Kolehiyo NG Artes at Literatura

Republika ng Pilipinas
POLITEKNIKONG UNIBERSIDAD NG PILIPINAS - SANTA ROSA

Kolehiyo ng Artes at Literatura
KAGAWARAN NG FILIPINOLOHIYA
_____________________________________________________________
KABANATA I
ANG SULIRANIN AT SALIGAN NITO
Sa kabanatang ito ipapakita kung ano ang layunin ng pananaliksik na ito. Upang
suportahan ang ninanais malaman sa layunin ng pag-aaral, ilalathala sa kabanatang ito
ang mga suliranin at saligan nito, ang kahalagahan, ang balangkas teoretikal, at ang
saklaw at delimitasyon ng pag-aaral.
Panimula
Ang bawat mamamayan ay pinaniniwalaang nararapat na sumunod sa mga nasa

awtoridad na nakatataas sa kanila. Gayunpaman, sa pagsunod sa mga utos na nagmumula
sa mga nakatataas, may mga dapat din na isaalang-alang pa muna. May mga ilang bagay
na maaaring makaapekto sa pagsunod sa mga nasa awtoridad kaya ay mahalaga na suriin
ito at magkaroon ng kamalayan ang bawat isa sa mga posibleng epekto at resulta ng
maaaring maging aksyon ng mga nasa sumusunod sa mga nakatataas na awtoridad.
Ang mga may awtoridad ay maaaring magmula sa mga namamahala sa

subdibisyon na tinitirhan ng isang mamamayan, ang mga tanod na rumoronda sa bawat
barangay,o mga opisyal ng iba’t ibang organisasyon hanggang sa mga nakatataas
naopisyales ng bawat lungsod, probinsya, at bansa.
Ang pagsunod sa mga may awtoridad ay napakahalagang ugaling dapat

minamanipesta ng bawat mamamayang Pilipino. Isa itong paraan ng pagpapakita ng
paggalang sa mga nasa posisyon at respeto sa posisyon na mayroon sila.
Ang Suliranin at Saligan nito
Ang pagsunod sa nakatataas na awtoridad ay para sa lahat ng mamamayang

pilipinong nasasakupan ng kapangyarihan ng mga nasa kinauukulan. Sa pagsunod,
mayroong mga posibleng pangyayari na maaaring makaapekto sa pagsunod ng isang
mamamayan. Ang mga pangyayari na ito ay ilan sa mga magsisilbing ambag na
______________________________________________________________________
1
_____________________________________________________________
kadahilanang nakakaapekto sa kanilang pagsunod. Ilan sa mga salik ng pangyayari ay
ang bulag na pagsunod, pakiki-ayon sa desisyon ng nakararami o ang group pressure. Isa
pang maaaring makaapekto ay ang disposisyon ng isang tao na hindi mababali ng
anumang sitwasyon. Dito matatagpuan ang paniniwala ng isang tao, ang kanilang
prinsipyo sa pagsunod sa batas.
Ang Pilipinas, ngayong panahon ng administrasyong Duterte ay nasasailalim sa

matinding usap-usapin ukol sa pagsunod sa mga nasa awtoridad. Isa itong seryosong
talakayin na kinakailangan ng masusing pang-unawa hindi lamang sa isang partido kundi
ay sa magkabilang panig. Hindi na kaila sa mga mamamayang Pilipino ang karakter na
mayroon ang presidenteng nakaluklok sa pwesto. Ang presidente ay mayroong malalim
na pagpapahalaga sa pagpapasunod ng kanyang mga nasasakupan. aIlang beses nang
naiangat ang posibilidad ng pagpapatupad ng batas militar sa buong pilipinas. Ito ay
nauna nang naipatupad ng pangulo sa buong rehiyon ng Mindanao nang sumiklab ang
terorismo partikular sa probinsya ng Marawi. Ito ay naging mainit na usapin na
pinagdidiskusyunan ng maraming Pilipino. May mga sumasang-ayon at nagsasabing
nararapat lamang na maipatupad ito upang ang mga nagrerebelde sa kasalukuyang
administrasyon ay mahuli at magkaroon ang Pilipinas ng inaasam na kapayapaan. Ngunit,
sa kabila ng pagtatanggol ng ilang mga mamamayan sa usaping batas militar, nariyan
parin ang mga pilipinong lumalaban at tumututol sa pagpapatupad nito. Hanggang sa
dumating ang napakalaking unos na nagpanatali sa buong mundo sa kani-kanilang
pamamahay, ang pagkalat ng sakit na novel corona virus o ang COVID-19. Dito lalong
nasubok ang kakayanan ng mga tao sa pagsunod sa mga nakatataas na awtoridad.
Maraming Pilipino ang na-stranded sa iba’t ibang panig ng pilipinas na ikinawalang
wisyo ng ilan sa pagsunod. Maraming nag-alsa sa klase ng pamamalakad na pinapatupad
sa gitna ng pakikipaglaban sa naturang salot na ito. Dito muling nabuksan ang posibilidad
ng pagpapatupad ng batas militar sa buong pilipinas. Bukod sa batas militar, bnilayon
ding isulong ng pangulo ang anti-terror bill na bumuo ng kontrobersiya.
Ang pagkakaroon ng mga mamamayang Pilipino ng kani-kanilang posisyon ukol

sa mga naging usaping kinaharap ng Pilipinas sa mga nagdaang panahon ay masasabing
may kinalaman sa kung ano madalas na naririnig o nakikita ng isang mamamayan na
opinyon ng mga taong malapit sa kanila. Ilang beses na naging maingay sa social media
ang mga desisyon at utos na ibinababa ng mahal na pangulo. Laging matatagpuan ang
mga mamamayang tumutuligsa sa mga desisyon ng pangulo at nandiyan rin ang mga
taga-suporta ng pangulo na handa lagi sumunod anuman ang utos na ibaba sa mga
______________________________________________________________________
2
_____________________________________________________________
mamamayan. Sa loob ng pamamahay maaaring mag-umpisa ang group pressure. Kung
apat sa limang miyembro ng pamilya ay sang-ayon sa mga ibinababang utos ng pangulo,
maaaring tumulad na lamang ang natitirang isang miyembro ng pamilya na ito. Maaari
din itong mangyari sa trabaho, o sa bilog ng kaibigan meron ang isa tao.
Ang bulag-bulagan na pagsunod dulot ng takot ay isa rin sa nakikitang posibleng

sitwasyon na nakakaapekto sa pagsunod ng isang mamamayan. Ito ay pwedeng mangyari
sa maraming kaparaanan. Muling inumpisahan ng mga mananaliksik na tignan ang
ganitong sitwasyon sa loob ng isang tahanan. Halimbawa na ang mga nakatatanda sa loob
ng bahay ay sang-ayon sa pagsunod sa utos ng mahal na pangulo, sa kabila ng pagdududa
sa pagsunod ng isang anak, maaaring mabuo ang takot o pangambang siya ay
madiskrimina dahil sa pagkakaroon ng salungat na opinyon. Kung kaya naman, sa halip
na kumontra ay bulag-bulagan na lamang itong susunod. Isa pang posibleng sitwasyon ay
ang presensya ng isang awtoridad mismo para magpasunod. Maaaring halimbawa nito ay
ang pagsunod sa mga pulis na nanghihimasok ng isang bahay kahit na walang search
warrant. Labag man sa kalooban, kung ang utos ay yumuko habang hinahalughog ng mga
pulis ang bahay nito, siya ay susunod dahil sa takot na baka ito o isa sa miyembro ng
pamilya nito ang masaktan.
Layunin ng Pag-aaral
Ang pananaliksik ay isasagawa upang makita ang mga salik na nakakaapekto sa

pagsunod sa mga nakatataas na awtoridad ng mga piling Pilipinong mamamayan ng Sta
Rosa, Laguna. Ang pananaliksik ay naglalayong sagutin ang mga sumusunod na
katanungan:
1. Alin sa mga sumusunod na salik ang kinokonsidera ng mga Pilipinong mamamayan sa

pagsunod sa awtoridad:
a. Bulag-bulagang Pagsunod o Blind Obedience
b. Pangkatang Puwersa o Group Pressure
c. Nakaatang na responsibilidad bilang isang miyembro ng organisasyon o bilang isang

mamamayan na sumusunod sa batas
______________________________________________________________________
3
_____________________________________________________________
2. Paano nakakaapekto ang mga sumusunod na salik sa pagsunod ng mga Pilipinong
mamamayan sa mga nakatataas:

3. Ano ang saloobin ng mga Pilipinong mamamayan sa mga sumusunod na salik na

maaaring makaapekto sa pagsunod ng mga Pilipinong mamamayan sa mga nakatataas:

Kahalagahan ng pag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay naglalayong magbigay kaalaman sa mga kinokonsiderang

ambag na kadahilanan ng pamantayan ng pagsunod ng mga Pilipino partikular na sa mga
sumusunod:
Social psychologists – makatutulong ito sa kanila para mas mapag-aralan pa nila at mas
maunawaan ang kanilang mga pananaw ukol sa mga bagay na may kinalaman sa
pagsunod sa awtoridad.
Potential Electoral at mga Nakaluklok na bilang nasa Awtoridad – sila ang higit na
magbebenefit sa pag-aaral na ito sapagkat dito ay maaaring masuri nila ang pananaw ng
mga mamamayang Pilipino na kanilang kailangan upang malaman nila sa kung paanong
paraan ang mga mamamayan ay susunod
Mga kapwa Pilipino – makakatulong ito upang masuri nila ang kanilang mga sarili at
maikumpara ang mga bagay na nakakaapekto sa pananaw na mayroon sila at sa mga
nakakaapektong dahilang nabanggit sa pag-aaral
______________________________________________________________________
4
_____________________________________________________________
Mga mananaliksik – Ang pag-aaral na ito ay makakatulong sa mga mananaliksik upang
malaman ang ninanais na sagot tungkol sa mga nagbibigay kadahilanan sa pananaw ng
pagsunod ng mga mamamayang Pilipino. Sa tulong ng pag-aaral, malalaman kung
mayroon bang kinalaman ang mga nabanggit na posibleng mga nakakaapekto sa pananaw
ng pagsunod. Higit pa rito, ang proseso ng pananaliksik ay maaring mas mapagyabong
ang mga kritikal na pag-iisip, mga pananaw at pagkatao ng mananaliksik.
Mga susunod na manananliksik - Ito ay inaasahang makatutulong sa mga susunod pang
mananaliksik upang maging batayan ng kanilang pananaliksik. Makatutulong sa kanilang
pagsasaliksik ang magiging resulta na kanilang pagbabasehang pag-aaral.
Balangkas Teoretikal
Ang pananaliksik na ito ay itinutugma ng mga mananaliksik sa mga pag-aaral na

isinagawa nina Solomon Asch, Lee Ross, Gunter Bierbrauer at Susan Hoffman patungkol
sa group pressure at conformity. Nagsagawa ng eksperimento si Solomon Asch para
imbestigahan ang kakayahan ng group pressure mula sa nakararami na grupo ang epekto
sa isang mamamayan para sumunod. Gumamit ng laboratoryong eksperimento si Asch
para pag-aralan ang pagsang-ayon, kung saan limampung mga lalaking estudyante mula
sa Kolehiyo ng Swarthmore sa USA ang lumahok sa pangitaing pagsubok. Ginamit nila
ang gawain sa paghuhusga bilang instrumento sa ekperimentong ito. Sa loob ng isang
kwarto, ang isang tunay na kalahok ay may kasamang pitong kasabwat na lingid sa
kaalaman ng isang tunay na kalahok at nagpapanggap ding mga kalahok. Ayon sa resulta
ng pagsukat niya sa bilang ng beses na nakiayon ang bawat kalahok sa pagsang-ayon sa
nakararami, isa sa tatlong mga kalahok ang nakiayon at sumunod sa desisyon ng
nakararami sa kabila ng malinaw na kamalian sa desisyong kanilang napili. Sa
labing-dalawang beses na pagsubok sa bawat manlalahok, tatlo sa apat ang sumang-ayon
kahit na isang beses, at isa sa apat naman ay hindi sumang-ayon kahit na isang beses. Sa
loob ng isang kwarto, kung saan walang presyon sa pagsunod sa nakararami, mas mababa
pa sa isang porsyento ng mga kalahok ang nakapagbigay ng maling sagot. Bilang
panapos, tinanong ang mga kalahok matapos ang eksperimento kung bakit sila
sumang-ayon sa sagot ng nakararami ng ganon na lamang. Marami ang nagsabi na hindi
sila talaga naniniwala sa kanilang pinagsasang-ayunan ngunit itinuloy parin iyon sa takot
na sila ay makutya. May ilan din naman sa kanilang naniniwala.
______________________________________________________________________
5
_____________________________________________________________
Isa rin sa tinalakay na sitwasyong nakakaapekto ay ang bulag-bulagang pagsunod
at ito ay sinuportahan ng pag-aaral nina Stanley Milgram at Charles Hofling. Nagsagawa
ng eksperimento si Milgram tungkol dito. Isang mananaliksik ang magmamando sa
bawat kalahok at dito itatalakay ang imbestigasyon nila sa karunungan. Ang mga
manlalahok ang magsisilbing tagatanong para masubok ang memorya ng lalahok sa
eksperimentong iyon. Lingid sa kaalaman ng mga kalahok na tagatanong, ang
eksperimentong ito ay panakip-butas lamang sa tunay na eksperimentong isasagawa kung
saan ang mga inaakala nilang kanilang pagtatanungan, ang mgs respondente, para
subukin ang memorya ay mga kasabwat lamang.
Ang binigay na misyon sa manlalahok ay tanungin ang kasabwat sa mga listahan

