथा (संयया) 17
8 तोिा (रुपये - हिारात) 188
िोत: विल्ह्हा उपवनबंधक कायालय, महाराष्र शासन, नांदेड.
136
7
ऩायाभूत शुवळधा
उजाा वळभाग
137
तक्ता 7.1
नवजेचा वापर
नजल्हा - नांदेड संदभव :-2013-14
अ. तालुका एकू ण नवजेचा वापर 000 नकलो व ॅट तास नवजेचा वीज
क्र. घरगुती व्यापारी औद्योनग साववजनन कृ नष इतर एकू ण दरडोई वापर जोडण्यांची
कामासाठी क क संयया
नदवाब (लाखात)
लघुशक्ती त्ती
साठी
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 माहु र 6720 777 620 106 23079 320 31622 0.94 0.16
2 वकनिि 15631 1770 157 395 35580 123 53656 1.59 0.29
3 वहमायत 8444 871 94 788 38390 175 48762 1.45 0.23

नगर
4 हदगाि 16070 1711 2920 817 78088 287 99893 2.97 0.44
5 अधापूर 7621 1069 147 281 51551 690 61359 1.82 0.2
6 नांदेड 151262 4202 7074 2005 60139 2791 227473 6.77 1.21
7 मुदखेड 6834 890 1360 169 43491 315 53059 1.58 0.16
8 भोकर 8991 1575 3871 107 38832 116 53492 1.59 0.23
9 उमरी 5811 769 930 159 17543 123 25335 0.75 0.12
10 धमाबाद 1376 1655 4339 344 13947 825 22485 0.67 0.22
11 वबलोली 4966 469 135 163 16985 827 23545 0.7 0.12
12 नायगांि 9339 1439 2261 636 23482 119 37276 1.11 0.24
13 लोहा 11719 1848 288 1002 77461 776 93094 2.77 0.38
14 कंधार 10423 989 218 283 34131 306 46350 1.38 0.29
15 मुखेड 11275 1436 2240 243 37167 301 52662 1.57 0.28
16 दे गलूर 20290 2667 5230 706 41090 429 70412 2.09 0.38
एकुण विल्ह्हा 296772 24137 31884 8204 630956 8523 1000476 297.64 4.95
आधार - कायडकारी अवभयंता, महाराष्र राज्य िीि वितरण कंपनी मया.
138
प्रादे धऴक ऩररळषन ळ मषराष्ट्र
राज्य मागा ऩररळषन ळ
दलणळलण
139
तक्ता 7.2
मोटार वाहनांची आनण व †®Öã–ÖÖ¯ŸÖß¬ÖÖ¸üÛúÖÓ“Öß संयया
नजल्हा - नांदेड संदभव -31 माचव 20014
अ. बाब एकू ण वाहने इंधनाच्या प्रकारानुसार वाहने गेल्या गेल्या वषाच्या
क्र. वषातील तुलनेत
वाहनांची
नडझे ल पे रोल सी.एन.जी संयया शे कडा वाढ
1 2 3 4 5 6 7 8
प्रवासी वाहने
1 बसेस 919 419 0 - 982 6.41
2 मोिारी आवण थिे शन ि ॅगन्स 18671 9366 9305 - 58 32.09
3 िीप 9758 5696 4062 - 9741 0.17
4 ि ॅक्सी 1981 1293 688 - 1875 5.65
5 तीन चाकी िाहने (वरक्षा) 26158 6625 19533 0 0
अ) 3-सीिर 21879 5369 16510 - 23131 -5.41
ब) 6-सीिर 3026 1256 1770 - 1875 61.38
6 दुचाकी िाहने 311777 311777 0 - 243579 27.99
7 रुग्णिावहका 206 33 173 - 150 37.83
8 शाळे च्या बसेस 295 295 0 - 194 52.06
एकू ण प्रवासी वाहने 394670 342129 52041 - 281585 40.16
माल वाहतूक-वाहने
1 तीन चाकी 8810 3159 5651 - 6335 39.06
2 चार चाकी 7838 3996 3842 - 6159 27.26
3 रॅक्िसड 6514 6514 0 - 5666 14.96
4 िड िाहने 14996 14996 0 - 9958 50.59
5 इतर 249 218 31 - 12544 -98.01
एकू ण माल वाहतूक-वाहने 38407 28883 9524 - 40662 -5.55
नजल््यातील एकू ण वाहने 433077 371012 61565 - 322247 34.39
†®Öã–ÖÖ¯ŸÖß¬ÖÖ¸üÛúÖÓ“Öß संयया
1 हलकी िाहने 15698 - - - 15228 3.08
2 िड िाहने 22536 - - - 38996 -92.2
3 ऍऺ िोवरक्षा 11992 - - - 11697 2.52
आधार - प्रादे वशक पवरिहन अवधकारी, नांदेड
140
तक्ता 7.3
महाराष्ट्र राज्य मागव पनरवहन महामंडळाची प्रवासी वाहतूक
अ.क्र. बाब 2011-12 2012-13 2013-14 2012-13 च्या
तुलनेत 2013-14
मधील शेकडा बदल
1 2 3 4 5 6
1 िषड अखेरीस मागंची संयया
344 349 349 0.00
2 मागंची एकूण लांबी (वक.मी.)

36854 41513 41324 -0.46
3 मागंची सरासरी लांबी (वक.मी.)

107.13 118.95 118.41 -0.45
4 िषातील अष्थतत्िात असलेल्ह्या बसगाडयांची

487 575 565 -1.73
संयया
5 रथत्यािर धािणाऱ्या बस गाडयांची दै वनक
458 505 500 0.99
सरासरी संयया
6 प्रिाशांची दै वनक सरासरी (संयया लाखात)
1.72 1.8 1.71 -5.00
7 िाहतुकीमुळे िषात वमळालेले उत्पन्न (रुपये

12255.1 13798.46 14723.7 6.70
लाखात)
8 दर प्रिाशामागे वमळालेले सरासरी उत्पन्न
19.52 21.00 23.59 12.19
(रुपये दर वदिशी)
आधार - विभागीय वनयंत्रक, महाराष्र राज्य मागड पवरिहन महामंडळ, नांदेड
तक्ता 7.4
स्थाननक स्वराज्य संस्थांचे वाहतूक उपक्रम.
स्थाननक स्वराज्य संस्थे चे नाव :- नांदेड - वाघाळा महानगरपालीका
नजल्हा :- नांदेड संदभव : 2013-14
अ.क्र. बाब पनरमाण महानगरपानलका
1 2 3 4
1 िषामध्ये प्रिासी िाहतूक केलेल्ह्या एकूण अंतराची वक.मी. -
दै वनक सरासरी
2 दै वनक सरासरी प्रिासी संयया संयया -
3 पनरवहन सेवेसाठी वापरात असणाऱ्या दै ननक संयया

बसेसची सरासरी संयया
(अ)थथावनक थिराज्य संथथा -
(ब) कत्रांिािर
(क) इतर
4 वनव्िळ नफा/तोिा लाख रु. -

5 विद्याथी, अपंग, िवरष्ठ नागवरक, रुग्ण यांना प्रिासी रुपये -
भाडयातून सुि /सिलत वदलेली एकूण रक्कम
आधार :- आयुक्त, नांदेड-िाघाळा महानगरपावलका, नांदेड
141
तक्ता 7.5
पोस्ट आनण दूरध्वनी सेवा यांची आकडे वारी
नजल्हा - नांदेड संदभव - 31 माचव 2014

साववजननक
वैयख्क्तक दूरध्वनी संयया
पत्र- पोस्टाची सुनवधा दूरध्वनी
पोस्टांची पेट्यांची पोस्टमनां असलेल्या गावांची कंद्रांची
अ. क्र. तालुका संयया संयया ची संयया संयया ग्रामीण नागरी एकू ण संयया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 24 21 1 88 425 0 425 215
2 वकनिि 68 66 4 178 175 600 775 230
3 वहमायतनगर 33 20 1 70 336 0 336 95
4 हदगाि 37 57 2 148 755 526 1281 195
5 अधापूर 11 12 0 52 390 111 501 195
6 नांदेड 37 51 61 83 0 16040 16040 550
7 मुदखेड 16 18 1 51 33 151 184 30
8 भोकर 15 46 2 80 260 511 771 211
9 उमरी 15 18 1 65 79 212 291 50
10 धमाबाद 16 8 2 51 30 425 455 22
11 वबलोली 23 39 2 83 90 170 260 27
12 नायगांि 36 13 1 87 181 171 352 60
13 लोहा 19 24 1 123 95 210 305 50
14 कंधार 39 48 2 125 245 346 591 105
15 मुखेड 34 31 2 151 235 287 522 96
16 दे गलूर 45 40 4 106 204 701 905 132
एकुण नजल्हा 468 512 87 1541 3533 20461 23994 2263
आधार:- 1) विल्ह्हा िपाल अधीक्षक कायालय. नांदेड, 2) भारत संचार वनगम वल. नांदेड
142
शाळाजधनक िांधकाम वळभाग
143
तक्ता 7.6
रोड प्टल ॅन 1981 - 2001’ (सुधारीत आराखडा) नुसार नजल््यातील रस्तेनवकास कायव क्रमाची प्रगती
नजल्हा - नांदेड संदभव :- 2013-14
अ.क्र. तालुका माचव 2013 अखे र पयं त ख्स्थती
ग्रामीण रस्ते इतर रस्ते एकू ण
लक्ष्य साध्य प्रत्यक्ष लक्ष्य साध्य प्रत्यक्ष लक्ष्य साध्य प्रत्यक्ष खचव
खचव खचव »ÖõÖ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 माहु र - - - - - - - - -
2 वकनिि - - - - - - - - -
3 वहमायतन - - - - - - - - -
गर
4 हदगाि - - - - - - - - -
5 अधापूर - - - - - - - - -
6 नांदेड - - - - - - - - -
7 मुदखेड - - - - - - - - -
8 भोकर - - - - - - - - -
9 उमरी - - - - - - - - -
10 धमाबाद 11 11 11 9.78 9.78 9.78 20.78 20.78 20.78
11 वबलोली 105.1 105.13 105.1 24.22 24.2 24.2 129.4 129.35 129.35
12 नायगांि 110.3 110.26 110.3 15.95 16 16 125.3 125.31 125.31
13 लोहा 141.5 141.49 141.5 58.83 58.8 58.8 200.3 200.32 200.32
14 कंधार 96.39 96.39 96.39 46.43 46.4 46.4 142.8 142.82 142.82
15 मुखेड 10.25 10.25 10.25 63.61 63.6 63.6 73.86 73.86 73.86
16 दे गलूर 69.09 69.19 69.19 33.93 33.9 33.9 93.02 93.02 93.02
एकुण विल्ह्हा 543.6 543.61 543.6 252.8 253 253 796.4 796.61 796.6
आधार - कायडकारी अवभयंता, सािडिवनक बांधकाम विभाग, नांदेड. (-) मावहती उपलब्ध नाही.
144
तक्ता 7.7
प्रकार व पृष्ट्ठभाग यानुसार रस्त्यांची लांबी
नजल्हा:- नांदेड (लांबी :- नक.मी.मध्ये ) संदभव - 31 माचव 2014
अ. बाब रस्त्याचा प्रकार
क्र. राष्ट्रीय प्रमुख राज्य प्रमुख नजल्हा इतर ग्रामीण दुतगती एकू ण
महामागव राज्य महामागव रस्ते नजल्हा /नागरी रस्ते मागव रस्त्याची लांबी
महामागव रस्ते
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
-1 वसमृि कॉंक्रीि
1 अ) सा.बां.वि. - - - - - - - -
2 ब) विल्ह्हा पवरषद - - - - 6.1 - - 6.1
3 क) न.पा./म.न.पा. - - - - - 593.93 - 593.93
-2 डांबरी
1 अ) सा.बां.वि. 85.59 171.1 103 83.8 422 476.9 - 1341.67
2 ब) विल्ह्हा पवरषद - - - 672.65 1062 490.4 - 2224.7
3 क) न.पा./म.न.पा. 2.5 3 1.5 1 1.5 399.02 - 408.52
-3 खडीचे
1 अ) सा.बां.वि. - - - 225 246 1133.8 - 1604.7
2 ब) विल्ह्हा पवरषद - - - 197.6 401 1032.5 - 1630.57
3 क) न.पा./म.न.पा. - - - - - 357.42 - 357.42
-4 इतर
1 अ) सा.बां.वि. - - 7.5 16 33 48.6 - 105.1
2 ब) विल्ह्हा पवरषद - - - - 81.5 459.99 - 541.49
3 क) न.पा./म.न.पा. - - - - - 169.75 - 169.75
-5 एकूण लांबी
1 अ) सा.बां.वि. 85.59 171.1 110 324.8 701 1659.3 - 3051.39
2 ब) विल्ह्हा पवरषद - - - 870.25 1550 1983.1 - 4403.09
3 क) न.पा./म.न.पा. 2.5 3 1.5 1 1.5 1520.1 - 1529.62
नजल्हा एकू ण 88.09 174.1 112 1196.1 2252 5162.5 - 8984.79

†¬ÖÖ¸ü:-ÛúÖµÖÔÛúÖ¸üß †×³ÖµÖÓŸÖÖ,ÃÖÖ¾ÖÔ•Ö×ÖÛú ²ÖÖÓ¬ÖÛúÖ´Ö ×¾Ö³ÖÖÝÖ ÖÖÓ¤üê›ü. ÛúÖµÖÔÛúÖ¸üß †×³ÖµÖÓŸÖÖ,ÃÖÖ¾ÖÔ•Ö×ÖÛú ²ÖÖÓ¬ÖÛúÖ´Ö ×¾Ö³ÖÖÝÖ ×•Ö.®Ö. ÖÖÓ¤üê›ü.
145
तक्ता 7.8
तालुक्यातील रस्तेनवषयक आकडे वारी (आनदवासी + नबगर आनदवासी क्षे त्र )
नजल्हा :- नांदेड लांबी (नक.मी.)
अ तहसी रस्त्यांची लांबी (नक.मी.) पृष्ट्ठभागानुसार रस्त्यांची लांबी प्रनत शंभर
नु. ल चौ.नक.मी.क्षे ाेत्रफ
ळा मागे रस्त्यांची
राष्ट्रीय दृतगती ¯ÖÏ´ÖãÜÖ राज्य प्रमुख इतर ग्राम मागव एकू ण अपृष्ट्ठां पृष्ट्ठांनकत
मागव ¸üÖ•µÖ ´ÖÖÝÖÔ महामा नजल्हा नजल्हा लांबी नकत खडीचे डांबरी एकू ण पृष्ट्ठांनक एकू ण
महामा गव मागव मागव /नसमं ट त
गव काँक्रीट
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
1 माहु र - - - - 56 53.25 574.75 684 116 61 157 218 38.8 121.6
2 वकनि - - - - 121 98.6 582.58 802 275 74 223 297 19.1 51.61
ि
3 वहमाय - - - - 120 295.2 444.7 860 281 175 385 560 11 168.8
त नगर
4 हदगा - - - - 69 99.5 205.97 374 0 0 0 0 0 0
ि
5 अधापू - - - - 79 68.4 176.6 324 38.9 29 77.2 106 35.7 108.8
र
6 नांदेड - - - - 105 72.1 499.25 674 57.6 59 153 212 61 193.9
7 मुदखे - - - - 50 59.1 197.7 307 51.5 7.7 97.6 105 33.6 98.02
ड
8 भोकर - - - - 40 108.5 284.1 433 92.1 46 145 191 28.2 63.83
9 उमरी - - - - 41 40 166.5 248 75.3 45 88.1 133 30.8 57.42
10 धमाबा - - - - 56 100.5 193.59 350 20 68 119 187 63.7 119.3

द
11 वबलो - - - - 66 183.4 276.9 526 40 115 190 305 56.2 97
ली
12 नायगां - - - - 152 176.4 301 629 59 133 332 465 82.5 111.6
ि
13 लोहा - - - - 63 245.3 309.1 617 20.5 289 149 438 52.4 73.83
14 कंधार - - - - 66 256.3 327.3 650 84.3 313 122 435 51.6 77.08
15 मुखेड - - - - 118 225.4 439.8 783 98.5 291 213 504 48.1 74.75
16 दे गलूर - - - - 65 271.4 387.7 724 24.5 127 32.8 160 23.4 105.9
एकुण 88 - 174.1 112 1196 2252 5162.5 8984 1336 1832 2484 4320 636 85.85
विल्ह्हा
आधार :- 1. गि विकास अवधकारी, पंचायत सवमती कायडकारी अवभयंता, सािडिवनक बांधकाम विभाग
3. कायडकारी अवभयंता, बांधकाम विभाग, विल्ह्हा पवरषद
146
ऩाणी ऩुरळठा ळ स्ळच्छता
वळभाग
147
तक्ता 7.9
नपण्याच्या पाण्याच्या सोयी व टं चाई संबंधी केलेल्या उपाययोजना
अ.क्र बाबी तालुका
माहु र नकनवट नह.नगर हदगांव अधापूर नांदेड मुदखे ड भोकर उमरी
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 िथती असले ल्ह्या
88 178 70 148 52 83 51 80 65
गािंेाची एकूणसंयया
2 गािातील
22 74 28 25 12 8 9 33 16
िाडया/िथत्यांची संयया
3 बारा मवहने पुरेसे पाणी
उपलब्ध असले ल्ह्या
3.1 गािांची संयया 62 157 48 118 42 68 38 56 46
3.2 त्याखालील िाडया /
16 53 17 14 8 3 3 22 10
िथत्यांची संयया
4 त्यापैकी नळाने पाणी
पुरिठा योिनेद्वारे पाणी
पुरिठा
4.1 करण्यात
गािां येत
ची संयया 41 97 23 74 12 33 12 40 27
7 21 3 5 1 1 1 9 2
5 वपण्याच्या पाण्याची िं चाई
असले ली गािे ि
िाडया/िथत्या
संदभड िषातील
अ) एकूण िं चाईग्रथत
26 21 22 30 10 15 13 24 19
गािे (संयया)
ब) एकूण िाडया/िथत्या
6 21 11 11 4 5 6 11 6
(संयया)
बृहत आराखडयानुसार
26 21 22 30 10 15 13 24 19
ब) एकूण िं चाईग्रथत
6 21 11 11 4 5 6 11 6
िाडया/िथत्या (संयया)
6 केले ली उपाययोिना
अ) ि ँकरने पुरिठा होणा- 2 5 1 6 0 13 0 9 2
गािांची संयया
गािांतील
2 1 0 3 0 9 0 3 2
ि ँकरची संयया 2 4 2 8 0 13 0 10 2
ब) बैलगाडीने पुरिठा
0 0 0 0 0 0 0 0 0
होणा-या
0 0 0 0 0 0 0 0 0
बैलगाडयांची संयया 0 0 0 0 0 0 0 0 0
क) इतर साधनांनी
87 177 68 142 53 80 51 72 63
पुरिठा होणा-या
20 73 28 22 12 0 9 30 14
साधने संयया 42 138 68 68 75 95 38 92 89
आधार - कायडकारी अवभयंता, ग्रामीण पाणीपुरिठा, विल्ह्हा पवरषद, नांदेड
148
तक्ता 7.9
नपण्याच्या पाण्याच्या सोयी व टं चाई संबंधी केलेल्या उपाययोजना
नजल्हा - नांदेड संदभव :2013-14
अ.क्र बाबी तालुका

धमाबाद नबलोली नायगांव लोहा कंधार मुखेड दे गलूर नजल्हा
एकू ण
1 2 12 13 14 15 16 17 18 19
1 िथती असले ल्ह्या
51 83 87 123 125 151 106 1541
गािंेाची एकूणसंयया
2 गािातील
0 3 9 74 68 99 18 498
3 बारा मवहने पुरेसे पाणी
3.1 गािांची संयया 46 68 67 103 102 119 86 1226
3.2 त्याखालील िाडया / 0 2 6 59 48 79 9 349
4 त्यापैकी नळाने पाणी
पुरिठा योिनेद्वारे पाणी
4.1 गािांची संयया 35 22 57 92 97 113 78 853
0 3 4 27 23 28 6 141
5 वपण्याच्या पाण्याची िं चाई
असले ली गािे ि
संदभड िषातील
43 78 74 118 112 74 57 736
ब) एकूण िाडया/िथत्या
0 1 9 69 58 45 3 266
(संयया)
बृहत आराखडयानुसार
43 78 74 118 112 74 57 736
ब) एकूण िं चाईग्रथत
0 1 10 69 58 45 3 266
िाडया/िथत्या (संयया)
6 केले ली उपाययोिना
अ) ि ँकरने पुरिठा होणा- 0 0 10 50 43 16 2 159

गािांची संयया 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 3 19 29 18 5 94
िाडया/िथत्यंेाची संयया
ि ँकरची संयया 0 0 17 68 55 18 2 201
ब) बैलगाडीने पुरिठा
0 0 0 0 0 0 0 0
होणा-या
0 0 0 0 0 0 0 0
बैलगाडयांची संयया 0 0 0 0 0 0 0 0
क) इतर साधनांनी
52 81 76 73 81 135 104 1395
पुरिठा होणा-या
0 3 6 55 39 81 13 405
साधने संयया 99 128 157 148 236 139 106 1718
आधार - कायडकारी अवभयंता, ग्रामीण पाणीपुरिठा, विल्ह्हा पवरषद, नांदेड
149
अनुसनू चत जाती व नवबौध्द वेयाख्क्तक नळजोडणी
नजल्हा - नांदेड संदभव :2013-14

