SCHOOL OF LIBERAL ARTS

 GAWAIN SA PAGKATUTO
Sa bahaging ito, sasagutan ang mga sumusunod na gawain upang mas mapalalim ang
kaalaman tungkol sa paksang tinalakay.

Pagnilayan at Unawain
Gawain 1. IBAHAGI ANG KAALAMAN.

a. Muling balikan at bigyang paliwanag kung bakit sinasabing ang wika ay

sistematikong nakaayos. (10 puntos)

Ang wika ay sinasabing masistemang tunog sapagkat binubuo ito ng mga

makabuluhang tunog o ponema na kapag pinagsama sama sa sikwens ay
makalilikha ng mga salita na binubuo ng salitang-ugat,panlapi, at morpemang
ponema na bumabagay sa iba pang mga salita (semantiks) upang makabuo ng
isang pangungusap. Ang pangungusap ay may sintaksis na nagiging basehan
ng isang diskurso at pagpapakahulugan sa paggamit ng wika.

b. Sa iyong palagay, bakit nagaganap ang pagkakaroon ng pagbabago sa ating wika?

Palawakin ang kasagutan. (5 puntos)
 Ang wika ay nagbabago dahil sa walang tigil na pagbabago ng
kinalalagyan at kinikilusan nito ng taong gumagamit nito. Dahil ang tao ay may
kakayanang humanap ng paraan, nagagawa niyang ibagay at baguhin ang
kanyang wika mula sa kapaligiran at pangangailangan. At dahil sa malikhaing pag
iisip ng tao nagagawa niyang magdagdag ng mga bagong bokabularyo at
magkaroon ng mga salitang may bagong kahulugan.

c. Magbigay ng isang sitwasyon na nagpapakita kung paano nalilinang ng wika ang

ating malikhaing pagiisip. Ipaliwanag ang naging kasagutan. (5 puntos)
Isang halimbawa ang maikling kwento bilang isang sitwasyon kung
saan naipapakita an gating malikhaing pag-iisip tungkol sa wika. Mula sa mga
pangyayari sa isang maikling kwento nalilinang ng isip mo ang mga tauhan
nito at mga eksenang iyong nababasa. Isa pang halimbawa nito ay ang
pakikipagdiskurso o pakikipagtalastasan, at dahil makapangyarihan ang wika
naiimpluwensyahan nito ang buhay ng tao kung saan ang wika ay nagiging
midyum ng pakikisagkot.

d. Magbahagi ng hinuha tungkol sa paksang “Kung ang Tao ay Walang Wika” at

paliwanag ang kahalagahan ng wika sa buhay ng isang tao. (5 puntos)

"Kung ang Tao ay Walang Wika" Para sa akin dito malalaman kung
gaano kahalaga ang malinang at magkaroon ng wika. Dito natin malalaman
ang problema at sirkumstansya kapag walang wika. Mahalaga ang wika sa
buhay ng isang tao sapagkat nagagamit niya ito upang magkaroon ng
diskurso at komunikasyon sa iba.

e. Bakit sinasabing ang wika ay bahagi ng lipunan? (5 puntos)

Ang wika ay ginamit na pagdiskurso sa lipunan. Ito ay mahalaga

sapagkat nagbibigay ito ng kakayahan sa mga tao na makipag-usap at
ipahayag ang kanilang mga sarili. Kapag namatay ang isang wika, mawawalan
ang mga henerasyon sa hinaharap ng isang mahahalagang bahagi ng kultura
na kinakailangan upang lubusang maunawaan ito.

f. Pumili ng isa sa mga teoryang pinagmulan ng wika na sa tingin mo ay maaari mong

paniwalaan. Ipaliwanag. (5 puntos)

Para sa akin kung meron man akong paniniwalaan sa mga teorya ng

wika ito ay ang teoryang Pooh-Pooh sapagkat tulad nga ng sabi dito, ang wika
ay nagmula sa masisidhing damdamin ng isang tao. At para sa akin madaling
malalaman ang emosyon ng isang tao batay damdamin nito at sa
 pamamagitan nito nagiging isang daan ito upang magkaroon ng
komunikasyon at diskurso sa iba.

 PANGWAKAS NA PAGTATAYA

I. Panuto: Mag-isip ng limang salitang katutubo at bakasin ang pagkakaiba ng katawagan o kahulugan sa pagdaan
ng panahon.

salapi kwarta pera bread datung

1. kwaderno babasahin pagaaralan aklat libro
2. inis suya saklam galit yamot
3. lugod galak saya tuwa masaya
4. salumpuwit silya upuan chair bangko
5. bansag alyas palayaw nickname tawag

II. Maglista ng sampung salita na pareho ang bigkas sa Filipino ngunit nag-iiba ang kahulugan batay sa lokasyon o
heograpiya. I-tsart ang mga ito.

SALITA KAHULUGAN NG SALITA LUGAR KAHULUGAN NG SALITA

magland mapang-akit Bicol Maglaro

1.
i kaon sunduin Bisaya Kumain
2. umuna/mauna
una pulo Ilonggo Isa
3. manamit isla Ilonggo Sampu
4. lubog suot/kasuotan Ilonggo Masarap
5. malunog/malugi Bisaya Humiga
III. Magtala sa kasunod na talahanayan ng mga salitang mababanghay sa iba’t ibang antas.

PORMAL IMPORMAL

Pambansa Pampanitikan Lalawiganin Kolokyal Balbal

baliw nasisiraan ng muret sira-ulo praning
bait
1. magnanakaw Malikot ang Agtatakaw mangungupit dorobo
kamay
2. kasintahan Katipan atid Bf/gf Jowa/shota
3. pulis Alagad ng batas Parak Lespu
4. pera Salapi Kwarta Pera Datung
5. anak Annak Bata Anak-anak junakis