You are on page 1of 26

Government Property

NOT FOR SALE

NOT
5
MAPEH
Quarter 1 - Module 3
(_____________________)

Department of Education ● Republic of the Philippines


MAPEH - Grade 5
Alternative Delivery Mode
Quarter 1- Modyul 3:
Unang Edisyon 2020

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa


Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng
Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o
tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing
akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng
bayad na royalty bilang kondisyon.

Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng
produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamit
sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay sa isang
kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at ang kumakatawan sa paghiling ng pahintulot sa
nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito. Hindi inaangkin ng kinakatawan ng
tagapaglathala (publisher) at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon - Sangay ng Ozamiz


Tagapamanihala ng mga Paaralan: Jean G. Veloso
Development Team of the Module
Author: Karen O. Avery Crusito C. Cena
Dorina L. Pabuaya Jerelyn N. Abellana
Reviewers: Imelda D. Pongase Selina O. Macas
Elsa B. Buenavidez Ramil G. Cabural
Illustrator and Layout Artist: Jarold James B. Serohijos Darlene Sheila J. Pescador
Desi G. Aninao, PDO II
Management Team
Chairperson: Jean G. Veloso, CESO IV
Schools Division Superintendent

Co-Chairpersons: Audie S. Borres, CESE


Assistant Schools Division Superintendent

Members Anacleta A. Gacasan, CID Chief ES


Imelda D. Pongase, EPS-MAPEH
May P. Edullantes, EPS-LRMS
Selina O. Macas, PSDS
Desi G. Aninao, PDO II
Mary Ann Grace J. Manili, Librarian II

Printed in the Philippines by


Department of Education – Division of Ozamiz City
Office Address: IBJT Compounds, Carangan, Ozamiz City
Telefax: (088)545-09-90
E-mail Address: deped1miz@gmail.com

ii
5

MAPEH
Unang Markahan - Modyul 3
Aralin 1- 4

This instructional material was collaboratively developed and reviewed


by educators from public and private schools, colleges, and or/universities.
We encourage teachers and other education stakeholders to email their
feedback, comments, and recommendations to the Department of Education
at action@ deped.gov.ph.

We value your feedback and recommendations.

Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

iii
Talaan ng Nilalaman
Mga Pahina
Pangkalahatang Ideya ----------------------------------------------------------- v
Nilalaman ng Modyul ----------------------------------------------------------- v
Pangkalahatang Panuto ---------------------------------------------------------- v
Icons na Ginagamit sa Modyul ------------------------------------------------- vii
Aralin 1: Duration ng mga Notes at mga Rests in 2/4 Time Signature
Alamin ---------------------------------------------------------------------- 1
Balikan ---------------------------------------------------------------------- 1
Tuklasin --------------------------------------------------------------------- 2
Suriin ------------------------------------------------------------------------ 2
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 2
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 3
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 3
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 4
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 5

Aralin 2: Pagguhit ng mga Sinaunang Bagay noong Panahon ng


Kalakalang Galyon
Alamin ----------------------------------------------------------------------- 6
Balikan ----------------------------------------------------------------------- 6
Tuklasin ---------------------------------------------------------------------- 7
Suriin ------------------------------------------------------------------------- 8
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 8
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 9
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 9
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 10
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 10

Aralin 3: Pag-iingat sa Kaligtasan (Safety Precautions)


Alamin ---------------------------------------------------------------------- 11
Balikan ---------------------------------------------------------------------- 11
Tuklasin --------------------------------------------------------------------- 12
Suriin ------------------------------------------------------------------------ 13
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 13
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 14
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 14
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 14
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 15

Aralin 4: Mga Paraan sa Pagpapaunlad at Pangangalaga ng


Kalusugang Pangkaisipan, Emosyonal at Mental
Alamin ----------------------------------------------------------------------- 16
Balikan ----------------------------------------------------------------------- 16
Tuklasin ---------------------------------------------------------------------- 17
Suriin ------------------------------------------------------------------------- 18
Pagyamanin ----------------------------------------------------------------- 19
Isaisip ------------------------------------------------------------------------ 19
Isagawa ---------------------------------------------------------------------- 19
Susi sa Pagwawasto ------------------------------------------------------- 20
Sanggunian ----------------------------------------------------------------- 20 iv
Modyul 3
MAPEH (Unang Markahan)

Pangkalahatang Ideya
Maipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa at pagpapahalaga sa mga konsepto ukol
sa mga rhythmic patterns gamit ang iba’t-ibang nota sa simple time signatures, masisining na
disenyong arkitektural ng mga Pilipino, pag-iingat sa kaligtasan (safety precautions), at mga
katangian ng taong may kalusugang mental, emosyonal, at sosyal.

