Đặc tả hình thức - Mảng và chuỗi

Trường Đại học Công Nghệ Thông Tin, ĐHQG-HCM
Khoa Công Nghệ Phần Mềm
Chương 4: Số và Kiểu mảng
Giảng viên: PGS.TS. Vũ Thanh Nguyên
4/5/2019 Prof.Dr.Vu Thanh Nguyen

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Nội Dung
Số và mảng là khái niệm quan trọng của Đặc tả hình

thức
Ngôn ngữ Z mô tả các dạng số - đặc biệt là số tự

nhiên dùng tương ứng với mảng

2
Kiểu Số
Tập số nguyên
Z = {…, -2,-1,0,1,2,…}
Tập số tự nhiên
N = {n:Z|n 0} = {0,1,2,…}
Tập số nguyên dương
N1 = {n:Z|n>0} = {1,2,…}

3
Kiểu Số
Tập số hữu tỉ
Q = {x|x=m/n, m Z, n Z\{0}}
Tập số vô tỉ
I = {x|x m/n, m Z, n Z\{0}}
Tập số thực
R=Q I

4
Kiểu Số
 Các phép toán trên tập số nguyên

5
Kiểu Số
 Các phép toán trên số

6
Kiểu Số
 Ví dụ về hàm trả lại giá trị tuyệt đối của một số nguyên sử
dụng sự miêu tả rỏ ràng như sau:
 abs Z Z
n:Z n 0 abs n = -n n 0 abs n = n
 Hàm successor (succ) trả lại giá trị của số tiếp theo của số
tự nhiên
 Succ = { 0 ↦ 1, 1 ↦ 2, 2 ↦ 3,…}
 Hàm predecessor (pred) trả lại giá trị của số phía trước
 pred == succ∼
4/5/2019 CuuDuongThanCong.com
Prof.Dr.Vu Thanh Nguyen https://fb.com/tailieudientucntt
Kiểu Số
 Miền xác định của số

 Miền xác định giữa 2 số a, b: Z được xác định như sau:
a..b = {a, a+1, a+2,…, b-2, b-1, b}

Hoặc
a..b = {n:Z| a n b}
Nếu a > b khi đó a..b = ∅
và a..a = {a}
8
Kiểu Số
 Cardinality
 Số phần tử của tập (số nguyên)
 Xác định là card hay # (ngôn ngữ z)
 Ví dụ: #∅ (hay #{}) = 0, #{a} = 1
9
Kiểu Số
 Cardinality
 Đối với miền xác định a..b
#a..b = 1+b-a nếu a b

= 0 nếu a > b
#a..b = max {0, 1+b-a}

Vậy nó tương ứng là
1 2 3 … b-a 1+b-a
↧ ↧ ↧ … ↧ ↧
a a+1 a+2 … b-1 b
10
Kiểu mảng
 Trong 1 số trường hợp, để ghi lại thứ tự nhất định của các đối
tượng đã được sắp xếp thì ta sẽ sử dụng mảng.
 Mảng (sequence):
 Gồm hữu hạn phần tử (0 hay nhiều phần tử)
 Có thứ tự
 Một phần tử có thể xuất hiện nhiều lần trong mảng
 Các phần tử trong mảng có cùng kiểu dữ liệu
11
Kiểu mảng
 Mảng:
 Mảng chỉ chứa một phần tử s = {1 ↦ x} có #s=1 và được
viết là [x] còn gọi là mảng đơn

 Tổng quát một mảng
{1 ↦ x1, 2 ↦ x2, …,n ↦ xn} được viết ngắn gọn

[x1, x2,…,xn]
12
Kiểu mảng
 Ví dụ:
[4, 2, 7, 1, 5, 6, 3]
[7, 2, 1, 4, 3, 6, 5]
[„C‟, „O‟, „N‟]
[42.0, 343.0, 42.0]
[] (không giống tập mảng rổng xác định một kiểu dữ liệu)
13
Kiểu mảng
14
Kiểu mảng
15
Mảng
 Cho trước kiểu T

