zad_sta_2_przestrzenny_uklad_sil_zbieznych -1-

II. PRZESTRZENNY ZBIEŻNY UKŁAD SIŁ

6.3 (6.3 – 212). Ciało o ciężarze Q = 100 N jest podtrzymywane belką AO o przegubowym
zamocowaniu w punkcie A , nachyloną pod kątem 45 do pionu, oraz dwoma poziomymi łańcuchami
BO i CO , przy czym BO = CO = AO , kąty CBO = BCO = 45 . Wyznaczyć siłę RA w belce i siły
TC , TB w łańcuchach.

RA = −141 N, TC = TB = 71 N .
Reakcje TB , TC łańcuchów BO , CO w punkcie O są skierowane odpowiednio do punktów B, C .
Ponieważ zamocowanie belki w punktach A , O jest przegubowe, to reakcja R A belki w punkcie O jest
równoległa do belki AO . Ciężar Q jest zawieszony w punkcie O , dlatego linia działania siły Q
przechodzi przez O .
Teraz zauważmy, że na punkt O działają 4 siły TB , TC , R A , Q . Są one zbieżne w punkcie O ,
dlatego równowaga tego punktu sprowadza się do warunku wektorowego
R ≡ TB + TC + R A + Q = 0 .
W rzutach na osie współrzędnych warunek ten sprowadza się do 3 równań skalarnych
2 2 RA
Rx ≡ ∑ Rix =TB − RA sin 45sin 45 = 0 → TB = RA ⋅ = ,
i
2 2 2
2 2 RA
R y ≡ ∑ Riy =TC − RA sin 45cos 45 = 0 → TC = RA ⋅ = .
i
2 2 2
Ostatnie równanie można było otrzymać z warunków symetrii – TB = TC .
Trzecie równanie –
Q Q
Rz ≡ ∑ Riz =Q − RA cos 45 = 0 → RA = = 2 = Q 2 ≈ 100 ⋅ 1, 41 = 141 N .
i
cos 45 2
Teraz z dwóch pierwszych równań
R 141
TB = A = = 70, 5 N, TC = 70,5 N.
2 2
 zad_sta_2_przestrzenny_uklad_sil_zbieznych -2-

6.5 (6.5 – 214). Wyznaczyć siłę w pręcie AB i

łańcuchach AC i AD podtrzymujących ciało o ciężarze
Q = 420 N , jeżeli AB = 145 cm, AC = 80 cm, AD =60 cm .
Płaszczyzna prostokąta ACED jest pozioma, a płaszczyzny V
i W są pionowe. Zamocowanie w punkcie B jest
zamocowaniem przegubowym.
TC = 320 N, TD = 240 N, S AB = −580 N .

Reakcje TC , TD łańcuchów AC , AD w punkcie A są

skierowane do punktów C , D odpowiednio. Ponieważ
zamocowanie pręta w punktach A , B jest przegubowe, to
reakcja R B pręta w punkcie A jest równoległa do pręta AB .
Ciężar Q jest zawieszony w punkcie A , dlatego linia działania
siły Q przechodzi przez A .
Teraz zauważmy, że na punkt A działają 4 siły TC , TD ,
R B , Q . Są one zbieżne w punkcie A ,
dlatego równowaga tego punktu
sprowadza się do warunku
wektorowego
R ≡ TC + TD + R B + Q = 0 .
W rzutach na osie współrzędnych
ten warunek sprowadza się do 3 równań
skalarnych
Rx ≡ ∑ Rix = −TC + RB cos α sin β = 0,
i
(1)
R y ≡ ∑ Riy = − TD + RB cos α cos β = 0, (2)
i
Rz ≡ ∑ Riz = − Q + RB sin α = 0. (3)
i
Wyznaczymy kąty α , β :
AE = AC 2 + AD 2 = 602 + 802 = 3600 + 6400 = 10000 = 100 cm ,
EB = AB 2 − AE 2 = 1452 − 1002 = 21025 − 10000 = 11025 = 105 cm ,
EB 105 AE 100
sin α = = ≈ 0, 724, cos α = = ≈ 0, 690,
AB 145 AB 145
DE 80 DA 60
sin β = = = 0,8, cos β = = = 0, 6.
AE 100 AE 100
Teraz z równania
Q 420
(3) → RB = = ≈ 580 N ;
sin α 0, 724
(2) → TD = RB cos α cos β = 580 ⋅ 0, 690 ⋅ 0, 6 = 240 N ;
(1) → TC = RB cos α sin β = 580 ⋅ 0, 690 ⋅ 0,8 = 320 N.
 zad_sta_2_przestrzenny_uklad_sil_zbieznych -3-

6.8 (6.8 – 217). Ciężar Q = 1 kN jest zawieszony w punkcie D , jak przedstawiono na rysunku.
Pręty w punktach A, B, C i D zamocowane są przegubowo. Wyznaczyć reakcje w punktach A, B i C .
RA = RB = 2, 64 kN, RC = 3, 35 kN .

