ANG KAHON NI PANDORA

(Isang Mitolohiyang Griyego)

Noong unang panahon, ang magkapatid na sina Epimetheus at Prometheus ay

namuhay 'kasama ng mga diyos at diyosang Griyego. Ang magkapatid ay mga Titan subalit
sumanib sila sa mga Olimpian na pinamumunuan ng diyos na si Zeus dahil ang panganay na
si Prometheus ay may kakayahang makita ang hinaharap at nabatid niyang sa huli ay
tatalunin ng mga Olimpian ang mga Titan.
Dahil sa katapatang ipinakita ng magkapatid sa mga Olimpian noong una ay binigyan
sila ni Zeus ng kapangyarihang lumikha ng mga nilalang para manirahan sa daigdig. Binigyan
din sila ng kapangyarihang mabigyan ng kakayahang maproteksiyonan ng mga nilikha nila
ang kani-kanilang sarili subalit limitado lang ito sa mga mauunang malikha. Si Epimetheus
ang lumikha ng mga hayop. Binigyan niya ng natatanging kakayahan ang bawat isa sa mga
ito kabilang na ang kakayahang maprotektahan ang kani-kanilang sarili tulad ng pagbibigay
ng pakpak, balahibo, tuka, at iba pa. Si Prometheus naman ay lumikha ng mga tao subalit
dahil naging mas matagal siya ay naubos at wala nang naiwang pamprotekta sa kanila dahil
naipamigay nang lahat ni Epimetheus sa mga nilikha niya.
Dito naisip ni Prometheus na humiling ng isang bagay na tanging mga diyos at diyosa
lamang ang nakagagamit noong una. "Haring Zeus, maaari po ba nating ipagamit ang apoy
sa mga tao? Kakailanganin po nila ito para sa kanilang proteksiyon, sa paghahanda ng
pagkain, at upang mapanatili ang init sa panahon ng taglamig," ang pakiusap niya.
"Hindi maaaril" ang dumadagundong na sagot ni Zeus. “Ang apoy ay para lamang sa
mga diyos at diyosa! Huwag kang magkakamaling ipagamit ito sa mga tao dahil makakamit
mo ang isang matinding kaparusahan!" ang pagbabanta niya kay Prometheus.
Subalit umiral pa rin kay Prometheus ang pagmamalasakit sa mga tao dahil alam
niyang labis nila itong kakailanganin. Tinungo niya ang tirahan ni Hephaestos, ang diyos ng
apoy at bulkan. Dito'y kumuha siya ng apoy nang walang paalam at ibinigay sa mga tao.
Itinuro din niya sa kanila ang tamang paggamit nito. Dahil sa pagsuway na ito ay labis na
nagalit si Zeus kaya't isang matinding kaparusahan ang iginawad niya kay Prometheus.
Ikinadena niya si Prometheus sa malayong kabundukan ng Caucasus sa loob ng
napakaraming taon. Araw-araw niyang pinapupunta ang kanyang agila upang tukain ang
atay ni Prometheus na muli rin namang bumabalik sa dati pagkatapos. Natigil lamang ang
labis na pagpapahirap na ito nang mapatay ni Herakles ang agila sa pamamagitan ng
kanyang palaso at mapalaya si Prometheus.
Subalit hindi dito natapos ang galit ni Zeus, Naniniwala siyang dapat ding
maparusahan ang sangkatauhan dahil sa pagtanggap nila ng handog na apoy mula kay
Prometheus. Naisip niyang gamitin ang kapatid ni Prometheus na si Epimetheus para sa
kanyang plano.
Hiniling niya ang tulong ng diyos na si Hephaestos sa paglikha ng isang babae mula sa
luwad. Pagkalikha sa babae ay nagtulong-tulong ang mga diyos at diyosa sa pagbibigay ng
mga hindi pangkaraniwang katangian sa kanya. Ang diyosang si Athena ay nagbigay ng
maningning niyang kasuotang hinabi mula sa pinakamahuhusay na sutla at gintong sinulid.
Ipinutong din niya sa ulo ng babae ang tinuhog na pinakasariwang bulaklak gayundin ang
koronang purong ginto na sadyang ginawa ni Hephaestos para sa kanya. Ginawaran naman
siya ng hindi pangkaraniwang kagandahan ng Diyosang si Aphrodite.
Binalaan na dati pa ni Prometheus ang kapatid na huwag na huwag tatanggap ng