अ.क्र. तालुका ग्रानमण भाग
लाभाथी (संयया) खचव (लाखात)
1 2 3 4
1 माहु र 15 0.78
2 वकनिि 242 12.64
3 वहमायतनगर 146 7.63
4 हदगाि 178 9.3
5 अधापूर 0 0
6 नांदेड 0 0
7 मुदखेड 0 0
8 भोकर 234 12.23
9 उमरी 54 2.82
10 धमाबाद 203 10.61
11 वबलोली 220 11.5
12 नायगांि 237 21.37
13 लोहा 0 0
14 कंधार 620 42.95
15 मुखेड 398 32.77
16 दे गलूर 278 14.53
एकुण नजल्हा 2825 179.13
आधार : कायडकारी अवभयंता, ग्रावमण पाणी पुरिठा विभाग, विल्ह्हापवरषद, नांदेड.
150
ग्रामीण भागात शौचायलयाची सुनवधा असणाऱ्या कुटूं बांची संयया
अ. क्र. तालुका दानरद्र्य रे षेखालील दानरद्र्य रे षेवरील
एकू ण कुटूं बे शौचलये शौचलये शौचालये एकू ण कुटूं बे शौचलये शौचलये शौचालये
असलेली नसलेली नसलेल्या असलेली नसलेली नसलेल्या
कुटूं बांची कुटूं बांची
टक्केवारी टक्केवारी
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 8263 5264 2999 36.29 6986 4684 2302 32.97
2 वकनिि 14806 2949 11837 79.94 7147 5990 1157 16.19
3 वहमायतनगर 8039 4852 3187 39.64 5862 3997 1865 31.82
4 हदगाि 14429 5485 8944 61.99 7822 6923 1899 24.27
5 अधापूर 5831 3305 2526 43.26 6541 4714 1827 27.93
6 नांदेड 10066 4607 5459 54.23 10879 6183 4696 43.17
7 मुदखेड 6949 4316 2633 37.89 6269 3850 2419 38.59
8 भोकर 8557 5114 3443 40.23 7071 4913 2158 30.52
9 उमरी 6338 3682 2656 41.91 4091 2552 1539 37.62
10 धमाबाद 5418 3131 2287 42.21 2949 1913 1036 35.13
11 वबलोली 10082 4283 5799 57.52 4114 2874 1240 30.14
12 नायगांि 11413 5830 5583 48.92 7075 6075 1000 14.13
13 लोहा 13802 6849 6953 50.38 10981 7270 3711 33.79
14 कंधार 13142 4722 8420 64.07 6036 3936 2100 34.79
15 मुखेड 14427 5126 9321 64.6 6020 4219 1801 29.92
16 दे गलूर 11386 6449 4937 43.36 7004 5965 1039 14.83
एकुण नजल्हा 162948 75964 86984 53.33 106847 75058 31789 29.75
आधार - उपमुयय कायडकारी अवधकारी (पंचायत), वि.प. नांदेड
151
8
शामाजजक सेत्रे ळ शामूटषक
शेळा
- धऴसण वळभाग
152
तक्ता 8.1
नजल््यातील प्राथनमक शाळांबाबतची मानहती
शासकीय शाळा स्थाननक स्वराज्य संस्थांच्या शाळा
स्वच्छता स्वच्छता
नवद्यार्थ्ययंची
गृहांची गृहांची
संयया नवद्यार्थ्ययंची संयया
नशक्षकां सुनवधा नशक्षकां सुनवधा
अ.क्र ची असलेल्या ची असलेल्या
. तालुका बाब संयया संयया मुले मुली शाळा संयया संयया मुले मुली शाळा
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
1 माहु र एकूण 2 9 390 324 2 119 584 7222 6690 117
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
मुलंकवरता
2 एकूण 10 33 2022 1265 10 280 707 13055 12155 275
पैकी
0 0 0 0 0 2 120 0 488 2
वकनिि मुलंकवरता
3 वहमायत एकूण 2 19 945 832 2 113 408 4648 4565 113
नगर पैकी
0 0 0 0 0 1 49 0 150 1
4 हदगाि एकूण 2 11 1135 1100 2 193 839 11390 11274 190
पैकी 0 0 0 0 0 3 25 0 570 3
5 अधापूर एकूण 0 0 0 0 0 62 360 4913 5060 62
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
6 नांदेड एकूण 0 0 0 0 0 97 475 6059 6078 96
पैकी
0 0 0 0 0 3 28 0 100 3
7 एकूण 1 10 140 35 1 70 280 5695 5535 70
पैकी
0 0 0 0 0 3 36 0 935 3
मुदखे ड मुलंकवरता
8 भोकर एकूण 0 0 0 0 0 120 489 6919 6717 119
पैकी
0 0 0 0 0 1 120 0 225 1
9 उमरी एकूण 0 0 0 0 0 89 387 4762 4682 89
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
10 धमाबाद एकूण 0 0 0 0 0 52 225 5011 4823 52
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11 वबलोली एकूण 0 0 0 0 0 88 411 4401 4319 88
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
12 नायगांि एकूण 1 8 89 60 1 112 830 5990 5825 112
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
13 लोहा एकूण 0 0 0 0 0 197 824 10774 11600 197
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
14 कंधार एकूण 0 0 0 0 0 170 765 9590 9469 170
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
15 मुखेड एकूण 0 0 0 0 0 244 882 5712 6495 195
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
16 दे गलूर एकूण 0 0 0 0 0 133 603 5844 5735 123
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकुण विल्ह्हा एकूण 18 90 4721 3616 18 2139 9069 111985 111022 2068
पैकी
0 0 0 0 0 13 378 0 2468 13
153
खाजगी अनुदाननत शाळा खाजगी नवनाअनुदाननत शाळा
नवद्यार्थ्ययंची गृहांची गृहांची
नशक्षकां संयया सुनवधा नशक्षकां नवद्यार्थ्ययंची संयया सुनवधा
अ.क्र ची असलेल्या ची असलेल्या
. तालुका बाब संयया संयया मुले मुली शाळा संयया संयया मुले मुली शाळा
1 2 3 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
1 माहु र एकूण 0 0 0 0 0 1 14 495 424 1
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2 वकनिि एकूण 9 67 2505 2320 9 12 10 175 135 12
पैकी
1 29 0 105 1 0 0 0 0 0
3 वहमायत एकूण 9 117 2572 2345 9 0 0 0 0 0
नगर पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
4 हदगाि एकूण 9 69 2324 2242 9 4 26 416 337 4
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
5 अधापूर एकूण 6 41 1555 1145 6 5 26 728 707 5
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
6 नांदेड एकूण 35 265 4293 4093 35 18 229 2809 2727 18
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
7 मुदखे ड एकूण 11 59 3450 3400 11 3 12 580 505 3
पैकी
1 27 0 140 1 0 0 0 0 0
8 भोकर एकूण 16 108 3440 3178 16 3 16 1100 1020 3
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
9 उमरी एकूण 4 25 1000 926 4 5 20 816 707 5
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
10 धमाबाद एकूण 4 56 1115 1104 4 2 13 875 865 2
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11 वबलोली एकूण 16 57 4045 3200 16 4 12 1546 1536 4
पैकी
1 27 0 146 1 0 0 0 0 0
12 नायगांि एकूण 42 176 6038 5300 8 24 32 2273 2186 18
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
13 लोहा एकूण 18 135 4500 4072 18 14 45 1818 1843 14
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
14 कंधार एकूण 25 290 12224 10074 24 5 42 835 744 4
पैकी
2 99 0 160 2 0 0 0 0 0
15 मुखेड एकूण 65 644 10090 8654 65 14 80 1854 2259 14
पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
16 दे गलूर एकूण 28 268 6335 4264 18 8 36 1313 1607 8
पैकी
4 25 0 412 4 0 0 0 0 0
एकुण विल्ह्हा एकुण 297 2377 65486 56317 252 122 613 17633 17602 115
पैकी
9 207 0 963 9 0 0 0 0 0
154
एकूण शाळा
विद्यार्थ्ययंची संयया थिच्िता गृहांची
वशक्षकांची सुविधा असलेल्ह्या
अ.क्र. तालुका बाब संयया संयया मुले मुली शाळा
1 2 3 24 25 26 27 28
एकूण 122 607 8107 7438 120
1 माहु र
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0
एकूण 311 817 17757 15875 306
2 वकनिि
एकूण 124 544 8165 7742 124
एकूण 208 945 15265 14953 205
4 हदगाि
एकूण 73 427 7196 6912 73
एकूण 150 969 13161 12898 149
एकूण 85 361 9865 9475 85
एकूण 139 613 11459 10915 138
8 भोकर
एकूण 98 432 6578 6315 98
9 उमरी
एकूण 58 294 7001 6792 58
एकूण 108 480 9992 9055 108
एकूण 179 1046 14390 13371 139
एकूण 229 1004 17092 17515 229
13 लोहा
एकूण 200 1097 22649 20287 198
14 कंधार
एकूण 323 1606 17656 17408 274
15 मुखेड
एकूण 169 907 13492 11606 149
एकू ण 2576 12149 199825 188557 2453
पैकी मुलंकनरता 22 585 0 3431 22
155
तक्ता 8.2
नजल््यातील माध्यनमक शाळांबाबतची मानहती
नशक्षकां नवद्यार्थ्ययं
नवद्यार्थ्ययंची संयया संयया ची संयया ची संयया
सुनवधा सुनवधा
नशक्षकां असलेल्या असलेल्या
अ.क्र. तालुका बाब संयया ची संयया मुले मुली शाळा मुले मुली शाळा
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
1 माहु र पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 10 85 820 650 10 8 25 325 233 8
2 वकनिि पैकी
1 17 0 225 1 1 5 0 85 1
वहमायत एकूण 2 11 87 49 2 3 8 161 191 3
3 पैकी
नगर 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 1 9 179 195 1 5 73 1137 1071 3
4 हदगाि पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 6 89 1232 1000 6
5 अधापूर पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 3 96 427 417 3
6 नांदेड पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 4 105 1213 1012 4
7 मुदखे ड पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 4 57 641 600 4
8 भोकर पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
9 उमरी पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 4 25 420 341 4
10 धमाबाद पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 1 5 75 55 1 4 24 222 187 3
11 वबलोली पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 6 74 256 214 6
12 नायगांि पैकी
0 0 0 0 0 1 6 0 210 1
एकूण 0 0 0 0 0 6 75 195 136 6
13 लोहा पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 6 17 1540 770 6 5 22 378 320 5
14 कंधार पैकी
0 0 0 0 0 1 12 0 100 1
एकूण 0 0 0 0 0 5 70 550 461 5
15 मुखेड पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 7 155 1038 1028 7
16 दे गलूर पैकी
0 0 0 0 0 1 38 0 330 1
एकूण 20 127 2701 1719 20 70 898 8195 7211 67
एकुण विल्ह्हा पैकी
1 17 0 225 1 4 61 0 725 4
156
नशक्षकां
नवद्यार्थ्ययंची संयया ची संयया नवद्यार्थ्ययंची संयया
नशक्षकां असलेल्या असलेल्या
अ.क्र. तालुका बाब संयया ची संयया मुले मुली शाळा संयया मुले मुले मुली शाळा
1 2 3 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
एकूण 10 241 1705 1650 10 2 6 89 69 2
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 22 126 770 725 22 11 25 90 25 9
3 23 0 180 3 0 0 0 0 0
एकूण 9 65 1238 1210 9 1 4 60 55 1
वहमायत
3 पैकी
नगर 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 31 390 7669 7376 31 3 17 393 277 3
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 5 41 848 898 5 5 23 565 346 5
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 10 275 2858 2943 10 5 54 828 600 5
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 11 86 1320 1230 11 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 15 103 1075 1100 15 3 18 265 115 3
8 भोकर पैकी
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 15 177 2100 2090 15 2 9 68 100 2
1 15 0 190 1 0 0 0 0 0
एकूण 3 45 2360 2340 3 1 3 40 10 1
1 14 0 58 1 0 0 0 0 0
एकूण 26 182 4140 3998 26 4 31 525 440 4
2 37 0 480 2 0 0 0 0 0
एकूण 20 270 3265 3220 20 6 28 345 275 6
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 21 273 2121 2089 21 7 24 550 605 7
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 24 386 5007 4997 23 0 0 0 0 0
1 10 0 90 1 0 0 0 0 0
एकूण 35 469 4310 4197 35 10 47 430 350 8
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 24 321 4178 4062 24 2 10 338 322 1
3 21 0 168 3 0 0 0 0 0
एकूण 281 3450 44964 44125 280 62 299 4586 3589 57
एकुण विल्ह्हा पैकी
11 120 0 1166 11 0 0 0 0 0
157
एकू ण शाळा
नवद्यार्थ्ययंची संयया
स्वच्छता गृहांची
नशक्षकां सुनवधा असलेल्या
अ.क्र. तालुका बाब संयया ची संयया मुले मुली शाळा
1 2 3 24 25 26 27 28
एकूण 12 247 1794 1719 12
1 माहु र
एकूण 51 261 2005 1633 49

2 वकनिि
एकूण 15 88 1546 1505 15
एकूण 40 489 9378 8919 38
4 हदगाि
एकूण 16 153 2645 2244 16
एकूण 18 425 4113 3960 18
एकूण 15 191 2533 2242 15
एकूण 22 178 1981 1815 22
8 भोकर
एकूण 17 186 2168 2190 17
9 उमरी
एकूण 8 73 2820 2691 8

एकूण 35 242 4962 4680 34
एकूण 32 372 3866 3709 32
एकूण 34 372 2866 2830 34

13 लोहा
एकूण 35 425 6925 6087 34
14 कंधार
एकूण 50 586 5290 5008 48
15 मुखेड
एकूण 33 486 5554 5412 32

एकूण 433 4774 60446 56644 424

158
तक्ता 8.3
नजल््यातील उच्च माध्यनमक शाळांबाबतची मानहती
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव : 2013- 14
नवद्यार्थ्ययंची स्वच्छता नवद्यार्थ्ययंची स्वच्छता

संयया गृहांची संयया गृहांची
नशक्षकां असलेल्या नशक्षकां असलेल्या
अ.क्र. तालुका बाब संयया ची संयया मुले मुली शाळा संयया ची संयया मुले मुली शाळा
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
1 माहु र
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 6 7 80 40 6 0 0 0 0 0
2 वकनिि
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
वहमायत एकूण 1 5 32 19 1 0 0 0 0 0
3
नगर पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
4 हदगाि
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 1 16 320 150 1 0 0 0 0 0
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
8 भोकर
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
9 उमरी
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 1 13 105 65 1 0 0 0 0 0
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 2 10 400 375 2 0 0 0 0 0
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
13 लोहा
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 1 18 335 75 1 0 0 0 0 0
14 कंधार
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
15 मुखेड
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकुण नजल्हा एकू ण 12 69 1272 724 12 0 0 0 0 0
पैकी मुलंकनरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
159
नवद्यार्थ्ययंची नवद्यार्थ्ययंची
संयया स्वच्छता संयया स्वच्छता
नशक्षकां असलेल्या नशक्षकां असलेल्या
अ.क्र. तालुका बाब संयया ची संयया मुले मुली शाळा संयया ची संयया मुले मुली शाळा
1 2 3 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
एकूण 5 82 695 490 5 3 36 180 148 3
1 माहु र
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 8 22 382 212 8 8 37 152 138 8

2 वकनिि
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
वहमायत एकूण 3 25 781 587 3 0 0 0 0 0

3
नगर पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 5 150 3220 2709 5 1 7 69 62 1

4 हदगाि
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 2 23 1187 934 2 1 8 95 90 1

पैकी मुलंकवरता 1 19 0 460 1 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 1 3 30 22 1
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 4 32 1000 925 3 2 7 30 20 2

पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 8 122 2515 2390 8 0 0 0 0 0
8 भोकर
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 4 55 935 866 4 0 0 0 0 0
9 उमरी
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 4 52 565 450 3 0 0 0 0 0

पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 11 65 2200 1991 11 3 15 617 397 3

पैकी मुलंकवरता 2 17 0 220 2 0 0 0 0 0
एकूण 4 120 1620 1390 4 2 30 242 164 2

पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 8 67 684 619 8 6 29 272 227 6

13 लोहा
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 15 166 3202 2800 12 2 15 60 12 2

14 कंधार
पैकी मुलंकवरता 1 18 0 101 1 0 0 0 0 0
एकूण 26 366 4146 3900 26 18 28 373 300 5
15 मुखेड
पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 5 29 2050 1984 5 0 0 0 0 0

पैकी मुलंकवरता 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 112 1376 25182 22247 107 47 215 2120 1580 34

पैकी मुलंकवरता 4 54 0 781 4 0 0 0 0 0
160
एकू ण शाळा
नवद्यार्थ्ययंची संयया स्वच्छता

गृहांची सुनवधा
नशक्षकांची असलेल्या
अ.क्र. तालुका बाब संयया संयया मुले मुली शाळा
1 2 3 24 25 26 27 28
एकूण 8 118 875 638 8
1 माहु र
एकूण 22 66 614 390 22
2 वकनिि
एकूण 4 30 813 606 4
एकूण 6 157 3289 2771 6
4 हदगाि
एकूण 3 31 1282 1024 3
एकूण 1 3 30 22 1
एकूण 7 55 1350 1095 6
एकूण 8 122 2515 2390 8
8 भोकर
एकूण 4 55 935 866 4
9 उमरी
एकूण 4 52 565 450 3
एकूण 15 93 2922 2453 15
एकूण 8 160 2262 1929 8
एकूण 14 96 956 846 14
13 लोहा
एकूण 18 199 3597 2887 15
14 कंधार
एकूण 44 394 4519 4200 31
15 मुखेड
एकूण 5 29 2050 1984 5
एकूण 171 1660 28574 24551 153
161
तक्ता 8.4
शै क्षनणक संस्थांतील अनुसनू चत जातीच्या नवद्यार्थ्ययंची संयया
प्राथनमक नवद्याथी माध्यनमक नवद्याथी
खाजगी खाजगी एकू ण

नवना
अ. स्थाननक नवना शास स्थाननक अनुदा
क्र. तालुका बाब शासकीय संस्था अनुदाननत अनुदाननत एकू ण कीय संस्था अनुदाननत ननत
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
एकूण 190 498 74 29 791 0 0 75 31 106
1 माहु र
पैकी मुलं 0 211 17 12 240 0 0 27 17 44
एकूण 30 1905 1327 284 3546 0 119 519 25 663
2 वकनिि
पैकी मुलं 0 16 0 0 16 0 2 0 0 2
वहमायत एकूण 216 1869 384 69 2538 113 314 2712 69 3208
3
नगर पैकी मुलं 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 1110 1464 64 2638 32 188 1174 0 1394
4 हदगाि
पैकी मुलं 0 557 764 25 1346 0 88 580 0 668
एकूण 0 2236 276 63 2575 0 649 824 159 1632
पैकी मुलं 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 3850 2332 77 6259 0 349 858 49 1256
पैकी मुलं 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 110 2605 4365 381 7461 0 243 1446 28 1717
पैकी मुलं 0 1351 1975 75 3401 0 174 593 3 770
एकूण 0 2348 187 115 2650 0 362 632 994 1988
8 भोकर
पैकी मुलं 0 0 0 0 0 0 0 175 0 175
एकूण 0 2252 867 307 3426 0 0 433 151 584
9 उमरी
पैकी मुलं 0 1174 468 92 1734 0 0 225 75 300
एकूण 0 1628 450 0 2078 0 607 1011 0 1618
पैकी मुलं 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 4132 2741 335 7208 22 97 1538 168 1825
पैकी मुलं 0 1696 1220 115 3031 6 30 540 40 616
एकूण 106 3350 2075 822 6353 0 72 945 145 1162
पैकी मुलं 0 192 147 0 339 0 30 58 0 88
एकूण 0 1859 1914 388 4161 0 211 800 260 1271
13 लोहा
पैकी मुलं 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 4717 4211 373 9301 0 109 1624 234 1967
14 कंधार
पैकी मुलं 0 2482 1997 148 4627 0 42 716 69 827
एकूण 0 539 777 0 1316 0 155 457 9 621
15 मुखेड
पैकी मुलं 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 13173 6304 2154 21631 0 3831 8246 549 12626
पैकी मुलं 0 4059 898 383 5340 0 998 2270 202 3470
एकूण 652 48071 29748 5461 83932 167 7306 23294 2871 33638
पैकी मुलं 0 11738 7486 850 20074 6 1364 5184 406 6960
162
उच्च माध्यनमक नवद्याथी महानवद्यालयातील नवद्याथी
खाजगी खाजगी
स्थानन नवना एकू ण
शास क अनुदानन नवना स्थाननक अनुदानन अनुदा नवद्याथी
कीय संस्था त अनुदाननत एकू ण शासकीय संस्था त ननत एकू ण संयया
14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
0 0 41 5 46 0 0 0 0 0 943
0 0 16 2 18 0 0 0 0 0 302
0 0 343 30 373 0 0 154 0 154 4736
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 18
13 0 324 0 337 0 0 93 0 93 6176
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 416 0 416 0 0 131 0 131 4579
0 0 227 0 227 0 0 48 0 48 2289
0 0 0 66 66 0 0 133 0 133 4406
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 134 24 158 0 0 0 0 0 7673
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 544 0 544 0 0 371 0 371 10093
0 0 198 0 198 0 0 179 0 179 4548
0 0 925 925 1850 0 0 0 0 0 6488
0 0 247 28 275 0 0 0 0 0 450
0 0 106 15 121 0 0 0 0 0 4131
0 0 214 10 224 0 0 0 0 0 2258
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3696
12 0 350 100 462 0 0 235 0 235 697
4 0 50 25 79 0 0 95 0 95 9207
0 0 506 102 608 0 0 0 0 0 4255
0 0 11 0 11 0 0 0 0 0 7526
0 0 756 160 916 0 0 617 0 617 1960
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5432
0 0 479 114 593 0 0 58 0 58 651
0 0 87 16 103 0 0 20 0 20 11391
5 0 795 0 800 0 0 47 11 58 6312
0 0 275 0 275 0 0 0 0 0 2212
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 7726 0 0 7726 0 0 0 0 0 41983
0 1583 0 0 1583 0 0 0 0 0 10393
17 7726 3256 1106 12105 0 0 997 0 997 130672
17 1583 3788 516 5904 0 0 1184 11 1195 34133
आधार : वशक्षण अवधकारी, विल्ह्हा पवरषद, नांदेड
163
तक्ता 8.5
शै क्षनणक संस्थांतील अनुसनू चत जमातीच्या नवद्यार्थ्ययंची संयया
नवना
क्र. तालुका बाब शासकीय संस्था अनुदाननत अनुदाननत एकू ण कीय संस्था अनुदाननत ननत एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
एकूण 347 1522 284 102 2255 59 0 335 100 494
1 माहु र
पैकी मुली 163 675 112 34 984 21 0 128 40 189
एकूण 5346 4917 1680 430 12373 610 111 555 20 1296
2 वकनिि
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 314 0 314
वहमायत एकूण 763 1584 479 96 2922 63 18 213 17 311
3
नगर पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 6 270 500 3 779 68 39 227 0 334
4 हदगाि
पैकी मुली 0 129 245 1 375 14 18 126 0 158
एकूण 0 433 367 22 822 0 116 263 16 395
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 120 84 6 210 0 5 62 0 67
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 160 521 1269 73 2023 0 64 360 7 431
पैकी मुली 0 253 614 29 896 0 47 174 2 223
एकूण 0 2011 2396 71 4478 0 418 847 101 1366
8 भोकर
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 77 0 77
एकूण 0 957 322 139 1418 0 2 165 59 226
9 उमरी
पैकी मुली 0 507 137 61 705 0 2 74 31 107
एकूण 0 914 262 0 1176 0 334 525 0 859
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 1152 1707 325 3184 6 115 428 72 621
पैकी मुली 0 569 666 129 1364 3 35 106 15 159
एकूण 170 578 767 185 1700 0 37 240 11 288
पैकी मुली 0 59 32 0 91 0 4 10 0 14
एकूण 0 369 124 47 540 0 30 117 18 165
13 लोहा
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 531 557 77 1165 0 25 102 90 217
14 कंधार
पैकी मुली 0 280 212 22 514 0 10 35 22 67
एकूण 0 237 502 0 739 3 29 183 0 215
15 मुखेड
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 13173 6304 2154 21631 0 3831 8246 549 12626
पैकी मुली 0 1275 675 178 2128 0 344 762 39 1145
एकूण 6792 29289 17604 3730 57415 809 5174 12868 1060 19911
पैकी मुली 163 3747 2693 454 7057 38 460 1806 149 2453
164
स्थानन नवना
शास क अनुदानन नवना स्थाननक अनुदानन अनुदा एकू ण नवद्याथी
14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
0 0 138 39 177 0 0 0 0 0 2926
0 0 68 18 86 0 0 0 0 0 1259
495 0 359 15 869 0 0 136 0 136 14674
683 0 0 0 683 0 0 0 0 0 997
31 0 79 0 110 0 0 124 0 124 3467
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 117 0 117 0 0 50 0 50 1280
0 0 62 0 62 0 0 17 0 17 612
0 0 0 1 1 0 0 13 0 13 1231
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 13 0 13 0 0 0 0 0 290
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 158 0 158 0 0 0 81 81 2693
8 0 68 0 76 0 0 0 22 22 1217
0 0 987 0 987 0 0 0 0 0 6831
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 77
0 0 121 6 127 0 0 0 0 0 1771
0 0 46 3 49 0 0 3 0 3 864
0 0 86 0 86 0 0 0 0 0 2121
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
8 0 121 35 164 0 0 115 0 115 4084
4 0 40 12 56 0 0 35 0 35 1614
0 0 164 44 208 0 0 0 0 0 2196
0 0 3 0 3 0 0 0 0 0 108
0 0 78 32 110 0 0 102 0 102 917
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 64 15 79 0 0 12 0 12 1473
0 0 25 9 34 0 0 6 0 6 621
0 0 81 0 81 0 0 0 0 0 1035
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 7726 0 0 7726 0 0 0 0 0 41983
0 844 0 0 844 0 0 0 0 0 4117
534 7726 2566 187 11013 0 0 552 81 633 88972
695 844 312 42 1893 0 0 61 22 83 11486
165
तक्ता 8.6
शै क्षनणक संस्थांतील अल्पसंययांक नवद्यार्थ्ययंची संयया
नवना
क्र. तालुका बाब शासकीय संस्था अनुदाननत अनुदाननत एकू ण कीय संस्था अनुदाननत ननत एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
एकूण 190 709 144 46 1089 0 0 164 41 205
1 माहु र
पैकी मुली 0 328 56 16 400 0 0 65 16 81
एकूण 0 2214 3034 274 5522 0 20 780 26 826
2 वकनिि
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
वहमायत एकूण 0 163 0 0 163 0 43 140 27 210
3
नगर पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 59 5848 1787 35 7729 34 189 949 0 1172
4 हदगाि
पैकी मुली 19 2903 778 14 3714 8 77 424 0 509
एकूण 0 3123 478 261 3862 0 689 745 58 1492
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 4147 1900 21 6068 0 371 624 42 1037
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 110 2006 2428 404 4948 0 60 404 15 479
पैकी मुली 0 979 1204 221 2404 0 25 175 2 202
एकूण 0 1419 127 55 1601 0 127 154 4 285
8 भोकर
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 545 258 134 937 0 0 59 16 75
9 उमरी
पैकी मुली 0 301 111 59 471 0 0 27 4 31
एकूण 0 1262 911 6 2179 0 561 974 5 1540
पैकी मुली 0 685 503 0 1188 0 236 507 1 744
एकूण 0 2021 1015 201 3237 225 80 218 57 580
पैकी मुली 0 974 422 98 1494 50 12 93 18 173
एकूण 17 1874 1091 644 3626 0 29 315 50 394
पैकी मुली 0 158 40 0 198 0 19 22 0 41
एकूण 0 2436 508 320 3264 0 70 155 49 274
13 लोहा
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 2342 2485 366 5193 0 28 824 127 979
14 कंधार
पैकी मुली 0 1218 1080 178 2476 0 10 356 32 398
एकूण 0 622 1500 0 2122 0 117 518 15 650
15 मुखेड
पैकी मुली 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 13173 6304 2154 21631 0 3831 8246 549 12626
पैकी मुली 0 716 1146 194 2056 0 270 319 39 628
एकूण 376 43904 23970 4921 73171 259 6215 15269 1081 22824
पैकी मुली 19 8262 5340 780 14401 58 649 1988 112 2807
166
स्थानन नवना एकू ण
शास क अनुदानन नवना स्थाननक अनुदानन अनुदा नवद्याथी
14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
0 0 10 4 14 0 0 0 0 0 1308
0 0 5 2 7 0 0 0 0 0 488
0 0 326 0 326 0 0 46 0 46 6720
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 34 0 34 0 0 16 0 16 423
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 337 0 337 0 0 3 0 3 9241
0 0 184 0 184 0 0 2 0 2 4409
0 0 0 8 8 0 0 17 0 17 5379
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 98 10 108 0 0 0 0 0 7213
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 126 0 126 0 0 443 0 443 5996
0 0 45 0 45 0 0 409 0 409 3060
0 0 629 0 629 0 0 0 0 0 2515
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 9 0 9 0 0 0 0 0 1021
0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 503
0 0 283 0 283 0 0 7 0 7 4009
0 0 155 0 155 0 0 1 0 1 2088
0 0 135 129 264 0 0 58 0 58 4139
0 0 40 50 90 0 0 10 0 10 1767
0 0 118 150 268 0 0 0 0 0 4288
0 0 2 0 2 0 0 0 0 0 241
0 0 140 60 200 0 0 35 14 49 3787
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 502 41 543 0 0 22 0 22 6737
0 0 232 6 238 0 0 8 0 8 3120
0 0 189 0 189 0 0 0 0 0 2961
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 7726 0 0 7726 0 0 0 0 0 41983
0 686 0 0 686 0 0 0 0 0 3370
0 7726 2936 402 11064 0 0 647 14 661 107720
0 686 664 58 1408 0 0 430 0 430 19046
आधार : वशक्षण अवधकारी, विल्ह्हा पवरषद
167
तक्ता 8.7
साक्षरतेचे प्रमाण
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव : 2001
साक्षरता (टक्केवारी)
अ. ग्रामीण/ अनुसनू चत जाती अनुसनू चत जमाती
क्र. तालुके नागरी एकू ण पुरुष ख्स्त्रया एकू ण पुरुष ख्स्त्रया एकू ण पुरुष ख्स्त्रया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
एकूण 72.63 85.33 59.17 - - - - - -
1 माहु र ग्रामीण 72.63 85.33 59.17 - - - - - -
नागरी 0 0 0 - - - - - -
एकूण 66.22 79.73 52.16 - - - - - -
2 वकनिि ग्रामीण 64.96 79.14 50.2 - - - - - -
नागरी 75.39 84.02 66.38 - - - - - -
61.86 74.8 48.28 - - - - - -
वहमायत एकूण
3 ग्रामीण 61.86 74.8 48.28 - - - - - -
नगर 0 0 0 - - - - - -
नागरी
एकूण 69.55 81.66 56.5 - - - - - -
4 हदगाि ग्रामीण 68.67 80.97 55.42 - - - - - -
नागरी 77.13 87.59 65.81 - - - - - -
एकूण 65.5 78.34 51.88 - - - - - -
5 अधापूर ग्रामीण 65.5 78.34 51.88 - - - - - -
नागरी 0 0 0 - - - - - -
एकूण 78.42 87.13 68.94 - - - - - -
6 नांदेड ग्रामीण 69.03 81.03 56.17 - - - - - -
नागरी 81.82 89.32 73.31 - - - - - -
एकूण 62.85 76.59 48.35 - - - - - -
7 मुदखेड ग्रामीण 61.15 75.78 45.93 - - - - - -
नागरी 70.03 79.88 58.99 - - - - - -
एकूण 65.1 79.61 49.98 - - - - - -
8 भोकर ग्रामीण 65.1 79.61 49.98 - - - - - -
नागरी 0 0 0 - - - - - -
एकूण 61.84 74.47 46.77 - - - - - -
9 उमरी ग्रामीण 59.49 74.45 44.16 - - - - - -
नागरी 77.34 89.52 64.36 - - - - - -
एकूण 61.96 75.88 47.82 - - - - - -
10 धमाबाद ग्रामीण 58.62 73.62 43.52 - - - - - -
नागरी 68.1 79.98 55.84 - - - - - -
एकूण 60.04 73.89 45.58 - - - - - -
11 वबलोली ग्रामीण 59.73 74.03 44.73 - - - - - -
नागरी 61.45 73.23 49.39 - - - - - -
एकूण 65.36 80.1 49.8 - - - - - -
12 नायगांि ग्रामीण 65.36 80.1 49.8 - - - - - -
नागरी 0 0 0 - - - - - -
एकूण 68.22 83.04 52.54 - - - - - -
13 लोहा ग्रामीण 67.21 82.39 51.16 - - - - - -
नागरी 77.54 89.05 65.36 - - - - - -
एकूण 67.75 82.5 51.87 - - - - - -
14 कंधार ग्रामीण 66.76 82.08 50.34 - - - - - -
नागरी 76.5 86.17 65.66 - - - - - -
एकूण 66.98 79.7 52.89 - - - - - -
15 मुखेड ग्रामीण 65.65 78.94 51.65 - - - - - -
नागरी 74.92 86.11 63.18 - - - - - -
एकूण 65.43 78.11 52.15 - - - - - -
16 दे गलूर ग्रामीण 62.36 75.78 78.34 - - - - - -
नागरी 75.01 85.37 64.12 - - - - - -
एकू ण 68.52 81.14 55.12 - - - - - -
एकुण नजल्हा ग्रामीण 65.28 79.14 50.67 - - - - - -
नागरी 78.61 87.3 69.21 - - - - - -
168
तक्ता 8.7
साक्षरतेचे प्रमाण
साक्षरता (टक्केवारी)
अ. ग्रामीण/ अनुसनू चत जाती अनुसनू चत जमाती
क्र. तालुके नागरी एकू ण पुरुष ख्स्त्रया एकू ण पुरुष ख्स्त्रया एकू ण पुरुष ख्स्त्रया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
एकूण 76.87 85.91 67.25 79.84 87.7 72 72.6 82.62 62.5
1 माहु र ग्रामीण 76.87 85.91 67.25 79.84 87.7 72 72.6 82.62 62.5
नागरी 0 0 0 -- -- -- -- -- --
एकूण 74.05 84.04 63.74 79.24 88.1 70 71.4 81.34 61.3
2 वकनिि ग्रामीण 72.34 83.13 61.22 77.19 86.9 67 70.8 81 60.6
नागरी 82.84 88.66 76.79 85.28 91.9 78 81.5 87.66 74.9
72.47 81.35 63.13 71.94 81.2 62 65.3 74.12 56
वहमायत एकूण
3 ग्रामीण 72.47 81.35 63.13 71.94 81.2 62 65.3 74.12 56
नगर 0 0 0 -- -- -- -- -- --
नागरी
एकूण 75.67 84.5 66.3 73.05 82.6 63 68.1 78.74 56.8
4 हदगाि ग्रामीण 75.12 84.17 65.51 72.37 82.1 62 67.9 78.64 56.6
नागरी 80.33 87.34 72.97 80.52 87.9 73 76 84.14 68.5
एकूण 74.17 83.02 64.75 72.71 81.8 63 67.9 77.82 56.7
5 अधापूर ग्रामीण 74.17 83.02 64.75 72.71 81.8 63 67.9 77.82 56.7
नागरी 0 0 0 -- -- -- -- -- --
एकूण 83.57 89.23 67.25 80.72 88.1 73 84.7 90.83 78
6 नांदेड ग्रामीण 75.42 84.7 65.42 74.65 83.5 65 77.3 86.38 67.7
नागरी 85.47 90.29 80.31 82.4 89.4 75 85.7 91.42 79.4
एकूण 73.47 82.72 63.54 72.23 81.6 63 70.5 81.25 58.8
7 मुदखेड ग्रामीण 72.27 82.11 61.96 70.28 79.8 60 69.6 80.55 57.6
नागरी 78.13 84.95 70.07 81.71 90 73 76.9 85.96 67
एकूण 73.04 83.67 61.85 71.19 81.7 60 70.9 82.44 58.4
8 भोकर ग्रामीण 70.61 82.62 58.07 68.61 79.8 57 70.3 82.24 57.5
नागरी 80.78 86.95 74.11 80.14 87.9 72 77 84.6 68.8
एकूण 70.55 80.88 59.87 68.25 78.4 58 70.3 80.87 59.2
9 उमरी ग्रामीण 69.62 80.25 58.6 67.04 76.9 57 69.2 80.14 57.8
नागरी 76.37 84.84 67.71 74.83 86.1 63 81.3 88.28 73.8
एकूण 72.08 81.92 62.24 67.53 77.5 58 67.2 78.01 56.4
10 धमाबाद ग्रामीण 70.3 80.98 59.57 65.64 75.3 56 69.1 79.72 58.2
नागरी 75.37 83.66 67.15 71.94 82.4 62 63.1 74.23 52.7
एकूण 67.78 78.3 59.89 65.85 75.9 55 64.3 74.77 53.2
11 वबलोली ग्रामीण 67.15 77.98 55.87 64.96 75.1 54 65.5 76.05 53.9
नागरी 70.76 79.83 61.61 72.69 82 63 62.7 73.01 52.3
एकूण 72.72 82.25 62.72 69.93 79.1 60 70 80.29 59.2
12 नायगांि ग्रामीण 72.72 82.25 62.72 69.93 79.1 60 70 80.29 59.2
नागरी 0 0 0 -- -- -- -- -- --
एकूण 73.54 84.2 62.24 70.45 80.8 59 72.5 81.76 62.4
13 लोहा ग्रामीण 72.96 83.9 61.37 69.59 80.2 58 72.4 81.81 62.1
नागरी 78.64 86.93 69.95 78.72 87.4 70 82.5 78.26 88.2
एकूण 73.92 83.58 63.6 72.26 81.5 62 70.5 79.84 60.2
14 कंधार ग्रामीण 73.35 83.41 62.65 71.15 80.7 61 70.4 79.81 59.9
नागरी 78.99 85.09 72.22 81.24 87.8 74 82.4 82.5 52.4
एकूण 73.13 82.77 62.89 69.64 78.9 60 72.8 82.12 63.3
15 मुखेड ग्रामीण 72.3 82.15 61.81 68.72 78.1 59 72.2 81.65 62.6
नागरी 81.05 88.7 73.09 82.57 90.6 75 76.9 85.3 68.4
एकूण 73.02 82.07 63.66 68.92 78.1 59 69.6 79.01 59.8
16 दे गलूर ग्रामीण 71.02 80.7 60.97 67.97 77.3 58 67.9 77.34 57.9
नागरी 79.28 86.43 72 74.62 83.6 66 73.4 82.82 63.9
एकू ण 75.45 84.27 66.14 73.18 82.2 64 70.6 80.5 61
एकुण नजल्हा ग्रामीण 72.6 82.59 62.09 70.31 79.9 60 69.7 79.93 59
नागरी 82.99 88.71 76.93 81.18 88.6 73 75.1 83.88 67
169
तक्ता 8.8
इयत्ताननहाय नवद्यार्थ्ययंची संयया
अ.क्र. तालुका नवद्याथी संयया
1ली 2 री 3 री 4 थी 5 वी
मुले मुली मुले मुली मुले मुली मुले मुली मुले मुली
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1 माहु र 1350 1250 1445 1335 1326 1185 1110 999 940 900
2 वकनिि 2940 2735 3030 2850 2816 2626 2445 2254 2326 1895
3 वहमायत 1170 1160 1220 1100 1098 1094 1219 1166 990 1065
नगर
4 हदगाि 2690 2555 2500 2446 2585 2400 2570 2560 2500 2495
5 अधापूर 1140 1050 1200 1140 1215 1100 1292 1200 1090 1085
6 नांदेड 2271 2091 2176 2081 2166 2066 2024 1959 2086 1819
7 मुदखेड 1515 1430 1575 1409 1426 1398 1400 1240 1239 1178
8 भोकर 1600 1465 1550 1410 1634 1575 1616 1500 1602 1505
9 उमरी 1040 1000 1080 850 1044 980 1025 1010 965 1065
10 धमाबाद 1020 966 1040 940 892 736 740 695 736 626
11 वबलोली 1848 1742 1857 1722 1845 1745 1730 1720 1661 1659
12 नायगांि 1954 1785 1897 1699 1802 1754 1920 1752 1500 1760
13 लोहा 2794 2690 2690 2575 2597 2469 2465 2500 2270 2390
14 कंधार 2500 2440 2600 2469 3052 2982 2850 2745 2654 2565
15 मुखेड 2785 2560 2725 2690 2510 2400 2666 2558 2150 2140
16 दे गलूर 2842 2712 2884 2775 2550 2460 2289 2500 2300 2302
एकुण नजल्हा 31459 29631 31469 29491 30558 28970 29361 28358 27009 26449

