ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ

Ενεργητική  τονίζεται το υποκείμενο του ρήματος, το πρόσωπο ή το πράγμα που δρα.

Σύνταξη  ύφος : πιο ζωντανό, άμεσο και παραστατικό.
 τονίζεται η δράση, η ρηματική πράξη, το αποτέλεσμα της ενέργειας του ποιητικού αιτίου
Παθητική
[παραλείπεται, όταν δεν το ξέρουμε ή είναι αυτονόητο ή δε θέλουμε να το δηλώσουμε].
σύνταξη
 ύφος : πιο επίσημο, πιο απρόσωπο, πιο σύνθετος λόγος.

Μετατροπή της ενεργητικής σύνταξης σε παθητική

 Η Βουλή ψήφισε το νέο εκλογικό νόμο. > Ο νέος εκλογικός νόμος ψηφίσθηκε από τη Βουλή.
 ενεργητικό ρήμα > παθητικό ρήμα.
 αντικείμενο του ενεργητικού ρ. > υποκείμενο του παθητικού ρ.
ενεργητικό ρήμα
 υποκείμενο του ενεργητικού ρ. > ποιητικό αίτιο του παθητικού ρ.
μονόπτωτο
Αν το αντικείμενο του ρ. είναι δευτερεύουσα πρόταση, το ρ. μετατρέπεται σε παθητικό απρόσωπο και η
δευτ. προτ. σε υποκείμενό του : Οι γονείς μου αποφάσισαν να αλλάξουμε σπίτι > Αποφασίστηκε από τους
γονείς μου να αλλάξουμε σπίτι.
 Το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου παραχώρησε την αίθουσα εκδηλώσεων στο Σύνδεσμο Φιλολόγων >
Η αίθουσα εκδηλώσεων παραχωρήθηκε από το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου στο Σύνδεσμο
Φιλολόγων
ενεργητικό ρήμα  ενεργητικό ρήμα > παθητικό ρήμα.
δίπτωτο
 άμεσο αντικείμενο του ενεργητικού ρ. > υποκείμενο του παθητικού ρ.
 έμμεσο αντικείμενο του ενεργητικού ρ. > διατηρείται
 υποκείμενο του ενεργητικού ρ. > ποιητικό αίτιο του παθητικού ρ.
 Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης χαρακτήρισε απαράδεκτη την απόφαση της κυβέρνησης.
> Η απόφαση της κυβέρνησης χαρακτηρίστηκε απαράδεκτη από τον αρχηγό της αξιωματικής
ενεργητικό ρήμα αντιπολίτευσης.
+ δύο αιτιατικές  ενεργητικό ρήμα > παθητικό ρήμα.
(αντικείμενο και  αντικείμενο του ενεργητικού ρ. > υποκείμενο του παθητικού ρ.
κατηγορούμενο  κατηγορούμενο αντικειμένου του ενεργητικού ρ. > κατηγορύμενο του υποκειμένου του
του αντικειμένου) παθητικού ρ. σε ονομαστική
 υποκείμενο του ενεργητικού ρ. > ποιητικό αίτιο του παθητικού ρ.

 Οι ισχυροί εκμεταλλεύονται τους αδύναμους. > Οι αδύναμοι γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης

από τους ισχυρούς.
 Το ρ. δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο αντίστοιχο παθητικό
ρήμα ενεργητικής  Η παθητική διάθεση σχηματίζεται περιφραστικά, π.χ.
διάθεσης και  εκμεταλλεύομαι > γίνομαι αντικείμενο εκμετάλλευσης
μέσης φωνής (σε –  αντιλαμβάνομαι > γίνομαι αντιληπτός
μαι)  ανέχομαι > γίνομαι ανεκτός
 δέχομαι > γίνομαι δεκτός
 περιποιούμαι > δέχομαι περιποιήσεις
 υπόσχομαι να ή ότι… > δίνεται η υπόσχεση να ή ότι…
Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική ή το αντίστροφο και να αιτιολογήσετε την επιλογή σύνταξης από
τον συγγραφέα.
1. Ο αναλφαβητισμός αναστέλλει την οικονομική ανάπτυξη .
2. Η μη ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης δυσχεραίνει την επιτυχή ενσωμάτωση των ατόμων στην αγορά εργασίας.
3. Θα πρέπει να αναζητηθούν συστηματικά νέοι τρόποι εκμάθησης ξένων γλωσσών .
4. Στον προφορικό συνομιλιακό λόγο το κείμενο […] προσλαμβάνεται από τον δέκτη .
5. Έξω από τη χώρα μας πάλι δεν έχουμε προβάλει την ελληνική γλώσσα με σωστό και ουσιαστικό τρόπο. .
6. Η τυπογραφία διεύρυνε τη γλωσσική ποικιλία με τα ποικίλα εργαλεία του γραπτού λόγου. .
7. Από τα περισσότερα δικτατορικά καθεστώτα απαγορεύεται η σάτιρα και η κωμωδία... .
8. Η κοινωνία πρέπει να οργανώσει την κοινωνικοποίηση των νέων .
9. Μαθήματα ελληνικής γλώσσας προσφέρονται σήμερα σχεδόν από όλα τα πανεπιστήμια της χώρας.
10. Η ελληνική διδάσκεται ως δεύτερη γλώσσα [από ειδικευμένο διδακτικό προσωπικό].
11. Η σάτιρα από τη μια μεριά ξεσκεπάζει την ανοησία και από την άλλη καυτηριάζει το κακό.
12. Το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας αντιμετωπίζει ισότιμα τις σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες.
13. Η έννοια του εγγραμματισμού δεν έχει κατακτηθεί από την πλειονότητα των παιδιών.
14. Μια τέτοια διαδικασία δημιουργεί αναπόφευκτες εντάσεις και πιθανές συγκρούσεις με το περιβάλλον, ανασφάλεια, αλλά
και συγχρόνως έξαψη και διάθεση για πειραματισμούς. .
15. Η Ελλάδα κατατάσσεται από τον ΟΗΕ στην 35η θέση παγκοσμίως, καθώς τα περισσότερα αναπτυγμένα κράτη του κόσμου
έχουν εξαλείψει το πρόβλημα του αναλφαβητισμού.