ng mga salita kanilang sinaulo. Kapag ang tatanungin na kasabwat ay nakasagot ng tama,
sila ay tututngo sa susunod na salita. Kapag naman mali ang kanilang isinagot, inutusan
ang manlalahok na bigyan ng electric shock ang kasabwat na ito. (Hindi totoong
gumagana ang electric shock, ang kasabwat ay aaktong nasasaktan lamang.) Itinuro sa
mga manlalahok na mayroong tatlumpung lebel ng intensity ang electric machine na
kanilang gagamitin. Sila ay nautusan na sa bawat maling sagot ng respondente ay
kinakailangan din nilang taasan ang pwersa ng kuryente nito. At bago tuluyang
mag-umpisa, ang kasabwat ay binigyan ng ilang beses na mahihinang electric shock na
ipinakita sa kalahok para masaksihan kung gaano kasakit ito. Ang ganap naman ng
kasabwat ay ganito: kapag naabot na ang ikasampung lebel ng kuryente, siya ay
magrereklamo na ukol sa eksperimento at gugustuhin nang umalis. Sa ikalabing-limang
lebel, ang kasabwat ay tatanggi nang sumagot at magpapakita na ng pagtutol sa pagtuloy
ng eksperimento. Sa pag-abot naman ng ikadalwampung lebel, ang kasabwat ay
magpapanggap na nahimatay na dulot ng labis na pagkakuryente. Sa bawat pagkakataon,
ipipilit ng mananaliksik sa kanyang taga-tanong na ituloy ang eksperimento kahit pa
mawalan ng malay ang kasabwat na respondente. Itinuro din sa taga-tanong na ang hindi
pagsagot ay kinokonsiderang maling sagot.
Bago lumabas ang resulta ng naging eksperimento, tinanong ni Milgram ang ilan
sa mga kasamahan nyang sikayatrista kung ano ang kanilang nakikitang maaaring resulta
nito. Inakala ng marami na aabandonahin ng marami ang eksperimento oras na
magreklamo ang respondente. Habang nasa apat na porsyento naman ang aabot sa lebel
na aabot sa puntong ang respondente ay kunwaring mahihimatay. Sa apatnapung kalahok
para magtanong, dalawampu’t lima ang umabot sa dulo. Ang mga lumahok sa
ekperimento ay sumunod ng buo sa utos ng mananaliksik, kahit ang ilan sa kanila ay
______________________________________________________________________
6
_____________________________________________________________
nagpakita ng pagkabalisa sa isiping nakasasakit sila ng ibang tao.
Bilang panapos sa eksperimentong isinagawa ni Milgram, base sa obserbasyon sa

mga sumailalim sa eksperimento, sila ay hindi rin masaya sa kanilang ginawa. Nahinuha
mula sa eksperimento ang mga ambag na dahilang nakaapekto sa kanilang pagsunod.
Ang presensya ng mananaliksik na nakabihis ng panglaboratoryo ay nagdahilan para ang
mga sumailalim sa eksperimento ay makita siya bilang isang nakatataas na may
awtoridad at maging mas masunurin sa mga utos nito. Ang ilan naman sa mga sumailalim
sa eksperimento na may malakas na pagka-udyok sa herarkiya sa awtoridad ay nakikita
ang sarili nila na mas mataas sa respondenteng kasabwat at mas mababa naman sa
mananaliksik na kumuha sa kanila para maging tagapagtanong sa pag-aaral. Sa gayon,
ang utos ng mananaliksik na nagsisilbing may awtoridad sa lumahok na taga-tanong ay
mas importante kaysa sa kapakanan ng respondente na isang kasabwat.
Ang mga ambag na dahilang nabanggit ay hindi sapat para magbulag-bulagang

sumunod ang isang tao, ngunit sa sitwasyong tulad nito, ang pagsunod ang mahalaga sa
kabila ng mga maaaring kapalit nito. Bulag-bulagang sumusunod ang mga tao dahil ang
presyur ng mga nabanggit na ambag na dahilan ay nalalamangan ang presyur ng kanilang
sariling konsensya.
Saklaw at Delimitasyon
Ang pag-aaral na ito ay nakatuon sa mga nakakaapekto sa pagsunod ng mga

Pilipino sa mga nakatataas na may awtoridad. Makikita dito na ang namamagitan lamang
sa saliksik na ito ay ang mga ordinaryong mamamayang Pilipino at ang mga nasa
kanilang kinauukulan. Lilimitahan ito ng tatlong estudyante ng Politeknikong
Unibersidad ng Pilipinas sa Santa Rosa na nasa Sangguniang Mag-aaral, at tatlong piling
ordinaryong mamamayan ng Santa Rosa na nasa edad tatlumpu at pataas. Makatutulong
ito bilang basehan upang malaman kung ano ang pamantayan ng mga Pilipino sa
pagsunod sa mga nakatataas sa kanila. Ang pag-aaral na ito ay angkop lamang para sa
mga mamamayang Pilipino at hindi nararapat na pagbasehan sa pag-aaral kung ito ay
labas sa nasasakupan.
______________________________________________________________________
7
_____________________________________________________________
Kahulugan ng mga Talakayan
Ambag na Kadahilanan (Contributing Factors) - isang bagay na bahagyang

responsable para sa isang pag-unlad.
Awtoridad - tumutukoy sa makapangyarihang indibidwal o grupo na namamahala sa

kaniyang nasasakupan.
Batas Militar - Kapangyarihan ng estado na karaniwang ipinatutupad nang panandalian

ng isang pamahalaan kapag hindi na nito maayos magampananan ang pamamahala gamit
ang sibilyan nitong kapangyarihan (e.g. pagpapanatili ng kaayusan at katiwasayan, o
magbigay ng mga unang serbisyo).
Bulag-bulagang Pagsunod (Blind Obedience) - isang pag-uugali kung saan ginagawa

ng mga tao ang sinabi sa kanila nang hindi nag-iisip para sa kanilang sarili kung totoo
ang naririnig o kung dapat nilang sundin ang mga utos.
Herarkiya - isang sistema o samahan kung saan ang mga tao o pangkat ay niraranggo
ang isa sa itaas ng isa pa ayon sa katayuan o awtoridad.
Pamantayan - basehan na nagsisilbing gabay kung paano dapat kikilos o gagawa ang
isang indibidwal.
Potensyal na Kandidato at Mga nakaluklok na bilang nasa awtoridad – Sila ang isa
sa magiging benepisyaryo sa gagawing saliksik na syang magbibigay daan upang
malaman nila ang mga pamantayan ng Pilipino sa pagsunod sa awtoridad
Sikayatrista - Medikal na doktor na dalubhasa sa kalusugan ng isip.
Sikolohistang Panlipunan – Mga mananaliksik na pinag-aaralan ang mga

pakikipag-ugnayan ng tao sa lipunan at ang mga salik na nakakaimpluwensya sa kanila,
tulad ng pag-uugali ng pangkat, pag-uugali, pananaw sa publiko at pamumuno.
______________________________________________________________________
8
_____________________________________________________________
KABANATA II
KAUGNAYAN NA LITERATURA AT PAG-AARAL
Ang kabanatang ito naglalaman ng mga publikasyon na may kaugnayan sa

pag-aaral, mga pahayagan, web page, artikulo, at iba pang kaugnay na pag-aaral gaya na
lang ng tesis na magagamit ng mga mananaliksik upang suportahan at maging basehan ng
pag-aaral. Sa dulo ng kabanata ay may nakasaad na sintesis ng kalagayan ng sining upang
ipabatid kung saan nagamit ang mga nakalap na literatura at pag-aaral.
Kaugnayan na Literatura
Alamin ang Iyong Karapatan Kapag Ikaw ay Nahuli ng Isang Traffic Enforcer
May ilang pagkakataon na talagang ikaw ang may pagkakamali--o mali ka lang sa
maling lugar sa maling panahon. Ngunit anuman ang mangyari, ito ay isang pamilyar na
sitwasyon: Bigla mong makikita ang isang opisyal ng trapiko na lilitaw mula sa likod mo
tulad ng isang mabangis na hayop, naghihintay na lapain ka nang walang pag-aatubili.
Siyempre, maaari kang makakuha ng depensibong tulad ng na-korner at manlaban

sa opisyal--na kung saan ay isang malaking pagkakamali. Tandaan na ang diskurso ay
itinuturing na paglabag gayundin, at maaaring kailanganin mong magbayad ng hindi
bababa sa P150 sa tuktok ng iba pang mga parusa na sisingilin laban sa iyo.
Anuman ang kaso, laging mahalagang tandaan na mayroon ka pa ring karapatan

sa kaso ng isang trapiko tagapagpatupad (o isang MMDA officer) na nagsasabi sa iyo na
tumabi ka. Huwag lamang sundin nang bulag ang kanilang sinasabi; sa halip, alamin
kung ano ang inyong mga karapatan, at gamitin ang mga ito kapag kailangan. (Cruz, C.
A., 2017)
______________________________________________________________________
9
_____________________________________________________________
Pagsunod sa Awtoridad
Milyun-milyong tao ang napatay sa Nazi Germany sa mga kampo ng

konsentrasyon ngunit hindi sila mapatay ni Hitler, ni hindi sila mapatay ng ilang tao. Ano
ang sinunod ng lahat ng taong iyon sa mga utos na ibinigay sa kanila? Natatakot ba sila, o
may isang bagay ba sa kanilang pagkatao na naging katulad nila? Para masunod ang
awtoridad, kailangang tanggapin ng taong sumusunod na lehitimo ito (ibig sabihin, tama,
legal) para sa utos na gawin nila.
Si Adolf Eichmann ay pinatay noong 1962 para sa kanyang bahagi sa

pag-oorganisa ng Holocaust, kung saan anim na milyong Judio ang napatay, gayundin
ang anim na milyong Judio, komunista at unyon isinalin sa kamatayan at pagpatay sa nazi
Germany at mga bansang nasa ilalim ng kontrol ng Nazi.
Si Eichmann ay isang lohikal na talento na ang bahagi sa Holocaust ay ang

pagpaplano ng mahusay na koleksyon, transportasyon at pagpapalabas ng mga taong
patayin. Sa kanyang pagsubok noong 1961, nagulat si Eichmann sa pagkapoot ng mga
Judio, na sinasabing sinunod lang niya ang mga utos, at tiyak na ang pagsunod sa mga
utos ay maaari lamang maging mabuting bagay.
Sa kanyang bilangguan isinulat ni Eichmann 'Ang mga utos ay, para sa akin, ang
pinakamataas na bagay sa buhay ko at kinailangan kong sundin ang mga ito nang walang
alinlangan' (extract quoted in The Guardian, 12 Agosto, 1999, p. 13).
Si Eichmann ay pinahayag ng anim na psychiatrists, siya ay may normal na

buhay-pamilya at nagmamasid sa kanyang pagsubok na inilarawan sa kanya bilang
napaka-karaniwan. Dahil doon ay tila walang kakaiba tungkol kay Eichmann, dapat
nating harapin ang di-komportableng posibilidad na ang kanyang pag-uugali ay ang
produkto ng panlipunang sitwasyon kung saan natagpuan niya ang kanyang sarili, at na
sa ilalim ng tamang sitwasyon ay maaari nating maharap sa mapanganib na mga gawain.
Kasunod ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig - at sa partikular na ang Holocaust -

psychologists itinakda upang siyasatin ang kababalaghan ng pagsunod ng tao. Maagang
pagtatangkang ipaliwanag ang Holocaust ay nakatuon sa ideya na may isang bagay na
kakaiba tungkol sa kultura ng Aleman na nagpahintulot sa Holocaust na maganap.
______________________________________________________________________
10
_____________________________________________________________
Itinakda ni Stanley Milgram na subukan ang tanong sa pagsasaliksik na
'magkakaiba ang mga Aleman?', ngunit agad niyang natuklasan na lahat tayo ay
nakakagulat na masunurin sa mga taong may awtoridad. (McLeod, S. A., 2007)
Kaugnayan na Pag-aaral
Solomon Asch - Eksperimento sa Pagsang-ayon”
Si Solomon Asch ay nagsagawa ng eksperimento upang siyasatin ang lawak kung

saan ang panlipunang presyon mula sa isang grupo ay maaaring makaapekto sa isang tao
upang makaayon.
Siya ay naniniwala na ang pangunahing problema sa Eksperimento sa