नवद्याथी संयया
6 वी 7 वी 8 वी 9 वी 10 वी
मुले मुली मुले मुली मुले मुली मुले मुली मुले मुली
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
920 773 860 775 831 748 675 494 704 537
1705 1445 1550 1420 1417 1245 900 700 750 722
950 945 964 900 694 690 585 580 477 393
2330 2325 2252 2264 1893 1765 1620 1530 1454 1398
1019 1090 1100 959 984 866 882 777 783 752
1875 1846 1885 1668 1427 1358 1414 1266 1081 1025
1192 1139 1015 957 983 968 848 812 738 668
1475 1220 1275 1209 1183 1008 1028 898 960 777
939 921 870 849 714 695 665 613 639 619
713 562 1142 915 1138 1016 1228 1058 1448 1196
1710 1460 1665 1375 1350 1060 855 753 950 845
1774 1766 1670 1665 1473 1463 1374 1195 1232 1161
2250 2246 2015 2040 1593 1554 2414 1968 2222 1590
2630 2520 2460 2340 2640 2440 2575 2400 2352 2200
2000 1937 1750 1752 1473 1426 1456 1351 1396 1108
2114 2100 1900 1995 1952 1960 1698 1721 1298 1555
25596 24295 24373 23083 21745 20262 20217 18116 18484 16546
170
नवद्याथी संयया
11 वी 12 वी एकू ण
मुले मुली मुले मुली मुले मुली
23 24 25 26 27 28
665 520 495 361 11321 9877
667 514 404 265 20950 18671
879 296 294 292 10540 9681
959 897 787 590 24140 23225
323 293 299 288 11327 10600
1106 929 1034 852 20545 18960
726 668 596 448 13253 12315
617 493 512 398 15052 13458
428 396 397 393 9806 9391
1226 1146 1145 1089 12468 10945
1082 724 1000 990 17553 15795
900 776 915 700 18411 17476
599 498 524 422 24433 22942
2296 2200 2671 2518 31280 29819
1315 1026 1199 981 23425 21929
1320 1296 1194 1292 24341 24668
15108 12672 13466 11879 288845 269752
171
तक्ता 8.9
प्राथनमक शाळांतील नवद्यार्थ्ययंचे उत्तीणवतेचे प्रमाण (टक्केवारी)
अ.क्र. तालुका उत्तीणड विद्यार्थ्ययंची संयया
इ. 4 थी इ. 8 िी
मुले मुली एकूण मुले मुली एकूण
1 2
3 4 5 6 7 8
1 माहु र 1104 992 2096 828 745 1573
2 वकनिि 2441 2250 4691 1414 1241 2655
3 वहमायत 1217 1161 2378 691 687 1378

नगर
4 हदगाि 2567 2551 5118 1890 1763 3653
5 अधापूर 1290 1196 2486 980 864 1844
6 नांदेड 2020 1950 3970 1423 1355 2778
7 मुदखेड 1395 1232 2627 980 965 1945
8 भोकर 1610 1496 3106 1180 1005 2185
9 उमरी 1020 1000 2020 711 691 1402
10 धमाबाद 739 690 1429 1135 1013 2148
11 वबलोली 1728 1711 3439 1347 1057 2404
12 नायगांि 1913 1746 3659 1470 1460 2930
13 लोहा 2459 2492 4951 1590 1551 3141
14 कंधार 2846 2740 5586 2637 2437 5074
15 मुखेड 2655 2550 5205 1470 1423 2893
16 दे गलूर 2280 2492 4772 1950 1957 3907
एकुण नजल्हा 29284 28249 57533 21696 20214 41910
आधार : विल्ह्हा प्राथवमक आवण माध्यवमक वशक्षणावधकारी, नांदेड
172
प्राथनमक शाळांतील नवद्यार्थ्ययंच्या गळतीचे प्रमाण
अ.क्र. तालुका नवद्यार्थ्ययंच्या गळतीचे प्रमाण

इ. 4थी इ. 8 वी
मुले मुली एकू ण मुले मुली एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 0.54 0.7 1.24 0.36 0.4 0.76
2 वकनिि 0.16 0.17 0.33 0.21 0.32 0.53
3 वहमायत नगर 0.16 0.42 0.58 0.43 0.43 0.86
4 हदगाि 0.11 0.35 0.46 0.16 0.11 0.27
5 अधापूर 0.15 0.33 0.48 0.4 0.23 0.63
6 नांदेड 0.16 0.45 0.61 0.28 0.22 0.5
7 मुदखेड 0.35 0.64 0.99 0.31 0.31 0.62
8 भोकर 0.37 0.26 0.63 0.25 0.3 0.55
9 उमरी 0.48 0.99 1.47 0.42 0.58 1
10 धमाबाद 0.13 0.71 0.84 0.26 0.3 0.56
11 वबलोली 0.11 0.52 0.63 0.22 0.28 0.5
12 नायगांि 0.36 0.34 0.7 0.2 0.21 0.41
13 लोहा 0.24 0.32 0.56 0.19 0.19 0.38
14 कंधार 0.14 0.18 0.32 0.11 0.12 0.23
15 मुखेड 0.41 0.31 0.72 0.2 0.21 0.41
16 दे गलूर 0.39 0.32 0.71 0.1 0.15 0.25
एकुण नजल्हा 2.52 2.69 2.61 0.23 0.24 0.47
आधार : विल्ह्हा प्राथवमक आवण माध्यवमक वशक्षणावधकारी , नांदेड
173
शारीनरक नशक्षण महानवद्यालये , नक्रडांगणे, नक्रडा संस्था आनण नक्रडा नशष्ट्यवृत्तीधारक
नजल्हा- नांदेड संदभव वषव- 2013-14
शारीनरक अनधकृ त नक्रडा संकुले, खे ळाच्या
नशक्षण क्रीडांगणे, व्यायाम शाळा स्टे नडयम
महानव (संयया) ची वषात घेतलेली
द्यालये नक्रडा व्यायाम संयया अनधकृ त जलतरण नक्रडा प्रनशक्षण
अ.क्र. तालुका (संयया) संकुले नक्रडांगणे शाळा तलाव (संयया) नशनबरे (संयया)
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 माहु र - 1 3 3 - - 13
2 वकनिि - 1 13 12 1 - 13
3 वहमायत 1 2 1 - -
नगर 13
4 हदगाि - 1 0 5 - - 13
5 अधापूर - 1 0 4 1 - 13
6 नांदेड 2 2 5 45 2 2 58
7 मुदखेड - 1 1 1 1 - 14
8 भोकर 1 0 4 - - 13
9 उमरी - 1 0 1 - - 13
10 धमाबाद - 1 2 3 - - 14
11 वबलोली - 1 2 3 - - 13
12 नायगांि - 1 2 10 - - 13
13 लोहा - 1 1 9 1 - 13
14 कंधार - 1 2 19 1 - 13
15 मुखेड - 1 5 9 1 - 14
16 दे गलूर - 1 3 7 1 - 14
एकुण नजल्हा 2 17 41 136 9 2 257
नजल्हा/राज्यपातळीव
र ननवड झालेल्या नक्रडा नशष्ट्यवृत्ती
खे ळाडूं ची संयया धारकांची संयया नवशे ष पुरस्कार प्राप्टत खे ळाडूं ची संयया मान्यताप्रा
नजल्हा राज्य आंतर प्टत नक्रडा
स्तरीय स्तरीय राष्ट्रीय राष्ट्रीय प्रनशक्षक
एकू ण पै की मुली एकू ण पै की मुली पुरस्कार पुरस्कार पुरस्कार पुरस्कार (संयया)
10 11 12 13 14 15 16 17 18
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
502 250 - -- - - - - -
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
8206 4000 16 5 4 0 0 0 3
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
502 250 - - - - - - -
15736 7750 16 5 4 0 0 0 3
आधार : विल्ह्हा वक्रडा अवधकारी कायालय, नांदेड
174
इयत्ता दहावी नंतर नवनवध क्षे त्रातील उपलब्ध प्रवेश क्षमता
अ. तालुका प्रवेश क्षमता
क्र. आय.टी.आय. तंत्रननकेतन एम.सी.व्ही.सी. नवज्ञान शाखा वानणज्य शाखा कला शाखा इतर
शासकीय खाजगी शासकीय खाजगी शासकी खाजगी शासकीय खाजगी शासकी खाजगी शासकी खाजगी शास खा.
य य य
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
1 माहु र 84 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 120 - -
2 वकनिि 80 0 0 0 0 60 0 120 0 120 0 360 - -
3 वहमायत नगर 52 0 0 0 0 0 0 120 0 120 0 120 - -
4 हदगाि 256 0 0 0 0 60 0 120 0 120 0 320 - -
5 अधापूर 64 0 0 0 0 0 0 120 0 120 0 120 - -
6 नांदेड 800 372 120 120 60 300 0 1080 0 1320 0 120 - 600
7 मुदखेड 96 0 0 0 0 0 0 120 0 120 0 120 - -
8 भोकर 74 0 0 0 0 60 0 120 0 120 0 240 - -
9 उमरी 156 0 0 0 0 60 0 0 0 0 0 120 - -
10 धमाबाद 164 0 0 0 0 80 0 120 0 120 0 240 - -
11 वबलोली 100 0 0 0 0 40 0 120 0 120 0 120 - -
12 नायगांि 64 52 0 0 0 60 0 120 0 120 0 120 - -
13 लोहा 121 22 0 0 0 60 0 120 0 120 0 480 - -
14 कंधार 64 46 0 0 0 60 0 240 0 120 0 600 - 120
15 मुखेड 94 0 0 0 0 120 0 240 0 120 0 960 - -
16 दे गलूर 156 0 0 0 60 60 0 240 0 120 0 600 - -
एकुण नजल्हा 2425 492 120 120 120 1020 0 3000 0 2880 0 4760 - 720
175
वषाच्या सुरुवातीला प्राप्टत अजाची संयया व प्रवेश नमळालेल्या नवद्यार्थ्ययंची संयया
अ. तालुका संस्थे चा प्रकार
क्र. आय.टी.आय. तंत्रननकेतन एम.सी.व्ही.सी. नवज्ञान शाखा वानणज्य शाखा कला शाखा इतर
प्राप्टत अजव प्रवेश प्राप्टत अजव प्रवेश प्राप्टत प्रवेश प्राप्टत प्रवेश प्राप्टत प्रवेश प्राप्टत प्रवेश प्राप्टत प्रवेश
अजव अजव अजव अजव अजव
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
1 माहु र 140 84 0 0 0 0 0 0 0 0 150 100 0 0
2 वकनिि 112 80 0 0 61 61 145 120 190 120 420 350 0 0
3 वहमायत नगर 30 23 0 0 0 0 122 100 170 100 130 110 0 0
4 हदगाि 1104 256 0 0 65 65 115 100 165 110 130 110 0 0
5 अधापूर 102 64 0 0 0 0 115 100 155 100 150 115 0 0
6 नांदेड 732 610 160 120 350 342 1100 900 1450 1100 200 100 650 580
7 मुदखेड 154 96 0 0 0 0 135 100 225 100 155 100 0 0
8 भोकर 214 74 0 0 65 65 140 110 180 100 290 210 0 0
9 उमरी 226 123 0 0 44 44 0 0 190 110 180 110 0 0
10 धमाबाद 475 164 0 0 71 71 115 100 165 90 295 220 0 0
11 वबलोली 107 55 0 0 50 50 125 90 210 110 165 100 0 0
12 नायगांि 72 38 0 0 59 59 150 110 205 100 210 120 0 0
13 लोहा 237 72 0 0 41 41 140 100 190 100 555 440 0 0
14 कंधार 171 49 0 0 55 55 380 200 185 115 675 550 235 100
15 मुखेड 180 78 0 0 66 66 300 200 140 90 990 910 0 0
16 दे गलूर 149 129 0 0 66 66 290 210 320 120 740 580 0 0
एकुण नजल्हा 4205 1995 160 120 993 985 3372 2540 4140 2565 5435 4225 885 680
176
नजल््यातील महानवद्यालयांबाबतची मानहती
शासकीय महानवद्यालये खाजगी /शासकीय अनुदाननत महानवद्यालये
नशक्षकां नवद्यार्थ्ययंची गृहांची नवद्यार्थ्ययंची गृहांची
ची संयया सुनवधा नशक्षकां संयया सुनवधा
अ.क्र. तालुका बाब संयया संयया मुले मुली असलेले संयया ची संयया मुले मुली असलेले
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
एकूण 0 0 0 0 0 1 17 350 143 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 2 32 474 218 2
0 0 0 0 0 0 0 0 0
वहमायत एकूण 0 0 0 0 0 1 17 288 169 1
3 पैकी
नगर 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 1 19 361 215 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 1 19 208 143 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 2 90 1896 990 4 12 359 8128 5974 12
0 0 0 0 2 1 60 0 0 1
एकूण 0 0 0 0 0 1 9 114 93 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 1 26 399 186 1
8 भोकर पैकी 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 1 32 186 134 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 1 34 400 266 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 2 38 371 173 2
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 1 25 306 154 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 2 39 518 256 2
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 2 39 1073 314 2
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 4 107 779 373 4
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 3 57 866 594 3
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
एकू ण 2 90 1896 990 4 36 869 14821 9405 36
एकुण नजल्हा पै की
0 0 0 0 2 1 60 0 0 1
मुलंकनरता
177
खाजगी नवनाअनुदाननत महानवद्यालये एकू ण महानवद्यालये
स्वच्छता
नवद्यार्थ्ययंची गृहांची स्वच्छता
संयया सुनवधा नवद्यार्थ्ययंची संयया गृहांची
नशक्षकां असलेले नशक्षकां सुनवधा
अ. ची महानव ची असलेले
क्र. तालुका बाब संयया संयया मुले मुली द्यालये संयया संयया मुले मुली महानवद्यालये
1 2 3 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
एकूण 3 12 44 15 3 4 29 394 158 4
1 माहु र पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 5 22 201 106 5 7 54 675 324 7
2 वकनिि पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
वहमायत एकूण 0 0 0 0 0 1 17 288 169 1
3 पैकी मुलं
नगर 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 4 19 186 131 4 5 38 547 346 5
4 हदगाि पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 1 3 23 9 1 2 22 231 152 2
5 अधापूर पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 52 278 7679 3879 52 66 727 17703 10843 68
6 नांदेड पैकी मुलं
1 6 0 100 1 2 66 0 100 4
कवरता
एकूण 0 0 0 0 0 1 9 114 93 1
7 मुदखे ड पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 1 12 100 60 1 2 38 499 246 2
8 भोकर पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 0 0 0 0 0 1 32 186 134 1
9 उमरी पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 0 0 0 0 0 1 34 400 266 1
10 धमाबाद पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 3 15 149 59 3 5 53 520 232 5
11 वबलोली पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 3 35 240 120 3 4 60 546 274 4
12 नायगांि पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 8 50 193 90 8 10 89 711 346 10
13 लोहा पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 8 222 990 585 8 10 261 2063 899 10
14 कंधार पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 3 20 110 40 3 7 127 889 413 7
15 मुखेड पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकूण 2 45 380 188 2 5 102 1246 782 5
16 दे गलूर पैकी मुलं
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
कवरता
एकू ण 94 739 10295 5382 94 133 1758 27012 15777 137
एकुण नजल्हा पैकी
1 6 0 100 1 2 66 0 100 4
मुलंकनर
आधार:- सहसंचालक, उच्च नशक्षण नवभाग, नांदेड
178
तक्ता 8.15†
व्यावसानयक नशक्षण संस्था
शै क्षनणक संस्था प्रकार
अनभयांनत्रकी नशक्षण संस्था
तांनत्रक व व्यवसाय नशक्षणाच्या शाळा पदनवका स्तरावरील पदवी स्तरावरील
अ. संस्था प्रवेश प्राप्टत संस्था प्रवेश प्राप्टत संस्था प्रवेश
क्र. तालुका संयया क्षमता अजव प्रवेश संयया क्षमता अजव प्रवेश संयया क्षमता प्राप्टत अजव प्रवेश
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
1 माहु र 0 0 0 0 - - - - - - - -
2 वकनिि 1 120 143 120 - - - - - - - -

0 0 0 0 - - - - - - - -
नगर
4 हदगाि 1 120 106 106 - - - - - - - -
5 अधापूर 0 0 0 0 - - - - - - - -
6 नांदेड 1 240 297 240 - - - - - - - -
7 मुदखे ड 1 120 108 108 - - - - - - - -
8 भोकर 0 0 0 0 - - - - - - - -
9 उमरी 0 0 0 0 - - - - - - - -
10 धमाबाद 1 120 120 120 - - - - - - - -
11 वबलोली 0 0 0 0 - - - - - - - -
12 नायगांि 0 0 0 0 - - - - - - - -
13 लोहा 0 0 0 0 - - - - - - - -
14 कंधार 1 120 125 120 - - - - - - - -
15 मुखेड 0 0 0 0 - - - - - - - -
16 दे गलूर 1 120 106 106 - - - - - - - -
एकुण विल्ह्हा 7 960 1005 920 - - - - - - - -
आधार : विल्ह्हा तंत्रवशक्षण अवधकारी, नांदेड
टिऩ :- शन 2013-14 ची ÛúòÖ»Ö´Ö 7 ŸÖê 14 ®ÖµÖÔŸÖ“Öß माटषती अप्राप्त अशल्याने ŸÖê ÛúÖò»Ö´Ö ×Ö¸ÓüÛú †ÖÆêüŸÖ.
179
तक्ता 8.15 (ब )
शैक्षनणक संस्था प्रकार
वैद्यनकय नशक्षण संदभव वषव : 2013-14
पदनवका स्तरावरील पदवी स्तरावरील
अ. तालुका संस्था प्रवेश * प्राप्टत प्रवेश संस्था प्रवेश *प्राप्टत प्रवेश
क्र. संयया क्षमता अजव संयया क्षमता अजव
1 2 15 16 17 18 19 20 21 22
1 माहु र 0 0 0 0 0 0 0 0
2 वकनिि 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
नगर
4 हदगाि 0 0 0 0 0 0 0 0
5 अधापूर 0 0 0 0 0 0 0 0
6 नांदेड 0 0 0 0 0 0 0 0
7 मुदखे ड 0 0 0 0 0 0 0 0
8 भोकर 0 0 0 0 0 0 0 0
9 उमरी 0 0 0 0 0 0 0 0
10
धमाबाद 0 0 0 0 0 0 0 0
11
वबलोली
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
13
लोहा 0 0 0 0 0 0 0 0
14
कंधार 0 0 0 0 0 0 0 0
15
मुखेड 0 0 0 0 0 0 0 0
16 दे गलूर 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0
आधार : महाराष्र आरोग्य विज्ञान विद्यापीठ, नावशक/ एम.िी.एम.िैद्यकीय महाविद्यालय (अवभमत)
विप:- सिड प्रिेश कृद्रीय पध्दतीने होत असल्ह्याने प्रिेश अिाची संयया उपलब्ध नाही.
तक्ता 8.15 (क)

