ALOKASYO

N
“Pizza Ko, Hati Tayo”
 “Pizza Ko, Hati Tayo”

1. Iang hati ang gagawin mo sa pizza? Bakit?

2. Ano ang naging batayan mo sa paghahati ng
nasabing pizza?
3. Bakit mahalagang hatiin nang pantay ang
pizza depende sa dami ng miyembro ng
pamilya?
4. Bukod sa pizza, magbigay ng iba pang mga
ginagawa mo sa araw – araw na kinakailangan
mong magpasiya para sa ikabubuti ng pamilya.
5. Kung pinagkukunang – yaman ang pizza,
paano mo ito hahatiin para sa lahat?
Kahulugan ng Alokasyon

ALOKASYON – Ito ay tumutukoy sa

mekanismong ginagamit para sa
paglalaan, pagtatakda, at
pamamahagi ng salat o limitadong
pinagkukunang – yaman upang
masagot ang mga suliraning pang –
ekonomiya ng bansa.
ALOKASYON
 Mapag – aaralan kung paano
maipamamahagi nang tama ang mga
pinagkukunang – yaman.
 Mahalaga ang pagplaplano at pagtatakda

kung saan, kanino at paano ipapamahagi

ang pinagkukunang – yaman.
 Maaring pampubliko o pribado ang
pamamahagi
 ALOKASYON
Halimbawa
Kung pribado ang nagmamay – ari ng mga
pinagkukunang – yaman, gaya ng mga kapitalista,
dapat nababahagian nito ang mga manggagawa sa
pamamagitan ng sahod o suweldo kapalit ng
serbisyo na ibinibigay nila. Mula sa kanilang kinita, ito
naman ang gagamitin nila para sa pagkonsumo ng
kanilang pangangailangan at kagustuhan.
Kung pampubliko naman ang pagmamay – ari
ng mga pinagkukunang – yaman, dinadaaan ang
alokasyon ng pamahalaan sa pamamgitan ng
pagrarasyon.
ALOKASYON SA IBA’T IBANG
SISTEMANG PANG -
EKONOMIYA
SISTEMANG PANG – EKONOMIYA –
Ito ay tumutukoy sa mga
mekanismong ginagamit upang
maisagawa ang alokasyon. Ito rin ay
kombinasyon ng mga estruktura at
institusyon para isagawa ang mga
solusyon sa suliraning pang –
ekonomiya ng bansa.
Sistemang Pang-ekonomiya

 Ang paraan ng pagsasaayos ng iba’t

ibang yunit upang makatugon sa
suliraning pangkabuhayan ng isang
lipunan.

