Pagsasanay sa Panimulang Pagsasalin

Pangalan: DIZON, JANNIN MAUI G. Kurso/Pangkat: 1DMT

Panuto: Baybabayin sa Filipino ang sumusunod na mga terminong may kinalaman sa inyong
disiplina. Ibigay rin ang kahulugan ng bawat isa at ang tuntuning sinunod sa pagbaybay batay sa
ortograpiyang pambansa.

Mga Salita Baybay sa Tuntunin sa Gamitin sa Pangungusap

Filipino o pagbaybay batay
katumbas na sa ortograpiya
salita sa Filipino

Halimbawa: he-ring-gil-ya Sa sa wikang Natatakot ang mga bata kapag

syringe Espanyol ito ay nakikita nila ang mga nakaputing
“jeringguilla”  damit na may dala-dalang
heringgilya.

Kahulugan: Túbong may bokilya

at pistón o bulbo para sa
pagsipsip o pag-aalis ng likido sa
isang pinong agos ; ginagamit sa
pagtitistis ; o katulad na
kasangkapang may butás na
karayom para sa pagpapasok sa
ilalim ng balát.

Sanggunian:

https://
diksiyonaryo.ph/
search/heringgilya

1. physical pagpapanatili ng Ang mga taong nakapila sa banko

distancing tiyak na ay marapat lamang mapanatili
distansiya sa isa't ang tiyak na distansya sa isa’t isa
isa upang maiwasan ang
pagkakaroon ng sakit.

Kahulugan: Pabagalin ang pagkalat

ng isang nakakahawang sakit sa
pamamagitan ng pagpapanatili ng
pisikal na distansya sa pagitan ng
mga tao at pagbabawas ng
 pagkakataon na makalapit ang mga
tao sa isa't isa.

Sanggunian: https://
tl.wikipedia.org/wiki
/Panlipunang_pagdidistansya

2. self- Awtokuwaranten Sa panahon ngayon, marapat

quarantine a lamang na magsagawa ng
awtokuwarantena sa loob ng
tahanan upang maagapan ang
pagkalat ng sakit.

Kahulugan: Paghihiwalay upang

maiwasan ang pagkalat ng
nakakahawang sakit.

Sanggunian:
http://www.depinisyon.com/
depinisyon-157833-
quarantine.php

3. community kuwarantenang Ang buong Luzon ay sumasailalim

quarantine pangkomunidad sa kuwarantenang
pangkomunidad upang maiwasan
ang pagkalat ng sakit.

Kahulugan:  Istriktong home

quarantine, pagsuspinde sa public
transportation lines, pagrasyon ng
mga pagkain at iba pang
pangangailangang pangkalusugan
at mas malawakang pagronda ng
mga unipormadong awtoridad.

Sanggunian: https://news.abs-
cbn.com/news/03/16/20/buong-
luzon-isasailalim-sa-enhanced-
community-quarantine

4. Person PUI Ang isang pasyente ay nagpakita

Under ng mga sintomas sa nasabing
Investigation sakit. Siya ngayon ay isang Person
Under Investigation o PUI.
 Kahulugan: Tao na parehong
nagpapakita ng konsistent na
senyales o sintomas ng
nakahahawang sakít tulad
ng COVID-19, nagbiyahe sa mga
bansang may kumpirmadong kaso
ng paghahawalng lokal o
nakasalamuha ang isang táong
kumpirmadong may sakít.
Inirerekomenda ng DOH na
ipasok sa ospital ang isang PUI
upang mahigpit na
masubaybayan.

Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

5. Person PUM Ang isang mayor ay nanggaling sa

Under Europa upang dumalo sa isang
Monitoring miting. Wala pa siyang sintomas
na ipinapakita ngunit siya ay
maituturing na Person Under
Monitoring o PUM.

Kahulugan: Tao na karaniwang

walang ipinakikitang sintomas ng
sakít ngunit nagbiyahe sa mga
bansang may kumpirmadong kaso
ng paghahawang lokal o
nakasalamuha ang isang taong
kumpirmadong may sakít.
Inaatasan ng DOH ang isang PUM
na magsagawa ng
awtokuwarantena (self-
quarantine) sa kanilang tahanan,
sa loob ng 14 na araw.

Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

6. epidemic epidemya Maituturing na isang epidemya ang

Coronavirus Disease 2019 sa buong
 mundo na maaaring magdala ng
matinding sakit na pwede ikamatay
ng isang tao.

Kahulugan: Ang epidemya ay ang

mabilis na pagtaas ng bilang ng mga
kaso ng nakahahawang sakit ng mas
mabilis kaysa normal nitong pagkalat
sa isang partikular na lugar.

Sanggunian:
https://www.facebook.com/
119511058657873/posts/ang-
epidemya-ay-ang-mabilis-na-
pagtaas-ng-bilang-ng-mga-kaso-
ng-nakahahawang-
sak/126676907941288/

7. pandemic pandemya Habang patuloy ang

pandaigdigang pandemya ng COVID-
19, sinisiguro ng gobyerno na
maprotektahan ang kanyang
mamamayan.

Kahulugan: Ang pandemya ay isang

epidemya ng nakakahawang sakit na
kumakalat sa pamamagitan ng mga
populasyon sa isang malawak na
rehiyon; halimbawa, isang lupalop, o
kahit pandaigdigan.

Sanggunian:
https://tl.wikipedia.org/
wiki/Pandemya

8. outbreak outbreak Maaaring ituring na outbreak ang

paglaganap ng epidemya at
pandemya.

Kahulugan: Biglang paglaganap ng

sakít sa maraming tao. Tingnan
ang epidemya at pandemya.

Sanggunian: FINAL-
 Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

9. pathogen patohéno Ang patoheno ay maaaring

lumaganap kung hindi ito
aagapan at bibigyang pansin ng
mga tao.

Kahulugan: Ito ay mga bakterya na

kumakalat sa ating katawan at
maaring magdulot ng iba't ibang
sakit.

Sanggunian:
https://brainly.ph/question/1301
974

10. enhanced Pinalawig na Marami ang humabol na makapamili

community Kuwarantenang ng suplay ng gamut at pagkain dahil
quarantine Pangkomunidad sa pinatutupad na Pinalawig na
kuwarantenang Pangkomunidad.

Kahulugan: striktong home

quarantine, pagsuspinde sa public
transportation lines, pagrasyon
ng mga pagkain at iba pang
pangangailangang pangkalusugan
at mas malawakang pagronda ng
mga unipormadong awtoridad.

Sanggunian: https://news.abs-
cbn.com/news/03/16/20/buong-
luzon-isasailalim-sa-enhanced-
community-quarantine

11. local paghahawang Kinumpirma ng Department of

transmission lokal Health (DOH) na mayroon nang kaso
ng hawahan sa komunidad ng
coronavirus disease 2019 (COVID-19)
matapos magpositibo sa sakit ang
pasyente.

Kahulugan: Nagaganap na
paghahawa sa loob o kalapit na
komunidad.
 Sanggunian: FINAL-Terminolohiya-
Kaugnay-Ng-Sakit-Na-CODIV.pdf

12. symptomatic sintomatiko Ang pasyente galing sa Amerika

ay may matinding karamdaman at
nagpapakita ng sintomatikong
kalagayan.

Kahulugan:
Sanggunian:

13. asymptoma asintomatiko Si Flor ay may sakit ngunit siya ay

tic asintomatiko kaya hindi niya
alam kung paano ito gagamutin.

Kahulugan: Kondisyon na ang

isang tao ay nagtataglay ng sakít
ngunit walang anumang
ipinakikítang
sintomas.

Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

14. contact Pagtunton sa Ang mga doctor at nars ay

tracing Nakasalamuha nagsasagawa ng pagtunton sa
nakasalamuha ng kanilang mga
pasyente sa ospital.

Kahulugan: Pagtukoy at
pagsubaybay sa kondisyon ng
mga táong posibleng
nakasalamuha ng táong may
nakahahawang sakit tulad ng
COVID-19.

Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

15. virus virus  Ang mga coronavirus ay isang

malaking pamilya ng mga virus.
Kahulugan: Ang virus ay isang
ahenteng nakahahawa na
nagpaparami lamang sa loob ng mga
buhay na sihay ng isang organismo.
Nakakapaghawa ang mga virus ng
lahat ng uri ng anyong-buhay, mula
sa hayop at halaman hanggang sa
mga mikroorganismo, kabilang ang
mga baktirya at arkeya.

Sanggunian:
https://tl.wikipedia.org/wiki/Viru
s