शैक्षनणक संस्था प्रकार
औषधीद्रव्य विभाग संदभड िषड : 2013-14
अ. तालूका पदनवका स्तरावरील पदवी स्तरावरील प्रवेश
क्र. संस्था प्रवेश * प्राप्टत प्रवेश संस्था प्रवेश *प्राप्टत
संयया क्षमता अजव संयया क्षमता अजव
1 2 23 24 25 26 27 28 29 30
1 माहु र 0 0 0 0 0 0 0 0
2 वकनिि 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
नगर
4 हदगाि 0 0 0 0 0 0 0 0
5 अधापूर 0 0 0 0 0 0 0 0
6 नांदेड 0 0 0 0 0 0 0 0
7 मुदखे ड 0 0 0 0 0 0 0 0
8 भोकर 0 0 0 0 0 0 0 0
9 उमरी 0 0 0 0 0 0 0 0
10 धमाबाद 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
13 लोहा 0 0 0 0 0 0 0 0
14 कंधार 0 0 0 0 0 0 0 0
15
मुखेड 0 0 0 0 0 0 0 0
16 दे गलूर 0 0 0 0 0 0 0 0
एकूण 0 0 0 0 0 0 0 0
आधार : सहसंचालक, तंत्र वशक्षण / अवधष्ठाता, शासकीय िैद्यवकय महाविद्यालय, औरं गाबाद
180
शाळाजधनक आरोग्य वळभाग
181
साववजननक व शासन सहाय्यीत वैद्यकीय सुनवधांची मानहती
नजल्हा :- नांदेड संदभव :- 2013-14
अ. क्र. तालुका साववजननक वैद्यकीय सुनवधा (संयया)
रुग्णालये नवशेष दवाखाने प्रसूनतगृहे प्राथनमक उपकंद्रे डॉक्टर पनरचानरका
रुग्णालये आरोग्य कंद्रे व वैद्य
(कँ सर,
टी.बी. इ.)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 1 0 4 6 5 28 12 33
2 वकनिि 2 0 8 11 9 65 21 14
3 वहमायत नगर 1 0 1 2 2 14 4 16
4 हदगाि 1 0 1 32 6 31 10 37
5 अधापूर 0 0 2 2 2 11 5 13
6 नांदेड 3 1 10 6 6 17 12 23
7 मुदखेड 2 0 2 4 2 13 4 15
8 भोकर 1 0 3 11 3 17 7 20
9 उमरी 1 0 1 2 1 12 2 13
10 धमाबाद 1 0 1 9 1 9 4 10
11 वबलोली 1 0 1 20 5 20 9 25
12 नायगांि 1 0 1 4 3 22 6 25
13 लोहा 1 0 1 21 5 29 10 34
14 कंधार 1 0 2 30 5 31 10 36
15 मुखेड 1 0 4 8 7 34 16 41
16 दे गलूर 1 0 2 4 3 24 7 27
एकुण विल्ह्हा 19 1 34 172 65 377 139 382
182
खािांची संयया उपचार केलेले आंतररुग्ण (00) उपचार केलेले बाहयरुग्ण (00)
एकूण पैकी एकूण पैकी

एकूण ष्थत्रयां साठी मुलां साठी पुरुष ष्थत्रया मुले पुरुष ष्थत्रया मुले
11 12 13 14 15 16 17 18 19
82 40 42 9013 9191 6118 395 734 167
122 69 53 28415 29113 23840 1110 2605 403
38 22 16 8352 6233 4172 1163 27 1446
89 47 42 13015 19967 15435 1388 238 2345
24 10 14 8661 14139 7147 313 1437 173
412 308 104 21065 27716 19524 877 1765 112
56 36 20 4576 5234 4059 131 191 3
79 40 39 16544 14820 9228 2201 2406 2299
37 22 15 18012 9254 7030 1035 2041 727
27 18 9 5524 5931 4580 266 523 29
48 26 22 20455 28553 17026 708 1330 481
38 22 16 14143 16273 7141 460 1134 113
50 27 23 20193 30261 19989 855 1594 409
54 29 25 10068 25233 11550 711 1283 714
112 67 45 19578 34079 20830 975 2048 2036
53 32 21 19529 25942 15919 487 794 72

1321 815 506 237143 301939 193588 13075 20150 11529
आधार :- विल्ह्हा आरोग्य अवधकारी, नांदेड
183
खाजगी वैद्यकीय सुनवधांची मानहती
नजल्हा :- नांदेड संदभव :-
अ. क्र. तालुका खाजगी वैद्यकीय सुनवधा (संयया)
रुग्णालये नवशेष दवाखाने प्रसूनतगृहे खाटांची
रुग्णालये संयया
(कँ सर, टी.बी.
इ.)
1 2 3 4 5 6 7
1 माहु र 1 0 7 - 5
2 वकनिि 5 0 7 - 20
3 वहमायतनगर 1 0 - - 5
4 हदगाि 3 0 21 - 20
5 अधापूर 2 0 2 - 4
6 नांदेड 51 0 126 - 510
7 मुदखेड 2 0 - - 5
8 भोकर 3 0 19 - 18
9 उमरी 2 0 14 - 12
10 धमाबाद 2 0 21 - 25
11 वबलोली 2 0 14 - 20
12 नायगांि 1 0 18 - 12
13 लोहा 2 0 11 - 18
14 कंधार 2 0 5 - 8
15 मुखेड 2 0 9 - 15
16 दे गलूर 7 0 43 - 50
एकुण नजल्हा 88 0 317 - 747
आधार :- विल्ह्हा शल्ह्य वचवकत्सक , नांदेड
184
तक्ता क्रमांक :- 8.18
नजल्हा - नांदेड नंदणी केलेल्या जन्म-मृत्युंची संयया संदभव वषव: 2012-13
अ तालुका एकू ण/ नंदलेल्या जन्मांची संयया नंदलेल्या मृत्यूं ची संयया बाल मृत्यूं ची संयया पै की अभव क मृत्युंची
क्र ग्रामीण/ संयया (0 ते 1)
नागरी पुरुष ख्स्त्रया एकू ण पुरुष ख्स्त्रया एकू ण पु ख्स्त्र एकू ण पु ख्स्त्र एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
1 माहु र एकूण 454 560 1014 119 166 285 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ 1 •.ÖÖ 1
ग्रामीण 454 560 1014 119 166 285 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ 1 •.ÖÖ 1
नागरी •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ
2 वकनिि एकूण 1582 1776 3358 389 590 979 2 10 12 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ
ग्रामीण 1462 1647 3109 350 520 870 2 10 12 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ
नागरी 120 129 249 39 70 109 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ
3 वह.नगर एकूण 1114 1234 2348 211 292 503 3 1 4 7 6 13
ग्रामीण 1114 1234 2348 211 292 503 3 1 4 7 6 13
4 हदगांि एकूण 1846 1882 3728 650 480 1130 34 33 67 11 10 21
ग्रामीण 954 981 1935 589 411 1000 34 33 67 11 10 21
5 अधापुर एकूण 571 623 1194 142 243 385 3 3 6 •.ÖÖ 2 2
ग्रामीण 571 623 1194 142 243 385 3 3 6 •.ÖÖ 2 2
6 नांदेड एकूण 22839 25941 48780 3275 4221 7496 625 504 1129 196 152 348
ग्रामीण 768 946 1714 257 330 587 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ 4 3 7
नागरी 22071 24995 47066 3018 3891 6909 625 504 1129 192 149 341
7 मुदखे ड एकूण 891 930 1821 188 275 463 1 •.ÖÖ 1 4 3 7
ग्रामीण 516 554 1070 163 199 362 1 •.ÖÖ 1 4 3 7
8 भोकर एकूण 900 1130 2028 306 425 731 •.ÖÖ 1 1 4 10 14
ग्रामीण 372 544 914 243 313 556 •.ÖÖ 1 1 4 10 14
9 उमरी एकूण 913 881 1794 124 136 260 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ
ग्रामीण 294 331 625 103 126 229 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ
नागरी 619 550 1169 21 10 31 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ
•.ÖÖ •.ÖÖ
10 धमाबाद एकूण 797 1100 1897 196 400 596 1 2 3 1 •.ÖÖ 1
ग्रामीण 266 395 661 121 229 350 1 2 3 1 •.ÖÖ 1
11 वबलोली एकूण 1037 1245 2282 303 406 709 1 •.ÖÖ 1 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ
ग्रामीण 745 901 1646 279 349 628 1 •.ÖÖ 1 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ
12 नायगांि एकूण 1487 1526 3013 246 381 627 7 2 9 4 2 6
ग्रामीण 1487 1526 3013 246 381 627 7 2 9 4 2 6
13 लोहा एकूण 2002 2078 4080 399 543 942 1 3 4 3 4 7
ग्रामीण 1140 1149 2289 351 466 817 1 3 4 3 4 7
14 कंधार एकूण 2140 2391 4531 444 753 1197 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ 4 1 5
ग्रामीण 1459 1582 3041 390 663 1053 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ 3 1 4
नागरी 681 809 1490 54 90 144 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ 1 •.ÖÖ 1
15 मुखेड एकूण 2128 2533 4661 395 548 943 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ 1 1
ग्रामीण 1204 1336 2540 341 454 795 •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ •.ÖÖ 1 1
16 दे गलुर एकूण 2721 2891 5512 440 583 1023 18 16 34 39 33 72
ग्रामीण 643 669 1312 349 407 756 7 3 10 10 10 20
नागरी 2078 2222 4200 91 176 267 11 13 24 29 23 52
एकुण एकूण 43422 48721 92143 7827 10442 18269 696 575 1271 274 224 498
विल्ह्हा ग्रामीण 13449 14978 28427 4254 5549 9803 60 58 118 52 52 104
नागरी 29973 33743 63716 3573 4893 8466 636 517 1153 222 172 394
185
प्रसुतीपूवव तपासणंची संयया
विल्ह्हा - नांदेड संदभड िषड : 2013-14
अ. क्र. तालुका प्रसुतीपूिड तपासणी संथथात्मक प्रसुतीसाठी दाखल प्रसुती दरम्यान मृत्यु
केलेल्ह्या थत्रीयांची प्रसुतंची संयया करण्यात आलेल्ह्या झालेल्ह्यांची संयया
संयया सरासरी वदिसांची
संयया मवहला अभडक
1 2 3 4 5 6 7
1 माहु र
2118 674 3 0 26
2 वकनिि 1
4558 2535 9 49
3 वहमायत नगर 0
2199 881 3 14
4 हदगाि 1
4392 1821 6 43
2110 1166 4 24
3567 912 3 28
7 मुदखेड 0
1946 745 3 23
8 भोकर 0
2056 1092 4 7
9 उमरी 0
1813 424 2 46
1150 131 1 3
2792 880 3 5
3045 1158 4 44
13 लोहा 1
4554 1612 6 49
14 कंधार 0
4181 1492 5 36
4614 1652 6 5
16 दे गलूर 0
3173 891 3 39
48268 18066 65 8 441
विप :- सन 2012-13 ची मावहती प्राप्त नसल्ह्याने सन 2011-12 ची मावहती दे ण्यात आले ली आहे
186
नवनवध कारणांनस
ु ार मृत्यूची संयया
मृत्यूं ची संयया
अ. क्र. मृत्यूं चे कारण पुरुष स्त्री एकू ण
1 2 3 4 5
अ साथीचे नवकार
1 वहिताप - - 35
2 विषमज्िर - - 6
3 क्षयरोग - - 270
न्युमोवनया/
4 चिसन वक्रयेसंबधी - - 287
अमांश,
5 अवतसार, गॅथरो - - 5
6 डृ ग्यू - - -
7 थिाईन फल्ह्यू - - -
नबगर साथीचे
ब नवकार
1 एडस - - -
2 ह्रदय विकार - - 270
3 ककडरोग - - 173
बाळं तपणात
4 मातेचा मृत्यू - - -
5 पक्षाघात - - -
6 मुत्रकिपड विषयक - - -
क अपघात
1 आत्महत्या - - 91
2 रहदारी िाहतूक - - 11
3 विद्युत धक्का - - -
4 भािणे/ िळणे - - -
5 इतर अपघात - - 254
ड इतर कारणे - - 9374
एकू ण मृत्यू - - 10776
आधार - आरोग्य सेिा संचालनालय, महाराष्र राज्य, पुणे
टिऩ :- शन 2013-14 ची माटषती अप्राप्त अशल्याने शन 2004 ची माटषती दे ण्यात आऱेऱी आषे
187
माता व बाल संगोपन कायव क्रमांतगवत लस टोचणी
धनुवात लस
ग्रामीण/ नत्रगुणी ख्व्दगुणी गरोदर
अ.क्र. तालुका एकू ण लस पोनलओ बीसीजी गोवर (डी.टी.) 10 वषे 16 वषे ख्स्त्रया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
ग्रामीण 2170 2170 2239 2108 45 1226 1263 1956
1 माहु र
एकूण 2549 2549 2389 2299 52 1343 1313 1976
ग्रामीण 4499 4499 4696 4313 35 2320 2353 3724
2 वकनिि
एकूण 5099 5099 5255 4526 45 2390 2398 3794
ग्रामीण 2164 2164 2381 2179 37 1777 1695 1908
एकूण 2494 2494 2930 2385 43 1893 1755 1948
ग्रामीण 4569 4569 4691 4477 182 2195 1966 3908
4 हदगाि
एकूण 4869 4869 5176 4978 195 2365 2086 3958
ग्रामीण 2114 2114 2040 2030 0 1183 1064 1896
एकूण 2614 2614 2446 2365 0 1287 1094 1906
ग्रामीण 3426 3426 3454 3164 86 1409 1631 3249
एकूण 3866 3866 3955 3345 97 1669 1689 3279
ग्रामीण 1985 1985 1803 1827 5 909 773 1594
एकूण 2366 2366 2133 2037 9 1010 820 1624
ग्रामीण 2757 2757 2537 2690 234 1304 1329 1829
8 भोकर
एकूण 3147 3147 2987 2990 240 1544 1399 1879
ग्रामीण 1759 1759 1842 1713 9 1166 1089 1637
9 उमरी
एकूण 2099 2099 2288 2036 15 1466 1135 1697
ग्रामीण 1092 1092 1064 1092 0 704 751 1101
एकूण 1492 1492 1664 1396 0 999 781 1151
ग्रामीण 2623 2623 2566 2393 0 1539 1431 2161
एकूण 3083 3083 3099 2598 0 1669 1494 2181
ग्रामीण 3047 3047 3166 2936 180 1495 1474 2694
एकूण 3667 3667 3586 3266 189 1695 1524 2719
ग्रामीण 4311 4311 4425 4335 1299 2612 2461 3759
13 लोहा
एकूण 4821 4821 5025 4785 1310 2818 2500 3789
ग्रामीण 4305 4305 4179 4363 0 2516 2435 3621
14 कंधार
एकूण 4895 4895 4879 4812 0 2686 2495 3671
ग्रामीण 4340 4340 3721 4146 80 2661 2712 3608
15 मुखेड
एकूण 4684 4684 4141 4596 90 2791 2792 3668
ग्रामीण 2905 2905 2906 2687 35 1205 1121 2784
एकूण 3655 3655 3556 3087 44 1415 1212 2814
ग्रामीण 48066 48066 47710 46453 2227 26221 25548 41429
एकू ण 55400 55400 55509 51501 2329 29040 26487 42054
आधार - 1) विल्ह्हा शल्ह्य वचवकत्सक, सामान्य रुग्णालय, नांदेड 2) विल्ह्हा आरोग्य अवधकारी, विल्ह्हा पवरषद, नांदेड
188
कुटुं ब कल्याण कायव क्रम
कुटुं ब
कल्याण जननक्षम 31माचव अखे र संरनक्षत जोडप्टयांची संयया
एकू ण/ कंद्रांची जोडप्टयांची पुरुष ख्स्त्रयांची इतर

अ. क्र. तालुका ग्रामीण संयया संयया नसबं दी नसबं दी लूपपध्दती पध्दतीने
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 माहु र एकूण 7 18003 3 728 305 534
ग्रामीण 5 16708 3 573 298 525
2 एकूण 13 47168 5 1569 605 919
वकनिि ग्रामीण 9 35710 3 1286 593 912
3 वहमायतनगर एकूण 3 19162 1 693 296 150
ग्रामीण 2 17267 1 693 286 140
4 हदगाि एकूण 8 48642 7 2274 580 635
ग्रामीण 6 39127 7 1498 574 623
5 अधापूर एकूण 2 17333 1 539 275 301
ग्रामीण 2 17333 1 539 268 291
6 नांदेड एकूण 72 28158 11 1685 516 985
ग्रामीण 6 28158 11 1423 509 975
7 एकूण 6 23208 1 1066 165 256
मुदखेड ग्रामीण 2 15179 0 109 156 241
8 भोकर एकूण 5 27622 1 853 270 655
ग्रामीण 3 16667 1 644 261 641
9 उमरी एकूण 3 19200 0 756 150 302
ग्रामीण 1 14086 0 231 145 292
10 धमाबाद एकूण 3 23124 2 576 141 283
ग्रामीण 1 10239 0 240 135 279
11 वबलोली एकूण 6 30363 0 1014 280 602
ग्रामीण 4 22297 0 781 272 594
12 नायगांि एकूण 5 31025 2 1315 407 539
ग्रामीण 3 28880 2 1034 398 529
13 लोहा एकूण 7 43527 2 1964 530 952
ग्रामीण 5 35023 2 1316 523 943
14 कंधार एकूण 7 42135 7 1399 510 634
ग्रामीण 5 34284 7 842 496 627
15 मुखेड एकूण 9 52761 0 1515 554 220
ग्रामीण 7 40818 0 955 534 212
16 दे गलूर एकूण 5 40917 0 1460 314 601
ग्रामीण 3 26603 0 502 294 591
एकुण विल्ह्हा एकूण 161 512348 43 19406 5898 8568
ग्रामीण 64 398379 38 12666 5742 8415
आधार - 1) विल्ह्हा शल्ह्य वचवकत्सक, सामान्य रुग्णालय, नांदेड 2) विल्ह्हा आरोग्य अवधकारी, विल्ह्हा पवरषद, नांदेड
189
मटषऱा ळ िाऱवळकाश वळभाग
190
नजल््यातील कायव रत अंगणवाड्या, कायव रत सेनवका व आंगणवाड्या इमारतंचा तपनशल
नजल्हा- नांदेड संदभव वषव :- 2013-14
अ. तालुका ग्रामी आंगणवाड्या संयया कायव रत आंगणवाड्या इमारतंचा तपनशल शौचालय
क्र. ण/ आंगणवाडी असलेल्या
मं जरू कायव रत स्वमालकीच्या भाड्याच्या ननयनमत इमारती नशवाय
नागरी सेनवका आगण वाड्या
इमारती
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
माहु र ग्रामीण 141 141 141 79 0 62 141
नागरी 0 0 0 0 0 0 0
1 एकूण 141 141 141 79 0 62 141
ग्रामीण 366 366 337 201 18 147 366
नागरी 4 4 4 0 4 0 4
2 वकनिि एकूण 370 370 341 201 22 147 370
ग्रामीण 133 133 128 105 14 14 133
वहमायत
नागरी 0 0 0 0 0 0 0
3 नगर एकूण 133 133 128 105 14 14 133
ग्रामीण 282 282 281 49 8 225 282
हदगाि नागरी 0 0 0 0 0 0 0
4 एकूण 282 282 281 49 8 225 282
ग्रामीण 122 122 121 39 17 66 122
नागरी 0 0 0 0 0 0 0
5 अधापूर एकूण 122 122 121 39 17 66 122
ग्रामीण 210 210 207 24 28 158 210
नागरी 367 367 162 0 366 143 4
6 नांदेड एकूण 577 577 369 24 394 301 214
ग्रामीण 94 94 91 23 2 69 94
मुदखेड नागरी 0 0 0 0 0 0 0
7 एकूण 94 94 91 23 2 69 94
ग्रामीण 149 149 135 115 5 29 149
भोकर नागरी 0 0 0 0 0 0 0
8 एकूण 149 149 135 115 5 29 149
ग्रामीण 98 98 96 37 0 61 98
उमरी नागरी 3 3 3 0 3 0 3
9 एकूण 101 101 99 37 3 61 101
ग्रामीण 85 85 85 26 0 59 85
धमाबाद नागरी 7 7 4 0 7 0 4
10 एकूण 92 92 89 26 7 59 89
ग्रामीण 165 165 163 99 0 66 165
वबलोली नागरी 5 5 5 0 4 0 5
11 एकूण 170 170 168 99 4 66 170
ग्रामीण 191 191 191 103 14 74 191
नायगांि नागरी 0 0 0 0 0 0 0
12 एकूण 191 191 191 103 14 74 191
ग्रामीण 242 242 237 105 0 137 242
लोहा नागरी 6 6 2 0 6 0 2
13 एकूण 248 248 239 105 6 137 244
ग्रामीण 240 240 240 46 10 184 240
कंधार नागरी 4 4 4 0 4 0 4
14 एकूण 244 244 244 46 14 184 244
ग्रामीण 283 283 282 120 5 158 283
मुखेड नागरी 2 2 2 0 1 0 2
15 एकूण 285 285 284 120 6 158 285
ग्रामीण 209 209 208 106 2 101 209
नागरी 140 140 140 0 0 0 5
16 दे गलूर एकूण 349 349 348 106 2 101 214
ग्रामीण 3010 3010 2943 1277 123 1610 3010
नागरी 538 538 326 0 395 143 33
एकुण विल्ह्हा एकूण 3548 3548 3269 1277 518 1753 3043
आधार - उपमुयय कायडकारी अवधकारी (मवहला ि बालविकास), वि.प. नांदेड. प्रकल्ह्प संचालक, शहरी एकाष्त्मक बालविकास कृद्र
191
नजल््यातील कायव रत आंगणवाड्या व त्यामधील बालके
अ. तालुका ग्रामी आंगण- स्तनदा वयोगटननहाय मुलांची संयया
क्र. ण/ वाड्यामध्ये मातांची 0ते1 1 ते 3 3 ते 5 एकू ण 0 ते
नागरी दाखल मुले संयया 5
1 2 3 4 5 6 7 8 9
ग्रामीण 4819 885 1421 2165 4819 8405
माहु र नागरी 0 0 0 0 0 0
1 एकूण 4819 885 1421 2165 4819 8405
ग्रामीण 10698 2130 3342 4561 10698 18601
नागरी 400 62 0 239 400 639
2 वकनिि एकूण 11098 2192 3446 4696 11098 19240
ग्रामीण 5847 1061 1599 2399 5847 9845
वहमायत नागरी 0 0 0 0 0 0
3 एकूण 5847 1061 1599 2399 5847 9845
ग्रामीण 12116 2263 2574 6289 12116 20979
हदगाि नागरी 0 0 0 0 0 0
4 एकूण 12116 2263 2574 6289 12116 20979
ग्रामीण 4369 845 1223 1924 4369 7516
नागरी 0 0 0 0 0 0
5 अधापूर एकूण 4369 845 1223 1924 4369 7516
ग्रामीण 9014 1635 2342 4241 9014 15597
नागरी 344 1984 0 0 344 344
6 नांदेड एकूण 9358 3619 2342 4241 9358 15941
ग्रामीण 4902 1020 1494 2158 4902 8554
मुदखेड नागरी 0 0 0 0 0 0
7 एकूण 4902 1020 1494 2158 4902 8554
ग्रामीण 5466 1076 1601 2204 5466 9271
भोकर नागरी 0 0 0 0 0 0
8 एकूण 5466 1076 1601 2204 5466 9271
ग्रामीण 4478 919 1281 1981 4478 7740
उमरी नागरी 400 62 0 0 400 400
9 एकूण 4878 981 1281 1981 4878 8140
ग्रामीण 2961 598 1031 1129 2961 5121
धमाबाद नागरी 300 68 0 0 300 300
10 एकूण 3261 666 1031 1129 3261 5421
ग्रामीण 6741 1427 1740 3298 6741 11779
वबलोली नागरी 300 37 0 0 300 300
11 एकूण 7041 1464 1740 3298 7041 12079
ग्रामीण 9542 1789 2327 4567 9542 16436
नायगांि नागरी 0 0 0 0 0 0
12 एकूण 9542 1789 2327 4567 9542 16436
ग्रामीण 12690 2433 3295 5978 12690 21963
लोहा नागरी 405 118 0 0 405 405
13 एकूण 13095 2551 3295 5978 13095 22368
ग्रामीण 10582 2148 2479 5632 10582 18693
कंधार नागरी 156 58 0 0 156 156
14 एकूण 10738 2206 2479 5632 10738 18849
ग्रामीण 14719 2945 3157 7201 14719 25077
मुखेड नागरी 400 49 0 0 400 400
15 एकूण 15119 2994 3157 7201 15119 25477
ग्रामीण 8406 1810 2560 3720 8406 14686
नागरी 0 0 0 0 0 0
16 दे गलूर एकूण 8406 1810 2560 3720 8406 14686
ग्रामीण 127350 24984 33466 59447 127350 220263
नागरी 2705 2438 0 239 2705 2944
एकुण विल्ह्हा एकूण 130055 27422 33466 59686 130055 223207
192
अ. तालुका ग्रामी संदभव कालावधीतील बालमृत्यू दर उपजत
ण/ (11/10)*10 मृत्यू दर
क्र. नंदनवलेले बालमृत्यू उपजत मृत्यू
नागरी 00 (12/10)*1
जन्म
000
1 2 3 10 11 12 13 14
ग्रामीण 1014 44 0 43.39 0.00
माहु र नागरी 0 0 0 #DIV/0! #DIV/0!
1 एकूण 1014 44 0 43.39 0.00
ग्रामीण 3109 73 12 23.48 3.86
नागरी 249 0 0 0.00 0.00
2 वकनिि एकूण 3358 73 12 21.74 3.57
ग्रामीण 2348 39 4 16.61 1.70
वहमायत नागरी 0 0 0 #DIV/0! #DIV/0!
3 एकूण 2348 39 4 16.61 1.70
ग्रामीण 1935 58 67 29.97 34.63
हदगाि नागरी 1793 0 0 0.00 0.00
4 एकूण 3728 58 67 15.56 17.97
ग्रामीण 1194 19 6 15.91 5.03
नागरी 0 0 0 #DIV/0! #DIV/0!
5 अधापूर एकूण 1194 19 6 15.91 5.03
ग्रामीण 1716 29 0 16.90 0.00
नागरी 47266 4 1129 0.08 23.89
6 नांदेड एकूण 48982 33 1129 0.67 23.05
ग्रामीण 1070 20 1 18.69 0.93
मुदखेड नागरी 751 0 0 0.00 0.00
7 एकूण 1821 20 1 10.98 0.55
ग्रामीण 914 9 1 9.85 1.09
भोकर नागरी 1114 0 0 0.00 0.00
8 एकूण 2028 9 1 4.44 0.49
ग्रामीण 625 34 0 54.40 0.00
उमरी नागरी 1169 0 0 0.00 0.00
9 एकूण 1794 34 0 18.95 0.00
ग्रामीण 661 25 3 37.82 4.54
धमाबाद नागरी 1136 0 0 0.00 0.00
10 एकूण 1897 25 3 13.18 1.58
ग्रामीण 1646 51 1 30.98 0.61
वबलोली नागरी 636 0 0 0.00 0.00
11 एकूण 2282 51 1 22.35 0.44
ग्रामीण 3013 47 9 15.60 2.99
नायगांि नागरी 0 0 0 #DIV/0! #DIV/0!
12 एकूण 3013 47 9 15.60 2.99
ग्रामीण 2289 40 4 17.47 1.75
लोहा नागरी 1791 0 0 0.00 0.00
13 एकूण 4080 40 4 9.80 0.98
ग्रामीण 3041 49 0 16.11 0.00
कंधार नागरी 1490 0 0 0.00 0.00
14 एकूण 4531 49 0 10.81 0.00
ग्रामीण 2540 101 0 39.76 0.00
मुखेड नागरी 2121 0 0 0.00 0.00
15 एकूण 4661 101 0 21.67 0.00
ग्रामीण 1312 8 10 6.10 7.62
नागरी 4200 0 24 0.00 5.71
16 दे गलूर एकूण 5512 8 34 1.45 6.17
ग्रामीण 28427 646 118 22.72 4.15
नागरी 63716 4 1153 0.06 18.10
एकुण विल्ह्हा एकूण 92143 650 1271 7.05 13.79
आधार - उपमुयय कायडकारी अवधकारी (बालविकास), वि.प. नांदेड प्रकल्ह्प संचालक, शहरी
एकाष्त्मक बालविकास कृद्र.
193
नजल््यातील कायव रत अंगणवाड्यामधील बालकांचे कुपोषण श्रेणीननहाय वगीकरण.
अ. तालुका ग्रामी 0-5 वयो वषवभरात वजन घे तलेली बालकांचे कुपोषण श्रेणीननहाय वगीकरण मध्यम तीव कमी
क्र. ण/ गटातील मुले कमी वजनाची
नागरी स्तंभ - 4 पै की वजनाची बालकांचा
मुले टक्केवारी सवव साधारण मध्यम कमी तीव्र कमी बालकांचा टक्केवारी (
वजनाची वजनाची टक्केवारी स्तंभ 5 शी )
बालके बालके (स्तंभ 5
शी)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
ग्रामीण 8405 10016 97.95 9524 401 91 4 0.91
माहु र नागरी 0 0 0 0 0 0 0 0
1 एकूण 8405 10016 97.95 9524 401 91 4 0.91
ग्रामीण 18601 22559 98.33 21096 1233 230 5.47 1.02
नागरी 639 0 0 0 0 0 0 0
2 वकनिि एकूण 19240 22559 98.33 21096 1233 230 5.47 1.02
ग्रामीण 9845 11824 98.34 10767 876 181 7.4 1.53
वहमायत नागरी 0 0 0 0 0 0 0 0
3 नगर एकूण 9845 11824 98.34 10767 876 181 7.4 1.53
ग्रामीण 20979 24745 96.84 22840 1595 310 6.45 1.25
हदगाि नागरी 0 0 0 0 0 0 0 0
4 एकूण 20979 24745 96.84 22840 1595 310 6.45 1.25
ग्रामीण 7516 8865 95.95 8437 382 46 4.31 0.52
नागरी 0 0 0 0 0 0 0 0
5 अधापूर एकूण 7516 8865 95.95 8437 382 46 4.31 0.52
ग्रामीण 15597 18489 97.62 16979 1226 284 6.63 1.54
नागरी 344 0 0 0 0 0 0 0
6 नांदेड एकूण 15941 18489 97.62 16979 1226 284 6.63 1.54
ग्रामीण 8554 10401 97.68 9668 624 109 6 1.05
मुदखेड नागरी 0 0 0 0 0 0 0 0
7 एकूण 8554 10401 97.68 9668 624 109 6 1.05
ग्रामीण 9271 11350 98.7 10773 487 90 4.29 0.79
भोकर नागरी 0 0 0 0 0 0 0 0
8 एकूण 9271 11350 98.7 10773 487 90 4.29 0.79
ग्रामीण 7740 9441 98.21 8726 611 112 6.47 1.19
उमरी नागरी 400 0 0 0 0 0 0 0
9 एकूण 8140 9441 98.21 8726 611 112 6.47 1.19
ग्रामीण 5121 5978 95.62 5618 296 64 4.95 1.07
धमाबाद नागरी 300 0 0 0 0 0 0 0
10 एकूण 5421 5978 95.62 5618 296 64 4.95 1.07
ग्रामीण 11779 13952 96.11 13348 509 95 3.65 0.68
वबलोली नागरी 300 0 0 0 0 0 0 0
11 एकूण 12079 13952 96.11 13348 509 95 3.65 0.68
ग्रामीण 16436 19540 97.39 18650 763 127 3.92 0.65
नायगांि नागरी 0 0 0 0 0 0 0 0
12 एकूण 16436 19540 97.39 18650 763 127 3.92 0.65
ग्रामीण 21963 24774 91.69 23409 1130 235 4.56 0.95
लोहा नागरी 405 0 0 0 0 0 0 0
13 एकूण 22368 24774 94.69 23409 1130 235 4.56 0.95
ग्रामीण 18693 22098 95.37 20824 1049 225 4.75 1.02
कंधार नागरी 156 0 0 0 0 0 0 0
14 एकूण 18849 22098 95.37 20824 1049 225 4.75 1.02
ग्रामीण 25077 29002 92.85 28046 803 153 2.77 0.53
मुखेड नागरी 400 0 0 0 0 0 0 0
15 एकूण 25477 29002 92.85 28046 803 153 2.77 0.53
ग्रामीण 14686 17497 95.89 16603 764 130 4.37 0.74
नागरी 0 0 0 0 0 0 0 0
16 दे गलूर एकूण 14686 17497 95.89 16603 764 130 4.37 0.74
ग्रामीण 220263 260531 96.07 245308 12749 2482 4.89 0.95
नागरी 2944 0 0 0 0 0
एकुण विल्ह्हा एकूण 223207 260531 96.07 245308 12749 2482 4.89 0.95
194
एकाख्त्मक बाल नवकास योजना - माता व बालसंगोपन
(संयया)
अ.क्र. तालुका 0 ते 5 अंगणवाडीचा लाभ कायव रत अंगणवाड्या स्वत:ची
वयो घेणारे इमारत
गटातील असलेल्या
बालके अंगण
बालक माता स्वत:ची स्वत:ची इमारत नसलेल्या एकू ण वाडंतील
इमारत बांधकाम बांधकाम एकू ण (6+9) लाभ
असलेल्या हाती हाती न (7+8) धारकांची
घे तलेल्या घे तलेल्या संयया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 माहु र
8405 4819 885 79 78 13 91 141 3050
2 वकनिि
19240 11098 2130 201 165 0 165 370 12261
नगर 9845 5847 1061 105 23 5 28 133 6405
4 हदगाि
20979 12116 2263 49 74 159 233 282 2989
7516 4369 845 39 52 31 83 122 2379
15941 9358 1635 24 79 107 186 577 1464
8554 4902 1020 23 52 19 71 94 1403
8 भोकर
9271 5466 1076 115 22 12 34 149 7015
9 उमरी
8140 4878 919 37 52 9 61 101 2257
5421 3261 598 26 55 6 61 92 1464
12079 7041 1427 99 66 0 66 170 6039
16436 9542 1789 103 33 55 88 191 6283
13 लोहा
22368 13095 2433 105 106 31 137 248 6405
14 कंधार
18849 10738 2148 46 117 77 194 244 2806
15 मुखेड
25477 15119 2945 120 111 52 163 285 7320
14686 8406 1810 106 80 23 103 349 6466
223207 130055 24984 1277 1165 599 1764 3548 76006
आधार : - बाल विकास प्रकल्ह्प अवधकारी, एकाष्त्मक बाल विकास योिना
195
दाररद्र्य
196
दानरद्रय रे षेखालील शहरी भागातील कुटुं बे.
नजल्हा :- नांदेड
अ. क्र महानगर शहरी दानरद्रय रे षेखालील शहरी कुटुं बे दानरद्रय रे षे-
पानलका व कुटुं बाची खालील
नगरपनरषद एकू ण संयया कुटुं बांची
अनुसनू चत अनु अल्पसं इतर एकुण
जाती सूनचत ययांक
(टक्केवारी)
जमाती
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 वकनिि 4654 - - - - 1521 33
2 हदगांि 4174 - - - - 1534 37
3 नांदेड 73913 - - - - 21584 29
4 मुदखेड 2894 - - - - 913 32
5 भोकर 4752 - - - - 1139 24
6 उमरी 1968 - - - - 990 50
7 धमाबाद 5421 - - - - 2112 38
8 वबलोली 4879 - - - - 1567 32
9 कंु डलिाडी 2574 - - - - 1061 41
10 लोहा 3358 - - - - 1782 53
11 कंधार 3263 - - - - 1652 50
12 मुखेड 4451 - - - - 2472 55
13 दे गलुर 8253 - - - - 3042 37
एकुण 124554 - - - - 41369 33
आधार:- महानगरपावलका ि नगरपवरषद
वेिप :- नगर पवरषद क्षेत्राची सन 2013-14 ची मावहती अप्राप्त असल्ह्याने सन 2002 ची मावहती दे ण्यात आलेली आहे
197
दानरद्रय रे षेखालील ग्रामीण भागातील कुटुं बे
ग्रामीण दानरद्रय रे षेखालील ग्रामीण कुटुं बे दानरद्रय रे षेखाली
अ. कुटुं बाची अनुसनू चत अनुसनू चत अल्प कुटुं बांची
क्र तालुका एकू ण संयया जाती जमाती संययांक इतर एकुण (टक्केवारी)
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 माहु र 15249 4597 3387 - 7265 15249 54.19
2 वकनिि 20933 2969 7898 - 10066 20933 70.73
3 वहमायत 13901 1546 3381 - 8974 13901 57.83