 Layunin nito na mapigilan ang labis-labis

na paglikha ng mga kalakal at serbisyo
at maiwasan ang kakulangan ng mga
ito.
Sistemang Pang - ekonomiya
 Ang nagtatakda ng mga batas at tuntunin ng
produksiyon
 Ito rin ang tumitiyak kung ano ang mga
karapatan ng nagmamay – ari ng mga salik ng
produksiyon
 Ang pagpili ng sistemang ekonomiya ay
nakabatay sa kung ano ang pangangailangan
ng ekonomiya ng isang bansa.
 PAGPILI NG SISTEMANG PANG -
EKONOMIYA
Ang pagbuo ng sistemang ito ay karaniwang
may kinalaman sa tatlong pangunahing katangian:
1. Nagmamay – ari ng mga pinagkukunang –
yaman at salik ng produksiyon – ito ay maaring
pribado o publiko.
2. Sentro ng pagplaplano – mahalagang malaman
kung ano ang prayoridad sa pagbuo ng sistemang
pang – ekonomiya.
3. Lawak ng maaaring makinabang sa mga
gagawing desisyon – ito ba ay para sa mga
mamamayan ng bansa o para lamang sa iialng
mga tao na nagmamay – ari ng yaman nito?
 MGA SALIK SA PAGBUO o
PAGPILI NG SISTEMANG PANG –
EKONOMIYA
1. Ang kasaysayan pang – ekonomiya at
pangkultura ng isnag bansa
2. Klima at mga pinagkukunang – yaman ng
bansa
3. Pilosopiyang umusbong mula sa mga
pinagdaanang kasaysayan
4. Mga teoryang pinaniniwalaan na nagmula sa
nakalipas hanggang sa makabagong usbong
na mga teorya na nagpapaliwanang sa galaw
ng iba’t ibang sektor ng ekonomiya
5. Mga maling desisyon na nagdulot ng suliranin
sa ekonomiya ng isang bansa
 MGA SINAUNANG SISTEMANG
PANG - EKONOMIYA
BATAYAN PAMILIHAN IPINAG - UUTOS PINAGHALO
Paggawa Ang paggawa ng mga Sa sistemang ito, ang Sa sistemang ito,
ng produkto at serbisyo ay pagplaplano sa ang pamahalaan at
Desisyon nakabatay sa paggagawa ng serbisyo pribadong mga
kagustuhan ng mga ay nakabatay sa kautusan nagmamay – ari ang
mamimili. Kung ano ang ng pamahalaan. gumagawa ng
mas tinatangkilik nila, ito Ginagawa ang mga desiyon sa
ang makikita sa mga desisyon batay sa pamilihan.
pamilihan sentralisadong
pagplaplano ng
pamahalaan.
Pagtatakd Sa pagtatakda ng Ang pamahalaan ang Ang pagtatakda ng
a ng presyo, ang nagtatakda ng presyo sa presyo ay
Presyo napagkasunduang pamilihan. Ang mga nakabatay sa galaw
presyo ng mamimili at ginagawang produkto at ng ekonomiya na
nagbibili ang umiiral sa serbisyo ay ibinabatay sangkot ang
pamilihan. lamang nito sa pamahalaan.
pangunahing
pangangailangan ng mga
BATAYAN PAMILIHAN IPINAG - UUTOS PINAGHALO
Pag – aari ng Ito ay pag – aari ng Ang nagmamay – Ang pagmamay –
Yaman mga pribadong tao o ari ng yaman ay ari sa sitemang ito
indibidwal. Tinatawag ang pamahalaan. ay maaring makita
ito na free enterprise o Mas malawak ang sa pribado at
malyang kalakalan pampublikong publikong sektor.
dahil malaya ang lahat pagmamay – ari Ito ay hawak din
na pumapasok o kaysa pribado. ng pamahalaan.
lumalabas sa Maari ding
negosyong nais niya. magmay – ari ang
mga dayuhan sa
sistemang ito.
Pangunahing Layunin ng sistemang Layunin ng Layunin ng
Layunin ito na magkamit ng sistemang ito na sistemang ito na
mataas na tubo mula maipamahagi sa paunlarin ang
sa mga nabiling mga lahat ang kanilang ekonomiya ng
produkto at serbisyo. mga pangunahing bansa at tumubo
pangangailangan. ang mga pribado
Lahat ay pantay – at publikong
pantay sa nagmamay – ari
pagkamit ng mga ng mga salik ng
produkto at produksiyon.
serbisyong mula
 Ang Sistemang Pamilihan (Market
Economy)

 Sa sistemang ito, ang mga salik ng produksiyon

ay pagamay – ari ng mga pribadong tao o
indibidwal.
 Sila ang lumilikha ng mga produkto at serbisyo
na nakabatay sa mga kagustuhan at
pngangailangan ng tao.
 Ang kasunduan sa pagitan ng mamimili at
nagbibili ang nagtatakda ng presyo sa
pamilihan.
 Ito ay tinatwag na free enterprise o malyang
kalakalan.
 Ang Sistemang Pamilihan (Market
Economy)

 Ang sistemang pamilihan ay nakabatay sa

doktrinang laissez – fair.
 Sa sistemang ito, ang pamahalaan ay hindi
nakikilalam sa pagpapasiya at pamamalakad ng
ekonomiya. Ang pamahalaan ay nagsisiguro
lamang na ang batas ay umiiral pa rin na
mabigyan ng proteksyon ang dalawang panig.
 Umiiral sa Pilipinas at United States ang
ganitong uri ng sistema.
Ang Sistemang Ipinag – uutos (Command
Economy)