Pagsang-ayon ni Sherif (1935) ay ang kawalan ng tamang sagot sa eksperimento ng hindi
tiyak na eksperimentong awtokinetik. Paano matitiyak na nakaayon ang isang tao nang
walang tamang sagot?
Si Asch nagsagawa ng kung ano ngayon ang itinuturing ngayon bilang isang
klasikong eksperimento sa social psychology, kung saan may malinaw na sagot sa isang
linya ng paghuhukom.
Kung ang kalahok ay nagbigay pa rin ng maling sagot, ito ay dahil sa

impluwensya ng pangkatang pwersa.
Ginamit ni Asch ang isang eksperimento sa pag-aaral, kung saan 50 lalaki ang
nakibahagi sa Kolehiyo ng Swarthmore sa USA na lumahok sa isang 'pangitaing
pagsubok.'
Gamit ang isang linya ng paghuhukom, naglagay si Asch ng isang walang

kamalay-malay na kalahok sa isang silid na may pitong kumpidensyal o kasabwat.
Sumang-ayon ang mga kasabwat nang maaga kung ano ang magiging sagot nila kapag
iniharap sa linya.
______________________________________________________________________
11
_____________________________________________________________
Hindi ito alam ng tunay na kalahok at humantong sa paniniwala na ang iba pang
pitong kasabwat ay tunay ding kalahok tulad ng kaniyang sarili.
Bawat tao sa silid ay kailangang pumili at sabihin nang malakas ang sagot sa
kung ano sa tingin nila ang target na linya nang paghambingin ang mga linyang A, B at
C. Laging malinaw ang sagot. Ang tunay na kalahok ay nakaupo sa dulo ng hanay at
ibinigay ang kanyang sagot.
Mayroong 18 pagsubok sa kabuuan, at ang mga kasabwat ay nagbigay ng maling

sagot sa 12 katanungan (na tinatawag na kritikal na mga pagsubok). Interesado si Asch na
makita kung ang tunay na kalahok ay salungat sa karamihan ng pananaw.
Sinukat ni Asch ang bilang ng mga beses na ang bawat kalahok ay nakaayon sa
pananaw ng karamihan. Sa karaniwan, nasa isa sa ikatlong bahagi (⅓) o tatlumpu't
dalawang porsyento (32%) ng mga kalahok na inilagay sa sitwasyong ito ay dumaan at
nakiayon sa malinaw na maling sagot ng karamihan sa mga kritikal na pagsubok.
Sa paglipas ng 12 kritikal na pagsubok, mga 75% ng mga kalahok ang nakiayon

nang hindi bababa sa isang beses, at 25% ng mga kalahok ay hindi kailanman nakiayon.
Tinanong ang mga kalahok matapos ang eksperimento kung bakit sila
sumang-ayon sa sagot ng nakararami ng ganon na lamang. Marami ang nagsabi na hindi
sila talaga naniniwala sa kanilang pinagsasang-ayunan ngunit itinuloy parin iyon sa takot
na sila ay makutya. May ilan din naman sa kanila ang nagsasabing naniniwala sila sa
sagot ng nakararami. (McLeod, S. A., 2018)
Eksperimento sa Ospital: ni Hofling
Si Charles K. Hofling (1966) ay lumikha ng mas makatotohanang pag-aaral kaysa

sa pagsunod ni Milgram sa pamamagitan ng pagsasagawa ng mga pag-aaral sa mga nars
nang hindi nila alam na sila ay kasangkot sa isang eksperimento.
Ang pamamaraan ng eksperimento ay kinasasangkutan ng 22 na tunay na mga

nars na panggabi. Tumawag ang isang doktor na nagngangalang Doktor Smith sa isang
______________________________________________________________________
12
_____________________________________________________________
saykayatrikong ospital at pinakiusapan ang mga nars na tignan ang tabihan ng mga gamot
para alamin kung sila ay mayroong gamot na Astroten. Nang tignan ng nars ang gamot,
nakita nitong may nakalagay na ang pinakamataas na dosis na maaaring ibigay sa
pasyente ay 10mg lamang. Sinabihan ang mga nars na turukan ng may 20mg na dosis ng
naturang gamot ang isang pasyenteng nagngangalang Ginoong Jose. Ang doktor ay nasa
desperadong pagmamadali at nagsabing kanyang lalagdaan ang pahintulot oras na
makarating itong ospital para bisitahin ang pasyente.
Pinutol na ng doktor ang tawag kahit pa walang kasagutan kung ang nars ba ay
sumunod sa iniutos ng doktor, sumuway sa utos, nagpunta kung saan para humingi ng
payo, nabalisa, o kung hindi mahanap ang gamot.
Ang nakalagay sa gamot ay hindi totoo, bagama’t inakala ng mga nars na iyon ay
tunay. Ang naturang gamot ay isa lamang hindi nakakapinsalang asukal na inimbento
para lamang sa eksperimento.
Kapag ang mga nars ay sumunod sa utos, tatlong utos sa ospital ang kanilang
malalabag: Una ay hindi sila pinapayagang tumanggap ng mga utos mula sa telepono.
Pangalawa, ang dosis ay double ang pinakamataas na limitasyon na nakasaad sa kahon.
At pangatlo, ay ang gamot mismo bilang di-awtorisado, i.e. ito ay wala sa listahan ng
ward stock list.
Sa eksperimento sa grupo, 21 sa 22 (95%) na mga nars ang sumunod sa utos ng

doktor at handa nang iturok ang naturang gamot sa pasyente nang isang nagtatagong
tagapagmasid ang pumigil sa kanila. Tanging isang nars lamang ang nagtanong kung sino
ang doktor at kung bakit ito nasa ward. Ang mga nars ay hindi dapat tumatanggap ng utos
mula sa telepono, lalo na ang magbigay ng gamot sa pasyente ng sobra sa dapat na dosis
nito.
Sa 21 na mga nars na sumunod, 11 dito ang nagsabing nabasa nila kung ano ang
nakasaad sa gamot na tamang dosis habang ang 10 naman ay nagsabing hindi napansin
ang nakalagay na tamang dosis ngunit hinatulan na ito ay ligtas sapagkat iniutos ng
doktor.
Dito ipinakita ni Hofling na ayaw magtanong ng mga tao sa isang may awtoridad,
kahit pa sila ay may magandang dahilan para gawin iyon.
______________________________________________________________________
13
_____________________________________________________________
Nang interbyuhin ang mga nars, binigyang-diin nila na maraming doktor ang
nakagawiang magbigay ng mga utos mula sa telepono at seryosong naiinis kapag hindi
sila sinunod.
Bagama't ang gayong pagsunod ay taliwas sa mga regulasyon, ang hindi pantay
na kapangyarihan sa pagitan ng mga doktor at nars ay nangangahulugan na magiging
mahirap para sa mga nars kung hindi nila gagawin ang sinabi sa kanila. Ang pag-aaral ni
Hofling ay nagpakita lamang kung paanong ang panlipunang pamumwersa na dulot ng
hindi balanseng kapangyarihan ay maaaring humantong sa isang nars na ilagay ang isang
pasyente sa panganib, sa halip na suwayin ang mga utos. (McLeod, S. A., 2008)
Bulag-bulagang pagsunod: Eksperimento ni Milgram
Bago ang lahat, atin munang alamin kung paano isinagawa ang eksperimento.
Nagpalagay si Milgram sa diyaryo ng panawagan na naghahanap ito ng taong nais
mabayaran upang makilahok sa isang sikolohikal na pag-aaral. Nang ang mga tumugon
sa panawagan ay dumating na sa laboratoryo ng Unibersidad ng Yale, isang mananaliksik
ang nagsabi sa kanila na sila ay makikibahagi sa imbestigasyon tungkol sa pag-aaral.
Bukod pa rito, ipinaliwanag sa kanila ang kanilang papel sa pag-aaral sa ganitong

paraan: sila ay magsisilbing tagapagtanong sa mga magiging kalahok sa pag-aaral
tungkol sa isang listahan ng mga salitang susuri ng kanilang memorya. Ngunit, ang
paliwanag na ito ay kasinungalingan lamang upang pagtakpan ang tunay na layunin ng
eksperimento. Aakalain ng tagapagtanong na siya ay nagtatanong lamang sa isang
kalahok, kung saan ang kalahok na ito ay isang kasabwat sa tunay na sinasagawang
eksperimento.
Ang binigay na misyon sa tagatanong ay tanungin ang kalahok sa mga listahan ng

mga salita na kanilang sinaulo. Kapag ang tatanungin na kasabwat ay nakasagot ng tama,
sila ay tutungo sa susunod na salita. Kapag naman mali ang kanilang isinagot, inutusan
ang tagapagtanong na kuryentihin ang kalahok na ito. (Hindi totoong gumagana ang
electric shock, ang kasabwat ay aaktong nasasaktan lamang.) Itinuro sa mga
tagapagtanong na mayroong tatlumpung lebel ng intensidad ang makinang pangkuryente
______________________________________________________________________
14
_____________________________________________________________
na kanilang gagamitin. Sila ay nautusan na sa bawat maling sagot ng respondente ay
kinakailangan din nilang taasan ang pwersa ng kuryente nito. At bago tuluyang
mag-umpisa, ang kalahok ay binigyan ng ilang beses na mahihinang electric shock na
ipinakita sa kalahok para masaksihan kung gaano kasakit ito.
Ang ganap naman ng kalahok na isang kasabwat ay ganito: kapag naabot na ang
ikasampung lebel ng kuryente, siya ay magrereklamo na ukol sa eksperimento at
gugustuhin nang umalis. Sa ikalabing-limang lebel, ang kasabwat ay tatanggi nang
sumagot at magpapakita na ng pagtutol sa pagtuloy ng eksperimento. Sa pag-abot naman
ng ikadalwampung lebel, ang kasabwat ay magpapanggap na nahimatay na dulot ng
labis na pagkakuryente. Sa bawat pagkakataon, ipipilit ng mananaliksik sa kanyang
taga-tanong na ituloy ang eksperimento kahit pa mawalan ng malay ang kasabwat na
respondente. Itinuro din sa taga-tanong na ang hindi pagsagot ay kinokonsiderang maling
sagot.
Bago lumabas ang resulta ng naging eksperimento, tinanong ni Milgram ang ilan
sa mga kasamahan nyang sikayatrista kung ano ang kanilang nakikitang maaaring resulta
nito. Inakala ng marami na aabandonahin ng marami ang eksperimento oras na
magreklamo ang respondente. Habang nasa apat na porsyento naman ang aabot sa lebel
na aabot sa puntong ang respondente ay kunwaring mahihimatay. Sa apatnapung kalahok
para magtanong, dalawampu’t lima ang umabot sa dulo. Ang mga lumahok sa
ekperimento ay sumunod ng buo sa utos ng mananaliksik, kahit ang ilan sa kanila ay
nagpakita ng pagkabalisa sa isiping nakasasakit sila ng ibang tao.
Bilang panapos sa eksperimentong isinagawa ni Milgram, base sa obserbasyon sa

mga sumailalim sa eksperimento, sila ay hindi rin masaya sa kanilang ginawa. Nahinuha
mula sa eksperimento ang mga ambag na dahilang nakaapekto sa kanilang pagsunod.
Ang presensya ng mananaliksik na nakabihis ng panglaboratoryo ay nagdahilan para ang
mga sumailalim sa eksperimento ay makita siya bilang isang nakatataas na may
awtoridad at maging mas masunurin sa mga utos nito. Ang ilan naman sa mga sumailalim
sa eksperimento na may malakas na pagka-udyok sa herarkiya sa awtoridad ay nakikita
ang sarili nila na mas mataas sa respondenteng kasabwat at mas mababa naman sa
mananaliksik na kumuha sa kanila para maging tagapagtanong sa pag-aaral. Sa gayon,
ang utos ng mananaliksik na nagsisilbing may awtoridad sa lumahok na taga-tanong ay
mas importante kaysa sa kapakanan ng respondente na isang kasabwat. (Zimbardo, P. G.,
2012)
______________________________________________________________________
15
_____________________________________________________________
Sintesis ng Kalagayan ng Sining
Ang mga kaugnayang literatura at pag-aaral ay ginamit upang maging basehan sa

balangkas teoretikal, partikular na ang kaugnayan na pag-aaral tungkol sa eksperimento
sa pagsang-ayon ni Solomon Asch at ang Eksperimento ni Milgam patungkol sa
bulag-bulagang pagsunod. Ang lahat naman ng kaugnayan na literatura at pag-aaral ay
nagamit upang mapagkunan ng senaryo para sa interbyu-sarbey na talatanungang
naglalaman ng mga base sa sitwasyon na katanungan.
______________________________________________________________________
16
_____________________________________________________________
KABANATA III
DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK
Ang kabanatang ito ay naglalaman ng mga impormasyon ukol sa disenyo ng

pananaliksik, napiling kalahok ng pag-aaral, at ang mga pamamaraang gagamitin sa
pananaliksik.
Disenyo ng Pananaliksik
Ang pag-aaral na ito ay gumamit ng deskriptibong disenyo ng pananaliksik na

ang pangunahing layunin ay mangolekta ng impormasyon na maaaring maitala. Ang
naglalarawang pananaliksik ay tumutugon ng pangangalap ng mga datos na naglalarawan
ng mga kaganapan at pagkatapos ay nag-oorganisa, nag-tabulate, at naglalarawan ng
koleksyon ng data.
Mga Kalahok ng Pag-aaral
Ang mga piniling respondente sa pag-aaral na ito ay ang mga mag-aaral sa taong
akademiko 2020-2021, at piling ordinaryong mamamayang may trabaho. Ipapamahagi
ang interbyu-sarbey na mga katanungan sa anim na respondente kung saan ang tatlo ay
mga estudyante mula sa kolehiyo ng Politeknikong Unibersidad ng Pilipinas – Santa
Rosa Campus na may posisyon sa Sangguniang Mag-aaral, at ang nalalabing tatlo naman
ay mula sa piling ordinaryong mamamayan ng Santa Rosa na nasa edad 30 pataas at
kasalukuyang may trabaho.
Mga pamamaraan sa Pananaliksik
Ang interbyu-sarbey na talatanungan ay ang magsisilbing instrumento ng