Ponieważ pręty są zamocowane przegubowo, to ich reakcje R A , R B , R C są równolegle

odpowiednio do prętów DA, DB, DC .
Ze względów na symetrię wartości RA , RB reakcji R A , R B są równe RA = RB .
Ciężar Q jest zawieszony w punkcie D , dlatego linia działania siły Q przechodzi przez D .
Teraz zauważmy, że na punkt D działają 4 siły R A , R B , R C , Q . Są one zbieżne w punkcie D ,
dlatego równowaga tego punktu sprowadza się do warunku wektorowego
R ≡ R A + R B + RC + Q = 0 .
W rzutach na osie współrzędnych warunek ten sprowadza się do 3 równań skalarnych
Rx ≡ ∑ Rix = −RB cos 45 + RA cos 45 = 0 → RA = RB . (1)
i
Otrzymaliśmy to już uwzględniając symetrię. Następnie
R y ≡ ∑ Riy =RA sin 45 cos 30 + RB sin 45cos 30 − RC cos15 = 0 →
i
(2)
2 3 2 6
2 RA ⋅ − RC cos15 = 0 → RA = RC cos15 lub RC = RA .
2 2 6 2 cos15
Rz ≡ ∑ Riz = − Q + RA sin 45sin 30 + RB sin 45sin 30 − RC sin15 = 0 →
i
(3)
2 1 R
− Q + 2 RA ⋅ − RC sin15 = 0 → RC sin15 = A − Q.
2 2 2
Uwzględniając (2)
6 R  6 2
RA sin15 = A − Q → RA  sin15 −  = −Q →
2 cos15 2  2 cos15 2 
 2   2 
RA = RB = Q   = Q  = 2, 65Q = 2, 65 kN.
 2 − 6tg15   1, 41 − 2, 449 ⋅ 0, 268 
 
Teraz z (2)
6 2, 449
RC = RA = 2, 65 = 3,36 kN .
2 cos15 2 ⋅ 0, 966
 zad_sta_2_przestrzenny_uklad_sil_zbieznych -4-

6.10 (6.10 – 220). Na rysunku przedstawiono kratownicę przestrzenną złożoną z sześciu prętów
1, 2, 3, 4, 5 i 6 . Siła P działa na węzeł A w płaszczyźnie prostokąta ABCD , przy czym jej linia
działania tworzy z prostą pionową CA kąt 45 , △ EAK =△ FBM . Kąty trójkątów równoramiennych:
EAK , FBM , NDB przy wierzchołkach
A, B i D są proste. Obliczyć siły w
prętach, jeżeli P = 1 kN .

S1 = −0,5 kN, S 2 = −0, 5 kN,

S3 = −0, 707 kN, S 4 = 0,5 kN,
S5 = 0,5 kN, S6 = −1 kN.

Ponieważ pręty połączone są

przegubowo, a siły działają na węzły to
wszystkie reakcje prętów w węzłach
A, B skierowane są równolegle do
odpowiednich prętów. Reakcję pręta 3
w węźle A oznaczymy przez R 3 , a
reakcję pręta 3 w węźle B przez − R 3 .
Rozważmy równowagę węzła A .
Na niego działa zbieżny układ sił
R1, R 2 , R 3 , P .
Warunek równowagi ma postać
R ≡ R1 + R 2 + R 3 + P = 0 .
W rzutach na osie współrzędnych warunek ten sprowadza się do 3 równań skalarnych.
Siła P jest prostopadła do osi x , dlatego
Rx ≡ ∑ Rix = −R1 cos 45 + R2 cos 45 = 0 → R1 = R2 ,
i
2
R y ≡ ∑ Riy =P sin 45 − R3 = 0 → R3 = P sin 45 = P = 1 ⋅ 0, 707 = 0, 707 kN,
i
2
2 2 P
Rz ≡ ∑ Riz =R1 sin 45 + R2 sin 45 − P cos 45 = 0 → 2 R1 −P = 0 → R1 = = 0, 5 kN.
i
2 2 2
Warunkiem równowagi węzła B , na który działa zbieżny układ sił − R 3 , R 4 , R 5 , R 6 , jest równanie
wektorowe
R ≡ − R3 + R 4 + R5 + R6 = 0 .
W rzutach na osie współrzędnych to równanie sprowadza się do 3 równań skalarnych
Rx ≡ ∑ Rix = −R4 cos 45 + R5 cos 45 = 0 → R4 = R5 ,
i
R3 2 2 2
R y ≡ ∑ Riy =R3 − R6 cos 45 = 0 → R6 = = R3 =P ⋅ = P = 1 kN,
i cos 45 2 2 2
2 2
Rz ≡ ∑ Riz =R4 sin 45 + R5 sin 45 + R6 sin 45 = 0 → 2 R4 + R6 =0 →
i
2 2
R6
2 R4 = − R6 → R4 = R5 − = −0,5 kN.
2
Siły R1, R 2 , R 3 , R 4 , R 5 , R 6 określają reakcje odpowiednich prętów na węzły A i B odpowiednio. Z
drugiej zaś strony reakcje węzłów na odpowiednie pręty mają te same wartości i przeciwne znaki, a to
znaczy, że siły w prętach będą o przeciwnych znakach (plus – rozciąganie; minus – ściskanie):
S1 = −0,5 kN, S 2 = −0, 5 kN, S3 = −0, 707 kN, S 4 = 0, 5 kN, S5 = 0, 5 kN, S6 = −1 kN.
 zad_sta_2_przestrzenny_uklad_sil_zbieznych -5-