anumang handog mula sa mga diyos at diyosa dahil tiyak na kapahamakan lang ang dala
nito. Batid din ni Epimetheus na ang anumang manggagaling kay Zeus ay isang patibong
subalit nang makita niya ang napakaganda at kahali-kahalinang si Pandora ay agad siyang
umibig sa dalaga. Galak ang dulot sa kanya ng pagdating ng babae at hindi niya lubos maisip
na ang isang nilalang na kasingganda ni Pandora ay maaaring magdulot ng anumang bagay
na makasasama sa iba.
Agad inihanda ang kasal nina Epimetheus at Pandora na ikinatuwa Zeus dahil
nangyayari ang lahat ayon sa kanyang mga plano. Bilang handog sa kanilang kasal, isang
ginintuang kahon ang ipinadala ni Zeus. May kalakip itong susi at babalang nagsasabing
"huwag itong bubuksan.”
Pinakiusapan ni Epimetheus si Pandora tungkol sa kahon "Pinakamamahal ko, maaari
mong tingnan ang kahon subalit nakikiusap ako sa iyong sundin ang babala ni Zeus na huwag
na huwag itong bubuksan." Sumang-ayon naman dito si Pandora. Itinago rin ni Epimetheus
ang susi para hindi ito magamit sa pagbubukas ng kahon.
Pinilit ni Pandorang sundin ang lahat ng tagubilin ni Epimetheus subalit dahil likás
siyang mausisa ay hindi siya mapakali hangga't hindi niya nababatid kung ano ang laman ng
kahon. Sa tuwing makikita niya ito ay napapaisip siya ng magagandang bagay na maaaring
laman ng kahon, kung may mga gintong alahas ba o naggagandahang sutla sa loob nito, at
kung bakit ito ipinadala sa kanya pero hindi naman niya puwedeng buksan.
Isang araw, maagang nagtungo si Epimetheus sa bukid at naiwang mag-isa si Pandora.
Nakatitig siya sa kahon at tulad ng dati ay natutukso na namang buksan ito. Naalala niya ang
bilin ni Epimetheus kaya't ginawa niya ang makakaya para mapaglabanan ang tuksong tila
tumatawag sa kanya. Hanggang sa pagtingala ay nakita niya ang susing isinabit pala ng
asawa sa itaas na bahagi ng dingding ng kanilang tahanan. Dali-dali niyang kinuha ang susi.
Susubukan ko lang kung ito nga ba ang susi. Hindi ko bubuksan ang kahon.
Ipinasok niya ang susi sa susian at agad itong kumasya. Nakarinig ng "click" na ibig
sabihi'y puwede na niyang iangat ang takip nito. Sisilipin ko lang. Nanginginig ang kamay,
mabilis ang tibok ng puso, at abot-abot ang paghinga, dahan-dahan niyang iniangat ang
takip ng kahon at sinilin ang laman nito.
"Whirl.... whiz.... whiz..." Huli na ang lahat! Pag-angat pa lang ng takip ay agad
nagliparan palabas ang langkay-langkay na mga itim na insektong kumakatawan sa iba't
ibang uri ng kasamaan sa mundo tulad ng galit, inggit, kasakiman, digmaan, panibugho,
gutom, kahirapan, kamatayan, at iba pa. Lahat ng bagay na makasasama sa mundo ay
napaalpas niya.
Agad isinara ng nanlalambot na si Pandora ang kahon. Humahagulgol siya nang
datnan ng asawa. Isang tingin lang ni Epimetheus ay nahulaan na niya ang nangyari. Umiiyak
na ipinakita ni Pandora ang loob ng wala nang lamang kahon.
Subalit mula sa nakabukas na kahon ay lumipad ang isang maganda at maningning
na munting insekto. Ito ang espiritu ng pag-asa. Napakawalan man ni Pandora ang lahat ng
masasamang bagay sa mundo ay nagawa rin niyang palabasin ang pag-asa na siyang
humihilom sa anumang sakit na dulot ng mga naunang umalpas na masasamang bagay.
Subalit dahil mas huli niya itong napalabas, karaniwang laging sa huli rin dumaratingang pag-
asa. Kayâ naman magpahanggang ngayon, kapag ang tao ay nakararanas ng sunod-sunod na
problema o paghihirap, hindi nagtatagal at dumarating ang pag-asa upang magbigay-lakas
sa kanilang huwag magpatalo sa mga pagsubok at ituloy ang laban ng buhay.