 Định nghĩa kiểu mảng mà mỗi phần tử thuộc kiểu T
T*
 Ví dụ:
Word = Char*
Smallstring = {„a‟, „b‟, „c‟}*
Smallstring = { [], [„a‟], [„b‟], [„c‟], [„a‟, „a‟], [„a‟, „b‟]…,
[„a‟,‟a‟, „c‟]… }
Paragraph = Word*
Chapter = Paragraph*
Chuỗi
 Chuỗi có thể xem là 1 mảng các ký tự

 Ví dụ:
[„D‟, „i‟, „s‟, „k‟, „ „, „f‟, „u‟, „l‟, „l‟]
“Disk full”
 Lưu ý:
„a‟ Char
“hello” Char*
“a” Char*
Các hàm và thao tác trên mảng/chuỗi
 Hàm len
len [] = 0
len [1, 2, 3, 4, 1] = 5
Tổng quan
len s = card dom s
 Một số ví dụ về mảng
 [a,b] [b,a]
 [a,b] [a,b,b]
 Giả sử
s1= [b,b,c]
s2= [a]
Khi đó len s1= 3, len s2= 1
 Truy xuất phần tử trong mảng theo chỉ số (tính từ 1)

sq = [2, 19, 13, 5, 17]
sq(1) = 2
sq(4) = 5
Tổng quát
s X* 1 i len s s(i) X
 s1(1) = s1(2) = b
19
 Mảng/chuỗi con
[„a‟, „a‟, „d‟, „c‟, „a‟, „b‟] (2, …, 4) = [„a‟, „d‟, „c‟]
“Hello” (2, …, 2) = “e”
s(1,…, len s) = s
20
 Phép nối ⃕
 s ⃕ t
 Ví dụ: “Hello” ⃕ “ ” ⃕ “World” = “Hello World”
 Một số quy tắc

 []⃕s=s⃕[]=s
 r⃕(s⃕t) = (r⃕s)⃕t
 (r⃕s = r⃕t) s=t

 Lưu ý
 Nếu s,t T , s t
* r:T* s⃕r = t
 Cập nhật phần tử trong mảng †

 Ví dụ: [1, 2, 3, 4] (3) †11 = [1, 2, 11, 4]
 Lưu ý (ứng dụng cho tiếp đầu ngữ (prefix) của mảng):
 (s t t s) s = t
 (r s s t) r t
 (r t s t) (r s s r)
25
 Phép toán phân bố (ngôn ngữ Z)

 ⃕/[] = []
 ⃕/[a,b,…,n] = a⃕b⃕ … ⃕n
 ⃕/([a]⃕s) = [a]⃕(⃕/s)
 ⃕/(s⃕[a]) = (⃕/s)⃕[a]
26
 Hàm Head (hd) và Tail (tl)

 Ví dụ:
hd [„p‟, „q‟, „r‟] = „p‟

 Hàm head của một mảng không rổng có thể định nghĩa như
sau:
hd (s: X*) r:X
pre s []
post r = s(1)
27
 Hàm tail của một mảng không rổng có thể định nghĩa như sau:
tl (s: X*) rs:X
pre s []
post s = [hd s]⃕rs
 Ví dụ tl [„p‟, „q‟, „r‟] = [„q‟, „r‟]
tl [42] = []
 Ví dụ:
hd s1 = b
hd s2 = a
tl s1 = [b,c]
tl s2 = []
28
 Chèn 1 phần tử vào đầu mảng (cons)

 Ví dụ: cons (6, [2, 3]) = [6, 2, 3]
29
 Hàm inds: trả về tập chỉ số của các phần tử trong mảng
inds s = {i | 1 i len s}
 Ví dụ: inds [12, 4, 6, 38, 12] = {1, 2, 3, 4, 5}
 inds s = {1,…,len s}
 inds s1 = {1,2,3}
 inds s2 = {1}
 inds [] = {}
 Hàm elems: trả về tập hợp các giá trị của các phần tử trong
mảng
elems s = {s(i) | i inds s}
 Ví dụ: elems [12, 4, 6, 12, 4, 6, 38, 12] = {4, 6, 12, 38}
 elems s2 = {a}
 elems s1 = {b,c}
 elems [] = {}
31
 Hai mảng bằng nhau