नगर
4 हदगाि 22251 8153 3587 - 10511 22251 64.85
5 अधापूर 12372 3825 2206 - 6341 12372 47.13
6 नांदेड 20945 8193 2640 - 10112 20945 48.06
7 मुदखेड 13218 3979 1960 - 7279 13218 52.57
8 भोकर 16628 2961 1715 - 11952 16628 51.46
9 उमरी 10429 2539 929 - 6961 10429 60.77
10 धमाबाद 8367 2353 1354 - 4660 8367 64.75
11 वबलोली 14196 3604 920 - 9672 14196 71.02
12 नायगांि 18488 5659 1222 - 11607 18488 30.03
13 लोहा 24783 5694 1943 - 17146 24783 55.69
14 कंधार 19178 4919 1528 - 12731 19178 68.53
15 मुखेड 20467 5531 1735 - 13201 20467 70.49
16 दे गलूर 18390 5516 1678 - 11196 18390 61.91
एकुण नजल्हा 269795 38879 38083 0 110676 269795 33.56
आधार:- प्रकल्ह्प अवधकारी, विल्ह्हा ग्रामीण विकास यंत्रणा, नांदेड
ज िऩ :- ×•Ö»ÆüÖ ÝÖÏÖ´ÖßÞÖ ×¾ÖÛúÖÃÖ µÖÓ¡ÖÞÖÖ सेत्राची शन 2013-14 ची माटषती अप्राप्त अशल्याने शन 2002 ची माटषती दे ण्यात
आऱेऱी आषे
198
गृष धनमााण वळभाग
199
नवनवध गृहननमाण मंडळामाफवत म्हाडाने बांधलेल्या घरांचा तपनशल.
मंडळाचे नांव:- (सदननकांची संयया)
अ. तालुका औद्योनग झोपड आर्थथक अल्प मध्यम उच्च इतर एकुण झाऱेऱा
खचा रुऩये
क पटटी दुबवल उत्पन्न उत्पन्न उत्पन्न ऱाखात
क्र. पुनववसन घटक गट गट गट
11
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र
2 वकनिि
3 वहमायत नगर
4 हदगाि
7 मुदखेड ननरं क
8 भोकर
9 उमरी
13 लोहा
14 कंधार
15 मुखेड
आधार :- गृहवनमाण विभाग (म्हाडा), नांदेड.
™üß®Ö:-´ÆüÖ›üÖÖê ‘Ö¸üÛúã »Ö ²ÖÖÓ¬Ö»Öß ÖÃÖ»µÖÖÖê ŸÖŒŸÖÖ µÖÓ¡ÖÖêÛú›ãüÖ ×Ö¸ÓüÛú ¤êüÞµÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ.
200
राजीव गांधी प्रकल्प ननवारा नवशेष प्रकल्प
अ. क्र. तालुका बांधलेली एकुण घरे झालेला खचव रुपये लाखात
2012-13 2013-14 2012-13 2013-14

1 2 3 4 5 6
1 माहु र
0 127 0
2 वकनिि
0 315 0
0 146 0
4 हदगाि
0 292 0
0 75 0
0 93 0
0 98 0
8 भोकर
0 136 0
1399.47
9 उमरी
0 176 0
0 91 0
0 150 0
0 159 0
13 लोहा
0 310 0
14 कंधार
0 173 0
15 मुखेड
0 229 0
0 220 0
0 2790 0 1399.47
आधार :- विल्ह्हा पवरषद, नांदेड
201
इंदीरा आवास योजना ग्रामीण भागासाठी
अ. क्र. तालुका योजनंतगवत झालेला दानरद्रय नवतरीत केलेल्या घरांची संयया
बांधलेली खचव रे षेखालील
एकुण घरे घर
अनुसच
ू ीत अनुसनू चत अल्प इतर एकुण
नसलेली
जाती जमाती संययांक
कू टुं बांची
संयया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 179 4967 0 0 0 179 179
2 वकनिि 220 6782 0 0 0 220 220
3 वहमायत नगर 135 5036 0 0 0 135 135
4 हदगाि 151 8803 0 0 0 151 151
5 अधापूर 44 3117 0 0 0 44 44
6 नांदेड 63 4732 0 0 0 63 63
7 मुदखेड 89 2559 0 0 0 89 89
8 भोकर 139 4164 0 0 0 139 139
1580.4
9 उमरी 63 3351 0 0 0 63 63
10 धमाबाद 33 2039 0 0 0 33 33
11 वबलोली 58 3603 0 0 0 58 58
12 नायगांि 104 5780 0 0 0 104 104
13 लोहा 154 7713 0 0 0 154 154
14 कंधार 156 6263 0 0 0 156 156
15 मुखेड 232 9160 0 0 0 232 232
16 दे गलूर 118 7154 0 0 0 118 118
एकुण नजल्हा 1938 1580..42 85203 0 0 0 1938 1938
आधार :- प्रकल्ह्प संचालक, विल्ह्हा ग्रामीण विकास यंत्रणा, नांदेड
202
घरबांधणीसाठी अथव सहाय्य योजनेअंतगवत ग्रामीण क्षे त्रात नदलेली घरे
नजल्हा :- नांदेड 2013-14
सन 2002 पासून बे घरोना नदलेली घरे
दानरद्र्य रे षे इंनदरा आवास योजना राजीव गांधी ननवास योजना क्र.1
खालील दानरद्र्य पूणव बांधकाम पूणव बांधकाम
कुटुं बे रे षे सुरु सुरु
(2002 खालील झालेली असलेली असलेली
अ.क्र. तहसील नुसार) बे घर कुटुं बे मं जरु घरे घरे घरे मं जरु घरे झालेली घरे घरे
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 15249 4967
2703 2375 283 245 127 118
2 वकनिि 20933 6782
5983 4992 726 433 315 78
3 वहमायत नगर 13901 5036
3572 3188 174 268 146 118
4 हदगाि 22251 8803
6310 4938 1018 498 292 186
5 अधापूर 12372 3117
2097 1749 59 129 75 29
6 नांदेड 20945 4732
3205 2099 434 140 93 43
7 मुदखेड 13218 2559
1828 1512 153 174 98 65
8 भोकर 16628 4164
2691 2350 127 238 136 81
9 उमरी 10429 3351
2347 2212 77 245 176 38
10 धमाबाद 8367 2039
1911 1671 84 118 91 12
11 वबलोली 14196 3603
3036 2361 502 257 150 69
12 नायगांि 18488 5780
3709 3587 97 262 159 101
13 लोहा 24783 7713
4312 3671 440 421 310 95
14 कंधार 19178 6263
4041 3540 418 401 173 108
15 मुखेड 20467 9160
6083 5268 423 556 229 272
16 दे गलूर 18390 7154
4921 3738 805 438 220 205
एकुण नजल्हा 269795 85203
58749 49251 5820 4823 2790 1618
आधार:- प्रकल्ह्प अवधकारी, विल्ह्हा ग्रामीण विकास यंत्रणा, नांदेड
203
शामाजजक न्याय ×¾Ö³ÖÖÝÖ
204
नजल््यातील मागासवगीय वसतीगृहे, त्यांची प्रवेश क्षमता व नदलेले प्रवेश
नजल्हा - नांदेड संदभव वषव -2013-
अ. क्र. तालुका मं जरू वसतीगृहे कायव रत वसतीगृहे
शासकीय अनुदाननत एकू ण शासकीय अनुदाननत एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 0 9 9 0 9 9
2 वकनिि 0 18 18 0 18 18
3 वहमायत 0 1 1 0 1 1
नगर
4 हदगाि 2 7 9 2 7 9
5 अधापूर 1 3 4 1 3 4
6 नांदेड 3 47 50 3 47 50
7 मुदखे ड 0 4 4 0 4 4
8 भोकर 2 13 15 2 13 15
9 उमरी 2 3 5 2 3 5
10 धमाबाद 1 2 3 1 2 3
11 वबलोली 1 10 11 1 10 11
12 नायगांि 1 7 8 1 7 8
13 लोहा 0 8 8 0 8 8
14 कंधार 0 32 32 0 32 32
15 मुखेड 1 26 27 1 26 27
16 दे गलूर 1 15 16 1 15 16
एकुण नजल्हा 15 205 220 15 205 220
त्यामधील प्रवेश क्षमता संदभव कालावधीत नदलेले प्रवेश

शासकीय अनुदाननत एकू ण शासकीय अनुदाननत एकू ण
मुले मुली मुले मुली मुले मुली मुले मुली मुले मुली मुले मुली
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
0 0 295 0 295 0 0 0 295 0 295 0
0 0 406 158 406 158 0 0 406 158 406 158
0 0 24 0 24 0 0 0 24 0 24 0
100 100 246 24 346 124 91 92 246 24 337 116
100 0 78 28 178 28 93 0 78 28 171 28
300 100 1771 334 2071 434 269 77 1771 334 2040 411
0 0 72 0 72 0 0 0 72 0 72 0
100 100 341 48 441 148 80 89 341 48 431 137
100 100 174 24 274 124 75 80 174 24 249 104
75 0 72 0 147 0 58 0 72 0 130 0
75 0 387 24 462 24 72 0 387 24 459 24
100 0 176 107 276 107 64 0 176 107 240 107
0 0 288 50 288 50 0 0 288 50 288 50
0 0 1149 293 1149 293 0 0 1149 293 1149 293
0 75 1496 152 1496 227 70 0 1496 152 1566 152
0 80 387 78 387 158 59 0 387 78 446 78
950 555 7362 1320 8312 1875 931 338 7362 1320 8303 1658
आधार - विशेष विल्ह्हा समािकल्ह्याण अवधकारी, नांदेड विल्ह्हा समािकल्ह्याण अवधकारी, वि.प. नांदेड
205
नजल््यातील दनलत वस्त्या, त्यामधील लोकसंयया व दनलत वस्त्यांची सुधारणा
अ. तालुका दनलत त्यामधील संदभव कालावधीत कामे त्यांची प्रशासकीय मं जरू ीची रक्कम
वस्त्यांची लोकसंयया
क्र. (रु. लाख)
संयया अपुणव ननवन एकू ण अपुणव (मागील वषव ननवन एकू ण
(मागील मं जरू अखे रीस) मं जरू
वषव
अखे रीस)
9 10
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 83 9244 1 39 40 1.5 137 138.5
2 वकनिि 139 18850 1 133 134 2 466 467.5
3 वहमायत 77 15925 2 56 58 3.5 165 168

नगर
4 हदगाि 244 39042 2 158 160 5 451 455.5
5 अधापूर 89 17612 3 61 64 10 213 223
6 नांदेड 241 49679 2 115 117 2.5 343 345.5
7 मुदखे ड 96 15870 1 67 68 5 174 179
8 भोकर 130 23058 2 88 90 6 378 384
9 उमरी 124 23324 0 60 60 0 134 133.5
10 धमाबाद 60 14421 1 34 35 3 73 76
11 वबलोली 194 34351 3 102 105 3 230 233
12 नायगांि 266 41719 5 149 154 12 372 384
13 लोहा 133 33389 7 160 167 19 481 499.5
14 कंधार 250 55594 1 189 190 2 560 562
15 मुखेड 481 77951 5 219 224 13 697 710
16 दे गलूर 233 50105 0 156 156 0 354 353.5
एकुण नजल्हा 2840 520134 36 1786 1822 87.5 5225 5313
206
अ. तालुका एकू ण हाती घे तलेल्या कामांचे प्रकार (स्तंभ - 7) संदभव कालावधीत
क्र. पाणी स्वच्छता सावव रस्ते,पूल समाज इतर संयया त्यांवरी
पुरवठा /मलननस्सा: जननक / पोच मं दीर ल खचव
रणाची कामे वाचनालये रस्ते (रु.
लाख)
11 12 13 14 15 16 17 18
1 2
1 माहु र 0 1 0 37 1 0 29 135
2 वकनिि 1 3 0 127 2 0 81 448
3 वहमायत 1 2 0 52 1 0 39 159
नगर
4 हदगाि 4 19 0 129 4 2 69 426
5 अधापूर 0 3 0 57 1 0 46 207
6 नांदेड 2 11 0 99 2 1 74 330
7 मुदखे ड 0 4 0 62 1 0 43 167
8 भोकर 3 18 0 60 5 2 23 349
9 उमरी 2 3 0 53 2 0 8 121
10 धमाबाद 1 3 0 29 1 0 16 70.5
11 वबलोली 3 21 0 71 6 1 48 218
12 नायगांि 5 18 0 116 9 1 88 356
13 लोहा 10 19 0 123 7 1 111 464
14 कंधार 12 19 0 149 8 1 138 546
15 मुखेड 14 36 0 154 12 3 163 676
16 दे गलूर 7 21 0 119 8 1 95 339
एकुण नजल्हा 65 201 0 1437 70 13 1071 5013
आधार - विशेष विल्ह्हा समािकल्ह्याण अवधकारी, नांदेड विल्ह्हा समािकल्ह्याण अवधकारी, वि.प. नांदेड
207
अल्ऩ शंख्यांक वळकाश वळभाग
208
तक्ता क्र. 8.35
अल्पसंययांक नवकास नवभागाकडू न राबनवण्यात ये त असलेल्या नवनवध योजनांचे लाभार्थथ संयया
एकू ण खचव लाभार्थ्ययंची संयया
अ.क्र. बाब
लाखात 2012-13 2013-14
1 2 3 4 5
प्राथवमक शाळे त वशक्षण घे णाऱ्या अल्ह्पसंययांक

विद्यार्थ्ययंना मोफत गणिेश िािप योिना
1 - - -
5 िी ते 7 िी मध्ये वशक्षण घे णाऱ्या

अल्ह्पसंययांक विद्यार्थ्ययंच्या उपष्थथतीकवरता
2 पालकांना प्रोत्साहन भत्ता - - -
उच्च व्यािसावयक वशक्षण घे णाऱ्या

अल्ह्पसंययांक विद्यार्थ्ययंकवरता वशष्यिृत्ती योिना
3 -
वनरं तर प्रवशक्षण योिना /तंत्र वशक्षण परीक्षा

मंडळ /मुक्त विद्यापीठ यांच्यामाफडत राबविण्यात
4 येणाऱ्या अभ्यासक्रमांमध्ये वशक्षण घे णाऱ्या - - -
अल्ह्पसंययांक लाभार्थ्ययंची संयया
राज्यातील अल्ह्पसंययांक विद्यार्थ्ययंना शासकीय

औद्योवगक प्रवशक्षण संथथांमधून अल्ह्पमुदतीच्या
5 व्यािसावयक प्रवशक्षणाकवरता अनुदावनत - - -
लाभार्थ्ययंची संयया
बेरोिगार अल्ह्पसंययांक उमेदिारांना मॉल्ह्समध्ये

नोकरी उपलब्ध होण्याकवरता प्रवशक्षण घे णाऱ्या
6 लाभार्थ्ययंची संयया 156 20606 30247
आधार:-1. अल्ह्पसंययांक विकास विभाग, नांदेड. 2.सहसंचालक उच्च वशक्षण , नांदेड
209
वळऴेव शषाय्य वळभाग
210
महसुल नवभागाकडील सामानजक सुरक्षा योजनां अंतगवत केलेले अथव सहाय्य
अनूदान लाखात
अ. तालुका संजय गांधी ननराधार श्रावणबाळ इंनदारा गांधी राष्ट्रीय राष्ट्टीय कुटुं ब लाभ
क्रं. योजना सेवा योजना वृध्दापकाळ योजना योजना
लाभाथी नदलेले लाभाथी नदलेले लाभाथी नदलेले लाभाथी नदलेले
संयया अनूदान संयया अनूदान संयया अनूदान संयया अनूदान
9 10
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 636 4.49 510 22.3 414 82.3 0 0
2 वकनिि 1572 79.53 1627 95.98 1627 47.99 17 3.1
3 वहमायत 436 19.05 462 16.86 151 24.04 21 3.8

नगर
4 हदगाि 815 58.68 1562 72.61 1061 20.36 63 6.3
5 अधापूर 1099 6.55 526 50.84 307 12.28 7 1.4
6 नांदेड 2246 154.48 2191 96.08 3148 67.79 27 3.5
7 मुदखेड 693 4.98 1034 43.66 977 21.52 13 2.5
8 भोकर 640 46.69 711 36.88 444 10.52 8 1.6
9 उमरी 410 29.38 870 45.58 702 16.29 17 3.1
10 धमाबाद 749 53.93 1878 79.64 548 29.85 13 3.1
11 वबलोली 1435 103.32 1942 81.91 1611 37.34 20 3.1
12 नायगांि 1617 116.42 1152 82.94 612 12.24 30 3
13 लोहा 1081 7.65 2218 61.81 1850 24.02 6 1.2
14 कंधार 2212 33.27 1080 50.82 699 13.98 5 7
15 मुखेड 2564 169.44 1211 58.29 1211 24.3 35 3.5
16 दे गलूर 3210 19.81 3074 129.16 3074 58.05 49 6.6
एकुण विल्ह्हा 21415 907.67 22048 1025.1 18436 502.9 331 52.8
आधार : विल्ह्हावधकारी कायालय (संिय गांधी शाखा), नांदेड
211
संजय गांधी ननराधार अनुदान योजनंतगवत केलेले अथव सहाय्य
अनूदान लाखात
अ. तालुका 65 वषाखालील अनाथ मुले अपं ग ननराधार नवधवा घटस्फोट झालेल्या अत्याचानरत व
ननराधार व्यक्ती ननराधार मनहला वेचया व्यवसायातून
मुक्त झालेल्या
क्रं. लाभाथी नदलेले लाभाथी नदलेले लाभाथी नदलेले लाभाथी नदलेले लाभाथी नदलेले लाभाथी नदलेले
संयया अनूदान संयया अनूदान संयया अनूदान संयया अनूदान संयया अनूदान संयया अनूदान
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
1 माहु र 0 0 9 0.54 116 0.7 511 3.74 0 0 0 0
2 वकनिि 0 0 3 2.05 377 19.8 1108 76 84 0.76 2 0
3 वहमायत 371 17.97 0 0 15 0.11 50 0.97 0 0 0 0