Nilalaman ng Modyul
Ang modyul na ito may apat na elemento: Music, Arts, Physical Education, at Health.
Tampok dito ang mga konsepto ng ritmo, melodiya, pisikal na mga gawain, fitness, pag-
iingat sa kaligtasan, linya, kulay, space at harmony sa pagpipinta.

Nagsisimula ang modyul na it sa pagpakikilala ng paksa at pagpauunawa sa mga mag-


aaral ng halaga ng pagkatuto mula rito sa bahaging Alamin. Sumunod nito ang bahaging
Balikan kung saan masusuri ang natututunan kaugnay sa bagong aralin na tatalakayin.
Sinusundan ito ng pag-uugnay ng pagkatuto mula sa mga nagdaang modyul at sa
kasalukuyang aralin.

Ang bahaging Tuklasin ay naglalahad ng bagong aralin sa pamamagitan ng iba’t ibang


gawain. Sa bahaging Suriin naman ay ang pagtatalakay sa mga mahahalaga at mararapat na
matutuhan ng mga mag-aaral upang malinang ang pokus na kompetensi.

Ang bahaging Pagyamanin ay mga gawain na magpapalawak ng natutuhan ng mga


mag-aaral at magbibigay ng pagkakataong mahahasa ang mga kasanayang nililinang.

Ang bahaging Isaisip naman ay magpoproseso ng mahahalagang natutunan sa aralin


at sa bahaging Isagawa naman mailalapat ang mahahalagang natututunan sa mga pangyayari
o sitwasyon sa totoong buhay.

Pangkalahatang Panuto
Ang modyul na ito ay sinadyang binuo upang maunawaan ng mga mag-aaral nang
mabuti ang mga aralin sa MAPEH Baitang 5 kahit hindi na makakapasok sa paaralan nang
regular. Sundin mo nang tapat ang mga sumusunod na tagubilin upang maging lubos ang
iyong pag-unawa sa mga nilalaman ng aralin.

1. Pumunta sa isang takdang lugar ng inyong bahay, silid-aklatan, o anumang lugar na


tahimik, ligtas, at kaaya-aya para sap ag-aaral ng iyong mga aralin.

2. Gumamit lamang ng gadyet gaya ng cellphone, tablet, laptop, kompyuter jung


kinakailangan ito sa iyong pinag-aralan. Kung hindi ito kailangan, iwasan munang
gumamit o pansamantalang itabi ito upang maituon ang iyong buong atensyon sa pag-
aral.
v
3. Maglaan ng kwaderno para sa MAPEH para sa mga sagot sa mga tanong sa mga
gawain at mga tala (notes) ng mga konsepto mula sa pagpapalalim. Isulat naman ang
iyong mga pagninilay sa isang journal.

4. Basahin ang modyul ayon sa pagkakasunud-sunod ng mga gawain.

5. Unawaing mabuti ang nilalaman ng modyul.

6. Basahin at sundin ang mga panuto at ibang tagubilin.

7. Pag-isipang mabuti ang sagot sa bawat tanong bago ito isulat sa kuwaderno sa
MAPEH.

8. Maging tapat sa iyong sarili sa lahat ng pagkakataon. Laging isaalang-alang ang iyong
puso at damdamin sa pagsagot sa mga tanong. Gamiting gabay ang layuning
pagkatuto at mapagtapos ang pag-aaral sa lahat ng mga gawain.

9. Kung kinakailangan, magtanong sa guro, magulang, kapatid, kamag-aral, kaibigan, o


sa mga awtoridad sa pamayanan.

10. Maging matiyaga sa pag-aaral. Huwag mawalan ng pag-asa kahit nahihirapan sa mga
aralin na kinakaharap.
vi
Icons na Ginagamit sa Modyul

Ito ay ang bahaging naglalahad ng mga layunin o


Alamin mithiing dapat matamo sa pag-aaral mo sa modyul na
ito.

Ito ay ang pagtatatag ng ugnayan sa pamamagitan ng


pagtatalakay sa mga mahahalaga mong natutunan sa
Balikan
nagdaang aralin na may koneksiyon sa tatalakaying
bagong aralin.

Ito ay paglalahad sa bagong aralin sa pamamagitan ng


Tuklasin iba’t ibang gawain

Ito ay ang pagtatalakay sa mga mahahalaga at nararapat


mong matutunan upang malinang ang pokus na
Suriin
kompetensi.

Ito ay ang mga gawain na magpapalawak sa iyong


natutunan at magbibigay pagkakataong mahasa ang
Pagyamanin
kasanayang nililinang.

Ito ay mga gawaing magpoproseso sa iyong


mahahalagang natutunan sa aralin.
Isaisip

Ito ay ang mga gawain na gagawin mo upang mailapat


ang iyong mahahalagang natutunan sa mga pangyayari
Isagawa
o sitwasyon sa totoong buhay.