To samo zadanie w inny sposób

6.10 (6.10 – 220). Na rysunku przedstawiono kratownicę przestrzenną złożoną z sześciu prętów
1, 2, 3, 4, 5 i 6 . Siła P działa na węzeł
A w płaszczyźnie prostokąta ABCD ,
przy czym jej linia działania tworzy z
prostą pionową CA kąt 45 ,
△ EAK =△ FBM . Kąty trójkątów
równoramiennych: EAK , FBM , NDB
przy wierzchołkach A, B i D są proste.
Obliczyć siły w prętach, jeżeli
P = 1 kN .

S1 = −0,5 kN, S 2 = −0, 5 kN,

S3 = −0, 707 kN, S 4 = 0,5 kN,
S5 = 0,5 kN, S6 = −1 kN.

Ponieważ pręty połączone przegubowo,

a siły działają na węzły, to wszystkie
reakcje prętów w węzłach A, B
skierowane są równolegle do
odpowiednich prętów. Reakcję pręta 3
w węźle A oznaczymy przez R 3 , a reakcję pręta 3 w węźle B przez − R 3 .
Rozważmy równowagę węzła A . Na niego działa zbieżny układ sił R1, R 2 , R 3 , P .
Warunek równowagi ma postać R ≡ R1 + R 2 + R 3 + P = 0
W rzutach na osie współrzędnych ten warunek ten sprowadza się do 3 równań skalarnych
2 2 P
Rx ≡ ∑ Rix = −R1 + P cos 45 cos 45 = 0 → R1 = P = = 0,5 kN,
i
2 2 2
2 2 P
R y ≡ ∑ Riy = − R2 + P cos 45 sin 45 = 0 → R2 = P cos 45 sin 45 = P = = 0,5 kN,
i
2 2 2
2
Rz ≡ ∑ Riz =P sin 45 − R3 = 0 → R3 = P sin 45 = P = 1 ⋅ 0, 707 = 0, 707 kN.
i
2
Warunkiem równowagi węzła B , na który działa zbieżny układ sił − R 3 , R 4 , R 5 , R 6 jest równanie
wektorowe
R ≡ − R3 + R 4 + R5 + R6 = 0
Ponieważ siła R 6 działa w sposób, podobny do P , to w rzutach na osie współrzędnych to równanie
wektorowe sprowadza się do 3 równań skalarnych
R3 2 2 2
Rz ≡ ∑ Riz =R3 − R6 cos 45 = 0 → R6 = = R3 =P ⋅ = P = 1 kN,
i cos 45 2 2 2
2 2 P
Rx ≡ ∑ Rix = −R4 − R6 sin 45 cos 45 = 0 → R4 = − R6 sin 45 cos 45 = − P = − = −0,5 kN,
i
2 2 2
2 2 P
R y ≡ ∑ Riy = −R5 − R6 sin 45 sin 45 = 0 → R5 = − R6 sin 45 sin 45 = − P = − = −0, 5 kN .
i
2 2 2
Siły R1, R 2 , R 3 , R 4 , R 5 , R 6 określają reakcje odpowiednich prętów na węzły A i B odpowiednio. Z
drugiej zaś strony reakcje węzłów na odpowiednie pręty mają te same wartości i przeciwne znaki, a to
znaczy, że siły w prętach będą o przeciwnych znakach (plus – rozciąganie; minus – ściskanie):
S1 = −0,5 kN, S 2 = −0, 5 kN, S3 = −0, 707 kN, S 4 = 0, 5 kN, S5 = 0, 5 kN, S6 = −1 kN.
Файл: zad_sta_2_przestrzenny_uklad_sil_zbieznych
Каталог: E:\statyka-kinematyka
Шаблон: C:\Users\Sulym\AppData\Roaming\Microsoft\Шаблоны\Normal.dot
Заголовок: PUNKTU
Содержание:
Автор: Sulym
Ключевые слова:
Заметки:
Дата создания: 16.11.2012 19:36:00
Число сохранений: 15
Дата сохранения: 02.03.2014 9:52:00
Сохранил: Sulym
Полное время правки: 78 мин.
Дата печати: 02.03.2014 9:52:00
При последней печати
страниц: 5
слов: 6 093 (прибл.)
знаков: 3 474 (прибл.)