नगर
4 हदगाि 2 0.144 8 5.76 157 11.3 632 45.5 16 1.15 0 0
5 अधापूर 882 15.29 0 0 129 0.77 88 0.48 0 0 0 0
6 नांदेड 660 44.03 4 2.52 494 35.3 1052 72.3 18 1.3 18 1.29
7 मुदखे ड 9 0.54 17 1.02 90 0.54 576 4.29 1 0.6 0 0
8 भोकर 29 2.08 20 14.4 238 16.5 335 2.53 18 1.29 0 0
9 उमरी 0 0 31 22.3 74 5.33 303 2.18 0 0 0 0
10 धमाबाद 25 1.8 5 0.36 35 2.52 672 4.83 12 0.86 0 0
11 वबलोली 435 31.32 0 0 200 14.4 800 57.6 0 0 0 0
12 नायगांि 613 44.13 5 0.36 400 28.8 580 4.17 19 1.36 0 0
13 लोहा 23 0.138 56 0.34 272 1.63 690 4.14 34 0.2 6 1.2
14 कंधार 1106 6.64 12 0.72 425 2.55 358 2.15 298 1.78 13 0.78
15 मुखेड 1282 84.82 35 23.1 247 16.3 983 64.9 17 1.12 0 0
16 दे गलूर 1605 36.76 4 0.24 116 6.96 1484 25.2 1 0.6 0 0
एकुण विल्ह्हा 7042 285.7 209 73.5 3385 163 10222 371 518 11 39 3.27
आधार : विल्ह्हावधकारी कायालय (संिय गांधी शाखा), नांदेड
212
मदत ळ ऩुनळाशन
213
पुनववसन प्रकल्पांची सद्यख्स्थती
अ. प्रकल्पांचे नांव पुनववसन ननख्चचत बानधत बानधत जनमन वाटप भुखंड वाटप प्रकल्पग्रस्त
क्रं. अनधननयमां केलेला गांवे क्षे त्र खातेदार क्षे त्र वसाहत खातेदार क्षे त्र ननगवनमत नोकरी
तगवत स्ल ॅब (संयया) (हे क्टर) (संयया) (हे क्टर) (संयया) (हे क्टर) केलेले नमळाले
अनधसुचना (संयया) दाखले ली
ननगवनमत (संयया)
नदनांक
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
»Öë›üß
†ÖÓŸÖ¸ü¸üÖ•µÖßµÖ 03.06.201
1 3.23 12 2364 - - 11 2133 39.00 - -
5
¯ÖÏÛú»¯Ö ŸÖÖ.´ÖãÜÖê›ü
•¬¾ÖÔ ´ÖÖÖÖ¸ü 05.11.198

2 ´Ö¬µÖ´Ö ¯ÖÏÛú»¯Ö 3.23 2 604 - - 4 827 28.15 11550 473
4
ŸÖÖ.»ÖÖêÆüÖ
मवनरामखे ड 24/05/200
3 3.23 1 344 - - 1 - - - -
बृलपा ता.माहु र 7
वनम्न पैनगंगा
प्रकल्ह्प ×“Ö´Ö™üÖ 20.10.
4 3.23 12 5433 - - 13 - - - -
¬Ö¸üÞÖ 2011
ŸÖÖ.´ÖÖÆãü¸ü/×ÛúÖ¾Ö™üü
एकुण नजल्हा - - 27 8745 - - 29 2960 67.15 11550 473
आधार : विल्ह्हा पुनिडसन अवधकारी, नांदेड
214
नजल््यातील दुष्ट्काळामुळे झालेली हानी व पुनववसन व्यवस्थापनांतगवत नदलेले सहाय्य
अ. तालुका दुष्ट्काळामुळे झालेली हानी मदत व पुनववसनांतगवत केलेले सहाय्य
क्रं. नपकाचे दुष्ट्काळा स्थलांतरी इतर रोजगार दुष्ट्काळ नपक आणेवारी कजवमा
मुळे तांची हमी ग्रस्त नुसार नदलेली फी
मृतप्राणी संयया योजनंत प्राण्यां नुकसान भरपाई नदलेल्या
गवत साठी शे तक
झालेले (संयया) पुरनवले उभारले अथव सहा बी- ऱ्यांची
नुकसान ला ल्या य्य नबयाणे संयया
(आणेवारी) रोजगार छावण्यां (रुपये )
(मनुष्ट्य
नदन)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 माहु र
- - - - - - - - -
2 वकनिि
- - - - - - - - -
- - - - - - - - -
4 हदगाि
- - - - - - - - -
- - - - - - - - -
- - ननरं क - - - - - -
- - - - - - - - -
8 भोकर
- - - - - - - - -
9 उमरी
- - - - - - - - -
- - - - - - - - -
- - - - - - - - -
- - - - - - - - -
13 लोहा
- - - - - - - - -
14 कंधार
- - - - - - - - -
15 मुखेड
- - - - - - - - -
- - - - - - - - -
- - - - - - - - -
आधार : आपत्ती व्यिथथापन विभाग, विल्ह्हावधकारी कायालय, नांदेड
215
नजल््यातील आपत्तीमुळे झालेली हानी व आपत्ती व्यवस्थापनांतगवत नदलेले सहाय्य
अ. आपत्तीचा आपत्तीमुळे झालेली हानी आपत्ती
क्रं. प्रकार व्यवस्था
मनुष्ट्य प्राणी कृ षी घरे (संयया) रस्ते पुल साववज इतर पना
(संयया) (संयया) (हे क्टर) लाबी (संयया) ननक अंतगवत
नक.मी. इमारती वाटलेले
(संयया) सहाय्य
(रु.लक्ष)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
भूकंप - - - - - - - - -
-
पूर - - - - - - - -
िादळ - - - - - - - - -
भूसयखलन - - - - - - - - -
गारपीि - - 66299 - - - - - 74.5

31.7
इतर 18 196 - - - - - -
आधार : आपत्ती व्यिथथापन विभाग, विल्ह्हावधकारी कायालय, नांदेड
216
9
योजना वळवयक आकडे ळारी
वळवळध वळकाश योजना
217
तक्ता क्र. 9.1
नजल््यातील नवनवध योजनांतगवत ननयतव्यय व खचाचा आढावा
विल्ह्हा :- नांदेड
2012-2013 2013-2014 2014-2015

विल्ह्हा योिना
वनयतव्यय खचड वनयतव्यय खचड वनयतव्यय
1 2 3 4 5 6
सिड साधारण योिना 16530.1 16513.37 18000 14694.62 2000
अनुसवू चत िाती उपयोिना 9196.00 7020.44 9196.00 8126.35 10509.00
आवदिासी उपयोिना 2789.04 2411.23 3224.26 3212.4 3492.69
आवदिासी उपयोिना
2676.59 2378.8 2902.33 2653.77 3159.94
क्षेत्राबाहे रील योिना
डंगरी विकास कायडक्रम 100.00 100 100.00 80 100.00
खासदारांचा थथावनक विकास

700.00 405.92 700.00 371.33 500.00
कायडक्रम
आमदारांचा थथावनक विकास

2151.25 2151.25 2000.00 2000 1800
कायडक्रम
आधार :- विल्ह्हा वनयोिन अवधकारी, नांदेड.
विप :- 2012- 13 मध्ये सिड साधारण योिना सुधारीत वनयतव्ययाची आकडे िारी आहे .
218
तक्ता 9.2
नवनवध नवकास शीषाखाली झालेला योजनांतगवत खचव
अ. विकास शीषड ि उपशीषड विल्ह्हा पातळीिरील योिनांिर झालेला खचड
क्र. सिड साधारण आवदिासी आवदिासी अनुसवू चत एकूण
उपयोिना उपयोिना िाती उपयोिना
1 2 3 4 5 6 7
1 कृ नष व संलग्न सेवा
1.1 पीक संिधडन 888.92 93.74 118 1999.99 3100.65
1.2 फलोत्पादन 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
1.3 मृद ि िलसंधारण 31 100.00 67.22 0.00 198.22
1.4 पशुसंिधडन 388.44 41.82 12.38 70.55 513.19
1.5 दुग्ध शाळा विकास 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
1.6 मत्थय व्यिसाय 4.00 0.20 0.00 1.14 5.34
1.7 िने ि िन्य िीिन 222.43 162.54 156.14 0.00 541.11
1.8 सामाविक िनीकरण 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
1.9 धान्य साठिण,गोदामे ि पणन 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
1.10 क़वष वशक्षण आवण संशोधन 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
1.11 सहकार 570 2 0.00 18.79 590.79
एकू ण (एक) 2104.79 400.30 353.74 2090.47 4949.3
2 ग्रामीण नवकास
2.1 एकाष्त्मक ग्रामीण विकास 44.61 0.00 86.63 0.00 131.24
2.2 अिषडण प्रिण क्षेत्र कायडक्रम 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
2.3 ििाहर रोिगार योिना 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
2.4 ग्रामीण रोिगार 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
2.5 भू-सुधारणा 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
2.6 सामूवहक विकास 280.00 0.00 0.00 0.00 280.00
2.7 ग्रामीण थिच्िता कायडक्रम 500.00 5.00 0.00 15.00 520.00
एकू ण (दोन) 824.61 5.00 86.63 15.00 931.24
3 पाटबं धारे व पूरननयं त्रण
3.1 लघु पािबंधारे (राज्यक्षेत्र) 398.48 0.00 0.00 0.00 398.48
3.2 लघु पािबंधारे (थथावनक क्षेत्र) 776.00 313.24 258.87 0.00 1348.11
3.3 िलप्रदाय क्षेत्र विकास 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
3.4 मोठे ि मध्यमपािबंधारे 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
3.5 पूरवनयंत्रण 101.00 0.00 0.00 0.00 101.00
एकू ण (तीन) 1275.48 313.24 258.87 0 1847.59
4 ऊजा
4.1 ऊिा विकास (निीन) 64.44 40.00 47.00 0.00 151.44
4.2 िलविद्युत ऊिा विकास 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
4.3 अपारं पारीक ऊिा विकास 100.00 0.00 0.00 0.00 100
एकू ण ( चार ) 164.44 40.00 47 0 251.44
5 उद्योग व खाण
5.1 ग्रामीण ि लघुउद्योग 131 27.00 0.00 95.00 253
5.2 मोठे ि मध्यम उद्योग 0.0 0.00 0.00 0.00 0.00
एकूण (पाच) 131 27.00 0.00 95 253
6 पनरवहन
6.1 बंदरे , वदपग़हे ि नौकािहन 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
6.2 रथते ि पूल 3861.62 479.42 187.41 0.00 4528.45
6.3 रथते िाहतूक 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
6.4 दे शांतगडत िलिाहतूक 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
6.5 शहरी लोहमागडि मेरो 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
6.6 हिाई िाहतूक 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
एकू ण 3861.62 479.42 187.41 0.00 4528.45
7 सामान्य आर्थथक सेवा
219
अ. विकास शीषड ि उपशीषड विल्ह्हा पातळीिरील योिनांिर झालेला खचड
क्र. सिड साधारण आवदिासी आवदिासी अनुसवू चत एकूण
उपयोिना उपयोिना िाती उपयोिना
1 2 3 4 5 6 7
7.1 वतथडक्षेत्र विकास (निीन) 200.00 0.00 0.00 0.00 200.00
7.2 पयडिन विकास (निीन) 731.62 0.00 0.00 0.00 731.62
7.3 प्रादे वशक ग्रामीण बँकेचा 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
एकू ण (सात) 931.62 0.00 0.00 0.00 931.62
8 सामानजक व सामूनहक सेवा
8.1 सामान्य वशक्षण 141.4 0.00 0.00 56 197.4
8.2 तंत्र वशक्षण 51.61 0.00 0.00 0.46 52.07
8.3 िैद्यकीय वशक्षण 526 0.00 0.00 0.00 526
8.4 उच्च वशक्षण (निीन) 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
8.5 उच्च वशक्षण (कला) (निीन) 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
8.6 व्यािसायीक वशक्षण 1079.29 0.00 0.00 0.00 1079.29
8.7 आवदिासंचे वशक्षण (निीन) 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
8.8 मागासिगीयांसाठी वशक्षण 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
8.9 लोक िाचनालय (निीन) 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
8.10 कला ि संथकृ ती 10.00 0.00 0.00 0.00 10.00
8.11 वक्रडा ि युिक कल्ह्याण 174.00 68 10.00 160.00 412.00
8.12 मागासगीयांचे कल्ह्याण 132.44 1366.84 1454.20 3602.37 6555.85
8.13 आवदिासंेंचे कल्ह्याण 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
8.14 अल्ह्पसंययाकांचे कल्ह्याण 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
8.15 दुबडल घिकांचे कल्ह्याण 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
8.16 मवहला ि बालकल्ह्याण 121.50 0.00 0.00 12.00 133.50
8.17 पोषण 0.00 145.65 18.00 0.00 163.65
8.18 कामगार ि कामगार 0 35.98 0 7.41 43.39
8.19 सामाविक सुरक्षा ि विमा 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
8.20 समािकल्ह्याण 0.00 0.00 0 0.00 0.00
8.21 रोिगार ि थियंरोिगार 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
8.22 सािडिवनक आरोग्य 593..58 293.97 204.92 0.00 1092.47
8.23 पाणी पुरिठा ि थिच्िता 1275.00 33.00 33.00 0.00 1341.00
8.24 गृहवनमाण 551.18 0.00 0.00 0.00 551.18
8.25 नगर विकास 581.00 0.00 0.00 2082.64 2663.64
8.25 आमदाराचा थथावनक 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
एकू ण (आठ) 4643.42 1943.44 1720.1 5920.88 14821.4
9.0 सामान्य सेवा
9.1 प्रशासन ि सांष्ययकी 0.00 0.00 0.00 0.00 0
संवनयंत्रण
9.2 कायदा ि अंमलबिािणी 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
9.3 तुरूंग ि सुधार सेिा (निीन) 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
9.4 आपत्कालीन व्यिथथापन 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
9.5 सािडिवनक कायालय ि 17.72 0.00 0.00 0.00 17.72
पायाभूत सुविधा (निीन)
9.6 कमडचारी प्रवशक्षण कायडक्रम 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
9.7 कमडचारी गृहवनमाण (निीन) 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
9.8 ई-गव्हनडन्स (निीन) 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
9.9 लेखन सामग्री ि िपाई 0.00 0.00 0.00 0.00 0
9.10 मावहती ि प्रवसध्दी 4.80 4.00 0.00 5.00 13.8
नाविन्य पुणड योिना 735.12 0.00 0.00 0.00 735.12
एकू ण (अकरा) 757.64 4 0.00 5 766.64
एकू ण (एक ते अकरा) 14694.62 3212.40 2653.77 8126.35 29280.7
आधार - विल्ह्हा वनयोिन अवधकारी, नांदेड
220
तक्ता 9.3
वीस कलमी कायव क्रमाची भौनतक प्रगती
अ.क्र बाब पनरमाण उनदष्ट्ट साध्य
1 2 3 4 5
1 अ) थिणडियंती ग्राम थिरोिगार योिना लाभाथी 238 646
ब) संपणु ड ग्रामीण रोिगार योिना म.वद.लाखात -- --
क) लघुउद्योगांना प्रोत्साहन उद्योग संयया 910 807
2 अवतवरक्त िवमनीचे िािप हे क्िर -- --
3 वपण्यासाठी थिच्ि पाणी गांि/िाडया 68 59
4 अ)सिंसाठी आरोग्य (मुलांसाठी रोगप्रवतबंधक लस िोचणे )
1. गोिर लस संयया -- --
2. वड.िी.पी. संयया 45441 45441
3. पोलीओ संयया 45441 45441
4. बीसीिी संयया 45441 45441
ब) कुिूं ब वनयोिन शथत्रवक्रया संयया 10263 10263
क) सममूल्ह्य शथत्रवक्रया
1.आय.यु.डी. (तांबी) संयया 7017 7017
2.ओ.पी.ओ. संयया 9700 9700
3. सी.सी. युझसड (वनरोध) संयया 9700 9700
5 अ) अनु.िातंच्या कुिुं बांना सहाय्य
1.दावरद्रय रे षेिर आणण्यासाठी अनुसवु चत ि निबौध्द शेतक-यांना संयया 3301 3000
अथडसहाय्य
2.महात्मा फु ले विकास महामंडळ योिना अनुदान/ वबिभांडिल संयया 1100 975
योिना
3. अण्णाभाऊ साठे विकास महामंडळ प्रवशक्षण संयया 710 510
योिना/बीिभांडिल/अनुदान भेि
4. विल्ह्हा उद्योग कृन्द्र सुवशवक्षत बेरोिगारांना बीि संयया 1718 1386
भांडिल/उद्योिकता प्रवशक्षण कायडक्रम
5. खावद ग्रामोद्योग मंडळ ग्रामीण कारागीरांना 50 िक्के अनुदान ि संयया -- --
किड
6.सुिणड ियंती ग्राम थिरोिगार योिना ला. संयया 2000 2000
6 ब) अनु.िमातंच्या कुिुं बांना सहाय्य
1. आवदिासी शेतकारी कुिूं बांना दावरद्र्य रे षेिर आणण्यासाठी कृ वष ला. संयया 753 225
वनविष्ठा िािप
2. तलंगाचे गि िािप ला. संयया -- --
3.मासेमारी साधनांच्या खरे दीसाठी अथड सहाय्य( नायलॉन सुत/िाळे ) ला. संयया 60 25
4.सुवशवक्षत बेरोिगारांना बीि भांडिल ला. संयया 363 349
5. विद्युतपंप पुरविणे ला. संयया 5000 5000
6. तेल इंविनांचा पुरिठा(राज्यथतर) ला. संयया 445 445
7. घराची गिती िपरे बदलून मंगलोरी कौले/िीआयसीि पत्रे ला. संयया -- --
8. थिणड ियंती ग्रामथिरोिगार योिना ला. संयया -- --
9. कृन्द्रिती अथड संकल्ह्प (न्यु.ब) राज्ययोिना संयया -- --
7 इंवदरा आिास योिना (घरकुल) घरकुल -- --
8 अत्यल्ह्प उत्पन्नगि ग्रहवनमाण योिना सदवनका -- --
9 राष्रीय गवलच्ि िथती सुधारणा कायडक्रम लोकसंयया -- --
10 सामाविक िनीकरण (निीन धारे ण) झाडे लािणे रोपे संयया 7.69 7.69
सामाविक िनीकरण सामुवहक क्षेत्रािर िृक्ष लागिड हे क्िर -- --
11 ग्रामीण विद्युतीकरण (पंप संचाचे विद्युतीकरण) संयया 100 100
आधार - नजल्हा ननयोजन अनधकारी, नांदेड.
विप :- सन 2013-14 ची मावहती अप्राप्त असल्ह्याने सन 2012-13 ची मावहती दे ण्यात आले ली आहे
221
तक्ता 9.4
खासदार स्थाननक क्षे त्र नवकास कायव क्रम
सन 1993 ते माचव 2014 अहवाल वषव 2013-
14
अ.क्र
ऺ लोकसभा/ प्रवगव प्राप्टत ननधी मंजरु कामाची पुणव झालेली प्रगती सुरू न झालेला प्राप्टत मंजरु
. राज्यसभा कामे अंदानजत कामे पथावरील झालेली खचव ननधी कामे
सदस्य किकमत कामे कामे
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
नांदेड
1 लोकसभा खुला 4035.80 1774 4199.9 1673 64 37 3374.64 281.06 183
मतदारसंघ
किहगोली
2 लोकसभा ,, 1565.16 495 1973.9 460 19 16 1338.94 100.00 38
लातूर
3 लोकसभा अ. िा. 100.94 25 120.56 22 5 0 70.05 64.64 27
डॉ. िे. एम.

िाघमारे,
4 राज्यसभा खुला 61.50 17 71.46 12 5 0 36.94 0.00 10
सदथय,
लातूर
एकुण एकू ण 5763.40 2313 6365.8 2167 93 53 4820.57 445.70 258
अहिाल िषड 2013-14 एकुण

II III = I + II
कामाची पुणड झालेली प्रगती सुरू न झालेला प्राप्त वनधी मंिरु कामे कामाची पुणड प्रगती पथा सुरू न झालेला
अंदावित कामे पथािरील झालेली खचड अंदावित झालेली िरील झालेली खचड
किकमत कामे कामे किकमत कामे कामे कामे
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
528.00 79 70 34 249.67 4316.86 1957 4727.88 1752 134 71 3624.31
182.27 11 15 12 99.42 1665.16 533 2156.21 471 34 28 1438.36
67.63 10 8 9 21.91 165.58 54 188.19 32 13 9 91.96
51.61 0 6 4 0.00 61.50 27 123.07 12 11 4 36.94
829.51 100 99 59 371.00 6209.10 2571 7195.35 2267 192 112 5191.57
आधार - नजल्हा ननयोजन अनधकारी, नांदेड
टिऩ :- खाशदार स्थाधनक वळकाश कायाक्रमांतगात धनधी व्यऩगत षोत नशल्याने आधथाक ळवाात माचा अखेर मान्यता ऩुणा षोत नाषीत. शदरीऱ कामाचा धनधी कंद्र
ऴाशनाकडु न उधऴराने प्राप्त षोतो त्यामुले आधथाक ळवााच्या माचा नंतरषी मंजुरी दे ण्यात येतात ऩरं तु शदरीऱ मंजुरी त्याच ळवाामध्‍
ये दाखळीऱी जाते.
222
तक्ता 9.5
आमदार स्थाननक नवकास कायव क्रम (नवधानसभा मतदार संघ)
नजल्हा : नांदेड संदभव वषव:- 2013-14
(रू. लाखात)
नवधानस मंजरु कामे संयया ननवन नवतरीत ननधी कामाची प्रगती
भा शासना जुनी कामांची सुरू न
अ.ऺ मतदार कडु न अपुणव अंदानजत जुन्या ननवन एकुण
क्र. संघ प्राप्टत ननधी कामे ननवन एकू ण किकमत कामावर कामावर एकू ण खचव पूणव अपुणव झालेली
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
1 नांदेड (उ) 200.00 17 44 61 211.17 59.15 140.85 200.00 200.00 27 26 8
2 नांदेड (द ) 200.00 24 47 71 161.97 53.54 146.46 200.00 200.00 35 31 5
3 भोकर 200.00 27 40 67 199.91 65.6 134.40 200.00 200.00 42 25 0
4 कंधार 200.00 28 67 95 201.10 60.81 139.19 200.00 200.00 56 36 3
5 मुखेड 200.00 20 64 84 205.69 62.65 137.35 200.00 200.00 48 31 5
6 दे गलूर 200.00 41 66 107 198.49 68.43 131.57 200.00 200.00 59 43 5
7 नायगांि 200.00 10 98 108 233.22 15.9 184.10 200.00 22.00 48 44 16
8 हदगाि 200.00 28 77 105 211.59 58.09 141.91 200.00 200.00 62 37 6
9 वकनिि 200.00 25 63 88 213.84 57.29 142.71 200.00 200.00 47 33 8
एकू ण नव. स. स 1800.00 220 566 786 1836.98 501.46 1298.54 1800.00 1800.00 424 306 56
223
तक्ता 9.6
स्थाननक नवकास कायव क्रम (नवधानपनरषद सदस्य)
नजल्हा : नांदेड संदभव वषव:- 2013-14
अ.ऺ नवधानपनरषद शासना नजल््यातील नजल््या बाहे रील मं जरु कामे संयया
क्र सदस्याचे नाव कडु न कामांकरीता कामांकरीता वगव जुनी ननवन एकू ण
प्राप्टत उपलब्ध ननधी केलेला ननधी अपूणव
ननधी कामे
1 2 3 4 5 6 7 8
1 मा.आ.श्री अमरनाथ 205.73 200.00 0.00 11 72 83
रािुरकर
2 मा.आ.श्री विक्रम 10.00 22.08 0.00 3 4 7
काळे
3 मा.आ.श्री सतीश 15.50 23.84 0.00 2 34 36
चव्हाण
4 मा.आ.श्री ´ÖÖêÆüÖ •ÖÖê¿Öß 16.73 0.36 0.00 1 0 1
5 मा. आ.श्री ×¾Ö•ÖµÖ 14.90 10.00 0.00 0 1 1

Ûú.ÃÖÖ¾ÖÓŸÖ
6 मा.आ.श्री´ÖŸÖß 5.00 15.00 0.00 0 1 1
±úÖî×•ÖµÖÖ ÜÖÖÖ
7 मा.आ.श्री •ÖµÖ®ÖÏÛúÖ¿Ö 4.00 0.00 0.00 0 1 1
¤üÖÓ›êüÝÖÓÖ¾ÖÛú¸ü
8 मा.आ.श्रीमती ×¾ÖªÖ 9.82 5.00 0.00 0 1 1
“Ö¾ÆüÖÞÖ
एकुण 281.68 276.28 0.00 17 114 131
ननवन नवतरीत ननधी एकू ण कामाची प्रगती

कामांची जुन्या कामावर ननवन कामावर एकू ण खचव पूणव अपुणव कामे सुरू न झालेली
अंदानजत
9 10 11 12 13 14 15 16
245.06 30.71 169.29 200.00 200.00 40 36 7
5.80 0.68 5.02 5.70 5.70 3 0 4
23.84 5.00 17.60 22.60 22.60 8 19 9
0.00 0.36 0.00 0.36 0.36 1 0 0
9.88 0.00 9.88 9.88 9.88 0 1 0
14.99 0.00 14.99 14.99 14.99 0 1 0
1.00 0.00 1.00 1.00 1.00 1 0 0
4.99 0.00 0.00 0.00 0.00 0 0 1
305.56 36.75 217.78 254.53 254.53 53 57 21
224
मषाराष्ट्र रोजगार षमी योजना
225
तक्ता 9.7
महाराष्ट्र रोजगार हमी योजना
अ. कामाचा प्रकार
बाब
क्र. किसचन रस्ते कृ नष वनीकरण इतर एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8
1 वनयोवित कामांची संयया 753 5099 35651 4739 128857 175099
2 मंिरू केलेल्ह्या कामांची संयया 0 0 0 0 0

0
3 सुरु केलेल्ह्या कामांची संयया 11 1650 5572 2847 17730 27810
4 पूणड केलेल्ह्या कामांची संयया 1 432 282 428 432 1575
5 मध्येच बंद केलेल्ह्या कामांची संयया 10 1618 5320 2421 17328 26697
6 कामांसाठी केलेली तरतूद 1089 26866 58001 9840 61811 157607
7 कामांिर झालेला एकूण खचड (रु.लाखात) 2.40 1665.66 916.23 973.98 6260.83 9819.10
8 रोिगार वनर्थमती (मनुष्य वदिस लाखात) 0.01 2.97 2.13 3.11 5.16 13.38
आधार - विल्ह्हावधकारी कायालय, रोिगार हमी योिना, नांदेड
तक्ता 9.8
महाराष्ट्र रोजगार हमी योजनेखाली घे तलेली कामे , त्यावरील रोजगार व खचव
नजल्हा : नांदेड संदभव : 2013-14
खचव (रुपये लाखात) रोजगार हमी
अ. आर्थथक वषाच्या मनुष्ट्य नदवस योजनेखालील कामांची
क्र. मनहना मनहन्यातील आरं भापासून (लाखात) संयया
1 2 3 4 5 6
1 एवप्रल 79.78 79.78 0.39
2 मे 335.93 415.71 1.64
3 िून 575.4 991.11 2.79
4 िुलै 256.87 1247.98 1.25
5 ऑगथि 136.66 1384.64 0.67
6 सप्िृ बर 105.19 1489.83 0.53