Susi sa
Nagbibigay ito ng mga sagot sa iba’t ibang mga gawain
Pagwawasto
at pagtatasa.
Aralin Duration ng mga Notes at mga
Rests in 2/4 Time Signature
1
Alamin Natin

Essential Learning Competency:


 identifies accurately the duration of notes and rests in 2/4, 3/4, 4/4 time
signatures

Sa araling ito, ating makikilala nang tama ang beat ng bawat note at rest sa time signature na
2/4 .

Balikan Natin

Napag-aralan natin na ang bawat note at rest ay may kani-kaniyang bilang ng beat.
Sila ay maaring pagsama-samahin upang makabuo ng rhythmic pattern.

Tuklasin Natin

Punahin ang mga musical score na nasa ibaba. Anong mga numero ang
nakikita mo sa staff? Ano ang tawag sa mga numerong ito at ano ang kahalagahan nito sa
isang awitin?

Ang time signature ang ginagamit na batayan upang maisaayos ng wasto ang
pagpapangkat ng mga nota at rest sa isang measure. May iba’t ibang uri ang time signature na
maaaring gamitin sa iba’t ibang estilo ng musika. Ang mga simpleng time signatures ay
kinabibilangan ng 2/4, 3/4, at 4/4 na mga time signatures.
May dalawang bilang na matatagpuan sa bawat time signature na ginagamit sa
batayan upang maipangkat ang mga notes at rest. Ang bilang na nasa itaas ay nagsasaad
kung ilang beat mayroon ang bawat measure. Samantalang ang bilang sa ibaba ay tumutukoy
sa note na tatanggap ng isang beat.(Please rephase)

2 - nagsasaad kung ilang beat mayroon ang bawat measure


4- tumutukoy sa note na tatanggap ng isang beat.
2
Tingnan ang larawan. Narito ang wastong paraan kung paano isasagawa ang 4
time signature. Anu-ano ang mga hakbang nito? Subukang isagawa ito gamit ang mga
awiting, “Sitsiritsit” at “Lupang Hinirang”.

Suriin Natin

Gawain 1: Sagutin ang mga tanong.


1. Sa awiting Salidummay:
a. Anong nota/mga nota ang nasa unang sukat? ________________
b. Sa pangalawang sukat? _________________
c. Sa panghuling measure? ______________
2. Ilang beat mayroon ang bawat sukat? _____
3. Ano ang time signature ng awiting Salidummay? ______
4. Ano ang kahalagahan ng time signature sa musika?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
.
Gawain 2: Iguhit sa kahon at lagyan ng bilang ang wastong paraan ng kumpas na 2/4.
Pagyamanin Natin

Ang 2/4 time signature ay karaniwang ginagamit sa musikang pangmartsa. Sa time


signature na ito, ang bawat sukat o measure ay may dalawang beat lamang at ang quarter
note ang tumatanggap ng isang bilang. Ang accent sa time signature na ito at matagpuan at
mararamdaman sa unang beat. Ang ikalawang beat ay walang diin.(Please rephrase)

> > >

2
4
1 2 1 2 1 2

Isaisip Natin

Ang 2/4 time signature ay karaniwang ginagamit sa musikang pangmartsa. Sa time


signature na ito, ang bawat sukat o measure ay may dalawang beat lamang at ang quarter
note ang tumatanggap ng isang bilang. Ang accent sa time signature na ito at matagpuan at
mararamdaman sa unang beat. Ang ikalawang beat ay walang diin.(Same as Pagyamanin)

> > >

2
4
1 2 1 2 1 2

Isagawa Natin

Gawain 3: Lagyan ng note/mga notes ang mga staff gamit ang 2/4 time signature.
Susi Sa Pagwawasto

Gawain 1: Sagutin ang mga tanong.

1. a. .

b.

c.
2. 2
3. 2/4
4. Ang time signature ang ginagamit na batayan upang maisaayos ng wasto ang
pagpapangkat ng mga nota at rest sa isang measure

Gawain 2
1.

Gawain 3: Ang mga sagot ay maaaring:


 2 quarter notes
 1 half note
 1 dotted quarter note, 1 eighth note
 4 eighth note
 8 sixteenth note

Sanggunian

Halina’t Umawit at Gumuhit 5


Aralin Pagguhit ng mga Sinaunang Bagay
2 noong Panahon ng Kalakalang Galyon

Alamin Natin
Essential Learning Competency:
 realizes that our archipelago is strategically located and made us part of a vibrant trading
tradition (Chinese merchants, Galleon Trade, silk traders)
 *. creates illusion of space in 3-dimensional drawings of important archeological artifacts
seen in books, museums (National Museum and its branches in the Philippines, and in old
buildings or churches in the community.

Magandang araw!

Sa modyul na ito ay inaasahang maunawaan mo ang mainam na lokasyon ng Pilipinas


sa pakikipagkalakalan sa ibang bansa.

Simulan na natin.

Balikan Natin

Pagmasdan mo ang larawan ng pagbabarter noong unang Panahon.