pananaliksik at ito ay sa paraan na pagsasagot sa Google form. Ito ay isang planadong
listahan ng mga pasulat na tanong na nag-uugnay sa isang tiyak na paksa na naglalaman
ng mga espasyo at inihanda para sagutan ng anim na respondente. Ang mga datos na
______________________________________________________________________
17
_____________________________________________________________
kakalapin ay kinapapalooban ng mga katotohanan at mga tala na gagamitin upang
maging batayan sa paglikha ng konklusyon.
Pagkatapos pagtibayin ang mga kasangkapan para sa pangongolekta ng datos, ang

pangongolekta ng mga kinakailangang datos/impormasiyon ay ang kasunod. Ang
pangangalap ng datos para sa pag-aaral na ito ay isasagawa sa pamamagitan ng pagsagot
sa sarbey. Ang mga mananaliksik ay magbibigay ng sarbey-kwestyoner sa mga piling
respondente. Ipapaliwang ng mga mananaliksik ang kahalagahan ng pag-aaral sa mga
respondente, pati na rin ang mga pamamaraan kung paano ito sagutan. Pagkatapos
sagutan ay kukulektahin ang mga sarbey-kwestyoner, pag-aaralan at bibigyan na ito ng
kahulugan.
______________________________________________________________________
18
_____________________________________________________________
KABANATA IV
PRESENTASYON, ANALISA, AT INTERPRETASYON NG DATOS
Sa kabanatang ito ipapakita ang mga datos na nakalap na nasa deskriptibong

anyo. Sa bawat tanong, ibabahagi ng mga mananaliksik ang nakuhang sagot mula sa
anim na mga respondente. Ang bawat presentasyon sa tatlong mga indikatura na may
tig-dalawang tanong ay may naaayon na interpretasyon at analisis.
Talahanayan I
Naka-kodang pagtugon patungkol sa pagkonsidera sa bulag-bulagang pagsunod

ng mga Pilipinong mamamayan sa may awtoridad.
Ekstrak Katanungan Kasagutan Koda
1. K1: “Hindi, sapagkat Hindi

Ikaw ay nakipagkasundo sa dapat isaalang-alang
isang mananaliksik upang ang magiging
maging taga-tanong para sa kalagayan at
kanyang eksperimentong kahihinatnan na
isasagawa. Ang iyong misyon maaring idulot nito sa
ay tanungin ang isang listahan mga magiging
ng mga salitang dati nang kalahok at respondent
ibinahagi sa kalahok. Kung sapagkat hindi naman
tama ang sagot, magpapatuloy kailangan itaya o
sila sa susunod na salita. Kung isakripisyo ang iba o
ang respondente ay nabigong ating sarili upang
sagutin ito nang tama, maisakatuparan ang
kinakailangan mong plano o tunay na
kuryentehin ang kalahok. Ang mungkahi na walang
makinang pangkuryente sa kasiguraduhan at
kalahok ay may tatlumpung gabay galing sa
antas ng tindi. Sa bawat eksperto sapagkat
pagkakamali ng kalahok, hindi natin alam ang
______________________________________________________________________
19
_____________________________________________________________
kailangang lakasan sa mas mangyayari o
mataas na antas ang kuryente.. kahihinatnan ng ating
Laging ipapaalala sa iyo ng mga gagawin kung
mananaliksik na ikaw ay walang gabay ng
nangakong tapusin ang iyong tunay na eksperto,
trabaho at nangakong ang sapat na kaalaman o
mananaliksik ang responsable karanasan. Kung
sa mangyayari. Itutuloy mo pa kaya't maigi na tayo'y
ang eksperimento kahit na manghingi ng gabay
nag-umpisa nang magreklamo sa eksperto o
tungkol sa eksperimento ang magkalap na lang ng
respondente at gusto nang impormasyon mula sa
tumigil? Bakit? (Salin mula kanilang karanasan o
kay Zimbardo, 2012.) manghingi ng aktwal
na ebidensya na
kanilang ginawa o
karanasan bilang
alternatibo upang
maisakatuparan ito ng
maayos at may
kasiguraduhan na
walang kailangan
isakripisyo at
napapahamak dahil
may sapat na gabay at
kalidad na
impormasyon galing
sa eksperto.” (Babae,
estudyante)
K2: “Hindi, dahil Hindi

ayaw na niya.”
(Babae, empleyado)
K3: “Hindi. Ako man Hindi

ay nakapangakong
______________________________________________________________________
20
_____________________________________________________________
tapusin ang trabaho,
akin itong babaliin
kung alam kong ito ay
hindi na nakabubuti
para sa ibang tao.
Kahit pa sabihing
hindi ako ang
responsable sa
maaaring mangyaring
masama, alam ko sa
sarili kong isa ako sa
dahilan at ayokong
umabot sa ganon.”
(Babae, estudyante)
K4: “Gusto ko na Hindi

itigil 'to! Nahihirapan
na ako. Ang hirap na
makitang may
nasasaktan sa
eksperimentong
ginagawa namin. Sa
sobrang gusto naming
maisagawa ang
eksperimento ay
nakakalimutan na
namin maging
makatao. At ekis
yun!” (Babae,
estudyante)
K5: “Hindi ko itutuloy Hindi

sapagkat ako'y
tagapagtanong lamang
at baka ako'y
madamay pa pag
______________________________________________________________________
21
_____________________________________________________________
dinemanda ang
mananaliksik.”
(Lalaki, empleyado)
K6: “Hindi. Sapagkat Hindi

mas importante na
willing ang
respondente na
makilahok sa
eksperimento dahil
baka isipin nya na
pinipilit lang siya
kapag pinagpatuloy pa
din yon kahit labag na
sa loob nya. (Lalaki,
empleyado)
2. K1: “Hindi, sapagkat Hindi

Ikaw ay isang nars sa isang hindi sa lahat ng
saykayatrikong ospital at isang pagkakataon sapat ang
doktor ang tumawag sa ating titulo o "title" ng
telepono para itanong kung pagiging isang
mayroong gamot na Astroten propesyonal sa ating
sa tabihan ng mga gamot. Nang propesyon na lagi
iyong tignan ang gamot, nakita tayong tama at may
mong may nakalagay na ang sapat na kaalaman
pinakamataas na dosis na kung kaya't dapat
maaaring ibigay sa pasyente ay natin sundin kung ano
10mg lamang. Sa pagkausap ang nararapat at tama
sayo ng doktor, ikaw ay na kung saan
sinabihang turukan ng may isasaalang alang ang
20mg na dosis ng naturang magiging kahinatnan
gamot ang isang pasyenteng o magiging kalagayan
nagngangalang Ginoong Jose. ng mga tao kung saan
Ang doktor ay nasa responsibilidad natin
desperadong pagmamadali at ang tunay na serbisyo
______________________________________________________________________
22
_____________________________________________________________
nagsabing kanyang lalagdaan kung saan kaligtasan
ang pahintulot oras na at kapakanan nila ang
makarating itong ospital. Iyo ating iuuna. Kung
ba itong susundin? kaya't bilang isang
propesyonal sa ating
trabaho at propesyon
dapat may sapat tayo
na kaalaman at
malasakit sa ating
nasasakupan at
kapwa.” (Babae,
estudyante)
K2: “Hindi.” (Babae, Hindi

empleyado)
K3: “Oo. Nakakatakot Oo

mang sundin dahil
walang kasiguraduhan
kung ito ba ay tama.
Sa tingin ko ay mas
alam ng doktor ang
nakabubuti para sa
kanyang pasyente
tutal sya naman ay
nangako ring
magiging responsable
dito. Isa pa, kung akin
itong sinuway at may
nangyaring masama sa
pasyente, ako ang
mananagot.” (Babae,
estudyante)
K4: “Hmmm hindi. Hindi

Kasi naman baka
mamaya ay scam lang
______________________________________________________________________
23
_____________________________________________________________
ang doktor sa pasabi
nitong lalagdaan ang
pahintulot. Eh paano
kung may mangyaring
masama at ako pa ang
managot diba? :(
Dapat ay dumadaan
palagi sa tamang
proseso ang mga
ganong pangyayari.”
(Babae, estudyante)
K5: “Hindi kasi una, Hindi

pwede akong
ipagtulakan ng doktor
na wala siyang alam
kung may mangyaring
masama sa pasyente
dahil sa overdosage.
Pangalawa, may
dahilan kung bakit
mayroong babala sa
gamot na iyon.”
(Lalaki, empleyado)
K6: “Hindi susundin Hindi

ko na lang yung
nakalagay don at
tuturukan lamang sya
ng 10 mg dahil baka
ako pa ang managot
kapag may nangyaring
masama sa pasyente at
ipapaliwanag ko na
lang sa doktor kung
bakit di ko siya
sinunod” (Lalaki,
______________________________________________________________________
24
_____________________________________________________________
empleyado)
Talahanayan I. Nirerepresenta ng talahanayang ito ang sagot ng mga kalahok sa

pagkonsidera sa bulag-bulagang pagsunod bilang nakakaapekto sa kanilang pagsunod sa
mga nakatataas na may awtoridad.
Sa unang katanungan, lahat ng mga respondente ay sumagot ng hindi. Sa

ikalawang katanungan naman ay isa sa tatlong estudyante na mga respondente lamang
ang sumagot ng oo na nangangahulugang ito ay magbubublag-bulagang susunod. Lahat
naman bukod sa isa ay mariin nang humindi sa bulag-bulagang pagsunod. Sinagot nito
ang unang katanungang nais sagutin sa layunin ng pag-aaral sa ilalim ng indikaturang
bulag-bulagang pagsunod.
Umuusbong na Tema
Hindi Pagkonsidera ng mga Mamamayang Pilipino sa Bulag-bulagang Pagsunod sa

May Awtoridad
Ang sagot ng mga respondente sa binigay ng mga mananaliksik na sitwasyong

hango sa mga senaryong ginamit sa mga pag-aaral na ibinahagi sa ikalawang kabanata,
kung saan ang ilan dito ay ipinapakita ang bulag-bulagang pagsunod, ay karamihan na
hindi. Sa pagsagot ng mga respondente sa dalawang base-sa-sitwasyon na katanungan ay
nagpapakita na ang mga respondente ay tutol sa bulag-bulagang pagsunod at ito ay
malabong konsiderahin nila kahit pa sila ay humantong sa sitwasyon na tulad ng ibinigay
ng mga mananaliksik na katanungan.
______________________________________________________________________
25
_____________________________________________________________
Talahanayan II
Naka-kodang pagtugon patungkol sa pagkonsidera sa pangkatang pwersa ng mga

Pilipinong mamamayan sa may awtoridad.
1. K1: “Ang aking sarili Hindi.

Ikaw ay nasa isang pagsusulit. ang siyang aking
May iba pang siyam na sasang-ayunan o
kalahok sa pagsusulit na ito. susundin sapagkat
Kayo ay malayang hindi kailangan
makiayon sa kung
makapagsasabi ng inyong
anong mali, ginagawa
kasagutan kung ano sa tingin ng iba o pinipili gawin
ninyo ang tama base sa lamang ng
ibibigay na katanungan. Sa nakakarami. Kung
bawat tanong, laging malinaw kaya't mahalaga din
ang sagot. Sa 18 tanong na na magkakaroon din
ibinigay, ang iyong mga ng pagpapakumbaba o
malasakit para itama
kasamahan ay 12 beses na
ang iba sa paraang
nagkaisa sa maling sagot. Ikaw nagawa natin ang
ba ay susunod sa sagot ng dapat gawin upang
nakararami o iyong ipaalala o imungkahi
paninindigan ang sarili mong sa kanila ang parte ko
kasagutan? at hindi ko ito
pagsisihan sa huli.”
(Babae, estudyante)
K2: “Paninindigan ko Hindi.

ang sarili kong sagot.”
K3: “Kung malinaw Hindi.

sakin kung ano ang
tamang sagot, hindi ko
na kakailanganin pang
sumang-ayon sa iba.”
(Babae, estudyante)
______________________________________________________________________
26
_____________________________________________________________
ang sarili kong
kasagutan hehe”
(Babae, estudyante)

kung anong alam
kong tamang sagot
sapagkat baka di sila
nagaral ng maayos.”
(Lalaki, empleyado)
K6: “Paninindigan Hindi.

ang sariling kasagutan
para di ako
manghinayang incase
man na tama yung
nilagay kong sagot
tapos binura ko pa
kasi ginaya ko yung
kanila at kung tama
man sila edi
congratulations chos”
(Lalaki, empleyado)
2. Ikaw at ang lima pang K1: "Isasaalang alang Oo.

