Pagsasanay sa Panimulang Pagsasalin

Pangalan: Perales, Daniel John B.

Kurso/Pangkat: 1DMT

Panuto: Baybabayin sa Filipino ang sumusunod na mga terminong may kinalaman sa inyong
disiplina. Ibigay rin ang kahulugan ng bawat isa at ang tuntuning sinunod sa pagbaybay batay sa
ortograpiyang pambansa.

Mga Salita Baybay sa Tuntunin sa Gamitin sa Pangungusap

Filipino o pagbaybay batay
katumbas na sa ortograpiya
salita sa Filipino

Halimbawa: he-ring-gil-ya Sa wikang Espanyol Natatakot ang mga bata kapag

syringe ito ay nakikita nila ang mga nakaputing
“jeringguilla”  damit na may dala-dalang
heringgilya.

Kahulugan: Túbong may bokilya

at pistón o bulbo para sa
pagsipsip o pag-aalis ng likido sa
isang pinong agos ; ginagamit sa
pagtitistis ; o katulad na
kasangkapang may butás na
karayom para sa pagpapasok sa
ilalim ng balát.

Sanggunian:

https://
diksiyonaryo.ph/
search/heringgilya

1. physical pagpapanatili ng Espanyol Muna, Ang mga taong sa palengke ay

distancing tiyak na Bago Ingles. Sa marapat lamang mapanatili ang
distansiya sa isa't wikang Espanyol tiyak na distansya sa isa’t isa
isa ang distansiya ay upang maiwasan ang
”distancia” pagkakaroon ng sakit.

Ang mga natitirang Kahulugan: Pabagalin ang pagkalat

salita ay orihinal o ng isang nakakahawang sakit sa
galling sa pamamagitan ng pagpapanatili ng
pisikal na distansya sa pagitan ng
 katutubong wika. mga tao at pagbabawas ng
pagkakataon na makalapit ang mga
tao sa isa't isa.

Sanggunian: https://
tl.wikipedia.org/wiki
/Panlipunang_pagdidistansya

2. self- awtokuwaranten Espanyol Muna, Upang maiwasan ang pagkalat ng

quarantine a Bago Ingles. Sa sakit, tayo ay dapat manatili sa
wikang Espanyol ating tahanan at magsagawa ng
ito ay awtokuwarantena.
”autocuarentena”
Kahulugan: Pagbubukod sa mga tao
upang maiwasan ang pagkalat ng
nakakahawang sakit.

Sanggunian: Terminolohiya
Kaugnay ng COVID-19
(Salin sa Filipino) ni EAG Narvaez

3. community kuwarantenang Espanyol Muna, Karamihan ng mga bansa ay

quarantine pangkomunidad Bago Ingles. Sa sumasailalim sa kuwarantenang
wikang Espanyol pangkomunidad upang maiwasan
ito ay ”cuarentena ang pagkalat ng nakakahawang
komunidad” sakit.

Kahulugan:  Pagbabawal sa mga tao

sa na umalis sa kanilang komunidad
sa isang tiyak na panahon, upang
maobserbahan ang posibilidad na
nahawahan sila dahil sa kanilang
pagkakalantad sa isang o mga
táong may nakahahawang sakít.
Isang paraan ito ng pagpigil sa
pagkálat ng sakít.

Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

4. Person Person Under Di Binabagong Si Charles ay bumiyahe sa

Under Investigation Bagong Hiram. bansang may kumpirmadong kaso
Investigation (PUI) Sa wikang Ingles ng nakakahawang sakit noong
ito ay “Person nakaraang buwan. Siya ngayon ay
 Under isang Person Under Investigation
Investigation” o PUI.

Kahulugan: Tao na parehong

nagpapakita ng konsistent na
senyales o sintomas ng
nakahahawang sakít tulad
ng COVID-19, nagbiyahe sa mga
bansang may kumpirmadong kaso
ng paghahawalng lokal o
nakasalamuha ang isang táong
kumpirmadong may sakít.
Inirerekomenda ng DOH na
ipasok sa ospital ang isang PUI
upang mahigpit na
masubaybayan.

Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

5. Person Person Under Di Binabagong Ang isang opisyal ng bansa ay

Under Monitoring Bagong Hiram. nanggaling sa China upang
Monitoring (PUM) Sa wikang Ingles dumalo sa isang pagpupulong.
ito ay “Person Wala pa siyang ipinapakitang
Under Monitoring” sintomas ngunit siya ay
maituturing na Person Under
Monitoring o PUM.

Kahulugan: Tao na karaniwang

walang ipinakikitang sintomas ng
sakít ngunit nagbiyahe sa mga
bansang may kumpirmadong kaso ng
paghahawang lokal o nakasalamuha
ang isang taong kumpirmadong
may sakít.

Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

6. epidemic epidemya Kasong Kambal- Idineklera na ng gobyerno ng China

Patinig: Ikaapat na na epidemya ang Coronavirus
kataliwasan kapag Disease 2019.
 ang kambal-patinig
ay nása dulo ng Kahulugan Halos katulad ng
salita at may diin outbreak ngunit mas malawakan ang
ang bigkas sa naging paglaganap ng sakít sa isang
komunidad sa loob ng isang
unang patinig ang
panahon. Mas maliit ang sákop nito
orihinal. Sa wikang
kaysa pandemya.
Espanyol ito ay
“epidemia”
Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

7. pandemic pandemya Kasong Kambal- Idineklera na ng World Health

Patinig: Ikaapat na Organization na pandemic ang
kataliwasan kapag Coronavirus Disease 2019.
ang kambal-patinig
ay nása dulo ng Kahulugan: Malawakang
salita at may diin paglaganap ng sakit sa buong
ang bigkas sa daigdig sa loob ng isang panahon.
unang patinig ang
orihinal. Sa wikang Sanggunian: FINAL-
Espanyol iyo ay Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
”pandemya” Na-CODIV.pdf

8. outbreak outbreak Di Binabagong Maaaring ituring na outbreak ang

Bagong Hiram. paglaganap ng epidemya at
Sa wikang Ingles pandemya.
ito ay “Person
Under Monitoring” Kahulugan: Biglang paglaganap ng
sakít sa maraming tao. Tingnan
ang epidemya at pandemya.

Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

9. pathogen patohéno Espanyol Muna, Ang mga patoheno ay maaaring

Bago Ingles. Sa kumalat kung hindi susuot ng
wikang Espanyol tamang proteksyon ang mga tao.
ito ay ”patógeno”
Kahulugan: Bakterya, virus,
fungus, mikrobyo, o iba pang
mikroorganismong nagdudulot ng
sakít.
 Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

10. enhanced Pinalawig na Espanyol Muna, Ipinatupad na ng pangulo ng

community Kuwarantenang Bago Ingles. Sa Pilipinas ang Pinalawig na
quarantine Pangkomunidad wikang Espanyol kuwarantenang Pangkomunidad sa
ang community buong bansa.
quarantine ay
Kahulugan: striktong home
”cuarentena
quarantine, pagsuspinde sa public
komunidad”
transportation lines, pagrasyon
ng mga pagkain at iba pang
Ang mga natitirang
pangangailangang pangkalusugan
salita ay orihinal o
at mas malawakang pagronda ng
galling sa
mga unipormadong awtoridad.
katutubong wika.
Sanggunian: https://news.abs-
cbn.com/news/03/16/20/buong-
luzon-isasailalim-sa-enhanced-
community-quarantine

11. local paghahawang Espanyol Muna, Kinumpirma ng Department of

transmission lokal Bago Ingles. Sa Health (DOH) na mayroon nang kaso
wikang Espanyol ng hawahan sa komunidad ng
ang lokal ay ”local” coronavirus disease 2019 (COVID-19)
matapos magkaroon ng maraming
kaso sa bansa.

Kahulugan: Nagaganap na
paghahawa sa loob o kalapit na
komunidad.

Sanggunian:FINAL-Terminolohiya-
Kaugnay-Ng-Sakit-Na-CODIV.pdf

12. symptomatic sintomatiko Espanyol Muna, Ang pasyente galing sa China ay

Bago Ingles. Sa sintomatiko sa coronavirus.
wikang Espanyol
ito ay Kahulugan: Ito ang yugto ng sakít
”sintomatico” na mayroon nang sintomas na
nakikíta sa táong nagtataglay ng
isang partikular na sakít.
 Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

13. asymptoma asintomatiko Espanyol Muna, Si Kent ay hinala na may sakit

tic Bago Ingles. Sa ngunit siya ay asintomatiko sa
wikang Espanyol coronavirus.
ito ay
”asintomatico” Kahulugan: Kondisyon na ang
isang tao ay nagtataglay ng sakít
ngunit walang anumang
ipinakikítang
sintomas.

Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

14. contact Pagtunton sa Ito ay orihinal na Ang mga doktor at health worker
tracing Nakasalamuha pagsasalin sa ay nagsasagawa ng pagtunton sa
wikang Filipino. nakasalamuha sa kanilang mga
pasyente na may coronavirus sa
ospital.

Kahulugan: Pagtukoy at
pagsubaybay sa kondisyon ng
mga táong posibleng
nakasalamuha ng táong may
nakahahawang sakit tulad ng
COVID-19.

Sanggunian: FINAL-
Terminolohiya-Kaugnay-Ng-Sakit-
Na-CODIV.pdf

15. virus virus Di Binabagong Ang Coronavirus, Ebola at MERS-Cov

Bagong Hiram. ay halimbawa ng virus.
Sa wikang Ingles
ito ay “virus” Kahulugan: Ang virus ay isang
ahenteng nakahahawa na
nagpaparami lamang sa loob ng mga
buhay na sihay ng isang organismo.
Nakakapaghawa ang mga virus ng
lahat ng uri ng anyong-buhay, mula
sa hayop at halaman hanggang sa
mga mikroorganismo, kabilang ang
mga baktirya at arkeya.

Sanggunian:
https://tl.wikipedia.org/wiki/Viru
s