Bukod sa pagsasaka ang mga sinaunang Pilipino ay nagkaroon ng iba pang mga
gawaing pangkabuhayan. Ang mga mangangalakal na mga unang Pilipino ay karaniwang
nagtitipon sa mga gawaing barangay kapag araw ng pamilihan dala angkanilang mga
produkto.

Tuklasin Natin

Barter ang tawag sa sistema ng kalakalan ng sinaunang panahon. Ang produkto ng


mga sinaunang Pilipino ay bulak, ginto, perlas, sibuyas, banig, at kakaw. Nagsimula ito
noong 960 AD. Dumating sa bansa ang mga Tsino dala ang mga sari-saring paninda tulad ng
lata, porselana, bakal, karayom, seda at tingga.

Pamilyar ka ba sa mga sinaunang bagay at produkto na nasa mga larawan?

(Takure)
(Plantsa)

(Lampara)

Mga Sinaunang Bagay (Mangkok)

(Tambol)

Mga Sinaunang Produkto

(Mais)
(Banig)

(Abaca) (Perlas)
(Palamuti)
Arts 5 Mod 2
Aralin 1 p. 2

Suriin Natin

Hanapin sa loob ng puzzle ang mga salita ng mga sinaunang bagay at produkto noong
unang panahon ng kalakalan. Bilugan ng patayo, pahiga o pahilis.
B D R S A B Y I G E O M L G

A B E A H I S E R A M I K A

T I N G G A L S O T A P A S

K D G N N O T M N P R Y E G

B S T A Z P E R L A S P A I

T A M B O L L W Y Y I A N O

A U N W R A A B A A A L A T

K K U I P N O G R S M A L H

U A D A G T I W Y N E M E P

R B K B A S K E T B I U S K

E A T A P A L A Y L M T R L

D K K S W O N H G B A I O D

L A M P A R A G I N T O P M

A K E T U W K D L H P N I H

Pagyamanin Natin
Ano-ano pa ang alam mong mga produkto ng mga Tsino na ginamit nila sa pakikipag-
kalakalan sa ating bansa?

Gawin Mo!

Kagamitan: bond paper, lapis, krayon

Mga Hakbang sa Paggawa:


1. Gumuhit ng mga produkto noong panahon ng kalakalan sa bond paper.
2. Kulayan ito upang higit na maganda ang likhang sining.
3. Kapag tapos na ang ginawang likhang sining maaari na itong iligpit muna at humanda
sa pag-uulat sa pamamagitan nang pagsulat para sa karagdagang gawain.

Isaisip Natin

Ang kalakalan ay nagdadala ng mga positibo at negatibong epekto sa mga tao. Subalit
mahalaga ang tiwala at pagiging tapat sa kalakalan.
Isagawa Natin

Lagyan ng (✔) tsek ang angkop na kahon batay sa iyong sariling pagsusuri tungkol
sa gawaing sining. Isulat ito sa sagutang papel.
Nakasunod sa Nakasunod sa Hindi nakasunod sa
pamantayan nang pamantayan pamantayan.
PAMANTAYAN higit sa inaasahan. subalit may
(3) pagkukulang.
(2) (1)
1. Nalaman ko ang
kahalagahan ng
pakikipagkalakalan
noong unang
panahon.

2. Nakaguhit ako ng mga


produkto mula sa
panahon ng kalakalan
at nakulayan ko ito.

3. Naisagawa ko ang aking


likhang sining nang
may kawilihan.