 sa = s b len sa = len sb i inds sa sa (i) = sb (i)
 Các mảng có thể liên kết bởi hàm
concat(sa:X* , sb:X*) rs:X*
post len rs = len sa + len sb ( i inds sa rs(i) = sa(i))
( i inds sb rs(i+len sa) = sb(i))
 Hoặc dùng phép nối ⃕ (người ta thường dùng phép nối
sa⃕sb hơn là hàm concat(sa,sb).
32
 Các mảng có thể liên kết nhờ phép liên kết phân bố tất cả các
mảng trong một mảng bởi hàm đệ quy sau:
dconc : (X*)* → X*
Dconc(ss) ≜ if ss = [] then [] else (hd ss)⃕dconc(tl ss)
 Ví dụ:
dconc[s1, [],s2,s2] = [b,b,c,a,a]
33
 Xác định độ dài của mảng con của mảng đả cho có kích thước
từ i tới j
 subseq(s:X*, i:N1, j:N) rs:X*
pre i j+1 i len s + 1 j len s
post s1,s2 X*
len s1 = i-1 len s2 = len s – j s= s1⃕rs⃕s2
Có thể thấy được rằng:
len rs = len s – (i-1 + (len s -j))
= (j – i) + 1
34
 Thường hàm subseq(i,j,q) được viết là s(i,…,j)

 Ví dụ:
 s1(2,…,2)=[b]
 s1(1,…,3)=[b,b,c]
 s1(1,…,0)=[]
 s1(4,…,3)=[]
35
 Sơ đồ của các phép toán trên mảng
36

Đặc tả hình thức - Mảng và chuỗi

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Đặc tả hình thức - Mảng và chuỗi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Trường Đại học Công Nghệ Thông Tin, ĐHQG-HCM

Khoa Công Nghệ Phần Mềm

Chương 4: Số và Kiểu mảng

Giảng viên: PGS.TS. Vũ Thanh Nguyên

4/5/2019 Prof.Dr.Vu Thanh Nguyen

Số và mảng là khái niệm quan trọng của Đặc tả hình

Ngôn ngữ Z mô tả các dạng số - đặc biệt là số tự

4/5/2019 Prof.Dr.Vu Thanh Nguyen

4/5/2019 Prof.Dr.Vu Thanh Nguyen

4/5/2019 Prof.Dr.Vu Thanh Nguyen

 Các phép toán trên tập số nguyên

4/5/2019 Prof.Dr.Vu Thanh Nguyen

 Các phép toán trên số

4/5/2019 Prof.Dr.Vu Thanh Nguyen

 Miền xác định của số

a..b = {a, a+1, a+2,…, b-2, b-1, b}

 Xác định là card hay # (ngôn ngữ z)

 Ví dụ: #∅ (hay #{}) = 0, #{a} = 1

#a..b = 1+b-a nếu a b

#a..b = max {0, 1+b-a}

 Một phần tử có thể xuất hiện nhiều lần trong mảng

 Các phần tử trong mảng có cùng kiểu dữ liệu

viết là [x] còn gọi là mảng đơn

{1 ↦ x1, 2 ↦ x2, …,n ↦ xn} được viết ngắn gọn

 Cho trước kiểu T

 Chuỗi có thể xem là 1 mảng các ký tự

 Truy xuất phần tử trong mảng theo chỉ số (tính từ 1)

 Ví dụ: “Hello” ⃕ “ ” ⃕ “World” = “Hello World”

 Một số quy tắc

 (r⃕s = r⃕t) s=t

 Cập nhật phần tử trong mảng †

 Phép toán phân bố (ngôn ngữ Z)

 Hàm Head (hd) và Tail (tl)

hd [„p‟, „q‟, „r‟] = „p‟

 Chèn 1 phần tử vào đầu mảng (cons)

 Hai mảng bằng nhau

sa⃕sb hơn là hàm concat(sa,sb).

 Thường hàm subseq(i,j,q) được viết là s(i,…,j)

 Sơ đồ của các phép toán trên mảng

You might also like