miyembro na iyong kasama ay ko din ang kanilang
nasa isang kritikal na sagot at opinyon
pagsubok. Ikaw ay walang
sapagkat hindi sa lahat
katiyakan sa iyong sagot ngunit
sa limang iba pang ng pagkakataon ako
respondente, ikaw ay may ay tama. Kung kaya't
isang kapareha. Iyo na bang mahalaga na may
paniniwalaan ang sariling sagot konsiderasyon at
o magbabaka-sakaling ang apat pagpapakumbaba sa
na iba pa ang may tamang lahat ng pagkakataon
kasagutan?
kahit pa na magkamali
______________________________________________________________________
27
_____________________________________________________________
o tama man, sa huli ay
ginawa pa din ang
nararapat at natuto sa
pagkakamali at
pagsubok na
dumadaan"
(Babae, estudyante)
K2: Oo.
"Magbabakasakali sa
apat pang iba dahil di
naman ako sigurado
sa sagot ko mas okay
nang tanungin din
sila"
(Babae, empleyado)
K3: "Aalamin ko ang Oo.

kasagutan ng apat na
iba pa."
(Babae, estudyante)
K4: "Pakinggan ko Oo.

muna ang sagot ng
iba"
(Babae, estudyante)
K5: "Paniniwalaan ko Hindi.

na ang aking sariling
sagot.”
(Lalaki, empleyado)
K6: "Paniniwalaan ko Hindi.

ang sarili kong sagot
dahil kaya ko nasagot
iyon dahil yun ang
alam kong sagot."
______________________________________________________________________
28
_____________________________________________________________
(Lalaki, empleyado)
Talahanayan II. Nirerepresenta ng talahanayang ito ang sagot ng mga taga-tugon

sa pagkonsidera sa pangkatang puwersa na nakakaapekto sa kanilang desisyon na
kailangang ikonsidera.
Sa unang katanungan, lahat ng mga respondente ay walang pagdadalawang isip na

labanan ang pangkatang pwersa. Makikita rito ang pagkakaroon ng iisang sagot ng mga
respondente. Sa pangalawang katanungan naman, makikita ang pagkakahati ng kanilang
saloobin base sa binigay na sitwasyon. Apat sa anim ang ikinonsidera ang pangkatang
pwersa habang ang dalawa pang respondente ay hindi nagpagapi sa pangkatang pwersa
ng sitwasyon.
Umuusbong na Tema
Hindi Pagkonsidera ng mga Mamamayang Pilipino sa Pangkatang Pwersa
Base sa impormasyong nailatag sa Talahanayan II, mas nangibabaw sa mga

mamamayaan ang hindi pagsunod sa pangkatang pwersa. Taliwas ito sa mga pag-aaral ng
mga dalubhasa noon. Dahil na rin sa pagkakaiba ng panahon noon at ngayon, ang
pangkatang pwersa ay unti-unti nang di nararamdaman ng tao.
______________________________________________________________________
29
_____________________________________________________________
Talahanayan III
Naka-kodang pagtugon patungkol sa pagkonsidera sa responsibilidad bilang isang

mamamayan sa pagsunod ng mga mamamayang Pilipino sa may mga awtoridad.
1. K1: “Hindi sa lahat ng Oo

Si Adolf Eichmann ay pinatay pagkakataon sapagkat
noong 1962 para sa kanyang hindi naman natin
bahagi sa pag-oorganisa ng kelangan magpasakop
Holocaust, kung saan anim na sa alam nating mali at
matatapakan ang ating
milyong hudyo ang pinatay,
pagkatao o maaring
gayundin ang anim na milyong makapagdala sa atin
hudyo, komunista at unyong sa sitwasyon na kung
isinalin sa kamatayan at saan tayo ay
pagpatay sa Nazi Germany at mapapahamak.
mga bansang nasa ilalim ng Kelangan natin gawin
kontrol ng Nazi. Sa kanyang ang tama at isipin na
may kalayaan tayo
pagsubok noong 1961, nagulat
bilang tao na gawin
si Eichmann sa pagkapoot ng ang nararapat, totoo at
mga hudyo, na sinasabing kung saan tayo
sinunod lang niya ang mga mapapabuti. ” (Babae,
utos, at tiyak na ang pagsunod estudyante)
sa mga utos ay maaari lamang
K2: “Opo.” (Babae, Oo
maging mabuting bagay. Sa empleyado)
kanyang bilangguan isinulat ni
Eichmann 'Ang mga utos ay, K3: “Hindi ako aayon, Oo
para sa akin, ang pinakamataas hindi dahil alam kong
na bagay sa buhay ko at sya ay pinepresekyut
kinailangan kong sundin ang ng maraming tao sa
mga ito nang walang kanyang ginawa,
alinlangan.’Kung ikaw ang kundi dahil sadyang
ilalagay sa kaniyang posisyon, mali ang kanyang
base sa kanyang sosyal na sinunod na utos.”
______________________________________________________________________
30
_____________________________________________________________
sitwasyon noong mga (Babae, estudyante)
panahong iyon, ikaw din ba ay
susunod sa utos? K4: “Oo.” (Babae, Oo
estudyante)
K5: “Oo dahil pag di Oo

ako sumunod,
papatayin nila ako at
itutuloy pa din naman
nila ang plano. ”
(Lalaki, empleyado)
K6: “Hindi iisipin ko Oo

pa din yung
kapakanan ng iba pag
magsasagawa ng isang
desisyon kung marami
bang maaagrabyado or
wala. ” (Lalaki,
empleyado)
2. Ikaw ay biglang pinituhan ng K1: "Gagawin ko Hindi

isang traffic enforcer. Nais kung ano ang naayon
kang palabasin ng iyong sapagkat hindi naman
sasakyan at kuhanan ng kelangan mangamba
lisensya. Ikaw ay walang ideya
kung kilala ko ang
kung ano ang iyong nalabag at
kung bakit ka nila kailangang aking sarili at alam ko
palabasin ng sasakyan at na wala akong ginawa
usisain. Ano ang iyong na masama o
gagawin? nailabag."
(Babae, estudyante)
K2: "Unang una mag Oo.

tatanong kung ano ang
aking violation bago
ako lumabas ng aking
sasakyan."
______________________________________________________________________
31
_____________________________________________________________
(Babae, empleyado)
K3: "Tatanungin ko Oo
muna kung ano ang
violation ko dahil
alam kong karapatan
ko ito bilang isang
mamamayan."
(Babae, estudyante)
K4: "Hindi ako Oo

lalabas ng aking
sasakyan hangga't di
sa akin pinapaliwanag
kung ano ang aking
nalabag. Ano sya
chix?! Joke hehe.
Tsaka baka kung
anong gawin sa akin
eh. Makikipag-usap
ako nang mahinahon
upang maresolba ang
problema kung may
nalabag man ako pero
mananatili pa rin ako
sa loob ng sasakyan. "
(Babae, estudyante)
K5: "Itatanong ko Oo
muna kung ano ang
violation ko at hindi
ko ibibigay ang aking
lisensya. Mayroon
akong karapatang
tanungin kung anong
kamailan ang aking
______________________________________________________________________
32
_____________________________________________________________
nagawa. ”
(Lalaki, empleyado)
K6: "Hindi ako Oo

lalabas ng sasakyan at
aantayin munang
ipaliwanag nila kung
ano ang aking
nalabag."
(Lalaki, empleyado)
Umuusbong na Tema
Pagkonsidera ng mga Mamamayang Pilipino sa Kanilang Responsibilidad Bilang

Isang Mamamayan sa Pagsunod sa mga May Awtoridad
Pahayag hinggil sa karapatan at responsibilidad ng mga indibidwal, mga grupo at

organo ng lipunan upang itaguyod at ipagtanggol ang mga pandaigdigang kinikilalang
mga karapatang pantao at mga saligang kalayaan.
Karamihan sa mga respondente ay alam ang kanilang karapatan at ang mga batas
sa pagsunod kung kaya't sila ay di nag-atubiling magtanong muna bago sumunod.
Talahanayan IV
Naka-kodang pagtugon patungkol sa kung paano nakakaapekto ang bulag-bulagang

pagsunod ng mga Pilipinong mamamayan sa may awtoridad.
______________________________________________________________________
33
_____________________________________________________________
1. K1: “Hindi, sapagkat Walang epekto
kanyang eksperimentong
isasagawa. Ang iyong misyon kahihinatnan na
ay tanungin ang isang listahan maaring idulot nito sa
ng mga salitang dati nang mga magiging
ibinahagi sa kalahok. Kung kalahok at respondent
tama ang sagot, magpapatuloy sapagkat hindi naman
sila sa susunod na salita. Kung kailangan itaya o
ang respondente ay nabigong isakripisyo ang iba o
sagutin ito nang tama, ating sarili upang
kinakailangan mong maisakatuparan ang
kuryentehin ang kalahok. Ang
makinang pangkuryente sa plano o tunay na
kalahok ay may tatlumpung mungkahi na walang
antas ng tindi. Sa bawat kasiguraduhan at
pagkakamali ng kalahok, gabay galing sa
kailangang lakasan sa mas eksperto sapagkat
mataas na antas ang kuryente.. hindi natin alam ang
Laging ipapaalala sa iyo ng mangyayari o
mananaliksik na ikaw ay kahihinatnan ng ating
nangakong tapusin ang iyong mga gagawin kung
trabaho at nangakong ang
mananaliksik ang responsable walang gabay ng
sa mangyayari. Itutuloy mo pa tunay na eksperto,
ang eksperimento kahit na sapat na kaalaman o
nag-umpisa nang magreklamo karanasan. Kung
tungkol sa eksperimento ang kaya't maigi na tayo'y
respondente at gusto nang manghingi ng gabay
tumigil? Bakit? (Salin mula sa eksperto o
kay Zimbardo, 2012.) magkalap na lang ng
impormasyon mula sa
kanilang karanasan o
manghingi ng aktwal
na ebidensya na
kanilang ginawa o
karanasan bilang
alternatibo upang
maayos at may
kasiguraduhan na
walang kailangan
______________________________________________________________________
34
_____________________________________________________________
isakripisyo at
napapahamak dahil
kalidad na
impormasyon galing
estudyante)
K2: “Hindi, dahil Walang epekto

ayaw na niya.”
(Babae, empleyado)
K3: “Hindi. Ako man Walang epekto

ay nakapangakong
akin itong babaliin
hindi na nakabubuti
para sa ibang tao.
Kahit pa sabihing
hindi ako ang
responsable sa
maaaring mangyaring
masama, alam ko sa
dahilan at ayokong
umabot sa ganon.”
(Babae, estudyante)
K4: “Gusto ko na Walang epekto

makitang may
nasasaktan sa
eksperimentong
ginagawa namin. Sa
maisagawa ang
eksperimento ay
nakakalimutan na
namin maging
______________________________________________________________________
35
_____________________________________________________________
makatao. At ekis
yun!” (Babae,
estudyante)
K5: “Hindi ko itutuloy Walang epekto

sapagkat ako'y
at baka ako'y
madamay pa pag
dinemanda ang
mananaliksik.”
(Lalaki, empleyado)
K6: “Hindi. Sapagkat Walang epekto

mas importante na
willing ang
respondente na
makilahok sa
eksperimento dahil
baka isipin nya na
pinipilit lang siya
empleyado)
2. K1: “Hindi, sapagkat Walang epekto

telepono para itanong kung
mayroong gamot na Astroten pagiging isang
sa tabihan ng mga gamot. Nang propesyonal sa ating
iyong tignan ang gamot, nakita propesyon na lagi
mong may nakalagay na ang tayong tama at may
pinakamataas na dosis na sapat na kaalaman
maaaring ibigay sa pasyente ay kung kaya't dapat
10mg lamang. Sa pagkausap natin sundin kung ano
sayo ng doktor, ikaw ay ang nararapat at tama
sinabihang turukan ng may na kung saan
20mg na dosis ng naturang
gamot ang isang pasyenteng isasaalang alang ang
nagngangalang Ginoong Jose. magiging kahinatnan
______________________________________________________________________
36
_____________________________________________________________
Ang doktor ay nasa o magiging kalagayan
desperadong pagmamadali at ng mga tao kung saan
nagsabing kanyang lalagdaan responsibilidad natin
ang pahintulot oras na ang tunay na serbisyo
makarating itong ospital. Iyo
ba itong susundin? kung saan kaligtasan
at kapakanan nila ang
ating iuuna. Kung
kaya't bilang isang
na kaalaman at
malasakit sa ating
nasasakupan at
kapwa.” (Babae,
estudyante)
K2: “Hindi.” (Babae, Walang epekto

empleyado)
K3: “Oo. Nakakatakot Nakakaapekto

mang sundin dahil
Sa tingin ko ay mas
alam ng doktor ang
nakabubuti para sa
kanyang pasyente
tutal sya naman ay
nangako ring
pasyente, ako ang
estudyante)
K4: “Hmmm hindi. Walang epekto