Susi Sa Pagwawasto

SURIIN
B D R S A B Y I G E O M L G

A B E A H I S E R A M I K A

T I N G G A L S O T A P A S

K D G N N O T M N P R Y E G

B S T A Z P E R L A S P A I

T A M B O L L W Y Y I A N O

A U N W R A A B A A A L A T

K K U I P N O G R S M A L H

U A D A G T I W Y N E M E P

R B K B A S K E T B I U S K

E A T A P A L A Y L M T R L

D K K S W O N H G B A I O D

L A M P A R A G I N T O P M

A K E W T U K D L H P N I H
Sanggunian:
2004. [online] Available at: <https://www.dhgate.com/product/natural-pearl-oyster-with-7-
8mm-white-pink/401732559.html#seo=WAP> [Accessed 19 June 2020].
Amazon.com. 2020. Paint Brush 2. [online] Available at:
<https://www.amazon.com/collateral-beauty-Paint-Brush-2/dp/B06X9X1RD3>
[Accessed 18 June 2020].
Dizon, D., 2012. Rehiyon V- Rehiyon Ng Bicol. [online] Pt.slideshare.net. Available at:
<https://pt.slideshare.net/mstweety/rehiyon-v-rehiyon-ng-bicol?related=1> [Accessed 19
June 2020].
En.wikipedia.org. 2020. Banig. [online] Available at: <https://en.wikipedia.org/wiki/Banig>
[Accessed 19 June 2020].
Facebook.com. 2016. Isabelino Ako. [online] Available at:
<https://www.facebook.com/IsabelinoAko/photos/a.1131196103584539/115152643821
8172> [Accessed 19 June 2020].
Facebook.com. 2016. Isabelino Ako. [online] Available at:
<https://www.facebook.com/IsabelinoAko/photos/a.1131196103584539/113119626025
1190> [Accessed 19 June 2020].
Facebook.com. 2016. Isabelino Ako. [online] Available at:
<https://www.facebook.com/IsabelinoAko/photos/a.1131196103584539/113707306966
3509> [Accessed 19 June 2020].
FreeDesignFile. 2020. Various Origami Animals Design Vector Material 01. [online]
Available at: <https://freedesignfile.com/36116-various-origami-animals-design-vector-
material-01/> [Accessed 18 June 2020].
Hiclipart.com. 2020. FREE, Pink Paintbrush Illustration Transparent Background PNG
Clipart | Hiclipart. [online] Available at: <https://www.hiclipart.com/free-transparent-
background-png-clipart-qbeei> [Accessed 21 June 2020].
Hiclipart.com. n.d. Women Open Computer Icons Teacher, Teacher Transparent Background
PNG Clipart | Hiclipart. [online] Available at: <https://www.hiclipart.com/free-
transparent-background-png-clipart-ltmog> [Accessed 21 June 2020].
Pagsusuri, M., 2016. Mga BIKOLANO: Kabuuang Pagsusuri. [online] Mga BIKOLANO:
Kabuuang Pagsusuri. Available at: <https://buhayngisangbikolano.tumblr.com/>
[Accessed 19 June 2020].
Photo4design.com. 2010. Decorative Elegant Bracelets - Stock Photo Free. [online]
Available at: <http://www.photo4design.com/stock-photo-decorative-elegant-bracelets-
74664#.Xu1UhWhKjcd> [Accessed 19 June 2020].
PinClipart.com. 2018. School Teacher Female Teacher Clipart - Png Download (#2170365) -
Pinclipart. [online] Available at: <https://www.pinclipart.com/pindetail/xmToix_school-
teacher-female-teacher-clipart-png-download/> [Accessed 21 June 2020].
Pinterest. 2020. Orange Paint Brush | Orange Paint, Paint Brushes, Pretty Prints. [online]
Available at: <https://www.pinterest.ph/pin/856387685364728468/> [Accessed
Arts 5 21 June
Mod 2
2020]. Aralin 1 p. 7
PlusPNG. 2020. Pencil HD PNG - Pluspng. [online] Available at:
<http://pluspng.com/pencil-hd-png-6997.html> [Accessed 21 June 2020].
Pngguru.com. n.d. Crayons, Four Assorted-Color Crayons Transparent Background PNG
Clipart | Pngguru. [online] Available at: <https://www.pngguru.com/free-transparent-
background-png-clipart-lhnjp> [Accessed 22 June 2020].
Pngimage.net. n.d. Bond Paper Png 3 » PNG Image. [online] Available at:
<https://pngimage.net/bond-paper-png-3/> [Accessed 22 June 2020].
Scribd. 2011. Sinaunang Bagay. [online] Available at:
<https://www.scribd.com/doc/47042336/Sinaunang-bagay> [Accessed 19 June 2020].
Scribd. 2013. Mga Sinaunang Kagamitan. [online] Available at:
<https://www.scribd.com/doc/156697368/Mga-Sinaunang-Kagamitan> [Accessed 19
June 2020].
Vectors, R. and Vectors, K., 2020. Kids Learning Craft Vector Image On Vectorstock.
[online] VectorStock. Available at: <https://www.vectorstock.com/royalty-free-
vector/kids-learning-craft-vector-8898680> [Accessed 18 June 2020].
Webstockreview.net. 2020. Download Clipart - Thank You For Using Webstockreview.
[online] Available at: <https://webstockreview.net/pict/getfirst> [Accessed 18 June
2020].
Aralin Paglinang ng Cardiovascular
3 Endurance sa Gawaing Aerobics

Alamin Natin

Essential Learning Competency:


 executes the different skills involved in aerobics

Pagkatapos ng aralin na ito, inaasahang natatasa mo ang mga kasanayang nalilinang sa
gawaing aerobics.

Balikan Natin
Iguhit sa patlang ang hugis na puso ___ kung ang kasanayan ay may
kaugnayan sa aerobics at hugis tatsulok kung hindi.
___1. pagtakbo
___2. pagbabasa
___3. pagdya-jogging
___4. pagtulog
___5. pagsasayaw

Tuklasin Natin

Subukang gawin ang sumusunod na mga Gawain.


.
Paalala: Hubarin ang mga hikaw bago simulan ang Gawain. Tiyaking nakasuot
ng angkop na kasuotan.

