INSTRUKTIVNA NASTAVA

JU “Stručna I tehnička škola” Derventa

Struka: Poljoprivreda i prerada hrane
Zanimanje: Poljoprivredni tehničar
Predmet: HEMIJA
Odjeljenje:
Datum: 10.04.2020.g.
Profesor: Tanja Dobrilović Petković
Literatura: V.Pavlović, R. Marković: „Organska hemija“ za II, III ili IV razred srednje škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Srpsko
Sarajevo; A. Stojiljković: „Hemija“ za 3. razred gimnazije, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Istočno Sarajevo
Nastavna tema: Organska jedinjenja sa kiseonikom
Nastavna jedinica:
FIZIČKE I HEMIJSKE OSOBINE ALKOHOLA

 Fizičke osobine: alkoholi imaju više Tt I Tk u odnosu na alkane. Rastvorljivost alkohola zavisi od
veličine alkil grupe. Sa porastom broja C-atoma rastvorljivost u vodi opada, a alkoholi sa više od 11 C-
atoma su nerastvorljivi u vodi.
Hemijske osobine: alkoholi su reaktivna jedinjenja. Zbog polarnosti –OH grupe, alkoholi mogu reagovati
tako da se odvaja vodonik iz –OH grupe ili da se cijela –OH grupa supstituiše.
Dehidratacija alkohola

Reakcije sa metalima

Reakcija sa neorganskim kiselinama I organskim karboksilnim kiselinama (esterifikacija)

Oksidacija alkohola(dobijanje aldehida I ketona)

 Pitanja I zadaci:
1. Da li su alkoholi reaktivna jedinjenja I zašto?
2. Navedi karakteristične reakcije za alkohole.

Instrukcije:
1. Uraditi zadaću tj. pitanja I zadatke posle lekcije. 
2. Staviti podatke pored zadaće(naziv lekcije, datum I ime I prezime) 
3. Zadaću slikati I staviti u zajedničku viber grupu do SUBOTE do 18h 
4. Poštujte termin realizacije zadaće i za sve nejasnoće pitajte putem viber grupe 
INSTRUKTIVNA NASTAVA
JU “Stručna I tehnička škola” Derventa
Struka: Poljoprivreda i prerada hrane
Zanimanje: Poljoprivredni tehničar
Predmet: HEMIJA
Odjeljenje:
Datum: 10.04.2020.g.
Profesor: Tanja Dobrilović Petković
Literatura: V.Pavlović, R. Marković: „Organska hemija“ za II, III ili IV razred srednje škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Srpsko
Sarajevo; A. Stojiljković: „Hemija“ za 3. razred gimnazije, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Istočno Sarajevo
Nastavna tema: Organska jedinjenja sa kiseonikom
Nastavna jedinica:

METANOL I ETANOL

 Metanol −
Industrijsko dobijanje:
1. Suva destilacija drveta
2. Sinteza iz ugljen-monoksida I vode
Fizičke osobine: metanol je tečnost karakterističnog mirisa koja ključa na 65°C. Otrovan je za čovjeka, a
pri unošenju većih količina prouzrokuje sljepilo, pa čak I smrt.
Primjena: upotrebljava se kao odličan rastvarač, kao polazna supstanca za mnoge organske sinteze, a
znatne količine se troše za denaturisanje etanola.
Etanol − −
Industrijsko dobijanje:
1. Fermentacija (vrenje) šećera:
2. Hidratacija etena
Fizičke osobine: etanol koji se dobija destilacijom (Tk=78°C) jeste 95,6%. Apsolutni bezvodni etanol se
dobija kuvanjem običnog etanola sa kalcijum-oksido, zatom destilacijom I udaljavanjem poslednjih
tragova vode pomoću natrijuma.
Primjena: etanol je najviše upotrebljavani rastvarač u organskim laboratorijama. Upotrebljava se kao
polazna supstanca za mnoge organske sinteze, a koristi se I za proizvodnju alkoholnih pića. Primjenjuje
se u industriji mirisa, kozmetici itd.
Unošenje alkohola u organizam u malim količinama dovodi do prijatnog raspoloženja I nije štetno.
Međutim, veće količine alkohola djeluju štetno na jetru I na nervni system, a stvaraju naviku koja vodi ka
alkoholizmu. Alkoholizam je bolest od koje pati pojedinac I društvo.

 Pitanja I zadaci:
1. Koja je negativna osobina metanola za ljude?
2. Koja je negativna odobina etanola za ljude?
3. Šta je alkoholizam?

Instrukcije:
1. Uraditi zadaću tj. pitanja I zadatke posle lekcije. 
2. Staviti podatke pored zadaće(naziv lekcije, datum I ime I prezime) 
3. Zadaću slikati I staviti u zajedničku viber grupu do SUBOTE do 18h 
4. Poštujte termin realizacije zadaće i za sve nejasnoće pitajte putem viber grupe 