Kasi naman baka
mamaya ay scam lang
______________________________________________________________________
37
_____________________________________________________________
kung may mangyaring
managot diba? :(
Dapat ay dumadaan
palagi sa tamang
proseso ang mga
(Babae, estudyante)
K5: “Hindi kasi una, Walang epekto

pwede akong
na wala siyang alam
kung may mangyaring
masama sa pasyente
Pangalawa, may
dahilan kung bakit
mayroong babala sa
gamot na iyon.”
(Lalaki, empleyado)
K6: “Hindi susundin Walang epekto

ko na lang yung
nakalagay don at
ng 10 mg dahil baka
ako pa ang managot
ipapaliwanag ko na
lang sa doktor kung
bakit di ko siya
sinunod” (Lalaki,
empleyado)
______________________________________________________________________
38
_____________________________________________________________
Talahanayan IV. Nirerepresenta ng talahanayang ito ang sagot ng mga kalahok sa
bulag-bulagang pagsunod bilang maaaring nakakaapekto sa kanilang pagsunod sa mga
nakatataas na may awtoridad.
Para sa unang katanungan, ang bulag-bulagang pagsunod ay walang parte sa

pagsunod ng mga respondente sa nakatataas na may awtoridad. Ang anim na respondente
ay hindi kinakitaan ng pagkakaroon ng potensyal na bulag-bulagang pagsunod base sa
kanilang sagot. Sa ikalawang tanong naman, sa anim na respondente, isang babaeng
estudyante ang kinakitaan ng epekto ng bulag-bulagang pagsagot base sa naging sagot
nito.
Umuusbong na Tema
Bulag-bulagang Pagsunod Bilang Hindi Nakakaapekto sa Pagsunod ng mga

Pilipinong Mamamayan sa May Awtoridad
Bagaman nagpakita ng potensyal na pagkakaroon ng epekto ng bulag-bulagang

pagsunod ang isang respondente sa ikalawang katanungan, sa dalawang tanong na
inilatag sa anim na mga respondente, ang nangingibabaw na resulta ay ang kawalan nito
ng epekto. Ito ay taliwas sa resulta ng pag-aaral na isinagawa nina Hofling at Asch na
matatagpuan sa ikalawang kabanata. Karamihan sa mga naging kalahok ng kanilang
pag-aaral ay bulag-bulagang sinunod ang utos base sa kung ano ang ibinigay na senaryo
sa dalawang katanungang ibinahagi sa mga respondente.
Talahanayan V
Naka-kodang pagtugon patungkol sa mga sitwasyong gumagamit ng pangkatang

pwersa na maaaring nakakaapekto sa mga mamamayang Pilipino.
______________________________________________________________________
39
_____________________________________________________________
1. K1: “Ang aking sarili Walang epekto.
Ikaw ay nasa isang pagsusulit. ang siyang aking
May iba pang siyam na sasang-ayunan o
makapagsasabi ng inyong makiayon sa kung
ang iba sa paraang
(Babae, estudyante)
K2: “Paninindigan ko Walang epekto.

ang sarili kong sagot.”
K3: “Kung malinaw Walang epekto.

sakin kung ano ang
tamang sagot, hindi ko
(Babae, estudyante)

ang sarili kong
kasagutan hehe”
(Babae, estudyante)

kung anong alam
______________________________________________________________________
40
_____________________________________________________________
kong tamang sagot
(Lalaki, empleyado)
K6: “Paninindigan Walang epekto.

ang sariling kasagutan
para di ako
manghinayang incase
man na tama yung
nilagay kong sagot
tapos binura ko pa
kasi ginaya ko yung
kanila at kung tama
man sila edi
(Lalaki, empleyado)
2. Ikaw at ang lima pang K1: "Isasaalang alang May epekto.

miyembro na iyong kasama ay ko din ang kanilang
nasa isang kritikal na sagot at opinyon
pagsubok. Ikaw ay walang
sapagkat hindi sa lahat
ng pagkakataon ako
sa limang iba pang
kasagutan?
ginawa pa din ang
pagkakamali at
pagsubok na
dumadaan"
(Babae, estudyante)
______________________________________________________________________
41
_____________________________________________________________
K2: May epekto.
"Magbabakasakali sa
apat pang iba dahil di
naman ako sigurado
nang tanungin din
sila"
(Babae, empleyado)
K3: "Aalamin ko ang May epekto.

kasagutan ng apat na
iba pa."
(Babae, estudyante)
K4: "Pakinggan ko May epekto.

muna ang sagot ng
iba"
(Babae, estudyante)
K5: "Paniniwalaan ko Walang epekto.

na ang aking sariling
sagot.”
(Lalaki, empleyado)
K6: "Paniniwalaan ko Walang epekto.

ang sarili kong sagot
iyon dahil yun ang
alam kong sagot."
(Lalaki, empleyado)
Talahanayan V. Nirerepresenta ng talahanayang ito ang sagot ng mga kalahok sa

pangkatang pwersa bilang maaaring nakakaapekto sa kanilang pagsunod sa mga
nakatataas na may awtoridad.
______________________________________________________________________
42
_____________________________________________________________
Sa mga naunang datos, makikita ang hindi pagkakaroon ng epekto ng pangkatang
pwersa sa isang indibidwal. Mahigit sa kalahati ng mga respondente ay sinasabing
paninindigan nila ang kanilang mga sagot.
Umuusbong na Tema
Hindi Nakakaapekto sa mga Pilipino ang Pangkatang Pwersa
Ang pangkatang pwersa ay hindi nakakaapekto sa mga mamamayang Pilipino.

Gamit ang kwestyoner, sinikap ng mga mananaliksik na pangunahan ang pag-aaral na ito
upang makita kung nakakaapekto ang salik sa desisyon ng mga mamamayan hinggil sa
isang senaryo kung saan makikitaan ng impluwensya ng ibang tao at ang mga eksternal
na bagay.
Talahanayan VI
Naka-kodang pagtugon patungkol sa kung paanong ang responsibilidad bilang isang

mamamayan ay maaaring nakakaapekto sa pagsunod ng mga Pilipinong mamamayan sa
may awtoridad.
1. K1: “Hindi sa lahat ng Nakakaapekto

Si Adolf Eichmann ay pinatay pagkakataon sapagkat
pagkatao o maaring
______________________________________________________________________
43
_____________________________________________________________
pagsubok noong 1961, nagulat may kalayaan tayo
si Eichmann sa pagkapoot ng bilang tao na gawin
mga hudyo, na sinasabing ang nararapat, totoo at
kung saan tayo
maging mabuting bagay. Sa K2: “Opo.” (Babae, Hindi
empleyado) nakakaapekto
Eichmann 'Ang mga utos ay,
K3: “Hindi ako aayon, Nakakaapekto
para sa akin, ang pinakamataas
hindi dahil alam kong
na bagay sa buhay ko at
sya ay pinepresekyut
kinailangan kong sundin ang
ng maraming tao sa
mga ito nang walang
kanyang ginawa,
alinlangan.’Kung ikaw ang
kundi dahil sadyang
ilalagay sa kaniyang posisyon,
mali ang kanyang
base sa kanyang sosyal na
sinunod na utos.”
sitwasyon noong mga
(Babae, estudyante)
susunod sa utos? K4: “Oo.” (Babae, Hindi
estudyante) nakakaapekto
K5: “Oo dahil pag di Nakakaapekto

ako sumunod,
nila ang plano. ”
(Lalaki, empleyado)
K6: “Hindi iisipin ko Nakakaapekto

pa din yung
wala. ” (Lalaki,
______________________________________________________________________
44
_____________________________________________________________
empleyado)
2. Ikaw ay biglang pinituhan ng K1: "Gagawin ko Hindi

isang traffic enforcer. Nais kung ano ang naayon nakakaapekto
kung ano ang iyong nalabag at kung kilala ko ang
gagawin? nailabag."
(Babae, estudyante)
K2: "Unang una mag Nakakaapekto

tatanong kung ano ang
sasakyan."
(Babae, empleyado)
K3: "Tatanungin ko Nakakaapekto

muna kung ano ang
violation ko dahil
alam kong karapatan
ko ito bilang isang
mamamayan."
(Babae, estudyante)
K4: "Hindi ako Nakakaapekto

lalabas ng aking
kung ano ang aking
nalabag. Ano sya
chix?! Joke hehe.
Tsaka baka kung
______________________________________________________________________
45
_____________________________________________________________
anong gawin sa akin
eh. Makikipag-usap
ako nang mahinahon
upang maresolba ang
problema kung may
(Babae, estudyante)
K5: "Itatanong ko Nakakaapekto

muna kung ano ang
lisensya. Mayroon
akong karapatang
tanungin kung anong
kamailan ang aking
nagawa. ”
(Lalaki, empleyado)
K6: "Hindi ako Nakakaapekto

lalabas ng sasakyan at
aantayin munang
ano ang aking
nalabag."
(Lalaki, empleyado)
Talahanayan VI. Nirerepresenta ng talahanayang ito ang sagot hinggil sa

responsibilidad bilang isang mamamayan na maaaring nakakaapekto sa kanilang
pagsunod sa mga nakatataas na may awtoridad.
Para sa unang katanungan, ang tatlong respondante ay hindi sumunod sa

nakatataas na awtoridad dahil alam nila na labag na ito sa karapatang pantao.
______________________________________________________________________
46
_____________________________________________________________
Samantalang ang iba pang tatlong respondente ay sumunod dahil iyon ang tingin nilang
nararapat na gawin.
Sa ikalawang tanong naman, sa anim na respondente, isang babaeng estudyante lang ang
agad na susunod sa nakatataas na awtoridad.
Umuusbong na Tema
Ang Responsibilidad ng Isang Mamamayan Bilang Nakakaapekto sa Pagsunod sa

mga Nakatataas na mga Awtoridad
Ito ay taliwas sa ginawang pag-aaral ni Solomon na nasa ikalawang kabanata. Karamihan

sa mga kalahok ng pag-aaral ay nakitaan ng epekto sa responsibilidad bilang isang
mamamayan kaya sila ay sumunod sa utos nang walang pag-aatubili.
Talahanayan VII
Naka-kodang pagtugon patungkol sa kung ano ang saloobin ng mga mamamayang

Pilipino sa bulag-bulagang pagsunod sa may awtoridad.
1. K1: “Hindi, sapagkat Kapakanan ng iba

kanyang eksperimentong
isasagawa. Ang iyong misyon kahihinatnan na
ay tanungin ang isang listahan maaring idulot nito sa
ng mga salitang dati nang mga magiging
ibinahagi sa kalahok. Kung kalahok at respondent
tama ang sagot, magpapatuloy sapagkat hindi naman
sila sa susunod na salita. Kung kailangan itaya o
ang respondente ay nabigong isakripisyo ang iba o
sagutin ito nang tama,
______________________________________________________________________
47
_____________________________________________________________
kinakailangan mong ating sarili upang
kuryentehin ang kalahok. Ang maisakatuparan ang
makinang pangkuryente sa plano o tunay na
kalahok ay may tatlumpung mungkahi na walang
antas ng tindi. Sa bawat
pagkakamali ng kalahok, kasiguraduhan at
kailangang lakasan sa mas gabay galing sa
mataas na antas ang kuryente.. eksperto sapagkat
Laging ipapaalala sa iyo ng hindi natin alam ang
mananaliksik na ikaw ay mangyayari o
nangakong tapusin ang iyong kahihinatnan ng ating
trabaho at nangakong ang mga gagawin kung
mananaliksik ang responsable walang gabay ng
sa mangyayari. Itutuloy mo pa tunay na eksperto,
ang eksperimento kahit na
nag-umpisa nang magreklamo sapat na kaalaman o
tungkol sa eksperimento ang karanasan. Kung
respondente at gusto nang kaya't maigi na tayo'y
tumigil? Bakit? (Salin mula manghingi ng gabay
kay Zimbardo, 2012.) sa eksperto o
magkalap na lang ng
impormasyon mula sa
kanilang karanasan o
manghingi ng aktwal
na ebidensya na
kanilang ginawa o
karanasan bilang
alternatibo upang
maayos at may
kasiguraduhan na
walang kailangan
isakripisyo at
napapahamak dahil
kalidad na
impormasyon galing
estudyante)
K2: “Hindi, dahil Kapakanan ng iba

ayaw na niya.”
(Babae, empleyado)
______________________________________________________________________
48
_____________________________________________________________
K3: “Hindi. Ako man Kapakanan ng iba
ay nakapangakong
akin itong babaliin
hindi na nakabubuti
para sa ibang tao.
Kahit pa sabihing
hindi ako ang
responsable sa
maaaring mangyaring
masama, alam ko sa
dahilan at ayokong
umabot sa ganon.”
(Babae, estudyante)
K4: “Gusto ko na Kapakanan ng iba

makitang may
nasasaktan sa
eksperimentong
ginagawa namin. Sa
maisagawa ang
eksperimento ay
nakakalimutan na
namin maging
makatao. At ekis
yun!” (Babae,
estudyante)
K5: “Hindi ko itutuloy Sariling

sapagkat ako'y kapakanan
at baka ako'y
madamay pa pag
dinemanda ang
mananaliksik.”
(Lalaki, empleyado)
______________________________________________________________________
49
_____________________________________________________________
K6: “Hindi. Sapagkat Kapakanan ng iba
mas importante na
willing ang
respondente na
makilahok sa
eksperimento dahil
baka isipin nya na
pinipilit lang siya
empleyado)
2. K1: “Hindi, sapagkat Hindi tama

telepono para itanong kung
mayroong gamot na Astroten pagiging isang
sa tabihan ng mga gamot. Nang propesyonal sa ating
iyong tignan ang gamot, nakita propesyon na lagi
mong may nakalagay na ang tayong tama at may
pinakamataas na dosis na sapat na kaalaman
maaaring ibigay sa pasyente ay kung kaya't dapat
10mg lamang. Sa pagkausap natin sundin kung ano
sayo ng doktor, ikaw ay ang nararapat at tama
sinabihang turukan ng may na kung saan
20mg na dosis ng naturang
gamot ang isang pasyenteng isasaalang alang ang
nagngangalang Ginoong Jose. magiging kahinatnan
Ang doktor ay nasa o magiging kalagayan
desperadong pagmamadali at ng mga tao kung saan
nagsabing kanyang lalagdaan responsibilidad natin
ang pahintulot oras na ang tunay na serbisyo
makarating itong ospital. Iyo kung saan kaligtasan
ba itong susundin? at kapakanan nila ang
ating iuuna. Kung
kaya't bilang isang
na kaalaman at
malasakit sa ating
______________________________________________________________________
50
_____________________________________________________________
nasasakupan at
kapwa.” (Babae,
estudyante)
K2: “Hindi.” (Babae, Hindi tama

empleyado)
K3: “Oo. Nakakatakot Tama

mang sundin dahil
Sa tingin ko ay mas
alam ng doktor ang
nakabubuti para sa
kanyang pasyente
tutal sya naman ay
nangako ring
pasyente, ako ang
estudyante)
K4: “Hmmm hindi. Hindi tama