1. Huminga nang malalim ng 16 na beses.


2. Iunat ang mga braso pakaliwa at pakanan ng 16 na beses.

3. Ikembot ang balakang ng 16 na beses.


4. Lumundag-lundag sa lugar ng 16 beses.

5. Mag-jogging sa lugar ng 16 na beses.


6. Ulitin ang paghinga nang malalim ng 16 na beses.

Ano ang iyong naramdaman pagkatapos ng gawain?


Bumilis ba ang pintig ng iyong puso? Hindi ka ba nahirapang huminga
Suriin Natin

Para masanay ang iyong puso sa paggawa ng mga gawaing sumusubok sa tatag nito,
nararapat na gumawa ng mga gawaing sadyang magpapagalaw ng mga kalamnan(muscles) at
kakayahan ng katawang umangkop(flexibility). Ang pagsasayaw ay isa sa mga
pinakakilalang kasanayang pang- aerobics. Maliban sa sadyang nakakaaliw, makatutulong ito
upang panatilihing masigla at gumagana nang husto ang puso at baga.
Ang sumusunod ay mga halimbawang hakbang ng Pinoy Aerobics. Subukang
sundin ang mga ito sa saliw ng usong musikang “Marikit” ni Juan, Kyle.

Pinoy Aerobics
Figure 1. Pagdya-jogging sa kinatatayuan sa 16 bilang.
Figure 2. Itaas ang dalawang kamay na inaabot ang langit pakaliwa at pakanan sa 16 bilang.
Figure 3.
a. Ihakbang ang kanang paa at itaas ang kaliwang tuhod kasabay ng isang palakpak
bawat bilang sa 2 bilang.
b. Ihakbang ang kaliwang paa sa itaas ang kanang tuhod sabayan ng isang palakpak
bawat bilang sa 2 bilang.
c. Ulitin ang (a) at (b) sa 4 bilang.
d. Humarap sa kanan at ulitin ang a-c sa 8 bilang.
Figure 4. Ulitin ang Figures 1,2 at 3.

Pagyamanin Natin

1. Nasundan mo ba ng tama ang mga hakbang?


2. Anu- anong mga bahagi ng iyong katawan ang nagagamit sa aerobics?
3. Ano ang iyong nararamdaman pagkatapos ng gawain?
4. Damhin muli ang pintig o tibok ng iyong pulso. Bumilis ba ang tibok ng iyong
puso pagkatapos ng aerobics?
5. Ano ang ibig sabihin kapag bumilis ang tibok ng iyong puso?
6. Nakatutulong ba ang pagsasayaw upang tumatag ang iyong puso at kalamnan?
Sa paanong paraan?
Isaisip Natin

Ang aerobics ay isang gawaing pisikal na nagpapaunlad ng ating cardiovascular


endurance upang palakasin ang ating puso at baga, patibayin ang mga kalamnan at
kakayahan ng katawang umangkop. Ang pagsasayaw ay isang magandang paraan upang
mapaunlad ang mga ito. Mainam na gawin itong regular upang lubos na makamit ang
kaangkupang pisikal.

Isagawa Natin

A. Pumili ng isang masiglang awitin. Gawing muli ang mga hakbang sa Pinoy
Aerobics sa saliw nito.

B. Narito ang iilang mga gawaing may kaugnayan sa aerobics. Lagyan ng tsek kung
gaano mo ito kadalas ginagawa.
Gawain Araw- Madalas Paminsan- Hindi
araw minsa ginagawa
1. Pagdya- jogging
2. Pagsasayaw
3. Madaliang Paglalakad
4. Paglangoy
5. Pagbibisekleta
6. Pagsasagwan
7. Pagboboksing
8. Pagdya-jumping Jack
9. Pag- akyat at pagbaba ng
hagdan
10. Pagluluksong-lubid

Susi Sa Pagwawasto
Balikan Natin:

____1. pagtakbo
____2. pagbabasa
____3. pagdya-jogging
____4. pagtulog
____5. pagsasayaw
Isagawa Natin B. Maaaring iba’t iba ang sagot.

Gawain Araw- Madalas Paminsan- Hindi


araw minsa ginagawa
1. Pagdya- jogging 
2. Pagsasayaw 
3. Madaliang Paglalakad 
4. Paglangoy 
5. Pagbibisekleta 
6. Pagsasagwan 
7. Pagboboksing 
8. Pagdya-jumping Jack 
9. Pag- akyat at pagbaba ng 
hagdan
10. Pagluluksong-lubid 