27810
7 ऑक्िोबर 408.8 1898.63 0.53
8 नोव्हृ बर 641.95 2540.58 0.38
9 वडसृबर 768.59 3309.17 0.86
10 िानेिारी 1280.03 4589.20 1.33
11 फेबुिारी 1280.04 5869.24 1.68
12 माचड 1285.76 9819.10 13.38
आधार - विल्ह्हावधकारी कायालडय, (रो.ह.यो.शाखा), नांदेड
226
तक्ता 9.9
महाराष्ट्र ग्रामीण रोजगार हमी योजनेखाली घे ण्यात आलेली प्रकारानुसार कामे व त्यावरील खचव
अ. तालुका कामाचा प्रकार (रुपये लाखात)
क्र. ग्रामीण बारमाही पूरननयत्रंण व जलसंधारण व दुष्ट्काळ प्ररनतबं धक लघु व सूक्ष्म जलकिसचन
जोड रस्ते पूर संरक्षण जलसंवधव न/जलभर काम
पूणव वषात पूणव वषात पूणव वषात पूणव वषात पूणव वषात
झालेल्या झालेला झाले झाले झालेल्या झालेला झालेल्या झालेला झालेल्या झालेला खचव
खचव ल्या ला कामाची खचव कामाची खचव कामाची
कामाची कामा खचव संयया संयया संयया
संयया ची
संयया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1 माहु र 33 114.16 0 0 25 137.3 15 44.5 0 0
2 वकनिि 45 498.89 0 0 84 83.26 15 92.23 0 0
3 वहमायत 34 195.51 0 0 50 11.68 12 81.17 0 0

नगर
4 हदगाि 20 100.20 0 0 65 49.25 0 41.37 0 0
5 अधापूर 15 31.17 0 0 55 32.02 0 24.95 0 0
6 नांदेड 10 12.15 0 0 40 5.67 0 33.15 0 0
7 मुदखेड 24 27.08 0 0 32 10.37 70 72 0 0
8 भोकर 3 54.78 0 0 45 69.83 24 289.3 0 0
9 उमरी 0 99.51 0 0 0 12.63 1 272 0 0
10 धमाबाद 11 40.35 0 0 0 24.08 3 118.8 1 24
11 वबलोली 28 117.79 0 0 50 33.13 10 133 0 0
12 नायगांि 40 125.38 0 0 22 185.5 12 176.4 2 32
13 लोहा 66 370.14 0 0 40 289.12 8 110 2 34
14 कंधार 29 453.32 0 0 57 65.57 13 143.7 0 0
15 मुखेड 0 257.61 0 0 0 38.15 0 77.36 0 0
16 दे गलूर 35 167.62 4 30.13 34 68.51 48 263.8 0 0
एकुण विल्ह्हा 393 2665.66 4 30.13 599 1116.23 231 1973.98 5 90
227
अ. तालुका कामाचा प्रकार
क्र. अनुसनू चत पारं पानरक भूनवकास / कंद्र शासनाने एकू ण
जाती/जमाती व जलस्त्रोतांच शे तीनवकास अनधसूनचत केलेली
नवीन भूधारकांना नुतनीकरण मान्यताप्राप्टत इतर
किसचन सुनवधा कामे
पूणव वषात पूणव वषात पूणव वषात पूणव वषात पूणव वषात
झालेल्या झालेला झाले झाले झालेल्या झालेला झालेल्या झालेला झालेल्या झालेला खचव
खचव ल्या ला कामाची खचव कामाची खचव कामाची
कामाची कामा खचव संयया संयया संयया
1 2 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
1 माहु र 0 364.56 0 0 0 0 9 137.7 82 798.22
2 वकनिि 113 558.78 0 0 0 0 7 147.9 264 1381.06
3 वहमायत 0 0 0 0 0 0 2 88.09 98 376.45

नगर
4 हदगाि 0 84.53 0 0 0 0 0 0.35 85 275.70
5 अधापूर 0 6.53 0 21 0 2 0 6.49 70 121.22
6 नांदेड 0 22.93 0 0 0 0 0 41.75 55 118.40
7 मुदखेड 0 38.69 0 0 0 0 2 26.15 128 174.29
8 भोकर 0 275.22 0 0 0 0 11 3.03 83 692.16
9 उमरी 0 64.59 0 0 0 0 0 30.76 1 479.49
10 धमाबाद 0 0 0 0 0 0 0 7.54 15 214.77
11 वबलोली 0 1.88 0 0 0 0 79.88 88 365.68
12 नायगांि 0 86.16 0 0 0 0 0 0 76 573.44
13 लोहा 0 767.12 0 0 0 0 0 203.5 116 1740.88
14 कंधार 178 491.61 0 0 0 0 5 151.2 282 1305.40
15 मुखेड 47 34.89 0 13 0 37.37 0 35.09 47 559.00
16 दे गलूर 0 24.33 0 0 0 65.84 14 22.71 135 642.94
एकुण विल्ह्हा 338 2821.82 0 33.81 0 105.2 50 982.2 1625 9819.10
आधार :- रोिगार हमी योिना कक्ष, विल्ह्हावधकारी कायालय, नांदेड
228
10
शंकीणा
न्याय ळ प्रऴाशन
229
पोनलस अनधकारी/कमवचारी यांची संयया
संयया
अ. क्र. पदनाम एकू ण संयया पैकी मनहलांची संयया
1 2 3 4
1
पोवलस अवधकारी/ कमडचा-यांची संयया
1.1 पोवलस उपमहावनरीक्षक - -
1.2 पोवलस आयुक्त - -
1.3 पोवलस उप आयुक्त - -
1.4 पोवलस सहायक आयुक्त
1.5 पोवलस अधीक्षक 1
1.6 अपर पोवलस अधीक्षक 2
1.7 पोवलस उप अधीक्षक 12 1
1.8 पोवलस वनरीक्षक 47
1.9 सहायक पोवलस वनरीक्षक 76
1.10 पोवलस उप वनरीक्षक 185 3
1.11 अ)पोवलस िमादार 275 2
ब) पोवलस हिालदार 710 5
1.12 पोवलस वशपाई / पोवलस नाईक 2480 323
1.13 इतर 170 17
एकूण पोवलस अवधकारी/ कमडचारी संयया 3958 351

2
पोवलस ठाणे 36
3
आउि पोथि 21
4
पोवलस चै ाकी 1
5
लॉकअप्स 35
6 पोवलस ठाणे, आउि पोथि ि सब पोथि
आदंची सोय असलेली गािे ि शहरे 57
7
होमगाडड सची संयया 1340 360
आधार - विल्ह्हा पोवलस अधीक्षक , नांदेड
230
नजल््यात कायव रत नवनवध न्यायालये , त्यामधील न्यायाधीशांची संयया व ननकालात काढलेली प्रकरणे

अ. न्यायालये कायव रत न्यायाधीशांची एकू ण मूळ अपील
क्र. न्यायालये मं जरू पदे भरलेली प्रकरणे ननयनमत संकीणव ननयनमत संकीणव
संयया पदे
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 वदिाणी न्यायालय 49 49 49 5769 2742 1431 1041 555
2 फौिदारी न्यायालय 49 49 49 15568 10913 2270 604 1781
3 लोक न्यायालय 1 1 1 1618 1618 - - -
4 कामगार न्यायालय 1 1 1 917 917 - - -
5 औद्योवगक न्यायालय - - - 0 - - - -
6 कौिुं वबक न्यायालय - - - 0 - - - -
विल्ह्हा दं डावधकारी
7 तथा कायडकारी 25 25 25 20458 20458
दं डावधकारी
विल्ह्हा ग्राहक तक्रार
8 1 1 1 659 445 214
वनिारण मंच
आधार - 1) विल्ह्हा ि सत्र न्यायाधीश,
2) आयुक्त, कामगार न्यायालय,
3) आयुक्त, औद्योवगक न्यायालय,
4) लोक आयुक्त,
5) विल्ह्हा दं डावधकारी ि कायडकारी दं डावधकारी ,
6) विल्ह्हा ग्राहक मंच
टिऩ :- जजल्षा ग्राषक तक्रार धनळारण मंचाश अवऩऱ अधधकारीता प्राप्त नाषी त्यामुले यािाितची माटषती धनरं क आषे .
231
माटषती ळ जनशंऩका
232
नजल््यातील प्रकानशत झालेली वतवमानपत्रे व ननयतकानलके
नजल्हा- नांदेड संदभव वषव - 2013-
14
दै ननक वतवमान पत्रे आनण ननयतकानलके
अ.क्र. तालुका दै ननक साप्टताहीक पानक्षक मानसक त्रैमानसक वार्थषक
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र
0 0 0 0 1 0
2 वकनिि
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
4 हदगाि
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
38 30 1 2 0 0
0 1 0 0 0 0
8 भोकर
0 0 0 0 0 0
9 उमरी
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
13 लोहा
0 0 0 0 0 0
14 कंधार
0 2 0 0 0 0
15 मुखेड
0 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
38 35 1 2 1 0
आधार :- 1) अवधक्षक, पुथतके ि प्रकाशने , नांदेड.
233
नचत्रपट गृहे, व्ही.डी.ओ. कंद्र आनण केबलधारक यांची आकडे वारी
नजल्हा- नांदेड संदभव वषव : 2013-14
कायम स्वरुपी नफरती नचत्रपटगृहे व्हीडीओ कंद्रे केबल धारक

प्रत्ये क प्रत्ये क प्रत्ये क
खे ळा खे ळा खे ळा वसूल
साठी साठी साठी केलेला
असलेली असलेली असलेली केबल केबल करमणूक
आसन आसन आसन चालक ग्राहक कर (रुपये
अ.क्र. तालुका संयया क्षमता संयया क्षमता संयया क्षमता संयया संयया हजारात)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
माहु र
1 0 0 0 0 0 0 7 890 2.03
वकनिि
2 1 352 0 0 2 30 9 1015 6.26
वहमायत
3 नगर 0 0 0 0 2 30 3 510 0.65
हदगाि
4 1 360 0 0 1 30 7 1334 2.29
अधापूर
5 0 0 0 0 0 0 6 700 0.92
नांदेड 0 0
6 10 3655 14 50 78 21477 307.26
मुदखेड
7 0 0 0 0 1 30 5 325 0.5
भोकर
8 1 229 0 0 0 0 8 820 1.98
उमरी
9 0 0 0 0 0 0 7 230 0.69
धमाबाद
10 1 309 0 0 3 30 8 428 2.53
वबलोली
11 0 0 0 0 1 30 8 627 2.34
नायगांि
12 0 0 0 0 2 30 9 524 4.34
लोहा
13 0 0 0 0 2 30 7 310 2.21
कंधार
14 0 0 0 0 3 30 2 190 2.29
मुखेड
15 1 325 0 0 3 30 3 1000 4.76
दे गलूर
16 2 940 0 0 3 30 9 1120 4.31
एकुण नजल्हा 17 6170 0 0 37 380 176 31500 345.4
आधार- विल्ह्हावधकारी कायालय (करमणूक शाखा), नांदेड
234
लोकसभा व नवधानसभा ननवडणूकीबाबतची आकडे वारी
(हजारात)
विल्ह्हा - नांदेड संदभड िषड -
अ. मतदारसं एकूण मतदारांची मतदान केलेल्ह्या मतदारांची संयया मतदानाची
क्र. घाचे नाि संयया पुरूष ष्थत्रया एकूण िक्केिारी
1 2 3 4 5 6 7
लोकसभा ननवडणूक :
1 16 - 1439 421 353 774 53.83
नांदेड
नवधानसभा
ननवडणूक :
1 वकनिि 205 80 67 147 71
2 हदगाि 231 88 74 162 70
3 भोकर 219 83 69 152 69
4 नांदेड 276 75 62 137 49
उत्तर
5 नांदेड 261 77 61 138 75
दवक्षण
6 लोहा 220 92 81 173 79
7 नायगांि 242 91 80 171 71
8 दे गलूर 254 82 73 155 61
9 मुखेड 242 84 76 160 66
नवधानसभा 2150 750 643 1395 65
एकू ण
संदभड िषड - 2009-10

पक्षवनहाय वमळालेली मते (संयया)
कॉग्रे राष्रिादी बहु िन
स कॉग्रेस समाि
आय पािी भा.ि.प. वशिसेना म.न.से. पािी अपक्ष इतर पक्ष
8 9 10 11 12 13 14 15
लोकसभा ननवडणूक
346 - 272 - - 85 35 37
नवधानसभा ननवडणूक :
- 70 51 - 2 3 3 17
97 - - 52 1 2 5 4
121 - - 6 - 6 17 1
67 - - 23 2 11 18 15
71 - - 54 - 9 2 1
- 82 - 7 2 2 8 72
- 52 16 - - 3 81 18
64 - - 58 - 3 25 3
66 - - 16 - 1 70 8
486 204 67 216 7 40 229 139
आधार - विल्ह्हा वनिडणूक अवधकारी, विल्ह्हावधकारी कायालय, नांदेड
235
वळत्त वळभाग
236
नजल््यात गोळा करण्यात आलेला कर महसूल
नजल्हा :- नांदेड रूपये लाखात

बाब 2010-11 2011-12 2012-13
1 2 3 4
(1) मूल्ह्यिवधतड कर (व्हॅि)
(2) मुद्रांक ि नंदणी शुल्ह्क 3319.32 4634 5062
(3) राज्य उत्पादन शुल्ह्क 439.46 904 757
(4) वििेिरील शुल्ह्क 0 0 0
(5) करमणूक कर, विक्रेय िथतू ि सेिा 180.05 469 603

यांिरील इतर कर ि 1
शुल्ह्क 0 0
(6) िाहनांिरील कर 3125.5 4264 4321

(7)विक्रेय िथतू ि सेिा यांिरील इतर कर 0 0 0
ि
शुल्ह्क 0
(7) माल ि उतारुंिरील कर 0 0 0
(8) िमीन महसूल 0 1157 772
(9) इतर महसूल 0 0 0
एकूण महसूल 7064.33 11428 11515

आधार : विल्ह्हा कोषागार कायालय, नांदेड.
विप :- सन 2013-14 ची मावहती अप्राप्त असल्ह्याने सन 2012-13 ची मावहती दे ण्यात आले ली आहे
नजल््यात गोळा करण्यात आलेला मूल्यवधीत कर महसूल (व्हॅट)
विल्ह्हा :- नांदेड रूपये लाखात
2012-13 2013-14
व्यापारी करभरणा केलेली व्यापारी करभरणा
संयया प्रत्यक्ष रक्कम संयया केलेली प्रत्यक्ष
बाब (रुपये लाखात) रक्कम (रुपये
1 2 3 4 5
गि (अ) रु. 1 कोिी पेक्षा िाथत कर भरणारे 13 21
व्यापारी 2814 4358
55 41
गि (ब) रु. 1 कोिी पेक्षा कमी परं तू रु. 10
लाखापेक्षा िाथत कर भरणारे व्यापारी 3115 1199
गि (क) रु. 10 लाखापेक्षा कमी कर 6108 6240
भरणारे व्यापारी 5514 9636
गि (ड) नंदणी केलेले तथावप कर न 565 515
भरणारे व्यापारी - -
एकूण 6741 11443 6817 15193

आधार : विल्ह्हा विक्रीकर कायालय, नांदेड
237
कोषागारात सादर झालेल्या दे यकांचे तपनशल
नजल्हा :- नांदेड संदभव वषव :-2013-14
अ.क्र. कोषागार एकुण कोषागारात सादर पानरत वषवभरात खची प्राप्टत झालेली एकू ण जमा
/उपकोषा कायालयां झालेल्या दे यकांांची झालेल्या पडलेली एकू ण एकू ण चलने रक्कम
गाराचे ची एकू ण संयया दे यकांां रक्कम (रुपये हजार)
नाव संयया ची संयया
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र 14 1440 140 239574 2514 22922
2 वकनिि 42 3562 3522 1428439 18118 232005
3 वहमायत 12 1045 1014 202738 5244 80329

नगर
4 हदगाि 20 1990 1966 300709 12720 209112
5 अधापूर 9 1030 1002 75608 5666 79424
6 नांदेड 184 16326 15286 37494385 55259 4661980
7 मुदखेड 8 1105 1085 583351 17548 157944
8 भोकर 22 2011 1942 283977 7568 304074
9 उमरी 10 995 973 216771 6609 47978
10 धमाबाद 13 1220 1197 112753 5768 86514
11 वबलोली 15 1780 1766 190649 12464 178257
12 नायगांि 12 1110 1050 157681 10922 139292
13 लोहा 9 1070 1054 128834 13440 175882
14 कंधार 17 1690 1673 176857 17962 181209
15 मुखेड 12 905 858 248556 6224 339356
16 दे गलूर 19 1175 1147 291901 14668 227482
एकुण विल्ह्हा 418 38454 36942 42132783 212694 7123760
आधार :- विल्ह्हा कोषागार कायालय, नांदेड (उपकोषागार वनहाय मावहती दे ण्यात यािी.)
238
माटषती ळ तंत्रहान वळभाग
239
मानहती व तंत्रज्ञान संबधी तपनशल
अ.क्र. तालुका एकुण ल ॅनशी इंटरनेट सेवा भूमीअनभलेखाचे सेत ु अंतगवत

कायालयाची जोडलेल्या उपलब्ध संगनणकीकरण पुरनवण्यात
संयया कायालयाची असलेल्या झाले आहे काय? ये णाऱ्या
संयया कायालयांची सेवांची संयया
1 2 3 4 5 6 7
1 माहु र 1 1 1 होय 57
2 वकनिि 2 2 2 होय 57
3 वहमायत 1 1 1 होय 57
नगर
4 हदगाि 2 2 2 होय 57
5 अधापूर 1 1 1 होय 57
6 नांदेड 3 3 3 होय 57
7 मुदखेड 1 1 1 होय 57
8 भोकर 2 2 2 होय 57
9 उमरी 1 1 1 होय 57
10 धमाबाद 2 2 2 होय 57
11 वबलोली 2 2 2 होय 57
12 नायगांि 1 1 1 होय 57
13 लोहा 1 1 1 होय 57
14 कंधार 2 2 2 होय 57
15 मुखेड 1 1 1 होय 57
16 दे गलूर 2 2 2 होय 57
एकुण विल्ह्हा 25 25 25 --- ---
आधार :- विल्ह्हावधकारी कायालय एन.आय.सी. विभाग, नांदेड
240
ऩयािन वळभाग
241
तक्ता 10.10
नजल्हयातील पयव टन स्थळाच्या नवकासाबाबत सद्यख्स्थती
अ. तालुका पयव टन पयव टन पयव टन स्थळाच्या नठकाणी मंजरू पयव टन स्थळाच्या

क्र. स्थळांची स्थळांची नवकास कामे नठकाणी नवकास
वगववारी संयया चालु ननवन एकू ण कामावर झालेला
वषाच्या मंजरू कामे खचव रुपये लाखात
सुरवातीची कामे
1 2 3 4 5 6 7 8
1 माहु र क िगड 1 - 0 0
33.55
2 वकनिि क िगड 4 - 0 0
23.78
3 वहमायतनगर क िगड 7 2 0 2
15
4 हदगाि क िगड 11 2 0 2
45.72
5 अधापूर क िगड 7 2 0 2
29.00
6 नांदेड क िगड 17 11 0 11
131.52
7 मुदखेड क िगड 2 1 0 1
20.00
8 भोकर क िगड 4 1 0 1
20.00
9 उमरी क िगड 3 2 0 2
40.00
10 धमाबाद क िगड 2 6 0 6
76.99
11 वबलोली क िगड 5 - 0 0
0.00
12 नायगांि क िगड 5 1 0 1
20.00
13 लोहा क िगड 11 2 0 2
25.00
14 कंधार क िगड 20 8 0 8
60.00
15 मुखेड क िगड 3 3 0 3
70.00
16 दे गलूर क िगड 8 - 0 0
0.00
एकुण नजल्हा 110 41 0 41 610.56
आधार : विल्ह्हा वनयोिन अवधकारी / आधार - महाराष्र पयडिन विकास महामंडळ.
242
तक्ता 10.11
नजल्हयातील पयव टन स्थळाच्या नठकाणी असलेल्या सुनवधा
नजल्हा:- नांदेड संदभव वषव - 2013-14
अ. तालुका पयव टन पयव टन त्यापैकी पयव टन स्थळांचे ये थे राहण्याची सुनवधा
क्र. स्थळांची स्थळांची सांस्कृ नतक असलेली हॉटे ल्स
वगववारी संयया वारसा
असलेल्या महाराष्ट्र त्यामधील खाजगी त्यामधील
पयव टन पयव टन रुमची हॉटे ल्सची रुमची
स्थळांची नवकास संयया संयया संयया
संयया महामंडळ
1 2 3 4 5 6 7 8 9
माहु र क िगड 1 1 1 - - -
1
वकनिि क िगड 4 2 - - - -
2
वहमायत नगर क िगड 7 0 - - - -
3
हदगाि क िगड 11 1 - - - -
4
अधापूर क िगड 7 - - - - -
5
नांदेड क िगड 17 1 - - - -
6
मुदखेड क िगड 2 - - - - -
7
भोकर क िगड 4 - - - - -
8
उमरी क िगड 3 - - - - -
9
धमाबाद क िगड 2 - - - - -
10
वबलोली क िगड 5 1 - - - -
11
नायगांि क िगड 5 - - - - -
12
लोहा क िगड 11 1 - - - -
13
कंधार क िगड 20 1 - - - -
14
मुखेड क िगड 3 - - - - -
15
दे गलूर क िगड 8 1 - - - -
16
एकुण नजल्हा 110 9 1 - - -
243
पयव टकांची संयया रॅव्हल एजंटची त्यांच्याद्वारे पयव टन स्थळाचा पयव टन स्थळाचा नवकास
संयया पुरनवण्यात ये णाऱ्या नवकास कामे करताना ननमाण
वाहनांची संयया करण्यासाठी झालेला रोजगार
10 11 12 13 14
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
-
- - - -
आधार : विल्ह्हा वनयोिन अवधकारी / आधार - महाराष्र पयडिन विकास महामंडळ.
244
भाग-3
गणनवळवयक आकडे ळारी
जनगणना (ऱोकशंख्या)
245
लोकसंयया नवषयक ननवडक आकडे वारी
नागरी क्षे त्र
नजल्हा : नांदेड ÃÖÓ¤ü³ÖÔ ¾ÖÂÖÔ :-2011
अ. बाब/ क्षे त्र गावांची शहरां लोकसंयया कुटू बांची लोक स्री-पुरुष
तालुका चौ.नक.मी. संयया ची एकू ण पुरुष ख्स्त्रया संयया संयये ची प्रमाण
क्र. 2011 संयया घनता
प्रमाणे 2011
प्रमाणे
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 माहु र
0 93 0 0 0 0 0 0 0
2 वकनिि
17.91 189 2 40054 20520 19534 8171 2578 951.949
0 73 0 0 0 0 0 0 0
नगर
4 हदगाि
2.59 154 1 27433 14066 13367 5217 2459 950.306
0 56 0 0 0 0 0 0 0
67.06 85 4 581959 301636 280323 108714 16739 929.342
18.22 53 1 23517 12647 10870 3902 750 859.492
8 भोकर
18.89 82 1 32899 17104 15795 6250 4850 923.468
9 उमरी
3.47 66 1 13501 6868 6633 2580 3126 965.783
13.75 54 1 33741 16919 16822 6596 1150 994.267
20.87 89 2 29683 14982 14701 5595 5473 981.244
0 91 0 0 0 0 0 0 0
13 लोहा
26.96 125 1 24125 12334 11791 4426 2887 955.975
14 कंधार
11.08 127 1 24843 13048 11795 4411 2946 903.97
15 मुखेड
33.1 151 1 27650 14184 13466 5081 2640 949.38
7.41 115 1 54493 27607 26886 10150 7967 973.883
241.31 1603 17 913898 471915 441983 171093 1052 936.573
आधार - भारताची िनगणना -2011
246
लोकसंयया नवषयक ननवडक आकडे वारी
ग्रामीण क्षे त्र
नजल्हा : नांदेड
संदभव वषव : 2011
अ. बाब/ता क्षे त्र गावांची लोकसंयया कुटू बांची लोक स्री-पुरुष
क्र. लुका चौ.नकमी संयया संयया संयये ची प्रमाण
2011 एकू ण पुरुष ख्स्त्रया घनता
प्रमाणे 2011
प्रमाणे
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र
562.27 88 99940 51465 48475 22127 178 941.902
2 वकनिि 207732 44052

1553.8 178 105566 102166 134 967.793
3 वहमायत 509.41 70 109727 56332 53395 22669 215 947.863

नगर
4 हदगाि
1115.4 148 232553 120081 112472 47691 208 936.634
297.8 52 109332 56592 52740 19779 367 931.934
347.66 83 137229 71413 65816 25523 395 921.625
313.18 51 92179 47234 44945 17108 294 951.539
8 भोकर 105414 21311

678.33 80 53963 51451 155 953.45
9 उमरी 431.93 65 85518 43640 41878 17000 198 959.624
293.38 51 63035 31733 31302 12508 215 986.418
11 वबलोली 140476 29080

542.27 83 71813 68663 163 956.136
12 नायगांि 563.48 87 182868 93913 88955 38969 325 947.206

13 लोहा 835.73 123 217760 112383 105377 42507 243 937.66
14 कंधार 843.19 125 224027 115905 108122 44196 266 932.85