Kasi naman baka
mamaya ay scam lang
kung may mangyaring
managot diba? :(
Dapat ay dumadaan
palagi sa tamang
proseso ang mga
(Babae, estudyante)
K5: “Hindi kasi una, Hindi tama
______________________________________________________________________
51
_____________________________________________________________
pwede akong
na wala siyang alam
kung may mangyaring
masama sa pasyente
Pangalawa, may
dahilan kung bakit
mayroong babala sa
gamot na iyon.”
(Lalaki, empleyado)
K6: “Hindi susundin Hindi tama

ko na lang yung
nakalagay don at
ng 10 mg dahil baka
ako pa ang managot
ipapaliwanag ko na
lang sa doktor kung
bakit di ko siya
sinunod” (Lalaki,
empleyado)
Talahanayan VII. Sa talahanayang ito makikita ang kasagutang ninanais tuklasin

sa ikatlong layunin ng pag-aaral, kung saan inaalam ang saloobin ng bawat respondente
sa bulag-bulagang pagsunod base sa kanilang mga naka-kodang katumbas ng bawat
sagot.
Para sa unang katanungan, ang nangibabaw na kasagutan ukol sa saloobin ng mga

respondente ay ang kanilang pagkahabag sa maaaring sapitin ng ibang tao, ang
kapakanan ng mga ito, bagaman pansariling kapakanan ang dahilan ng isang respondente.
Ang sa ikalawang katanungan naman ay pagbibigay diin ng mga respondente na ang
bulag-bulagang pagsunod ay hindi tama at hindi nararapat. Isa lamang sa anim na
respondente ang sa tingin ay ito ang nararapat.
______________________________________________________________________
52
_____________________________________________________________
Umuusbong na Tema
Pag-iisip sa Kapakanan ng Iba at Hindi Pagsang-ayon ng mga Mamamayang

Pilipino sa Bulag-bulagang Pagsunod sa May Awtoridad
Halos iisa ang saloobing ibinahagi ng mga respondente sa ideya ng

bulag-bulagang pagsunod. Kanilang iniisip ang maaaring kahinatnan ng ibang tao sa
maaaring pagpapaepekto sa bulag-bulagang pagsunod. Pagka’t kung ang mga
respondente ay sumunod sa utos na base sa ibinigay na senaryo sa unang katanungan,
tiyak na may ibang taong mapapahamak. Ang resultang ito ay taliwas sa nakuhang
resulta ni Solomon Asch kung saan ang kaniyang mga napiling tagapagtanong para sa
kanyang pag-aaral ay bulag-bulagang sumunod sa lahat ng utos ng mananaliksik kahit pa
ikasakit ng kanilang mga respondente.
Kung titignan naman ang naging resulta ng para sa ikalawang katanungan, ang
mga respondente ay mariing isinagot na ito ay hindi tama. Ang mga kadahilanan sa likod
ng mga sagot na ito ng mga respondente ay una, hindi ang titulo ng doktor, na mas
nakatataas sa kanila kung titignan ang ibinigay na senaryo, ang makapagpapagawa sa
kanila ng isang bagay na taliwas sa batas na mayroon sila sa loob ng ospital. Isa pang
rason ay ang kanilang pagkatakot na baka ang doktor na tumawag ay hindi tunay at baka
ang sisi ay mapunta sa kanila oras na may mangyaring hindi maganda.
Talahanayan VIII
Naka-kodang pagtugon patungkol sa saloobin ng mga mamamayang Pilipino sa

mga sitwasyong gumagamit ng pangkatang pwersa sa pagsunod sa may awtoridad.
______________________________________________________________________
53
_____________________________________________________________
1. K1: “Ang aking sarili Kailangang
Ikaw ay nasa isang pagsusulit. ang siyang aking magkaroon ng
May iba pang siyam na sasang-ayunan o malasakit at
pagpapakumbaba.
makapagsasabi ng inyong makiayon sa kung
ang iba sa paraang
(Babae, estudyante)
K2: “Paninindigan ko Paniniwala sa

ang sarili kong sagot.” sarili.
K3: “Kung malinaw Kung nasa tama,

sakin kung ano ang huwag
tamang sagot, hindi ko mag-alinlangan.
(Babae, estudyante)

ang sarili kong sarili.
kasagutan hehe”
(Babae, estudyante)
______________________________________________________________________
54
_____________________________________________________________
kung anong alam sarili..
kong tamang sagot
(Lalaki, empleyado)
K6: “Paninindigan Paniniwala sa

ang sariling kasagutan sarili.
para di ako
manghinayang incase
man na tama yung
nilagay kong sagot
tapos binura ko pa
kasi ginaya ko yung
kanila at kung tama
man sila edi
(Lalaki, empleyado)
2. Ikaw at ang lima pang K1: "Isasaalang alang Pagbibigay ng

miyembro na iyong kasama ay ko din ang kanilang konsiderasyon sa
nasa isang kritikal na sagot at opinyon iba.
pagsubok. Ikaw ay walang sapagkat hindi sa lahat
sa limang iba pang ng pagkakataon ako
kasagutan?
ginawa pa din ang
pagkakamali at
pagsubok na
dumadaan"
______________________________________________________________________
55
_____________________________________________________________
(Babae, estudyante)
K2: Pagbibigay ng
"Magbabakasakali sa konsiderasyon sa
apat pang iba dahil di iba.
naman ako sigurado
nang tanungin din
sila"
(Babae, empleyado)
K3: "Aalamin ko ang Pakikinig sa

kasagutan ng apat na opinyon ng iba.
iba pa."
(Babae, estudyante)
K4: "Pakinggan ko Pakikinig sa

muna ang sagot ng opinyon ng iba.
iba"
(Babae, estudyante)
K5: "Paniniwalaan ko Paniniwala sa

na ang aking sariling sarili.
sagot.”
(Lalaki, empleyado)
K6: "Paniniwalaan ko Paniniwala sa

ang sarili kong sagot sarili.
iyon dahil yun ang
alam kong sagot."
(Lalaki, empleyado)
Talahanayan VII. Nirerepresenta ng talahanayang ito ang sagot ng mga taga-tugon

sa pagkonsidera sa pangkatang puwersa na nakakaapekto sa kanilang desisyon na
kailangang ikonsidera.
______________________________________________________________________
56
_____________________________________________________________
Sa unang katanungan, lahat ng respondenteng mag-aaral at empleyado ay
nagsasabing paninindigan nila ang sarili nilang kasagutan. Nabanggit ng dalawa sa mga
taga-tugon na ito ang kanilang naging desisyon upang hindi nila ito pagsisihan sa huli.
Ayon naman sa mga nakalap na datos para sa pangalawang katanungan, lahat ng

mga respondanteng estudyante ay pakikinggan ang sagot ng iba pa nilang mga kasama sa
pangkat upang marinig ang opinyon ng mga ito at mabigyan ng tyansa ang iba pa. Ang
isa ay dinahilan na siya ay hindi tama sa lahat ng pagkakataon.
Samantala, makikita ang pagkakaiba ng mga sagot ng mga respondanteng

empleyado kung ikukumpara sa sagot ng mga repondanteng estudyante. Kinatwiran ng
dalawa sa tatlong respondanteng empleyado na paniniwalaan niya ang sarili nilang sagot
at paninindigan ito. Dagdag pa ng isa ay kaya niya nakayang sumagot ay alam niyang
tama ang sagot niya. Salungat naman ito sa paniniwala ng isang empleyado na
magbabakasakali sa sagot ng apat pa niyang ka-miyembro sa pangkat.
Mga Umuusbong na Tema
Pagkakaiba-iba at Pagkapare-parehas ng mga Saloobin Ukol sa Pagsunod ng mga

Pilipinong Mamamayan sa May Awtoridad
Bakas sa mga resulta ng talatanungan ang pagkakaiba-iba at pagkakapare-parehas

ng mga saloobin ng mga respondante. Maaaring ikumpara at tingnan na lamang ang mga
saloobin ng mga respondente sa mga salik ng pagsunod sa mga awtoridad gamit ang mga
saliksik ng mga naunang dalubhasa sa larangan ng sikolohiyang panlipunan. Isa na rito
ang pag-aaral nina Hofling at Asch tungkol sa pagsunod. Ito ay malaking tulong upang
makita pa kung anong aspeto ang dapat pang pagtuunan ng pansin.
______________________________________________________________________
57
_____________________________________________________________
Talahanayan IX
Naka-kodang pagtugon patungkol sa kung ano ang saloobin ng mga mamamayang

Pilipino sa kanilang responsibilidad bilang isang mamamayan.
1. K1: “Hindi sa lahat ng Hindi agad

Si Adolf Eichmann ay pinatay pagkakataon sapagkat susunod
pagkatao o maaring
may kalayaan tayo
pagsubok noong 1961, nagulat
bilang tao na gawin
si Eichmann sa pagkapoot ng ang nararapat, totoo at
mga hudyo, na sinasabing kung saan tayo
K2: “Opo.” (Babae, Susunod
maging mabuting bagay. Sa empleyado)
Eichmann 'Ang mga utos ay, K3: “Hindi ako aayon, Hindi agad
para sa akin, ang pinakamataas hindi dahil alam kong susunod
na bagay sa buhay ko at sya ay pinepresekyut
kinailangan kong sundin ang ng maraming tao sa
mga ito nang walang kanyang ginawa,
alinlangan.’Kung ikaw ang kundi dahil sadyang
ilalagay sa kaniyang posisyon, mali ang kanyang
______________________________________________________________________
58
_____________________________________________________________
base sa kanyang sosyal na sinunod na utos.”
sitwasyon noong mga (Babae, estudyante)
susunod sa utos? K4: “Oo.” (Babae, Susunod
estudyante)
K5: “Oo dahil pag di Susunod

ako sumunod,
nila ang plano. ”
(Lalaki, empleyado)
K6: “Hindi iisipin ko Hindi agad

pa din yung susunod
wala. ” (Lalaki,
empleyado)
2. Ikaw ay biglang pinituhan ng K1: "Gagawin ko Susunod

isang traffic enforcer. Nais kung ano ang naayon
kung ano ang iyong nalabag at kung kilala ko ang
gagawin? nailabag."
(Babae, estudyante)
K2: "Unang una mag Hindi agad

tatanong kung ano ang susunod
______________________________________________________________________
59
_____________________________________________________________
sasakyan."
(Babae, empleyado)
K3: "Tatanungin ko Hindi agad

muna kung ano ang susunod
violation ko dahil
alam kong karapatan
ko ito bilang isang
mamamayan."
(Babae, estudyante)
K4: "Hindi ako Hindi agad

lalabas ng aking susunod
kung ano ang aking
nalabag. Ano sya
chix?! Joke hehe.
Tsaka baka kung
anong gawin sa akin
eh. Makikipag-usap
ako nang mahinahon
upang maresolba ang
problema kung may
(Babae, estudyante)
K5: "Itatanong ko Hindi agad

muna kung ano ang susunod
lisensya. Mayroon
akong karapatang
tanungin kung anong
______________________________________________________________________
60
_____________________________________________________________
kamailan ang aking
nagawa. ”
(Lalaki, empleyado)
K6: "Hindi ako Hindi agad

lalabas ng sasakyan at susunod
aantayin munang
ano ang aking
nalabag."
(Lalaki, empleyado)
Talahanayan IX. Nirerepresenta ng talahanayang ito ang saloobin ng mga taga-tugon sa

responsibilidad bilang isang mamamayan na maaaring nakakaapekto sa kanilang
desisyon.
Sa unang katanungan, hati ang resulta ng tugon ng mga respondente. Ang una, ikatlo at
ika anim na respondente ay susunod sa iniatas na responsibilidad nila bilang isang
mamamayan. Samantalang ang ikalawa, ikaapat at ikalimang respondente ay hindi
gagawin ang ipinag-uutos dahil mas nangibabaw sa kanila na mali ang bagay na
kailangan nilang gawin.
Sa ikalawang katanungan, halos lahat ng tugon ng mga respondente ay pare-pareho

lamang. Sila ay hindi basta susunod sa utos ng awtoridad dahil alam nila ang kanilang
karapatan at ang mga batas sa pagsunod. Sa kabilang banda, ang unang respondente ay
susunod sa utos ng awtoridad sa kadahilanang hindi dapat mangambang sumunod kung
walang ginagawang masama.
______________________________________________________________________
61
_____________________________________________________________
Umuusbong na Tema
Ang Saloobin ng mga Kalahok Hinggil sa Responsibilidad Bilang Isang