Sanggunian
Kagamitan ng Mag-aaral sa Edukasyong Pangkatawan Yunit 1 Aralin 5
K to 12 Physical Education Curriculum Guide May 2016, page 30 of 67
Teacher’s Guide in Physical Education 5
https://www.google.com/search?q=pinoy+aerobics+clip+art&tbm=isch&chips=q:pinoy+aero
bics+clip+art,online_chips:larong+pinoy&rlz=1C1CHBF_enPH826PH826&hl=en-
GB&ved=2ahUKEwiC96XX963qAhU2x4sBHSpbDM4Q4lYoAHoECAEQFg&biw=1063&
bih=488#imgrc=I2gD_SHx0njSHM&imgdii=mW1BE__SNaoTBM

https://www.google.com/search?q=pinoy+aerobics+clip+art&tbm=isch&chips=q:pinoy+aero
bics+clip+art,online_chips:larong+pinoy&rlz=1C1CHBF_enPH826PH826&hl=en-
GB&ved=2ahUKEwiC96XX963qAhU2x4sBHSpbDM4Q4lYoAHoECAEQFg&biw=1063&
bih=488#imgrc=HzcuiERYOH1MmM&imgdii=I2gD_SHx0njSHM
Aralin Mga Paraan sa Pagpapaunlad at

4 Pangangalaga ng Kalusugang
Pangkaisipan, Emosyonal at Mental

Alamin Natin

Essential Learning Competency:


 suggest ways to develop and maintain one’s mental health and emotional health

Sa araling ito, tatalakayin natin ang mga paraan upang mapanatili natin ang
kalusugang pangkaisipan (mental) at emosyonal.

Balikan Natin
Basahin ang mga sumusunod na pangungusap. Lagyan ng ang patlang kung
ang pangungusap ay nagsasaad ng mabuting pakikitungo sa kapwa at kung hindi..Isulat sa
kwadeno ang sagot.

____1. Sinabihan mo ang iyong kaibigan na nawala ang aklat na hiniram niya sa iyo.
____2. Inakusahan ka na iyong kaibigan na kumuha ng kanyang pera.
____3. Tinulungan mo ang iyong kaklase sa aralin ninyo sa Mathematics.
____4. Ibinahagi mo ang iyong talent sa pagsasayaw sa mga kabataan sa inyong barangay.
____5. Sinabihan mo ang iyong pinsan na hindi makikipagkaibigan sa iba.

Tuklasin Natin

Ang katagang “pangkaisipang kalusugan” ay nangangahulugan ng katayuan ng


damdamin at isipan. Gaya ng iyong katawang nagkakasakit paminsan-minsan, ang iyong
damdamin at isipan ay maaaring makaranas ng depresyon o kaya’y karamdamang dulot ng
emosyon at tensyon (stress). Upang manatiling malusog ang isipan, mahalagang makilala ang
mga unang palatandaan ng tensyon gayundin ang mga paraan upang mapagaan ito.

Sa tuwing nakakaranas ng paghihirap, mangyaring makipag-usap mga nakatatandang


kasamahan, mga tagapayo o mga kaibigan na iyong pinagkakatiwalaan, at sabihin sa kanila
ang iyong saloobin. Mahalagang hindi mo piliting solohin ang nararamdaman, at sa halip ay
himingi ng tulong sa mga taong nakapaligid sa iyo.

Upang manatiling malusog ang kaisipan, mahalaga agad na bigyang pansin ang
anumang palatandaan ng tensyon (stress) sa lalong madaling panahon gaya ng pag-aalaga mo
sa iyong katawan. Halimbawa, kapag lagi kang malungkot, madaling masiphayo, hindi
makatulog, o lubos na pagal, mahalagang agad na alagaan ang sarili. Hindi mo kailangan ng
panahon o pera upang mabawasan ang tensyon. Kailangan mo lamang baguhin ang iyong pananaw at
pag-iisip. Mahalagang magpahinga kahit saglit upang mapagaan ang iyong pananaw at pag-iisip.

Ilan sa mga Paraan sa Pagpapaunlad at Pangangalaga ng Pangkalususgang Mental,


Emosyonal, at Sosyal:

Tumawa at Makipag-ugnayan
Panoorin ang paboritong programa sa TV upang mapayapa ang isipan. Lalong higit na
mabisa ang mga komedy dahil sa pamamagitan ng pagtawa at pakikipag-ugnay sa mga
tauhan sa kwento ng mga palabas upang malimutan ang problema.

Makipag-usap at Umawit

Kung wala kang oras lumabas at mag-karaoke, makakaaliwan din ang pag-awit
habang naliligo. Makipag-usap sa mga kaibigan at kapamilya. Ang masayang usapan ay
makakabuti sa pakiramdam.

Kumain at Mag-ehersisyo

Ang merienda sa panahon ng pahinga ay isang bagay na kaabangabang. Maging ang


mga pagkain galing sa convenience store ay mainam na pagbabago paminsan-minsan. Ito ay
kabutihang maaari mong gawin para sa iyong sarili. Kumain ng masusustansiyang pagkain
sa tamang oras.
Ang ehersisyo at isports ay mga epektibo ring paraan upang mabawasan ang tension.
Gawin ang mga isports na dati mo nang ginagawa.