15 मुखेड 266235 53848
1047.5 151 137613 128622 254 934.665
683.91 106 173369 88514 84855 35973 253 958.662
एकुण विल्ह्हा 10619.23 1541 2447394 1258160 1189234 494341 230 945.217
आधार - भारताची िनगणना
™üß®Ö- ³ÖÖî×ÝÖ»ÖßÛú õÖê¡ÖÖÃÖÖšüß ´ÖÖ×ÆüŸÖß ¾ÖêÝÖôûß †ÃÖ»µÖÖ®Öê ŸÖÖ»ÖãŒµÖÖ“ÖÖ õÖê¡ÖÖ“Öß ²Öê¸üß•Ö ×•Ö»ÆüµÖÖ“µÖÖ õÖê¡ÖÖ¿Öß •ÖãôûÞÖÖ¸ü ®ÖÖÆüß .
247
नजल््यातील मागासवगीयांची लोकसंयया
नजल्हा : नांदेड संदभव वषव : 2011
अ. बाब/ता मागासवगीय लोकसंयया मागासवगीय
क्र. लुका लोकसंयये चे
एकू ण
लोकसंयये तील
प्रमाण
अनुसनू चत जाती अनुसनू चत जमाती अ.जा. अ.ज.
एकू ण पुरुष ख्स्त्रया एकू ण पुरुष ख्स्त्रया
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 8585 4385 4200 14806 7456 7350 8.59 14.81
2 वकनिि 24569 12449 12120 71896 36112 35784 9.92 29.02
वहमायत
3 15066 7723 7343 18533 9516 9017 13.73 16.89
नगर
4 हदगाि 56361 28914 27447 30347 15674 14673 21.68 11.67
5 अधापूर 19976 10401 9575 3915 2047 1868 18.27 3.58
6 नांदेड 145676 75102 70574 14786 7713 7073 20.26 2.06
7 मुदखे ड 19961 10186 9775 4893 2559 2334 17.25 4.23
8 भोकर 21968 11201 10767 26186 13535 12651 15.88 18.93
9 उमरी 20354 10360 9994 9432 4841 4591 20.56 9.53
10 धमाबाद 18794 9395 9399 14497 7230 7267 19.42 14.98
11 वबलोली 36323 18590 17733 16572 8568 8004 21.35 9.74
12 नायगांि 40718 20921 19797 9596 4921 4675 22.27 5.25
13 लोहा 41604 21417 20187 3821 2012 1809 17.20 1.58
14 कंधार 52795 27201 25594 7314 3836 3478 21.21 2.94
15 मुखेड 65542 33849 31693 18727 9478 9249 22.30 6.37
16 दे गलूर 52191 26703 25488 16374 8394 7980 22.90 7.19
एकुण नजल्हा 640483 328797 311686 281695 143892 137803 19.05 8.38
248
लोकसंयया आनण वृख्द्धदर
ग्रामीण/ लोकसंयया दशवार्थषक वृध्दीदर वार्थषक चक्रवाढ वृध्दीदर
जन नागरी एकू ण पुरुष ख्स्त्रया अनु अनु सवव अनु अनु सवव अनु अनु
गणना सूनचत सूनचत साधारण सूनचत सूनचत साधारण सूनचत सूनचत
वषव जाती जमाती जाती जमाती जाती जमाती
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
1961 एकूण
1080 548 532 - - 22.17 - - 2 - -
ग्रामीण
924 467 457 - - 24.03 - - 2.15 - -
नागरी
156 81 75 - - 12.23 - - 1.15 - -
1971 एकूण
1398 715 683 - - 29.44 - - 2.29 - -
1170 595 575 - - 26.62 - - 2.26 - -
नागरी
228 120 108 - - 46.15 - - 2.47 - -
1981 एकूण
1750 893 857 - - 25.18 - - 2.28 - -
1422 722 700 - - 21.54 - - 2.15 - -
नागरी
328 171 157 - - 43.86 - - 2.86 - -
1991 एकूण
2331 1198 1133 423 276 33.2 - - 2.42 - -
1824 933 891 351 250 28.27 - - 2.24 - -
नागरी
507 265 242 72 26 54.57 - - 3.24 - -
2001 एकूण
2876 1481 1394 498 253 23.38 11.7 9.16 2.36 - -
2187 1123 1063 406 223 19.9 8.64 11.2 2.15 - -
नागरी
689 357 331 92 30 35.89 7.82 8.6 3.2 - -
2011 एकूण
3361 1730 1631 640 282 16.86 28.6 11.1 1.57 2.54 1.05
2447 1258 1189 473 242 11.89 16.6 8.46 1.13 1.54 0.81
नागरी
914 472 442 167 40 32.62 81.3 30 2.86 6.13 2.66
आधार - भारताची िनगणना 2011
249
शहरांची वगववारी आनण त्यांची लोकसंयया
शहराचे लोकसंयया लोकसंयया वाढीचा

अ. क्र. शहराचे नाव
वगीकरण दशवार्थषक वृध्दीदर
एकू ण पुरुष ख्स्त्रया
1 2 3 4 5 6 7
1 वकनिि क िगड न.पा. 40054 20520 19534 61.00
2 हदगांि क िगड न.पा. 27433 14066 13367 17.54
3 नांदेड क िगड म.न.पा. 581959 301636 280323 32.74
4 मुदखेड क िगड न.पा. 23517 12647 10870 25.75
5 भोकर क िगड न.पा. 32899 17104 15795 --
6 उमरी क िगड न.पा. 13501 6868 6633 21.07
7 धमाबाद क िगड न.पा. 33741 16919 16822 12.65
8 वबलोली क िगड न.पा. 14923 7569 7354 11.09
9 कंु डलिाडी क िगड न.पा. 14760 7413 7347 2.97
10 लोहा क िगड न.पा. 24125 12334 11791 19.73
11 कंधार क िगड न.पा. 24843 13048 11795 19.59
12 मुखेड क िगड न.पा. 27650 14184 13466 6.62
13 दे गलूर ब िगड न.पा. 54493 27607 26886 13.46
एकुण नागरी 913898 471915 441983 32.62
250
मुयय व सीमांनतक काम करणाऱ्यांचे उद्योग गटननहाय वगीकरण

नजल्हा:- नांदेड संदभव वषव - 2011
अ. बाब/ मुयय काम करणारे नसमांनतक काम करणारे

क्र. तालुका शे तकरी शे तमजूर वस्तूननमा इतर काम एकू ण शे तकरी शे तमजूर
ण, सेवा करणारे
दुरुस्त्या
व घरघुती
उद्योग
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1
माहु र 18207 22134 390 4754 45485 1005 4812
2
वकनिि 39751 51349 1347 16784 109231 1753 7594
18705 24701 529 5186 49121 990 2508
नगर
4
हदगाि 45806 51090 1136 13276 111308 2327 7982
5
अधापूर 15363 16881 780 9251 42275 1178 2202
6
नांदेड 22293 23809 5703 157482 209287 1699 3731
7
मुदखे ड 17695 17917 821 9075 45508 1380 3385
8
भोकर 25534 22651 695 9811 58691 1068 3352
9
उमरी 19145 19765 630 6014 45554 1581 2946
10
धमाबाद 13243 17170 1121 10010 41544 1355 3026
11
वबलोली 21320 41069 1235 10370 73994 1543 6311
12
नायगांि 25702 36544 1732 11771 75749 2545 8293
13
लोहा 40023 41639 1830 15452 98944 3565 7340
14
कंधार 35778 45081 1447 19292 101598 3404 7487
15
मुखेड 35248 61523 2764 19551 119086 3690 13674
16
दे गलूर 23013 46265 1288 19850 90416 1914 8164
416826 539588 23448 337929 1317791 30997 92807
251
नसमांनतक काम करणारे काम करणाऱ्यांचे वगीकरण
वस्तूननमाण, इतर काम एकू ण मुयय व काम एकू ण काम न काम न
सेवा दुरुस्त्या करणारे नसमांनतक करणाऱ्यांची करणारे करणाऱ्यांची
व घरघुती काम करणारे एकू ण एकू ण लोक
उद्योग एकू ण लोकसंयये शी संयये शी
टक्केवारी टक्केवारी
10 11 12 13 14 15 16
108 707 6632 52117 52.15 47823 47.85
352 2068 11767 120998 48.83 126788 51.17
64 474 4036 53157 48.44 56570 51.56
206 1608 12123 123431 47.48 136555 52.52
141 1750 5271 47546 43.49 61786 56.51
1568 21410 28408 237695 33.05 481493 66.95
149 1333 6247 51755 44.73 63941 55.27
254 968 5642 64333 46.51 73980 53.49
113 737 5377 50931 51.44 48088 48.56
172 1043 5596 47140 48.71 49636 51.29
290 1237 9381 83375 49.00 86784 51.00
322 2051 13211 88960 48.65 93908 51.35
324 1934 13163 112107 46.35 129778 53.65
375 2894 14160 115758 46.51 133112 53.49
876 3716 21956 141042 47.99 152843 52.01
396 2718 13192 103608 45.47 124254 54.53
5710 46648 176162 1493953 44.45 1867339 55.55
आधार - भारताची िनगणना -2011
252
तक्ता क्रमांक - 11.7
धमव व वयोगटानुसार लोकसंयया

अ.क्र. बाब एकू ण ग्रामीण नागरी
1 2 3 4 5
धमानुसार (आकडे 00)
1 बौध्द 354189 230409 123780
2 विचचन 3902 1838 2064
3 किहदू 2501741 2016305 485436
4 िैन 5049 1289 3760
5 मुष्थलम 471951 186377 285574
6 शीख 13540 2037 11503
7 इतर 10920 5829 5091
सवव धमव (एकू ण) 3361292 2444084 917208

वयोगटानुसार (वषे) संदभव वषव
: 2011
1 0-9 665606 491637 173969
2 10 - 14 374776 275026 99750
3 15 - 19 357044 258696 98348
4 20 - 24 328772 232966 95806
5 25 - 29 282116 199572 82544
6 30 - 34 246228 175955 70273
7 35 - 39 226936 162044 64892
8 40 - 44 188971 135823 53148
9 45 - 49 147000 105212 41788
10 50 - 51 119105 85451 33654
11 55 - 59 95496 70140 25356
12 60 - 64 112858 86793 26065
13 65 - 69 88424 68878 19546
14 70 - 74 59996 46596 13400
15 75 - 79 25258 19585 5673
16 80 िषािरील 42706 33020 9686
17 िय अवनदॄ वशत
सवव वयोगट (एकू ण) 3361292 2447394 913898

253
कृ वी गणना
254
वनहती धारणेचा प्रकार आनण क्षे त्रफळ गटानुसार वगीकरण
क्षे त्रफळ गट हे क्टर (आकार वगव )
1.0 ते 2.0 ते
अ. 5.0 ते 10.0 ते 20.0 व
क्र. बाब 0.0 ते 0.5 0.5 ते 1.0 2 5 10.0 20.0 अनधक एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
संयया
95820 152785 210995 110344 10223 919 105 581191
िैयष्क्तक
क्षेत्रफळ
1 धारण 29887.91 112700.81 297484.54 302993.6 65552.4 11456.1 3470.91 823546.31
संयया
288 189 198 100 19 5 0 799
2 संयक्
ु त धारण 87.08 133.97 277.56 284.07 123.57 65.89 0 972.14
संयया
13 17 39 58 44 18 21 210
3 संथथा धारण 3.51 11.93 55.35 191.55 304.31 248.52 1634.5 2449.67
संयया
96121 152991 211232 110502 10286 942 126 582200
4 एकूण धारण 29978.5 112846.71 297817.45 303469.22 65980.3 11770.5 5105.41 826968.12
संयया
•®Ö»Ö²¬Ö ÖÖÆüß
पूणडपणे
ओवलताखाली
5 ल धारण •®Ö»Ö²¬Ö ÖÖÆüß
संयया
•®Ö»Ö²¬Ö ÖÖÆüß
पूणडपणे क्षेत्रफळ
6 विराईत धारण •®Ö»Ö²¬Ö ÖÖÆüß
संयया •®Ö»Ö²¬Ö ÖÖÆüß
अंशत: क्षेत्रफळ •®Ö»Ö²¬Ö ÖÖÆüß
ओवलताखाली ओवलता
7 ल धारण खालील •®Ö»Ö²¬Ö ÖÖÆüß
ओवलता
एकूण खावलल •®Ö»Ö²¬Ö ÖÖÆüß
वपकाखालील विराईत •®Ö»Ö²¬Ö ÖÖÆüß
8 क्षेत्र एकूण 37519.03 137746.48 354423.39 350004.54 71780 12295.9 4125.69 967895.04
आधार - कृ वष गणना
255
ऩऴु गणना
256
तक्ता 11.9(अ)
नजल््यातील एकू ण पशुधन
नवदे शी /संकनरत गाई व बै ल

अ. अडीच /तीन वषंवरील अडीच /तीन वषं खालील
क्र. तालुका अडीच /तीन वषंवरील गाई बै ल वासरे
1 2 3 4 5
1 माहु र
7 0 9
2 वकनिि
250 63 111
129 25 57
4 हदगाि
2772 44 1842
1506 318 744
575 39 402
2797 506 1763
8 भोकर
181 5 142
9 उमरी
764 23 576
214 10 126
160 23 94
598 19 470
13 लोहा
1318 129 931
14 कंधार
182 24 112
15 मुखेड
321 15 145
299 23 179
एकुण नजल्हा 12073 1266 7703
आधार - पशुगणना 2007 (अथथाय़ी)
257
तक्ता 11.9(ब)
दे शी /संकनरत गाई व बै ल
अ. अडीच /तीन वषंवरील अडीच /तीन वषं
अडीच /तीन वषंवरील गाई
क्र. तालुका बै ल खालील वासरे
1 2 3 4 5
1
माहु र 28199 12106 8867
2
वकनिि 61978 26253 21978
3
वहमायतनगर 23795 11607 8184
4
हदगाि 56476 28868 16421
5
अधापूर 18292 9379 4506
6
नांदेड 23385 12403 6448
7
मुदखेड 20899 8134 6256
8
भोकर 28791 14232 9581
9
उमरी 25954 10418 10202
10
धमाबाद 16278 8509 4584
11
वबलोली 29371 10267 10689
12
नायगांि 40103 14249 15798
13
लोहा 50828 16906 14422
14
कंधार 49428 14409 18612
15
मुखेड 48069 16045 18948
16
दे गलूर 29407 12380 8392
551253 226165 183888
258
तक्ता 11.9(क)

म्हशी / रे डे
अ. तीन वषं खालील
क्र. तालुका तीन वषावरील रे डे तीन वषावरील म्हशी वासरे
1 2 3 4 5
1 माहु र 147 3076 1577
2 वकनिि 151 7942 4494
3 वहमायतनगर 112 3493 2024
4 हदगाि 167 11026 6620
5 अधापूर 66 6724 4129
6 नांदेड 263 17364 10700
7 मुदखेड 147 7884 5534
8 भोकर 71 6519 4102
9 उमरी 106 1718 4785
10 धमाबाद 23 4112 1933
11 वबलोली 118 7733 4944
12 नायगांि 144 11991 8442
13 लोहा 335 22018 13688
14 कंधार 161 21747 14657
15 मुखेड 284 39778 12908
16 दे गलूर 66 12783 7409
एकुण नजल्हा 2361 185908 107946

259
तक्ता 11.9(ड)
नजल््यातील एकू ण पशुधन (इतर पशु)
अ. घोडे व इतर एकू ण एकू ण

क्र. तालुका मंढया बकऱ्या किशगरे गाढवे पशुधन एकू ण पशुधन कंबडया कुक्कुट पक्षी
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 29 22840 0 62 1591 72924 17061 17061
2 वकनिि 2723 41362 1 35 3668 162565 37868 37868
3 वहमायत 441 15024 5 17 3407 56911 18525 18525

नगर
4 हदगाि 76 39481 7 126 5457 109854 30043 30043
5 अधापूर 1980 8662 7 89 2293 61807 10517 10517
6 नांदेड 1240 24999 48 656 8236 117126 32262 32262
7 मुदखेड 804 10737 16 62 2907 79731 8465 8465
8 भोकर 581 21922 3 0 4914 67811 24609 24609
9 उमरी 2324 21330 6 29 3570 85558 13771 13771
10 धमाबाद 3672 8649 0 150 1372 90411 12433 12433
11 वबलोली 12492 17420 13 1096 1845 128094 58338 58338
12 नायगांि 3182 25564 9 1535 1441 138844 29355 29355
13 लोहा 5178 29935 11 266 4623 161494 31425 31425
14 कंधार 1883 33025 8 897 5264 128139 26009 26009
15 मुखेड 3594 33229 10 2846 4861 207193 34483 34483
16 दे गलूर 12816 24582 40 2513 4520 115409 105928 105928
एकुण नजल्हा 53015 378761 184 10379 59969 1783871 491092 491092
260
तक्ता 11.10
कृ नष अवजारे
(पनरमाण - संयया)
अ. क्र. तालुका नांगरांची संयया बै ल उसाचे चरक ओनलतासाठी रॅक्टर
लाकडी लोखं डी गाडयांची शक्तीवर बै ल तेलावर नवद्युत् पंप संयया
संयया चालणारे मदतीने चालणारे
चालणारे पंप
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 माहु र 3789 1480 2369 5 11 115 1238 103
2 वकनिि 6926 2375 5652 20 35 254 2214 32
3 वहमायत नगर 3640 587 3019 0 7 243 1671 68
4 हदगाि 7935 2506 7141 2 35 227 4254 153
5 अधापूर 6553 3954 3239 0 8 2 3607 281
6 नांदेड 2862 1188 2114 9 0 5 2321 40
7 मुदखेड 2618 1294 1438 2 19 55 2917 73
8 भोकर 6598 618 3926 0 0 259 2832 63
9 उमरी 3893 428 2399 0 0 17 971 1
10 धमाबाद 6525 379 2024 0 0 264 100 89
11 वबलोली 3058 996 2919 0 0 91 830 46
12 नायगांि 7078 410 1952 0 35 0 2015 103
13 लोहा 8853 1503 3647 0 165 107 3467 154
14 कंधार 4293 204 948 37 42 4 1155 32
15 मुखेड 5557 464 1448 1 17 16 1437 1
16 दे गलूर 4439 57 1504 0 0 10 470 21
एकुण नजल्हा 84617 18443 45739 76 374 1669 31499 1260
आधार - कृ षी गणना
261
आधथाक गणना
262
तक्ता क्रमांक 11.11
कृ षी ि वबगर-कृ षी उद्योग
अ. बाब * कृ षी उद्योग नबगर-कृ षी कृ षी व नबगर-कृ षी एकू ण
क्र. ग्रामीण नागरी एकू ण ग्रामीण नागरी एकू ण ग्रामीण नागरी एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
1 उद्योगांची संयया
1.1थि कायडरत 1701 131 1832 31948 18692 50640 33649 18823 52472
उद्योग**
1.2 आथथापना*** 263 121 384 15130 14192 29322 15393 14313 29706
1.3 एकूण 1964 252 2216 47078 32884 79962 49042 33136 82178
2 मालकीच्या प्रकारानुसार उद्योग
2.1 सहकारी 9 1 10 226 248 474 235 249 484
2.2 सािडिवनक 57 3 60 7970 1315 9285 8027 1318 9345
2.3 खािगी 1898 248 2146 38882 31321 70203 40780 31569 72349
3 मालकाचा विशेष सामाविक गि (एकूण संथथांची िक्केिारी)
3.1 अनुसवू चत िाती 17 6.35 15.61 5.98 4.76 5.48 6.41 4.77 5.75
3.2 अनुसवू चत 10 19.05 11.01 3.8 3.25 3.57 4.06 3.37 3.77
िमाती
4 िागेविरवहत 37 59.13 39.49 10.88 16.8 13.31 11.92 17.13 14.02
कायावित
असलेल्ह्या
उद्योगांची एकूणशी
िक्केिारी
5 शक्तीिर चालणा- 1.9 6.35 2.44 10.67 16.7 13.14 10.32 16.61 12.86
या उद्योगाची एकूण
उद्योगांशी िक्केिारी
6 सिडसाधारणपणे काम करणा-या कामगारांची संयया
6.1 एकूण कामगार 2531 471 3002 76766 89389 166095 79237 81860 169097
6.2 िेतनािर काम 452 187 639 36797 54188 90979 37243 54375 91618
करणारे कामगार
6.3 िेतनािरील 18 39.7 21.29 47.96 60.6 54.78 47 60.51 54.18

कामगारांची एकूण
कामगारांशी
िक्केिारी
6.4 कामगारांची 1.3 1.87 1.35 1.63 2.72 2.08 1.62 2.71 2.06
प्रवत उद्योग सरासरी
संयया
िीप :- *कृ षी उत्पादना ि मळे िगळू ना कृ षी संबंवधत उद्योग, ** पगारािर एकही कमडचारी नसले ले उद्योग
***ज्या उद्योगात कमीतकमी एकतरी व्यक्ती पगारािर काम करते असे उद्योग
आधार :- अथड ि सांष्ययकी संचालनालय,महाराष्र शासन, मुंबई (आर्थथक गणना-2005)
263
तक्ता 11.12
प्रमुख उद्योग गटानुसार उद्योगांची आनण ननयनमत काम करणा-या कामगारांची संयया
नजल्हा - नांदेड संदभव : आर्थथक गणना, 2005

उद्योग
ग्रामीण नागरी एकू ण
अ. गट
क्र. संकेतां उद्योग गट उद्योग कामगार उद्योग कामगार उद्योग कामगार
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 1
कृ षी 1964 2531 252 471 2216 3002
2 2 खवनि उत्पादन ि
खाणकाम 169 343 67 199 236 542
3 3
िथतुवनमाण 8319 12110 4770 10312 13089 22422
4 4 िीि, गॅस आवण
पाणी पुरिठा 107 161 30 120 137 181
5 5
बांधकाम 1478 1921 413 915 1891 2836
6 6 विक्री, दे खभाल ि
दुरुथती - - - - - -
7 7
घाऊक व्यापार 2815 769 1749 3478 4564 4247
8 8
वकरकोळ व्यापार 17202 3743 16023 26248 33225 29991
9 9 उपाहारगृहे आवण
हॉिे ल्ह्स 1681 21913 1663 4734 3344 26647
10 10 िाहतूक ि
साठिण आवण 1638 3179 797 4030 2435 7209
11 11
दळणिळण 652 1956 989 1652 1641 3608
12 12
वित्तीय इंिरमेडीशन 1291 1187 1785 2909 3076 4096
13 13 थथािर मालमत्ता
आवण गुंतिणूक - - - - - -
14 14 सािडिवनक
प्रशासन आवण - - - - - -
15 15
शैक्षवणक - - - - - -
16 16 आरोग्य आवण
सांथकृ तीक कायड - - - - - -
17 17 सामुवहक,
सामाविक ि 5892 974 2317 14224 8209 15198
18 18
इतर सेिा 5834 23707 2281 24761 8115 48468
19 19 वबगर- कृ षी उद्योग
गि (एकूण) 47078 76706 32884 89389 79962 166095
20 20 कृ षी ि वबगर-
कृ षी उद्योग गि 49042 79237 33136 89860 82178 169097
आधार :- अथड ि सांष्ययकी संचालनालय, महाराष्र शासन, मुंबई
264
तक्ता 11.13
महत्त्वाच्या उद्योग गटानुसार कृ षी व नबगर - कृ षी आस्थापनांची व त्यातील कामगारांची संयया
नजल्हा - नांदेड संदभव : आर्थथक गणना, 2005

अ. उद्योग उद्योग गट आस्थापना आस्थापनेवरील कामगार
क्र. गट
संकेतां ग्रामीण नागरी एकू ण ग्रामीण नागरी एकू ण
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 1 कृ षी
263 121 384 452 187 639
2 2 खाणकाम ि दगडकाम
40 19 59 130 120 250
3 3 िथतुवनमाण
1282 2041 3323 3668 4958 8626
4 4 िीि, गॅस ि पाणी पुरिठा

90 25 115 133 104 237
5 5 बांधकाम
235 193 428 377 492 869
6 6 घाऊक व्यापार
579 834 1413 956 1523 2479
7 7 वकरकोळ व्यापार
3635 6072 9707 5781 11849 17630
8 8 उपाहारगृहे ि हॉिे ल्ह्स

678 1055 1733 1360 2716 4076
9 9 िाहतूक साठिण ि गोदाम

296 242 538 447 3241 3688
विषयक
10 11 दळणिळण
255 259 514 735 667 1402
11 12 वित्तीय, विमा, थथािर मालमत्ता

आवण व्यािसावयक सेिा 469 805 1274 1187 3232 4419
12 13 सामुवहक, सामाविक ि
2567 921 3488 3118 2112 5230
व्यष्क्तगत सेिा
13 14 इतर
5004 1726 6730 18899 23174 42073
एकू ण
15393 14313 29706 37243 54375 91618
आधार :- अथड ि सांष्ययकी संचालनालय, महाराष्र शासन, मुंबई.
265

Dsa Nanded 2014

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dsa Nanded 2014

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

,

3. विल्ह्हा योिनेचा आढािा

वनिडक वनदॄ शकांिर आधावरत आलेख 29

भाग 2 - सांख्ययकीय तक्ते.

1.1 विल्ह्यातील विविध आर्थथक ि सामाविक बाबंचे वनिडक वनदॄ शक 34

1.2 विल्ह्यातील महत्िाची सांष्ययकी 39

2 नजल्हा उत्पन्न अंदाज

2.1 क्षेत्रिार विल्ह्हा उत्पन्न ि दरडोई विल्ह्हा उत्पन्न - चालू किकमतंनुसार 41

3 किकमती व साववजननक नवतरण व्यवस्था

किकमती नवषयक आकडे वारी

3.1 विल्ह्यातील महत्िाच्या िथतुंच्या त्रैमावसक सरासरी वकरकोळ किकमती 47

साववजनीक नवतरण व्यवस्था

3.2 राथतभाि धान्य दुकाने आवण रे शनकाडड धारकांची संयया 49

4 जमीन व इतर महसूल,स्थाननक स्वराज्य संस्थांचे उत्पन्न/खचव,बँकिकग,नवमा,बचत गट

िमीन ि इतर महसूल

स्थाननक स्वराज्य संस्थांचे उत्पन्न/खचव

5.2 वनरवनराळ्या वपकांखालील क्षेत्र 67

नांदेड नजल््याचा समग्र आढावा

- जनगणना व वार्थषक अंदाज:-

2011 च्या िनगणनेनस

ग्रामीण व नागरी लोकसंयया

अनुसनू चत जाती व अनुसनू चत जमाती :-

विल्ह्यात 2011 च्या िनगणनेनस

विल्ह्यात 2011 च्या िनगणनेनस

वापरात असलेली ननवासोपयोगी घरे व कुटूं बे

नजल्हा उत्पन्न अंदाज:-

नजल्हा उत्पन्न अंदाज नवषयीच्या मयादा:-

वहीत धारण केलेली जमीन व खातेदार:

रासायननक खतांचा वापर:-

नवकास कायव क्रम

शहर व खे डयांचे नवद्युतीकरण

शे तीकरीता पं पाचे नवद्युतीकरण

(8) खाणी व कारखाने

नवकास कायव क्रम

महाराष्ट्र राज्य मागव पनरवहन महामं डळ

दुरध्वनी व दुरध्वनी संयोजन कंद्रे

तांनत्रक नशक्षणाच्या सोयी

ग्रामीण भागातील मजूरांना रोजगार

महाराष्ट्र ग्रामीण रोजगार हमी योजना

दर बँकामागे सरासरी लोकसंयया

(12) नशक्षणाच्या सोयी

(13) वैद्यकीय व आरोग्य सेवा

इतर कायव क्रम

बाल संगोपन कायव क्रम :-

मागासवगीयांसाठी वसनतगृहे व आश्रमशाळा

ग्रामपं चायती , नगरपनरषदा व नजल्हा पनरषद.

(15) धार्थमक स्थळे व पयव टन

Urban Rural Total

Male Female Total

Rural Urban Total

संदभव वषव -2013-14

शहरी 14.44 16.31 18.75 21.72 23.96 23.96 27.22 27.22

2 ष्थत्रया िक्के 5.2 10.4 15.6 31 55.12 55.12 66.68 66.15

3 एकूण िक्के 22.7 29 39 48.2 68.52 68.52 76.94 75.45

5 नागरी िक्के 32.26 39.13 48.9 68.02 78.61 78.61 84.55 83

तीन स्थाननक स्वराज्य संस्था

5 ग्राम पंचायती 1072

2 वनव्िळ दरडोई उत्पन्न उ.ना.

6 क्षे त्रफळ व लोकसं

10 किसचनाखालील स्थूल क्षे त्राचे एकू ण

11 ननव्वळ किसचन क्षे त्र

12 कालव्यां«ü¾ÖÖ¸êü किसनचत क्षे त्र --"-- 0 80 0 80 - - - 245.96

आठ मत्स्य व्यवसाय 2010-11 2011-12 2013-14

4 गहू Ã¾ÖÃŸÖ ¬ÖÖµÖ ¤ãüÛúÖÖ