Mamamayan sa Pagsunod sa mga Nakatataas na may Awtoridad
Karamihan sa mga respondente ay alam ang kanilang karapatan at ang mga batas sa
pagsunod kung kaya't sila ay di nag-atubiling magtanong muna bago sumunod. Ito ay
taliwas muli sa resulta ng pag-aaral nina Hofling at Asch na matatagpuan sa ikalawang
kabanata. Karamihan sa kanilang kalahok ay walang pag-aatubiling sumunod na lamang
at hindi nagpapakita ng konsiderasyon sa sariling saloobin.
Alinsunod sa pag-aaral na alamin ang iyong karapatan kapag nahuli ng isang traffic
enforcer, karamihan sa mga kalahok ay alam ang mga batas sa pagsunod at ang kanilang
mga karapatan bilang isang mamamayan
______________________________________________________________________
62
_____________________________________________________________
KABANATA V
SUMATIBO NG NATUKLASAN, KONKLUSYON, AT REKOMENDASYON
Ang kabanatang ito ay naglalaman ng sumatibo ng mga natuklasan mula sa mga

datos na nakalap at nabigyang analisa at interpretasyon. Dito rin nakasaad ang nabuong
konklusyon na sasagot sa layunin ng pag-aaral. Sa dulo ay mayroong rekomendasyon
upang mas mapabuti pa ang susunod na maging pag-aaral ukol dito.
Sumatibo ng mga Natuklasan
Ang paglalathala ukol sa mga maaaring nakakaapekto sa pagsunod ng mga mamamayang

Pilipino sa mga nakakataas na may awtoridad ay naganap. Anim na respondente ang
nagpaunlak ng kanilang saloobin hinggil sa mga katanungang nais masagot ng mga
mananaliksik. Ang naging resulta ay ang mga sumusunod:
1. Mula sa mga datos na nakalap sa pagkonsidera sa bulag-bulagang pagsunod,

pangkatang pwersa, at responsibilidad bilang mamamayan sa pagsunod ng mga
Pilipinong mamamayan sa mga nakatataas, karamihan sa aming mga tagatugon ay hindi
kinokonsidera ang dalawa sa mga salik na nabanggit. Lima sa anim na respondente ay
hindi kinokonsidera ang bulag-bulagang pagsunod, samantalang apat sa anim naman ang
hindi kinokonsidera ang pangkatang pwersa, at tanging ang responsibilidad bilang
mamamayan lamang ang nakatanggap ng pagkonsidera.
2. Mula sa mga datos na nakalap sa kung paano nakakaapekto ang bulag-bulagang

pagsunod, pangkatang pwersa, at responsibilidad bilang mamamayan sa pagsunod ng
mga Pilipinong mamamayan sa mga nakatataas, karamihan sa aming mga tagatugon ang
nagsasabing walang epekto sa kanila ang dalawa sa mga salik na nabanggit. Lima sa
anim na respondente ay hindi naaapektuhan ng bulag-bulagang pagsunod, samantalang
apat sa anim naman ang hindi naaapektuahan sa pangkatang pwersa, at tanging ang
kanilang responsibilidad bilang mamamayan lamang nakakaapekto sa kanilang pagsunod.
3. Mula sa mga datos na nakalap sa kung ano ang saloobin ng mga Pilipinong
mamamayan sa bulag-bulagang pagsunod, pangkatang pwersa, at responsibilidad bilang
______________________________________________________________________
63
_____________________________________________________________
mamamayan, nakatanggap kami ng iba’t ibang opinyon sa aming mga tagatugon.
Karamihan sa kanilang mga saloobin ay ang paninidigan sa kung ano ang alam nilang
tama.
Konklusyon
Batay sa mga nailahad na datos, ang mga mananaliksik ay humantong sa mga sumusunod
na konklusyon:
1. Alam ng mga mamamayang Pilipino kung ano ang kanilang dapat kunsiderahin sa
pagsunod sa mga may awtoridad. Ang dalawang iba pang indikatura na bulag-bulagang
pagsunod at pangkatang pwersa ay malabo para konsiderahin ng mga nasabing
respondente. Ang responsibilidad bilang isang mamamayan ng mga mamamayang
Pilipino ang kanilang kinokonsidera sa pagsunod sa mga nakakataas na may awtoridad.
2. Ang nakakaapekto sa pagsunod ng mga pilipinong mamamayan base sa mga sagot ng

mga respondente ay ang kanilang responsibilidad bilang isang mamamayan. Alam nila
kung ano ang dapat nilang gawin bilang isang mamamayan, at bilang resulta, sila ay
hindi nagpapaapekto sa posibilidad na pagganap ng bulag-bulagang pagsunod at
pangkatang pwersa.
3. Ang saloobin naman ng mga mamamayang Pilipino ukol sa bulag-bulagang pagsunod

ay ang pag-uuna ng kapakanan ng iba bago ang kanilang sarili. Ang sa pangkatang
pwersa naman ay ang pagkakaroon nila ng paninindigan sa pinaniniwalaan nilang tama.
At huli, para sa kanilang responsibilidad bilang isang mamamayan, sinisiguro muna
nilang tama ang kanilang susundin. Alam nila ang kanilang karapatan bilang isang
mamamayan kaya naman ay susunod lamang ang mga ito kung naaayon sa batas.
______________________________________________________________________
64
_____________________________________________________________
Rekomendasyon
Matapos ang masusing pangangalap ng mga kinakailangang datos, buong

pagpapakumbabang inirerekominda ng mga mananaliksik ang mga sumusunod:
1. Para sa mga awtoridad, nararapat na ikonsidera ang mga bagay na nakakaapekto sa

pagsunod ng mga mamamayan upang mas mapaayos ang mga pamantayang
ipinapatupad.
2. Para sa mga mamamayan, mainam na magkaroon ng sariling repleksyon hinggil sa

mga bagay na kinokonsidera sa pagsunod sa mga pamantayan.
3. Para sa iba pang mananaliksik , ipagpatuloy o palawakin pa ang pag-aaral na ito tungo
sa pagtuklas ng marami at higit pang mahahalagang datos o impormasyong maaaaring
makatulong sa pagpapalawak ng kaalaman hinggil sa mga nakakaapekto sa pagsunod ng
mga mamamayan sa awtoridad.
______________________________________________________________________
65
_____________________________________________________________
TALASANGGUNIAN
(APA 7th edition)
Zimbardo, P. G. (2012). Blind Obedience: Milgram's Experiment - Exploring your mind.

https://exploringyourmind.com/blind-obedience-milgrams-experiment/
McLeod, S. A. (2008, December 14). Hofling hospital experiment. Simply Psychology.

https://www.simplypsychology.org/hofling-obedience.html
McLeod, S. A. (2018, Disyembre 28). Solomon Asch - Conformity Eksperimento. Kinuha

muli mula sa https://www.simplypsychology.org/asch-conformity.html
McLeod, S. A. (2018, Disyembre 28). Solomon Asch - Conformity Eksperimento. Kinuha

muli mula sa https://www.simplypsychology.org/asch-conformity.html
McLeod, S. A. (2007, October 24). Obedience to authority. Simply Psychology.

https://www.simplypsychology.org/obedience.html
Cruz, C. A., (Ika-27 ng Nobyembre, 2017). Know Your Rights When You Get
Apprehended by a Traffic Enforcer.
https://www.carmudi.com.ph/journal/know-your-rights-when-you-get-apprehended-by-a-
traffic-enforcer/
______________________________________________________________________
66

Kolehiyo NG Artes at Literatura

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kolehiyo NG Artes at Literatura

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republika ng Pilipinas

POLITEKNIKONG UNIBERSIDAD NG PILIPINAS - SANTA ROSA

Ang bawat mamamayan ay pinaniniwalaang nararapat na sumunod sa mga nasa

Ang mga may awtoridad ay maaaring magmula sa mga namamahala sa

Ang pagsunod sa mga may awtoridad ay napakahalagang ugaling dapat

Ang Suliranin at Saligan nito

Ang pagsunod sa nakatataas na awtoridad ay para sa lahat ng mamamayang

Ang Pilipinas, ngayong panahon ng administrasyong Duterte ay nasasailalim sa

Ang pagkakaroon ng mga mamamayang Pilipino ng kani-kanilang posisyon ukol

Ang bulag-bulagan na pagsunod dulot ng takot ay isa rin sa nakikitang posibleng

Ang pananaliksik ay isasagawa upang makita ang mga salik na nakakaapekto sa

1. Alin sa mga sumusunod na salik ang kinokonsidera ng mga Pilipinong mamamayan sa

a. Bulag-bulagang Pagsunod o Blind Obedience

b. Pangkatang Puwersa o Group Pressure

c. Nakaatang na responsibilidad bilang isang miyembro ng organisasyon o bilang isang

a. Bulag-bulagang Pagsunod o Blind Obedience

b. Pangkatang Puwersa o Group Pressure

c. Nakaatang na responsibilidad bilang isang miyembro ng organisasyon o bilang isang

3. Ano ang saloobin ng mga Pilipinong mamamayan sa mga sumusunod na salik na

b. Pangkatang Puwersa o Group Pressure

c. Nakaatang na responsibilidad bilang isang miyembro ng organisasyon o bilang isang

Ang pag-aaral na ito ay naglalayong magbigay kaalaman sa mga kinokonsiderang

Ang pananaliksik na ito ay itinutugma ng mga mananaliksik sa mga pag-aaral na

Ang binigay na misyon sa manlalahok ay tanungin ang kasabwat sa mga listahan

Bilang panapos sa eksperimentong isinagawa ni Milgram, base sa obserbasyon sa

Ang mga ambag na dahilang nabanggit ay hindi sapat para magbulag-bulagang

Ang pag-aaral na ito ay nakatuon sa mga nakakaapekto sa pagsunod ng mga

Kahulugan ng mga Talakayan

Ambag na Kadahilanan (Contributing Factors) - isang bagay na bahagyang

Awtoridad - tumutukoy sa makapangyarihang indibidwal o grupo na namamahala sa

Batas Militar - Kapangyarihan ng estado na karaniwang ipinatutupad nang panandalian

Bulag-bulagang Pagsunod (Blind Obedience) - isang pag-uugali kung saan ginagawa

Sikayatrista - Medikal na doktor na dalubhasa sa kalusugan ng isip.

Sikolohistang Panlipunan – Mga mananaliksik na pinag-aaralan ang mga

Ang kabanatang ito naglalaman ng mga publikasyon na may kaugnayan sa

Siyempre, maaari kang makakuha ng depensibong tulad ng na-korner at manlaban

Anuman ang kaso, laging mahalagang tandaan na mayroon ka pa ring karapatan

Milyun-milyong tao ang napatay sa Nazi Germany sa mga kampo ng

Si Adolf Eichmann ay pinatay noong 1962 para sa kanyang bahagi sa

Si Eichmann ay isang lohikal na talento na ang bahagi sa Holocaust ay ang

Si Eichmann ay pinahayag ng anim na psychiatrists, siya ay may normal na

Kasunod ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig - at sa partikular na ang Holocaust -

Solomon Asch - Eksperimento sa Pagsang-ayon”

Si Solomon Asch ay nagsagawa ng eksperimento upang siyasatin ang lawak kung

Siya ay naniniwala na ang pangunahing problema sa Eksperimento sa

Kung ang kalahok ay nagbigay pa rin ng maling sagot, ito ay dahil sa

Gamit ang isang linya ng paghuhukom, naglagay si Asch ng isang walang

Mayroong 18 pagsubok sa kabuuan, at ang mga kasabwat ay nagbigay ng maling

Sa paglipas ng 12 kritikal na pagsubok, mga 75% ng mga kalahok ang nakiayon

Eksperimento sa Ospital: ni Hofling

Si Charles K. Hofling (1966) ay lumikha ng mas makatotohanang pag-aaral kaysa

Ang pamamaraan ng eksperimento ay kinasasangkutan ng 22 na tunay na mga

Sa eksperimento sa grupo, 21 sa 22 (95%) na mga nars ang sumunod sa utos ng

Bulag-bulagang pagsunod: Eksperimento ni Milgram

Bukod pa rito, ipinaliwanag sa kanila ang kanilang papel sa pag-aaral sa ganitong

Ang binigay na misyon sa tagatanong ay tanungin ang kalahok sa mga listahan ng

Bilang panapos sa eksperimentong isinagawa ni Milgram, base sa obserbasyon sa

Ang mga kaugnayang literatura at pag-aaral ay ginamit upang maging basehan sa

Ang kabanatang ito ay naglalaman ng mga impormasyon ukol sa disenyo ng

Ang pag-aaral na ito ay gumamit ng deskriptibong disenyo ng pananaliksik na

Mga Kalahok ng Pag-aaral

Mga pamamaraan sa Pananaliksik

Ang interbyu-sarbey na talatanungan ay ang magsisilbing instrumento ng