Suriin Natin

Iguhit ang masayang mukha kung ang pangungusap ay nagsasaad ng tamang gawa at
malungkot na mukha kung hindi. Isulat ang sagot sa patlang.(Isulat ito sa kwaderno)
________1. Si Janice ay hindi sumusuko sa mga pagsubok na dumating sa kanyang buhay,
________2. Si Darwin ay mahilig magpinta ng mural. Ibinahagi niya ito sa pamamagitan sa
pagpinta ng dingding ng Barangay Hall na may temang COVID-19.
________3. Hambog na bata si Manuel kaya walang gustong makipagkaibigan sa kanya.
________4. Tumutulong si Ligaya sa gawaing bahay sa tuwing may gusto siyang ipagbili sa
kanyang mga magulang.
________5. Naging presidente ng klase si Samuel dahil mabuti ang kanyang pakikitungo sa
lahat ng kanyang mga kaklase.

Pagyamanin Natin
Mag-isip ng mga kaugalian. at sumulat ng tiglima sa loob ng kahon.

Kaugaliang Mental

Kaugaliang Sosyal

Kaugaliang Emosyonal

Isaisip Natin

Ang pag-aalaga sa sarili ay nangangahulugang pag-alam ng kalagayan ng iyong


katawan, isipan, at damdamin, pag-iisip kung ano ang makakahinahon sa iyo, at
paggawa ng anumang kailangan mo upang mawalan ng tensyon (stress). Ang
emosyonal na kalusugan ay isang uri ng makulay na karunungan na kamangha-
manghang pag-eehersisyo sa pagkakasama ng isang malakas na paglaban sa
mapagkumbaba na isang makulay na karunnungan kuna saan kinikilala mo ang iyong
kalikasan ng tao.

Ang ibig sabihin ng pagaalaga ng sarili ay ang lubusan mong nauunawaan ang
katayuan ng iyong isipan at katawan, ang pagpapasya kung paano pangalagaan ang
iyong sarili na maging malusog, at ang paggawa ng mga hakbang upang makamit ang
mga ito. Suriin lagi ang sarili kung namumuhay ka nang balanse – natutulog nang
sapat, kumakain nang wasto, at nag-eehersisyo. Anong dapat mong gawin, ano ang
kaya mong gawin kung pakiramdam mo ay mayroong problema? Mahalagang
matugunan mo ito nang isa-isa, at gawin ang sa tingin mo ay kaya mo. Nakasulat sa
ibaba ang listahan ng mga maari mong gawin up ba ang listahan ng mga maari mong
gawin upang mapanatiling malusog ang iyong isipan at katawan.

Isagawa Natin
Ulat Pangkalusugan! Ipaliwanag ang mga sumusunod na tanong.

1. Ano ang maaari mong gawin upang panatilihin ang iyong mental na kalusugan?
2. Ano ang maaari mong gawin upang panatilihin ang iyong emosyonal at sosyal na
kalusugan?

Susi Sa Pagwawasto

Suriin Natin

1.

2.

3.

4.

5.

Pagyamanin Natin

1. Maaring iba’t iba ang mga sagot.

Isagawa Natin

1. Maaring iba’t iba ang mga sagot

Sanggunian
https://www.jitco.or.jp/download/data/text/mentalhealth_ph.pdf

https://www.slideshare.net/lhoralight/k-to-12-grade-5-learners-material-in-health-q1q4

https://www.google.com/search?q=happy+and+sad+face&rlz=1C1CHBF_enPH891PH891&source=l
nms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjdwvXJ9LPqAhXZFogKHQMtC4sQ_AUoAXoECA0QAw&
biw=1366&bih=657#imgrc=8rzcGt4rvpBPHM

https://www.google.com/search?q=open+books+standing+up+clipart&tbm=isch&ved=2ahUKEwjm_
aPQ-bPqAhVFUpQKHTZQAswQ2-
cCegQIABAA&oq=open+books+standing+up+clipart&gs_lcp=CgNpbWcQA1C_LViDNGDiNmgA
cAB4AIABoAGIAccFkgEDMC41mAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWc&sclient=img&ei=SKUAX
a5LMWk0QS2oIngDA&bih=608&biw=1366&rlz=1C1CHBF_enPH891PH891#imgrc=G905N_iQoq
p50M&imgdii=3CcrEGMqEs6H0M
https://www.jitco.or.jp/download/data/text/mentalhealth_ph.pdf
https://www.slideshare.net/lhoralight/k-to-12-grade-5-learners-material-in-health-q1q4
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/happy-and-sad-face-icons-vector-23566318

For inquiries and feedback, please write or call:

Department of Education – Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

DepEd Division of Ozamiz City


Office Address: IBJT Compound, Carangan, Ozamiz City
Telefax : (088) 545-09-88
E-mail Address: deped1miz@gmail.com

You might also like