 Ang sistemang ipinag – uutos ay kabaligtaran

ng pamilihan.
 Ito ay walang pribadong pagmamay – ari.
 Ang mga salik ng produksiyon ay hawak ng
pamahalaan.
 Ang pamahalaan ang nagdidikta sa pamilihan
kung anu – anong produkto at serbisyo ang
dapat ipagbili at ito rin ang nagtatakda ng
presyo.
 Noon, umiiral ang sistemang ito sa
mga bansang nasa ilalim ng Soviet
Union, China, Cuba at North Korea.
Sa kasalukuyan, ito ay umiiral na
lamang sa North Korea at Cuba.
Ang Sistemang Pinaghalo (Mixed
Economy)
Mixed Economy
 Pinaghalong sistema ng Market at
Command ekonomiya.
 Hinahayaan ang malayang pagkilos ng
pamilihan subalit maaring manghimasok
ang pamahalaan sa presyo at kaligtasan
ng mamimili.
 MAKABAGONG SISTEMANG
PANG - EKONOMIYA
BATAYAN KAPITALISMO KOMUNISMO SOSYALISMO
Paggawa Ang mga Sa sistemang ito, ang Komunismo +
ng kapitalista ay paggawa ng desisyon ay Kapitalismo
Desisyon gumagawa ng nanggaling lahat sa
desisyon pamahalaan. Ang pamahalaan Sa sistemang ito, ang
depende sa ang gumagawa ng pamahalaan at ilang
reaksiyong sentralisadong pagplaplano pribadong tao ang
ginagawa ng para sa bansa. Ang gumagawa ng
mga mamimili sa kapangyarihan ay hawak lahat desisyon at
pamilihan. ng pamahalaan. pagplaplano para sa
ikauunlad ng bansa.
Pagtatakd Sa pagtatakda Sa pagtatakda ng presyo, ang Ang pamahalaan at
a ng ng presyo, pmahalaan ang nagtatakda ng ilang pribadong tao na
Presyo mahalaga na ito presyo sa mga produkto at nagmamay – ari ng
ay sinang – serbisyong iniutos nito na mga salik ng
ayunan o ilabas sa pamilihan. Hindi produksiyon ang
pinagkasunduan maaring gumawa ng labis na nagtatakda ng presyo
ng dalawang produkto sa sistemang ito ng bilihin.
panig – ang sapagkat tinutustusan lamang
prodyuser at nito ang pangunahin o
BATAYAN KAPITALISMO KOMUNISMO SOSYALISMO
Pag – Kapitalista ang tawag Ang nagmamay – Ang pamahalaan ang
aari ng sa may – ari ng mga ari sa mga salik ng nagmamay – ari ng mga
Yaman salik ng produksiyon. produksiyon ay salik ng produksiyon,
Siya ang pribadong ang pamahalaan ngunit may ilang pribadong
tao na may lamang. Walang tao rin ns pinayagan ng
karapatang magmay – pribadong pag pamahalaan na magmay –
ari ng mga ari – arian. mamay – ari sa ari ng yaman.
sistemang ito.
Panguna Layunin ng Kapitalista Layunin ng Layunin nitong mapabuti
hing na tumubo ang sistemang ito na ang antas ng pamumuhay
Layunin kanyang kapital o maibigay nang ng mga tao.
pinuhunan sa pantay – pantay
negosyo. Sa paglaki ang mga
ng kapital, inaasahan pangunahing
din ang paglaki ng pangangailangn
tubo. ng mga tao.
Umiiral Pilipinas, United Cuba at North Ayon sa pag – aaral, wala
sa mga States, Japan Korea pang bansa ang nakaabot sa
Bansang sistemang ito. Maaring
sosyalista sila sa pangalan
Ito
ngunit sa ideya at
pagsasakatuparan ay hindi. Ito
ang pinakamataas na antas ng
Kapitalismo

 Ang ideyang ito ay nagmula kay Adam Smith

hango sa kanyang doktrina na laissez – faire.
 ito ay nagsimula pagkatapos lumaganap ang
Rebolusyong Industriyal sa Great Britain
 Masigla ang kompetisyon sa kapitalismo
sapagkat lahat ay maaring magmay – ari ng
mga salik ng produksiyon basta sila ay may
kakayahan at kapital.
Komunismo
 Ang ideyang ito ay nagmula kay Karl Marx,
isang pilosopong German na itinuturing na
“Ama ng Komunismo.”
 Dapat ang mga manggagawa (proletariat) ay
magtamo ng kapangyarihan at magkaroon ng
lipunang walang pag – uuri – uri ng tao
(classless society)
 Communist Manifesto at Das Capital –
tinuturing na bibliya ng mga komunista
Sosyalismo
 Ang ideyang ito ay pianghalong komunismo at
kapitalismo na ang pamahalaan at ilang
pribadong tao ay maaring magmay – ari ng
mga salik ng produksiyon.
 Ayon sa ekonomista, ang sosyalismo at
mayroong iba’t ibang modelo;
1. Sosyalismong Utopian ni Robert
Owen at ni Charles Fourier ng France. Ito ay
mula sa ideya ni Thomas More na nagsasaad
ng isang lipunang perpekto at ideyal na
sistemang pang – ekonomiya.
Sosyalismo
2. Ang ideya naman nina Karl Marx at
Friedrich Engels ay tinatawag namnag
sosyalismong siyentipiko na nakabatay sa
katuwiran.
Sosyalismo – pinakamataas na sistemang pang
ekonomiya dahil ito ay nagpapahayag ng perpektong
lipunan.
 May pribadong pag mamay – ari ngunit walang
kompetisyong nagaganap dahil sila ay
nagtutulungan at nagsasama – sama.
 May pagkakapantay – pantay ang mga tao sa
lipunan at ang pamahalaan pa rin ang may kontrol
sa pamamhala ng mga salik ng produksiyon